Elem Dolu Bir Azaptan Kurtaracak Ticareti Merak Edenlere

                  BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Alemleri yoktan var eden , zerresinden kürresine herşeye yaratılışını veren ve doğru yolunu gösteren ,sayısız nimetler bahşeden , biz Ademoğluna halifelik görevini veren Allah Azze ve Celle”ye sonsuz hamd ve sena olsun ,Salat ve selam Alemlere rahmet olarak göderilen müminlere karşı çok şefkatli ve merhametli , kafirlerin korkulu rüyası HZ.Muhammed s.a.v”e  , onun ehl-i beytine ashabına ve Allah”a c.c verdiği ahde vefa gösterip kulluğunun gereğini yapan ve bu hal üzere can veren bütün mücahit, muvahhid , muttaki, mümin ve mümine kulların üzerine olsun inşallah.

Allah Subhane ve Teala her konuda bize yol gösterdiği gibi , elem dolu bir azaptan kurtaracak ticaretin yolunu da göstermiştir. Ayet-i kerime” de mealen şöyle buyurmaktadır`,

SAFF/10-11-12 AYET-İ KERİMELER`,“ Ey iman edenler, sizi acı bir azabdan kurtaracak bir ticareti haber vereyim mi? Allah’a ve Resulü’ne iman edersiniz, mallarınızla ve canlarınızla Allah yolunda cihad edersiniz. Eğer bilirseniz, Bu, sizin için daha hayırlıdır. (Eğer böyle yaparsanız Allah)sizin günahlarınızı bağışlar, sizi altlarından ırmaklar akan cennetlere ve Adn cennetlerindeki güzel konaklara yerleştirir. İşte ‘büyük mutluluk ve kurtuluş budur.”

Katade bu âyet-i kerimenin izahında diyor ki: “Eğer Allah insanlara can yakıcı bir azaptan nasıl kurtulacaklarını açıklamayacak olsaydı bir takım insan­lar onu bilmek için kendilerini telef ederler ve öğrenmeye çalışırlardı. Şimdi ise Allah bunu size bildirdi ve sizi kurtaracak olan o alış verişin, Allah ve Resulüne iman etmek, Allah yolunda mallarınızla canlarınızla cihad etmek olduğunu be­yan buyurdu. Bunu bize beyan eden Allaha hamdolsun.

Mevdudi rh.a ticareti şöyle açıklamaktadır`, Ticaret” kişinin mal, vakit, emek, zihin ve yeteneklerini ortaya koyarak kâr elde etmesidir kısaca. Bu bakımdan iman ve Allah yolunda cihad etmek, ticarete benzetilmiştir. Yani, “Enerjinizi, zihnî ve bedenî tüm yeteneklerinizi bu yolda sarfedin ki gerçek kârı elde edebilesiniz.” Buradaki “kâr” daha sonraki cümlede belirtilmiştir.

Eğer bizlerde doğru ticareti yapıp , kar elde etmek istiyorsak ticaretin bu tanımındaki mal, vakit, emek , zihin ve yeteneklerimizi ortaya koyup , bütün enerjimizi , zihni ve bedeni yeteneklerimizin tamamını  Allah c.c  yolunda kullanmalıyız.

Seyyid Kutub rh.a bu konuyu çok güzel bir örnek ile izah etmiştir`, Mümin dünyasını vermekte ahiretini satın almaktadır. Pazarda bire on kazanan tüccarlara pazardaki herkes gıpta eder. Bu yeryüzündeki sayılı birkaç gününü ve bu dünya hayatının sınırlı bazı nimetlerini eğlencelerini vererek bunlarla Allah’ın dilemesi dışında hiç kimsenin bir sonu olacağını bilemediği ebedi bir hayatı, sınırsız ve bitmez tükenmez nimetleri elde eden insana nasıl gıbta edilmez?

Sahabe-i Kiram bu ticareti  ve buna benzer durumlarda sürekli Allah “ın c.c rızasına uygun ameli yapmak için mücadele ettiklerinden dolayı yıllardır insanlar onlara gıpta etmiş ve hala etmeye devam etmektedir. Çünkü onlar doğru ticareti merak ediyorlardı , Allah c.c onlara bu ticareti gösterdi , onlarda bu ticaretin gereğini yerine getirdiler.  Ayet-i Kerime”nin nüzul sebebine baktığımızda da onların ne kadar samimi olduklarına şahit olmaktayız.

NUZÜL SEBEBİ – VEHBE ZUHAYLİ `,Allah Tealâ kıyamet günü kişiyi elim azaptan kurtaracak bol ka­zançlı ticaret yolunu göstermiştir ki bu, Allah ve Rasulüne iman etmek, malla canla o uğurda cihad etmektir. Mukatil “Size göstereyim mi…?” ayeti­nin Osman b. Maz’un hakkında nazil olduğunu söylemiştir. Osman Rasullulah’a (s.a.) “Bana izin verseniz Havle’yi boşasam, bir köşeye çekilsem, iğ­diş olup et yemeyi kendime haram kılsam, geceleri hiç uyumasam, gündüz­leri hep oruçlu geçirsem.” dediğinde Rasulullah: “Benim sünnetimden biri de evlenmedir. İslâm’da ruhbanlık yoktur. Ümmetimin ruhbanlığı Allah yo­lunda cihad, iğdişi oruçtur. Allah ‘ın size helâl kıldığı güzel şeyleri kendinize haram etmeyin. Uyumak, gece sünnetimdendir. Kim benim sünnetimden yüz çevirirse benden değildir.” buyurdular. O zaman Osman b. Maz’un’un: “Ya Rasulallah! Hangi çeşit ticaretler Allah’a daha sevimli gelir, onu yap­mayı istiyorum.” demesi üzerine bu ayet indi.

İBNİ KESİR RH.A`, Abdullah İbn Selâm’ın hadîsinde geçtiği gibi, Ashâb-ı Kiram —Al­lah onlardan razı olsun— Allah Azze ve Celle’ye en sevimli olan ameli —yapabilmek için— sormak istemişler ve Allah Teâlâ da bu sûreyi in­zal buyurmuştu.

Dünyalık ticaretlerde şöyle bir durum söz konusudur. Bazen tacirler, ülkesindeki tanınmış, büyük firmalarla, köklü firmalarla, zengin firmalarla holdinglerle, ticaret yaptığında, bu o tacir için, bir gurur meselesi olur. “işte biz falancayla çalışıyoruz, biz filan firmayla çalışıyoruz”. Ticarette buna “referans” derler değil mi? Hatta başka bir firmaya ticaret için gittiğinde, ortaya bu referanslarını koyarak, oradaki işi alması daha da kolaylaşır.

Şüphesiz ki bu durum, basiretini tamamen dünyalık ticarete odaklamış bir insanın, içerisine düşeceği bir durumdur. Fakat basiretini ahiret kazancına odaklamış olan bir Müslüman, kiminle ticaret yaptığını idrak ederek bu ticareti gerçekleştirir. “Ben âlemleri yoktan var eden Allah cc ile, bir ticaret halindeyim. Siz hangi referanstan bahsediyorsunuz?” şuurundadır.

O yüzden insan ayeti kerimede kendisini ticarete teşvik edenin, davet edenin “kim” olduğu üzerinde biraz akledebilirse, bu ticaret uğrunda harcayacağı, gerek emek, gerek zaman, gerekse de mal konusunda, fazla hesap kitap yapmaz. Bir an önce bu ticareti gerçekleştirmeye ve asıl kazancı elde etmeye çalışır.

Kiminle ticaret yaptığının farkında olan ashab-ı kiramın böylelikle başarılı olması gayet normaldi. Onlar sonsuz kazancın , geçici olan dünyalık kazançtan üstün olduğunu çok iyi idrak etmişlerdi.

SONSUZ OLAN KAZANÇ GEÇİCİ OLAN KAZANÇTAN ÜSTÜNDÜR. Neden asıl olan faydadır bu? Çünkü insan, dünyalık yaptığı ticaret sonucunda, gerek çok büyük kazançlar elde etme noktasında, gerek çok fazla rahatlığa sahip olma noktasında, hangi noktaya ulaşırsa ulaşsın, ulaştığı bu kazanç ve rahatlık bitimli, yani sonu olan bir kazançtır. Yani o insan, ya kazandığı o kadar parayı yemekle bitirebilir, ya da bitiremeyecek kadar çok bile kazansa, kendisine ölüm ulaştığında, artık onun için, o ticaretten elde edilen faydanın sonu gelmiş demektir.

Fakat Allah’ın cc, ayette haber vermiş olduğu ticaretin getirisine baktığımızda ne diyor? “ala ticareti” öyle bir ticaret ki- “tuncikum” “Sizi kurtaracak”- “min azabin elim” “elem dolu bir azaptan”.

Anlaşıldığı üzere, Allah’ın cc bize haber vermiş olduğu ticaret, insanı cehennem azabından kurtaracak ve ebedi olarak cennete nail kılacak bir kazançtır. İşte bu ticareti “asıl” kılan, beraberinde getirdiği kazancın, sonunun olmaması, yani bitimli olmamasıdır. Yani, dünyalık ticaretin beraberinde getirdiği kazancın bitimli olması, Allah’ın cc haber verdiği ticaretin getirdiği kazancın ise ebedi olması, “asıl ticaretin” hakikatını ortaya koymaktadır.

Dolayısıyla, asıl faydayı, asıl kazancı, asıl karı elde etmeye çalışan akıl sahibi bir insanın, “asıl olan” bir ticaretin peşine düşmesi gerekmektedir.

Allah”ın c.c elem dolu bir azaptan kurtaracak ticareti göstermiştir. Kişinin bunu kabul ettikten sonra da ispat etmesi gerekir.                                                                                     Mallarınızla ve canlarınızla Allah yolunda cihad edersiniz. İşte bu emir, Allaha ve Resulüne iman etmenin, ispatı diyebileceğimiz bir niteliktedir. İnsanın Allah’a ve Resulüne iman edip de, bir köşeye çekilmesi, ideal ve hedeflerini dünyalık temellere oturtması, mücadelesini sadece dünyalık elde etmek için ortaya koyması ve sonrasında elem dolu azaptan kurtulması mümkün değildir.

Resululah”da s.a.v  hadisi şeriflerinde  mal ve can ile cihad etmenin önemini bizlere bildirmektedir.

Ebu Hureyre (r.a.) diyor ki:“Bir adam Resulullaha geldi ve ona: “Bana, cihada denk gelecek bir amel göster.” dedi. Resulullah ise: “Ben böyle bir amel bulamam.” buyurdu. Sonra adama “Mücahid cihada çıktığından itibaren mescidine girip hiç ara vermeden namaz kılabilir misin? Ve hiç bozmadan oruç tutabilir misin?” diye sordu. Adam: “Buna kimin gücü yeter?” dedi. Ebu Hureyre diyor ki: “Mücahid’in atı bağlı olduğu ipte şahlandıkça sahibine sevap yazılır.”

Ebu Said el-Hudri diyor ki:“Denildi ki: “Ey Allanın Resulü, insanların en efdali kimdir?” Resulullah: “Allah yolunda canıyla ve malıyla cihad eden mümindir.” buyurdu. 

“Zalikum hayrillekum” Yani, “Bu ticaret, sizin dünyadaki diğer ticaretinizden daha hayırlıdır.”

Ayetteki, “İşte bu sizin için çok hayırlıdır” ifadesi, “Allah’a iman etme, O’nun yolunda cihad etme gibi şeylerin size emredilmesi, sizin bunlarla mükellef olmanız, heva-u hevesinize uymanızdan daha hayırlıdır” demektir. “Eğer bilirseniz” yani “Eğer bildiklerinizden istifade eder, bilgilerinize göre hareket ederseniz, bu sizin için daha hayırlıdır.”

“İn kuntum talemun”

Eğer bilirseniz. Şüphesiz ki bu bilginin sadece akılda olması yeterli değildir. O zaman burada şöyle bir mana vardır. “Eğer bilirseniz”, yani eğer bildiklerinizden istifade eder, bilgilerinize göre hareket ederseniz, hayatınızı buna göre şekillendirirseniz, bu sizin için daha hayırlıdır.

(Eğer böyle yaparsanız Allah)sizin günahlarınızı bağışlar, sizi altlarından ırmaklar akan cennetlere ve Adn cennetlerindeki güzel konaklara yerleştirir. İşte ‘büyük mutluluk ve kurtuluş’ budur. “

Bu  ticareti iyi anlayan Hz Hüseyin r.a  şöyle demiştir`,Hayat, iman ve cihad tir.

Bizler de bu ayeti kerime”de net olarak gördük ki,  ticaretin gereği  iman ve cihattır.

Allah c.c hepimize ticaretin gereğini yapıp ,  elem dolu azaptan kurtulabilmeyi nasip etsin İnşallah.

ÇALIŞMA BİZDEN , TEVFİK ALLAH”TANDIR.        SELAMIN ALEYKUM.