Kurtuluşa Çeken Düğüm

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd alemlerin Rabbi, Maliki, din gününün sahibi olan, biz kullarının hangisinin daha iyi amel işleyeceğini belirlemek için ölümü ve hayatı yaratan Allah(cc)’a aittir.

Salat ve Selam önderimiz ve rehberimiz olan Hz. Muhammed(sav)’e, ehli beytine, dinin yaşanması konusunda bizlere örneklik teşkil eden ashabına ve tüm mü’minlerin üzerine olsun.

İnsanı Rabbi ve Rabbinin emaneti ile düğümleyen anahtar bir kavram vardır ki buna AKİDE denir. Bu bağı kopması mümkün olmayan sağlam bir bağ ile yapanları, yani kelime-i tevhid üzere kuran kimseleri Allah(cc) Ahiret nimetleri ve kendi rızası ile müjdelemektedir;

‘Allah, mümin erkeklere ve mümin kadınlara, içinde ebedi kalmak üzere altından ırmaklar akan cennetler ve Adn cennetlerinde güzel meskenler vadetti. Allah’ın rızası ise hepsinden büyüktür. İşte büyük kurtuluş budur.’  (tevbe/72)

Ancak Rabbi ile sağlam bir bağ kurmayan veyahut herhangi bir eksiklik bulunup ta bunu düzeltmeyenler hakkında ise şöyle buyurmaktadır Allah(cc) ;

‘Onlar için cehennem ateşinden döşekler, üstlerin de örtüler vardır. İşte biz, zalimleri böyle cezalandırırız’ (A’RAF/41)

Akide sözlükte düğümlemek, bağlamak manalarına gelmektedir. Aynı kelimeden türetilen i’tikad kelimesi ise düğüm atmışçasına bağlanmak, bir şeye gönülden inanmak manalarına gelmektedir. Yani akide ‘Gönülden bağlanılan şeydir.’  Nitekim baktığımızda, fıkıhta kullanılan kavramlardan birkaç tanesi ile bu işin bilerek ve isteyerek yapılan bir şey olduğunu kanıtlayabilmekte ve Akidenin oluşumunda yani kişinin İslam ile düğümlenmesinin  veyahut cahiliye inançları ile düğümlenmesinin  kişinin rızası dışında gelişen bir olay olmadığını, bilakis kendi tercihi ile yapılan bir iş olduğunu görmekteyiz.

İnceleyeceğimiz ilk kısım Bey’ akdi(satış akdi) ve Nikah akdi olarak nitelendirilen kısımlardır. Fıkıh kitaplarına baktığımızda alimler, satış sözleşmesini ve nikah sözleşmesini akide ile aynı kökten gelen bir kelime ile tarif etmişlerdir ve bu iki sözleşmede de İcap ve kabulü esas almışlardır. Örneğin bir kalemi satmak istediğinizde satılığa çıkarmanız icap olmaktadır ki sizin kendi  iradeniz ve tercihiniz burada gündemdedir. Aynı zamanda kendi tercihiniz ile sattığınız bu malı karşı tarafın, verdiğiniz teklif üzere alması ise kabul olmaktadır ki satıcı tarafında olduğu gibi burada da tercih ve rıza önemlidir. Yine baktığımız zaman Nikah akdinde de aynı şey geçerlidir. Bu akdin gerçekleşmesi sonucunda evlenen erkek ve kadın yaptıkları akit doğrultusunda birbirlerine bağlanırlar ve karşılıklı hak ve sorumlulukları ortaya çıkar. Her iki akide de karşılıklı rıza ve ihtiyarın(seçimin) olduğunu unutmayalım.

İnceleyeceğimiz ikinci kısım Maide suresi 89. Ayet üzerinden olacak ki Allah(cc) şöyle buyurmuştur;

‘Allah, kasıtsız olarak ağzınızdan çıkıveren yeminlerinizden dolayı sizi sorumlu tutmaz, fakat bilerek ve isteyerek yaptığınız yeminlerden dolayı sizi sorumlu tutar…’

Ayetin Arapçasına baktığımızda mealen ‘Bilerek ve isteyerek yaptıklarınız’ kısmını Allah(cc) akide ile aynı kökten gelen bir fiil ile tarif etmektedir.

Bu kadar açıklamamızın sebebi Akidenin gönülden isteyerek, rıza yoluyla yapılan bir şey olduğunu bilmemiz gerektiği içindir. Nasıl ki zorla satış akdi gerçekleşmiyorsa aynı şekilde zorla akide’de oluşmayacaktır. Nasıl ki bilmeyerek olanlar değil de bilerek yapılan yeminlerden sorumlu tutuluyorsak aynı şekilde de bilerek ve tercihimiz ile oluşturduğumuz akidelerimizden de sorumlu tutulacağız. O halde bir kimsenin ben bilmiyordum, ben görmedim, ben duymadım demesi ondan kabul edilmeyecektir. O yüzden bizlerin başta da yazdığımız ayetler üzerinden anlamamız gerekiyor ki bizi mükafata veyahut cezaya muhatap kılacak şey akidemizdir. Bu sebeple ihmal edilecek bir şey değil tam tersine hayati bir önem taşımaktadır. Akide koca bir gemiyi karaya bağlayan zincir gibidir. Eğer o zincirin tek bir halkası olmaz ise gemiyi karaya bağlayan bir bağ kalmayacak ortada, zincir ne kadar kalında olsa, her ne kadar sağlam da olsa birbirine düğümlenmiş o halkalardan tek bir tanesini bile alsak, zincir işlevini yitirir çünkü artık amacına uygun olmayacaktır. İşte bunun gibide İslam ile bizi düğümleyen akidemiz de her ne kadar ibadet te etsek, mücadelede etsek bir tane düğümün olamaması bağlantıyı koparacak ve akide fasit olacaktır. Nitekim Allah(cc) Kur’an’da kitap ehlinden aldığı sözü bizlere hatırlatarak onların ne kadar çirkin bir iş yaptığını bizlere göstermektedir;

‘Allah, kendilerine kitap verilenlerden onu mutlaka insanlara açıklayacaksınız, onu gizlemeyeceksiniz diyerek söz almıştı. Onlar ise bunu kulak ardı ettiler, onu az bir dünyalığa değiştiler. Yaptıkları alışveriş ne kadar da kötü!’(Ali imran/187)

İsariloğulları Allah’ın kendilerinden aldığı sözü unutarak, menfaat ve çıkarları doğrultusunda hareket etmiş ve bu onların aşağılanmasına sebep olmuştur ancak dikkat edelim, onların menfaat ve çıkarları doğrultusunda hareket etmelerini gaflet veyahut unutkanlık diyerek açıklayıp üzerini örtmeyelim tam tersine bu onların kendi tercihleri doğrultusunda oluşmuş bir şeydir. Peki günümüzde akidenin temel unsurları anlatıldığında Allah’ iman deniliyor fakat nasıl bir iman olduğu açıklanmıyor, üstü örtülüyor. Kitaba iman deniliyor fakat kitabın bir kısmına uyulup bir kısmına uyulmuyor, menfaatlere göre din anlatılıyor sorum ise şu ‘İsrailoğullarının yaptığından ne farkı kalıyor?’ kimse kendini kandırmasın her aklı selim cevabı çok rahat bir şekilde bulabilir ancak cevap vermek yerine kaçmayı tercih edenler elbet hesabını çok ağır bir şekilde ödeyecekler. Yeri ve göğü bir ölçü ile yaratan Allah(cc)’ın hükümleri yerine masivai varlıkların hükümlerini tercih edenler veya dünyanın az bir pahası uğruna dinin yaşantısından kaçanları büyük bir hüsran bekliyor.

Hak ve batılın ölçüsünü Allah (cc) Kur’an’da şöyle anlatıyor;

‘O, Gökten su indirdi de vadiler kendi hacimlerince sel olup aktı. Bu sel, üste çıkan bir köpüğü yüklenip götürdü. Süs veya eşya yapmak isteyerek ateşte erittikleri şeylerden de buna benzer köpük olur. İşte Allah(cc) hak ile batıla böyle misal verir. Köpük alıp gider. İnsanlara fayda veren şeye gelince, o yeryüzünde kalır. İşte ALLAH böyle misaller verir.’ (Ra’d/17)

Batılın peşinden sürüklenen kaybolacak bir köpüğü arzu edenlerdir ancak hakkı tercih edenler ise baki olacak nimet ve rızayı tercih eden akidesinden asla fani bir menfaat için taviz vermeyen kimselerdir.

Şunu asla unutmamak gerekir ki Akide asla tavizi kabul etmez yani bir kimse Allah’ın Hakim sıfatını bilmesine rahmen başkasıdan hüküm isteyemez veyahut Kitaba iman etmesinin gerekliliğini bilen bir Müslüman ona muhalif bir hükme boyun eğemez, taviz veremez çünkü taviz akideyi bozar, İslam akidesinin dışındakiler bizleri aldatmamalı çünkü onların akidesi zaten bozuk yani taviz verdiklerinde kaybedecek bir şeyleri yok Ancak bir Müslümanın akidesinden taviz vermesi hakka sırt dönmesi demektir.

Allah (cc) bizleri Hakk’ı Hak bilip Hakk’a sarılan batılı batıl bilip ondan ictinab eden kullarından eylesin. Doğrular İslam’a yanlışlar şahsımıza aittir çünkü İslam İlahi bir din İlahi bir davadır, başı da sonu da İlahidir.

ELAHAMDULİLLAHİRABBİLALEMİN