İSYANDAN İTAATE DÖNMEK: TEVBE

Hamd yerleri, gökleri ve ikisinin arasındakileri emsalsiz bir şekilde yaratan, bizlere hidayet olarak kitabı vahiy eden, kâinatın efendisi, tek ve yegane İlah, Rab, ibadet ve itaat edilmeye layık olan Allah Azze ve Celle’ ye mahsustur. Salât ve selam Peygamberlerin sonuncusu, yaşayan Kur’an, kendisine tabi olunmadıkça cennetin imkânsız olduğu, müminlere karşı şefkatli, kâfirlere karşı ise şiddetli olan Hz. Muhammed Mustafa (sav)’ ya, Aline, Ashabına, bugüne kadar yaşamış, bugün yaşayan ve bugünden kıyamete kadar yaşayacak olan tüm Müslümanların üzerine olsun.

Tevbe; Rücu etmek, geri dönmek, pişman olmak, nedamet duymak, yaptığı günahı bırakıp Cenab-ı Hakk’a yönelmek. Tevbenin asıl anlamı dönmektir. Gazali Allah’a isyana giden yoldan, itaate giden yola dönmektir, demiştir. Kurtubi ; kulun tevbe etmesi, Allah’ın emir ve yasaklarına aykırı davranmaktan vazgeçip, bu emir ve yasaklara uygun davranmaktır, demiştir.

“tevvâb” kelimesi tevbe işini çok çok yapan anlamında aşırılık ifade eden ism-i faildir. Yüce Allah’ın bir ismi, bir sıfatı da  “et-Tevvâb” ; günahlarından pişman olup, Allah’a itaate dönen kuluna, merhamet ve lutfü ile muamele eden, iyiliklerini geçersiz kılmayan ve yaptıkları iyiliklere karşı itaat edenlere vaad ettiklerini ondan esirgemeyendir.  Tevbe eden  kulunu huzuruna alan ve onu affeden anlamındadır. Bakın tevbe biri Allah hakkında, diğeri kul hakkında kullanılır. Ve tevvab da tevbe işini çok çok yapan anlamındadır.  Bu itibarla tevbe, kul hakkında günahlardan dönmeyi, yüce Rabb’imiz hakkında da cezalandırmaktan dönmeyi ifade eder, yani kul Rabb’ine döner, Rabb’i de onun bu yönelişini kabul eder ve onu cezalandırmaktan vazgeçer. İşte bu mânâda “et-Tevvab” sıfatı, kulların tevbelerini her yönelişlerinde rahmet ve mağfiretiyle kabul eden demektir. Tevbe bir ibadettir ve yalnızca Allah’a yapılır.

Ve gerçekten her insanın muazzam derecede ihtiyaç duyduğu bir nimettir tevbe. İlim seviyesi ne olursa olsun, kulluk seviyesi ne olursa olsun, her kul tevbe etme ihtiyacı duyar ya da duymak zorundadır. Çünkü günahsız hiçbir insan yok peygamberler müstesna. Bunula beraber Allah Rasulü sav; ey insanlar Allah’a çokça istiğfarda bulunun. Ben günde yüz defa istiğfarda bulunmaktayım. Ahmed ibni hanbel- müsned yine Allah cc nur 31. Ayette “ Ey müminler, hep birlikte Allah’ a tevbe edin ki kurtuluşa eresiniz” buyurmaktadır. Peygamber (sav) ve ashabıyla tevbe istiğfar özdeşleşmiş. Onlar şeçkin ve faziletli insanlar, sevapları günahlarından çok ama çok olan insanlar, şuurlu olmaları gaflet hallerinden çok ama çok fazla olan insanlar. Onların sahip olduğu bu özelliklere sahip olmayan bizler belki tam tersiyle vasıflanan bizler çok ama çok daha fazla buna ihtiyacımız var. Tevbe ve istiğfarların çok daha fazla olması gerekir.

İman nasıl kendinden önceki işlenen cürümleri silip süpüyorsa, tevbe de kendinden öncekileri siler yok eder. Tabi dil ucuyla tevbe etmek değil, şartlarına uygun ve samimi bir şekilde yapılan tevbe siler.

Abdullah bin Mes’ûd (Ra)’den rivayet edildiği­ne göre; Resûlullah (Sav) şöyle buyurdu, demiştir: “Günahtan tevbe eden kimse, hiç günahı olmayan kimse gibidir.” ibni mace 4250

Hadîste, günahtan tevbe eden kimsenin günahsız kimse gibi olduğu bildirilmektedir.Bu hadis, günah çeşidi ne olursa olsun on­dan tevbe etmenin geçerli olduğuna delâlet eder. Çünkü hadîste her­hangi bir kayıt ve sınırlama yoktur. Ayrıca sağlıklı yâni şartlarına ve usûlüne uygun olarak edilen tevbenin kabul olunacağı da hadisin zahirinden anlaşılır. Hadiste günahtan tevbe eden kimse, günahsız kimseye benzetilmiştir. Bu benzetmeden maksad tevbe eden kişinin o günahtan dolayı cezalandırılmaması olabilir. Yâni günah işlememiş olan kimse nasıl cezalandırılmayacaksa, günahından tevbe eden de onun gibi cezalandırılmayacaktır. İkinci bir ihtimal tevbe eden kişinin günahının defterinden silinmesidir.

Bu hadiste de tevbe etmenin faziletine delâlet eder ve günahkâr kulları tevbe etmeye teşvikte bulunur.

Tahrim 8; “Ey iman edenler! Samimi bir tevbe ile Allah’a dönün. Umulur ki Rabbiniz sizin kötülüklerinizi örter. Peygamberi ve Onunla birlikte iman edenleri utandırmayacağı günde Allah sizi, içlerinden ırmaklar akan cennetlere sokar. Onların önlerinden ve sağlarından (amellerinin) nûrları aydınlatıp gider de, “Ey Rabbimiz! Nûrumuzu bizim için tamamla, bizi bağışla; çünkü sen her şeye kadirsin” derler. Ayette geçen samimi tevbe diye çevrilen tevbeten nasuha kelimesi, nasuh tevbedir. Nasuh tevbe gayet ciddi ve samimi olarak yapılan tevbe. Elmalılı h. Yazır rha nasuhun iki manası olduğu söylemiştir. 1- çok halis ve temiz  2- söküğü dikmek, yırtığı yamamak suretiyle onaran, düzeltici, hiçbir gedik bırakmayacak şekilde eksiklikleri gideren. Yani öyle bir tevbe ki kişinin dinini, ahlakını çok ıslah edecek, eksikliklerini kapatacak etkili bit tevbe. Yine öyle bir tevbe ki yapan kişi önce kendi nefsini ıslah eder sonra da çevresine çok iyi nasihat verip düzeltmiş bir tevbe.  Şunu da belirtelim alimler diyor ki herhangi bir amelden Allah razı olmadığı için değil de yani ALLAH katında çirkinliğinden değilde sağlığına, şerefine, malına gelecek bir zarardan dolayı kişinin bir takım haramları terk etmesi, dönmesi  tevbe sayılmaz. Örnek ,İçkiyi sağlına verdin zarardan dolayı pişman olup bırakması, kumarı malının elden gitmesinden dolayı terk etmesi, zinayı elaleme rezil olurum evim barkım yıkılır diyerek terk etmesi tevbe değildir.

Yani nasuh tevbe, kötülüklerden, haramlardan, çirkinliklerden hulasa Allah’ın senden razı olmasına ve rahmetinin tecelli etmesine, rahmetiyle muamelesine perde olacak fillerden, sırf bunlardan mahrum olmamak için kalbinde pişmanlık duyarak, rabbine karşı  işlemiş olduğun suçtan yoğun üzüntü duyar ki bir daha o fiili işlememeye kesin karar vererek vazgeçmek. Aldığın bu karardan dönmemeye azmetmekle olur.

Selam ve dua ile…                 Devam edecek…