KAYBEDİLEN HUŞU

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd âlemlerin rabbi olan Allah a mahsustur. Salât ve selam gönderilen peygamberin en mükerreri olan; nefisleri karanlık cahiliyetin pisliklerinden temizlenmek için ve içinde dalalet örümceklerinin yuva yaptığı harabe gönülleri yeniden bina edip İslam nuru ile yeniden aydınlatmak onları batılın yıkıntıları altından çelip çıkarmak için gönderilen Hz. Muhammed(sav)’e âline ashabına ve onları takip eden tüm müminlerin üzerine olsun.

Maddiyatçılık sebebiyle belirginleşmeye başlayan kati kalplilik basiretsizlik düşünce yetersizliği  ve ızdıraplar  kalplerimizi   örterek namazımızda Kur’ an okuyuşumuzda kabirleri ve hastaneleri ziyaretlerimizde bile bize ortak olmaya başladı. Öyle ki çoğumuz bolca Kur’ an okumayı bıraktık fazla okuyanımızdan da kalbi okuduğumuzu idrak edemez oldu. Gece namazına kalkmak nefislere çok ağır gelmeye başladı. Gece namaza kalksak bile hem namaza durup namazı kargalar gibi iki boyun büküşle eda etmeye başladık işte bütün bunlar kalplere maddiyat pisliğinin bulaşmasından ötürüdür. Kalpler bütün bu pisliklerden temizlenmedikleri müddetçe eski durumlarına dönmezler. İşte müminlerin emri Osman b.Affan(r.a)tam isabetli teşhis koyarak şöyle diyor: Eğer kalpleriniz temizlenseydi Allah (c.c) kelamına doyamazdınız. (Ez-Züht,  128) Sadece bedenlerin su ile temizlenmesi yeterli değildir. Kaybedilen huşunun kazanıla bilmesi için kalbinde dünyevi pisliklerden temizlenmesi gerekir.

Hak olan huşuyu,  İmam İbn Kayyum “iman huşusu” olarak nitelendirmiş ve onu şöyle tarif etmiştir: Huşu kalbin Allah’ı büyük görme yüceltme vakar heybet ve haya duyguları içerisinde boyun eğmesi; kalbin Allah a karşı titrek utangaç sevgi ve haya ile eğilmesi; Allah’ın nimetlerine ve kendi kabahatlerine tanık olarak kaçınılmaz boyun eğiştir. Kalbin bu boyun eğişinde diğer azaların boyun eğişi izler.(er-Ruh,232)  Bu Allah’ın büklüğünü ve onun mülkünün genişliğini kişinin hissetmesidir. Bunun yanı sıra rabbinin kendisine ihsan etmiş olduğu sayılamayacak kadar derecede çok olan nimetlerine şahit olması ve bu kadar büyük nimetlere karşı kendi eksikliğini hatırlayarak haya etmesidir.Bu şekilde kalp Allah (a.c) karşısında eğilmeye başlar ve kişi Allah’ın kendisine vermiş olduğu onca nimete karşı kendi günahlarını ve hatalarını hatırlayınca kalbin eğilimi son haddini bulur ve neticede kalp tamamıyla boyun eğerek huşu derecesine ulaşır.Sonrada bu huşu diğer azalara sirayet ederek onların  hareketlerini de kontrol altına alır.

Sahte huşuyu ise imam ibn Kayyim Nifak huşusu olarak nitelendirmekte ve onu şöyle vasıflandırmaktadır: Azalar üzerinde zoraki  ve yapmacık olarak kendisini gösterir.Kalb ise huşu içerisinde değildir. Ashab-i Kiram’dan bazıları: Nifak huşusundan  Allah’a sığınırız derlerdi. Kendilerine: Nifak huşusu nedir? Diye sorulduğunda kalpte huşu olmadığı halde bedenin huşu içerisinde görünmesidir derlerdi.Bazılarına göre huşunun oyun eğmek yavaş adımlarla yürümek ve sesi alçaltmak olduğunu zannedip gerçek huşunun kalpte olduğunu unutmuşlardır.İşte müminlerin emri Hz. Ömer b. Hattab bir gün namaz kılarken boynunu büken bir adamı görüyor ve hemen onun yanına yaklaşarak “Ey bükük boynun sahibi! Boynunu kaldır.Huşu boyunlarda değil kalplerdedir” diyor.Hz. Aişe (r.anha) bir gün ölü gibi çok yavaş yürüyen gençler görür yanındaki arkadaşlarına kim bunlar diye sordu bunlar kendilerini ibadete vermiş kişilerdir. Cevabını verdiler.Bunun üzerine Hz Aişe (r.anha) Ömer b. Hattab yürüdüğü zaman hızlı yürür konuştuğu zaman etrafındakilere duyurur vurduğu zaman acıtır ve yemek yedirdiği zaman doyururdu. O gerçek manada kendisini ibadete vermiş bir kişi idi dedi.Hz. Ömer yalandan boynunu eğmiyor ve ölüler gibi yürümüyordu.Hasanı Basri onun hakkında söylediklerine göre Ömer el-Hattab virdi esnasında bir ayete takılır bu ayet onun boğazında düğümlenir günlerce evinden çıkamadan ağlardı öyle ki arkadaşları onu hasta zannederlerdi.

Huşu denilince ilk akla gelen şey namazdaki huzur halidir. Dolayısıyla namaz kılan kişi Allah’ın huzurunda olduğu şuuruna varıp onun azamet ve heybetini kalbinde hissederek ibadetini yerine getirmelidir.Ayeti Kerimelerde şöyle buyurur:

“Muhakkak ki müminler felah bulmuştur.Onlar namazlarında huşu içindedirler.(Mü’minun 23/1-2)

Sabır ve namaz ile Allah tan yardım isteyin şüphesiz ki bu huşu sahibi olanlardan başkasına elbette ağır gelir.Huşu sahipleri kendilerinin hakikaten Rablerine kavuşacaklarına ve ona döneceklerine inanırlar(Bakara 2/45-46)

Demek ki ancak huşu ile kılınan namaz insanı felaha erdirmektedir.Kalpte huşu bedende tazim hissi olmadan kılınan namaz ise hakiki manada bir namaz kabul edilmemektedir.Bu sebeple namaz kılanlar çok ancak onu  hakkıyla eda edenler azdır denilmiştir.

İnsanın kalbine vuran ve onu kararmış bir kap gibi kapkara kömür haline çeviren günah ateşini,kıyamet gününde verilecek hesabın korkusuyla dökülen gözyaşlarıyla ve bütün söz ve hareketlerimizi Allah’ın murakabe ettiğini hissetmekten başka hiçbir şey söndüremez. İmam Hasan-i Basri bu değerli gözyaşları hakkında şöyle diyor:”Allah korkusu ile yaşaran bir göz yoktur ki,Allah o gözün cismini ateşe haram kılmasın eğer,o gözün yaşı yanağa kadar dökülürse o yüz kıyamet günün.de kızarmaz ve zillete düşmez. Yapılan her amelin belirli bir kıymeti ve sevabı vardır.Ancak Allah korkusu ile dökülen  gözyaşı hariç.Bu göz yaşı cehennem ateşinden Allah ın dilediği kadarını söndürür.Eğer bir kişi Allah korkusundan bütün bir ümmet için ağlarsa onun ağlayışı ile Allah’ın bütün ümmete rahmet etmesini umarım.(Hasan-i Basri 96)

İşte kalplerimize varan ve kalplerimize huşunun girmesini engelleyen gaflet ve günah ateşi: acaba bu ateşi değerli göz yaşları ile söndürüp;  Hak yolunda yürümeye başlayabilir miyiz?