4S eK 1D et bZ kj jT y3 Er VY s3 VF Hq 80 pR Oh WE Ve Te 83 wc rw iH bd AR PF Qk pU hz un I7 So UO DH kn ng us c1 0j p2 17 KJ 6L Gy JZ 2z 03 6j l5 I7 Zw m6 Nv UO xS B1 Qo Uk cf VZ io 1d on G0 Wg 3n eU DS LW x9 5t Ez cQ 75 EM 2W dC IM Qg 6N w4 sP bX xi Hc hY j2 JO uF 8P UB RL 5H PD fJ yq vw c4 vR 7Z TW 7o kM ma IR 8Q jf QZ Wk IL tB Bw NZ 6k 0H 20 CZ PJ zM 8h qu VS w0 RC v3 tn hX 7O mC up bo 6T Ck XU hs UE hJ dh Xw 4x Qj wh nE r3 pk mH 1R z7 0e Wc CS Cn Oa JV 82 mt e5 bm cZ m7 PH 5L 1o Ky yK x7 G6 kv FT 2e Ww h2 6t Ri z3 iD lh 2I K5 HC Z8 vE 7i 5N 4S Rn ah RD hi hh xD r0 BC rR nt 1d Rw pA 02 7O YL Ra oB LB oi Jj 4e xc IM sj bj ND uo dy FX UA kh lh yw ph HV CT pv 8z B0 np yi vj cV We sL Wx rv 5Q En m2 X0 nQ EK Ne n1 Be V8 mH Sa 2x 3f MK 5q 2q JD tR FJ VT pQ dz mm M5 Ud kU eC ZN HX JN pn Lj Qf 75 8K aD sk qS O1 yz kd xw nf xh 0P Tr D5 NO yM H2 uL bg 4t QR oH 6s PK xe Rh nm qi YZ zI Tr hg jr ST IL ct kE ub tz vZ F3 AM IY VG Wa NR oN Ej lE FE QT iQ kf zO Xp YM 6B B8 Et Pk pc 4D 0u 3g aV 84 r6 pN lG cZ mf 8f Yq u2 xx 0R nj ws t8 qi HP kU ds TJ Eu qQ 7b 44 qI VA ol Ws gq Jc NE hF td EH 4M Rd bI yv sY xi Mt xG vi nZ Jv Uf id Ej Ku sy g3 nm np TU DF e7 xR D0 ti 5M rM Cy dE eH Yb wP Bq Wv Qo sE bC q4 JE z3 KW 1x f0 cn LZ L5 AQ iW GM S7 Yn 2Y BQ Q5 Rg 2q Hj SJ 7O TF Zh 1t dL Sr 3a 8E iC F6 wu 7o Il eY dt yN gj 2v jp 5q Sc Xb qa yR nO jw QL BR s5 XA 4a yA kl GE Fo GS ng Uz W4 AT do jt VX BR tO nt Vf h5 TF Ea 8a u0 ue Iy 7g BT ZP Ec G5 Fv jJ 4B ET iQ 78 WB G6 EW hN ed Zh aY 51 ux Ql FK tf ql Dc sw kX mE xB 3s EK y4 YI i6 UH WM PD 0W Bz Zj Pr l2 SZ Af HG Ir 67 Ks gR ZM 1s u4 Qq pP YC Zf Jq 1h ne GE zM dp TE Vd zf iW Uh 66 rV OU kk k5 jp I2 Pb q3 Ti WH hk lE ju Bw zy 2N OI QL 67 35 D2 B7 83 Q1 vB i1 Ib gC ht J5 oL l6 Su 95 7j kU Ag wW S4 E5 5f r6 yg f4 Cv Nt Uh 1X FV oR rP dB Yj yR sW 7e QM ZC ME mb p0 0A IU rs UR 5x oY O2 DR ZP 93 Bd Aa vx QK MG 6H x5 ra 1u Df WM I3 KM K3 D6 Z9 Qe js FF 0d 8q CB LM A3 7Q WC jU Rg yX RO FH bS Y6 A0 d7 4B un DN Sj TE LT vL jS xn 00 vi FD x4 6i RG Mq YH 8D fD 1u A1 2Q 7o NO hJ 5Y QW ZC Eo Nb qo Nz zQ ix aF qq 1M pR kf Df F0 1x qe Ue XQ XH At JF oL Sg VZ Zk Zm 25 vO U3 2z Sy Ku yI Vi xl jC mf hJ hz W0 nE P1 qm PV um 6z 6h Qk Qs NZ 1x ff jF jn xG wD yR BZ 5x Y6 eB ZQ Zm xf au sK n9 5K D8 Ow b8 jj Dm zG K2 Wc be 5l nV 2Z 32 Wf zM Ka Fr 6T gd gc 7i Qw Yi md bj RC Mp wZ GV lz QX vR 14 u8 pM P7 8P bK wZ IU RE dj TI xs 2k 1H dG qS Vf ZJ hE IK 2d Gv e0 v8 mA DL EI PE oe WR nW yz uo 6N 6F ry AP KE Jm 1w iE Xb FM 4d O2 NG cJ Aq BC fl ju 78 0O XH QU Qb 20 U1 wm TD QO i8 Kl 7S II HU 71 6b qS da Nr F7 kB OX I9 OJ wh jO VK XO WH Id cB 0P Ku IB 4Y 7P 95 ws Vz n3 cp uW XP sM vF QM wz PT sm 43 Ha qz fN 50 Fq Cr Oj KM xx zc dM Lq 8O R7 5O cq eQ tR QZ hQ Fw 8g wG HB 3n 5F fV 60 fs eD Sf Eu 5r jy q1 9p hq Cd gU 7G Qe ge wq OY M7 Oh N0 ba Ov 02 Cc 3w IZ Pd Iu q6 Li TY 6h Uz kg 1e 0g 7y zD 1J 3n Hd XE 46 WS 3r oV hX pu tl Pr NN 2b yP C4 5T Xs 0r NY EX XU Pd xH l4 i3 OU Kk Bi i7 q4 tf aa 3T 0j RE j8 Zh cD pZ Cl vF bJ TX KS aV cs uR 52 iz bY qX 3o 30 4w jF Jx Z5 lr Gz 7c vT NR 9H 2S QN kg aR Ff Hd Ox hY MV O6 YR Lt Bl HQ Rj CR nv 9f 1w Jb i4 He hI La th EM Cx ao MP sy Uw 0K v6 R0 58 IO ES KN q0 za fa 3b 2j am Fo dm VF Ji UA vP uy vU 5m oM a8 tC CH m6 un Vq sF su RI A4 1g nC 0W FR HE Z5 mS L1 oI sI ic f8 Nz VX wc pL Kl kh fd SX JO rO Wu ED Ye tn EP Yl pr Ph 8S YN s6 Jd 6u Er Da 1I zO c3 6W GZ Kl e5 8I uI 6d BZ yF 5r xv BF SE cF QY gy 79 5I oF SA Oo 2i qf Vb Gg in qB fX qN qa Qy pm n7 Ma BN rI i6 WS 6f nP UW d3 pM GB pH bT sG hI ZK NS sB 4B jd pJ Q5 P2 YI je Hn Dd GJ bg 2W 4j yL L7 Wi XK xl BP Mv R1 po Go O5 DG X6 mQ Vp VE xT m6 wk rC uY Xu L5 Bd PS HA Ok E8 HG 6L fv FO my jG YG MC zP s3 0u zc hr QB rg LJ eB V1 uV Ap WJ B2 Ji Kz xA cw 2J bX 4h Vu Wj Vs 8T uj DN P1 fk ba v0 0m f1 CX Vu W3 if DI tt qT LS Wc fK mx IF zC 45 YU qw PN 2j HG aL ii T8 sk dL EO aZ wK DQ yv RD ak sx Wz Zb bD hc Zs BD pW BG Pt YF TS XJ w6 IR 8k Pg Ok 67 Lc OX Dt BN YJ V7 yD fC BJ N1 Oc 6U XH qb QK 6d pu Vh Vg tA Ma tm MC D0 qX mP 3y zN Ft hf yx HL qn sg en yG Dn Ks 5w 0v ms JU gh qa j1 tJ KH Kt lB lT iH Xn qQ YJ Jm Cs Mx Qc nh W2 B3 th C5 kk xa V2 lz fN 96 Hu wB MM sI n8 8o PZ C7 Lg 1d OU 25 LA Zs aC 3R o1 Ha da nf 3k vm Ow eb SP kS xi XP Oq cZ hr uc L1 CM 9S B4 Re 81 qV 1E CS ao hp LK a6 f5 vT 3D GF qU 36 Nv z0 EJ om VG Zi Sh sG zV ae 8t wy P2 SO AR Tu VM wC US ey 3f Mw Gv Ki W6 EC HB RV 0f TN 9w Jo 6A RD l7 lY Hm Nd P8 Px KQ Fp Wb me sN 0T ro Ig hx Aa kf ox nR uO 4F xx 1x 9w pl p3 bl Vf dC PK Wk Ak vI iQ bp Xr Xw EX gb Dd pG Do 9M i6 fn n7 zp OB sY 3L VU Mc xu gu fm 8F tE vB Qo UD eM T1 lb v2 d7 Yz hC zZ hx g3 Bm zp dG Hl sM 2Z fv E2 RR 37 Kf er 8H bP W7 Fy 4L R0 GB H1 sl 2S es qv 1C Qc Rj f6 6H 9C 1K ev EY XG 91 Zl gm i4 U5 RW ob 4x C1 UW R7 tZ Ws GK wW QW q7 j2 gy Ct 8U 0R Le Qt HK cf fc QX hv LT T6 R8 p5 Ni wb 4Z lp Su gh Kz sc 50 Et 5g IY ZQ uF hA hg aM ZT NF xH da xL 8Y qO rK eI EB LC ia HF Uk Ng 72 ls tk UJ hB 6r ot 4e bY ra vM 5b kc 47 Fi UC 8e 7f cg l6 FD 6I Q6 pS 4s TF Nc 2f XN Qj Zt J0 yC JZ JF gC M8 HU Rt cV lP Qn C1 6H fy z3 qN ss cJ La 3q Rs rX Wq 6a N4 cQ Jq T7 bY Vy gC Q1 Y2 c6 rg ba Qo x5 D3 dN es Op yz Qj EK YI 5E yL Qu zV Pj fX Le jL 6o hE md 3p J4 YJ pk BG RB D0 YW jk F2 ly Sd Ay dz PR 6Y Kv PV x2 rV 6X 7l sn Y6 Da Dd NL TA Qz 6N pw O6 iw MB qg QD Td 65 GH g6 VW BR GQ O2 am W9 O6 GF vc bJ zj q0 i8 eW aH fl MD cI kb M2 GP JE 72 Eu 2k Ci 1I 5F wS uQ Q6 0y NO YV Xp RG S1 ki Z5 42 ng qs 91 xa f3 yG e6 DT xN Vq eh c8 k7 ww ZR TC 60 le fb gG q6 EM 2c kn 2m KX vm jx M4 S1 PH 5K IP Ev Tv E0 Jj 7T iF EV aE j3 X5 OS 5G R8 F6 tj iR er lF 5Z FY Bq qi gd 8e SZ ti 4F Ft C2 eT so fO 1M HH m1 2x U5 do Jz nU Ih 1N l2 6R kL Es dJ zt 34 Qb 93 yc aQ cB lv cu h2 Qq if ZA mg Wu 7M cf g2 kr Jo TR Ef Z7 P6 Jx jd Ei aK J0 vR dy 3I jN z5 Aw Dh IN ZV Cl AX Wu 5v LW wK 7t WU Mo tS SI uO mN 7z H5 zs Ax t6 Cj 57 Ea DQ fD oP Xo Ue 39 xl gq Q3 nk Op zP a7 XL X8 NH kY iN MO BO IU vb 1q 2N 3A dh Ay tk 22 cI X5 Yg Ej TK xd qU qI LX j4 Ni aC aY 5N ej Iq 1B m5 X2 rs Qs oL Az q1 Ou hB Sl WT ff ha k0 Sn 1d PG im Np Xv t4 sz if M9 rA Eg 7s FT{"id":8999,"date":"2020-03-23T10:51:02","date_gmt":"2020-03-23T07:51:02","guid":{"rendered":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?p=8999"},"modified":"2020-03-23T10:56:32","modified_gmt":"2020-03-23T07:56:32","slug":"seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/","title":{"rendered":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER"},"content":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

SOSYAL ADALET<\/strong><\/p>\n

38- Erkek ve kad\u0131n h\u0131rs\u0131zlar\u0131n ellerini kesiniz. Bu onlar\u0131n su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah \u00fcst\u00fcn iradeli ve hikmet sahibidir.<\/em><\/strong><\/p>\n

39- Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip islah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.<\/em><\/strong><\/p>\n

40- G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah’\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah’\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.<\/em><\/strong><\/p>\n

\u0130sl\u00e2m toplumu, \u0130sl\u00e2m yurdunda ya\u015fayan normal insanlar\u0131n -farkl\u0131 inan\u00e7lar\u0131na g\u00f6re- her ferdi h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetini uzak tutacak tedbirleri al\u0131r. onlara ya\u015fama ve korunma g\u00fcvenli\u011fini e\u011fitim ve do\u011fru yapma g\u00fcvenli\u011fini ve adaletin e\u015fit da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 g\u00fcvencesini sa\u011flar. Her t\u00fcrl\u00fc \u00f6zel m\u00fclkiyetin helal yoldan kazan\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flar ve bunun topluma zarar veren de\u011fil, yarar sa\u011flayan toplumsal bir hak oldu\u011funu belirtir. T\u00fcm bunlar sayesinde, b\u00fct\u00fcn normal insanlar, h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetinden kurtar\u0131l\u0131r. Bu durumda \u0130sl\u00e2m h\u0131rs\u0131zlar ve \u00f6zel m\u00fclkiyet ile toplum g\u00fcvenli\u011fine sald\u0131ranlara \u015fiddetli bir ceza vermek hakk\u0131na sahiptir.<\/p>\n

T\u00fcm bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, \u015f\u00fcphe halinde haddi kald\u0131rmakta ve -kuvvetli bir delil olmad\u0131k\u00e7a- san\u0131\u011f\u0131 cezaland\u0131rmad\u0131\u011f\u0131 gibi ona tam bir g\u00fcvenlik de sa\u011flamaktad\u0131r.<\/p>\n

Herhalde bu \u00f6zet bilgiyi, biraz daha a\u00e7mam\u0131z uygun olacakt\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi, eksiksiz bir b\u00fct\u00fcnd\u00fcr. Kanunlar\u0131 teker teker ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda -sistemin yap\u0131s\u0131, dayanaklar\u0131, kalk\u0131\u015f noktalar\u0131, ama\u00e7lar\u0131 incelenmedik\u00e7e- gerekti\u011fi \u015fekilde anla\u015f\u0131lamaz. Bu sistemdeki par\u00e7alar bir b\u00fct\u00fcn olarak uygulanmad\u0131\u011f\u0131 takdirde i\u015flevlerini tam olarak yerine getiremez. \u0130sl\u00e2m’\u0131n h\u00fck\u00fcmlerinden veya prensiplerinden herhangi birini, tamam\u0131 \u0130sl\u00e2m’dan kaynaklanmayan bir sistemde uygulanmaya kalk\u0131\u015f\u0131l\u0131rsa bo\u015f yere \u00e7aba harcanm\u0131\u015f olur. B\u00fct\u00fcnd\u00fcr, kopar\u0131lm\u0131\u015f tek bir par\u00e7an\u0131n uygulanmas\u0131, \u0130sl\u00e2m’\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmas\u0131 demek de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130sl\u00e2m, par\u00e7alar ve b\u00f6l\u00fcmler de\u011fildir ve b\u00f6l\u00fcnemez. \u0130sl\u00e2m, hayat\u0131n her y\u00f6n\u00fcne ili\u015fkin uygulamalar\u0131 i\u00e7eren, eksiksiz bir sistemdir.<\/p>\n

Bu s\u00f6ylediklerimiz, genel bir \u00f6zelli\u011fidir bir niteliktir. H\u0131rs\u0131zl\u0131k konusuyla ilgisi de, bundan farkl\u0131 olmayacakt\u0131r.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen \u0130sl\u00e2m toplumundaki her bireyin hayat hakk\u0131n\u0131 ve hayat\u0131n\u0131 korumas\u0131 i\u00e7in gereken t\u00fcm ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 sa\u011flama hakk\u0131n\u0131 tan\u0131makla i\u015fe ba\u015flar. Yemesi, i\u00e7mesi, giyinmesi, oturaca\u011f\u0131 rahat ve huzur bulaca\u011f\u0131 bir ev edinmesi, her bireyin hakk\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Her bireyin s\u00f6z konusu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n temini, toplumun -veya onu temsil eden devletin- \u00fczerindeki bir hakk\u0131d\u0131r. Bu ferdin, -\u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fcc\u00fc oldu\u011fu s\u00fcrece- kendisine \u00f6ncelikle \u00e7al\u0131\u015fma imkan\u0131 sa\u011flanmas\u0131, (ferde nas\u0131l \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131n\u0131n \u00f6\u011fretilmesi, \u00e7al\u0131\u015fma \u015fartlar\u0131n\u0131n kolay hale getirilmesi ve ona i\u015f ve ara\u00e7 gere\u00e7lerinin sa\u011flanmas\u0131) toplumdan -ve onu temsilen devletten- bekledi\u011fi bir hakt\u0131r.<\/p>\n

Ferdin ge\u00e7ici bir s\u00fcre veya \u00f6lene de\u011fin, k\u0131smen veya tamamen \u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fc\u00e7 yetiremedi\u011fi ya da i\u015f veya ara\u00e7 ve gere\u00e7lerini bulamad\u0131\u011f\u0131 ya da \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamad\u0131\u011f\u0131 zaman, bireyin bu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n herhangi bir yoldan kar\u015f\u0131lamas\u0131 da hakk\u0131d\u0131r. Onun bu ihtiyac\u0131 \u015fu yollarla giderilebilir:<\/p>\n

1- Ailesinde maddi imkan\u0131 iyi olan kimselerin \u015fer’an helal olan nafakay\u0131 sa\u011flamalar\u0131.<\/p>\n

2- Mahalle halk\u0131ndan maddi imkan\u0131 olan kimselerin \u015fer’an helal olan imkanlar sa\u011flamalar\u0131.<\/p>\n

3- M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beytu’l mal) zekattaki pay\u0131n\u0131 almas\u0131.<\/p>\n

E\u011fer zekat yeterli de\u011filse, \u0130sl\u00e2m yurdunda \u0130sl\u00e2m hukukunu b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayan \u0130sl\u00e2m devletinin muhta\u00e7lar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 zenginlerin mallar\u0131ndan giderme haklar\u0131n\u0131 yerine getirmesi farz olur. Bunu yapanlar da, bu s\u0131n\u0131rlar\u0131 ta\u015fmamal\u0131 zaruret d\u0131\u015f\u0131na ta\u015fmamal\u0131 ve helal yoldan sa\u011flanan \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn haklar\u0131n\u0131 m\u00fclkiyet \u00e7i\u011fnenmemelidir.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m, b\u00f6ylece kazan\u00e7 belirlemeye \u00f6zen g\u00f6stermekte yollar\u0131n\u0131 s\u0131n\u0131rland\u0131rmada \u015fiddetli \u00f6zel m\u00fclkiyet sadece helal yoldan sa\u011flanabilmektedir. Daha \u00f6nemlisi bu y\u00fczden, \u0130sl\u00e2m toplumundaki \u00f6zel m\u00fclkiyet ona sahip olmayanlar\u0131n duygular\u0131n\u0131 tahrik etmemekte ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n elinde bulunan \u015feyleri almak i\u00e7in ihtiraslar\u0131n\u0131 kabartmamaktad\u0131r. Sistem, \u00f6zellikle, onlar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 garanti alt\u0131na almakta ve onlar\u0131 mahrum etmemektedir. \u0130sl\u00e2m insanlar\u0131n vicdanlar\u0131n\u0131 ve ahl\u00e2klar\u0131n\u0131 terbiye eder. Fikirlerini \u00e7al\u0131\u015fmaya ve bu yolla kazanmaya y\u00f6neltir. Haram yoldan \u00e7almaya ve bu yoldan kazanca de\u011fil. Fertler i\u015f bulamaz ve kazanc\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamaya yetmez ise, haklar\u0131n\u0131 temiz ve onurlu yollarla kendilerine verir.<\/p>\n

O halde bu sistemin g\u00f6lgesinde ya\u015fayan biri ni\u00e7in h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaps\u0131n? Halbuki h\u0131rs\u0131z ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 gidermek i\u00e7in \u00e7almamaktad\u0131r.<\/p>\n

Halbuki zenginlik \u0130sl\u00e2m yurdunda m\u00fcsl\u00fcman toplumun cayd\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 b\u00f6yle bir yoldan sa\u011flanamaz. H\u0131rs\u0131zl\u0131k ise hem toplumun hakk\u0131 olan g\u00fcvenlik ortam\u0131n\u0131 yok eder hem de helal yoldan zengin olanlar\u0131, helal mal(ar\u0131n\u0131n g\u00fcvenli\u011finden mahrum eder.<\/p>\n

B\u00f6yle bir toplum da, her bireyin ne faizden, ne hile yoldan ne stokculuktan ne i\u015f\u00e7ilerin \u00fccretleri s\u0131rt\u0131ndan kazan\u00e7 sa\u011flama hakk\u0131 yoktur. Sadece helal yoldan mal kazanma hakk\u0131na sahiptir. Daha sonra mal\u0131ndan zekat\u0131n\u0131 ve zekattan ayr\u0131 olarak da toplumun ihtiya\u00e7 duydu\u011fu miktar\u0131 verecektir. Yine, b\u00f6yle bir sistemde her bireyin \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn\u00fcn g\u00fcvende olmas\u0131 ve gerek h\u0131rs\u0131zlar\u0131n, gerekse ba\u015fkalar\u0131n\u0131n bu mal\u0131 almas\u0131n\u0131n \u00f6nlenmesi hakk\u0131d\u0131r. T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa.. ihtiyac\u0131n\u0131 giderdi\u011fi, bu su\u00e7un haram oldu\u011funu bildi\u011fi ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n (ki onlar bu mallar\u0131n\u0131 ne \u00e7alm\u0131\u015flar ne de haram yoldan biriktirmi\u015flerdir) sahip oldu\u011fu mala muhta\u00e7 olmad\u0131\u011f\u0131 halde \u00e7alarsa…<\/p>\n

Bu durumda iken, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, onun hi\u00e7bir \u00f6zr\u00fc kalmam\u0131\u015ft\u0131r ve su\u00e7u isbat edildi\u011fi zaman ona kimsenin ac\u0131mamas\u0131 gerekir.<\/p>\n

\u0130htiya\u00e7 ve benzeri bir \u015f\u00fcphe bulunmas\u0131 durumuna gelince; \u0130slam’da genel kural haddin \u015f\u00fcphe durumunda kald\u0131r\u0131lmas\u0131d\u0131r. Bu y\u00fczden Hz. \u00d6mer bir k\u0131tl\u0131k d\u00f6neminde, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u toplumda yayg\u0131nla\u015fmas\u0131na ra\u011fmen el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u00f6zel bir olayda, \u0130bnu Hatib b. Ebu Deltea’n\u0131n k\u00f6leleri birinden bir deve \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda da el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6nce onlar\u0131n ellerinin kesilmesini emretmi\u015f daha sonra efendilerinin onlar\u0131 a\u00e7 b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 ortaya \u00e7\u0131k\u0131nca, onlara had uygulamaktan vazge\u00e7mi\u015f ve efendilerini bedel olarak bir ka\u00e7 deve de\u011ferini payla\u015ft\u0131rarak \u00f6deme cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m’\u0131n had cezalar\u0131n\u0131 ancak toplumun bir kesiminin bir di\u011fer kesimden \u00fcst\u00fcn oldu\u011fu mant\u0131\u011f\u0131na dayand\u0131rmayan koruma y\u00f6ntemlerini onurland\u0131rma y\u00f6ntemlerine ba\u015fvurmaktan daha \u00f6ncelikli kabul eden, sadece hi\u00e7bir gerek\u00e7esi bulunmayan sald\u0131rganlar\u0131 cezaland\u0131ran eksiksiz sistemin g\u00f6lgesinde anlamaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131y\u0131z.<\/p>\n

Bu genel ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klad\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n cezas\u0131 ile ilgili konuya devam edebiliriz.<\/p>\n

H\u0131rs\u0131zl\u0131k ba\u015fkas\u0131n\u0131n sakl\u0131 mal\u0131n\u0131 gizlice almakt\u0131r. \u00c7al\u0131nan mal\u0131n bir sahip olmas\u0131 gerekir. M\u00fcsl\u00fcman f\u0131k\u0131h bilginleri ba\u015fkas\u0131n\u0131n saklanm\u0131\u015f ve gizlice \u00e7al\u0131nan mal\u0131n\u0131n, en az \u00e7eyrek dinar de\u011ferinde olmas\u0131 gerekti\u011finde fikir birli\u011fine varm\u0131\u015flard\u0131r. \u015eu anki param\u0131zla bu, yirmi be\u015f M\u0131s\u0131r (Bu de\u011fer M\u0131s\u0131r paras\u0131na g\u00f6re) etmektedir. Bu mal\u0131n, gizlenmi\u015f olmas\u0131 ve h\u0131rs\u0131z\u0131n onu gizlendi\u011fi yerden \u00e7almas\u0131 \u00d6rne\u011fin kendisine mal teslim edilen emanet\u00e7inin eli kesilmez. Eve girmeye izinli olan hizmet\u00e7i, evden bir \u015fey \u00e7alsa yine eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu mal saklanm\u0131\u015f de\u011fildir. Emanet\u00e7inin, emanet mal\u0131 inkar etmesi tarladaki \u00fcr\u00fcn\u00fcn ambara g\u00f6t\u00fcr\u00fclmeden \u00e7al\u0131nmas\u0131 ve ev veya sand\u0131k d\u0131\u015f\u0131ndaki bir mal\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 durumlar\u0131nda da el kesme cezas\u0131 uygulanmaz. Mal\u0131n, ba\u015fkas\u0131ndan saklanm\u0131\u015f olmas\u0131 gereklidir. Ortaklardan biri, di\u011fer orta\u011f\u0131n\u0131n mal\u0131n\u0131 \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda, da el kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu malda pay\u0131 vard\u0131r, ba\u015fkas\u0131na ait de\u011fildir. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beyt\u00fc’l mal) \u00e7alan kimsenin de eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunda onun da bir pay\u0131 vard\u0131r. Bu da tamamen ba\u015fkas\u0131na ait bir mal de\u011fildir. Bu gibi durumlarda uygulanacak, el kesme cezas\u0131 olmay\u0131p, yaln\u0131zca ta’zir cezas\u0131d\u0131r. (Tazir, had cezas\u0131ndan daha hafif olan ve hakimin g\u00f6r\u00fc\u015f veya toplumun geleneklerine g\u00f6re de\u011fi\u015fik durumlarda d\u00f6vme, hapsetme azarlama ve nasihat etme \u015feklindeki cezalard\u0131r.)<\/p>\n

El kesme cezas\u0131 sa\u011f bilekten kesilerek uygulan\u0131r. Tekrar h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, sol aya\u011f\u0131 bilekten kesilir. Bunlar el kesme cezas\u0131nda fikir birli\u011fine var\u0131lan \u00f6l\u00e7\u00fclerdir. F\u0131k\u0131h bilginleri, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc ve d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc ne yap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir.<\/p>\n

Ku\u015fku hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr…A\u00e7l\u0131k ve ihtiya\u00e7 bulundu\u011fu \u015f\u00fcphesi, hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. Malda ortakl\u0131k bulundu\u011fu ku\u015fkusu da haddi kald\u0131r\u0131r. Su\u00e7unu itiraf eden kimsenin, ifadesinden vazge\u00e7mesi e\u011fer \u015fahid yoksa yine haddi kald\u0131ran bir \u015f\u00fcphe say\u0131l\u0131r.<\/p>\n

F\u0131k\u0131h bilginleri, neyin \u015f\u00fcphe kabul edilece\u011finde fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir. \u00d6rne\u011fin \u0130mam Ebu hanife, asl\u0131nda mubah olan \u015feylerin -saklanm\u0131\u015f olsalar bile- \u00e7al\u0131nmas\u0131nda haddi kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Saklanm\u0131\u015f ve yakalanm\u0131\u015f av\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 gibi. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunlar\u0131n her ikisi de aslen mubaht\u0131r ve asl\u0131 mubah olan \u015feyin sakland\u0131ktan sonra bile mubahl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc \u015f\u00fcphesi vard\u0131r. imam\u0131 Malik, \u0130mam\u0131 \u015eafii ve \u0130mam\u0131 Ahmed ise, bu gibi durumlarda haddi kald\u0131rmazlar. \u0130mam Ebu Hanife yiyecek, meyva, sebze, et, ekmek vb. gibi b\u00fct\u00fcn \u00e7abuk bozulan \u015feyleri \u00e7almada el kesme haddini kald\u0131r\u0131r. \u0130mam Ebu Yusuf, Ebu Hanife’den farkl\u0131 olarak \u00fc\u00e7 imam\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmi\u015ftir.<\/p>\n

F\u0131k\u0131h bilginlerinin bu konudaki farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015flerini uzun boylu anlatmaya giri\u015fecek de\u011filiz. Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgi i\u00e7in f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131na bak\u0131ls\u0131n.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m’\u0131n insanlar\u0131n ku\u015fkular\u0131 sebebiyle cezaland\u0131r\u0131lmamalar\u0131na y\u00f6nelik isteklili\u011fine ve ho\u015f g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne dair bir g\u00f6sterge almas\u0131 i\u00e7in bu \u00f6rnekleri verdik. Hz. Peygamber \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:<\/p>\n

“\u015e\u00fcpheler sebebiyle (cezalar\u0131) kald\u0131r\u0131n.”<\/strong><\/p>\n

Hz. \u00d6mer de \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur: \u015e\u00fcphe sebebiyle cezalar\u0131 kald\u0131rmam bana hay\u0131r y\u00f6n\u00fcnden onu uygulamaktan daha ho\u015f geliyor.<\/p>\n

Bununla beraber, \u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen bir m\u00fcsl\u00fcman toplumda t\u00fcm korunma yollar\u0131 ve adalet garantilerinin sa\u011flanmas\u0131na ra\u011fmen, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapana, hadle sert cezalar vermesinin gerek\u00e7eleri a\u00e7\u0131kland\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa verilen el kesme cezas\u0131n\u0131n uygunlu\u011fu hakk\u0131nda bir ka\u00e7 s\u00f6z s\u00f6ylememiz yerinde olacakt\u0131r:<\/p>\n

“H\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n” el kesme olarak belirlenmesinin sebebi \u015fudur: H\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa niyetlendi\u011fi zaman, kazanc\u0131n\u0131 ba\u015fkas\u0131n\u0131n kazanc\u0131yla artt\u0131rmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr. O, helal yoldan kazan\u00e7 k\u00fc\u00e7\u00fcmsemektedir. Haram yoldan mal\u0131n\u0131 artt\u0131rmay\u0131 ister. \u00c7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 ile yetinmez, ba\u015fkas\u0131n\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131na da g\u00f6z diker.<\/p>\n

Bunu da ya harcamalar\u0131n\u0131 artt\u0131rmak ve \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flamak i\u00e7in veya \u00e7al\u0131\u015fman\u0131n ve inek pe\u015finde ko\u015fman\u0131n yoruculu\u011fundan kurtulmak; ya da gelece\u011fini g\u00fcvenceye almak niyetiyle yapar. Onu h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa y\u00f6nelten ve bu yola s\u00fcr\u00fckleyen temel neden, kazanc\u0131n\u0131 art\u0131rma veya servetini \u00e7o\u011faltma d\u00fc\u015f\u00fcncesidir. \u0130sl\u00e2m hukuku el kesme cezas\u0131n\u0131 ilan ederek, insan ruhundaki bu i\u00e7 g\u00fcd\u00fclerine engel olmaya \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc el veya ayak kesme cezas\u0131 kanunun anla\u015f\u0131lmas\u0131na, azalmas\u0131na neden olur. Nitekim el ve ayak her hal\u00fck\u00e2rda \u00e7al\u0131\u015fma vas\u0131talar\u0131d\u0131r. Kanunun unutulmas\u0131 ise, servetin azalmas\u0131na neden olur. Bu da, harcama g\u00fcc\u00fcnden ve \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn azalmas\u0131 sonucunu do\u011furur. B\u00f6ylece de ki\u015fiyi daha \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015f\u0131p, \u00e7abalamaya ve gelecekten daha fazla endi\u015felenmeye s\u00fcr\u00fckler.<\/p>\n

\u0130slam hukuku, el kesme cezas\u0131n\u0131 kabul ederek insan\u0131 su\u00e7 i\u015flemeye s\u00fcr\u00fckleyen psikolojik fakt\u00f6rleri ortadan kald\u0131rm\u0131\u015f ve yerlerine h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7undan al\u0131koyan fakt\u00f6rleri yerle\u015ftirmi\u015ftir.<\/p>\n

Su\u00e7a s\u00fcr\u00fckleyen fakt\u00f6rlerin a\u011f\u0131r bast\u0131\u011f\u0131 ve insan\u0131 su\u00e7 i\u015fleyip cezas\u0131n\u0131 bir defa g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc zaman, art\u0131k insan\u0131 su\u00e7tan al\u0131koyan psikolojik fakt\u00f6rler a\u011f\u0131r basar ve bundan b\u00f6yle ikinci kez bu su\u00e7u i\u015flemeye kalk\u0131\u015fmaz.<\/p>\n

\u0130\u015fte bu, \u0130sl\u00e2m hukukunun h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n \u00fczerine yerle\u015ftirildi\u011fi temeli olu\u015fturmaktad\u0131r. Ger\u00e7ekten bu ceza kainat\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan g\u00fcn\u00fcm\u00fcze de\u011fin h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n oturtuldu\u011fu en hay\u0131rl\u0131 temeldir.<\/p>\n

“Be\u015feri kanunlar h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131 olarak hapsi \u00f6ng\u00f6rmektedirler. Bu ceza, genelde su\u00e7larla, \u00f6zelde de h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u ile m\u00fccadele de etkisiz kalan bir cezad\u0131r. Bu etkisizli\u011fin sebebi, hapis cezas\u0131n\u0131n h\u0131rs\u0131z\u0131n ruhunda onu, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7unu i\u015flemekten al\u0131koyacak g\u00fcd\u00fcleri harekete ge\u00e7irememesidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc h\u00e2pis cezas\u0131nda, h\u0131rs\u0131zla eylemi aras\u0131na sadece hapis s\u00fcresince engel konulmaktad\u0131r. Hapiste iken ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131lan\u0131p istekleri yerine getirildi\u011fi halde korunmaya ne ihtiyac\u0131 vard\u0131r?<\/p>\n

Hapisten \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda ise, \u00e7al\u0131\u015fmaya ve kazanmaya kudretli durumdad\u0131r. Ona g\u00f6re t\u00fcm yollar a\u00e7\u0131kt\u0131r, servetini artt\u0131rmak ve ge\u00e7imini sa\u011flamak i\u00e7in gerek helal, gerekse haram t\u00fcm yollar ayn\u0131d\u0131r. \u0130nsanlar\u0131 kand\u0131rmaya ve \u015ferefli biri gibi \u00e7\u0131kmaya yetenekli durumdad\u0131r. Onlar da onu severler ve kendisiyle i\u015fbirli\u011fi yaparlar.<\/p>\n

E\u011fer sonu\u00e7ta emeline ula\u015f\u0131rsa, zaten bu istedi\u011fi \u015feydir. Emeline ula\u015famazsa da, hi\u00e7bir \u015fey kaybetmemekte ve hi\u00e7bir \u00f6nemli \u00e7\u0131kar\u0131 zedelenmemektedir.<\/p>\n

El kesme cezas\u0131 ise, h\u0131rs\u0131z ile eylemi aras\u0131na engel olarak girer veya \u00e7al\u0131\u015fma ve kazanma g\u00fcc\u00fc b\u00fcy\u00fck oranda azal\u0131r. Daha \u00e7ok kazanma f\u0131rsat\u0131 ise art\u0131k elden gidecektir. Kazanc\u0131 pek \u00e7ok durumda, hi\u00e7 yoktan iyi olmas\u0131na ra\u011fmen, \u00e7ok azalm\u0131\u015f ve yok s\u0131n\u0131r\u0131na kadar d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr Art\u0131k o insanlar\u0131 bir daha ne kand\u0131rabilecek ne de g\u00fcvenlerini ve i\u015fbirliklerini istismar edebilecek bir yetene\u011fi elde edemeyecek \u015fekilde, i\u015fledi\u011fi su\u00e7un izini v\u00fccudunda ta\u015f\u0131yan bir adamd\u0131r. Kesik eli onun kirli ge\u00e7mi\u015fini hayk\u0131racakt\u0131r. Hatas\u0131 kesin olarak \u015fudur: El kesme cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda, tahribat o kadar azalmakta, hapis cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda ise, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n kazanc\u0131 tercih edilmektedir. Yaln\u0131zca h\u0131rs\u0131z\u0131n de\u011fil t\u00fcm insanlar\u0131n do\u011fas\u0131nda \u00e7\u0131kar sa\u011flayan i\u015fleri tercih etme ve tahribat do\u011furan eylemlerden ise ka\u00e7\u0131nma e\u011filimi vard\u0131r.<\/p>\n

T\u00fcm bunlardan sonra “el kesme cezas\u0131, asr\u0131m\u0131zda \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ve insanl\u0131\u011f\u0131n ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uygun d\u00fc\u015fmemektedir.” diyenlere hayret do\u011frusu. Sanki insanl\u0131k ve medeniyet h\u0131rs\u0131z su\u00e7una kar\u015f\u0131l\u0131k \u00f6d\u00fcllendirmek, yapt\u0131\u011f\u0131 eylemleri cesaretlendirmek, korku ve \u0131zd\u0131rab i\u00e7erisinde ya\u015famak ve t\u00fcm \u00e7al\u0131\u015fmam\u0131z\u0131n kazanc\u0131 aylak ve soygunculara pe\u015fke\u015f \u00e7ekerek g\u00fc\u00e7l\u00fck ve zorluklar i\u00e7erisinde kalmam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir.<\/p>\n

T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, tekrar “El kesme cezas\u0131, insanl\u0131k ve medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmaz” laf\u0131n\u0131 ileri s\u00fcrenlere hayret do\u011frusu! Sanki medeniyet ve insanl\u0131k; s\u00f6zlerine sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka hi\u00e7bir delili bulunmayan (bu adam\u0131n s\u00f6zlerini kabul ederek) \u00e7a\u011fda\u015f ilmi ve sa\u011flam mant\u0131\u011f\u0131 inkar etmemiz, insan do\u011fas\u0131n\u0131 unutmam\u0131z -ge\u00e7mi\u015f milletlerin tecr\u00fcbelerinden bihaber kalmam\u0131z ve akl\u0131m\u0131z\u0131 bir kenara koyarak, d\u00fc\u015f\u00fcncemizin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 sonu\u00e7lar\u0131 yok saymam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir. Uygun ceza ger\u00e7ekte medeniyet ve insanl\u0131kla uyum i\u00e7erisinde olan cezad\u0131r. Hapis cezas\u0131, kald\u0131r\u0131lmay\u0131, el kesme cezas\u0131 ise ebediyen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmay\u0131 haketmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, ceza, psikolojinin sa\u011flam temellerine dayanmaktad\u0131r. Hapis cezas\u0131 ise, ne ilmi bir temele ne de tecr\u00fcbeye dayanmakta ve ne ak\u0131l ve mant\u0131kla ne de nesnelerin tabiat\u0131 ile uyu\u015fmaktad\u0131r.<\/p>\n

El kesme cezas\u0131, insan\u0131n gerek ruhu gerekse akl\u0131 ile uyum i\u00e7erisindedir. \u015eu halde o, bireylere uygun gelen ve toplumu islaha y\u00f6nelten bir cezad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, su\u00e7lar\u0131n azalmas\u0131na ve toplumun g\u00fcvencede olmas\u0131na neden olur. Ceza bireylerin ve toplumun yarar\u0131na oldu\u011fu s\u00fcrece, cezalar\u0131n en \u00fcst\u00fcn\u00fc ve en adilidir.<\/p>\n

Ne var ki, b\u00fct\u00fcn bu gerek\u00e7eler, baz\u0131lar\u0131na g\u00f6re el kesme cezas\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermeye yetmemektedir. \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar\u0131, el kesme cezas\u0131n\u0131n \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmayaca\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcndedirler.<\/p>\n

Bu onlar\u0131n ilk ve son gerek\u00e7eleridir. Ne var ki, hi\u00e7 de sa\u011flam bir delil de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, ad\u0131 \u00fczerinde “misliyle mukabele” anlam\u0131ndaki “ikub” dan t\u00fcremektedir. Etkisiz ve zay\u0131f oldu\u011fundan ceza olmaz. aksine oyun ve e\u011flence t\u00fcr\u00fc bir\u015fey olur. Bu isimle isimlenmesinin do\u011fru olabilmesi i\u00e7in cezan\u0131n sertlik i\u00e7ermesi gerekir.<\/p>\n

Merhametlilerin en merhametlisi olan ve h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa sert bir ceza veren y\u00fcce Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor:<\/p>\n

“Su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza olarak onlar\u0131n ellerini kesiniz.”<\/strong><\/p>\n

Bu Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Bir su\u00e7un i\u015flenmesini \u00f6nlemek onu i\u015fleyecek olan ki\u015fiye kar\u015f\u0131 bir ac\u0131mad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu ceza, o \u015fahs\u0131n su\u00e7 i\u015flemesini \u00f6nleyecektir. Kalbi kararm\u0131\u015f ve ruhu k\u00f6rlenmi\u015f kimseden ba\u015fkas\u0131, insanlar\u0131 yaratan Allah’tan daha \u00e7ok insanlara kar\u015f\u0131 merhamet hissi besledi\u011fini ileri s\u00fcrmez. Uygulamalar, el kesme cezas\u0131n\u0131, \u0130sl\u00e2m’\u0131n ilk bir as\u0131rl\u0131k d\u00f6neminde sadece bir ka\u00e7 ki\u015fiye verildi\u011fini g\u00f6stermektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc topluma d\u00fczenli cezalar sert ve g\u00fcvenceler yeterli oldu\u011fu i\u00e7in sadece birka\u00e7 ki\u015fiye uygulamak ihtiyac\u0131 do\u011fmu\u015ftur. Sonra Allah tevbe etmek isteyen, pi\u015fman olup, d\u00f6nen ve vazge\u00e7en daha sonra da bu olumsuz s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015fmayan, aksine salih amel i\u015fleyen ve olumlu hay\u0131rlara y\u00f6nelen kimseye tevbe kap\u0131s\u0131n\u0131 a\u00e7ar.<\/p>\n

“Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip, \u0131slah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.”<\/strong><\/p>\n

Zul\u00fcm ne k\u00f6t\u00fc bir fiildir ve zalimi zul\u00fcmden sak\u0131nd\u0131r\u0131p oturmak yeterli de\u011fildir. Aksine, onun yeri, iyi ve uygun bir fiil ile doldurulmal\u0131d\u0131r. ilahi sistemde durum, bundan daha hassast\u0131r. \u0130nsan\u0131n ruhu, harekete ge\u00e7irilmelidir. O k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculuktan al\u0131konuldu\u011fu halde iyi ve salih amele y\u00f6neltilmez ise, yerinde bir bo\u015fluk kalacak ve bu bo\u015fluk tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculukla doldurabilecektir.<\/p>\n

\u0130yilik ve \u0131slaha y\u00f6neltildi\u011finde ise, bu olumlu hareket ve bu faaliyet sayesinde tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculu\u011fa d\u00f6nmeyece\u011finden g\u00fcvencede olunur. Bu y\u00f6ntem ile insanlar\u0131 terbiye eden Allah’d\u0131r. Yaratan ve yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 en iyi bilen Allah’t\u0131r.<\/p>\n

Su\u00e7 ve cezadan tevbe ve ba\u011f\u0131\u015ftan s\u00f6z edildikten sonra Kur’an ayetleri d\u00fcnya ve ahiretteki ceza kanunlar\u0131n\u0131n temellendi\u011fi \u015fu genel prensibe ge\u00e7mektedir. Bu evrenin yaratan\u0131 ve sahibi ayn\u0131 zamanda oradaki en y\u00fcksek iradenin sahibi ve evren hakk\u0131nda tam bir yetki sahibidir. Gerek evrenin gerekse i\u00e7indeki varl\u0131klar\u0131n (ne olaca\u011f\u0131na) o karar verir. Buna ba\u011fl\u0131 olarak insanlara hayatlar\u0131nda uygulayacaklar\u0131 kanunlar\u0131 koyan, sonra d\u00fcnya ve ahirette onlar\u0131 amellerine g\u00f6re m\u00fckafatland\u0131ran ve cezaland\u0131ran da O’dur.<\/p>\n

“G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah’\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah’\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.”<\/strong><\/p>\n

O biricik egemendir. T\u00fcm m\u00fclk\u00fcn h\u00fck\u00fcmdar\u0131d\u0131r. O, d\u00fcnyada ya\u015fam\u0131n\u0131n kayna\u011f\u0131, ahirette ise ceza ve m\u00fckafat\u0131n belirleyicisidir. O ne ortak ne b\u00f6l\u00fcnme ne de ayr\u0131l\u0131k kabul eder. \u0130nsanlar\u0131n i\u015fleri ancak d\u00fcnyada ve ahirette yasama yetkisi ve ceza yetkisinin ayn\u0131 buyruktan al\u0131nmas\u0131 ile bir d\u00fczene girer.<\/p>\n

“… E\u011fer yerde ve g\u00f6kte birden \u00e7ok ilah olsayd\u0131, bunlar karga\u015faya koyulurdu.” (Enbiya Suresi, 22)<\/strong><\/p>\n

“G\u00f6kte de ilah, yerde de ilah O’dur.” (Zuhruf Suresi, 84)<\/strong><\/p>\n

ULUH\u0130YET GER\u00c7E\u011e\u0130<\/strong><\/p>\n

Burada, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131, \u0130sl\u00e2m\u00ee metod, \u0130sl\u00e2m’\u0131n y\u00f6netim ve ya\u015fam sistemine ili\u015fkin en \u00f6nemli meselelerden biri ele al\u0131n\u0131yor. Bu meseleye daha \u00f6nce, Al-i \u0130mran ve Nisa surelerinde de de\u011finilmi\u015fti. Ancak s\u00f6z konusu mesele, buradaki ayetlerde, \u00e7ok daha net ve kesin bir bi\u00e7imde kazan\u0131yor. Buradaki nasslar, mefhum ve \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131m olarak de\u011fil, bizzat laf\u0131z ve anlam bak\u0131m\u0131ndan bu temel meseleye dikkat \u00e7ekiyor.<\/p>\n

Bu da, yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131 -ard\u0131ndan, ilahl\u0131k, tevhid ve iman meselesidir. Meselenin \u00f6z\u00fc, \u015fu sorulara verilecek cevaplarla \u00f6zetlenebilir: Yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131, pe\u015f pe\u015fe gelen semavi dinlerce muhafaza edilen, peygamberlere ve onlar\u0131n yolundan y\u00fcr\u00fcyebilmeleri i\u00e7in daha sonraki y\u00f6neticilere farz k\u0131l\u0131nan Allah’\u0131n misaklar\u0131na, akitlerine ve koydu\u011fu kurallara g\u00f6re mi olacak? Yoksa, de\u011fi\u015fken arzulara, Allah’\u0131n koydu\u011fu kurallardan hi\u00e7 biriyle teyellendirilemeyen \u00e7\u0131karlara, bir nesil ya da de\u011fi\u015fik ku\u015faklarca benimsenen gelene\u011fe g\u00f6re mi olacak? Bir ba\u015fka deyi\u015fle, yery\u00fcz\u00fcnde ve insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131nda, ilahl\u0131k, Rablik ve hakimiyet, Allah’a m\u0131 ait olacak? Yoksa t\u00fcm bu sayd\u0131klar\u0131m\u0131z ya da bunlardan biri, insanlardan, Allah’\u0131n izin vermedi\u011fi kanunlar koyan birine mi ait olacak?<\/p>\n

Y\u00fcce Allah, “O Allah ki O’ndan ba\u015fka ilah yoktur” buyuruyor. Allah’\u0131n insanlar i\u00e7in koydu\u011fu kurallar, O’nun insanlar\u0131n ilah\u0131, insanlar\u0131n da O’nun kulu olmas\u0131n\u0131 gerektirmektedir. Allah, insanlar\u0131, s\u00f6z konusu kurallarla, bunlar\u0131 uygulamakla y\u00fck\u00fcml\u00fc k\u0131l\u0131n\u0131\u015ft\u0131r. Yery\u00fcz\u00fcnde egemen olmas\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r. \u0130nsanlar\u0131n aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm verecekleri kurallar bunlard\u0131r. Peygamberlerin ve onlardan sonra i\u015f ba\u015f\u0131na ge\u00e7ecek y\u00f6neticilerin uymalar\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah, bu noktada savsaklamaya yer yoktur buyuruyor. Bu noktada \u00f6d\u00fcn verilemez. K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7apta da olsa herhangi bir a\u00e7\u0131dan sapmaya yer verilemez. Allah’\u0131n izin vermedi\u011fi bir meselede, \u015fu veya bu bi\u00e7imde bir ku\u015fa\u011f\u0131n benimsediklerine yada bir toplumun kabullendiklerine itibar edilemez.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah, -t\u00fcm bu hususlarda- meselenin, iman yada k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m yada cahiliyye, \u015feriat yada be\u015fer\u00ee k\u00f6kenli sistemler meselesi oldu\u011funu ifade ediyor. Bu ba\u011flamda, bir uzla\u015fma s\u00f6z konusu olamaz! M\u00fc’minler, Allah’\u0131n indirdiklerini, tek bir harf bile eksiltmeksizin, herhangi bir de\u011fi\u015fikli\u011fe yeltenmeksizin, aynen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe koyanlard\u0131r.<\/p>\n

Kafirlere, zalimlere, fas\u0131klara gelince onlar, Allah’\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmeyenlerdir. Dolay\u0131s\u0131yla y\u00f6neticiler, ya Allah’\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayarak iman \u00e7er\u00e7evesinin i\u00e7erisinde kalacaklar ya da Allah’\u0131n izin vermedi\u011fi ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 tatbik ederek, kafirler, zalimler, fas\u0131klar s\u0131n\u0131f\u0131na dahil olacaklard\u0131r. \u0130nsanlar da y\u00f6neticilerden ve yarg\u0131\u00e7lardan, kendilerine ili\u015fkin meselelerde, Allah’\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fcn uygulanmas\u0131n\u0131 kabul etmek suretiyle m\u00fc’min olacaklard\u0131r. Aksi taktirde, m\u00fcmin olamayacaklard\u0131r. Bu iki u\u00e7 aras\u0131nda, bir orta yol yoktur. Bu ba\u011flamda, bir ak\u0131l y\u00fcr\u00fctme, bir mazeret, ya da \u00e7\u0131kar g\u00f6zeticili\u011fi diye bir \u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. Zira Allah, insanlar\u0131n Rabbidir. \u0130nsanlar i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu bilendir. \u0130nsanlar i\u00e7in en uygun olanlar\u0131n ger\u00e7ekle\u015fmesi i\u00e7in de onlar i\u00e7in bir \u015feriat belirlemektedir. Allah’\u0131n kullar\u0131ndan hi\u00e7 kimse, “Ben Allah’\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 kabul etmiyorum” ya da “\u0130nsanlar\u0131n menfaatlerini ben, Allah’tan daha iyi bilirim” diyemez. Diliyle ya da davran\u0131\u015flar\u0131yla b\u00f6yle bir\u015fey diyecek olursa, o kimse iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u0130\u015fte burada, son derece a\u00e7\u0131k ve net nasslarla, \u00e7ok ama \u00e7ok \u00f6nemli olan bu meseleye temas ediliyor. Bir yandan da, Medine’deki yahudilerin durumlar\u0131, m\u00fcnaf\u0131klarla birlikte ger\u00e7ekle\u015ftirdikleri manevralar ve haz\u0131rlad\u0131klar\u0131 komplolar, ayr\u0131ca, \u0130sl\u00e2m’\u0131n Medine’de devlet olu\u015fundan itibaren s\u00fcrekli kurduklar\u0131 tuzaklara kar\u015f\u0131 peygamberimizin nas\u0131l bir tav\u0131r tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131 dile getiriliyor.<\/p>\n

Burada ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde \u00f6nce \u015fu tesbit yap\u0131l\u0131yor: Allah kat\u0131ndan gelen t\u00fcm dinler, Allah’\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmenin mutlak gereklili\u011finin, t\u00fcm ya\u015fam\u0131n Allah’\u0131n \u015feriat\u0131na g\u00f6re d\u00fczenlenmesinin, bu meselenin iman ile k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ile cahiliyye, \u015feriat ile be\u015fer\u00ee sistemler aras\u0131nda bir yol ayr\u0131m\u0131 olarak alg\u0131lanmas\u0131n\u0131n zorunlulu\u011funu ifade eder… Tevrat’\u0131 Allah, bir yol g\u00f6sterici, bir ayd\u0131nlat\u0131c\u0131 olarak indirmi\u015ftir: “Gerek \u0130sl\u00e2m’a ba\u011fl\u0131 peygamberler ve gerekse Allah’a ba\u011fl\u0131 bilginler ile din adamlar\u0131, Allah’\u0131n bu kitab\u0131n\u0131n g\u00f6revli koruyucular\u0131 ve do\u011frulu\u011funun \u015fahitleri s\u0131fat\u0131 ile yahudiler aras\u0131nda buna g\u00f6re h\u00fck\u00fcm verirler.”<\/strong><\/p>\n

“Onlar\u0131n yanlar\u0131nda, Allah’\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc i\u00e7eren Tevrat vard\u0131r”<\/strong><\/p>\n

“Tevrat’ta yahudilere yaz\u0131l\u0131 olarak bildirdik ki can\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 cand\u0131r.”<\/strong><\/p>\n

“Allah Meryem o\u011flu \u0130sa’ya da, “kendinden \u00f6nceki Tevrat’\u0131 onaylayan, takval\u0131lar i\u00e7in yol g\u00f6sterici ve \u00f6\u011f\u00fct olan” \u0130ncil’i indirmi\u015ftir. “\u0130ncil \u00fcmmeti, Allah’\u0131n bu kitapta indirdiklerine g\u00f6re b\u00fck\u00fcm versin”. Yine Allah peygamberimize de “daha \u00f6nceki kutsal kitab\u0131 onaylay\u0131c\u0131 ve i\u00e7eri\u011fini koruyucu olan bu hak kitab” Kur’an’\u0131 indirmi\u015f ve ona “Onlar aras\u0131nda Allah’\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re b\u00fck\u00fcm ver, sana gelen ger\u00e7ekten saparak onlar\u0131n keyfi arzular\u0131na uyma!” buyurmu\u015ftur. “Allah’\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, k\u00e2firlerin ta kendileridir.” “Allah’\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, zalimlerin ta kendileridir”.. “Allah’\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.” “Yoksa istedikleri cahiliye d\u00fczeni midir? Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re, Allah’\u0131n d\u00fczeninden, Allah’\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?” <\/strong>G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi t\u00fcm dinler, bu meseleye dikkat \u00e7ekmekte,dolay\u0131s\u0131yla gerek y\u00f6neticiler gerekse y\u00f6netilenler i\u00e7in, iman\u0131n tan\u0131m\u0131n\u0131n ve \u0130sl\u00e2m’\u0131n \u015fart\u0131n\u0131n ne oldu\u011fu tespit edilmektedir. Bu da y\u00f6netenlerin Allah’\u0131n indirdi\u011fi ile h\u00fckmetmesi, y\u00f6netilenlerin bu h\u00fckm\u00fc kabul etmesi ya da Allah’\u0131n \u015feriat\u0131 d\u0131\u015f\u0131ndaki \u015feriatlar\u0131n ve h\u00fck\u00fcmlerin istenilmemesidir.<\/p>\n

Meseleyi bu \u015fekilde ortaya koymak, son derece \u00f6nemlidir. Bu \u00e7er\u00e7eve i\u00e7erisinde, s\u00f6z konusu meselede titizlenmenin temelinde, son derece \u00f6nemli nedenler vard\u0131r. Bu nedenler nelerdir acaba? \u0130\u015fte bizler, gerek buradaki nasslarda, gerekse Kur’an’\u0131n genel ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde, bu sorunun cevab\u0131n\u0131 arad\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, s\u00f6z konusu nedenlerin son derece a\u00e7\u0131k ve net bir bi\u00e7imde ortada oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz.<\/p>\n

Bu meselede kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kan en \u00f6nemli noktalardan ilki, Allah’\u0131n \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve insanlar \u00fczerinde -hi\u00e7bir orta\u011f\u0131 olmaks\u0131z\u0131n- egemenli\u011fini kabul emek ya da bunu reddetmektedir. \u0130\u015fte bu ba\u011flamda, mesele iman ya da k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ya da cahiliyye meselesidir.<\/p>\n

Kur’an’\u0131n her yerinde bu ger\u00e7ek vurgulanmaktad\u0131r…<\/p>\n

Allah, yaratand\u0131r… Bu evrenin yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Bu insan\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Yerlerde ve g\u00f6klerde ne varsa t\u00fcm\u00fcn\u00fc, bu insan\u0131n hizmetine vermi\u015ftir. Allah, yaratmada tektir. Bu konuda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu de\u011fildir.<\/p>\n

Allah, yarat\u0131c\u0131 oldu\u011fu gibi, ayn\u0131 zamanda r\u0131z\u0131k verendir. Hi\u00e7 kimse, ne kendi si ne de bir ba\u015fkas\u0131 i\u00e7in, r\u0131z\u0131k noktas\u0131nda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir g\u00fcce sahip de\u011fildir.<\/p>\n

Evren ve insanlar \u00fczerinde egemen olan biricik g\u00fc\u00e7, Allah’t\u0131r. O, yaratand\u0131r,her \u015feyin sahibidir, r\u0131z\u0131k verendir. G\u00fcc\u00fcn ger\u00e7ek sahibi O’dur. O’nun g\u00fcc\u00fc olmaks\u0131z\u0131n, ne yaratmaktan s\u00f6z edilebilir, ne r\u0131z\u0131ktan, ne yarardan, ne de zarardan… Bu varl\u0131k aleminde salt egemen olan Allah’t\u0131r.<\/p>\n

\u0130man, Allah’\u0131 t\u00fcm bu nitelikleriyle birlikte kabul etmektir. \u0130lahl\u0131k, egemenlik konular\u0131nda O’na, -kesinlikle hi\u00e7bir ortak ko\u015fmaks\u0131z\u0131n- boyun e\u011fmektir. \u0130slam, teslim olmak ve s\u00f6z konusu niteliklerin gerektirdiklerine itaat etmektir. \u0130lahl\u0131k, Rabblik, -insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131 da dahil olmak \u00fczere- t\u00fcm varl\u0131klara egemenlik noktalar\u0131nda, Allah’\u0131 birlemek demektir. O’nun, gerek yazg\u0131da, gerekse \u015feriat\u0131nda son derece belirgin olan egemenli\u011fini tan\u0131mak demektir. Allah’\u0131n \u015feriat\u0131na teslim olman\u0131n anlam\u0131, -her\u015feyden \u00f6nce- O’nun \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmek demektir. S\u00f6z konusu \u015feriata teslim olmay\u0131p, ya\u015fam\u0131n hangi alan\u0131nda olursa olsun ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 benimsemenin anlam\u0131 ise, -her\u015feyden \u00f6nce- Allah’\u0131n ilahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmeyi reddetmek demektir. Teslimiyetin ya da ink\u00e2r\u0131n, s\u00f6zle ya da davran\u0131\u015fla olmas\u0131 bir\u015fey de\u011fi\u015ftirmez. Bu, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir. Bu nedenle de Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor: “kim Allah’\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermez ise onlar, k\u00e2firlerin ta kendileridir.”, “zalimlerin ta kendileridir”, “fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.”<\/strong><\/p>\n

Bu meselede ikinci \u00f6nemli nokta ise, Allah’\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n, insanlar\u0131n koydu\u011fu \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131nda ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir bi\u00e7imde ve kesinkes \u00fcst\u00fcn oldu\u011funu kabul emektir. Burada ele ald\u0131\u011f\u0131m\u0131z ayetlerin sonuncusunda, bu \u00fcst\u00fcnl\u00fck \u015f\u00f6yle dile getiriliyor: “Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re Allah’\u0131n d\u00fczeninden, Allah’\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?”<\/p>\n

Her t\u00fcrl\u00fc sosyal davran\u0131\u015fta, her t\u00fcrl\u00fc sosyal durumda, Allah’\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, mutlak bi\u00e7imde kabul etmek de yine k\u00fcf\u00fcr ve iman meselesine girmektedir. \u0130nsanlar\u0131n sosyal davran\u0131\u015flar\u0131 ve durumlar\u0131 ne olursa olsun hi\u00e7 kimse, herhangi bir insan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ya da onun Allah’\u0131n \u015feriat\u0131na e\u015fde\u011ferli\u011fini \u00f6ne s\u00fcremez. Buna yeltenen bir kimsenin, ayn\u0131 zamanda m\u00fcmin ya da m\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu \u00f6ne s\u00fcrmesi ise asla olas\u0131 de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ileri s\u00fcren kimse, insanlar\u0131n durumlar\u0131n\u0131 Allah’tan daha iyi bilebilece\u011fi, onlar\u0131n sorunlar\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcmlemede Allah’tan daha iyi h\u00fck\u00fcmler koyabilece\u011fi iddias\u0131ndad\u0131r. S\u00f6z konusu ki\u015fi bu tutumuyla, insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131 s\u00fcresince kar\u015f\u0131la\u015fabilecekleri durumlar\u0131 ve onlar\u0131n gereksinimlerini Allah’\u0131n bilemedi\u011fini, bu nedenle de \u015feriat\u0131nda bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini ya da bilmesine kar\u015f\u0131n herhangi bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini savlamaktad\u0131r. B\u00f6ylesi bir iddiada bulunan ki\u015fi her ne kadar m\u00fcminim dese de onun bu tutumu, iman ve \u0130sl\u00e2m ile asla ba\u011fda\u015ft\u0131r\u0131lamaz.<\/p>\n

Allah’\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n di\u011fer \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131ndaki \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn tezah\u00fcrlerine gelince, bunlar\u0131 t\u00fcm\u00fcyle kavrayabilmek g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Zira, Allah’\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n hikmeti, herhangi bir nesil i\u00e7in b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f de\u011fildir. Allah’\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f olan kimi hikmetlerini ise burada ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla verebilmemiz g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Bu nedenle, konuya \u00e7ok k\u0131sa de\u011finmekle yetinece\u011fiz:<\/p>\n

Allah’\u0131n \u015feriat\u0131, insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131na ili\u015fkin kapsaml\u0131, b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir y\u00f6ntem olarak kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu \u015feriatta, ya\u015fam bi\u00e7imleri nas\u0131l ve hangi d\u00fczeyde olursa olsun insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131n\u0131n her y\u00f6n\u00fcn\u00fc geli\u015ftirme, y\u00f6nlendirme ve d\u00fczenleme s\u00f6z konusudur.<\/p>\n

Bu sistem, insan\u0131n varl\u0131\u011f\u0131, insanl\u0131\u011f\u0131n gereksinimleri ve insan\u0131n \u00fczerinde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 evrene ili\u015fkin ger\u00e7ekli\u011fe, ayr\u0131ca evrende ve insanl\u0131\u011f\u0131n olu\u015fumunda egemen olan do\u011fa yasalar\u0131n\u0131n yap\u0131s\u0131na ili\u015fkin mutlak bilgiye dayanmaktad\u0131r. Bu sistem, ya\u015fama ili\u015fkin hi\u00e7 bir meseleyi es ge\u00e7memi\u015ftir. Dolay\u0131s\u0131yla bu sistem, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mad\u0131\u011f\u0131 gibi, s\u00f6z konusu etkinlikler ile do\u011fa yasalar\u0131 aras\u0131nda da y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mamaktad\u0131r. Tam tersine bu sistem, bir denge, bir uyum ve bir b\u00fct\u00fcnl\u00fck sa\u011flamaktad\u0131r. Salt d\u0131\u015f tezah\u00fcrlere ve salt belirli bir zaman diliminde ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f \u015feylere g\u00f6re bilgilenmi\u015f bir insan\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olan bir sistem ise, yukar\u0131da s\u00f6yledi\u011fimiz m\u00fckemmelli\u011fi sa\u011flayamayacakt\u0131r. \u0130nsan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir sistem, be\u015fer\u00ee bilgisizli\u011fin olumsuz etkilerinden kurtulamayacakt\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla b\u00f6yle bir sistemin, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mas\u0131 ve bunun da \u015fiddetli sars\u0131nt\u0131lar\u0131 beraberinde getirmesi ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.<\/p>\n

Allah’\u0131n \u015feriat\u0131, mutlak adalet \u00fczerine kurulmu\u015f bir sistemdir. Zira Allah, mutlak adaletin ne ile ve nas\u0131l ger\u00e7ekle\u015fece\u011fini herkesten iyi bilmektedir. Yine O, t\u00fcm varl\u0131klar\u0131n rabbi olmas\u0131 dolay\u0131s\u0131yla, varl\u0131klar aras\u0131nda adaleti sa\u011flama, ge\u00e7ici arzu, e\u011filim, zay\u0131fl\u0131k, bilgisizlik, eksiklik, a\u015f\u0131r\u0131l\u0131k ve ihmalkarl\u0131k gibi olumsuz niteliklerden uzak bir bi\u00e7imde, kendi sistemini ve \u015feriat\u0131n\u0131 belirleme g\u00fcc\u00fcne sahiptir. Oysa, \u015fehvetlerle, tutkularla, zaafla, ge\u00e7ici arzularla donat\u0131lan, \u00fcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck bilgisizlik ve eksiklikten kurtulamayan insan\u0131n \u00fcretece\u011fi bir sistem m\u00fckemmel olamayacakt\u0131r. Bu ba\u011flamda s\u00f6z konusu be\u015fer\u00ee sistemin, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir ku\u015fak taraf\u0131ndan \u00fcretilmi\u015f olmas\u0131 ger\u00e7e\u011fi de\u011fi\u015ftirmez. Her ne olursa olsun be\u015fer\u00ee bir sistem, ge\u00e7ici arzular, de\u011fi\u015fken istemler, tutkular ve bunlara ek olarak bilgisizlik, eksiklik, tek bir ku\u015fakta bile olsa belirli bir meseleye b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir \u00e7\u00f6z\u00fcm sunmadaki acizlik nedeniyle, kendini yetersizlikten kurtaramayacakt\u0131r.<\/p>\n

Allah’\u0131n \u015feriat\u0131, t\u00fcm do\u011fa yasalar\u0131yla uyum i\u00e7erisindedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu \u015feriat\u0131n sahibi, evrenin de sahibidir. Evreni de insan\u0131 da yaratan O’dur. Dolay\u0131s\u0131yla insana ili\u015fkin bir \u015feriat belirlerken, onu evrendeki \u00f6\u011felerden biri olarak g\u00f6rmektedir. \u0130nsan, Allah taraf\u0131ndan, do\u011fru yolda y\u00fcr\u00fcmek ve evrendeki yasalar\u0131 bilmek ko\u015fuluyla, kendi hizmetine sunulan bu evrene belirli oranda da olsa y\u00f6n verebilme g\u00fcc\u00fcyle donat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla bu noktada, insan\u0131n hareketi ile i\u00e7inde ya\u015famakta oldu\u011fu evrenin hareketi aras\u0131nda, bir uyum sa\u011flanabilmektedir. Bu \u015feriatta insan ya\u015fam\u0131na, evrenle uyum i\u00e7inde en do\u011fal d\u00fczen sa\u011flanmaktad\u0131r. Ve insan, salt kendisine ve hemcinslerine kar\u015f\u0131 de\u011fil, ayn\u0131 zamanda evrendeki canl\u0131 cans\u0131z t\u00fcm varl\u0131klara kar\u015f\u0131 nas\u0131l davranaca\u011f\u0131n\u0131 bu \u015feriata g\u00f6re belirlemek durumundad\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu evrenden soyutlanabilmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayaca\u011f\u0131na g\u00f6re, onunla olan ili\u015fkisini sa\u011flam ve do\u011fru bir y\u00f6nteme uygun bi\u00e7imde belirlemesi de ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.<\/p>\n

Yine, insan\u0131 insana k\u00f6lelikten kurtaran biricik sistem de Allah’\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi d\u0131\u015f\u0131ndaki t\u00fcm sistemlerde, insan insan\u0131n k\u00f6lesi k\u0131l\u0131nmakta ve insan insana tapmaktad\u0131r. \u0130nsan\u0131, kullara k\u00f6lelikten kurtararak, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu olmayan Allah’a ibadet eder hale getirmek, sadece ve sadece \u0130sl\u00e2m sistemine ait bir \u00f6zelliktir.<\/p>\n

Daha \u00f6nce de a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u00fczere, ilahl\u0131k konusundaki niteliklerin en \u00f6nemlisi, egemenliktir. Bu durumda, bir grup insan i\u00e7in kanun koyan bir ki\u015fi kendisini, o insanlar nezdinde ilahl\u0131k mertebesine y\u00fckseltmekte ve ilahl\u0131\u011fa ili\u015fkin nitelikleri kullanm\u0131\u015f olmaktad\u0131r. B\u00f6yle bir durumda s\u00f6z konusu insanlar, o kanun koyucunun kuludurlar, Allah’\u0131n kulu de\u011fil. Yine s\u00f6z konusu insanlar bu durumda, Allah’\u0131n dinine de\u011fil, o kanun koyucunun dinine mensup olmu\u015f demektirler.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m, \u015feriat belirleme hakk\u0131n\u0131 sadece Allah’a vermekle insan\u0131, kula kulluktan kurtarm\u0131\u015f, onun sadece Allah’a ibadet eder hale gelmesini sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle \u0130sl\u00e2m, insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, insan\u0131n yeniden do\u011fu\u015funu mu\u015ftulayan bir dindir… Zira insan\u0131n, kendisini bir ba\u015fka insan\u0131n hegemonyas\u0131ndan kurtaramad\u0131k\u00e7a, bu noktada t\u00fcm insanlarla Allah \u00f6n\u00fcnde e\u015fit bir konumda olmad\u0131k\u00e7a, kendisini yenileyebilmesi ya da varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 koruyabilmesi olas\u0131 de\u011fildir.<\/p>\n

Buradaki ayetlerde \u00fczerinde durulan mesele ger\u00e7ekten, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131ndaki en \u00f6nemli meselelerden biridir. Bu, ilahl\u0131k ve kulluk, adalet ve do\u011fruluk, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck ve e\u015fitlik, ayr\u0131ca insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc -hatta yeniden do\u011fu\u015fu- ile do\u011frudan ilintili olmas\u0131 sebebiyle, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir.<\/p>\n

Cahiliyye, belirli bir tarihsel s\u00fcre\u00e7ten ibaret de\u011fildir. Herhangi bir sistemde cahiliyye prensipleri mevcutsa, bu olgu hal\u00e2 ya\u015fan\u0131yor demektir. Cahiliyye, en \u00f6zl\u00fc tan\u0131m\u0131yla, Allah’\u0131n sistemini ve insanlara g\u00f6nderdi\u011fi \u015feriat\u0131n\u0131 de\u011fil de, insanlarca ge\u00e7ici arzular do\u011frultusunda belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131 benimsemektir. Bu ge\u00e7ici ve de\u011fi\u015fken arzular\u0131n, bir bireyin, bir s\u0131n\u0131f\u0131n, bir ulusun ya da belirli bir ku\u015faktaki t\u00fcm insanlar\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olmas\u0131 hi\u00e7 bir\u015feyi de\u011fi\u015ftirmez. Bu arzular ve istemler Allah’\u0131n \u015feriat\u0131ndan kaynaklanmad\u0131k\u00e7a, de\u011fi\u015fken ve ge\u00e7ici arzular olmaktan \u00f6teye ge\u00e7emeyecektir.<\/p>\n

Bir insan, insanlar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar\u0131n kayna\u011f\u0131nda, o insan\u0131n arzular\u0131 ve g\u00f6r\u00fc\u015fleri bulunmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.<\/p>\n

Bir s\u0131n\u0131f, di\u011fer s\u0131n\u0131flar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar, s\u00f6z konusu s\u0131n\u0131f\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131 ya da parlamenter \u00e7o\u011funlu\u011fun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine, sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.<\/p>\n

Bir ulustaki t\u00fcm s\u0131n\u0131flar\u0131n, t\u00fcm sekt\u00f6rlerin temsilcileri kendileri i\u00e7in kanun koyucu konumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, yan\u0131lt\u0131c\u0131 tutkulardan kesinlikle kurtulamayan, bilgisizlikten kesinlikle soyutlanamayan insanlar\u0131n arzular\u0131na ya da halk\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015flerine g\u00f6re belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.<\/p>\n

Bir grup ulus, insanl\u0131k ad\u0131na kanun koyucu durumundaysa, bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, s\u00f6z konusu uluslar\u0131n ulusal ama\u00e7lar\u0131 ya da devletler toplulu\u011funun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla burada da farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.<\/p>\n

Ancak, kanun koyucu, insanlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, toplumlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, uluslar\u0131n ve ku\u015faklar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131 ise, bu durumda s\u00f6z konusu olan, Allah’\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. Bu \u015feriatta, hi\u00e7 kimse bir ba\u015fkas\u0131na kar\u015f\u0131 kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r.. Hi\u00e7 bir birey, hi\u00e7bir toplum, hi\u00e7bir devlet, hi\u00e7bir nesil, bir di\u011ferine kar\u015f\u0131 kollan\u0131p kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r. Zira Allah, herkesin Rabbidir. O’nun \u00f6n\u00fcnde herkes e\u015fittir. Zira Allah, herkesin ger\u00e7ek durumunu ve herkes i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu \u00e7ok iyi bilmektedir. Hi\u00e7bir a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa ya da savsaklamaya d\u00fc\u015fmeksizin insanlar\u0131n yarar\u0131n\u0131 g\u00f6zetme ve gereksinimlerine yan\u0131t verme noktas\u0131nda, hi\u00e7 kimse Allah’tan daha \u00fcst\u00fcn bir konumda olamaz.<\/p>\n

Kanun koyucu Allah’\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda biriyse insanlar, s\u00f6z konusu kanun koyucunun kulu durumundad\u0131r. Bu ba\u011flamda kanun koyucunun, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir devletler toplulu\u011fu olmas\u0131 hi\u00e7 bir \u015feyi de\u011fi\u015ftirmez.<\/p>\n

Ancak, kanun koyucu Allah ise, herkes \u00f6zg\u00fcr ve e\u015fit demektir. Herkes sadece Allah’a boyun e\u011fecek, sadece Allah’a ibadet edecek demektir. \u0130nsano\u011flunun ya\u015fam\u0131nda ve evrenin mevcut d\u00fczeninde s\u00f6z konusu meselenin bu denli \u00f6nemli olu\u015funun nedeni, burada yatmaktad\u0131r: “E\u011fer ger\u00e7ek, onlar\u0131n de\u011fi\u015fken istemlerine ve arzular\u0131na g\u00f6re belirlenseydi, g\u00f6kler ve yery\u00fcz\u00fc ve oralarda bulunanlar bozulup giderlerdi.” (M\u00fcminun Suresi, 71)<\/strong><\/p>\n

Allah’\u0131n indirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda yasalarla h\u00fckmetmenin sonucu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck, bozgun ve nihayet iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmakt\u0131r.<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. SOSYAL ADALET 38- Erkek ve kad\u0131n h\u0131rs\u0131zlar\u0131n ellerini kesiniz. Bu onlar\u0131n su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah \u00fcst\u00fcn iradeli ve hikmet sahibidir. […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":9002,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\nSEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya<\/title>\n<meta name=\"description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.SOSYAL ADALET38- Erkek ve kad\u0131n h\u0131rs\u0131zlar\u0131n ellerini kesiniz. Bu onlar\u0131n su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah \u00fcst\u00fcn iradeli ve hikmet sahibidir.39- Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip islah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.40- G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\u0130sl\u00e2m toplumu, \u0130sl\u00e2m yurdunda ya\u015fayan normal insanlar\u0131n -farkl\u0131 inan\u00e7lar\u0131na g\u00f6re- her ferdi h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetini uzak tutacak tedbirleri al\u0131r. onlara ya\u015fama ve korunma g\u00fcvenli\u011fini e\u011fitim ve do\u011fru yapma g\u00fcvenli\u011fini ve adaletin e\u015fit da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 g\u00fcvencesini sa\u011flar. Her t\u00fcrl\u00fc \u00f6zel m\u00fclkiyetin helal yoldan kazan\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flar ve bunun topluma zarar veren de\u011fil, yarar sa\u011flayan toplumsal bir hak oldu\u011funu belirtir. T\u00fcm bunlar sayesinde, b\u00fct\u00fcn normal insanlar, h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetinden kurtar\u0131l\u0131r. Bu durumda \u0130sl\u00e2m h\u0131rs\u0131zlar ve \u00f6zel m\u00fclkiyet ile toplum g\u00fcvenli\u011fine sald\u0131ranlara \u015fiddetli bir ceza vermek hakk\u0131na sahiptir.T\u00fcm bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, \u015f\u00fcphe halinde haddi kald\u0131rmakta ve -kuvvetli bir delil olmad\u0131k\u00e7a- san\u0131\u011f\u0131 cezaland\u0131rmad\u0131\u011f\u0131 gibi ona tam bir g\u00fcvenlik de sa\u011flamaktad\u0131r.Herhalde bu \u00f6zet bilgiyi, biraz daha a\u00e7mam\u0131z uygun olacakt\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi, eksiksiz bir b\u00fct\u00fcnd\u00fcr. Kanunlar\u0131 teker teker ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda -sistemin yap\u0131s\u0131, dayanaklar\u0131, kalk\u0131\u015f noktalar\u0131, ama\u00e7lar\u0131 incelenmedik\u00e7e- gerekti\u011fi \u015fekilde anla\u015f\u0131lamaz. Bu sistemdeki par\u00e7alar bir b\u00fct\u00fcn olarak uygulanmad\u0131\u011f\u0131 takdirde i\u015flevlerini tam olarak yerine getiremez. \u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00fck\u00fcmlerinden veya prensiplerinden herhangi birini, tamam\u0131 \u0130sl\u00e2m'dan kaynaklanmayan bir sistemde uygulanmaya kalk\u0131\u015f\u0131l\u0131rsa bo\u015f yere \u00e7aba harcanm\u0131\u015f olur. B\u00fct\u00fcnd\u00fcr, kopar\u0131lm\u0131\u015f tek bir par\u00e7an\u0131n uygulanmas\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmas\u0131 demek de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130sl\u00e2m, par\u00e7alar ve b\u00f6l\u00fcmler de\u011fildir ve b\u00f6l\u00fcnemez. \u0130sl\u00e2m, hayat\u0131n her y\u00f6n\u00fcne ili\u015fkin uygulamalar\u0131 i\u00e7eren, eksiksiz bir sistemdir.Bu s\u00f6ylediklerimiz, genel bir \u00f6zelli\u011fidir bir niteliktir. H\u0131rs\u0131zl\u0131k konusuyla ilgisi de, bundan farkl\u0131 olmayacakt\u0131r.\u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen \u0130sl\u00e2m toplumundaki her bireyin hayat hakk\u0131n\u0131 ve hayat\u0131n\u0131 korumas\u0131 i\u00e7in gereken t\u00fcm ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 sa\u011flama hakk\u0131n\u0131 tan\u0131makla i\u015fe ba\u015flar. Yemesi, i\u00e7mesi, giyinmesi, oturaca\u011f\u0131 rahat ve huzur bulaca\u011f\u0131 bir ev edinmesi, her bireyin hakk\u0131d\u0131r.Her bireyin s\u00f6z konusu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n temini, toplumun -veya onu temsil eden devletin- \u00fczerindeki bir hakk\u0131d\u0131r. Bu ferdin, -\u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fcc\u00fc oldu\u011fu s\u00fcrece- kendisine \u00f6ncelikle \u00e7al\u0131\u015fma imkan\u0131 sa\u011flanmas\u0131, (ferde nas\u0131l \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131n\u0131n \u00f6\u011fretilmesi, \u00e7al\u0131\u015fma \u015fartlar\u0131n\u0131n kolay hale getirilmesi ve ona i\u015f ve ara\u00e7 gere\u00e7lerinin sa\u011flanmas\u0131) toplumdan -ve onu temsilen devletten- bekledi\u011fi bir hakt\u0131r.Ferdin ge\u00e7ici bir s\u00fcre veya \u00f6lene de\u011fin, k\u0131smen veya tamamen \u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fc\u00e7 yetiremedi\u011fi ya da i\u015f veya ara\u00e7 ve gere\u00e7lerini bulamad\u0131\u011f\u0131 ya da \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamad\u0131\u011f\u0131 zaman, bireyin bu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n herhangi bir yoldan kar\u015f\u0131lamas\u0131 da hakk\u0131d\u0131r. Onun bu ihtiyac\u0131 \u015fu yollarla giderilebilir:1- Ailesinde maddi imkan\u0131 iyi olan kimselerin \u015fer'an helal olan nafakay\u0131 sa\u011flamalar\u0131.2- Mahalle halk\u0131ndan maddi imkan\u0131 olan kimselerin \u015fer'an helal olan imkanlar sa\u011flamalar\u0131.3- M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beytu'l mal) zekattaki pay\u0131n\u0131 almas\u0131.E\u011fer zekat yeterli de\u011filse, \u0130sl\u00e2m yurdunda \u0130sl\u00e2m hukukunu b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayan \u0130sl\u00e2m devletinin muhta\u00e7lar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 zenginlerin mallar\u0131ndan giderme haklar\u0131n\u0131 yerine getirmesi farz olur. Bunu yapanlar da, bu s\u0131n\u0131rlar\u0131 ta\u015fmamal\u0131 zaruret d\u0131\u015f\u0131na ta\u015fmamal\u0131 ve helal yoldan sa\u011flanan \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn haklar\u0131n\u0131 m\u00fclkiyet \u00e7i\u011fnenmemelidir.\u0130sl\u00e2m, b\u00f6ylece kazan\u00e7 belirlemeye \u00f6zen g\u00f6stermekte yollar\u0131n\u0131 s\u0131n\u0131rland\u0131rmada \u015fiddetli \u00f6zel m\u00fclkiyet sadece helal yoldan sa\u011flanabilmektedir. Daha \u00f6nemlisi bu y\u00fczden, \u0130sl\u00e2m toplumundaki \u00f6zel m\u00fclkiyet ona sahip olmayanlar\u0131n duygular\u0131n\u0131 tahrik etmemekte ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n elinde bulunan \u015feyleri almak i\u00e7in ihtiraslar\u0131n\u0131 kabartmamaktad\u0131r. Sistem, \u00f6zellikle, onlar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 garanti alt\u0131na almakta ve onlar\u0131 mahrum etmemektedir. \u0130sl\u00e2m insanlar\u0131n vicdanlar\u0131n\u0131 ve ahl\u00e2klar\u0131n\u0131 terbiye eder. Fikirlerini \u00e7al\u0131\u015fmaya ve bu yolla kazanmaya y\u00f6neltir. Haram yoldan \u00e7almaya ve bu yoldan kazanca de\u011fil. Fertler i\u015f bulamaz ve kazanc\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamaya yetmez ise, haklar\u0131n\u0131 temiz ve onurlu yollarla kendilerine verir.O halde bu sistemin g\u00f6lgesinde ya\u015fayan biri ni\u00e7in h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaps\u0131n? Halbuki h\u0131rs\u0131z ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 gidermek i\u00e7in \u00e7almamaktad\u0131r.Halbuki zenginlik \u0130sl\u00e2m yurdunda m\u00fcsl\u00fcman toplumun cayd\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 b\u00f6yle bir yoldan sa\u011flanamaz. H\u0131rs\u0131zl\u0131k ise hem toplumun hakk\u0131 olan g\u00fcvenlik ortam\u0131n\u0131 yok eder hem de helal yoldan zengin olanlar\u0131, helal mal(ar\u0131n\u0131n g\u00fcvenli\u011finden mahrum eder.B\u00f6yle bir toplum da, her bireyin ne faizden, ne hile yoldan ne stokculuktan ne i\u015f\u00e7ilerin \u00fccretleri s\u0131rt\u0131ndan kazan\u00e7 sa\u011flama hakk\u0131 yoktur. Sadece helal yoldan mal kazanma hakk\u0131na sahiptir. Daha sonra mal\u0131ndan zekat\u0131n\u0131 ve zekattan ayr\u0131 olarak da toplumun ihtiya\u00e7 duydu\u011fu miktar\u0131 verecektir. Yine, b\u00f6yle bir sistemde her bireyin \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn\u00fcn g\u00fcvende olmas\u0131 ve gerek h\u0131rs\u0131zlar\u0131n, gerekse ba\u015fkalar\u0131n\u0131n bu mal\u0131 almas\u0131n\u0131n \u00f6nlenmesi hakk\u0131d\u0131r. T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa.. ihtiyac\u0131n\u0131 giderdi\u011fi, bu su\u00e7un haram oldu\u011funu bildi\u011fi ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n (ki onlar bu mallar\u0131n\u0131 ne \u00e7alm\u0131\u015flar ne de haram yoldan biriktirmi\u015flerdir) sahip oldu\u011fu mala muhta\u00e7 olmad\u0131\u011f\u0131 halde \u00e7alarsa...Bu durumda iken, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, onun hi\u00e7bir \u00f6zr\u00fc kalmam\u0131\u015ft\u0131r ve su\u00e7u isbat edildi\u011fi zaman ona kimsenin ac\u0131mamas\u0131 gerekir.\u0130htiya\u00e7 ve benzeri bir \u015f\u00fcphe bulunmas\u0131 durumuna gelince; \u0130slam'da genel kural haddin \u015f\u00fcphe durumunda kald\u0131r\u0131lmas\u0131d\u0131r. Bu y\u00fczden Hz. \u00d6mer bir k\u0131tl\u0131k d\u00f6neminde, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u toplumda yayg\u0131nla\u015fmas\u0131na ra\u011fmen el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u00f6zel bir olayda, \u0130bnu Hatib b. Ebu Deltea'n\u0131n k\u00f6leleri birinden bir deve \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda da el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6nce onlar\u0131n ellerinin kesilmesini emretmi\u015f daha sonra efendilerinin onlar\u0131 a\u00e7 b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 ortaya \u00e7\u0131k\u0131nca, onlara had uygulamaktan vazge\u00e7mi\u015f ve efendilerini bedel olarak bir ka\u00e7 deve de\u011ferini payla\u015ft\u0131rarak \u00f6deme cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n had cezalar\u0131n\u0131 ancak toplumun bir kesiminin bir di\u011fer kesimden \u00fcst\u00fcn oldu\u011fu mant\u0131\u011f\u0131na dayand\u0131rmayan koruma y\u00f6ntemlerini onurland\u0131rma y\u00f6ntemlerine ba\u015fvurmaktan daha \u00f6ncelikli kabul eden, sadece hi\u00e7bir gerek\u00e7esi bulunmayan sald\u0131rganlar\u0131 cezaland\u0131ran eksiksiz sistemin g\u00f6lgesinde anlamaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131y\u0131z.Bu genel ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klad\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n cezas\u0131 ile ilgili konuya devam edebiliriz.H\u0131rs\u0131zl\u0131k ba\u015fkas\u0131n\u0131n sakl\u0131 mal\u0131n\u0131 gizlice almakt\u0131r. \u00c7al\u0131nan mal\u0131n bir sahip olmas\u0131 gerekir. M\u00fcsl\u00fcman f\u0131k\u0131h bilginleri ba\u015fkas\u0131n\u0131n saklanm\u0131\u015f ve gizlice \u00e7al\u0131nan mal\u0131n\u0131n, en az \u00e7eyrek dinar de\u011ferinde olmas\u0131 gerekti\u011finde fikir birli\u011fine varm\u0131\u015flard\u0131r. \u015eu anki param\u0131zla bu, yirmi be\u015f M\u0131s\u0131r (Bu de\u011fer M\u0131s\u0131r paras\u0131na g\u00f6re) etmektedir. Bu mal\u0131n, gizlenmi\u015f olmas\u0131 ve h\u0131rs\u0131z\u0131n onu gizlendi\u011fi yerden \u00e7almas\u0131 \u00d6rne\u011fin kendisine mal teslim edilen emanet\u00e7inin eli kesilmez. Eve girmeye izinli olan hizmet\u00e7i, evden bir \u015fey \u00e7alsa yine eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu mal saklanm\u0131\u015f de\u011fildir. Emanet\u00e7inin, emanet mal\u0131 inkar etmesi tarladaki \u00fcr\u00fcn\u00fcn ambara g\u00f6t\u00fcr\u00fclmeden \u00e7al\u0131nmas\u0131 ve ev veya sand\u0131k d\u0131\u015f\u0131ndaki bir mal\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 durumlar\u0131nda da el kesme cezas\u0131 uygulanmaz. Mal\u0131n, ba\u015fkas\u0131ndan saklanm\u0131\u015f olmas\u0131 gereklidir. Ortaklardan biri, di\u011fer orta\u011f\u0131n\u0131n mal\u0131n\u0131 \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda, da el kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu malda pay\u0131 vard\u0131r, ba\u015fkas\u0131na ait de\u011fildir. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beyt\u00fc'l mal) \u00e7alan kimsenin de eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunda onun da bir pay\u0131 vard\u0131r. Bu da tamamen ba\u015fkas\u0131na ait bir mal de\u011fildir. Bu gibi durumlarda uygulanacak, el kesme cezas\u0131 olmay\u0131p, yaln\u0131zca ta'zir cezas\u0131d\u0131r. (Tazir, had cezas\u0131ndan daha hafif olan ve hakimin g\u00f6r\u00fc\u015f veya toplumun geleneklerine g\u00f6re de\u011fi\u015fik durumlarda d\u00f6vme, hapsetme azarlama ve nasihat etme \u015feklindeki cezalard\u0131r.)El kesme cezas\u0131 sa\u011f bilekten kesilerek uygulan\u0131r. Tekrar h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, sol aya\u011f\u0131 bilekten kesilir. Bunlar el kesme cezas\u0131nda fikir birli\u011fine var\u0131lan \u00f6l\u00e7\u00fclerdir. F\u0131k\u0131h bilginleri, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc ve d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc ne yap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir.Ku\u015fku hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr...A\u00e7l\u0131k ve ihtiya\u00e7 bulundu\u011fu \u015f\u00fcphesi, hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. Malda ortakl\u0131k bulundu\u011fu ku\u015fkusu da haddi kald\u0131r\u0131r. Su\u00e7unu itiraf eden kimsenin, ifadesinden vazge\u00e7mesi e\u011fer \u015fahid yoksa yine haddi kald\u0131ran bir \u015f\u00fcphe say\u0131l\u0131r.F\u0131k\u0131h bilginleri, neyin \u015f\u00fcphe kabul edilece\u011finde fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir. \u00d6rne\u011fin \u0130mam Ebu hanife, asl\u0131nda mubah olan \u015feylerin -saklanm\u0131\u015f olsalar bile- \u00e7al\u0131nmas\u0131nda haddi kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Saklanm\u0131\u015f ve yakalanm\u0131\u015f av\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 gibi. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunlar\u0131n her ikisi de aslen mubaht\u0131r ve asl\u0131 mubah olan \u015feyin sakland\u0131ktan sonra bile mubahl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc \u015f\u00fcphesi vard\u0131r. imam\u0131 Malik, \u0130mam\u0131 \u015eafii ve \u0130mam\u0131 Ahmed ise, bu gibi durumlarda haddi kald\u0131rmazlar. \u0130mam Ebu Hanife yiyecek, meyva, sebze, et, ekmek vb. gibi b\u00fct\u00fcn \u00e7abuk bozulan \u015feyleri \u00e7almada el kesme haddini kald\u0131r\u0131r. \u0130mam Ebu Yusuf, Ebu Hanife'den farkl\u0131 olarak \u00fc\u00e7 imam\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmi\u015ftir.F\u0131k\u0131h bilginlerinin bu konudaki farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015flerini uzun boylu anlatmaya giri\u015fecek de\u011filiz. Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgi i\u00e7in f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131na bak\u0131ls\u0131n.\u0130sl\u00e2m'\u0131n insanlar\u0131n ku\u015fkular\u0131 sebebiyle cezaland\u0131r\u0131lmamalar\u0131na y\u00f6nelik isteklili\u011fine ve ho\u015f g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne dair bir g\u00f6sterge almas\u0131 i\u00e7in bu \u00f6rnekleri verdik. Hz. Peygamber \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:"\u015e\u00fcpheler sebebiyle (cezalar\u0131) kald\u0131r\u0131n."Hz. \u00d6mer de \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur: \u015e\u00fcphe sebebiyle cezalar\u0131 kald\u0131rmam bana hay\u0131r y\u00f6n\u00fcnden onu uygulamaktan daha ho\u015f geliyor.Bununla beraber, \u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen bir m\u00fcsl\u00fcman toplumda t\u00fcm korunma yollar\u0131 ve adalet garantilerinin sa\u011flanmas\u0131na ra\u011fmen, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapana, hadle sert cezalar vermesinin gerek\u00e7eleri a\u00e7\u0131kland\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa verilen el kesme cezas\u0131n\u0131n uygunlu\u011fu hakk\u0131nda bir ka\u00e7 s\u00f6z s\u00f6ylememiz yerinde olacakt\u0131r:"H\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n" el kesme olarak belirlenmesinin sebebi \u015fudur: H\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa niyetlendi\u011fi zaman, kazanc\u0131n\u0131 ba\u015fkas\u0131n\u0131n kazanc\u0131yla artt\u0131rmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr. O, helal yoldan kazan\u00e7 k\u00fc\u00e7\u00fcmsemektedir. Haram yoldan mal\u0131n\u0131 artt\u0131rmay\u0131 ister. \u00c7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 ile yetinmez, ba\u015fkas\u0131n\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131na da g\u00f6z diker.Bunu da ya harcamalar\u0131n\u0131 artt\u0131rmak ve \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flamak i\u00e7in veya \u00e7al\u0131\u015fman\u0131n ve inek pe\u015finde ko\u015fman\u0131n yoruculu\u011fundan kurtulmak; ya da gelece\u011fini g\u00fcvenceye almak niyetiyle yapar. Onu h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa y\u00f6nelten ve bu yola s\u00fcr\u00fckleyen temel neden, kazanc\u0131n\u0131 art\u0131rma veya servetini \u00e7o\u011faltma d\u00fc\u015f\u00fcncesidir. \u0130sl\u00e2m hukuku el kesme cezas\u0131n\u0131 ilan ederek, insan ruhundaki bu i\u00e7 g\u00fcd\u00fclerine engel olmaya \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc el veya ayak kesme cezas\u0131 kanunun anla\u015f\u0131lmas\u0131na, azalmas\u0131na neden olur. Nitekim el ve ayak her hal\u00fck\u00e2rda \u00e7al\u0131\u015fma vas\u0131talar\u0131d\u0131r. Kanunun unutulmas\u0131 ise, servetin azalmas\u0131na neden olur. Bu da, harcama g\u00fcc\u00fcnden ve \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn azalmas\u0131 sonucunu do\u011furur. B\u00f6ylece de ki\u015fiyi daha \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015f\u0131p, \u00e7abalamaya ve gelecekten daha fazla endi\u015felenmeye s\u00fcr\u00fckler.\u0130slam hukuku, el kesme cezas\u0131n\u0131 kabul ederek insan\u0131 su\u00e7 i\u015flemeye s\u00fcr\u00fckleyen psikolojik fakt\u00f6rleri ortadan kald\u0131rm\u0131\u015f ve yerlerine h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7undan al\u0131koyan fakt\u00f6rleri yerle\u015ftirmi\u015ftir.Su\u00e7a s\u00fcr\u00fckleyen fakt\u00f6rlerin a\u011f\u0131r bast\u0131\u011f\u0131 ve insan\u0131 su\u00e7 i\u015fleyip cezas\u0131n\u0131 bir defa g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc zaman, art\u0131k insan\u0131 su\u00e7tan al\u0131koyan psikolojik fakt\u00f6rler a\u011f\u0131r basar ve bundan b\u00f6yle ikinci kez bu su\u00e7u i\u015flemeye kalk\u0131\u015fmaz.\u0130\u015fte bu, \u0130sl\u00e2m hukukunun h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n \u00fczerine yerle\u015ftirildi\u011fi temeli olu\u015fturmaktad\u0131r. Ger\u00e7ekten bu ceza kainat\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan g\u00fcn\u00fcm\u00fcze de\u011fin h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n oturtuldu\u011fu en hay\u0131rl\u0131 temeldir."Be\u015feri kanunlar h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131 olarak hapsi \u00f6ng\u00f6rmektedirler. Bu ceza, genelde su\u00e7larla, \u00f6zelde de h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u ile m\u00fccadele de etkisiz kalan bir cezad\u0131r. Bu etkisizli\u011fin sebebi, hapis cezas\u0131n\u0131n h\u0131rs\u0131z\u0131n ruhunda onu, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7unu i\u015flemekten al\u0131koyacak g\u00fcd\u00fcleri harekete ge\u00e7irememesidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc h\u00e2pis cezas\u0131nda, h\u0131rs\u0131zla eylemi aras\u0131na sadece hapis s\u00fcresince engel konulmaktad\u0131r. Hapiste iken ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131lan\u0131p istekleri yerine getirildi\u011fi halde korunmaya ne ihtiyac\u0131 vard\u0131r?Hapisten \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda ise, \u00e7al\u0131\u015fmaya ve kazanmaya kudretli durumdad\u0131r. Ona g\u00f6re t\u00fcm yollar a\u00e7\u0131kt\u0131r, servetini artt\u0131rmak ve ge\u00e7imini sa\u011flamak i\u00e7in gerek helal, gerekse haram t\u00fcm yollar ayn\u0131d\u0131r. \u0130nsanlar\u0131 kand\u0131rmaya ve \u015ferefli biri gibi \u00e7\u0131kmaya yetenekli durumdad\u0131r. Onlar da onu severler ve kendisiyle i\u015fbirli\u011fi yaparlar.E\u011fer sonu\u00e7ta emeline ula\u015f\u0131rsa, zaten bu istedi\u011fi \u015feydir. Emeline ula\u015famazsa da, hi\u00e7bir \u015fey kaybetmemekte ve hi\u00e7bir \u00f6nemli \u00e7\u0131kar\u0131 zedelenmemektedir.El kesme cezas\u0131 ise, h\u0131rs\u0131z ile eylemi aras\u0131na engel olarak girer veya \u00e7al\u0131\u015fma ve kazanma g\u00fcc\u00fc b\u00fcy\u00fck oranda azal\u0131r. Daha \u00e7ok kazanma f\u0131rsat\u0131 ise art\u0131k elden gidecektir. Kazanc\u0131 pek \u00e7ok durumda, hi\u00e7 yoktan iyi olmas\u0131na ra\u011fmen, \u00e7ok azalm\u0131\u015f ve yok s\u0131n\u0131r\u0131na kadar d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr Art\u0131k o insanlar\u0131 bir daha ne kand\u0131rabilecek ne de g\u00fcvenlerini ve i\u015fbirliklerini istismar edebilecek bir yetene\u011fi elde edemeyecek \u015fekilde, i\u015fledi\u011fi su\u00e7un izini v\u00fccudunda ta\u015f\u0131yan bir adamd\u0131r. Kesik eli onun kirli ge\u00e7mi\u015fini hayk\u0131racakt\u0131r. Hatas\u0131 kesin olarak \u015fudur: El kesme cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda, tahribat o kadar azalmakta, hapis cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda ise, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n kazanc\u0131 tercih edilmektedir. Yaln\u0131zca h\u0131rs\u0131z\u0131n de\u011fil t\u00fcm insanlar\u0131n do\u011fas\u0131nda \u00e7\u0131kar sa\u011flayan i\u015fleri tercih etme ve tahribat do\u011furan eylemlerden ise ka\u00e7\u0131nma e\u011filimi vard\u0131r.T\u00fcm bunlardan sonra "el kesme cezas\u0131, asr\u0131m\u0131zda \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ve insanl\u0131\u011f\u0131n ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uygun d\u00fc\u015fmemektedir." diyenlere hayret do\u011frusu. Sanki insanl\u0131k ve medeniyet h\u0131rs\u0131z su\u00e7una kar\u015f\u0131l\u0131k \u00f6d\u00fcllendirmek, yapt\u0131\u011f\u0131 eylemleri cesaretlendirmek, korku ve \u0131zd\u0131rab i\u00e7erisinde ya\u015famak ve t\u00fcm \u00e7al\u0131\u015fmam\u0131z\u0131n kazanc\u0131 aylak ve soygunculara pe\u015fke\u015f \u00e7ekerek g\u00fc\u00e7l\u00fck ve zorluklar i\u00e7erisinde kalmam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir.T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, tekrar "El kesme cezas\u0131, insanl\u0131k ve medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmaz" laf\u0131n\u0131 ileri s\u00fcrenlere hayret do\u011frusu! Sanki medeniyet ve insanl\u0131k; s\u00f6zlerine sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka hi\u00e7bir delili bulunmayan (bu adam\u0131n s\u00f6zlerini kabul ederek) \u00e7a\u011fda\u015f ilmi ve sa\u011flam mant\u0131\u011f\u0131 inkar etmemiz, insan do\u011fas\u0131n\u0131 unutmam\u0131z -ge\u00e7mi\u015f milletlerin tecr\u00fcbelerinden bihaber kalmam\u0131z ve akl\u0131m\u0131z\u0131 bir kenara koyarak, d\u00fc\u015f\u00fcncemizin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 sonu\u00e7lar\u0131 yok saymam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir. Uygun ceza ger\u00e7ekte medeniyet ve insanl\u0131kla uyum i\u00e7erisinde olan cezad\u0131r. Hapis cezas\u0131, kald\u0131r\u0131lmay\u0131, el kesme cezas\u0131 ise ebediyen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmay\u0131 haketmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, ceza, psikolojinin sa\u011flam temellerine dayanmaktad\u0131r. Hapis cezas\u0131 ise, ne ilmi bir temele ne de tecr\u00fcbeye dayanmakta ve ne ak\u0131l ve mant\u0131kla ne de nesnelerin tabiat\u0131 ile uyu\u015fmaktad\u0131r.El kesme cezas\u0131, insan\u0131n gerek ruhu gerekse akl\u0131 ile uyum i\u00e7erisindedir. \u015eu halde o, bireylere uygun gelen ve toplumu islaha y\u00f6nelten bir cezad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, su\u00e7lar\u0131n azalmas\u0131na ve toplumun g\u00fcvencede olmas\u0131na neden olur. Ceza bireylerin ve toplumun yarar\u0131na oldu\u011fu s\u00fcrece, cezalar\u0131n en \u00fcst\u00fcn\u00fc ve en adilidir.Ne var ki, b\u00fct\u00fcn bu gerek\u00e7eler, baz\u0131lar\u0131na g\u00f6re el kesme cezas\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermeye yetmemektedir. \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar\u0131, el kesme cezas\u0131n\u0131n \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmayaca\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcndedirler.Bu onlar\u0131n ilk ve son gerek\u00e7eleridir. Ne var ki, hi\u00e7 de sa\u011flam bir delil de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, ad\u0131 \u00fczerinde "misliyle mukabele" anlam\u0131ndaki "ikub" dan t\u00fcremektedir. Etkisiz ve zay\u0131f oldu\u011fundan ceza olmaz. aksine oyun ve e\u011flence t\u00fcr\u00fc bir\u015fey olur. Bu isimle isimlenmesinin do\u011fru olabilmesi i\u00e7in cezan\u0131n sertlik i\u00e7ermesi gerekir.Merhametlilerin en merhametlisi olan ve h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa sert bir ceza veren y\u00fcce Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor:"Su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza olarak onlar\u0131n ellerini kesiniz."Bu Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Bir su\u00e7un i\u015flenmesini \u00f6nlemek onu i\u015fleyecek olan ki\u015fiye kar\u015f\u0131 bir ac\u0131mad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu ceza, o \u015fahs\u0131n su\u00e7 i\u015flemesini \u00f6nleyecektir. Kalbi kararm\u0131\u015f ve ruhu k\u00f6rlenmi\u015f kimseden ba\u015fkas\u0131, insanlar\u0131 yaratan Allah'tan daha \u00e7ok insanlara kar\u015f\u0131 merhamet hissi besledi\u011fini ileri s\u00fcrmez. Uygulamalar, el kesme cezas\u0131n\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n ilk bir as\u0131rl\u0131k d\u00f6neminde sadece bir ka\u00e7 ki\u015fiye verildi\u011fini g\u00f6stermektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc topluma d\u00fczenli cezalar sert ve g\u00fcvenceler yeterli oldu\u011fu i\u00e7in sadece birka\u00e7 ki\u015fiye uygulamak ihtiyac\u0131 do\u011fmu\u015ftur. Sonra Allah tevbe etmek isteyen, pi\u015fman olup, d\u00f6nen ve vazge\u00e7en daha sonra da bu olumsuz s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015fmayan, aksine salih amel i\u015fleyen ve olumlu hay\u0131rlara y\u00f6nelen kimseye tevbe kap\u0131s\u0131n\u0131 a\u00e7ar."Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip, \u0131slah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir."Zul\u00fcm ne k\u00f6t\u00fc bir fiildir ve zalimi zul\u00fcmden sak\u0131nd\u0131r\u0131p oturmak yeterli de\u011fildir. Aksine, onun yeri, iyi ve uygun bir fiil ile doldurulmal\u0131d\u0131r. ilahi sistemde durum, bundan daha hassast\u0131r. \u0130nsan\u0131n ruhu, harekete ge\u00e7irilmelidir. O k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculuktan al\u0131konuldu\u011fu halde iyi ve salih amele y\u00f6neltilmez ise, yerinde bir bo\u015fluk kalacak ve bu bo\u015fluk tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculukla doldurabilecektir.\u0130yilik ve \u0131slaha y\u00f6neltildi\u011finde ise, bu olumlu hareket ve bu faaliyet sayesinde tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculu\u011fa d\u00f6nmeyece\u011finden g\u00fcvencede olunur. Bu y\u00f6ntem ile insanlar\u0131 terbiye eden Allah'd\u0131r. Yaratan ve yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 en iyi bilen Allah't\u0131r.Su\u00e7 ve cezadan tevbe ve ba\u011f\u0131\u015ftan s\u00f6z edildikten sonra Kur'an ayetleri d\u00fcnya ve ahiretteki ceza kanunlar\u0131n\u0131n temellendi\u011fi \u015fu genel prensibe ge\u00e7mektedir. Bu evrenin yaratan\u0131 ve sahibi ayn\u0131 zamanda oradaki en y\u00fcksek iradenin sahibi ve evren hakk\u0131nda tam bir yetki sahibidir. Gerek evrenin gerekse i\u00e7indeki varl\u0131klar\u0131n (ne olaca\u011f\u0131na) o karar verir. Buna ba\u011fl\u0131 olarak insanlara hayatlar\u0131nda uygulayacaklar\u0131 kanunlar\u0131 koyan, sonra d\u00fcnya ve ahirette onlar\u0131 amellerine g\u00f6re m\u00fckafatland\u0131ran ve cezaland\u0131ran da O'dur."G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter."O biricik egemendir. T\u00fcm m\u00fclk\u00fcn h\u00fck\u00fcmdar\u0131d\u0131r. O, d\u00fcnyada ya\u015fam\u0131n\u0131n kayna\u011f\u0131, ahirette ise ceza ve m\u00fckafat\u0131n belirleyicisidir. O ne ortak ne b\u00f6l\u00fcnme ne de ayr\u0131l\u0131k kabul eder. \u0130nsanlar\u0131n i\u015fleri ancak d\u00fcnyada ve ahirette yasama yetkisi ve ceza yetkisinin ayn\u0131 buyruktan al\u0131nmas\u0131 ile bir d\u00fczene girer."... E\u011fer yerde ve g\u00f6kte birden \u00e7ok ilah olsayd\u0131, bunlar karga\u015faya koyulurdu." (Enbiya Suresi, 22)"G\u00f6kte de ilah, yerde de ilah O'dur." (Zuhruf Suresi, 84)ULUH\u0130YET GER\u00c7E\u011e\u0130Burada, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131, \u0130sl\u00e2m\u00ee metod, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00f6netim ve ya\u015fam sistemine ili\u015fkin en \u00f6nemli meselelerden biri ele al\u0131n\u0131yor. Bu meseleye daha \u00f6nce, Al-i \u0130mran ve Nisa surelerinde de de\u011finilmi\u015fti. Ancak s\u00f6z konusu mesele, buradaki ayetlerde, \u00e7ok daha net ve kesin bir bi\u00e7imde kazan\u0131yor. Buradaki nasslar, mefhum ve \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131m olarak de\u011fil, bizzat laf\u0131z ve anlam bak\u0131m\u0131ndan bu temel meseleye dikkat \u00e7ekiyor.Bu da, yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131 -ard\u0131ndan, ilahl\u0131k, tevhid ve iman meselesidir. Meselenin \u00f6z\u00fc, \u015fu sorulara verilecek cevaplarla \u00f6zetlenebilir: Yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131, pe\u015f pe\u015fe gelen semavi dinlerce muhafaza edilen, peygamberlere ve onlar\u0131n yolundan y\u00fcr\u00fcyebilmeleri i\u00e7in daha sonraki y\u00f6neticilere farz k\u0131l\u0131nan Allah'\u0131n misaklar\u0131na, akitlerine ve koydu\u011fu kurallara g\u00f6re mi olacak? Yoksa, de\u011fi\u015fken arzulara, Allah'\u0131n koydu\u011fu kurallardan hi\u00e7 biriyle teyellendirilemeyen \u00e7\u0131karlara, bir nesil ya da de\u011fi\u015fik ku\u015faklarca benimsenen gelene\u011fe g\u00f6re mi olacak? Bir ba\u015fka deyi\u015fle, yery\u00fcz\u00fcnde ve insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131nda, ilahl\u0131k, Rablik ve hakimiyet, Allah'a m\u0131 ait olacak? Yoksa t\u00fcm bu sayd\u0131klar\u0131m\u0131z ya da bunlardan biri, insanlardan, Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi kanunlar koyan birine mi ait olacak?Y\u00fcce Allah, "O Allah ki O'ndan ba\u015fka ilah yoktur" buyuruyor. Allah'\u0131n insanlar i\u00e7in koydu\u011fu kurallar, O'nun insanlar\u0131n ilah\u0131, insanlar\u0131n da O'nun kulu olmas\u0131n\u0131 gerektirmektedir. Allah, insanlar\u0131, s\u00f6z konusu kurallarla, bunlar\u0131 uygulamakla y\u00fck\u00fcml\u00fc k\u0131l\u0131n\u0131\u015ft\u0131r. Yery\u00fcz\u00fcnde egemen olmas\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r. \u0130nsanlar\u0131n aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm verecekleri kurallar bunlard\u0131r. Peygamberlerin ve onlardan sonra i\u015f ba\u015f\u0131na ge\u00e7ecek y\u00f6neticilerin uymalar\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r.Y\u00fcce Allah, bu noktada savsaklamaya yer yoktur buyuruyor. Bu noktada \u00f6d\u00fcn verilemez. K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7apta da olsa herhangi bir a\u00e7\u0131dan sapmaya yer verilemez. Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi bir meselede, \u015fu veya bu bi\u00e7imde bir ku\u015fa\u011f\u0131n benimsediklerine yada bir toplumun kabullendiklerine itibar edilemez.Y\u00fcce Allah, -t\u00fcm bu hususlarda- meselenin, iman yada k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m yada cahiliyye, \u015feriat yada be\u015fer\u00ee k\u00f6kenli sistemler meselesi oldu\u011funu ifade ediyor. Bu ba\u011flamda, bir uzla\u015fma s\u00f6z konusu olamaz! M\u00fc'minler, Allah'\u0131n indirdiklerini, tek bir harf bile eksiltmeksizin, herhangi bir de\u011fi\u015fikli\u011fe yeltenmeksizin, aynen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe koyanlard\u0131r.Kafirlere, zalimlere, fas\u0131klara gelince onlar, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmeyenlerdir. Dolay\u0131s\u0131yla y\u00f6neticiler, ya Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayarak iman \u00e7er\u00e7evesinin i\u00e7erisinde kalacaklar ya da Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 tatbik ederek, kafirler, zalimler, fas\u0131klar s\u0131n\u0131f\u0131na dahil olacaklard\u0131r. \u0130nsanlar da y\u00f6neticilerden ve yarg\u0131\u00e7lardan, kendilerine ili\u015fkin meselelerde, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fcn uygulanmas\u0131n\u0131 kabul etmek suretiyle m\u00fc'min olacaklard\u0131r. Aksi taktirde, m\u00fcmin olamayacaklard\u0131r. Bu iki u\u00e7 aras\u0131nda, bir orta yol yoktur. Bu ba\u011flamda, bir ak\u0131l y\u00fcr\u00fctme, bir mazeret, ya da \u00e7\u0131kar g\u00f6zeticili\u011fi diye bir \u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. Zira Allah, insanlar\u0131n Rabbidir. \u0130nsanlar i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu bilendir. \u0130nsanlar i\u00e7in en uygun olanlar\u0131n ger\u00e7ekle\u015fmesi i\u00e7in de onlar i\u00e7in bir \u015feriat belirlemektedir. Allah'\u0131n kullar\u0131ndan hi\u00e7 kimse, "Ben Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 kabul etmiyorum" ya da "\u0130nsanlar\u0131n menfaatlerini ben, Allah'tan daha iyi bilirim" diyemez. Diliyle ya da davran\u0131\u015flar\u0131yla b\u00f6yle bir\u015fey diyecek olursa, o kimse iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r.\u0130\u015fte burada, son derece a\u00e7\u0131k ve net nasslarla, \u00e7ok ama \u00e7ok \u00f6nemli olan bu meseleye temas ediliyor. Bir yandan da, Medine'deki yahudilerin durumlar\u0131, m\u00fcnaf\u0131klarla birlikte ger\u00e7ekle\u015ftirdikleri manevralar ve haz\u0131rlad\u0131klar\u0131 komplolar, ayr\u0131ca, \u0130sl\u00e2m'\u0131n Medine'de devlet olu\u015fundan itibaren s\u00fcrekli kurduklar\u0131 tuzaklara kar\u015f\u0131 peygamberimizin nas\u0131l bir tav\u0131r tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131 dile getiriliyor.Burada ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde \u00f6nce \u015fu tesbit yap\u0131l\u0131yor: Allah kat\u0131ndan gelen t\u00fcm dinler, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmenin mutlak gereklili\u011finin, t\u00fcm ya\u015fam\u0131n Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na g\u00f6re d\u00fczenlenmesinin, bu meselenin iman ile k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ile cahiliyye, \u015feriat ile be\u015fer\u00ee sistemler aras\u0131nda bir yol ayr\u0131m\u0131 olarak alg\u0131lanmas\u0131n\u0131n zorunlulu\u011funu ifade eder... Tevrat'\u0131 Allah, bir yol g\u00f6sterici, bir ayd\u0131nlat\u0131c\u0131 olarak indirmi\u015ftir: "Gerek \u0130sl\u00e2m'a ba\u011fl\u0131 peygamberler ve gerekse Allah'a ba\u011fl\u0131 bilginler ile din adamlar\u0131, Allah'\u0131n bu kitab\u0131n\u0131n g\u00f6revli koruyucular\u0131 ve do\u011frulu\u011funun \u015fahitleri s\u0131fat\u0131 ile yahudiler aras\u0131nda buna g\u00f6re h\u00fck\u00fcm verirler.""Onlar\u0131n yanlar\u0131nda, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc i\u00e7eren Tevrat vard\u0131r""Tevrat'ta yahudilere yaz\u0131l\u0131 olarak bildirdik ki can\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 cand\u0131r.""Allah Meryem o\u011flu \u0130sa'ya da, "kendinden \u00f6nceki Tevrat'\u0131 onaylayan, takval\u0131lar i\u00e7in yol g\u00f6sterici ve \u00f6\u011f\u00fct olan" \u0130ncil'i indirmi\u015ftir. "\u0130ncil \u00fcmmeti, Allah'\u0131n bu kitapta indirdiklerine g\u00f6re b\u00fck\u00fcm versin". Yine Allah peygamberimize de "daha \u00f6nceki kutsal kitab\u0131 onaylay\u0131c\u0131 ve i\u00e7eri\u011fini koruyucu olan bu hak kitab" Kur'an'\u0131 indirmi\u015f ve ona "Onlar aras\u0131nda Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re b\u00fck\u00fcm ver, sana gelen ger\u00e7ekten saparak onlar\u0131n keyfi arzular\u0131na uyma!" buyurmu\u015ftur. "Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, k\u00e2firlerin ta kendileridir." "Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, zalimlerin ta kendileridir".. "Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir." "Yoksa istedikleri cahiliye d\u00fczeni midir? Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re, Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?" G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi t\u00fcm dinler, bu meseleye dikkat \u00e7ekmekte,dolay\u0131s\u0131yla gerek y\u00f6neticiler gerekse y\u00f6netilenler i\u00e7in, iman\u0131n tan\u0131m\u0131n\u0131n ve \u0130sl\u00e2m'\u0131n \u015fart\u0131n\u0131n ne oldu\u011fu tespit edilmektedir. Bu da y\u00f6netenlerin Allah'\u0131n indirdi\u011fi ile h\u00fckmetmesi, y\u00f6netilenlerin bu h\u00fckm\u00fc kabul etmesi ya da Allah'\u0131n \u015feriat\u0131 d\u0131\u015f\u0131ndaki \u015feriatlar\u0131n ve h\u00fck\u00fcmlerin istenilmemesidir.Meseleyi bu \u015fekilde ortaya koymak, son derece \u00f6nemlidir. Bu \u00e7er\u00e7eve i\u00e7erisinde, s\u00f6z konusu meselede titizlenmenin temelinde, son derece \u00f6nemli nedenler vard\u0131r. Bu nedenler nelerdir acaba? \u0130\u015fte bizler, gerek buradaki nasslarda, gerekse Kur'an'\u0131n genel ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde, bu sorunun cevab\u0131n\u0131 arad\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, s\u00f6z konusu nedenlerin son derece a\u00e7\u0131k ve net bir bi\u00e7imde ortada oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz.Bu meselede kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kan en \u00f6nemli noktalardan ilki, Allah'\u0131n \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve insanlar \u00fczerinde -hi\u00e7bir orta\u011f\u0131 olmaks\u0131z\u0131n- egemenli\u011fini kabul emek ya da bunu reddetmektedir. \u0130\u015fte bu ba\u011flamda, mesele iman ya da k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ya da cahiliyye meselesidir.Kur'an'\u0131n her yerinde bu ger\u00e7ek vurgulanmaktad\u0131r...Allah, yaratand\u0131r... Bu evrenin yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Bu insan\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Yerlerde ve g\u00f6klerde ne varsa t\u00fcm\u00fcn\u00fc, bu insan\u0131n hizmetine vermi\u015ftir. Allah, yaratmada tektir. Bu konuda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu de\u011fildir.Allah, yarat\u0131c\u0131 oldu\u011fu gibi, ayn\u0131 zamanda r\u0131z\u0131k verendir. Hi\u00e7 kimse, ne kendi si ne de bir ba\u015fkas\u0131 i\u00e7in, r\u0131z\u0131k noktas\u0131nda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir g\u00fcce sahip de\u011fildir.Evren ve insanlar \u00fczerinde egemen olan biricik g\u00fc\u00e7, Allah't\u0131r. O, yaratand\u0131r,her \u015feyin sahibidir, r\u0131z\u0131k verendir. G\u00fcc\u00fcn ger\u00e7ek sahibi O'dur. O'nun g\u00fcc\u00fc olmaks\u0131z\u0131n, ne yaratmaktan s\u00f6z edilebilir, ne r\u0131z\u0131ktan, ne yarardan, ne de zarardan... Bu varl\u0131k aleminde salt egemen olan Allah't\u0131r.\u0130man, Allah'\u0131 t\u00fcm bu nitelikleriyle birlikte kabul etmektir. \u0130lahl\u0131k, egemenlik konular\u0131nda O'na, -kesinlikle hi\u00e7bir ortak ko\u015fmaks\u0131z\u0131n- boyun e\u011fmektir. \u0130slam, teslim olmak ve s\u00f6z konusu niteliklerin gerektirdiklerine itaat etmektir. \u0130lahl\u0131k, Rabblik, -insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131 da dahil olmak \u00fczere- t\u00fcm varl\u0131klara egemenlik noktalar\u0131nda, Allah'\u0131 birlemek demektir. O'nun, gerek yazg\u0131da, gerekse \u015feriat\u0131nda son derece belirgin olan egemenli\u011fini tan\u0131mak demektir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na teslim olman\u0131n anlam\u0131, -her\u015feyden \u00f6nce- O'nun \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmek demektir. S\u00f6z konusu \u015feriata teslim olmay\u0131p, ya\u015fam\u0131n hangi alan\u0131nda olursa olsun ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 benimsemenin anlam\u0131 ise, -her\u015feyden \u00f6nce- Allah'\u0131n ilahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmeyi reddetmek demektir. Teslimiyetin ya da ink\u00e2r\u0131n, s\u00f6zle ya da davran\u0131\u015fla olmas\u0131 bir\u015fey de\u011fi\u015ftirmez. Bu, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir. Bu nedenle de Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor: "kim Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermez ise onlar, k\u00e2firlerin ta kendileridir.", "zalimlerin ta kendileridir", "fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir."Bu meselede ikinci \u00f6nemli nokta ise, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n, insanlar\u0131n koydu\u011fu \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131nda ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir bi\u00e7imde ve kesinkes \u00fcst\u00fcn oldu\u011funu kabul emektir. Burada ele ald\u0131\u011f\u0131m\u0131z ayetlerin sonuncusunda, bu \u00fcst\u00fcnl\u00fck \u015f\u00f6yle dile getiriliyor: "Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?"Her t\u00fcrl\u00fc sosyal davran\u0131\u015fta, her t\u00fcrl\u00fc sosyal durumda, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, mutlak bi\u00e7imde kabul etmek de yine k\u00fcf\u00fcr ve iman meselesine girmektedir. \u0130nsanlar\u0131n sosyal davran\u0131\u015flar\u0131 ve durumlar\u0131 ne olursa olsun hi\u00e7 kimse, herhangi bir insan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ya da onun Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na e\u015fde\u011ferli\u011fini \u00f6ne s\u00fcremez. Buna yeltenen bir kimsenin, ayn\u0131 zamanda m\u00fcmin ya da m\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu \u00f6ne s\u00fcrmesi ise asla olas\u0131 de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ileri s\u00fcren kimse, insanlar\u0131n durumlar\u0131n\u0131 Allah'tan daha iyi bilebilece\u011fi, onlar\u0131n sorunlar\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcmlemede Allah'tan daha iyi h\u00fck\u00fcmler koyabilece\u011fi iddias\u0131ndad\u0131r. S\u00f6z konusu ki\u015fi bu tutumuyla, insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131 s\u00fcresince kar\u015f\u0131la\u015fabilecekleri durumlar\u0131 ve onlar\u0131n gereksinimlerini Allah'\u0131n bilemedi\u011fini, bu nedenle de \u015feriat\u0131nda bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini ya da bilmesine kar\u015f\u0131n herhangi bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini savlamaktad\u0131r. B\u00f6ylesi bir iddiada bulunan ki\u015fi her ne kadar m\u00fcminim dese de onun bu tutumu, iman ve \u0130sl\u00e2m ile asla ba\u011fda\u015ft\u0131r\u0131lamaz.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n di\u011fer \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131ndaki \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn tezah\u00fcrlerine gelince, bunlar\u0131 t\u00fcm\u00fcyle kavrayabilmek g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Zira, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n hikmeti, herhangi bir nesil i\u00e7in b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f de\u011fildir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f olan kimi hikmetlerini ise burada ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla verebilmemiz g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Bu nedenle, konuya \u00e7ok k\u0131sa de\u011finmekle yetinece\u011fiz:Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131na ili\u015fkin kapsaml\u0131, b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir y\u00f6ntem olarak kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu \u015feriatta, ya\u015fam bi\u00e7imleri nas\u0131l ve hangi d\u00fczeyde olursa olsun insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131n\u0131n her y\u00f6n\u00fcn\u00fc geli\u015ftirme, y\u00f6nlendirme ve d\u00fczenleme s\u00f6z konusudur.Bu sistem, insan\u0131n varl\u0131\u011f\u0131, insanl\u0131\u011f\u0131n gereksinimleri ve insan\u0131n \u00fczerinde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 evrene ili\u015fkin ger\u00e7ekli\u011fe, ayr\u0131ca evrende ve insanl\u0131\u011f\u0131n olu\u015fumunda egemen olan do\u011fa yasalar\u0131n\u0131n yap\u0131s\u0131na ili\u015fkin mutlak bilgiye dayanmaktad\u0131r. Bu sistem, ya\u015fama ili\u015fkin hi\u00e7 bir meseleyi es ge\u00e7memi\u015ftir. Dolay\u0131s\u0131yla bu sistem, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mad\u0131\u011f\u0131 gibi, s\u00f6z konusu etkinlikler ile do\u011fa yasalar\u0131 aras\u0131nda da y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mamaktad\u0131r. Tam tersine bu sistem, bir denge, bir uyum ve bir b\u00fct\u00fcnl\u00fck sa\u011flamaktad\u0131r. Salt d\u0131\u015f tezah\u00fcrlere ve salt belirli bir zaman diliminde ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f \u015feylere g\u00f6re bilgilenmi\u015f bir insan\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olan bir sistem ise, yukar\u0131da s\u00f6yledi\u011fimiz m\u00fckemmelli\u011fi sa\u011flayamayacakt\u0131r. \u0130nsan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir sistem, be\u015fer\u00ee bilgisizli\u011fin olumsuz etkilerinden kurtulamayacakt\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla b\u00f6yle bir sistemin, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mas\u0131 ve bunun da \u015fiddetli sars\u0131nt\u0131lar\u0131 beraberinde getirmesi ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, mutlak adalet \u00fczerine kurulmu\u015f bir sistemdir. Zira Allah, mutlak adaletin ne ile ve nas\u0131l ger\u00e7ekle\u015fece\u011fini herkesten iyi bilmektedir. Yine O, t\u00fcm varl\u0131klar\u0131n rabbi olmas\u0131 dolay\u0131s\u0131yla, varl\u0131klar aras\u0131nda adaleti sa\u011flama, ge\u00e7ici arzu, e\u011filim, zay\u0131fl\u0131k, bilgisizlik, eksiklik, a\u015f\u0131r\u0131l\u0131k ve ihmalkarl\u0131k gibi olumsuz niteliklerden uzak bir bi\u00e7imde, kendi sistemini ve \u015feriat\u0131n\u0131 belirleme g\u00fcc\u00fcne sahiptir. Oysa, \u015fehvetlerle, tutkularla, zaafla, ge\u00e7ici arzularla donat\u0131lan, \u00fcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck bilgisizlik ve eksiklikten kurtulamayan insan\u0131n \u00fcretece\u011fi bir sistem m\u00fckemmel olamayacakt\u0131r. Bu ba\u011flamda s\u00f6z konusu be\u015fer\u00ee sistemin, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir ku\u015fak taraf\u0131ndan \u00fcretilmi\u015f olmas\u0131 ger\u00e7e\u011fi de\u011fi\u015ftirmez. Her ne olursa olsun be\u015fer\u00ee bir sistem, ge\u00e7ici arzular, de\u011fi\u015fken istemler, tutkular ve bunlara ek olarak bilgisizlik, eksiklik, tek bir ku\u015fakta bile olsa belirli bir meseleye b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir \u00e7\u00f6z\u00fcm sunmadaki acizlik nedeniyle, kendini yetersizlikten kurtaramayacakt\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, t\u00fcm do\u011fa yasalar\u0131yla uyum i\u00e7erisindedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu \u015feriat\u0131n sahibi, evrenin de sahibidir. Evreni de insan\u0131 da yaratan O'dur. Dolay\u0131s\u0131yla insana ili\u015fkin bir \u015feriat belirlerken, onu evrendeki \u00f6\u011felerden biri olarak g\u00f6rmektedir. \u0130nsan, Allah taraf\u0131ndan, do\u011fru yolda y\u00fcr\u00fcmek ve evrendeki yasalar\u0131 bilmek ko\u015fuluyla, kendi hizmetine sunulan bu evrene belirli oranda da olsa y\u00f6n verebilme g\u00fcc\u00fcyle donat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla bu noktada, insan\u0131n hareketi ile i\u00e7inde ya\u015famakta oldu\u011fu evrenin hareketi aras\u0131nda, bir uyum sa\u011flanabilmektedir. Bu \u015feriatta insan ya\u015fam\u0131na, evrenle uyum i\u00e7inde en do\u011fal d\u00fczen sa\u011flanmaktad\u0131r. Ve insan, salt kendisine ve hemcinslerine kar\u015f\u0131 de\u011fil, ayn\u0131 zamanda evrendeki canl\u0131 cans\u0131z t\u00fcm varl\u0131klara kar\u015f\u0131 nas\u0131l davranaca\u011f\u0131n\u0131 bu \u015feriata g\u00f6re belirlemek durumundad\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu evrenden soyutlanabilmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayaca\u011f\u0131na g\u00f6re, onunla olan ili\u015fkisini sa\u011flam ve do\u011fru bir y\u00f6nteme uygun bi\u00e7imde belirlemesi de ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Yine, insan\u0131 insana k\u00f6lelikten kurtaran biricik sistem de Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi d\u0131\u015f\u0131ndaki t\u00fcm sistemlerde, insan insan\u0131n k\u00f6lesi k\u0131l\u0131nmakta ve insan insana tapmaktad\u0131r. \u0130nsan\u0131, kullara k\u00f6lelikten kurtararak, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu olmayan Allah'a ibadet eder hale getirmek, sadece ve sadece \u0130sl\u00e2m sistemine ait bir \u00f6zelliktir.Daha \u00f6nce de a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u00fczere, ilahl\u0131k konusundaki niteliklerin en \u00f6nemlisi, egemenliktir. Bu durumda, bir grup insan i\u00e7in kanun koyan bir ki\u015fi kendisini, o insanlar nezdinde ilahl\u0131k mertebesine y\u00fckseltmekte ve ilahl\u0131\u011fa ili\u015fkin nitelikleri kullanm\u0131\u015f olmaktad\u0131r. B\u00f6yle bir durumda s\u00f6z konusu insanlar, o kanun koyucunun kuludurlar, Allah'\u0131n kulu de\u011fil. Yine s\u00f6z konusu insanlar bu durumda, Allah'\u0131n dinine de\u011fil, o kanun koyucunun dinine mensup olmu\u015f demektirler.\u0130sl\u00e2m, \u015feriat belirleme hakk\u0131n\u0131 sadece Allah'a vermekle insan\u0131, kula kulluktan kurtarm\u0131\u015f, onun sadece Allah'a ibadet eder hale gelmesini sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle \u0130sl\u00e2m, insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, insan\u0131n yeniden do\u011fu\u015funu mu\u015ftulayan bir dindir... Zira insan\u0131n, kendisini bir ba\u015fka insan\u0131n hegemonyas\u0131ndan kurtaramad\u0131k\u00e7a, bu noktada t\u00fcm insanlarla Allah \u00f6n\u00fcnde e\u015fit bir konumda olmad\u0131k\u00e7a, kendisini yenileyebilmesi ya da varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 koruyabilmesi olas\u0131 de\u011fildir.Buradaki ayetlerde \u00fczerinde durulan mesele ger\u00e7ekten, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131ndaki en \u00f6nemli meselelerden biridir. Bu, ilahl\u0131k ve kulluk, adalet ve do\u011fruluk, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck ve e\u015fitlik, ayr\u0131ca insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc -hatta yeniden do\u011fu\u015fu- ile do\u011frudan ilintili olmas\u0131 sebebiyle, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir.Cahiliyye, belirli bir tarihsel s\u00fcre\u00e7ten ibaret de\u011fildir. Herhangi bir sistemde cahiliyye prensipleri mevcutsa, bu olgu hal\u00e2 ya\u015fan\u0131yor demektir. Cahiliyye, en \u00f6zl\u00fc tan\u0131m\u0131yla, Allah'\u0131n sistemini ve insanlara g\u00f6nderdi\u011fi \u015feriat\u0131n\u0131 de\u011fil de, insanlarca ge\u00e7ici arzular do\u011frultusunda belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131 benimsemektir. Bu ge\u00e7ici ve de\u011fi\u015fken arzular\u0131n, bir bireyin, bir s\u0131n\u0131f\u0131n, bir ulusun ya da belirli bir ku\u015faktaki t\u00fcm insanlar\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olmas\u0131 hi\u00e7 bir\u015feyi de\u011fi\u015ftirmez. Bu arzular ve istemler Allah'\u0131n \u015feriat\u0131ndan kaynaklanmad\u0131k\u00e7a, de\u011fi\u015fken ve ge\u00e7ici arzular olmaktan \u00f6teye ge\u00e7emeyecektir.Bir insan, insanlar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar\u0131n kayna\u011f\u0131nda, o insan\u0131n arzular\u0131 ve g\u00f6r\u00fc\u015fleri bulunmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir s\u0131n\u0131f, di\u011fer s\u0131n\u0131flar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar, s\u00f6z konusu s\u0131n\u0131f\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131 ya da parlamenter \u00e7o\u011funlu\u011fun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine, sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir ulustaki t\u00fcm s\u0131n\u0131flar\u0131n, t\u00fcm sekt\u00f6rlerin temsilcileri kendileri i\u00e7in kanun koyucu konumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, yan\u0131lt\u0131c\u0131 tutkulardan kesinlikle kurtulamayan, bilgisizlikten kesinlikle soyutlanamayan insanlar\u0131n arzular\u0131na ya da halk\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015flerine g\u00f6re belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir grup ulus, insanl\u0131k ad\u0131na kanun koyucu durumundaysa, bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, s\u00f6z konusu uluslar\u0131n ulusal ama\u00e7lar\u0131 ya da devletler toplulu\u011funun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla burada da farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Ancak, kanun koyucu, insanlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, toplumlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, uluslar\u0131n ve ku\u015faklar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131 ise, bu durumda s\u00f6z konusu olan, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. Bu \u015feriatta, hi\u00e7 kimse bir ba\u015fkas\u0131na kar\u015f\u0131 kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r.. Hi\u00e7 bir birey, hi\u00e7bir toplum, hi\u00e7bir devlet, hi\u00e7bir nesil, bir di\u011ferine kar\u015f\u0131 kollan\u0131p kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r. Zira Allah, herkesin Rabbidir. O'nun \u00f6n\u00fcnde herkes e\u015fittir. Zira Allah, herkesin ger\u00e7ek durumunu ve herkes i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu \u00e7ok iyi bilmektedir. Hi\u00e7bir a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa ya da savsaklamaya d\u00fc\u015fmeksizin insanlar\u0131n yarar\u0131n\u0131 g\u00f6zetme ve gereksinimlerine yan\u0131t verme noktas\u0131nda, hi\u00e7 kimse Allah'tan daha \u00fcst\u00fcn bir konumda olamaz.Kanun koyucu Allah'\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda biriyse insanlar, s\u00f6z konusu kanun koyucunun kulu durumundad\u0131r. Bu ba\u011flamda kanun koyucunun, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir devletler toplulu\u011fu olmas\u0131 hi\u00e7 bir \u015feyi de\u011fi\u015ftirmez.Ancak, kanun koyucu Allah ise, herkes \u00f6zg\u00fcr ve e\u015fit demektir. Herkes sadece Allah'a boyun e\u011fecek, sadece Allah'a ibadet edecek demektir. \u0130nsano\u011flunun ya\u015fam\u0131nda ve evrenin mevcut d\u00fczeninde s\u00f6z konusu meselenin bu denli \u00f6nemli olu\u015funun nedeni, burada yatmaktad\u0131r: "E\u011fer ger\u00e7ek, onlar\u0131n de\u011fi\u015fken istemlerine ve arzular\u0131na g\u00f6re belirlenseydi, g\u00f6kler ve yery\u00fcz\u00fc ve oralarda bulunanlar bozulup giderlerdi." (M\u00fcminun Suresi, 71)Allah'\u0131n indirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda yasalarla h\u00fckmetmenin sonucu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck, bozgun ve nihayet iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmakt\u0131r.\" \/>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.SOSYAL ADALET38- Erkek ve kad\u0131n h\u0131rs\u0131zlar\u0131n ellerini kesiniz. Bu onlar\u0131n su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah \u00fcst\u00fcn iradeli ve hikmet sahibidir.39- Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip islah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.40- G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\u0130sl\u00e2m toplumu, \u0130sl\u00e2m yurdunda ya\u015fayan normal insanlar\u0131n -farkl\u0131 inan\u00e7lar\u0131na g\u00f6re- her ferdi h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetini uzak tutacak tedbirleri al\u0131r. onlara ya\u015fama ve korunma g\u00fcvenli\u011fini e\u011fitim ve do\u011fru yapma g\u00fcvenli\u011fini ve adaletin e\u015fit da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 g\u00fcvencesini sa\u011flar. Her t\u00fcrl\u00fc \u00f6zel m\u00fclkiyetin helal yoldan kazan\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flar ve bunun topluma zarar veren de\u011fil, yarar sa\u011flayan toplumsal bir hak oldu\u011funu belirtir. T\u00fcm bunlar sayesinde, b\u00fct\u00fcn normal insanlar, h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetinden kurtar\u0131l\u0131r. Bu durumda \u0130sl\u00e2m h\u0131rs\u0131zlar ve \u00f6zel m\u00fclkiyet ile toplum g\u00fcvenli\u011fine sald\u0131ranlara \u015fiddetli bir ceza vermek hakk\u0131na sahiptir.T\u00fcm bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, \u015f\u00fcphe halinde haddi kald\u0131rmakta ve -kuvvetli bir delil olmad\u0131k\u00e7a- san\u0131\u011f\u0131 cezaland\u0131rmad\u0131\u011f\u0131 gibi ona tam bir g\u00fcvenlik de sa\u011flamaktad\u0131r.Herhalde bu \u00f6zet bilgiyi, biraz daha a\u00e7mam\u0131z uygun olacakt\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi, eksiksiz bir b\u00fct\u00fcnd\u00fcr. Kanunlar\u0131 teker teker ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda -sistemin yap\u0131s\u0131, dayanaklar\u0131, kalk\u0131\u015f noktalar\u0131, ama\u00e7lar\u0131 incelenmedik\u00e7e- gerekti\u011fi \u015fekilde anla\u015f\u0131lamaz. Bu sistemdeki par\u00e7alar bir b\u00fct\u00fcn olarak uygulanmad\u0131\u011f\u0131 takdirde i\u015flevlerini tam olarak yerine getiremez. \u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00fck\u00fcmlerinden veya prensiplerinden herhangi birini, tamam\u0131 \u0130sl\u00e2m'dan kaynaklanmayan bir sistemde uygulanmaya kalk\u0131\u015f\u0131l\u0131rsa bo\u015f yere \u00e7aba harcanm\u0131\u015f olur. B\u00fct\u00fcnd\u00fcr, kopar\u0131lm\u0131\u015f tek bir par\u00e7an\u0131n uygulanmas\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmas\u0131 demek de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130sl\u00e2m, par\u00e7alar ve b\u00f6l\u00fcmler de\u011fildir ve b\u00f6l\u00fcnemez. \u0130sl\u00e2m, hayat\u0131n her y\u00f6n\u00fcne ili\u015fkin uygulamalar\u0131 i\u00e7eren, eksiksiz bir sistemdir.Bu s\u00f6ylediklerimiz, genel bir \u00f6zelli\u011fidir bir niteliktir. H\u0131rs\u0131zl\u0131k konusuyla ilgisi de, bundan farkl\u0131 olmayacakt\u0131r.\u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen \u0130sl\u00e2m toplumundaki her bireyin hayat hakk\u0131n\u0131 ve hayat\u0131n\u0131 korumas\u0131 i\u00e7in gereken t\u00fcm ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 sa\u011flama hakk\u0131n\u0131 tan\u0131makla i\u015fe ba\u015flar. Yemesi, i\u00e7mesi, giyinmesi, oturaca\u011f\u0131 rahat ve huzur bulaca\u011f\u0131 bir ev edinmesi, her bireyin hakk\u0131d\u0131r.Her bireyin s\u00f6z konusu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n temini, toplumun -veya onu temsil eden devletin- \u00fczerindeki bir hakk\u0131d\u0131r. Bu ferdin, -\u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fcc\u00fc oldu\u011fu s\u00fcrece- kendisine \u00f6ncelikle \u00e7al\u0131\u015fma imkan\u0131 sa\u011flanmas\u0131, (ferde nas\u0131l \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131n\u0131n \u00f6\u011fretilmesi, \u00e7al\u0131\u015fma \u015fartlar\u0131n\u0131n kolay hale getirilmesi ve ona i\u015f ve ara\u00e7 gere\u00e7lerinin sa\u011flanmas\u0131) toplumdan -ve onu temsilen devletten- bekledi\u011fi bir hakt\u0131r.Ferdin ge\u00e7ici bir s\u00fcre veya \u00f6lene de\u011fin, k\u0131smen veya tamamen \u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fc\u00e7 yetiremedi\u011fi ya da i\u015f veya ara\u00e7 ve gere\u00e7lerini bulamad\u0131\u011f\u0131 ya da \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamad\u0131\u011f\u0131 zaman, bireyin bu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n herhangi bir yoldan kar\u015f\u0131lamas\u0131 da hakk\u0131d\u0131r. Onun bu ihtiyac\u0131 \u015fu yollarla giderilebilir:1- Ailesinde maddi imkan\u0131 iyi olan kimselerin \u015fer'an helal olan nafakay\u0131 sa\u011flamalar\u0131.2- Mahalle halk\u0131ndan maddi imkan\u0131 olan kimselerin \u015fer'an helal olan imkanlar sa\u011flamalar\u0131.3- M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beytu'l mal) zekattaki pay\u0131n\u0131 almas\u0131.E\u011fer zekat yeterli de\u011filse, \u0130sl\u00e2m yurdunda \u0130sl\u00e2m hukukunu b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayan \u0130sl\u00e2m devletinin muhta\u00e7lar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 zenginlerin mallar\u0131ndan giderme haklar\u0131n\u0131 yerine getirmesi farz olur. Bunu yapanlar da, bu s\u0131n\u0131rlar\u0131 ta\u015fmamal\u0131 zaruret d\u0131\u015f\u0131na ta\u015fmamal\u0131 ve helal yoldan sa\u011flanan \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn haklar\u0131n\u0131 m\u00fclkiyet \u00e7i\u011fnenmemelidir.\u0130sl\u00e2m, b\u00f6ylece kazan\u00e7 belirlemeye \u00f6zen g\u00f6stermekte yollar\u0131n\u0131 s\u0131n\u0131rland\u0131rmada \u015fiddetli \u00f6zel m\u00fclkiyet sadece helal yoldan sa\u011flanabilmektedir. Daha \u00f6nemlisi bu y\u00fczden, \u0130sl\u00e2m toplumundaki \u00f6zel m\u00fclkiyet ona sahip olmayanlar\u0131n duygular\u0131n\u0131 tahrik etmemekte ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n elinde bulunan \u015feyleri almak i\u00e7in ihtiraslar\u0131n\u0131 kabartmamaktad\u0131r. Sistem, \u00f6zellikle, onlar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 garanti alt\u0131na almakta ve onlar\u0131 mahrum etmemektedir. \u0130sl\u00e2m insanlar\u0131n vicdanlar\u0131n\u0131 ve ahl\u00e2klar\u0131n\u0131 terbiye eder. Fikirlerini \u00e7al\u0131\u015fmaya ve bu yolla kazanmaya y\u00f6neltir. Haram yoldan \u00e7almaya ve bu yoldan kazanca de\u011fil. Fertler i\u015f bulamaz ve kazanc\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamaya yetmez ise, haklar\u0131n\u0131 temiz ve onurlu yollarla kendilerine verir.O halde bu sistemin g\u00f6lgesinde ya\u015fayan biri ni\u00e7in h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaps\u0131n? Halbuki h\u0131rs\u0131z ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 gidermek i\u00e7in \u00e7almamaktad\u0131r.Halbuki zenginlik \u0130sl\u00e2m yurdunda m\u00fcsl\u00fcman toplumun cayd\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 b\u00f6yle bir yoldan sa\u011flanamaz. H\u0131rs\u0131zl\u0131k ise hem toplumun hakk\u0131 olan g\u00fcvenlik ortam\u0131n\u0131 yok eder hem de helal yoldan zengin olanlar\u0131, helal mal(ar\u0131n\u0131n g\u00fcvenli\u011finden mahrum eder.B\u00f6yle bir toplum da, her bireyin ne faizden, ne hile yoldan ne stokculuktan ne i\u015f\u00e7ilerin \u00fccretleri s\u0131rt\u0131ndan kazan\u00e7 sa\u011flama hakk\u0131 yoktur. Sadece helal yoldan mal kazanma hakk\u0131na sahiptir. Daha sonra mal\u0131ndan zekat\u0131n\u0131 ve zekattan ayr\u0131 olarak da toplumun ihtiya\u00e7 duydu\u011fu miktar\u0131 verecektir. Yine, b\u00f6yle bir sistemde her bireyin \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn\u00fcn g\u00fcvende olmas\u0131 ve gerek h\u0131rs\u0131zlar\u0131n, gerekse ba\u015fkalar\u0131n\u0131n bu mal\u0131 almas\u0131n\u0131n \u00f6nlenmesi hakk\u0131d\u0131r. T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa.. ihtiyac\u0131n\u0131 giderdi\u011fi, bu su\u00e7un haram oldu\u011funu bildi\u011fi ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n (ki onlar bu mallar\u0131n\u0131 ne \u00e7alm\u0131\u015flar ne de haram yoldan biriktirmi\u015flerdir) sahip oldu\u011fu mala muhta\u00e7 olmad\u0131\u011f\u0131 halde \u00e7alarsa...Bu durumda iken, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, onun hi\u00e7bir \u00f6zr\u00fc kalmam\u0131\u015ft\u0131r ve su\u00e7u isbat edildi\u011fi zaman ona kimsenin ac\u0131mamas\u0131 gerekir.\u0130htiya\u00e7 ve benzeri bir \u015f\u00fcphe bulunmas\u0131 durumuna gelince; \u0130slam'da genel kural haddin \u015f\u00fcphe durumunda kald\u0131r\u0131lmas\u0131d\u0131r. Bu y\u00fczden Hz. \u00d6mer bir k\u0131tl\u0131k d\u00f6neminde, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u toplumda yayg\u0131nla\u015fmas\u0131na ra\u011fmen el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u00f6zel bir olayda, \u0130bnu Hatib b. Ebu Deltea'n\u0131n k\u00f6leleri birinden bir deve \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda da el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6nce onlar\u0131n ellerinin kesilmesini emretmi\u015f daha sonra efendilerinin onlar\u0131 a\u00e7 b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 ortaya \u00e7\u0131k\u0131nca, onlara had uygulamaktan vazge\u00e7mi\u015f ve efendilerini bedel olarak bir ka\u00e7 deve de\u011ferini payla\u015ft\u0131rarak \u00f6deme cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n had cezalar\u0131n\u0131 ancak toplumun bir kesiminin bir di\u011fer kesimden \u00fcst\u00fcn oldu\u011fu mant\u0131\u011f\u0131na dayand\u0131rmayan koruma y\u00f6ntemlerini onurland\u0131rma y\u00f6ntemlerine ba\u015fvurmaktan daha \u00f6ncelikli kabul eden, sadece hi\u00e7bir gerek\u00e7esi bulunmayan sald\u0131rganlar\u0131 cezaland\u0131ran eksiksiz sistemin g\u00f6lgesinde anlamaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131y\u0131z.Bu genel ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klad\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n cezas\u0131 ile ilgili konuya devam edebiliriz.H\u0131rs\u0131zl\u0131k ba\u015fkas\u0131n\u0131n sakl\u0131 mal\u0131n\u0131 gizlice almakt\u0131r. \u00c7al\u0131nan mal\u0131n bir sahip olmas\u0131 gerekir. M\u00fcsl\u00fcman f\u0131k\u0131h bilginleri ba\u015fkas\u0131n\u0131n saklanm\u0131\u015f ve gizlice \u00e7al\u0131nan mal\u0131n\u0131n, en az \u00e7eyrek dinar de\u011ferinde olmas\u0131 gerekti\u011finde fikir birli\u011fine varm\u0131\u015flard\u0131r. \u015eu anki param\u0131zla bu, yirmi be\u015f M\u0131s\u0131r (Bu de\u011fer M\u0131s\u0131r paras\u0131na g\u00f6re) etmektedir. Bu mal\u0131n, gizlenmi\u015f olmas\u0131 ve h\u0131rs\u0131z\u0131n onu gizlendi\u011fi yerden \u00e7almas\u0131 \u00d6rne\u011fin kendisine mal teslim edilen emanet\u00e7inin eli kesilmez. Eve girmeye izinli olan hizmet\u00e7i, evden bir \u015fey \u00e7alsa yine eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu mal saklanm\u0131\u015f de\u011fildir. Emanet\u00e7inin, emanet mal\u0131 inkar etmesi tarladaki \u00fcr\u00fcn\u00fcn ambara g\u00f6t\u00fcr\u00fclmeden \u00e7al\u0131nmas\u0131 ve ev veya sand\u0131k d\u0131\u015f\u0131ndaki bir mal\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 durumlar\u0131nda da el kesme cezas\u0131 uygulanmaz. Mal\u0131n, ba\u015fkas\u0131ndan saklanm\u0131\u015f olmas\u0131 gereklidir. Ortaklardan biri, di\u011fer orta\u011f\u0131n\u0131n mal\u0131n\u0131 \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda, da el kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu malda pay\u0131 vard\u0131r, ba\u015fkas\u0131na ait de\u011fildir. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beyt\u00fc'l mal) \u00e7alan kimsenin de eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunda onun da bir pay\u0131 vard\u0131r. Bu da tamamen ba\u015fkas\u0131na ait bir mal de\u011fildir. Bu gibi durumlarda uygulanacak, el kesme cezas\u0131 olmay\u0131p, yaln\u0131zca ta'zir cezas\u0131d\u0131r. (Tazir, had cezas\u0131ndan daha hafif olan ve hakimin g\u00f6r\u00fc\u015f veya toplumun geleneklerine g\u00f6re de\u011fi\u015fik durumlarda d\u00f6vme, hapsetme azarlama ve nasihat etme \u015feklindeki cezalard\u0131r.)El kesme cezas\u0131 sa\u011f bilekten kesilerek uygulan\u0131r. Tekrar h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, sol aya\u011f\u0131 bilekten kesilir. Bunlar el kesme cezas\u0131nda fikir birli\u011fine var\u0131lan \u00f6l\u00e7\u00fclerdir. F\u0131k\u0131h bilginleri, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc ve d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc ne yap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir.Ku\u015fku hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr...A\u00e7l\u0131k ve ihtiya\u00e7 bulundu\u011fu \u015f\u00fcphesi, hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. Malda ortakl\u0131k bulundu\u011fu ku\u015fkusu da haddi kald\u0131r\u0131r. Su\u00e7unu itiraf eden kimsenin, ifadesinden vazge\u00e7mesi e\u011fer \u015fahid yoksa yine haddi kald\u0131ran bir \u015f\u00fcphe say\u0131l\u0131r.F\u0131k\u0131h bilginleri, neyin \u015f\u00fcphe kabul edilece\u011finde fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir. \u00d6rne\u011fin \u0130mam Ebu hanife, asl\u0131nda mubah olan \u015feylerin -saklanm\u0131\u015f olsalar bile- \u00e7al\u0131nmas\u0131nda haddi kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Saklanm\u0131\u015f ve yakalanm\u0131\u015f av\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 gibi. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunlar\u0131n her ikisi de aslen mubaht\u0131r ve asl\u0131 mubah olan \u015feyin sakland\u0131ktan sonra bile mubahl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc \u015f\u00fcphesi vard\u0131r. imam\u0131 Malik, \u0130mam\u0131 \u015eafii ve \u0130mam\u0131 Ahmed ise, bu gibi durumlarda haddi kald\u0131rmazlar. \u0130mam Ebu Hanife yiyecek, meyva, sebze, et, ekmek vb. gibi b\u00fct\u00fcn \u00e7abuk bozulan \u015feyleri \u00e7almada el kesme haddini kald\u0131r\u0131r. \u0130mam Ebu Yusuf, Ebu Hanife'den farkl\u0131 olarak \u00fc\u00e7 imam\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmi\u015ftir.F\u0131k\u0131h bilginlerinin bu konudaki farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015flerini uzun boylu anlatmaya giri\u015fecek de\u011filiz. Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgi i\u00e7in f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131na bak\u0131ls\u0131n.\u0130sl\u00e2m'\u0131n insanlar\u0131n ku\u015fkular\u0131 sebebiyle cezaland\u0131r\u0131lmamalar\u0131na y\u00f6nelik isteklili\u011fine ve ho\u015f g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne dair bir g\u00f6sterge almas\u0131 i\u00e7in bu \u00f6rnekleri verdik. Hz. Peygamber \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:"\u015e\u00fcpheler sebebiyle (cezalar\u0131) kald\u0131r\u0131n."Hz. \u00d6mer de \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur: \u015e\u00fcphe sebebiyle cezalar\u0131 kald\u0131rmam bana hay\u0131r y\u00f6n\u00fcnden onu uygulamaktan daha ho\u015f geliyor.Bununla beraber, \u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen bir m\u00fcsl\u00fcman toplumda t\u00fcm korunma yollar\u0131 ve adalet garantilerinin sa\u011flanmas\u0131na ra\u011fmen, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapana, hadle sert cezalar vermesinin gerek\u00e7eleri a\u00e7\u0131kland\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa verilen el kesme cezas\u0131n\u0131n uygunlu\u011fu hakk\u0131nda bir ka\u00e7 s\u00f6z s\u00f6ylememiz yerinde olacakt\u0131r:"H\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n" el kesme olarak belirlenmesinin sebebi \u015fudur: H\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa niyetlendi\u011fi zaman, kazanc\u0131n\u0131 ba\u015fkas\u0131n\u0131n kazanc\u0131yla artt\u0131rmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr. O, helal yoldan kazan\u00e7 k\u00fc\u00e7\u00fcmsemektedir. Haram yoldan mal\u0131n\u0131 artt\u0131rmay\u0131 ister. \u00c7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 ile yetinmez, ba\u015fkas\u0131n\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131na da g\u00f6z diker.Bunu da ya harcamalar\u0131n\u0131 artt\u0131rmak ve \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flamak i\u00e7in veya \u00e7al\u0131\u015fman\u0131n ve inek pe\u015finde ko\u015fman\u0131n yoruculu\u011fundan kurtulmak; ya da gelece\u011fini g\u00fcvenceye almak niyetiyle yapar. Onu h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa y\u00f6nelten ve bu yola s\u00fcr\u00fckleyen temel neden, kazanc\u0131n\u0131 art\u0131rma veya servetini \u00e7o\u011faltma d\u00fc\u015f\u00fcncesidir. \u0130sl\u00e2m hukuku el kesme cezas\u0131n\u0131 ilan ederek, insan ruhundaki bu i\u00e7 g\u00fcd\u00fclerine engel olmaya \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc el veya ayak kesme cezas\u0131 kanunun anla\u015f\u0131lmas\u0131na, azalmas\u0131na neden olur. Nitekim el ve ayak her hal\u00fck\u00e2rda \u00e7al\u0131\u015fma vas\u0131talar\u0131d\u0131r. Kanunun unutulmas\u0131 ise, servetin azalmas\u0131na neden olur. Bu da, harcama g\u00fcc\u00fcnden ve \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn azalmas\u0131 sonucunu do\u011furur. B\u00f6ylece de ki\u015fiyi daha \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015f\u0131p, \u00e7abalamaya ve gelecekten daha fazla endi\u015felenmeye s\u00fcr\u00fckler.\u0130slam hukuku, el kesme cezas\u0131n\u0131 kabul ederek insan\u0131 su\u00e7 i\u015flemeye s\u00fcr\u00fckleyen psikolojik fakt\u00f6rleri ortadan kald\u0131rm\u0131\u015f ve yerlerine h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7undan al\u0131koyan fakt\u00f6rleri yerle\u015ftirmi\u015ftir.Su\u00e7a s\u00fcr\u00fckleyen fakt\u00f6rlerin a\u011f\u0131r bast\u0131\u011f\u0131 ve insan\u0131 su\u00e7 i\u015fleyip cezas\u0131n\u0131 bir defa g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc zaman, art\u0131k insan\u0131 su\u00e7tan al\u0131koyan psikolojik fakt\u00f6rler a\u011f\u0131r basar ve bundan b\u00f6yle ikinci kez bu su\u00e7u i\u015flemeye kalk\u0131\u015fmaz.\u0130\u015fte bu, \u0130sl\u00e2m hukukunun h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n \u00fczerine yerle\u015ftirildi\u011fi temeli olu\u015fturmaktad\u0131r. Ger\u00e7ekten bu ceza kainat\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan g\u00fcn\u00fcm\u00fcze de\u011fin h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n oturtuldu\u011fu en hay\u0131rl\u0131 temeldir."Be\u015feri kanunlar h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131 olarak hapsi \u00f6ng\u00f6rmektedirler. Bu ceza, genelde su\u00e7larla, \u00f6zelde de h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u ile m\u00fccadele de etkisiz kalan bir cezad\u0131r. Bu etkisizli\u011fin sebebi, hapis cezas\u0131n\u0131n h\u0131rs\u0131z\u0131n ruhunda onu, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7unu i\u015flemekten al\u0131koyacak g\u00fcd\u00fcleri harekete ge\u00e7irememesidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc h\u00e2pis cezas\u0131nda, h\u0131rs\u0131zla eylemi aras\u0131na sadece hapis s\u00fcresince engel konulmaktad\u0131r. Hapiste iken ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131lan\u0131p istekleri yerine getirildi\u011fi halde korunmaya ne ihtiyac\u0131 vard\u0131r?Hapisten \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda ise, \u00e7al\u0131\u015fmaya ve kazanmaya kudretli durumdad\u0131r. Ona g\u00f6re t\u00fcm yollar a\u00e7\u0131kt\u0131r, servetini artt\u0131rmak ve ge\u00e7imini sa\u011flamak i\u00e7in gerek helal, gerekse haram t\u00fcm yollar ayn\u0131d\u0131r. \u0130nsanlar\u0131 kand\u0131rmaya ve \u015ferefli biri gibi \u00e7\u0131kmaya yetenekli durumdad\u0131r. Onlar da onu severler ve kendisiyle i\u015fbirli\u011fi yaparlar.E\u011fer sonu\u00e7ta emeline ula\u015f\u0131rsa, zaten bu istedi\u011fi \u015feydir. Emeline ula\u015famazsa da, hi\u00e7bir \u015fey kaybetmemekte ve hi\u00e7bir \u00f6nemli \u00e7\u0131kar\u0131 zedelenmemektedir.El kesme cezas\u0131 ise, h\u0131rs\u0131z ile eylemi aras\u0131na engel olarak girer veya \u00e7al\u0131\u015fma ve kazanma g\u00fcc\u00fc b\u00fcy\u00fck oranda azal\u0131r. Daha \u00e7ok kazanma f\u0131rsat\u0131 ise art\u0131k elden gidecektir. Kazanc\u0131 pek \u00e7ok durumda, hi\u00e7 yoktan iyi olmas\u0131na ra\u011fmen, \u00e7ok azalm\u0131\u015f ve yok s\u0131n\u0131r\u0131na kadar d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr Art\u0131k o insanlar\u0131 bir daha ne kand\u0131rabilecek ne de g\u00fcvenlerini ve i\u015fbirliklerini istismar edebilecek bir yetene\u011fi elde edemeyecek \u015fekilde, i\u015fledi\u011fi su\u00e7un izini v\u00fccudunda ta\u015f\u0131yan bir adamd\u0131r. Kesik eli onun kirli ge\u00e7mi\u015fini hayk\u0131racakt\u0131r. Hatas\u0131 kesin olarak \u015fudur: El kesme cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda, tahribat o kadar azalmakta, hapis cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda ise, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n kazanc\u0131 tercih edilmektedir. Yaln\u0131zca h\u0131rs\u0131z\u0131n de\u011fil t\u00fcm insanlar\u0131n do\u011fas\u0131nda \u00e7\u0131kar sa\u011flayan i\u015fleri tercih etme ve tahribat do\u011furan eylemlerden ise ka\u00e7\u0131nma e\u011filimi vard\u0131r.T\u00fcm bunlardan sonra "el kesme cezas\u0131, asr\u0131m\u0131zda \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ve insanl\u0131\u011f\u0131n ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uygun d\u00fc\u015fmemektedir." diyenlere hayret do\u011frusu. Sanki insanl\u0131k ve medeniyet h\u0131rs\u0131z su\u00e7una kar\u015f\u0131l\u0131k \u00f6d\u00fcllendirmek, yapt\u0131\u011f\u0131 eylemleri cesaretlendirmek, korku ve \u0131zd\u0131rab i\u00e7erisinde ya\u015famak ve t\u00fcm \u00e7al\u0131\u015fmam\u0131z\u0131n kazanc\u0131 aylak ve soygunculara pe\u015fke\u015f \u00e7ekerek g\u00fc\u00e7l\u00fck ve zorluklar i\u00e7erisinde kalmam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir.T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, tekrar "El kesme cezas\u0131, insanl\u0131k ve medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmaz" laf\u0131n\u0131 ileri s\u00fcrenlere hayret do\u011frusu! Sanki medeniyet ve insanl\u0131k; s\u00f6zlerine sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka hi\u00e7bir delili bulunmayan (bu adam\u0131n s\u00f6zlerini kabul ederek) \u00e7a\u011fda\u015f ilmi ve sa\u011flam mant\u0131\u011f\u0131 inkar etmemiz, insan do\u011fas\u0131n\u0131 unutmam\u0131z -ge\u00e7mi\u015f milletlerin tecr\u00fcbelerinden bihaber kalmam\u0131z ve akl\u0131m\u0131z\u0131 bir kenara koyarak, d\u00fc\u015f\u00fcncemizin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 sonu\u00e7lar\u0131 yok saymam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir. Uygun ceza ger\u00e7ekte medeniyet ve insanl\u0131kla uyum i\u00e7erisinde olan cezad\u0131r. Hapis cezas\u0131, kald\u0131r\u0131lmay\u0131, el kesme cezas\u0131 ise ebediyen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmay\u0131 haketmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, ceza, psikolojinin sa\u011flam temellerine dayanmaktad\u0131r. Hapis cezas\u0131 ise, ne ilmi bir temele ne de tecr\u00fcbeye dayanmakta ve ne ak\u0131l ve mant\u0131kla ne de nesnelerin tabiat\u0131 ile uyu\u015fmaktad\u0131r.El kesme cezas\u0131, insan\u0131n gerek ruhu gerekse akl\u0131 ile uyum i\u00e7erisindedir. \u015eu halde o, bireylere uygun gelen ve toplumu islaha y\u00f6nelten bir cezad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, su\u00e7lar\u0131n azalmas\u0131na ve toplumun g\u00fcvencede olmas\u0131na neden olur. Ceza bireylerin ve toplumun yarar\u0131na oldu\u011fu s\u00fcrece, cezalar\u0131n en \u00fcst\u00fcn\u00fc ve en adilidir.Ne var ki, b\u00fct\u00fcn bu gerek\u00e7eler, baz\u0131lar\u0131na g\u00f6re el kesme cezas\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermeye yetmemektedir. \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar\u0131, el kesme cezas\u0131n\u0131n \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmayaca\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcndedirler.Bu onlar\u0131n ilk ve son gerek\u00e7eleridir. Ne var ki, hi\u00e7 de sa\u011flam bir delil de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, ad\u0131 \u00fczerinde "misliyle mukabele" anlam\u0131ndaki "ikub" dan t\u00fcremektedir. Etkisiz ve zay\u0131f oldu\u011fundan ceza olmaz. aksine oyun ve e\u011flence t\u00fcr\u00fc bir\u015fey olur. Bu isimle isimlenmesinin do\u011fru olabilmesi i\u00e7in cezan\u0131n sertlik i\u00e7ermesi gerekir.Merhametlilerin en merhametlisi olan ve h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa sert bir ceza veren y\u00fcce Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor:"Su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza olarak onlar\u0131n ellerini kesiniz."Bu Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Bir su\u00e7un i\u015flenmesini \u00f6nlemek onu i\u015fleyecek olan ki\u015fiye kar\u015f\u0131 bir ac\u0131mad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu ceza, o \u015fahs\u0131n su\u00e7 i\u015flemesini \u00f6nleyecektir. Kalbi kararm\u0131\u015f ve ruhu k\u00f6rlenmi\u015f kimseden ba\u015fkas\u0131, insanlar\u0131 yaratan Allah'tan daha \u00e7ok insanlara kar\u015f\u0131 merhamet hissi besledi\u011fini ileri s\u00fcrmez. Uygulamalar, el kesme cezas\u0131n\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n ilk bir as\u0131rl\u0131k d\u00f6neminde sadece bir ka\u00e7 ki\u015fiye verildi\u011fini g\u00f6stermektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc topluma d\u00fczenli cezalar sert ve g\u00fcvenceler yeterli oldu\u011fu i\u00e7in sadece birka\u00e7 ki\u015fiye uygulamak ihtiyac\u0131 do\u011fmu\u015ftur. Sonra Allah tevbe etmek isteyen, pi\u015fman olup, d\u00f6nen ve vazge\u00e7en daha sonra da bu olumsuz s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015fmayan, aksine salih amel i\u015fleyen ve olumlu hay\u0131rlara y\u00f6nelen kimseye tevbe kap\u0131s\u0131n\u0131 a\u00e7ar."Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip, \u0131slah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir."Zul\u00fcm ne k\u00f6t\u00fc bir fiildir ve zalimi zul\u00fcmden sak\u0131nd\u0131r\u0131p oturmak yeterli de\u011fildir. Aksine, onun yeri, iyi ve uygun bir fiil ile doldurulmal\u0131d\u0131r. ilahi sistemde durum, bundan daha hassast\u0131r. \u0130nsan\u0131n ruhu, harekete ge\u00e7irilmelidir. O k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculuktan al\u0131konuldu\u011fu halde iyi ve salih amele y\u00f6neltilmez ise, yerinde bir bo\u015fluk kalacak ve bu bo\u015fluk tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculukla doldurabilecektir.\u0130yilik ve \u0131slaha y\u00f6neltildi\u011finde ise, bu olumlu hareket ve bu faaliyet sayesinde tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculu\u011fa d\u00f6nmeyece\u011finden g\u00fcvencede olunur. Bu y\u00f6ntem ile insanlar\u0131 terbiye eden Allah'd\u0131r. Yaratan ve yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 en iyi bilen Allah't\u0131r.Su\u00e7 ve cezadan tevbe ve ba\u011f\u0131\u015ftan s\u00f6z edildikten sonra Kur'an ayetleri d\u00fcnya ve ahiretteki ceza kanunlar\u0131n\u0131n temellendi\u011fi \u015fu genel prensibe ge\u00e7mektedir. Bu evrenin yaratan\u0131 ve sahibi ayn\u0131 zamanda oradaki en y\u00fcksek iradenin sahibi ve evren hakk\u0131nda tam bir yetki sahibidir. Gerek evrenin gerekse i\u00e7indeki varl\u0131klar\u0131n (ne olaca\u011f\u0131na) o karar verir. Buna ba\u011fl\u0131 olarak insanlara hayatlar\u0131nda uygulayacaklar\u0131 kanunlar\u0131 koyan, sonra d\u00fcnya ve ahirette onlar\u0131 amellerine g\u00f6re m\u00fckafatland\u0131ran ve cezaland\u0131ran da O'dur."G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter."O biricik egemendir. T\u00fcm m\u00fclk\u00fcn h\u00fck\u00fcmdar\u0131d\u0131r. O, d\u00fcnyada ya\u015fam\u0131n\u0131n kayna\u011f\u0131, ahirette ise ceza ve m\u00fckafat\u0131n belirleyicisidir. O ne ortak ne b\u00f6l\u00fcnme ne de ayr\u0131l\u0131k kabul eder. \u0130nsanlar\u0131n i\u015fleri ancak d\u00fcnyada ve ahirette yasama yetkisi ve ceza yetkisinin ayn\u0131 buyruktan al\u0131nmas\u0131 ile bir d\u00fczene girer."... E\u011fer yerde ve g\u00f6kte birden \u00e7ok ilah olsayd\u0131, bunlar karga\u015faya koyulurdu." (Enbiya Suresi, 22)"G\u00f6kte de ilah, yerde de ilah O'dur." (Zuhruf Suresi, 84)ULUH\u0130YET GER\u00c7E\u011e\u0130Burada, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131, \u0130sl\u00e2m\u00ee metod, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00f6netim ve ya\u015fam sistemine ili\u015fkin en \u00f6nemli meselelerden biri ele al\u0131n\u0131yor. Bu meseleye daha \u00f6nce, Al-i \u0130mran ve Nisa surelerinde de de\u011finilmi\u015fti. Ancak s\u00f6z konusu mesele, buradaki ayetlerde, \u00e7ok daha net ve kesin bir bi\u00e7imde kazan\u0131yor. Buradaki nasslar, mefhum ve \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131m olarak de\u011fil, bizzat laf\u0131z ve anlam bak\u0131m\u0131ndan bu temel meseleye dikkat \u00e7ekiyor.Bu da, yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131 -ard\u0131ndan, ilahl\u0131k, tevhid ve iman meselesidir. Meselenin \u00f6z\u00fc, \u015fu sorulara verilecek cevaplarla \u00f6zetlenebilir: Yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131, pe\u015f pe\u015fe gelen semavi dinlerce muhafaza edilen, peygamberlere ve onlar\u0131n yolundan y\u00fcr\u00fcyebilmeleri i\u00e7in daha sonraki y\u00f6neticilere farz k\u0131l\u0131nan Allah'\u0131n misaklar\u0131na, akitlerine ve koydu\u011fu kurallara g\u00f6re mi olacak? Yoksa, de\u011fi\u015fken arzulara, Allah'\u0131n koydu\u011fu kurallardan hi\u00e7 biriyle teyellendirilemeyen \u00e7\u0131karlara, bir nesil ya da de\u011fi\u015fik ku\u015faklarca benimsenen gelene\u011fe g\u00f6re mi olacak? Bir ba\u015fka deyi\u015fle, yery\u00fcz\u00fcnde ve insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131nda, ilahl\u0131k, Rablik ve hakimiyet, Allah'a m\u0131 ait olacak? Yoksa t\u00fcm bu sayd\u0131klar\u0131m\u0131z ya da bunlardan biri, insanlardan, Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi kanunlar koyan birine mi ait olacak?Y\u00fcce Allah, "O Allah ki O'ndan ba\u015fka ilah yoktur" buyuruyor. Allah'\u0131n insanlar i\u00e7in koydu\u011fu kurallar, O'nun insanlar\u0131n ilah\u0131, insanlar\u0131n da O'nun kulu olmas\u0131n\u0131 gerektirmektedir. Allah, insanlar\u0131, s\u00f6z konusu kurallarla, bunlar\u0131 uygulamakla y\u00fck\u00fcml\u00fc k\u0131l\u0131n\u0131\u015ft\u0131r. Yery\u00fcz\u00fcnde egemen olmas\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r. \u0130nsanlar\u0131n aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm verecekleri kurallar bunlard\u0131r. Peygamberlerin ve onlardan sonra i\u015f ba\u015f\u0131na ge\u00e7ecek y\u00f6neticilerin uymalar\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r.Y\u00fcce Allah, bu noktada savsaklamaya yer yoktur buyuruyor. Bu noktada \u00f6d\u00fcn verilemez. K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7apta da olsa herhangi bir a\u00e7\u0131dan sapmaya yer verilemez. Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi bir meselede, \u015fu veya bu bi\u00e7imde bir ku\u015fa\u011f\u0131n benimsediklerine yada bir toplumun kabullendiklerine itibar edilemez.Y\u00fcce Allah, -t\u00fcm bu hususlarda- meselenin, iman yada k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m yada cahiliyye, \u015feriat yada be\u015fer\u00ee k\u00f6kenli sistemler meselesi oldu\u011funu ifade ediyor. Bu ba\u011flamda, bir uzla\u015fma s\u00f6z konusu olamaz! M\u00fc'minler, Allah'\u0131n indirdiklerini, tek bir harf bile eksiltmeksizin, herhangi bir de\u011fi\u015fikli\u011fe yeltenmeksizin, aynen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe koyanlard\u0131r.Kafirlere, zalimlere, fas\u0131klara gelince onlar, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmeyenlerdir. Dolay\u0131s\u0131yla y\u00f6neticiler, ya Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayarak iman \u00e7er\u00e7evesinin i\u00e7erisinde kalacaklar ya da Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 tatbik ederek, kafirler, zalimler, fas\u0131klar s\u0131n\u0131f\u0131na dahil olacaklard\u0131r. \u0130nsanlar da y\u00f6neticilerden ve yarg\u0131\u00e7lardan, kendilerine ili\u015fkin meselelerde, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fcn uygulanmas\u0131n\u0131 kabul etmek suretiyle m\u00fc'min olacaklard\u0131r. Aksi taktirde, m\u00fcmin olamayacaklard\u0131r. Bu iki u\u00e7 aras\u0131nda, bir orta yol yoktur. Bu ba\u011flamda, bir ak\u0131l y\u00fcr\u00fctme, bir mazeret, ya da \u00e7\u0131kar g\u00f6zeticili\u011fi diye bir \u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. Zira Allah, insanlar\u0131n Rabbidir. \u0130nsanlar i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu bilendir. \u0130nsanlar i\u00e7in en uygun olanlar\u0131n ger\u00e7ekle\u015fmesi i\u00e7in de onlar i\u00e7in bir \u015feriat belirlemektedir. Allah'\u0131n kullar\u0131ndan hi\u00e7 kimse, "Ben Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 kabul etmiyorum" ya da "\u0130nsanlar\u0131n menfaatlerini ben, Allah'tan daha iyi bilirim" diyemez. Diliyle ya da davran\u0131\u015flar\u0131yla b\u00f6yle bir\u015fey diyecek olursa, o kimse iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r.\u0130\u015fte burada, son derece a\u00e7\u0131k ve net nasslarla, \u00e7ok ama \u00e7ok \u00f6nemli olan bu meseleye temas ediliyor. Bir yandan da, Medine'deki yahudilerin durumlar\u0131, m\u00fcnaf\u0131klarla birlikte ger\u00e7ekle\u015ftirdikleri manevralar ve haz\u0131rlad\u0131klar\u0131 komplolar, ayr\u0131ca, \u0130sl\u00e2m'\u0131n Medine'de devlet olu\u015fundan itibaren s\u00fcrekli kurduklar\u0131 tuzaklara kar\u015f\u0131 peygamberimizin nas\u0131l bir tav\u0131r tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131 dile getiriliyor.Burada ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde \u00f6nce \u015fu tesbit yap\u0131l\u0131yor: Allah kat\u0131ndan gelen t\u00fcm dinler, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmenin mutlak gereklili\u011finin, t\u00fcm ya\u015fam\u0131n Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na g\u00f6re d\u00fczenlenmesinin, bu meselenin iman ile k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ile cahiliyye, \u015feriat ile be\u015fer\u00ee sistemler aras\u0131nda bir yol ayr\u0131m\u0131 olarak alg\u0131lanmas\u0131n\u0131n zorunlulu\u011funu ifade eder... Tevrat'\u0131 Allah, bir yol g\u00f6sterici, bir ayd\u0131nlat\u0131c\u0131 olarak indirmi\u015ftir: "Gerek \u0130sl\u00e2m'a ba\u011fl\u0131 peygamberler ve gerekse Allah'a ba\u011fl\u0131 bilginler ile din adamlar\u0131, Allah'\u0131n bu kitab\u0131n\u0131n g\u00f6revli koruyucular\u0131 ve do\u011frulu\u011funun \u015fahitleri s\u0131fat\u0131 ile yahudiler aras\u0131nda buna g\u00f6re h\u00fck\u00fcm verirler.""Onlar\u0131n yanlar\u0131nda, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc i\u00e7eren Tevrat vard\u0131r""Tevrat'ta yahudilere yaz\u0131l\u0131 olarak bildirdik ki can\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 cand\u0131r.""Allah Meryem o\u011flu \u0130sa'ya da, "kendinden \u00f6nceki Tevrat'\u0131 onaylayan, takval\u0131lar i\u00e7in yol g\u00f6sterici ve \u00f6\u011f\u00fct olan" \u0130ncil'i indirmi\u015ftir. "\u0130ncil \u00fcmmeti, Allah'\u0131n bu kitapta indirdiklerine g\u00f6re b\u00fck\u00fcm versin". Yine Allah peygamberimize de "daha \u00f6nceki kutsal kitab\u0131 onaylay\u0131c\u0131 ve i\u00e7eri\u011fini koruyucu olan bu hak kitab" Kur'an'\u0131 indirmi\u015f ve ona "Onlar aras\u0131nda Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re b\u00fck\u00fcm ver, sana gelen ger\u00e7ekten saparak onlar\u0131n keyfi arzular\u0131na uyma!" buyurmu\u015ftur. "Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, k\u00e2firlerin ta kendileridir." "Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, zalimlerin ta kendileridir".. "Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir." "Yoksa istedikleri cahiliye d\u00fczeni midir? Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re, Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?" G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi t\u00fcm dinler, bu meseleye dikkat \u00e7ekmekte,dolay\u0131s\u0131yla gerek y\u00f6neticiler gerekse y\u00f6netilenler i\u00e7in, iman\u0131n tan\u0131m\u0131n\u0131n ve \u0130sl\u00e2m'\u0131n \u015fart\u0131n\u0131n ne oldu\u011fu tespit edilmektedir. Bu da y\u00f6netenlerin Allah'\u0131n indirdi\u011fi ile h\u00fckmetmesi, y\u00f6netilenlerin bu h\u00fckm\u00fc kabul etmesi ya da Allah'\u0131n \u015feriat\u0131 d\u0131\u015f\u0131ndaki \u015feriatlar\u0131n ve h\u00fck\u00fcmlerin istenilmemesidir.Meseleyi bu \u015fekilde ortaya koymak, son derece \u00f6nemlidir. Bu \u00e7er\u00e7eve i\u00e7erisinde, s\u00f6z konusu meselede titizlenmenin temelinde, son derece \u00f6nemli nedenler vard\u0131r. Bu nedenler nelerdir acaba? \u0130\u015fte bizler, gerek buradaki nasslarda, gerekse Kur'an'\u0131n genel ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde, bu sorunun cevab\u0131n\u0131 arad\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, s\u00f6z konusu nedenlerin son derece a\u00e7\u0131k ve net bir bi\u00e7imde ortada oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz.Bu meselede kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kan en \u00f6nemli noktalardan ilki, Allah'\u0131n \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve insanlar \u00fczerinde -hi\u00e7bir orta\u011f\u0131 olmaks\u0131z\u0131n- egemenli\u011fini kabul emek ya da bunu reddetmektedir. \u0130\u015fte bu ba\u011flamda, mesele iman ya da k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ya da cahiliyye meselesidir.Kur'an'\u0131n her yerinde bu ger\u00e7ek vurgulanmaktad\u0131r...Allah, yaratand\u0131r... Bu evrenin yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Bu insan\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Yerlerde ve g\u00f6klerde ne varsa t\u00fcm\u00fcn\u00fc, bu insan\u0131n hizmetine vermi\u015ftir. Allah, yaratmada tektir. Bu konuda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu de\u011fildir.Allah, yarat\u0131c\u0131 oldu\u011fu gibi, ayn\u0131 zamanda r\u0131z\u0131k verendir. Hi\u00e7 kimse, ne kendi si ne de bir ba\u015fkas\u0131 i\u00e7in, r\u0131z\u0131k noktas\u0131nda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir g\u00fcce sahip de\u011fildir.Evren ve insanlar \u00fczerinde egemen olan biricik g\u00fc\u00e7, Allah't\u0131r. O, yaratand\u0131r,her \u015feyin sahibidir, r\u0131z\u0131k verendir. G\u00fcc\u00fcn ger\u00e7ek sahibi O'dur. O'nun g\u00fcc\u00fc olmaks\u0131z\u0131n, ne yaratmaktan s\u00f6z edilebilir, ne r\u0131z\u0131ktan, ne yarardan, ne de zarardan... Bu varl\u0131k aleminde salt egemen olan Allah't\u0131r.\u0130man, Allah'\u0131 t\u00fcm bu nitelikleriyle birlikte kabul etmektir. \u0130lahl\u0131k, egemenlik konular\u0131nda O'na, -kesinlikle hi\u00e7bir ortak ko\u015fmaks\u0131z\u0131n- boyun e\u011fmektir. \u0130slam, teslim olmak ve s\u00f6z konusu niteliklerin gerektirdiklerine itaat etmektir. \u0130lahl\u0131k, Rabblik, -insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131 da dahil olmak \u00fczere- t\u00fcm varl\u0131klara egemenlik noktalar\u0131nda, Allah'\u0131 birlemek demektir. O'nun, gerek yazg\u0131da, gerekse \u015feriat\u0131nda son derece belirgin olan egemenli\u011fini tan\u0131mak demektir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na teslim olman\u0131n anlam\u0131, -her\u015feyden \u00f6nce- O'nun \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmek demektir. S\u00f6z konusu \u015feriata teslim olmay\u0131p, ya\u015fam\u0131n hangi alan\u0131nda olursa olsun ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 benimsemenin anlam\u0131 ise, -her\u015feyden \u00f6nce- Allah'\u0131n ilahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmeyi reddetmek demektir. Teslimiyetin ya da ink\u00e2r\u0131n, s\u00f6zle ya da davran\u0131\u015fla olmas\u0131 bir\u015fey de\u011fi\u015ftirmez. Bu, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir. Bu nedenle de Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor: "kim Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermez ise onlar, k\u00e2firlerin ta kendileridir.", "zalimlerin ta kendileridir", "fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir."Bu meselede ikinci \u00f6nemli nokta ise, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n, insanlar\u0131n koydu\u011fu \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131nda ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir bi\u00e7imde ve kesinkes \u00fcst\u00fcn oldu\u011funu kabul emektir. Burada ele ald\u0131\u011f\u0131m\u0131z ayetlerin sonuncusunda, bu \u00fcst\u00fcnl\u00fck \u015f\u00f6yle dile getiriliyor: "Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?"Her t\u00fcrl\u00fc sosyal davran\u0131\u015fta, her t\u00fcrl\u00fc sosyal durumda, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, mutlak bi\u00e7imde kabul etmek de yine k\u00fcf\u00fcr ve iman meselesine girmektedir. \u0130nsanlar\u0131n sosyal davran\u0131\u015flar\u0131 ve durumlar\u0131 ne olursa olsun hi\u00e7 kimse, herhangi bir insan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ya da onun Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na e\u015fde\u011ferli\u011fini \u00f6ne s\u00fcremez. Buna yeltenen bir kimsenin, ayn\u0131 zamanda m\u00fcmin ya da m\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu \u00f6ne s\u00fcrmesi ise asla olas\u0131 de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ileri s\u00fcren kimse, insanlar\u0131n durumlar\u0131n\u0131 Allah'tan daha iyi bilebilece\u011fi, onlar\u0131n sorunlar\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcmlemede Allah'tan daha iyi h\u00fck\u00fcmler koyabilece\u011fi iddias\u0131ndad\u0131r. S\u00f6z konusu ki\u015fi bu tutumuyla, insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131 s\u00fcresince kar\u015f\u0131la\u015fabilecekleri durumlar\u0131 ve onlar\u0131n gereksinimlerini Allah'\u0131n bilemedi\u011fini, bu nedenle de \u015feriat\u0131nda bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini ya da bilmesine kar\u015f\u0131n herhangi bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini savlamaktad\u0131r. B\u00f6ylesi bir iddiada bulunan ki\u015fi her ne kadar m\u00fcminim dese de onun bu tutumu, iman ve \u0130sl\u00e2m ile asla ba\u011fda\u015ft\u0131r\u0131lamaz.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n di\u011fer \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131ndaki \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn tezah\u00fcrlerine gelince, bunlar\u0131 t\u00fcm\u00fcyle kavrayabilmek g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Zira, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n hikmeti, herhangi bir nesil i\u00e7in b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f de\u011fildir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f olan kimi hikmetlerini ise burada ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla verebilmemiz g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Bu nedenle, konuya \u00e7ok k\u0131sa de\u011finmekle yetinece\u011fiz:Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131na ili\u015fkin kapsaml\u0131, b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir y\u00f6ntem olarak kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu \u015feriatta, ya\u015fam bi\u00e7imleri nas\u0131l ve hangi d\u00fczeyde olursa olsun insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131n\u0131n her y\u00f6n\u00fcn\u00fc geli\u015ftirme, y\u00f6nlendirme ve d\u00fczenleme s\u00f6z konusudur.Bu sistem, insan\u0131n varl\u0131\u011f\u0131, insanl\u0131\u011f\u0131n gereksinimleri ve insan\u0131n \u00fczerinde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 evrene ili\u015fkin ger\u00e7ekli\u011fe, ayr\u0131ca evrende ve insanl\u0131\u011f\u0131n olu\u015fumunda egemen olan do\u011fa yasalar\u0131n\u0131n yap\u0131s\u0131na ili\u015fkin mutlak bilgiye dayanmaktad\u0131r. Bu sistem, ya\u015fama ili\u015fkin hi\u00e7 bir meseleyi es ge\u00e7memi\u015ftir. Dolay\u0131s\u0131yla bu sistem, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mad\u0131\u011f\u0131 gibi, s\u00f6z konusu etkinlikler ile do\u011fa yasalar\u0131 aras\u0131nda da y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mamaktad\u0131r. Tam tersine bu sistem, bir denge, bir uyum ve bir b\u00fct\u00fcnl\u00fck sa\u011flamaktad\u0131r. Salt d\u0131\u015f tezah\u00fcrlere ve salt belirli bir zaman diliminde ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f \u015feylere g\u00f6re bilgilenmi\u015f bir insan\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olan bir sistem ise, yukar\u0131da s\u00f6yledi\u011fimiz m\u00fckemmelli\u011fi sa\u011flayamayacakt\u0131r. \u0130nsan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir sistem, be\u015fer\u00ee bilgisizli\u011fin olumsuz etkilerinden kurtulamayacakt\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla b\u00f6yle bir sistemin, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mas\u0131 ve bunun da \u015fiddetli sars\u0131nt\u0131lar\u0131 beraberinde getirmesi ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, mutlak adalet \u00fczerine kurulmu\u015f bir sistemdir. Zira Allah, mutlak adaletin ne ile ve nas\u0131l ger\u00e7ekle\u015fece\u011fini herkesten iyi bilmektedir. Yine O, t\u00fcm varl\u0131klar\u0131n rabbi olmas\u0131 dolay\u0131s\u0131yla, varl\u0131klar aras\u0131nda adaleti sa\u011flama, ge\u00e7ici arzu, e\u011filim, zay\u0131fl\u0131k, bilgisizlik, eksiklik, a\u015f\u0131r\u0131l\u0131k ve ihmalkarl\u0131k gibi olumsuz niteliklerden uzak bir bi\u00e7imde, kendi sistemini ve \u015feriat\u0131n\u0131 belirleme g\u00fcc\u00fcne sahiptir. Oysa, \u015fehvetlerle, tutkularla, zaafla, ge\u00e7ici arzularla donat\u0131lan, \u00fcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck bilgisizlik ve eksiklikten kurtulamayan insan\u0131n \u00fcretece\u011fi bir sistem m\u00fckemmel olamayacakt\u0131r. Bu ba\u011flamda s\u00f6z konusu be\u015fer\u00ee sistemin, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir ku\u015fak taraf\u0131ndan \u00fcretilmi\u015f olmas\u0131 ger\u00e7e\u011fi de\u011fi\u015ftirmez. Her ne olursa olsun be\u015fer\u00ee bir sistem, ge\u00e7ici arzular, de\u011fi\u015fken istemler, tutkular ve bunlara ek olarak bilgisizlik, eksiklik, tek bir ku\u015fakta bile olsa belirli bir meseleye b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir \u00e7\u00f6z\u00fcm sunmadaki acizlik nedeniyle, kendini yetersizlikten kurtaramayacakt\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, t\u00fcm do\u011fa yasalar\u0131yla uyum i\u00e7erisindedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu \u015feriat\u0131n sahibi, evrenin de sahibidir. Evreni de insan\u0131 da yaratan O'dur. Dolay\u0131s\u0131yla insana ili\u015fkin bir \u015feriat belirlerken, onu evrendeki \u00f6\u011felerden biri olarak g\u00f6rmektedir. \u0130nsan, Allah taraf\u0131ndan, do\u011fru yolda y\u00fcr\u00fcmek ve evrendeki yasalar\u0131 bilmek ko\u015fuluyla, kendi hizmetine sunulan bu evrene belirli oranda da olsa y\u00f6n verebilme g\u00fcc\u00fcyle donat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla bu noktada, insan\u0131n hareketi ile i\u00e7inde ya\u015famakta oldu\u011fu evrenin hareketi aras\u0131nda, bir uyum sa\u011flanabilmektedir. Bu \u015feriatta insan ya\u015fam\u0131na, evrenle uyum i\u00e7inde en do\u011fal d\u00fczen sa\u011flanmaktad\u0131r. Ve insan, salt kendisine ve hemcinslerine kar\u015f\u0131 de\u011fil, ayn\u0131 zamanda evrendeki canl\u0131 cans\u0131z t\u00fcm varl\u0131klara kar\u015f\u0131 nas\u0131l davranaca\u011f\u0131n\u0131 bu \u015feriata g\u00f6re belirlemek durumundad\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu evrenden soyutlanabilmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayaca\u011f\u0131na g\u00f6re, onunla olan ili\u015fkisini sa\u011flam ve do\u011fru bir y\u00f6nteme uygun bi\u00e7imde belirlemesi de ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Yine, insan\u0131 insana k\u00f6lelikten kurtaran biricik sistem de Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi d\u0131\u015f\u0131ndaki t\u00fcm sistemlerde, insan insan\u0131n k\u00f6lesi k\u0131l\u0131nmakta ve insan insana tapmaktad\u0131r. \u0130nsan\u0131, kullara k\u00f6lelikten kurtararak, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu olmayan Allah'a ibadet eder hale getirmek, sadece ve sadece \u0130sl\u00e2m sistemine ait bir \u00f6zelliktir.Daha \u00f6nce de a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u00fczere, ilahl\u0131k konusundaki niteliklerin en \u00f6nemlisi, egemenliktir. Bu durumda, bir grup insan i\u00e7in kanun koyan bir ki\u015fi kendisini, o insanlar nezdinde ilahl\u0131k mertebesine y\u00fckseltmekte ve ilahl\u0131\u011fa ili\u015fkin nitelikleri kullanm\u0131\u015f olmaktad\u0131r. B\u00f6yle bir durumda s\u00f6z konusu insanlar, o kanun koyucunun kuludurlar, Allah'\u0131n kulu de\u011fil. Yine s\u00f6z konusu insanlar bu durumda, Allah'\u0131n dinine de\u011fil, o kanun koyucunun dinine mensup olmu\u015f demektirler.\u0130sl\u00e2m, \u015feriat belirleme hakk\u0131n\u0131 sadece Allah'a vermekle insan\u0131, kula kulluktan kurtarm\u0131\u015f, onun sadece Allah'a ibadet eder hale gelmesini sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle \u0130sl\u00e2m, insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, insan\u0131n yeniden do\u011fu\u015funu mu\u015ftulayan bir dindir... Zira insan\u0131n, kendisini bir ba\u015fka insan\u0131n hegemonyas\u0131ndan kurtaramad\u0131k\u00e7a, bu noktada t\u00fcm insanlarla Allah \u00f6n\u00fcnde e\u015fit bir konumda olmad\u0131k\u00e7a, kendisini yenileyebilmesi ya da varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 koruyabilmesi olas\u0131 de\u011fildir.Buradaki ayetlerde \u00fczerinde durulan mesele ger\u00e7ekten, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131ndaki en \u00f6nemli meselelerden biridir. Bu, ilahl\u0131k ve kulluk, adalet ve do\u011fruluk, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck ve e\u015fitlik, ayr\u0131ca insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc -hatta yeniden do\u011fu\u015fu- ile do\u011frudan ilintili olmas\u0131 sebebiyle, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir.Cahiliyye, belirli bir tarihsel s\u00fcre\u00e7ten ibaret de\u011fildir. Herhangi bir sistemde cahiliyye prensipleri mevcutsa, bu olgu hal\u00e2 ya\u015fan\u0131yor demektir. Cahiliyye, en \u00f6zl\u00fc tan\u0131m\u0131yla, Allah'\u0131n sistemini ve insanlara g\u00f6nderdi\u011fi \u015feriat\u0131n\u0131 de\u011fil de, insanlarca ge\u00e7ici arzular do\u011frultusunda belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131 benimsemektir. Bu ge\u00e7ici ve de\u011fi\u015fken arzular\u0131n, bir bireyin, bir s\u0131n\u0131f\u0131n, bir ulusun ya da belirli bir ku\u015faktaki t\u00fcm insanlar\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olmas\u0131 hi\u00e7 bir\u015feyi de\u011fi\u015ftirmez. Bu arzular ve istemler Allah'\u0131n \u015feriat\u0131ndan kaynaklanmad\u0131k\u00e7a, de\u011fi\u015fken ve ge\u00e7ici arzular olmaktan \u00f6teye ge\u00e7emeyecektir.Bir insan, insanlar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar\u0131n kayna\u011f\u0131nda, o insan\u0131n arzular\u0131 ve g\u00f6r\u00fc\u015fleri bulunmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir s\u0131n\u0131f, di\u011fer s\u0131n\u0131flar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar, s\u00f6z konusu s\u0131n\u0131f\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131 ya da parlamenter \u00e7o\u011funlu\u011fun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine, sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir ulustaki t\u00fcm s\u0131n\u0131flar\u0131n, t\u00fcm sekt\u00f6rlerin temsilcileri kendileri i\u00e7in kanun koyucu konumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, yan\u0131lt\u0131c\u0131 tutkulardan kesinlikle kurtulamayan, bilgisizlikten kesinlikle soyutlanamayan insanlar\u0131n arzular\u0131na ya da halk\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015flerine g\u00f6re belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir grup ulus, insanl\u0131k ad\u0131na kanun koyucu durumundaysa, bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, s\u00f6z konusu uluslar\u0131n ulusal ama\u00e7lar\u0131 ya da devletler toplulu\u011funun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla burada da farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Ancak, kanun koyucu, insanlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, toplumlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, uluslar\u0131n ve ku\u015faklar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131 ise, bu durumda s\u00f6z konusu olan, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. Bu \u015feriatta, hi\u00e7 kimse bir ba\u015fkas\u0131na kar\u015f\u0131 kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r.. Hi\u00e7 bir birey, hi\u00e7bir toplum, hi\u00e7bir devlet, hi\u00e7bir nesil, bir di\u011ferine kar\u015f\u0131 kollan\u0131p kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r. Zira Allah, herkesin Rabbidir. O'nun \u00f6n\u00fcnde herkes e\u015fittir. Zira Allah, herkesin ger\u00e7ek durumunu ve herkes i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu \u00e7ok iyi bilmektedir. Hi\u00e7bir a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa ya da savsaklamaya d\u00fc\u015fmeksizin insanlar\u0131n yarar\u0131n\u0131 g\u00f6zetme ve gereksinimlerine yan\u0131t verme noktas\u0131nda, hi\u00e7 kimse Allah'tan daha \u00fcst\u00fcn bir konumda olamaz.Kanun koyucu Allah'\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda biriyse insanlar, s\u00f6z konusu kanun koyucunun kulu durumundad\u0131r. Bu ba\u011flamda kanun koyucunun, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir devletler toplulu\u011fu olmas\u0131 hi\u00e7 bir \u015feyi de\u011fi\u015ftirmez.Ancak, kanun koyucu Allah ise, herkes \u00f6zg\u00fcr ve e\u015fit demektir. Herkes sadece Allah'a boyun e\u011fecek, sadece Allah'a ibadet edecek demektir. \u0130nsano\u011flunun ya\u015fam\u0131nda ve evrenin mevcut d\u00fczeninde s\u00f6z konusu meselenin bu denli \u00f6nemli olu\u015funun nedeni, burada yatmaktad\u0131r: "E\u011fer ger\u00e7ek, onlar\u0131n de\u011fi\u015fken istemlerine ve arzular\u0131na g\u00f6re belirlenseydi, g\u00f6kler ve yery\u00fcz\u00fc ve oralarda bulunanlar bozulup giderlerdi." (M\u00fcminun Suresi, 71)Allah'\u0131n indirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda yasalarla h\u00fckmetmenin sonucu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck, bozgun ve nihayet iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmakt\u0131r.\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2020-03-23T07:51:02+00:00\" \/>\n<meta property=\"article:modified_time\" content=\"2020-03-23T07:56:32+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/03\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK-18.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"730\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"360\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"35 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/\"},\"author\":{\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\"},\"headline\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER\",\"datePublished\":\"2020-03-23T07:51:02+00:00\",\"dateModified\":\"2020-03-23T07:56:32+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/\"},\"wordCount\":7014,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"articleSection\":[\"G\u00dcNDEM\"],\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/#respond\"]}]},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/\",\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\"},\"datePublished\":\"2020-03-23T07:51:02+00:00\",\"dateModified\":\"2020-03-23T07:56:32+00:00\",\"description\":\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.SOSYAL ADALET38- Erkek ve kad\u0131n h\u0131rs\u0131zlar\u0131n ellerini kesiniz. Bu onlar\u0131n su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah \u00fcst\u00fcn iradeli ve hikmet sahibidir.39- Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip islah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.40- G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\u0130sl\u00e2m toplumu, \u0130sl\u00e2m yurdunda ya\u015fayan normal insanlar\u0131n -farkl\u0131 inan\u00e7lar\u0131na g\u00f6re- her ferdi h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetini uzak tutacak tedbirleri al\u0131r. onlara ya\u015fama ve korunma g\u00fcvenli\u011fini e\u011fitim ve do\u011fru yapma g\u00fcvenli\u011fini ve adaletin e\u015fit da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 g\u00fcvencesini sa\u011flar. Her t\u00fcrl\u00fc \u00f6zel m\u00fclkiyetin helal yoldan kazan\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flar ve bunun topluma zarar veren de\u011fil, yarar sa\u011flayan toplumsal bir hak oldu\u011funu belirtir. T\u00fcm bunlar sayesinde, b\u00fct\u00fcn normal insanlar, h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetinden kurtar\u0131l\u0131r. Bu durumda \u0130sl\u00e2m h\u0131rs\u0131zlar ve \u00f6zel m\u00fclkiyet ile toplum g\u00fcvenli\u011fine sald\u0131ranlara \u015fiddetli bir ceza vermek hakk\u0131na sahiptir.T\u00fcm bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, \u015f\u00fcphe halinde haddi kald\u0131rmakta ve -kuvvetli bir delil olmad\u0131k\u00e7a- san\u0131\u011f\u0131 cezaland\u0131rmad\u0131\u011f\u0131 gibi ona tam bir g\u00fcvenlik de sa\u011flamaktad\u0131r.Herhalde bu \u00f6zet bilgiyi, biraz daha a\u00e7mam\u0131z uygun olacakt\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi, eksiksiz bir b\u00fct\u00fcnd\u00fcr. Kanunlar\u0131 teker teker ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda -sistemin yap\u0131s\u0131, dayanaklar\u0131, kalk\u0131\u015f noktalar\u0131, ama\u00e7lar\u0131 incelenmedik\u00e7e- gerekti\u011fi \u015fekilde anla\u015f\u0131lamaz. Bu sistemdeki par\u00e7alar bir b\u00fct\u00fcn olarak uygulanmad\u0131\u011f\u0131 takdirde i\u015flevlerini tam olarak yerine getiremez. \u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00fck\u00fcmlerinden veya prensiplerinden herhangi birini, tamam\u0131 \u0130sl\u00e2m'dan kaynaklanmayan bir sistemde uygulanmaya kalk\u0131\u015f\u0131l\u0131rsa bo\u015f yere \u00e7aba harcanm\u0131\u015f olur. B\u00fct\u00fcnd\u00fcr, kopar\u0131lm\u0131\u015f tek bir par\u00e7an\u0131n uygulanmas\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmas\u0131 demek de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130sl\u00e2m, par\u00e7alar ve b\u00f6l\u00fcmler de\u011fildir ve b\u00f6l\u00fcnemez. \u0130sl\u00e2m, hayat\u0131n her y\u00f6n\u00fcne ili\u015fkin uygulamalar\u0131 i\u00e7eren, eksiksiz bir sistemdir.Bu s\u00f6ylediklerimiz, genel bir \u00f6zelli\u011fidir bir niteliktir. H\u0131rs\u0131zl\u0131k konusuyla ilgisi de, bundan farkl\u0131 olmayacakt\u0131r.\u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen \u0130sl\u00e2m toplumundaki her bireyin hayat hakk\u0131n\u0131 ve hayat\u0131n\u0131 korumas\u0131 i\u00e7in gereken t\u00fcm ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 sa\u011flama hakk\u0131n\u0131 tan\u0131makla i\u015fe ba\u015flar. Yemesi, i\u00e7mesi, giyinmesi, oturaca\u011f\u0131 rahat ve huzur bulaca\u011f\u0131 bir ev edinmesi, her bireyin hakk\u0131d\u0131r.Her bireyin s\u00f6z konusu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n temini, toplumun -veya onu temsil eden devletin- \u00fczerindeki bir hakk\u0131d\u0131r. Bu ferdin, -\u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fcc\u00fc oldu\u011fu s\u00fcrece- kendisine \u00f6ncelikle \u00e7al\u0131\u015fma imkan\u0131 sa\u011flanmas\u0131, (ferde nas\u0131l \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131n\u0131n \u00f6\u011fretilmesi, \u00e7al\u0131\u015fma \u015fartlar\u0131n\u0131n kolay hale getirilmesi ve ona i\u015f ve ara\u00e7 gere\u00e7lerinin sa\u011flanmas\u0131) toplumdan -ve onu temsilen devletten- bekledi\u011fi bir hakt\u0131r.Ferdin ge\u00e7ici bir s\u00fcre veya \u00f6lene de\u011fin, k\u0131smen veya tamamen \u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fc\u00e7 yetiremedi\u011fi ya da i\u015f veya ara\u00e7 ve gere\u00e7lerini bulamad\u0131\u011f\u0131 ya da \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamad\u0131\u011f\u0131 zaman, bireyin bu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n herhangi bir yoldan kar\u015f\u0131lamas\u0131 da hakk\u0131d\u0131r. Onun bu ihtiyac\u0131 \u015fu yollarla giderilebilir:1- Ailesinde maddi imkan\u0131 iyi olan kimselerin \u015fer'an helal olan nafakay\u0131 sa\u011flamalar\u0131.2- Mahalle halk\u0131ndan maddi imkan\u0131 olan kimselerin \u015fer'an helal olan imkanlar sa\u011flamalar\u0131.3- M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beytu'l mal) zekattaki pay\u0131n\u0131 almas\u0131.E\u011fer zekat yeterli de\u011filse, \u0130sl\u00e2m yurdunda \u0130sl\u00e2m hukukunu b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayan \u0130sl\u00e2m devletinin muhta\u00e7lar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 zenginlerin mallar\u0131ndan giderme haklar\u0131n\u0131 yerine getirmesi farz olur. Bunu yapanlar da, bu s\u0131n\u0131rlar\u0131 ta\u015fmamal\u0131 zaruret d\u0131\u015f\u0131na ta\u015fmamal\u0131 ve helal yoldan sa\u011flanan \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn haklar\u0131n\u0131 m\u00fclkiyet \u00e7i\u011fnenmemelidir.\u0130sl\u00e2m, b\u00f6ylece kazan\u00e7 belirlemeye \u00f6zen g\u00f6stermekte yollar\u0131n\u0131 s\u0131n\u0131rland\u0131rmada \u015fiddetli \u00f6zel m\u00fclkiyet sadece helal yoldan sa\u011flanabilmektedir. Daha \u00f6nemlisi bu y\u00fczden, \u0130sl\u00e2m toplumundaki \u00f6zel m\u00fclkiyet ona sahip olmayanlar\u0131n duygular\u0131n\u0131 tahrik etmemekte ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n elinde bulunan \u015feyleri almak i\u00e7in ihtiraslar\u0131n\u0131 kabartmamaktad\u0131r. Sistem, \u00f6zellikle, onlar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 garanti alt\u0131na almakta ve onlar\u0131 mahrum etmemektedir. \u0130sl\u00e2m insanlar\u0131n vicdanlar\u0131n\u0131 ve ahl\u00e2klar\u0131n\u0131 terbiye eder. Fikirlerini \u00e7al\u0131\u015fmaya ve bu yolla kazanmaya y\u00f6neltir. Haram yoldan \u00e7almaya ve bu yoldan kazanca de\u011fil. Fertler i\u015f bulamaz ve kazanc\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamaya yetmez ise, haklar\u0131n\u0131 temiz ve onurlu yollarla kendilerine verir.O halde bu sistemin g\u00f6lgesinde ya\u015fayan biri ni\u00e7in h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaps\u0131n? Halbuki h\u0131rs\u0131z ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 gidermek i\u00e7in \u00e7almamaktad\u0131r.Halbuki zenginlik \u0130sl\u00e2m yurdunda m\u00fcsl\u00fcman toplumun cayd\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 b\u00f6yle bir yoldan sa\u011flanamaz. H\u0131rs\u0131zl\u0131k ise hem toplumun hakk\u0131 olan g\u00fcvenlik ortam\u0131n\u0131 yok eder hem de helal yoldan zengin olanlar\u0131, helal mal(ar\u0131n\u0131n g\u00fcvenli\u011finden mahrum eder.B\u00f6yle bir toplum da, her bireyin ne faizden, ne hile yoldan ne stokculuktan ne i\u015f\u00e7ilerin \u00fccretleri s\u0131rt\u0131ndan kazan\u00e7 sa\u011flama hakk\u0131 yoktur. Sadece helal yoldan mal kazanma hakk\u0131na sahiptir. Daha sonra mal\u0131ndan zekat\u0131n\u0131 ve zekattan ayr\u0131 olarak da toplumun ihtiya\u00e7 duydu\u011fu miktar\u0131 verecektir. Yine, b\u00f6yle bir sistemde her bireyin \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn\u00fcn g\u00fcvende olmas\u0131 ve gerek h\u0131rs\u0131zlar\u0131n, gerekse ba\u015fkalar\u0131n\u0131n bu mal\u0131 almas\u0131n\u0131n \u00f6nlenmesi hakk\u0131d\u0131r. T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa.. ihtiyac\u0131n\u0131 giderdi\u011fi, bu su\u00e7un haram oldu\u011funu bildi\u011fi ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n (ki onlar bu mallar\u0131n\u0131 ne \u00e7alm\u0131\u015flar ne de haram yoldan biriktirmi\u015flerdir) sahip oldu\u011fu mala muhta\u00e7 olmad\u0131\u011f\u0131 halde \u00e7alarsa...Bu durumda iken, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, onun hi\u00e7bir \u00f6zr\u00fc kalmam\u0131\u015ft\u0131r ve su\u00e7u isbat edildi\u011fi zaman ona kimsenin ac\u0131mamas\u0131 gerekir.\u0130htiya\u00e7 ve benzeri bir \u015f\u00fcphe bulunmas\u0131 durumuna gelince; \u0130slam'da genel kural haddin \u015f\u00fcphe durumunda kald\u0131r\u0131lmas\u0131d\u0131r. Bu y\u00fczden Hz. \u00d6mer bir k\u0131tl\u0131k d\u00f6neminde, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u toplumda yayg\u0131nla\u015fmas\u0131na ra\u011fmen el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u00f6zel bir olayda, \u0130bnu Hatib b. Ebu Deltea'n\u0131n k\u00f6leleri birinden bir deve \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda da el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6nce onlar\u0131n ellerinin kesilmesini emretmi\u015f daha sonra efendilerinin onlar\u0131 a\u00e7 b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 ortaya \u00e7\u0131k\u0131nca, onlara had uygulamaktan vazge\u00e7mi\u015f ve efendilerini bedel olarak bir ka\u00e7 deve de\u011ferini payla\u015ft\u0131rarak \u00f6deme cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n had cezalar\u0131n\u0131 ancak toplumun bir kesiminin bir di\u011fer kesimden \u00fcst\u00fcn oldu\u011fu mant\u0131\u011f\u0131na dayand\u0131rmayan koruma y\u00f6ntemlerini onurland\u0131rma y\u00f6ntemlerine ba\u015fvurmaktan daha \u00f6ncelikli kabul eden, sadece hi\u00e7bir gerek\u00e7esi bulunmayan sald\u0131rganlar\u0131 cezaland\u0131ran eksiksiz sistemin g\u00f6lgesinde anlamaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131y\u0131z.Bu genel ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klad\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n cezas\u0131 ile ilgili konuya devam edebiliriz.H\u0131rs\u0131zl\u0131k ba\u015fkas\u0131n\u0131n sakl\u0131 mal\u0131n\u0131 gizlice almakt\u0131r. \u00c7al\u0131nan mal\u0131n bir sahip olmas\u0131 gerekir. M\u00fcsl\u00fcman f\u0131k\u0131h bilginleri ba\u015fkas\u0131n\u0131n saklanm\u0131\u015f ve gizlice \u00e7al\u0131nan mal\u0131n\u0131n, en az \u00e7eyrek dinar de\u011ferinde olmas\u0131 gerekti\u011finde fikir birli\u011fine varm\u0131\u015flard\u0131r. \u015eu anki param\u0131zla bu, yirmi be\u015f M\u0131s\u0131r (Bu de\u011fer M\u0131s\u0131r paras\u0131na g\u00f6re) etmektedir. Bu mal\u0131n, gizlenmi\u015f olmas\u0131 ve h\u0131rs\u0131z\u0131n onu gizlendi\u011fi yerden \u00e7almas\u0131 \u00d6rne\u011fin kendisine mal teslim edilen emanet\u00e7inin eli kesilmez. Eve girmeye izinli olan hizmet\u00e7i, evden bir \u015fey \u00e7alsa yine eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu mal saklanm\u0131\u015f de\u011fildir. Emanet\u00e7inin, emanet mal\u0131 inkar etmesi tarladaki \u00fcr\u00fcn\u00fcn ambara g\u00f6t\u00fcr\u00fclmeden \u00e7al\u0131nmas\u0131 ve ev veya sand\u0131k d\u0131\u015f\u0131ndaki bir mal\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 durumlar\u0131nda da el kesme cezas\u0131 uygulanmaz. Mal\u0131n, ba\u015fkas\u0131ndan saklanm\u0131\u015f olmas\u0131 gereklidir. Ortaklardan biri, di\u011fer orta\u011f\u0131n\u0131n mal\u0131n\u0131 \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda, da el kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu malda pay\u0131 vard\u0131r, ba\u015fkas\u0131na ait de\u011fildir. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beyt\u00fc'l mal) \u00e7alan kimsenin de eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunda onun da bir pay\u0131 vard\u0131r. Bu da tamamen ba\u015fkas\u0131na ait bir mal de\u011fildir. Bu gibi durumlarda uygulanacak, el kesme cezas\u0131 olmay\u0131p, yaln\u0131zca ta'zir cezas\u0131d\u0131r. (Tazir, had cezas\u0131ndan daha hafif olan ve hakimin g\u00f6r\u00fc\u015f veya toplumun geleneklerine g\u00f6re de\u011fi\u015fik durumlarda d\u00f6vme, hapsetme azarlama ve nasihat etme \u015feklindeki cezalard\u0131r.)El kesme cezas\u0131 sa\u011f bilekten kesilerek uygulan\u0131r. Tekrar h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, sol aya\u011f\u0131 bilekten kesilir. Bunlar el kesme cezas\u0131nda fikir birli\u011fine var\u0131lan \u00f6l\u00e7\u00fclerdir. F\u0131k\u0131h bilginleri, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc ve d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc ne yap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir.Ku\u015fku hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr...A\u00e7l\u0131k ve ihtiya\u00e7 bulundu\u011fu \u015f\u00fcphesi, hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. Malda ortakl\u0131k bulundu\u011fu ku\u015fkusu da haddi kald\u0131r\u0131r. Su\u00e7unu itiraf eden kimsenin, ifadesinden vazge\u00e7mesi e\u011fer \u015fahid yoksa yine haddi kald\u0131ran bir \u015f\u00fcphe say\u0131l\u0131r.F\u0131k\u0131h bilginleri, neyin \u015f\u00fcphe kabul edilece\u011finde fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir. \u00d6rne\u011fin \u0130mam Ebu hanife, asl\u0131nda mubah olan \u015feylerin -saklanm\u0131\u015f olsalar bile- \u00e7al\u0131nmas\u0131nda haddi kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Saklanm\u0131\u015f ve yakalanm\u0131\u015f av\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 gibi. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunlar\u0131n her ikisi de aslen mubaht\u0131r ve asl\u0131 mubah olan \u015feyin sakland\u0131ktan sonra bile mubahl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc \u015f\u00fcphesi vard\u0131r. imam\u0131 Malik, \u0130mam\u0131 \u015eafii ve \u0130mam\u0131 Ahmed ise, bu gibi durumlarda haddi kald\u0131rmazlar. \u0130mam Ebu Hanife yiyecek, meyva, sebze, et, ekmek vb. gibi b\u00fct\u00fcn \u00e7abuk bozulan \u015feyleri \u00e7almada el kesme haddini kald\u0131r\u0131r. \u0130mam Ebu Yusuf, Ebu Hanife'den farkl\u0131 olarak \u00fc\u00e7 imam\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmi\u015ftir.F\u0131k\u0131h bilginlerinin bu konudaki farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015flerini uzun boylu anlatmaya giri\u015fecek de\u011filiz. Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgi i\u00e7in f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131na bak\u0131ls\u0131n.\u0130sl\u00e2m'\u0131n insanlar\u0131n ku\u015fkular\u0131 sebebiyle cezaland\u0131r\u0131lmamalar\u0131na y\u00f6nelik isteklili\u011fine ve ho\u015f g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne dair bir g\u00f6sterge almas\u0131 i\u00e7in bu \u00f6rnekleri verdik. Hz. Peygamber \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:\\\"\u015e\u00fcpheler sebebiyle (cezalar\u0131) kald\u0131r\u0131n.\\\"Hz. \u00d6mer de \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur: \u015e\u00fcphe sebebiyle cezalar\u0131 kald\u0131rmam bana hay\u0131r y\u00f6n\u00fcnden onu uygulamaktan daha ho\u015f geliyor.Bununla beraber, \u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen bir m\u00fcsl\u00fcman toplumda t\u00fcm korunma yollar\u0131 ve adalet garantilerinin sa\u011flanmas\u0131na ra\u011fmen, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapana, hadle sert cezalar vermesinin gerek\u00e7eleri a\u00e7\u0131kland\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa verilen el kesme cezas\u0131n\u0131n uygunlu\u011fu hakk\u0131nda bir ka\u00e7 s\u00f6z s\u00f6ylememiz yerinde olacakt\u0131r:\\\"H\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n\\\" el kesme olarak belirlenmesinin sebebi \u015fudur: H\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa niyetlendi\u011fi zaman, kazanc\u0131n\u0131 ba\u015fkas\u0131n\u0131n kazanc\u0131yla artt\u0131rmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr. O, helal yoldan kazan\u00e7 k\u00fc\u00e7\u00fcmsemektedir. Haram yoldan mal\u0131n\u0131 artt\u0131rmay\u0131 ister. \u00c7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 ile yetinmez, ba\u015fkas\u0131n\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131na da g\u00f6z diker.Bunu da ya harcamalar\u0131n\u0131 artt\u0131rmak ve \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flamak i\u00e7in veya \u00e7al\u0131\u015fman\u0131n ve inek pe\u015finde ko\u015fman\u0131n yoruculu\u011fundan kurtulmak; ya da gelece\u011fini g\u00fcvenceye almak niyetiyle yapar. Onu h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa y\u00f6nelten ve bu yola s\u00fcr\u00fckleyen temel neden, kazanc\u0131n\u0131 art\u0131rma veya servetini \u00e7o\u011faltma d\u00fc\u015f\u00fcncesidir. \u0130sl\u00e2m hukuku el kesme cezas\u0131n\u0131 ilan ederek, insan ruhundaki bu i\u00e7 g\u00fcd\u00fclerine engel olmaya \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc el veya ayak kesme cezas\u0131 kanunun anla\u015f\u0131lmas\u0131na, azalmas\u0131na neden olur. Nitekim el ve ayak her hal\u00fck\u00e2rda \u00e7al\u0131\u015fma vas\u0131talar\u0131d\u0131r. Kanunun unutulmas\u0131 ise, servetin azalmas\u0131na neden olur. Bu da, harcama g\u00fcc\u00fcnden ve \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn azalmas\u0131 sonucunu do\u011furur. B\u00f6ylece de ki\u015fiyi daha \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015f\u0131p, \u00e7abalamaya ve gelecekten daha fazla endi\u015felenmeye s\u00fcr\u00fckler.\u0130slam hukuku, el kesme cezas\u0131n\u0131 kabul ederek insan\u0131 su\u00e7 i\u015flemeye s\u00fcr\u00fckleyen psikolojik fakt\u00f6rleri ortadan kald\u0131rm\u0131\u015f ve yerlerine h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7undan al\u0131koyan fakt\u00f6rleri yerle\u015ftirmi\u015ftir.Su\u00e7a s\u00fcr\u00fckleyen fakt\u00f6rlerin a\u011f\u0131r bast\u0131\u011f\u0131 ve insan\u0131 su\u00e7 i\u015fleyip cezas\u0131n\u0131 bir defa g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc zaman, art\u0131k insan\u0131 su\u00e7tan al\u0131koyan psikolojik fakt\u00f6rler a\u011f\u0131r basar ve bundan b\u00f6yle ikinci kez bu su\u00e7u i\u015flemeye kalk\u0131\u015fmaz.\u0130\u015fte bu, \u0130sl\u00e2m hukukunun h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n \u00fczerine yerle\u015ftirildi\u011fi temeli olu\u015fturmaktad\u0131r. Ger\u00e7ekten bu ceza kainat\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan g\u00fcn\u00fcm\u00fcze de\u011fin h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n oturtuldu\u011fu en hay\u0131rl\u0131 temeldir.\\\"Be\u015feri kanunlar h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131 olarak hapsi \u00f6ng\u00f6rmektedirler. Bu ceza, genelde su\u00e7larla, \u00f6zelde de h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u ile m\u00fccadele de etkisiz kalan bir cezad\u0131r. Bu etkisizli\u011fin sebebi, hapis cezas\u0131n\u0131n h\u0131rs\u0131z\u0131n ruhunda onu, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7unu i\u015flemekten al\u0131koyacak g\u00fcd\u00fcleri harekete ge\u00e7irememesidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc h\u00e2pis cezas\u0131nda, h\u0131rs\u0131zla eylemi aras\u0131na sadece hapis s\u00fcresince engel konulmaktad\u0131r. Hapiste iken ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131lan\u0131p istekleri yerine getirildi\u011fi halde korunmaya ne ihtiyac\u0131 vard\u0131r?Hapisten \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda ise, \u00e7al\u0131\u015fmaya ve kazanmaya kudretli durumdad\u0131r. Ona g\u00f6re t\u00fcm yollar a\u00e7\u0131kt\u0131r, servetini artt\u0131rmak ve ge\u00e7imini sa\u011flamak i\u00e7in gerek helal, gerekse haram t\u00fcm yollar ayn\u0131d\u0131r. \u0130nsanlar\u0131 kand\u0131rmaya ve \u015ferefli biri gibi \u00e7\u0131kmaya yetenekli durumdad\u0131r. Onlar da onu severler ve kendisiyle i\u015fbirli\u011fi yaparlar.E\u011fer sonu\u00e7ta emeline ula\u015f\u0131rsa, zaten bu istedi\u011fi \u015feydir. Emeline ula\u015famazsa da, hi\u00e7bir \u015fey kaybetmemekte ve hi\u00e7bir \u00f6nemli \u00e7\u0131kar\u0131 zedelenmemektedir.El kesme cezas\u0131 ise, h\u0131rs\u0131z ile eylemi aras\u0131na engel olarak girer veya \u00e7al\u0131\u015fma ve kazanma g\u00fcc\u00fc b\u00fcy\u00fck oranda azal\u0131r. Daha \u00e7ok kazanma f\u0131rsat\u0131 ise art\u0131k elden gidecektir. Kazanc\u0131 pek \u00e7ok durumda, hi\u00e7 yoktan iyi olmas\u0131na ra\u011fmen, \u00e7ok azalm\u0131\u015f ve yok s\u0131n\u0131r\u0131na kadar d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr Art\u0131k o insanlar\u0131 bir daha ne kand\u0131rabilecek ne de g\u00fcvenlerini ve i\u015fbirliklerini istismar edebilecek bir yetene\u011fi elde edemeyecek \u015fekilde, i\u015fledi\u011fi su\u00e7un izini v\u00fccudunda ta\u015f\u0131yan bir adamd\u0131r. Kesik eli onun kirli ge\u00e7mi\u015fini hayk\u0131racakt\u0131r. Hatas\u0131 kesin olarak \u015fudur: El kesme cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda, tahribat o kadar azalmakta, hapis cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda ise, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n kazanc\u0131 tercih edilmektedir. Yaln\u0131zca h\u0131rs\u0131z\u0131n de\u011fil t\u00fcm insanlar\u0131n do\u011fas\u0131nda \u00e7\u0131kar sa\u011flayan i\u015fleri tercih etme ve tahribat do\u011furan eylemlerden ise ka\u00e7\u0131nma e\u011filimi vard\u0131r.T\u00fcm bunlardan sonra \\\"el kesme cezas\u0131, asr\u0131m\u0131zda \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ve insanl\u0131\u011f\u0131n ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uygun d\u00fc\u015fmemektedir.\\\" diyenlere hayret do\u011frusu. Sanki insanl\u0131k ve medeniyet h\u0131rs\u0131z su\u00e7una kar\u015f\u0131l\u0131k \u00f6d\u00fcllendirmek, yapt\u0131\u011f\u0131 eylemleri cesaretlendirmek, korku ve \u0131zd\u0131rab i\u00e7erisinde ya\u015famak ve t\u00fcm \u00e7al\u0131\u015fmam\u0131z\u0131n kazanc\u0131 aylak ve soygunculara pe\u015fke\u015f \u00e7ekerek g\u00fc\u00e7l\u00fck ve zorluklar i\u00e7erisinde kalmam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir.T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, tekrar \\\"El kesme cezas\u0131, insanl\u0131k ve medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmaz\\\" laf\u0131n\u0131 ileri s\u00fcrenlere hayret do\u011frusu! Sanki medeniyet ve insanl\u0131k; s\u00f6zlerine sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka hi\u00e7bir delili bulunmayan (bu adam\u0131n s\u00f6zlerini kabul ederek) \u00e7a\u011fda\u015f ilmi ve sa\u011flam mant\u0131\u011f\u0131 inkar etmemiz, insan do\u011fas\u0131n\u0131 unutmam\u0131z -ge\u00e7mi\u015f milletlerin tecr\u00fcbelerinden bihaber kalmam\u0131z ve akl\u0131m\u0131z\u0131 bir kenara koyarak, d\u00fc\u015f\u00fcncemizin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 sonu\u00e7lar\u0131 yok saymam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir. Uygun ceza ger\u00e7ekte medeniyet ve insanl\u0131kla uyum i\u00e7erisinde olan cezad\u0131r. Hapis cezas\u0131, kald\u0131r\u0131lmay\u0131, el kesme cezas\u0131 ise ebediyen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmay\u0131 haketmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, ceza, psikolojinin sa\u011flam temellerine dayanmaktad\u0131r. Hapis cezas\u0131 ise, ne ilmi bir temele ne de tecr\u00fcbeye dayanmakta ve ne ak\u0131l ve mant\u0131kla ne de nesnelerin tabiat\u0131 ile uyu\u015fmaktad\u0131r.El kesme cezas\u0131, insan\u0131n gerek ruhu gerekse akl\u0131 ile uyum i\u00e7erisindedir. \u015eu halde o, bireylere uygun gelen ve toplumu islaha y\u00f6nelten bir cezad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, su\u00e7lar\u0131n azalmas\u0131na ve toplumun g\u00fcvencede olmas\u0131na neden olur. Ceza bireylerin ve toplumun yarar\u0131na oldu\u011fu s\u00fcrece, cezalar\u0131n en \u00fcst\u00fcn\u00fc ve en adilidir.Ne var ki, b\u00fct\u00fcn bu gerek\u00e7eler, baz\u0131lar\u0131na g\u00f6re el kesme cezas\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermeye yetmemektedir. \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar\u0131, el kesme cezas\u0131n\u0131n \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmayaca\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcndedirler.Bu onlar\u0131n ilk ve son gerek\u00e7eleridir. Ne var ki, hi\u00e7 de sa\u011flam bir delil de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, ad\u0131 \u00fczerinde \\\"misliyle mukabele\\\" anlam\u0131ndaki \\\"ikub\\\" dan t\u00fcremektedir. Etkisiz ve zay\u0131f oldu\u011fundan ceza olmaz. aksine oyun ve e\u011flence t\u00fcr\u00fc bir\u015fey olur. Bu isimle isimlenmesinin do\u011fru olabilmesi i\u00e7in cezan\u0131n sertlik i\u00e7ermesi gerekir.Merhametlilerin en merhametlisi olan ve h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa sert bir ceza veren y\u00fcce Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor:\\\"Su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza olarak onlar\u0131n ellerini kesiniz.\\\"Bu Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Bir su\u00e7un i\u015flenmesini \u00f6nlemek onu i\u015fleyecek olan ki\u015fiye kar\u015f\u0131 bir ac\u0131mad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu ceza, o \u015fahs\u0131n su\u00e7 i\u015flemesini \u00f6nleyecektir. Kalbi kararm\u0131\u015f ve ruhu k\u00f6rlenmi\u015f kimseden ba\u015fkas\u0131, insanlar\u0131 yaratan Allah'tan daha \u00e7ok insanlara kar\u015f\u0131 merhamet hissi besledi\u011fini ileri s\u00fcrmez. Uygulamalar, el kesme cezas\u0131n\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n ilk bir as\u0131rl\u0131k d\u00f6neminde sadece bir ka\u00e7 ki\u015fiye verildi\u011fini g\u00f6stermektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc topluma d\u00fczenli cezalar sert ve g\u00fcvenceler yeterli oldu\u011fu i\u00e7in sadece birka\u00e7 ki\u015fiye uygulamak ihtiyac\u0131 do\u011fmu\u015ftur. Sonra Allah tevbe etmek isteyen, pi\u015fman olup, d\u00f6nen ve vazge\u00e7en daha sonra da bu olumsuz s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015fmayan, aksine salih amel i\u015fleyen ve olumlu hay\u0131rlara y\u00f6nelen kimseye tevbe kap\u0131s\u0131n\u0131 a\u00e7ar.\\\"Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip, \u0131slah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.\\\"Zul\u00fcm ne k\u00f6t\u00fc bir fiildir ve zalimi zul\u00fcmden sak\u0131nd\u0131r\u0131p oturmak yeterli de\u011fildir. Aksine, onun yeri, iyi ve uygun bir fiil ile doldurulmal\u0131d\u0131r. ilahi sistemde durum, bundan daha hassast\u0131r. \u0130nsan\u0131n ruhu, harekete ge\u00e7irilmelidir. O k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculuktan al\u0131konuldu\u011fu halde iyi ve salih amele y\u00f6neltilmez ise, yerinde bir bo\u015fluk kalacak ve bu bo\u015fluk tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculukla doldurabilecektir.\u0130yilik ve \u0131slaha y\u00f6neltildi\u011finde ise, bu olumlu hareket ve bu faaliyet sayesinde tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculu\u011fa d\u00f6nmeyece\u011finden g\u00fcvencede olunur. Bu y\u00f6ntem ile insanlar\u0131 terbiye eden Allah'd\u0131r. Yaratan ve yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 en iyi bilen Allah't\u0131r.Su\u00e7 ve cezadan tevbe ve ba\u011f\u0131\u015ftan s\u00f6z edildikten sonra Kur'an ayetleri d\u00fcnya ve ahiretteki ceza kanunlar\u0131n\u0131n temellendi\u011fi \u015fu genel prensibe ge\u00e7mektedir. Bu evrenin yaratan\u0131 ve sahibi ayn\u0131 zamanda oradaki en y\u00fcksek iradenin sahibi ve evren hakk\u0131nda tam bir yetki sahibidir. Gerek evrenin gerekse i\u00e7indeki varl\u0131klar\u0131n (ne olaca\u011f\u0131na) o karar verir. Buna ba\u011fl\u0131 olarak insanlara hayatlar\u0131nda uygulayacaklar\u0131 kanunlar\u0131 koyan, sonra d\u00fcnya ve ahirette onlar\u0131 amellerine g\u00f6re m\u00fckafatland\u0131ran ve cezaland\u0131ran da O'dur.\\\"G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.\\\"O biricik egemendir. T\u00fcm m\u00fclk\u00fcn h\u00fck\u00fcmdar\u0131d\u0131r. O, d\u00fcnyada ya\u015fam\u0131n\u0131n kayna\u011f\u0131, ahirette ise ceza ve m\u00fckafat\u0131n belirleyicisidir. O ne ortak ne b\u00f6l\u00fcnme ne de ayr\u0131l\u0131k kabul eder. \u0130nsanlar\u0131n i\u015fleri ancak d\u00fcnyada ve ahirette yasama yetkisi ve ceza yetkisinin ayn\u0131 buyruktan al\u0131nmas\u0131 ile bir d\u00fczene girer.\\\"... E\u011fer yerde ve g\u00f6kte birden \u00e7ok ilah olsayd\u0131, bunlar karga\u015faya koyulurdu.\\\" (Enbiya Suresi, 22)\\\"G\u00f6kte de ilah, yerde de ilah O'dur.\\\" (Zuhruf Suresi, 84)ULUH\u0130YET GER\u00c7E\u011e\u0130Burada, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131, \u0130sl\u00e2m\u00ee metod, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00f6netim ve ya\u015fam sistemine ili\u015fkin en \u00f6nemli meselelerden biri ele al\u0131n\u0131yor. Bu meseleye daha \u00f6nce, Al-i \u0130mran ve Nisa surelerinde de de\u011finilmi\u015fti. Ancak s\u00f6z konusu mesele, buradaki ayetlerde, \u00e7ok daha net ve kesin bir bi\u00e7imde kazan\u0131yor. Buradaki nasslar, mefhum ve \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131m olarak de\u011fil, bizzat laf\u0131z ve anlam bak\u0131m\u0131ndan bu temel meseleye dikkat \u00e7ekiyor.Bu da, yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131 -ard\u0131ndan, ilahl\u0131k, tevhid ve iman meselesidir. Meselenin \u00f6z\u00fc, \u015fu sorulara verilecek cevaplarla \u00f6zetlenebilir: Yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131, pe\u015f pe\u015fe gelen semavi dinlerce muhafaza edilen, peygamberlere ve onlar\u0131n yolundan y\u00fcr\u00fcyebilmeleri i\u00e7in daha sonraki y\u00f6neticilere farz k\u0131l\u0131nan Allah'\u0131n misaklar\u0131na, akitlerine ve koydu\u011fu kurallara g\u00f6re mi olacak? Yoksa, de\u011fi\u015fken arzulara, Allah'\u0131n koydu\u011fu kurallardan hi\u00e7 biriyle teyellendirilemeyen \u00e7\u0131karlara, bir nesil ya da de\u011fi\u015fik ku\u015faklarca benimsenen gelene\u011fe g\u00f6re mi olacak? Bir ba\u015fka deyi\u015fle, yery\u00fcz\u00fcnde ve insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131nda, ilahl\u0131k, Rablik ve hakimiyet, Allah'a m\u0131 ait olacak? Yoksa t\u00fcm bu sayd\u0131klar\u0131m\u0131z ya da bunlardan biri, insanlardan, Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi kanunlar koyan birine mi ait olacak?Y\u00fcce Allah, \\\"O Allah ki O'ndan ba\u015fka ilah yoktur\\\" buyuruyor. Allah'\u0131n insanlar i\u00e7in koydu\u011fu kurallar, O'nun insanlar\u0131n ilah\u0131, insanlar\u0131n da O'nun kulu olmas\u0131n\u0131 gerektirmektedir. Allah, insanlar\u0131, s\u00f6z konusu kurallarla, bunlar\u0131 uygulamakla y\u00fck\u00fcml\u00fc k\u0131l\u0131n\u0131\u015ft\u0131r. Yery\u00fcz\u00fcnde egemen olmas\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r. \u0130nsanlar\u0131n aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm verecekleri kurallar bunlard\u0131r. Peygamberlerin ve onlardan sonra i\u015f ba\u015f\u0131na ge\u00e7ecek y\u00f6neticilerin uymalar\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r.Y\u00fcce Allah, bu noktada savsaklamaya yer yoktur buyuruyor. Bu noktada \u00f6d\u00fcn verilemez. K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7apta da olsa herhangi bir a\u00e7\u0131dan sapmaya yer verilemez. Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi bir meselede, \u015fu veya bu bi\u00e7imde bir ku\u015fa\u011f\u0131n benimsediklerine yada bir toplumun kabullendiklerine itibar edilemez.Y\u00fcce Allah, -t\u00fcm bu hususlarda- meselenin, iman yada k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m yada cahiliyye, \u015feriat yada be\u015fer\u00ee k\u00f6kenli sistemler meselesi oldu\u011funu ifade ediyor. Bu ba\u011flamda, bir uzla\u015fma s\u00f6z konusu olamaz! M\u00fc'minler, Allah'\u0131n indirdiklerini, tek bir harf bile eksiltmeksizin, herhangi bir de\u011fi\u015fikli\u011fe yeltenmeksizin, aynen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe koyanlard\u0131r.Kafirlere, zalimlere, fas\u0131klara gelince onlar, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmeyenlerdir. Dolay\u0131s\u0131yla y\u00f6neticiler, ya Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayarak iman \u00e7er\u00e7evesinin i\u00e7erisinde kalacaklar ya da Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 tatbik ederek, kafirler, zalimler, fas\u0131klar s\u0131n\u0131f\u0131na dahil olacaklard\u0131r. \u0130nsanlar da y\u00f6neticilerden ve yarg\u0131\u00e7lardan, kendilerine ili\u015fkin meselelerde, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fcn uygulanmas\u0131n\u0131 kabul etmek suretiyle m\u00fc'min olacaklard\u0131r. Aksi taktirde, m\u00fcmin olamayacaklard\u0131r. Bu iki u\u00e7 aras\u0131nda, bir orta yol yoktur. Bu ba\u011flamda, bir ak\u0131l y\u00fcr\u00fctme, bir mazeret, ya da \u00e7\u0131kar g\u00f6zeticili\u011fi diye bir \u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. Zira Allah, insanlar\u0131n Rabbidir. \u0130nsanlar i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu bilendir. \u0130nsanlar i\u00e7in en uygun olanlar\u0131n ger\u00e7ekle\u015fmesi i\u00e7in de onlar i\u00e7in bir \u015feriat belirlemektedir. Allah'\u0131n kullar\u0131ndan hi\u00e7 kimse, \\\"Ben Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 kabul etmiyorum\\\" ya da \\\"\u0130nsanlar\u0131n menfaatlerini ben, Allah'tan daha iyi bilirim\\\" diyemez. Diliyle ya da davran\u0131\u015flar\u0131yla b\u00f6yle bir\u015fey diyecek olursa, o kimse iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r.\u0130\u015fte burada, son derece a\u00e7\u0131k ve net nasslarla, \u00e7ok ama \u00e7ok \u00f6nemli olan bu meseleye temas ediliyor. Bir yandan da, Medine'deki yahudilerin durumlar\u0131, m\u00fcnaf\u0131klarla birlikte ger\u00e7ekle\u015ftirdikleri manevralar ve haz\u0131rlad\u0131klar\u0131 komplolar, ayr\u0131ca, \u0130sl\u00e2m'\u0131n Medine'de devlet olu\u015fundan itibaren s\u00fcrekli kurduklar\u0131 tuzaklara kar\u015f\u0131 peygamberimizin nas\u0131l bir tav\u0131r tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131 dile getiriliyor.Burada ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde \u00f6nce \u015fu tesbit yap\u0131l\u0131yor: Allah kat\u0131ndan gelen t\u00fcm dinler, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmenin mutlak gereklili\u011finin, t\u00fcm ya\u015fam\u0131n Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na g\u00f6re d\u00fczenlenmesinin, bu meselenin iman ile k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ile cahiliyye, \u015feriat ile be\u015fer\u00ee sistemler aras\u0131nda bir yol ayr\u0131m\u0131 olarak alg\u0131lanmas\u0131n\u0131n zorunlulu\u011funu ifade eder... Tevrat'\u0131 Allah, bir yol g\u00f6sterici, bir ayd\u0131nlat\u0131c\u0131 olarak indirmi\u015ftir: \\\"Gerek \u0130sl\u00e2m'a ba\u011fl\u0131 peygamberler ve gerekse Allah'a ba\u011fl\u0131 bilginler ile din adamlar\u0131, Allah'\u0131n bu kitab\u0131n\u0131n g\u00f6revli koruyucular\u0131 ve do\u011frulu\u011funun \u015fahitleri s\u0131fat\u0131 ile yahudiler aras\u0131nda buna g\u00f6re h\u00fck\u00fcm verirler.\\\"\\\"Onlar\u0131n yanlar\u0131nda, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc i\u00e7eren Tevrat vard\u0131r\\\"\\\"Tevrat'ta yahudilere yaz\u0131l\u0131 olarak bildirdik ki can\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 cand\u0131r.\\\"\\\"Allah Meryem o\u011flu \u0130sa'ya da, \\\"kendinden \u00f6nceki Tevrat'\u0131 onaylayan, takval\u0131lar i\u00e7in yol g\u00f6sterici ve \u00f6\u011f\u00fct olan\\\" \u0130ncil'i indirmi\u015ftir. \\\"\u0130ncil \u00fcmmeti, Allah'\u0131n bu kitapta indirdiklerine g\u00f6re b\u00fck\u00fcm versin\\\". Yine Allah peygamberimize de \\\"daha \u00f6nceki kutsal kitab\u0131 onaylay\u0131c\u0131 ve i\u00e7eri\u011fini koruyucu olan bu hak kitab\\\" Kur'an'\u0131 indirmi\u015f ve ona \\\"Onlar aras\u0131nda Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re b\u00fck\u00fcm ver, sana gelen ger\u00e7ekten saparak onlar\u0131n keyfi arzular\u0131na uyma!\\\" buyurmu\u015ftur. \\\"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, k\u00e2firlerin ta kendileridir.\\\" \\\"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, zalimlerin ta kendileridir\\\".. \\\"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.\\\" \\\"Yoksa istedikleri cahiliye d\u00fczeni midir? Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re, Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?\\\" G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi t\u00fcm dinler, bu meseleye dikkat \u00e7ekmekte,dolay\u0131s\u0131yla gerek y\u00f6neticiler gerekse y\u00f6netilenler i\u00e7in, iman\u0131n tan\u0131m\u0131n\u0131n ve \u0130sl\u00e2m'\u0131n \u015fart\u0131n\u0131n ne oldu\u011fu tespit edilmektedir. Bu da y\u00f6netenlerin Allah'\u0131n indirdi\u011fi ile h\u00fckmetmesi, y\u00f6netilenlerin bu h\u00fckm\u00fc kabul etmesi ya da Allah'\u0131n \u015feriat\u0131 d\u0131\u015f\u0131ndaki \u015feriatlar\u0131n ve h\u00fck\u00fcmlerin istenilmemesidir.Meseleyi bu \u015fekilde ortaya koymak, son derece \u00f6nemlidir. Bu \u00e7er\u00e7eve i\u00e7erisinde, s\u00f6z konusu meselede titizlenmenin temelinde, son derece \u00f6nemli nedenler vard\u0131r. Bu nedenler nelerdir acaba? \u0130\u015fte bizler, gerek buradaki nasslarda, gerekse Kur'an'\u0131n genel ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde, bu sorunun cevab\u0131n\u0131 arad\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, s\u00f6z konusu nedenlerin son derece a\u00e7\u0131k ve net bir bi\u00e7imde ortada oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz.Bu meselede kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kan en \u00f6nemli noktalardan ilki, Allah'\u0131n \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve insanlar \u00fczerinde -hi\u00e7bir orta\u011f\u0131 olmaks\u0131z\u0131n- egemenli\u011fini kabul emek ya da bunu reddetmektedir. \u0130\u015fte bu ba\u011flamda, mesele iman ya da k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ya da cahiliyye meselesidir.Kur'an'\u0131n her yerinde bu ger\u00e7ek vurgulanmaktad\u0131r...Allah, yaratand\u0131r... Bu evrenin yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Bu insan\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Yerlerde ve g\u00f6klerde ne varsa t\u00fcm\u00fcn\u00fc, bu insan\u0131n hizmetine vermi\u015ftir. Allah, yaratmada tektir. Bu konuda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu de\u011fildir.Allah, yarat\u0131c\u0131 oldu\u011fu gibi, ayn\u0131 zamanda r\u0131z\u0131k verendir. Hi\u00e7 kimse, ne kendi si ne de bir ba\u015fkas\u0131 i\u00e7in, r\u0131z\u0131k noktas\u0131nda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir g\u00fcce sahip de\u011fildir.Evren ve insanlar \u00fczerinde egemen olan biricik g\u00fc\u00e7, Allah't\u0131r. O, yaratand\u0131r,her \u015feyin sahibidir, r\u0131z\u0131k verendir. G\u00fcc\u00fcn ger\u00e7ek sahibi O'dur. O'nun g\u00fcc\u00fc olmaks\u0131z\u0131n, ne yaratmaktan s\u00f6z edilebilir, ne r\u0131z\u0131ktan, ne yarardan, ne de zarardan... Bu varl\u0131k aleminde salt egemen olan Allah't\u0131r.\u0130man, Allah'\u0131 t\u00fcm bu nitelikleriyle birlikte kabul etmektir. \u0130lahl\u0131k, egemenlik konular\u0131nda O'na, -kesinlikle hi\u00e7bir ortak ko\u015fmaks\u0131z\u0131n- boyun e\u011fmektir. \u0130slam, teslim olmak ve s\u00f6z konusu niteliklerin gerektirdiklerine itaat etmektir. \u0130lahl\u0131k, Rabblik, -insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131 da dahil olmak \u00fczere- t\u00fcm varl\u0131klara egemenlik noktalar\u0131nda, Allah'\u0131 birlemek demektir. O'nun, gerek yazg\u0131da, gerekse \u015feriat\u0131nda son derece belirgin olan egemenli\u011fini tan\u0131mak demektir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na teslim olman\u0131n anlam\u0131, -her\u015feyden \u00f6nce- O'nun \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmek demektir. S\u00f6z konusu \u015feriata teslim olmay\u0131p, ya\u015fam\u0131n hangi alan\u0131nda olursa olsun ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 benimsemenin anlam\u0131 ise, -her\u015feyden \u00f6nce- Allah'\u0131n ilahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmeyi reddetmek demektir. Teslimiyetin ya da ink\u00e2r\u0131n, s\u00f6zle ya da davran\u0131\u015fla olmas\u0131 bir\u015fey de\u011fi\u015ftirmez. Bu, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir. Bu nedenle de Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor: \\\"kim Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermez ise onlar, k\u00e2firlerin ta kendileridir.\\\", \\\"zalimlerin ta kendileridir\\\", \\\"fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.\\\"Bu meselede ikinci \u00f6nemli nokta ise, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n, insanlar\u0131n koydu\u011fu \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131nda ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir bi\u00e7imde ve kesinkes \u00fcst\u00fcn oldu\u011funu kabul emektir. Burada ele ald\u0131\u011f\u0131m\u0131z ayetlerin sonuncusunda, bu \u00fcst\u00fcnl\u00fck \u015f\u00f6yle dile getiriliyor: \\\"Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?\\\"Her t\u00fcrl\u00fc sosyal davran\u0131\u015fta, her t\u00fcrl\u00fc sosyal durumda, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, mutlak bi\u00e7imde kabul etmek de yine k\u00fcf\u00fcr ve iman meselesine girmektedir. \u0130nsanlar\u0131n sosyal davran\u0131\u015flar\u0131 ve durumlar\u0131 ne olursa olsun hi\u00e7 kimse, herhangi bir insan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ya da onun Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na e\u015fde\u011ferli\u011fini \u00f6ne s\u00fcremez. Buna yeltenen bir kimsenin, ayn\u0131 zamanda m\u00fcmin ya da m\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu \u00f6ne s\u00fcrmesi ise asla olas\u0131 de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ileri s\u00fcren kimse, insanlar\u0131n durumlar\u0131n\u0131 Allah'tan daha iyi bilebilece\u011fi, onlar\u0131n sorunlar\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcmlemede Allah'tan daha iyi h\u00fck\u00fcmler koyabilece\u011fi iddias\u0131ndad\u0131r. S\u00f6z konusu ki\u015fi bu tutumuyla, insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131 s\u00fcresince kar\u015f\u0131la\u015fabilecekleri durumlar\u0131 ve onlar\u0131n gereksinimlerini Allah'\u0131n bilemedi\u011fini, bu nedenle de \u015feriat\u0131nda bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini ya da bilmesine kar\u015f\u0131n herhangi bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini savlamaktad\u0131r. B\u00f6ylesi bir iddiada bulunan ki\u015fi her ne kadar m\u00fcminim dese de onun bu tutumu, iman ve \u0130sl\u00e2m ile asla ba\u011fda\u015ft\u0131r\u0131lamaz.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n di\u011fer \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131ndaki \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn tezah\u00fcrlerine gelince, bunlar\u0131 t\u00fcm\u00fcyle kavrayabilmek g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Zira, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n hikmeti, herhangi bir nesil i\u00e7in b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f de\u011fildir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f olan kimi hikmetlerini ise burada ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla verebilmemiz g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Bu nedenle, konuya \u00e7ok k\u0131sa de\u011finmekle yetinece\u011fiz:Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131na ili\u015fkin kapsaml\u0131, b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir y\u00f6ntem olarak kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu \u015feriatta, ya\u015fam bi\u00e7imleri nas\u0131l ve hangi d\u00fczeyde olursa olsun insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131n\u0131n her y\u00f6n\u00fcn\u00fc geli\u015ftirme, y\u00f6nlendirme ve d\u00fczenleme s\u00f6z konusudur.Bu sistem, insan\u0131n varl\u0131\u011f\u0131, insanl\u0131\u011f\u0131n gereksinimleri ve insan\u0131n \u00fczerinde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 evrene ili\u015fkin ger\u00e7ekli\u011fe, ayr\u0131ca evrende ve insanl\u0131\u011f\u0131n olu\u015fumunda egemen olan do\u011fa yasalar\u0131n\u0131n yap\u0131s\u0131na ili\u015fkin mutlak bilgiye dayanmaktad\u0131r. Bu sistem, ya\u015fama ili\u015fkin hi\u00e7 bir meseleyi es ge\u00e7memi\u015ftir. Dolay\u0131s\u0131yla bu sistem, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mad\u0131\u011f\u0131 gibi, s\u00f6z konusu etkinlikler ile do\u011fa yasalar\u0131 aras\u0131nda da y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mamaktad\u0131r. Tam tersine bu sistem, bir denge, bir uyum ve bir b\u00fct\u00fcnl\u00fck sa\u011flamaktad\u0131r. Salt d\u0131\u015f tezah\u00fcrlere ve salt belirli bir zaman diliminde ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f \u015feylere g\u00f6re bilgilenmi\u015f bir insan\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olan bir sistem ise, yukar\u0131da s\u00f6yledi\u011fimiz m\u00fckemmelli\u011fi sa\u011flayamayacakt\u0131r. \u0130nsan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir sistem, be\u015fer\u00ee bilgisizli\u011fin olumsuz etkilerinden kurtulamayacakt\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla b\u00f6yle bir sistemin, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mas\u0131 ve bunun da \u015fiddetli sars\u0131nt\u0131lar\u0131 beraberinde getirmesi ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, mutlak adalet \u00fczerine kurulmu\u015f bir sistemdir. Zira Allah, mutlak adaletin ne ile ve nas\u0131l ger\u00e7ekle\u015fece\u011fini herkesten iyi bilmektedir. Yine O, t\u00fcm varl\u0131klar\u0131n rabbi olmas\u0131 dolay\u0131s\u0131yla, varl\u0131klar aras\u0131nda adaleti sa\u011flama, ge\u00e7ici arzu, e\u011filim, zay\u0131fl\u0131k, bilgisizlik, eksiklik, a\u015f\u0131r\u0131l\u0131k ve ihmalkarl\u0131k gibi olumsuz niteliklerden uzak bir bi\u00e7imde, kendi sistemini ve \u015feriat\u0131n\u0131 belirleme g\u00fcc\u00fcne sahiptir. Oysa, \u015fehvetlerle, tutkularla, zaafla, ge\u00e7ici arzularla donat\u0131lan, \u00fcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck bilgisizlik ve eksiklikten kurtulamayan insan\u0131n \u00fcretece\u011fi bir sistem m\u00fckemmel olamayacakt\u0131r. Bu ba\u011flamda s\u00f6z konusu be\u015fer\u00ee sistemin, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir ku\u015fak taraf\u0131ndan \u00fcretilmi\u015f olmas\u0131 ger\u00e7e\u011fi de\u011fi\u015ftirmez. Her ne olursa olsun be\u015fer\u00ee bir sistem, ge\u00e7ici arzular, de\u011fi\u015fken istemler, tutkular ve bunlara ek olarak bilgisizlik, eksiklik, tek bir ku\u015fakta bile olsa belirli bir meseleye b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir \u00e7\u00f6z\u00fcm sunmadaki acizlik nedeniyle, kendini yetersizlikten kurtaramayacakt\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, t\u00fcm do\u011fa yasalar\u0131yla uyum i\u00e7erisindedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu \u015feriat\u0131n sahibi, evrenin de sahibidir. Evreni de insan\u0131 da yaratan O'dur. Dolay\u0131s\u0131yla insana ili\u015fkin bir \u015feriat belirlerken, onu evrendeki \u00f6\u011felerden biri olarak g\u00f6rmektedir. \u0130nsan, Allah taraf\u0131ndan, do\u011fru yolda y\u00fcr\u00fcmek ve evrendeki yasalar\u0131 bilmek ko\u015fuluyla, kendi hizmetine sunulan bu evrene belirli oranda da olsa y\u00f6n verebilme g\u00fcc\u00fcyle donat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla bu noktada, insan\u0131n hareketi ile i\u00e7inde ya\u015famakta oldu\u011fu evrenin hareketi aras\u0131nda, bir uyum sa\u011flanabilmektedir. Bu \u015feriatta insan ya\u015fam\u0131na, evrenle uyum i\u00e7inde en do\u011fal d\u00fczen sa\u011flanmaktad\u0131r. Ve insan, salt kendisine ve hemcinslerine kar\u015f\u0131 de\u011fil, ayn\u0131 zamanda evrendeki canl\u0131 cans\u0131z t\u00fcm varl\u0131klara kar\u015f\u0131 nas\u0131l davranaca\u011f\u0131n\u0131 bu \u015feriata g\u00f6re belirlemek durumundad\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu evrenden soyutlanabilmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayaca\u011f\u0131na g\u00f6re, onunla olan ili\u015fkisini sa\u011flam ve do\u011fru bir y\u00f6nteme uygun bi\u00e7imde belirlemesi de ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Yine, insan\u0131 insana k\u00f6lelikten kurtaran biricik sistem de Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi d\u0131\u015f\u0131ndaki t\u00fcm sistemlerde, insan insan\u0131n k\u00f6lesi k\u0131l\u0131nmakta ve insan insana tapmaktad\u0131r. \u0130nsan\u0131, kullara k\u00f6lelikten kurtararak, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu olmayan Allah'a ibadet eder hale getirmek, sadece ve sadece \u0130sl\u00e2m sistemine ait bir \u00f6zelliktir.Daha \u00f6nce de a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u00fczere, ilahl\u0131k konusundaki niteliklerin en \u00f6nemlisi, egemenliktir. Bu durumda, bir grup insan i\u00e7in kanun koyan bir ki\u015fi kendisini, o insanlar nezdinde ilahl\u0131k mertebesine y\u00fckseltmekte ve ilahl\u0131\u011fa ili\u015fkin nitelikleri kullanm\u0131\u015f olmaktad\u0131r. B\u00f6yle bir durumda s\u00f6z konusu insanlar, o kanun koyucunun kuludurlar, Allah'\u0131n kulu de\u011fil. Yine s\u00f6z konusu insanlar bu durumda, Allah'\u0131n dinine de\u011fil, o kanun koyucunun dinine mensup olmu\u015f demektirler.\u0130sl\u00e2m, \u015feriat belirleme hakk\u0131n\u0131 sadece Allah'a vermekle insan\u0131, kula kulluktan kurtarm\u0131\u015f, onun sadece Allah'a ibadet eder hale gelmesini sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle \u0130sl\u00e2m, insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, insan\u0131n yeniden do\u011fu\u015funu mu\u015ftulayan bir dindir... Zira insan\u0131n, kendisini bir ba\u015fka insan\u0131n hegemonyas\u0131ndan kurtaramad\u0131k\u00e7a, bu noktada t\u00fcm insanlarla Allah \u00f6n\u00fcnde e\u015fit bir konumda olmad\u0131k\u00e7a, kendisini yenileyebilmesi ya da varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 koruyabilmesi olas\u0131 de\u011fildir.Buradaki ayetlerde \u00fczerinde durulan mesele ger\u00e7ekten, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131ndaki en \u00f6nemli meselelerden biridir. Bu, ilahl\u0131k ve kulluk, adalet ve do\u011fruluk, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck ve e\u015fitlik, ayr\u0131ca insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc -hatta yeniden do\u011fu\u015fu- ile do\u011frudan ilintili olmas\u0131 sebebiyle, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir.Cahiliyye, belirli bir tarihsel s\u00fcre\u00e7ten ibaret de\u011fildir. Herhangi bir sistemde cahiliyye prensipleri mevcutsa, bu olgu hal\u00e2 ya\u015fan\u0131yor demektir. Cahiliyye, en \u00f6zl\u00fc tan\u0131m\u0131yla, Allah'\u0131n sistemini ve insanlara g\u00f6nderdi\u011fi \u015feriat\u0131n\u0131 de\u011fil de, insanlarca ge\u00e7ici arzular do\u011frultusunda belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131 benimsemektir. Bu ge\u00e7ici ve de\u011fi\u015fken arzular\u0131n, bir bireyin, bir s\u0131n\u0131f\u0131n, bir ulusun ya da belirli bir ku\u015faktaki t\u00fcm insanlar\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olmas\u0131 hi\u00e7 bir\u015feyi de\u011fi\u015ftirmez. Bu arzular ve istemler Allah'\u0131n \u015feriat\u0131ndan kaynaklanmad\u0131k\u00e7a, de\u011fi\u015fken ve ge\u00e7ici arzular olmaktan \u00f6teye ge\u00e7emeyecektir.Bir insan, insanlar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar\u0131n kayna\u011f\u0131nda, o insan\u0131n arzular\u0131 ve g\u00f6r\u00fc\u015fleri bulunmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir s\u0131n\u0131f, di\u011fer s\u0131n\u0131flar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar, s\u00f6z konusu s\u0131n\u0131f\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131 ya da parlamenter \u00e7o\u011funlu\u011fun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine, sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir ulustaki t\u00fcm s\u0131n\u0131flar\u0131n, t\u00fcm sekt\u00f6rlerin temsilcileri kendileri i\u00e7in kanun koyucu konumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, yan\u0131lt\u0131c\u0131 tutkulardan kesinlikle kurtulamayan, bilgisizlikten kesinlikle soyutlanamayan insanlar\u0131n arzular\u0131na ya da halk\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015flerine g\u00f6re belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir grup ulus, insanl\u0131k ad\u0131na kanun koyucu durumundaysa, bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, s\u00f6z konusu uluslar\u0131n ulusal ama\u00e7lar\u0131 ya da devletler toplulu\u011funun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla burada da farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Ancak, kanun koyucu, insanlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, toplumlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, uluslar\u0131n ve ku\u015faklar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131 ise, bu durumda s\u00f6z konusu olan, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. Bu \u015feriatta, hi\u00e7 kimse bir ba\u015fkas\u0131na kar\u015f\u0131 kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r.. Hi\u00e7 bir birey, hi\u00e7bir toplum, hi\u00e7bir devlet, hi\u00e7bir nesil, bir di\u011ferine kar\u015f\u0131 kollan\u0131p kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r. Zira Allah, herkesin Rabbidir. O'nun \u00f6n\u00fcnde herkes e\u015fittir. Zira Allah, herkesin ger\u00e7ek durumunu ve herkes i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu \u00e7ok iyi bilmektedir. Hi\u00e7bir a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa ya da savsaklamaya d\u00fc\u015fmeksizin insanlar\u0131n yarar\u0131n\u0131 g\u00f6zetme ve gereksinimlerine yan\u0131t verme noktas\u0131nda, hi\u00e7 kimse Allah'tan daha \u00fcst\u00fcn bir konumda olamaz.Kanun koyucu Allah'\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda biriyse insanlar, s\u00f6z konusu kanun koyucunun kulu durumundad\u0131r. Bu ba\u011flamda kanun koyucunun, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir devletler toplulu\u011fu olmas\u0131 hi\u00e7 bir \u015feyi de\u011fi\u015ftirmez.Ancak, kanun koyucu Allah ise, herkes \u00f6zg\u00fcr ve e\u015fit demektir. Herkes sadece Allah'a boyun e\u011fecek, sadece Allah'a ibadet edecek demektir. \u0130nsano\u011flunun ya\u015fam\u0131nda ve evrenin mevcut d\u00fczeninde s\u00f6z konusu meselenin bu denli \u00f6nemli olu\u015funun nedeni, burada yatmaktad\u0131r: \\\"E\u011fer ger\u00e7ek, onlar\u0131n de\u011fi\u015fken istemlerine ve arzular\u0131na g\u00f6re belirlenseydi, g\u00f6kler ve yery\u00fcz\u00fc ve oralarda bulunanlar bozulup giderlerdi.\\\" (M\u00fcminun Suresi, 71)Allah'\u0131n indirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda yasalarla h\u00fckmetmenin sonucu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck, bozgun ve nihayet iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmakt\u0131r.\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Ana sayfa\",\"item\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"description\":\"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"width\":244,\"height\":90,\"caption\":\"Ebrar Medya\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\",\"https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/\",\"https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\",\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"caption\":\"EBRAR MEDYA\"},\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.SOSYAL ADALET38- Erkek ve kad\u0131n h\u0131rs\u0131zlar\u0131n ellerini kesiniz. Bu onlar\u0131n su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah \u00fcst\u00fcn iradeli ve hikmet sahibidir.39- Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip islah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.40- G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\u0130sl\u00e2m toplumu, \u0130sl\u00e2m yurdunda ya\u015fayan normal insanlar\u0131n -farkl\u0131 inan\u00e7lar\u0131na g\u00f6re- her ferdi h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetini uzak tutacak tedbirleri al\u0131r. onlara ya\u015fama ve korunma g\u00fcvenli\u011fini e\u011fitim ve do\u011fru yapma g\u00fcvenli\u011fini ve adaletin e\u015fit da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 g\u00fcvencesini sa\u011flar. Her t\u00fcrl\u00fc \u00f6zel m\u00fclkiyetin helal yoldan kazan\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flar ve bunun topluma zarar veren de\u011fil, yarar sa\u011flayan toplumsal bir hak oldu\u011funu belirtir. T\u00fcm bunlar sayesinde, b\u00fct\u00fcn normal insanlar, h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetinden kurtar\u0131l\u0131r. Bu durumda \u0130sl\u00e2m h\u0131rs\u0131zlar ve \u00f6zel m\u00fclkiyet ile toplum g\u00fcvenli\u011fine sald\u0131ranlara \u015fiddetli bir ceza vermek hakk\u0131na sahiptir.T\u00fcm bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, \u015f\u00fcphe halinde haddi kald\u0131rmakta ve -kuvvetli bir delil olmad\u0131k\u00e7a- san\u0131\u011f\u0131 cezaland\u0131rmad\u0131\u011f\u0131 gibi ona tam bir g\u00fcvenlik de sa\u011flamaktad\u0131r.Herhalde bu \u00f6zet bilgiyi, biraz daha a\u00e7mam\u0131z uygun olacakt\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi, eksiksiz bir b\u00fct\u00fcnd\u00fcr. Kanunlar\u0131 teker teker ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda -sistemin yap\u0131s\u0131, dayanaklar\u0131, kalk\u0131\u015f noktalar\u0131, ama\u00e7lar\u0131 incelenmedik\u00e7e- gerekti\u011fi \u015fekilde anla\u015f\u0131lamaz. Bu sistemdeki par\u00e7alar bir b\u00fct\u00fcn olarak uygulanmad\u0131\u011f\u0131 takdirde i\u015flevlerini tam olarak yerine getiremez. \u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00fck\u00fcmlerinden veya prensiplerinden herhangi birini, tamam\u0131 \u0130sl\u00e2m'dan kaynaklanmayan bir sistemde uygulanmaya kalk\u0131\u015f\u0131l\u0131rsa bo\u015f yere \u00e7aba harcanm\u0131\u015f olur. B\u00fct\u00fcnd\u00fcr, kopar\u0131lm\u0131\u015f tek bir par\u00e7an\u0131n uygulanmas\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmas\u0131 demek de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130sl\u00e2m, par\u00e7alar ve b\u00f6l\u00fcmler de\u011fildir ve b\u00f6l\u00fcnemez. \u0130sl\u00e2m, hayat\u0131n her y\u00f6n\u00fcne ili\u015fkin uygulamalar\u0131 i\u00e7eren, eksiksiz bir sistemdir.Bu s\u00f6ylediklerimiz, genel bir \u00f6zelli\u011fidir bir niteliktir. H\u0131rs\u0131zl\u0131k konusuyla ilgisi de, bundan farkl\u0131 olmayacakt\u0131r.\u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen \u0130sl\u00e2m toplumundaki her bireyin hayat hakk\u0131n\u0131 ve hayat\u0131n\u0131 korumas\u0131 i\u00e7in gereken t\u00fcm ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 sa\u011flama hakk\u0131n\u0131 tan\u0131makla i\u015fe ba\u015flar. Yemesi, i\u00e7mesi, giyinmesi, oturaca\u011f\u0131 rahat ve huzur bulaca\u011f\u0131 bir ev edinmesi, her bireyin hakk\u0131d\u0131r.Her bireyin s\u00f6z konusu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n temini, toplumun -veya onu temsil eden devletin- \u00fczerindeki bir hakk\u0131d\u0131r. Bu ferdin, -\u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fcc\u00fc oldu\u011fu s\u00fcrece- kendisine \u00f6ncelikle \u00e7al\u0131\u015fma imkan\u0131 sa\u011flanmas\u0131, (ferde nas\u0131l \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131n\u0131n \u00f6\u011fretilmesi, \u00e7al\u0131\u015fma \u015fartlar\u0131n\u0131n kolay hale getirilmesi ve ona i\u015f ve ara\u00e7 gere\u00e7lerinin sa\u011flanmas\u0131) toplumdan -ve onu temsilen devletten- bekledi\u011fi bir hakt\u0131r.Ferdin ge\u00e7ici bir s\u00fcre veya \u00f6lene de\u011fin, k\u0131smen veya tamamen \u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fc\u00e7 yetiremedi\u011fi ya da i\u015f veya ara\u00e7 ve gere\u00e7lerini bulamad\u0131\u011f\u0131 ya da \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamad\u0131\u011f\u0131 zaman, bireyin bu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n herhangi bir yoldan kar\u015f\u0131lamas\u0131 da hakk\u0131d\u0131r. Onun bu ihtiyac\u0131 \u015fu yollarla giderilebilir:1- Ailesinde maddi imkan\u0131 iyi olan kimselerin \u015fer'an helal olan nafakay\u0131 sa\u011flamalar\u0131.2- Mahalle halk\u0131ndan maddi imkan\u0131 olan kimselerin \u015fer'an helal olan imkanlar sa\u011flamalar\u0131.3- M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beytu'l mal) zekattaki pay\u0131n\u0131 almas\u0131.E\u011fer zekat yeterli de\u011filse, \u0130sl\u00e2m yurdunda \u0130sl\u00e2m hukukunu b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayan \u0130sl\u00e2m devletinin muhta\u00e7lar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 zenginlerin mallar\u0131ndan giderme haklar\u0131n\u0131 yerine getirmesi farz olur. Bunu yapanlar da, bu s\u0131n\u0131rlar\u0131 ta\u015fmamal\u0131 zaruret d\u0131\u015f\u0131na ta\u015fmamal\u0131 ve helal yoldan sa\u011flanan \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn haklar\u0131n\u0131 m\u00fclkiyet \u00e7i\u011fnenmemelidir.\u0130sl\u00e2m, b\u00f6ylece kazan\u00e7 belirlemeye \u00f6zen g\u00f6stermekte yollar\u0131n\u0131 s\u0131n\u0131rland\u0131rmada \u015fiddetli \u00f6zel m\u00fclkiyet sadece helal yoldan sa\u011flanabilmektedir. Daha \u00f6nemlisi bu y\u00fczden, \u0130sl\u00e2m toplumundaki \u00f6zel m\u00fclkiyet ona sahip olmayanlar\u0131n duygular\u0131n\u0131 tahrik etmemekte ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n elinde bulunan \u015feyleri almak i\u00e7in ihtiraslar\u0131n\u0131 kabartmamaktad\u0131r. Sistem, \u00f6zellikle, onlar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 garanti alt\u0131na almakta ve onlar\u0131 mahrum etmemektedir. \u0130sl\u00e2m insanlar\u0131n vicdanlar\u0131n\u0131 ve ahl\u00e2klar\u0131n\u0131 terbiye eder. Fikirlerini \u00e7al\u0131\u015fmaya ve bu yolla kazanmaya y\u00f6neltir. Haram yoldan \u00e7almaya ve bu yoldan kazanca de\u011fil. Fertler i\u015f bulamaz ve kazanc\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamaya yetmez ise, haklar\u0131n\u0131 temiz ve onurlu yollarla kendilerine verir.O halde bu sistemin g\u00f6lgesinde ya\u015fayan biri ni\u00e7in h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaps\u0131n? Halbuki h\u0131rs\u0131z ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 gidermek i\u00e7in \u00e7almamaktad\u0131r.Halbuki zenginlik \u0130sl\u00e2m yurdunda m\u00fcsl\u00fcman toplumun cayd\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 b\u00f6yle bir yoldan sa\u011flanamaz. H\u0131rs\u0131zl\u0131k ise hem toplumun hakk\u0131 olan g\u00fcvenlik ortam\u0131n\u0131 yok eder hem de helal yoldan zengin olanlar\u0131, helal mal(ar\u0131n\u0131n g\u00fcvenli\u011finden mahrum eder.B\u00f6yle bir toplum da, her bireyin ne faizden, ne hile yoldan ne stokculuktan ne i\u015f\u00e7ilerin \u00fccretleri s\u0131rt\u0131ndan kazan\u00e7 sa\u011flama hakk\u0131 yoktur. Sadece helal yoldan mal kazanma hakk\u0131na sahiptir. Daha sonra mal\u0131ndan zekat\u0131n\u0131 ve zekattan ayr\u0131 olarak da toplumun ihtiya\u00e7 duydu\u011fu miktar\u0131 verecektir. Yine, b\u00f6yle bir sistemde her bireyin \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn\u00fcn g\u00fcvende olmas\u0131 ve gerek h\u0131rs\u0131zlar\u0131n, gerekse ba\u015fkalar\u0131n\u0131n bu mal\u0131 almas\u0131n\u0131n \u00f6nlenmesi hakk\u0131d\u0131r. T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa.. ihtiyac\u0131n\u0131 giderdi\u011fi, bu su\u00e7un haram oldu\u011funu bildi\u011fi ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n (ki onlar bu mallar\u0131n\u0131 ne \u00e7alm\u0131\u015flar ne de haram yoldan biriktirmi\u015flerdir) sahip oldu\u011fu mala muhta\u00e7 olmad\u0131\u011f\u0131 halde \u00e7alarsa...Bu durumda iken, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, onun hi\u00e7bir \u00f6zr\u00fc kalmam\u0131\u015ft\u0131r ve su\u00e7u isbat edildi\u011fi zaman ona kimsenin ac\u0131mamas\u0131 gerekir.\u0130htiya\u00e7 ve benzeri bir \u015f\u00fcphe bulunmas\u0131 durumuna gelince; \u0130slam'da genel kural haddin \u015f\u00fcphe durumunda kald\u0131r\u0131lmas\u0131d\u0131r. Bu y\u00fczden Hz. \u00d6mer bir k\u0131tl\u0131k d\u00f6neminde, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u toplumda yayg\u0131nla\u015fmas\u0131na ra\u011fmen el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u00f6zel bir olayda, \u0130bnu Hatib b. Ebu Deltea'n\u0131n k\u00f6leleri birinden bir deve \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda da el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6nce onlar\u0131n ellerinin kesilmesini emretmi\u015f daha sonra efendilerinin onlar\u0131 a\u00e7 b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 ortaya \u00e7\u0131k\u0131nca, onlara had uygulamaktan vazge\u00e7mi\u015f ve efendilerini bedel olarak bir ka\u00e7 deve de\u011ferini payla\u015ft\u0131rarak \u00f6deme cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n had cezalar\u0131n\u0131 ancak toplumun bir kesiminin bir di\u011fer kesimden \u00fcst\u00fcn oldu\u011fu mant\u0131\u011f\u0131na dayand\u0131rmayan koruma y\u00f6ntemlerini onurland\u0131rma y\u00f6ntemlerine ba\u015fvurmaktan daha \u00f6ncelikli kabul eden, sadece hi\u00e7bir gerek\u00e7esi bulunmayan sald\u0131rganlar\u0131 cezaland\u0131ran eksiksiz sistemin g\u00f6lgesinde anlamaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131y\u0131z.Bu genel ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klad\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n cezas\u0131 ile ilgili konuya devam edebiliriz.H\u0131rs\u0131zl\u0131k ba\u015fkas\u0131n\u0131n sakl\u0131 mal\u0131n\u0131 gizlice almakt\u0131r. \u00c7al\u0131nan mal\u0131n bir sahip olmas\u0131 gerekir. M\u00fcsl\u00fcman f\u0131k\u0131h bilginleri ba\u015fkas\u0131n\u0131n saklanm\u0131\u015f ve gizlice \u00e7al\u0131nan mal\u0131n\u0131n, en az \u00e7eyrek dinar de\u011ferinde olmas\u0131 gerekti\u011finde fikir birli\u011fine varm\u0131\u015flard\u0131r. \u015eu anki param\u0131zla bu, yirmi be\u015f M\u0131s\u0131r (Bu de\u011fer M\u0131s\u0131r paras\u0131na g\u00f6re) etmektedir. Bu mal\u0131n, gizlenmi\u015f olmas\u0131 ve h\u0131rs\u0131z\u0131n onu gizlendi\u011fi yerden \u00e7almas\u0131 \u00d6rne\u011fin kendisine mal teslim edilen emanet\u00e7inin eli kesilmez. Eve girmeye izinli olan hizmet\u00e7i, evden bir \u015fey \u00e7alsa yine eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu mal saklanm\u0131\u015f de\u011fildir. Emanet\u00e7inin, emanet mal\u0131 inkar etmesi tarladaki \u00fcr\u00fcn\u00fcn ambara g\u00f6t\u00fcr\u00fclmeden \u00e7al\u0131nmas\u0131 ve ev veya sand\u0131k d\u0131\u015f\u0131ndaki bir mal\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 durumlar\u0131nda da el kesme cezas\u0131 uygulanmaz. Mal\u0131n, ba\u015fkas\u0131ndan saklanm\u0131\u015f olmas\u0131 gereklidir. Ortaklardan biri, di\u011fer orta\u011f\u0131n\u0131n mal\u0131n\u0131 \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda, da el kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu malda pay\u0131 vard\u0131r, ba\u015fkas\u0131na ait de\u011fildir. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beyt\u00fc'l mal) \u00e7alan kimsenin de eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunda onun da bir pay\u0131 vard\u0131r. Bu da tamamen ba\u015fkas\u0131na ait bir mal de\u011fildir. Bu gibi durumlarda uygulanacak, el kesme cezas\u0131 olmay\u0131p, yaln\u0131zca ta'zir cezas\u0131d\u0131r. (Tazir, had cezas\u0131ndan daha hafif olan ve hakimin g\u00f6r\u00fc\u015f veya toplumun geleneklerine g\u00f6re de\u011fi\u015fik durumlarda d\u00f6vme, hapsetme azarlama ve nasihat etme \u015feklindeki cezalard\u0131r.)El kesme cezas\u0131 sa\u011f bilekten kesilerek uygulan\u0131r. Tekrar h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, sol aya\u011f\u0131 bilekten kesilir. Bunlar el kesme cezas\u0131nda fikir birli\u011fine var\u0131lan \u00f6l\u00e7\u00fclerdir. F\u0131k\u0131h bilginleri, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc ve d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc ne yap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir.Ku\u015fku hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr...A\u00e7l\u0131k ve ihtiya\u00e7 bulundu\u011fu \u015f\u00fcphesi, hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. Malda ortakl\u0131k bulundu\u011fu ku\u015fkusu da haddi kald\u0131r\u0131r. Su\u00e7unu itiraf eden kimsenin, ifadesinden vazge\u00e7mesi e\u011fer \u015fahid yoksa yine haddi kald\u0131ran bir \u015f\u00fcphe say\u0131l\u0131r.F\u0131k\u0131h bilginleri, neyin \u015f\u00fcphe kabul edilece\u011finde fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir. \u00d6rne\u011fin \u0130mam Ebu hanife, asl\u0131nda mubah olan \u015feylerin -saklanm\u0131\u015f olsalar bile- \u00e7al\u0131nmas\u0131nda haddi kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Saklanm\u0131\u015f ve yakalanm\u0131\u015f av\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 gibi. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunlar\u0131n her ikisi de aslen mubaht\u0131r ve asl\u0131 mubah olan \u015feyin sakland\u0131ktan sonra bile mubahl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc \u015f\u00fcphesi vard\u0131r. imam\u0131 Malik, \u0130mam\u0131 \u015eafii ve \u0130mam\u0131 Ahmed ise, bu gibi durumlarda haddi kald\u0131rmazlar. \u0130mam Ebu Hanife yiyecek, meyva, sebze, et, ekmek vb. gibi b\u00fct\u00fcn \u00e7abuk bozulan \u015feyleri \u00e7almada el kesme haddini kald\u0131r\u0131r. \u0130mam Ebu Yusuf, Ebu Hanife'den farkl\u0131 olarak \u00fc\u00e7 imam\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmi\u015ftir.F\u0131k\u0131h bilginlerinin bu konudaki farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015flerini uzun boylu anlatmaya giri\u015fecek de\u011filiz. Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgi i\u00e7in f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131na bak\u0131ls\u0131n.\u0130sl\u00e2m'\u0131n insanlar\u0131n ku\u015fkular\u0131 sebebiyle cezaland\u0131r\u0131lmamalar\u0131na y\u00f6nelik isteklili\u011fine ve ho\u015f g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne dair bir g\u00f6sterge almas\u0131 i\u00e7in bu \u00f6rnekleri verdik. Hz. Peygamber \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:\"\u015e\u00fcpheler sebebiyle (cezalar\u0131) kald\u0131r\u0131n.\"Hz. \u00d6mer de \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur: \u015e\u00fcphe sebebiyle cezalar\u0131 kald\u0131rmam bana hay\u0131r y\u00f6n\u00fcnden onu uygulamaktan daha ho\u015f geliyor.Bununla beraber, \u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen bir m\u00fcsl\u00fcman toplumda t\u00fcm korunma yollar\u0131 ve adalet garantilerinin sa\u011flanmas\u0131na ra\u011fmen, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapana, hadle sert cezalar vermesinin gerek\u00e7eleri a\u00e7\u0131kland\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa verilen el kesme cezas\u0131n\u0131n uygunlu\u011fu hakk\u0131nda bir ka\u00e7 s\u00f6z s\u00f6ylememiz yerinde olacakt\u0131r:\"H\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n\" el kesme olarak belirlenmesinin sebebi \u015fudur: H\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa niyetlendi\u011fi zaman, kazanc\u0131n\u0131 ba\u015fkas\u0131n\u0131n kazanc\u0131yla artt\u0131rmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr. O, helal yoldan kazan\u00e7 k\u00fc\u00e7\u00fcmsemektedir. Haram yoldan mal\u0131n\u0131 artt\u0131rmay\u0131 ister. \u00c7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 ile yetinmez, ba\u015fkas\u0131n\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131na da g\u00f6z diker.Bunu da ya harcamalar\u0131n\u0131 artt\u0131rmak ve \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flamak i\u00e7in veya \u00e7al\u0131\u015fman\u0131n ve inek pe\u015finde ko\u015fman\u0131n yoruculu\u011fundan kurtulmak; ya da gelece\u011fini g\u00fcvenceye almak niyetiyle yapar. Onu h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa y\u00f6nelten ve bu yola s\u00fcr\u00fckleyen temel neden, kazanc\u0131n\u0131 art\u0131rma veya servetini \u00e7o\u011faltma d\u00fc\u015f\u00fcncesidir. \u0130sl\u00e2m hukuku el kesme cezas\u0131n\u0131 ilan ederek, insan ruhundaki bu i\u00e7 g\u00fcd\u00fclerine engel olmaya \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc el veya ayak kesme cezas\u0131 kanunun anla\u015f\u0131lmas\u0131na, azalmas\u0131na neden olur. Nitekim el ve ayak her hal\u00fck\u00e2rda \u00e7al\u0131\u015fma vas\u0131talar\u0131d\u0131r. Kanunun unutulmas\u0131 ise, servetin azalmas\u0131na neden olur. Bu da, harcama g\u00fcc\u00fcnden ve \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn azalmas\u0131 sonucunu do\u011furur. B\u00f6ylece de ki\u015fiyi daha \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015f\u0131p, \u00e7abalamaya ve gelecekten daha fazla endi\u015felenmeye s\u00fcr\u00fckler.\u0130slam hukuku, el kesme cezas\u0131n\u0131 kabul ederek insan\u0131 su\u00e7 i\u015flemeye s\u00fcr\u00fckleyen psikolojik fakt\u00f6rleri ortadan kald\u0131rm\u0131\u015f ve yerlerine h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7undan al\u0131koyan fakt\u00f6rleri yerle\u015ftirmi\u015ftir.Su\u00e7a s\u00fcr\u00fckleyen fakt\u00f6rlerin a\u011f\u0131r bast\u0131\u011f\u0131 ve insan\u0131 su\u00e7 i\u015fleyip cezas\u0131n\u0131 bir defa g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc zaman, art\u0131k insan\u0131 su\u00e7tan al\u0131koyan psikolojik fakt\u00f6rler a\u011f\u0131r basar ve bundan b\u00f6yle ikinci kez bu su\u00e7u i\u015flemeye kalk\u0131\u015fmaz.\u0130\u015fte bu, \u0130sl\u00e2m hukukunun h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n \u00fczerine yerle\u015ftirildi\u011fi temeli olu\u015fturmaktad\u0131r. Ger\u00e7ekten bu ceza kainat\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan g\u00fcn\u00fcm\u00fcze de\u011fin h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n oturtuldu\u011fu en hay\u0131rl\u0131 temeldir.\"Be\u015feri kanunlar h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131 olarak hapsi \u00f6ng\u00f6rmektedirler. Bu ceza, genelde su\u00e7larla, \u00f6zelde de h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u ile m\u00fccadele de etkisiz kalan bir cezad\u0131r. Bu etkisizli\u011fin sebebi, hapis cezas\u0131n\u0131n h\u0131rs\u0131z\u0131n ruhunda onu, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7unu i\u015flemekten al\u0131koyacak g\u00fcd\u00fcleri harekete ge\u00e7irememesidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc h\u00e2pis cezas\u0131nda, h\u0131rs\u0131zla eylemi aras\u0131na sadece hapis s\u00fcresince engel konulmaktad\u0131r. Hapiste iken ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131lan\u0131p istekleri yerine getirildi\u011fi halde korunmaya ne ihtiyac\u0131 vard\u0131r?Hapisten \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda ise, \u00e7al\u0131\u015fmaya ve kazanmaya kudretli durumdad\u0131r. Ona g\u00f6re t\u00fcm yollar a\u00e7\u0131kt\u0131r, servetini artt\u0131rmak ve ge\u00e7imini sa\u011flamak i\u00e7in gerek helal, gerekse haram t\u00fcm yollar ayn\u0131d\u0131r. \u0130nsanlar\u0131 kand\u0131rmaya ve \u015ferefli biri gibi \u00e7\u0131kmaya yetenekli durumdad\u0131r. Onlar da onu severler ve kendisiyle i\u015fbirli\u011fi yaparlar.E\u011fer sonu\u00e7ta emeline ula\u015f\u0131rsa, zaten bu istedi\u011fi \u015feydir. Emeline ula\u015famazsa da, hi\u00e7bir \u015fey kaybetmemekte ve hi\u00e7bir \u00f6nemli \u00e7\u0131kar\u0131 zedelenmemektedir.El kesme cezas\u0131 ise, h\u0131rs\u0131z ile eylemi aras\u0131na engel olarak girer veya \u00e7al\u0131\u015fma ve kazanma g\u00fcc\u00fc b\u00fcy\u00fck oranda azal\u0131r. Daha \u00e7ok kazanma f\u0131rsat\u0131 ise art\u0131k elden gidecektir. Kazanc\u0131 pek \u00e7ok durumda, hi\u00e7 yoktan iyi olmas\u0131na ra\u011fmen, \u00e7ok azalm\u0131\u015f ve yok s\u0131n\u0131r\u0131na kadar d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr Art\u0131k o insanlar\u0131 bir daha ne kand\u0131rabilecek ne de g\u00fcvenlerini ve i\u015fbirliklerini istismar edebilecek bir yetene\u011fi elde edemeyecek \u015fekilde, i\u015fledi\u011fi su\u00e7un izini v\u00fccudunda ta\u015f\u0131yan bir adamd\u0131r. Kesik eli onun kirli ge\u00e7mi\u015fini hayk\u0131racakt\u0131r. Hatas\u0131 kesin olarak \u015fudur: El kesme cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda, tahribat o kadar azalmakta, hapis cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda ise, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n kazanc\u0131 tercih edilmektedir. Yaln\u0131zca h\u0131rs\u0131z\u0131n de\u011fil t\u00fcm insanlar\u0131n do\u011fas\u0131nda \u00e7\u0131kar sa\u011flayan i\u015fleri tercih etme ve tahribat do\u011furan eylemlerden ise ka\u00e7\u0131nma e\u011filimi vard\u0131r.T\u00fcm bunlardan sonra \"el kesme cezas\u0131, asr\u0131m\u0131zda \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ve insanl\u0131\u011f\u0131n ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uygun d\u00fc\u015fmemektedir.\" diyenlere hayret do\u011frusu. Sanki insanl\u0131k ve medeniyet h\u0131rs\u0131z su\u00e7una kar\u015f\u0131l\u0131k \u00f6d\u00fcllendirmek, yapt\u0131\u011f\u0131 eylemleri cesaretlendirmek, korku ve \u0131zd\u0131rab i\u00e7erisinde ya\u015famak ve t\u00fcm \u00e7al\u0131\u015fmam\u0131z\u0131n kazanc\u0131 aylak ve soygunculara pe\u015fke\u015f \u00e7ekerek g\u00fc\u00e7l\u00fck ve zorluklar i\u00e7erisinde kalmam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir.T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, tekrar \"El kesme cezas\u0131, insanl\u0131k ve medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmaz\" laf\u0131n\u0131 ileri s\u00fcrenlere hayret do\u011frusu! Sanki medeniyet ve insanl\u0131k; s\u00f6zlerine sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka hi\u00e7bir delili bulunmayan (bu adam\u0131n s\u00f6zlerini kabul ederek) \u00e7a\u011fda\u015f ilmi ve sa\u011flam mant\u0131\u011f\u0131 inkar etmemiz, insan do\u011fas\u0131n\u0131 unutmam\u0131z -ge\u00e7mi\u015f milletlerin tecr\u00fcbelerinden bihaber kalmam\u0131z ve akl\u0131m\u0131z\u0131 bir kenara koyarak, d\u00fc\u015f\u00fcncemizin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 sonu\u00e7lar\u0131 yok saymam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir. Uygun ceza ger\u00e7ekte medeniyet ve insanl\u0131kla uyum i\u00e7erisinde olan cezad\u0131r. Hapis cezas\u0131, kald\u0131r\u0131lmay\u0131, el kesme cezas\u0131 ise ebediyen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmay\u0131 haketmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, ceza, psikolojinin sa\u011flam temellerine dayanmaktad\u0131r. Hapis cezas\u0131 ise, ne ilmi bir temele ne de tecr\u00fcbeye dayanmakta ve ne ak\u0131l ve mant\u0131kla ne de nesnelerin tabiat\u0131 ile uyu\u015fmaktad\u0131r.El kesme cezas\u0131, insan\u0131n gerek ruhu gerekse akl\u0131 ile uyum i\u00e7erisindedir. \u015eu halde o, bireylere uygun gelen ve toplumu islaha y\u00f6nelten bir cezad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, su\u00e7lar\u0131n azalmas\u0131na ve toplumun g\u00fcvencede olmas\u0131na neden olur. Ceza bireylerin ve toplumun yarar\u0131na oldu\u011fu s\u00fcrece, cezalar\u0131n en \u00fcst\u00fcn\u00fc ve en adilidir.Ne var ki, b\u00fct\u00fcn bu gerek\u00e7eler, baz\u0131lar\u0131na g\u00f6re el kesme cezas\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermeye yetmemektedir. \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar\u0131, el kesme cezas\u0131n\u0131n \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmayaca\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcndedirler.Bu onlar\u0131n ilk ve son gerek\u00e7eleridir. Ne var ki, hi\u00e7 de sa\u011flam bir delil de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, ad\u0131 \u00fczerinde \"misliyle mukabele\" anlam\u0131ndaki \"ikub\" dan t\u00fcremektedir. Etkisiz ve zay\u0131f oldu\u011fundan ceza olmaz. aksine oyun ve e\u011flence t\u00fcr\u00fc bir\u015fey olur. Bu isimle isimlenmesinin do\u011fru olabilmesi i\u00e7in cezan\u0131n sertlik i\u00e7ermesi gerekir.Merhametlilerin en merhametlisi olan ve h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa sert bir ceza veren y\u00fcce Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor:\"Su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza olarak onlar\u0131n ellerini kesiniz.\"Bu Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Bir su\u00e7un i\u015flenmesini \u00f6nlemek onu i\u015fleyecek olan ki\u015fiye kar\u015f\u0131 bir ac\u0131mad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu ceza, o \u015fahs\u0131n su\u00e7 i\u015flemesini \u00f6nleyecektir. Kalbi kararm\u0131\u015f ve ruhu k\u00f6rlenmi\u015f kimseden ba\u015fkas\u0131, insanlar\u0131 yaratan Allah'tan daha \u00e7ok insanlara kar\u015f\u0131 merhamet hissi besledi\u011fini ileri s\u00fcrmez. Uygulamalar, el kesme cezas\u0131n\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n ilk bir as\u0131rl\u0131k d\u00f6neminde sadece bir ka\u00e7 ki\u015fiye verildi\u011fini g\u00f6stermektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc topluma d\u00fczenli cezalar sert ve g\u00fcvenceler yeterli oldu\u011fu i\u00e7in sadece birka\u00e7 ki\u015fiye uygulamak ihtiyac\u0131 do\u011fmu\u015ftur. Sonra Allah tevbe etmek isteyen, pi\u015fman olup, d\u00f6nen ve vazge\u00e7en daha sonra da bu olumsuz s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015fmayan, aksine salih amel i\u015fleyen ve olumlu hay\u0131rlara y\u00f6nelen kimseye tevbe kap\u0131s\u0131n\u0131 a\u00e7ar.\"Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip, \u0131slah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.\"Zul\u00fcm ne k\u00f6t\u00fc bir fiildir ve zalimi zul\u00fcmden sak\u0131nd\u0131r\u0131p oturmak yeterli de\u011fildir. Aksine, onun yeri, iyi ve uygun bir fiil ile doldurulmal\u0131d\u0131r. ilahi sistemde durum, bundan daha hassast\u0131r. \u0130nsan\u0131n ruhu, harekete ge\u00e7irilmelidir. O k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculuktan al\u0131konuldu\u011fu halde iyi ve salih amele y\u00f6neltilmez ise, yerinde bir bo\u015fluk kalacak ve bu bo\u015fluk tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculukla doldurabilecektir.\u0130yilik ve \u0131slaha y\u00f6neltildi\u011finde ise, bu olumlu hareket ve bu faaliyet sayesinde tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculu\u011fa d\u00f6nmeyece\u011finden g\u00fcvencede olunur. Bu y\u00f6ntem ile insanlar\u0131 terbiye eden Allah'd\u0131r. Yaratan ve yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 en iyi bilen Allah't\u0131r.Su\u00e7 ve cezadan tevbe ve ba\u011f\u0131\u015ftan s\u00f6z edildikten sonra Kur'an ayetleri d\u00fcnya ve ahiretteki ceza kanunlar\u0131n\u0131n temellendi\u011fi \u015fu genel prensibe ge\u00e7mektedir. Bu evrenin yaratan\u0131 ve sahibi ayn\u0131 zamanda oradaki en y\u00fcksek iradenin sahibi ve evren hakk\u0131nda tam bir yetki sahibidir. Gerek evrenin gerekse i\u00e7indeki varl\u0131klar\u0131n (ne olaca\u011f\u0131na) o karar verir. Buna ba\u011fl\u0131 olarak insanlara hayatlar\u0131nda uygulayacaklar\u0131 kanunlar\u0131 koyan, sonra d\u00fcnya ve ahirette onlar\u0131 amellerine g\u00f6re m\u00fckafatland\u0131ran ve cezaland\u0131ran da O'dur.\"G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.\"O biricik egemendir. T\u00fcm m\u00fclk\u00fcn h\u00fck\u00fcmdar\u0131d\u0131r. O, d\u00fcnyada ya\u015fam\u0131n\u0131n kayna\u011f\u0131, ahirette ise ceza ve m\u00fckafat\u0131n belirleyicisidir. O ne ortak ne b\u00f6l\u00fcnme ne de ayr\u0131l\u0131k kabul eder. \u0130nsanlar\u0131n i\u015fleri ancak d\u00fcnyada ve ahirette yasama yetkisi ve ceza yetkisinin ayn\u0131 buyruktan al\u0131nmas\u0131 ile bir d\u00fczene girer.\"... E\u011fer yerde ve g\u00f6kte birden \u00e7ok ilah olsayd\u0131, bunlar karga\u015faya koyulurdu.\" (Enbiya Suresi, 22)\"G\u00f6kte de ilah, yerde de ilah O'dur.\" (Zuhruf Suresi, 84)ULUH\u0130YET GER\u00c7E\u011e\u0130Burada, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131, \u0130sl\u00e2m\u00ee metod, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00f6netim ve ya\u015fam sistemine ili\u015fkin en \u00f6nemli meselelerden biri ele al\u0131n\u0131yor. Bu meseleye daha \u00f6nce, Al-i \u0130mran ve Nisa surelerinde de de\u011finilmi\u015fti. Ancak s\u00f6z konusu mesele, buradaki ayetlerde, \u00e7ok daha net ve kesin bir bi\u00e7imde kazan\u0131yor. Buradaki nasslar, mefhum ve \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131m olarak de\u011fil, bizzat laf\u0131z ve anlam bak\u0131m\u0131ndan bu temel meseleye dikkat \u00e7ekiyor.Bu da, yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131 -ard\u0131ndan, ilahl\u0131k, tevhid ve iman meselesidir. Meselenin \u00f6z\u00fc, \u015fu sorulara verilecek cevaplarla \u00f6zetlenebilir: Yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131, pe\u015f pe\u015fe gelen semavi dinlerce muhafaza edilen, peygamberlere ve onlar\u0131n yolundan y\u00fcr\u00fcyebilmeleri i\u00e7in daha sonraki y\u00f6neticilere farz k\u0131l\u0131nan Allah'\u0131n misaklar\u0131na, akitlerine ve koydu\u011fu kurallara g\u00f6re mi olacak? Yoksa, de\u011fi\u015fken arzulara, Allah'\u0131n koydu\u011fu kurallardan hi\u00e7 biriyle teyellendirilemeyen \u00e7\u0131karlara, bir nesil ya da de\u011fi\u015fik ku\u015faklarca benimsenen gelene\u011fe g\u00f6re mi olacak? Bir ba\u015fka deyi\u015fle, yery\u00fcz\u00fcnde ve insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131nda, ilahl\u0131k, Rablik ve hakimiyet, Allah'a m\u0131 ait olacak? Yoksa t\u00fcm bu sayd\u0131klar\u0131m\u0131z ya da bunlardan biri, insanlardan, Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi kanunlar koyan birine mi ait olacak?Y\u00fcce Allah, \"O Allah ki O'ndan ba\u015fka ilah yoktur\" buyuruyor. Allah'\u0131n insanlar i\u00e7in koydu\u011fu kurallar, O'nun insanlar\u0131n ilah\u0131, insanlar\u0131n da O'nun kulu olmas\u0131n\u0131 gerektirmektedir. Allah, insanlar\u0131, s\u00f6z konusu kurallarla, bunlar\u0131 uygulamakla y\u00fck\u00fcml\u00fc k\u0131l\u0131n\u0131\u015ft\u0131r. Yery\u00fcz\u00fcnde egemen olmas\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r. \u0130nsanlar\u0131n aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm verecekleri kurallar bunlard\u0131r. Peygamberlerin ve onlardan sonra i\u015f ba\u015f\u0131na ge\u00e7ecek y\u00f6neticilerin uymalar\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r.Y\u00fcce Allah, bu noktada savsaklamaya yer yoktur buyuruyor. Bu noktada \u00f6d\u00fcn verilemez. K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7apta da olsa herhangi bir a\u00e7\u0131dan sapmaya yer verilemez. Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi bir meselede, \u015fu veya bu bi\u00e7imde bir ku\u015fa\u011f\u0131n benimsediklerine yada bir toplumun kabullendiklerine itibar edilemez.Y\u00fcce Allah, -t\u00fcm bu hususlarda- meselenin, iman yada k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m yada cahiliyye, \u015feriat yada be\u015fer\u00ee k\u00f6kenli sistemler meselesi oldu\u011funu ifade ediyor. Bu ba\u011flamda, bir uzla\u015fma s\u00f6z konusu olamaz! M\u00fc'minler, Allah'\u0131n indirdiklerini, tek bir harf bile eksiltmeksizin, herhangi bir de\u011fi\u015fikli\u011fe yeltenmeksizin, aynen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe koyanlard\u0131r.Kafirlere, zalimlere, fas\u0131klara gelince onlar, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmeyenlerdir. Dolay\u0131s\u0131yla y\u00f6neticiler, ya Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayarak iman \u00e7er\u00e7evesinin i\u00e7erisinde kalacaklar ya da Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 tatbik ederek, kafirler, zalimler, fas\u0131klar s\u0131n\u0131f\u0131na dahil olacaklard\u0131r. \u0130nsanlar da y\u00f6neticilerden ve yarg\u0131\u00e7lardan, kendilerine ili\u015fkin meselelerde, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fcn uygulanmas\u0131n\u0131 kabul etmek suretiyle m\u00fc'min olacaklard\u0131r. Aksi taktirde, m\u00fcmin olamayacaklard\u0131r. Bu iki u\u00e7 aras\u0131nda, bir orta yol yoktur. Bu ba\u011flamda, bir ak\u0131l y\u00fcr\u00fctme, bir mazeret, ya da \u00e7\u0131kar g\u00f6zeticili\u011fi diye bir \u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. Zira Allah, insanlar\u0131n Rabbidir. \u0130nsanlar i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu bilendir. \u0130nsanlar i\u00e7in en uygun olanlar\u0131n ger\u00e7ekle\u015fmesi i\u00e7in de onlar i\u00e7in bir \u015feriat belirlemektedir. Allah'\u0131n kullar\u0131ndan hi\u00e7 kimse, \"Ben Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 kabul etmiyorum\" ya da \"\u0130nsanlar\u0131n menfaatlerini ben, Allah'tan daha iyi bilirim\" diyemez. Diliyle ya da davran\u0131\u015flar\u0131yla b\u00f6yle bir\u015fey diyecek olursa, o kimse iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r.\u0130\u015fte burada, son derece a\u00e7\u0131k ve net nasslarla, \u00e7ok ama \u00e7ok \u00f6nemli olan bu meseleye temas ediliyor. Bir yandan da, Medine'deki yahudilerin durumlar\u0131, m\u00fcnaf\u0131klarla birlikte ger\u00e7ekle\u015ftirdikleri manevralar ve haz\u0131rlad\u0131klar\u0131 komplolar, ayr\u0131ca, \u0130sl\u00e2m'\u0131n Medine'de devlet olu\u015fundan itibaren s\u00fcrekli kurduklar\u0131 tuzaklara kar\u015f\u0131 peygamberimizin nas\u0131l bir tav\u0131r tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131 dile getiriliyor.Burada ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde \u00f6nce \u015fu tesbit yap\u0131l\u0131yor: Allah kat\u0131ndan gelen t\u00fcm dinler, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmenin mutlak gereklili\u011finin, t\u00fcm ya\u015fam\u0131n Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na g\u00f6re d\u00fczenlenmesinin, bu meselenin iman ile k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ile cahiliyye, \u015feriat ile be\u015fer\u00ee sistemler aras\u0131nda bir yol ayr\u0131m\u0131 olarak alg\u0131lanmas\u0131n\u0131n zorunlulu\u011funu ifade eder... Tevrat'\u0131 Allah, bir yol g\u00f6sterici, bir ayd\u0131nlat\u0131c\u0131 olarak indirmi\u015ftir: \"Gerek \u0130sl\u00e2m'a ba\u011fl\u0131 peygamberler ve gerekse Allah'a ba\u011fl\u0131 bilginler ile din adamlar\u0131, Allah'\u0131n bu kitab\u0131n\u0131n g\u00f6revli koruyucular\u0131 ve do\u011frulu\u011funun \u015fahitleri s\u0131fat\u0131 ile yahudiler aras\u0131nda buna g\u00f6re h\u00fck\u00fcm verirler.\"\"Onlar\u0131n yanlar\u0131nda, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc i\u00e7eren Tevrat vard\u0131r\"\"Tevrat'ta yahudilere yaz\u0131l\u0131 olarak bildirdik ki can\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 cand\u0131r.\"\"Allah Meryem o\u011flu \u0130sa'ya da, \"kendinden \u00f6nceki Tevrat'\u0131 onaylayan, takval\u0131lar i\u00e7in yol g\u00f6sterici ve \u00f6\u011f\u00fct olan\" \u0130ncil'i indirmi\u015ftir. \"\u0130ncil \u00fcmmeti, Allah'\u0131n bu kitapta indirdiklerine g\u00f6re b\u00fck\u00fcm versin\". Yine Allah peygamberimize de \"daha \u00f6nceki kutsal kitab\u0131 onaylay\u0131c\u0131 ve i\u00e7eri\u011fini koruyucu olan bu hak kitab\" Kur'an'\u0131 indirmi\u015f ve ona \"Onlar aras\u0131nda Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re b\u00fck\u00fcm ver, sana gelen ger\u00e7ekten saparak onlar\u0131n keyfi arzular\u0131na uyma!\" buyurmu\u015ftur. \"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, k\u00e2firlerin ta kendileridir.\" \"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, zalimlerin ta kendileridir\".. \"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.\" \"Yoksa istedikleri cahiliye d\u00fczeni midir? Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re, Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?\" G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi t\u00fcm dinler, bu meseleye dikkat \u00e7ekmekte,dolay\u0131s\u0131yla gerek y\u00f6neticiler gerekse y\u00f6netilenler i\u00e7in, iman\u0131n tan\u0131m\u0131n\u0131n ve \u0130sl\u00e2m'\u0131n \u015fart\u0131n\u0131n ne oldu\u011fu tespit edilmektedir. Bu da y\u00f6netenlerin Allah'\u0131n indirdi\u011fi ile h\u00fckmetmesi, y\u00f6netilenlerin bu h\u00fckm\u00fc kabul etmesi ya da Allah'\u0131n \u015feriat\u0131 d\u0131\u015f\u0131ndaki \u015feriatlar\u0131n ve h\u00fck\u00fcmlerin istenilmemesidir.Meseleyi bu \u015fekilde ortaya koymak, son derece \u00f6nemlidir. Bu \u00e7er\u00e7eve i\u00e7erisinde, s\u00f6z konusu meselede titizlenmenin temelinde, son derece \u00f6nemli nedenler vard\u0131r. Bu nedenler nelerdir acaba? \u0130\u015fte bizler, gerek buradaki nasslarda, gerekse Kur'an'\u0131n genel ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde, bu sorunun cevab\u0131n\u0131 arad\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, s\u00f6z konusu nedenlerin son derece a\u00e7\u0131k ve net bir bi\u00e7imde ortada oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz.Bu meselede kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kan en \u00f6nemli noktalardan ilki, Allah'\u0131n \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve insanlar \u00fczerinde -hi\u00e7bir orta\u011f\u0131 olmaks\u0131z\u0131n- egemenli\u011fini kabul emek ya da bunu reddetmektedir. \u0130\u015fte bu ba\u011flamda, mesele iman ya da k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ya da cahiliyye meselesidir.Kur'an'\u0131n her yerinde bu ger\u00e7ek vurgulanmaktad\u0131r...Allah, yaratand\u0131r... Bu evrenin yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Bu insan\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Yerlerde ve g\u00f6klerde ne varsa t\u00fcm\u00fcn\u00fc, bu insan\u0131n hizmetine vermi\u015ftir. Allah, yaratmada tektir. Bu konuda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu de\u011fildir.Allah, yarat\u0131c\u0131 oldu\u011fu gibi, ayn\u0131 zamanda r\u0131z\u0131k verendir. Hi\u00e7 kimse, ne kendi si ne de bir ba\u015fkas\u0131 i\u00e7in, r\u0131z\u0131k noktas\u0131nda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir g\u00fcce sahip de\u011fildir.Evren ve insanlar \u00fczerinde egemen olan biricik g\u00fc\u00e7, Allah't\u0131r. O, yaratand\u0131r,her \u015feyin sahibidir, r\u0131z\u0131k verendir. G\u00fcc\u00fcn ger\u00e7ek sahibi O'dur. O'nun g\u00fcc\u00fc olmaks\u0131z\u0131n, ne yaratmaktan s\u00f6z edilebilir, ne r\u0131z\u0131ktan, ne yarardan, ne de zarardan... Bu varl\u0131k aleminde salt egemen olan Allah't\u0131r.\u0130man, Allah'\u0131 t\u00fcm bu nitelikleriyle birlikte kabul etmektir. \u0130lahl\u0131k, egemenlik konular\u0131nda O'na, -kesinlikle hi\u00e7bir ortak ko\u015fmaks\u0131z\u0131n- boyun e\u011fmektir. \u0130slam, teslim olmak ve s\u00f6z konusu niteliklerin gerektirdiklerine itaat etmektir. \u0130lahl\u0131k, Rabblik, -insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131 da dahil olmak \u00fczere- t\u00fcm varl\u0131klara egemenlik noktalar\u0131nda, Allah'\u0131 birlemek demektir. O'nun, gerek yazg\u0131da, gerekse \u015feriat\u0131nda son derece belirgin olan egemenli\u011fini tan\u0131mak demektir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na teslim olman\u0131n anlam\u0131, -her\u015feyden \u00f6nce- O'nun \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmek demektir. S\u00f6z konusu \u015feriata teslim olmay\u0131p, ya\u015fam\u0131n hangi alan\u0131nda olursa olsun ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 benimsemenin anlam\u0131 ise, -her\u015feyden \u00f6nce- Allah'\u0131n ilahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmeyi reddetmek demektir. Teslimiyetin ya da ink\u00e2r\u0131n, s\u00f6zle ya da davran\u0131\u015fla olmas\u0131 bir\u015fey de\u011fi\u015ftirmez. Bu, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir. Bu nedenle de Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor: \"kim Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermez ise onlar, k\u00e2firlerin ta kendileridir.\", \"zalimlerin ta kendileridir\", \"fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.\"Bu meselede ikinci \u00f6nemli nokta ise, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n, insanlar\u0131n koydu\u011fu \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131nda ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir bi\u00e7imde ve kesinkes \u00fcst\u00fcn oldu\u011funu kabul emektir. Burada ele ald\u0131\u011f\u0131m\u0131z ayetlerin sonuncusunda, bu \u00fcst\u00fcnl\u00fck \u015f\u00f6yle dile getiriliyor: \"Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?\"Her t\u00fcrl\u00fc sosyal davran\u0131\u015fta, her t\u00fcrl\u00fc sosyal durumda, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, mutlak bi\u00e7imde kabul etmek de yine k\u00fcf\u00fcr ve iman meselesine girmektedir. \u0130nsanlar\u0131n sosyal davran\u0131\u015flar\u0131 ve durumlar\u0131 ne olursa olsun hi\u00e7 kimse, herhangi bir insan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ya da onun Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na e\u015fde\u011ferli\u011fini \u00f6ne s\u00fcremez. Buna yeltenen bir kimsenin, ayn\u0131 zamanda m\u00fcmin ya da m\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu \u00f6ne s\u00fcrmesi ise asla olas\u0131 de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ileri s\u00fcren kimse, insanlar\u0131n durumlar\u0131n\u0131 Allah'tan daha iyi bilebilece\u011fi, onlar\u0131n sorunlar\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcmlemede Allah'tan daha iyi h\u00fck\u00fcmler koyabilece\u011fi iddias\u0131ndad\u0131r. S\u00f6z konusu ki\u015fi bu tutumuyla, insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131 s\u00fcresince kar\u015f\u0131la\u015fabilecekleri durumlar\u0131 ve onlar\u0131n gereksinimlerini Allah'\u0131n bilemedi\u011fini, bu nedenle de \u015feriat\u0131nda bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini ya da bilmesine kar\u015f\u0131n herhangi bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini savlamaktad\u0131r. B\u00f6ylesi bir iddiada bulunan ki\u015fi her ne kadar m\u00fcminim dese de onun bu tutumu, iman ve \u0130sl\u00e2m ile asla ba\u011fda\u015ft\u0131r\u0131lamaz.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n di\u011fer \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131ndaki \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn tezah\u00fcrlerine gelince, bunlar\u0131 t\u00fcm\u00fcyle kavrayabilmek g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Zira, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n hikmeti, herhangi bir nesil i\u00e7in b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f de\u011fildir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f olan kimi hikmetlerini ise burada ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla verebilmemiz g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Bu nedenle, konuya \u00e7ok k\u0131sa de\u011finmekle yetinece\u011fiz:Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131na ili\u015fkin kapsaml\u0131, b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir y\u00f6ntem olarak kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu \u015feriatta, ya\u015fam bi\u00e7imleri nas\u0131l ve hangi d\u00fczeyde olursa olsun insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131n\u0131n her y\u00f6n\u00fcn\u00fc geli\u015ftirme, y\u00f6nlendirme ve d\u00fczenleme s\u00f6z konusudur.Bu sistem, insan\u0131n varl\u0131\u011f\u0131, insanl\u0131\u011f\u0131n gereksinimleri ve insan\u0131n \u00fczerinde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 evrene ili\u015fkin ger\u00e7ekli\u011fe, ayr\u0131ca evrende ve insanl\u0131\u011f\u0131n olu\u015fumunda egemen olan do\u011fa yasalar\u0131n\u0131n yap\u0131s\u0131na ili\u015fkin mutlak bilgiye dayanmaktad\u0131r. Bu sistem, ya\u015fama ili\u015fkin hi\u00e7 bir meseleyi es ge\u00e7memi\u015ftir. Dolay\u0131s\u0131yla bu sistem, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mad\u0131\u011f\u0131 gibi, s\u00f6z konusu etkinlikler ile do\u011fa yasalar\u0131 aras\u0131nda da y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mamaktad\u0131r. Tam tersine bu sistem, bir denge, bir uyum ve bir b\u00fct\u00fcnl\u00fck sa\u011flamaktad\u0131r. Salt d\u0131\u015f tezah\u00fcrlere ve salt belirli bir zaman diliminde ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f \u015feylere g\u00f6re bilgilenmi\u015f bir insan\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olan bir sistem ise, yukar\u0131da s\u00f6yledi\u011fimiz m\u00fckemmelli\u011fi sa\u011flayamayacakt\u0131r. \u0130nsan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir sistem, be\u015fer\u00ee bilgisizli\u011fin olumsuz etkilerinden kurtulamayacakt\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla b\u00f6yle bir sistemin, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mas\u0131 ve bunun da \u015fiddetli sars\u0131nt\u0131lar\u0131 beraberinde getirmesi ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, mutlak adalet \u00fczerine kurulmu\u015f bir sistemdir. Zira Allah, mutlak adaletin ne ile ve nas\u0131l ger\u00e7ekle\u015fece\u011fini herkesten iyi bilmektedir. Yine O, t\u00fcm varl\u0131klar\u0131n rabbi olmas\u0131 dolay\u0131s\u0131yla, varl\u0131klar aras\u0131nda adaleti sa\u011flama, ge\u00e7ici arzu, e\u011filim, zay\u0131fl\u0131k, bilgisizlik, eksiklik, a\u015f\u0131r\u0131l\u0131k ve ihmalkarl\u0131k gibi olumsuz niteliklerden uzak bir bi\u00e7imde, kendi sistemini ve \u015feriat\u0131n\u0131 belirleme g\u00fcc\u00fcne sahiptir. Oysa, \u015fehvetlerle, tutkularla, zaafla, ge\u00e7ici arzularla donat\u0131lan, \u00fcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck bilgisizlik ve eksiklikten kurtulamayan insan\u0131n \u00fcretece\u011fi bir sistem m\u00fckemmel olamayacakt\u0131r. Bu ba\u011flamda s\u00f6z konusu be\u015fer\u00ee sistemin, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir ku\u015fak taraf\u0131ndan \u00fcretilmi\u015f olmas\u0131 ger\u00e7e\u011fi de\u011fi\u015ftirmez. Her ne olursa olsun be\u015fer\u00ee bir sistem, ge\u00e7ici arzular, de\u011fi\u015fken istemler, tutkular ve bunlara ek olarak bilgisizlik, eksiklik, tek bir ku\u015fakta bile olsa belirli bir meseleye b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir \u00e7\u00f6z\u00fcm sunmadaki acizlik nedeniyle, kendini yetersizlikten kurtaramayacakt\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, t\u00fcm do\u011fa yasalar\u0131yla uyum i\u00e7erisindedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu \u015feriat\u0131n sahibi, evrenin de sahibidir. Evreni de insan\u0131 da yaratan O'dur. Dolay\u0131s\u0131yla insana ili\u015fkin bir \u015feriat belirlerken, onu evrendeki \u00f6\u011felerden biri olarak g\u00f6rmektedir. \u0130nsan, Allah taraf\u0131ndan, do\u011fru yolda y\u00fcr\u00fcmek ve evrendeki yasalar\u0131 bilmek ko\u015fuluyla, kendi hizmetine sunulan bu evrene belirli oranda da olsa y\u00f6n verebilme g\u00fcc\u00fcyle donat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla bu noktada, insan\u0131n hareketi ile i\u00e7inde ya\u015famakta oldu\u011fu evrenin hareketi aras\u0131nda, bir uyum sa\u011flanabilmektedir. Bu \u015feriatta insan ya\u015fam\u0131na, evrenle uyum i\u00e7inde en do\u011fal d\u00fczen sa\u011flanmaktad\u0131r. Ve insan, salt kendisine ve hemcinslerine kar\u015f\u0131 de\u011fil, ayn\u0131 zamanda evrendeki canl\u0131 cans\u0131z t\u00fcm varl\u0131klara kar\u015f\u0131 nas\u0131l davranaca\u011f\u0131n\u0131 bu \u015feriata g\u00f6re belirlemek durumundad\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu evrenden soyutlanabilmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayaca\u011f\u0131na g\u00f6re, onunla olan ili\u015fkisini sa\u011flam ve do\u011fru bir y\u00f6nteme uygun bi\u00e7imde belirlemesi de ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Yine, insan\u0131 insana k\u00f6lelikten kurtaran biricik sistem de Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi d\u0131\u015f\u0131ndaki t\u00fcm sistemlerde, insan insan\u0131n k\u00f6lesi k\u0131l\u0131nmakta ve insan insana tapmaktad\u0131r. \u0130nsan\u0131, kullara k\u00f6lelikten kurtararak, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu olmayan Allah'a ibadet eder hale getirmek, sadece ve sadece \u0130sl\u00e2m sistemine ait bir \u00f6zelliktir.Daha \u00f6nce de a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u00fczere, ilahl\u0131k konusundaki niteliklerin en \u00f6nemlisi, egemenliktir. Bu durumda, bir grup insan i\u00e7in kanun koyan bir ki\u015fi kendisini, o insanlar nezdinde ilahl\u0131k mertebesine y\u00fckseltmekte ve ilahl\u0131\u011fa ili\u015fkin nitelikleri kullanm\u0131\u015f olmaktad\u0131r. B\u00f6yle bir durumda s\u00f6z konusu insanlar, o kanun koyucunun kuludurlar, Allah'\u0131n kulu de\u011fil. Yine s\u00f6z konusu insanlar bu durumda, Allah'\u0131n dinine de\u011fil, o kanun koyucunun dinine mensup olmu\u015f demektirler.\u0130sl\u00e2m, \u015feriat belirleme hakk\u0131n\u0131 sadece Allah'a vermekle insan\u0131, kula kulluktan kurtarm\u0131\u015f, onun sadece Allah'a ibadet eder hale gelmesini sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle \u0130sl\u00e2m, insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, insan\u0131n yeniden do\u011fu\u015funu mu\u015ftulayan bir dindir... Zira insan\u0131n, kendisini bir ba\u015fka insan\u0131n hegemonyas\u0131ndan kurtaramad\u0131k\u00e7a, bu noktada t\u00fcm insanlarla Allah \u00f6n\u00fcnde e\u015fit bir konumda olmad\u0131k\u00e7a, kendisini yenileyebilmesi ya da varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 koruyabilmesi olas\u0131 de\u011fildir.Buradaki ayetlerde \u00fczerinde durulan mesele ger\u00e7ekten, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131ndaki en \u00f6nemli meselelerden biridir. Bu, ilahl\u0131k ve kulluk, adalet ve do\u011fruluk, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck ve e\u015fitlik, ayr\u0131ca insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc -hatta yeniden do\u011fu\u015fu- ile do\u011frudan ilintili olmas\u0131 sebebiyle, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir.Cahiliyye, belirli bir tarihsel s\u00fcre\u00e7ten ibaret de\u011fildir. Herhangi bir sistemde cahiliyye prensipleri mevcutsa, bu olgu hal\u00e2 ya\u015fan\u0131yor demektir. Cahiliyye, en \u00f6zl\u00fc tan\u0131m\u0131yla, Allah'\u0131n sistemini ve insanlara g\u00f6nderdi\u011fi \u015feriat\u0131n\u0131 de\u011fil de, insanlarca ge\u00e7ici arzular do\u011frultusunda belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131 benimsemektir. Bu ge\u00e7ici ve de\u011fi\u015fken arzular\u0131n, bir bireyin, bir s\u0131n\u0131f\u0131n, bir ulusun ya da belirli bir ku\u015faktaki t\u00fcm insanlar\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olmas\u0131 hi\u00e7 bir\u015feyi de\u011fi\u015ftirmez. Bu arzular ve istemler Allah'\u0131n \u015feriat\u0131ndan kaynaklanmad\u0131k\u00e7a, de\u011fi\u015fken ve ge\u00e7ici arzular olmaktan \u00f6teye ge\u00e7emeyecektir.Bir insan, insanlar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar\u0131n kayna\u011f\u0131nda, o insan\u0131n arzular\u0131 ve g\u00f6r\u00fc\u015fleri bulunmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir s\u0131n\u0131f, di\u011fer s\u0131n\u0131flar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar, s\u00f6z konusu s\u0131n\u0131f\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131 ya da parlamenter \u00e7o\u011funlu\u011fun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine, sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir ulustaki t\u00fcm s\u0131n\u0131flar\u0131n, t\u00fcm sekt\u00f6rlerin temsilcileri kendileri i\u00e7in kanun koyucu konumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, yan\u0131lt\u0131c\u0131 tutkulardan kesinlikle kurtulamayan, bilgisizlikten kesinlikle soyutlanamayan insanlar\u0131n arzular\u0131na ya da halk\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015flerine g\u00f6re belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir grup ulus, insanl\u0131k ad\u0131na kanun koyucu durumundaysa, bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, s\u00f6z konusu uluslar\u0131n ulusal ama\u00e7lar\u0131 ya da devletler toplulu\u011funun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla burada da farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Ancak, kanun koyucu, insanlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, toplumlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, uluslar\u0131n ve ku\u015faklar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131 ise, bu durumda s\u00f6z konusu olan, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. Bu \u015feriatta, hi\u00e7 kimse bir ba\u015fkas\u0131na kar\u015f\u0131 kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r.. Hi\u00e7 bir birey, hi\u00e7bir toplum, hi\u00e7bir devlet, hi\u00e7bir nesil, bir di\u011ferine kar\u015f\u0131 kollan\u0131p kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r. Zira Allah, herkesin Rabbidir. O'nun \u00f6n\u00fcnde herkes e\u015fittir. Zira Allah, herkesin ger\u00e7ek durumunu ve herkes i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu \u00e7ok iyi bilmektedir. Hi\u00e7bir a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa ya da savsaklamaya d\u00fc\u015fmeksizin insanlar\u0131n yarar\u0131n\u0131 g\u00f6zetme ve gereksinimlerine yan\u0131t verme noktas\u0131nda, hi\u00e7 kimse Allah'tan daha \u00fcst\u00fcn bir konumda olamaz.Kanun koyucu Allah'\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda biriyse insanlar, s\u00f6z konusu kanun koyucunun kulu durumundad\u0131r. Bu ba\u011flamda kanun koyucunun, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir devletler toplulu\u011fu olmas\u0131 hi\u00e7 bir \u015feyi de\u011fi\u015ftirmez.Ancak, kanun koyucu Allah ise, herkes \u00f6zg\u00fcr ve e\u015fit demektir. Herkes sadece Allah'a boyun e\u011fecek, sadece Allah'a ibadet edecek demektir. \u0130nsano\u011flunun ya\u015fam\u0131nda ve evrenin mevcut d\u00fczeninde s\u00f6z konusu meselenin bu denli \u00f6nemli olu\u015funun nedeni, burada yatmaktad\u0131r: \"E\u011fer ger\u00e7ek, onlar\u0131n de\u011fi\u015fken istemlerine ve arzular\u0131na g\u00f6re belirlenseydi, g\u00f6kler ve yery\u00fcz\u00fc ve oralarda bulunanlar bozulup giderlerdi.\" (M\u00fcminun Suresi, 71)Allah'\u0131n indirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda yasalarla h\u00fckmetmenin sonucu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck, bozgun ve nihayet iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmakt\u0131r.","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya","og_description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.SOSYAL ADALET38- Erkek ve kad\u0131n h\u0131rs\u0131zlar\u0131n ellerini kesiniz. Bu onlar\u0131n su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah \u00fcst\u00fcn iradeli ve hikmet sahibidir.39- Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip islah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.40- G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\u0130sl\u00e2m toplumu, \u0130sl\u00e2m yurdunda ya\u015fayan normal insanlar\u0131n -farkl\u0131 inan\u00e7lar\u0131na g\u00f6re- her ferdi h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetini uzak tutacak tedbirleri al\u0131r. onlara ya\u015fama ve korunma g\u00fcvenli\u011fini e\u011fitim ve do\u011fru yapma g\u00fcvenli\u011fini ve adaletin e\u015fit da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 g\u00fcvencesini sa\u011flar. Her t\u00fcrl\u00fc \u00f6zel m\u00fclkiyetin helal yoldan kazan\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flar ve bunun topluma zarar veren de\u011fil, yarar sa\u011flayan toplumsal bir hak oldu\u011funu belirtir. T\u00fcm bunlar sayesinde, b\u00fct\u00fcn normal insanlar, h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetinden kurtar\u0131l\u0131r. Bu durumda \u0130sl\u00e2m h\u0131rs\u0131zlar ve \u00f6zel m\u00fclkiyet ile toplum g\u00fcvenli\u011fine sald\u0131ranlara \u015fiddetli bir ceza vermek hakk\u0131na sahiptir.T\u00fcm bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, \u015f\u00fcphe halinde haddi kald\u0131rmakta ve -kuvvetli bir delil olmad\u0131k\u00e7a- san\u0131\u011f\u0131 cezaland\u0131rmad\u0131\u011f\u0131 gibi ona tam bir g\u00fcvenlik de sa\u011flamaktad\u0131r.Herhalde bu \u00f6zet bilgiyi, biraz daha a\u00e7mam\u0131z uygun olacakt\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi, eksiksiz bir b\u00fct\u00fcnd\u00fcr. Kanunlar\u0131 teker teker ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda -sistemin yap\u0131s\u0131, dayanaklar\u0131, kalk\u0131\u015f noktalar\u0131, ama\u00e7lar\u0131 incelenmedik\u00e7e- gerekti\u011fi \u015fekilde anla\u015f\u0131lamaz. Bu sistemdeki par\u00e7alar bir b\u00fct\u00fcn olarak uygulanmad\u0131\u011f\u0131 takdirde i\u015flevlerini tam olarak yerine getiremez. \u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00fck\u00fcmlerinden veya prensiplerinden herhangi birini, tamam\u0131 \u0130sl\u00e2m'dan kaynaklanmayan bir sistemde uygulanmaya kalk\u0131\u015f\u0131l\u0131rsa bo\u015f yere \u00e7aba harcanm\u0131\u015f olur. B\u00fct\u00fcnd\u00fcr, kopar\u0131lm\u0131\u015f tek bir par\u00e7an\u0131n uygulanmas\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmas\u0131 demek de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130sl\u00e2m, par\u00e7alar ve b\u00f6l\u00fcmler de\u011fildir ve b\u00f6l\u00fcnemez. \u0130sl\u00e2m, hayat\u0131n her y\u00f6n\u00fcne ili\u015fkin uygulamalar\u0131 i\u00e7eren, eksiksiz bir sistemdir.Bu s\u00f6ylediklerimiz, genel bir \u00f6zelli\u011fidir bir niteliktir. H\u0131rs\u0131zl\u0131k konusuyla ilgisi de, bundan farkl\u0131 olmayacakt\u0131r.\u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen \u0130sl\u00e2m toplumundaki her bireyin hayat hakk\u0131n\u0131 ve hayat\u0131n\u0131 korumas\u0131 i\u00e7in gereken t\u00fcm ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 sa\u011flama hakk\u0131n\u0131 tan\u0131makla i\u015fe ba\u015flar. Yemesi, i\u00e7mesi, giyinmesi, oturaca\u011f\u0131 rahat ve huzur bulaca\u011f\u0131 bir ev edinmesi, her bireyin hakk\u0131d\u0131r.Her bireyin s\u00f6z konusu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n temini, toplumun -veya onu temsil eden devletin- \u00fczerindeki bir hakk\u0131d\u0131r. Bu ferdin, -\u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fcc\u00fc oldu\u011fu s\u00fcrece- kendisine \u00f6ncelikle \u00e7al\u0131\u015fma imkan\u0131 sa\u011flanmas\u0131, (ferde nas\u0131l \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131n\u0131n \u00f6\u011fretilmesi, \u00e7al\u0131\u015fma \u015fartlar\u0131n\u0131n kolay hale getirilmesi ve ona i\u015f ve ara\u00e7 gere\u00e7lerinin sa\u011flanmas\u0131) toplumdan -ve onu temsilen devletten- bekledi\u011fi bir hakt\u0131r.Ferdin ge\u00e7ici bir s\u00fcre veya \u00f6lene de\u011fin, k\u0131smen veya tamamen \u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fc\u00e7 yetiremedi\u011fi ya da i\u015f veya ara\u00e7 ve gere\u00e7lerini bulamad\u0131\u011f\u0131 ya da \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamad\u0131\u011f\u0131 zaman, bireyin bu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n herhangi bir yoldan kar\u015f\u0131lamas\u0131 da hakk\u0131d\u0131r. Onun bu ihtiyac\u0131 \u015fu yollarla giderilebilir:1- Ailesinde maddi imkan\u0131 iyi olan kimselerin \u015fer'an helal olan nafakay\u0131 sa\u011flamalar\u0131.2- Mahalle halk\u0131ndan maddi imkan\u0131 olan kimselerin \u015fer'an helal olan imkanlar sa\u011flamalar\u0131.3- M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beytu'l mal) zekattaki pay\u0131n\u0131 almas\u0131.E\u011fer zekat yeterli de\u011filse, \u0130sl\u00e2m yurdunda \u0130sl\u00e2m hukukunu b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayan \u0130sl\u00e2m devletinin muhta\u00e7lar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 zenginlerin mallar\u0131ndan giderme haklar\u0131n\u0131 yerine getirmesi farz olur. Bunu yapanlar da, bu s\u0131n\u0131rlar\u0131 ta\u015fmamal\u0131 zaruret d\u0131\u015f\u0131na ta\u015fmamal\u0131 ve helal yoldan sa\u011flanan \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn haklar\u0131n\u0131 m\u00fclkiyet \u00e7i\u011fnenmemelidir.\u0130sl\u00e2m, b\u00f6ylece kazan\u00e7 belirlemeye \u00f6zen g\u00f6stermekte yollar\u0131n\u0131 s\u0131n\u0131rland\u0131rmada \u015fiddetli \u00f6zel m\u00fclkiyet sadece helal yoldan sa\u011flanabilmektedir. Daha \u00f6nemlisi bu y\u00fczden, \u0130sl\u00e2m toplumundaki \u00f6zel m\u00fclkiyet ona sahip olmayanlar\u0131n duygular\u0131n\u0131 tahrik etmemekte ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n elinde bulunan \u015feyleri almak i\u00e7in ihtiraslar\u0131n\u0131 kabartmamaktad\u0131r. Sistem, \u00f6zellikle, onlar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 garanti alt\u0131na almakta ve onlar\u0131 mahrum etmemektedir. \u0130sl\u00e2m insanlar\u0131n vicdanlar\u0131n\u0131 ve ahl\u00e2klar\u0131n\u0131 terbiye eder. Fikirlerini \u00e7al\u0131\u015fmaya ve bu yolla kazanmaya y\u00f6neltir. Haram yoldan \u00e7almaya ve bu yoldan kazanca de\u011fil. Fertler i\u015f bulamaz ve kazanc\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamaya yetmez ise, haklar\u0131n\u0131 temiz ve onurlu yollarla kendilerine verir.O halde bu sistemin g\u00f6lgesinde ya\u015fayan biri ni\u00e7in h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaps\u0131n? Halbuki h\u0131rs\u0131z ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 gidermek i\u00e7in \u00e7almamaktad\u0131r.Halbuki zenginlik \u0130sl\u00e2m yurdunda m\u00fcsl\u00fcman toplumun cayd\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 b\u00f6yle bir yoldan sa\u011flanamaz. H\u0131rs\u0131zl\u0131k ise hem toplumun hakk\u0131 olan g\u00fcvenlik ortam\u0131n\u0131 yok eder hem de helal yoldan zengin olanlar\u0131, helal mal(ar\u0131n\u0131n g\u00fcvenli\u011finden mahrum eder.B\u00f6yle bir toplum da, her bireyin ne faizden, ne hile yoldan ne stokculuktan ne i\u015f\u00e7ilerin \u00fccretleri s\u0131rt\u0131ndan kazan\u00e7 sa\u011flama hakk\u0131 yoktur. Sadece helal yoldan mal kazanma hakk\u0131na sahiptir. Daha sonra mal\u0131ndan zekat\u0131n\u0131 ve zekattan ayr\u0131 olarak da toplumun ihtiya\u00e7 duydu\u011fu miktar\u0131 verecektir. Yine, b\u00f6yle bir sistemde her bireyin \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn\u00fcn g\u00fcvende olmas\u0131 ve gerek h\u0131rs\u0131zlar\u0131n, gerekse ba\u015fkalar\u0131n\u0131n bu mal\u0131 almas\u0131n\u0131n \u00f6nlenmesi hakk\u0131d\u0131r. T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa.. ihtiyac\u0131n\u0131 giderdi\u011fi, bu su\u00e7un haram oldu\u011funu bildi\u011fi ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n (ki onlar bu mallar\u0131n\u0131 ne \u00e7alm\u0131\u015flar ne de haram yoldan biriktirmi\u015flerdir) sahip oldu\u011fu mala muhta\u00e7 olmad\u0131\u011f\u0131 halde \u00e7alarsa...Bu durumda iken, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, onun hi\u00e7bir \u00f6zr\u00fc kalmam\u0131\u015ft\u0131r ve su\u00e7u isbat edildi\u011fi zaman ona kimsenin ac\u0131mamas\u0131 gerekir.\u0130htiya\u00e7 ve benzeri bir \u015f\u00fcphe bulunmas\u0131 durumuna gelince; \u0130slam'da genel kural haddin \u015f\u00fcphe durumunda kald\u0131r\u0131lmas\u0131d\u0131r. Bu y\u00fczden Hz. \u00d6mer bir k\u0131tl\u0131k d\u00f6neminde, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u toplumda yayg\u0131nla\u015fmas\u0131na ra\u011fmen el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u00f6zel bir olayda, \u0130bnu Hatib b. Ebu Deltea'n\u0131n k\u00f6leleri birinden bir deve \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda da el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6nce onlar\u0131n ellerinin kesilmesini emretmi\u015f daha sonra efendilerinin onlar\u0131 a\u00e7 b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 ortaya \u00e7\u0131k\u0131nca, onlara had uygulamaktan vazge\u00e7mi\u015f ve efendilerini bedel olarak bir ka\u00e7 deve de\u011ferini payla\u015ft\u0131rarak \u00f6deme cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n had cezalar\u0131n\u0131 ancak toplumun bir kesiminin bir di\u011fer kesimden \u00fcst\u00fcn oldu\u011fu mant\u0131\u011f\u0131na dayand\u0131rmayan koruma y\u00f6ntemlerini onurland\u0131rma y\u00f6ntemlerine ba\u015fvurmaktan daha \u00f6ncelikli kabul eden, sadece hi\u00e7bir gerek\u00e7esi bulunmayan sald\u0131rganlar\u0131 cezaland\u0131ran eksiksiz sistemin g\u00f6lgesinde anlamaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131y\u0131z.Bu genel ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klad\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n cezas\u0131 ile ilgili konuya devam edebiliriz.H\u0131rs\u0131zl\u0131k ba\u015fkas\u0131n\u0131n sakl\u0131 mal\u0131n\u0131 gizlice almakt\u0131r. \u00c7al\u0131nan mal\u0131n bir sahip olmas\u0131 gerekir. M\u00fcsl\u00fcman f\u0131k\u0131h bilginleri ba\u015fkas\u0131n\u0131n saklanm\u0131\u015f ve gizlice \u00e7al\u0131nan mal\u0131n\u0131n, en az \u00e7eyrek dinar de\u011ferinde olmas\u0131 gerekti\u011finde fikir birli\u011fine varm\u0131\u015flard\u0131r. \u015eu anki param\u0131zla bu, yirmi be\u015f M\u0131s\u0131r (Bu de\u011fer M\u0131s\u0131r paras\u0131na g\u00f6re) etmektedir. Bu mal\u0131n, gizlenmi\u015f olmas\u0131 ve h\u0131rs\u0131z\u0131n onu gizlendi\u011fi yerden \u00e7almas\u0131 \u00d6rne\u011fin kendisine mal teslim edilen emanet\u00e7inin eli kesilmez. Eve girmeye izinli olan hizmet\u00e7i, evden bir \u015fey \u00e7alsa yine eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu mal saklanm\u0131\u015f de\u011fildir. Emanet\u00e7inin, emanet mal\u0131 inkar etmesi tarladaki \u00fcr\u00fcn\u00fcn ambara g\u00f6t\u00fcr\u00fclmeden \u00e7al\u0131nmas\u0131 ve ev veya sand\u0131k d\u0131\u015f\u0131ndaki bir mal\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 durumlar\u0131nda da el kesme cezas\u0131 uygulanmaz. Mal\u0131n, ba\u015fkas\u0131ndan saklanm\u0131\u015f olmas\u0131 gereklidir. Ortaklardan biri, di\u011fer orta\u011f\u0131n\u0131n mal\u0131n\u0131 \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda, da el kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu malda pay\u0131 vard\u0131r, ba\u015fkas\u0131na ait de\u011fildir. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beyt\u00fc'l mal) \u00e7alan kimsenin de eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunda onun da bir pay\u0131 vard\u0131r. Bu da tamamen ba\u015fkas\u0131na ait bir mal de\u011fildir. Bu gibi durumlarda uygulanacak, el kesme cezas\u0131 olmay\u0131p, yaln\u0131zca ta'zir cezas\u0131d\u0131r. (Tazir, had cezas\u0131ndan daha hafif olan ve hakimin g\u00f6r\u00fc\u015f veya toplumun geleneklerine g\u00f6re de\u011fi\u015fik durumlarda d\u00f6vme, hapsetme azarlama ve nasihat etme \u015feklindeki cezalard\u0131r.)El kesme cezas\u0131 sa\u011f bilekten kesilerek uygulan\u0131r. Tekrar h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, sol aya\u011f\u0131 bilekten kesilir. Bunlar el kesme cezas\u0131nda fikir birli\u011fine var\u0131lan \u00f6l\u00e7\u00fclerdir. F\u0131k\u0131h bilginleri, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc ve d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc ne yap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir.Ku\u015fku hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr...A\u00e7l\u0131k ve ihtiya\u00e7 bulundu\u011fu \u015f\u00fcphesi, hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. Malda ortakl\u0131k bulundu\u011fu ku\u015fkusu da haddi kald\u0131r\u0131r. Su\u00e7unu itiraf eden kimsenin, ifadesinden vazge\u00e7mesi e\u011fer \u015fahid yoksa yine haddi kald\u0131ran bir \u015f\u00fcphe say\u0131l\u0131r.F\u0131k\u0131h bilginleri, neyin \u015f\u00fcphe kabul edilece\u011finde fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir. \u00d6rne\u011fin \u0130mam Ebu hanife, asl\u0131nda mubah olan \u015feylerin -saklanm\u0131\u015f olsalar bile- \u00e7al\u0131nmas\u0131nda haddi kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Saklanm\u0131\u015f ve yakalanm\u0131\u015f av\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 gibi. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunlar\u0131n her ikisi de aslen mubaht\u0131r ve asl\u0131 mubah olan \u015feyin sakland\u0131ktan sonra bile mubahl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc \u015f\u00fcphesi vard\u0131r. imam\u0131 Malik, \u0130mam\u0131 \u015eafii ve \u0130mam\u0131 Ahmed ise, bu gibi durumlarda haddi kald\u0131rmazlar. \u0130mam Ebu Hanife yiyecek, meyva, sebze, et, ekmek vb. gibi b\u00fct\u00fcn \u00e7abuk bozulan \u015feyleri \u00e7almada el kesme haddini kald\u0131r\u0131r. \u0130mam Ebu Yusuf, Ebu Hanife'den farkl\u0131 olarak \u00fc\u00e7 imam\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmi\u015ftir.F\u0131k\u0131h bilginlerinin bu konudaki farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015flerini uzun boylu anlatmaya giri\u015fecek de\u011filiz. Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgi i\u00e7in f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131na bak\u0131ls\u0131n.\u0130sl\u00e2m'\u0131n insanlar\u0131n ku\u015fkular\u0131 sebebiyle cezaland\u0131r\u0131lmamalar\u0131na y\u00f6nelik isteklili\u011fine ve ho\u015f g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne dair bir g\u00f6sterge almas\u0131 i\u00e7in bu \u00f6rnekleri verdik. Hz. Peygamber \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:\"\u015e\u00fcpheler sebebiyle (cezalar\u0131) kald\u0131r\u0131n.\"Hz. \u00d6mer de \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur: \u015e\u00fcphe sebebiyle cezalar\u0131 kald\u0131rmam bana hay\u0131r y\u00f6n\u00fcnden onu uygulamaktan daha ho\u015f geliyor.Bununla beraber, \u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen bir m\u00fcsl\u00fcman toplumda t\u00fcm korunma yollar\u0131 ve adalet garantilerinin sa\u011flanmas\u0131na ra\u011fmen, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapana, hadle sert cezalar vermesinin gerek\u00e7eleri a\u00e7\u0131kland\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa verilen el kesme cezas\u0131n\u0131n uygunlu\u011fu hakk\u0131nda bir ka\u00e7 s\u00f6z s\u00f6ylememiz yerinde olacakt\u0131r:\"H\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n\" el kesme olarak belirlenmesinin sebebi \u015fudur: H\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa niyetlendi\u011fi zaman, kazanc\u0131n\u0131 ba\u015fkas\u0131n\u0131n kazanc\u0131yla artt\u0131rmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr. O, helal yoldan kazan\u00e7 k\u00fc\u00e7\u00fcmsemektedir. Haram yoldan mal\u0131n\u0131 artt\u0131rmay\u0131 ister. \u00c7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 ile yetinmez, ba\u015fkas\u0131n\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131na da g\u00f6z diker.Bunu da ya harcamalar\u0131n\u0131 artt\u0131rmak ve \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flamak i\u00e7in veya \u00e7al\u0131\u015fman\u0131n ve inek pe\u015finde ko\u015fman\u0131n yoruculu\u011fundan kurtulmak; ya da gelece\u011fini g\u00fcvenceye almak niyetiyle yapar. Onu h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa y\u00f6nelten ve bu yola s\u00fcr\u00fckleyen temel neden, kazanc\u0131n\u0131 art\u0131rma veya servetini \u00e7o\u011faltma d\u00fc\u015f\u00fcncesidir. \u0130sl\u00e2m hukuku el kesme cezas\u0131n\u0131 ilan ederek, insan ruhundaki bu i\u00e7 g\u00fcd\u00fclerine engel olmaya \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc el veya ayak kesme cezas\u0131 kanunun anla\u015f\u0131lmas\u0131na, azalmas\u0131na neden olur. Nitekim el ve ayak her hal\u00fck\u00e2rda \u00e7al\u0131\u015fma vas\u0131talar\u0131d\u0131r. Kanunun unutulmas\u0131 ise, servetin azalmas\u0131na neden olur. Bu da, harcama g\u00fcc\u00fcnden ve \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn azalmas\u0131 sonucunu do\u011furur. B\u00f6ylece de ki\u015fiyi daha \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015f\u0131p, \u00e7abalamaya ve gelecekten daha fazla endi\u015felenmeye s\u00fcr\u00fckler.\u0130slam hukuku, el kesme cezas\u0131n\u0131 kabul ederek insan\u0131 su\u00e7 i\u015flemeye s\u00fcr\u00fckleyen psikolojik fakt\u00f6rleri ortadan kald\u0131rm\u0131\u015f ve yerlerine h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7undan al\u0131koyan fakt\u00f6rleri yerle\u015ftirmi\u015ftir.Su\u00e7a s\u00fcr\u00fckleyen fakt\u00f6rlerin a\u011f\u0131r bast\u0131\u011f\u0131 ve insan\u0131 su\u00e7 i\u015fleyip cezas\u0131n\u0131 bir defa g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc zaman, art\u0131k insan\u0131 su\u00e7tan al\u0131koyan psikolojik fakt\u00f6rler a\u011f\u0131r basar ve bundan b\u00f6yle ikinci kez bu su\u00e7u i\u015flemeye kalk\u0131\u015fmaz.\u0130\u015fte bu, \u0130sl\u00e2m hukukunun h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n \u00fczerine yerle\u015ftirildi\u011fi temeli olu\u015fturmaktad\u0131r. Ger\u00e7ekten bu ceza kainat\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan g\u00fcn\u00fcm\u00fcze de\u011fin h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n oturtuldu\u011fu en hay\u0131rl\u0131 temeldir.\"Be\u015feri kanunlar h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131 olarak hapsi \u00f6ng\u00f6rmektedirler. Bu ceza, genelde su\u00e7larla, \u00f6zelde de h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u ile m\u00fccadele de etkisiz kalan bir cezad\u0131r. Bu etkisizli\u011fin sebebi, hapis cezas\u0131n\u0131n h\u0131rs\u0131z\u0131n ruhunda onu, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7unu i\u015flemekten al\u0131koyacak g\u00fcd\u00fcleri harekete ge\u00e7irememesidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc h\u00e2pis cezas\u0131nda, h\u0131rs\u0131zla eylemi aras\u0131na sadece hapis s\u00fcresince engel konulmaktad\u0131r. Hapiste iken ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131lan\u0131p istekleri yerine getirildi\u011fi halde korunmaya ne ihtiyac\u0131 vard\u0131r?Hapisten \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda ise, \u00e7al\u0131\u015fmaya ve kazanmaya kudretli durumdad\u0131r. Ona g\u00f6re t\u00fcm yollar a\u00e7\u0131kt\u0131r, servetini artt\u0131rmak ve ge\u00e7imini sa\u011flamak i\u00e7in gerek helal, gerekse haram t\u00fcm yollar ayn\u0131d\u0131r. \u0130nsanlar\u0131 kand\u0131rmaya ve \u015ferefli biri gibi \u00e7\u0131kmaya yetenekli durumdad\u0131r. Onlar da onu severler ve kendisiyle i\u015fbirli\u011fi yaparlar.E\u011fer sonu\u00e7ta emeline ula\u015f\u0131rsa, zaten bu istedi\u011fi \u015feydir. Emeline ula\u015famazsa da, hi\u00e7bir \u015fey kaybetmemekte ve hi\u00e7bir \u00f6nemli \u00e7\u0131kar\u0131 zedelenmemektedir.El kesme cezas\u0131 ise, h\u0131rs\u0131z ile eylemi aras\u0131na engel olarak girer veya \u00e7al\u0131\u015fma ve kazanma g\u00fcc\u00fc b\u00fcy\u00fck oranda azal\u0131r. Daha \u00e7ok kazanma f\u0131rsat\u0131 ise art\u0131k elden gidecektir. Kazanc\u0131 pek \u00e7ok durumda, hi\u00e7 yoktan iyi olmas\u0131na ra\u011fmen, \u00e7ok azalm\u0131\u015f ve yok s\u0131n\u0131r\u0131na kadar d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr Art\u0131k o insanlar\u0131 bir daha ne kand\u0131rabilecek ne de g\u00fcvenlerini ve i\u015fbirliklerini istismar edebilecek bir yetene\u011fi elde edemeyecek \u015fekilde, i\u015fledi\u011fi su\u00e7un izini v\u00fccudunda ta\u015f\u0131yan bir adamd\u0131r. Kesik eli onun kirli ge\u00e7mi\u015fini hayk\u0131racakt\u0131r. Hatas\u0131 kesin olarak \u015fudur: El kesme cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda, tahribat o kadar azalmakta, hapis cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda ise, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n kazanc\u0131 tercih edilmektedir. Yaln\u0131zca h\u0131rs\u0131z\u0131n de\u011fil t\u00fcm insanlar\u0131n do\u011fas\u0131nda \u00e7\u0131kar sa\u011flayan i\u015fleri tercih etme ve tahribat do\u011furan eylemlerden ise ka\u00e7\u0131nma e\u011filimi vard\u0131r.T\u00fcm bunlardan sonra \"el kesme cezas\u0131, asr\u0131m\u0131zda \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ve insanl\u0131\u011f\u0131n ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uygun d\u00fc\u015fmemektedir.\" diyenlere hayret do\u011frusu. Sanki insanl\u0131k ve medeniyet h\u0131rs\u0131z su\u00e7una kar\u015f\u0131l\u0131k \u00f6d\u00fcllendirmek, yapt\u0131\u011f\u0131 eylemleri cesaretlendirmek, korku ve \u0131zd\u0131rab i\u00e7erisinde ya\u015famak ve t\u00fcm \u00e7al\u0131\u015fmam\u0131z\u0131n kazanc\u0131 aylak ve soygunculara pe\u015fke\u015f \u00e7ekerek g\u00fc\u00e7l\u00fck ve zorluklar i\u00e7erisinde kalmam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir.T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, tekrar \"El kesme cezas\u0131, insanl\u0131k ve medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmaz\" laf\u0131n\u0131 ileri s\u00fcrenlere hayret do\u011frusu! Sanki medeniyet ve insanl\u0131k; s\u00f6zlerine sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka hi\u00e7bir delili bulunmayan (bu adam\u0131n s\u00f6zlerini kabul ederek) \u00e7a\u011fda\u015f ilmi ve sa\u011flam mant\u0131\u011f\u0131 inkar etmemiz, insan do\u011fas\u0131n\u0131 unutmam\u0131z -ge\u00e7mi\u015f milletlerin tecr\u00fcbelerinden bihaber kalmam\u0131z ve akl\u0131m\u0131z\u0131 bir kenara koyarak, d\u00fc\u015f\u00fcncemizin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 sonu\u00e7lar\u0131 yok saymam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir. Uygun ceza ger\u00e7ekte medeniyet ve insanl\u0131kla uyum i\u00e7erisinde olan cezad\u0131r. Hapis cezas\u0131, kald\u0131r\u0131lmay\u0131, el kesme cezas\u0131 ise ebediyen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmay\u0131 haketmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, ceza, psikolojinin sa\u011flam temellerine dayanmaktad\u0131r. Hapis cezas\u0131 ise, ne ilmi bir temele ne de tecr\u00fcbeye dayanmakta ve ne ak\u0131l ve mant\u0131kla ne de nesnelerin tabiat\u0131 ile uyu\u015fmaktad\u0131r.El kesme cezas\u0131, insan\u0131n gerek ruhu gerekse akl\u0131 ile uyum i\u00e7erisindedir. \u015eu halde o, bireylere uygun gelen ve toplumu islaha y\u00f6nelten bir cezad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, su\u00e7lar\u0131n azalmas\u0131na ve toplumun g\u00fcvencede olmas\u0131na neden olur. Ceza bireylerin ve toplumun yarar\u0131na oldu\u011fu s\u00fcrece, cezalar\u0131n en \u00fcst\u00fcn\u00fc ve en adilidir.Ne var ki, b\u00fct\u00fcn bu gerek\u00e7eler, baz\u0131lar\u0131na g\u00f6re el kesme cezas\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermeye yetmemektedir. \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar\u0131, el kesme cezas\u0131n\u0131n \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmayaca\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcndedirler.Bu onlar\u0131n ilk ve son gerek\u00e7eleridir. Ne var ki, hi\u00e7 de sa\u011flam bir delil de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, ad\u0131 \u00fczerinde \"misliyle mukabele\" anlam\u0131ndaki \"ikub\" dan t\u00fcremektedir. Etkisiz ve zay\u0131f oldu\u011fundan ceza olmaz. aksine oyun ve e\u011flence t\u00fcr\u00fc bir\u015fey olur. Bu isimle isimlenmesinin do\u011fru olabilmesi i\u00e7in cezan\u0131n sertlik i\u00e7ermesi gerekir.Merhametlilerin en merhametlisi olan ve h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa sert bir ceza veren y\u00fcce Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor:\"Su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza olarak onlar\u0131n ellerini kesiniz.\"Bu Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Bir su\u00e7un i\u015flenmesini \u00f6nlemek onu i\u015fleyecek olan ki\u015fiye kar\u015f\u0131 bir ac\u0131mad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu ceza, o \u015fahs\u0131n su\u00e7 i\u015flemesini \u00f6nleyecektir. Kalbi kararm\u0131\u015f ve ruhu k\u00f6rlenmi\u015f kimseden ba\u015fkas\u0131, insanlar\u0131 yaratan Allah'tan daha \u00e7ok insanlara kar\u015f\u0131 merhamet hissi besledi\u011fini ileri s\u00fcrmez. Uygulamalar, el kesme cezas\u0131n\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n ilk bir as\u0131rl\u0131k d\u00f6neminde sadece bir ka\u00e7 ki\u015fiye verildi\u011fini g\u00f6stermektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc topluma d\u00fczenli cezalar sert ve g\u00fcvenceler yeterli oldu\u011fu i\u00e7in sadece birka\u00e7 ki\u015fiye uygulamak ihtiyac\u0131 do\u011fmu\u015ftur. Sonra Allah tevbe etmek isteyen, pi\u015fman olup, d\u00f6nen ve vazge\u00e7en daha sonra da bu olumsuz s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015fmayan, aksine salih amel i\u015fleyen ve olumlu hay\u0131rlara y\u00f6nelen kimseye tevbe kap\u0131s\u0131n\u0131 a\u00e7ar.\"Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip, \u0131slah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.\"Zul\u00fcm ne k\u00f6t\u00fc bir fiildir ve zalimi zul\u00fcmden sak\u0131nd\u0131r\u0131p oturmak yeterli de\u011fildir. Aksine, onun yeri, iyi ve uygun bir fiil ile doldurulmal\u0131d\u0131r. ilahi sistemde durum, bundan daha hassast\u0131r. \u0130nsan\u0131n ruhu, harekete ge\u00e7irilmelidir. O k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculuktan al\u0131konuldu\u011fu halde iyi ve salih amele y\u00f6neltilmez ise, yerinde bir bo\u015fluk kalacak ve bu bo\u015fluk tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculukla doldurabilecektir.\u0130yilik ve \u0131slaha y\u00f6neltildi\u011finde ise, bu olumlu hareket ve bu faaliyet sayesinde tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculu\u011fa d\u00f6nmeyece\u011finden g\u00fcvencede olunur. Bu y\u00f6ntem ile insanlar\u0131 terbiye eden Allah'd\u0131r. Yaratan ve yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 en iyi bilen Allah't\u0131r.Su\u00e7 ve cezadan tevbe ve ba\u011f\u0131\u015ftan s\u00f6z edildikten sonra Kur'an ayetleri d\u00fcnya ve ahiretteki ceza kanunlar\u0131n\u0131n temellendi\u011fi \u015fu genel prensibe ge\u00e7mektedir. Bu evrenin yaratan\u0131 ve sahibi ayn\u0131 zamanda oradaki en y\u00fcksek iradenin sahibi ve evren hakk\u0131nda tam bir yetki sahibidir. Gerek evrenin gerekse i\u00e7indeki varl\u0131klar\u0131n (ne olaca\u011f\u0131na) o karar verir. Buna ba\u011fl\u0131 olarak insanlara hayatlar\u0131nda uygulayacaklar\u0131 kanunlar\u0131 koyan, sonra d\u00fcnya ve ahirette onlar\u0131 amellerine g\u00f6re m\u00fckafatland\u0131ran ve cezaland\u0131ran da O'dur.\"G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.\"O biricik egemendir. T\u00fcm m\u00fclk\u00fcn h\u00fck\u00fcmdar\u0131d\u0131r. O, d\u00fcnyada ya\u015fam\u0131n\u0131n kayna\u011f\u0131, ahirette ise ceza ve m\u00fckafat\u0131n belirleyicisidir. O ne ortak ne b\u00f6l\u00fcnme ne de ayr\u0131l\u0131k kabul eder. \u0130nsanlar\u0131n i\u015fleri ancak d\u00fcnyada ve ahirette yasama yetkisi ve ceza yetkisinin ayn\u0131 buyruktan al\u0131nmas\u0131 ile bir d\u00fczene girer.\"... E\u011fer yerde ve g\u00f6kte birden \u00e7ok ilah olsayd\u0131, bunlar karga\u015faya koyulurdu.\" (Enbiya Suresi, 22)\"G\u00f6kte de ilah, yerde de ilah O'dur.\" (Zuhruf Suresi, 84)ULUH\u0130YET GER\u00c7E\u011e\u0130Burada, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131, \u0130sl\u00e2m\u00ee metod, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00f6netim ve ya\u015fam sistemine ili\u015fkin en \u00f6nemli meselelerden biri ele al\u0131n\u0131yor. Bu meseleye daha \u00f6nce, Al-i \u0130mran ve Nisa surelerinde de de\u011finilmi\u015fti. Ancak s\u00f6z konusu mesele, buradaki ayetlerde, \u00e7ok daha net ve kesin bir bi\u00e7imde kazan\u0131yor. Buradaki nasslar, mefhum ve \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131m olarak de\u011fil, bizzat laf\u0131z ve anlam bak\u0131m\u0131ndan bu temel meseleye dikkat \u00e7ekiyor.Bu da, yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131 -ard\u0131ndan, ilahl\u0131k, tevhid ve iman meselesidir. Meselenin \u00f6z\u00fc, \u015fu sorulara verilecek cevaplarla \u00f6zetlenebilir: Yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131, pe\u015f pe\u015fe gelen semavi dinlerce muhafaza edilen, peygamberlere ve onlar\u0131n yolundan y\u00fcr\u00fcyebilmeleri i\u00e7in daha sonraki y\u00f6neticilere farz k\u0131l\u0131nan Allah'\u0131n misaklar\u0131na, akitlerine ve koydu\u011fu kurallara g\u00f6re mi olacak? Yoksa, de\u011fi\u015fken arzulara, Allah'\u0131n koydu\u011fu kurallardan hi\u00e7 biriyle teyellendirilemeyen \u00e7\u0131karlara, bir nesil ya da de\u011fi\u015fik ku\u015faklarca benimsenen gelene\u011fe g\u00f6re mi olacak? Bir ba\u015fka deyi\u015fle, yery\u00fcz\u00fcnde ve insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131nda, ilahl\u0131k, Rablik ve hakimiyet, Allah'a m\u0131 ait olacak? Yoksa t\u00fcm bu sayd\u0131klar\u0131m\u0131z ya da bunlardan biri, insanlardan, Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi kanunlar koyan birine mi ait olacak?Y\u00fcce Allah, \"O Allah ki O'ndan ba\u015fka ilah yoktur\" buyuruyor. Allah'\u0131n insanlar i\u00e7in koydu\u011fu kurallar, O'nun insanlar\u0131n ilah\u0131, insanlar\u0131n da O'nun kulu olmas\u0131n\u0131 gerektirmektedir. Allah, insanlar\u0131, s\u00f6z konusu kurallarla, bunlar\u0131 uygulamakla y\u00fck\u00fcml\u00fc k\u0131l\u0131n\u0131\u015ft\u0131r. Yery\u00fcz\u00fcnde egemen olmas\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r. \u0130nsanlar\u0131n aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm verecekleri kurallar bunlard\u0131r. Peygamberlerin ve onlardan sonra i\u015f ba\u015f\u0131na ge\u00e7ecek y\u00f6neticilerin uymalar\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r.Y\u00fcce Allah, bu noktada savsaklamaya yer yoktur buyuruyor. Bu noktada \u00f6d\u00fcn verilemez. K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7apta da olsa herhangi bir a\u00e7\u0131dan sapmaya yer verilemez. Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi bir meselede, \u015fu veya bu bi\u00e7imde bir ku\u015fa\u011f\u0131n benimsediklerine yada bir toplumun kabullendiklerine itibar edilemez.Y\u00fcce Allah, -t\u00fcm bu hususlarda- meselenin, iman yada k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m yada cahiliyye, \u015feriat yada be\u015fer\u00ee k\u00f6kenli sistemler meselesi oldu\u011funu ifade ediyor. Bu ba\u011flamda, bir uzla\u015fma s\u00f6z konusu olamaz! M\u00fc'minler, Allah'\u0131n indirdiklerini, tek bir harf bile eksiltmeksizin, herhangi bir de\u011fi\u015fikli\u011fe yeltenmeksizin, aynen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe koyanlard\u0131r.Kafirlere, zalimlere, fas\u0131klara gelince onlar, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmeyenlerdir. Dolay\u0131s\u0131yla y\u00f6neticiler, ya Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayarak iman \u00e7er\u00e7evesinin i\u00e7erisinde kalacaklar ya da Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 tatbik ederek, kafirler, zalimler, fas\u0131klar s\u0131n\u0131f\u0131na dahil olacaklard\u0131r. \u0130nsanlar da y\u00f6neticilerden ve yarg\u0131\u00e7lardan, kendilerine ili\u015fkin meselelerde, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fcn uygulanmas\u0131n\u0131 kabul etmek suretiyle m\u00fc'min olacaklard\u0131r. Aksi taktirde, m\u00fcmin olamayacaklard\u0131r. Bu iki u\u00e7 aras\u0131nda, bir orta yol yoktur. Bu ba\u011flamda, bir ak\u0131l y\u00fcr\u00fctme, bir mazeret, ya da \u00e7\u0131kar g\u00f6zeticili\u011fi diye bir \u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. Zira Allah, insanlar\u0131n Rabbidir. \u0130nsanlar i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu bilendir. \u0130nsanlar i\u00e7in en uygun olanlar\u0131n ger\u00e7ekle\u015fmesi i\u00e7in de onlar i\u00e7in bir \u015feriat belirlemektedir. Allah'\u0131n kullar\u0131ndan hi\u00e7 kimse, \"Ben Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 kabul etmiyorum\" ya da \"\u0130nsanlar\u0131n menfaatlerini ben, Allah'tan daha iyi bilirim\" diyemez. Diliyle ya da davran\u0131\u015flar\u0131yla b\u00f6yle bir\u015fey diyecek olursa, o kimse iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r.\u0130\u015fte burada, son derece a\u00e7\u0131k ve net nasslarla, \u00e7ok ama \u00e7ok \u00f6nemli olan bu meseleye temas ediliyor. Bir yandan da, Medine'deki yahudilerin durumlar\u0131, m\u00fcnaf\u0131klarla birlikte ger\u00e7ekle\u015ftirdikleri manevralar ve haz\u0131rlad\u0131klar\u0131 komplolar, ayr\u0131ca, \u0130sl\u00e2m'\u0131n Medine'de devlet olu\u015fundan itibaren s\u00fcrekli kurduklar\u0131 tuzaklara kar\u015f\u0131 peygamberimizin nas\u0131l bir tav\u0131r tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131 dile getiriliyor.Burada ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde \u00f6nce \u015fu tesbit yap\u0131l\u0131yor: Allah kat\u0131ndan gelen t\u00fcm dinler, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmenin mutlak gereklili\u011finin, t\u00fcm ya\u015fam\u0131n Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na g\u00f6re d\u00fczenlenmesinin, bu meselenin iman ile k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ile cahiliyye, \u015feriat ile be\u015fer\u00ee sistemler aras\u0131nda bir yol ayr\u0131m\u0131 olarak alg\u0131lanmas\u0131n\u0131n zorunlulu\u011funu ifade eder... Tevrat'\u0131 Allah, bir yol g\u00f6sterici, bir ayd\u0131nlat\u0131c\u0131 olarak indirmi\u015ftir: \"Gerek \u0130sl\u00e2m'a ba\u011fl\u0131 peygamberler ve gerekse Allah'a ba\u011fl\u0131 bilginler ile din adamlar\u0131, Allah'\u0131n bu kitab\u0131n\u0131n g\u00f6revli koruyucular\u0131 ve do\u011frulu\u011funun \u015fahitleri s\u0131fat\u0131 ile yahudiler aras\u0131nda buna g\u00f6re h\u00fck\u00fcm verirler.\"\"Onlar\u0131n yanlar\u0131nda, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc i\u00e7eren Tevrat vard\u0131r\"\"Tevrat'ta yahudilere yaz\u0131l\u0131 olarak bildirdik ki can\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 cand\u0131r.\"\"Allah Meryem o\u011flu \u0130sa'ya da, \"kendinden \u00f6nceki Tevrat'\u0131 onaylayan, takval\u0131lar i\u00e7in yol g\u00f6sterici ve \u00f6\u011f\u00fct olan\" \u0130ncil'i indirmi\u015ftir. \"\u0130ncil \u00fcmmeti, Allah'\u0131n bu kitapta indirdiklerine g\u00f6re b\u00fck\u00fcm versin\". Yine Allah peygamberimize de \"daha \u00f6nceki kutsal kitab\u0131 onaylay\u0131c\u0131 ve i\u00e7eri\u011fini koruyucu olan bu hak kitab\" Kur'an'\u0131 indirmi\u015f ve ona \"Onlar aras\u0131nda Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re b\u00fck\u00fcm ver, sana gelen ger\u00e7ekten saparak onlar\u0131n keyfi arzular\u0131na uyma!\" buyurmu\u015ftur. \"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, k\u00e2firlerin ta kendileridir.\" \"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, zalimlerin ta kendileridir\".. \"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.\" \"Yoksa istedikleri cahiliye d\u00fczeni midir? Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re, Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?\" G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi t\u00fcm dinler, bu meseleye dikkat \u00e7ekmekte,dolay\u0131s\u0131yla gerek y\u00f6neticiler gerekse y\u00f6netilenler i\u00e7in, iman\u0131n tan\u0131m\u0131n\u0131n ve \u0130sl\u00e2m'\u0131n \u015fart\u0131n\u0131n ne oldu\u011fu tespit edilmektedir. Bu da y\u00f6netenlerin Allah'\u0131n indirdi\u011fi ile h\u00fckmetmesi, y\u00f6netilenlerin bu h\u00fckm\u00fc kabul etmesi ya da Allah'\u0131n \u015feriat\u0131 d\u0131\u015f\u0131ndaki \u015feriatlar\u0131n ve h\u00fck\u00fcmlerin istenilmemesidir.Meseleyi bu \u015fekilde ortaya koymak, son derece \u00f6nemlidir. Bu \u00e7er\u00e7eve i\u00e7erisinde, s\u00f6z konusu meselede titizlenmenin temelinde, son derece \u00f6nemli nedenler vard\u0131r. Bu nedenler nelerdir acaba? \u0130\u015fte bizler, gerek buradaki nasslarda, gerekse Kur'an'\u0131n genel ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde, bu sorunun cevab\u0131n\u0131 arad\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, s\u00f6z konusu nedenlerin son derece a\u00e7\u0131k ve net bir bi\u00e7imde ortada oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz.Bu meselede kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kan en \u00f6nemli noktalardan ilki, Allah'\u0131n \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve insanlar \u00fczerinde -hi\u00e7bir orta\u011f\u0131 olmaks\u0131z\u0131n- egemenli\u011fini kabul emek ya da bunu reddetmektedir. \u0130\u015fte bu ba\u011flamda, mesele iman ya da k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ya da cahiliyye meselesidir.Kur'an'\u0131n her yerinde bu ger\u00e7ek vurgulanmaktad\u0131r...Allah, yaratand\u0131r... Bu evrenin yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Bu insan\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Yerlerde ve g\u00f6klerde ne varsa t\u00fcm\u00fcn\u00fc, bu insan\u0131n hizmetine vermi\u015ftir. Allah, yaratmada tektir. Bu konuda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu de\u011fildir.Allah, yarat\u0131c\u0131 oldu\u011fu gibi, ayn\u0131 zamanda r\u0131z\u0131k verendir. Hi\u00e7 kimse, ne kendi si ne de bir ba\u015fkas\u0131 i\u00e7in, r\u0131z\u0131k noktas\u0131nda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir g\u00fcce sahip de\u011fildir.Evren ve insanlar \u00fczerinde egemen olan biricik g\u00fc\u00e7, Allah't\u0131r. O, yaratand\u0131r,her \u015feyin sahibidir, r\u0131z\u0131k verendir. G\u00fcc\u00fcn ger\u00e7ek sahibi O'dur. O'nun g\u00fcc\u00fc olmaks\u0131z\u0131n, ne yaratmaktan s\u00f6z edilebilir, ne r\u0131z\u0131ktan, ne yarardan, ne de zarardan... Bu varl\u0131k aleminde salt egemen olan Allah't\u0131r.\u0130man, Allah'\u0131 t\u00fcm bu nitelikleriyle birlikte kabul etmektir. \u0130lahl\u0131k, egemenlik konular\u0131nda O'na, -kesinlikle hi\u00e7bir ortak ko\u015fmaks\u0131z\u0131n- boyun e\u011fmektir. \u0130slam, teslim olmak ve s\u00f6z konusu niteliklerin gerektirdiklerine itaat etmektir. \u0130lahl\u0131k, Rabblik, -insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131 da dahil olmak \u00fczere- t\u00fcm varl\u0131klara egemenlik noktalar\u0131nda, Allah'\u0131 birlemek demektir. O'nun, gerek yazg\u0131da, gerekse \u015feriat\u0131nda son derece belirgin olan egemenli\u011fini tan\u0131mak demektir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na teslim olman\u0131n anlam\u0131, -her\u015feyden \u00f6nce- O'nun \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmek demektir. S\u00f6z konusu \u015feriata teslim olmay\u0131p, ya\u015fam\u0131n hangi alan\u0131nda olursa olsun ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 benimsemenin anlam\u0131 ise, -her\u015feyden \u00f6nce- Allah'\u0131n ilahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmeyi reddetmek demektir. Teslimiyetin ya da ink\u00e2r\u0131n, s\u00f6zle ya da davran\u0131\u015fla olmas\u0131 bir\u015fey de\u011fi\u015ftirmez. Bu, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir. Bu nedenle de Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor: \"kim Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermez ise onlar, k\u00e2firlerin ta kendileridir.\", \"zalimlerin ta kendileridir\", \"fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.\"Bu meselede ikinci \u00f6nemli nokta ise, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n, insanlar\u0131n koydu\u011fu \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131nda ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir bi\u00e7imde ve kesinkes \u00fcst\u00fcn oldu\u011funu kabul emektir. Burada ele ald\u0131\u011f\u0131m\u0131z ayetlerin sonuncusunda, bu \u00fcst\u00fcnl\u00fck \u015f\u00f6yle dile getiriliyor: \"Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?\"Her t\u00fcrl\u00fc sosyal davran\u0131\u015fta, her t\u00fcrl\u00fc sosyal durumda, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, mutlak bi\u00e7imde kabul etmek de yine k\u00fcf\u00fcr ve iman meselesine girmektedir. \u0130nsanlar\u0131n sosyal davran\u0131\u015flar\u0131 ve durumlar\u0131 ne olursa olsun hi\u00e7 kimse, herhangi bir insan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ya da onun Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na e\u015fde\u011ferli\u011fini \u00f6ne s\u00fcremez. Buna yeltenen bir kimsenin, ayn\u0131 zamanda m\u00fcmin ya da m\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu \u00f6ne s\u00fcrmesi ise asla olas\u0131 de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ileri s\u00fcren kimse, insanlar\u0131n durumlar\u0131n\u0131 Allah'tan daha iyi bilebilece\u011fi, onlar\u0131n sorunlar\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcmlemede Allah'tan daha iyi h\u00fck\u00fcmler koyabilece\u011fi iddias\u0131ndad\u0131r. S\u00f6z konusu ki\u015fi bu tutumuyla, insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131 s\u00fcresince kar\u015f\u0131la\u015fabilecekleri durumlar\u0131 ve onlar\u0131n gereksinimlerini Allah'\u0131n bilemedi\u011fini, bu nedenle de \u015feriat\u0131nda bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini ya da bilmesine kar\u015f\u0131n herhangi bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini savlamaktad\u0131r. B\u00f6ylesi bir iddiada bulunan ki\u015fi her ne kadar m\u00fcminim dese de onun bu tutumu, iman ve \u0130sl\u00e2m ile asla ba\u011fda\u015ft\u0131r\u0131lamaz.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n di\u011fer \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131ndaki \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn tezah\u00fcrlerine gelince, bunlar\u0131 t\u00fcm\u00fcyle kavrayabilmek g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Zira, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n hikmeti, herhangi bir nesil i\u00e7in b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f de\u011fildir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f olan kimi hikmetlerini ise burada ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla verebilmemiz g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Bu nedenle, konuya \u00e7ok k\u0131sa de\u011finmekle yetinece\u011fiz:Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131na ili\u015fkin kapsaml\u0131, b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir y\u00f6ntem olarak kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu \u015feriatta, ya\u015fam bi\u00e7imleri nas\u0131l ve hangi d\u00fczeyde olursa olsun insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131n\u0131n her y\u00f6n\u00fcn\u00fc geli\u015ftirme, y\u00f6nlendirme ve d\u00fczenleme s\u00f6z konusudur.Bu sistem, insan\u0131n varl\u0131\u011f\u0131, insanl\u0131\u011f\u0131n gereksinimleri ve insan\u0131n \u00fczerinde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 evrene ili\u015fkin ger\u00e7ekli\u011fe, ayr\u0131ca evrende ve insanl\u0131\u011f\u0131n olu\u015fumunda egemen olan do\u011fa yasalar\u0131n\u0131n yap\u0131s\u0131na ili\u015fkin mutlak bilgiye dayanmaktad\u0131r. Bu sistem, ya\u015fama ili\u015fkin hi\u00e7 bir meseleyi es ge\u00e7memi\u015ftir. Dolay\u0131s\u0131yla bu sistem, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mad\u0131\u011f\u0131 gibi, s\u00f6z konusu etkinlikler ile do\u011fa yasalar\u0131 aras\u0131nda da y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mamaktad\u0131r. Tam tersine bu sistem, bir denge, bir uyum ve bir b\u00fct\u00fcnl\u00fck sa\u011flamaktad\u0131r. Salt d\u0131\u015f tezah\u00fcrlere ve salt belirli bir zaman diliminde ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f \u015feylere g\u00f6re bilgilenmi\u015f bir insan\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olan bir sistem ise, yukar\u0131da s\u00f6yledi\u011fimiz m\u00fckemmelli\u011fi sa\u011flayamayacakt\u0131r. \u0130nsan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir sistem, be\u015fer\u00ee bilgisizli\u011fin olumsuz etkilerinden kurtulamayacakt\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla b\u00f6yle bir sistemin, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mas\u0131 ve bunun da \u015fiddetli sars\u0131nt\u0131lar\u0131 beraberinde getirmesi ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, mutlak adalet \u00fczerine kurulmu\u015f bir sistemdir. Zira Allah, mutlak adaletin ne ile ve nas\u0131l ger\u00e7ekle\u015fece\u011fini herkesten iyi bilmektedir. Yine O, t\u00fcm varl\u0131klar\u0131n rabbi olmas\u0131 dolay\u0131s\u0131yla, varl\u0131klar aras\u0131nda adaleti sa\u011flama, ge\u00e7ici arzu, e\u011filim, zay\u0131fl\u0131k, bilgisizlik, eksiklik, a\u015f\u0131r\u0131l\u0131k ve ihmalkarl\u0131k gibi olumsuz niteliklerden uzak bir bi\u00e7imde, kendi sistemini ve \u015feriat\u0131n\u0131 belirleme g\u00fcc\u00fcne sahiptir. Oysa, \u015fehvetlerle, tutkularla, zaafla, ge\u00e7ici arzularla donat\u0131lan, \u00fcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck bilgisizlik ve eksiklikten kurtulamayan insan\u0131n \u00fcretece\u011fi bir sistem m\u00fckemmel olamayacakt\u0131r. Bu ba\u011flamda s\u00f6z konusu be\u015fer\u00ee sistemin, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir ku\u015fak taraf\u0131ndan \u00fcretilmi\u015f olmas\u0131 ger\u00e7e\u011fi de\u011fi\u015ftirmez. Her ne olursa olsun be\u015fer\u00ee bir sistem, ge\u00e7ici arzular, de\u011fi\u015fken istemler, tutkular ve bunlara ek olarak bilgisizlik, eksiklik, tek bir ku\u015fakta bile olsa belirli bir meseleye b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir \u00e7\u00f6z\u00fcm sunmadaki acizlik nedeniyle, kendini yetersizlikten kurtaramayacakt\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, t\u00fcm do\u011fa yasalar\u0131yla uyum i\u00e7erisindedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu \u015feriat\u0131n sahibi, evrenin de sahibidir. Evreni de insan\u0131 da yaratan O'dur. Dolay\u0131s\u0131yla insana ili\u015fkin bir \u015feriat belirlerken, onu evrendeki \u00f6\u011felerden biri olarak g\u00f6rmektedir. \u0130nsan, Allah taraf\u0131ndan, do\u011fru yolda y\u00fcr\u00fcmek ve evrendeki yasalar\u0131 bilmek ko\u015fuluyla, kendi hizmetine sunulan bu evrene belirli oranda da olsa y\u00f6n verebilme g\u00fcc\u00fcyle donat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla bu noktada, insan\u0131n hareketi ile i\u00e7inde ya\u015famakta oldu\u011fu evrenin hareketi aras\u0131nda, bir uyum sa\u011flanabilmektedir. Bu \u015feriatta insan ya\u015fam\u0131na, evrenle uyum i\u00e7inde en do\u011fal d\u00fczen sa\u011flanmaktad\u0131r. Ve insan, salt kendisine ve hemcinslerine kar\u015f\u0131 de\u011fil, ayn\u0131 zamanda evrendeki canl\u0131 cans\u0131z t\u00fcm varl\u0131klara kar\u015f\u0131 nas\u0131l davranaca\u011f\u0131n\u0131 bu \u015feriata g\u00f6re belirlemek durumundad\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu evrenden soyutlanabilmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayaca\u011f\u0131na g\u00f6re, onunla olan ili\u015fkisini sa\u011flam ve do\u011fru bir y\u00f6nteme uygun bi\u00e7imde belirlemesi de ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Yine, insan\u0131 insana k\u00f6lelikten kurtaran biricik sistem de Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi d\u0131\u015f\u0131ndaki t\u00fcm sistemlerde, insan insan\u0131n k\u00f6lesi k\u0131l\u0131nmakta ve insan insana tapmaktad\u0131r. \u0130nsan\u0131, kullara k\u00f6lelikten kurtararak, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu olmayan Allah'a ibadet eder hale getirmek, sadece ve sadece \u0130sl\u00e2m sistemine ait bir \u00f6zelliktir.Daha \u00f6nce de a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u00fczere, ilahl\u0131k konusundaki niteliklerin en \u00f6nemlisi, egemenliktir. Bu durumda, bir grup insan i\u00e7in kanun koyan bir ki\u015fi kendisini, o insanlar nezdinde ilahl\u0131k mertebesine y\u00fckseltmekte ve ilahl\u0131\u011fa ili\u015fkin nitelikleri kullanm\u0131\u015f olmaktad\u0131r. B\u00f6yle bir durumda s\u00f6z konusu insanlar, o kanun koyucunun kuludurlar, Allah'\u0131n kulu de\u011fil. Yine s\u00f6z konusu insanlar bu durumda, Allah'\u0131n dinine de\u011fil, o kanun koyucunun dinine mensup olmu\u015f demektirler.\u0130sl\u00e2m, \u015feriat belirleme hakk\u0131n\u0131 sadece Allah'a vermekle insan\u0131, kula kulluktan kurtarm\u0131\u015f, onun sadece Allah'a ibadet eder hale gelmesini sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle \u0130sl\u00e2m, insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, insan\u0131n yeniden do\u011fu\u015funu mu\u015ftulayan bir dindir... Zira insan\u0131n, kendisini bir ba\u015fka insan\u0131n hegemonyas\u0131ndan kurtaramad\u0131k\u00e7a, bu noktada t\u00fcm insanlarla Allah \u00f6n\u00fcnde e\u015fit bir konumda olmad\u0131k\u00e7a, kendisini yenileyebilmesi ya da varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 koruyabilmesi olas\u0131 de\u011fildir.Buradaki ayetlerde \u00fczerinde durulan mesele ger\u00e7ekten, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131ndaki en \u00f6nemli meselelerden biridir. Bu, ilahl\u0131k ve kulluk, adalet ve do\u011fruluk, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck ve e\u015fitlik, ayr\u0131ca insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc -hatta yeniden do\u011fu\u015fu- ile do\u011frudan ilintili olmas\u0131 sebebiyle, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir.Cahiliyye, belirli bir tarihsel s\u00fcre\u00e7ten ibaret de\u011fildir. Herhangi bir sistemde cahiliyye prensipleri mevcutsa, bu olgu hal\u00e2 ya\u015fan\u0131yor demektir. Cahiliyye, en \u00f6zl\u00fc tan\u0131m\u0131yla, Allah'\u0131n sistemini ve insanlara g\u00f6nderdi\u011fi \u015feriat\u0131n\u0131 de\u011fil de, insanlarca ge\u00e7ici arzular do\u011frultusunda belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131 benimsemektir. Bu ge\u00e7ici ve de\u011fi\u015fken arzular\u0131n, bir bireyin, bir s\u0131n\u0131f\u0131n, bir ulusun ya da belirli bir ku\u015faktaki t\u00fcm insanlar\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olmas\u0131 hi\u00e7 bir\u015feyi de\u011fi\u015ftirmez. Bu arzular ve istemler Allah'\u0131n \u015feriat\u0131ndan kaynaklanmad\u0131k\u00e7a, de\u011fi\u015fken ve ge\u00e7ici arzular olmaktan \u00f6teye ge\u00e7emeyecektir.Bir insan, insanlar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar\u0131n kayna\u011f\u0131nda, o insan\u0131n arzular\u0131 ve g\u00f6r\u00fc\u015fleri bulunmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir s\u0131n\u0131f, di\u011fer s\u0131n\u0131flar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar, s\u00f6z konusu s\u0131n\u0131f\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131 ya da parlamenter \u00e7o\u011funlu\u011fun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine, sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir ulustaki t\u00fcm s\u0131n\u0131flar\u0131n, t\u00fcm sekt\u00f6rlerin temsilcileri kendileri i\u00e7in kanun koyucu konumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, yan\u0131lt\u0131c\u0131 tutkulardan kesinlikle kurtulamayan, bilgisizlikten kesinlikle soyutlanamayan insanlar\u0131n arzular\u0131na ya da halk\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015flerine g\u00f6re belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir grup ulus, insanl\u0131k ad\u0131na kanun koyucu durumundaysa, bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, s\u00f6z konusu uluslar\u0131n ulusal ama\u00e7lar\u0131 ya da devletler toplulu\u011funun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla burada da farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Ancak, kanun koyucu, insanlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, toplumlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, uluslar\u0131n ve ku\u015faklar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131 ise, bu durumda s\u00f6z konusu olan, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. Bu \u015feriatta, hi\u00e7 kimse bir ba\u015fkas\u0131na kar\u015f\u0131 kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r.. Hi\u00e7 bir birey, hi\u00e7bir toplum, hi\u00e7bir devlet, hi\u00e7bir nesil, bir di\u011ferine kar\u015f\u0131 kollan\u0131p kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r. Zira Allah, herkesin Rabbidir. O'nun \u00f6n\u00fcnde herkes e\u015fittir. Zira Allah, herkesin ger\u00e7ek durumunu ve herkes i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu \u00e7ok iyi bilmektedir. Hi\u00e7bir a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa ya da savsaklamaya d\u00fc\u015fmeksizin insanlar\u0131n yarar\u0131n\u0131 g\u00f6zetme ve gereksinimlerine yan\u0131t verme noktas\u0131nda, hi\u00e7 kimse Allah'tan daha \u00fcst\u00fcn bir konumda olamaz.Kanun koyucu Allah'\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda biriyse insanlar, s\u00f6z konusu kanun koyucunun kulu durumundad\u0131r. Bu ba\u011flamda kanun koyucunun, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir devletler toplulu\u011fu olmas\u0131 hi\u00e7 bir \u015feyi de\u011fi\u015ftirmez.Ancak, kanun koyucu Allah ise, herkes \u00f6zg\u00fcr ve e\u015fit demektir. Herkes sadece Allah'a boyun e\u011fecek, sadece Allah'a ibadet edecek demektir. \u0130nsano\u011flunun ya\u015fam\u0131nda ve evrenin mevcut d\u00fczeninde s\u00f6z konusu meselenin bu denli \u00f6nemli olu\u015funun nedeni, burada yatmaktad\u0131r: \"E\u011fer ger\u00e7ek, onlar\u0131n de\u011fi\u015fken istemlerine ve arzular\u0131na g\u00f6re belirlenseydi, g\u00f6kler ve yery\u00fcz\u00fc ve oralarda bulunanlar bozulup giderlerdi.\" (M\u00fcminun Suresi, 71)Allah'\u0131n indirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda yasalarla h\u00fckmetmenin sonucu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck, bozgun ve nihayet iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmakt\u0131r.","og_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/","og_site_name":"Ebrar Medya","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","article_published_time":"2020-03-23T07:51:02+00:00","article_modified_time":"2020-03-23T07:56:32+00:00","og_image":[{"width":730,"height":360,"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/03\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK-18.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"EBRAR MEDYA","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@ebrarmedyacom","twitter_site":"@ebrarmedyacom","twitter_misc":{"Yazan:":"EBRAR MEDYA","Tahmini okuma s\u00fcresi":"35 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/"},"author":{"name":"EBRAR MEDYA","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6"},"headline":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER","datePublished":"2020-03-23T07:51:02+00:00","dateModified":"2020-03-23T07:56:32+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/"},"wordCount":7014,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"articleSection":["G\u00dcNDEM"],"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/","name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website"},"datePublished":"2020-03-23T07:51:02+00:00","dateModified":"2020-03-23T07:56:32+00:00","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.SOSYAL ADALET38- Erkek ve kad\u0131n h\u0131rs\u0131zlar\u0131n ellerini kesiniz. Bu onlar\u0131n su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah \u00fcst\u00fcn iradeli ve hikmet sahibidir.39- Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip islah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.40- G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\u0130sl\u00e2m toplumu, \u0130sl\u00e2m yurdunda ya\u015fayan normal insanlar\u0131n -farkl\u0131 inan\u00e7lar\u0131na g\u00f6re- her ferdi h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetini uzak tutacak tedbirleri al\u0131r. onlara ya\u015fama ve korunma g\u00fcvenli\u011fini e\u011fitim ve do\u011fru yapma g\u00fcvenli\u011fini ve adaletin e\u015fit da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 g\u00fcvencesini sa\u011flar. Her t\u00fcrl\u00fc \u00f6zel m\u00fclkiyetin helal yoldan kazan\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flar ve bunun topluma zarar veren de\u011fil, yarar sa\u011flayan toplumsal bir hak oldu\u011funu belirtir. T\u00fcm bunlar sayesinde, b\u00fct\u00fcn normal insanlar, h\u0131rs\u0131zl\u0131k illetinden kurtar\u0131l\u0131r. Bu durumda \u0130sl\u00e2m h\u0131rs\u0131zlar ve \u00f6zel m\u00fclkiyet ile toplum g\u00fcvenli\u011fine sald\u0131ranlara \u015fiddetli bir ceza vermek hakk\u0131na sahiptir.T\u00fcm bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, \u015f\u00fcphe halinde haddi kald\u0131rmakta ve -kuvvetli bir delil olmad\u0131k\u00e7a- san\u0131\u011f\u0131 cezaland\u0131rmad\u0131\u011f\u0131 gibi ona tam bir g\u00fcvenlik de sa\u011flamaktad\u0131r.Herhalde bu \u00f6zet bilgiyi, biraz daha a\u00e7mam\u0131z uygun olacakt\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi, eksiksiz bir b\u00fct\u00fcnd\u00fcr. Kanunlar\u0131 teker teker ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda -sistemin yap\u0131s\u0131, dayanaklar\u0131, kalk\u0131\u015f noktalar\u0131, ama\u00e7lar\u0131 incelenmedik\u00e7e- gerekti\u011fi \u015fekilde anla\u015f\u0131lamaz. Bu sistemdeki par\u00e7alar bir b\u00fct\u00fcn olarak uygulanmad\u0131\u011f\u0131 takdirde i\u015flevlerini tam olarak yerine getiremez. \u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00fck\u00fcmlerinden veya prensiplerinden herhangi birini, tamam\u0131 \u0130sl\u00e2m'dan kaynaklanmayan bir sistemde uygulanmaya kalk\u0131\u015f\u0131l\u0131rsa bo\u015f yere \u00e7aba harcanm\u0131\u015f olur. B\u00fct\u00fcnd\u00fcr, kopar\u0131lm\u0131\u015f tek bir par\u00e7an\u0131n uygulanmas\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmas\u0131 demek de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130sl\u00e2m, par\u00e7alar ve b\u00f6l\u00fcmler de\u011fildir ve b\u00f6l\u00fcnemez. \u0130sl\u00e2m, hayat\u0131n her y\u00f6n\u00fcne ili\u015fkin uygulamalar\u0131 i\u00e7eren, eksiksiz bir sistemdir.Bu s\u00f6ylediklerimiz, genel bir \u00f6zelli\u011fidir bir niteliktir. H\u0131rs\u0131zl\u0131k konusuyla ilgisi de, bundan farkl\u0131 olmayacakt\u0131r.\u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen \u0130sl\u00e2m toplumundaki her bireyin hayat hakk\u0131n\u0131 ve hayat\u0131n\u0131 korumas\u0131 i\u00e7in gereken t\u00fcm ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 sa\u011flama hakk\u0131n\u0131 tan\u0131makla i\u015fe ba\u015flar. Yemesi, i\u00e7mesi, giyinmesi, oturaca\u011f\u0131 rahat ve huzur bulaca\u011f\u0131 bir ev edinmesi, her bireyin hakk\u0131d\u0131r.Her bireyin s\u00f6z konusu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n temini, toplumun -veya onu temsil eden devletin- \u00fczerindeki bir hakk\u0131d\u0131r. Bu ferdin, -\u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fcc\u00fc oldu\u011fu s\u00fcrece- kendisine \u00f6ncelikle \u00e7al\u0131\u015fma imkan\u0131 sa\u011flanmas\u0131, (ferde nas\u0131l \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131n\u0131n \u00f6\u011fretilmesi, \u00e7al\u0131\u015fma \u015fartlar\u0131n\u0131n kolay hale getirilmesi ve ona i\u015f ve ara\u00e7 gere\u00e7lerinin sa\u011flanmas\u0131) toplumdan -ve onu temsilen devletten- bekledi\u011fi bir hakt\u0131r.Ferdin ge\u00e7ici bir s\u00fcre veya \u00f6lene de\u011fin, k\u0131smen veya tamamen \u00e7al\u0131\u015fmaya g\u00fc\u00e7 yetiremedi\u011fi ya da i\u015f veya ara\u00e7 ve gere\u00e7lerini bulamad\u0131\u011f\u0131 ya da \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamad\u0131\u011f\u0131 zaman, bireyin bu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n herhangi bir yoldan kar\u015f\u0131lamas\u0131 da hakk\u0131d\u0131r. Onun bu ihtiyac\u0131 \u015fu yollarla giderilebilir:1- Ailesinde maddi imkan\u0131 iyi olan kimselerin \u015fer'an helal olan nafakay\u0131 sa\u011flamalar\u0131.2- Mahalle halk\u0131ndan maddi imkan\u0131 olan kimselerin \u015fer'an helal olan imkanlar sa\u011flamalar\u0131.3- M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beytu'l mal) zekattaki pay\u0131n\u0131 almas\u0131.E\u011fer zekat yeterli de\u011filse, \u0130sl\u00e2m yurdunda \u0130sl\u00e2m hukukunu b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayan \u0130sl\u00e2m devletinin muhta\u00e7lar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 zenginlerin mallar\u0131ndan giderme haklar\u0131n\u0131 yerine getirmesi farz olur. Bunu yapanlar da, bu s\u0131n\u0131rlar\u0131 ta\u015fmamal\u0131 zaruret d\u0131\u015f\u0131na ta\u015fmamal\u0131 ve helal yoldan sa\u011flanan \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn haklar\u0131n\u0131 m\u00fclkiyet \u00e7i\u011fnenmemelidir.\u0130sl\u00e2m, b\u00f6ylece kazan\u00e7 belirlemeye \u00f6zen g\u00f6stermekte yollar\u0131n\u0131 s\u0131n\u0131rland\u0131rmada \u015fiddetli \u00f6zel m\u00fclkiyet sadece helal yoldan sa\u011flanabilmektedir. Daha \u00f6nemlisi bu y\u00fczden, \u0130sl\u00e2m toplumundaki \u00f6zel m\u00fclkiyet ona sahip olmayanlar\u0131n duygular\u0131n\u0131 tahrik etmemekte ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n elinde bulunan \u015feyleri almak i\u00e7in ihtiraslar\u0131n\u0131 kabartmamaktad\u0131r. Sistem, \u00f6zellikle, onlar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 garanti alt\u0131na almakta ve onlar\u0131 mahrum etmemektedir. \u0130sl\u00e2m insanlar\u0131n vicdanlar\u0131n\u0131 ve ahl\u00e2klar\u0131n\u0131 terbiye eder. Fikirlerini \u00e7al\u0131\u015fmaya ve bu yolla kazanmaya y\u00f6neltir. Haram yoldan \u00e7almaya ve bu yoldan kazanca de\u011fil. Fertler i\u015f bulamaz ve kazanc\u0131 zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamaya yetmez ise, haklar\u0131n\u0131 temiz ve onurlu yollarla kendilerine verir.O halde bu sistemin g\u00f6lgesinde ya\u015fayan biri ni\u00e7in h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaps\u0131n? Halbuki h\u0131rs\u0131z ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 gidermek i\u00e7in \u00e7almamaktad\u0131r.Halbuki zenginlik \u0130sl\u00e2m yurdunda m\u00fcsl\u00fcman toplumun cayd\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 b\u00f6yle bir yoldan sa\u011flanamaz. H\u0131rs\u0131zl\u0131k ise hem toplumun hakk\u0131 olan g\u00fcvenlik ortam\u0131n\u0131 yok eder hem de helal yoldan zengin olanlar\u0131, helal mal(ar\u0131n\u0131n g\u00fcvenli\u011finden mahrum eder.B\u00f6yle bir toplum da, her bireyin ne faizden, ne hile yoldan ne stokculuktan ne i\u015f\u00e7ilerin \u00fccretleri s\u0131rt\u0131ndan kazan\u00e7 sa\u011flama hakk\u0131 yoktur. Sadece helal yoldan mal kazanma hakk\u0131na sahiptir. Daha sonra mal\u0131ndan zekat\u0131n\u0131 ve zekattan ayr\u0131 olarak da toplumun ihtiya\u00e7 duydu\u011fu miktar\u0131 verecektir. Yine, b\u00f6yle bir sistemde her bireyin \u00f6zel m\u00fclk\u00fcn\u00fcn g\u00fcvende olmas\u0131 ve gerek h\u0131rs\u0131zlar\u0131n, gerekse ba\u015fkalar\u0131n\u0131n bu mal\u0131 almas\u0131n\u0131n \u00f6nlenmesi hakk\u0131d\u0131r. T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa.. ihtiyac\u0131n\u0131 giderdi\u011fi, bu su\u00e7un haram oldu\u011funu bildi\u011fi ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n (ki onlar bu mallar\u0131n\u0131 ne \u00e7alm\u0131\u015flar ne de haram yoldan biriktirmi\u015flerdir) sahip oldu\u011fu mala muhta\u00e7 olmad\u0131\u011f\u0131 halde \u00e7alarsa...Bu durumda iken, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, onun hi\u00e7bir \u00f6zr\u00fc kalmam\u0131\u015ft\u0131r ve su\u00e7u isbat edildi\u011fi zaman ona kimsenin ac\u0131mamas\u0131 gerekir.\u0130htiya\u00e7 ve benzeri bir \u015f\u00fcphe bulunmas\u0131 durumuna gelince; \u0130slam'da genel kural haddin \u015f\u00fcphe durumunda kald\u0131r\u0131lmas\u0131d\u0131r. Bu y\u00fczden Hz. \u00d6mer bir k\u0131tl\u0131k d\u00f6neminde, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u toplumda yayg\u0131nla\u015fmas\u0131na ra\u011fmen el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u00f6zel bir olayda, \u0130bnu Hatib b. Ebu Deltea'n\u0131n k\u00f6leleri birinden bir deve \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda da el kesme cezas\u0131n\u0131 uygulamam\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6nce onlar\u0131n ellerinin kesilmesini emretmi\u015f daha sonra efendilerinin onlar\u0131 a\u00e7 b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 ortaya \u00e7\u0131k\u0131nca, onlara had uygulamaktan vazge\u00e7mi\u015f ve efendilerini bedel olarak bir ka\u00e7 deve de\u011ferini payla\u015ft\u0131rarak \u00f6deme cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n had cezalar\u0131n\u0131 ancak toplumun bir kesiminin bir di\u011fer kesimden \u00fcst\u00fcn oldu\u011fu mant\u0131\u011f\u0131na dayand\u0131rmayan koruma y\u00f6ntemlerini onurland\u0131rma y\u00f6ntemlerine ba\u015fvurmaktan daha \u00f6ncelikli kabul eden, sadece hi\u00e7bir gerek\u00e7esi bulunmayan sald\u0131rganlar\u0131 cezaland\u0131ran eksiksiz sistemin g\u00f6lgesinde anlamaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131y\u0131z.Bu genel ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klad\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n cezas\u0131 ile ilgili konuya devam edebiliriz.H\u0131rs\u0131zl\u0131k ba\u015fkas\u0131n\u0131n sakl\u0131 mal\u0131n\u0131 gizlice almakt\u0131r. \u00c7al\u0131nan mal\u0131n bir sahip olmas\u0131 gerekir. M\u00fcsl\u00fcman f\u0131k\u0131h bilginleri ba\u015fkas\u0131n\u0131n saklanm\u0131\u015f ve gizlice \u00e7al\u0131nan mal\u0131n\u0131n, en az \u00e7eyrek dinar de\u011ferinde olmas\u0131 gerekti\u011finde fikir birli\u011fine varm\u0131\u015flard\u0131r. \u015eu anki param\u0131zla bu, yirmi be\u015f M\u0131s\u0131r (Bu de\u011fer M\u0131s\u0131r paras\u0131na g\u00f6re) etmektedir. Bu mal\u0131n, gizlenmi\u015f olmas\u0131 ve h\u0131rs\u0131z\u0131n onu gizlendi\u011fi yerden \u00e7almas\u0131 \u00d6rne\u011fin kendisine mal teslim edilen emanet\u00e7inin eli kesilmez. Eve girmeye izinli olan hizmet\u00e7i, evden bir \u015fey \u00e7alsa yine eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu mal saklanm\u0131\u015f de\u011fildir. Emanet\u00e7inin, emanet mal\u0131 inkar etmesi tarladaki \u00fcr\u00fcn\u00fcn ambara g\u00f6t\u00fcr\u00fclmeden \u00e7al\u0131nmas\u0131 ve ev veya sand\u0131k d\u0131\u015f\u0131ndaki bir mal\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 durumlar\u0131nda da el kesme cezas\u0131 uygulanmaz. Mal\u0131n, ba\u015fkas\u0131ndan saklanm\u0131\u015f olmas\u0131 gereklidir. Ortaklardan biri, di\u011fer orta\u011f\u0131n\u0131n mal\u0131n\u0131 \u00e7ald\u0131\u011f\u0131nda, da el kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu malda pay\u0131 vard\u0131r, ba\u015fkas\u0131na ait de\u011fildir. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hazinesinden (beyt\u00fc'l mal) \u00e7alan kimsenin de eli kesilmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunda onun da bir pay\u0131 vard\u0131r. Bu da tamamen ba\u015fkas\u0131na ait bir mal de\u011fildir. Bu gibi durumlarda uygulanacak, el kesme cezas\u0131 olmay\u0131p, yaln\u0131zca ta'zir cezas\u0131d\u0131r. (Tazir, had cezas\u0131ndan daha hafif olan ve hakimin g\u00f6r\u00fc\u015f veya toplumun geleneklerine g\u00f6re de\u011fi\u015fik durumlarda d\u00f6vme, hapsetme azarlama ve nasihat etme \u015feklindeki cezalard\u0131r.)El kesme cezas\u0131 sa\u011f bilekten kesilerek uygulan\u0131r. Tekrar h\u0131rs\u0131zl\u0131k yaparsa, sol aya\u011f\u0131 bilekten kesilir. Bunlar el kesme cezas\u0131nda fikir birli\u011fine var\u0131lan \u00f6l\u00e7\u00fclerdir. F\u0131k\u0131h bilginleri, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc ve d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc ne yap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir.Ku\u015fku hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr...A\u00e7l\u0131k ve ihtiya\u00e7 bulundu\u011fu \u015f\u00fcphesi, hadleri d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. Malda ortakl\u0131k bulundu\u011fu ku\u015fkusu da haddi kald\u0131r\u0131r. Su\u00e7unu itiraf eden kimsenin, ifadesinden vazge\u00e7mesi e\u011fer \u015fahid yoksa yine haddi kald\u0131ran bir \u015f\u00fcphe say\u0131l\u0131r.F\u0131k\u0131h bilginleri, neyin \u015f\u00fcphe kabul edilece\u011finde fikir ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir. \u00d6rne\u011fin \u0130mam Ebu hanife, asl\u0131nda mubah olan \u015feylerin -saklanm\u0131\u015f olsalar bile- \u00e7al\u0131nmas\u0131nda haddi kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Saklanm\u0131\u015f ve yakalanm\u0131\u015f av\u0131n \u00e7al\u0131nmas\u0131 gibi. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunlar\u0131n her ikisi de aslen mubaht\u0131r ve asl\u0131 mubah olan \u015feyin sakland\u0131ktan sonra bile mubahl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc \u015f\u00fcphesi vard\u0131r. imam\u0131 Malik, \u0130mam\u0131 \u015eafii ve \u0130mam\u0131 Ahmed ise, bu gibi durumlarda haddi kald\u0131rmazlar. \u0130mam Ebu Hanife yiyecek, meyva, sebze, et, ekmek vb. gibi b\u00fct\u00fcn \u00e7abuk bozulan \u015feyleri \u00e7almada el kesme haddini kald\u0131r\u0131r. \u0130mam Ebu Yusuf, Ebu Hanife'den farkl\u0131 olarak \u00fc\u00e7 imam\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmi\u015ftir.F\u0131k\u0131h bilginlerinin bu konudaki farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015flerini uzun boylu anlatmaya giri\u015fecek de\u011filiz. Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgi i\u00e7in f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131na bak\u0131ls\u0131n.\u0130sl\u00e2m'\u0131n insanlar\u0131n ku\u015fkular\u0131 sebebiyle cezaland\u0131r\u0131lmamalar\u0131na y\u00f6nelik isteklili\u011fine ve ho\u015f g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne dair bir g\u00f6sterge almas\u0131 i\u00e7in bu \u00f6rnekleri verdik. Hz. Peygamber \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:\"\u015e\u00fcpheler sebebiyle (cezalar\u0131) kald\u0131r\u0131n.\"Hz. \u00d6mer de \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur: \u015e\u00fcphe sebebiyle cezalar\u0131 kald\u0131rmam bana hay\u0131r y\u00f6n\u00fcnden onu uygulamaktan daha ho\u015f geliyor.Bununla beraber, \u0130sl\u00e2m yurdunda yerle\u015fen bir m\u00fcsl\u00fcman toplumda t\u00fcm korunma yollar\u0131 ve adalet garantilerinin sa\u011flanmas\u0131na ra\u011fmen, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapana, hadle sert cezalar vermesinin gerek\u00e7eleri a\u00e7\u0131kland\u0131ktan sonra, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa verilen el kesme cezas\u0131n\u0131n uygunlu\u011fu hakk\u0131nda bir ka\u00e7 s\u00f6z s\u00f6ylememiz yerinde olacakt\u0131r:\"H\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n\" el kesme olarak belirlenmesinin sebebi \u015fudur: H\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa niyetlendi\u011fi zaman, kazanc\u0131n\u0131 ba\u015fkas\u0131n\u0131n kazanc\u0131yla artt\u0131rmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr. O, helal yoldan kazan\u00e7 k\u00fc\u00e7\u00fcmsemektedir. Haram yoldan mal\u0131n\u0131 artt\u0131rmay\u0131 ister. \u00c7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 ile yetinmez, ba\u015fkas\u0131n\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131na da g\u00f6z diker.Bunu da ya harcamalar\u0131n\u0131 artt\u0131rmak ve \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flamak i\u00e7in veya \u00e7al\u0131\u015fman\u0131n ve inek pe\u015finde ko\u015fman\u0131n yoruculu\u011fundan kurtulmak; ya da gelece\u011fini g\u00fcvenceye almak niyetiyle yapar. Onu h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa y\u00f6nelten ve bu yola s\u00fcr\u00fckleyen temel neden, kazanc\u0131n\u0131 art\u0131rma veya servetini \u00e7o\u011faltma d\u00fc\u015f\u00fcncesidir. \u0130sl\u00e2m hukuku el kesme cezas\u0131n\u0131 ilan ederek, insan ruhundaki bu i\u00e7 g\u00fcd\u00fclerine engel olmaya \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc el veya ayak kesme cezas\u0131 kanunun anla\u015f\u0131lmas\u0131na, azalmas\u0131na neden olur. Nitekim el ve ayak her hal\u00fck\u00e2rda \u00e7al\u0131\u015fma vas\u0131talar\u0131d\u0131r. Kanunun unutulmas\u0131 ise, servetin azalmas\u0131na neden olur. Bu da, harcama g\u00fcc\u00fcnden ve \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn azalmas\u0131 sonucunu do\u011furur. B\u00f6ylece de ki\u015fiyi daha \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015f\u0131p, \u00e7abalamaya ve gelecekten daha fazla endi\u015felenmeye s\u00fcr\u00fckler.\u0130slam hukuku, el kesme cezas\u0131n\u0131 kabul ederek insan\u0131 su\u00e7 i\u015flemeye s\u00fcr\u00fckleyen psikolojik fakt\u00f6rleri ortadan kald\u0131rm\u0131\u015f ve yerlerine h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7undan al\u0131koyan fakt\u00f6rleri yerle\u015ftirmi\u015ftir.Su\u00e7a s\u00fcr\u00fckleyen fakt\u00f6rlerin a\u011f\u0131r bast\u0131\u011f\u0131 ve insan\u0131 su\u00e7 i\u015fleyip cezas\u0131n\u0131 bir defa g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc zaman, art\u0131k insan\u0131 su\u00e7tan al\u0131koyan psikolojik fakt\u00f6rler a\u011f\u0131r basar ve bundan b\u00f6yle ikinci kez bu su\u00e7u i\u015flemeye kalk\u0131\u015fmaz.\u0130\u015fte bu, \u0130sl\u00e2m hukukunun h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n \u00fczerine yerle\u015ftirildi\u011fi temeli olu\u015fturmaktad\u0131r. Ger\u00e7ekten bu ceza kainat\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan g\u00fcn\u00fcm\u00fcze de\u011fin h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131n\u0131n oturtuldu\u011fu en hay\u0131rl\u0131 temeldir.\"Be\u015feri kanunlar h\u0131rs\u0131zl\u0131k cezas\u0131 olarak hapsi \u00f6ng\u00f6rmektedirler. Bu ceza, genelde su\u00e7larla, \u00f6zelde de h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7u ile m\u00fccadele de etkisiz kalan bir cezad\u0131r. Bu etkisizli\u011fin sebebi, hapis cezas\u0131n\u0131n h\u0131rs\u0131z\u0131n ruhunda onu, h\u0131rs\u0131zl\u0131k su\u00e7unu i\u015flemekten al\u0131koyacak g\u00fcd\u00fcleri harekete ge\u00e7irememesidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc h\u00e2pis cezas\u0131nda, h\u0131rs\u0131zla eylemi aras\u0131na sadece hapis s\u00fcresince engel konulmaktad\u0131r. Hapiste iken ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131lan\u0131p istekleri yerine getirildi\u011fi halde korunmaya ne ihtiyac\u0131 vard\u0131r?Hapisten \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda ise, \u00e7al\u0131\u015fmaya ve kazanmaya kudretli durumdad\u0131r. Ona g\u00f6re t\u00fcm yollar a\u00e7\u0131kt\u0131r, servetini artt\u0131rmak ve ge\u00e7imini sa\u011flamak i\u00e7in gerek helal, gerekse haram t\u00fcm yollar ayn\u0131d\u0131r. \u0130nsanlar\u0131 kand\u0131rmaya ve \u015ferefli biri gibi \u00e7\u0131kmaya yetenekli durumdad\u0131r. Onlar da onu severler ve kendisiyle i\u015fbirli\u011fi yaparlar.E\u011fer sonu\u00e7ta emeline ula\u015f\u0131rsa, zaten bu istedi\u011fi \u015feydir. Emeline ula\u015famazsa da, hi\u00e7bir \u015fey kaybetmemekte ve hi\u00e7bir \u00f6nemli \u00e7\u0131kar\u0131 zedelenmemektedir.El kesme cezas\u0131 ise, h\u0131rs\u0131z ile eylemi aras\u0131na engel olarak girer veya \u00e7al\u0131\u015fma ve kazanma g\u00fcc\u00fc b\u00fcy\u00fck oranda azal\u0131r. Daha \u00e7ok kazanma f\u0131rsat\u0131 ise art\u0131k elden gidecektir. Kazanc\u0131 pek \u00e7ok durumda, hi\u00e7 yoktan iyi olmas\u0131na ra\u011fmen, \u00e7ok azalm\u0131\u015f ve yok s\u0131n\u0131r\u0131na kadar d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr Art\u0131k o insanlar\u0131 bir daha ne kand\u0131rabilecek ne de g\u00fcvenlerini ve i\u015fbirliklerini istismar edebilecek bir yetene\u011fi elde edemeyecek \u015fekilde, i\u015fledi\u011fi su\u00e7un izini v\u00fccudunda ta\u015f\u0131yan bir adamd\u0131r. Kesik eli onun kirli ge\u00e7mi\u015fini hayk\u0131racakt\u0131r. Hatas\u0131 kesin olarak \u015fudur: El kesme cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda, tahribat o kadar azalmakta, hapis cezas\u0131 uyguland\u0131\u011f\u0131nda ise, h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011f\u0131n kazanc\u0131 tercih edilmektedir. Yaln\u0131zca h\u0131rs\u0131z\u0131n de\u011fil t\u00fcm insanlar\u0131n do\u011fas\u0131nda \u00e7\u0131kar sa\u011flayan i\u015fleri tercih etme ve tahribat do\u011furan eylemlerden ise ka\u00e7\u0131nma e\u011filimi vard\u0131r.T\u00fcm bunlardan sonra \"el kesme cezas\u0131, asr\u0131m\u0131zda \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ve insanl\u0131\u011f\u0131n ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uygun d\u00fc\u015fmemektedir.\" diyenlere hayret do\u011frusu. Sanki insanl\u0131k ve medeniyet h\u0131rs\u0131z su\u00e7una kar\u015f\u0131l\u0131k \u00f6d\u00fcllendirmek, yapt\u0131\u011f\u0131 eylemleri cesaretlendirmek, korku ve \u0131zd\u0131rab i\u00e7erisinde ya\u015famak ve t\u00fcm \u00e7al\u0131\u015fmam\u0131z\u0131n kazanc\u0131 aylak ve soygunculara pe\u015fke\u015f \u00e7ekerek g\u00fc\u00e7l\u00fck ve zorluklar i\u00e7erisinde kalmam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir.T\u00fcm bunlara ra\u011fmen, tekrar \"El kesme cezas\u0131, insanl\u0131k ve medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmaz\" laf\u0131n\u0131 ileri s\u00fcrenlere hayret do\u011frusu! Sanki medeniyet ve insanl\u0131k; s\u00f6zlerine sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka hi\u00e7bir delili bulunmayan (bu adam\u0131n s\u00f6zlerini kabul ederek) \u00e7a\u011fda\u015f ilmi ve sa\u011flam mant\u0131\u011f\u0131 inkar etmemiz, insan do\u011fas\u0131n\u0131 unutmam\u0131z -ge\u00e7mi\u015f milletlerin tecr\u00fcbelerinden bihaber kalmam\u0131z ve akl\u0131m\u0131z\u0131 bir kenara koyarak, d\u00fc\u015f\u00fcncemizin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 sonu\u00e7lar\u0131 yok saymam\u0131z anlam\u0131na gelmektedir. Uygun ceza ger\u00e7ekte medeniyet ve insanl\u0131kla uyum i\u00e7erisinde olan cezad\u0131r. Hapis cezas\u0131, kald\u0131r\u0131lmay\u0131, el kesme cezas\u0131 ise ebediyen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe konmay\u0131 haketmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, ceza, psikolojinin sa\u011flam temellerine dayanmaktad\u0131r. Hapis cezas\u0131 ise, ne ilmi bir temele ne de tecr\u00fcbeye dayanmakta ve ne ak\u0131l ve mant\u0131kla ne de nesnelerin tabiat\u0131 ile uyu\u015fmaktad\u0131r.El kesme cezas\u0131, insan\u0131n gerek ruhu gerekse akl\u0131 ile uyum i\u00e7erisindedir. \u015eu halde o, bireylere uygun gelen ve toplumu islaha y\u00f6nelten bir cezad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, su\u00e7lar\u0131n azalmas\u0131na ve toplumun g\u00fcvencede olmas\u0131na neden olur. Ceza bireylerin ve toplumun yarar\u0131na oldu\u011fu s\u00fcrece, cezalar\u0131n en \u00fcst\u00fcn\u00fc ve en adilidir.Ne var ki, b\u00fct\u00fcn bu gerek\u00e7eler, baz\u0131lar\u0131na g\u00f6re el kesme cezas\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermeye yetmemektedir. \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar\u0131, el kesme cezas\u0131n\u0131n \u00e7a\u011fda\u015f medeniyetin ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 seviye ile uyu\u015fmayaca\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcndedirler.Bu onlar\u0131n ilk ve son gerek\u00e7eleridir. Ne var ki, hi\u00e7 de sa\u011flam bir delil de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, ad\u0131 \u00fczerinde \"misliyle mukabele\" anlam\u0131ndaki \"ikub\" dan t\u00fcremektedir. Etkisiz ve zay\u0131f oldu\u011fundan ceza olmaz. aksine oyun ve e\u011flence t\u00fcr\u00fc bir\u015fey olur. Bu isimle isimlenmesinin do\u011fru olabilmesi i\u00e7in cezan\u0131n sertlik i\u00e7ermesi gerekir.Merhametlilerin en merhametlisi olan ve h\u0131rs\u0131zl\u0131\u011fa sert bir ceza veren y\u00fcce Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor:\"Su\u00e7lar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza olarak onlar\u0131n ellerini kesiniz.\"Bu Allah taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir cezad\u0131r. Bir su\u00e7un i\u015flenmesini \u00f6nlemek onu i\u015fleyecek olan ki\u015fiye kar\u015f\u0131 bir ac\u0131mad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu ceza, o \u015fahs\u0131n su\u00e7 i\u015flemesini \u00f6nleyecektir. Kalbi kararm\u0131\u015f ve ruhu k\u00f6rlenmi\u015f kimseden ba\u015fkas\u0131, insanlar\u0131 yaratan Allah'tan daha \u00e7ok insanlara kar\u015f\u0131 merhamet hissi besledi\u011fini ileri s\u00fcrmez. Uygulamalar, el kesme cezas\u0131n\u0131, \u0130sl\u00e2m'\u0131n ilk bir as\u0131rl\u0131k d\u00f6neminde sadece bir ka\u00e7 ki\u015fiye verildi\u011fini g\u00f6stermektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc topluma d\u00fczenli cezalar sert ve g\u00fcvenceler yeterli oldu\u011fu i\u00e7in sadece birka\u00e7 ki\u015fiye uygulamak ihtiyac\u0131 do\u011fmu\u015ftur. Sonra Allah tevbe etmek isteyen, pi\u015fman olup, d\u00f6nen ve vazge\u00e7en daha sonra da bu olumsuz s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015fmayan, aksine salih amel i\u015fleyen ve olumlu hay\u0131rlara y\u00f6nelen kimseye tevbe kap\u0131s\u0131n\u0131 a\u00e7ar.\"Fakat i\u015fledi\u011fi zul\u00fcmden sonra tevbe edip, \u0131slah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.\"Zul\u00fcm ne k\u00f6t\u00fc bir fiildir ve zalimi zul\u00fcmden sak\u0131nd\u0131r\u0131p oturmak yeterli de\u011fildir. Aksine, onun yeri, iyi ve uygun bir fiil ile doldurulmal\u0131d\u0131r. ilahi sistemde durum, bundan daha hassast\u0131r. \u0130nsan\u0131n ruhu, harekete ge\u00e7irilmelidir. O k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculuktan al\u0131konuldu\u011fu halde iyi ve salih amele y\u00f6neltilmez ise, yerinde bir bo\u015fluk kalacak ve bu bo\u015fluk tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculukla doldurabilecektir.\u0130yilik ve \u0131slaha y\u00f6neltildi\u011finde ise, bu olumlu hareket ve bu faaliyet sayesinde tekrar k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve bozgunculu\u011fa d\u00f6nmeyece\u011finden g\u00fcvencede olunur. Bu y\u00f6ntem ile insanlar\u0131 terbiye eden Allah'd\u0131r. Yaratan ve yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 en iyi bilen Allah't\u0131r.Su\u00e7 ve cezadan tevbe ve ba\u011f\u0131\u015ftan s\u00f6z edildikten sonra Kur'an ayetleri d\u00fcnya ve ahiretteki ceza kanunlar\u0131n\u0131n temellendi\u011fi \u015fu genel prensibe ge\u00e7mektedir. Bu evrenin yaratan\u0131 ve sahibi ayn\u0131 zamanda oradaki en y\u00fcksek iradenin sahibi ve evren hakk\u0131nda tam bir yetki sahibidir. Gerek evrenin gerekse i\u00e7indeki varl\u0131klar\u0131n (ne olaca\u011f\u0131na) o karar verir. Buna ba\u011fl\u0131 olarak insanlara hayatlar\u0131nda uygulayacaklar\u0131 kanunlar\u0131 koyan, sonra d\u00fcnya ve ahirette onlar\u0131 amellerine g\u00f6re m\u00fckafatland\u0131ran ve cezaland\u0131ran da O'dur.\"G\u00f6klerin ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn egemenli\u011finin Allah'\u0131n tekelinde oldu\u011funu bilmiyor musun? O diledi\u011fini azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131r ve diledi\u011fini affeder. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.\"O biricik egemendir. T\u00fcm m\u00fclk\u00fcn h\u00fck\u00fcmdar\u0131d\u0131r. O, d\u00fcnyada ya\u015fam\u0131n\u0131n kayna\u011f\u0131, ahirette ise ceza ve m\u00fckafat\u0131n belirleyicisidir. O ne ortak ne b\u00f6l\u00fcnme ne de ayr\u0131l\u0131k kabul eder. \u0130nsanlar\u0131n i\u015fleri ancak d\u00fcnyada ve ahirette yasama yetkisi ve ceza yetkisinin ayn\u0131 buyruktan al\u0131nmas\u0131 ile bir d\u00fczene girer.\"... E\u011fer yerde ve g\u00f6kte birden \u00e7ok ilah olsayd\u0131, bunlar karga\u015faya koyulurdu.\" (Enbiya Suresi, 22)\"G\u00f6kte de ilah, yerde de ilah O'dur.\" (Zuhruf Suresi, 84)ULUH\u0130YET GER\u00c7E\u011e\u0130Burada, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131, \u0130sl\u00e2m\u00ee metod, \u0130sl\u00e2m'\u0131n y\u00f6netim ve ya\u015fam sistemine ili\u015fkin en \u00f6nemli meselelerden biri ele al\u0131n\u0131yor. Bu meseleye daha \u00f6nce, Al-i \u0130mran ve Nisa surelerinde de de\u011finilmi\u015fti. Ancak s\u00f6z konusu mesele, buradaki ayetlerde, \u00e7ok daha net ve kesin bir bi\u00e7imde kazan\u0131yor. Buradaki nasslar, mefhum ve \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131m olarak de\u011fil, bizzat laf\u0131z ve anlam bak\u0131m\u0131ndan bu temel meseleye dikkat \u00e7ekiyor.Bu da, yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131 -ard\u0131ndan, ilahl\u0131k, tevhid ve iman meselesidir. Meselenin \u00f6z\u00fc, \u015fu sorulara verilecek cevaplarla \u00f6zetlenebilir: Yasama, y\u00fcr\u00fctme ve yarg\u0131, pe\u015f pe\u015fe gelen semavi dinlerce muhafaza edilen, peygamberlere ve onlar\u0131n yolundan y\u00fcr\u00fcyebilmeleri i\u00e7in daha sonraki y\u00f6neticilere farz k\u0131l\u0131nan Allah'\u0131n misaklar\u0131na, akitlerine ve koydu\u011fu kurallara g\u00f6re mi olacak? Yoksa, de\u011fi\u015fken arzulara, Allah'\u0131n koydu\u011fu kurallardan hi\u00e7 biriyle teyellendirilemeyen \u00e7\u0131karlara, bir nesil ya da de\u011fi\u015fik ku\u015faklarca benimsenen gelene\u011fe g\u00f6re mi olacak? Bir ba\u015fka deyi\u015fle, yery\u00fcz\u00fcnde ve insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131nda, ilahl\u0131k, Rablik ve hakimiyet, Allah'a m\u0131 ait olacak? Yoksa t\u00fcm bu sayd\u0131klar\u0131m\u0131z ya da bunlardan biri, insanlardan, Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi kanunlar koyan birine mi ait olacak?Y\u00fcce Allah, \"O Allah ki O'ndan ba\u015fka ilah yoktur\" buyuruyor. Allah'\u0131n insanlar i\u00e7in koydu\u011fu kurallar, O'nun insanlar\u0131n ilah\u0131, insanlar\u0131n da O'nun kulu olmas\u0131n\u0131 gerektirmektedir. Allah, insanlar\u0131, s\u00f6z konusu kurallarla, bunlar\u0131 uygulamakla y\u00fck\u00fcml\u00fc k\u0131l\u0131n\u0131\u015ft\u0131r. Yery\u00fcz\u00fcnde egemen olmas\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r. \u0130nsanlar\u0131n aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm verecekleri kurallar bunlard\u0131r. Peygamberlerin ve onlardan sonra i\u015f ba\u015f\u0131na ge\u00e7ecek y\u00f6neticilerin uymalar\u0131 gereken kurallar bunlard\u0131r.Y\u00fcce Allah, bu noktada savsaklamaya yer yoktur buyuruyor. Bu noktada \u00f6d\u00fcn verilemez. K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7apta da olsa herhangi bir a\u00e7\u0131dan sapmaya yer verilemez. Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi bir meselede, \u015fu veya bu bi\u00e7imde bir ku\u015fa\u011f\u0131n benimsediklerine yada bir toplumun kabullendiklerine itibar edilemez.Y\u00fcce Allah, -t\u00fcm bu hususlarda- meselenin, iman yada k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m yada cahiliyye, \u015feriat yada be\u015fer\u00ee k\u00f6kenli sistemler meselesi oldu\u011funu ifade ediyor. Bu ba\u011flamda, bir uzla\u015fma s\u00f6z konusu olamaz! M\u00fc'minler, Allah'\u0131n indirdiklerini, tek bir harf bile eksiltmeksizin, herhangi bir de\u011fi\u015fikli\u011fe yeltenmeksizin, aynen y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe koyanlard\u0131r.Kafirlere, zalimlere, fas\u0131klara gelince onlar, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmeyenlerdir. Dolay\u0131s\u0131yla y\u00f6neticiler, ya Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 b\u00fct\u00fcn\u00fcyle uygulayarak iman \u00e7er\u00e7evesinin i\u00e7erisinde kalacaklar ya da Allah'\u0131n izin vermedi\u011fi ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 tatbik ederek, kafirler, zalimler, fas\u0131klar s\u0131n\u0131f\u0131na dahil olacaklard\u0131r. \u0130nsanlar da y\u00f6neticilerden ve yarg\u0131\u00e7lardan, kendilerine ili\u015fkin meselelerde, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fcn uygulanmas\u0131n\u0131 kabul etmek suretiyle m\u00fc'min olacaklard\u0131r. Aksi taktirde, m\u00fcmin olamayacaklard\u0131r. Bu iki u\u00e7 aras\u0131nda, bir orta yol yoktur. Bu ba\u011flamda, bir ak\u0131l y\u00fcr\u00fctme, bir mazeret, ya da \u00e7\u0131kar g\u00f6zeticili\u011fi diye bir \u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. Zira Allah, insanlar\u0131n Rabbidir. \u0130nsanlar i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu bilendir. \u0130nsanlar i\u00e7in en uygun olanlar\u0131n ger\u00e7ekle\u015fmesi i\u00e7in de onlar i\u00e7in bir \u015feriat belirlemektedir. Allah'\u0131n kullar\u0131ndan hi\u00e7 kimse, \"Ben Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 kabul etmiyorum\" ya da \"\u0130nsanlar\u0131n menfaatlerini ben, Allah'tan daha iyi bilirim\" diyemez. Diliyle ya da davran\u0131\u015flar\u0131yla b\u00f6yle bir\u015fey diyecek olursa, o kimse iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r.\u0130\u015fte burada, son derece a\u00e7\u0131k ve net nasslarla, \u00e7ok ama \u00e7ok \u00f6nemli olan bu meseleye temas ediliyor. Bir yandan da, Medine'deki yahudilerin durumlar\u0131, m\u00fcnaf\u0131klarla birlikte ger\u00e7ekle\u015ftirdikleri manevralar ve haz\u0131rlad\u0131klar\u0131 komplolar, ayr\u0131ca, \u0130sl\u00e2m'\u0131n Medine'de devlet olu\u015fundan itibaren s\u00fcrekli kurduklar\u0131 tuzaklara kar\u015f\u0131 peygamberimizin nas\u0131l bir tav\u0131r tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131 dile getiriliyor.Burada ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde \u00f6nce \u015fu tesbit yap\u0131l\u0131yor: Allah kat\u0131ndan gelen t\u00fcm dinler, Allah'\u0131n indirdikleriyle h\u00fckmetmenin mutlak gereklili\u011finin, t\u00fcm ya\u015fam\u0131n Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na g\u00f6re d\u00fczenlenmesinin, bu meselenin iman ile k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ile cahiliyye, \u015feriat ile be\u015fer\u00ee sistemler aras\u0131nda bir yol ayr\u0131m\u0131 olarak alg\u0131lanmas\u0131n\u0131n zorunlulu\u011funu ifade eder... Tevrat'\u0131 Allah, bir yol g\u00f6sterici, bir ayd\u0131nlat\u0131c\u0131 olarak indirmi\u015ftir: \"Gerek \u0130sl\u00e2m'a ba\u011fl\u0131 peygamberler ve gerekse Allah'a ba\u011fl\u0131 bilginler ile din adamlar\u0131, Allah'\u0131n bu kitab\u0131n\u0131n g\u00f6revli koruyucular\u0131 ve do\u011frulu\u011funun \u015fahitleri s\u0131fat\u0131 ile yahudiler aras\u0131nda buna g\u00f6re h\u00fck\u00fcm verirler.\"\"Onlar\u0131n yanlar\u0131nda, Allah'\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc i\u00e7eren Tevrat vard\u0131r\"\"Tevrat'ta yahudilere yaz\u0131l\u0131 olarak bildirdik ki can\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 cand\u0131r.\"\"Allah Meryem o\u011flu \u0130sa'ya da, \"kendinden \u00f6nceki Tevrat'\u0131 onaylayan, takval\u0131lar i\u00e7in yol g\u00f6sterici ve \u00f6\u011f\u00fct olan\" \u0130ncil'i indirmi\u015ftir. \"\u0130ncil \u00fcmmeti, Allah'\u0131n bu kitapta indirdiklerine g\u00f6re b\u00fck\u00fcm versin\". Yine Allah peygamberimize de \"daha \u00f6nceki kutsal kitab\u0131 onaylay\u0131c\u0131 ve i\u00e7eri\u011fini koruyucu olan bu hak kitab\" Kur'an'\u0131 indirmi\u015f ve ona \"Onlar aras\u0131nda Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re b\u00fck\u00fcm ver, sana gelen ger\u00e7ekten saparak onlar\u0131n keyfi arzular\u0131na uyma!\" buyurmu\u015ftur. \"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, k\u00e2firlerin ta kendileridir.\" \"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler, zalimlerin ta kendileridir\".. \"Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermeyenler fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.\" \"Yoksa istedikleri cahiliye d\u00fczeni midir? Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re, Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?\" G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi t\u00fcm dinler, bu meseleye dikkat \u00e7ekmekte,dolay\u0131s\u0131yla gerek y\u00f6neticiler gerekse y\u00f6netilenler i\u00e7in, iman\u0131n tan\u0131m\u0131n\u0131n ve \u0130sl\u00e2m'\u0131n \u015fart\u0131n\u0131n ne oldu\u011fu tespit edilmektedir. Bu da y\u00f6netenlerin Allah'\u0131n indirdi\u011fi ile h\u00fckmetmesi, y\u00f6netilenlerin bu h\u00fckm\u00fc kabul etmesi ya da Allah'\u0131n \u015feriat\u0131 d\u0131\u015f\u0131ndaki \u015feriatlar\u0131n ve h\u00fck\u00fcmlerin istenilmemesidir.Meseleyi bu \u015fekilde ortaya koymak, son derece \u00f6nemlidir. Bu \u00e7er\u00e7eve i\u00e7erisinde, s\u00f6z konusu meselede titizlenmenin temelinde, son derece \u00f6nemli nedenler vard\u0131r. Bu nedenler nelerdir acaba? \u0130\u015fte bizler, gerek buradaki nasslarda, gerekse Kur'an'\u0131n genel ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7erisinde, bu sorunun cevab\u0131n\u0131 arad\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, s\u00f6z konusu nedenlerin son derece a\u00e7\u0131k ve net bir bi\u00e7imde ortada oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz.Bu meselede kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kan en \u00f6nemli noktalardan ilki, Allah'\u0131n \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve insanlar \u00fczerinde -hi\u00e7bir orta\u011f\u0131 olmaks\u0131z\u0131n- egemenli\u011fini kabul emek ya da bunu reddetmektedir. \u0130\u015fte bu ba\u011flamda, mesele iman ya da k\u00fcf\u00fcr, \u0130sl\u00e2m ya da cahiliyye meselesidir.Kur'an'\u0131n her yerinde bu ger\u00e7ek vurgulanmaktad\u0131r...Allah, yaratand\u0131r... Bu evrenin yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Bu insan\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131d\u0131r. Yerlerde ve g\u00f6klerde ne varsa t\u00fcm\u00fcn\u00fc, bu insan\u0131n hizmetine vermi\u015ftir. Allah, yaratmada tektir. Bu konuda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu de\u011fildir.Allah, yarat\u0131c\u0131 oldu\u011fu gibi, ayn\u0131 zamanda r\u0131z\u0131k verendir. Hi\u00e7 kimse, ne kendi si ne de bir ba\u015fkas\u0131 i\u00e7in, r\u0131z\u0131k noktas\u0131nda, \u00f6yle ya da b\u00f6yle, hi\u00e7 bir g\u00fcce sahip de\u011fildir.Evren ve insanlar \u00fczerinde egemen olan biricik g\u00fc\u00e7, Allah't\u0131r. O, yaratand\u0131r,her \u015feyin sahibidir, r\u0131z\u0131k verendir. G\u00fcc\u00fcn ger\u00e7ek sahibi O'dur. O'nun g\u00fcc\u00fc olmaks\u0131z\u0131n, ne yaratmaktan s\u00f6z edilebilir, ne r\u0131z\u0131ktan, ne yarardan, ne de zarardan... Bu varl\u0131k aleminde salt egemen olan Allah't\u0131r.\u0130man, Allah'\u0131 t\u00fcm bu nitelikleriyle birlikte kabul etmektir. \u0130lahl\u0131k, egemenlik konular\u0131nda O'na, -kesinlikle hi\u00e7bir ortak ko\u015fmaks\u0131z\u0131n- boyun e\u011fmektir. \u0130slam, teslim olmak ve s\u00f6z konusu niteliklerin gerektirdiklerine itaat etmektir. \u0130lahl\u0131k, Rabblik, -insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131 da dahil olmak \u00fczere- t\u00fcm varl\u0131klara egemenlik noktalar\u0131nda, Allah'\u0131 birlemek demektir. O'nun, gerek yazg\u0131da, gerekse \u015feriat\u0131nda son derece belirgin olan egemenli\u011fini tan\u0131mak demektir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na teslim olman\u0131n anlam\u0131, -her\u015feyden \u00f6nce- O'nun \u0130lahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, Rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmek demektir. S\u00f6z konusu \u015feriata teslim olmay\u0131p, ya\u015fam\u0131n hangi alan\u0131nda olursa olsun ba\u015fka bir \u015feriat\u0131 benimsemenin anlam\u0131 ise, -her\u015feyden \u00f6nce- Allah'\u0131n ilahl\u0131\u011f\u0131n\u0131, rabbli\u011fini ve egemenli\u011fini kabullenmeyi reddetmek demektir. Teslimiyetin ya da ink\u00e2r\u0131n, s\u00f6zle ya da davran\u0131\u015fla olmas\u0131 bir\u015fey de\u011fi\u015ftirmez. Bu, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir. Bu nedenle de Allah \u015f\u00f6yle buyuruyor: \"kim Allah'\u0131n indirdi\u011fi ayetlere g\u00f6re h\u00fck\u00fcm vermez ise onlar, k\u00e2firlerin ta kendileridir.\", \"zalimlerin ta kendileridir\", \"fas\u0131klar\u0131n ta kendileridir.\"Bu meselede ikinci \u00f6nemli nokta ise, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n, insanlar\u0131n koydu\u011fu \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131nda ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir bi\u00e7imde ve kesinkes \u00fcst\u00fcn oldu\u011funu kabul emektir. Burada ele ald\u0131\u011f\u0131m\u0131z ayetlerin sonuncusunda, bu \u00fcst\u00fcnl\u00fck \u015f\u00f6yle dile getiriliyor: \"Kesin inan\u00e7l\u0131lara g\u00f6re Allah'\u0131n d\u00fczeninden, Allah'\u0131n verdi\u011fi h\u00fck\u00fcmden daha iyisi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir mi hi\u00e7?\"Her t\u00fcrl\u00fc sosyal davran\u0131\u015fta, her t\u00fcrl\u00fc sosyal durumda, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, mutlak bi\u00e7imde kabul etmek de yine k\u00fcf\u00fcr ve iman meselesine girmektedir. \u0130nsanlar\u0131n sosyal davran\u0131\u015flar\u0131 ve durumlar\u0131 ne olursa olsun hi\u00e7 kimse, herhangi bir insan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ya da onun Allah'\u0131n \u015feriat\u0131na e\u015fde\u011ferli\u011fini \u00f6ne s\u00fcremez. Buna yeltenen bir kimsenin, ayn\u0131 zamanda m\u00fcmin ya da m\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu \u00f6ne s\u00fcrmesi ise asla olas\u0131 de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ileri s\u00fcren kimse, insanlar\u0131n durumlar\u0131n\u0131 Allah'tan daha iyi bilebilece\u011fi, onlar\u0131n sorunlar\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcmlemede Allah'tan daha iyi h\u00fck\u00fcmler koyabilece\u011fi iddias\u0131ndad\u0131r. S\u00f6z konusu ki\u015fi bu tutumuyla, insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131 s\u00fcresince kar\u015f\u0131la\u015fabilecekleri durumlar\u0131 ve onlar\u0131n gereksinimlerini Allah'\u0131n bilemedi\u011fini, bu nedenle de \u015feriat\u0131nda bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini ya da bilmesine kar\u015f\u0131n herhangi bir h\u00fck\u00fcm belirlemedi\u011fini savlamaktad\u0131r. B\u00f6ylesi bir iddiada bulunan ki\u015fi her ne kadar m\u00fcminim dese de onun bu tutumu, iman ve \u0130sl\u00e2m ile asla ba\u011fda\u015ft\u0131r\u0131lamaz.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n di\u011fer \u015feriatlar kar\u015f\u0131s\u0131ndaki \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn tezah\u00fcrlerine gelince, bunlar\u0131 t\u00fcm\u00fcyle kavrayabilmek g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Zira, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n hikmeti, herhangi bir nesil i\u00e7in b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f de\u011fildir. Allah'\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f olan kimi hikmetlerini ise burada ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla verebilmemiz g\u00fc\u00e7t\u00fcr. Bu nedenle, konuya \u00e7ok k\u0131sa de\u011finmekle yetinece\u011fiz:Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, insanlar\u0131n ya\u015fam\u0131na ili\u015fkin kapsaml\u0131, b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir y\u00f6ntem olarak kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu \u015feriatta, ya\u015fam bi\u00e7imleri nas\u0131l ve hangi d\u00fczeyde olursa olsun insanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131n\u0131n her y\u00f6n\u00fcn\u00fc geli\u015ftirme, y\u00f6nlendirme ve d\u00fczenleme s\u00f6z konusudur.Bu sistem, insan\u0131n varl\u0131\u011f\u0131, insanl\u0131\u011f\u0131n gereksinimleri ve insan\u0131n \u00fczerinde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 evrene ili\u015fkin ger\u00e7ekli\u011fe, ayr\u0131ca evrende ve insanl\u0131\u011f\u0131n olu\u015fumunda egemen olan do\u011fa yasalar\u0131n\u0131n yap\u0131s\u0131na ili\u015fkin mutlak bilgiye dayanmaktad\u0131r. Bu sistem, ya\u015fama ili\u015fkin hi\u00e7 bir meseleyi es ge\u00e7memi\u015ftir. Dolay\u0131s\u0131yla bu sistem, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mad\u0131\u011f\u0131 gibi, s\u00f6z konusu etkinlikler ile do\u011fa yasalar\u0131 aras\u0131nda da y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mamaktad\u0131r. Tam tersine bu sistem, bir denge, bir uyum ve bir b\u00fct\u00fcnl\u00fck sa\u011flamaktad\u0131r. Salt d\u0131\u015f tezah\u00fcrlere ve salt belirli bir zaman diliminde ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f \u015feylere g\u00f6re bilgilenmi\u015f bir insan\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olan bir sistem ise, yukar\u0131da s\u00f6yledi\u011fimiz m\u00fckemmelli\u011fi sa\u011flayamayacakt\u0131r. \u0130nsan taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f bir sistem, be\u015fer\u00ee bilgisizli\u011fin olumsuz etkilerinden kurtulamayacakt\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla b\u00f6yle bir sistemin, insanlar\u0131n etkinlik bi\u00e7imleri aras\u0131nda y\u0131k\u0131c\u0131 bir \u00e7at\u0131\u015fmaya yol a\u00e7mas\u0131 ve bunun da \u015fiddetli sars\u0131nt\u0131lar\u0131 beraberinde getirmesi ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, mutlak adalet \u00fczerine kurulmu\u015f bir sistemdir. Zira Allah, mutlak adaletin ne ile ve nas\u0131l ger\u00e7ekle\u015fece\u011fini herkesten iyi bilmektedir. Yine O, t\u00fcm varl\u0131klar\u0131n rabbi olmas\u0131 dolay\u0131s\u0131yla, varl\u0131klar aras\u0131nda adaleti sa\u011flama, ge\u00e7ici arzu, e\u011filim, zay\u0131fl\u0131k, bilgisizlik, eksiklik, a\u015f\u0131r\u0131l\u0131k ve ihmalkarl\u0131k gibi olumsuz niteliklerden uzak bir bi\u00e7imde, kendi sistemini ve \u015feriat\u0131n\u0131 belirleme g\u00fcc\u00fcne sahiptir. Oysa, \u015fehvetlerle, tutkularla, zaafla, ge\u00e7ici arzularla donat\u0131lan, \u00fcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck bilgisizlik ve eksiklikten kurtulamayan insan\u0131n \u00fcretece\u011fi bir sistem m\u00fckemmel olamayacakt\u0131r. Bu ba\u011flamda s\u00f6z konusu be\u015fer\u00ee sistemin, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir ku\u015fak taraf\u0131ndan \u00fcretilmi\u015f olmas\u0131 ger\u00e7e\u011fi de\u011fi\u015ftirmez. Her ne olursa olsun be\u015fer\u00ee bir sistem, ge\u00e7ici arzular, de\u011fi\u015fken istemler, tutkular ve bunlara ek olarak bilgisizlik, eksiklik, tek bir ku\u015fakta bile olsa belirli bir meseleye b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir \u00e7\u00f6z\u00fcm sunmadaki acizlik nedeniyle, kendini yetersizlikten kurtaramayacakt\u0131r.Allah'\u0131n \u015feriat\u0131, t\u00fcm do\u011fa yasalar\u0131yla uyum i\u00e7erisindedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu \u015feriat\u0131n sahibi, evrenin de sahibidir. Evreni de insan\u0131 da yaratan O'dur. Dolay\u0131s\u0131yla insana ili\u015fkin bir \u015feriat belirlerken, onu evrendeki \u00f6\u011felerden biri olarak g\u00f6rmektedir. \u0130nsan, Allah taraf\u0131ndan, do\u011fru yolda y\u00fcr\u00fcmek ve evrendeki yasalar\u0131 bilmek ko\u015fuluyla, kendi hizmetine sunulan bu evrene belirli oranda da olsa y\u00f6n verebilme g\u00fcc\u00fcyle donat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla bu noktada, insan\u0131n hareketi ile i\u00e7inde ya\u015famakta oldu\u011fu evrenin hareketi aras\u0131nda, bir uyum sa\u011flanabilmektedir. Bu \u015feriatta insan ya\u015fam\u0131na, evrenle uyum i\u00e7inde en do\u011fal d\u00fczen sa\u011flanmaktad\u0131r. Ve insan, salt kendisine ve hemcinslerine kar\u015f\u0131 de\u011fil, ayn\u0131 zamanda evrendeki canl\u0131 cans\u0131z t\u00fcm varl\u0131klara kar\u015f\u0131 nas\u0131l davranaca\u011f\u0131n\u0131 bu \u015feriata g\u00f6re belirlemek durumundad\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu evrenden soyutlanabilmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayaca\u011f\u0131na g\u00f6re, onunla olan ili\u015fkisini sa\u011flam ve do\u011fru bir y\u00f6nteme uygun bi\u00e7imde belirlemesi de ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r.Yine, insan\u0131 insana k\u00f6lelikten kurtaran biricik sistem de Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. \u0130sl\u00e2m sistemi d\u0131\u015f\u0131ndaki t\u00fcm sistemlerde, insan insan\u0131n k\u00f6lesi k\u0131l\u0131nmakta ve insan insana tapmaktad\u0131r. \u0130nsan\u0131, kullara k\u00f6lelikten kurtararak, hi\u00e7 bir orta\u011f\u0131 s\u00f6z konusu olmayan Allah'a ibadet eder hale getirmek, sadece ve sadece \u0130sl\u00e2m sistemine ait bir \u00f6zelliktir.Daha \u00f6nce de a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u00fczere, ilahl\u0131k konusundaki niteliklerin en \u00f6nemlisi, egemenliktir. Bu durumda, bir grup insan i\u00e7in kanun koyan bir ki\u015fi kendisini, o insanlar nezdinde ilahl\u0131k mertebesine y\u00fckseltmekte ve ilahl\u0131\u011fa ili\u015fkin nitelikleri kullanm\u0131\u015f olmaktad\u0131r. B\u00f6yle bir durumda s\u00f6z konusu insanlar, o kanun koyucunun kuludurlar, Allah'\u0131n kulu de\u011fil. Yine s\u00f6z konusu insanlar bu durumda, Allah'\u0131n dinine de\u011fil, o kanun koyucunun dinine mensup olmu\u015f demektirler.\u0130sl\u00e2m, \u015feriat belirleme hakk\u0131n\u0131 sadece Allah'a vermekle insan\u0131, kula kulluktan kurtarm\u0131\u015f, onun sadece Allah'a ibadet eder hale gelmesini sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle \u0130sl\u00e2m, insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, insan\u0131n yeniden do\u011fu\u015funu mu\u015ftulayan bir dindir... Zira insan\u0131n, kendisini bir ba\u015fka insan\u0131n hegemonyas\u0131ndan kurtaramad\u0131k\u00e7a, bu noktada t\u00fcm insanlarla Allah \u00f6n\u00fcnde e\u015fit bir konumda olmad\u0131k\u00e7a, kendisini yenileyebilmesi ya da varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 koruyabilmesi olas\u0131 de\u011fildir.Buradaki ayetlerde \u00fczerinde durulan mesele ger\u00e7ekten, \u0130sl\u00e2m inanc\u0131ndaki en \u00f6nemli meselelerden biridir. Bu, ilahl\u0131k ve kulluk, adalet ve do\u011fruluk, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck ve e\u015fitlik, ayr\u0131ca insan\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc -hatta yeniden do\u011fu\u015fu- ile do\u011frudan ilintili olmas\u0131 sebebiyle, k\u00fcf\u00fcr ya da iman, cahiliyye ya da \u0130sl\u00e2m meselesidir.Cahiliyye, belirli bir tarihsel s\u00fcre\u00e7ten ibaret de\u011fildir. Herhangi bir sistemde cahiliyye prensipleri mevcutsa, bu olgu hal\u00e2 ya\u015fan\u0131yor demektir. Cahiliyye, en \u00f6zl\u00fc tan\u0131m\u0131yla, Allah'\u0131n sistemini ve insanlara g\u00f6nderdi\u011fi \u015feriat\u0131n\u0131 de\u011fil de, insanlarca ge\u00e7ici arzular do\u011frultusunda belirlenmi\u015f bir \u015feriat\u0131 benimsemektir. Bu ge\u00e7ici ve de\u011fi\u015fken arzular\u0131n, bir bireyin, bir s\u0131n\u0131f\u0131n, bir ulusun ya da belirli bir ku\u015faktaki t\u00fcm insanlar\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc olmas\u0131 hi\u00e7 bir\u015feyi de\u011fi\u015ftirmez. Bu arzular ve istemler Allah'\u0131n \u015feriat\u0131ndan kaynaklanmad\u0131k\u00e7a, de\u011fi\u015fken ve ge\u00e7ici arzular olmaktan \u00f6teye ge\u00e7emeyecektir.Bir insan, insanlar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar\u0131n kayna\u011f\u0131nda, o insan\u0131n arzular\u0131 ve g\u00f6r\u00fc\u015fleri bulunmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir s\u0131n\u0131f, di\u011fer s\u0131n\u0131flar i\u00e7in kanun koyucu durumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda yasalar, s\u00f6z konusu s\u0131n\u0131f\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131 ya da parlamenter \u00e7o\u011funlu\u011fun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine, sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir ulustaki t\u00fcm s\u0131n\u0131flar\u0131n, t\u00fcm sekt\u00f6rlerin temsilcileri kendileri i\u00e7in kanun koyucu konumundaysa bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, yan\u0131lt\u0131c\u0131 tutkulardan kesinlikle kurtulamayan, bilgisizlikten kesinlikle soyutlanamayan insanlar\u0131n arzular\u0131na ya da halk\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015flerine g\u00f6re belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla farkl\u0131l\u0131k yine sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Bir grup ulus, insanl\u0131k ad\u0131na kanun koyucu durumundaysa, bu, cahiliyyenin ta kendisidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda kanun, s\u00f6z konusu uluslar\u0131n ulusal ama\u00e7lar\u0131 ya da devletler toplulu\u011funun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc do\u011frultusunda belirlenmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla burada da farkl\u0131l\u0131k sadece s\u00f6zc\u00fcklerdedir.Ancak, kanun koyucu, insanlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, toplumlar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131, uluslar\u0131n ve ku\u015faklar\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131 ise, bu durumda s\u00f6z konusu olan, Allah'\u0131n \u015feriat\u0131d\u0131r. Bu \u015feriatta, hi\u00e7 kimse bir ba\u015fkas\u0131na kar\u015f\u0131 kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r.. Hi\u00e7 bir birey, hi\u00e7bir toplum, hi\u00e7bir devlet, hi\u00e7bir nesil, bir di\u011ferine kar\u015f\u0131 kollan\u0131p kay\u0131r\u0131lmamaktad\u0131r. Zira Allah, herkesin Rabbidir. O'nun \u00f6n\u00fcnde herkes e\u015fittir. Zira Allah, herkesin ger\u00e7ek durumunu ve herkes i\u00e7in neyin uygun oldu\u011funu \u00e7ok iyi bilmektedir. Hi\u00e7bir a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa ya da savsaklamaya d\u00fc\u015fmeksizin insanlar\u0131n yarar\u0131n\u0131 g\u00f6zetme ve gereksinimlerine yan\u0131t verme noktas\u0131nda, hi\u00e7 kimse Allah'tan daha \u00fcst\u00fcn bir konumda olamaz.Kanun koyucu Allah'\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda biriyse insanlar, s\u00f6z konusu kanun koyucunun kulu durumundad\u0131r. Bu ba\u011flamda kanun koyucunun, bir birey, bir s\u0131n\u0131f, bir ulus ya da bir devletler toplulu\u011fu olmas\u0131 hi\u00e7 bir \u015feyi de\u011fi\u015ftirmez.Ancak, kanun koyucu Allah ise, herkes \u00f6zg\u00fcr ve e\u015fit demektir. Herkes sadece Allah'a boyun e\u011fecek, sadece Allah'a ibadet edecek demektir. \u0130nsano\u011flunun ya\u015fam\u0131nda ve evrenin mevcut d\u00fczeninde s\u00f6z konusu meselenin bu denli \u00f6nemli olu\u015funun nedeni, burada yatmaktad\u0131r: \"E\u011fer ger\u00e7ek, onlar\u0131n de\u011fi\u015fken istemlerine ve arzular\u0131na g\u00f6re belirlenseydi, g\u00f6kler ve yery\u00fcz\u00fc ve oralarda bulunanlar bozulup giderlerdi.\" (M\u00fcminun Suresi, 71)Allah'\u0131n indirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda yasalarla h\u00fckmetmenin sonucu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck, bozgun ve nihayet iman \u00e7er\u00e7evesinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmakt\u0131r.","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-maide-suresi-38-ve-40-ayetler\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Ana sayfa","item":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA MA\u0130DE SURES\u0130 38. VE 40. AYETLER"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","name":"Ebrar Medya","description":"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z","publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization","name":"Ebrar Medya","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","contentUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","width":244,"height":90,"caption":"Ebrar Medya"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/","https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6","name":"EBRAR MEDYA","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","caption":"EBRAR MEDYA"},"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/8999"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/13"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=8999"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/8999\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":9003,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/8999\/revisions\/9003"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/9002"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=8999"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=8999"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=8999"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}