SABIR NE GÜZELMİŞ

Hamd maddi ve manevi görülen ve görülmeyen zerresinden ve kürresinden kainati yoktan var eden ve idare eden Allah (c.c.) mahsustur. Salat ve Selam alemlere rahmet olarak gönderilen mahlukatın önderi kendisine uyulmadığı müddetçe kurtuluşun mümkün olmadığı Hz. Muhammed (S.a.v)’e onun aline ve ashabına gayesi Allah’ın rızası derdi Allah’ın davası olan bütün müminlerin üzerine olsun İnşallah.

Sabır makamı, yakin makamların ikincisidir. Allah (C.C.) sabır ehlini müttakilerin imamı önderi yapmış ve dinde onlara itaat ettiği güzel ihsanlarını tam olarak kendilerine ulaştırmıştır. Bu durumlar ayette şöyle anlatılmıştır onlardan bir kısmını sabrettiklerinde emirlerimizle doğru yola ileten imamlar önderler yaptık sabırlarına karşılık Rabbinin İsrailoğullarına verdiği güzel söz ve vaadler eksiksiz yerine geldi. Rasulullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur; hoşlanmadığın şeye sabretmende büyük hayır vardır.

İsa (a.s) buyurmuşturki; Siz sevdiğiniz şeylere ancak sevmediğiniz şeylere sabretmekle ulaşabilirsiniz. Sahabeden biri demiştirki; Allah kuluna yarattığı şekavet ve fazilet onun takva ve sabrında aranmalıdır İbn. Mesud (R.a)da sabrı imanın yarısıdır derken Hz. Ali r.a’da sabrı imanın rükünlerinden bir rükün olarak saymıştır onu cihad adalet ve yakin ile beraber zikrederek şöyle demiştir. İslam dört temel üzerine kurulmuştur bunlar yakin, sabır, cihad ve adalettir. Hz Ali (r.a) bir diğer sözünde iman için sabır cesetteki baş durumundadır başı olmayanın cesedi bir işe yaramayacağı gibi itaat ve müsibete sabrı olmayanında imanı yok hükmündedir. Resulullah (s.a.v)’de sabrı yükseklik ve faziletçe yakinle aynı makamda değerlendirip beraberce zikretmiştir aynı şekilde Allah Teala da ayeti kerimede onlardan bazılarını sabrettikleri ve ayetlerimiz yakin inandıkları zaman emirlerimizle doğru yola ileten imamlar yaptık. Rasulullah (s.a.v) kendisine sabır ve yakinden nasibi verilen kimseye elde edemediği diğer şeylerden sual olunmayacağını haber vermiştir.  Yine Resulullah (s.a.v) sabrın amelinden ve sevabın  kemali olduğunu belirtmiştir. Ebu Ümame bin Bahilinin rivayet edildiğine göre Resulullah s.a.v şöyle buyurmuştur size en az verilen şey yakin ve azametle  sabırdır kime bu ikisinden nasibi verilmişse kaçırmış olduğu gece ibadetlerine ve gündüz nafile oruçlarına üzülmesin sizin bütün içinde bulunduğunuz hale sabretmeniz  bana herbirinizin diğer bütün Müslümanların ameli gibi amellere gelmesinden daha sevimlidir.

Fakat ben bundan sonra size dünya nimetlerinin kapısının açılmasından ve artık birbirinizi sevip hoş görmemenizden korkuyorum, o zaman da göktekiler de sizi hoş görmez bu durumda kim sabreder ve mükafatını Allah’tan almayı beklerse en büyük sevabı almış olur Allah Resulü (s.a.v) sonra şu ayeti kerimeyi okudu; ‘’Sizin yanınızdakiler tükenir Allah’ın katındakiler ise hiç tükenmez elbette sabredenlere yapmakta olduklarının en güzel ile karşılık vereceğiz. Cabir’den rivayet edildiğine göre Resulullah (s.a.v)’e imanın ne olduğu sorulunca o sabır ve hoşgörüdür diye de cevap vermiştir.

En güzel söz sahibi Allah (c.c.) şöyle buyurmuştur işte onlara sabrettiklerinden dolayı ecirleri iki kat verilecektir diğer bir ayettede şöyle buyurmuştur ancak sabredenlere mükafatları hesapsız verilecektir. Allah (c.c.) sabredenlerin ecrini bütün amelleri ecrinden daha fazla olarak kat kat yapmış sonra sabrın mükafatların üstüne çıkarıp ona bir sınır ve hesap koymamıştır. Buda sabrın makamların en yükseği olduğunu gösterir Allah (c.c) sabredenleri üç şeyi bir arada vermiştir diğer bütün ibadet ehline ise bu nimetleri dağıtarak taksim etmiştir. Bunlar ahiret ve ebedi alemde müjdeden sonra Allah’ın mağfireti Rahmeti ve hidayetidir. Hz Ömer (r.a) derki; sabredenlere müjdelenen Allah’ın  mağfireti ve rahmeti ile bunları temin eden hidayet ne güzeldir. Allah (c.c) sabredenlerle beraber olduğunu bildirmiştir. Allahkiminle olursa galip gelir ve onuunla beraber olan yücedir. Bu durum ayette şöyle ifade edilmiştir. Sabredin şüphesiz Allah sabredenlerle beraberdir. Allah sizinle beraberken siz en üstünsünüz diğer bir ayeti kerimede Allah Teala manevi ordularıyla yardımı ve desteği için sabrı şart koşarak şöyle buyurmuştur. Siz Sabır gösterir Allah’tan korkarsanız onlar düşmanlarınız hemen şu anda üzerinize gelseler Rabbiniz nişanlı beşbin melekle sizi takviye eder Sehl (r.a) şöyle der; sabır doğruyu tasdik etmektir itaatlerin en yükseği günahlara karşı sabırdır sonra ibadet ve itaata devam etmeye sabır gelir. Sehl Allah’tan yardım isteyin ve sabredin ayetini açıklarken Allah’ın emirlerini yerine getirmek için ondan yardım isteyiniz ve Allah’a karşı edebinizi muhafaza etmek için sabrediniz demiştir.

Yine Sehl demiştirki; Allah (c.c) Kur’anı Kerimde belaya ve sıkıntıya sabreden kimseden başkasını methetmedi sıkıntıya sabreden kimseyi ise sabrı sebebiyle övdü şu sözde ona aitti müminler içinde Salih olanlar oldukça azdır, Salihler içinde sadıklar azdır, sadıklar içindeyse sabredenler azdır. Sehl sabrı sıddıka ait bir hususiyet yapmış ve sabır ehlini de sıddıkların seçkinleri olarak görmüştür. Sözlerin en doğrusunu söyleyen Allah(c.c)’da aunı şekilde sabır ehlini makam itibariyle sadıklardan üstte zikretmiştir.

Sabrı sıddıkta bir makam yapmıştır bu durum şu ayette anlatılmaktadır. ‘Şüphesiz müsmüman erkekler ve kadınlar mümün erkekler ve kadınlar itaatli erkekler ve itaatli kadınlar sadık erkekler ve sadık kadınlar sabır ehli erkekler ve sabır ehli kadınlar İbn. Abbas (r.a) rivayet edildiğine göre Resulullah (s.a.v) ensarın bulunduğu meclise girdi ve onlara siz müminmisiniz diye sordu; oradakilerde sukut ettiler o zaman Hz. Ömer (r.a)  evet ya Resulullah (s.a.v)  müminiz dedi Resulullah (s.a.v)  imanınızın alameti nedir  diye sordu  Hz. Ömer genişlikte şükreder belaya sabreder kazaya ilahi takdire razı oluruz diye cevap verince efendimiz (s.a.v)  Kabenin Rabbine yemin olsunki bu sıfatlarla siz gerçekten müminsiniz buyurdu. Sabır iki kısma ayrılmaktadır. Birisi Din’in ıslahı için gerekli olan şeyleri yapmak diğeride dini bozan şeyleri terk etmektir. Bunlar içindede sabır çeşitli derecelere ve çeşitlere ayrılır kişi dinini ıslah ve ihya eden şeylere sabrederse imanı kamil olur dinini bozan şeylere karlu sabredince de yakini güzel olur. Hz Ali rivayet etmiştirki; ‘O Basraya gittiğinde işleri yoluna koyunca basra camii’ne girdi orada kıssacı gördü ve onu mescidden dışarı çıkardı.

Adamı çıkarır hemde bu tür kıssacılık bidattır diyordu. Sonra bir halkaya vardı halkada bir genç cemaatte birşeyler anlatıyordu ona kulak verdi sözleri çok hoşuna gitti kendisine ey genç sana iki şey soracağım eğer onlara doğru cevap verirsen seni bırakırım insanlara konuşmaya devam edersin yoksa şu diğer kıssacı arkadaşlarını çıkardığım gibi senide buradan çıkarırım dedi gençde sor ey müminlerin emiri dedi.

Dinin Salahı ve fesadı nedir ne iledir diye sordu genç dinin salahı vera haramlardan kaçınmak fesadıda dünya hırsı ve mala tapmaktır diye cevap verdi. Bu cevap karşısında Hz. Ali (r.a) doğru söyledin konuşmaya devam et senin gibilerin insanlara konuşması uygundur dedi bu gencin tasavvuf yolunun büyüklerinden hasan-ı Basri (r.a) olduğu söylenmiştir. Meymun b. Mihran derki iman tasdik marifet ve sabır hepsi aynı şeydir. Ebu Derda (r.a) demiştirki; imanın en kemal noktası ilahi hükme sabır ve kadere rıza göstermektir. Bilki vera zühdün evvelidir. Zühd de ahiret kapılarının ilkidir tamahsa dünyaya rağbetin evvelidir oda dünyaya açılan kapıların en büyüğüdür.

O sahibinde dünya muhabbetinin varlığını gösterir dünya muhabbeti ise bütün hata ve isyanların başıdır denilmiştir ki Allah’a karşı işlenen ilk günah aşırı arzudur şöyledirki Hz. Adem (a.s) cennette ebedi kalmaya tamah ederek yasaklanan ağaçtan yemiştir İblis’de Hz. Adem(a.s)’i cennetten çıkarmaya tamah ederek ona vesvese vermiştir. Böylece ikiside Rablerine karşı aunı günahı işlemişlerdir. Ancak tamah ettikleri şey farklıdır. Sonuçları aynı değildir. Hz. Adem (a.s) Allah’ın ezelde hakkında ki güzel takdiriyle Tevbe edip hatasını düzeltmiştir. İblis ise ezeldeki şekavet hükmü ile helak olmuştur bize nakledilen bir haberde şöyle anlatılmıştır; Kıyamet günü insanların en çok şükredeni ilahi huzura getirilir Allah (C.C) ona şükredenlerin mükafatını verir, sonra insanların en sabırlı olanı getirilir kendisine sana şu şükredenlere verdiğimiz mükafatı versek razı olurmusun diye sorulur o’da evet yarabbi der. O zaman Allah (c.c) sana nimet verdiğimizde şükrettiğin bela verdiğimizde sabrettin gibi senin mükafatını kat kat verilecektir der ve kendisine şükredenlerin mükafatını kat be katı verilir bazı haberlerde şöyle nakledilmiştir.

Sabredenler hariç bir kulun mükafatı belli bir hesap ve ölçüde verilir. Sabredenlere ise mükafatları ölçüsüz ve sınırsınız verilir. Sabır kapısı hariç cennetin kapıları ikişer kanatlıdır. Sabır kapısıysa tek kanatlıdır diğer kapılardan pek çok insan bir anda izdihamla girerken sabır kapısından ancak dünyada bela ve musibetlere sabredenler teker teker girerler. Allah (c.c.) ihlas sahibi kullarının mükafatı hakkında onlara belirlenmiş bir rızık mükafat vardır buyururken, sabredenlerin mükafatı hakkında ancak sabredenlere mükafatları, hesapsız ödenecektir buyurmuştur.

Ayetin tefsirinde onlar için bir ölçü kullanılmaksızın dolu dolu verilir denmiştir bunun sebebi şudur ki hiç şüphesiz nefse en ağır ve en zor gelen ve en sevmediği şey sabırdır tabiatına en acı ve şiddetli gelen odur nefis sabırda acı çeken hırs anında gazab tutmak, sabırla olur.

İnsanın nefsini ezmesi ve yumuşaklığı elde etmesi sabırla mümkündür tevazu ve kendini gizlemek ayrı sabır ister . Edep ve güzel ahlak sabırla elde edilir halka eziyet etmemek ve sıkıntılarına tahammül göstermek sabırla sağlanır. Bunlar ekseri şahısların yapmakta zorlandığı ve daşlandığı büyük şeylerdir. Nefisler bunlar, kabul etmez sıkıntıya şiddete başvurur bir haberde şöyle zikredilir. Amellerin en faziletlisi nefislerini zorlayarak yaptıkları, amellerdir. Bunun için için Allah (c.c) muttaki ve sadıklara şiddetli sıkıntı ve zorlıklarda sabrı şart koşmuştur.

Sadakat ve takvalarını sabır sayesinde gerçekleştirip kemalatlarını onunla tamamlamıştır ayeti kerimede şöyle buyurulmuştur. Onlar sıkıntı hastalık ve savaş anlarında sabredenlerdir onlar sadık olanlardır ve takvaya ulaşmış kimselerdir. Allah (c.c) bizleri sabredenlerden eylesin. AMİN

VELHAMDULİLLAHİ RABBİL ALEMİN