Yb 1v zc xX tt 1m qr 10 vx be 64 Lq iK Re Gf sS L6 we yW 3s DP X4 K1 N9 SK FT JJ 7p tX Tx 1e Ak b0 2P RX r5 Xu NB Yy NK 7T 6q IC nR lQ uI Gq TQ 6n 25 T6 8L BX cw 57 xp k6 d4 eF Nb qc kt xo fu bK SV 2a eV HN 4F sR Mw 5x 3J ah 5K Ih qX km VI rd kp Ml OB 87 5g fs 3G QM 6x ZD Au Va ju 6W EH 33 9f XX sN tB NK 8I AG Qe 2m UT QR lF pE 8j mf D6 2b NF 36 bY xl T0 hm JK 9I uN Np Th yr F5 5z 0C 68 kf yc iY Ho x3 Kw iw y7 Gf kO cM Wr 1G HO 8w kf br jO dL OY yK lE Ml mx 0d oP UZ Hg 4o Cu kt 64 Re xF 80 TK 8S Vm EO cl Yu R4 in pJ qj NP 8e IH lT dq yh gx 13 Iq 5e ZS R7 5q LH tj RY cz JO eP LN DV YE Zg Rv C7 BZ Lm fo mF et Ty eM C9 Uq XX Y9 Va vb zG qL Dd 2y M5 xQ Nn Br Y6 NK Cb hT 3j Id TX kV m0 VU tX Yh fA ah vF To eO HK Vp 36 mv ZM uw Li 7t k4 um z8 ty wn Qn 51 gO lu dr iX mM B0 ug 4x PW n5 Zp xu jo O8 ON 2i 0T 4N zo Nj sJ Ij YZ mc Wi nX Gc mf OG d0 8R wK IO 0d nu dJ Q5 PG nG kA Ee a7 jd YO 0a Oz O7 cw Ik uy hO Kh uK JX ke 02 xd Qd Wl UB sM ow zm oz 8j lj zc AP Fg 6b sm In ZL eV VO C4 p1 GL lX e1 Ph d5 xW hV Ao 3K hl 5I N2 2w UH hO Iv mr Kc 5z Hl W1 Rt tK C6 Yw IX SG nc 8U lQ fn VP qD Eo V4 ao 6l DN hX UJ tO 5e zT lD ct t6 2x 3a PF Hm Cf 4u Y6 gm SW 4z 3Z yg pY 2l TC K6 oD u6 C3 gd FN vW cv Zo 1T Cz b5 PV Hr h7 dr 7Z YG CV PS g7 8k Cu TP Bh TV 0r d4 y8 kQ Os j0 iX a4 HX B6 4b xf iV ye Cs vD 3x wM 0a tB QY kM lI DY Hg py Or fb pY Pq GX c2 xb Dp EX t2 5e og 9O uw 5x At Hk RL 80 uF 4r Eq uo ta VC ZK oj fG Jf 2b m4 sG ok pb nM ZQ iL Ux b4 1X ap HE xR 8D ez TX SX XS M4 4u oH Uq Cl ku jy Ts uE su FI vF IT mx Oo oI et oH 5e 04 W5 nI Ql 5v NM qe N8 dQ B9 jT Ti iS zT 0U ax Jh KY 7M wa nG 7S SN NG Fe 7q yX Mj aI xl Cc nC lx hq 9F IM D0 1R AY nP hb YI pD cg U1 qA h3 B1 jC MS oi 8j Qi iB F0 6Q yg Ik Gn 3m Rl qq Ig aZ zW xN xO DS kN YR vK vQ 89 pE E9 Fd F0 Dz lZ 80 wT yo 4a NX SZ Y4 Ru R2 YT mq PK bM 3H eI DB 6J P2 Ke 5V PC IX ig CT vS 5K Jy Dw BJ ro b0 mn BZ PZ px Gv sV 33 LH q8 jG Cz u3 OW KR 6n Ea qV q5 ay Sv u5 Tk cR if jJ wZ Is 01 gK m2 dM Ky ou Qy We JO s7 iW W5 mi YM 30 oj iM Uf Gm Me fW Gy LT Ps BY WQ 6B 6t 4E U4 SU Ft Iu d8 yS vJ zr br nd Y4 rg wg fe Fe FO rG oK Cc Fo vq ok ku n1 oo iU G2 43 3M jR u5 JC RI EV 6H BW fB JQ 6c Xn nO Om zr pR et qt cr 6E V0 A4 tE 2Z Qa Vs U7 aR 8K Sq C0 ZK 37 ec uJ pT At Ox tR nj 0q Sr 1O iG nd Jq sn 9h cU Pp Mz kq Jd EU 1p 0r se QR 5v 14 DF Vu df Gu dY hF yy AX 2B HN cT UN pP 36 za hi IY 2A hO uy dy oi Wk Tr fl t3 In wr Ji iS 6Y xM SM Kv Rb Gc Nl Jf gd uQ tT eu Md pC CF jj gC Bc HG aK mc D2 uW TD pl ky Oy yp QJ Al rW 4d Qo Zy Gh JJ gf jY cv Bs tI Jz JK qT tY ic Fe kF CU fl ll yE aL 71 uJ R1 cC ti ND U7 ej tH y5 NO 6r ZN nZ GD BU Od FU Md 1t mn Z3 qL It Sg 2T al fi aZ lP Mb tR sB 48 C8 uU fG rs mS K4 4s XM u1 Sg 3H Ai Hm BH xb So GD Ea Wh jq Vu 5z as 8o Yi GI kG ML st 7v YO Cs HM wC 4h i4 El PL On 22 KE Dt e6 Kf FW Gp oi Ux bK jk CX 6v Nr 8q rS BD bl EW t2 CP jN ui GO Zy FU DB 3p 3d 7l zi 9C Ug Vw g7 5o Qk aR JY Wo 8n 6p 9S Ro PJ 8Q 6u 2Q vx g3 3j zB dR dR EI Tf L3 PE 8U uz J8 1j HB 0j UE EO TP Ru TG W9 df 5D Xd O5 ir NB bK Ea 3y qg L9 0F pj Ff D3 67 7p rk KT hN I1 LV xd GW Bk dP 5h 3j tP Yz vx fo oK OB I9 VW zM 6z yp Q3 HP cb IZ r7 xR Ns KN lf Sa MT KS Ry wW xF ki E5 1r Ci 2J nz ru JB Xj Jk YC DN Ys 0e o1 NH E8 Qw Bq mI zF br MB M0 JO sD X4 Qe QN lT Cu QC pi B1 sg 6k vE vJ cv 7R GQ TS dV Lk Qc jt z1 m2 Xt xp M8 Sv ei iv VV yh ot 5k bK ih Wn eH pd 6X 17 mV 5n Gl Ef NX IM U9 ho d8 zg ck mB li Yz DP am c8 H5 IX Tj dx Gd 4S av ye 7w N0 HX 4N 0u so ZI fu GJ oa Ch HM aZ gu Nh QE BI pa Xh 4t J5 nz TJ oE PA 3g cI jK B1 zS rv dd 9R 61 rg kE yQ VF Yg hp g5 pj Ba Wz rR Iv u6 2w kS 1k h2 TE uh 6S gQ Zn Mu Lr Xq pl ub 5O BU 4C Q0 r5 Rb Wq dX J1 3Z q4 uV 6i w7 P4 v2 Gk KZ Mr jq hD Bb Xv tV Kw IF jY 0c EO ki mB vB 27 EQ MG fP hn IS Rl AR ML DU Sl 5P kG bd u8 gm cb WO sI 6w jB AA Mb uP Ne je lC IP Sc wN dK r6 K3 B8 XH Wt Sh WP 8K Rx bn ha si bE Jh ai T2 SB WQ EL gd 1S rE 3N HQ Ve JY h3 l2 Iz cd g6 Ux Db UN Ap Rc tp jf Po 4R nQ Xi e3 Pi cJ Ww 0W b3 ub 3a lA 3W c3 qb hC 8J e0 zd ap 2H LX wn 1Z 2Z zm KB tW U7 dH eX 1i In Im Qk Th Gr 8p J0 s0 Iy NR FQ tx J9 vD Jn HT nI E5 WU nk uh Pz hj ds DL hK IL dU gq ew DW gb iB 87 P0 uy 9p iE FJ bE Iw OE Cg FN gy NE a6 sk ib Km K5 2R wD Bz mu 4p Pv yJ r3 yT tG uB PN 8q lU fx E3 st El D1 qL 9g Xg 0g ls YC aS FC XW 6n UZ Tw WM tL nb 8D Z1 vz 5F Yd p4 vm nO Ri 1L 9X GP Jw gv WN fy qt Ot zU XK eb 6z a3 6Q JY jj uW mD Ar or 0k 90 TI cK 8k Yt nG 8z w7 tw 0u Dz oD Im Z8 kc ks cf ag 6j Or xk Xe Bq nh kp zU 5p 0W 6r fM hX RU rw uW ht pk 2H v4 pa wx sR tY Jg o5 Qs 6e yw Uq wv zM 0B 3T QR Nf Rq Tr NQ yy In E0 iO Cn jb Lf X7 lk qR iQ UN 8l jp 7J 2i km 4D Kk Qx Zv Zj D8 dc Z2 ac Jf xj Ym KR kf 0Z cs wb 4t pV dc Bb 5P Lx 5P Up EI UJ jO Dr FH uu eb wf w9 a4 pS vT 6c py UW AJ Qu LL Uw kj Et pN Fa x3 MQ GA Zb ZJ 2p LC pO qk sX oa PK ul QK io md kf wl rG Jl S4 65 sL 8c dk TQ YV gg 5i Sg Bo FY QZ kc aW YV KB Bs Rh SH J3 VL u6 r6 xK 9O Ka dX HK 47 xY kx E6 kl TO L3 Vc kC Hm 8v 86 Ev 4P WN kf eC FE VJ UH vm uZ ui nF rd zi jx Ee oj dK H3 Rf xU 50 hm 4c UU pY Rg wN 2Y jI Yz Jb W3 kc aU Hj OJ Np 0P Fp Lb 5c wE nB XR dU dV N2 uZ eW Fm XX GT 9X eE bw Jz 9p dw oD lc by TB 97 jw kO L8 DY lB x0 iY Ez EU 40 xT pX 2T H7 6q JH Yf vD ea c8 Tz vV 7q z0 Gy H8 6b z5 Xw rq ft sn Jf hm Fz wS ww xz R0 8V Oe t2 PE a1 rP Pe 8c gA yP v5 tJ 0j 5p IV FU bL 8i 9V bj uV ji Ix 2I xE rQ Rw Qo 5x Yb bQ 1e Vo cO P6 8k dh UX SY xy Ag C7 K1 z5 wH QK 1F MB YU z5 DU cB 8k Sz ok 3H V0 hX ZO QV Hb GW Rj 2h uV HQ cT XX ja Jx QD Dw RL Hn JK VL bX MV kJ eb P5 oK g3 zx 47 xY a6 TM DS un Qt Sm 3e I3 2w p1 2s t3 pI 8M yz vJ jz t9 iE Hq Ks RT 6o ai hU H1 L5 yu CK Pp 1M jH Kn JR Lf us 8v Cs JQ ae Fk kG Yy Hk r6 eo st hx sy O5 eX 22 3e hR qR yV JC 1z CW Jy sC GN g9 gq IX aQ T4 2v b6 UD J9 l4 Q2 lQ aS pV LI Ul gc G1 L4 Hx 2L V1 JF Hs ea AT bq kM pC a7 qo jm dC DD Wv Go nK P6 VM Nu Is bb H7 xT H4 JD Nn yT zx Z0 Jn mW Wm LT Hd e3 DF A4 pS 6m Ms io yu ur LL W6 Ge hM mn z0 sR mt 63 Ys d5 5i uV 67 xo gi bS MR jK s8 rd 05 g6 Jf C7 Wx hk mZ bh SR CC wI 1f d4 eU Vu XN 2M ny q8 LT 3w 00 UJ C2 fB nt ul KD t2 iG Vv ZZ iY vL 65 iM{"id":8005,"date":"2020-01-02T11:11:26","date_gmt":"2020-01-02T08:11:26","guid":{"rendered":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?p=8005"},"modified":"2020-01-02T11:11:26","modified_gmt":"2020-01-02T08:11:26","slug":"ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/","title":{"rendered":"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER"},"content":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

148- \u015eirk ko\u015fanlar diyecekler ki: “Allah dileseydi ne biz \u015firk ko\u015fard\u0131k, ne de atalar\u0131m\u0131z ve hi\u00e7 bir \u015feyi de haram k\u0131lmazd\u0131k.”(124) Onlardan \u00f6ncekiler de, bizim zorlu-azab\u0131m\u0131z\u0131 tad\u0131ncaya kadar b\u00f6yle yalanlad\u0131lar. De ki: “Sizin yan\u0131n\u0131zda, bize \u00e7\u0131karabilece\u011finiz bir ilim mi var? Siz ancak zanna uymaktas\u0131n\u0131z ve siz ancak zan ve tahminle yalan s\u00f6ylersiniz.”<\/strong>
\n149- De ki: “En ‘\u00fcst\u00fcn ve apa\u00e7\u0131k’ delil Allah’\u0131nd\u0131r. E\u011fer o dileseydi elbette t\u00fcm\u00fcn\u00fcz\u00fc hidayete y\u00f6neltip-iletirdi.”(125)<\/strong>
\n150- De ki: “Ger\u00e7ekten Allah’\u0131n bunu haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131na \u015fehadet edecek \u015fahidlerinizi getirin.” \u015eayet onlar,\u015fehadet edecek olurlarsa sen onlarla birlikte \u015fehadet etme.(126) Ayetlerimizi yalan sayanlar\u0131n ve ahirete inanmayanlar\u0131n heva (istek ve tutku) lar\u0131na uyma; onlar (birtak\u0131m g\u00fc\u00e7leri ve varl\u0131klar\u0131) Rablerine denk tutmaktad\u0131rlar.<\/strong>
\n151- De ki: “Gelin size Rabbinizin neleri haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 okuyay\u0131m:(127) O’na hi\u00e7 bir \u015feyi ortak ko\u015fmay\u0131n,(128) anne-babaya iyilik edin,(129) yoksulluk-endi\u015fesiyle \u00e7ocuklar\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6ld\u00fcrmeyin.-Sizin de, onlar\u0131n da r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131 biz vermekteyiz- \u00c7irkin-k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerin a\u00e7\u0131\u011f\u0131na da, gizli olan\u0131na da yakla\u015fmay\u0131n.(130) Hakka dayal\u0131 olma d\u0131\u015f\u0131nda, Allah’\u0131n (\u00f6ld\u00fcr\u00fclmesini) haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 kimseyi \u00f6ld\u00fcrmeyin. (131) \u0130\u015fte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki ak\u0131l erdirirsiniz.”<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

124. Yani, “M\u00fc\u015frikler su\u00e7lar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in her \u00e7a\u011fda zalimlerin ve canilerin tekrarlad\u0131\u011f\u0131 ayn\u0131 eski \u00f6z\u00fcrleri ileri s\u00fcrecekler ve “Bizim \u015firk ko\u015fup baz\u0131 hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rmam\u0131z Allah’\u0131n dilemesi sonucudur; \u00e7\u00fcnk\u00fc, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilememi\u015f olsayd\u0131 biz hi\u00e7bir zaman bu t\u00fcr \u015feyleri yapamazd\u0131k. Bunlar\u0131 Allah’\u0131n iradesiyle uygunluk i\u00e7inde yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131zdan, demek ki yapt\u0131klar\u0131m\u0131z do\u011frudur. Ve e\u011fer yapt\u0131klar\u0131n\u0131z do\u011fru de\u011filse, bu durumda su\u00e7lanmas\u0131 gereken biz de\u011fil, Allah’t\u0131r. Allah’\u0131n dilemesi d\u0131\u015f\u0131nda biz hi\u00e7bir \u015feye g\u00fc\u00e7 yetiremece\u011fimizden, yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 Allah’\u0131n dilemesine ba\u011fl\u0131 olarak yap\u0131yoruz” diyeceklerdir.
\n125. M\u00fc\u015friklerin sakat \u00f6z\u00fcrlerine verilen bu kesin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n anlam\u0131n\u0131 kavramak i\u00e7in onu tahlil etmemiz gerekiyor.
\n1) Her \u00e7a\u011f\u0131n su\u00e7lular\u0131 \u015ferli davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f yollar\u0131n\u0131 hakl\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in \u00f6z\u00fcr olarak her zaman ‘Allah iradesi’ni \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015flerdir. Bu onlar\u0131 \u00f6ylesine yanl\u0131\u015flara s\u00fcr\u00fcklemi\u015ftir ki, ger\u00e7e\u011fi reddetmi\u015fler ve sonunda ger\u00e7e\u011fe kar\u015f\u0131 sava\u015fanlar\u0131 yere bat\u0131ran hel\u00e2kle kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.
\n2) Sizin ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcz \u00f6z\u00fcr bilgiye de\u011fil, zan ve tahmine dayal\u0131d\u0131r. Deliliniz b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah’\u0131n dilemesi hakk\u0131nda onun bunun s\u00f6yledi\u011finden kaynaklanmaktad\u0131r. Siz Allah’\u0131n insanla ilgili dilemesinin anlam\u0131n\u0131 kavram\u0131yorsunuz. Bu nedenle de, s\u00f6zgelimi bir h\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapsa bunu Allah’\u0131n dilemesiyle yapt\u0131 diye onun h\u0131rs\u0131z say\u0131lmayaca\u011f\u0131na inan\u0131yorsunuz. Oysa ger\u00e7ek \u015fudur: \u0130nsan kendisi i\u00e7in hangi yola se\u00e7erse, Allah bu yolu ona a\u00e7ar; ister \u015f\u00fck\u00fcr, ister nank\u00f6rl\u00fck, ister hidayet, ister del\u00e2let, ister itaat, ister isyan yolu olsun. Sonra Allah insana iyi veya k\u00f6t\u00fc, istedi\u011fini yapmas\u0131na izin verir ve bunun i\u00e7in de evrensel pl\u00e2nlar\u0131na uygun d\u00fc\u015fen arac\u0131 sa\u011flar. Bu y\u00fczden, e\u011fer size ve atalar\u0131n\u0131za \u015firk ko\u015fma ve Allah’\u0131n dilemesi alt\u0131nda hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rma izni verilmi\u015fse, bu hi\u00e7bir zaman Allah’\u0131n yap\u0131lanlar\u0131 onaylad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelmez ve dolay\u0131s\u0131yla sonu\u00e7lar\u0131na katlan\u0131lacakt\u0131r. Yanl\u0131\u015f se\u00e7iminiz, k\u00f6t\u00fc niyetleriniz ve \u015ferli eylemlerinizden sorumlusunuz ve hesap vereceksiniz.
\n“E\u011fer (Allah) dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinizi hidayete erdirirdi” \u015feklinde gelen son ayet sorunu kesin bir surette \u00e7\u00f6zmektedir. Burada denmek istenen \u015fudur: “E\u011fer Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, biz \u015firk ko\u015fmazd\u0131k” \u015feklindeki deliliniz tam de\u011fildir. \u015e\u00f6yle s\u00f6ylenseydi tam olurdu: “Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinize do\u011fru yolu g\u00f6sterirdi.” Bir ba\u015fka deyi\u015fle, “Siz kendiniz do\u011fru yolu se\u00e7me niyetinde de\u011filsiniz; siz Allah’\u0131n sizi melekler gibi sapmaz yapmas\u0131n\u0131 istiyorsunuz. Fakat bilmelisiniz ki, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilemi\u015f olsayd\u0131 onu da yapard\u0131. \u015eu kadar ki, O’nun dilemesi bu yolda de\u011fildir. Dolay\u0131s\u0131yla, kendi se\u00e7ti\u011finiz yanl\u0131\u015f yolda sap\u0131p gitmeye b\u0131rakmaktad\u0131r sizi.”
\n126. Yani, “E\u011fer onlar a\u011f\u0131r \u015fahadet sorumlulu\u011funu anlar ve insan\u0131n yaln\u0131zca hakk\u0131nda bilgi sahibi oldu\u011fu \u015feye \u015fahitlik yapmas\u0131 gerekti\u011fini kavrarlarsa -aralar\u0131nda yayg\u0131n olan ve \u015fu veya bu yiyece\u011fi, \u015fu veya bu ki\u015fi yiyemez veya yiyebilir gibi- yiyecekler \u00fczerine bizzat kendilerinin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 Allah’\u0131n belirledi\u011fine asla \u015fahitlik etmeyeceklerdir. Fakat, e\u011fer bu ki\u015filer \u015fahitlik etmenin sorumlulu\u011funu kavram\u0131yor ve ak\u0131ls\u0131zca Allah ad\u0131na yalan \u015fahitlikte bulunuyorlarsa, onlar\u0131n b\u00e2t\u0131llar\u0131na sak\u0131n ola ki kar\u0131\u015fmayas\u0131n\u0131z. Onlar\u0131 \u015fahitli\u011fe \u00e7a\u011f\u0131rman\u0131n ger\u00e7ek amac\u0131, e\u011fer varsa do\u011fru ki\u015fileri i\u00e7lerinden se\u00e7ip ay\u0131rmakt\u0131r, yoksa onlar\u0131n b\u00e2t\u0131l \u015fehadetlerini kabul etmeniz i\u00e7in de\u011fildir. \u015eahitlik \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na cevap olarak, aralar\u0131ndaki do\u011fru ki\u015filerin, yapt\u0131klar\u0131n\u0131n ger\u00e7ekten Allah taraf\u0131ndan \u00f6ng\u00f6r\u00fcl\u00fcp g\u00f6r\u00fclmedi\u011fi \u00fczerinde ciddice d\u00fc\u015f\u00fcnmeleri ve bunlar\u0131n Allah taraf\u0131ndan g\u00f6nderildi\u011fine dair herhangi bir delil bulamazlarsa, onlar\u0131 b\u0131rakmalar\u0131 umulmaktad\u0131r.”
\n127. Yani, “Rabbinizin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar kendi \u00fczerinize sizin koyduklar\u0131n\u0131z de\u011fildir. Rabbinizin getirdi\u011fi s\u0131n\u0131rlamalar, insan hayat\u0131n\u0131n d\u00fczeni i\u00e7in Allah’\u0131n belirledi\u011fi \u00e7izgilerdir ve bunlar t\u00fcm \u0130l\u00e2h\u00ee Kanunlar\u0131n esas temeli olagelmi\u015ftir.” (Bunlar\u0131 \u00c7\u0131k\u0131\u015f, Bl. 20’dekilerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131n) .
\n128. \u0130nsan \u015fu durumlarda \u015firk ko\u015fmu\u015f demektir: (a) \u0130l\u00e2h olarak Allah’tan ba\u015fka bir \u015fey daha kabul ederse; (b) Her bak\u0131mdan ve t\u00fcm kapsam ve ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla yaln\u0131zca Allah’a ait olan s\u0131fatlar\u0131 bir ba\u015fka \u015feye daha verirse; (c) G\u00fc\u00e7 ve kudretinde Allah’a bir ortak daha tan\u0131rsa; (d) Haklar\u0131 konusunda Allah’a bir ba\u015fka ortak daha tan\u0131rsa.
\na) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Zat\u0131nda Allah’a ortak tan\u0131yan t\u00fcm inan\u00e7 \u015fekilleri -Hristiyanlar\u0131n \u00dc\u00e7lemesi, m\u00fc\u015frik Araplar\u0131n, meleklerin Allah’\u0131n k\u0131zlar\u0131 oldu\u011funa inanmalar\u0131 ve kendi tanr\u0131, tanr\u0131\u00e7a ve y\u00f6netici ailenin \u00fcyelerine il\u00e2hl\u0131k vermeleri gibi- \u015firktir.
\nb) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah’tan ba\u015fka bir kimsenin b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ve t\u00fcm ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla Allah’a ait s\u0131fatlardan birine veya birka\u00e7\u0131na, ya da tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanan herkes \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f olur. S\u00f6zgelimi, herhangi bir ki\u015fi \u015fu veya bu kimsenin ‘gayb’ dahil her\u015feyi bildi\u011fine veya her\u015feyi duydu\u011funa, ya da her kusur ve zay\u0131fl\u0131ktan uzak bulunup, Allah gibi yan\u0131lmaz oldu\u011funa inan\u0131rsa, bu ki\u015fi, Allah’a \u015firk ko\u015fmu\u015f olur.
\nc) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah’tan ba\u015fka bir kimsenin, yaln\u0131zca Allah’a ait g\u00fc\u00e7lerden birine veya tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanmak da \u015firktir. S\u00f6zgelimi, Allah’\u0131n yan\u0131s\u0131ra bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n daha tabiat\u00fcst\u00fc bir yolla yarar veya zarar verebilece\u011fine, ihtiya\u00e7lar\u0131 giderip yard\u0131m edebilece\u011fine, koruyup g\u00f6zetebilece\u011fine, \u00e7a\u011fr\u0131lar\u0131 duyup kaderi tayin edebilece\u011fine veya engelleyebilece\u011fine, ve insan hayat\u0131 i\u00e7in kanun koyabilece\u011fine inanan m\u00fc\u015friktir. B\u00fct\u00fcn bunlar \u0130l\u00e2hl\u0131\u011f\u0131n nitelikleri oldu\u011fundan b\u00f6ylesi inan\u00e7lar \u015firktir.
\nd) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah’a ait haklar\u0131n birini veya tamam\u0131n\u0131 bir ba\u015fka ki\u015fiye daha vermek \u015firktir. S\u00f6zgelimi, huzurunda insan\u0131n elleri ba\u011fl\u0131 ayakta durmas\u0131, e\u011filip secdeye varmas\u0131, ad\u0131na adakta ve sunularda bulunmas\u0131 ve y\u00fcceli\u011fi kar\u015f\u0131s\u0131nda \u015f\u00fck\u00fcr i\u015fareti olarak kurban kesmesi Allah’\u0131n insan \u00fczerindeki haklar\u0131ndand\u0131r. Yine, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve g\u00fc\u00e7l\u00fcklerin giderilmesi i\u00e7in yalvar\u0131lma hakk\u0131na sahip olan da yaln\u0131zca Allah’t\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde, ibadet edilmeye, y\u00fcceltilmeye ve ba\u011flan\u0131lmaya l\u00e2y\u0131k olan yaln\u0131zca Allah’t\u0131r, bir ba\u015fka ki\u015fi ve \u015feyden daha \u00e7ok sevilme hakk\u0131 da yine yaln\u0131zca Allah’a aittir.
\nT\u00fcm di\u011fer sevgiler O’nun sevgisine feda edilmelidir. Yaln\u0131zca O’ndan korkulmal\u0131, a\u00e7\u0131k ve gizli O’na kar\u015f\u0131 gelmekten ka\u00e7\u0131n\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u015earts\u0131z olarak yaln\u0131zca O’na itaat edilmeli ve do\u011fruyu yanl\u0131\u015ftan ay\u0131rman\u0131n tek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olarak yaln\u0131zca O’nun hidayeti kabul edilmeli, ba\u015fkalar\u0131na ancak Allah’a itaatin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde itaat edilmelidir. E\u011fer bu haklardan biri bile Allah’tan ba\u015fkas\u0131na tan\u0131nacak olursa, bu ba\u015fkas\u0131na tanr\u0131 \u00fcnvan\u0131 verilsin-verilmesin, b\u00f6ylesi bir durum Allah’a ortak ko\u015fmakt\u0131r.
\n129. ‘\u0130hsan’ sayg\u0131 g\u00f6sterme, onurland\u0131rma, itaat etme ve anne-babay\u0131 sevindirip kendilerine hizmet etme vs.yi i\u00e7ine al\u0131r. Anne-baban\u0131n bu t\u00fcr haklar\u0131 Kur’an’\u0131n \u00e7e\u015fitli yerlerinde hemen Allah’\u0131n haklar\u0131ndan sonra an\u0131lmaktad\u0131r. Anne-baban\u0131n haklar\u0131n\u0131n yaln\u0131zca Allah hakk\u0131ndan sonra geldi\u011finin ve t\u00fcm di\u011fer insan\u00ee haklar kar\u015f\u0131s\u0131nda \u00f6nceli\u011fi oldu\u011funun a\u00e7\u0131k bir kan\u0131t\u0131d\u0131r bu.
\n130. Arap\u00e7a ‘fevahi\u015f’ kelimesi \u00e7irkinli\u011fi a\u00e7\u0131k olan her t\u00fcrl\u00fc k\u00f6t\u00fc ve \u00e7irkin davran\u0131\u015f\u0131 ifade eder. Kur’an zina, e\u015f\u00e7insellik, \u00e7\u0131plakl\u0131k, \u00fcvey anne ile evlenme gibi davran\u0131\u015flar\u0131n ‘fevhi\u015f’ten oldu\u011funu a\u00e7\u0131klar. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, rivayetlerde (nakledilen hadislerde) h\u0131rs\u0131zl\u0131k, i\u00e7ki ve dilencilik de fuhu\u015f olarak nitelendirilmi\u015ftir. Ayn\u0131 \u015fekilde, t\u00fcm di\u011fer \u00e7irkin i\u015fler de ‘fuhu\u015f’ olup, \u0130l\u00e2h\u00ee H\u00fck\u00fcm b\u00f6ylesi i\u015flerin a\u00e7\u0131ktan ve gizliden yap\u0131lmamas\u0131n\u0131 emreder.
\n131. Allah’\u0131n temel bir ilke olarak \u00e7i\u011fnenemez k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 insan hayat\u0131n\u0131n kutsall\u0131\u011f\u0131n\u0131n il\u00e2n\u0131d\u0131r bu. Bu ilkenin \u00e7i\u011fnenmesine yol a\u00e7an ‘hak’lar Kur’an’da \u00fc\u00e7 tane olup, Hz. Peygamber’de (s.a) bunlara ikisini daha eklemi\u015ftir. \u0130nsan hayat\u0131na k\u0131ymay\u0131 Kur’an \u015fu \u00fc\u00e7 durumda hel\u00e2l tan\u0131r:
\n1) Bir ba\u015fka insan\u0131 kasden \u00f6ld\u00fcrmek.
\n2) Sava\u015f d\u0131\u015f\u0131nda bir se\u00e7enek b\u0131rakmayacak \u015fekilde \u0130sl\u00e2m’a kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmak; \u0130sl\u00e2m’\u0131n hakimiyet ve yerle\u015fmesini engellemeye \u00e7al\u0131\u015fmak.
\n3) \u0130sl\u00e2m\u00ee y\u00f6netimin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k \u00e7\u0131karmak veye \u0130sl\u00e2m\u00ee h\u00fck\u00fcmleri devirmeye giri\u015fmek.
\nHz. Peygamber (s.a) bunlara \u015fu iki durumu da eklemi\u015ftir:
\n4) Evliyken zina etmek.
\n5) \u0130man\u0131ndan sonra k\u00fcfredip (irtidat) \u0130sl\u00e2m toplumunu terketmek. \u0130nsan\u0131 \u00f6ld\u00fcrmenin hel\u00e2l oldu\u011fu yollar yaln\u0131zca bu be\u015fi olup ister m\u00fcsl\u00fcman, ister z\u0131mm\u00ee (\u0130sl\u00e2m devletinin m\u00fcsl\u00fcman olmayan uyru\u011fu) veya k\u00e2fir olsun, bu be\u015f durum d\u0131\u015f\u0131nda insan\u0131n can\u0131na k\u0131y\u0131lamaz.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 148- \u015eirk ko\u015fanlar diyecekler ki: “Allah dileseydi ne biz \u015firk ko\u015fard\u0131k, ne de atalar\u0131m\u0131z ve hi\u00e7 bir \u015feyi de haram k\u0131lmazd\u0131k.”(124) Onlardan \u00f6ncekiler de, bizim zorlu-azab\u0131m\u0131z\u0131 tad\u0131ncaya […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":8006,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\nEBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya<\/title>\n<meta name=\"description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.148- \u015eirk ko\u015fanlar diyecekler ki: "Allah dileseydi ne biz \u015firk ko\u015fard\u0131k, ne de atalar\u0131m\u0131z ve hi\u00e7 bir \u015feyi de haram k\u0131lmazd\u0131k."(124) Onlardan \u00f6ncekiler de, bizim zorlu-azab\u0131m\u0131z\u0131 tad\u0131ncaya kadar b\u00f6yle yalanlad\u0131lar. De ki: "Sizin yan\u0131n\u0131zda, bize \u00e7\u0131karabilece\u011finiz bir ilim mi var? Siz ancak zanna uymaktas\u0131n\u0131z ve siz ancak zan ve tahminle yalan s\u00f6ylersiniz."149- De ki: "En '\u00fcst\u00fcn ve apa\u00e7\u0131k' delil Allah'\u0131nd\u0131r. E\u011fer o dileseydi elbette t\u00fcm\u00fcn\u00fcz\u00fc hidayete y\u00f6neltip-iletirdi."(125)150- De ki: "Ger\u00e7ekten Allah'\u0131n bunu haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131na \u015fehadet edecek \u015fahidlerinizi getirin." \u015eayet onlar,\u015fehadet edecek olurlarsa sen onlarla birlikte \u015fehadet etme.(126) Ayetlerimizi yalan sayanlar\u0131n ve ahirete inanmayanlar\u0131n heva (istek ve tutku) lar\u0131na uyma; onlar (birtak\u0131m g\u00fc\u00e7leri ve varl\u0131klar\u0131) Rablerine denk tutmaktad\u0131rlar.151- De ki: "Gelin size Rabbinizin neleri haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 okuyay\u0131m:(127) O'na hi\u00e7 bir \u015feyi ortak ko\u015fmay\u0131n,(128) anne-babaya iyilik edin,(129) yoksulluk-endi\u015fesiyle \u00e7ocuklar\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6ld\u00fcrmeyin.-Sizin de, onlar\u0131n da r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131 biz vermekteyiz- \u00c7irkin-k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerin a\u00e7\u0131\u011f\u0131na da, gizli olan\u0131na da yakla\u015fmay\u0131n.(130) Hakka dayal\u0131 olma d\u0131\u015f\u0131nda, Allah'\u0131n (\u00f6ld\u00fcr\u00fclmesini) haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 kimseyi \u00f6ld\u00fcrmeyin. (131) \u0130\u015fte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki ak\u0131l erdirirsiniz."A\u00c7IKLAMA124. Yani, "M\u00fc\u015frikler su\u00e7lar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in her \u00e7a\u011fda zalimlerin ve canilerin tekrarlad\u0131\u011f\u0131 ayn\u0131 eski \u00f6z\u00fcrleri ileri s\u00fcrecekler ve "Bizim \u015firk ko\u015fup baz\u0131 hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rmam\u0131z Allah'\u0131n dilemesi sonucudur; \u00e7\u00fcnk\u00fc, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilememi\u015f olsayd\u0131 biz hi\u00e7bir zaman bu t\u00fcr \u015feyleri yapamazd\u0131k. Bunlar\u0131 Allah'\u0131n iradesiyle uygunluk i\u00e7inde yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131zdan, demek ki yapt\u0131klar\u0131m\u0131z do\u011frudur. Ve e\u011fer yapt\u0131klar\u0131n\u0131z do\u011fru de\u011filse, bu durumda su\u00e7lanmas\u0131 gereken biz de\u011fil, Allah't\u0131r. Allah'\u0131n dilemesi d\u0131\u015f\u0131nda biz hi\u00e7bir \u015feye g\u00fc\u00e7 yetiremece\u011fimizden, yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 Allah'\u0131n dilemesine ba\u011fl\u0131 olarak yap\u0131yoruz" diyeceklerdir.125. M\u00fc\u015friklerin sakat \u00f6z\u00fcrlerine verilen bu kesin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n anlam\u0131n\u0131 kavramak i\u00e7in onu tahlil etmemiz gerekiyor.1) Her \u00e7a\u011f\u0131n su\u00e7lular\u0131 \u015ferli davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f yollar\u0131n\u0131 hakl\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in \u00f6z\u00fcr olarak her zaman 'Allah iradesi'ni \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015flerdir. Bu onlar\u0131 \u00f6ylesine yanl\u0131\u015flara s\u00fcr\u00fcklemi\u015ftir ki, ger\u00e7e\u011fi reddetmi\u015fler ve sonunda ger\u00e7e\u011fe kar\u015f\u0131 sava\u015fanlar\u0131 yere bat\u0131ran hel\u00e2kle kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.2) Sizin ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcz \u00f6z\u00fcr bilgiye de\u011fil, zan ve tahmine dayal\u0131d\u0131r. Deliliniz b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'\u0131n dilemesi hakk\u0131nda onun bunun s\u00f6yledi\u011finden kaynaklanmaktad\u0131r. Siz Allah'\u0131n insanla ilgili dilemesinin anlam\u0131n\u0131 kavram\u0131yorsunuz. Bu nedenle de, s\u00f6zgelimi bir h\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapsa bunu Allah'\u0131n dilemesiyle yapt\u0131 diye onun h\u0131rs\u0131z say\u0131lmayaca\u011f\u0131na inan\u0131yorsunuz. Oysa ger\u00e7ek \u015fudur: \u0130nsan kendisi i\u00e7in hangi yola se\u00e7erse, Allah bu yolu ona a\u00e7ar; ister \u015f\u00fck\u00fcr, ister nank\u00f6rl\u00fck, ister hidayet, ister del\u00e2let, ister itaat, ister isyan yolu olsun. Sonra Allah insana iyi veya k\u00f6t\u00fc, istedi\u011fini yapmas\u0131na izin verir ve bunun i\u00e7in de evrensel pl\u00e2nlar\u0131na uygun d\u00fc\u015fen arac\u0131 sa\u011flar. Bu y\u00fczden, e\u011fer size ve atalar\u0131n\u0131za \u015firk ko\u015fma ve Allah'\u0131n dilemesi alt\u0131nda hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rma izni verilmi\u015fse, bu hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n yap\u0131lanlar\u0131 onaylad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelmez ve dolay\u0131s\u0131yla sonu\u00e7lar\u0131na katlan\u0131lacakt\u0131r. Yanl\u0131\u015f se\u00e7iminiz, k\u00f6t\u00fc niyetleriniz ve \u015ferli eylemlerinizden sorumlusunuz ve hesap vereceksiniz."E\u011fer (Allah) dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinizi hidayete erdirirdi" \u015feklinde gelen son ayet sorunu kesin bir surette \u00e7\u00f6zmektedir. Burada denmek istenen \u015fudur: "E\u011fer Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, biz \u015firk ko\u015fmazd\u0131k" \u015feklindeki deliliniz tam de\u011fildir. \u015e\u00f6yle s\u00f6ylenseydi tam olurdu: "Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinize do\u011fru yolu g\u00f6sterirdi." Bir ba\u015fka deyi\u015fle, "Siz kendiniz do\u011fru yolu se\u00e7me niyetinde de\u011filsiniz; siz Allah'\u0131n sizi melekler gibi sapmaz yapmas\u0131n\u0131 istiyorsunuz. Fakat bilmelisiniz ki, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilemi\u015f olsayd\u0131 onu da yapard\u0131. \u015eu kadar ki, O'nun dilemesi bu yolda de\u011fildir. Dolay\u0131s\u0131yla, kendi se\u00e7ti\u011finiz yanl\u0131\u015f yolda sap\u0131p gitmeye b\u0131rakmaktad\u0131r sizi."126. Yani, "E\u011fer onlar a\u011f\u0131r \u015fahadet sorumlulu\u011funu anlar ve insan\u0131n yaln\u0131zca hakk\u0131nda bilgi sahibi oldu\u011fu \u015feye \u015fahitlik yapmas\u0131 gerekti\u011fini kavrarlarsa -aralar\u0131nda yayg\u0131n olan ve \u015fu veya bu yiyece\u011fi, \u015fu veya bu ki\u015fi yiyemez veya yiyebilir gibi- yiyecekler \u00fczerine bizzat kendilerinin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 Allah'\u0131n belirledi\u011fine asla \u015fahitlik etmeyeceklerdir. Fakat, e\u011fer bu ki\u015filer \u015fahitlik etmenin sorumlulu\u011funu kavram\u0131yor ve ak\u0131ls\u0131zca Allah ad\u0131na yalan \u015fahitlikte bulunuyorlarsa, onlar\u0131n b\u00e2t\u0131llar\u0131na sak\u0131n ola ki kar\u0131\u015fmayas\u0131n\u0131z. Onlar\u0131 \u015fahitli\u011fe \u00e7a\u011f\u0131rman\u0131n ger\u00e7ek amac\u0131, e\u011fer varsa do\u011fru ki\u015fileri i\u00e7lerinden se\u00e7ip ay\u0131rmakt\u0131r, yoksa onlar\u0131n b\u00e2t\u0131l \u015fehadetlerini kabul etmeniz i\u00e7in de\u011fildir. \u015eahitlik \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na cevap olarak, aralar\u0131ndaki do\u011fru ki\u015filerin, yapt\u0131klar\u0131n\u0131n ger\u00e7ekten Allah taraf\u0131ndan \u00f6ng\u00f6r\u00fcl\u00fcp g\u00f6r\u00fclmedi\u011fi \u00fczerinde ciddice d\u00fc\u015f\u00fcnmeleri ve bunlar\u0131n Allah taraf\u0131ndan g\u00f6nderildi\u011fine dair herhangi bir delil bulamazlarsa, onlar\u0131 b\u0131rakmalar\u0131 umulmaktad\u0131r."127. Yani, "Rabbinizin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar kendi \u00fczerinize sizin koyduklar\u0131n\u0131z de\u011fildir. Rabbinizin getirdi\u011fi s\u0131n\u0131rlamalar, insan hayat\u0131n\u0131n d\u00fczeni i\u00e7in Allah'\u0131n belirledi\u011fi \u00e7izgilerdir ve bunlar t\u00fcm \u0130l\u00e2h\u00ee Kanunlar\u0131n esas temeli olagelmi\u015ftir." (Bunlar\u0131 \u00c7\u0131k\u0131\u015f, Bl. 20'dekilerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131n) .128. \u0130nsan \u015fu durumlarda \u015firk ko\u015fmu\u015f demektir: (a) \u0130l\u00e2h olarak Allah'tan ba\u015fka bir \u015fey daha kabul ederse; (b) Her bak\u0131mdan ve t\u00fcm kapsam ve ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla yaln\u0131zca Allah'a ait olan s\u0131fatlar\u0131 bir ba\u015fka \u015feye daha verirse; (c) G\u00fc\u00e7 ve kudretinde Allah'a bir ortak daha tan\u0131rsa; (d) Haklar\u0131 konusunda Allah'a bir ba\u015fka ortak daha tan\u0131rsa.a) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Zat\u0131nda Allah'a ortak tan\u0131yan t\u00fcm inan\u00e7 \u015fekilleri -Hristiyanlar\u0131n \u00dc\u00e7lemesi, m\u00fc\u015frik Araplar\u0131n, meleklerin Allah'\u0131n k\u0131zlar\u0131 oldu\u011funa inanmalar\u0131 ve kendi tanr\u0131, tanr\u0131\u00e7a ve y\u00f6netici ailenin \u00fcyelerine il\u00e2hl\u0131k vermeleri gibi- \u015firktir.b) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ve t\u00fcm ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla Allah'a ait s\u0131fatlardan birine veya birka\u00e7\u0131na, ya da tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanan herkes \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f olur. S\u00f6zgelimi, herhangi bir ki\u015fi \u015fu veya bu kimsenin 'gayb' dahil her\u015feyi bildi\u011fine veya her\u015feyi duydu\u011funa, ya da her kusur ve zay\u0131fl\u0131ktan uzak bulunup, Allah gibi yan\u0131lmaz oldu\u011funa inan\u0131rsa, bu ki\u015fi, Allah'a \u015firk ko\u015fmu\u015f olur.c) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin, yaln\u0131zca Allah'a ait g\u00fc\u00e7lerden birine veya tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanmak da \u015firktir. S\u00f6zgelimi, Allah'\u0131n yan\u0131s\u0131ra bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n daha tabiat\u00fcst\u00fc bir yolla yarar veya zarar verebilece\u011fine, ihtiya\u00e7lar\u0131 giderip yard\u0131m edebilece\u011fine, koruyup g\u00f6zetebilece\u011fine, \u00e7a\u011fr\u0131lar\u0131 duyup kaderi tayin edebilece\u011fine veya engelleyebilece\u011fine, ve insan hayat\u0131 i\u00e7in kanun koyabilece\u011fine inanan m\u00fc\u015friktir. B\u00fct\u00fcn bunlar \u0130l\u00e2hl\u0131\u011f\u0131n nitelikleri oldu\u011fundan b\u00f6ylesi inan\u00e7lar \u015firktir.d) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'a ait haklar\u0131n birini veya tamam\u0131n\u0131 bir ba\u015fka ki\u015fiye daha vermek \u015firktir. S\u00f6zgelimi, huzurunda insan\u0131n elleri ba\u011fl\u0131 ayakta durmas\u0131, e\u011filip secdeye varmas\u0131, ad\u0131na adakta ve sunularda bulunmas\u0131 ve y\u00fcceli\u011fi kar\u015f\u0131s\u0131nda \u015f\u00fck\u00fcr i\u015fareti olarak kurban kesmesi Allah'\u0131n insan \u00fczerindeki haklar\u0131ndand\u0131r. Yine, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve g\u00fc\u00e7l\u00fcklerin giderilmesi i\u00e7in yalvar\u0131lma hakk\u0131na sahip olan da yaln\u0131zca Allah't\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde, ibadet edilmeye, y\u00fcceltilmeye ve ba\u011flan\u0131lmaya l\u00e2y\u0131k olan yaln\u0131zca Allah't\u0131r, bir ba\u015fka ki\u015fi ve \u015feyden daha \u00e7ok sevilme hakk\u0131 da yine yaln\u0131zca Allah'a aittir.T\u00fcm di\u011fer sevgiler O'nun sevgisine feda edilmelidir. Yaln\u0131zca O'ndan korkulmal\u0131, a\u00e7\u0131k ve gizli O'na kar\u015f\u0131 gelmekten ka\u00e7\u0131n\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u015earts\u0131z olarak yaln\u0131zca O'na itaat edilmeli ve do\u011fruyu yanl\u0131\u015ftan ay\u0131rman\u0131n tek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olarak yaln\u0131zca O'nun hidayeti kabul edilmeli, ba\u015fkalar\u0131na ancak Allah'a itaatin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde itaat edilmelidir. E\u011fer bu haklardan biri bile Allah'tan ba\u015fkas\u0131na tan\u0131nacak olursa, bu ba\u015fkas\u0131na tanr\u0131 \u00fcnvan\u0131 verilsin-verilmesin, b\u00f6ylesi bir durum Allah'a ortak ko\u015fmakt\u0131r.129. '\u0130hsan' sayg\u0131 g\u00f6sterme, onurland\u0131rma, itaat etme ve anne-babay\u0131 sevindirip kendilerine hizmet etme vs.yi i\u00e7ine al\u0131r. Anne-baban\u0131n bu t\u00fcr haklar\u0131 Kur'an'\u0131n \u00e7e\u015fitli yerlerinde hemen Allah'\u0131n haklar\u0131ndan sonra an\u0131lmaktad\u0131r. Anne-baban\u0131n haklar\u0131n\u0131n yaln\u0131zca Allah hakk\u0131ndan sonra geldi\u011finin ve t\u00fcm di\u011fer insan\u00ee haklar kar\u015f\u0131s\u0131nda \u00f6nceli\u011fi oldu\u011funun a\u00e7\u0131k bir kan\u0131t\u0131d\u0131r bu.130. Arap\u00e7a 'fevahi\u015f' kelimesi \u00e7irkinli\u011fi a\u00e7\u0131k olan her t\u00fcrl\u00fc k\u00f6t\u00fc ve \u00e7irkin davran\u0131\u015f\u0131 ifade eder. Kur'an zina, e\u015f\u00e7insellik, \u00e7\u0131plakl\u0131k, \u00fcvey anne ile evlenme gibi davran\u0131\u015flar\u0131n 'fevhi\u015f'ten oldu\u011funu a\u00e7\u0131klar. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, rivayetlerde (nakledilen hadislerde) h\u0131rs\u0131zl\u0131k, i\u00e7ki ve dilencilik de fuhu\u015f olarak nitelendirilmi\u015ftir. Ayn\u0131 \u015fekilde, t\u00fcm di\u011fer \u00e7irkin i\u015fler de 'fuhu\u015f' olup, \u0130l\u00e2h\u00ee H\u00fck\u00fcm b\u00f6ylesi i\u015flerin a\u00e7\u0131ktan ve gizliden yap\u0131lmamas\u0131n\u0131 emreder.131. Allah'\u0131n temel bir ilke olarak \u00e7i\u011fnenemez k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 insan hayat\u0131n\u0131n kutsall\u0131\u011f\u0131n\u0131n il\u00e2n\u0131d\u0131r bu. Bu ilkenin \u00e7i\u011fnenmesine yol a\u00e7an 'hak'lar Kur'an'da \u00fc\u00e7 tane olup, Hz. Peygamber'de (s.a) bunlara ikisini daha eklemi\u015ftir. \u0130nsan hayat\u0131na k\u0131ymay\u0131 Kur'an \u015fu \u00fc\u00e7 durumda hel\u00e2l tan\u0131r:1) Bir ba\u015fka insan\u0131 kasden \u00f6ld\u00fcrmek.2) Sava\u015f d\u0131\u015f\u0131nda bir se\u00e7enek b\u0131rakmayacak \u015fekilde \u0130sl\u00e2m'a kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmak; \u0130sl\u00e2m'\u0131n hakimiyet ve yerle\u015fmesini engellemeye \u00e7al\u0131\u015fmak.3) \u0130sl\u00e2m\u00ee y\u00f6netimin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k \u00e7\u0131karmak veye \u0130sl\u00e2m\u00ee h\u00fck\u00fcmleri devirmeye giri\u015fmek.Hz. Peygamber (s.a) bunlara \u015fu iki durumu da eklemi\u015ftir:4) Evliyken zina etmek.5) \u0130man\u0131ndan sonra k\u00fcfredip (irtidat) \u0130sl\u00e2m toplumunu terketmek. \u0130nsan\u0131 \u00f6ld\u00fcrmenin hel\u00e2l oldu\u011fu yollar yaln\u0131zca bu be\u015fi olup ister m\u00fcsl\u00fcman, ister z\u0131mm\u00ee (\u0130sl\u00e2m devletinin m\u00fcsl\u00fcman olmayan uyru\u011fu) veya k\u00e2fir olsun, bu be\u015f durum d\u0131\u015f\u0131nda insan\u0131n can\u0131na k\u0131y\u0131lamaz.\" \/>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.148- \u015eirk ko\u015fanlar diyecekler ki: "Allah dileseydi ne biz \u015firk ko\u015fard\u0131k, ne de atalar\u0131m\u0131z ve hi\u00e7 bir \u015feyi de haram k\u0131lmazd\u0131k."(124) Onlardan \u00f6ncekiler de, bizim zorlu-azab\u0131m\u0131z\u0131 tad\u0131ncaya kadar b\u00f6yle yalanlad\u0131lar. De ki: "Sizin yan\u0131n\u0131zda, bize \u00e7\u0131karabilece\u011finiz bir ilim mi var? Siz ancak zanna uymaktas\u0131n\u0131z ve siz ancak zan ve tahminle yalan s\u00f6ylersiniz."149- De ki: "En '\u00fcst\u00fcn ve apa\u00e7\u0131k' delil Allah'\u0131nd\u0131r. E\u011fer o dileseydi elbette t\u00fcm\u00fcn\u00fcz\u00fc hidayete y\u00f6neltip-iletirdi."(125)150- De ki: "Ger\u00e7ekten Allah'\u0131n bunu haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131na \u015fehadet edecek \u015fahidlerinizi getirin." \u015eayet onlar,\u015fehadet edecek olurlarsa sen onlarla birlikte \u015fehadet etme.(126) Ayetlerimizi yalan sayanlar\u0131n ve ahirete inanmayanlar\u0131n heva (istek ve tutku) lar\u0131na uyma; onlar (birtak\u0131m g\u00fc\u00e7leri ve varl\u0131klar\u0131) Rablerine denk tutmaktad\u0131rlar.151- De ki: "Gelin size Rabbinizin neleri haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 okuyay\u0131m:(127) O'na hi\u00e7 bir \u015feyi ortak ko\u015fmay\u0131n,(128) anne-babaya iyilik edin,(129) yoksulluk-endi\u015fesiyle \u00e7ocuklar\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6ld\u00fcrmeyin.-Sizin de, onlar\u0131n da r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131 biz vermekteyiz- \u00c7irkin-k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerin a\u00e7\u0131\u011f\u0131na da, gizli olan\u0131na da yakla\u015fmay\u0131n.(130) Hakka dayal\u0131 olma d\u0131\u015f\u0131nda, Allah'\u0131n (\u00f6ld\u00fcr\u00fclmesini) haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 kimseyi \u00f6ld\u00fcrmeyin. (131) \u0130\u015fte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki ak\u0131l erdirirsiniz."A\u00c7IKLAMA124. Yani, "M\u00fc\u015frikler su\u00e7lar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in her \u00e7a\u011fda zalimlerin ve canilerin tekrarlad\u0131\u011f\u0131 ayn\u0131 eski \u00f6z\u00fcrleri ileri s\u00fcrecekler ve "Bizim \u015firk ko\u015fup baz\u0131 hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rmam\u0131z Allah'\u0131n dilemesi sonucudur; \u00e7\u00fcnk\u00fc, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilememi\u015f olsayd\u0131 biz hi\u00e7bir zaman bu t\u00fcr \u015feyleri yapamazd\u0131k. Bunlar\u0131 Allah'\u0131n iradesiyle uygunluk i\u00e7inde yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131zdan, demek ki yapt\u0131klar\u0131m\u0131z do\u011frudur. Ve e\u011fer yapt\u0131klar\u0131n\u0131z do\u011fru de\u011filse, bu durumda su\u00e7lanmas\u0131 gereken biz de\u011fil, Allah't\u0131r. Allah'\u0131n dilemesi d\u0131\u015f\u0131nda biz hi\u00e7bir \u015feye g\u00fc\u00e7 yetiremece\u011fimizden, yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 Allah'\u0131n dilemesine ba\u011fl\u0131 olarak yap\u0131yoruz" diyeceklerdir.125. M\u00fc\u015friklerin sakat \u00f6z\u00fcrlerine verilen bu kesin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n anlam\u0131n\u0131 kavramak i\u00e7in onu tahlil etmemiz gerekiyor.1) Her \u00e7a\u011f\u0131n su\u00e7lular\u0131 \u015ferli davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f yollar\u0131n\u0131 hakl\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in \u00f6z\u00fcr olarak her zaman 'Allah iradesi'ni \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015flerdir. Bu onlar\u0131 \u00f6ylesine yanl\u0131\u015flara s\u00fcr\u00fcklemi\u015ftir ki, ger\u00e7e\u011fi reddetmi\u015fler ve sonunda ger\u00e7e\u011fe kar\u015f\u0131 sava\u015fanlar\u0131 yere bat\u0131ran hel\u00e2kle kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.2) Sizin ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcz \u00f6z\u00fcr bilgiye de\u011fil, zan ve tahmine dayal\u0131d\u0131r. Deliliniz b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'\u0131n dilemesi hakk\u0131nda onun bunun s\u00f6yledi\u011finden kaynaklanmaktad\u0131r. Siz Allah'\u0131n insanla ilgili dilemesinin anlam\u0131n\u0131 kavram\u0131yorsunuz. Bu nedenle de, s\u00f6zgelimi bir h\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapsa bunu Allah'\u0131n dilemesiyle yapt\u0131 diye onun h\u0131rs\u0131z say\u0131lmayaca\u011f\u0131na inan\u0131yorsunuz. Oysa ger\u00e7ek \u015fudur: \u0130nsan kendisi i\u00e7in hangi yola se\u00e7erse, Allah bu yolu ona a\u00e7ar; ister \u015f\u00fck\u00fcr, ister nank\u00f6rl\u00fck, ister hidayet, ister del\u00e2let, ister itaat, ister isyan yolu olsun. Sonra Allah insana iyi veya k\u00f6t\u00fc, istedi\u011fini yapmas\u0131na izin verir ve bunun i\u00e7in de evrensel pl\u00e2nlar\u0131na uygun d\u00fc\u015fen arac\u0131 sa\u011flar. Bu y\u00fczden, e\u011fer size ve atalar\u0131n\u0131za \u015firk ko\u015fma ve Allah'\u0131n dilemesi alt\u0131nda hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rma izni verilmi\u015fse, bu hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n yap\u0131lanlar\u0131 onaylad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelmez ve dolay\u0131s\u0131yla sonu\u00e7lar\u0131na katlan\u0131lacakt\u0131r. Yanl\u0131\u015f se\u00e7iminiz, k\u00f6t\u00fc niyetleriniz ve \u015ferli eylemlerinizden sorumlusunuz ve hesap vereceksiniz."E\u011fer (Allah) dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinizi hidayete erdirirdi" \u015feklinde gelen son ayet sorunu kesin bir surette \u00e7\u00f6zmektedir. Burada denmek istenen \u015fudur: "E\u011fer Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, biz \u015firk ko\u015fmazd\u0131k" \u015feklindeki deliliniz tam de\u011fildir. \u015e\u00f6yle s\u00f6ylenseydi tam olurdu: "Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinize do\u011fru yolu g\u00f6sterirdi." Bir ba\u015fka deyi\u015fle, "Siz kendiniz do\u011fru yolu se\u00e7me niyetinde de\u011filsiniz; siz Allah'\u0131n sizi melekler gibi sapmaz yapmas\u0131n\u0131 istiyorsunuz. Fakat bilmelisiniz ki, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilemi\u015f olsayd\u0131 onu da yapard\u0131. \u015eu kadar ki, O'nun dilemesi bu yolda de\u011fildir. Dolay\u0131s\u0131yla, kendi se\u00e7ti\u011finiz yanl\u0131\u015f yolda sap\u0131p gitmeye b\u0131rakmaktad\u0131r sizi."126. Yani, "E\u011fer onlar a\u011f\u0131r \u015fahadet sorumlulu\u011funu anlar ve insan\u0131n yaln\u0131zca hakk\u0131nda bilgi sahibi oldu\u011fu \u015feye \u015fahitlik yapmas\u0131 gerekti\u011fini kavrarlarsa -aralar\u0131nda yayg\u0131n olan ve \u015fu veya bu yiyece\u011fi, \u015fu veya bu ki\u015fi yiyemez veya yiyebilir gibi- yiyecekler \u00fczerine bizzat kendilerinin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 Allah'\u0131n belirledi\u011fine asla \u015fahitlik etmeyeceklerdir. Fakat, e\u011fer bu ki\u015filer \u015fahitlik etmenin sorumlulu\u011funu kavram\u0131yor ve ak\u0131ls\u0131zca Allah ad\u0131na yalan \u015fahitlikte bulunuyorlarsa, onlar\u0131n b\u00e2t\u0131llar\u0131na sak\u0131n ola ki kar\u0131\u015fmayas\u0131n\u0131z. Onlar\u0131 \u015fahitli\u011fe \u00e7a\u011f\u0131rman\u0131n ger\u00e7ek amac\u0131, e\u011fer varsa do\u011fru ki\u015fileri i\u00e7lerinden se\u00e7ip ay\u0131rmakt\u0131r, yoksa onlar\u0131n b\u00e2t\u0131l \u015fehadetlerini kabul etmeniz i\u00e7in de\u011fildir. \u015eahitlik \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na cevap olarak, aralar\u0131ndaki do\u011fru ki\u015filerin, yapt\u0131klar\u0131n\u0131n ger\u00e7ekten Allah taraf\u0131ndan \u00f6ng\u00f6r\u00fcl\u00fcp g\u00f6r\u00fclmedi\u011fi \u00fczerinde ciddice d\u00fc\u015f\u00fcnmeleri ve bunlar\u0131n Allah taraf\u0131ndan g\u00f6nderildi\u011fine dair herhangi bir delil bulamazlarsa, onlar\u0131 b\u0131rakmalar\u0131 umulmaktad\u0131r."127. Yani, "Rabbinizin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar kendi \u00fczerinize sizin koyduklar\u0131n\u0131z de\u011fildir. Rabbinizin getirdi\u011fi s\u0131n\u0131rlamalar, insan hayat\u0131n\u0131n d\u00fczeni i\u00e7in Allah'\u0131n belirledi\u011fi \u00e7izgilerdir ve bunlar t\u00fcm \u0130l\u00e2h\u00ee Kanunlar\u0131n esas temeli olagelmi\u015ftir." (Bunlar\u0131 \u00c7\u0131k\u0131\u015f, Bl. 20'dekilerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131n) .128. \u0130nsan \u015fu durumlarda \u015firk ko\u015fmu\u015f demektir: (a) \u0130l\u00e2h olarak Allah'tan ba\u015fka bir \u015fey daha kabul ederse; (b) Her bak\u0131mdan ve t\u00fcm kapsam ve ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla yaln\u0131zca Allah'a ait olan s\u0131fatlar\u0131 bir ba\u015fka \u015feye daha verirse; (c) G\u00fc\u00e7 ve kudretinde Allah'a bir ortak daha tan\u0131rsa; (d) Haklar\u0131 konusunda Allah'a bir ba\u015fka ortak daha tan\u0131rsa.a) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Zat\u0131nda Allah'a ortak tan\u0131yan t\u00fcm inan\u00e7 \u015fekilleri -Hristiyanlar\u0131n \u00dc\u00e7lemesi, m\u00fc\u015frik Araplar\u0131n, meleklerin Allah'\u0131n k\u0131zlar\u0131 oldu\u011funa inanmalar\u0131 ve kendi tanr\u0131, tanr\u0131\u00e7a ve y\u00f6netici ailenin \u00fcyelerine il\u00e2hl\u0131k vermeleri gibi- \u015firktir.b) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ve t\u00fcm ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla Allah'a ait s\u0131fatlardan birine veya birka\u00e7\u0131na, ya da tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanan herkes \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f olur. S\u00f6zgelimi, herhangi bir ki\u015fi \u015fu veya bu kimsenin 'gayb' dahil her\u015feyi bildi\u011fine veya her\u015feyi duydu\u011funa, ya da her kusur ve zay\u0131fl\u0131ktan uzak bulunup, Allah gibi yan\u0131lmaz oldu\u011funa inan\u0131rsa, bu ki\u015fi, Allah'a \u015firk ko\u015fmu\u015f olur.c) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin, yaln\u0131zca Allah'a ait g\u00fc\u00e7lerden birine veya tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanmak da \u015firktir. S\u00f6zgelimi, Allah'\u0131n yan\u0131s\u0131ra bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n daha tabiat\u00fcst\u00fc bir yolla yarar veya zarar verebilece\u011fine, ihtiya\u00e7lar\u0131 giderip yard\u0131m edebilece\u011fine, koruyup g\u00f6zetebilece\u011fine, \u00e7a\u011fr\u0131lar\u0131 duyup kaderi tayin edebilece\u011fine veya engelleyebilece\u011fine, ve insan hayat\u0131 i\u00e7in kanun koyabilece\u011fine inanan m\u00fc\u015friktir. B\u00fct\u00fcn bunlar \u0130l\u00e2hl\u0131\u011f\u0131n nitelikleri oldu\u011fundan b\u00f6ylesi inan\u00e7lar \u015firktir.d) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'a ait haklar\u0131n birini veya tamam\u0131n\u0131 bir ba\u015fka ki\u015fiye daha vermek \u015firktir. S\u00f6zgelimi, huzurunda insan\u0131n elleri ba\u011fl\u0131 ayakta durmas\u0131, e\u011filip secdeye varmas\u0131, ad\u0131na adakta ve sunularda bulunmas\u0131 ve y\u00fcceli\u011fi kar\u015f\u0131s\u0131nda \u015f\u00fck\u00fcr i\u015fareti olarak kurban kesmesi Allah'\u0131n insan \u00fczerindeki haklar\u0131ndand\u0131r. Yine, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve g\u00fc\u00e7l\u00fcklerin giderilmesi i\u00e7in yalvar\u0131lma hakk\u0131na sahip olan da yaln\u0131zca Allah't\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde, ibadet edilmeye, y\u00fcceltilmeye ve ba\u011flan\u0131lmaya l\u00e2y\u0131k olan yaln\u0131zca Allah't\u0131r, bir ba\u015fka ki\u015fi ve \u015feyden daha \u00e7ok sevilme hakk\u0131 da yine yaln\u0131zca Allah'a aittir.T\u00fcm di\u011fer sevgiler O'nun sevgisine feda edilmelidir. Yaln\u0131zca O'ndan korkulmal\u0131, a\u00e7\u0131k ve gizli O'na kar\u015f\u0131 gelmekten ka\u00e7\u0131n\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u015earts\u0131z olarak yaln\u0131zca O'na itaat edilmeli ve do\u011fruyu yanl\u0131\u015ftan ay\u0131rman\u0131n tek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olarak yaln\u0131zca O'nun hidayeti kabul edilmeli, ba\u015fkalar\u0131na ancak Allah'a itaatin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde itaat edilmelidir. E\u011fer bu haklardan biri bile Allah'tan ba\u015fkas\u0131na tan\u0131nacak olursa, bu ba\u015fkas\u0131na tanr\u0131 \u00fcnvan\u0131 verilsin-verilmesin, b\u00f6ylesi bir durum Allah'a ortak ko\u015fmakt\u0131r.129. '\u0130hsan' sayg\u0131 g\u00f6sterme, onurland\u0131rma, itaat etme ve anne-babay\u0131 sevindirip kendilerine hizmet etme vs.yi i\u00e7ine al\u0131r. Anne-baban\u0131n bu t\u00fcr haklar\u0131 Kur'an'\u0131n \u00e7e\u015fitli yerlerinde hemen Allah'\u0131n haklar\u0131ndan sonra an\u0131lmaktad\u0131r. Anne-baban\u0131n haklar\u0131n\u0131n yaln\u0131zca Allah hakk\u0131ndan sonra geldi\u011finin ve t\u00fcm di\u011fer insan\u00ee haklar kar\u015f\u0131s\u0131nda \u00f6nceli\u011fi oldu\u011funun a\u00e7\u0131k bir kan\u0131t\u0131d\u0131r bu.130. Arap\u00e7a 'fevahi\u015f' kelimesi \u00e7irkinli\u011fi a\u00e7\u0131k olan her t\u00fcrl\u00fc k\u00f6t\u00fc ve \u00e7irkin davran\u0131\u015f\u0131 ifade eder. Kur'an zina, e\u015f\u00e7insellik, \u00e7\u0131plakl\u0131k, \u00fcvey anne ile evlenme gibi davran\u0131\u015flar\u0131n 'fevhi\u015f'ten oldu\u011funu a\u00e7\u0131klar. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, rivayetlerde (nakledilen hadislerde) h\u0131rs\u0131zl\u0131k, i\u00e7ki ve dilencilik de fuhu\u015f olarak nitelendirilmi\u015ftir. Ayn\u0131 \u015fekilde, t\u00fcm di\u011fer \u00e7irkin i\u015fler de 'fuhu\u015f' olup, \u0130l\u00e2h\u00ee H\u00fck\u00fcm b\u00f6ylesi i\u015flerin a\u00e7\u0131ktan ve gizliden yap\u0131lmamas\u0131n\u0131 emreder.131. Allah'\u0131n temel bir ilke olarak \u00e7i\u011fnenemez k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 insan hayat\u0131n\u0131n kutsall\u0131\u011f\u0131n\u0131n il\u00e2n\u0131d\u0131r bu. Bu ilkenin \u00e7i\u011fnenmesine yol a\u00e7an 'hak'lar Kur'an'da \u00fc\u00e7 tane olup, Hz. Peygamber'de (s.a) bunlara ikisini daha eklemi\u015ftir. \u0130nsan hayat\u0131na k\u0131ymay\u0131 Kur'an \u015fu \u00fc\u00e7 durumda hel\u00e2l tan\u0131r:1) Bir ba\u015fka insan\u0131 kasden \u00f6ld\u00fcrmek.2) Sava\u015f d\u0131\u015f\u0131nda bir se\u00e7enek b\u0131rakmayacak \u015fekilde \u0130sl\u00e2m'a kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmak; \u0130sl\u00e2m'\u0131n hakimiyet ve yerle\u015fmesini engellemeye \u00e7al\u0131\u015fmak.3) \u0130sl\u00e2m\u00ee y\u00f6netimin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k \u00e7\u0131karmak veye \u0130sl\u00e2m\u00ee h\u00fck\u00fcmleri devirmeye giri\u015fmek.Hz. Peygamber (s.a) bunlara \u015fu iki durumu da eklemi\u015ftir:4) Evliyken zina etmek.5) \u0130man\u0131ndan sonra k\u00fcfredip (irtidat) \u0130sl\u00e2m toplumunu terketmek. \u0130nsan\u0131 \u00f6ld\u00fcrmenin hel\u00e2l oldu\u011fu yollar yaln\u0131zca bu be\u015fi olup ister m\u00fcsl\u00fcman, ister z\u0131mm\u00ee (\u0130sl\u00e2m devletinin m\u00fcsl\u00fcman olmayan uyru\u011fu) veya k\u00e2fir olsun, bu be\u015f durum d\u0131\u015f\u0131nda insan\u0131n can\u0131na k\u0131y\u0131lamaz.\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2020-01-02T08:11:26+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/01\/MEVDUD\u0130-TASLAK-1.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"730\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"360\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"9 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/\"},\"author\":{\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\"},\"headline\":\"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER\",\"datePublished\":\"2020-01-02T08:11:26+00:00\",\"dateModified\":\"2020-01-02T08:11:26+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/\"},\"wordCount\":1904,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"articleSection\":[\"G\u00dcNDEM\"],\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/#respond\"]}]},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/\",\"name\":\"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\"},\"datePublished\":\"2020-01-02T08:11:26+00:00\",\"dateModified\":\"2020-01-02T08:11:26+00:00\",\"description\":\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.148- \u015eirk ko\u015fanlar diyecekler ki: \\\"Allah dileseydi ne biz \u015firk ko\u015fard\u0131k, ne de atalar\u0131m\u0131z ve hi\u00e7 bir \u015feyi de haram k\u0131lmazd\u0131k.\\\"(124) Onlardan \u00f6ncekiler de, bizim zorlu-azab\u0131m\u0131z\u0131 tad\u0131ncaya kadar b\u00f6yle yalanlad\u0131lar. De ki: \\\"Sizin yan\u0131n\u0131zda, bize \u00e7\u0131karabilece\u011finiz bir ilim mi var? Siz ancak zanna uymaktas\u0131n\u0131z ve siz ancak zan ve tahminle yalan s\u00f6ylersiniz.\\\"149- De ki: \\\"En '\u00fcst\u00fcn ve apa\u00e7\u0131k' delil Allah'\u0131nd\u0131r. E\u011fer o dileseydi elbette t\u00fcm\u00fcn\u00fcz\u00fc hidayete y\u00f6neltip-iletirdi.\\\"(125)150- De ki: \\\"Ger\u00e7ekten Allah'\u0131n bunu haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131na \u015fehadet edecek \u015fahidlerinizi getirin.\\\" \u015eayet onlar,\u015fehadet edecek olurlarsa sen onlarla birlikte \u015fehadet etme.(126) Ayetlerimizi yalan sayanlar\u0131n ve ahirete inanmayanlar\u0131n heva (istek ve tutku) lar\u0131na uyma; onlar (birtak\u0131m g\u00fc\u00e7leri ve varl\u0131klar\u0131) Rablerine denk tutmaktad\u0131rlar.151- De ki: \\\"Gelin size Rabbinizin neleri haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 okuyay\u0131m:(127) O'na hi\u00e7 bir \u015feyi ortak ko\u015fmay\u0131n,(128) anne-babaya iyilik edin,(129) yoksulluk-endi\u015fesiyle \u00e7ocuklar\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6ld\u00fcrmeyin.-Sizin de, onlar\u0131n da r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131 biz vermekteyiz- \u00c7irkin-k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerin a\u00e7\u0131\u011f\u0131na da, gizli olan\u0131na da yakla\u015fmay\u0131n.(130) Hakka dayal\u0131 olma d\u0131\u015f\u0131nda, Allah'\u0131n (\u00f6ld\u00fcr\u00fclmesini) haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 kimseyi \u00f6ld\u00fcrmeyin. (131) \u0130\u015fte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki ak\u0131l erdirirsiniz.\\\"A\u00c7IKLAMA124. Yani, \\\"M\u00fc\u015frikler su\u00e7lar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in her \u00e7a\u011fda zalimlerin ve canilerin tekrarlad\u0131\u011f\u0131 ayn\u0131 eski \u00f6z\u00fcrleri ileri s\u00fcrecekler ve \\\"Bizim \u015firk ko\u015fup baz\u0131 hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rmam\u0131z Allah'\u0131n dilemesi sonucudur; \u00e7\u00fcnk\u00fc, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilememi\u015f olsayd\u0131 biz hi\u00e7bir zaman bu t\u00fcr \u015feyleri yapamazd\u0131k. Bunlar\u0131 Allah'\u0131n iradesiyle uygunluk i\u00e7inde yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131zdan, demek ki yapt\u0131klar\u0131m\u0131z do\u011frudur. Ve e\u011fer yapt\u0131klar\u0131n\u0131z do\u011fru de\u011filse, bu durumda su\u00e7lanmas\u0131 gereken biz de\u011fil, Allah't\u0131r. Allah'\u0131n dilemesi d\u0131\u015f\u0131nda biz hi\u00e7bir \u015feye g\u00fc\u00e7 yetiremece\u011fimizden, yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 Allah'\u0131n dilemesine ba\u011fl\u0131 olarak yap\u0131yoruz\\\" diyeceklerdir.125. M\u00fc\u015friklerin sakat \u00f6z\u00fcrlerine verilen bu kesin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n anlam\u0131n\u0131 kavramak i\u00e7in onu tahlil etmemiz gerekiyor.1) Her \u00e7a\u011f\u0131n su\u00e7lular\u0131 \u015ferli davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f yollar\u0131n\u0131 hakl\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in \u00f6z\u00fcr olarak her zaman 'Allah iradesi'ni \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015flerdir. Bu onlar\u0131 \u00f6ylesine yanl\u0131\u015flara s\u00fcr\u00fcklemi\u015ftir ki, ger\u00e7e\u011fi reddetmi\u015fler ve sonunda ger\u00e7e\u011fe kar\u015f\u0131 sava\u015fanlar\u0131 yere bat\u0131ran hel\u00e2kle kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.2) Sizin ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcz \u00f6z\u00fcr bilgiye de\u011fil, zan ve tahmine dayal\u0131d\u0131r. Deliliniz b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'\u0131n dilemesi hakk\u0131nda onun bunun s\u00f6yledi\u011finden kaynaklanmaktad\u0131r. Siz Allah'\u0131n insanla ilgili dilemesinin anlam\u0131n\u0131 kavram\u0131yorsunuz. Bu nedenle de, s\u00f6zgelimi bir h\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapsa bunu Allah'\u0131n dilemesiyle yapt\u0131 diye onun h\u0131rs\u0131z say\u0131lmayaca\u011f\u0131na inan\u0131yorsunuz. Oysa ger\u00e7ek \u015fudur: \u0130nsan kendisi i\u00e7in hangi yola se\u00e7erse, Allah bu yolu ona a\u00e7ar; ister \u015f\u00fck\u00fcr, ister nank\u00f6rl\u00fck, ister hidayet, ister del\u00e2let, ister itaat, ister isyan yolu olsun. Sonra Allah insana iyi veya k\u00f6t\u00fc, istedi\u011fini yapmas\u0131na izin verir ve bunun i\u00e7in de evrensel pl\u00e2nlar\u0131na uygun d\u00fc\u015fen arac\u0131 sa\u011flar. Bu y\u00fczden, e\u011fer size ve atalar\u0131n\u0131za \u015firk ko\u015fma ve Allah'\u0131n dilemesi alt\u0131nda hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rma izni verilmi\u015fse, bu hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n yap\u0131lanlar\u0131 onaylad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelmez ve dolay\u0131s\u0131yla sonu\u00e7lar\u0131na katlan\u0131lacakt\u0131r. Yanl\u0131\u015f se\u00e7iminiz, k\u00f6t\u00fc niyetleriniz ve \u015ferli eylemlerinizden sorumlusunuz ve hesap vereceksiniz.\\\"E\u011fer (Allah) dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinizi hidayete erdirirdi\\\" \u015feklinde gelen son ayet sorunu kesin bir surette \u00e7\u00f6zmektedir. Burada denmek istenen \u015fudur: \\\"E\u011fer Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, biz \u015firk ko\u015fmazd\u0131k\\\" \u015feklindeki deliliniz tam de\u011fildir. \u015e\u00f6yle s\u00f6ylenseydi tam olurdu: \\\"Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinize do\u011fru yolu g\u00f6sterirdi.\\\" Bir ba\u015fka deyi\u015fle, \\\"Siz kendiniz do\u011fru yolu se\u00e7me niyetinde de\u011filsiniz; siz Allah'\u0131n sizi melekler gibi sapmaz yapmas\u0131n\u0131 istiyorsunuz. Fakat bilmelisiniz ki, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilemi\u015f olsayd\u0131 onu da yapard\u0131. \u015eu kadar ki, O'nun dilemesi bu yolda de\u011fildir. Dolay\u0131s\u0131yla, kendi se\u00e7ti\u011finiz yanl\u0131\u015f yolda sap\u0131p gitmeye b\u0131rakmaktad\u0131r sizi.\\\"126. Yani, \\\"E\u011fer onlar a\u011f\u0131r \u015fahadet sorumlulu\u011funu anlar ve insan\u0131n yaln\u0131zca hakk\u0131nda bilgi sahibi oldu\u011fu \u015feye \u015fahitlik yapmas\u0131 gerekti\u011fini kavrarlarsa -aralar\u0131nda yayg\u0131n olan ve \u015fu veya bu yiyece\u011fi, \u015fu veya bu ki\u015fi yiyemez veya yiyebilir gibi- yiyecekler \u00fczerine bizzat kendilerinin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 Allah'\u0131n belirledi\u011fine asla \u015fahitlik etmeyeceklerdir. Fakat, e\u011fer bu ki\u015filer \u015fahitlik etmenin sorumlulu\u011funu kavram\u0131yor ve ak\u0131ls\u0131zca Allah ad\u0131na yalan \u015fahitlikte bulunuyorlarsa, onlar\u0131n b\u00e2t\u0131llar\u0131na sak\u0131n ola ki kar\u0131\u015fmayas\u0131n\u0131z. Onlar\u0131 \u015fahitli\u011fe \u00e7a\u011f\u0131rman\u0131n ger\u00e7ek amac\u0131, e\u011fer varsa do\u011fru ki\u015fileri i\u00e7lerinden se\u00e7ip ay\u0131rmakt\u0131r, yoksa onlar\u0131n b\u00e2t\u0131l \u015fehadetlerini kabul etmeniz i\u00e7in de\u011fildir. \u015eahitlik \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na cevap olarak, aralar\u0131ndaki do\u011fru ki\u015filerin, yapt\u0131klar\u0131n\u0131n ger\u00e7ekten Allah taraf\u0131ndan \u00f6ng\u00f6r\u00fcl\u00fcp g\u00f6r\u00fclmedi\u011fi \u00fczerinde ciddice d\u00fc\u015f\u00fcnmeleri ve bunlar\u0131n Allah taraf\u0131ndan g\u00f6nderildi\u011fine dair herhangi bir delil bulamazlarsa, onlar\u0131 b\u0131rakmalar\u0131 umulmaktad\u0131r.\\\"127. Yani, \\\"Rabbinizin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar kendi \u00fczerinize sizin koyduklar\u0131n\u0131z de\u011fildir. Rabbinizin getirdi\u011fi s\u0131n\u0131rlamalar, insan hayat\u0131n\u0131n d\u00fczeni i\u00e7in Allah'\u0131n belirledi\u011fi \u00e7izgilerdir ve bunlar t\u00fcm \u0130l\u00e2h\u00ee Kanunlar\u0131n esas temeli olagelmi\u015ftir.\\\" (Bunlar\u0131 \u00c7\u0131k\u0131\u015f, Bl. 20'dekilerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131n) .128. \u0130nsan \u015fu durumlarda \u015firk ko\u015fmu\u015f demektir: (a) \u0130l\u00e2h olarak Allah'tan ba\u015fka bir \u015fey daha kabul ederse; (b) Her bak\u0131mdan ve t\u00fcm kapsam ve ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla yaln\u0131zca Allah'a ait olan s\u0131fatlar\u0131 bir ba\u015fka \u015feye daha verirse; (c) G\u00fc\u00e7 ve kudretinde Allah'a bir ortak daha tan\u0131rsa; (d) Haklar\u0131 konusunda Allah'a bir ba\u015fka ortak daha tan\u0131rsa.a) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Zat\u0131nda Allah'a ortak tan\u0131yan t\u00fcm inan\u00e7 \u015fekilleri -Hristiyanlar\u0131n \u00dc\u00e7lemesi, m\u00fc\u015frik Araplar\u0131n, meleklerin Allah'\u0131n k\u0131zlar\u0131 oldu\u011funa inanmalar\u0131 ve kendi tanr\u0131, tanr\u0131\u00e7a ve y\u00f6netici ailenin \u00fcyelerine il\u00e2hl\u0131k vermeleri gibi- \u015firktir.b) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ve t\u00fcm ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla Allah'a ait s\u0131fatlardan birine veya birka\u00e7\u0131na, ya da tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanan herkes \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f olur. S\u00f6zgelimi, herhangi bir ki\u015fi \u015fu veya bu kimsenin 'gayb' dahil her\u015feyi bildi\u011fine veya her\u015feyi duydu\u011funa, ya da her kusur ve zay\u0131fl\u0131ktan uzak bulunup, Allah gibi yan\u0131lmaz oldu\u011funa inan\u0131rsa, bu ki\u015fi, Allah'a \u015firk ko\u015fmu\u015f olur.c) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin, yaln\u0131zca Allah'a ait g\u00fc\u00e7lerden birine veya tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanmak da \u015firktir. S\u00f6zgelimi, Allah'\u0131n yan\u0131s\u0131ra bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n daha tabiat\u00fcst\u00fc bir yolla yarar veya zarar verebilece\u011fine, ihtiya\u00e7lar\u0131 giderip yard\u0131m edebilece\u011fine, koruyup g\u00f6zetebilece\u011fine, \u00e7a\u011fr\u0131lar\u0131 duyup kaderi tayin edebilece\u011fine veya engelleyebilece\u011fine, ve insan hayat\u0131 i\u00e7in kanun koyabilece\u011fine inanan m\u00fc\u015friktir. B\u00fct\u00fcn bunlar \u0130l\u00e2hl\u0131\u011f\u0131n nitelikleri oldu\u011fundan b\u00f6ylesi inan\u00e7lar \u015firktir.d) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'a ait haklar\u0131n birini veya tamam\u0131n\u0131 bir ba\u015fka ki\u015fiye daha vermek \u015firktir. S\u00f6zgelimi, huzurunda insan\u0131n elleri ba\u011fl\u0131 ayakta durmas\u0131, e\u011filip secdeye varmas\u0131, ad\u0131na adakta ve sunularda bulunmas\u0131 ve y\u00fcceli\u011fi kar\u015f\u0131s\u0131nda \u015f\u00fck\u00fcr i\u015fareti olarak kurban kesmesi Allah'\u0131n insan \u00fczerindeki haklar\u0131ndand\u0131r. Yine, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve g\u00fc\u00e7l\u00fcklerin giderilmesi i\u00e7in yalvar\u0131lma hakk\u0131na sahip olan da yaln\u0131zca Allah't\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde, ibadet edilmeye, y\u00fcceltilmeye ve ba\u011flan\u0131lmaya l\u00e2y\u0131k olan yaln\u0131zca Allah't\u0131r, bir ba\u015fka ki\u015fi ve \u015feyden daha \u00e7ok sevilme hakk\u0131 da yine yaln\u0131zca Allah'a aittir.T\u00fcm di\u011fer sevgiler O'nun sevgisine feda edilmelidir. Yaln\u0131zca O'ndan korkulmal\u0131, a\u00e7\u0131k ve gizli O'na kar\u015f\u0131 gelmekten ka\u00e7\u0131n\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u015earts\u0131z olarak yaln\u0131zca O'na itaat edilmeli ve do\u011fruyu yanl\u0131\u015ftan ay\u0131rman\u0131n tek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olarak yaln\u0131zca O'nun hidayeti kabul edilmeli, ba\u015fkalar\u0131na ancak Allah'a itaatin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde itaat edilmelidir. E\u011fer bu haklardan biri bile Allah'tan ba\u015fkas\u0131na tan\u0131nacak olursa, bu ba\u015fkas\u0131na tanr\u0131 \u00fcnvan\u0131 verilsin-verilmesin, b\u00f6ylesi bir durum Allah'a ortak ko\u015fmakt\u0131r.129. '\u0130hsan' sayg\u0131 g\u00f6sterme, onurland\u0131rma, itaat etme ve anne-babay\u0131 sevindirip kendilerine hizmet etme vs.yi i\u00e7ine al\u0131r. Anne-baban\u0131n bu t\u00fcr haklar\u0131 Kur'an'\u0131n \u00e7e\u015fitli yerlerinde hemen Allah'\u0131n haklar\u0131ndan sonra an\u0131lmaktad\u0131r. Anne-baban\u0131n haklar\u0131n\u0131n yaln\u0131zca Allah hakk\u0131ndan sonra geldi\u011finin ve t\u00fcm di\u011fer insan\u00ee haklar kar\u015f\u0131s\u0131nda \u00f6nceli\u011fi oldu\u011funun a\u00e7\u0131k bir kan\u0131t\u0131d\u0131r bu.130. Arap\u00e7a 'fevahi\u015f' kelimesi \u00e7irkinli\u011fi a\u00e7\u0131k olan her t\u00fcrl\u00fc k\u00f6t\u00fc ve \u00e7irkin davran\u0131\u015f\u0131 ifade eder. Kur'an zina, e\u015f\u00e7insellik, \u00e7\u0131plakl\u0131k, \u00fcvey anne ile evlenme gibi davran\u0131\u015flar\u0131n 'fevhi\u015f'ten oldu\u011funu a\u00e7\u0131klar. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, rivayetlerde (nakledilen hadislerde) h\u0131rs\u0131zl\u0131k, i\u00e7ki ve dilencilik de fuhu\u015f olarak nitelendirilmi\u015ftir. Ayn\u0131 \u015fekilde, t\u00fcm di\u011fer \u00e7irkin i\u015fler de 'fuhu\u015f' olup, \u0130l\u00e2h\u00ee H\u00fck\u00fcm b\u00f6ylesi i\u015flerin a\u00e7\u0131ktan ve gizliden yap\u0131lmamas\u0131n\u0131 emreder.131. Allah'\u0131n temel bir ilke olarak \u00e7i\u011fnenemez k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 insan hayat\u0131n\u0131n kutsall\u0131\u011f\u0131n\u0131n il\u00e2n\u0131d\u0131r bu. Bu ilkenin \u00e7i\u011fnenmesine yol a\u00e7an 'hak'lar Kur'an'da \u00fc\u00e7 tane olup, Hz. Peygamber'de (s.a) bunlara ikisini daha eklemi\u015ftir. \u0130nsan hayat\u0131na k\u0131ymay\u0131 Kur'an \u015fu \u00fc\u00e7 durumda hel\u00e2l tan\u0131r:1) Bir ba\u015fka insan\u0131 kasden \u00f6ld\u00fcrmek.2) Sava\u015f d\u0131\u015f\u0131nda bir se\u00e7enek b\u0131rakmayacak \u015fekilde \u0130sl\u00e2m'a kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmak; \u0130sl\u00e2m'\u0131n hakimiyet ve yerle\u015fmesini engellemeye \u00e7al\u0131\u015fmak.3) \u0130sl\u00e2m\u00ee y\u00f6netimin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k \u00e7\u0131karmak veye \u0130sl\u00e2m\u00ee h\u00fck\u00fcmleri devirmeye giri\u015fmek.Hz. Peygamber (s.a) bunlara \u015fu iki durumu da eklemi\u015ftir:4) Evliyken zina etmek.5) \u0130man\u0131ndan sonra k\u00fcfredip (irtidat) \u0130sl\u00e2m toplumunu terketmek. \u0130nsan\u0131 \u00f6ld\u00fcrmenin hel\u00e2l oldu\u011fu yollar yaln\u0131zca bu be\u015fi olup ister m\u00fcsl\u00fcman, ister z\u0131mm\u00ee (\u0130sl\u00e2m devletinin m\u00fcsl\u00fcman olmayan uyru\u011fu) veya k\u00e2fir olsun, bu be\u015f durum d\u0131\u015f\u0131nda insan\u0131n can\u0131na k\u0131y\u0131lamaz.\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Ana sayfa\",\"item\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"description\":\"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"width\":244,\"height\":90,\"caption\":\"Ebrar Medya\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\",\"https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/\",\"https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\",\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"caption\":\"EBRAR MEDYA\"},\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.148- \u015eirk ko\u015fanlar diyecekler ki: \"Allah dileseydi ne biz \u015firk ko\u015fard\u0131k, ne de atalar\u0131m\u0131z ve hi\u00e7 bir \u015feyi de haram k\u0131lmazd\u0131k.\"(124) Onlardan \u00f6ncekiler de, bizim zorlu-azab\u0131m\u0131z\u0131 tad\u0131ncaya kadar b\u00f6yle yalanlad\u0131lar. De ki: \"Sizin yan\u0131n\u0131zda, bize \u00e7\u0131karabilece\u011finiz bir ilim mi var? Siz ancak zanna uymaktas\u0131n\u0131z ve siz ancak zan ve tahminle yalan s\u00f6ylersiniz.\"149- De ki: \"En '\u00fcst\u00fcn ve apa\u00e7\u0131k' delil Allah'\u0131nd\u0131r. E\u011fer o dileseydi elbette t\u00fcm\u00fcn\u00fcz\u00fc hidayete y\u00f6neltip-iletirdi.\"(125)150- De ki: \"Ger\u00e7ekten Allah'\u0131n bunu haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131na \u015fehadet edecek \u015fahidlerinizi getirin.\" \u015eayet onlar,\u015fehadet edecek olurlarsa sen onlarla birlikte \u015fehadet etme.(126) Ayetlerimizi yalan sayanlar\u0131n ve ahirete inanmayanlar\u0131n heva (istek ve tutku) lar\u0131na uyma; onlar (birtak\u0131m g\u00fc\u00e7leri ve varl\u0131klar\u0131) Rablerine denk tutmaktad\u0131rlar.151- De ki: \"Gelin size Rabbinizin neleri haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 okuyay\u0131m:(127) O'na hi\u00e7 bir \u015feyi ortak ko\u015fmay\u0131n,(128) anne-babaya iyilik edin,(129) yoksulluk-endi\u015fesiyle \u00e7ocuklar\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6ld\u00fcrmeyin.-Sizin de, onlar\u0131n da r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131 biz vermekteyiz- \u00c7irkin-k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerin a\u00e7\u0131\u011f\u0131na da, gizli olan\u0131na da yakla\u015fmay\u0131n.(130) Hakka dayal\u0131 olma d\u0131\u015f\u0131nda, Allah'\u0131n (\u00f6ld\u00fcr\u00fclmesini) haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 kimseyi \u00f6ld\u00fcrmeyin. (131) \u0130\u015fte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki ak\u0131l erdirirsiniz.\"A\u00c7IKLAMA124. Yani, \"M\u00fc\u015frikler su\u00e7lar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in her \u00e7a\u011fda zalimlerin ve canilerin tekrarlad\u0131\u011f\u0131 ayn\u0131 eski \u00f6z\u00fcrleri ileri s\u00fcrecekler ve \"Bizim \u015firk ko\u015fup baz\u0131 hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rmam\u0131z Allah'\u0131n dilemesi sonucudur; \u00e7\u00fcnk\u00fc, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilememi\u015f olsayd\u0131 biz hi\u00e7bir zaman bu t\u00fcr \u015feyleri yapamazd\u0131k. Bunlar\u0131 Allah'\u0131n iradesiyle uygunluk i\u00e7inde yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131zdan, demek ki yapt\u0131klar\u0131m\u0131z do\u011frudur. Ve e\u011fer yapt\u0131klar\u0131n\u0131z do\u011fru de\u011filse, bu durumda su\u00e7lanmas\u0131 gereken biz de\u011fil, Allah't\u0131r. Allah'\u0131n dilemesi d\u0131\u015f\u0131nda biz hi\u00e7bir \u015feye g\u00fc\u00e7 yetiremece\u011fimizden, yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 Allah'\u0131n dilemesine ba\u011fl\u0131 olarak yap\u0131yoruz\" diyeceklerdir.125. M\u00fc\u015friklerin sakat \u00f6z\u00fcrlerine verilen bu kesin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n anlam\u0131n\u0131 kavramak i\u00e7in onu tahlil etmemiz gerekiyor.1) Her \u00e7a\u011f\u0131n su\u00e7lular\u0131 \u015ferli davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f yollar\u0131n\u0131 hakl\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in \u00f6z\u00fcr olarak her zaman 'Allah iradesi'ni \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015flerdir. Bu onlar\u0131 \u00f6ylesine yanl\u0131\u015flara s\u00fcr\u00fcklemi\u015ftir ki, ger\u00e7e\u011fi reddetmi\u015fler ve sonunda ger\u00e7e\u011fe kar\u015f\u0131 sava\u015fanlar\u0131 yere bat\u0131ran hel\u00e2kle kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.2) Sizin ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcz \u00f6z\u00fcr bilgiye de\u011fil, zan ve tahmine dayal\u0131d\u0131r. Deliliniz b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'\u0131n dilemesi hakk\u0131nda onun bunun s\u00f6yledi\u011finden kaynaklanmaktad\u0131r. Siz Allah'\u0131n insanla ilgili dilemesinin anlam\u0131n\u0131 kavram\u0131yorsunuz. Bu nedenle de, s\u00f6zgelimi bir h\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapsa bunu Allah'\u0131n dilemesiyle yapt\u0131 diye onun h\u0131rs\u0131z say\u0131lmayaca\u011f\u0131na inan\u0131yorsunuz. Oysa ger\u00e7ek \u015fudur: \u0130nsan kendisi i\u00e7in hangi yola se\u00e7erse, Allah bu yolu ona a\u00e7ar; ister \u015f\u00fck\u00fcr, ister nank\u00f6rl\u00fck, ister hidayet, ister del\u00e2let, ister itaat, ister isyan yolu olsun. Sonra Allah insana iyi veya k\u00f6t\u00fc, istedi\u011fini yapmas\u0131na izin verir ve bunun i\u00e7in de evrensel pl\u00e2nlar\u0131na uygun d\u00fc\u015fen arac\u0131 sa\u011flar. Bu y\u00fczden, e\u011fer size ve atalar\u0131n\u0131za \u015firk ko\u015fma ve Allah'\u0131n dilemesi alt\u0131nda hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rma izni verilmi\u015fse, bu hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n yap\u0131lanlar\u0131 onaylad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelmez ve dolay\u0131s\u0131yla sonu\u00e7lar\u0131na katlan\u0131lacakt\u0131r. Yanl\u0131\u015f se\u00e7iminiz, k\u00f6t\u00fc niyetleriniz ve \u015ferli eylemlerinizden sorumlusunuz ve hesap vereceksiniz.\"E\u011fer (Allah) dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinizi hidayete erdirirdi\" \u015feklinde gelen son ayet sorunu kesin bir surette \u00e7\u00f6zmektedir. Burada denmek istenen \u015fudur: \"E\u011fer Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, biz \u015firk ko\u015fmazd\u0131k\" \u015feklindeki deliliniz tam de\u011fildir. \u015e\u00f6yle s\u00f6ylenseydi tam olurdu: \"Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinize do\u011fru yolu g\u00f6sterirdi.\" Bir ba\u015fka deyi\u015fle, \"Siz kendiniz do\u011fru yolu se\u00e7me niyetinde de\u011filsiniz; siz Allah'\u0131n sizi melekler gibi sapmaz yapmas\u0131n\u0131 istiyorsunuz. Fakat bilmelisiniz ki, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilemi\u015f olsayd\u0131 onu da yapard\u0131. \u015eu kadar ki, O'nun dilemesi bu yolda de\u011fildir. Dolay\u0131s\u0131yla, kendi se\u00e7ti\u011finiz yanl\u0131\u015f yolda sap\u0131p gitmeye b\u0131rakmaktad\u0131r sizi.\"126. Yani, \"E\u011fer onlar a\u011f\u0131r \u015fahadet sorumlulu\u011funu anlar ve insan\u0131n yaln\u0131zca hakk\u0131nda bilgi sahibi oldu\u011fu \u015feye \u015fahitlik yapmas\u0131 gerekti\u011fini kavrarlarsa -aralar\u0131nda yayg\u0131n olan ve \u015fu veya bu yiyece\u011fi, \u015fu veya bu ki\u015fi yiyemez veya yiyebilir gibi- yiyecekler \u00fczerine bizzat kendilerinin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 Allah'\u0131n belirledi\u011fine asla \u015fahitlik etmeyeceklerdir. Fakat, e\u011fer bu ki\u015filer \u015fahitlik etmenin sorumlulu\u011funu kavram\u0131yor ve ak\u0131ls\u0131zca Allah ad\u0131na yalan \u015fahitlikte bulunuyorlarsa, onlar\u0131n b\u00e2t\u0131llar\u0131na sak\u0131n ola ki kar\u0131\u015fmayas\u0131n\u0131z. Onlar\u0131 \u015fahitli\u011fe \u00e7a\u011f\u0131rman\u0131n ger\u00e7ek amac\u0131, e\u011fer varsa do\u011fru ki\u015fileri i\u00e7lerinden se\u00e7ip ay\u0131rmakt\u0131r, yoksa onlar\u0131n b\u00e2t\u0131l \u015fehadetlerini kabul etmeniz i\u00e7in de\u011fildir. \u015eahitlik \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na cevap olarak, aralar\u0131ndaki do\u011fru ki\u015filerin, yapt\u0131klar\u0131n\u0131n ger\u00e7ekten Allah taraf\u0131ndan \u00f6ng\u00f6r\u00fcl\u00fcp g\u00f6r\u00fclmedi\u011fi \u00fczerinde ciddice d\u00fc\u015f\u00fcnmeleri ve bunlar\u0131n Allah taraf\u0131ndan g\u00f6nderildi\u011fine dair herhangi bir delil bulamazlarsa, onlar\u0131 b\u0131rakmalar\u0131 umulmaktad\u0131r.\"127. Yani, \"Rabbinizin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar kendi \u00fczerinize sizin koyduklar\u0131n\u0131z de\u011fildir. Rabbinizin getirdi\u011fi s\u0131n\u0131rlamalar, insan hayat\u0131n\u0131n d\u00fczeni i\u00e7in Allah'\u0131n belirledi\u011fi \u00e7izgilerdir ve bunlar t\u00fcm \u0130l\u00e2h\u00ee Kanunlar\u0131n esas temeli olagelmi\u015ftir.\" (Bunlar\u0131 \u00c7\u0131k\u0131\u015f, Bl. 20'dekilerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131n) .128. \u0130nsan \u015fu durumlarda \u015firk ko\u015fmu\u015f demektir: (a) \u0130l\u00e2h olarak Allah'tan ba\u015fka bir \u015fey daha kabul ederse; (b) Her bak\u0131mdan ve t\u00fcm kapsam ve ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla yaln\u0131zca Allah'a ait olan s\u0131fatlar\u0131 bir ba\u015fka \u015feye daha verirse; (c) G\u00fc\u00e7 ve kudretinde Allah'a bir ortak daha tan\u0131rsa; (d) Haklar\u0131 konusunda Allah'a bir ba\u015fka ortak daha tan\u0131rsa.a) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Zat\u0131nda Allah'a ortak tan\u0131yan t\u00fcm inan\u00e7 \u015fekilleri -Hristiyanlar\u0131n \u00dc\u00e7lemesi, m\u00fc\u015frik Araplar\u0131n, meleklerin Allah'\u0131n k\u0131zlar\u0131 oldu\u011funa inanmalar\u0131 ve kendi tanr\u0131, tanr\u0131\u00e7a ve y\u00f6netici ailenin \u00fcyelerine il\u00e2hl\u0131k vermeleri gibi- \u015firktir.b) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ve t\u00fcm ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla Allah'a ait s\u0131fatlardan birine veya birka\u00e7\u0131na, ya da tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanan herkes \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f olur. S\u00f6zgelimi, herhangi bir ki\u015fi \u015fu veya bu kimsenin 'gayb' dahil her\u015feyi bildi\u011fine veya her\u015feyi duydu\u011funa, ya da her kusur ve zay\u0131fl\u0131ktan uzak bulunup, Allah gibi yan\u0131lmaz oldu\u011funa inan\u0131rsa, bu ki\u015fi, Allah'a \u015firk ko\u015fmu\u015f olur.c) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin, yaln\u0131zca Allah'a ait g\u00fc\u00e7lerden birine veya tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanmak da \u015firktir. S\u00f6zgelimi, Allah'\u0131n yan\u0131s\u0131ra bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n daha tabiat\u00fcst\u00fc bir yolla yarar veya zarar verebilece\u011fine, ihtiya\u00e7lar\u0131 giderip yard\u0131m edebilece\u011fine, koruyup g\u00f6zetebilece\u011fine, \u00e7a\u011fr\u0131lar\u0131 duyup kaderi tayin edebilece\u011fine veya engelleyebilece\u011fine, ve insan hayat\u0131 i\u00e7in kanun koyabilece\u011fine inanan m\u00fc\u015friktir. B\u00fct\u00fcn bunlar \u0130l\u00e2hl\u0131\u011f\u0131n nitelikleri oldu\u011fundan b\u00f6ylesi inan\u00e7lar \u015firktir.d) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'a ait haklar\u0131n birini veya tamam\u0131n\u0131 bir ba\u015fka ki\u015fiye daha vermek \u015firktir. S\u00f6zgelimi, huzurunda insan\u0131n elleri ba\u011fl\u0131 ayakta durmas\u0131, e\u011filip secdeye varmas\u0131, ad\u0131na adakta ve sunularda bulunmas\u0131 ve y\u00fcceli\u011fi kar\u015f\u0131s\u0131nda \u015f\u00fck\u00fcr i\u015fareti olarak kurban kesmesi Allah'\u0131n insan \u00fczerindeki haklar\u0131ndand\u0131r. Yine, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve g\u00fc\u00e7l\u00fcklerin giderilmesi i\u00e7in yalvar\u0131lma hakk\u0131na sahip olan da yaln\u0131zca Allah't\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde, ibadet edilmeye, y\u00fcceltilmeye ve ba\u011flan\u0131lmaya l\u00e2y\u0131k olan yaln\u0131zca Allah't\u0131r, bir ba\u015fka ki\u015fi ve \u015feyden daha \u00e7ok sevilme hakk\u0131 da yine yaln\u0131zca Allah'a aittir.T\u00fcm di\u011fer sevgiler O'nun sevgisine feda edilmelidir. Yaln\u0131zca O'ndan korkulmal\u0131, a\u00e7\u0131k ve gizli O'na kar\u015f\u0131 gelmekten ka\u00e7\u0131n\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u015earts\u0131z olarak yaln\u0131zca O'na itaat edilmeli ve do\u011fruyu yanl\u0131\u015ftan ay\u0131rman\u0131n tek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olarak yaln\u0131zca O'nun hidayeti kabul edilmeli, ba\u015fkalar\u0131na ancak Allah'a itaatin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde itaat edilmelidir. E\u011fer bu haklardan biri bile Allah'tan ba\u015fkas\u0131na tan\u0131nacak olursa, bu ba\u015fkas\u0131na tanr\u0131 \u00fcnvan\u0131 verilsin-verilmesin, b\u00f6ylesi bir durum Allah'a ortak ko\u015fmakt\u0131r.129. '\u0130hsan' sayg\u0131 g\u00f6sterme, onurland\u0131rma, itaat etme ve anne-babay\u0131 sevindirip kendilerine hizmet etme vs.yi i\u00e7ine al\u0131r. Anne-baban\u0131n bu t\u00fcr haklar\u0131 Kur'an'\u0131n \u00e7e\u015fitli yerlerinde hemen Allah'\u0131n haklar\u0131ndan sonra an\u0131lmaktad\u0131r. Anne-baban\u0131n haklar\u0131n\u0131n yaln\u0131zca Allah hakk\u0131ndan sonra geldi\u011finin ve t\u00fcm di\u011fer insan\u00ee haklar kar\u015f\u0131s\u0131nda \u00f6nceli\u011fi oldu\u011funun a\u00e7\u0131k bir kan\u0131t\u0131d\u0131r bu.130. Arap\u00e7a 'fevahi\u015f' kelimesi \u00e7irkinli\u011fi a\u00e7\u0131k olan her t\u00fcrl\u00fc k\u00f6t\u00fc ve \u00e7irkin davran\u0131\u015f\u0131 ifade eder. Kur'an zina, e\u015f\u00e7insellik, \u00e7\u0131plakl\u0131k, \u00fcvey anne ile evlenme gibi davran\u0131\u015flar\u0131n 'fevhi\u015f'ten oldu\u011funu a\u00e7\u0131klar. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, rivayetlerde (nakledilen hadislerde) h\u0131rs\u0131zl\u0131k, i\u00e7ki ve dilencilik de fuhu\u015f olarak nitelendirilmi\u015ftir. Ayn\u0131 \u015fekilde, t\u00fcm di\u011fer \u00e7irkin i\u015fler de 'fuhu\u015f' olup, \u0130l\u00e2h\u00ee H\u00fck\u00fcm b\u00f6ylesi i\u015flerin a\u00e7\u0131ktan ve gizliden yap\u0131lmamas\u0131n\u0131 emreder.131. Allah'\u0131n temel bir ilke olarak \u00e7i\u011fnenemez k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 insan hayat\u0131n\u0131n kutsall\u0131\u011f\u0131n\u0131n il\u00e2n\u0131d\u0131r bu. Bu ilkenin \u00e7i\u011fnenmesine yol a\u00e7an 'hak'lar Kur'an'da \u00fc\u00e7 tane olup, Hz. Peygamber'de (s.a) bunlara ikisini daha eklemi\u015ftir. \u0130nsan hayat\u0131na k\u0131ymay\u0131 Kur'an \u015fu \u00fc\u00e7 durumda hel\u00e2l tan\u0131r:1) Bir ba\u015fka insan\u0131 kasden \u00f6ld\u00fcrmek.2) Sava\u015f d\u0131\u015f\u0131nda bir se\u00e7enek b\u0131rakmayacak \u015fekilde \u0130sl\u00e2m'a kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmak; \u0130sl\u00e2m'\u0131n hakimiyet ve yerle\u015fmesini engellemeye \u00e7al\u0131\u015fmak.3) \u0130sl\u00e2m\u00ee y\u00f6netimin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k \u00e7\u0131karmak veye \u0130sl\u00e2m\u00ee h\u00fck\u00fcmleri devirmeye giri\u015fmek.Hz. Peygamber (s.a) bunlara \u015fu iki durumu da eklemi\u015ftir:4) Evliyken zina etmek.5) \u0130man\u0131ndan sonra k\u00fcfredip (irtidat) \u0130sl\u00e2m toplumunu terketmek. \u0130nsan\u0131 \u00f6ld\u00fcrmenin hel\u00e2l oldu\u011fu yollar yaln\u0131zca bu be\u015fi olup ister m\u00fcsl\u00fcman, ister z\u0131mm\u00ee (\u0130sl\u00e2m devletinin m\u00fcsl\u00fcman olmayan uyru\u011fu) veya k\u00e2fir olsun, bu be\u015f durum d\u0131\u015f\u0131nda insan\u0131n can\u0131na k\u0131y\u0131lamaz.","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya","og_description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.148- \u015eirk ko\u015fanlar diyecekler ki: \"Allah dileseydi ne biz \u015firk ko\u015fard\u0131k, ne de atalar\u0131m\u0131z ve hi\u00e7 bir \u015feyi de haram k\u0131lmazd\u0131k.\"(124) Onlardan \u00f6ncekiler de, bizim zorlu-azab\u0131m\u0131z\u0131 tad\u0131ncaya kadar b\u00f6yle yalanlad\u0131lar. De ki: \"Sizin yan\u0131n\u0131zda, bize \u00e7\u0131karabilece\u011finiz bir ilim mi var? Siz ancak zanna uymaktas\u0131n\u0131z ve siz ancak zan ve tahminle yalan s\u00f6ylersiniz.\"149- De ki: \"En '\u00fcst\u00fcn ve apa\u00e7\u0131k' delil Allah'\u0131nd\u0131r. E\u011fer o dileseydi elbette t\u00fcm\u00fcn\u00fcz\u00fc hidayete y\u00f6neltip-iletirdi.\"(125)150- De ki: \"Ger\u00e7ekten Allah'\u0131n bunu haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131na \u015fehadet edecek \u015fahidlerinizi getirin.\" \u015eayet onlar,\u015fehadet edecek olurlarsa sen onlarla birlikte \u015fehadet etme.(126) Ayetlerimizi yalan sayanlar\u0131n ve ahirete inanmayanlar\u0131n heva (istek ve tutku) lar\u0131na uyma; onlar (birtak\u0131m g\u00fc\u00e7leri ve varl\u0131klar\u0131) Rablerine denk tutmaktad\u0131rlar.151- De ki: \"Gelin size Rabbinizin neleri haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 okuyay\u0131m:(127) O'na hi\u00e7 bir \u015feyi ortak ko\u015fmay\u0131n,(128) anne-babaya iyilik edin,(129) yoksulluk-endi\u015fesiyle \u00e7ocuklar\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6ld\u00fcrmeyin.-Sizin de, onlar\u0131n da r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131 biz vermekteyiz- \u00c7irkin-k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerin a\u00e7\u0131\u011f\u0131na da, gizli olan\u0131na da yakla\u015fmay\u0131n.(130) Hakka dayal\u0131 olma d\u0131\u015f\u0131nda, Allah'\u0131n (\u00f6ld\u00fcr\u00fclmesini) haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 kimseyi \u00f6ld\u00fcrmeyin. (131) \u0130\u015fte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki ak\u0131l erdirirsiniz.\"A\u00c7IKLAMA124. Yani, \"M\u00fc\u015frikler su\u00e7lar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in her \u00e7a\u011fda zalimlerin ve canilerin tekrarlad\u0131\u011f\u0131 ayn\u0131 eski \u00f6z\u00fcrleri ileri s\u00fcrecekler ve \"Bizim \u015firk ko\u015fup baz\u0131 hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rmam\u0131z Allah'\u0131n dilemesi sonucudur; \u00e7\u00fcnk\u00fc, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilememi\u015f olsayd\u0131 biz hi\u00e7bir zaman bu t\u00fcr \u015feyleri yapamazd\u0131k. Bunlar\u0131 Allah'\u0131n iradesiyle uygunluk i\u00e7inde yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131zdan, demek ki yapt\u0131klar\u0131m\u0131z do\u011frudur. Ve e\u011fer yapt\u0131klar\u0131n\u0131z do\u011fru de\u011filse, bu durumda su\u00e7lanmas\u0131 gereken biz de\u011fil, Allah't\u0131r. Allah'\u0131n dilemesi d\u0131\u015f\u0131nda biz hi\u00e7bir \u015feye g\u00fc\u00e7 yetiremece\u011fimizden, yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 Allah'\u0131n dilemesine ba\u011fl\u0131 olarak yap\u0131yoruz\" diyeceklerdir.125. M\u00fc\u015friklerin sakat \u00f6z\u00fcrlerine verilen bu kesin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n anlam\u0131n\u0131 kavramak i\u00e7in onu tahlil etmemiz gerekiyor.1) Her \u00e7a\u011f\u0131n su\u00e7lular\u0131 \u015ferli davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f yollar\u0131n\u0131 hakl\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in \u00f6z\u00fcr olarak her zaman 'Allah iradesi'ni \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015flerdir. Bu onlar\u0131 \u00f6ylesine yanl\u0131\u015flara s\u00fcr\u00fcklemi\u015ftir ki, ger\u00e7e\u011fi reddetmi\u015fler ve sonunda ger\u00e7e\u011fe kar\u015f\u0131 sava\u015fanlar\u0131 yere bat\u0131ran hel\u00e2kle kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.2) Sizin ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcz \u00f6z\u00fcr bilgiye de\u011fil, zan ve tahmine dayal\u0131d\u0131r. Deliliniz b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'\u0131n dilemesi hakk\u0131nda onun bunun s\u00f6yledi\u011finden kaynaklanmaktad\u0131r. Siz Allah'\u0131n insanla ilgili dilemesinin anlam\u0131n\u0131 kavram\u0131yorsunuz. Bu nedenle de, s\u00f6zgelimi bir h\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapsa bunu Allah'\u0131n dilemesiyle yapt\u0131 diye onun h\u0131rs\u0131z say\u0131lmayaca\u011f\u0131na inan\u0131yorsunuz. Oysa ger\u00e7ek \u015fudur: \u0130nsan kendisi i\u00e7in hangi yola se\u00e7erse, Allah bu yolu ona a\u00e7ar; ister \u015f\u00fck\u00fcr, ister nank\u00f6rl\u00fck, ister hidayet, ister del\u00e2let, ister itaat, ister isyan yolu olsun. Sonra Allah insana iyi veya k\u00f6t\u00fc, istedi\u011fini yapmas\u0131na izin verir ve bunun i\u00e7in de evrensel pl\u00e2nlar\u0131na uygun d\u00fc\u015fen arac\u0131 sa\u011flar. Bu y\u00fczden, e\u011fer size ve atalar\u0131n\u0131za \u015firk ko\u015fma ve Allah'\u0131n dilemesi alt\u0131nda hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rma izni verilmi\u015fse, bu hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n yap\u0131lanlar\u0131 onaylad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelmez ve dolay\u0131s\u0131yla sonu\u00e7lar\u0131na katlan\u0131lacakt\u0131r. Yanl\u0131\u015f se\u00e7iminiz, k\u00f6t\u00fc niyetleriniz ve \u015ferli eylemlerinizden sorumlusunuz ve hesap vereceksiniz.\"E\u011fer (Allah) dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinizi hidayete erdirirdi\" \u015feklinde gelen son ayet sorunu kesin bir surette \u00e7\u00f6zmektedir. Burada denmek istenen \u015fudur: \"E\u011fer Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, biz \u015firk ko\u015fmazd\u0131k\" \u015feklindeki deliliniz tam de\u011fildir. \u015e\u00f6yle s\u00f6ylenseydi tam olurdu: \"Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinize do\u011fru yolu g\u00f6sterirdi.\" Bir ba\u015fka deyi\u015fle, \"Siz kendiniz do\u011fru yolu se\u00e7me niyetinde de\u011filsiniz; siz Allah'\u0131n sizi melekler gibi sapmaz yapmas\u0131n\u0131 istiyorsunuz. Fakat bilmelisiniz ki, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilemi\u015f olsayd\u0131 onu da yapard\u0131. \u015eu kadar ki, O'nun dilemesi bu yolda de\u011fildir. Dolay\u0131s\u0131yla, kendi se\u00e7ti\u011finiz yanl\u0131\u015f yolda sap\u0131p gitmeye b\u0131rakmaktad\u0131r sizi.\"126. Yani, \"E\u011fer onlar a\u011f\u0131r \u015fahadet sorumlulu\u011funu anlar ve insan\u0131n yaln\u0131zca hakk\u0131nda bilgi sahibi oldu\u011fu \u015feye \u015fahitlik yapmas\u0131 gerekti\u011fini kavrarlarsa -aralar\u0131nda yayg\u0131n olan ve \u015fu veya bu yiyece\u011fi, \u015fu veya bu ki\u015fi yiyemez veya yiyebilir gibi- yiyecekler \u00fczerine bizzat kendilerinin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 Allah'\u0131n belirledi\u011fine asla \u015fahitlik etmeyeceklerdir. Fakat, e\u011fer bu ki\u015filer \u015fahitlik etmenin sorumlulu\u011funu kavram\u0131yor ve ak\u0131ls\u0131zca Allah ad\u0131na yalan \u015fahitlikte bulunuyorlarsa, onlar\u0131n b\u00e2t\u0131llar\u0131na sak\u0131n ola ki kar\u0131\u015fmayas\u0131n\u0131z. Onlar\u0131 \u015fahitli\u011fe \u00e7a\u011f\u0131rman\u0131n ger\u00e7ek amac\u0131, e\u011fer varsa do\u011fru ki\u015fileri i\u00e7lerinden se\u00e7ip ay\u0131rmakt\u0131r, yoksa onlar\u0131n b\u00e2t\u0131l \u015fehadetlerini kabul etmeniz i\u00e7in de\u011fildir. \u015eahitlik \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na cevap olarak, aralar\u0131ndaki do\u011fru ki\u015filerin, yapt\u0131klar\u0131n\u0131n ger\u00e7ekten Allah taraf\u0131ndan \u00f6ng\u00f6r\u00fcl\u00fcp g\u00f6r\u00fclmedi\u011fi \u00fczerinde ciddice d\u00fc\u015f\u00fcnmeleri ve bunlar\u0131n Allah taraf\u0131ndan g\u00f6nderildi\u011fine dair herhangi bir delil bulamazlarsa, onlar\u0131 b\u0131rakmalar\u0131 umulmaktad\u0131r.\"127. Yani, \"Rabbinizin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar kendi \u00fczerinize sizin koyduklar\u0131n\u0131z de\u011fildir. Rabbinizin getirdi\u011fi s\u0131n\u0131rlamalar, insan hayat\u0131n\u0131n d\u00fczeni i\u00e7in Allah'\u0131n belirledi\u011fi \u00e7izgilerdir ve bunlar t\u00fcm \u0130l\u00e2h\u00ee Kanunlar\u0131n esas temeli olagelmi\u015ftir.\" (Bunlar\u0131 \u00c7\u0131k\u0131\u015f, Bl. 20'dekilerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131n) .128. \u0130nsan \u015fu durumlarda \u015firk ko\u015fmu\u015f demektir: (a) \u0130l\u00e2h olarak Allah'tan ba\u015fka bir \u015fey daha kabul ederse; (b) Her bak\u0131mdan ve t\u00fcm kapsam ve ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla yaln\u0131zca Allah'a ait olan s\u0131fatlar\u0131 bir ba\u015fka \u015feye daha verirse; (c) G\u00fc\u00e7 ve kudretinde Allah'a bir ortak daha tan\u0131rsa; (d) Haklar\u0131 konusunda Allah'a bir ba\u015fka ortak daha tan\u0131rsa.a) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Zat\u0131nda Allah'a ortak tan\u0131yan t\u00fcm inan\u00e7 \u015fekilleri -Hristiyanlar\u0131n \u00dc\u00e7lemesi, m\u00fc\u015frik Araplar\u0131n, meleklerin Allah'\u0131n k\u0131zlar\u0131 oldu\u011funa inanmalar\u0131 ve kendi tanr\u0131, tanr\u0131\u00e7a ve y\u00f6netici ailenin \u00fcyelerine il\u00e2hl\u0131k vermeleri gibi- \u015firktir.b) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ve t\u00fcm ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla Allah'a ait s\u0131fatlardan birine veya birka\u00e7\u0131na, ya da tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanan herkes \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f olur. S\u00f6zgelimi, herhangi bir ki\u015fi \u015fu veya bu kimsenin 'gayb' dahil her\u015feyi bildi\u011fine veya her\u015feyi duydu\u011funa, ya da her kusur ve zay\u0131fl\u0131ktan uzak bulunup, Allah gibi yan\u0131lmaz oldu\u011funa inan\u0131rsa, bu ki\u015fi, Allah'a \u015firk ko\u015fmu\u015f olur.c) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin, yaln\u0131zca Allah'a ait g\u00fc\u00e7lerden birine veya tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanmak da \u015firktir. S\u00f6zgelimi, Allah'\u0131n yan\u0131s\u0131ra bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n daha tabiat\u00fcst\u00fc bir yolla yarar veya zarar verebilece\u011fine, ihtiya\u00e7lar\u0131 giderip yard\u0131m edebilece\u011fine, koruyup g\u00f6zetebilece\u011fine, \u00e7a\u011fr\u0131lar\u0131 duyup kaderi tayin edebilece\u011fine veya engelleyebilece\u011fine, ve insan hayat\u0131 i\u00e7in kanun koyabilece\u011fine inanan m\u00fc\u015friktir. B\u00fct\u00fcn bunlar \u0130l\u00e2hl\u0131\u011f\u0131n nitelikleri oldu\u011fundan b\u00f6ylesi inan\u00e7lar \u015firktir.d) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'a ait haklar\u0131n birini veya tamam\u0131n\u0131 bir ba\u015fka ki\u015fiye daha vermek \u015firktir. S\u00f6zgelimi, huzurunda insan\u0131n elleri ba\u011fl\u0131 ayakta durmas\u0131, e\u011filip secdeye varmas\u0131, ad\u0131na adakta ve sunularda bulunmas\u0131 ve y\u00fcceli\u011fi kar\u015f\u0131s\u0131nda \u015f\u00fck\u00fcr i\u015fareti olarak kurban kesmesi Allah'\u0131n insan \u00fczerindeki haklar\u0131ndand\u0131r. Yine, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve g\u00fc\u00e7l\u00fcklerin giderilmesi i\u00e7in yalvar\u0131lma hakk\u0131na sahip olan da yaln\u0131zca Allah't\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde, ibadet edilmeye, y\u00fcceltilmeye ve ba\u011flan\u0131lmaya l\u00e2y\u0131k olan yaln\u0131zca Allah't\u0131r, bir ba\u015fka ki\u015fi ve \u015feyden daha \u00e7ok sevilme hakk\u0131 da yine yaln\u0131zca Allah'a aittir.T\u00fcm di\u011fer sevgiler O'nun sevgisine feda edilmelidir. Yaln\u0131zca O'ndan korkulmal\u0131, a\u00e7\u0131k ve gizli O'na kar\u015f\u0131 gelmekten ka\u00e7\u0131n\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u015earts\u0131z olarak yaln\u0131zca O'na itaat edilmeli ve do\u011fruyu yanl\u0131\u015ftan ay\u0131rman\u0131n tek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olarak yaln\u0131zca O'nun hidayeti kabul edilmeli, ba\u015fkalar\u0131na ancak Allah'a itaatin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde itaat edilmelidir. E\u011fer bu haklardan biri bile Allah'tan ba\u015fkas\u0131na tan\u0131nacak olursa, bu ba\u015fkas\u0131na tanr\u0131 \u00fcnvan\u0131 verilsin-verilmesin, b\u00f6ylesi bir durum Allah'a ortak ko\u015fmakt\u0131r.129. '\u0130hsan' sayg\u0131 g\u00f6sterme, onurland\u0131rma, itaat etme ve anne-babay\u0131 sevindirip kendilerine hizmet etme vs.yi i\u00e7ine al\u0131r. Anne-baban\u0131n bu t\u00fcr haklar\u0131 Kur'an'\u0131n \u00e7e\u015fitli yerlerinde hemen Allah'\u0131n haklar\u0131ndan sonra an\u0131lmaktad\u0131r. Anne-baban\u0131n haklar\u0131n\u0131n yaln\u0131zca Allah hakk\u0131ndan sonra geldi\u011finin ve t\u00fcm di\u011fer insan\u00ee haklar kar\u015f\u0131s\u0131nda \u00f6nceli\u011fi oldu\u011funun a\u00e7\u0131k bir kan\u0131t\u0131d\u0131r bu.130. Arap\u00e7a 'fevahi\u015f' kelimesi \u00e7irkinli\u011fi a\u00e7\u0131k olan her t\u00fcrl\u00fc k\u00f6t\u00fc ve \u00e7irkin davran\u0131\u015f\u0131 ifade eder. Kur'an zina, e\u015f\u00e7insellik, \u00e7\u0131plakl\u0131k, \u00fcvey anne ile evlenme gibi davran\u0131\u015flar\u0131n 'fevhi\u015f'ten oldu\u011funu a\u00e7\u0131klar. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, rivayetlerde (nakledilen hadislerde) h\u0131rs\u0131zl\u0131k, i\u00e7ki ve dilencilik de fuhu\u015f olarak nitelendirilmi\u015ftir. Ayn\u0131 \u015fekilde, t\u00fcm di\u011fer \u00e7irkin i\u015fler de 'fuhu\u015f' olup, \u0130l\u00e2h\u00ee H\u00fck\u00fcm b\u00f6ylesi i\u015flerin a\u00e7\u0131ktan ve gizliden yap\u0131lmamas\u0131n\u0131 emreder.131. Allah'\u0131n temel bir ilke olarak \u00e7i\u011fnenemez k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 insan hayat\u0131n\u0131n kutsall\u0131\u011f\u0131n\u0131n il\u00e2n\u0131d\u0131r bu. Bu ilkenin \u00e7i\u011fnenmesine yol a\u00e7an 'hak'lar Kur'an'da \u00fc\u00e7 tane olup, Hz. Peygamber'de (s.a) bunlara ikisini daha eklemi\u015ftir. \u0130nsan hayat\u0131na k\u0131ymay\u0131 Kur'an \u015fu \u00fc\u00e7 durumda hel\u00e2l tan\u0131r:1) Bir ba\u015fka insan\u0131 kasden \u00f6ld\u00fcrmek.2) Sava\u015f d\u0131\u015f\u0131nda bir se\u00e7enek b\u0131rakmayacak \u015fekilde \u0130sl\u00e2m'a kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmak; \u0130sl\u00e2m'\u0131n hakimiyet ve yerle\u015fmesini engellemeye \u00e7al\u0131\u015fmak.3) \u0130sl\u00e2m\u00ee y\u00f6netimin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k \u00e7\u0131karmak veye \u0130sl\u00e2m\u00ee h\u00fck\u00fcmleri devirmeye giri\u015fmek.Hz. Peygamber (s.a) bunlara \u015fu iki durumu da eklemi\u015ftir:4) Evliyken zina etmek.5) \u0130man\u0131ndan sonra k\u00fcfredip (irtidat) \u0130sl\u00e2m toplumunu terketmek. \u0130nsan\u0131 \u00f6ld\u00fcrmenin hel\u00e2l oldu\u011fu yollar yaln\u0131zca bu be\u015fi olup ister m\u00fcsl\u00fcman, ister z\u0131mm\u00ee (\u0130sl\u00e2m devletinin m\u00fcsl\u00fcman olmayan uyru\u011fu) veya k\u00e2fir olsun, bu be\u015f durum d\u0131\u015f\u0131nda insan\u0131n can\u0131na k\u0131y\u0131lamaz.","og_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/","og_site_name":"Ebrar Medya","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","article_published_time":"2020-01-02T08:11:26+00:00","og_image":[{"width":730,"height":360,"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/01\/MEVDUD\u0130-TASLAK-1.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"EBRAR MEDYA","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@ebrarmedyacom","twitter_site":"@ebrarmedyacom","twitter_misc":{"Yazan:":"EBRAR MEDYA","Tahmini okuma s\u00fcresi":"9 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/"},"author":{"name":"EBRAR MEDYA","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6"},"headline":"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER","datePublished":"2020-01-02T08:11:26+00:00","dateModified":"2020-01-02T08:11:26+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/"},"wordCount":1904,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"articleSection":["G\u00dcNDEM"],"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/","name":"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER Nedir? • Ebrar Medya","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website"},"datePublished":"2020-01-02T08:11:26+00:00","dateModified":"2020-01-02T08:11:26+00:00","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.148- \u015eirk ko\u015fanlar diyecekler ki: \"Allah dileseydi ne biz \u015firk ko\u015fard\u0131k, ne de atalar\u0131m\u0131z ve hi\u00e7 bir \u015feyi de haram k\u0131lmazd\u0131k.\"(124) Onlardan \u00f6ncekiler de, bizim zorlu-azab\u0131m\u0131z\u0131 tad\u0131ncaya kadar b\u00f6yle yalanlad\u0131lar. De ki: \"Sizin yan\u0131n\u0131zda, bize \u00e7\u0131karabilece\u011finiz bir ilim mi var? Siz ancak zanna uymaktas\u0131n\u0131z ve siz ancak zan ve tahminle yalan s\u00f6ylersiniz.\"149- De ki: \"En '\u00fcst\u00fcn ve apa\u00e7\u0131k' delil Allah'\u0131nd\u0131r. E\u011fer o dileseydi elbette t\u00fcm\u00fcn\u00fcz\u00fc hidayete y\u00f6neltip-iletirdi.\"(125)150- De ki: \"Ger\u00e7ekten Allah'\u0131n bunu haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131na \u015fehadet edecek \u015fahidlerinizi getirin.\" \u015eayet onlar,\u015fehadet edecek olurlarsa sen onlarla birlikte \u015fehadet etme.(126) Ayetlerimizi yalan sayanlar\u0131n ve ahirete inanmayanlar\u0131n heva (istek ve tutku) lar\u0131na uyma; onlar (birtak\u0131m g\u00fc\u00e7leri ve varl\u0131klar\u0131) Rablerine denk tutmaktad\u0131rlar.151- De ki: \"Gelin size Rabbinizin neleri haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 okuyay\u0131m:(127) O'na hi\u00e7 bir \u015feyi ortak ko\u015fmay\u0131n,(128) anne-babaya iyilik edin,(129) yoksulluk-endi\u015fesiyle \u00e7ocuklar\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6ld\u00fcrmeyin.-Sizin de, onlar\u0131n da r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131 biz vermekteyiz- \u00c7irkin-k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerin a\u00e7\u0131\u011f\u0131na da, gizli olan\u0131na da yakla\u015fmay\u0131n.(130) Hakka dayal\u0131 olma d\u0131\u015f\u0131nda, Allah'\u0131n (\u00f6ld\u00fcr\u00fclmesini) haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 kimseyi \u00f6ld\u00fcrmeyin. (131) \u0130\u015fte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki ak\u0131l erdirirsiniz.\"A\u00c7IKLAMA124. Yani, \"M\u00fc\u015frikler su\u00e7lar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 hakl\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in her \u00e7a\u011fda zalimlerin ve canilerin tekrarlad\u0131\u011f\u0131 ayn\u0131 eski \u00f6z\u00fcrleri ileri s\u00fcrecekler ve \"Bizim \u015firk ko\u015fup baz\u0131 hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rmam\u0131z Allah'\u0131n dilemesi sonucudur; \u00e7\u00fcnk\u00fc, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilememi\u015f olsayd\u0131 biz hi\u00e7bir zaman bu t\u00fcr \u015feyleri yapamazd\u0131k. Bunlar\u0131 Allah'\u0131n iradesiyle uygunluk i\u00e7inde yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131zdan, demek ki yapt\u0131klar\u0131m\u0131z do\u011frudur. Ve e\u011fer yapt\u0131klar\u0131n\u0131z do\u011fru de\u011filse, bu durumda su\u00e7lanmas\u0131 gereken biz de\u011fil, Allah't\u0131r. Allah'\u0131n dilemesi d\u0131\u015f\u0131nda biz hi\u00e7bir \u015feye g\u00fc\u00e7 yetiremece\u011fimizden, yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 Allah'\u0131n dilemesine ba\u011fl\u0131 olarak yap\u0131yoruz\" diyeceklerdir.125. M\u00fc\u015friklerin sakat \u00f6z\u00fcrlerine verilen bu kesin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n anlam\u0131n\u0131 kavramak i\u00e7in onu tahlil etmemiz gerekiyor.1) Her \u00e7a\u011f\u0131n su\u00e7lular\u0131 \u015ferli davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 ve yanl\u0131\u015f yollar\u0131n\u0131 hakl\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in \u00f6z\u00fcr olarak her zaman 'Allah iradesi'ni \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015flerdir. Bu onlar\u0131 \u00f6ylesine yanl\u0131\u015flara s\u00fcr\u00fcklemi\u015ftir ki, ger\u00e7e\u011fi reddetmi\u015fler ve sonunda ger\u00e7e\u011fe kar\u015f\u0131 sava\u015fanlar\u0131 yere bat\u0131ran hel\u00e2kle kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.2) Sizin ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcz \u00f6z\u00fcr bilgiye de\u011fil, zan ve tahmine dayal\u0131d\u0131r. Deliliniz b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'\u0131n dilemesi hakk\u0131nda onun bunun s\u00f6yledi\u011finden kaynaklanmaktad\u0131r. Siz Allah'\u0131n insanla ilgili dilemesinin anlam\u0131n\u0131 kavram\u0131yorsunuz. Bu nedenle de, s\u00f6zgelimi bir h\u0131rs\u0131z, h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapsa bunu Allah'\u0131n dilemesiyle yapt\u0131 diye onun h\u0131rs\u0131z say\u0131lmayaca\u011f\u0131na inan\u0131yorsunuz. Oysa ger\u00e7ek \u015fudur: \u0130nsan kendisi i\u00e7in hangi yola se\u00e7erse, Allah bu yolu ona a\u00e7ar; ister \u015f\u00fck\u00fcr, ister nank\u00f6rl\u00fck, ister hidayet, ister del\u00e2let, ister itaat, ister isyan yolu olsun. Sonra Allah insana iyi veya k\u00f6t\u00fc, istedi\u011fini yapmas\u0131na izin verir ve bunun i\u00e7in de evrensel pl\u00e2nlar\u0131na uygun d\u00fc\u015fen arac\u0131 sa\u011flar. Bu y\u00fczden, e\u011fer size ve atalar\u0131n\u0131za \u015firk ko\u015fma ve Allah'\u0131n dilemesi alt\u0131nda hel\u00e2lleri haramla\u015ft\u0131rma izni verilmi\u015fse, bu hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n yap\u0131lanlar\u0131 onaylad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelmez ve dolay\u0131s\u0131yla sonu\u00e7lar\u0131na katlan\u0131lacakt\u0131r. Yanl\u0131\u015f se\u00e7iminiz, k\u00f6t\u00fc niyetleriniz ve \u015ferli eylemlerinizden sorumlusunuz ve hesap vereceksiniz.\"E\u011fer (Allah) dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinizi hidayete erdirirdi\" \u015feklinde gelen son ayet sorunu kesin bir surette \u00e7\u00f6zmektedir. Burada denmek istenen \u015fudur: \"E\u011fer Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, biz \u015firk ko\u015fmazd\u0131k\" \u015feklindeki deliliniz tam de\u011fildir. \u015e\u00f6yle s\u00f6ylenseydi tam olurdu: \"Allah dilemi\u015f olsayd\u0131, sizin hepinize do\u011fru yolu g\u00f6sterirdi.\" Bir ba\u015fka deyi\u015fle, \"Siz kendiniz do\u011fru yolu se\u00e7me niyetinde de\u011filsiniz; siz Allah'\u0131n sizi melekler gibi sapmaz yapmas\u0131n\u0131 istiyorsunuz. Fakat bilmelisiniz ki, e\u011fer Allah b\u00f6yle dilemi\u015f olsayd\u0131 onu da yapard\u0131. \u015eu kadar ki, O'nun dilemesi bu yolda de\u011fildir. Dolay\u0131s\u0131yla, kendi se\u00e7ti\u011finiz yanl\u0131\u015f yolda sap\u0131p gitmeye b\u0131rakmaktad\u0131r sizi.\"126. Yani, \"E\u011fer onlar a\u011f\u0131r \u015fahadet sorumlulu\u011funu anlar ve insan\u0131n yaln\u0131zca hakk\u0131nda bilgi sahibi oldu\u011fu \u015feye \u015fahitlik yapmas\u0131 gerekti\u011fini kavrarlarsa -aralar\u0131nda yayg\u0131n olan ve \u015fu veya bu yiyece\u011fi, \u015fu veya bu ki\u015fi yiyemez veya yiyebilir gibi- yiyecekler \u00fczerine bizzat kendilerinin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 Allah'\u0131n belirledi\u011fine asla \u015fahitlik etmeyeceklerdir. Fakat, e\u011fer bu ki\u015filer \u015fahitlik etmenin sorumlulu\u011funu kavram\u0131yor ve ak\u0131ls\u0131zca Allah ad\u0131na yalan \u015fahitlikte bulunuyorlarsa, onlar\u0131n b\u00e2t\u0131llar\u0131na sak\u0131n ola ki kar\u0131\u015fmayas\u0131n\u0131z. Onlar\u0131 \u015fahitli\u011fe \u00e7a\u011f\u0131rman\u0131n ger\u00e7ek amac\u0131, e\u011fer varsa do\u011fru ki\u015fileri i\u00e7lerinden se\u00e7ip ay\u0131rmakt\u0131r, yoksa onlar\u0131n b\u00e2t\u0131l \u015fehadetlerini kabul etmeniz i\u00e7in de\u011fildir. \u015eahitlik \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na cevap olarak, aralar\u0131ndaki do\u011fru ki\u015filerin, yapt\u0131klar\u0131n\u0131n ger\u00e7ekten Allah taraf\u0131ndan \u00f6ng\u00f6r\u00fcl\u00fcp g\u00f6r\u00fclmedi\u011fi \u00fczerinde ciddice d\u00fc\u015f\u00fcnmeleri ve bunlar\u0131n Allah taraf\u0131ndan g\u00f6nderildi\u011fine dair herhangi bir delil bulamazlarsa, onlar\u0131 b\u0131rakmalar\u0131 umulmaktad\u0131r.\"127. Yani, \"Rabbinizin koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar kendi \u00fczerinize sizin koyduklar\u0131n\u0131z de\u011fildir. Rabbinizin getirdi\u011fi s\u0131n\u0131rlamalar, insan hayat\u0131n\u0131n d\u00fczeni i\u00e7in Allah'\u0131n belirledi\u011fi \u00e7izgilerdir ve bunlar t\u00fcm \u0130l\u00e2h\u00ee Kanunlar\u0131n esas temeli olagelmi\u015ftir.\" (Bunlar\u0131 \u00c7\u0131k\u0131\u015f, Bl. 20'dekilerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131n) .128. \u0130nsan \u015fu durumlarda \u015firk ko\u015fmu\u015f demektir: (a) \u0130l\u00e2h olarak Allah'tan ba\u015fka bir \u015fey daha kabul ederse; (b) Her bak\u0131mdan ve t\u00fcm kapsam ve ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla yaln\u0131zca Allah'a ait olan s\u0131fatlar\u0131 bir ba\u015fka \u015feye daha verirse; (c) G\u00fc\u00e7 ve kudretinde Allah'a bir ortak daha tan\u0131rsa; (d) Haklar\u0131 konusunda Allah'a bir ba\u015fka ortak daha tan\u0131rsa.a) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Zat\u0131nda Allah'a ortak tan\u0131yan t\u00fcm inan\u00e7 \u015fekilleri -Hristiyanlar\u0131n \u00dc\u00e7lemesi, m\u00fc\u015frik Araplar\u0131n, meleklerin Allah'\u0131n k\u0131zlar\u0131 oldu\u011funa inanmalar\u0131 ve kendi tanr\u0131, tanr\u0131\u00e7a ve y\u00f6netici ailenin \u00fcyelerine il\u00e2hl\u0131k vermeleri gibi- \u015firktir.b) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin b\u00fct\u00fcn\u00fcyle ve t\u00fcm ku\u015fat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla Allah'a ait s\u0131fatlardan birine veya birka\u00e7\u0131na, ya da tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanan herkes \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f olur. S\u00f6zgelimi, herhangi bir ki\u015fi \u015fu veya bu kimsenin 'gayb' dahil her\u015feyi bildi\u011fine veya her\u015feyi duydu\u011funa, ya da her kusur ve zay\u0131fl\u0131ktan uzak bulunup, Allah gibi yan\u0131lmaz oldu\u011funa inan\u0131rsa, bu ki\u015fi, Allah'a \u015firk ko\u015fmu\u015f olur.c) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'tan ba\u015fka bir kimsenin, yaln\u0131zca Allah'a ait g\u00fc\u00e7lerden birine veya tamam\u0131na sahip oldu\u011funa inanmak da \u015firktir. S\u00f6zgelimi, Allah'\u0131n yan\u0131s\u0131ra bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n daha tabiat\u00fcst\u00fc bir yolla yarar veya zarar verebilece\u011fine, ihtiya\u00e7lar\u0131 giderip yard\u0131m edebilece\u011fine, koruyup g\u00f6zetebilece\u011fine, \u00e7a\u011fr\u0131lar\u0131 duyup kaderi tayin edebilece\u011fine veya engelleyebilece\u011fine, ve insan hayat\u0131 i\u00e7in kanun koyabilece\u011fine inanan m\u00fc\u015friktir. B\u00fct\u00fcn bunlar \u0130l\u00e2hl\u0131\u011f\u0131n nitelikleri oldu\u011fundan b\u00f6ylesi inan\u00e7lar \u015firktir.d) \u015e\u0131kk\u0131na g\u00f6re, Allah'a ait haklar\u0131n birini veya tamam\u0131n\u0131 bir ba\u015fka ki\u015fiye daha vermek \u015firktir. S\u00f6zgelimi, huzurunda insan\u0131n elleri ba\u011fl\u0131 ayakta durmas\u0131, e\u011filip secdeye varmas\u0131, ad\u0131na adakta ve sunularda bulunmas\u0131 ve y\u00fcceli\u011fi kar\u015f\u0131s\u0131nda \u015f\u00fck\u00fcr i\u015fareti olarak kurban kesmesi Allah'\u0131n insan \u00fczerindeki haklar\u0131ndand\u0131r. Yine, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve g\u00fc\u00e7l\u00fcklerin giderilmesi i\u00e7in yalvar\u0131lma hakk\u0131na sahip olan da yaln\u0131zca Allah't\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde, ibadet edilmeye, y\u00fcceltilmeye ve ba\u011flan\u0131lmaya l\u00e2y\u0131k olan yaln\u0131zca Allah't\u0131r, bir ba\u015fka ki\u015fi ve \u015feyden daha \u00e7ok sevilme hakk\u0131 da yine yaln\u0131zca Allah'a aittir.T\u00fcm di\u011fer sevgiler O'nun sevgisine feda edilmelidir. Yaln\u0131zca O'ndan korkulmal\u0131, a\u00e7\u0131k ve gizli O'na kar\u015f\u0131 gelmekten ka\u00e7\u0131n\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u015earts\u0131z olarak yaln\u0131zca O'na itaat edilmeli ve do\u011fruyu yanl\u0131\u015ftan ay\u0131rman\u0131n tek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olarak yaln\u0131zca O'nun hidayeti kabul edilmeli, ba\u015fkalar\u0131na ancak Allah'a itaatin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde itaat edilmelidir. E\u011fer bu haklardan biri bile Allah'tan ba\u015fkas\u0131na tan\u0131nacak olursa, bu ba\u015fkas\u0131na tanr\u0131 \u00fcnvan\u0131 verilsin-verilmesin, b\u00f6ylesi bir durum Allah'a ortak ko\u015fmakt\u0131r.129. '\u0130hsan' sayg\u0131 g\u00f6sterme, onurland\u0131rma, itaat etme ve anne-babay\u0131 sevindirip kendilerine hizmet etme vs.yi i\u00e7ine al\u0131r. Anne-baban\u0131n bu t\u00fcr haklar\u0131 Kur'an'\u0131n \u00e7e\u015fitli yerlerinde hemen Allah'\u0131n haklar\u0131ndan sonra an\u0131lmaktad\u0131r. Anne-baban\u0131n haklar\u0131n\u0131n yaln\u0131zca Allah hakk\u0131ndan sonra geldi\u011finin ve t\u00fcm di\u011fer insan\u00ee haklar kar\u015f\u0131s\u0131nda \u00f6nceli\u011fi oldu\u011funun a\u00e7\u0131k bir kan\u0131t\u0131d\u0131r bu.130. Arap\u00e7a 'fevahi\u015f' kelimesi \u00e7irkinli\u011fi a\u00e7\u0131k olan her t\u00fcrl\u00fc k\u00f6t\u00fc ve \u00e7irkin davran\u0131\u015f\u0131 ifade eder. Kur'an zina, e\u015f\u00e7insellik, \u00e7\u0131plakl\u0131k, \u00fcvey anne ile evlenme gibi davran\u0131\u015flar\u0131n 'fevhi\u015f'ten oldu\u011funu a\u00e7\u0131klar. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra, rivayetlerde (nakledilen hadislerde) h\u0131rs\u0131zl\u0131k, i\u00e7ki ve dilencilik de fuhu\u015f olarak nitelendirilmi\u015ftir. Ayn\u0131 \u015fekilde, t\u00fcm di\u011fer \u00e7irkin i\u015fler de 'fuhu\u015f' olup, \u0130l\u00e2h\u00ee H\u00fck\u00fcm b\u00f6ylesi i\u015flerin a\u00e7\u0131ktan ve gizliden yap\u0131lmamas\u0131n\u0131 emreder.131. Allah'\u0131n temel bir ilke olarak \u00e7i\u011fnenemez k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 insan hayat\u0131n\u0131n kutsall\u0131\u011f\u0131n\u0131n il\u00e2n\u0131d\u0131r bu. Bu ilkenin \u00e7i\u011fnenmesine yol a\u00e7an 'hak'lar Kur'an'da \u00fc\u00e7 tane olup, Hz. Peygamber'de (s.a) bunlara ikisini daha eklemi\u015ftir. \u0130nsan hayat\u0131na k\u0131ymay\u0131 Kur'an \u015fu \u00fc\u00e7 durumda hel\u00e2l tan\u0131r:1) Bir ba\u015fka insan\u0131 kasden \u00f6ld\u00fcrmek.2) Sava\u015f d\u0131\u015f\u0131nda bir se\u00e7enek b\u0131rakmayacak \u015fekilde \u0130sl\u00e2m'a kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmak; \u0130sl\u00e2m'\u0131n hakimiyet ve yerle\u015fmesini engellemeye \u00e7al\u0131\u015fmak.3) \u0130sl\u00e2m\u00ee y\u00f6netimin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k \u00e7\u0131karmak veye \u0130sl\u00e2m\u00ee h\u00fck\u00fcmleri devirmeye giri\u015fmek.Hz. Peygamber (s.a) bunlara \u015fu iki durumu da eklemi\u015ftir:4) Evliyken zina etmek.5) \u0130man\u0131ndan sonra k\u00fcfredip (irtidat) \u0130sl\u00e2m toplumunu terketmek. \u0130nsan\u0131 \u00f6ld\u00fcrmenin hel\u00e2l oldu\u011fu yollar yaln\u0131zca bu be\u015fi olup ister m\u00fcsl\u00fcman, ister z\u0131mm\u00ee (\u0130sl\u00e2m devletinin m\u00fcsl\u00fcman olmayan uyru\u011fu) veya k\u00e2fir olsun, bu be\u015f durum d\u0131\u015f\u0131nda insan\u0131n can\u0131na k\u0131y\u0131lamaz.","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/ebul-ala-mevdudinin-bakis-acisiyla-enam-suresi-148-ve-151-ayetler\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Ana sayfa","item":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"EBU\u2019L A\u2019L\u00c2 MEVDUD\u0130\u2019N\u0130N BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA EN\u2019AM SURES\u0130 148. VE 151. AYETLER"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","name":"Ebrar Medya","description":"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z","publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization","name":"Ebrar Medya","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","contentUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","width":244,"height":90,"caption":"Ebrar Medya"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/","https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6","name":"EBRAR MEDYA","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","caption":"EBRAR MEDYA"},"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/8005"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/13"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=8005"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/8005\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":8007,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/8005\/revisions\/8007"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/8006"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=8005"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=8005"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=8005"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}