B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

1- \u0130hraml\u0131 iken avlanmay\u0131 helal saymaman\u0131z \u015fart\u0131 ile ilerde say\u0131lacak olanlar d\u0131\u015f\u0131nda kalan b\u00fct\u00fcn hayvanlar size helal k\u0131l\u0131nd\u0131, Allah diledi\u011fi h\u00fckm\u00fc verir.<\/em><\/strong><\/p>\n

2- Ey m\u00fcminler Allah ‘\u0131n ibadet ama\u00e7l\u0131 sembollerine, i\u00e7inde sava\u015f\u0131lmas\u0131 yasak olan aya, K\u00e2be’ye arma\u011fan edilen kurbanl\u0131\u011fa, gerdanl\u0131kl\u0131 kurbanl\u0131k hayvanlara, Rabblerinin ba\u011f\u0131\u015f\u0131n\u0131 ve r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanmak amac\u0131<\/em><\/strong><\/p>\n

ile K\u00e2be yi ziyaret etme\u011fe gelenlere sak\u0131n sayg\u0131s\u0131zl\u0131k etmeyiniz. \u0130hramdan \u00e7\u0131k\u0131nca avlanabilirsiniz. Vaktiyle sizi K\u00e2be ye sokmad\u0131lar diye bir guruba kar\u015f\u0131 besledi\u011finiz kin sak\u0131n sizi bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri a\u015fmaya s\u00fcr\u00fcklemesin. \u0130yilik ve takva alanlar\u0131nda aran\u0131zda i\u015fbirli\u011fi yap\u0131n\u0131z, g\u00fcnah ve a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa dalma alanlar\u0131nda i\u015fbirli\u011fi yapmay\u0131n\u0131z. Allah’tan korkunuz, hi\u00e7 ku\u015fkusuz, Allah’\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.<\/em><\/strong><\/p>\n

3- Le\u015f, kan, domuz eti, Allah’tan ba\u015fkas\u0131 ad\u0131na bo\u011fazlanm\u0131\u015f hayvanlar; son anda bo\u011fazlama f\u0131rsat\u0131 bulamad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bo\u011fulmu\u015f, vurulmu\u015f, yuvarlanm\u0131\u015f, ba\u015fka bir hayvan\u0131n darbesi alt\u0131nda can vermi\u015f, canavar taraf\u0131ndan par\u00e7alanm\u0131\u015f, an\u0131t ta\u015flar\u0131 \u00fczerinede kesilmi\u015f hayvanlar ve fal oklar\u0131 arac\u0131l\u0131\u011f\u0131 ile \u015fans araman\u0131z size haram k\u0131l\u0131nd\u0131. Bunlar fas\u0131kl\u0131k belirtileridir.<\/em><\/strong><\/p>\n

Bug\u00fcn kafirler dininizi ortadan kald\u0131rmaktan umut kesmi\u015flerdir. O halde onlardan korkmay\u0131n\u0131z, benden korkunuz. Bug\u00fcn sizin hesab\u0131n\u0131za dininizi b\u00fct\u00fcnledim. Size y\u00f6nelik nimetimi tamama erdirdim ve sizin i\u00e7in din olarak \u0130sl\u00e2m’\u0131 be\u011fendim.<\/em><\/strong><\/p>\n

Kim \u00f6l\u00fcme ramak kalacak derecede ac\u0131k\u0131rda g\u00fcnah i\u015fleme e\u011filimine kap\u0131lmaks\u0131z\u0131n bu haram etlerden yemek zorunda kal\u0131rsa, ku\u015fku yok ki Allah ba\u011f\u0131\u015flay\u0131c\u0131d\u0131r, merhamet edicidir.<\/em><\/strong><\/p>\n

Kurban edilecek hayvanlar\u0131n cinsleri, kurban yerleri ve zamanlar\u0131 konusundaki t\u00fcm bu hel\u00e2l ve haramlar “s\u00f6zle\u015fmeler” kapsam\u0131na girmekte ve t\u00fcm\u00fc “\u0130man anla\u015fmas\u0131”na ba\u011flanmaktad\u0131r. Bu “\u0130man anla\u015fmas\u0131”, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hel\u00e2l ve haramlar\u0131, sadece Allah’tan almalar\u0131n\u0131, bu hususta ba\u015fkas\u0131ndan hi\u00e7bir \u015fey kabul etmemelerini gerekli k\u0131lmaktad\u0131r. Bu y\u00fczden, s\u00f6z\u00fcn ba\u015f\u0131nda onlara “Ey m\u00fcminler” diye seslenilmi\u015f ve pe\u015fi s\u0131ra hel\u00e2l ve haram\u0131n a\u00e7\u0131klanmas\u0131na ge\u00e7ilmi\u015ftir. “\u0130lerde say\u0131lacak olanlar d\u0131\u015f\u0131nda kalan b\u00fct\u00fcn hayvanlar size hel\u00e2l k\u0131l\u0131nd\u0131.” <\/strong>Ba\u015fkaca bir kayna\u011fa veya ba\u015fkaca bir temele dayanmaks\u0131z\u0131n, sadece Allah’\u0131n hel\u00e2l k\u0131lmaya ili\u015fkin h\u00fckm\u00fc ve izni gere\u011fince “haram k\u0131l\u0131nd\u0131klar\u0131 ilerde bize a\u00e7\u0131klanacaklar” d\u0131\u015f\u0131nda kalan ve “b\u00fct\u00fcn hayvanlar” ifadesinin kapsam\u0131na giren av ve kurban hayvanlar\u0131n\u0131n herhangi birini yemeniz size helal ve mubah olmu\u015ftur.<\/p>\n

“Haram k\u0131l\u0131nanlar”dan hemen a\u015fa\u011f\u0131da bahsedilmektedir. Bunlar\u0131n kimi belirli yer ve zaman olarak, kimi de her yer ve her zamanda haram k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. “Behimet’\u00fcl en’am”, deve, inek ve koyunu i\u00e7ermekte ve bunlar\u0131n -vah\u015fi, inek, yabani e\u015fek ve ceylanlar gibi- vah\u015filerini de kapsamaktad\u0131r.<\/p>\n

Sonra bu genel ifadeden baz\u0131 istisnalar yap\u0131l\u0131yor. \u0130lk istisna, ihraml\u0131 iken avlanma ile ortaya konuyor: “…\u0130hraml\u0131 iken avlanmay\u0131 helal saymaman\u0131z \u015fart\u0131<\/strong> ile…”<\/strong><\/p>\n

Burada haram, ilkin bizzat avc\u0131n\u0131n durumu ile \u00e7ak\u0131\u015fmaktad\u0131r. Hac veya Umre i\u00e7in ihrama girerken, hayat\u0131n s\u0131radanl\u0131\u011f\u0131ndan ve al\u0131\u015fkanl\u0131klardan soyutlanarak, Allah’\u0131n emin yurt k\u0131ld\u0131\u011f\u0131, harem beytinde O’na y\u00f6nelinmektedir. Bu y\u00fczden, orada herhangi bir canl\u0131ya el uzatmaktan vazge\u00e7ilmelidir. Bu durum, insanl\u0131k ruhunun gerektirdi\u011fi bir f\u0131tratt\u0131r. Orada, hayat\u0131 ba\u011f\u0131\u015flayan kar\u015f\u0131s\u0131nda t\u00fcm canl\u0131lar aras\u0131ndaki hay\u00e2 hissedilir. Herkes b\u00fct\u00fcn d\u00fc\u015fmanlardan g\u00fcvencede olur. Ku\u015flar\u0131n ve di\u011fer hayvanlar\u0131n avlan\u0131p, yenilmesinin hel\u00e2l k\u0131l\u0131nma sebebi olan ge\u00e7im zorluklar\u0131 orada hafifler. Ama\u00e7 o zaman diliminde hayat\u0131n al\u0131\u015fkanl\u0131k ve baya\u011f\u0131l\u0131klar\u0131ndan soyunup bu parlak ve engin ufka do\u011fru y\u00fckselmektir.<\/p>\n

Surenin ak\u0131\u015f\u0131, genel hel\u00e2l h\u00fckm\u00fcn\u00fcn istisnalar\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klamaya ge\u00e7meden \u00f6nce bu “s\u00f6zle\u015fme”yi en b\u00fcy\u00fck “s\u00f6zle\u015fmeye” ba\u011fl\u0131yor ve iman edenlere bu “s\u00f6z”\u00fcn kayna\u011f\u0131n\u0131 hat\u0131rlat\u0131yor: “Allah, diledi\u011fi h\u00fckm\u00fc verir” <\/strong>dilemesi h\u00fcr, iradesi h\u00fck\u00fcmd\u00fcr. Dile\u011fi ile h\u00fckmetme yetkisine sahiptir. Bu noktadan, dile\u011fine ortak biri yoktur. O’ndan ba\u015fka h\u00fckmedecek de, h\u00fckm\u00fcn\u00fc iptal edecek de yoktur. Bu O’nun diledi\u011fini helal, diledi\u011fini de haram k\u0131lma h\u00fcrriyetine ili\u015fkin h\u00fckm\u00fcd\u00fcr.<\/p>\n

Ard\u0131ndan, iman edenleri, Allah’\u0131n haramlar\u0131n\u0131 helal k\u0131lmaktan sak\u0131nd\u0131ran bir sesleni\u015f geliyor: “Ey m\u00fcminler, Allah’\u0131n ibadet ama\u00e7l\u0131 sebeblerine, yasak olan aya, K\u00e2be’ye arma\u011fan edilen kurbanl\u0131\u011fa, gerdanl\u0131k kurbanl\u0131k hayvanlara, Rablerinin ba\u011f\u0131\u015f\u0131n\u0131 ve r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanmak amac\u0131 ile K\u00e2be’yi ziyaret etmeye gelenlere sak\u0131n sayg\u0131s\u0131zl\u0131k etmeyiniz, ihramdan \u00e7\u0131k\u0131nca avlanabilirsiniz…”<\/strong><\/p>\n

Burada “Allah’\u0131n ibadet ama\u00e7l\u0131 sembolleri” ifadesinin hemen akla gelen en yak\u0131n anlam\u0131, Hac ve Umre ibadetleri ile Hac ya da Umre i\u00e7in ihrama girmi\u015f ki\u015fiye Beyt\u00fc’l Haram’a getirdi\u011fi kurbanl\u0131\u011f\u0131 kesene de\u011fin, haram olan \u015feyleri i\u00e7ermektedir. \u0130hraml\u0131, ihram s\u00fcresi i\u00e7inde bunlar\u0131 ihlal edemez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu s\u0131rada onlar\u0131 ihlal etmek, bu “sembolleri” koyan Allah’\u0131n haram k\u0131lmas\u0131n\u0131 k\u00fc\u00e7\u00fcmsemektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Kur’an’\u0131n konusal s\u0131ralan\u0131\u015f\u0131, bunlar\u0131 \u00f6nemseyip ihlalinden sak\u0131nd\u0131rarak bu kurallar\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc Allah’a ba\u011fl\u0131yor.<\/p>\n

Haram aylar, Receb, Zilk\u00e2de, Zilhicce ve Muharrem’dir. Allah bu aylarda sava\u015fmay\u0131 haram k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Araplar \u0130sl\u00e2m \u00f6ncesinde de bu aylar\u0131 haram bilirler, fakat zaman zaman kimi kahinlerinin ya da kimi kuvvetli kabile \u015feflerinin iste\u011fi \u00fczerine bu aylar\u0131 ba\u015fka bir y\u0131la ertelerlerdiler.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m gelince, Allah bunlar\u0131n haraml\u0131\u011f\u0131na h\u00fckmetti ve bu haraml\u0131\u011f\u0131 Tevbe suresinin a\u015fa\u011f\u0131daki ayetinde belirtildi\u011fi gibi Allah’\u0131n g\u00f6kleri ve yeri yaratt\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn verdi\u011fi emirle temellendirdi:<\/p>\n

“Allah kat\u0131nda aylar\u0131n say\u0131s\u0131 g\u00f6kleri ve yeri yaratt\u0131\u011f\u0131 g\u00fcnden beri onikidir. Bunlardan d\u00f6rd\u00fc haramd\u0131r. \u0130\u015fte bu, dosdo\u011fru dindir.” (Tevbe Suresi, 36)<\/strong><\/p>\n

Ard\u0131ndan \u0130sl\u00e2m, aylar\u0131n ertelenmesinin k\u00fcf\u00fcrde ileri gitme oldu\u011funu ilan etti. B\u00f6ylece haram aylar konusundaki h\u00fck\u00fcm, Allah’\u0131n emri do\u011frultusunda yerle\u015fti. Bu aylar\u0131n haraml\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6zetmeyen d\u00fc\u015fmanlar\u0131n, bu zaman s\u00fcresinde sald\u0131r\u0131ya heveslenmemeleri ve onlar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 kolayca zafer kazanaca\u011f\u0131 uygun bir ortam elde etmemeleri i\u00e7in, o aylarda d\u00fc\u015fmanlar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlara sald\u0131rd\u0131\u011f\u0131nda, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n da kar\u015f\u0131 koyma haklar\u0131 vard\u0131r. Bu y\u00fczden Allah bu aylarda sava\u015f\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc Bakara suresinde yukarda ge\u00e7ti\u011fi \u015fekilde a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r. “Kurbanl\u0131k”; K\u00e2be’yi ziyaret edenlerin Hacc ve Umresini bitirdi\u011finde kesmek \u00fczere yan\u0131nda getirdi\u011fi hayvanlard\u0131r. Hacc veya Umre, kurban\u0131 kesmekle sona erer. Kurbanl\u0131k, inek deve veya koyun olabilir. Hel\u00e2l say\u0131lmamas\u0131n\u0131n anlam\u0131, hen\u00fcz vakti gelmeden ba\u015fka bir ama\u00e7 i\u00e7in kesilmemesidir. Kurbanl\u0131k “Hacc”da kurban g\u00fcn\u00fc, “Umre”de ise, Umrenin bitiminde kesilebilir. Kurban eden, derisinden, y\u00fcn\u00fcnden ve di\u011fer uzuvlar\u0131ndan hi\u00e7bir \u015fekilde faydalanamaz, tamam\u0131n\u0131 fakirlere da\u011f\u0131t\u0131r.<\/p>\n

“Gerdanl\u0131klar\u0131 (kelaid), sahipleri taraf\u0131ndan Allah’a adand\u0131klar\u0131n\u0131n bir belirtisi olarak, boyunlar\u0131na i\u015faretler tak\u0131lan hayvanlard\u0131r. Bunlar adand\u0131klar\u0131 yerde ve adand\u0131klar\u0131 vakitte kesilene kadar otla\u011fa sal\u0131n\u0131r. Allah’a sunulduklar\u0131n\u0131n belirtisini ta\u015f\u0131yan ve kesilecekleri vakte kadar serbest b\u0131rak\u0131lan hediye kurbanl\u0131klar bu s\u0131n\u0131fa girer.<\/p>\n

Bu i\u015faretli adaklar\u0131 belirlendikten sonra, amac\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kullanmak haramd\u0131r. Adand\u0131klar\u0131 ama\u00e7 d\u0131\u015f\u0131nda kesilemezler. Kimine g\u00f6re ise kelaid, d\u00fc\u015fman sald\u0131r\u0131s\u0131 ve herhangi bir tehlikeden korunmak isteyen ki\u015finin kendisine takt\u0131\u011f\u0131 i\u015faretlere denir. Bu i\u015faretler, haram b\u00f6lgesinin a\u011fa\u00e7lar\u0131ndan yap\u0131l\u0131r. Bu ki\u015filer hi\u00e7bir d\u00fc\u015fman sald\u0131r\u0131s\u0131n\u0131n olmayaca\u011f\u0131ndan g\u00fcvencede olarak yery\u00fcz\u00fcnde dola\u015f\u0131rlar. Bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn taraftarlar\u0131 bunun, daha sonra gelen “Ba\u015fka birtak\u0131m insanlar da bulacaks\u0131n\u0131z ki, hem sizden, hem de kendi toplumlar\u0131ndan emin olmak isterler. Ama ne zaman fitneye g\u00f6t\u00fcr\u00fclseler, fitnenin i\u00e7ine ba\u015f a\u015fa\u011f\u0131 at\u0131l\u0131rlar. E\u011fer onlar sizden uzak durmazlar, sizinle bar\u0131\u015f i\u00e7inde ya\u015famak istemezler, ellerini (sava\u015ftan) \u00e7ekmezlerse onlar\u0131 yakalay\u0131n ve nerede bulursan\u0131z \u00f6ld\u00fcr\u00fcn! \u0130\u015fte \u00f6ylelerine kar\u015f\u0131 Allah size a\u00e7\u0131k bir yetki vermi\u015ftir.” (Nisa Suresi, 91)<\/strong><\/p>\n

“Ey inananlar, (Allah’a) ortak ko\u015fanlar pisliktir, art\u0131k bu y\u0131llar\u0131ndan sonra Mescid-i Haram’a yakla\u015fmas\u0131nlar. E\u011fer (onlar\u0131n hacca gelmemeleri sonucu iktisadi hayat\u0131n\u0131z bozulup) yoksullu\u011fa d\u00fc\u015fmekten korkarsan\u0131z; biliniz ki Allah dilerse yak\u0131nda sizi kendi l\u00fctfundan zengin edecektir. \u015e\u00fcphesiz Allah, bilendir, hikmet sahibidir.” (Tevbe Suresi, 28)<\/strong> ayetler ile neshedildi\u011fini s\u00f6ylemi\u015flerdir.<\/p>\n

“Gerdanl\u0131klar” Allah’a adak olarak i\u015faretlenen hayvanlard\u0131r” \u015feklindeki ilk g\u00f6r\u00fc\u015f daha do\u011frudur. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu mesele aralar\u0131ndaki ba\u011flant\u0131 sebebiyle, Hacc ve Umrede kesmek i\u00e7in belirlenen arma\u011fan kurbanlardan bahsedildikten sonra s\u00f6z konusu edilmektedir. B\u00f6ylece y\u00fcce Allah, Hacda veya ba\u015fka zamanlarda hel\u00e2l ticaret ve Allah’\u0131n ho\u015fnutlu\u011funu isteyerek Beyt\u00fc’l Haram’a y\u00f6nelen, Rablerinin nimetini ve ho\u015fnutlu\u011funu arayarak Haram’\u0131n g\u00fcvenli\u011fi alt\u0131na alm\u0131\u015f ve Beyt\u00fc’l Haram’da onlara “Eman” vermi\u015ftir. Daha sonra, ihramdan \u00e7\u0131k\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda ve haram b\u00f6lgesi d\u0131\u015f\u0131nda avlanma helal k\u0131l\u0131n\u0131yor. Beyt\u00fc’l Haram’da avlanma ise yasakt\u0131r. “\u0130hram’dan \u00e7\u0131k\u0131nca avlanabilirsiniz” <\/strong>Allah haram aylar\u0131 “G\u00fcvenlik s\u00fcresi” yapt\u0131\u011f\u0131 gibi, Beyt\u00fc’l Haram’\u0131 da “G\u00fcvenli yer” k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Oras\u0131, insanlar\u0131n, hayvanlar\u0131n, ku\u015flar\u0131n ve a\u011fa\u00e7lar\u0131n zarara u\u011framaktan ve d\u00fc\u015fman korkusundan g\u00fcvencede olduklar\u0131 bir b\u00f6lgedir. Mutlak bir g\u00fcven olan bu eman, bu \u00fcmmetin babas\u0131 Hz. \u0130brahim’in duas\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 olarak, Beytullah’\u0131n etraf\u0131n\u0131 ku\u015fat\u0131r. Her y\u0131l\u0131n tam d\u00f6rt ay\u0131, insanlar\u0131n tad\u0131m, doygunlu\u011funu ve g\u00fcvenli\u011fini hissetti\u011fi bir bar\u0131\u015f d\u00f6nemi olarak \u0130sl\u00e2m’\u0131n g\u00f6lgesindeki t\u00fcm yery\u00fcz\u00fcn\u00fc bu “mutlak g\u00fcven ortam\u0131” kaplar. Bu; g\u00fcven ortam\u0131n\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftiren \u015fartlar\u0131n sa\u011flanmas\u0131na istekli olunsun, Allah’\u0131n s\u00f6z ve anla\u015fmas\u0131 her y\u0131l periyodik olarak korunsun ve hayat\u0131n b\u00fct\u00fcn\u00fcnde ve her yerde bunun uygulanmas\u0131 ger\u00e7ekle\u015fsin diye b\u00f6yledir. Allah bu haremde ve g\u00fcvenlik b\u00f6lgesinde, iman edenleri ve kendisiyle anla\u015fma yapanlar\u0131 anla\u015fmalar\u0131n\u0131 yerine getirmeye ve onlara y\u00fckledi\u011fi g\u00f6revi, ya\u015fama ili\u015fkin ki\u015fisel duygu ve d\u00fc\u015f\u00fcnceler ile teredd\u00fctlerin etkisinde kalmadan insanl\u0131\u011fa hakimiyyet rol\u00fcn\u00fc y\u00fcklenmeye \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yor. Dahas\u0131 onlar\u0131, daha \u00f6nce Hudeybiye y\u0131l\u0131nda Mescid-i Haram’dan al\u0131koyanlara kar\u015f\u0131 -bu engelleme m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n ruhlar\u0131nda derin yara ve ac\u0131lar b\u0131rakm\u0131\u015f ve kalplerinde kin ve nefret uyand\u0131rm\u0131\u015f olmas\u0131na ra\u011fmen- d\u00fc\u015fmanl\u0131k etmemeye, haddi a\u015fmamaya \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yor. \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcman \u00fcmmetin g\u00f6revi bunlardan tamamen farkl\u0131d\u0131r. Onun g\u00f6revi, kendi b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcne yara\u015f\u0131r bir g\u00f6revdir.<\/p>\n

\u0130SLAM VE CAH\u0130L\u0130YYET<\/strong><\/p>\n

“Vaktiyle sizi K\u00e2be’ye sokmad\u0131lar diye bir gruba kar\u015f\u0131 besledi\u011finiz kin, sak\u0131n sizi bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri a\u015fmaya s\u00fcr\u00fcklemesin. \u0130yilik ve takva alanlar\u0131nda aran\u0131zda i\u015fbirli\u011fi yap\u0131n, g\u00fcnah ve a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa dalma alanlar\u0131nda i\u015fbirli\u011fi yapmay\u0131n\u0131z. Allah tan korkunuz, hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah’\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.”<\/strong><\/p>\n

\u00c7\u00fcnk\u00fc bu \u00fcmmete Rabbi taraf\u0131ndan, kendisinin t\u0131rmanmas\u0131 yan\u0131s\u0131ra insanl\u0131\u011f\u0131 da \u00e7\u0131karmas\u0131 ve bu ayd\u0131nl\u0131k ufku olu\u015fturmas\u0131 g\u00f6revi de y\u00fcklenmi\u015fti.<\/p>\n

\u0130\u015fte bu, insanlara \u00f6nderli\u011finin, otoritenin ve \u015fahitlik g\u00f6revinin sorumlulu\u011fudur. Bu sorumlulu\u011fu \u0130sl\u00e2m’\u0131n uygun g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc ve ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi \u015ferefli y\u00f6ntemle, insanlara birer \u00f6rnek olma u\u011frundaki m\u00fc’minlerin kar\u015f\u0131la\u015facaklar\u0131 g\u00fc\u00e7l\u00fckleri sebebiyle g\u00f6z ard\u0131 etmemeleri gerekir.<\/p>\n

B\u00f6ylece insanlar\u0131n ilgi duyacaklar\u0131 ve sevecekleri \u0130slam’\u0131n g\u00fczel bir- tan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 yap\u0131lm\u0131\u015f olur. Bu zor bir y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fckt\u00fcr. Fakat, bu \u015fekliyle insanlar\u0131n nefsine a\u011f\u0131r gelmez. Zaten onlara g\u00fc\u00e7lerinin \u00fczerinde bir \u015fey y\u00fcklememi\u015ftir.<\/p>\n

\u0130slam insan\u0131n k\u0131zma ve gazaplanma hakk\u0131na sahip oldu\u011funu kabul eder. Fakat onun, k\u0131zg\u0131nl\u0131k ve d\u00fc\u015fmanl\u0131k sebebiyle sald\u0131r\u0131ya ge\u00e7me hakk\u0131n\u0131 tan\u0131maz. Daha sonra ayetler, g\u00fcnah ve d\u00fc\u015fmanl\u0131kta de\u011fil, iyilik ve sak\u0131nmada yard\u0131mla\u015f\u0131lmas\u0131n\u0131 emrediyor. Allah’\u0131n azab\u0131 ile korkutuluyor ve sadece O’ndan sak\u0131n\u0131lmas\u0131n\u0131 emrediyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc ki\u015fi bask\u0131 ve denetime, merhamet ve ho\u015fg\u00f6r\u00fcye kar\u015f\u0131 bu duygular ile -Allah’tan sak\u0131n\u0131p, ho\u015fnutlu\u011funu dileyerek- yard\u0131m isteyecektir.<\/p>\n

Allah’\u0131n koydu\u011fu y\u00f6ntemi isteyen \u0130sl\u00e2m terbiyesi Araplar\u0131n g\u00f6n\u00fcllerini, bu sa\u011flam prensiplere y\u00f6nlendirmeyi bilmi\u015f ve onlar\u0131n y\u00fcce yola girmelerini sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Halbuki onlar bu seviyeden ve onu ba\u015farmaktan \u00e7ok uzak idiler. Arab\u0131n y\u00f6neldi\u011fi d\u00fcnya g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ve edindi\u011fi prensip “Zalim de olsa mazlum da karde\u015fine yard\u0131m et” c\u00fcmlesinde \u00f6zetlenebilirdi. Araplar, kabilelik ve tarafgirlik i\u00e7indeydiler. Onlara g\u00f6re k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve d\u00fc\u015fmanl\u0131kta yard\u0131mla\u015fma, iyilik ve sak\u0131nmadakinden daha \u00fcst\u00fcn idi. Yard\u0131m anla\u015fmalar\u0131, haktan daha \u00e7ok haks\u0131zl\u0131k \u00fczerine yap\u0131l\u0131rd\u0131. Cahiliye devrinde hak \u00fczere yeminle\u015fme pek azd\u0131r.<\/p>\n

Bu Allah’a ba\u011fl\u0131 olmayan ve gelenekleri ve ahl\u00e2klar\u0131 Allah’\u0131n sistem ve \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcne dayanmayan bir ortamda ola\u011fan bir durumdur. T\u00fcm bunlar, \u015fu me\u015fhur cahiliye prensibinde \u00f6zetlenmi\u015ftir:<\/p>\n

“Zulmeden de, zulmedilen de olsa<\/p>\n

Zalimde, mazlumda karde\u015fine yard\u0131m et.”<\/p>\n

Bu prensibi bir cahiliye \u015fairi bir ba\u015fka \u015fekilde \u015f\u00f6yle dile getirmektedir:<\/p>\n

“Ben cahiliye kabilesinin bir ferdiyim,<\/p>\n

Kabilem isyan ederse ben de isyan ederim.<\/p>\n

O do\u011fru davran\u0131rsa ben de do\u011fru davran\u0131r\u0131m.”<\/p>\n

Daha sonra m\u00fcsl\u00fcmanlara “Vaktiyle sizi K\u00e2be’ye sokmad\u0131lar diye bir gruba kar\u015f\u0131 besledi\u011finiz kin, sak\u0131n sizi bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri a\u015fmaya s\u00fcr\u00fcklemesin. \u0130yilik ve takva alanlar\u0131nda i\u015fbirli\u011fi yap\u0131n\u0131z, g\u00fcnah ve a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa dalma alanlar\u0131nda i\u015fbirli\u011fi yapmay\u0131n\u0131z, Allah’tan korkunuz, hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah’\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.” (Maide Suresi, 7)<\/strong> diye seslenmek ve onlar\u0131 e\u011fitmek i\u00e7in Allah’\u0131n belirledi\u011fi bir sistem olan “\u0130sl\u00e2m” geldi.<\/p>\n

Bu ilahi sistem, kalpleri Allah’a ba\u011flamak, ahl\u00e2k ve de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fclerini O’nun \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcne uydurmak i\u00e7in de\u011fil, Arap ve Arap olmayan t\u00fcm insanl\u0131\u011f\u0131 cahiliyye kabilecili\u011fi ve tarafgirli\u011finden kurtar\u0131p, dost ve d\u00fc\u015fmanlar kar\u015f\u0131s\u0131ndaki davran\u0131\u015flar\u0131 d\u00fczenlerken ortaya \u00e7\u0131kacak ki\u015fisel reaksiyonlar\u0131, ailev\u00ee ve kabilev\u00ee his ve tepkileri ortadan kald\u0131rmak i\u00e7in geldi. B\u00f6ylece “insan” Arap yar\u0131madas\u0131nda yeniden do\u011fmu\u015f oldu. Allah’\u0131n ahl\u00e2k\u0131 ile ahl\u00e2klanan “insan” do\u011fdu. \u0130\u015fte bu, yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn d\u00f6rt bir yan\u0131nda “insan”\u0131n yeniden do\u011fu\u015fu oldu\u011fu gibi, Arab\u0131n da yeni dirili\u015fidir. \u0130sl\u00e2m \u00f6ncesi Arap yar\u0131madas\u0131nda yaln\u0131zca “Zulmeden de olsa, zulmedilen de, karde\u015fine yard\u0131mc\u0131 ol” \u015feklindeki fanatik cahiliyye taraftarl\u0131\u011f\u0131 vard\u0131. Yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn geri kalan b\u00f6lgesinde de fanatik cahiliyye taraftarl\u0131\u011f\u0131ndan ba\u015fkaca bir \u015fey yoktu.<\/p>\n

Bu cahiliyye \u00e7izgisi ile \u0130sl\u00e2m\u00ee ufuk aras\u0131ndaki geni\u015f mesafe, cahiliyyenin “yerle\u015fik” zulmeden de olsa zulmedilen de, karde\u015finin taraf\u0131n\u0131 tut” prensibi ile Allah’\u0131n “Vaktiyle sizi K\u00e2be’ye sokmad\u0131lar diye bir gruba kar\u015f\u0131 besledi\u011finiz kin, sak\u0131n sizi bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri a\u015fmaya s\u00fcr\u00fcklemesin. \u0130yilik ve takva alanlar\u0131nda i\u015fbirli\u011fi yap\u0131n\u0131z, g\u00fcnah ve a\u015f\u0131r\u0131l\u0131\u011fa dalma alanlar\u0131nda i\u015fbirli\u011fi yapmay\u0131n\u0131z. Allah’tan korkunuz, hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah’\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.” <\/strong>ayeti aras\u0131ndaki mesafe kadard\u0131r. Bu ne b\u00fcy\u00fck bir farkt\u0131r!<\/p>\n

D\u0130N\u0130N\u0130Z\u0130 B\u00dcT\u00dcNLED\u0130M<\/strong><\/p>\n

Ayetlerin ak\u0131\u015f s\u0131ras\u0131 kar\u015f\u0131m\u0131za, surenin ba\u015f\u0131ndaki “Behimet\u00fc’l en’am”\u0131n helal olu\u015fundan istisna edilenlerin d\u00f6k\u00fcm\u00fcn\u00fc \u00e7\u0131kar\u0131yor.<\/p>\n

“Le\u015f, kan, domuz eti, Allah’tan ba\u015fkas\u0131 ad\u0131na bo\u011fazlanm\u0131\u015f hayvanlar, son anda bo\u011fazlama f\u0131rsat\u0131 bulamad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bo\u011fulmu\u015f, vurulmu\u015f, yuvarlanm\u0131\u015f, ba\u015fka bir hayvan\u0131n darbesi alt\u0131nda can vermi\u015f, canavar taraf\u0131ndan par\u00e7alanm\u0131\u015f, an\u0131t ta\u015flar\u0131 \u00fczerinde kesilmi\u015f hayvanlar ve fal oklar\u0131 arac\u0131l\u0131\u011f\u0131 ile \u015fans araman\u0131z size haram k\u0131l\u0131nd\u0131. Bunlar fas\u0131kl\u0131k belirtileridir.<\/strong><\/p>\n

Bug\u00fcn k\u00e2firler dininizi ortadan kald\u0131rmaktan umut kesmi\u015flerdir. O halde onlardan korkmay\u0131n\u0131z, benden korkunuz. Bug\u00fcn sizin hesab\u0131n\u0131za dininizi b\u00fct\u00fcnledim, size y\u00f6nelik nimetimi tamama erdirdim ve sizin i\u00e7in din olarak \u0130slam’\u0131 be\u011fendim.<\/strong><\/p>\n

Kim \u00f6l\u00fcme ramak kalacak derecede ac\u0131k\u0131r da g\u00fcnah i\u015fleme e\u011filimine kap\u0131lmaks\u0131z\u0131n bu haram etlerden yemek zorunda kal\u0131rsa, ku\u015fku yok ki, Allah ba\u011f\u0131\u015flay\u0131c\u0131d\u0131r, merhametlidir.”<\/strong><\/p>\n

Le\u015f, kan ve domuz etinin h\u00fckm\u00fc ve bu h\u00fckm\u00fc insan ilminin ula\u015fabildi\u011fi s\u0131n\u0131rlar i\u00e7inde Allah’\u0131n h\u00fck\u00fcm koymadaki hikmeti ve sebeplerinin belirlenmesi yukar\u0131daki bu haramlara ait Bakara suresinin 173. ayeti tefsirinde ge\u00e7mi\u015fti. \u015eimdi insan ilminin bu haramlar\u0131n hikmetini anlay\u0131p, anlayamamas\u0131n\u0131 bir yana koyarsak ilahi ilim bu yiyeceklerin temiz olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 tesbit etmi\u015ftir. Bu tek ba\u015f\u0131na yeterlidir. Allah ancak pis (habis) olanlar\u0131 ve insan hayat\u0131n\u0131n herhangi bir y\u00f6n\u00fcne zarar veren \u015feyleri haram k\u0131lar. \u0130nsan bilgisinin bu zarar\u0131 ke\u015ffetmi\u015f olmamas\u0131 ise ayr\u0131 bir olayd\u0131r. Zaten insan bilgisi, b\u00fct\u00fcn zararl\u0131 ve faydal\u0131 \u015feyleri kapsamakta m\u0131d\u0131r acaba?<\/p>\n

Allah’tan ba\u015fkas\u0131 i\u00e7in kesilenler ise, \u00f6ncelikle, iman\u0131n gereklerine temelden ayk\u0131r\u0131 olduklar\u0131 i\u00e7in haramd\u0131rlar. \u0130man, Allah’\u0131 bir sayma, ilahl\u0131kta tek kabul etme ve iman\u0131n gereklerini bu tevhid anlay\u0131\u015f\u0131 ile temellendirmedir.<\/p>\n

\u0130man\u0131n bu gereklerinin ilki \u015fudur: Niyet ve fiillerin hepsinin sadece Allah’a ba\u011flanmas\u0131, b\u00fct\u00fcn i\u015f ve hareketlerin sadece O’nun ad\u0131yla yap\u0131lmas\u0131 ve bunlarda yaln\u0131zca O’nun ad\u0131n\u0131n an\u0131lmas\u0131d\u0131r. Allah’tan ba\u015fkas\u0131 ad\u0131na kesilen ve Allah’tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n ad\u0131 an\u0131lan \u015feyler haram oldu\u011fu gibi, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n ad\u0131 an\u0131lmasa da Allah’\u0131n ad\u0131 an\u0131lmayan kurbanlar da haramd\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu, iman\u0131 temelinden sarsar. B\u00f6ylece yap\u0131lanlar da imandan kaynaklanmam\u0131\u015ft\u0131r. Bu y\u00fczden o da pistir, le\u015f, kan ve domuz eti gibi pislikler aras\u0131na dahil edilir.<\/p>\n

Bo\u011fulmu\u015f, vurularak \u00f6ld\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015f, d\u00fc\u015f\u00fcp yuvarlanm\u0131\u015f, s\u00fcz\u00fclm\u00fc\u015f ve y\u0131rt\u0131c\u0131 bir hayvan taraf\u0131ndan yenmi\u015f hayvanlar da -canl\u0131 iken yeti\u015filip kesilmedikleri taktirde le\u015f s\u0131n\u0131f\u0131na girerler ve onun h\u00fckm\u00fcn\u00fc al\u0131rlar. Bunlar\u0131n ayr\u0131 bir h\u00fckm\u00fc olabilece\u011fi \u015feklindeki bir \u015f\u00fcpheye f\u0131rsat tan\u0131mamak i\u00e7in, ayette a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015flard\u0131r. Bu konudaki ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgi f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131ndad\u0131r. Kesme, hayvan\u0131n ne zaman “kesilmi\u015f” say\u0131laca\u011f\u0131 gibi problemler \u00f6ne s\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. Kimi hemen \u00f6l\u00fcm\u00fcne neden olacak veya h\u00fckmen \u00f6l\u00fc say\u0131lmas\u0131n\u0131 gerektirecek \u015fekilde yaralanan hayvan\u0131n “kesim”ini bu h\u00fck\u00fcm\u00fcn d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131karm\u0131\u015ft\u0131r. Bunun anlam\u0131 bu t\u00fcr hayvanlar\u0131n \u00f6lmeden \u00f6nce “kesilseler” bile “ar\u0131nd\u0131r\u0131lm\u0131\u015f” say\u0131lmamalar\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Kimi de, yaras\u0131n\u0131n \u015fekline bakmadan can ta\u015f\u0131rken yeti\u015filip kesildi\u011finde hayvan\u0131 “ar\u0131nd\u0131r\u0131lm\u0131\u015f” sayar. Geni\u015f bilgi i\u00e7in, f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131n\u0131n ilgili konular\u0131na bak\u0131labilir.<\/p>\n

Dikili ta\u015flarda (Bunlar, m\u00fc\u015friklerin cahiliyye d\u00f6neminde Kabe’de yanlar\u0131nda kurban kestikleri ve kurban\u0131n kan\u0131na bulad\u0131klar\u0131 putlar ve benzeri ta\u015flard\u0131r.) kesilen hayvanlar, putlara kurban edilmeleri sebebiyle, kesilirken Allah’\u0131n ad\u0131 an\u0131lsa bile haramd\u0131rlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durum, .Allah’a \u015firk ko\u015fma kapsam\u0131na girmektedir.<\/p>\n

Son olarak (fal oklar\u0131) oklarla fal bakma meselesine gelince; m\u00fc\u015friklerin bir i\u015fe ba\u015flarken veya bitirirken dan\u0131\u015ft\u0131klar\u0131 oklard\u0131r. \u00dc\u00e7 veya yedi tane olduklar\u0131 s\u00f6ylenir. Bunlar, Araplar\u0131n yayg\u0131n adeti olan kumar oynama i\u015flevini de g\u00f6r\u00fcrlerdi. Deve \u00fczerinde kumar oynarlard\u0131. Ortada kumarbazlardan her biri i\u00e7in bir ok bulunur, bu oklardan birini o, okun temsil etti\u011fi budur der ve deveye sahip olurdu. Allah oklarla fal bakmay\u0131 haram k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r, bu yolla hayvan kesimini de -bu t\u00fcr kumar oldu\u011fu i\u00e7in- yasaklam\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

“Kim \u00f6l\u00fcme ramak kalacak derecede ac\u0131k\u0131rda g\u00fcnah i\u015fleme e\u011filimine kap\u0131lmaks\u0131z\u0131n bu haram etlerden yemek zorunda kal\u0131rsa, ku\u015fku yok ki Allah ba\u011f\u0131\u015flay\u0131c\u0131d\u0131r, merhamet edicidir.”<\/strong><\/p>\n

\u00d6lesiye a\u00e7 kalan kimse, g\u00fcnah i\u015flemeyi ve harama girmeyi ama\u00e7lamad\u0131\u011f\u0131 taktirde, haram k\u0131lman bu yiyeceklerden yiyebilir. Yenilecek miktar, f\u0131k\u0131h bilginleri aras\u0131nda ihtil\u00e2fl\u0131d\u0131r. Bu miktar, \u00f6l\u00fcmden korunacak kadar m\u0131d\u0131r? Yoksa doyas\u0131ya yenilebilir mi? Yine yiyeceksiz kal\u0131naca\u011f\u0131ndan korkuldu\u011funda ba\u015fka \u00f6\u011f\u00fcnler i\u00e7in de saklanabilir mi?<\/p>\n

Bunlar\u0131n ayr\u0131nt\u0131s\u0131na girmiyoruz. Bu noktada, bu dinin sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 bir kolayl\u0131\u011f\u0131 daha bilmemiz bize yeter. O, zor durumlarda, g\u00fcnaha veya \u00e7aresizli\u011fe d\u00fc\u015f\u00fclmemesi i\u00e7in ayr\u0131nt\u0131l\u0131 h\u00fck\u00fcmler koymu\u015ftur. Ayr\u0131ca her emrini, kalpteki niyete ve Allah’tan tam sak\u0131nmaya ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Zor durumda kalana, harama dalmay\u0131 ama\u00e7lamad\u0131ktan sonra ne g\u00fcnah ne de ceza vard\u0131r. “\u015e\u00fcphesiz ki y\u00fcce<\/strong> Allah ba\u011f\u0131\u015flay\u0131c\u0131d\u0131r, merhametlidir”. <\/strong>Haram olan yiyecekleri incelemeyi burada noktal\u0131yor ve bu konudaki ayetlerin aras\u0131na yerle\u015ftirilen \u015fu c\u00fcmlenin \u00fczerinde \u00f6zellikle durmak istiyoruz: “Bug\u00fcn kafirler dininizi ortadan kald\u0131rmaktan umut kesmi\u015flerdir. O halde onlardan korkmay\u0131n\u0131z, benden korkunuz. Bug\u00fcn sizin hesab\u0131n\u0131za dininizi b\u00fct\u00fcnledim, size y\u00f6nelik nimetimi tamama erdirdim <\/strong>ve sizin i\u00e7in din olarak \u0130sl\u00e2m’\u0131 be\u011fendim”. <\/strong>Bu ayet, y\u00fcce Kur’an’\u0131n indirilen son ayetidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc risaletin olgunla\u015ft\u0131\u011f\u0131 ve nimetin tamamland\u0131\u011f\u0131n\u0131 ilan etmektedir. Hz. \u00d6mer uzak g\u00f6r\u00fc\u015fl\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc ve a\u00e7\u0131k kalplili\u011fi ile Hz. Peygamberin yery\u00fcz\u00fcndeki son g\u00fcnlerini ge\u00e7irdi\u011fini hissetmi\u015ftir. Hz. Peygamber emaneti yerine getirmi\u015f ve risaleti tebli\u011f etmi\u015ftir. Art\u0131k geriye sadece Allah’a hesap verme kalm\u0131\u015ft\u0131r. Ve Hz. \u00d6mer’in kalbi ayr\u0131l\u0131k g\u00fcn\u00fcn\u00fcn yakla\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 hissederek a\u011flamaktad\u0131r.<\/p>\n

Konusu kesimlik hayvanlar\u0131n helal ve haram olanlar\u0131 bildirmek olan ayetlerin aras\u0131n\u0131 ay\u0131ran yukar\u0131da da a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131m\u0131z ama\u00e7lar\u0131 i\u00e7eren surenin genel ak\u0131\u015f\u0131ndaki bu s\u00f6zler neyi g\u00f6stermektedir?<\/p>\n

Bu s\u00f6zler \u00f6nce, y\u00fcce Allah’\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131n hi\u00e7bir \u015fekilde b\u00f6l\u00fcnemiyece\u011fini g\u00f6sterir. \u0130ster d\u00fc\u015f\u00fcnce ve inanca ister ibadetlere, hel\u00e2l ve harama ya da toplum ve devletleraras\u0131 hukuka ili\u015fkin olsun tamam\u0131 m\u00fckemmeldir. \u0130\u015fte t\u00fcm bunlar, y\u00fcce Allah’\u0131n bu ayette m\u00fckemmel k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildirdi\u011fi “din”dir. Ve iman edenlere tamamlad\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildirdi\u011fi “nimeti”dir. Bu dinde d\u00fc\u015f\u00fcnce ve inanca ili\u015fkin olanlar ile ibadete, hel\u00e2l ve haramlara ili\u015fkin olanlar ya da toplum devletleraras\u0131 hukuka ait h\u00fck\u00fcmler aras\u0131nda hi\u00e7bir ayr\u0131m yap\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. Bunlar\u0131n tamam\u0131, Allah’\u0131n m\u00fcsl\u00fcmanlara se\u00e7ti\u011fi \u0130l\u00e2h\u00ee sistemi olu\u015fturmaktad\u0131r. Bu sistemin bir k\u0131sm\u0131ndan sapma, tamam\u0131n\u0131 terk anlam\u0131na gelir. Bu “din”e kar\u015f\u0131 gelme, dolay\u0131s\u0131yla bu “din”den \u00e7\u0131kma anlam\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r.<\/p>\n

Mesele, belirtti\u011fimiz \u015fekildedir. Allah’\u0131n m\u00fcsl\u00fcmanlara se\u00e7ti\u011fi bu sistemden bir \u015feyi atmak ve onun yerine insan yap\u0131s\u0131 bir \u015fey eklemek a\u00e7\u0131k\u00e7a Allah’\u0131n ilahl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul etmemektir. Bu \u00f6zelliklerden baz\u0131s\u0131n\u0131 bir insana yak\u0131\u015ft\u0131rmak Allah’\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki otoritesine isyan ve b\u00f6ylece ilahl\u0131k \u00f6zelliklerinin en b\u00fcy\u00fc\u011f\u00fc olan “hakimiyet” iddias\u0131 ile ilahl\u0131k taslama anlam\u0131na gelmektedir. Bu da, a\u00e7\u0131k\u00e7a bu dine isyan ve do\u011fal olarak, bu dinden \u00e7\u0131kmakt\u0131r. “Bug\u00fcn kafirler dininizi ortadan kald\u0131rmaktan umut kesmi\u015flerdir..”<\/strong><\/p>\n

Kafirler onu iptal etmekten, ortadan kald\u0131rmaktan ya da tahrif etmekten \u00fcmitlerini kestiler. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah, onu m\u00fckemmel k\u0131ld\u0131 ve k\u0131yamete de\u011fin s\u00fcrmesine h\u00fckmetti. Onlar, harpte zor durumdaki m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 yenebilirler, fakat bu dine \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flayamazlar. Onu tahrife kalk\u0131\u015fanlar\u0131n \u00e7ok olmas\u0131na tuzak kuranlar\u0131n kuvvetine ve bu d\u00f6nemlerde mensuplar\u0131n\u0131n kara cahilli\u011fine ra\u011fmen bu din, lekelenemeyen ve tahrif edilemiyen -k\u0131yamete de\u011fin korunmu\u015f tek dindir. Allah, yery\u00fcz\u00fcnde bu dini, bilen ve onu gelecek nesle teslim edene de\u011fin, tamamen anlay\u0131p koruyan bir topluluktan yoksun b\u0131rakmayacakt\u0131r. Kafirlerin bu dinden \u00fcmitlerini kestikleri \u015feklindeki Allah’\u0131n vaadi ger\u00e7ektir.<\/p>\n

“O halde onlardan korkmay\u0131n, benden korkunuz.”<\/strong><\/p>\n

Kafirler bu dine hi\u00e7bir \u015fekilde el uzatamazlar. Taraftarlar\u0131na da, bu dinin canl\u0131 bir terc\u00fcman\u0131 olduklar\u0131, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck ve sorumluluklar\u0131n\u0131 yerine getirdikleri, hayatlar\u0131nda h\u00fck\u00fcmlerini ve hedeflerini ger\u00e7ekle\u015ftirdikleri ve ondan y\u00fcz \u00e7evirmedikleri s\u00fcrece hi\u00e7bir zarar veremezler.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah’\u0131n, Medine’deki \u0130sl\u00e2m toplumuna y\u00f6nelik bu teklifi o ku\u015fa\u011fa has de\u011fildir. Bu hitap, b\u00fct\u00fcn zamanlardaki ve yerdeki t\u00fcm iman edenlere seslenmektedir. “\u0130man edenlere” diyoruz. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah’\u0131n kendilerine se\u00e7ti\u011fi bu dinden tamamen ho\u015fnut olanlar, bu dini d\u00fcnya g\u00f6r\u00fc\u015fleri olarak benimseyenler i\u015fte bunlar -yaln\u0131zca bunlar- “m\u00fcminler”dir. “Bug\u00fcn sizin hesab\u0131n\u0131za dininizi b\u00fct\u00fcnledim, size y\u00f6nelik nimetimi tamama erdirdim ve sizin i\u00e7in din olarak \u0130sl\u00e2m’\u0131 be\u011fendim.”<\/strong><\/p>\n

Bug\u00fcn yani bu ayetin indi\u011fi “Veda hacc\u0131 g\u00fcn\u00fc” Allah bu dini noksans\u0131z k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Ona bir\u015fey eklemek isteyen, art\u0131k ne ilave edebilir ki? M\u00fcminlere olan en b\u00fcy\u00fck nimeti, bu m\u00fckemmel ve kapsaml\u0131 sistemle yerine gelmi\u015f ve onlara din olarak “\u0130sl\u00e2m”\u0131 se\u00e7mi\u015ftir. D\u00fcnya g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc olarak bu sistemi benimsemeyen ise, Allah’\u0131n m\u00fcminlere se\u00e7ti\u011fi \u015feyi tepmi\u015f olur.<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman, bu sars\u0131c\u0131 s\u00f6zler kar\u015f\u0131s\u0131nda duruyor. \u0130\u00e7erdi\u011fi bu b\u00fcy\u00fck k\u00f6kl\u00fc y\u00f6nlendirmeler, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck ve g\u00f6revler pe\u015fi s\u0131ra g\u00f6z\u00fc \u00f6n\u00fcnden ge\u00e7iyor.<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman \u00f6nce, bu dinin tamamlanmas\u0131 noktas\u0131nda duruyor. \u0130lk insan\u0131n do\u011fu\u015fundan, ilk Peygamber’den bu son risalet olan t\u00fcm insanlara g\u00f6nderilen \u00dcmm\u00ee Peygamber’in risaletine de\u011fin aynen iman kervan\u0131, ge\u00e7it resmi yap\u0131yor. Ne g\u00f6r\u00fcyor? Birbirine ba\u011fl\u0131 bir \u015fekilde uzay\u0131p giden, bu hidayet ve nur kervan\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyor. Uzun yol \u00fczerindeki i\u015faretlerini g\u00f6r\u00fcyor. Fakat son Peygamber’in \u00f6nceki t\u00fcm peygamberlerin, sadece belirli bir zaman periyodu i\u00e7in, \u00f6zel bir g\u00f6revle ve sadece belirli bir topluma g\u00f6nderildiklerini g\u00f6r\u00fcyor. Bu y\u00fczden t\u00fcm bu peygamberler bu \u00e7er\u00e7eve ile s\u0131n\u0131rlanm\u0131\u015f ve bu zaman par\u00e7as\u0131na -mahkum olmu\u015flard\u0131r. Onlar\u0131n t\u00fcm\u00fc, tek bir ilaha -ki bu tevhittir- \u00e7a\u011f\u0131rm\u0131\u015flar, sadece bu tek ilaha kulluk edilmesini istemi\u015flerdir -bu da dindir-. Hepsi her\u015feyi bu tek ilahtan almaya ve bu tek ilaha boyun e\u011fmeye \u00e7a\u011f\u0131rm\u0131\u015flard\u0131r -bu da \u0130sl\u00e2m’d\u0131r-. Fakat her biri, toplumun, \u00e7evrenin, zaman ve ortam\u0131n durumuna uygun hayat ger\u00e7eklerine ili\u015fkin farkl\u0131 bir \u015feriat getirmi\u015ftir.<\/p>\n

Ve nihayet Allah, insanl\u0131\u011fa g\u00f6nderdi\u011fi risaleti sona erdirmeyi diledi\u011fi zaman, t\u00fcm insanlara \u00f6zel bir zaman ve mekan ile ve belirli bir toplumla s\u0131n\u0131rland\u0131rmaks\u0131z\u0131n b\u00fct\u00fcn “insan”lar\u0131 muhatap alan risalet ile peygamberlerin sonuncusu olan Hz. Muhammed’i g\u00f6nderdi. Mekan, \u00e7evre ve zaman fakt\u00f6rlerinin \u00f6tesinde, t\u00fcm “insan”\u0131 muhatap alan bir risalet. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu risalet, de\u011fi\u015fmez, bozulmaz ve iptal edilmez “insan f\u0131trat\u0131”n\u0131 muhatap almaktad\u0131r. “Allah’\u0131n yaratma kanununa uygun olan dine d\u00f6n ki insanlar\u0131 ona g\u00f6re yaratm\u0131\u015ft\u0131r. Allah’\u0131n yaratmas\u0131 de\u011fi\u015ftirilemez. \u0130\u015fte dosdo\u011fru din budur.” (Rum Suresi, 30)<\/strong><\/p>\n

Bu din, insan\u0131n hayat\u0131n\u0131 her y\u00f6n\u00fcyle ve b\u00fct\u00fcn kapsam\u0131yla ku\u015fatan bir \u015feriatt\u0131r. Bu \u015feriat her\u015feyi ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f, hayat\u0131n zaman ve mekan de\u011fi\u015fkenlerine ba\u011fl\u0131 ve d\u00f6nemsel olarak ortaya \u00e7\u0131kan sorunlar\u0131 i\u00e7in genel prensipler ve temel kurallar koymu\u015ftur. Zaman ve mekan fakt\u00f6rleriyle de\u011fi\u015fmeyen ve s\u00fcreklili\u011fini koruyan sorunlar\u0131n herbiri i\u00e7in ayr\u0131 ve ayr\u0131nt\u0131l\u0131 kurallar getirmi\u015ftir. Genel prensipleri ve ayr\u0131nt\u0131l\u0131 b\u00f6l\u00fcmleri sayesinde bu din, k\u0131yamete de\u011fin bu merkez etraf\u0131nda ve bu \u00e7er\u00e7eve i\u00e7erisinde geli\u015fip, de\u011fi\u015fmesi ve yenilenmesi i\u00e7in “insan hayat\u0131”n\u0131n ihtiya\u00e7 duyaca\u011f\u0131 b\u00fct\u00fcn kurallar, y\u00f6nergeler, h\u00fck\u00fcmler ve nizamnameler i\u00e7ermektedir. Y\u00fcce Allah m\u00fcminlere \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur: “Bug\u00fcn sizin hesab\u0131n\u0131za dininizi b\u00fct\u00fcnledim, size y\u00f6nelik nimetimi tamama erdirdim ve sizin i\u00e7in din olarak \u0130sl\u00e2m’\u0131 be\u011fendim”. <\/strong>Onlara hem inan\u00e7 hem de \u015feriat\u0131n eksiksiz tamamland\u0131\u011f\u0131n\u0131 ilan etmi\u015ftir. \u0130\u015fte din budur.<\/p>\n

Bir m\u00fcminin, bu dinin eksik oldu\u011fu vehmine kap\u0131larak, onu tamamlamaya kalk\u0131\u015fmas\u0131, bir kusur bularak onu gidermeye \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 zaman ve mekana uygun olarak de\u011fi\u015ftirmeye veya geli\u015ftirmeye y\u00f6nelmesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. B\u00f6ylesi bir durumda, o, Allah’\u0131n do\u011fru s\u00f6zl\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc kabul etmemi\u015f ve m\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in se\u00e7ti\u011fini be\u011fenmemi\u015f oldu\u011fundan bir m\u00fcmin olamaz.<\/p>\n

Kur’an’\u0131n indirildi\u011fi d\u00f6nemdeki bu \u015feriat her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan dindir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, Allah’\u0131n da tan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 ile “insan”a her zaman ve mekan i\u00e7in gelmi\u015f olan dinin “\u015feriati”dir. Daha \u00f6nceki peygamberler gibi, sadece belirli bir topluma, belirli bir nesle ya da mekana \u00f6zel de\u011fildir.<\/p>\n

Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 h\u00fck\u00fcmler, oldu\u011fu gibi kals\u0131nlar diye gelmi\u015flerdir. Genel prensipler ise, k\u0131yamete de\u011fin insan hayat\u0131na, izinde geli\u015fti\u011fi bir \u00e7er\u00e7eve \u00e7izmek i\u00e7in gelmi\u015flerdir. Onlara kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmak, iman\u0131n \u00e7er\u00e7evesi d\u0131\u015f\u0131na ta\u015fmakt\u0131r.<\/p>\n

“\u0130nsan”\u0131 yaratan Allah, yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 da en iyi bilendir. Allah insan\u0131 yaratm\u0131\u015f -ki O ne yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00e7ok iyi bilir- ve ona bu \u015feriat\u0131 i\u00e7eren bu dini se\u00e7mi\u015ftir. “D\u00fcnk\u00fc \u015feriat, bu g\u00fcnk\u00fc \u015feriat de\u011fildir” denemez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda ki\u015fi, insan\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 ve durumlar\u0131n\u0131 Allah’tan daha iyi bildi\u011fini iddia etmi\u015f olur.<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman, ikinci olarak <\/strong>“Allah’\u0131n bu dini m\u00fckemmel k\u0131larak, m\u00fcminlere olan nimetini tamamlamas\u0131” olay\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda duruyor. Bu nimet, insan\u0131n yeti\u015fip olgunla\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6sterdi\u011fi gibi, ger\u00e7ek “insan”\u0131n duygusunu g\u00f6steren m\u00fcthi\u015f bir nimettir. Bu “insan”, ilah\u0131n\u0131 bu dinin kendisine g\u00f6sterdi\u011fi \u015fekilde tan\u0131madan \u00f6nce Rabbinin ho\u015fnut oldu\u011fu bu dinin b\u00fct\u00fcn\u00fcn tan\u0131tt\u0131\u011f\u0131 \u015fekilde evreni, varl\u0131\u011f\u0131n\u0131, bu bedendeki fonksiyonunun ve Rabbinin ikramlar\u0131n\u0131 tan\u0131madan \u00f6nce mevcut de\u011fildi. Bu “insan”, s\u0131rf Allah’a kulluk ederek kullara kulluktan vazge\u00e7meden \u00f6nce, herhangi birinin yaratma ve otoritesini de\u011fil, Allah’\u0131n yap\u0131s\u0131 olan ve O’nun otoritesinin olu\u015fturdu\u011fu \u015feriat sayesinde “e\u015fitli\u011fe” ula\u015fmadan \u00f6nce, mevcud de\u011fildi.<\/p>\n

\u0130nsan bilgisi, bu dinin ortaya koydu\u011fu b\u00fcy\u00fck ger\u00e7ekler sayesinde, bu “insan”\u0131n do\u011fu\u015funu ger\u00e7ekle\u015ftirdi. E\u011fer insan bilgisi, bu seviyede olmasayd\u0131, onun olu\u015f s\u0131ras\u0131nda “hayvan” ya da “robot insan” olmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr.<\/p>\n

Fakat o, ancak Kur’an’\u0131n ortaya koydu\u011fu \u015fekliyle bu ger\u00e7ekleri bilmesi sayesinde tam anlam\u0131yla bir “insan” olabilmi\u015ftir. Bu \u015fekil ile insan\u0131n her d\u00f6nemde kendisine yak\u0131\u015ft\u0131rd\u0131\u011f\u0131 di\u011fer \u015fekiller aras\u0131nda b\u00fcy\u00fck fark vard\u0131r.<\/p>\n

E\u011fer insano\u011flunun hayat\u0131nda bu \u015fekil ger\u00e7ekle\u015ftirilirse “insan”\u0131n insanl\u0131\u011f\u0131 tam olarak ortaya konmu\u015f olur. B\u00f6ylece Allah, melekler, kitaplar, peygamberler ve k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc hakk\u0131ndaki itikad\u00ee d\u00fc\u015f\u00fcnce sayesinde, duyu organlar\u0131 ile alg\u0131lanan d\u0131\u015f\u0131nda bir \u015fey idrak etmeyen “hayvan\u00ee hisler”den \u00e7\u0131k\u0131p, hem alg\u0131lananlar\u0131, hem de alg\u0131lanam\u0131yanlar\u0131, g\u00f6r\u00fcn\u00fcr ve g\u00f6r\u00fcnmez alemi, madde ve madde \u00f6tesini idrak edebilen “insan\u00ee d\u00fc\u015f\u00fcnce” dairesine ge\u00e7mesi ger\u00e7ekle\u015fir ve onu s\u0131n\u0131rl\u0131 “hayvan\u00ee duyu organlar\u0131”n\u0131n dar \u00e7er\u00e7evesinden kurtar\u0131r.<\/p>\n

Tevhid sayesinde, kullara kulluktan s\u0131rf Allah’a kullu\u011fa y\u00f6nelerek b\u00fct\u00fcn d\u00fc\u015fmanlar\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda e\u015fitlik, ba\u011f\u0131ms\u0131zl\u0131k ve \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flar. O, kullukta sadece Allah’a y\u00f6nelir, d\u00fcnya g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc, \u015feriat ve d\u00fczeni s\u0131rf Allah’tan al\u0131r ve yaln\u0131z O’na dayan\u0131p, yaln\u0131z O’ndan korkar.<\/p>\n

\u0130lgilerini geli\u015ftirip, e\u011filimlerini pakla\u015ft\u0131r\u0131r; g\u00fcc\u00fcn\u00fc, hayvan\u00ee i\u00e7g\u00fcd\u00fclerini ve a\u015fa\u011f\u0131 arzular\u0131n\u0131 dizginleyip, hayra ve y\u00fcceli\u011fe y\u00f6neltmek i\u00e7in toplar ve ilahi sistemi ger\u00e7ekle\u015ftirmi\u015f olur.<\/p>\n

Cahiliyye ger\u00e7e\u011fini tan\u0131mayan ve felaketlerini tatmayan kimse, Allah’\u0131n bu din ile g\u00f6nderdi\u011fi nimetin ger\u00e7e\u011fine eremez. Cahiliye her d\u00f6nem ve mekanda Allah’\u0131n uygun bulmad\u0131\u011f\u0131 \u015fekilde hayat s\u00fcrmektir. Cahiliyeyi tan\u0131yan ve inan\u00e7daki, d\u00fc\u015f\u00fcncedeki, ya\u015famdaki belalar\u0131na u\u011frayan kimse, Allah’\u0131n bu dinle g\u00f6nderdi\u011fi nimetin ger\u00e7e\u011fini bilir, idrak eder ve onun tad\u0131na var\u0131r. B\u00fct\u00fcn zaman ve mekanlardaki cahiliyyetin, inan\u0131\u015f ve d\u00fc\u015f\u00fcncedeki sap\u0131kl\u0131k ve k\u00f6rl\u00fck felaketlerini, hayret ve \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k belalar\u0131n\u0131, bo\u015fluk ve kirli musibetlerini tan\u0131y\u0131p anlayanlar, yaln\u0131zca, \u0130sl\u00e2m d\u00fczeni sayesinde iman\u0131n g\u00f6lgesinde s\u00fcrd\u00fcr\u00fclen hayat\u0131n nimetini tadan ve tan\u0131yan kimselerdir.<\/p>\n

Cahiliyenin hayat\u0131 d\u00fczenleyen sistemlerin b\u00fct\u00fcn disiplinlerinde varolan isyan ve arzular\u0131n felaketlerini, anar\u015fi ve kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar\u0131n belalar\u0131n\u0131, ifrat ve tefritin musibetlerini bilip, anlayanlar, yaln\u0131zca \u0130sl\u00e2m sistemi iman\u0131n g\u00f6lgesi alt\u0131nda geli\u015fen hayat nimetini tan\u0131y\u0131p, tadan kimselerdir.<\/p>\n

Bu Kur’an’a ilk kez muhatap olan Araplar, bu s\u00f6zleri anl\u0131yor, tan\u0131yor ve ger\u00e7e\u011fini idrak ediyorlard\u0131. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu s\u00f6zlerin i\u00e7eri\u011fi, bu Kitab’a muhatap olan neslin bizzat ya\u015fam\u0131nda somutla\u015f\u0131yordu.<\/p>\n

Cahiliyeyi ve onun inanca ili\u015fkin d\u00fc\u015f\u00fcnce sistemini ve toplumsal yap\u0131s\u0131n\u0131, ki\u015fisel ve toplumsal ahl\u00e2k\u0131n\u0131, tatm\u0131\u015flard\u0131. Yan\u0131s\u0131ra onlar Allah’\u0131n bu din ile kendilerine verdi\u011fi nimetin ger\u00e7e\u011fini, Allah’\u0131n s\u00f6zlerindeki rahmetini ve \u0130sl\u00e2m’la verdi\u011fi nimetin ger\u00e7e\u011fini anlayarak cahiliyenin b\u00fct\u00fcn unsurlar\u0131ndan y\u00fcz \u00e7evirmi\u015flerdir.<\/p>\n

\u0130slam onlar\u0131, cahiliyye batakl\u0131\u011f\u0131nda bulmu\u015f, zirveye giden dosdo\u011fru yola \u00e7\u0131karm\u0131\u015ft\u0131r. ( Bu mesele Nisa Suresinin giri\u015f k\u0131sm\u0131nda a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015ft\u0131r.) Zirveye ula\u015ft\u0131klar\u0131 zaman o y\u00fcce yerden yery\u00fcz\u00fcnde \u00e7evrelerinde bulunan di\u011fer milletlere, \u015fimdi kendi cahiliye d\u00f6nemlerindeki ge\u00e7mi\u015f ya\u015famlar\u0131na bakt\u0131klar\u0131 g\u00f6zle bakt\u0131lar.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m onlar\u0131, putlar\u0131, melekleri, cinleri, y\u0131ld\u0131zlar\u0131 ve atalar\u0131 rab edinme gibi efsane ve hurafelerle \u00e7evrelenmi\u015f hurafe inan\u00e7lara dayal\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce ile temellenmi\u015f cahiliyenin batakl\u0131\u011f\u0131nda buldu. Onlar\u0131 buradan kurtar\u0131p, dikkatlerini tevhid ufkuna, tek ilaha… her\u015feye g\u00fc\u00e7 yetiren, merhametli, her \u015feyi g\u00f6ren, bilen ve haberdar olan, adaletli, m\u00fckemmel, kendisine yak\u0131n ve yard\u0131m\u0131na ko\u015fan kimsenin arac\u0131l\u0131\u011f\u0131na yer vermeyen herkesin kendisine kul oldu\u011fu ve kulluk etti\u011fi tek ilaha iman ufkuna \u00e7evirdi. \u0130sl\u00e2m onlar\u0131 vehim ve hurafelerden kurtard\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn, ayn\u0131 zamanda kahin ve reislerinin sultas\u0131ndan da \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011fe kavu\u015fturdu.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m onlar\u0131, kimilerinin iddia etti\u011fi gibi cahiliye demokrasisinden de\u011fil, cahiliyenin ana \u00e7er\u00e7evesi, s\u0131n\u0131f farklar\u0131, \u00e7irkin gelenekler ve otoriteyi ele ge\u00e7iren herkesin kalk\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131 despotluklardan ibaret olan “a\u015fa\u011f\u0131l\u0131k toplumsal d\u00fczeni”nden kurtard\u0131.<\/p>\n

“Zulmetme kudreti”, ta kuzeyden g\u00fcneye kadar t\u00fcm Arap yar\u0131madas\u0131n\u0131n \u00f6nderleri, kabile reisleri ve idarecilerinin yerle\u015fik gelene\u011fine g\u00f6re g\u00fc\u00e7 ve etkinlikle ayn\u0131 anlam\u0131 ta\u015f\u0131yordu. Neca\u015fi’nin \u015fairi, sald\u0131rd\u0131\u011f\u0131 ki\u015fiyi k\u00fc\u00e7\u00fck d\u00fc\u015f\u00fcnmek i\u00e7in \u015f\u00f6yle hicvederek k\u00f6t\u00fcl\u00fcyordu: “Onun kabilesi, ne zimmetini (anla\u015fmas\u0131n\u0131) bozar, ne de kalben zerre kadar zulmeder”. “Bir Arap meliki olan, Hacer b. Haris, Beni Esed’i sopa ile kendisine itaate zorlad\u0131\u011f\u0131 zaman \u015eairleri Ubeyde b. Ebras \u015fu \u015fiiri ile ona yakard\u0131:<\/p>\n

“Sen onlar\u0131n i\u00e7inde h\u00fck\u00fcmdars\u0131n,<\/p>\n

Onlar ise k\u0131yamete de\u011fin k\u00f6ledir,<\/p>\n

Onlar senin kam\u00e7\u0131na boyun e\u011fmi\u015flerdir.<\/p>\n

Huzae’nin uysal yar\u0131\u015f at\u0131 gibi…”<\/p>\n

“\u00d6mer b. Hind, halk\u0131 kendisiyle perde arkas\u0131ndan konu\u015fmaya zorlayan, kabile reislerinin annelerini, saray\u0131nda hizmet\u00e7i olmalar\u0131 i\u00e7in zorlayan bir Arap h\u00fck\u00fcmdar\u0131 idi.” Yine bir Arap meliki olan Numan b. Menzir, ter\u00f6rde o kadar ileri gitti ki, kendisine iki g\u00fcn belirledi: kendisini ziy\u00e2rete gelen herkesi hesaps\u0131z nimete bo\u011fdu\u011fu ho\u015fnutluk g\u00fcn\u00fc ve sabahtan ak\u015fama de\u011fin kim gelirse \u00f6ld\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc “\u00f6fke g\u00fcn\u00fc”.<\/p>\n

Kuleyb Vail’in otoritesi hakk\u0131nda anlat\u0131l\u0131r ki O bu ismi, avdan ba\u015flad\u0131\u011f\u0131 yerde, nara att\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in alm\u0131\u015ft\u0131r. Naras\u0131n\u0131 i\u015fiten hi\u00e7 kimse ona yakla\u015fmaya cesaret edemezdi.<\/p>\n

Yine anlat\u0131l\u0131r ki: “Avf vadisinde hi\u00e7 \u00f6zg\u00fcr yoktur”. \u00c7\u00fcnk\u00fc onun otoritesinin delili olarak oraya ve \u00e7evresine hi\u00e7bir h\u00fcr yakla\u015famazd\u0131. Oradaki h\u00fcrlerin tamam\u0131, k\u00f6le konumunda idi.”<\/p>\n

\u0130slam onlar\u0131, \u00e2detler, gelenekler, toplumsal ili\u015fkiler ve ahl\u00e2k konusunda da cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131 i\u00e7inde buldu… Onlar\u0131, k\u0131z \u00e7ocuklar\u0131n\u0131 diri diri g\u00f6mme, peri\u015fan haldeki kad\u0131nlar, i\u00e7ki, kumar, serbest cinsel ili\u015fki, hakir g\u00f6r\u00fclen ve a\u015fa\u011f\u0131lanan kad\u0131nlarla kar\u0131\u015f\u0131m ve ihtilaf, d\u0131\u015fardan gelecek ciddi bir sald\u0131r\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda ne ittifaklar\u0131 ne de g\u00fc\u00e7leri bulunmad\u0131\u011f\u0131 gibi kan davalar\u0131, bask\u0131nlar, ya\u011fmalamalar ve soygunlar sebebiyle birbirlerine d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f halde bulunan bir toplum yap\u0131s\u0131na sahip halde iken buldu. (Bak\u0131n\u0131z, Fil Suresi tefsiri) \u00d6yle ki Fil y\u0131l\u0131nda Habe\u015flilerin Kabe’ye sald\u0131r\u0131s\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmi\u015f kendi aralar\u0131nda m\u00fcthi\u015f sert olan kabilelerin t\u00fcm\u00fc bu sald\u0131r\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda aciz ve peri\u015fan olmu\u015flard\u0131.<\/p>\n

Onlar bu durumda iken, \u0130sl\u00e2m onlar\u0131 bir \u00fcmmet yapt\u0131. \u0130nsanl\u0131\u011f\u0131n tamam\u0131 ya\u015fam\u0131n her alan\u0131nda d\u00fc\u015f\u00fck bir halde iken, onlar\u0131 zirveye ula\u015ft\u0131rd\u0131. Tek bir nesilde, hem en \u00e7ukuru hem en zirveyi, hem cahiliyyeyi hem de \u0130sl\u00e2m’\u0131 tan\u0131t\u0131p g\u00f6sterdi. Bu y\u00fczden onlar, y\u00fcce Allah’\u0131n \u015fu ayetini idrak ediyor, tad\u0131na var\u0131yorlard\u0131: “Bug\u00fcn sizin hesab\u0131n\u0131za dininizi b\u00fct\u00fcnledim, size y\u00f6nelik nimetimi tamama erdirdim ve sizin i\u00e7in din olarak \u0130sl\u00e2m’\u0131 be\u011fendim.”<\/strong><\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman bu kez Allah’\u0131n m\u00fcminlere \u0130slam’\u0131 din se\u00e7mesi kar\u015f\u0131s\u0131nda duruyor. Y\u00fcce Allah bu \u00fcmmeti kavramas\u0131 ve g\u00f6zetmesi kar\u015f\u0131s\u0131nda… \u00d6yle ki onun i\u00e7in \u0130slam dinini se\u00e7mi\u015f ve be\u011fenmi\u015ftir. Bu Allah’\u0131n bu \u00fcmmete sevgisini ve ho\u015fnutlu\u011funu da ifade etmektedir. \u00d6yle ki onun i\u00e7in bir d\u00fcnya g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ve sistemi se\u00e7mi\u015ftir.<\/p>\n

Bu m\u00fcthi\u015f s\u00f6zler bu \u00fcmmetin omuzlar\u0131na pek a\u011f\u0131r bir y\u00fck bindirmektedir. O y\u00fcce g\u00f6zetime denk gelecek bir y\u00fck\u00fc Allah affetsin! Bu \u00fcmmetin, pe\u015fi s\u0131ra gelecek b\u00fct\u00fcn nesillerinin sahip olaca\u011f\u0131 nesneler, y\u00fcce Allah’\u0131n bu \u015ferefli korumas\u0131na tabii ki denk gelmez.<\/p>\n

O’nun yayabilece\u011fi tek \u015fey, g\u00fcc\u00fc nisbetinde nimete \u015f\u00fckretmeye ve nimet vereni tan\u0131maya ili\u015fkin ayr\u0131ca gerekli olan\u0131 anlay\u0131p, g\u00fcc\u00fc nisbetinde onu yerine getirmek ve kusur ve hatalardan dolay\u0131 da avf ve ba\u011f\u0131\u015flama dilemekten ibarettir.<\/p>\n

Allah’\u0131n bu \u00fcmmete \u0130sl\u00e2m’\u0131 din belirlemesi ilkin, bu se\u00e7imin k\u0131ymetini bilmesini, sonra da g\u00fcc\u00fc nisbetinde bu din do\u011frultusunda olmak i\u00e7in \u00e7abalamas\u0131n\u0131 gerektirmektedir. Aksi takdirde, kendisine Allah’\u0131n se\u00e7ti\u011finden ba\u015fkas\u0131n\u0131 tercih ederek Allah’\u0131n ho\u015fnut oldu\u011funu ihmal eden kimse ne kadar zavall\u0131 ne kadar aptald\u0131r.<\/p>\n

O halde cezas\u0131z b\u0131rak\u0131lmamas\u0131 gereken b\u00fcy\u00fck bir su\u00e7tur. Allah’\u0131n kendisi i\u00e7in se\u00e7ti\u011fini terk eden serbest b\u0131rak\u0131lmamal\u0131d\u0131r. Fakat Allah \u0130sl\u00e2m dinini tercih etmeyerek dilediklerini i\u015fleyenleri b\u0131rak\u0131yor ve onlara s\u00fcre veriyor. Bu dini tan\u0131y\u0131p, sonra terk eden veya ondan ayr\u0131lanlar\u0131n kendilerine Allah’\u0131n onlara se\u00e7ti\u011fi d\u00fcnya g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcnden ba\u015fka bir d\u00fcnya g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc edineni Allah asla cezas\u0131z b\u0131rakm\u0131yor ve ona asla s\u00fcre tan\u0131m\u0131yor. Sonu\u00e7ta onlara hakkettikleri cezay\u0131 veriyor.<\/p>\n

Bu m\u00fcthi\u015f s\u00f6zler \u00f6n\u00fcndeki bu duru\u015flardan daha \u00e7o\u011funa g\u00fcc\u00fcm\u00fcz yetmiyor. Daha fazla uzatmadan, “F\u00ee z\u0131l\u00e2l”de bu kadarla yetiniyor, surenin ak\u0131\u015f\u0131yla birlikte gelen yeni b\u00f6l\u00fcme ge\u00e7iyoruz:<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 1- \u0130hraml\u0131 iken avlanmay\u0131 helal saymaman\u0131z \u015fart\u0131 ile ilerde say\u0131lacak olanlar d\u0131\u015f\u0131nda kalan b\u00fct\u00fcn hayvanlar size helal k\u0131l\u0131nd\u0131, Allah diledi\u011fi h\u00fckm\u00fc verir. 2- Ey m\u00fcminler Allah ‘\u0131n […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":8810,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n