EBU’L A’LÂ MEVDUDİ’NİN (RH.A.) BAKIŞ AÇISIYLA RUM SURESİ 40. ve 46. AYETLER

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

40- Allah;(61) sizi yarattı, sonra size rızık verdi,(62) sonra da sizi öldürmekte, daha sonra da sizi diriltmektedir. Ortaklarınızdan bunlardan herhangi birini yapacak var mı?(63) O, şirk koşmakta olduklarından münezzeh ve yücedir.
41- İnsanların kendi ellerinin kazandığı dolayısıyla, karada ve denizde fesad ortaya çıktı. Umulur ki, dönerler diye (Allah) onlara yapmakta olduklarının bir kısmını kendilerine taddırmaktadır.(64)
42- De ki: “Yeryüzünde gezip dolaşın, böylece daha öncekilerin nasıl bir sona uğradıkarını görün. Onların çoğu müşrik olanlardır.”(65)
43- Öyleyse sen, Allah’tan (bir takdir olarak) geri çevrilmesi mümkün olmayan gün gelmeden önce, yüzünü dimdik ayakta duran dine çevir.(66) O gün onlar parça parça bölünecekler.
44- Kum küfre saparsa, artık onun küfrü kendi aleyhinedir; kim de salih bir amelde bulunursa, artık onlarda kendi lehlerine olarak (cennetteki yerlerini) döşeyip hazırlamaktadırlar.
45- (Bu, Allah’ın) Kendi fazlından olarak iman edip salih amellerde bulunanları ödüllendirmesi içindir. Hiç şüphe yok O, kâfirleri sevmez.(67)
46- Size kendi rahmetinden taddırması, emriyle gemileri yürütmesi(68) ve O’nun fazlından (rızkınızı) aramanız(69) ile umulur ki şükretmeniz için, rüzgârları müjde vericiler olarak(70) göndermesi, O’nun ayetlerindendir.

AÇIKLAMA

61. Buradan itibaren konu tekrar kâfirlerin ve müşriklerin uyarılması için tevhide ve ahirete döndürülür.

62. Yani, “sizin hayatınızı devam ettirebilmeniz için yeryüzünde çeşitli imkânları sağlayan ve herkesin rızıktan bir pay alabilmesi için birçok düzenlemeler yapan O’dur.”

63. Eğer sizin ilah olarak kabul ettikleriniz ne yaratabiliyor, ne rızık verebiliyor, ne hayat ve ölüme hükmedebiliyor, ne de sizi öldükten sonra diriltebiliyorsa, o halde neden onları ilâhınız olarak kabul ediyorsunuz?”

64. Bu, yine, bütün Ortadoğu’da konuşulan Bizans ile İran arasındaki savaşa bir kinayedir. “İnsanların elleriyle kazandıkları”; Şirk ve ateizmi kabul etmenin ve ahireti görmezden gelmenin kaçınılmaz sonucu olarak insan davranışlarında ve karakterinde ortaya çıkan baskı, zulüm ve istibdat anlamına gelir. “Belki dönerler” ifadesi, Allah’ın, insanların kötü hareketlerinin sonuçlarının bazılarını ahirette cezalandırmadan önce göstermesi anlamına gelir. Böylece onlar gerçeği anlayıp tahminlerinde ne kadar hatalı olduklarını hissedebilirler ve ilk zamanlardan beri Allah’ın Peygamberlerinin tebliğ ettiği ve insan davranışlarını sağlam temellere oturtabilecek tek yol olan hak dine döndürabilirler. Bu konu Kur’an’da birçok yerde ele alınmıştır. Tevbe: 126, Rad: 231, Secde: 21, Tur: 47.

65. Yani, “Bizans ile İran arasındaki savaş, türünün ilk örneği değildir. İnsanlık tarihi, büyük milletlerin helak oluşunun örnekleri ile doludur. Bu milletlerin helak olmalarına neden olan kötülüklerin asıl sebebi de sakınmanız için uyardığımız şirk idi.”

66. Yani, “Ne Allah’ın bizzat geri çevireceği, ne de başka birisine çevirme gücü vereceği gün.”

67. Bu bir kafirin, küfrü sebebiyle karşılaşacağı zararlarının tümünü kapsayan çok geniş kapsamlı bir cümledir. Hiçbir zarar listesi bu cümle kadar geniş anlamlı olamaz.

68. Burada denizcilikte yararlı olan rüzgarlar kastedilmektedir. Eskiden gemilerin yolculuğu çoğunlukla rüzgarlara bağlıydı ve ters rüzgarlar onların helâkine sebeb olabilirdi. Bu nedenle yağmur getiren rüzgarlardan önce bu rüzgarların anılması, onların Allah’ın özel bir lütfu olduğunu belirtmek içindir.

69. “O’nun fazlından nasib aramanız”: Yani ticaret yolculukları yapmanız.

70. Yani, yağmuru müjdeleyici olarak.