BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM
Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.
61- Ve şuursuzca baş kaldırıyorsunuz.(54)
62- Hemen, Allah’a secde edin ve (yalnızca O’na) kulluk edin.(55)
AÇIKLAMA
54. “samidûn” lugat alimlerine göre iki anlama gelir. İbn Abbas, İkrime ve Ebu Ubeyde Nahvi’nin görüşüne göre, Yemen dilinde “Semud” şarkı türkü için kullanılır. Kafirler, Kur’an’ı başkaları duymasın diye yüksek sesle şarkı söylerlerdi. Diğer anlamı ise İbn Abbas ve Mücahid’e göre kibir ve gururla başı dik tutmak demektir. Mekkeli müşrikler, Rasûlullah’ın (s.a) yanından geçerken, ondan nefret ederek başlarını dik tutarlarmış. Nitekim Ragıb el-İsfehani de aynı görüşü kabul eder. Katade’ye göre, “gafilun” Said b. Cübeyr’e göre ise “Muarizun” anlamına gelir.
55. İmam Ebu Hanife ve İmam Şafiî ve çoğu alimlere göre, bu ayet üzerinde secde vaciptir. İmam Malik bu ayet okunduğunda secde ederdi. (Kadı Ebu Bekir, İbnu’l Arabi, Ahkamu’l-Kur’an) Fakat o, bu ayet üzerinde secde etmenin vacip olmadığı kanaatindedir. İmam Malik’in, kanaati şu rivayete dayanır. Zeyd b. Sabit’ten rivayet edildiğine göre O, Hz. Peygamber’e (s.a.) Necm Suresi’ni okumuş ve Hz. Peygamber (s.a) secdeye gitmemiştir. (Buhari, Müslim, İmam Ahmed, Tirmizi, Ebu Davud, Nesei) Fakat bu rivayet sözkonusu ayeti okuduğumuzda secde etmemize mani teşkil etmez. Çünkü -muhtemelen- Rasûlullah (s.a) o anda herhangi bir neden dolayısıyla secde etmeyip daha sonra secde etmiş olabilir. Başka bir rivayette, Rasûlullah’ın (s.a) bu ayet üzerinde secde ettiği açıkça ortadadır. İbn Mes’ud, İbn Abbas, Muttalib b. Ebi Vedea’nın ittifakla rivayet ettiklerine göre Hz. Peygamber, Harem-i Şerif’de ilk olarak bu sureyi okumuş ve müşriklerde dahil herkes onunla birlikte secde etmiştir. (Buhari, İmam Ahmed, Nesei) İbn Ömer’den rivayet edildiğine göre, “Rasûlullah (s.a) namazda Necm Suresi’ni okumuş ve bu ayet üzerine secde ederek secdede bir süre beklemiştir” (Beyhaki, İbn Merduye) Sabburatu’l-Cüheyni’den rivayet edildiğine göre, Hz. Ömer, sabah namazında Necm Suresi’ni okuyup secde etti, sonra kalkıp Zilzal Suresi’ni okuyup ruku etti. (Said b. Mensur) İmam Malik’in “Muvatta” adlı eserinde, “Kur’an’da Secde” bölümünde, Hz. Ömer’le ilgili bu rivayet kayıtlıdır.
NECM SURESİNİN SONU
