Vehb bin Münebbih

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحٖيمِ                 

Hamd âlemlerin Rabbi Rahman ve Rahim, ölüden diriyi- diriden ölüyü çıkartan, geleceğinde hiç şüphe bulunmayan günün sahibi, mümin kullarına merhametli, inkârcılara şiddetli, indirmiş olduğu Kur’an ile bizlere izzet bahşeden ALLAH(CC) aittir

Salât ve selam âlemlere rahmet olarak gönderilen kendi döneminde ve kendisinden sonra var kılınan mükelleflerin ona(sas) itaatten başka kurtuluşunun mümkün olmadığı, bizler için hayatının her alanında en güzel örnekler bulunan, önderimiz komutanımız Hz. Muhammed sas’e âline ashabına, bugünden önce yaşamış bugün yaşamakta olan ve kıyamete kadar yaşayacak, tevhidi benimsemiş ve her alanda uygulamakta tereddüt etmeyen mücahid müminlere selam olsun.

İslam tarihinde ismini ilim ve takva başlığı altında yazdıran âlimlerden Vehb bin Münebbih(Rah)’in hayatından kısa nasihatlerde bulunacağız İNŞAALLAH.

Tabiîn devrinde yetişen tanınmış hadîs âlimi. Künyesi Ebû Abdullah’tır. 24. (m. 645) senesinde San’a’da doğup, 124 (m. 741) yılında yine burada vefât etti. Yemen’e sonradan yerleşmiş olan İranlılardandır. Hemmam bin Münebbih onun kardeşidir.

Çok kitap okumuş geçmiş ümmetlere, Peygamberlere (aleyhimüsselâm) ve padişahlara, dâir çok bilgisi sahibiydi. Bu hususta çok nakiller yapmıştır. Doğru sözlü bir zât idi. San’a’da kadılık yapmıştır.

Ebû Hureyre, İbn-i Abbâs, İbn-i Ömer, Abdullah bin Amr bin As, Hemmam bin Münebbih ve başkalarından (radıyallahü anhüm) hadîs-i şerîf bildirmiştir. İki oğlu, Abdullah ve Abdurrahmân, kardeşinin iki oğlu Abdüssamed ve Akîl, Semmâk bin Fadl, İsrail Ebû Mûsâ ve başkaları (rahmetullahi aleyhim) da ondan hadîs-i şerîf nakletmişlerdir.

Vehb bin Münebbih buyurdular ki: “Ey Âdemoğlu! Yaratandan kuvvetli yaratılandan zaif kimse yok.”

“Bazı kitaplarda okudum. Allahü Teâlâ: “Ben kuluma kâfiyim. Yeter ki, o bana tâatte bulunsun. Beğendiğim şeyleri yapsın. Ben ona istemeden verir, dileklerini yerine getiririm. Çünkü ben, onun ihtiyacını, ona lâzım olanı, daha iyi bilirim.”

Herhangi bir meselede sonuca ulaşabilmek için öncelikle o yola girmek gerekir. Meşakkatlere göğüs gerecek kadar cesaretli olmayan kimse doğru olduğunu bildiği bir yola bile giremez. Yolun girintilerini çıkıntılarını ve neticelerini yahut ta yolun ihtiyaçlarını ancak o yola giren ve sıkıntıları çeken kimse bilir. Fakat kendisini ihtiyaçsız gören ve kendi kendine yetebileceğini düşünen kimse Allahu tealayı gereği kadar tanıyamamıştır. Hülasası İslam’a iman eden ve gereği şekilde mücadele eden bir kul Allah’ın El-Kafi ismini iyi anlamalı, “istediğinde asla boş olarak geri dönmeyeceğin bir kapıya nasıl gitmekte tereddüt etmezsen Allah azze ve celle’den talep ederken de istediğini vereceğinden emin olmalısın.

Vehb bin Münebbih der ki; “Şeytan, yüz binlerce cahile karşı göğüs gerebilir. Onlara karşı üstünlük kazanabilir. Onlarla alay eder. Hatta onları istediği tarafa çekebilir. Fakat âlime karşı bunu yapamaz. Onun karşısında çok güç durumlarda kalır.”

“Şeytana, dağları parça parça etmek zor gelmez. Lâkin akıllı bir mü’mine karşı koymak, onun için çok ağır bir iştir. Çünkü akıllı ve bilgili mü’min, basiret ve firâset sahibidir. Baktığına, Allahü teâlânın nûruyla bakar. Onun için böyle bir mü’min şeytana, demirden daha sert ve kuvvetli gelir. Bu yüzden şeytan akıllı mü’minden, bir çaresini bulup uzaklaşmak ister. Bu defa câhil olan kimsenin yanına gider, onu esîr edip, kötülüklere sürüklemek için koşar.”

İşte âlimin değeri ve şeytan nazarında ki hali açıktır. Çünkü Hasan-ı Basri(Rah) şöyle diyor; Kuran’ın iki kapağı arasındakileri defalarca okudum 90 yerde Allah’ın rızka kefil olduğunu Tek 1 yerde ise şeytanın insanı fakirlikle korkutacağını gördüm. Ne yazık ki insanlar, Rabbinin 90 yerdeki vaadini unutup şeytanın bir yalanına kanıyor !..

Peki, nasıl oluyor. Yâda olmaya devam ediyor. İman eden! Ettiğini söyleyen insanlar sürekli bahanelerin arkasına sığınarak koşuşturuyorlar. Her yaptığının arkasına kendisince mazeretler üreterek kendisini haklı göstermeye uğraşıyor. Yaptım ama şunun için yaptım diyerek. Allah’u Teâlâ’ya da böyle söyleyebilecek misin? Rızık endişesi değil de nedir. İtaat’ten kaçmak değil de nedir bu. Hasan- Basri(Rah)’ın nasihatini herkez kendi anlayışında ve zihninde tasarlasın. Şöyle ki Allah’ın birçok ayette azab edeceği vaidini unutup herkesi affedeceğini nerden öğrendin. Ya da nasıl olsa günah işledik düzelmem mümkün değil diyerek Allah’ın affını nasıl unuttun. Çabalamadan Allah’ı razı etmenin olmayacağını ifade eden ayetleri unuttun da şeytanın tembelliğe teşviklerine uydun. Dünyanın geçici olduğunu Kur’an defalarca vurgulamasına ve dikkatleri ölümden sonrasına hazırlığa davet etmesini unutup 3 gün dediğin dünyayı imar ettin. İşte bu şeytana itaattir. Bin tane de kitap okusa insanı şeytan böyle aldatır. Artık uyanma zamanı hala gelmedi mi?

Yine Vehb Bin Münebbih; Yakınlarından birisine şunları tavsiye etti: “Yemeğe besmele (Bismillahirrahmânirrahîm) ile başla. Sonunda Allahü telâya, verdiği nimetinden dolayı hamd et (Elhamdülillah, de). Senden, bildiğin bir şey sorulursa, söyle. Eğer bilmiyorsan, bilmiyorum, de. Sana sorulursa cevap ver ve konuş, yoksa sükût et”

“İnsanın dîni için en fâideli ahlâk, dünyaya rağbet etmemesi, en kötüsü de, hevâya (arzu ve isteklere) uymasıdır. Hevâya uymanın bir kısmı; malı, makamı ve herkes yanında medh edilmeyi sevmek. Malı ve rütbeyi seven kimse, haramlara düşer. Haramları yapan, Allahü teâlâyı gazaplandırır. Allahü teâlâyı gazaplandıran kimse, helak olur.”

Vehb bin Münebbih hazretleri Mûsâ aleyhisselâm ile ilgili olarak şunları anlattı:

“Musa (aleyhisselâm) Allahü teâlâya “Yâ Rabbi! Seni dili ve kalbi ile anan kuluna ne mükâfat verirsin” diye sual etti. Allahü teâlâ “Ey Mûsâ! Onu kıyamet gününde, Arşımın gölgesi altında gölgelendirir ve muhafaza ederim” buyurdu. Mûsâ (aleyhisselâm) tekrar “Yâ Rabbi! En kötü kulun hangisidir?” diye sorunca, Allahü teâlâ, “Kendisine, va’z ve nasihat fayda vermeyen, yalnız iken beni hatırlamayandır” buyurdu.”

“Kendini olduğundan fazla gösteren kimse, kendi durumunu inkâr etmiş olur.” “Başkasınınkinden önce kendi ayıbına bakanlara, çaresiz bir kimse olduğundan değil de, gerçekten tevâzu gösterenlere ne mutlu. Helâl olan malından fakirlere sadaka ver. İlim, hilm (yumuşaklık) ve hikmet ehli ile otur ve sohbet et.”

Cümlelere bakıyoruz. Hali başka, içi başka olanlar kendisine nankörlük etmiştir.. Bunu sebebi açıktır nefsini sorgulamaktan aciz kimse kendisini başka göstermeye çalışır yoksa alçaklığı ortaya çıkacak. Kendi dışımızdakilerle ilgilenmekten kendimizi unutmayalım. Yine imkansızlığından dolayı zahid gibi davranmak yada alçak gönüllü görünmek değil de imkanın ve fırsatların var olduğu halde büyüklenmemek işte asıl tevazu budur.

ALLAH azze ve celle nasihatlere karşı kör ve sağır kesilmeyen, gereğince amel eden, kullarından eylesin İNŞAALAH

                                            Selam ve dua ile   اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعَالَمٖينَ