İSYANDAN İTAATE DÖNMEK: TEVBE-2

Hamd yerleri, gökleri ve ikisinin arasındakileri emsalsiz bir şekilde yaratan, bizlere hidayet olarak kitabı vahiy eden, kâinatın efendisi, tek ve yegane İlah, Rab, ibadet ve itaat edilmeye layık olan Allah Azze ve Celle’ye mahsustur. Salât ve selam Peygamberlerin sonuncusu, yaşayan Kur’an, kendisine tabi olunmadıkça cennetin imkânsız olduğu, müminlere karşı şefkatli, kâfirlere karşı ise şiddetli olan Hz. Muhammed Mustafa (sav)’ ya, Aline, Ashabına, bugüne kadar yaşamış, bugün yaşayan ve bugünden kıyamete kadar yaşayacak olan tüm Müslümanların üzerine olsun.

Geçen ay tevbe konusuna giriş yapmış ve bizim için önemimden bahsetmeye çalışmıştık. Peki tevbenin tevbe olabilmesi için ya da bu yönelişin doğru olabilmesi için islamda her şeyin usul ve adabı olduğu gibi tevbenin de vardır. Ve unutulmaması gerekir ki bir işten ancak doğru bir şekile yapıldığında tam fayda elde edilir.

İbni abbas anlatıyor; “ Resulullah sav bir gün tevbe kapısından  bahsediyordu. Hz Ömer ra; ey Allah’ın Rasulü tevbe kapısı nedir? Diye sordu. Allah Resulu şöyle buyurdu; tevbe kapısı güneşin battığı yerin ardındadır. Bu kapının altın kaplamalı, inci ve yakutla süslü iki kanadı vardır. Kapının iki kanadı arası, hızla at süren bir süvarinin gidişiyle 40 yıllık mesafe kadardır. Bu kapı Allah mahlukatı yarattığı günde açılmış olup, güneş batıdan doğuncaya kadar açık kalacaktır. Nasuh tevbe eden her kulun tevbesi bu kapıdan geçip kabul edilir. Muaz bin Cebel ra; anam babam sana feda olsun ya Resulullah nasuh tevbe nasıl olur? Resulullah sav şöyle dedi; “samimi tevbe; kulun yapmış olduğu günahtan şiddetle pişmanlık duyup, bütün içtenliğiyle özür dileyip, sonra  da tıpkı sütün memeye dönmemesi gibi bir daha asla günaha dönmemeye karar vermesidir. “

Allah Rasulü sav ; günahtan pişmanlık duymak tevbedir. İbni Mace 4252 yine başka bir hadiste “Günahtan tevbe etmek: günahı terk edip, bir daha ona yönelmemektir. İbni hanbel- müsned bu iki hadis birlikte ele alındığında aslında yine bir çok nass da var tabii ki, şöyle bir tanım ve tevbenin şartlarının ne olduğu ortaya çıkar. Tevbe; işlenen günahtan pişmanlık duyup, onu bırakıp, bir daha işlememeye azmetmektir. Tevbe konusuyla beraber bir de istiğfar kavramı da önemlidir. Zaten dikkat edersek İslam’da tevbe-istiğfar birbiriyle özdeşleşmiş kavramlardır. Yani bunu yapmakla beraber Allah’ın kendisini affetmesini de istemesidir.

Tahrim 8. Ayetin tefsirinde Elmalılı H. Yazır rha şu rivayeti aktarır. Hz. Ali, bir defasında bir bedevinin tevbe ve istiğfar kelimelerini aceleyle tekrarladığını görür ve “Bu sahte bir tevbedir”der. Bedevi “O halde sahih tevbe nasıl olur?” diye sorduğunda, Hz. Ali şöyle cevap verir: “Tevbenin sahih olabilmesi için 6 şart gerekir. 1) işlediğin günahtan pişman olman, 2) Gaflet ettiğin farzları iade etmen, 3) kul haklarını geri vermen, 4) Eziyet ettiğin kimseden özür dilemen, 5) İşlediğin günahı tekrarlamamaya azmetmen,6) Nefsini Allah’a itaatle eğitip, günah işlerken zevk aldığın gibi, Allah’a itaat ederken de sıkıntı ve zorluğu tattırman.

Allah(C.C) insanoğluna verdiği en büyük nimetlerden biri de tevbedir.  Çünkü insan günaha meyilli yaratılmıştır. Allah(C.C) insanın bu zaafını tevbe ile dengelemiştir. Ne kadar bozarsan, ne kadar dönersen, ne kadar günah işlersen, ne kadar Rabbini unutursan unut, Allah(C.C) sana bir fırsat daha sunuyor. İnsanoğlunun gözünü açtığı her sabah insan için bembeyaz bir sayfadır. Yani orayı o günü istediğin gibi doldurabilirsin, dün hatalarla karalamış olduğun, günahlarla kirletmiş olduğun sayfalarla bugün hiçbir alakası yoktur. Bakın Allah(C.C)’ın rahmet kapıları gece gündüz hep açık, bu fırsat günde bir defa, ayda bir defa, yılda bir defa ya da on yılda bir defa sunulan bir fırsat değildir. Her güneşin doğuşu insana berberinde yepyeni bir sayfa açar, dilersen insan isterse insan o yeni sayfayı istediği gibi doldurabilir.

Allah(C.C)’ın kullarına olan rahmetinin bir tecellisi de, tevbeyi kullar için sınırlı sayıda tutmamasıdır. Yani yaşadığımız hayatta bizlere on, yüz, ya da bin defa tevbe hakkı tanınmış olsa hangi günahımız için kullanacağımızı bilemezdik. Allah(C.C) kullara son nefeslerine kadar sayısız, sınırsız tevbe imkanını bahşetmiştir, bu O’nun kullarına olan rahmetidir. Allah(C.C) şeytanın üzerimizdeki etkisini ve bize düşmanlığının neticesinde bir çok hata ve günah işleyeceğimizi sonsuz ilmiyle bilmektedir. Ve bu savaşta yaptığımız hatalardan sonra  Allah(C.C) kullarının tevbe etmesi istiyor ve hatta tevbelerini kabul etmeyi istiyor.    Allah; sizin tevbelerinizi kabul etmek ister. Şehvetlerine uyanlarda sizin büyük bir sapıklığa düşmenizi isterler. (Nisa 26-27)

Allah’ı tanımak her konuda şart olduğu gibi tevbe de de şarttır. Tevbenin şartı da pişman olmaktır. Yaptığına pişman olmak da çok şiddetli bir şekilde üzülmek demektir . Âlemlerin Rabbine karşı işlemiş olduklarından sebep mahcubiyet içerisinde pişmanlığını dile getirmelidir. Zira Allah ona çeşitli nimetler vermiş, ikramda bulunmuş, ona gereken bütün levazımatı vermiştir. Bunun karşılığında işlemiş oldukları insanın içini acıtmalıdır. Acziyet ancak bu şekilde dile getirilebilir. Hikmet ehline mekruhlardan, haramdan kaçınırmışçasına uzak durmayı nasıl başardıkları sorulduğunda şu cevabı vermişlerdir; “Biz şuça değil, suçu kime karşı işlediğimize bakarız.” Onlardaki pişmanlık kendilerini Allah(C.C)’a karşı derin saygı ve haşyete götürmüştür. Bundaki en önemli faktör de Allah(C.C)’ın affedici olmasıdır.

Tevbe meselesine ek olarak; Tevbe namazı da her ne kadar kabul olunması açısında şart olmasa da Sünnet olan bir davranıştır.

Ali bin Ebî Tâlib (r.a.), Hz. Ebu Bekir (r.a.)’den rivayet ederek Rasulullah’ın şöyle buyurduğunu bildirmiştir: “Günah işleyen bir adam, günah işledikten sonra abdest alır, abdestini (sünnet ve âdâbına dikkat ederek) güzelce alır, sonra iki rekât namaz kılar ve günahının mağfiretini Allah’tan dilerse, Allah ona mağfiret eder.” Rasülüllah sav devamla şu mealdeki âyeti sonuna kadar okudu: “Onlar, fena bir şey yaptıklarında veya kendilerine zulmettiklerinde Allah’ı hatırlayıp anarlar ve günahlarından dolayı hemen tevbe-istiğfar ederler/günahlarının bağışlanmasını dilerler…” (3/Âl-i İmran, 135)- İbn Mâce, İkametü’s-Salât 193; Ebû Dâvud, Vitr 26

Selam ve Dua ile..   Devam Edecek