İSLAMİYET’TEN ÖNCE DÜNYANIN DURUMU

Hamd Alemlerin Rabbi, Rahman, Rahim, Din gününün sahibi Allah (c.c.)’ye mahsustur. Salat ve Selam son Peygamber Hz. Muhammed (sav)’e, O’nun Aline, Ashabına ve O’nun izinden giden tüm Mü’minlerin üzerine olsun İNŞAALLAH…

Bu ay ki yazımızda; İslamiyet’ten önce dünyanın durumu nedir? Onu öğrenmeye çalışacağız ve ilk olarak İslam’ın doğusu için merkez olarak seçilmiş Arabistan’ı inceleyeceğiz.

ARABİSTAN

Peki öncelikle şunu soralım; Arabistan’ın ve diğer ülkelerin İslamiyet’ten önceki durumlarını bilmek neden önemlidir?

Çünkü İslam bir inkılaptır. Fert ve toplumların, kalp ve hayatlarında, İslam’ın nasıl bir inkılap gerçekleştirdiğini anlamak; onun nasıl mükemmel, kusursuz, eksiksiz bir din olduğunu daha iyi idrak edebilmek, bunu tanımak ve sevebilmek için; İslam gelmeden önceki duruma bakmak bizim için gerçekten çok önemlidir.

Sadece bu mu peki? Hayır elbette! O insanlarla kendimizi karşılaştırmak, o toplumla kendi toplumumuzu karşılaştırmakta; bizim bulunduğumuz konumu apaçık ortaya koyacak ve belki de yapacağımız bu tespit bizi daha fazla mücadele etmeye götürecektir.

Bu yüzden lütfen aklımızla okumaya çalışalım.

-İslam öncesi Arabistan’da, gerek güney Arabistan ile Mezopotamya bölgesi ve gerekse Akdeniz ülkeleri ile Uzakdoğu arasında gerçekleşen iki yönlü ticaret sayesinde bir takım pazar ve panayırlar açılmış, bu panayırlar Arapların toplumsal yapısının canlanmasında ve bölgede belli bir kültür ortamının şekillenmesinde önemli etkisi olmuştur.

-Putperestliğin merkezi oluşu nedeniyle dini açıdan önemli bir ayrıcalığa sahip olan Mekke halkı bu ayrıcalıklarını ticari yönde değerlendirmiştir. İran dirhemi ve Bizans dinarının kullanıldığı ve Arabistan’da yaşayan bütün kabilelerin katıldığı panayırlar, ticari olduğu kadar kültürel bir alışverişe de kaynaklık etmiştir.

-Birçok bölgede hac maksadıyla Mekke’ye gelen ve hac mevsiminde kurulan Mina, Mecenne, Zülmecaz ve Ukaz gibi büyük panayırları ziyaret edenler de bu sayede şiir ve hitabet yarışlarının düzenlendiği ve birinci gelen eserlerin altın suyu ile yazılıp Kabe duvarına aşılarak ödüllendirildiği Arap Kültürünü tanıma imkanı bulmuşlardır. Arapların geçim kaynakları bu panayırlardı.

-Arapların arasında okuma-yazma oranı da çok düşüktü. O kadar ki Mekke’de okur-yazar olanların sayısı rivayetlere göre 20’ye ulaşmakta idi. Göçebe Araplar arasında ise okur-yazar bulmak hiç mümkün değildi. Yazmayı öğrenenler, yalnızca buna ihtiyaç duyanlardı. Bu yüzden Araplara “Ümmi” denilmektedir.

-Dinsel anlamda ise; İslamiyet öncesi egemen olan din, putperestlikti. Peki putperestlik Araplara, onların yaşantısına nasıl girdi? Diye sorarsanız bundan da bahsedelim İnşaAllah.

İbn Hişam, bu olayı şöyle anlatmıştır;

“İlim ehli bazı insanların anlattığına göre Amr B. Luhay, bazı işleri için Mekke’den çıkıp Şam’a gitmiş, Belka topraklarından Meab denilen mevkiye vardığında, o günlerde orada yaşamakta olan Amâlika kavminin putlara taptığını görmüş ve onlara; Tapındığınızı gördüğüm bu putlarda neyin nesidir?” diye sormuş.

Onlar: Bunlar taptığımız putlarımızdır. Onlardan yağmur dileriz, bize yağmur verirler. Kendilerinden yardım dileriz. İmdadımıza yetişirler. Demişler.

Bunun üzerine Amr B. Luhay da onlara: Bir putta bana verseniz, onu alıp Arap topraklarına götürsem ve onlar da Ona ibadet etseler diye istekte bulunmuş ve onlarda kendisine adı Hubel olan bir put vermişler. Amr B. Luhay bu putu alıp Mekke’ye getirerek bir yere dikmiş ve insanlara da, ona ibadet edip tazimde bulunmalarını emretmiş. Mekke halkı da onu Allah(C.C)’a şirk koşan davetine uymuşlar.”

Amr B. Luhay gelinceye ve Hanif dini bozup içine şirk sokuncaya kadar Mekke halkı, Hz. İbrahim(a.s) ile Hz. İsmail(a.s)’in dini üzere muvahhid ve hanifler olarak yaşamışlardı. Fakat Amr B. Luhay Mekke’ye putu dikip, ona ibadeti emrettikten sonra artık; Hz. İbrahim(a.s)’in dini üzere olduklarını, kaldıklarını zanneden cahiliyye halkının dininin en büyük alameti; şirk ve puta tapmak olmuştur. Aralarında haniflerde bulunuyordu elbette. Bunlar puta tapmayı kabul etmeyen ve Allah(C.C)’ın birliğine iman eden kimselerdi. Bunlar yeni peygamberin gelişini bekliyorlardı.

Bir daha ki yazımızda kaldığımız yerden devam edeceğiz.

VelhamdulillahiRabbilAlemin