KALP KOMUTAN AKIL İSE VEZİRDİR

Gerçekten Hamd Allah(Celle Celaluhu)’a mahsustur. O’na hamdederiz ve O’ndan yardım dileriz. Mağfireti O’ndan ister, doğru yola iletilmemizi O’ndan bekleriz. Nefislerimizin kötülüklerinden ve amellerimizin fenalıklarından Allah’a sığınırız. Allah(Celle Celaluhu), kimi hidayette kılmış ise, o gerçekten hidayete erişmiş­tir. Kimi de dalâlette ve sapıklıkta kılmış ise, artık o kendisi için bir dost ve yol gösteren bulamaz. Şehadet ederim ki, Allah’tan başka bir tek ilah yoktur ve O’nun eşi ve benzeri de yoktur. Yine şehadet ederim ki, Hz. Muhammed (s.a) Al­lah’ın kulu ve Resulüdür. Salât ve selam O’na, Ehli Beytine, ashabına ve O’nun yolunu izleyenlere ve onun gösterdiği çizgide yürüyenlere olsun.

Yüce Allah şöyle buyuruyor:

ف۪ي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌۙ فَزَادَهُمُ اللّٰهُ مَرَضاًۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌۙ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ 

Kalplerinde hastalık vardır. Allah da onların hastalığını arttırmıştır. Yalan söylemelerine karşılık onlara elem verici bir azab vardır.  (Bakara – 10)

وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْاٰنِ مَا هُوَ شِفَٓاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِن۪ينَۙ وَلَا يَز۪يدُ الظَّالِم۪ينَ اِلَّا خَسَاراً 

Biz Kur’ân’dan, iman edenler için bir şifa ve rahmet kaynağı olan âyetler indiriyoruz. Zalimlerin de ancak zararını artırır.  (İsrâ – 82)

‘’Şunu iyi bilin ki, insan vücudunda küçücük bir et parçası vardır. Eğer bu et parçası iyi olursa, bütün vücut iyi olur. Eğer o bozulursa, bütün vücut bozulur. İşte bu et parçası kalptir.” (Buhârî, Îmân 39, Büyû’ 2; Müslim, Müsâkat 107, 108. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Büyû’ 3; Tirmizî, Büyû’ 1; Nesâî, Büyû’ 2, Kudât 11; İbni Mâce, Fiten 14)

Vücudun hasta olması, sağlıklı ve iyi olmasının zıttıdır.

Hastalık, normal / tabii hareketini ve idrakini bozan bir bozulma ile olur.

İdrak etmesi ya kör ve sağır olmak gibi bir şekilde kaybolur veya tatlıyı acı algılaması veya halüsinasyonlar görmesi gibi eşyayı başka şekilde algılaması ile olur.

Doğal / tabii hareketinin bozulması da, sindirim gücünün zayıflaması veya muhtaç olduğu yiyeceklerden hoşlanmaması ve zarar verecek şeyleri canının çekmesi ve bundan dolayı ağrılar duyması gibi sebeplerle vücut kimyasının bozulmasıdır. Bu hastalığa rağmen vücut yine de helak olup ölmemekte ve genel olarak iradeli hareket etmeyi kavrama gücüne sahip bulunmaktadır. Bu da vücutta ya nitelik yahut nicelik sebebiyle meydana gelen bir ağrıya yol açmaktadır.

Birincisi, ya besin yetersizliğindendir ki besine ihtiyaç duyar veya besin fazlalılığındandır ki kusmaya ihtiyaç duyar.

İkincisi de, normalin üstünde veya altında ateşin olmasına yolaçar ki tedaviye ihtiyaç gösterir.

Kalbin hastalığı da bu şekildedir. Bir tür bozulma olup ondan dolayı tasavvur etme ve irade gücü bozulur.

– Hakkı göremeyecek yahut olduğundan başka bir şekilde görecek şekilde bozuk tasavvur etmesi bozulma olduğu gibi,

– Yararlı haktan nefret edecek ve zararlı batılı sevecek şekilde iradeye sahip olması da bir bozulmadır.

Onun için kalbin hastalığı bazan şek ve şüphelenme ile açıklanır.

Mücahid ve Katade‘nin: “Kalplerinde hastalık vardır” ayetini, “Şüphe” ile açıkladığı gibi.

Bazan da zina şehveti ile açıklanır. “Kalbinde hastalık olan kişi kötü şeyler umar” (33 Ahzab/32) ayetinde açıklandığı gibi.

Sağlıklı kişiye eziyet vermeyen bir şey, hasta kişiye eziyet verir. Örneğin vücudu hastalıktan zayıf düştüğü için hafif sıcak veya soğuk, çalışma gibi şeyler onu rahatsız edebilir.

Hastalık genel olarak hastayı zayıflatır ve sağlıklı kişinin yaptığını yapamaz duruma düşürür.

Sağlık ise, vücudu olduğu gibi korur ve zıddı ile bozulur.

Hastalık benzer sebeplerle artar ve zıddı ile yok olur. Hasta kişide benzer sebepler çoğalırsa, hastalığı artar, kuvveti daha da azalır ve belki de ölür. Ama gücü artıracak ve hastalığı yok edecek sebepler olursa, sağlığı ve gücü artar.

Kalbin hastalığı, saldıran düşmana karşı öfke duymak gibi kalpte meydana gelen bir ağrıdır. İşte bu durum kalbe eziyet verir.

Yüce Allah şöyle buyurur:

“Onlarla savaşın ki Allah sizin elinizle onları cezalandırsın, rezil etsin ve sizi üstün getirsin de müminlerin gönüllerini ferahlandırsın, kalplerindeki öfkeyi gidersin. Allah dilediğinin tevbesini kabul eder. Allah Bilendir, Hakîmdir.” (9Tevbe/14-15).

Müminlerin gönüllerini ferahlandırsın ve kalplerindeki öfkeyi gidersin, der. Şifa bulmaları, içlerinde meydana gelen öfkenin kaybolması ile olur. Falan kişi öfkesini giderdi, denir. Kısas, öldürülen kişinin yakınlarının öfkesini giderir.. Bu gam, keder, öfke ve hüzünden şifadır. Bütün bunlar insanın içinde meydana gelen hastalıklardır.

Cehalet ve şüphe de kalbi rahatsız eder. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurur:

“Bilmiyorlarsa, sormaları gerekmez miydi? Sormak, aciz olanın , cehaletin  şifasıdır / ilacıdır.” (Ebû Dâvûd (1/240) İbn Mâce (1/179) Mecmau’z-Zevaid’de: Senedi munkatı’dır, denilir.)

Bir şeyden şüphelenen kişinin kalbi ızdırap çeker ve hakkında kesin bilgiye sahip oluncaya kadar bu ızdırap sürer. Hakkı açıklayan şeyler söyleyen alimin açıklaması için “Cevabı ile iyileştirdi” denir.

Hastalık, ölümden alt bir durumdur. Kalp, mutlak cehaletle ölür ama biraz cehaletle hastalanır.

Kalbin hastalanması, ölmesi, yaşaması, şifa bulması gibi durumları vardır. Yaşaması, hastalanması, ölümü ve şifa bulması, vücudun yaşamasından, ölmesinden, hastalanmasından ve iyileşmesinden daha büyüktür.

Onun için kalbin hastalığına bir şüphe veya şehvet eklenirse, hastalığını artırır, ama bir bilgi (hikmet) ve öğüt gelirse, iyileşmesinin ve salah bulmasının sebeplerinden olur.

Yüce Allah:

“Allah şeytanın karıştırdığını, kalplerinde hastalık bulunan ve kalpleri kaskatı olan kimseleri sınamayı vesile kılar. Zalimler şüphesiz derin bir ayrılık içindedirler.” (22 Hac/53 )buyurur.

Çünkü bu, onlarda şüphe meydana getirmiştir. Kalpleri katılaşmış olanlar, bu hastalıktan dolayı kuruduğu için kalpleri zayıf ve hastadır. Onun için şeytanın verdiği vesvese onlar için fitne olur. Bunların kalpleri imana karşı katılaşmış ve vesvese onlar için fitne olmuştur.

Yüce Allah şöyle buyuruyor:

“Münafıklar / ikiyüzlüler, kalplerinde fesat bulunanlar, şehirde bozguncu haberler yayanlar, eğer bundan vazgeçmezlerse, and olsun ki, seni onlara musallat ederiz; sonra çevrende az bir zamandan fazla kalamazlar.” (33 Ahzab/60).

“Cehennemin bekçilerini yalnız meleklerden kılmışızdır. Sayılarını bildirmekle de, ancak inkar edenlerin denenmesini ve kendilerine kitap verilenlerin kesin bilgi edinmesini ve inananların da imanlarının artmasını sağladık. Kendilerine kitap verilenler ve inananlar şüpheye düşmesinler. Kalplerinde (inkar ve inad) hastalığı bulunanlar ve kafirler: “Allah bu misalle neyi murat etti?” desinler. İşte Allah, böylece, dilediğini saptırır, dilediğini de doğru yola eriştirir. Rabbinin ordularını kendisinden başkası bilmez. Bu, insanoğluna bir öğütten ibarettir.” (74 Müddessir/31)

Bunların kalpleri kafir ve münafıkların kalpleri gibi ölmemiştir ama müminlerin kalpleri gibi sağlam da değildir. Belki içinde şüpheler ve şehvetler hastalığı vardır.

“… Kalbinde (şehvetten arız) hastalık bulunan kimsede arzu uyanabilir…”  (33 Ahzab/32) ayetinde belirtildiği gibi şehvet hastalığı vardır.

Kalbin sağlığını korumak veya hastalanmış bir kalbi iyileştirmek için yapılması gerekeni, onu icad edip yaratan bildirmiş ve: “Unutmayın ki, kalbler, Allah’ı anarak huzura kavuşur” buyurmuştur (Ra’d sûresi, 28) Allah Teâlâ’nın yapmamızı istediği her ibadet, kalbin sağlığını korumak için emredilmiştir. Allah adıyla dirilip can bulan bir kalb, vücut ülkesinin yegâne sultanı olduğu için, emri altındaki bütün varlıklara, yani ellere, ayaklara, dillere, dudaklara, gözlere, kulaklara isabetli emirler verir; başarılı bir hükümdâr olur.

Peygamber Efendimiz’in küçücük et parçası diye anlattığı kalb, acaba göğsümüzde çırpınıp duran et parçası mı, yoksa davranışlarımıza yön veren akıl mıdır? Öyle anlaşılıyor ki davranışlarımıza yön veren şey, o çırpınan kalb sebebiyle varlığını koruyan akıldır.

Rabbim bizlere kalben ve aklen vahyin kaynağından beslenenlerden olmayı nasip etsin..

VELHAMDULİLLAHİRABBİLALEMİN..