HÜCCETÜ’L İSLAM  İMAM-I GAZÄLÎ (RH.A) (4.bölüm)

Hamd alemleri isteğine göre emsalsiz yaratan hiç bir varlığa ihtiyaç duymayan Allah’a (cc) selat ve selam son resul ve insanlığın kurtuluş reçetesi olan Hz. Muhammed (sav)’e ve selam O’nun aline ,ashabına ve bu İslami hayatı dert edinen tüm Müslümanlara olsun.

Sıyrılmak nede büyük hadise kötü hasletlerden haramlar da , fenalıklar dan, hadsizliklerden aslında bir inkılap büyük bir inkılap çehrenin, çevrenin,düşüncenin dahası vizyonun ve misyonun tartışmasız değişimi. Fiillerin değişmesi büyük bir hadise fakat bizlerden ruhi bir inkılap istenmekte o ruhun şeraitle hayat bulması için cesetlikten kurtulup kul bir ferde dönüşe bilmesi için bu inkılabı gerçekleştirmek asli bir görevdir. İmam-ı gazali’ in ilmi olarak hangi mertebelerde olduğu  Müslümanlar tarafın dan bilinmektedir, imam-ı gazali’ in çağlara ışık tutan ruhlara hitap eden ve onun eğitiminde devrim niteliğin de almış olduğu kararlar, ALLAH(cc)’ in yardımı ile hayatındaki dönüm noktalarını başarının hep zirvelerinde geçirmesi bugün alem-i İslam’ in her seviyedeki fer de  ışık tutmakta, onun bu konuda daha iyi tanıya bilmemiz için onun bir mektubunu okumamız gerekmekte, Musullu Ebu Hamid Ahmed’ e yazmış olduğu mektubunda şu ibareler yer almakta ‘’ Vaaz ve nasihat yapmak ise, ben böyle bir şey’e nefsimi layık görmüyorum. Çünkü vaizin zekat nisabına malik olması için verdiği vaaz ve nasihatle vaizlenmesine;  yani, o vaaz nefsinde tatbik etmesi şarttır.’’ Nisaba sahip olmayan bir kimse nasıl zekat verebilir? Ancak avret mahalleri örtecek kadar bir elbiseye sahip olan bir kimse nasıl olur da başkalarının avret yerlerini kapatmaya kalkar? Eğri bir ağacın gölgesinin doğru olması mümkün müdür? ALLAH (cc), isa (as) kuluna vahyetti. ‘’ Evvela nefsine vaaz et, eğer nefsin kabul eder de ıslah olursa ondan sonra başkalarına vaaz et. Aksi halde benden utan! ‘’ Bu sözlerin den İmam-ı gazali’ in nasıl bir ruhi bir eğitim gerçekleştirdiğini cüzi de olsa anlamaktayız fakat bunu nasıl gerçekleştirdiği hususun da sadece fikir sahibi olabilmemiz için onun hayatından örnekler vererek bu olculuğa başlamanın yol haritasını bir nebze olsun buluruz.

İmam-ı gazali bir gün halka vaaz ediyordu; tam bu esnada kardeşi Ahmet içeri girdi ve şu şiiri okudu: ‘’ Halkı zayıf görünce kendini kuvvetli saydın, kuvvetlenmeleri için gayret sarfettin; onlar kuvvetlenip yol alınca yorgunluk seni geride bıraktı.

Hidayet edici oldun, fakat kendin hidayetten uzak kaldın.

Halka vaaz ve nasihat ediyorsun; fakat neden kendin işitmez oldun?

Ey keskinleştirici taş! Ne zamana kadar demirleri keskinleştirip, kendin kör ve kesmez olarak kalacaksın?’’

İşte bu şiir Gazali’ in dünyadan iğlisini kesmesine sebep oldu. Abdülgaffar bin İsmail el-farisi, Gazali’nin üstün vasıflarını anlatırken ‘’Dünyanın geçici zevklerini terk edip zühd ve takvaya daldı.’’ Nefsinin temizlenmesine, ahlakının genişlemesine, dünya ve ahretin imarına bütün zamanlarını sarfetti. Gazali, sükun, huzur ve yakini tasavvuf da bulacağını iyi biliyordu. Nizamiye gibi meşhur bir eğitim kurumunun başın da olması ve buna dayalı olarak yüzlerce talebeye ders vermesi onu şöhretli kılmıştı. Sultanlara yakın olmaktan hoşlanmıyordu. Sonun da nizamiye medresesini kardeşi Ahmet gazali’ ye bıraktı. Şam’ a gitti. Orada Umeyye Camii’ in minaresinde itikafa çekildi. Yaklaşık iki yıl orada kaldı. Daha sonra Kudüs’ e gitti; orada Hz. İbrahim (a.s)’ in mezarını ziyaret etti. Mezarın başında üç şey için yemin etti: Münazara yapmamak, devlet adamlarına yakın olmamak ve onlardan para kabul etmemek. Arzuladığını bulmak adına yolculuğu o doğrultuda devam etti. Demiştik ya her ferdin ondan alacak bir nasihati vardır onun bu yolculuğu hakkın da yorum yapmakta kendimi ehliyetli bulmuyorum fakat kendime ve okuyucuya şu soruyu sormaktan da kendimi alı koyamıyorum, acaba bizim ALLAH’ a yaklaşmak, taat ehli bir kul olmak için hayatımızın tamamını O’ un rızasını elde etmek adına ruhumuzu ne zaman eğiteceğiz, bizi O’ un yolunda mücadeleden geri tutan unsurlardan sıyrılmak adına ne zaman kendimizle baş başa kalıp bunlardan arınacağız, taktir edilen vakit dolmadan insanların görmediği iç alemimiz deki bizi eğitmemiz elzemdir.

ALLAH(cc) hakkı hak bilip hakka sarılan, batılı batıl bilip batıldan içtinap eden kulların dan eylesin.