GIYBETE GÖTÜREN SEBEPLER

Hamd sena yücelik alemleri yoktan var eden sonsuz ikram ve kerem sahibi bütün noksan sıfatlardan münezzeh Allah (cc)’a mahsustur

Salat ve selam son Nebi Rasul hatemul enbiya Hz.Muhammed (sav)’e ailesine ashabına ve bütün müslümanların üzerine olsun

İnsan topluluklarının ve asılda islami toplulukların biribirine sımsıkı sağlam bir şekilde bağlarının devamlılığında aşılmayan sıkıntı musibet dert ulaşılmayan yer mekan makam dünyalık veya ahiretlik yoktur. İslam toplumunun kurulmasına sebep olan sahabe bunun çok iyi bir örneğiydi onlar bir binanın tuğlası gibi saf saf bağlanmış kenetlenmiş bir vücudun azaları gibi aynı yönden yönetilmiş gibi hareket etmiş birbirinin aynası olmuş kusuru kapatmamış tıpkı ayna gibi direk onun yüzüne sadece ona söylemiş başkalarına yansıtmamış iki elin birbirini temizlediği gibi temizlemiş ve Allah (cc) onlara imanlarında güç kuvvet istikametlerinde sebat ve sabitlik nasip etmiş Hz.Ömer’in şehadetinden sonra fitne zuhur etmiş gıybet dedikodu arkasından iftiralarla şeytanın aldattığı bazı insanlar Hz.Osman’ın kanını dökmeye kadar cürrete kalkışmış ve akabinde hiçbiri huzur rahatı birdaha bulamamışlar. İşte insanlığın en hayırlılarının zamanında dahi şeytan bu yollarla araları bozup amacına ulaşabiliyorsa vay bizim halimize ne kadar uyanık disiplinli olmamız anlaşılmaktadır işte bundan dolayı şeytanın giriş kapısı olan gıybet yolları iyi bilinip korunmalıdır bunlardan birkaç sebeple açıklamaya çalışalım

1-İntikam alma duygusu:”bir kimse başkasına kızdığı öfkelendiği haksızlığa uğradığı kin ve nefrete dönüşerek onun hakkında olur olmaz her yerde konuşur taki mazlumsa konuşa konuşa o zalimin seviyesine gelir bazen geçer.

2-Arkadaşlar yanında kabullenilme güzel karşılanma ve söz söyleyebilme arzusu:”arkadaşlar dedikodu yaptıkları zaman karşı gelse ortamı terk etse onu küçük görecekler ve ondan kaçacaklar bundan korktuğu için onlara yardımcı olur gıybete katılır ve oda ekler arkadaşları birbirine kızar o da onlarla birlikte olduğu için o kişiye kızma ihtiyacı duyar onun kusuru ve kötülüklerini anlatır.

3-Yapmacık hareket etme ve kibirlenme isteği:”kişi başkasının kusurlarını ortaya koyarak kendisinin üstün olduğunu göstermeye çalışır örneğin, falan kişi cahildir anlayışı kıt ve konuşması zayıftır der maksadı kendisinin değerli bir kimse olduğunu ondan daha bilgili olduğunu göstermek için.

4-Hased (kıskanma çekememezlik) duygusu:”insanların övgüyle bahsettiği sevip ikramda bulunduğu kişileri kıskandığı için gıybette bulunur kıskandığı kişinin yeri makamını kaybetmesi için elinden eleştirmekten başka bir çaresi yoktur onu kullanır onu bu yolla insanların gözünden düşürmek ister öfke kin sevilmeyen kişiler hakkında meydana gelir. Hased genelde yakın akraba ve arkadaş arasında olur, onun için aynı topluluk amaç gayeyi güden fertler bu hastalığı iyi tanımaları gerekir ki hastalık kapmasınlar Hafazan Allah

5-Alay ve küçük görme isteği:”alay etme bazen insanın yüzüne karşı yapılmakla bazende arkasından gıybet ederek yapılmaktadır bu davranışın altında kibirli olma ve alay edilen kişiyi küçük görme duygusu bulunmaktadır

6-Dini hassasiyet duygusu:”kişi başkasının dini bir konuda hataya düşmesine hayret ederek falan adamı gördün mü şu özellikleri hayret verici nasıl yapar bu kadar da aciz olunmaz belkide söylediği doğrudur fakat böyle bile olsa onu isim vermeden bahsetmesi gerekirdi şeytan onun ismini verdirerek onu gıybete düşürerek günahkar yapmıştır.

7-Merhamet (acıma) duygusu:”bir kişinin başına gelen bir felaketten dolayı üzülmek ama bunu yaparken şu başına açtığı olay veya konuştuğu söz başına bela getirdi diyerek ismiyle fiilini sözünü açıklayarak aslında gıybetini yapmış oldu şeytan onun duyduğu üzütü ve merhametin sevabını yok etmek için ismiyle fiil ve sözlerini ortaya koyarak amacına ulaşır.

Amir b. Vaile nakleder:”efendimiz hayatta iken bir kimse bir topluluğa rastladı onlara selam verdi onlarda selamını aldılar oradan ayrıldıktan sonra aralarından biri ben Allah (cc) için bu adama öfke duyuyorum dedi yanındakiler sen çok kötü bir söz söyledin dediler ve onu o adama söylediler Rasulullah (sav)’e şöyle dediler arkasından konuşulan adam Rasulullah (sav)’e gitti olayı anlattı adam çağrıldı Rasulullah (sav) ona sordu ona öfke duymanın sebebi nedir?

-Adam: ben onun komşusuyum ve onu tanıyorum farz namaz dışında nafile namaz kılmaz

-diğer: Ey Allah (cc)’ın Rasulü (sav) ona sorarmısınız kıldığım namazın vaktinde abdestin rüku ve secdesinde bir eksik varmıdır

Efendimiz (sav) sordu adam hayır fakat vallaği iyi kötü herkesin oruç tuttuğu ramazan ay’ının dışında hiç oruç tutmadı bu kişi -diğeri : Ey Allah (cc)’ın Rasulü (sav) ona sorun ben hiç oruç bozup yada oruca zarar verecek bir şey yaptımmı Efendimiz (sav) sordu adam hayır fakat iyi kötü herkes verdiği zekatın dışında bu kişi fakire dilenciye sadaka vermez

-diğeri :  : Ey Allah (cc)’ın Rasulü (sav) ona sorun hiç zekat verirken eksilme yapmışmıyım

Rasulullah (sav) sordu adam hayır dedi bunun üzerine Efendimiz (sav) ona kalk belkide bu adam senden daha hayırlıdır buyurdu.  (Ahmed b. Hambel)

Rabbim bizleri ihsan makamından onun şuurundan ayırma ve amellerimizi ihlaslı kıl, Amin