بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحٖيمِ

Hamd âlemlerin Rabbi Rahman ve Rahim, ölüden diriyi- diriden ölüyü çıkartan, geleceğinde hiç şüphe bulunmayan günün sahibi, mümin kullarına merhametli, inkârcılara şiddetli, indirmiş olduğu Kur’an ile bizlere izzet bahşeden ALLAH(CC) aittir

Salât ve selam âlemlere rahmet olarak gönderilen kendi döneminde ve kendisinden sonra var kılınan mükelleflerin ona(sas) itaatten başka kurtuluşunun mümkün olmadığı önderimiz komutanımız Hz. Muhammed sas’e âline ashabına, bugünden önce yaşamış bugün yaşamakta olan ve kıyamete kadar yaşayacak, hakkın gönüllerini aydınlattığı mücahid müminlere selam olsun.

Aslen Mervli olup 198 (813-14) yılında muhtemelen Bağdat’ta doğdu. Annesinin Benî Tağlib’den olduğunu, anne tarafından akrabalarının çoğunun Hıristiyanlığa mensup bulunduğunu söyler; Bağdat’ın batı yakasındaki Harbiye mahallesinde oturan birlikte hadis okudukları arkadaşları, onu kendilerinden sayarak Harbî nisbesiyle andıkları için bu nisbe ile tanındığını belirtir. Bağdatlı muhaddis Hevze b. Halîfe’den başka Affân b. Müslim, Amr b. Merzûk, Ebû Ubeyd Kāsım b. Sellâm, Ebü’l-Velîd et-Tayâlisî, Müsedded b. Müserhed, Ebû Bekir b. Ebû Şeybe ve Ahmed b. Hanbel gibi tanınmış muhaddislerden hadis öğrendi. Tâbiîn neslinin en hayırlısı diye andığı (İbn Ebû Ya‘lâ, I, 92) Ahmed b. Hanbel’in ileri gelen talebelerinden biri oldu ve onun bazı fetvalarını rivayet etti. Ahmed b. Hanbel’den faydalanmak üzere Bağdat’a gelen çeşitli âlimlerle tanışması onun birçok muhaddisten faydalanmasına imkân sağladı.

Zengin bir aileden gelen Harbî, kendisine miras kalan emlâkin tamamını satıp hadis tahsili için harcamıştır. Dünya malına değer vermediği için son derece sade yaşardı. Halife Mu‘tazıd-Billâh bir defasında ona 10.000 dirhem göndermiş, fakat hocası Ahmed b. Hanbel gibi devlet adamlarının parasını temiz bulmadığı için kabul etmemiş, hastalandığı günlerde halifenin gönderdiği 100.000 dirhemlik (bazı kaynaklara göre 100.000 dinar) hediyeyi de geri çevirmiştir. Bedenî rahatsızlıklarından şikâyet etmediği, kırk beş yıl devam eden baş ağrısını kimseye söylemediği, 10 yıl boyunca gözünün biri görmediği halde bunu da kimseye açmadığı rivayet edilir.

Harbî, hadis rivayetini kendilerine meslek edinen kimseleri takdir eder, onların, Resûlullah’ın yapıp ettiklerini tesbite çalışan en hayırlı kimseler olduklarını söylerdi. Bid‘atçılık yapanların iflâh olmayacağını belirtir ve bid‘atçılardan uzak durmayı tavsiye ederdi. Onun meşhur sözlerinden biri şudur: “Her ümmetin akıllıları şu hususta ittifak etmiştir: Kadere teslim olmayan kişi hayatta mutlu olamaz.”

Ebu Kasım Cebeli’den diyor ki; İbrahim hasta oldu, neredeyse ölecekti. Yanına girdim, bana; Ey Ebul kasım ben kızımla zor bir durumdayım açız dedi. Sonra Ona(Kızına) kalk amcanın yanına git dedi. O da çıktı. Başörtüsünü yüzünün üzerine attı. İbrahim ona: o senin amcandır konuş onunla dedi. O da bana amca, biz büyük bir iş (sıkıntı) üzerindeyiz ne dünyada şimdi nede sonrasında bir ay, bir ömür yemeğimiz yoktur. Ancak kuru bir ekmek kırıntısı ile birde tuz vardır. Çoğu zaman tuzunda bulamıyoruz. Dün halife Mutadıt ona bin dinar büyük bir çıkın gönderdi. Onu almadı. Falanlara ve falanlara gönderdi, hasta olduğu halde ondan bir şey almadı dedi. İbrahim kızına döndü ve gülümseyerek; “ Kızım fakirlikten mi? korkuyorsun dedi. Oda evet dedi. Oda; Şu köşeye bak dedi. Bende baktım bir sürü kitaplar. Bana Orada dil ve edebiyat olmak üzere on iki bin cüz vardır. Onları elimle yazdım. Öldüğüm zaman her gün bir cüzü çıkar, onu bir dirheme sat. Yanında on iki bin dirhem olan kimse fakir değildir, dedi.

Mukatil Bin Muhammed Bin El Benna diyor ki; Babam ve kardeşlerimle birlikte Ebu İshak’ın yani İbrahim El Harbi’nin yanında bulundum. İbrahim babama; Bunlar evlatların mı? Dedi. O da Seni Allah’ın yasak ettiği yerde görmelerinden sakın, sonra gözlerinden düşersin dedi.

İsa Bin Muhammed Et-Tumari Anlatıyor; İbrahim El- Harbi’nin yanına girdik. Hasta idi. Suyu doktora götürülüyordu. Bir kız çocuğu geldi, suyu geri getirdi ve doktor öldü dedi. Oda ağladı ve şöyle demeye başladı; Hastalığımı tedavi eden ölürse, tedavi edileninde yakında ölmesi beklenir.

Allahu Teâlâ,  âlimlerimizin amelleriyle yaptıkları nasihatlerden bizleri faydalandırsın İNŞAALLAH.

Selam ve dua ile   اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعَالَمٖينَ