İNSANOĞLUNUN İÇİNDE YANAN ATEŞ

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd Alemlerin Rabbi, Rahman, Rahim, Din Gününün Sahibi, Bizden Öncekilerin ve Sonrakilerin Yegane İlahı, Kulluk Yapılmaya Layık Olan Tek Mabud Allah Subhanehu ve Teala’ya Mahsustur. O’nun (Subhanehu ve Teala) Kendisini bize bildirdiği şekilde bilir, Öyle Tevhid Eder, Herhangi Bir Ortağının Olmadığını Bilip Öyle İman Ederiz. Kulluğu, İbadeti, Yardımı Yalnız O’na (Subhanehu ve Teala) Has Kılar, Nefislerimizin Şerrinden Amellerimizin Fenalığından O’na (Subhanehu ve Teala) Sığınırız.

Salat ve Selam Alemlere Rahmet, İnsanlığa Hidayet Olarak Gönderilen Vahiyin Elçisi, Nübüvvet Kandilinin Son Işığı, İslam Ümmetinin Lideri, Mücahidlerin Kumandanı, Başkomutan Rasullullah (sav)’e, Kıymetli Ev Halkına, Güzide Ashabına, Onları Takip Eden Tabiilerine, Ardından Geçmişte Yaşamış, Bugün Yaşayan Kıyamete Kadar Yaşayacak Olan Tüm Mü’Min ve Mü’mine’lerin üzerine olsun İnşaAllah.

Allah(cc)’nun mülkünde kendisine verdikleriyle hayatına devam eden insanoğluna bilindiği üzere yüklenen bir sorumluluk vardı ki bu Rabbi ne misakta vermiş olduğu ahidde sağlam kalması bunda gevşeklik etmeyip sebat edenlerden olmasıdır. Bu sorumluluk taşınması bakımından zor olmakla beraber Allah cc yardımı ile kolay ardından huzurun mutluluğun emniyetin ve güvenin geleceği bilinmelidir. Hatta bilinmekle kalmayıp Şeytan(Aleyhil’lane)’nin zamanla insanın fıtratı itibariyle unutmaya meyilli olmasının kullanılacağının bilinip bu sebeple uyanık olması gerekmektedir. Bu sorumluluğun yerine gelmesinin, Cennet’e ulaşabilmesi, dünyada hazırlanan nimetlerinin kalıcılarına ulaşması, felaha erişmesinin önünde ferdi ve toplumsal birçok engeller bulunmaktadır. Bu engelleri takılmadan geçmek, bunların doğru şekilde tespitiyle gündeme gelecektir. Bunlardan birkaç tanesini zikredecek olursak toplumsal olarak: küfür sistemleri, beşeri ideolojiler, tağuti düzenler, onların sihirbazları medya, ellerinde bulundurdukları cahili ve kapitalist sermayeler, zalim idareciler, belamlar, mele ve mütrefin, cahil avam ve bu ve bunun gibi sayısız batılcı düzenekler… Ferdi olarak bakıldığında: ilimsizlik, ihlassızlık, takvasızlık, kibir, ucub, gurur, riya, su-i zan, öfke, kin, hased, cimrilik, dünya sevgisi, ölümü unutma, yakin eksikliği, günahların çokluğu, vesvese ve bunlar sayıca oldukça fazladır.

Buna şu misali vermek isabetli olacaktır ki: bir kurumda eğitim gören bir öğrencinin bulunduğu kurumdan mezun olabilmesi ve diplomasını alabilmesi için orada eğitimi gördüğü derslerin tamamından geçerli not alması gerekir. Biri ya da ikisinden geçer not alamaması demek o kurumdan mezun olamaması demektir. Türkçe, matematik, fen bilimleri, sosyal bilimler gibi temel derslerden geçmekle birlikte kolay olan resim, beden eğitimi gibi derslerden de her ne kadar diğerlerine göre daha az önemli olsada hepsinden geçer not almalıdır. Yani tüm dersler en az geçer seviyesinde verilmelidir.

Yada eve girerken yatak odasına ulaşabilmek için önce apartman kapısı ardından evin kapısı ardından odasının kapısı açılıp odaya ulaşılmalı kapılardan biri kapalı bulunduğunda o odaya ulaşmak nasıl mümkün değilse Allah cc insanı imtihan etmek için var ettiği ve herkesin eksik olduğu nokta kadar engelleri aşamayacağı bu sınanma alanında nefislerimizi her alanda donatmalı ve yetiştirmeliyiz. İşte bu ayki konumuzun temelini oluşturacak mesele ise verilen ahde riayet yolunda en çok takılınılan “Hased” engelidir.

Hased kinin neticelerindendir. Kin de öfkenin neticelerindendir. Bu bakımdan hased, öfkenin yavrusunun yavrusudur. Öfke ise onun esasının esasıdır. Hased’in sayılmayacak kadar çok ve kötü dalları vardır. Hased bir kimsenin sahip olamadığı şeyler hakkında sahip olanlara karşı öfke beslemesidir. Bunun insanda görünün pek çok hali görüntüsü vardır ki: bunlardan ilki istediği şeye sahip olan kişiyi yerme, açıklarını arama, onun onu haketmediğini kendine ve insanlara ispat etme çabası. Dikkat edin insanlara değil önce buna kendisine. İlk önce buna inanır ya da inanmak için sebepler ve kusurlar arar. Kusur aramak için bakanda aradığını bulacaktır. İnsan fıtratı itibariyle her şeyi tam yapamaz eksik bıraktığı yanlış yaptığı şeyler olacaktır. Hasedçi ise bunu gördüğünde ben biliyordum diyerek öfkesi arttıkça artacaktır. Öfkesi arttıkça azabı artacak. Böylece ateşin odunu bitirdiği gibi hasedi de hasedçiyi içten içe yiyip bitirecektir. Ardından insanları da buna inandırmaya kalkışır, dedikodu, nemime, arkadan çekiştirme gibi günahlar zinciri ferdin başına bela olacaktır. Günaha daldıkça dalacak, battıkça daha da batacaktır.

Nitekim Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur:

“Ateşin odunu yediği gibi hased de hasenatı yer!”

Hasedin dünya ve ahirettte oldukça çok zararı vardır. Sen hasedin yüzünden Allah’ın kaza ve kaderine küsmüş olur, kulları arasında taksim ettiği nimetini hor görür, gizli hikmetiyle mülkünde ikame ettiği adaletini çirkin sayar, kerih görürsün. Bu ise tevhidin özüne karşı işlenilen bir cinayet, imanın gözünde bir çapaktır. Din hususunda cinayet olması sana yeter de artar bile! Sen bununla Mü’min’lerden bir kişiye hile yapmayı, ona nasihat etme vazifesini terketmeyi, Allah’ın (cc) veli ve peygamber kullarının, diğer kullar için hayır istemeleri hususunda onlardan ayrılmış olursun. İblis ve diğer kâfirlerin Mü’minlere belâlar verilmesine ve Mü’minlere verilen nimetlerin kalkmasına sevinmeleri hususunda onlara uymuş olursun. Bütün bunlar kalpte bulunan habaset ve çirkinliklerdir. Ateşin odunu yediği gibi bunlar da kalbin hasenelerini yer. Gecenin gündüzü silip ortadan kaldırdığı gibi, haseneleri silip ortadan kaldırırlar. Sen dünyada, hasedinden dolayı elem duyar veya durmadan üzüntü içerisinde kendi kendine sıkıntı yüklemiş olursun; zira Allah Teâlâ onlara vermiş olduğu nimetten onları uzaklaştırmaz. Sen ise onlara verilen nimeti gördükçe durmadan sıkıntı çeker, onlardan uzaklaşan her belâdan dolayı elem duyar, mahrum, üzüntülü, kalbin dağınık, göğsün dar bir vaziyette yaşarsın. Düşmanlarının senin için istedikleri belâ dolayısıyla senin başına gelmiş olur. Oysa sen düşmanlarına böyle bir belâ istiyordun. Sen düşmanına meşakkat istiyordun, oysa buna karşılık olarak sana meşakkat ve üzüntü verilmiştir. Bununla beraber senin hasedin den ötürü, hased edilen kimsenin nimeti yok olmaz. Eğer sen ölümden sonra dirilmeye ve hesap vermeye inanmıyorsan, hiç olmazsa akıllılığın gereği olarak -eğer aklın varsa- hasedden sakınmalısın. Çünkü hasedde kalbin elemi ve hoşnutsuzluğu vardır ve bununla beraber hiçbir fayda da yoktur. Nasıl olur? Oysa sen hased hususunda ahirette başına gelecek şiddetli azabı bilen bir kimsesin! Akıllı bir kimse elde edeceği hiçbir fayda olmadığı halde, üstelik yüklendiği bir zararla beraber, çektiği meşakkate rağmen, nasıl kendisini Allah’ın gazabına maruz bırakır da di-nini ve dünyasını faydasız bir şekilde yok eder.
Din ve dünyası hususunda kendisine hased edilen zatın hiçbir zararı olmadığı keyfiyetine gelince, bu güneşten daha bâriz bir ha-kikattir. Çünkü ona verilen nimet senin hasedinden ötürü ondan alınmaz ki! Aksine Allah Teâlâ’nın takdir ettiği ikbal ve nimet, muhakkak yine takdir ettiği zamana kadar devam edecektir. Onu kaldırmaya hiçbir güç yetmez. Herşey Allah katında bir ölçüye göredir ve her müddetin bir hududu vardır.

Rasulullah(sav) birçok kez ümmetini fenalığı sebebiyle hasedden sakındırmış, bu kalbi hastalık için tedavi yollarını da göstermiştir. Nasıl ki bir doktorun hastalığın bu diyerek hastayı tedavi etmemesi mümkün değilse dışarıya vuran amellerden de Rasulullah (sav) bu davranışların hasedden kaynaklandığını bildirmiş ve tedavinin yolunu göstermiştir.

“Sakın birbirinize hased etmeyiniz! Küsüşmeyiniz, birbirinizden nefret etmeyiniz. Birbirinize sırt çevirmeyiniz. Ey Allah’ın kulları! Kardeş olunuz!”

Kardeş olmak, kardeşlik hukukuna riayet etmek, bunun için azami çaba göstermek, kardeşinin nefsini kendi nefsine tercih etmek… Bunlar bizim için anlamak ve yaşamak konusunda eksikliğimizin oldukça çok olduğu İslam ahlakının prensiplerindendir. Hasedin kötülüğünü bilen ondan kurtulmak isteyen nefisine zor gelse de uhuvvet ahlakını yerine getirmeye çalışmalıdır.

Hz. Enes şöyle anlatır: “Biz bir gün Hz. Peygamber’in yanında oturuyorduk, şöyle buyurdular:

Şimdi, şu yoldan, cennet ehlinden bir kişi çıkıp yanımıza gelecektir.

Biraz sonra ensârdan bir kişi çıkageldi. Sakalından abdest suyu dökülüyordu. Ayakkabılarını sol eline almıştı, bize selâm verdi. Ertesi gün, yine Hz. Peygamber aynı şeyi söyledi. Yine aynı kişi oradan çıkıp geldi. Üçüncü gün gelip yine aynı şeyi söyleyince, yine aynı kişi çıkıp geldi. Hz. Peygamber (sav) kalkıp giderken Abdullah b. Amr el-As o kişiyi arkasından takip etti ve dedi ki: ‘Ben babamla bir hususta mücadele ettim. Üç gün babamın evine gitmemek için yemin ettim. Eğer bu üç gün bitinceye kadar beni misafir edersen sana misafir olurum’. Adam ‘Evet! Seni misafir ederim!’ dedi.
Abdullah bu kişinin geceleyin kalkıp namaz kıldığını görmedi. Ancak yattığında her kıpırdadığında Allah Teâlâ’yı anıyordu. Sabah namazına kalkıncaya kadar yatıyordu. Abdullah der ki: ‘Üç gün geçtikten sonra nerdeyse onun amelini az görerek ona dedim ki: ‘Ey Allah’ın kulu! Benimle babam arasında herhangi bir öfke ve küsüşme yok. Fakat ben Hz. Peygamberi şöyle söylerken dinledim. Bu bakımdan senin amelini görmek için bunu yaptım. Oysa senin fazla ibadet ettiğini görmedim. Acaba seni bu mertebeye getiren nedir?’

Adam ‘Senin gördüğünden başka bir amelim yok!’ dedi. Abdullah “Ben ayrılırken adam beni çağırdı ve ‘Senin gördüğünden başka birşey yok! Ancak ben nefsimde herhangi bir müslümana karşı, Allah’ın kendisine verdiğinden dolayı hile ve hased taşımamaktayım’ dedi”.

Abdullah der ki: “Ben ona İşte seni bu mertebeye getiren ve bizim de gücümüzün yetmediği haslet o!’ dedim”.

Rasullah(sav) şöyle buyurmuştur:

Üç şey vardır. Onlardan hiç kimse kurtulamaz:

1. Zan,
2. Bir şeyi uğursuz saymak,
3. Hased.

İşte bundan kurtuluşun yolu zanda bulunduğun zaman zannını tahkik safhasına koyma! Herhangi bir şeyi uğursuz saydığın zaman (bunun tam aksine) onu yap! Hased ettiğin zaman zulmetme!  Bizden önceki ümmetlerin hastalığı size de sirayet etmiştir. O da haseddir.

Rasulullah(sav) buyurdu ki:

 “Muhammed’in nefsini kudret elinde tutan Allah’a yemin ederim, siz iman etmedikçe cennete giremezsiniz ve birbirinizi sevmedikçe de iman etmiş olamazsınız. Sevgiyi aranıza yerleştiren hasletten size haber vereyim mi? Aranızda selâmlaşmayı yayınız!”

Benim ümmetime de diğer ümmetlerin hastalığı isabet edecektir. Ashab-ı kiram ‘O ümmetlerin hastalığı nedir?’ diye sordu, Hz. Peygamber ‘Kibir, zulüm, malıyla veya soyuyla böbürlenmek, dünya hakkında münafese ve mücadele etmek, uzaklaşmak, birbirlerine hased etmek, öyle ki sonu zulüm, sonra karmakarışık olur’.

Rivayet ediliyor ki, Musa (a.s) rabbinin münâcaatı için acele ettiği zaman, arşın gölgesinde bir kişi gördü. Onun o makamına gıpta etti ve ‘Bu adam rabbinin nezdinde pek kerîmdir’ dedi. Rabbinden o kişinin ismini kendisine haber vermesini diledi. Allah Teâlâ onun ismini Musa’ya haber vermedi ve ‘Onun amelinden üç hasleti sana söyleyeceğim’ dedi:

1.Allah Teâlâ’nın fazl ve kereminden insanlara vermiş olduğundan dolayı onlara hased etmiyordu.

2.Annesine ve babasına karşı gelmiyordu.

3.Dedikodu yapmıyordu.

Zekeriyya (a.s) şöyle demiştir: “Allah Teâlâ ‘Hased edici bir kimse benim nimetimin düşmanı, kaza ve kaderime küsmüş, kullarımın arasında yapmış olduğum taksimata razı olmamış bir kimsedir’ buyurmuştur”.

“Allah Teâlâ’nın nimetlerinin düşmanı vardır.

Denildi ki: ‘Onlar kimlerdir?’ Hz. Peygamber ‘Onlar o kimselerdir ki Allah’ın fazl-ı kereminden vermiş olduklarına hased edip insanları kıskanırlar’ buyurdu.”

-Hasedden sakın! Çünkü Âdem’in oğlu (Kabil), kardeşine(Hâbil’e) hased ettiği zaman onu öldürdü.

Sonra şu ayeti okudu:

Mâide 27: “Onlara Âdem’in iki oğlunun haberini gerçek (bir kıssa olarak) oku! Hani herbiri birer kurban sunmuşlardı, birinden kabul edilmiş, diğerinden kabul olunmamıştı. Kurbanı kabul olunmayan (Kabil), diğerine (Habil’e) ‘Seni öldüreceğim!’ demişti. O da ‘Allah, ancak takvâ sahiblerinin kurbanını kabul eder!’ dedi.”

Abdullah b. Ebubekir şöyle anlatıyor: Adamın birisi bir padişaha gider. Padişahın karşısında durur ve şöyle der: İyilik yapana iyiliğinden dolayı iyilik yap! Çünkü kötülük yapanın kötülüğü ona yeter’. Kişinin bu makamından dolayı başka biri ona hased etti ve onu padişaha ihbar ederek dedi ki: ‘Padişahım! Senin karşına dikilen ve söylediklerini söyleyen o kişi var ya! O ‘Padişahın ağzı kokuyor’ diyor.

-Senin bu sözlerine nasıl inanayım?

-Onu huzuruna çağır. Sana yaklaştığı zaman ağzındaki kötü kokuyu koklamamak için eliyle burnunu kapadığını göreceksin.

-Sen git biz bu durumu tetkik edelim.

İhbarcı padişahın yanından çıktı ve o adamı evine davet etti. Ona sarımsaklı bir yemek yedirdi. O kişi ihbarcının evinden çıkarken âdeti üzere padişahın karşısına dikildi. İyilik yapana, iyiliğinden dolayı iyi davran, çünkü kötülük yapana kötülüğü yeter de artar!’ dedi. Bunun üzerine padişah ona ‘Bana yaklaş!’ dedi. Padişaha yaklaştı. Padişah kendisinden sarımsak kokusunu hissetmesin diye eliyle ağzını kapattı. Bunun üzerine padişah ihbarcıyı kasdederek içinden ‘Ben filan adamı doğru söylemiş olarak görüyorum’ dedi. O padişah, kendi el yazısıyla ancak büyük bir hediyeyi veya bir caizeyi yazardı. Bu adama kendi el yazısıyla memurlarından birisine bir mektup yazdı: ‘Bu mektubu taşıyan kimse sana geldiği zaman onu öldür, derisini yüz ve içini saman doldur ve bana gönder!’ Adam mektubu padişahın elinden aldı, dışarı çıktı. Karşısına kendisini ihbar eden kişi çıktı. İhbarcı ‘Bu elindeki mektup nedir?’ diye sordu. Adam ‘Padişahın el yazısıdır. Bana büyük bir hediye verilmesini emrediyor!’ dedi. İhbarcı ‘Bana hibe eder misin?’ dedi. Adam ‘Senin olsun!’ dedi. İhbarcı mektubu alarak doğruca idareciye gitti. İdareci mektubu okurken, getirene şöyle dedi:

-Senin mektubunda seni öldürüp derini yüzmem emrediliyor!

-Bu mektub benim değildir. Benim için Allah’tan kork!Padişaha müracaat etmeden beni öldürme!

-Padişahın mektubu için müracaat olmaz.
Sonra adamı öldürüp, derisini yüzdü, saman doldurdu ve padişaha gönderdi. Sonra öbür adam, âdeti üzerine padişahın huzuruna geldi ve yine eskiden söylediklerini söylemeye başladı. Padişah hayretler içerisinde kaldı ve şöyle sordu:

-Sen mektubu ne yaptın?

-Filan adam bana rastladı. Mektubu kendisine hibe etmemi talep etti. Ben de mektubu kendisine verdim.

-O adam bana dedi ki: ‘Sen padişahın ağzından pis koku geliyor’ diyormuşsun.

-Hayır! Ben böyle birşey demedim.

-O halde o gün huzuruma gelirken ağzını neden elinle kapattın?

-O adam (ihbarcı), bana sarımsaklı bir yemek yedirdi.Sarımsağı sana koklatmayı hoş görmediğimden öyle davrandım!

-Doğru söyledin. Kendi yerine geç! Kötüye kötülük kâfi geldi.

İbn Sîrin der ki: ‘Dünya nimetinden hiçbir şey için başkasına hased etmedim. Çünkü o kimse eğer cennet ehlindense cennete nazaran pek hakir olan dünya için ben ona nasıl hased edebilirim? Eğer cehennem ehlinden ise, ben dünya için ona nasıl hased edeyim? Oysa o ateşe doğru gidiyor’.

Bir kişi Hasan Basrî’ye şöyle dedi: ‘Müslüman bir kimse hased eder mi?’ Hasan Basrî cevap olarak şöyle dedi: ‘Yakub’un oğullarını sana unutturan nedir? Evet müslüman hased eder. Fakat hasedinin üzüntüsü göğsünde kalır. Çünkü hasedin gereğini elinle ve dilinle yapmadıkça onun zararı sana dokunmaz’.

Ebu Derdâ şöyle demiştir: ‘Bir kul fazlasıyla ölümü hatırlarsa, onun sevinmesi ve hasedi pek az olur’.

Muaviye şöyle demiştir: ‘Her insanı razı edebilirim. Ancak nimetten dolayı hased eden bir kimse müstesna! Çünkü onu ancak o nimetin ortadan kalkması razı eder’. Bunun için denilmiştir ki:

Bütün düşmanlıkların öldürülüp kalpten atılmaları mümkündür!

Ancak hasedden dolayı düşmanlık yapanın düşmanlığı müstesna!

Biri şöyle demiştir: ‘Hased iyileşmez bir yaradır. Hasedçinin hasedi atılmaz’.
Bir bedevî şöyle dedi: ‘Ben hiçbir zâlim görmedim ki hasedçiden daha fazla mazluma benzesin! Çünkü hasedçi senin nimetini kendisi için bir hikmet ve azap olarak görmektedir’.

Hasan Basrî şöyle demiştir: ‘Ey Âdemoğlu! Neden kardeşine hased ediyorsun? Eğer ona nimeti veren, ondaki bir şereften dolayı o nimeti kendisine vermişse, sen Allah’ın ikram ettiği bir kimseye nasıl hased edebilirsin? Eğer böyle değilse sonu ateş olan bir kimseye neden hased ediyorsun?’

Biri şöyle demiştir: ‘Hasedçi kendisiyle beraber oturduğu bir kimsenin ancak kötü ve zelil telâkki edilmesine sebep olur. Meleğin de ancak lanet ve buğzuna kavuşur. Halktan da üzüntü ve gamdan başka birşey elde etmez. Ölüm anında da ancak şiddet ve korku elde eder. Mahşerde de rezillikten ve azaptan başka birşey kazanmaz’.

Hamd, âlemlerin rabbi olan Allah’a mahsustur. Allah bize kâfidir ve O ne güzel vekildir!