BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

İNSAN VE KÂİNAT

Hamd, sena ve övgülerin en güzeli, ezelde ve ebedde var olan, lûtfuyla kâinatı ve bizleri yaratıp var eden, sayısız nimetler ile yaşatan ve rahmeti ile doğru yolu gösteren Allah (c.c.) ya mahsustur. Salât ve selâm, Âlemlerin Rabbi tarafından sevilen, insanların ise tanıyıp, idrak edebilme nispetince sevebildikleri, efendimiz, önderimiz, rehberimiz Hz. Muhammed Mustafa’ya, â’line, ashabına ve O’nun yolunu izlemeye çalışan Müslümanların üzerine olsun.

Tarih boyunca kutsal kitaplar vasıtasıyla insanlığa gönderilen bütün hak dinlerin aslı ve esası Tevhid’dir. Zira bütün kutsal kitapların indirilişinin temel amacı, insanlığı yüce Allah’ın varlığından ve birliğinden yani Tevhid’den haberdar etmektir. Bütün Peygamberler de tebliğ ile görevlendirildikleri toplulukları bu gerçeğe davet etmişlerdir.

“Senden önce hiçbir Rasûl göndermedik ki O’na ‘ Benden başka ilah yoktur ; o halde bana kulluk edin’ diye vahyetmiş olmayalım.” ( Enbiya, 25)

Hz. Adem’den Peygamberlerin sonuncusu Hz. Muhammed (s.a.v.)’ e kadar geçen bu zaman içerisinde değişmeyen değerlerin başında Tevhid gelir. Allah’ın varlığı ve birliği konusunda hiçbir değişim olmamıştır ve bu hususta Peygamberlerin mesajları birdir. Yani insanlığın başlangıcından Resulullah (s.a.v.) dönemine kadar, gelmiş geçmiş bütün Peygamberlerin Allah’tan getirdikleri ve insanlığa açıkladıkları dinin genel adı Tevhid’dir. Tevhid en öz biçimde Allah Azze ve Celle’yi zatında, sıfatlarında ve fiillerinde birlemektir. Hiçbir ortağı ve benzeri olmadığına itikad etmektir.

Aslında Peygamberlerin dışında da yaratılmış olan tüm mahlukat insanlığı Allah’ı Tevhid etmeye çağırmaktadır. Şöyle ki gerek biz gökyüzüne baktığımızda gerekse yeryüzüne baktığımızda Güneşin, Ayın, yıldızların, tüm gezegenlerin, bulutların, dağların, ağaçların üzerinde hakimiyete sahip olan merciin; hepsini yöneten makamın, hepsinin itaat ettiği varlığın, hükmüne boyun eğdiği zatın Allah Azze ve Celle olduğu anlaşılmaktadır.

“Muhakkak göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün değişip durmasında, insanlar için faydalı şeylerle denizlerde akıp giden gemilerde, Allah’ın gökten indirip onunla ölü­münden sonra yeryüzünü dirilttiği suda ve orda her türden canlıyı üretip yaymasında, rüzgârları estirişinde ve gökle yer arasında boyun eğdirilmiş olan bulutta, akıl eden bir topluluk için nice âyetler vardır.” ( Bakara, 164)

Hatta insanoğlu koskoca kâinata bakmaktan ziyade kendi küçücük bedenine ve yaratılışına baktığında da Allah’ı Tevhid eder ve O’na ortak koşamaz.

“Kendi nefislerinizde de (hücrelerden vücut yapılarına kadar) bir çok alemetler var (ki hep Allah’ın kudretine, ilmine, azamet ve iradesine delalet ederler). Hala görmeyecek misiniz?” (Zâriyat, 51/21)

Allah Azze ve Celle Bakara Suresi 164. Ayeti kerimede büyük âlem yani kâinattan bahsederken, Zariyat Suresi 21. Ayeti kerimede de küçük âlem yani insan bedeninden bahseder. Büyük alemdeki herşeyin mutlaka insanın be­deni olan küçük alemde bir benzeri vardır. İşte bundan dolayı yüce Allah şöy­le buyurmaktadır: “Andolsun ki Biz insanı ahsen-i takvimde (en güzel bir surette) yarattık.” (Tîn, 4) ; “Kendi nefislerinizde de (nice âyetler) vardır. Görmez misiniz?” (Zâriyat, 21)

Mesela, insanın duyu organları, ışık veren yıldızlardan daha şereflidir. İn­sanın görmesi ve işitmesi idrak edilen şeyleri bunlar vasıtasıyla idrak etme­si açısından Güneşi ve Ayı andırır. İnsanın organları çürüdükten sonra yer cin­sinden toprak olurlar. Yine insanda su cinsinden ter ve bedende diğer ıslak azalar vardır. Hava türünden insanda ruh ve nefes vardır. Ateş türünden ise insanda hararet vardır. Damarları ise yeryüzündeki nehirler konumunda, ci­ğeri nehirleri besleyen pınarlar konumundadır. Çünkü damarlar ciğerden ala­caklarını alırlar. İnsanın mesanesi denizi andırır. Çünkü bedende bulunan de­ğişik bölgeler nehirlerin denize aktığı gibi akıtacaklarını buraya akıtırlar. İn­sanın kemikleri yeryüzünün kazıkları durumunda olan dağlar gibidir. Aza­ları da ağaçları andırır. Herbir ağacın yaprakları ya da meyveleri olduğu gi­bi her bir organın da bir fiili ya da etkisi vardır. İnsanın bedeni üzerindeki saç ve kıllar yeryüzü üzerindeki bitki ve ot durumundadır. Diğer taraftan in­san dili ile bütün canlıların seslerini, taklit edebilen azalarıyla da bütün canlıların yaptığının benzerini yapar. Buna göre bu küçük alem büyük alem ile birlikte aynı yaratıcının yaratığı ve sonradan var ettiği varlık (muhdes)dir. O’ndan başka hiçbir ilah yoktur.

İmam Kurtubi, el-Camiu li-Ahkami’l-Kur’an, Buruç Yayınları: 2/436-439

Allah Azze ve Celle yaratmış olduğu tüm mahlûkata bakıp onlardan ibret alabilmeyi ve kendisini layıkıyla Tevhid edebilmeyi cümlemize nasib etsin.

ELHAMDULİLLÂHİRABBİLÂLEMİN