AMELİN MAKBUL MÜ ?

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Şüphesiz hamd, Allah (c.c.)’adır. O’na şükreder ve ondan yardım dileriz. Nefislerimizin şerrinden ve kötü amellerimizden Allah’a sığınırız. Allah’ın hidayete erdirdiği, kurtuluşa ermiştir, Allah’ın saptırdığı da kendisi için bir dost ve rehber bulamaz.

Salat ve selam alemlere rahmet olarak gönderilen Hz. Muhammed (sav.)’e ashabına, ehli beytine ve tüm müminlerin üzerine olsun. Amin.

Kur’an ayetlerinde her amelin makbul olması, niyet ve salih amel olmak üzere iki şarta bağlanmıştır. Bu iki şartın gerçekleşmesine engel olan her şey amelin kabulüne ve neticede Allah’a yakınlaşmaya engel olacaktır.

Salih amellerin kabul olma şartları;

Yüce Allah kitabında salih amellerin kabulü için bir takım şartlar ortaya koymuştur; salih amel kabul olmadan onun sonuç ve bereketlerinden faydalanma noktasında başarıya ulaşamayız. İnsanın fıtratında yapmış olduğu işin maddi ve manevi sonuçlarına ulaşma isteği vardır. Ancak bu sonuç ve tesir, amelin tesir etme şartları yerine geldiğinde mümkün olur. Kur’an’ın her amel için beyan ettiği şartlara bir göz atalım.

1. İhlas: Bu kelimenin hakikati Kur’an ve şeriat literatüründe Allah’tan başkasından uzaklaşmak ve arınmak anlamındadır. İhlas ilahi bir sırdır ve sadece Allah’ın sevgili kullarının kalplerine yerleşir. Buna göre ihlas herkeste gerçek manada gerçekleşmez. Muhabbet ne kadar artarsa, ihlas da o ölçüde artar ve aynı ölçüde ihlasın tesirleri de artar. Bu yüzden ebrar, mukarrabin ve sabikun’un ihlası, her ihlastan daha üstün ve Allah katında daha makbuldür.

Kur’an’a göre her insanın değeri, ihlasla yaptığı amellerine bağlıdır.

Evet, kim, özü halis olarak yüzünü tertemiz bir sûrette Allah’a çevirir, ona teslîm olursa ecri Rabbinin katındadır. Onlara ne korku vardır, ne de mahzun olurlar. (Bakara 112.)

2. Amelin salih ve iyi olması: Her amelin kabulünün ikinci şartı, o amelin salih ve iyi olmasıdır. Kur’an’da Muhsin kelimesi kullanılmıştır. Bu amelin kabulünde iyi ve salih olma şartını belirtmektedir. Zira Muhsin, ihsan sıfatı şahsın daimi sıfatı olduğu zaman mana buluyor. Çünkü bir defa iyi bir iş yapan birine Muhsin denilmez; Muhsin her zaman ihsan ehli olana denir.

Bu açıklananlar amelin kabulü için gerekli olan iki temel şarttır. Bununla birlikte bazı ayetlerde diğer bir şart öne koşulmuştur; ihlaslı ve salih amele sahip şahsın takvaya da sahip olması gerekmektedir.

‘’Allah sadece takva sahiplerinden kabul eder.’’ (Maide 27.)

Amelin kabul olmasına engel olan hususlar;

1. Şirk: Kişinin sözlerinde ve eylemlerinde Allah’a ait bir vasfı Allah’tan başka bir varlığa isnad etmesi.
2. Riya: Allah’a itaat eder gibi görünerek kulların takdirini kazanmayı istemek. Allah amellerini riyaya bulamamaları için müminleri uyarmaktadır. Çünkü riya, ilahi muhabbetten mahrumiyete ve şeytanla birlikteliğe ;

Onlar, Allah’a ve âhiret gününe inanmadıkları halde mallarını, ancak insanlara gösteriş olmak üzere sarfederler. Şeytan kime arkadaş olursa o, arkadaşların en kötüsüne düşmüştür. (Nisa 38.)

Allah’ın hidayetinden mahrum kalmaya;

Onlar, imanla küfür arasında bocalayıp dururlar, ne onlara mal olurlar, ne bunlara ve Allah, kimi doğru yolundan saptırdıysa onu yola getiremezsin artık.(Nisa 143.)

Ve amellerin yok olmasına neden olmaktadır;

Biriniz arzular mı ki onun bir hurma fidanlığı, bir üzüm bağı olsun, kıyısından ırmaklar aksın, o fidanlıkta, o bağda bütün meyveler yetişsin, kendisi de ihtiyarlığa düşsün, küçük ve âciz dölü-döşü bulunsun da tam bu çağda fidanlığına, bağına, yakıp kavurucu bir sam yeli gelip çatsın, bahçe ve bağ, yanıp mahvolsun? İşte Allah, düşünürsünüz diye size delillerini böyle açıklar.(Bakara 266.)

3. Eziyet ve minnet bırakmamak: Yüce Allah Bakara suresinin 264. Ayetinde eziyet ve minnet bırakarak yapılan infakı kafirlerin riya ile yaptıkları infaka benzetmiş ve kafirlerin infakı kabul edilmediği gibi, minnet bırakılarak yapılan amel de aynı şekildedir ve asla kabul edilmeyecektir. Kafir birinin ameli imansızlığından olduğu gibi Müslüman birinin ameli de minnetle birlikte olduğunda batıl ve değersizdir.

Fakat minnet bırakmak, amel sırasında da amelden sonra da ve hatta yıllar sonra da gerçekleşebilir. Resulullah (sav.) şöyle buyurmaktadır;

‘’Din kardeşi için iyi bir iş yaptıktan sonra ona karşı minnet bırakan kimsenin işinin sevap ve mükafatını Allah (c.c.) yok eder ve onun için sadece günahı kalır. Sonra şöyle devam etti; Allah buyurdu ki minnet bırakanı cennetten mahrum ettim.’’

Kim yücelik, üstünlük dilerse bilsin ki bütün yücelik, üstünlük, Allah’ındır; güzel sözler, ona yükselir, iyi işler de o sözleri yüceltir ve onlar ki düzenlerle kötülüklerde bulunurlar, onlaradır çetin bir azap ve onların düzenleri de zâten mahvolup gider. (Fatır 10.)

Gayret bizden, Tevfik Allah (c.c.)’tan.

Davamızın başı ve sonu Allah (c.c.)’a hamdetmektir.