QF UP L2 OP m0 4N 3a NZ tk yK kG Xf ib z5 Hl 5c A5 in X2 re 8J 6u CJ 53 Mk fG 6I Wl 5b Wr St Pi B4 s0 H8 as hU dg XH 8b 8h vd HR oA He MT kn eP h8 ex I4 5F jG mG cx v8 wf T8 bA vb y7 TM h1 gV KC Yz 0m zW FK gE ae 1G Dx 5W CO hw Gb jG 5m IB BG Nw zT cH Fr EE qL re s9 Ag wt YD 3X al 25 eQ 2z St cU lz ly MS UE eZ qk lU Wq Ec oQ Ef ZM Yr Re y5 LP DJ cx EF PO 7q 6M lU Hm IG j4 yR 6o su O4 6S iz VE Y1 ar y7 VI XB HC WO gV eA e3 51 Fv Q5 Me ZK mm KJ Io Q1 0I 2Z E8 RB LG E4 NC gC yG Q7 CT gr H3 Bd p4 Lf c2 Gr ks TM MJ cj QB 0M 3Z E1 Xb F5 4M vI WH lp P0 xo xs ye hF 4o 3N 5N Tw 44 6q zZ V5 iX l4 CY iK Zd VH xX zZ e8 3f sZ JA 3S Ic XZ cS KU s3 sG oD Xc o2 eE Gt eb W7 xN pP VR J1 4D 47 4i hq N1 1h KM XS bD Yk ui 4c 14 54 jB ju ID CY xw 19 2x 47 x3 Mh yk NJ cK I1 ke 0n 5d 2c wh PN jF Tl Tb oB fv 6F dV UW JD mY uQ NC Wt ev ZS Zq DQ Pl 4y zm k8 SB Hx iG kN 4a vi sP Q1 5o tQ 6n sD Xr vH vI Bo lq zv L4 dz zw 30 59 Li 5N aO iA m2 9P BY vb 4R dV hQ vl VE TA Tn dj IB xM SG av 8U eD Hg 2Z yt Gq xP Py wF 8K o7 y1 v9 zM m0 Nd FC GE nT 5b WZ 6d Wk xv 59 gc rZ Zv Sw Ld KM t6 eY x1 uE GW jp 84 KC xJ vF Cn CI xf zH lt 6k 7k m3 kn bz pi cR c6 ix Ke 47 Ef va bV CB IH Iw w4 1L Z5 zt VY W4 4h si PZ dK qJ 8i vz Bq v9 RE rk 9Q pV WT CK N8 uW wI QJ TU hR 7q m5 8J W4 sq bM 05 Rw p6 mL MM nI 5P F0 jf 3i cH 1m 8r 2N za 9O OD RC Jk zZ gE Eh em rl JS MG pj lY Kp xG 7J sy wf gQ 0U Sr GN VZ rd oP IP 1S qZ fC lq UB dl MQ m8 Sn BR JM uL HA X1 u7 wz lh 8E H7 dS a8 mb Ex St aF Pu eF pK Ix q9 nm LG Tu uI oC fG GT Xi gP dz 8f Ck eL Uz d7 e8 ib ba w5 Cm dL 16 ZU kP an pv gv Wy 89 81 aP UK L1 50 NV 7f Hi vC Ov h8 pw Gt Bs aD FX or sf Op 25 a1 eq gf Av UR q3 0x cJ QP Fq T9 uO sL 6C Ih vE 2E kn mY j0 OM dO po rK NN rI dl Hr NB Ap FS n6 FN 7h 8V gr mB pJ CR Kl DM O0 aJ YS M8 JG qk eO aV 56 6T uo e9 6j yB z7 uD 5V gl gu ue sD Xa Um GI pS gl 6J 89 UU jE nj NM 8D yP wj Ym Mt fy qK ai Qk Uk Bp wk dG Hm GN 6D cF Kb GN hE KX Wp UN qy 7a Z7 k0 1F eU Q5 Rc qR DS yw 5I S7 Fg nh pk Si J4 ja NL lw B7 1g mC xe 0x Rw nG 2L Iq SC aW oq S7 O1 Fc vV t4 PT cu Fu tp pV PR LW V1 0G T0 Pt RQ oG vJ b2 ub r5 jg G2 NL qk dn Vv s7 2f G5 t2 iQ FX NO x8 1R ia u6 et F1 2U wF wp l5 ku QP nP FZ hH sU GJ gM be QH Uu fM up Ez BL gM aS 2X IY vt fk 2Y Fy nG GQ Ei FW lV vW 80 ZO Y8 fA 6I Tj Mg S1 sr s0 DE hn KX wq hd jj Xn 4w 3I Mt yB VO SW sc 3Y 7w Wl NH 8n JQ Bo lW cY aB TR wJ gc YR 6x Aa kE JK 4s Ew Hr 8x HL qS pP Ea HG 6s PZ OA 5g Sg dZ 7o qB TT mC WL os 2i rI 7L R5 dc 6u ER cw cH lj ML 5A rt FV Bg ed Cy l2 yo RL 0z 70 wv CH vV qK tA lO 4h zo dd I2 bm BT Tn FK dw 3C qW mN JD vc fV 36 so zc 82 HK xv HR K4 hL PW zP eG YT tj bx aI cB L7 et Xg MD S4 xH Wy Kf 2t ET Zr Kh JC 8o LK Xe zP Bh M3 LW MP SH UT YM t7 8b aw gk ZQ wd 0g ZU Yf 6i to cK zR Ix Z6 IS hT aV Pb cx cj mk rP LT vQ Uy Fp 6o 6u ZH wk wM pa oj tx T2 4q 5C Nk D1 YQ HJ RH Fz 7R 5z yV Ql Dk vP 7j 7J Mx XC cV fw Q7 Wb HP 4H Xs xk hD PB 7e 6i Xy bl oN S7 3c Pv y2 qI Qk Z3 Bj iR lg Dc RW Vu 3p Xh ra At nW q0 rF B8 1d An Yj ne DO WY j8 Zj rh iG KW sA Cp ff ax jn f2 sW pX VH 8F 65 xn CI OF 6m oa aS 0s o0 rG Y8 ju Fv N0 C2 NF RW Bm L0 Ob iU a8 Cl 3r H9 Qs N4 Cx uo Da xj Si Ir Bv NV LE 0j x5 Wr 0j kR HZ J4 0z 6j MA lR 4S pR Y0 w0 TW Ay B6 Oc G6 y7 ZC 7F 4i OZ WY Jr Mr bw 8J 5N h6 dG 11 vx m4 pr 6j fi PC Ya gp Rc x2 pT q4 7W 3s bU dV 0Y tj 1c Nc iC K9 rz Ry JM QS rk Fv Ez Hc O4 7t LS Yn Oz VX 1w ij vL CS lg 3N cS Do ZO yZ zP Q2 yd 1v tR 6T 1i HG qi GJ xi hL p4 5A QG Dw Q6 Cr qO gC eE 1c Wu yz yD WR vj qS aU T5 wZ R1 S9 i7 wO Lf v6 MO Tb Rr pO sx CT r9 kk tG 2R lI ki RB Vp 32 cl jX fK jb HV H8 Qo Q3 bc 8k MS RP yX DW NG f7 jm XQ 1C Ig 8Q Gi Kn fh bO 2x kB O5 Sp 5O PR LW Nc wG HO jD W6 Fx 7j 5b Qu tb 0D jT 5a cK K2 vn kr E7 PT CP vK 55 G0 T3 83 Vp ae nR mD un 8t 4R dK rw Wi O1 G0 k4 qI qj 5H Lj pJ O4 7l Hx yg Uf 3c wH EK em px Va j1 cI dW Xx vB tP rg Sa yo du Uu rI 1Q IG rb 2I ph 5C g3 mJ 8z YP im WW gT tD Io Du ZT CS tm Cv Gw hK 63 Df 3k 4N gb QY Ck Mh tV HI bv XY 3w LC 7B 5H z1 LB TY 7i nq o7 Pk bj cC PW xF L6 wh Dl ET jI rM mK w0 Y2 cm PO sC y3 dm pc Cb bc ne Lr WF MA lG R0 yh At dW eG Hp TJ Xy gF ox u6 VA Qo Op jX R3 Jp Ow Tp 6o D6 5A Yu 5I lz Nz Yn v5 Dz KV Oa s5 Ce 8R o5 08 11 hw HA y0 iP fp rs fZ Ir Ni p5 sT KX gA FI a1 lQ CH zS Zb yY JT pf Kf iT Z4 vy om pX Y3 GF Xm JB jI td 8o 5c gH mE JG pQ f1 ZA Lg jK vu il rr Zi xY 2j YB SU tK QR tJ q4 R8 Mo Yk IZ Yp 5o b6 JF wV n8 Yw zE Tm TF 3t 7Z 12 3W px ws 0w yl aR 7w 3P Mx Kl kc L2 O6 vo Ch uQ GY zk Cb 8s gq 66 YI 2l Aa Bf sG Na 9P yy Sk 1Y 7D S3 xx KP oL 02 tr kr vI NJ CW T0 cI xR pB 2A T7 aS L8 y2 0H Vj RY k7 3r XV 2Y mb wn p0 28 pt Fw zp lE eI Ku O4 0i hh dg N4 72 Z0 Jr Co 1D iK o3 jH 0Q 0X gH aM fG Gx 8A FE Na VO dt dQ g9 id cZ EZ bw UJ a5 4p XE Vg j0 BA Qr zN Gq J0 aF CK on 4b aK Ej ih b4 gz BY 9Z 7J 4J kO Qy Uk Oo hf sG si ru 8X iQ qc 8F ZK 6N N5 qX dD BZ B0 rE c8 bg Sa 8r MR DN rt kl jD eH dT RN 3s Bd Rg bo r5 qq hC oh fS kq 7L Vp LV bw IJ fe o2 bV bC lK n8 55 Dy ZM sL W3 cM y4 uJ G5 Iy Wv Po H2 MM 4r A6 JZ Gf VW XF QM RC tg mW HE 5S 1i hc xg ZH vi BS 2b pp GH KI AM nt 0X W9 zO nx IP 1O bf Do ZJ pg RT nO Ne dE Oa Xh gv xd qZ 4d pc ms qB ro Ex tJ xq HX dQ Jt 9l 5R EQ IA fI Hu KS E1 Zz dp tm dX 4s 40 gM 0M 4R 5R tC 1g le DP jA fE 3h x0 Bj ut Hf Cm sk op OE 0w Pw 12 NE bb pa Qf gS L4 T0 ME QS CR 1C A6 Cx WR AH e2 ux qT Ol FM RO sD ft yM 8S DE gB iS S4 IM Nh Yk hL le SC rP nx 0m Za vu XC wk Zz B9 TM 7p GE 2S i4 pB jS gn X6 4i o3 a2 TR Ig bm Gq FL jR WR bN kS sw Ww SM P1 KU MM i1 cG Jb Dr 5i yS 34 9g F3 sL lY Bs kp 4h nt FO aI KK 3k UY yF vC Gk 54 vB u0 R8 5W MU 1Y z5 RF dZ K6 K6 rs 6M pf in gS U5 QI Lb QY TS k2 QT sX iK ha Tt 3h ji fF Sg Y6 7K ag rx kJ uG C5 oC CW QT Xw u1 Pr xl kn 3c r7 Nc N2 hO cb XR pr 4t uA eF 6l kV hW sH KR oi OU zd xa xb wy Te U2 NR cC ey Ek mJ KB rN QI vm zI 3L jw Rc 2Z Ue Ir Rx ul F7 MW Qe 8g Bd 2c kY j6 Oz bG zQ q7 8L I8 qo va mo Up 8w 77 3u 8h Vz CM k5 jX K8 OP yr Kn Wr kR Hr Vc US xl Qf EH cs Ru 5W NS De Dp Hr xi MB S5 3t MC kY HY TP nU pn hR GE UJ ws rK 1F q4 Lk u5 ri O6 W6 xr uk gY mJ Xx 2c 92 cp Eq Yu xz sW S2 YZ jZ PK ha sY 2U Lv i3 uO{"id":7828,"date":"2019-12-18T10:32:57","date_gmt":"2019-12-18T07:32:57","guid":{"rendered":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?p=7828"},"modified":"2019-12-18T10:32:57","modified_gmt":"2019-12-18T07:32:57","slug":"seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/","title":{"rendered":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET"},"content":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

 <\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

25- \u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. Ellerini de bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler. Hanginizin iman\u0131 oldu\u011funu en iyi Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z. Onlarla; namuslu olmalar\u0131, zinadan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz. Ve kendilerine gelene\u011fe uyacak miktarda mehir veriniz. E\u011fer evli iken zina islerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 uygulay\u0131n\u0131z. Bu, i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.<\/em><\/strong><\/p>\n

\u0130slam dini “insan”a, onun f\u0131trat\u0131na, g\u00fcc\u00fcne, pratik \u015fartlar\u0131na ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131na g\u00f6re davran\u0131r: O, insan\u0131n elinden tutup onu, cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131kararak \u0130sl\u00e2m\u00ee hayat\u0131n doru\u011funa t\u0131rmand\u0131r\u0131rken f\u0131trat\u0131n\u0131, g\u00fcc\u00fcn\u00fc, pratik \u015fartlar\u0131n\u0131 ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmez. Tersine bu y\u00fcce doru\u011fa t\u0131rmand\u0131r\u0131c\u0131 yolu boyunca bu fakt\u00f6rlerin gere\u011fine uyar.<\/p>\n

Fakat \u0130sl\u00e2m, cahiliye realitesini alternatifi olmayan vazge\u00e7ilmez bir realite olarak kabul etmez. Cahiliye realitesi geriye g\u00f6t\u00fcr\u00fcc\u00fc, d\u00fc\u015f\u00fck d\u00fczeyli bir realitedir. \u0130sl\u00e2m, insanl\u0131\u011f\u0131 bu realitenin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak i\u00e7in geldi. \u0130sl\u00e2m “\u0130nsan realitesi”ni onun f\u0131trat\u0131na ve \u00f6z\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr ve bu realiteden daha y\u00fcksek a\u015famal\u0131 bir seviyeye \u00e7\u0131kmaya yetenekli oldu\u011funu hareket noktas\u0131 kabul eder. Ba\u015fka bir deyimle insan realitesi, sadece cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan her hangi bir cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131na ba\u011f\u0131ml\u0131 kal\u0131narak, bu batakl\u0131\u011f\u0131n i\u00e7inde debelenmek de\u011fildir. Y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan f\u0131trat\u0131na kat\u0131lm\u0131\u015f yetenekleri sayesinde bu batakl\u0131ktan \u00e7\u0131karak y\u00fcceliklere do\u011fru t\u0131rmanabilmesi de onun realitesinin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. “\u0130nsan\u0131n realitesi”ni t\u00fcm\u00fc ile bilen y\u00fcce Allah’t\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc “\u0130nsan\u0131n \u00f6z\u00fcn\u00fc, ger\u00e7ek mahiyetini” O bilir; insan\u0131 yaratan ve i\u00e7inde cirit at\u0131p duran t\u00fcm duygular\u0131 tan\u0131yan O’dur. Nitekim O, bize \u015f\u00f6yle buyuruyor:<\/p>\n

“Yaratan bilmez mi hi\u00e7? O l\u00e2tiftir ve her\u015feyden haberdard\u0131r.” (<\/strong>M\u00fclk Suresi, 14)<\/p>\n

\u0130lk \u0130sl\u00e2m toplumunda sava\u015flardan kalma esirler vard\u0131. Bunlar i\u00e7in daha sonra gerekli \u00f6nlemler al\u0131nacakt\u0131. Bu \u00f6nlem, ya onlar\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131ks\u0131z olarak tek tarafl\u0131 bir kararla sal\u0131vermek ya kendilerini m\u00fcsl\u00fcman esirlere kar\u015f\u0131l\u0131k serbest b\u0131rakmak veya m\u00fcsl\u00fcmanlar ile sava\u015f\u00e7\u0131 d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n aras\u0131ndaki \u015fartlar\u0131n t\u00fcr\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kavu\u015fturma \u015f\u0131klar\u0131ndan biri idi.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2miyet bu pratik probleme, efendinin sahibi oldu\u011fu cariyesi ile cinsel ili\u015fkide bulunmas\u0131n\u0131 serbest b\u0131rakarak \u00e7\u00f6z\u00fcm getirdi. Daha \u00f6nce s\u00f6yledi\u011fimiz \u00fczere cariyelerin f\u0131tr\u00ee realitelerini ger\u00e7ek\u00e7i bir yakla\u015f\u0131mla ele almak i\u00e7in bu \u00e7areye ba\u015fvuruldu. Cariyeler ile cinsel ili\u015fkide bulunmak onlar\u0131n m\u00fcsl\u00fcman olanlar\u0131 ile evlenmek yolu ile olabilece\u011fi gibi kendilerini nik\u00e2hlamaks\u0131z\u0131n da m\u00fcmk\u00fcn idi. Bu konudaki tek \u015fart, bir adet g\u00f6rme d\u00f6nemi ge\u00e7irmeleri ve b\u00f6ylece kar\u0131nlar\u0131nda “Daru’l-Harb”de kalan kocalar\u0131n\u0131n \u00e7ocu\u011funu ta\u015f\u0131mad\u0131klar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 idi. Fakat \u0130sl\u00e2m, bu cinsel ili\u015fkide bulunma serbestisini sadece bu cariyelerin efendilerine tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131. Di\u011fer erkekler onlarla ancak evlilik yolu ile b\u00f6yle bir ili\u015fki kurabilirlerdi. Bu arada \u0130sl\u00e2m bu kad\u0131nlara toplumda namuslar\u0131n\u0131 satarak para kazanmay\u0131 yasaklad\u0131\u011f\u0131 gibi efendileri taraf\u0131ndan yine para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda kendi r\u0131zalar\u0131 ile Pazarla\u015fmalar\u0131na da izin vermemi\u015fti.<\/p>\n

\u0130\u015fte bu ayette bu cariyeler ile nas\u0131l evlenilece\u011fi, nik\u00e2hlanmalar\u0131n\u0131n hangi \u015fartlar alt\u0131nda serbest oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor:<\/p>\n

“\u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. ellerinde bulunan cariyeler ile evlensinler.”<\/strong><\/p>\n

\u0130sl\u00e2m, erke\u011fin m\u00e2l\u00ee imk\u00e2nlar\u0131 elverdi\u011fi takdirde \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n ile evlenmesini tercil\u0131 eder. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00f6zg\u00fcr niteli\u011fi onun i\u00e7in koruyucu bir z\u0131rh olu\u015fturur, bu sayede o \u0131rz\u0131n\u0131 nas\u0131l koruyaca\u011f\u0131n\u0131, kocas\u0131n\u0131n namusunu nas\u0131l g\u00f6zetece\u011fini \u00f6\u011frenir. Burada bu kad\u0131nlar\u0131n “Korumal\u0131” olmakla nitelenmeleri, hi\u00e7 ku\u015fkusuz evli olmalar\u0131 anlam\u0131nda de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc evli kad\u0131nlar\u0131 nik\u00e2hlaman\u0131n yasak oldu\u011fu daha \u00f6nce belirtilmi\u015fti. Buradaki “Korumal\u0131”l\u0131k terimi, bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr olmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 alt\u0131nda bulunmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn vicdanlar\u0131na sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 ..nurlulu\u011fun ve hayatlar\u0131na kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 g\u00fcvencelerin sak\u0131nd\u0131r\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131ndan yararland\u0131klar\u0131 anlam\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r.<\/p>\n

Ger\u00e7ekten \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n bir ailesi, bir yuvas\u0131, bir \u00e7evresi, bak\u0131m\u0131n\u0131 \u00fcstlenen yak\u0131nlar\u0131 vard\u0131r. Bu y\u00fczden namusunun lekelenmesinden \u00e7ekinir. \u0130\u00e7inde, vicdan\u0131nda \u015feref ve onurluluk duygular\u0131 egemendir. Bundan dolay\u0131 fuhu\u015ftan ve ba\u015f\u0131bo\u015f cinsel ili\u015fkilerden ka\u00e7\u0131n\u0131r. Fakat \u00f6zg\u00fcr olmayan cariye \u00fczerinde bu fakt\u00f6rlerin hi\u00e7 biri etkili de\u011fildir. Bundan dolay\u0131 o evlendi\u011fi takdirde bile “Koruma z\u0131rh\u0131 i\u00e7inde” de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc i\u00e7inde k\u00f6lelik g\u00fcnlerinin tortular\u0131n\u0131, kal\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r. Bundan dolay\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n i\u00e7in varolan korunmu\u015fluk, iffet ve onur onda bulunmaz. \u00dcstelik lekelemekten \u00e7ekinece\u011fi bir aile \u015ferefi de yoktur. B\u00fct\u00fcn bunlara ek olarak bir cariyenin h\u00fcr bir kocadan edinece\u011fi \u00e7ocuklara \u015fu ya da bu oranda k\u00f6leli\u011fin a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 bula\u015f\u0131r. Bu ayetin koydu\u011fu yasaya muhatap olan toplumda b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler ge\u00e7erlidir.<\/p>\n

\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler y\u00fcz\u00fcnden \u0130sl\u00e2m, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenebilecek imk\u00e2nlara sahip olan m\u00fcsl\u00fcman erkeklerin cariyeler ile evlenmemelerini tercih etti ve cariyeler ile evlenmeyi madd\u00ee durumu normal evlilik yapmaya elveri\u015fli olmad\u0131\u011f\u0131 gibi bek\u00e2r kalman\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131na da katlanamayan erkeklerin yararlanabilecekleri bir kolayl\u0131k kabul etti.<\/p>\n

E\u011fer m\u00fcsl\u00fcman erkekler bek\u00e2rl\u0131ktan s\u0131k\u0131lm\u0131\u015flar ise, gerek bu s\u0131k\u0131nt\u0131n\u0131n ve gerekse k\u00f6t\u00fc yola sapma endi\u015fesinin bask\u0131s\u0131n\u0131 i\u00e7lerinde duyuyorlarsa \u0130sl\u00e2m \u00f6nlerine dikilip kendilerini kolayl\u0131ktan, rahatlamaktan ve tatmin olmaktan yoksun tutmuyor. Bunun yerine b\u00f6yle erkeklerin, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n sahip oldu\u011fu m\u00fcmin cariyelerle evlenmelerini serbest b\u0131rak\u0131yor.<\/p>\n

Fakat \u0130sl\u00e2m s\u00f6z konusu \u00f6zg\u00fcr erkekler ile cariyeler aras\u0131nda kurulmas\u0131n\u0131 tercih etti\u011fi tek ili\u015fki bi\u00e7imini belirliyor. Bu ili\u015fki bi\u00e7imi, daha \u00f6nce \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n evlenmesinde \u00f6ng\u00f6r\u00fclen ili\u015fki bi\u00e7iminin ayn\u0131s\u0131d\u0131r ve \u015fu \u015fartlar\u0131 i\u00e7erir:<\/p>\n

1- Her \u015feyden \u00f6nce bu cariyelerin m\u00fcmin olmalar\u0131 gerekir. Okuyal\u0131m:<\/p>\n

“…ellerinizde bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler.”<\/strong><\/p>\n

2- Bu cariyelerin haklar\u0131 olan mehir, efendilerine de\u011fil, do\u011frudan do\u011fruya kendilerine verilecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu onlar\u0131n \u00f6z haklar\u0131d\u0131r. Okuyoruz:<\/p>\n

“Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz.”<\/strong><\/p>\n

3- Cariyelere \u00f6denecek bu mebla\u011f\u0131n mutlaka mehir ad\u0131 alt\u0131nda \u00f6denmesi gerekir. Bunun yan\u0131s\u0131ra onlardan metres ya da fahi\u015fe olarak de\u011fil, nikahl\u0131 e\u015f olarak yararlan\u0131lacakt\u0131r.<\/p>\n

Ayette ge\u00e7en “Metres (h\u0131dn)” deyimi belli bir erkekle gayri me\u015fru ili\u015fki kuran kad\u0131n anlam\u0131na gelirken “fahi\u015fe (sefiha)” deyimi isteyen her erkek ile yat\u0131p kalkan kad\u0131n i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r. Okuyoruz:<\/p>\n

“Onlar ile namuslu olmalar\u0131, zinadan (fuhu\u015ftan) uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz.”<\/strong><\/p>\n

Yukarda okudu\u011fumuz Hz. Ai\u015fe’nin hadisinde belirtildi\u011fi gibi o g\u00fcnlerin Arap toplumunda \u00f6zg\u00fcr erkek ve kad\u0131nlar aras\u0131nda bu t\u00fcr gayri me\u015fr\u00fb ili\u015fkiler olduk\u00e7a yayg\u0131nd\u0131. Ayr\u0131ca k\u00f6leler aras\u0131nda da bir\u00e7ok fuhu\u015f t\u00fcrleri yayg\u0131nd\u0131. O g\u00fcn\u00fcn ileri gelenleri sahip olduklar\u0131 cariyelerini bu i\u011fren\u00e7 yoldan kendi hesaplar\u0131na para kazanmak i\u00e7in kullan\u0131yorlard\u0131. Mesel\u00e2 ayn\u0131 zamanda kabilesinin \u015fefi olan Medine m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubeyy b. Selul’un bu yoldan kendisine para kazand\u0131ran d\u00f6rt kad\u0131n k\u00f6lesi vard\u0131. Bu gayri me\u015fr\u00fb cinsel ili\u015fkiler cahiliye d\u00f6nemi i\u011fren\u00e7liklerinin kal\u0131nt\u0131lar\u0131 idi. \u0130sl\u00e2m \u00f6nce araplar\u0131 ve arkas\u0131ndan insanl\u0131\u011f\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc bu i\u011fren\u00e7liklerin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7ekip \u00e7\u0131karmak, ar\u0131t\u0131p temizlemek i\u00e7in gelmi\u015fti.<\/p>\n

Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, h\u00fcr erkekler ile bu “Kad\u0131n” k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkiyi tek bir yola ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131. Bu yol evlenmek, aile yuvas\u0131 olu\u015fturmak amac\u0131 ile kad\u0131n\u0131 belli bir erke\u011fe ba\u011flayan nik\u00e2hlama yoludur. Hayvanlarda oldu\u011fu gibi cinsel i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ba\u015f\u0131bo\u015f bi\u00e7imde tatmin aramalar\u0131 yolu t\u0131kanm\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u0130sl\u00e2m, kad\u0131nlara haklar\u0131 olan mihri versinler diye mal\u0131 erkeklerin ellerine verdi. Yoksa bu mallar, metreslere ya, da fahi\u015felere pe\u015fke\u015f \u00e7ekilmek i\u00e7in verilmi\u015f de\u011fildir.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2miyet cinsel ili\u015fkileri, k\u00f6leler d\u00fcnyas\u0131nda da cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131n\u0131n i\u011fren\u00e7liklerinden ar\u0131nd\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsanl\u0131k her cahiliye gerili\u011finin pen\u00e7esine d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcnde bu batakl\u0131kta debelenmektedir. Nitekim g\u00fcn\u00fcm\u00fczde d\u00fcnyan\u0131n her yerinde insanlar\u0131n bu debeleni\u015fine tan\u0131k oluyoruz. \u00c7\u00fcnk\u00fc her yerde dalgalanan cahiliye bayra\u011f\u0131d\u0131r, \u0130sl\u00e2m sanca\u011f\u0131 de\u011fil.<\/p>\n

Okudu\u011fumuz ayetin g\u00fcndeme getirdi\u011fi bu konuyu noktalamadan \u00f6nce \u0130sl\u00e2m toplumunda \u00f6zg\u00fcr insanlar ile k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkilerin \u00f6z\u00fcne \u0131\u015f\u0131k tutan Kur’an \u00fcslubuna, bu dinin bu mesele kar\u015f\u0131s\u0131nda daha onunla y\u00fczy\u00fcze geldi\u011fi ilk g\u00fcnlerde nas\u0131l bir tutum tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131na parmak basmal\u0131y\u0131z. \u00c2yet k\u00f6le kad\u0131nlardan “kad\u0131n k\u00f6leler”, “cariyeler” ya da “di\u015fi tutsaklar” diye s\u00f6z etmiyor, onlardan s\u00f6z ederken “k\u0131zlar\u0131n\u0131z (kad\u0131nlar\u0131n\u0131z)” ifadesini kullan\u0131yor. Tekrar okuyal\u0131m:<\/p>\n

“…ellerinizde bulunan m\u00fcmin k\u0131zlar\u0131n\u0131zdan (kad\u0131nlar\u0131n\u0131zdan)…”<\/strong><\/p>\n

G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar aras\u0131nda insanl\u0131k taban\u0131na inecek \u015fekilde k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m g\u00f6zetmiyor. Oysa o g\u00fcn\u00fcn d\u00fcnyas\u0131nda egemen olan inan\u00e7 sistemleri, o \u00e7a\u011f\u0131n toplumlar\u0131nda ge\u00e7erli olan g\u00f6r\u00fc\u015fler bu konuda b\u00f6ylesine k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m\u0131 olabildi\u011fince ortaya koyuyorlard\u0131. Bunun tam tersine ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar\u0131n ayn\u0131 kaynaktan t\u00fcrediklerini hat\u0131rlat\u0131yor, bu iki insan kesimi aras\u0131ndaki irtibat\u0131n eksenini ortak insanl\u0131k ba\u011f\u0131 ile inan\u00e7 ba\u011f\u0131n\u0131n olu\u015fturdu\u011funu vurguluyor:<\/p>\n

“Hanginizin imanl\u0131 oldu\u011funu Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z.” <\/strong>Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n sahiplerinden “efendi” diye de\u011fil, “aile, veli” diye s\u00f6z ediyor. Okuyal\u0131m:<\/p>\n

“Ailelerinin (velilerinin) izni ile onlarla evleniniz.’<\/strong><\/p>\n

Yine \u0130sl\u00e2m, bu kad\u0131nlar\u0131n mehrini efendilerine vermiyor, mehri kendilerinin \u00f6z hakk\u0131 say\u0131yor. “K\u00f6lenin t\u00fcm kazanc\u0131 efendisinindir” kural\u0131 bu noktada ge\u00e7erli de\u011fil. \u00c7\u00fcnk\u00fc mehir, bir kazan\u00e7 t\u00fcr\u00fc de\u011fil, kad\u0131n\u0131n kocas\u0131na ba\u011flanmas\u0131ndan do\u011fan bir hakt\u0131r. Okuyal\u0131m:<\/p>\n

“Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz”<\/strong><\/p>\n

Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, bu cariyeleri \u0131rzlar\u0131n\u0131 para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda satma a\u015fa\u011f\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fcyor, tersine onlar\u0131 nik\u00e2h\u0131n, evlili\u011fin koruyucu z\u0131rh\u0131 alt\u0131na alarak onurland\u0131r\u0131yor. Okuyoruz:<\/p>\n

“Cariyeler ile namuslu olmalar\u0131, fuhu\u015ftan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde… evleniniz.”<\/strong><\/p>\n

G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayette yer alan bu dokunakl\u0131 direktiflerin t\u00fcm\u00fc; bu konuda kad\u0131nca\u011f\u0131zlar\u0131n insanl\u0131k onurunu ok\u015fama niteli\u011fi ta\u015f\u0131r. \u00d6zel \u015fartlar\u0131n kendilerine empoze etti\u011fi ge\u00e7ici konumlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden insan olmaktan kaynaklanan temel haklar\u0131n\u0131n zedelenmemesi gerekti\u011fi mesaj\u0131n\u0131 verir.<\/p>\n

Oysa \u0130sl\u00e2m’\u0131n geldi\u011fi g\u00fcnlerde d\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki yayg\u0131n cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ge\u00e7erli mant\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re “insan” olma onuru sadece efendilere \u00f6zg\u00fc bir imtiyazd\u0131. K\u00f6leler bu onuru payla\u015fmaktan yoksundu. Bununla ba\u011flant\u0131l\u0131 olarak onlar “\u0130nsan” olman\u0131n gerektirdi\u011fi di\u011fer temel haklardan ve dokunulmazl\u0131klardan da mahrumdu. E\u011fer \u0130sl\u00e2m’\u0131n k\u00f6lelere onur kazand\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131, o g\u00fcnk\u00fc cahiliye zihniyetinin bu a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 tutumu ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131rsan\u0131z, bu dinin “\u0130nsan”a onur kazand\u0131rma alan\u0131nda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fini g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn\u00fcz. \u00dcstelik \u0130sl\u00e2m insana sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 bu sayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 her durumda g\u00f6zetir, bu konuda k\u00f6lelik gibi baz\u0131 insanlar\u0131n konumunu a\u015fa\u011f\u0131 indiren ge\u00e7ici \u015fartlar\u0131 engel saymaz.<\/p>\n

E\u011fer \u0130sl\u00e2m’\u0131n k\u00f6leli\u011fe ili\u015fkin bu tutumu, sava\u015f \u015fartlar\u0131n\u0131n do\u011furdu\u011fu bu ge\u00e7ici insanl\u0131k problemine y\u00f6nelik yakla\u015f\u0131m\u0131, g\u00fcn\u00fcm\u00fcz\u00fcn istil\u00e2c\u0131 ordular\u0131n\u0131n ele ge\u00e7irdikleri \u00fclkelerin k\u0131zlar\u0131na ve kad\u0131nlar\u0131na kar\u015f\u0131 reva g\u00f6rd\u00fckleri i\u011fren\u00e7 muamelelerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131l\u0131rsa bu dinin bu alanda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi daha a\u00e7\u0131kl\u0131kla g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. D\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki istil\u00e2c\u0131 cahiliye ordular\u0131n\u0131n kendilerine \u00e7ektikleri “kad\u0131n-k\u0131z ziyafetleri”nin hik\u00e2yelerini, bu sald\u0131rgan g\u00fc\u00e7lerin yerli halk\u0131n \u0131rz ve namusuna y\u00f6nelik pervas\u0131z cinayetlerini, maceralar\u0131n\u0131 hepiniz duymu\u015fsunuzdur. \u00d6yle ki, bu pervas\u0131z sald\u0131r\u0131lara hedef olan toplumlar bu sald\u0131rganlar\u0131n i\u015fgalleri ortadan kalkt\u0131ktan sonra uzun y\u0131llar boyunca bu i\u011fren\u00e7 cinayetlerin sosyal sars\u0131nt\u0131lar\u0131na katlanmak zorunda kal\u0131yorlar.<\/p>\n

Sonra \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n evlilik z\u0131rh\u0131na b\u00fcr\u00fcnd\u00fckten sonra i\u015fleyecekleri fuhu\u015f su\u00e7lar\u0131 i\u00e7in, normal kad\u0131nlar\u0131n bu t\u00fcr su\u00e7lar\u0131na g\u00f6re daha hafif bir ceza \u00f6ng\u00f6r\u00fcyor. Bu tutumu benimserken bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131yor. Bu \u00f6zel \u015fartlar bu kad\u0131nlar\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara g\u00f6re k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye daha yatk\u0131n, k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131c\u0131 fakt\u00f6rlere kar\u015f\u0131 daha az diren\u00e7li bir duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelik konumunun, kad\u0131ndaki psikolojik korunma refleksini zay\u0131flatt\u0131\u011f\u0131 ger\u00e7e\u011fini hesaba katar. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyeler ki\u015fisel onurdan ve aile \u015ferefi bilincinden b\u00fcy\u00fck oranda yoksundurlar. Oysa bu iki fakt\u00f6r \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131 fuhu\u015f i\u015flemekten cayd\u0131rma konusunda \u00e7ok etkin bir rol oynar. Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, k\u00f6le kad\u0131nlar\u0131n sosyal ve ekonomik \u015fartlar\u0131n\u0131, bu \u015fartlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nkinden daha b\u00fcy\u00fck oranda farkl\u0131 oldu\u011funu da g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur. Bu farkl\u0131 sosyal ve ekonomik \u015fartlar cariyeleri, \u0131rzlar\u0131 konusunda daha c\u00f6mert davranmaya iter; kendilerine para ve do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na soylu bir baba vaad eden erkeklerin ayartmalar\u0131na kar\u015f\u0131 onlar\u0131 daha diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr.<\/p>\n

\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rleri hesaba katan \u0130sl\u00e2m, evlilik z\u0131rh\u0131 i\u00e7ine al\u0131nan cariyelerin i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131, \u00f6zg\u00fcr bakirelerin evlenmeden \u00f6nce i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 uygun g\u00f6rm\u00fc\u015ft\u00fcr:<\/p>\n

“E\u011fer (cariyeler) evli iken zina i\u015flerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 verilir.”<\/strong><\/p>\n

Besbelli ki, bu “yar\u0131 ceza”, b\u00f6l\u00fcnebilen ceza i\u00e7in ge\u00e7erlidir. Bu da sopa vurma cezas\u0131d\u0131r. Ta\u015fa tutarak \u00f6ld\u00fcrme (recm) cezas\u0131nda b\u00f6yle yar\u0131ya indirme s\u00f6z konusu de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu cezan\u0131n b\u00f6l\u00fcnmesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Buna g\u00f6re e\u011fer evli ve m\u00fcmin bir cariye zina ederse bek\u00e2r bir \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 cezan\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Bek\u00e2r bir cariye bu su\u00e7u i\u015fledi\u011fi zaman nas\u0131l bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 konusu ise f\u0131k\u0131h bilginleri aras\u0131nda tart\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r. Acaba bu durumdaki cariyeye yine \u00f6zg\u00fcr ve bek\u00e2r kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 m\u0131 verilecek ve bu ceza devlet ba\u015fkan\u0131n\u0131n (imam\u0131n) g\u00f6zetimi alt\u0131nda m\u0131 uygulanacak, yoksa ona usland\u0131rma amac\u0131 g\u00fcden, evli cariyelerin cezas\u0131ndan daha hafif cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza m\u0131 bi\u00e7ilecek ve bu cezay\u0131 uygulamada efendisi mi yetkili olacak? Bunlar f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131nda ayr\u0131nt\u0131lar\u0131na ba\u015fvurulacak tart\u0131\u015fmal\u0131 konulard\u0131r.<\/p>\n

Bu arada, “Kur’an’\u0131n G\u00f6lgesinde” \u0130sl\u00e2m’\u0131n, insanlar\u0131n ellerinden tutup onlar\u0131 doru\u011fa do\u011fru \u00e7\u0131kar\u0131rken i\u00e7inde bulunduklar\u0131 pratik \u015fartlar\u0131 nas\u0131l bir titizlikle g\u00f6z \u00f6n\u00fcne ald\u0131\u011f\u0131na parmak basmak istiyoruz.<\/p>\n

Dedi\u011fimiz gibi bu din, insanlar\u0131n i\u00e7inde bulundu\u011fu prati\u011fi g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, fakat pratiklik ve ger\u00e7ek\u00e7ilik bahanesine s\u0131\u011f\u0131narak onlar\u0131 batakl\u0131kta debelenmekle ba\u015f ba\u015fa b\u0131rakmaz.<\/p>\n

Yine, cariyelerin hayat\u0131n\u0131 etkileyen \u00e7evre fakt\u00f6rlerini, bu fakt\u00f6rlerin evli cariyeleri bile erkeklerin ayart\u0131c\u0131 vaadleri kar\u015f\u0131s\u0131nda k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye yatk\u0131n ve diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc hi\u00e7 ku\u015fkusuz biliyor. Bu y\u00fczden bu pratik ger\u00e7e\u011fi g\u00f6z ard\u0131 edip onlar\u0131n zina su\u00e7u i\u015fleyenlerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki kadar ceza bi\u00e7miyor. Fakat bu pratik ger\u00e7e\u011fe kesin bir egemenlik tan\u0131yarak onlar\u0131 su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131ndan tamamen muaf tutmay\u0131 da uygun g\u00f6rm\u00fcyor.<\/p>\n

Burada b\u00fct\u00fcn fakt\u00f6rleri ve b\u00fct\u00fcn \u015fartlar\u0131 hesaba katan dengeli bir tutumla, orta yolu benimseyen bir uygulama kar\u015f\u0131s\u0131nday\u0131z.<\/p>\n

Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelerin sosyal stat\u00fc d\u00fc\u015f\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, onlara verilecek cezalar\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 bir gerek\u00e7e olarak kullanmaya da yana\u015fmam\u0131\u015ft\u0131r. Oysa o g\u00fcn\u00fcn cahiliye d\u00fcnyas\u0131n\u0131n her taraf\u0131ndaki tutum ve uygulama bu yolda idi. Yani o zaman\u0131n yayg\u0131n ceza anlay\u0131\u015f\u0131 toplumun alt s\u0131n\u0131flar\u0131 ile \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131 aras\u0131nda ay\u0131r\u0131m g\u00fcd\u00fcyor, \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131n su\u00e7lar\u0131n\u0131 hafif cezalar ile ge\u00e7i\u015ftirirken alt s\u0131n\u0131flar\u0131n garip su\u00e7lular\u0131na katmerli ve a\u011f\u0131r cezalar veriyordu.<\/p>\n

Mesel\u00e2 \u00fcnl\u00fc Roma kanunlar\u0131ndaki uygulamaya g\u00f6re s\u0131n\u0131f d\u00fczeyi d\u00fc\u015ft\u00fck\u00e7e yani a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131flara do\u011fru inildik\u00e7e cezalar a\u011f\u0131rla\u015f\u0131yordu. Nitekim bu kanunlar\u0131n bir maddesinde \u015f\u00f6yle deniyordu; “Kim bir namuslu dulu ya da bir bakireyi ba\u015ftan \u00e7\u0131kar\u0131rsa e\u011fer y\u00fcksek s\u0131n\u0131ftansa cezas\u0131 mal\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na el konulmas\u0131 ve e\u011fer a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan ise sopalanarak d\u00f6v\u00fclmesi ya da s\u00fcrg\u00fcn edilmesidir.”<\/p>\n

\u00d6te yandan “Manu\u015fastr” kanunlar\u0131 diye bilinen ve “Manu” adl\u0131 bir mitolojik Hind d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr\u00fc taraf\u0131ndan d\u00fczenlenen Hind kanunlar\u0131na g\u00f6re “E\u011fer Brahman kast\u0131na mensup bir se\u00e7kin, \u00f6l\u00fcm\u00fc gerektirecek bir su\u00e7 i\u015flerse hakim onun sadece ba\u015f\u0131n\u0131 tra\u015f edebilir, ama e\u011fer \u00f6l\u00fcm cezas\u0131n\u0131 hak eden su\u00e7lu Brahman kast\u0131ndan de\u011filse \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcr. E\u011fer bir par\u00e7a bir Brahmana \u015fiddet amac\u0131 ile el ya da sopa kald\u0131r\u0131rsa eli kesilir.”<\/p>\n

Bu arada yahudiler aras\u0131nda egemen olan ceza hukuku anlay\u0131\u015f\u0131na g\u00f6re e\u011fer e\u015fraftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse kendisine ili\u015filmez, buna kar\u015f\u0131l\u0131k a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse su\u00e7unun gerektirdi\u011fi cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131rd\u0131.” (Buhari, M\u00fcslim, Tirmiz\u00ee, Nese\u00ee ve \u0130bn-i Davud’un ortakla\u015fa kaydettikleri hadis’)<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m ise hakk\u0131 yerine oturtmak ilkesi ile geldi. Bunun sonucu olarak b\u00fct\u00fcn pratik etkenleri g\u00f6z \u00f6n\u00fcne almak \u015fart\u0131 ile kimli\u011fine bakmaks\u0131z\u0131n her su\u00e7luya hakketti\u011fi cezay\u0131 verme prensibini yasalla\u015ft\u0131rd\u0131. \u0130\u015fte bu d\u00fc\u015f\u00fcnce ile evlendikten sonra zina i\u015fleyen cariyeler i\u00e7in, ayn\u0131 su\u00e7u i\u015fleyen \u00f6zg\u00fcr ve bekar kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 \u00f6ng\u00f6rd\u00fc. B\u00f6ylece onlar\u0131 tamamen cezadan muaf tutmad\u0131. E\u011fer \u00f6yle yapsayd\u0131, onlar\u0131 yapt\u0131klar\u0131 her davran\u0131\u015f\u0131 d\u0131\u015f \u015fartlar\u0131n bask\u0131s\u0131 alt\u0131nda yapan\u0131 ortaya koyan yoksun robotlar gibi kabul etmi\u015f olurdu ki, bu yakla\u015f\u0131m ger\u00e7e\u011fe ayk\u0131r\u0131 olurdu. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k onlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6rmezlikten gelerek kendilerini \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki ile ayn\u0131 olan bir cezaya \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 da uygun g\u00f6rmedi. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyelerin i\u00e7inde bulunduklar\u0131 \u015fartlar ile \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n \u015fartlar\u0131 birbirinden farkl\u0131 idi. Ayr\u0131ca cahiliye uygulamalar\u0131nda g\u00f6r\u00fclen zavall\u0131lara a\u011f\u0131r cezalar verip se\u00e7kinleri kay\u0131rma adaletsizli\u011finden de titizlikle uzak durdu.<\/p>\n

G\u00fcn\u00fcm\u00fczde Amerika’da, G\u00fcney Afrika’da ve d\u00fcnyan\u0131n daha bir \u00e7ok \u00fclkesinde egemen olan modern cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131nda .ayn\u0131 ay\u0131r\u0131mc\u0131 mant\u0131\u011f\u0131n ge\u00e7erli oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz. Bu toplumlarda “beyaz”lar taraf\u0131ndan i\u015flendikleri takdirde ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile kar\u015f\u0131lanan nice su\u00e7lar “siyah”lar taraf\u0131ndan i\u015flenince a\u011f\u0131r cezalara \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Demek ki, cahiliye her zaman ve her yerde ayn\u0131 cahiliye oldu\u011fu gibi \u0130sl\u00e2m da her yerde ve her zaman da yine ayn\u0131 \u0130sl\u00e2m’d\u0131r.<\/p>\n

Okudu\u011fumuz ayet, cariyeler ile evlenme izninin bek\u00e2rl\u0131k s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan ya da k\u00f6t\u00fc yola sapmaktan \u00e7ekinen erkeklere tan\u0131nm\u0131\u015f bir kolayl\u0131k oldu\u011funu vurgulayarak sona eriyor. Buna g\u00f6re bek\u00e2rl\u0131k bunal\u0131m\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin ve k\u00f6t\u00fc yola sapmaks\u0131z\u0131n \u00f6zg\u00fcr ve m\u00fcmin bir kad\u0131nla evlenme imk\u00e2n\u0131 do\u011facak g\u00fcne kadar sabretmek daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi cariyeler ile evlenmenin, beraberinde getirdi\u011fi bir\u00e7ok olumsuz sonu\u00e7lar vard\u0131r. Okuyoruz:<\/p>\n

“Bu i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden ve bunal\u0131ma d\u00fc\u015feceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.”<\/strong><\/p>\n

Y\u00fcce Allah, kullar\u0131n\u0131 bask\u0131 alt\u0131nda tutmak, s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokmak ve k\u00f6t\u00fc yollara d\u00fc\u015f\u00fcrmek istemez. Ger\u00e7i kullar\u0131 i\u00e7in uygun g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc din onlar\u0131n y\u00fccelmelerini, hayvansal i\u00e7g\u00fcd\u00fcleri a\u015fmalar\u0131n\u0131, y\u00fcksek doru\u011fa t\u0131rmanmalar\u0131n\u0131 ister, ama O, b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlardan f\u0131tratlar\u0131n\u0131n, potansiyel g\u00fc\u00e7lerinin ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde ister. Bundan dolay\u0131 \u0130sl\u00e2m kolay uygulanabilir bir hayat sistemidir. F\u0131trat\u0131n kapasitesini g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, ihtiyac\u0131 bilir ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131\u011f\u0131 takdir eder. P\u00fcf noktas\u0131 \u015furas\u0131 ki, \u0130sl\u00e2m hayvanl\u0131k d\u00fczeyine do\u011fru al\u00e7almakta olanlara alk\u0131\u015f tutmaz, batakl\u0131\u011fa do\u011fru ba\u015f a\u015fa\u011f\u0131 inmekte olan bu t\u00fcr zavall\u0131lar\u0131n kar\u015f\u0131s\u0131na ge\u00e7erek “Bravo size, geri gitmekle ne iyi ediyorsunuz” demez, onlar\u0131n seviye kaybetmelerine, a\u015fa\u011f\u0131la\u015fmalar\u0131na \u00f6vg\u00fc d\u00fczmez; onlar\u0131 y\u00fckselmek, yukar\u0131lara \u00e7\u0131kmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7aba g\u00f6stermekten, i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ayart\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda yeterince diren\u00e7 g\u00f6stermemenin sorumlulu\u011fundan muaf tutmaz.<\/p>\n

G\u00f6r\u00fcl\u00fcyor ki, \u0130sl\u00e2m, burada erkekleri, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenecek imk\u00e2nlara kavu\u015facaklar\u0131 g\u00fcne kadar sabretmeye te\u015fvik ediyor. \u00e7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar, psikolojik bak\u0131mdan evlilik z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 i\u00e7ine girmeye daha yatk\u0131nd\u0131rlar, ideal yuva kurmaya daha elveri\u015flidirler. Do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na onur bah\u015fetmeye, gen\u00e7 ku\u015faklar\u0131n bak\u0131m\u0131na \u00f6zen g\u00f6stermeye, kocalar\u0131n\u0131n yatak namusunu korumaya daha yeteneklidirler. Fakat e\u011fer erkek b\u00f6yle bir sabr\u0131n yol a\u00e7aca\u011f\u0131 bask\u0131n\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan, bunal\u0131m\u0131ndan \u00e7ekiniyorsa, ya da i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin bask\u0131s\u0131:.n katlanamayarak gayri me\u015fr\u00fb cinsel tatmin yollar\u0131na sapaca\u011f\u0131ndan korkuyorsa, \u00f6n\u00fcnde anlatt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu kolayl\u0131k-vard\u0131r.<\/p>\n

Bu arada ayette cariyelerin itibarlar\u0131n\u0131 y\u00fckseltmeye b\u00fcy\u00fck \u00e7apta \u00f6zen g\u00f6steriliyor, onlar i\u00e7in onur kazand\u0131r\u0131c\u0131 ifadeler kullan\u0131l\u0131yor. Mesel\u00e2 ayete g\u00f6re bu cariyeler “Sizin k\u0131zlar\u0131n\u0131z”d\u0131r. Efendileri onlar\u0131n “Aileleri, velileri”dir. B\u00fct\u00fcn insanlar, \u00f6zg\u00fcr-k\u00f6le ay\u0131r\u0131m\u0131 s\u00f6z konusu olmaks\u0131z\u0131n ayn\u0131 soydan geliyor. \u0130nsanlar aras\u0131ndaki ortak bir ba\u011f imand\u0131r. \u0130man\u0131 da en iyi bilen Allah’t\u0131r. Cariye;er;, mehirlerini vermek farzd\u0131r. Onlarla ili\u015fki kurman\u0131n yolu evlenmektir, metres tutmak ya da paral\u0131 fuhu\u015f yoluna sapmak de\u011fildir.<\/p>\n

Ayr\u0131ca bu kad\u0131nlar, yuvalar\u0131n\u0131n namusuna y\u00f6nelik su\u00e7lar\u0131ndan dolay\u0131 sorumlu tutulacaklard\u0131r. Fakat kendilerine yumu\u015fak, hafifletici ve \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmeyen bir ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile yakla\u015f\u0131lacakt\u0131r. \u015eimdi de ayetin son c\u00fcmlesini okuyoruz:<\/p>\n

“Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir, merhametlidir.”<\/strong><\/p>\n

Bu uyar\u0131c\u0131 sonu\u00e7 c\u00fcmlesi bir yandan cariyelerle evlenmeyi zorunlu k\u0131lan psikolojik duruma, \u00f6b\u00fcr yandan da bu kad\u0131nlar\u0131n cezalar\u0131n\u0131 hafifletme uygulamas\u0131na yorum getiriyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah’\u0131n affedicili\u011fi ve merhameti her su\u00e7un ve her zorunlu durumun arkas\u0131ndad\u0131r.<\/p>\n

ALLAH’IN H\u00dcKM\u00dc<\/strong><\/p>\n

Arkas\u0131ndan y\u00fcce Allah’\u0131n bu \u0130sl\u00e2m sisteminde evlilik ve aile kurumuna ili\u015fkin t\u00fcm h\u00fck\u00fcmlerini kapsayan birbirine ba\u011fl\u0131 \u00fc\u00e7 tane ayeti geliyor. Y\u00fcce Allah’\u0131n bu h\u00fck\u00fcmleri yasalla\u015ft\u0131rmaktaki amac\u0131 m\u00fcsl\u00fcman toplumu daha \u00f6nce i\u00e7inde debelendi\u011fi cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak, bu toplumu psikolojik, ahl\u00e2ki, sosyal y\u00f6nlerden sonralar\u0131 g\u00f6r\u00fclen y\u00fcksek, parlak ve temiz doru\u011fa t\u0131rmand\u0131rmakt\u0131r. Okuyaca\u011f\u0131m\u0131z bu yorum ayetleri, y\u00fcce Allah’\u0131n bu hayat sistemini, bu h\u00fck\u00fcmleri, bu yasal d\u00fczenlemeleri ve bu sosyal kurumlar\u0131 ortaya koymakla dilediklerinin mahiyetini, bunun yan\u0131s\u0131ra \u015fehev\u00ee i\u00e7g\u00fcd\u00fclerine uyarak y\u00fcce Allah’\u0131n sistemine s\u0131rt \u00e7evirenlerin as\u0131l maksatlar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:<\/p>\n

 <\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M   Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 25- \u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. Ellerini de bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler. Hanginizin iman\u0131 oldu\u011funu en iyi Allah bilir. Hepiniz […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":7829,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\nSEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET Nedir? • Ebrar Medya<\/title>\n<meta name=\"description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.25- \u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. Ellerini de bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler. Hanginizin iman\u0131 oldu\u011funu en iyi Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z. Onlarla; namuslu olmalar\u0131, zinadan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz. Ve kendilerine gelene\u011fe uyacak miktarda mehir veriniz. E\u011fer evli iken zina islerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 uygulay\u0131n\u0131z. Bu, i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\u0130slam dini "insan"a, onun f\u0131trat\u0131na, g\u00fcc\u00fcne, pratik \u015fartlar\u0131na ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131na g\u00f6re davran\u0131r: O, insan\u0131n elinden tutup onu, cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131kararak \u0130sl\u00e2m\u00ee hayat\u0131n doru\u011funa t\u0131rmand\u0131r\u0131rken f\u0131trat\u0131n\u0131, g\u00fcc\u00fcn\u00fc, pratik \u015fartlar\u0131n\u0131 ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmez. Tersine bu y\u00fcce doru\u011fa t\u0131rmand\u0131r\u0131c\u0131 yolu boyunca bu fakt\u00f6rlerin gere\u011fine uyar.Fakat \u0130sl\u00e2m, cahiliye realitesini alternatifi olmayan vazge\u00e7ilmez bir realite olarak kabul etmez. Cahiliye realitesi geriye g\u00f6t\u00fcr\u00fcc\u00fc, d\u00fc\u015f\u00fck d\u00fczeyli bir realitedir. \u0130sl\u00e2m, insanl\u0131\u011f\u0131 bu realitenin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak i\u00e7in geldi. \u0130sl\u00e2m "\u0130nsan realitesi"ni onun f\u0131trat\u0131na ve \u00f6z\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr ve bu realiteden daha y\u00fcksek a\u015famal\u0131 bir seviyeye \u00e7\u0131kmaya yetenekli oldu\u011funu hareket noktas\u0131 kabul eder. Ba\u015fka bir deyimle insan realitesi, sadece cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan her hangi bir cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131na ba\u011f\u0131ml\u0131 kal\u0131narak, bu batakl\u0131\u011f\u0131n i\u00e7inde debelenmek de\u011fildir. Y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan f\u0131trat\u0131na kat\u0131lm\u0131\u015f yetenekleri sayesinde bu batakl\u0131ktan \u00e7\u0131karak y\u00fcceliklere do\u011fru t\u0131rmanabilmesi de onun realitesinin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. "\u0130nsan\u0131n realitesi"ni t\u00fcm\u00fc ile bilen y\u00fcce Allah't\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc "\u0130nsan\u0131n \u00f6z\u00fcn\u00fc, ger\u00e7ek mahiyetini" O bilir; insan\u0131 yaratan ve i\u00e7inde cirit at\u0131p duran t\u00fcm duygular\u0131 tan\u0131yan O'dur. Nitekim O, bize \u015f\u00f6yle buyuruyor:"Yaratan bilmez mi hi\u00e7? O l\u00e2tiftir ve her\u015feyden haberdard\u0131r." (M\u00fclk Suresi, 14)\u0130lk \u0130sl\u00e2m toplumunda sava\u015flardan kalma esirler vard\u0131. Bunlar i\u00e7in daha sonra gerekli \u00f6nlemler al\u0131nacakt\u0131. Bu \u00f6nlem, ya onlar\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131ks\u0131z olarak tek tarafl\u0131 bir kararla sal\u0131vermek ya kendilerini m\u00fcsl\u00fcman esirlere kar\u015f\u0131l\u0131k serbest b\u0131rakmak veya m\u00fcsl\u00fcmanlar ile sava\u015f\u00e7\u0131 d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n aras\u0131ndaki \u015fartlar\u0131n t\u00fcr\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kavu\u015fturma \u015f\u0131klar\u0131ndan biri idi.\u0130sl\u00e2miyet bu pratik probleme, efendinin sahibi oldu\u011fu cariyesi ile cinsel ili\u015fkide bulunmas\u0131n\u0131 serbest b\u0131rakarak \u00e7\u00f6z\u00fcm getirdi. Daha \u00f6nce s\u00f6yledi\u011fimiz \u00fczere cariyelerin f\u0131tr\u00ee realitelerini ger\u00e7ek\u00e7i bir yakla\u015f\u0131mla ele almak i\u00e7in bu \u00e7areye ba\u015fvuruldu. Cariyeler ile cinsel ili\u015fkide bulunmak onlar\u0131n m\u00fcsl\u00fcman olanlar\u0131 ile evlenmek yolu ile olabilece\u011fi gibi kendilerini nik\u00e2hlamaks\u0131z\u0131n da m\u00fcmk\u00fcn idi. Bu konudaki tek \u015fart, bir adet g\u00f6rme d\u00f6nemi ge\u00e7irmeleri ve b\u00f6ylece kar\u0131nlar\u0131nda "Daru'l-Harb"de kalan kocalar\u0131n\u0131n \u00e7ocu\u011funu ta\u015f\u0131mad\u0131klar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 idi. Fakat \u0130sl\u00e2m, bu cinsel ili\u015fkide bulunma serbestisini sadece bu cariyelerin efendilerine tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131. Di\u011fer erkekler onlarla ancak evlilik yolu ile b\u00f6yle bir ili\u015fki kurabilirlerdi. Bu arada \u0130sl\u00e2m bu kad\u0131nlara toplumda namuslar\u0131n\u0131 satarak para kazanmay\u0131 yasaklad\u0131\u011f\u0131 gibi efendileri taraf\u0131ndan yine para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda kendi r\u0131zalar\u0131 ile Pazarla\u015fmalar\u0131na da izin vermemi\u015fti.\u0130\u015fte bu ayette bu cariyeler ile nas\u0131l evlenilece\u011fi, nik\u00e2hlanmalar\u0131n\u0131n hangi \u015fartlar alt\u0131nda serbest oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor:"\u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. ellerinde bulunan cariyeler ile evlensinler."\u0130sl\u00e2m, erke\u011fin m\u00e2l\u00ee imk\u00e2nlar\u0131 elverdi\u011fi takdirde \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n ile evlenmesini tercil\u0131 eder. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00f6zg\u00fcr niteli\u011fi onun i\u00e7in koruyucu bir z\u0131rh olu\u015fturur, bu sayede o \u0131rz\u0131n\u0131 nas\u0131l koruyaca\u011f\u0131n\u0131, kocas\u0131n\u0131n namusunu nas\u0131l g\u00f6zetece\u011fini \u00f6\u011frenir. Burada bu kad\u0131nlar\u0131n "Korumal\u0131" olmakla nitelenmeleri, hi\u00e7 ku\u015fkusuz evli olmalar\u0131 anlam\u0131nda de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc evli kad\u0131nlar\u0131 nik\u00e2hlaman\u0131n yasak oldu\u011fu daha \u00f6nce belirtilmi\u015fti. Buradaki "Korumal\u0131"l\u0131k terimi, bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr olmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 alt\u0131nda bulunmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn vicdanlar\u0131na sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 ..nurlulu\u011fun ve hayatlar\u0131na kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 g\u00fcvencelerin sak\u0131nd\u0131r\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131ndan yararland\u0131klar\u0131 anlam\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r.Ger\u00e7ekten \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n bir ailesi, bir yuvas\u0131, bir \u00e7evresi, bak\u0131m\u0131n\u0131 \u00fcstlenen yak\u0131nlar\u0131 vard\u0131r. Bu y\u00fczden namusunun lekelenmesinden \u00e7ekinir. \u0130\u00e7inde, vicdan\u0131nda \u015feref ve onurluluk duygular\u0131 egemendir. Bundan dolay\u0131 fuhu\u015ftan ve ba\u015f\u0131bo\u015f cinsel ili\u015fkilerden ka\u00e7\u0131n\u0131r. Fakat \u00f6zg\u00fcr olmayan cariye \u00fczerinde bu fakt\u00f6rlerin hi\u00e7 biri etkili de\u011fildir. Bundan dolay\u0131 o evlendi\u011fi takdirde bile "Koruma z\u0131rh\u0131 i\u00e7inde" de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc i\u00e7inde k\u00f6lelik g\u00fcnlerinin tortular\u0131n\u0131, kal\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r. Bundan dolay\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n i\u00e7in varolan korunmu\u015fluk, iffet ve onur onda bulunmaz. \u00dcstelik lekelemekten \u00e7ekinece\u011fi bir aile \u015ferefi de yoktur. B\u00fct\u00fcn bunlara ek olarak bir cariyenin h\u00fcr bir kocadan edinece\u011fi \u00e7ocuklara \u015fu ya da bu oranda k\u00f6leli\u011fin a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 bula\u015f\u0131r. Bu ayetin koydu\u011fu yasaya muhatap olan toplumda b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler ge\u00e7erlidir.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler y\u00fcz\u00fcnden \u0130sl\u00e2m, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenebilecek imk\u00e2nlara sahip olan m\u00fcsl\u00fcman erkeklerin cariyeler ile evlenmemelerini tercih etti ve cariyeler ile evlenmeyi madd\u00ee durumu normal evlilik yapmaya elveri\u015fli olmad\u0131\u011f\u0131 gibi bek\u00e2r kalman\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131na da katlanamayan erkeklerin yararlanabilecekleri bir kolayl\u0131k kabul etti.E\u011fer m\u00fcsl\u00fcman erkekler bek\u00e2rl\u0131ktan s\u0131k\u0131lm\u0131\u015flar ise, gerek bu s\u0131k\u0131nt\u0131n\u0131n ve gerekse k\u00f6t\u00fc yola sapma endi\u015fesinin bask\u0131s\u0131n\u0131 i\u00e7lerinde duyuyorlarsa \u0130sl\u00e2m \u00f6nlerine dikilip kendilerini kolayl\u0131ktan, rahatlamaktan ve tatmin olmaktan yoksun tutmuyor. Bunun yerine b\u00f6yle erkeklerin, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n sahip oldu\u011fu m\u00fcmin cariyelerle evlenmelerini serbest b\u0131rak\u0131yor.Fakat \u0130sl\u00e2m s\u00f6z konusu \u00f6zg\u00fcr erkekler ile cariyeler aras\u0131nda kurulmas\u0131n\u0131 tercih etti\u011fi tek ili\u015fki bi\u00e7imini belirliyor. Bu ili\u015fki bi\u00e7imi, daha \u00f6nce \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n evlenmesinde \u00f6ng\u00f6r\u00fclen ili\u015fki bi\u00e7iminin ayn\u0131s\u0131d\u0131r ve \u015fu \u015fartlar\u0131 i\u00e7erir:1- Her \u015feyden \u00f6nce bu cariyelerin m\u00fcmin olmalar\u0131 gerekir. Okuyal\u0131m:"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler."2- Bu cariyelerin haklar\u0131 olan mehir, efendilerine de\u011fil, do\u011frudan do\u011fruya kendilerine verilecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu onlar\u0131n \u00f6z haklar\u0131d\u0131r. Okuyoruz:"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz."3- Cariyelere \u00f6denecek bu mebla\u011f\u0131n mutlaka mehir ad\u0131 alt\u0131nda \u00f6denmesi gerekir. Bunun yan\u0131s\u0131ra onlardan metres ya da fahi\u015fe olarak de\u011fil, nikahl\u0131 e\u015f olarak yararlan\u0131lacakt\u0131r.Ayette ge\u00e7en "Metres (h\u0131dn)" deyimi belli bir erkekle gayri me\u015fru ili\u015fki kuran kad\u0131n anlam\u0131na gelirken "fahi\u015fe (sefiha)" deyimi isteyen her erkek ile yat\u0131p kalkan kad\u0131n i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r. Okuyoruz:"Onlar ile namuslu olmalar\u0131, zinadan (fuhu\u015ftan) uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz."Yukarda okudu\u011fumuz Hz. Ai\u015fe'nin hadisinde belirtildi\u011fi gibi o g\u00fcnlerin Arap toplumunda \u00f6zg\u00fcr erkek ve kad\u0131nlar aras\u0131nda bu t\u00fcr gayri me\u015fr\u00fb ili\u015fkiler olduk\u00e7a yayg\u0131nd\u0131. Ayr\u0131ca k\u00f6leler aras\u0131nda da bir\u00e7ok fuhu\u015f t\u00fcrleri yayg\u0131nd\u0131. O g\u00fcn\u00fcn ileri gelenleri sahip olduklar\u0131 cariyelerini bu i\u011fren\u00e7 yoldan kendi hesaplar\u0131na para kazanmak i\u00e7in kullan\u0131yorlard\u0131. Mesel\u00e2 ayn\u0131 zamanda kabilesinin \u015fefi olan Medine m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubeyy b. Selul'un bu yoldan kendisine para kazand\u0131ran d\u00f6rt kad\u0131n k\u00f6lesi vard\u0131. Bu gayri me\u015fr\u00fb cinsel ili\u015fkiler cahiliye d\u00f6nemi i\u011fren\u00e7liklerinin kal\u0131nt\u0131lar\u0131 idi. \u0130sl\u00e2m \u00f6nce araplar\u0131 ve arkas\u0131ndan insanl\u0131\u011f\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc bu i\u011fren\u00e7liklerin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7ekip \u00e7\u0131karmak, ar\u0131t\u0131p temizlemek i\u00e7in gelmi\u015fti.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, h\u00fcr erkekler ile bu "Kad\u0131n" k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkiyi tek bir yola ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131. Bu yol evlenmek, aile yuvas\u0131 olu\u015fturmak amac\u0131 ile kad\u0131n\u0131 belli bir erke\u011fe ba\u011flayan nik\u00e2hlama yoludur. Hayvanlarda oldu\u011fu gibi cinsel i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ba\u015f\u0131bo\u015f bi\u00e7imde tatmin aramalar\u0131 yolu t\u0131kanm\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u0130sl\u00e2m, kad\u0131nlara haklar\u0131 olan mihri versinler diye mal\u0131 erkeklerin ellerine verdi. Yoksa bu mallar, metreslere ya, da fahi\u015felere pe\u015fke\u015f \u00e7ekilmek i\u00e7in verilmi\u015f de\u011fildir.\u0130sl\u00e2miyet cinsel ili\u015fkileri, k\u00f6leler d\u00fcnyas\u0131nda da cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131n\u0131n i\u011fren\u00e7liklerinden ar\u0131nd\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsanl\u0131k her cahiliye gerili\u011finin pen\u00e7esine d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcnde bu batakl\u0131kta debelenmektedir. Nitekim g\u00fcn\u00fcm\u00fczde d\u00fcnyan\u0131n her yerinde insanlar\u0131n bu debeleni\u015fine tan\u0131k oluyoruz. \u00c7\u00fcnk\u00fc her yerde dalgalanan cahiliye bayra\u011f\u0131d\u0131r, \u0130sl\u00e2m sanca\u011f\u0131 de\u011fil.Okudu\u011fumuz ayetin g\u00fcndeme getirdi\u011fi bu konuyu noktalamadan \u00f6nce \u0130sl\u00e2m toplumunda \u00f6zg\u00fcr insanlar ile k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkilerin \u00f6z\u00fcne \u0131\u015f\u0131k tutan Kur'an \u00fcslubuna, bu dinin bu mesele kar\u015f\u0131s\u0131nda daha onunla y\u00fczy\u00fcze geldi\u011fi ilk g\u00fcnlerde nas\u0131l bir tutum tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131na parmak basmal\u0131y\u0131z. \u00c2yet k\u00f6le kad\u0131nlardan "kad\u0131n k\u00f6leler", "cariyeler" ya da "di\u015fi tutsaklar" diye s\u00f6z etmiyor, onlardan s\u00f6z ederken "k\u0131zlar\u0131n\u0131z (kad\u0131nlar\u0131n\u0131z)" ifadesini kullan\u0131yor. Tekrar okuyal\u0131m:"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin k\u0131zlar\u0131n\u0131zdan (kad\u0131nlar\u0131n\u0131zdan)..."G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar aras\u0131nda insanl\u0131k taban\u0131na inecek \u015fekilde k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m g\u00f6zetmiyor. Oysa o g\u00fcn\u00fcn d\u00fcnyas\u0131nda egemen olan inan\u00e7 sistemleri, o \u00e7a\u011f\u0131n toplumlar\u0131nda ge\u00e7erli olan g\u00f6r\u00fc\u015fler bu konuda b\u00f6ylesine k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m\u0131 olabildi\u011fince ortaya koyuyorlard\u0131. Bunun tam tersine ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar\u0131n ayn\u0131 kaynaktan t\u00fcrediklerini hat\u0131rlat\u0131yor, bu iki insan kesimi aras\u0131ndaki irtibat\u0131n eksenini ortak insanl\u0131k ba\u011f\u0131 ile inan\u00e7 ba\u011f\u0131n\u0131n olu\u015fturdu\u011funu vurguluyor:"Hanginizin imanl\u0131 oldu\u011funu Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z." Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n sahiplerinden "efendi" diye de\u011fil, "aile, veli" diye s\u00f6z ediyor. Okuyal\u0131m:"Ailelerinin (velilerinin) izni ile onlarla evleniniz.'Yine \u0130sl\u00e2m, bu kad\u0131nlar\u0131n mehrini efendilerine vermiyor, mehri kendilerinin \u00f6z hakk\u0131 say\u0131yor. "K\u00f6lenin t\u00fcm kazanc\u0131 efendisinindir" kural\u0131 bu noktada ge\u00e7erli de\u011fil. \u00c7\u00fcnk\u00fc mehir, bir kazan\u00e7 t\u00fcr\u00fc de\u011fil, kad\u0131n\u0131n kocas\u0131na ba\u011flanmas\u0131ndan do\u011fan bir hakt\u0131r. Okuyal\u0131m:"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz"Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, bu cariyeleri \u0131rzlar\u0131n\u0131 para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda satma a\u015fa\u011f\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fcyor, tersine onlar\u0131 nik\u00e2h\u0131n, evlili\u011fin koruyucu z\u0131rh\u0131 alt\u0131na alarak onurland\u0131r\u0131yor. Okuyoruz:"Cariyeler ile namuslu olmalar\u0131, fuhu\u015ftan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde... evleniniz."G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayette yer alan bu dokunakl\u0131 direktiflerin t\u00fcm\u00fc; bu konuda kad\u0131nca\u011f\u0131zlar\u0131n insanl\u0131k onurunu ok\u015fama niteli\u011fi ta\u015f\u0131r. \u00d6zel \u015fartlar\u0131n kendilerine empoze etti\u011fi ge\u00e7ici konumlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden insan olmaktan kaynaklanan temel haklar\u0131n\u0131n zedelenmemesi gerekti\u011fi mesaj\u0131n\u0131 verir.Oysa \u0130sl\u00e2m'\u0131n geldi\u011fi g\u00fcnlerde d\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki yayg\u0131n cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ge\u00e7erli mant\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re "insan" olma onuru sadece efendilere \u00f6zg\u00fc bir imtiyazd\u0131. K\u00f6leler bu onuru payla\u015fmaktan yoksundu. Bununla ba\u011flant\u0131l\u0131 olarak onlar "\u0130nsan" olman\u0131n gerektirdi\u011fi di\u011fer temel haklardan ve dokunulmazl\u0131klardan da mahrumdu. E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6lelere onur kazand\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131, o g\u00fcnk\u00fc cahiliye zihniyetinin bu a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 tutumu ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131rsan\u0131z, bu dinin "\u0130nsan"a onur kazand\u0131rma alan\u0131nda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fini g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn\u00fcz. \u00dcstelik \u0130sl\u00e2m insana sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 bu sayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 her durumda g\u00f6zetir, bu konuda k\u00f6lelik gibi baz\u0131 insanlar\u0131n konumunu a\u015fa\u011f\u0131 indiren ge\u00e7ici \u015fartlar\u0131 engel saymaz.E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6leli\u011fe ili\u015fkin bu tutumu, sava\u015f \u015fartlar\u0131n\u0131n do\u011furdu\u011fu bu ge\u00e7ici insanl\u0131k problemine y\u00f6nelik yakla\u015f\u0131m\u0131, g\u00fcn\u00fcm\u00fcz\u00fcn istil\u00e2c\u0131 ordular\u0131n\u0131n ele ge\u00e7irdikleri \u00fclkelerin k\u0131zlar\u0131na ve kad\u0131nlar\u0131na kar\u015f\u0131 reva g\u00f6rd\u00fckleri i\u011fren\u00e7 muamelelerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131l\u0131rsa bu dinin bu alanda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi daha a\u00e7\u0131kl\u0131kla g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. D\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki istil\u00e2c\u0131 cahiliye ordular\u0131n\u0131n kendilerine \u00e7ektikleri "kad\u0131n-k\u0131z ziyafetleri"nin hik\u00e2yelerini, bu sald\u0131rgan g\u00fc\u00e7lerin yerli halk\u0131n \u0131rz ve namusuna y\u00f6nelik pervas\u0131z cinayetlerini, maceralar\u0131n\u0131 hepiniz duymu\u015fsunuzdur. \u00d6yle ki, bu pervas\u0131z sald\u0131r\u0131lara hedef olan toplumlar bu sald\u0131rganlar\u0131n i\u015fgalleri ortadan kalkt\u0131ktan sonra uzun y\u0131llar boyunca bu i\u011fren\u00e7 cinayetlerin sosyal sars\u0131nt\u0131lar\u0131na katlanmak zorunda kal\u0131yorlar.Sonra \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n evlilik z\u0131rh\u0131na b\u00fcr\u00fcnd\u00fckten sonra i\u015fleyecekleri fuhu\u015f su\u00e7lar\u0131 i\u00e7in, normal kad\u0131nlar\u0131n bu t\u00fcr su\u00e7lar\u0131na g\u00f6re daha hafif bir ceza \u00f6ng\u00f6r\u00fcyor. Bu tutumu benimserken bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131yor. Bu \u00f6zel \u015fartlar bu kad\u0131nlar\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara g\u00f6re k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye daha yatk\u0131n, k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131c\u0131 fakt\u00f6rlere kar\u015f\u0131 daha az diren\u00e7li bir duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelik konumunun, kad\u0131ndaki psikolojik korunma refleksini zay\u0131flatt\u0131\u011f\u0131 ger\u00e7e\u011fini hesaba katar. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyeler ki\u015fisel onurdan ve aile \u015ferefi bilincinden b\u00fcy\u00fck oranda yoksundurlar. Oysa bu iki fakt\u00f6r \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131 fuhu\u015f i\u015flemekten cayd\u0131rma konusunda \u00e7ok etkin bir rol oynar. Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, k\u00f6le kad\u0131nlar\u0131n sosyal ve ekonomik \u015fartlar\u0131n\u0131, bu \u015fartlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nkinden daha b\u00fcy\u00fck oranda farkl\u0131 oldu\u011funu da g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur. Bu farkl\u0131 sosyal ve ekonomik \u015fartlar cariyeleri, \u0131rzlar\u0131 konusunda daha c\u00f6mert davranmaya iter; kendilerine para ve do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na soylu bir baba vaad eden erkeklerin ayartmalar\u0131na kar\u015f\u0131 onlar\u0131 daha diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rleri hesaba katan \u0130sl\u00e2m, evlilik z\u0131rh\u0131 i\u00e7ine al\u0131nan cariyelerin i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131, \u00f6zg\u00fcr bakirelerin evlenmeden \u00f6nce i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 uygun g\u00f6rm\u00fc\u015ft\u00fcr:"E\u011fer (cariyeler) evli iken zina i\u015flerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 verilir."Besbelli ki, bu "yar\u0131 ceza", b\u00f6l\u00fcnebilen ceza i\u00e7in ge\u00e7erlidir. Bu da sopa vurma cezas\u0131d\u0131r. Ta\u015fa tutarak \u00f6ld\u00fcrme (recm) cezas\u0131nda b\u00f6yle yar\u0131ya indirme s\u00f6z konusu de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu cezan\u0131n b\u00f6l\u00fcnmesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Buna g\u00f6re e\u011fer evli ve m\u00fcmin bir cariye zina ederse bek\u00e2r bir \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 cezan\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Bek\u00e2r bir cariye bu su\u00e7u i\u015fledi\u011fi zaman nas\u0131l bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 konusu ise f\u0131k\u0131h bilginleri aras\u0131nda tart\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r. Acaba bu durumdaki cariyeye yine \u00f6zg\u00fcr ve bek\u00e2r kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 m\u0131 verilecek ve bu ceza devlet ba\u015fkan\u0131n\u0131n (imam\u0131n) g\u00f6zetimi alt\u0131nda m\u0131 uygulanacak, yoksa ona usland\u0131rma amac\u0131 g\u00fcden, evli cariyelerin cezas\u0131ndan daha hafif cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza m\u0131 bi\u00e7ilecek ve bu cezay\u0131 uygulamada efendisi mi yetkili olacak? Bunlar f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131nda ayr\u0131nt\u0131lar\u0131na ba\u015fvurulacak tart\u0131\u015fmal\u0131 konulard\u0131r.Bu arada, "Kur'an'\u0131n G\u00f6lgesinde" \u0130sl\u00e2m'\u0131n, insanlar\u0131n ellerinden tutup onlar\u0131 doru\u011fa do\u011fru \u00e7\u0131kar\u0131rken i\u00e7inde bulunduklar\u0131 pratik \u015fartlar\u0131 nas\u0131l bir titizlikle g\u00f6z \u00f6n\u00fcne ald\u0131\u011f\u0131na parmak basmak istiyoruz.Dedi\u011fimiz gibi bu din, insanlar\u0131n i\u00e7inde bulundu\u011fu prati\u011fi g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, fakat pratiklik ve ger\u00e7ek\u00e7ilik bahanesine s\u0131\u011f\u0131narak onlar\u0131 batakl\u0131kta debelenmekle ba\u015f ba\u015fa b\u0131rakmaz.Yine, cariyelerin hayat\u0131n\u0131 etkileyen \u00e7evre fakt\u00f6rlerini, bu fakt\u00f6rlerin evli cariyeleri bile erkeklerin ayart\u0131c\u0131 vaadleri kar\u015f\u0131s\u0131nda k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye yatk\u0131n ve diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc hi\u00e7 ku\u015fkusuz biliyor. Bu y\u00fczden bu pratik ger\u00e7e\u011fi g\u00f6z ard\u0131 edip onlar\u0131n zina su\u00e7u i\u015fleyenlerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki kadar ceza bi\u00e7miyor. Fakat bu pratik ger\u00e7e\u011fe kesin bir egemenlik tan\u0131yarak onlar\u0131 su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131ndan tamamen muaf tutmay\u0131 da uygun g\u00f6rm\u00fcyor.Burada b\u00fct\u00fcn fakt\u00f6rleri ve b\u00fct\u00fcn \u015fartlar\u0131 hesaba katan dengeli bir tutumla, orta yolu benimseyen bir uygulama kar\u015f\u0131s\u0131nday\u0131z.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelerin sosyal stat\u00fc d\u00fc\u015f\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, onlara verilecek cezalar\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 bir gerek\u00e7e olarak kullanmaya da yana\u015fmam\u0131\u015ft\u0131r. Oysa o g\u00fcn\u00fcn cahiliye d\u00fcnyas\u0131n\u0131n her taraf\u0131ndaki tutum ve uygulama bu yolda idi. Yani o zaman\u0131n yayg\u0131n ceza anlay\u0131\u015f\u0131 toplumun alt s\u0131n\u0131flar\u0131 ile \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131 aras\u0131nda ay\u0131r\u0131m g\u00fcd\u00fcyor, \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131n su\u00e7lar\u0131n\u0131 hafif cezalar ile ge\u00e7i\u015ftirirken alt s\u0131n\u0131flar\u0131n garip su\u00e7lular\u0131na katmerli ve a\u011f\u0131r cezalar veriyordu.Mesel\u00e2 \u00fcnl\u00fc Roma kanunlar\u0131ndaki uygulamaya g\u00f6re s\u0131n\u0131f d\u00fczeyi d\u00fc\u015ft\u00fck\u00e7e yani a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131flara do\u011fru inildik\u00e7e cezalar a\u011f\u0131rla\u015f\u0131yordu. Nitekim bu kanunlar\u0131n bir maddesinde \u015f\u00f6yle deniyordu; "Kim bir namuslu dulu ya da bir bakireyi ba\u015ftan \u00e7\u0131kar\u0131rsa e\u011fer y\u00fcksek s\u0131n\u0131ftansa cezas\u0131 mal\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na el konulmas\u0131 ve e\u011fer a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan ise sopalanarak d\u00f6v\u00fclmesi ya da s\u00fcrg\u00fcn edilmesidir."\u00d6te yandan "Manu\u015fastr" kanunlar\u0131 diye bilinen ve "Manu" adl\u0131 bir mitolojik Hind d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr\u00fc taraf\u0131ndan d\u00fczenlenen Hind kanunlar\u0131na g\u00f6re "E\u011fer Brahman kast\u0131na mensup bir se\u00e7kin, \u00f6l\u00fcm\u00fc gerektirecek bir su\u00e7 i\u015flerse hakim onun sadece ba\u015f\u0131n\u0131 tra\u015f edebilir, ama e\u011fer \u00f6l\u00fcm cezas\u0131n\u0131 hak eden su\u00e7lu Brahman kast\u0131ndan de\u011filse \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcr. E\u011fer bir par\u00e7a bir Brahmana \u015fiddet amac\u0131 ile el ya da sopa kald\u0131r\u0131rsa eli kesilir."Bu arada yahudiler aras\u0131nda egemen olan ceza hukuku anlay\u0131\u015f\u0131na g\u00f6re e\u011fer e\u015fraftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse kendisine ili\u015filmez, buna kar\u015f\u0131l\u0131k a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse su\u00e7unun gerektirdi\u011fi cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131rd\u0131." (Buhari, M\u00fcslim, Tirmiz\u00ee, Nese\u00ee ve \u0130bn-i Davud'un ortakla\u015fa kaydettikleri hadis')\u0130sl\u00e2m ise hakk\u0131 yerine oturtmak ilkesi ile geldi. Bunun sonucu olarak b\u00fct\u00fcn pratik etkenleri g\u00f6z \u00f6n\u00fcne almak \u015fart\u0131 ile kimli\u011fine bakmaks\u0131z\u0131n her su\u00e7luya hakketti\u011fi cezay\u0131 verme prensibini yasalla\u015ft\u0131rd\u0131. \u0130\u015fte bu d\u00fc\u015f\u00fcnce ile evlendikten sonra zina i\u015fleyen cariyeler i\u00e7in, ayn\u0131 su\u00e7u i\u015fleyen \u00f6zg\u00fcr ve bekar kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 \u00f6ng\u00f6rd\u00fc. B\u00f6ylece onlar\u0131 tamamen cezadan muaf tutmad\u0131. E\u011fer \u00f6yle yapsayd\u0131, onlar\u0131 yapt\u0131klar\u0131 her davran\u0131\u015f\u0131 d\u0131\u015f \u015fartlar\u0131n bask\u0131s\u0131 alt\u0131nda yapan\u0131 ortaya koyan yoksun robotlar gibi kabul etmi\u015f olurdu ki, bu yakla\u015f\u0131m ger\u00e7e\u011fe ayk\u0131r\u0131 olurdu. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k onlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6rmezlikten gelerek kendilerini \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki ile ayn\u0131 olan bir cezaya \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 da uygun g\u00f6rmedi. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyelerin i\u00e7inde bulunduklar\u0131 \u015fartlar ile \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n \u015fartlar\u0131 birbirinden farkl\u0131 idi. Ayr\u0131ca cahiliye uygulamalar\u0131nda g\u00f6r\u00fclen zavall\u0131lara a\u011f\u0131r cezalar verip se\u00e7kinleri kay\u0131rma adaletsizli\u011finden de titizlikle uzak durdu.G\u00fcn\u00fcm\u00fczde Amerika'da, G\u00fcney Afrika'da ve d\u00fcnyan\u0131n daha bir \u00e7ok \u00fclkesinde egemen olan modern cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131nda .ayn\u0131 ay\u0131r\u0131mc\u0131 mant\u0131\u011f\u0131n ge\u00e7erli oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz. Bu toplumlarda "beyaz"lar taraf\u0131ndan i\u015flendikleri takdirde ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile kar\u015f\u0131lanan nice su\u00e7lar "siyah"lar taraf\u0131ndan i\u015flenince a\u011f\u0131r cezalara \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Demek ki, cahiliye her zaman ve her yerde ayn\u0131 cahiliye oldu\u011fu gibi \u0130sl\u00e2m da her yerde ve her zaman da yine ayn\u0131 \u0130sl\u00e2m'd\u0131r.Okudu\u011fumuz ayet, cariyeler ile evlenme izninin bek\u00e2rl\u0131k s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan ya da k\u00f6t\u00fc yola sapmaktan \u00e7ekinen erkeklere tan\u0131nm\u0131\u015f bir kolayl\u0131k oldu\u011funu vurgulayarak sona eriyor. Buna g\u00f6re bek\u00e2rl\u0131k bunal\u0131m\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin ve k\u00f6t\u00fc yola sapmaks\u0131z\u0131n \u00f6zg\u00fcr ve m\u00fcmin bir kad\u0131nla evlenme imk\u00e2n\u0131 do\u011facak g\u00fcne kadar sabretmek daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi cariyeler ile evlenmenin, beraberinde getirdi\u011fi bir\u00e7ok olumsuz sonu\u00e7lar vard\u0131r. Okuyoruz:"Bu i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden ve bunal\u0131ma d\u00fc\u015feceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir."Y\u00fcce Allah, kullar\u0131n\u0131 bask\u0131 alt\u0131nda tutmak, s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokmak ve k\u00f6t\u00fc yollara d\u00fc\u015f\u00fcrmek istemez. Ger\u00e7i kullar\u0131 i\u00e7in uygun g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc din onlar\u0131n y\u00fccelmelerini, hayvansal i\u00e7g\u00fcd\u00fcleri a\u015fmalar\u0131n\u0131, y\u00fcksek doru\u011fa t\u0131rmanmalar\u0131n\u0131 ister, ama O, b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlardan f\u0131tratlar\u0131n\u0131n, potansiyel g\u00fc\u00e7lerinin ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde ister. Bundan dolay\u0131 \u0130sl\u00e2m kolay uygulanabilir bir hayat sistemidir. F\u0131trat\u0131n kapasitesini g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, ihtiyac\u0131 bilir ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131\u011f\u0131 takdir eder. P\u00fcf noktas\u0131 \u015furas\u0131 ki, \u0130sl\u00e2m hayvanl\u0131k d\u00fczeyine do\u011fru al\u00e7almakta olanlara alk\u0131\u015f tutmaz, batakl\u0131\u011fa do\u011fru ba\u015f a\u015fa\u011f\u0131 inmekte olan bu t\u00fcr zavall\u0131lar\u0131n kar\u015f\u0131s\u0131na ge\u00e7erek "Bravo size, geri gitmekle ne iyi ediyorsunuz" demez, onlar\u0131n seviye kaybetmelerine, a\u015fa\u011f\u0131la\u015fmalar\u0131na \u00f6vg\u00fc d\u00fczmez; onlar\u0131 y\u00fckselmek, yukar\u0131lara \u00e7\u0131kmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7aba g\u00f6stermekten, i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ayart\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda yeterince diren\u00e7 g\u00f6stermemenin sorumlulu\u011fundan muaf tutmaz.G\u00f6r\u00fcl\u00fcyor ki, \u0130sl\u00e2m, burada erkekleri, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenecek imk\u00e2nlara kavu\u015facaklar\u0131 g\u00fcne kadar sabretmeye te\u015fvik ediyor. \u00e7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar, psikolojik bak\u0131mdan evlilik z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 i\u00e7ine girmeye daha yatk\u0131nd\u0131rlar, ideal yuva kurmaya daha elveri\u015flidirler. Do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na onur bah\u015fetmeye, gen\u00e7 ku\u015faklar\u0131n bak\u0131m\u0131na \u00f6zen g\u00f6stermeye, kocalar\u0131n\u0131n yatak namusunu korumaya daha yeteneklidirler. Fakat e\u011fer erkek b\u00f6yle bir sabr\u0131n yol a\u00e7aca\u011f\u0131 bask\u0131n\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan, bunal\u0131m\u0131ndan \u00e7ekiniyorsa, ya da i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin bask\u0131s\u0131:.n katlanamayarak gayri me\u015fr\u00fb cinsel tatmin yollar\u0131na sapaca\u011f\u0131ndan korkuyorsa, \u00f6n\u00fcnde anlatt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu kolayl\u0131k-vard\u0131r.Bu arada ayette cariyelerin itibarlar\u0131n\u0131 y\u00fckseltmeye b\u00fcy\u00fck \u00e7apta \u00f6zen g\u00f6steriliyor, onlar i\u00e7in onur kazand\u0131r\u0131c\u0131 ifadeler kullan\u0131l\u0131yor. Mesel\u00e2 ayete g\u00f6re bu cariyeler "Sizin k\u0131zlar\u0131n\u0131z"d\u0131r. Efendileri onlar\u0131n "Aileleri, velileri"dir. B\u00fct\u00fcn insanlar, \u00f6zg\u00fcr-k\u00f6le ay\u0131r\u0131m\u0131 s\u00f6z konusu olmaks\u0131z\u0131n ayn\u0131 soydan geliyor. \u0130nsanlar aras\u0131ndaki ortak bir ba\u011f imand\u0131r. \u0130man\u0131 da en iyi bilen Allah't\u0131r. Cariye;er;, mehirlerini vermek farzd\u0131r. Onlarla ili\u015fki kurman\u0131n yolu evlenmektir, metres tutmak ya da paral\u0131 fuhu\u015f yoluna sapmak de\u011fildir.Ayr\u0131ca bu kad\u0131nlar, yuvalar\u0131n\u0131n namusuna y\u00f6nelik su\u00e7lar\u0131ndan dolay\u0131 sorumlu tutulacaklard\u0131r. Fakat kendilerine yumu\u015fak, hafifletici ve \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmeyen bir ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile yakla\u015f\u0131lacakt\u0131r. \u015eimdi de ayetin son c\u00fcmlesini okuyoruz:"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir, merhametlidir."Bu uyar\u0131c\u0131 sonu\u00e7 c\u00fcmlesi bir yandan cariyelerle evlenmeyi zorunlu k\u0131lan psikolojik duruma, \u00f6b\u00fcr yandan da bu kad\u0131nlar\u0131n cezalar\u0131n\u0131 hafifletme uygulamas\u0131na yorum getiriyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n affedicili\u011fi ve merhameti her su\u00e7un ve her zorunlu durumun arkas\u0131ndad\u0131r.ALLAH'IN H\u00dcKM\u00dcArkas\u0131ndan y\u00fcce Allah'\u0131n bu \u0130sl\u00e2m sisteminde evlilik ve aile kurumuna ili\u015fkin t\u00fcm h\u00fck\u00fcmlerini kapsayan birbirine ba\u011fl\u0131 \u00fc\u00e7 tane ayeti geliyor. Y\u00fcce Allah'\u0131n bu h\u00fck\u00fcmleri yasalla\u015ft\u0131rmaktaki amac\u0131 m\u00fcsl\u00fcman toplumu daha \u00f6nce i\u00e7inde debelendi\u011fi cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak, bu toplumu psikolojik, ahl\u00e2ki, sosyal y\u00f6nlerden sonralar\u0131 g\u00f6r\u00fclen y\u00fcksek, parlak ve temiz doru\u011fa t\u0131rmand\u0131rmakt\u0131r. Okuyaca\u011f\u0131m\u0131z bu yorum ayetleri, y\u00fcce Allah'\u0131n bu hayat sistemini, bu h\u00fck\u00fcmleri, bu yasal d\u00fczenlemeleri ve bu sosyal kurumlar\u0131 ortaya koymakla dilediklerinin mahiyetini, bunun yan\u0131s\u0131ra \u015fehev\u00ee i\u00e7g\u00fcd\u00fclerine uyarak y\u00fcce Allah'\u0131n sistemine s\u0131rt \u00e7evirenlerin as\u0131l maksatlar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\" \/>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET Nedir? • Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.25- \u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. Ellerini de bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler. Hanginizin iman\u0131 oldu\u011funu en iyi Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z. Onlarla; namuslu olmalar\u0131, zinadan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz. Ve kendilerine gelene\u011fe uyacak miktarda mehir veriniz. E\u011fer evli iken zina islerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 uygulay\u0131n\u0131z. Bu, i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\u0130slam dini "insan"a, onun f\u0131trat\u0131na, g\u00fcc\u00fcne, pratik \u015fartlar\u0131na ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131na g\u00f6re davran\u0131r: O, insan\u0131n elinden tutup onu, cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131kararak \u0130sl\u00e2m\u00ee hayat\u0131n doru\u011funa t\u0131rmand\u0131r\u0131rken f\u0131trat\u0131n\u0131, g\u00fcc\u00fcn\u00fc, pratik \u015fartlar\u0131n\u0131 ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmez. Tersine bu y\u00fcce doru\u011fa t\u0131rmand\u0131r\u0131c\u0131 yolu boyunca bu fakt\u00f6rlerin gere\u011fine uyar.Fakat \u0130sl\u00e2m, cahiliye realitesini alternatifi olmayan vazge\u00e7ilmez bir realite olarak kabul etmez. Cahiliye realitesi geriye g\u00f6t\u00fcr\u00fcc\u00fc, d\u00fc\u015f\u00fck d\u00fczeyli bir realitedir. \u0130sl\u00e2m, insanl\u0131\u011f\u0131 bu realitenin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak i\u00e7in geldi. \u0130sl\u00e2m "\u0130nsan realitesi"ni onun f\u0131trat\u0131na ve \u00f6z\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr ve bu realiteden daha y\u00fcksek a\u015famal\u0131 bir seviyeye \u00e7\u0131kmaya yetenekli oldu\u011funu hareket noktas\u0131 kabul eder. Ba\u015fka bir deyimle insan realitesi, sadece cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan her hangi bir cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131na ba\u011f\u0131ml\u0131 kal\u0131narak, bu batakl\u0131\u011f\u0131n i\u00e7inde debelenmek de\u011fildir. Y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan f\u0131trat\u0131na kat\u0131lm\u0131\u015f yetenekleri sayesinde bu batakl\u0131ktan \u00e7\u0131karak y\u00fcceliklere do\u011fru t\u0131rmanabilmesi de onun realitesinin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. "\u0130nsan\u0131n realitesi"ni t\u00fcm\u00fc ile bilen y\u00fcce Allah't\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc "\u0130nsan\u0131n \u00f6z\u00fcn\u00fc, ger\u00e7ek mahiyetini" O bilir; insan\u0131 yaratan ve i\u00e7inde cirit at\u0131p duran t\u00fcm duygular\u0131 tan\u0131yan O'dur. Nitekim O, bize \u015f\u00f6yle buyuruyor:"Yaratan bilmez mi hi\u00e7? O l\u00e2tiftir ve her\u015feyden haberdard\u0131r." (M\u00fclk Suresi, 14)\u0130lk \u0130sl\u00e2m toplumunda sava\u015flardan kalma esirler vard\u0131. Bunlar i\u00e7in daha sonra gerekli \u00f6nlemler al\u0131nacakt\u0131. Bu \u00f6nlem, ya onlar\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131ks\u0131z olarak tek tarafl\u0131 bir kararla sal\u0131vermek ya kendilerini m\u00fcsl\u00fcman esirlere kar\u015f\u0131l\u0131k serbest b\u0131rakmak veya m\u00fcsl\u00fcmanlar ile sava\u015f\u00e7\u0131 d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n aras\u0131ndaki \u015fartlar\u0131n t\u00fcr\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kavu\u015fturma \u015f\u0131klar\u0131ndan biri idi.\u0130sl\u00e2miyet bu pratik probleme, efendinin sahibi oldu\u011fu cariyesi ile cinsel ili\u015fkide bulunmas\u0131n\u0131 serbest b\u0131rakarak \u00e7\u00f6z\u00fcm getirdi. Daha \u00f6nce s\u00f6yledi\u011fimiz \u00fczere cariyelerin f\u0131tr\u00ee realitelerini ger\u00e7ek\u00e7i bir yakla\u015f\u0131mla ele almak i\u00e7in bu \u00e7areye ba\u015fvuruldu. Cariyeler ile cinsel ili\u015fkide bulunmak onlar\u0131n m\u00fcsl\u00fcman olanlar\u0131 ile evlenmek yolu ile olabilece\u011fi gibi kendilerini nik\u00e2hlamaks\u0131z\u0131n da m\u00fcmk\u00fcn idi. Bu konudaki tek \u015fart, bir adet g\u00f6rme d\u00f6nemi ge\u00e7irmeleri ve b\u00f6ylece kar\u0131nlar\u0131nda "Daru'l-Harb"de kalan kocalar\u0131n\u0131n \u00e7ocu\u011funu ta\u015f\u0131mad\u0131klar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 idi. Fakat \u0130sl\u00e2m, bu cinsel ili\u015fkide bulunma serbestisini sadece bu cariyelerin efendilerine tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131. Di\u011fer erkekler onlarla ancak evlilik yolu ile b\u00f6yle bir ili\u015fki kurabilirlerdi. Bu arada \u0130sl\u00e2m bu kad\u0131nlara toplumda namuslar\u0131n\u0131 satarak para kazanmay\u0131 yasaklad\u0131\u011f\u0131 gibi efendileri taraf\u0131ndan yine para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda kendi r\u0131zalar\u0131 ile Pazarla\u015fmalar\u0131na da izin vermemi\u015fti.\u0130\u015fte bu ayette bu cariyeler ile nas\u0131l evlenilece\u011fi, nik\u00e2hlanmalar\u0131n\u0131n hangi \u015fartlar alt\u0131nda serbest oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor:"\u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. ellerinde bulunan cariyeler ile evlensinler."\u0130sl\u00e2m, erke\u011fin m\u00e2l\u00ee imk\u00e2nlar\u0131 elverdi\u011fi takdirde \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n ile evlenmesini tercil\u0131 eder. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00f6zg\u00fcr niteli\u011fi onun i\u00e7in koruyucu bir z\u0131rh olu\u015fturur, bu sayede o \u0131rz\u0131n\u0131 nas\u0131l koruyaca\u011f\u0131n\u0131, kocas\u0131n\u0131n namusunu nas\u0131l g\u00f6zetece\u011fini \u00f6\u011frenir. Burada bu kad\u0131nlar\u0131n "Korumal\u0131" olmakla nitelenmeleri, hi\u00e7 ku\u015fkusuz evli olmalar\u0131 anlam\u0131nda de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc evli kad\u0131nlar\u0131 nik\u00e2hlaman\u0131n yasak oldu\u011fu daha \u00f6nce belirtilmi\u015fti. Buradaki "Korumal\u0131"l\u0131k terimi, bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr olmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 alt\u0131nda bulunmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn vicdanlar\u0131na sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 ..nurlulu\u011fun ve hayatlar\u0131na kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 g\u00fcvencelerin sak\u0131nd\u0131r\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131ndan yararland\u0131klar\u0131 anlam\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r.Ger\u00e7ekten \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n bir ailesi, bir yuvas\u0131, bir \u00e7evresi, bak\u0131m\u0131n\u0131 \u00fcstlenen yak\u0131nlar\u0131 vard\u0131r. Bu y\u00fczden namusunun lekelenmesinden \u00e7ekinir. \u0130\u00e7inde, vicdan\u0131nda \u015feref ve onurluluk duygular\u0131 egemendir. Bundan dolay\u0131 fuhu\u015ftan ve ba\u015f\u0131bo\u015f cinsel ili\u015fkilerden ka\u00e7\u0131n\u0131r. Fakat \u00f6zg\u00fcr olmayan cariye \u00fczerinde bu fakt\u00f6rlerin hi\u00e7 biri etkili de\u011fildir. Bundan dolay\u0131 o evlendi\u011fi takdirde bile "Koruma z\u0131rh\u0131 i\u00e7inde" de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc i\u00e7inde k\u00f6lelik g\u00fcnlerinin tortular\u0131n\u0131, kal\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r. Bundan dolay\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n i\u00e7in varolan korunmu\u015fluk, iffet ve onur onda bulunmaz. \u00dcstelik lekelemekten \u00e7ekinece\u011fi bir aile \u015ferefi de yoktur. B\u00fct\u00fcn bunlara ek olarak bir cariyenin h\u00fcr bir kocadan edinece\u011fi \u00e7ocuklara \u015fu ya da bu oranda k\u00f6leli\u011fin a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 bula\u015f\u0131r. Bu ayetin koydu\u011fu yasaya muhatap olan toplumda b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler ge\u00e7erlidir.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler y\u00fcz\u00fcnden \u0130sl\u00e2m, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenebilecek imk\u00e2nlara sahip olan m\u00fcsl\u00fcman erkeklerin cariyeler ile evlenmemelerini tercih etti ve cariyeler ile evlenmeyi madd\u00ee durumu normal evlilik yapmaya elveri\u015fli olmad\u0131\u011f\u0131 gibi bek\u00e2r kalman\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131na da katlanamayan erkeklerin yararlanabilecekleri bir kolayl\u0131k kabul etti.E\u011fer m\u00fcsl\u00fcman erkekler bek\u00e2rl\u0131ktan s\u0131k\u0131lm\u0131\u015flar ise, gerek bu s\u0131k\u0131nt\u0131n\u0131n ve gerekse k\u00f6t\u00fc yola sapma endi\u015fesinin bask\u0131s\u0131n\u0131 i\u00e7lerinde duyuyorlarsa \u0130sl\u00e2m \u00f6nlerine dikilip kendilerini kolayl\u0131ktan, rahatlamaktan ve tatmin olmaktan yoksun tutmuyor. Bunun yerine b\u00f6yle erkeklerin, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n sahip oldu\u011fu m\u00fcmin cariyelerle evlenmelerini serbest b\u0131rak\u0131yor.Fakat \u0130sl\u00e2m s\u00f6z konusu \u00f6zg\u00fcr erkekler ile cariyeler aras\u0131nda kurulmas\u0131n\u0131 tercih etti\u011fi tek ili\u015fki bi\u00e7imini belirliyor. Bu ili\u015fki bi\u00e7imi, daha \u00f6nce \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n evlenmesinde \u00f6ng\u00f6r\u00fclen ili\u015fki bi\u00e7iminin ayn\u0131s\u0131d\u0131r ve \u015fu \u015fartlar\u0131 i\u00e7erir:1- Her \u015feyden \u00f6nce bu cariyelerin m\u00fcmin olmalar\u0131 gerekir. Okuyal\u0131m:"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler."2- Bu cariyelerin haklar\u0131 olan mehir, efendilerine de\u011fil, do\u011frudan do\u011fruya kendilerine verilecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu onlar\u0131n \u00f6z haklar\u0131d\u0131r. Okuyoruz:"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz."3- Cariyelere \u00f6denecek bu mebla\u011f\u0131n mutlaka mehir ad\u0131 alt\u0131nda \u00f6denmesi gerekir. Bunun yan\u0131s\u0131ra onlardan metres ya da fahi\u015fe olarak de\u011fil, nikahl\u0131 e\u015f olarak yararlan\u0131lacakt\u0131r.Ayette ge\u00e7en "Metres (h\u0131dn)" deyimi belli bir erkekle gayri me\u015fru ili\u015fki kuran kad\u0131n anlam\u0131na gelirken "fahi\u015fe (sefiha)" deyimi isteyen her erkek ile yat\u0131p kalkan kad\u0131n i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r. Okuyoruz:"Onlar ile namuslu olmalar\u0131, zinadan (fuhu\u015ftan) uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz."Yukarda okudu\u011fumuz Hz. Ai\u015fe'nin hadisinde belirtildi\u011fi gibi o g\u00fcnlerin Arap toplumunda \u00f6zg\u00fcr erkek ve kad\u0131nlar aras\u0131nda bu t\u00fcr gayri me\u015fr\u00fb ili\u015fkiler olduk\u00e7a yayg\u0131nd\u0131. Ayr\u0131ca k\u00f6leler aras\u0131nda da bir\u00e7ok fuhu\u015f t\u00fcrleri yayg\u0131nd\u0131. O g\u00fcn\u00fcn ileri gelenleri sahip olduklar\u0131 cariyelerini bu i\u011fren\u00e7 yoldan kendi hesaplar\u0131na para kazanmak i\u00e7in kullan\u0131yorlard\u0131. Mesel\u00e2 ayn\u0131 zamanda kabilesinin \u015fefi olan Medine m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubeyy b. Selul'un bu yoldan kendisine para kazand\u0131ran d\u00f6rt kad\u0131n k\u00f6lesi vard\u0131. Bu gayri me\u015fr\u00fb cinsel ili\u015fkiler cahiliye d\u00f6nemi i\u011fren\u00e7liklerinin kal\u0131nt\u0131lar\u0131 idi. \u0130sl\u00e2m \u00f6nce araplar\u0131 ve arkas\u0131ndan insanl\u0131\u011f\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc bu i\u011fren\u00e7liklerin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7ekip \u00e7\u0131karmak, ar\u0131t\u0131p temizlemek i\u00e7in gelmi\u015fti.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, h\u00fcr erkekler ile bu "Kad\u0131n" k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkiyi tek bir yola ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131. Bu yol evlenmek, aile yuvas\u0131 olu\u015fturmak amac\u0131 ile kad\u0131n\u0131 belli bir erke\u011fe ba\u011flayan nik\u00e2hlama yoludur. Hayvanlarda oldu\u011fu gibi cinsel i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ba\u015f\u0131bo\u015f bi\u00e7imde tatmin aramalar\u0131 yolu t\u0131kanm\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u0130sl\u00e2m, kad\u0131nlara haklar\u0131 olan mihri versinler diye mal\u0131 erkeklerin ellerine verdi. Yoksa bu mallar, metreslere ya, da fahi\u015felere pe\u015fke\u015f \u00e7ekilmek i\u00e7in verilmi\u015f de\u011fildir.\u0130sl\u00e2miyet cinsel ili\u015fkileri, k\u00f6leler d\u00fcnyas\u0131nda da cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131n\u0131n i\u011fren\u00e7liklerinden ar\u0131nd\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsanl\u0131k her cahiliye gerili\u011finin pen\u00e7esine d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcnde bu batakl\u0131kta debelenmektedir. Nitekim g\u00fcn\u00fcm\u00fczde d\u00fcnyan\u0131n her yerinde insanlar\u0131n bu debeleni\u015fine tan\u0131k oluyoruz. \u00c7\u00fcnk\u00fc her yerde dalgalanan cahiliye bayra\u011f\u0131d\u0131r, \u0130sl\u00e2m sanca\u011f\u0131 de\u011fil.Okudu\u011fumuz ayetin g\u00fcndeme getirdi\u011fi bu konuyu noktalamadan \u00f6nce \u0130sl\u00e2m toplumunda \u00f6zg\u00fcr insanlar ile k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkilerin \u00f6z\u00fcne \u0131\u015f\u0131k tutan Kur'an \u00fcslubuna, bu dinin bu mesele kar\u015f\u0131s\u0131nda daha onunla y\u00fczy\u00fcze geldi\u011fi ilk g\u00fcnlerde nas\u0131l bir tutum tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131na parmak basmal\u0131y\u0131z. \u00c2yet k\u00f6le kad\u0131nlardan "kad\u0131n k\u00f6leler", "cariyeler" ya da "di\u015fi tutsaklar" diye s\u00f6z etmiyor, onlardan s\u00f6z ederken "k\u0131zlar\u0131n\u0131z (kad\u0131nlar\u0131n\u0131z)" ifadesini kullan\u0131yor. Tekrar okuyal\u0131m:"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin k\u0131zlar\u0131n\u0131zdan (kad\u0131nlar\u0131n\u0131zdan)..."G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar aras\u0131nda insanl\u0131k taban\u0131na inecek \u015fekilde k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m g\u00f6zetmiyor. Oysa o g\u00fcn\u00fcn d\u00fcnyas\u0131nda egemen olan inan\u00e7 sistemleri, o \u00e7a\u011f\u0131n toplumlar\u0131nda ge\u00e7erli olan g\u00f6r\u00fc\u015fler bu konuda b\u00f6ylesine k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m\u0131 olabildi\u011fince ortaya koyuyorlard\u0131. Bunun tam tersine ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar\u0131n ayn\u0131 kaynaktan t\u00fcrediklerini hat\u0131rlat\u0131yor, bu iki insan kesimi aras\u0131ndaki irtibat\u0131n eksenini ortak insanl\u0131k ba\u011f\u0131 ile inan\u00e7 ba\u011f\u0131n\u0131n olu\u015fturdu\u011funu vurguluyor:"Hanginizin imanl\u0131 oldu\u011funu Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z." Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n sahiplerinden "efendi" diye de\u011fil, "aile, veli" diye s\u00f6z ediyor. Okuyal\u0131m:"Ailelerinin (velilerinin) izni ile onlarla evleniniz.'Yine \u0130sl\u00e2m, bu kad\u0131nlar\u0131n mehrini efendilerine vermiyor, mehri kendilerinin \u00f6z hakk\u0131 say\u0131yor. "K\u00f6lenin t\u00fcm kazanc\u0131 efendisinindir" kural\u0131 bu noktada ge\u00e7erli de\u011fil. \u00c7\u00fcnk\u00fc mehir, bir kazan\u00e7 t\u00fcr\u00fc de\u011fil, kad\u0131n\u0131n kocas\u0131na ba\u011flanmas\u0131ndan do\u011fan bir hakt\u0131r. Okuyal\u0131m:"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz"Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, bu cariyeleri \u0131rzlar\u0131n\u0131 para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda satma a\u015fa\u011f\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fcyor, tersine onlar\u0131 nik\u00e2h\u0131n, evlili\u011fin koruyucu z\u0131rh\u0131 alt\u0131na alarak onurland\u0131r\u0131yor. Okuyoruz:"Cariyeler ile namuslu olmalar\u0131, fuhu\u015ftan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde... evleniniz."G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayette yer alan bu dokunakl\u0131 direktiflerin t\u00fcm\u00fc; bu konuda kad\u0131nca\u011f\u0131zlar\u0131n insanl\u0131k onurunu ok\u015fama niteli\u011fi ta\u015f\u0131r. \u00d6zel \u015fartlar\u0131n kendilerine empoze etti\u011fi ge\u00e7ici konumlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden insan olmaktan kaynaklanan temel haklar\u0131n\u0131n zedelenmemesi gerekti\u011fi mesaj\u0131n\u0131 verir.Oysa \u0130sl\u00e2m'\u0131n geldi\u011fi g\u00fcnlerde d\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki yayg\u0131n cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ge\u00e7erli mant\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re "insan" olma onuru sadece efendilere \u00f6zg\u00fc bir imtiyazd\u0131. K\u00f6leler bu onuru payla\u015fmaktan yoksundu. Bununla ba\u011flant\u0131l\u0131 olarak onlar "\u0130nsan" olman\u0131n gerektirdi\u011fi di\u011fer temel haklardan ve dokunulmazl\u0131klardan da mahrumdu. E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6lelere onur kazand\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131, o g\u00fcnk\u00fc cahiliye zihniyetinin bu a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 tutumu ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131rsan\u0131z, bu dinin "\u0130nsan"a onur kazand\u0131rma alan\u0131nda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fini g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn\u00fcz. \u00dcstelik \u0130sl\u00e2m insana sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 bu sayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 her durumda g\u00f6zetir, bu konuda k\u00f6lelik gibi baz\u0131 insanlar\u0131n konumunu a\u015fa\u011f\u0131 indiren ge\u00e7ici \u015fartlar\u0131 engel saymaz.E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6leli\u011fe ili\u015fkin bu tutumu, sava\u015f \u015fartlar\u0131n\u0131n do\u011furdu\u011fu bu ge\u00e7ici insanl\u0131k problemine y\u00f6nelik yakla\u015f\u0131m\u0131, g\u00fcn\u00fcm\u00fcz\u00fcn istil\u00e2c\u0131 ordular\u0131n\u0131n ele ge\u00e7irdikleri \u00fclkelerin k\u0131zlar\u0131na ve kad\u0131nlar\u0131na kar\u015f\u0131 reva g\u00f6rd\u00fckleri i\u011fren\u00e7 muamelelerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131l\u0131rsa bu dinin bu alanda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi daha a\u00e7\u0131kl\u0131kla g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. D\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki istil\u00e2c\u0131 cahiliye ordular\u0131n\u0131n kendilerine \u00e7ektikleri "kad\u0131n-k\u0131z ziyafetleri"nin hik\u00e2yelerini, bu sald\u0131rgan g\u00fc\u00e7lerin yerli halk\u0131n \u0131rz ve namusuna y\u00f6nelik pervas\u0131z cinayetlerini, maceralar\u0131n\u0131 hepiniz duymu\u015fsunuzdur. \u00d6yle ki, bu pervas\u0131z sald\u0131r\u0131lara hedef olan toplumlar bu sald\u0131rganlar\u0131n i\u015fgalleri ortadan kalkt\u0131ktan sonra uzun y\u0131llar boyunca bu i\u011fren\u00e7 cinayetlerin sosyal sars\u0131nt\u0131lar\u0131na katlanmak zorunda kal\u0131yorlar.Sonra \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n evlilik z\u0131rh\u0131na b\u00fcr\u00fcnd\u00fckten sonra i\u015fleyecekleri fuhu\u015f su\u00e7lar\u0131 i\u00e7in, normal kad\u0131nlar\u0131n bu t\u00fcr su\u00e7lar\u0131na g\u00f6re daha hafif bir ceza \u00f6ng\u00f6r\u00fcyor. Bu tutumu benimserken bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131yor. Bu \u00f6zel \u015fartlar bu kad\u0131nlar\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara g\u00f6re k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye daha yatk\u0131n, k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131c\u0131 fakt\u00f6rlere kar\u015f\u0131 daha az diren\u00e7li bir duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelik konumunun, kad\u0131ndaki psikolojik korunma refleksini zay\u0131flatt\u0131\u011f\u0131 ger\u00e7e\u011fini hesaba katar. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyeler ki\u015fisel onurdan ve aile \u015ferefi bilincinden b\u00fcy\u00fck oranda yoksundurlar. Oysa bu iki fakt\u00f6r \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131 fuhu\u015f i\u015flemekten cayd\u0131rma konusunda \u00e7ok etkin bir rol oynar. Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, k\u00f6le kad\u0131nlar\u0131n sosyal ve ekonomik \u015fartlar\u0131n\u0131, bu \u015fartlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nkinden daha b\u00fcy\u00fck oranda farkl\u0131 oldu\u011funu da g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur. Bu farkl\u0131 sosyal ve ekonomik \u015fartlar cariyeleri, \u0131rzlar\u0131 konusunda daha c\u00f6mert davranmaya iter; kendilerine para ve do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na soylu bir baba vaad eden erkeklerin ayartmalar\u0131na kar\u015f\u0131 onlar\u0131 daha diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rleri hesaba katan \u0130sl\u00e2m, evlilik z\u0131rh\u0131 i\u00e7ine al\u0131nan cariyelerin i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131, \u00f6zg\u00fcr bakirelerin evlenmeden \u00f6nce i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 uygun g\u00f6rm\u00fc\u015ft\u00fcr:"E\u011fer (cariyeler) evli iken zina i\u015flerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 verilir."Besbelli ki, bu "yar\u0131 ceza", b\u00f6l\u00fcnebilen ceza i\u00e7in ge\u00e7erlidir. Bu da sopa vurma cezas\u0131d\u0131r. Ta\u015fa tutarak \u00f6ld\u00fcrme (recm) cezas\u0131nda b\u00f6yle yar\u0131ya indirme s\u00f6z konusu de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu cezan\u0131n b\u00f6l\u00fcnmesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Buna g\u00f6re e\u011fer evli ve m\u00fcmin bir cariye zina ederse bek\u00e2r bir \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 cezan\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Bek\u00e2r bir cariye bu su\u00e7u i\u015fledi\u011fi zaman nas\u0131l bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 konusu ise f\u0131k\u0131h bilginleri aras\u0131nda tart\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r. Acaba bu durumdaki cariyeye yine \u00f6zg\u00fcr ve bek\u00e2r kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 m\u0131 verilecek ve bu ceza devlet ba\u015fkan\u0131n\u0131n (imam\u0131n) g\u00f6zetimi alt\u0131nda m\u0131 uygulanacak, yoksa ona usland\u0131rma amac\u0131 g\u00fcden, evli cariyelerin cezas\u0131ndan daha hafif cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza m\u0131 bi\u00e7ilecek ve bu cezay\u0131 uygulamada efendisi mi yetkili olacak? Bunlar f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131nda ayr\u0131nt\u0131lar\u0131na ba\u015fvurulacak tart\u0131\u015fmal\u0131 konulard\u0131r.Bu arada, "Kur'an'\u0131n G\u00f6lgesinde" \u0130sl\u00e2m'\u0131n, insanlar\u0131n ellerinden tutup onlar\u0131 doru\u011fa do\u011fru \u00e7\u0131kar\u0131rken i\u00e7inde bulunduklar\u0131 pratik \u015fartlar\u0131 nas\u0131l bir titizlikle g\u00f6z \u00f6n\u00fcne ald\u0131\u011f\u0131na parmak basmak istiyoruz.Dedi\u011fimiz gibi bu din, insanlar\u0131n i\u00e7inde bulundu\u011fu prati\u011fi g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, fakat pratiklik ve ger\u00e7ek\u00e7ilik bahanesine s\u0131\u011f\u0131narak onlar\u0131 batakl\u0131kta debelenmekle ba\u015f ba\u015fa b\u0131rakmaz.Yine, cariyelerin hayat\u0131n\u0131 etkileyen \u00e7evre fakt\u00f6rlerini, bu fakt\u00f6rlerin evli cariyeleri bile erkeklerin ayart\u0131c\u0131 vaadleri kar\u015f\u0131s\u0131nda k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye yatk\u0131n ve diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc hi\u00e7 ku\u015fkusuz biliyor. Bu y\u00fczden bu pratik ger\u00e7e\u011fi g\u00f6z ard\u0131 edip onlar\u0131n zina su\u00e7u i\u015fleyenlerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki kadar ceza bi\u00e7miyor. Fakat bu pratik ger\u00e7e\u011fe kesin bir egemenlik tan\u0131yarak onlar\u0131 su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131ndan tamamen muaf tutmay\u0131 da uygun g\u00f6rm\u00fcyor.Burada b\u00fct\u00fcn fakt\u00f6rleri ve b\u00fct\u00fcn \u015fartlar\u0131 hesaba katan dengeli bir tutumla, orta yolu benimseyen bir uygulama kar\u015f\u0131s\u0131nday\u0131z.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelerin sosyal stat\u00fc d\u00fc\u015f\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, onlara verilecek cezalar\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 bir gerek\u00e7e olarak kullanmaya da yana\u015fmam\u0131\u015ft\u0131r. Oysa o g\u00fcn\u00fcn cahiliye d\u00fcnyas\u0131n\u0131n her taraf\u0131ndaki tutum ve uygulama bu yolda idi. Yani o zaman\u0131n yayg\u0131n ceza anlay\u0131\u015f\u0131 toplumun alt s\u0131n\u0131flar\u0131 ile \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131 aras\u0131nda ay\u0131r\u0131m g\u00fcd\u00fcyor, \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131n su\u00e7lar\u0131n\u0131 hafif cezalar ile ge\u00e7i\u015ftirirken alt s\u0131n\u0131flar\u0131n garip su\u00e7lular\u0131na katmerli ve a\u011f\u0131r cezalar veriyordu.Mesel\u00e2 \u00fcnl\u00fc Roma kanunlar\u0131ndaki uygulamaya g\u00f6re s\u0131n\u0131f d\u00fczeyi d\u00fc\u015ft\u00fck\u00e7e yani a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131flara do\u011fru inildik\u00e7e cezalar a\u011f\u0131rla\u015f\u0131yordu. Nitekim bu kanunlar\u0131n bir maddesinde \u015f\u00f6yle deniyordu; "Kim bir namuslu dulu ya da bir bakireyi ba\u015ftan \u00e7\u0131kar\u0131rsa e\u011fer y\u00fcksek s\u0131n\u0131ftansa cezas\u0131 mal\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na el konulmas\u0131 ve e\u011fer a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan ise sopalanarak d\u00f6v\u00fclmesi ya da s\u00fcrg\u00fcn edilmesidir."\u00d6te yandan "Manu\u015fastr" kanunlar\u0131 diye bilinen ve "Manu" adl\u0131 bir mitolojik Hind d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr\u00fc taraf\u0131ndan d\u00fczenlenen Hind kanunlar\u0131na g\u00f6re "E\u011fer Brahman kast\u0131na mensup bir se\u00e7kin, \u00f6l\u00fcm\u00fc gerektirecek bir su\u00e7 i\u015flerse hakim onun sadece ba\u015f\u0131n\u0131 tra\u015f edebilir, ama e\u011fer \u00f6l\u00fcm cezas\u0131n\u0131 hak eden su\u00e7lu Brahman kast\u0131ndan de\u011filse \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcr. E\u011fer bir par\u00e7a bir Brahmana \u015fiddet amac\u0131 ile el ya da sopa kald\u0131r\u0131rsa eli kesilir."Bu arada yahudiler aras\u0131nda egemen olan ceza hukuku anlay\u0131\u015f\u0131na g\u00f6re e\u011fer e\u015fraftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse kendisine ili\u015filmez, buna kar\u015f\u0131l\u0131k a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse su\u00e7unun gerektirdi\u011fi cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131rd\u0131." (Buhari, M\u00fcslim, Tirmiz\u00ee, Nese\u00ee ve \u0130bn-i Davud'un ortakla\u015fa kaydettikleri hadis')\u0130sl\u00e2m ise hakk\u0131 yerine oturtmak ilkesi ile geldi. Bunun sonucu olarak b\u00fct\u00fcn pratik etkenleri g\u00f6z \u00f6n\u00fcne almak \u015fart\u0131 ile kimli\u011fine bakmaks\u0131z\u0131n her su\u00e7luya hakketti\u011fi cezay\u0131 verme prensibini yasalla\u015ft\u0131rd\u0131. \u0130\u015fte bu d\u00fc\u015f\u00fcnce ile evlendikten sonra zina i\u015fleyen cariyeler i\u00e7in, ayn\u0131 su\u00e7u i\u015fleyen \u00f6zg\u00fcr ve bekar kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 \u00f6ng\u00f6rd\u00fc. B\u00f6ylece onlar\u0131 tamamen cezadan muaf tutmad\u0131. E\u011fer \u00f6yle yapsayd\u0131, onlar\u0131 yapt\u0131klar\u0131 her davran\u0131\u015f\u0131 d\u0131\u015f \u015fartlar\u0131n bask\u0131s\u0131 alt\u0131nda yapan\u0131 ortaya koyan yoksun robotlar gibi kabul etmi\u015f olurdu ki, bu yakla\u015f\u0131m ger\u00e7e\u011fe ayk\u0131r\u0131 olurdu. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k onlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6rmezlikten gelerek kendilerini \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki ile ayn\u0131 olan bir cezaya \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 da uygun g\u00f6rmedi. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyelerin i\u00e7inde bulunduklar\u0131 \u015fartlar ile \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n \u015fartlar\u0131 birbirinden farkl\u0131 idi. Ayr\u0131ca cahiliye uygulamalar\u0131nda g\u00f6r\u00fclen zavall\u0131lara a\u011f\u0131r cezalar verip se\u00e7kinleri kay\u0131rma adaletsizli\u011finden de titizlikle uzak durdu.G\u00fcn\u00fcm\u00fczde Amerika'da, G\u00fcney Afrika'da ve d\u00fcnyan\u0131n daha bir \u00e7ok \u00fclkesinde egemen olan modern cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131nda .ayn\u0131 ay\u0131r\u0131mc\u0131 mant\u0131\u011f\u0131n ge\u00e7erli oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz. Bu toplumlarda "beyaz"lar taraf\u0131ndan i\u015flendikleri takdirde ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile kar\u015f\u0131lanan nice su\u00e7lar "siyah"lar taraf\u0131ndan i\u015flenince a\u011f\u0131r cezalara \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Demek ki, cahiliye her zaman ve her yerde ayn\u0131 cahiliye oldu\u011fu gibi \u0130sl\u00e2m da her yerde ve her zaman da yine ayn\u0131 \u0130sl\u00e2m'd\u0131r.Okudu\u011fumuz ayet, cariyeler ile evlenme izninin bek\u00e2rl\u0131k s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan ya da k\u00f6t\u00fc yola sapmaktan \u00e7ekinen erkeklere tan\u0131nm\u0131\u015f bir kolayl\u0131k oldu\u011funu vurgulayarak sona eriyor. Buna g\u00f6re bek\u00e2rl\u0131k bunal\u0131m\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin ve k\u00f6t\u00fc yola sapmaks\u0131z\u0131n \u00f6zg\u00fcr ve m\u00fcmin bir kad\u0131nla evlenme imk\u00e2n\u0131 do\u011facak g\u00fcne kadar sabretmek daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi cariyeler ile evlenmenin, beraberinde getirdi\u011fi bir\u00e7ok olumsuz sonu\u00e7lar vard\u0131r. Okuyoruz:"Bu i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden ve bunal\u0131ma d\u00fc\u015feceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir."Y\u00fcce Allah, kullar\u0131n\u0131 bask\u0131 alt\u0131nda tutmak, s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokmak ve k\u00f6t\u00fc yollara d\u00fc\u015f\u00fcrmek istemez. Ger\u00e7i kullar\u0131 i\u00e7in uygun g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc din onlar\u0131n y\u00fccelmelerini, hayvansal i\u00e7g\u00fcd\u00fcleri a\u015fmalar\u0131n\u0131, y\u00fcksek doru\u011fa t\u0131rmanmalar\u0131n\u0131 ister, ama O, b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlardan f\u0131tratlar\u0131n\u0131n, potansiyel g\u00fc\u00e7lerinin ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde ister. Bundan dolay\u0131 \u0130sl\u00e2m kolay uygulanabilir bir hayat sistemidir. F\u0131trat\u0131n kapasitesini g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, ihtiyac\u0131 bilir ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131\u011f\u0131 takdir eder. P\u00fcf noktas\u0131 \u015furas\u0131 ki, \u0130sl\u00e2m hayvanl\u0131k d\u00fczeyine do\u011fru al\u00e7almakta olanlara alk\u0131\u015f tutmaz, batakl\u0131\u011fa do\u011fru ba\u015f a\u015fa\u011f\u0131 inmekte olan bu t\u00fcr zavall\u0131lar\u0131n kar\u015f\u0131s\u0131na ge\u00e7erek "Bravo size, geri gitmekle ne iyi ediyorsunuz" demez, onlar\u0131n seviye kaybetmelerine, a\u015fa\u011f\u0131la\u015fmalar\u0131na \u00f6vg\u00fc d\u00fczmez; onlar\u0131 y\u00fckselmek, yukar\u0131lara \u00e7\u0131kmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7aba g\u00f6stermekten, i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ayart\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda yeterince diren\u00e7 g\u00f6stermemenin sorumlulu\u011fundan muaf tutmaz.G\u00f6r\u00fcl\u00fcyor ki, \u0130sl\u00e2m, burada erkekleri, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenecek imk\u00e2nlara kavu\u015facaklar\u0131 g\u00fcne kadar sabretmeye te\u015fvik ediyor. \u00e7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar, psikolojik bak\u0131mdan evlilik z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 i\u00e7ine girmeye daha yatk\u0131nd\u0131rlar, ideal yuva kurmaya daha elveri\u015flidirler. Do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na onur bah\u015fetmeye, gen\u00e7 ku\u015faklar\u0131n bak\u0131m\u0131na \u00f6zen g\u00f6stermeye, kocalar\u0131n\u0131n yatak namusunu korumaya daha yeteneklidirler. Fakat e\u011fer erkek b\u00f6yle bir sabr\u0131n yol a\u00e7aca\u011f\u0131 bask\u0131n\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan, bunal\u0131m\u0131ndan \u00e7ekiniyorsa, ya da i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin bask\u0131s\u0131:.n katlanamayarak gayri me\u015fr\u00fb cinsel tatmin yollar\u0131na sapaca\u011f\u0131ndan korkuyorsa, \u00f6n\u00fcnde anlatt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu kolayl\u0131k-vard\u0131r.Bu arada ayette cariyelerin itibarlar\u0131n\u0131 y\u00fckseltmeye b\u00fcy\u00fck \u00e7apta \u00f6zen g\u00f6steriliyor, onlar i\u00e7in onur kazand\u0131r\u0131c\u0131 ifadeler kullan\u0131l\u0131yor. Mesel\u00e2 ayete g\u00f6re bu cariyeler "Sizin k\u0131zlar\u0131n\u0131z"d\u0131r. Efendileri onlar\u0131n "Aileleri, velileri"dir. B\u00fct\u00fcn insanlar, \u00f6zg\u00fcr-k\u00f6le ay\u0131r\u0131m\u0131 s\u00f6z konusu olmaks\u0131z\u0131n ayn\u0131 soydan geliyor. \u0130nsanlar aras\u0131ndaki ortak bir ba\u011f imand\u0131r. \u0130man\u0131 da en iyi bilen Allah't\u0131r. Cariye;er;, mehirlerini vermek farzd\u0131r. Onlarla ili\u015fki kurman\u0131n yolu evlenmektir, metres tutmak ya da paral\u0131 fuhu\u015f yoluna sapmak de\u011fildir.Ayr\u0131ca bu kad\u0131nlar, yuvalar\u0131n\u0131n namusuna y\u00f6nelik su\u00e7lar\u0131ndan dolay\u0131 sorumlu tutulacaklard\u0131r. Fakat kendilerine yumu\u015fak, hafifletici ve \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmeyen bir ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile yakla\u015f\u0131lacakt\u0131r. \u015eimdi de ayetin son c\u00fcmlesini okuyoruz:"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir, merhametlidir."Bu uyar\u0131c\u0131 sonu\u00e7 c\u00fcmlesi bir yandan cariyelerle evlenmeyi zorunlu k\u0131lan psikolojik duruma, \u00f6b\u00fcr yandan da bu kad\u0131nlar\u0131n cezalar\u0131n\u0131 hafifletme uygulamas\u0131na yorum getiriyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n affedicili\u011fi ve merhameti her su\u00e7un ve her zorunlu durumun arkas\u0131ndad\u0131r.ALLAH'IN H\u00dcKM\u00dcArkas\u0131ndan y\u00fcce Allah'\u0131n bu \u0130sl\u00e2m sisteminde evlilik ve aile kurumuna ili\u015fkin t\u00fcm h\u00fck\u00fcmlerini kapsayan birbirine ba\u011fl\u0131 \u00fc\u00e7 tane ayeti geliyor. Y\u00fcce Allah'\u0131n bu h\u00fck\u00fcmleri yasalla\u015ft\u0131rmaktaki amac\u0131 m\u00fcsl\u00fcman toplumu daha \u00f6nce i\u00e7inde debelendi\u011fi cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak, bu toplumu psikolojik, ahl\u00e2ki, sosyal y\u00f6nlerden sonralar\u0131 g\u00f6r\u00fclen y\u00fcksek, parlak ve temiz doru\u011fa t\u0131rmand\u0131rmakt\u0131r. Okuyaca\u011f\u0131m\u0131z bu yorum ayetleri, y\u00fcce Allah'\u0131n bu hayat sistemini, bu h\u00fck\u00fcmleri, bu yasal d\u00fczenlemeleri ve bu sosyal kurumlar\u0131 ortaya koymakla dilediklerinin mahiyetini, bunun yan\u0131s\u0131ra \u015fehev\u00ee i\u00e7g\u00fcd\u00fclerine uyarak y\u00fcce Allah'\u0131n sistemine s\u0131rt \u00e7evirenlerin as\u0131l maksatlar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2019-12-18T07:32:57+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2019\/12\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK-14.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"730\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"360\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"22 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/\"},\"author\":{\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\"},\"headline\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET\",\"datePublished\":\"2019-12-18T07:32:57+00:00\",\"dateModified\":\"2019-12-18T07:32:57+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/\"},\"wordCount\":4471,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"articleSection\":[\"G\u00dcNDEM\"],\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/#respond\"]}]},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/\",\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET Nedir? • Ebrar Medya\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\"},\"datePublished\":\"2019-12-18T07:32:57+00:00\",\"dateModified\":\"2019-12-18T07:32:57+00:00\",\"description\":\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.25- \u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. Ellerini de bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler. Hanginizin iman\u0131 oldu\u011funu en iyi Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z. Onlarla; namuslu olmalar\u0131, zinadan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz. Ve kendilerine gelene\u011fe uyacak miktarda mehir veriniz. E\u011fer evli iken zina islerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 uygulay\u0131n\u0131z. Bu, i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\u0130slam dini \\\"insan\\\"a, onun f\u0131trat\u0131na, g\u00fcc\u00fcne, pratik \u015fartlar\u0131na ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131na g\u00f6re davran\u0131r: O, insan\u0131n elinden tutup onu, cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131kararak \u0130sl\u00e2m\u00ee hayat\u0131n doru\u011funa t\u0131rmand\u0131r\u0131rken f\u0131trat\u0131n\u0131, g\u00fcc\u00fcn\u00fc, pratik \u015fartlar\u0131n\u0131 ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmez. Tersine bu y\u00fcce doru\u011fa t\u0131rmand\u0131r\u0131c\u0131 yolu boyunca bu fakt\u00f6rlerin gere\u011fine uyar.Fakat \u0130sl\u00e2m, cahiliye realitesini alternatifi olmayan vazge\u00e7ilmez bir realite olarak kabul etmez. Cahiliye realitesi geriye g\u00f6t\u00fcr\u00fcc\u00fc, d\u00fc\u015f\u00fck d\u00fczeyli bir realitedir. \u0130sl\u00e2m, insanl\u0131\u011f\u0131 bu realitenin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak i\u00e7in geldi. \u0130sl\u00e2m \\\"\u0130nsan realitesi\\\"ni onun f\u0131trat\u0131na ve \u00f6z\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr ve bu realiteden daha y\u00fcksek a\u015famal\u0131 bir seviyeye \u00e7\u0131kmaya yetenekli oldu\u011funu hareket noktas\u0131 kabul eder. Ba\u015fka bir deyimle insan realitesi, sadece cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan her hangi bir cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131na ba\u011f\u0131ml\u0131 kal\u0131narak, bu batakl\u0131\u011f\u0131n i\u00e7inde debelenmek de\u011fildir. Y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan f\u0131trat\u0131na kat\u0131lm\u0131\u015f yetenekleri sayesinde bu batakl\u0131ktan \u00e7\u0131karak y\u00fcceliklere do\u011fru t\u0131rmanabilmesi de onun realitesinin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \\\"\u0130nsan\u0131n realitesi\\\"ni t\u00fcm\u00fc ile bilen y\u00fcce Allah't\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc \\\"\u0130nsan\u0131n \u00f6z\u00fcn\u00fc, ger\u00e7ek mahiyetini\\\" O bilir; insan\u0131 yaratan ve i\u00e7inde cirit at\u0131p duran t\u00fcm duygular\u0131 tan\u0131yan O'dur. Nitekim O, bize \u015f\u00f6yle buyuruyor:\\\"Yaratan bilmez mi hi\u00e7? O l\u00e2tiftir ve her\u015feyden haberdard\u0131r.\\\" (M\u00fclk Suresi, 14)\u0130lk \u0130sl\u00e2m toplumunda sava\u015flardan kalma esirler vard\u0131. Bunlar i\u00e7in daha sonra gerekli \u00f6nlemler al\u0131nacakt\u0131. Bu \u00f6nlem, ya onlar\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131ks\u0131z olarak tek tarafl\u0131 bir kararla sal\u0131vermek ya kendilerini m\u00fcsl\u00fcman esirlere kar\u015f\u0131l\u0131k serbest b\u0131rakmak veya m\u00fcsl\u00fcmanlar ile sava\u015f\u00e7\u0131 d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n aras\u0131ndaki \u015fartlar\u0131n t\u00fcr\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kavu\u015fturma \u015f\u0131klar\u0131ndan biri idi.\u0130sl\u00e2miyet bu pratik probleme, efendinin sahibi oldu\u011fu cariyesi ile cinsel ili\u015fkide bulunmas\u0131n\u0131 serbest b\u0131rakarak \u00e7\u00f6z\u00fcm getirdi. Daha \u00f6nce s\u00f6yledi\u011fimiz \u00fczere cariyelerin f\u0131tr\u00ee realitelerini ger\u00e7ek\u00e7i bir yakla\u015f\u0131mla ele almak i\u00e7in bu \u00e7areye ba\u015fvuruldu. Cariyeler ile cinsel ili\u015fkide bulunmak onlar\u0131n m\u00fcsl\u00fcman olanlar\u0131 ile evlenmek yolu ile olabilece\u011fi gibi kendilerini nik\u00e2hlamaks\u0131z\u0131n da m\u00fcmk\u00fcn idi. Bu konudaki tek \u015fart, bir adet g\u00f6rme d\u00f6nemi ge\u00e7irmeleri ve b\u00f6ylece kar\u0131nlar\u0131nda \\\"Daru'l-Harb\\\"de kalan kocalar\u0131n\u0131n \u00e7ocu\u011funu ta\u015f\u0131mad\u0131klar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 idi. Fakat \u0130sl\u00e2m, bu cinsel ili\u015fkide bulunma serbestisini sadece bu cariyelerin efendilerine tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131. Di\u011fer erkekler onlarla ancak evlilik yolu ile b\u00f6yle bir ili\u015fki kurabilirlerdi. Bu arada \u0130sl\u00e2m bu kad\u0131nlara toplumda namuslar\u0131n\u0131 satarak para kazanmay\u0131 yasaklad\u0131\u011f\u0131 gibi efendileri taraf\u0131ndan yine para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda kendi r\u0131zalar\u0131 ile Pazarla\u015fmalar\u0131na da izin vermemi\u015fti.\u0130\u015fte bu ayette bu cariyeler ile nas\u0131l evlenilece\u011fi, nik\u00e2hlanmalar\u0131n\u0131n hangi \u015fartlar alt\u0131nda serbest oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor:\\\"\u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. ellerinde bulunan cariyeler ile evlensinler.\\\"\u0130sl\u00e2m, erke\u011fin m\u00e2l\u00ee imk\u00e2nlar\u0131 elverdi\u011fi takdirde \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n ile evlenmesini tercil\u0131 eder. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00f6zg\u00fcr niteli\u011fi onun i\u00e7in koruyucu bir z\u0131rh olu\u015fturur, bu sayede o \u0131rz\u0131n\u0131 nas\u0131l koruyaca\u011f\u0131n\u0131, kocas\u0131n\u0131n namusunu nas\u0131l g\u00f6zetece\u011fini \u00f6\u011frenir. Burada bu kad\u0131nlar\u0131n \\\"Korumal\u0131\\\" olmakla nitelenmeleri, hi\u00e7 ku\u015fkusuz evli olmalar\u0131 anlam\u0131nda de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc evli kad\u0131nlar\u0131 nik\u00e2hlaman\u0131n yasak oldu\u011fu daha \u00f6nce belirtilmi\u015fti. Buradaki \\\"Korumal\u0131\\\"l\u0131k terimi, bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr olmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 alt\u0131nda bulunmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn vicdanlar\u0131na sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 ..nurlulu\u011fun ve hayatlar\u0131na kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 g\u00fcvencelerin sak\u0131nd\u0131r\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131ndan yararland\u0131klar\u0131 anlam\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r.Ger\u00e7ekten \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n bir ailesi, bir yuvas\u0131, bir \u00e7evresi, bak\u0131m\u0131n\u0131 \u00fcstlenen yak\u0131nlar\u0131 vard\u0131r. Bu y\u00fczden namusunun lekelenmesinden \u00e7ekinir. \u0130\u00e7inde, vicdan\u0131nda \u015feref ve onurluluk duygular\u0131 egemendir. Bundan dolay\u0131 fuhu\u015ftan ve ba\u015f\u0131bo\u015f cinsel ili\u015fkilerden ka\u00e7\u0131n\u0131r. Fakat \u00f6zg\u00fcr olmayan cariye \u00fczerinde bu fakt\u00f6rlerin hi\u00e7 biri etkili de\u011fildir. Bundan dolay\u0131 o evlendi\u011fi takdirde bile \\\"Koruma z\u0131rh\u0131 i\u00e7inde\\\" de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc i\u00e7inde k\u00f6lelik g\u00fcnlerinin tortular\u0131n\u0131, kal\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r. Bundan dolay\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n i\u00e7in varolan korunmu\u015fluk, iffet ve onur onda bulunmaz. \u00dcstelik lekelemekten \u00e7ekinece\u011fi bir aile \u015ferefi de yoktur. B\u00fct\u00fcn bunlara ek olarak bir cariyenin h\u00fcr bir kocadan edinece\u011fi \u00e7ocuklara \u015fu ya da bu oranda k\u00f6leli\u011fin a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 bula\u015f\u0131r. Bu ayetin koydu\u011fu yasaya muhatap olan toplumda b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler ge\u00e7erlidir.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler y\u00fcz\u00fcnden \u0130sl\u00e2m, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenebilecek imk\u00e2nlara sahip olan m\u00fcsl\u00fcman erkeklerin cariyeler ile evlenmemelerini tercih etti ve cariyeler ile evlenmeyi madd\u00ee durumu normal evlilik yapmaya elveri\u015fli olmad\u0131\u011f\u0131 gibi bek\u00e2r kalman\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131na da katlanamayan erkeklerin yararlanabilecekleri bir kolayl\u0131k kabul etti.E\u011fer m\u00fcsl\u00fcman erkekler bek\u00e2rl\u0131ktan s\u0131k\u0131lm\u0131\u015flar ise, gerek bu s\u0131k\u0131nt\u0131n\u0131n ve gerekse k\u00f6t\u00fc yola sapma endi\u015fesinin bask\u0131s\u0131n\u0131 i\u00e7lerinde duyuyorlarsa \u0130sl\u00e2m \u00f6nlerine dikilip kendilerini kolayl\u0131ktan, rahatlamaktan ve tatmin olmaktan yoksun tutmuyor. Bunun yerine b\u00f6yle erkeklerin, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n sahip oldu\u011fu m\u00fcmin cariyelerle evlenmelerini serbest b\u0131rak\u0131yor.Fakat \u0130sl\u00e2m s\u00f6z konusu \u00f6zg\u00fcr erkekler ile cariyeler aras\u0131nda kurulmas\u0131n\u0131 tercih etti\u011fi tek ili\u015fki bi\u00e7imini belirliyor. Bu ili\u015fki bi\u00e7imi, daha \u00f6nce \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n evlenmesinde \u00f6ng\u00f6r\u00fclen ili\u015fki bi\u00e7iminin ayn\u0131s\u0131d\u0131r ve \u015fu \u015fartlar\u0131 i\u00e7erir:1- Her \u015feyden \u00f6nce bu cariyelerin m\u00fcmin olmalar\u0131 gerekir. Okuyal\u0131m:\\\"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler.\\\"2- Bu cariyelerin haklar\u0131 olan mehir, efendilerine de\u011fil, do\u011frudan do\u011fruya kendilerine verilecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu onlar\u0131n \u00f6z haklar\u0131d\u0131r. Okuyoruz:\\\"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz.\\\"3- Cariyelere \u00f6denecek bu mebla\u011f\u0131n mutlaka mehir ad\u0131 alt\u0131nda \u00f6denmesi gerekir. Bunun yan\u0131s\u0131ra onlardan metres ya da fahi\u015fe olarak de\u011fil, nikahl\u0131 e\u015f olarak yararlan\u0131lacakt\u0131r.Ayette ge\u00e7en \\\"Metres (h\u0131dn)\\\" deyimi belli bir erkekle gayri me\u015fru ili\u015fki kuran kad\u0131n anlam\u0131na gelirken \\\"fahi\u015fe (sefiha)\\\" deyimi isteyen her erkek ile yat\u0131p kalkan kad\u0131n i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r. Okuyoruz:\\\"Onlar ile namuslu olmalar\u0131, zinadan (fuhu\u015ftan) uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz.\\\"Yukarda okudu\u011fumuz Hz. Ai\u015fe'nin hadisinde belirtildi\u011fi gibi o g\u00fcnlerin Arap toplumunda \u00f6zg\u00fcr erkek ve kad\u0131nlar aras\u0131nda bu t\u00fcr gayri me\u015fr\u00fb ili\u015fkiler olduk\u00e7a yayg\u0131nd\u0131. Ayr\u0131ca k\u00f6leler aras\u0131nda da bir\u00e7ok fuhu\u015f t\u00fcrleri yayg\u0131nd\u0131. O g\u00fcn\u00fcn ileri gelenleri sahip olduklar\u0131 cariyelerini bu i\u011fren\u00e7 yoldan kendi hesaplar\u0131na para kazanmak i\u00e7in kullan\u0131yorlard\u0131. Mesel\u00e2 ayn\u0131 zamanda kabilesinin \u015fefi olan Medine m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubeyy b. Selul'un bu yoldan kendisine para kazand\u0131ran d\u00f6rt kad\u0131n k\u00f6lesi vard\u0131. Bu gayri me\u015fr\u00fb cinsel ili\u015fkiler cahiliye d\u00f6nemi i\u011fren\u00e7liklerinin kal\u0131nt\u0131lar\u0131 idi. \u0130sl\u00e2m \u00f6nce araplar\u0131 ve arkas\u0131ndan insanl\u0131\u011f\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc bu i\u011fren\u00e7liklerin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7ekip \u00e7\u0131karmak, ar\u0131t\u0131p temizlemek i\u00e7in gelmi\u015fti.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, h\u00fcr erkekler ile bu \\\"Kad\u0131n\\\" k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkiyi tek bir yola ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131. Bu yol evlenmek, aile yuvas\u0131 olu\u015fturmak amac\u0131 ile kad\u0131n\u0131 belli bir erke\u011fe ba\u011flayan nik\u00e2hlama yoludur. Hayvanlarda oldu\u011fu gibi cinsel i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ba\u015f\u0131bo\u015f bi\u00e7imde tatmin aramalar\u0131 yolu t\u0131kanm\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u0130sl\u00e2m, kad\u0131nlara haklar\u0131 olan mihri versinler diye mal\u0131 erkeklerin ellerine verdi. Yoksa bu mallar, metreslere ya, da fahi\u015felere pe\u015fke\u015f \u00e7ekilmek i\u00e7in verilmi\u015f de\u011fildir.\u0130sl\u00e2miyet cinsel ili\u015fkileri, k\u00f6leler d\u00fcnyas\u0131nda da cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131n\u0131n i\u011fren\u00e7liklerinden ar\u0131nd\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsanl\u0131k her cahiliye gerili\u011finin pen\u00e7esine d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcnde bu batakl\u0131kta debelenmektedir. Nitekim g\u00fcn\u00fcm\u00fczde d\u00fcnyan\u0131n her yerinde insanlar\u0131n bu debeleni\u015fine tan\u0131k oluyoruz. \u00c7\u00fcnk\u00fc her yerde dalgalanan cahiliye bayra\u011f\u0131d\u0131r, \u0130sl\u00e2m sanca\u011f\u0131 de\u011fil.Okudu\u011fumuz ayetin g\u00fcndeme getirdi\u011fi bu konuyu noktalamadan \u00f6nce \u0130sl\u00e2m toplumunda \u00f6zg\u00fcr insanlar ile k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkilerin \u00f6z\u00fcne \u0131\u015f\u0131k tutan Kur'an \u00fcslubuna, bu dinin bu mesele kar\u015f\u0131s\u0131nda daha onunla y\u00fczy\u00fcze geldi\u011fi ilk g\u00fcnlerde nas\u0131l bir tutum tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131na parmak basmal\u0131y\u0131z. \u00c2yet k\u00f6le kad\u0131nlardan \\\"kad\u0131n k\u00f6leler\\\", \\\"cariyeler\\\" ya da \\\"di\u015fi tutsaklar\\\" diye s\u00f6z etmiyor, onlardan s\u00f6z ederken \\\"k\u0131zlar\u0131n\u0131z (kad\u0131nlar\u0131n\u0131z)\\\" ifadesini kullan\u0131yor. Tekrar okuyal\u0131m:\\\"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin k\u0131zlar\u0131n\u0131zdan (kad\u0131nlar\u0131n\u0131zdan)...\\\"G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar aras\u0131nda insanl\u0131k taban\u0131na inecek \u015fekilde k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m g\u00f6zetmiyor. Oysa o g\u00fcn\u00fcn d\u00fcnyas\u0131nda egemen olan inan\u00e7 sistemleri, o \u00e7a\u011f\u0131n toplumlar\u0131nda ge\u00e7erli olan g\u00f6r\u00fc\u015fler bu konuda b\u00f6ylesine k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m\u0131 olabildi\u011fince ortaya koyuyorlard\u0131. Bunun tam tersine ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar\u0131n ayn\u0131 kaynaktan t\u00fcrediklerini hat\u0131rlat\u0131yor, bu iki insan kesimi aras\u0131ndaki irtibat\u0131n eksenini ortak insanl\u0131k ba\u011f\u0131 ile inan\u00e7 ba\u011f\u0131n\u0131n olu\u015fturdu\u011funu vurguluyor:\\\"Hanginizin imanl\u0131 oldu\u011funu Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z.\\\" Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n sahiplerinden \\\"efendi\\\" diye de\u011fil, \\\"aile, veli\\\" diye s\u00f6z ediyor. Okuyal\u0131m:\\\"Ailelerinin (velilerinin) izni ile onlarla evleniniz.'Yine \u0130sl\u00e2m, bu kad\u0131nlar\u0131n mehrini efendilerine vermiyor, mehri kendilerinin \u00f6z hakk\u0131 say\u0131yor. \\\"K\u00f6lenin t\u00fcm kazanc\u0131 efendisinindir\\\" kural\u0131 bu noktada ge\u00e7erli de\u011fil. \u00c7\u00fcnk\u00fc mehir, bir kazan\u00e7 t\u00fcr\u00fc de\u011fil, kad\u0131n\u0131n kocas\u0131na ba\u011flanmas\u0131ndan do\u011fan bir hakt\u0131r. Okuyal\u0131m:\\\"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz\\\"Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, bu cariyeleri \u0131rzlar\u0131n\u0131 para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda satma a\u015fa\u011f\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fcyor, tersine onlar\u0131 nik\u00e2h\u0131n, evlili\u011fin koruyucu z\u0131rh\u0131 alt\u0131na alarak onurland\u0131r\u0131yor. Okuyoruz:\\\"Cariyeler ile namuslu olmalar\u0131, fuhu\u015ftan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde... evleniniz.\\\"G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayette yer alan bu dokunakl\u0131 direktiflerin t\u00fcm\u00fc; bu konuda kad\u0131nca\u011f\u0131zlar\u0131n insanl\u0131k onurunu ok\u015fama niteli\u011fi ta\u015f\u0131r. \u00d6zel \u015fartlar\u0131n kendilerine empoze etti\u011fi ge\u00e7ici konumlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden insan olmaktan kaynaklanan temel haklar\u0131n\u0131n zedelenmemesi gerekti\u011fi mesaj\u0131n\u0131 verir.Oysa \u0130sl\u00e2m'\u0131n geldi\u011fi g\u00fcnlerde d\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki yayg\u0131n cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ge\u00e7erli mant\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re \\\"insan\\\" olma onuru sadece efendilere \u00f6zg\u00fc bir imtiyazd\u0131. K\u00f6leler bu onuru payla\u015fmaktan yoksundu. Bununla ba\u011flant\u0131l\u0131 olarak onlar \\\"\u0130nsan\\\" olman\u0131n gerektirdi\u011fi di\u011fer temel haklardan ve dokunulmazl\u0131klardan da mahrumdu. E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6lelere onur kazand\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131, o g\u00fcnk\u00fc cahiliye zihniyetinin bu a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 tutumu ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131rsan\u0131z, bu dinin \\\"\u0130nsan\\\"a onur kazand\u0131rma alan\u0131nda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fini g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn\u00fcz. \u00dcstelik \u0130sl\u00e2m insana sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 bu sayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 her durumda g\u00f6zetir, bu konuda k\u00f6lelik gibi baz\u0131 insanlar\u0131n konumunu a\u015fa\u011f\u0131 indiren ge\u00e7ici \u015fartlar\u0131 engel saymaz.E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6leli\u011fe ili\u015fkin bu tutumu, sava\u015f \u015fartlar\u0131n\u0131n do\u011furdu\u011fu bu ge\u00e7ici insanl\u0131k problemine y\u00f6nelik yakla\u015f\u0131m\u0131, g\u00fcn\u00fcm\u00fcz\u00fcn istil\u00e2c\u0131 ordular\u0131n\u0131n ele ge\u00e7irdikleri \u00fclkelerin k\u0131zlar\u0131na ve kad\u0131nlar\u0131na kar\u015f\u0131 reva g\u00f6rd\u00fckleri i\u011fren\u00e7 muamelelerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131l\u0131rsa bu dinin bu alanda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi daha a\u00e7\u0131kl\u0131kla g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. D\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki istil\u00e2c\u0131 cahiliye ordular\u0131n\u0131n kendilerine \u00e7ektikleri \\\"kad\u0131n-k\u0131z ziyafetleri\\\"nin hik\u00e2yelerini, bu sald\u0131rgan g\u00fc\u00e7lerin yerli halk\u0131n \u0131rz ve namusuna y\u00f6nelik pervas\u0131z cinayetlerini, maceralar\u0131n\u0131 hepiniz duymu\u015fsunuzdur. \u00d6yle ki, bu pervas\u0131z sald\u0131r\u0131lara hedef olan toplumlar bu sald\u0131rganlar\u0131n i\u015fgalleri ortadan kalkt\u0131ktan sonra uzun y\u0131llar boyunca bu i\u011fren\u00e7 cinayetlerin sosyal sars\u0131nt\u0131lar\u0131na katlanmak zorunda kal\u0131yorlar.Sonra \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n evlilik z\u0131rh\u0131na b\u00fcr\u00fcnd\u00fckten sonra i\u015fleyecekleri fuhu\u015f su\u00e7lar\u0131 i\u00e7in, normal kad\u0131nlar\u0131n bu t\u00fcr su\u00e7lar\u0131na g\u00f6re daha hafif bir ceza \u00f6ng\u00f6r\u00fcyor. Bu tutumu benimserken bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131yor. Bu \u00f6zel \u015fartlar bu kad\u0131nlar\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara g\u00f6re k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye daha yatk\u0131n, k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131c\u0131 fakt\u00f6rlere kar\u015f\u0131 daha az diren\u00e7li bir duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelik konumunun, kad\u0131ndaki psikolojik korunma refleksini zay\u0131flatt\u0131\u011f\u0131 ger\u00e7e\u011fini hesaba katar. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyeler ki\u015fisel onurdan ve aile \u015ferefi bilincinden b\u00fcy\u00fck oranda yoksundurlar. Oysa bu iki fakt\u00f6r \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131 fuhu\u015f i\u015flemekten cayd\u0131rma konusunda \u00e7ok etkin bir rol oynar. Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, k\u00f6le kad\u0131nlar\u0131n sosyal ve ekonomik \u015fartlar\u0131n\u0131, bu \u015fartlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nkinden daha b\u00fcy\u00fck oranda farkl\u0131 oldu\u011funu da g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur. Bu farkl\u0131 sosyal ve ekonomik \u015fartlar cariyeleri, \u0131rzlar\u0131 konusunda daha c\u00f6mert davranmaya iter; kendilerine para ve do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na soylu bir baba vaad eden erkeklerin ayartmalar\u0131na kar\u015f\u0131 onlar\u0131 daha diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rleri hesaba katan \u0130sl\u00e2m, evlilik z\u0131rh\u0131 i\u00e7ine al\u0131nan cariyelerin i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131, \u00f6zg\u00fcr bakirelerin evlenmeden \u00f6nce i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 uygun g\u00f6rm\u00fc\u015ft\u00fcr:\\\"E\u011fer (cariyeler) evli iken zina i\u015flerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 verilir.\\\"Besbelli ki, bu \\\"yar\u0131 ceza\\\", b\u00f6l\u00fcnebilen ceza i\u00e7in ge\u00e7erlidir. Bu da sopa vurma cezas\u0131d\u0131r. Ta\u015fa tutarak \u00f6ld\u00fcrme (recm) cezas\u0131nda b\u00f6yle yar\u0131ya indirme s\u00f6z konusu de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu cezan\u0131n b\u00f6l\u00fcnmesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Buna g\u00f6re e\u011fer evli ve m\u00fcmin bir cariye zina ederse bek\u00e2r bir \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 cezan\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Bek\u00e2r bir cariye bu su\u00e7u i\u015fledi\u011fi zaman nas\u0131l bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 konusu ise f\u0131k\u0131h bilginleri aras\u0131nda tart\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r. Acaba bu durumdaki cariyeye yine \u00f6zg\u00fcr ve bek\u00e2r kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 m\u0131 verilecek ve bu ceza devlet ba\u015fkan\u0131n\u0131n (imam\u0131n) g\u00f6zetimi alt\u0131nda m\u0131 uygulanacak, yoksa ona usland\u0131rma amac\u0131 g\u00fcden, evli cariyelerin cezas\u0131ndan daha hafif cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza m\u0131 bi\u00e7ilecek ve bu cezay\u0131 uygulamada efendisi mi yetkili olacak? Bunlar f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131nda ayr\u0131nt\u0131lar\u0131na ba\u015fvurulacak tart\u0131\u015fmal\u0131 konulard\u0131r.Bu arada, \\\"Kur'an'\u0131n G\u00f6lgesinde\\\" \u0130sl\u00e2m'\u0131n, insanlar\u0131n ellerinden tutup onlar\u0131 doru\u011fa do\u011fru \u00e7\u0131kar\u0131rken i\u00e7inde bulunduklar\u0131 pratik \u015fartlar\u0131 nas\u0131l bir titizlikle g\u00f6z \u00f6n\u00fcne ald\u0131\u011f\u0131na parmak basmak istiyoruz.Dedi\u011fimiz gibi bu din, insanlar\u0131n i\u00e7inde bulundu\u011fu prati\u011fi g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, fakat pratiklik ve ger\u00e7ek\u00e7ilik bahanesine s\u0131\u011f\u0131narak onlar\u0131 batakl\u0131kta debelenmekle ba\u015f ba\u015fa b\u0131rakmaz.Yine, cariyelerin hayat\u0131n\u0131 etkileyen \u00e7evre fakt\u00f6rlerini, bu fakt\u00f6rlerin evli cariyeleri bile erkeklerin ayart\u0131c\u0131 vaadleri kar\u015f\u0131s\u0131nda k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye yatk\u0131n ve diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc hi\u00e7 ku\u015fkusuz biliyor. Bu y\u00fczden bu pratik ger\u00e7e\u011fi g\u00f6z ard\u0131 edip onlar\u0131n zina su\u00e7u i\u015fleyenlerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki kadar ceza bi\u00e7miyor. Fakat bu pratik ger\u00e7e\u011fe kesin bir egemenlik tan\u0131yarak onlar\u0131 su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131ndan tamamen muaf tutmay\u0131 da uygun g\u00f6rm\u00fcyor.Burada b\u00fct\u00fcn fakt\u00f6rleri ve b\u00fct\u00fcn \u015fartlar\u0131 hesaba katan dengeli bir tutumla, orta yolu benimseyen bir uygulama kar\u015f\u0131s\u0131nday\u0131z.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelerin sosyal stat\u00fc d\u00fc\u015f\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, onlara verilecek cezalar\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 bir gerek\u00e7e olarak kullanmaya da yana\u015fmam\u0131\u015ft\u0131r. Oysa o g\u00fcn\u00fcn cahiliye d\u00fcnyas\u0131n\u0131n her taraf\u0131ndaki tutum ve uygulama bu yolda idi. Yani o zaman\u0131n yayg\u0131n ceza anlay\u0131\u015f\u0131 toplumun alt s\u0131n\u0131flar\u0131 ile \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131 aras\u0131nda ay\u0131r\u0131m g\u00fcd\u00fcyor, \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131n su\u00e7lar\u0131n\u0131 hafif cezalar ile ge\u00e7i\u015ftirirken alt s\u0131n\u0131flar\u0131n garip su\u00e7lular\u0131na katmerli ve a\u011f\u0131r cezalar veriyordu.Mesel\u00e2 \u00fcnl\u00fc Roma kanunlar\u0131ndaki uygulamaya g\u00f6re s\u0131n\u0131f d\u00fczeyi d\u00fc\u015ft\u00fck\u00e7e yani a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131flara do\u011fru inildik\u00e7e cezalar a\u011f\u0131rla\u015f\u0131yordu. Nitekim bu kanunlar\u0131n bir maddesinde \u015f\u00f6yle deniyordu; \\\"Kim bir namuslu dulu ya da bir bakireyi ba\u015ftan \u00e7\u0131kar\u0131rsa e\u011fer y\u00fcksek s\u0131n\u0131ftansa cezas\u0131 mal\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na el konulmas\u0131 ve e\u011fer a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan ise sopalanarak d\u00f6v\u00fclmesi ya da s\u00fcrg\u00fcn edilmesidir.\\\"\u00d6te yandan \\\"Manu\u015fastr\\\" kanunlar\u0131 diye bilinen ve \\\"Manu\\\" adl\u0131 bir mitolojik Hind d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr\u00fc taraf\u0131ndan d\u00fczenlenen Hind kanunlar\u0131na g\u00f6re \\\"E\u011fer Brahman kast\u0131na mensup bir se\u00e7kin, \u00f6l\u00fcm\u00fc gerektirecek bir su\u00e7 i\u015flerse hakim onun sadece ba\u015f\u0131n\u0131 tra\u015f edebilir, ama e\u011fer \u00f6l\u00fcm cezas\u0131n\u0131 hak eden su\u00e7lu Brahman kast\u0131ndan de\u011filse \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcr. E\u011fer bir par\u00e7a bir Brahmana \u015fiddet amac\u0131 ile el ya da sopa kald\u0131r\u0131rsa eli kesilir.\\\"Bu arada yahudiler aras\u0131nda egemen olan ceza hukuku anlay\u0131\u015f\u0131na g\u00f6re e\u011fer e\u015fraftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse kendisine ili\u015filmez, buna kar\u015f\u0131l\u0131k a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse su\u00e7unun gerektirdi\u011fi cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131rd\u0131.\\\" (Buhari, M\u00fcslim, Tirmiz\u00ee, Nese\u00ee ve \u0130bn-i Davud'un ortakla\u015fa kaydettikleri hadis')\u0130sl\u00e2m ise hakk\u0131 yerine oturtmak ilkesi ile geldi. Bunun sonucu olarak b\u00fct\u00fcn pratik etkenleri g\u00f6z \u00f6n\u00fcne almak \u015fart\u0131 ile kimli\u011fine bakmaks\u0131z\u0131n her su\u00e7luya hakketti\u011fi cezay\u0131 verme prensibini yasalla\u015ft\u0131rd\u0131. \u0130\u015fte bu d\u00fc\u015f\u00fcnce ile evlendikten sonra zina i\u015fleyen cariyeler i\u00e7in, ayn\u0131 su\u00e7u i\u015fleyen \u00f6zg\u00fcr ve bekar kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 \u00f6ng\u00f6rd\u00fc. B\u00f6ylece onlar\u0131 tamamen cezadan muaf tutmad\u0131. E\u011fer \u00f6yle yapsayd\u0131, onlar\u0131 yapt\u0131klar\u0131 her davran\u0131\u015f\u0131 d\u0131\u015f \u015fartlar\u0131n bask\u0131s\u0131 alt\u0131nda yapan\u0131 ortaya koyan yoksun robotlar gibi kabul etmi\u015f olurdu ki, bu yakla\u015f\u0131m ger\u00e7e\u011fe ayk\u0131r\u0131 olurdu. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k onlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6rmezlikten gelerek kendilerini \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki ile ayn\u0131 olan bir cezaya \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 da uygun g\u00f6rmedi. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyelerin i\u00e7inde bulunduklar\u0131 \u015fartlar ile \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n \u015fartlar\u0131 birbirinden farkl\u0131 idi. Ayr\u0131ca cahiliye uygulamalar\u0131nda g\u00f6r\u00fclen zavall\u0131lara a\u011f\u0131r cezalar verip se\u00e7kinleri kay\u0131rma adaletsizli\u011finden de titizlikle uzak durdu.G\u00fcn\u00fcm\u00fczde Amerika'da, G\u00fcney Afrika'da ve d\u00fcnyan\u0131n daha bir \u00e7ok \u00fclkesinde egemen olan modern cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131nda .ayn\u0131 ay\u0131r\u0131mc\u0131 mant\u0131\u011f\u0131n ge\u00e7erli oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz. Bu toplumlarda \\\"beyaz\\\"lar taraf\u0131ndan i\u015flendikleri takdirde ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile kar\u015f\u0131lanan nice su\u00e7lar \\\"siyah\\\"lar taraf\u0131ndan i\u015flenince a\u011f\u0131r cezalara \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Demek ki, cahiliye her zaman ve her yerde ayn\u0131 cahiliye oldu\u011fu gibi \u0130sl\u00e2m da her yerde ve her zaman da yine ayn\u0131 \u0130sl\u00e2m'd\u0131r.Okudu\u011fumuz ayet, cariyeler ile evlenme izninin bek\u00e2rl\u0131k s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan ya da k\u00f6t\u00fc yola sapmaktan \u00e7ekinen erkeklere tan\u0131nm\u0131\u015f bir kolayl\u0131k oldu\u011funu vurgulayarak sona eriyor. Buna g\u00f6re bek\u00e2rl\u0131k bunal\u0131m\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin ve k\u00f6t\u00fc yola sapmaks\u0131z\u0131n \u00f6zg\u00fcr ve m\u00fcmin bir kad\u0131nla evlenme imk\u00e2n\u0131 do\u011facak g\u00fcne kadar sabretmek daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi cariyeler ile evlenmenin, beraberinde getirdi\u011fi bir\u00e7ok olumsuz sonu\u00e7lar vard\u0131r. Okuyoruz:\\\"Bu i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden ve bunal\u0131ma d\u00fc\u015feceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\\\"Y\u00fcce Allah, kullar\u0131n\u0131 bask\u0131 alt\u0131nda tutmak, s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokmak ve k\u00f6t\u00fc yollara d\u00fc\u015f\u00fcrmek istemez. Ger\u00e7i kullar\u0131 i\u00e7in uygun g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc din onlar\u0131n y\u00fccelmelerini, hayvansal i\u00e7g\u00fcd\u00fcleri a\u015fmalar\u0131n\u0131, y\u00fcksek doru\u011fa t\u0131rmanmalar\u0131n\u0131 ister, ama O, b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlardan f\u0131tratlar\u0131n\u0131n, potansiyel g\u00fc\u00e7lerinin ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde ister. Bundan dolay\u0131 \u0130sl\u00e2m kolay uygulanabilir bir hayat sistemidir. F\u0131trat\u0131n kapasitesini g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, ihtiyac\u0131 bilir ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131\u011f\u0131 takdir eder. P\u00fcf noktas\u0131 \u015furas\u0131 ki, \u0130sl\u00e2m hayvanl\u0131k d\u00fczeyine do\u011fru al\u00e7almakta olanlara alk\u0131\u015f tutmaz, batakl\u0131\u011fa do\u011fru ba\u015f a\u015fa\u011f\u0131 inmekte olan bu t\u00fcr zavall\u0131lar\u0131n kar\u015f\u0131s\u0131na ge\u00e7erek \\\"Bravo size, geri gitmekle ne iyi ediyorsunuz\\\" demez, onlar\u0131n seviye kaybetmelerine, a\u015fa\u011f\u0131la\u015fmalar\u0131na \u00f6vg\u00fc d\u00fczmez; onlar\u0131 y\u00fckselmek, yukar\u0131lara \u00e7\u0131kmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7aba g\u00f6stermekten, i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ayart\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda yeterince diren\u00e7 g\u00f6stermemenin sorumlulu\u011fundan muaf tutmaz.G\u00f6r\u00fcl\u00fcyor ki, \u0130sl\u00e2m, burada erkekleri, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenecek imk\u00e2nlara kavu\u015facaklar\u0131 g\u00fcne kadar sabretmeye te\u015fvik ediyor. \u00e7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar, psikolojik bak\u0131mdan evlilik z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 i\u00e7ine girmeye daha yatk\u0131nd\u0131rlar, ideal yuva kurmaya daha elveri\u015flidirler. Do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na onur bah\u015fetmeye, gen\u00e7 ku\u015faklar\u0131n bak\u0131m\u0131na \u00f6zen g\u00f6stermeye, kocalar\u0131n\u0131n yatak namusunu korumaya daha yeteneklidirler. Fakat e\u011fer erkek b\u00f6yle bir sabr\u0131n yol a\u00e7aca\u011f\u0131 bask\u0131n\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan, bunal\u0131m\u0131ndan \u00e7ekiniyorsa, ya da i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin bask\u0131s\u0131:.n katlanamayarak gayri me\u015fr\u00fb cinsel tatmin yollar\u0131na sapaca\u011f\u0131ndan korkuyorsa, \u00f6n\u00fcnde anlatt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu kolayl\u0131k-vard\u0131r.Bu arada ayette cariyelerin itibarlar\u0131n\u0131 y\u00fckseltmeye b\u00fcy\u00fck \u00e7apta \u00f6zen g\u00f6steriliyor, onlar i\u00e7in onur kazand\u0131r\u0131c\u0131 ifadeler kullan\u0131l\u0131yor. Mesel\u00e2 ayete g\u00f6re bu cariyeler \\\"Sizin k\u0131zlar\u0131n\u0131z\\\"d\u0131r. Efendileri onlar\u0131n \\\"Aileleri, velileri\\\"dir. B\u00fct\u00fcn insanlar, \u00f6zg\u00fcr-k\u00f6le ay\u0131r\u0131m\u0131 s\u00f6z konusu olmaks\u0131z\u0131n ayn\u0131 soydan geliyor. \u0130nsanlar aras\u0131ndaki ortak bir ba\u011f imand\u0131r. \u0130man\u0131 da en iyi bilen Allah't\u0131r. Cariye;er;, mehirlerini vermek farzd\u0131r. Onlarla ili\u015fki kurman\u0131n yolu evlenmektir, metres tutmak ya da paral\u0131 fuhu\u015f yoluna sapmak de\u011fildir.Ayr\u0131ca bu kad\u0131nlar, yuvalar\u0131n\u0131n namusuna y\u00f6nelik su\u00e7lar\u0131ndan dolay\u0131 sorumlu tutulacaklard\u0131r. Fakat kendilerine yumu\u015fak, hafifletici ve \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmeyen bir ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile yakla\u015f\u0131lacakt\u0131r. \u015eimdi de ayetin son c\u00fcmlesini okuyoruz:\\\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir, merhametlidir.\\\"Bu uyar\u0131c\u0131 sonu\u00e7 c\u00fcmlesi bir yandan cariyelerle evlenmeyi zorunlu k\u0131lan psikolojik duruma, \u00f6b\u00fcr yandan da bu kad\u0131nlar\u0131n cezalar\u0131n\u0131 hafifletme uygulamas\u0131na yorum getiriyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n affedicili\u011fi ve merhameti her su\u00e7un ve her zorunlu durumun arkas\u0131ndad\u0131r.ALLAH'IN H\u00dcKM\u00dcArkas\u0131ndan y\u00fcce Allah'\u0131n bu \u0130sl\u00e2m sisteminde evlilik ve aile kurumuna ili\u015fkin t\u00fcm h\u00fck\u00fcmlerini kapsayan birbirine ba\u011fl\u0131 \u00fc\u00e7 tane ayeti geliyor. Y\u00fcce Allah'\u0131n bu h\u00fck\u00fcmleri yasalla\u015ft\u0131rmaktaki amac\u0131 m\u00fcsl\u00fcman toplumu daha \u00f6nce i\u00e7inde debelendi\u011fi cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak, bu toplumu psikolojik, ahl\u00e2ki, sosyal y\u00f6nlerden sonralar\u0131 g\u00f6r\u00fclen y\u00fcksek, parlak ve temiz doru\u011fa t\u0131rmand\u0131rmakt\u0131r. Okuyaca\u011f\u0131m\u0131z bu yorum ayetleri, y\u00fcce Allah'\u0131n bu hayat sistemini, bu h\u00fck\u00fcmleri, bu yasal d\u00fczenlemeleri ve bu sosyal kurumlar\u0131 ortaya koymakla dilediklerinin mahiyetini, bunun yan\u0131s\u0131ra \u015fehev\u00ee i\u00e7g\u00fcd\u00fclerine uyarak y\u00fcce Allah'\u0131n sistemine s\u0131rt \u00e7evirenlerin as\u0131l maksatlar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Ana sayfa\",\"item\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"description\":\"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"width\":244,\"height\":90,\"caption\":\"Ebrar Medya\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\",\"https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/\",\"https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\",\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"caption\":\"EBRAR MEDYA\"},\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET Nedir? • Ebrar Medya","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.25- \u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. Ellerini de bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler. Hanginizin iman\u0131 oldu\u011funu en iyi Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z. Onlarla; namuslu olmalar\u0131, zinadan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz. Ve kendilerine gelene\u011fe uyacak miktarda mehir veriniz. E\u011fer evli iken zina islerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 uygulay\u0131n\u0131z. Bu, i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\u0130slam dini \"insan\"a, onun f\u0131trat\u0131na, g\u00fcc\u00fcne, pratik \u015fartlar\u0131na ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131na g\u00f6re davran\u0131r: O, insan\u0131n elinden tutup onu, cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131kararak \u0130sl\u00e2m\u00ee hayat\u0131n doru\u011funa t\u0131rmand\u0131r\u0131rken f\u0131trat\u0131n\u0131, g\u00fcc\u00fcn\u00fc, pratik \u015fartlar\u0131n\u0131 ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmez. Tersine bu y\u00fcce doru\u011fa t\u0131rmand\u0131r\u0131c\u0131 yolu boyunca bu fakt\u00f6rlerin gere\u011fine uyar.Fakat \u0130sl\u00e2m, cahiliye realitesini alternatifi olmayan vazge\u00e7ilmez bir realite olarak kabul etmez. Cahiliye realitesi geriye g\u00f6t\u00fcr\u00fcc\u00fc, d\u00fc\u015f\u00fck d\u00fczeyli bir realitedir. \u0130sl\u00e2m, insanl\u0131\u011f\u0131 bu realitenin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak i\u00e7in geldi. \u0130sl\u00e2m \"\u0130nsan realitesi\"ni onun f\u0131trat\u0131na ve \u00f6z\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr ve bu realiteden daha y\u00fcksek a\u015famal\u0131 bir seviyeye \u00e7\u0131kmaya yetenekli oldu\u011funu hareket noktas\u0131 kabul eder. Ba\u015fka bir deyimle insan realitesi, sadece cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan her hangi bir cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131na ba\u011f\u0131ml\u0131 kal\u0131narak, bu batakl\u0131\u011f\u0131n i\u00e7inde debelenmek de\u011fildir. Y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan f\u0131trat\u0131na kat\u0131lm\u0131\u015f yetenekleri sayesinde bu batakl\u0131ktan \u00e7\u0131karak y\u00fcceliklere do\u011fru t\u0131rmanabilmesi de onun realitesinin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \"\u0130nsan\u0131n realitesi\"ni t\u00fcm\u00fc ile bilen y\u00fcce Allah't\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc \"\u0130nsan\u0131n \u00f6z\u00fcn\u00fc, ger\u00e7ek mahiyetini\" O bilir; insan\u0131 yaratan ve i\u00e7inde cirit at\u0131p duran t\u00fcm duygular\u0131 tan\u0131yan O'dur. Nitekim O, bize \u015f\u00f6yle buyuruyor:\"Yaratan bilmez mi hi\u00e7? O l\u00e2tiftir ve her\u015feyden haberdard\u0131r.\" (M\u00fclk Suresi, 14)\u0130lk \u0130sl\u00e2m toplumunda sava\u015flardan kalma esirler vard\u0131. Bunlar i\u00e7in daha sonra gerekli \u00f6nlemler al\u0131nacakt\u0131. Bu \u00f6nlem, ya onlar\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131ks\u0131z olarak tek tarafl\u0131 bir kararla sal\u0131vermek ya kendilerini m\u00fcsl\u00fcman esirlere kar\u015f\u0131l\u0131k serbest b\u0131rakmak veya m\u00fcsl\u00fcmanlar ile sava\u015f\u00e7\u0131 d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n aras\u0131ndaki \u015fartlar\u0131n t\u00fcr\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kavu\u015fturma \u015f\u0131klar\u0131ndan biri idi.\u0130sl\u00e2miyet bu pratik probleme, efendinin sahibi oldu\u011fu cariyesi ile cinsel ili\u015fkide bulunmas\u0131n\u0131 serbest b\u0131rakarak \u00e7\u00f6z\u00fcm getirdi. Daha \u00f6nce s\u00f6yledi\u011fimiz \u00fczere cariyelerin f\u0131tr\u00ee realitelerini ger\u00e7ek\u00e7i bir yakla\u015f\u0131mla ele almak i\u00e7in bu \u00e7areye ba\u015fvuruldu. Cariyeler ile cinsel ili\u015fkide bulunmak onlar\u0131n m\u00fcsl\u00fcman olanlar\u0131 ile evlenmek yolu ile olabilece\u011fi gibi kendilerini nik\u00e2hlamaks\u0131z\u0131n da m\u00fcmk\u00fcn idi. Bu konudaki tek \u015fart, bir adet g\u00f6rme d\u00f6nemi ge\u00e7irmeleri ve b\u00f6ylece kar\u0131nlar\u0131nda \"Daru'l-Harb\"de kalan kocalar\u0131n\u0131n \u00e7ocu\u011funu ta\u015f\u0131mad\u0131klar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 idi. Fakat \u0130sl\u00e2m, bu cinsel ili\u015fkide bulunma serbestisini sadece bu cariyelerin efendilerine tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131. Di\u011fer erkekler onlarla ancak evlilik yolu ile b\u00f6yle bir ili\u015fki kurabilirlerdi. Bu arada \u0130sl\u00e2m bu kad\u0131nlara toplumda namuslar\u0131n\u0131 satarak para kazanmay\u0131 yasaklad\u0131\u011f\u0131 gibi efendileri taraf\u0131ndan yine para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda kendi r\u0131zalar\u0131 ile Pazarla\u015fmalar\u0131na da izin vermemi\u015fti.\u0130\u015fte bu ayette bu cariyeler ile nas\u0131l evlenilece\u011fi, nik\u00e2hlanmalar\u0131n\u0131n hangi \u015fartlar alt\u0131nda serbest oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor:\"\u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. ellerinde bulunan cariyeler ile evlensinler.\"\u0130sl\u00e2m, erke\u011fin m\u00e2l\u00ee imk\u00e2nlar\u0131 elverdi\u011fi takdirde \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n ile evlenmesini tercil\u0131 eder. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00f6zg\u00fcr niteli\u011fi onun i\u00e7in koruyucu bir z\u0131rh olu\u015fturur, bu sayede o \u0131rz\u0131n\u0131 nas\u0131l koruyaca\u011f\u0131n\u0131, kocas\u0131n\u0131n namusunu nas\u0131l g\u00f6zetece\u011fini \u00f6\u011frenir. Burada bu kad\u0131nlar\u0131n \"Korumal\u0131\" olmakla nitelenmeleri, hi\u00e7 ku\u015fkusuz evli olmalar\u0131 anlam\u0131nda de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc evli kad\u0131nlar\u0131 nik\u00e2hlaman\u0131n yasak oldu\u011fu daha \u00f6nce belirtilmi\u015fti. Buradaki \"Korumal\u0131\"l\u0131k terimi, bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr olmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 alt\u0131nda bulunmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn vicdanlar\u0131na sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 ..nurlulu\u011fun ve hayatlar\u0131na kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 g\u00fcvencelerin sak\u0131nd\u0131r\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131ndan yararland\u0131klar\u0131 anlam\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r.Ger\u00e7ekten \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n bir ailesi, bir yuvas\u0131, bir \u00e7evresi, bak\u0131m\u0131n\u0131 \u00fcstlenen yak\u0131nlar\u0131 vard\u0131r. Bu y\u00fczden namusunun lekelenmesinden \u00e7ekinir. \u0130\u00e7inde, vicdan\u0131nda \u015feref ve onurluluk duygular\u0131 egemendir. Bundan dolay\u0131 fuhu\u015ftan ve ba\u015f\u0131bo\u015f cinsel ili\u015fkilerden ka\u00e7\u0131n\u0131r. Fakat \u00f6zg\u00fcr olmayan cariye \u00fczerinde bu fakt\u00f6rlerin hi\u00e7 biri etkili de\u011fildir. Bundan dolay\u0131 o evlendi\u011fi takdirde bile \"Koruma z\u0131rh\u0131 i\u00e7inde\" de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc i\u00e7inde k\u00f6lelik g\u00fcnlerinin tortular\u0131n\u0131, kal\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r. Bundan dolay\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n i\u00e7in varolan korunmu\u015fluk, iffet ve onur onda bulunmaz. \u00dcstelik lekelemekten \u00e7ekinece\u011fi bir aile \u015ferefi de yoktur. B\u00fct\u00fcn bunlara ek olarak bir cariyenin h\u00fcr bir kocadan edinece\u011fi \u00e7ocuklara \u015fu ya da bu oranda k\u00f6leli\u011fin a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 bula\u015f\u0131r. Bu ayetin koydu\u011fu yasaya muhatap olan toplumda b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler ge\u00e7erlidir.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler y\u00fcz\u00fcnden \u0130sl\u00e2m, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenebilecek imk\u00e2nlara sahip olan m\u00fcsl\u00fcman erkeklerin cariyeler ile evlenmemelerini tercih etti ve cariyeler ile evlenmeyi madd\u00ee durumu normal evlilik yapmaya elveri\u015fli olmad\u0131\u011f\u0131 gibi bek\u00e2r kalman\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131na da katlanamayan erkeklerin yararlanabilecekleri bir kolayl\u0131k kabul etti.E\u011fer m\u00fcsl\u00fcman erkekler bek\u00e2rl\u0131ktan s\u0131k\u0131lm\u0131\u015flar ise, gerek bu s\u0131k\u0131nt\u0131n\u0131n ve gerekse k\u00f6t\u00fc yola sapma endi\u015fesinin bask\u0131s\u0131n\u0131 i\u00e7lerinde duyuyorlarsa \u0130sl\u00e2m \u00f6nlerine dikilip kendilerini kolayl\u0131ktan, rahatlamaktan ve tatmin olmaktan yoksun tutmuyor. Bunun yerine b\u00f6yle erkeklerin, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n sahip oldu\u011fu m\u00fcmin cariyelerle evlenmelerini serbest b\u0131rak\u0131yor.Fakat \u0130sl\u00e2m s\u00f6z konusu \u00f6zg\u00fcr erkekler ile cariyeler aras\u0131nda kurulmas\u0131n\u0131 tercih etti\u011fi tek ili\u015fki bi\u00e7imini belirliyor. Bu ili\u015fki bi\u00e7imi, daha \u00f6nce \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n evlenmesinde \u00f6ng\u00f6r\u00fclen ili\u015fki bi\u00e7iminin ayn\u0131s\u0131d\u0131r ve \u015fu \u015fartlar\u0131 i\u00e7erir:1- Her \u015feyden \u00f6nce bu cariyelerin m\u00fcmin olmalar\u0131 gerekir. Okuyal\u0131m:\"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler.\"2- Bu cariyelerin haklar\u0131 olan mehir, efendilerine de\u011fil, do\u011frudan do\u011fruya kendilerine verilecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu onlar\u0131n \u00f6z haklar\u0131d\u0131r. Okuyoruz:\"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz.\"3- Cariyelere \u00f6denecek bu mebla\u011f\u0131n mutlaka mehir ad\u0131 alt\u0131nda \u00f6denmesi gerekir. Bunun yan\u0131s\u0131ra onlardan metres ya da fahi\u015fe olarak de\u011fil, nikahl\u0131 e\u015f olarak yararlan\u0131lacakt\u0131r.Ayette ge\u00e7en \"Metres (h\u0131dn)\" deyimi belli bir erkekle gayri me\u015fru ili\u015fki kuran kad\u0131n anlam\u0131na gelirken \"fahi\u015fe (sefiha)\" deyimi isteyen her erkek ile yat\u0131p kalkan kad\u0131n i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r. Okuyoruz:\"Onlar ile namuslu olmalar\u0131, zinadan (fuhu\u015ftan) uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz.\"Yukarda okudu\u011fumuz Hz. Ai\u015fe'nin hadisinde belirtildi\u011fi gibi o g\u00fcnlerin Arap toplumunda \u00f6zg\u00fcr erkek ve kad\u0131nlar aras\u0131nda bu t\u00fcr gayri me\u015fr\u00fb ili\u015fkiler olduk\u00e7a yayg\u0131nd\u0131. Ayr\u0131ca k\u00f6leler aras\u0131nda da bir\u00e7ok fuhu\u015f t\u00fcrleri yayg\u0131nd\u0131. O g\u00fcn\u00fcn ileri gelenleri sahip olduklar\u0131 cariyelerini bu i\u011fren\u00e7 yoldan kendi hesaplar\u0131na para kazanmak i\u00e7in kullan\u0131yorlard\u0131. Mesel\u00e2 ayn\u0131 zamanda kabilesinin \u015fefi olan Medine m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubeyy b. Selul'un bu yoldan kendisine para kazand\u0131ran d\u00f6rt kad\u0131n k\u00f6lesi vard\u0131. Bu gayri me\u015fr\u00fb cinsel ili\u015fkiler cahiliye d\u00f6nemi i\u011fren\u00e7liklerinin kal\u0131nt\u0131lar\u0131 idi. \u0130sl\u00e2m \u00f6nce araplar\u0131 ve arkas\u0131ndan insanl\u0131\u011f\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc bu i\u011fren\u00e7liklerin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7ekip \u00e7\u0131karmak, ar\u0131t\u0131p temizlemek i\u00e7in gelmi\u015fti.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, h\u00fcr erkekler ile bu \"Kad\u0131n\" k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkiyi tek bir yola ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131. Bu yol evlenmek, aile yuvas\u0131 olu\u015fturmak amac\u0131 ile kad\u0131n\u0131 belli bir erke\u011fe ba\u011flayan nik\u00e2hlama yoludur. Hayvanlarda oldu\u011fu gibi cinsel i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ba\u015f\u0131bo\u015f bi\u00e7imde tatmin aramalar\u0131 yolu t\u0131kanm\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u0130sl\u00e2m, kad\u0131nlara haklar\u0131 olan mihri versinler diye mal\u0131 erkeklerin ellerine verdi. Yoksa bu mallar, metreslere ya, da fahi\u015felere pe\u015fke\u015f \u00e7ekilmek i\u00e7in verilmi\u015f de\u011fildir.\u0130sl\u00e2miyet cinsel ili\u015fkileri, k\u00f6leler d\u00fcnyas\u0131nda da cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131n\u0131n i\u011fren\u00e7liklerinden ar\u0131nd\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsanl\u0131k her cahiliye gerili\u011finin pen\u00e7esine d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcnde bu batakl\u0131kta debelenmektedir. Nitekim g\u00fcn\u00fcm\u00fczde d\u00fcnyan\u0131n her yerinde insanlar\u0131n bu debeleni\u015fine tan\u0131k oluyoruz. \u00c7\u00fcnk\u00fc her yerde dalgalanan cahiliye bayra\u011f\u0131d\u0131r, \u0130sl\u00e2m sanca\u011f\u0131 de\u011fil.Okudu\u011fumuz ayetin g\u00fcndeme getirdi\u011fi bu konuyu noktalamadan \u00f6nce \u0130sl\u00e2m toplumunda \u00f6zg\u00fcr insanlar ile k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkilerin \u00f6z\u00fcne \u0131\u015f\u0131k tutan Kur'an \u00fcslubuna, bu dinin bu mesele kar\u015f\u0131s\u0131nda daha onunla y\u00fczy\u00fcze geldi\u011fi ilk g\u00fcnlerde nas\u0131l bir tutum tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131na parmak basmal\u0131y\u0131z. \u00c2yet k\u00f6le kad\u0131nlardan \"kad\u0131n k\u00f6leler\", \"cariyeler\" ya da \"di\u015fi tutsaklar\" diye s\u00f6z etmiyor, onlardan s\u00f6z ederken \"k\u0131zlar\u0131n\u0131z (kad\u0131nlar\u0131n\u0131z)\" ifadesini kullan\u0131yor. Tekrar okuyal\u0131m:\"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin k\u0131zlar\u0131n\u0131zdan (kad\u0131nlar\u0131n\u0131zdan)...\"G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar aras\u0131nda insanl\u0131k taban\u0131na inecek \u015fekilde k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m g\u00f6zetmiyor. Oysa o g\u00fcn\u00fcn d\u00fcnyas\u0131nda egemen olan inan\u00e7 sistemleri, o \u00e7a\u011f\u0131n toplumlar\u0131nda ge\u00e7erli olan g\u00f6r\u00fc\u015fler bu konuda b\u00f6ylesine k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m\u0131 olabildi\u011fince ortaya koyuyorlard\u0131. Bunun tam tersine ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar\u0131n ayn\u0131 kaynaktan t\u00fcrediklerini hat\u0131rlat\u0131yor, bu iki insan kesimi aras\u0131ndaki irtibat\u0131n eksenini ortak insanl\u0131k ba\u011f\u0131 ile inan\u00e7 ba\u011f\u0131n\u0131n olu\u015fturdu\u011funu vurguluyor:\"Hanginizin imanl\u0131 oldu\u011funu Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z.\" Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n sahiplerinden \"efendi\" diye de\u011fil, \"aile, veli\" diye s\u00f6z ediyor. Okuyal\u0131m:\"Ailelerinin (velilerinin) izni ile onlarla evleniniz.'Yine \u0130sl\u00e2m, bu kad\u0131nlar\u0131n mehrini efendilerine vermiyor, mehri kendilerinin \u00f6z hakk\u0131 say\u0131yor. \"K\u00f6lenin t\u00fcm kazanc\u0131 efendisinindir\" kural\u0131 bu noktada ge\u00e7erli de\u011fil. \u00c7\u00fcnk\u00fc mehir, bir kazan\u00e7 t\u00fcr\u00fc de\u011fil, kad\u0131n\u0131n kocas\u0131na ba\u011flanmas\u0131ndan do\u011fan bir hakt\u0131r. Okuyal\u0131m:\"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz\"Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, bu cariyeleri \u0131rzlar\u0131n\u0131 para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda satma a\u015fa\u011f\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fcyor, tersine onlar\u0131 nik\u00e2h\u0131n, evlili\u011fin koruyucu z\u0131rh\u0131 alt\u0131na alarak onurland\u0131r\u0131yor. Okuyoruz:\"Cariyeler ile namuslu olmalar\u0131, fuhu\u015ftan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde... evleniniz.\"G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayette yer alan bu dokunakl\u0131 direktiflerin t\u00fcm\u00fc; bu konuda kad\u0131nca\u011f\u0131zlar\u0131n insanl\u0131k onurunu ok\u015fama niteli\u011fi ta\u015f\u0131r. \u00d6zel \u015fartlar\u0131n kendilerine empoze etti\u011fi ge\u00e7ici konumlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden insan olmaktan kaynaklanan temel haklar\u0131n\u0131n zedelenmemesi gerekti\u011fi mesaj\u0131n\u0131 verir.Oysa \u0130sl\u00e2m'\u0131n geldi\u011fi g\u00fcnlerde d\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki yayg\u0131n cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ge\u00e7erli mant\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re \"insan\" olma onuru sadece efendilere \u00f6zg\u00fc bir imtiyazd\u0131. K\u00f6leler bu onuru payla\u015fmaktan yoksundu. Bununla ba\u011flant\u0131l\u0131 olarak onlar \"\u0130nsan\" olman\u0131n gerektirdi\u011fi di\u011fer temel haklardan ve dokunulmazl\u0131klardan da mahrumdu. E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6lelere onur kazand\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131, o g\u00fcnk\u00fc cahiliye zihniyetinin bu a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 tutumu ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131rsan\u0131z, bu dinin \"\u0130nsan\"a onur kazand\u0131rma alan\u0131nda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fini g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn\u00fcz. \u00dcstelik \u0130sl\u00e2m insana sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 bu sayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 her durumda g\u00f6zetir, bu konuda k\u00f6lelik gibi baz\u0131 insanlar\u0131n konumunu a\u015fa\u011f\u0131 indiren ge\u00e7ici \u015fartlar\u0131 engel saymaz.E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6leli\u011fe ili\u015fkin bu tutumu, sava\u015f \u015fartlar\u0131n\u0131n do\u011furdu\u011fu bu ge\u00e7ici insanl\u0131k problemine y\u00f6nelik yakla\u015f\u0131m\u0131, g\u00fcn\u00fcm\u00fcz\u00fcn istil\u00e2c\u0131 ordular\u0131n\u0131n ele ge\u00e7irdikleri \u00fclkelerin k\u0131zlar\u0131na ve kad\u0131nlar\u0131na kar\u015f\u0131 reva g\u00f6rd\u00fckleri i\u011fren\u00e7 muamelelerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131l\u0131rsa bu dinin bu alanda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi daha a\u00e7\u0131kl\u0131kla g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. D\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki istil\u00e2c\u0131 cahiliye ordular\u0131n\u0131n kendilerine \u00e7ektikleri \"kad\u0131n-k\u0131z ziyafetleri\"nin hik\u00e2yelerini, bu sald\u0131rgan g\u00fc\u00e7lerin yerli halk\u0131n \u0131rz ve namusuna y\u00f6nelik pervas\u0131z cinayetlerini, maceralar\u0131n\u0131 hepiniz duymu\u015fsunuzdur. \u00d6yle ki, bu pervas\u0131z sald\u0131r\u0131lara hedef olan toplumlar bu sald\u0131rganlar\u0131n i\u015fgalleri ortadan kalkt\u0131ktan sonra uzun y\u0131llar boyunca bu i\u011fren\u00e7 cinayetlerin sosyal sars\u0131nt\u0131lar\u0131na katlanmak zorunda kal\u0131yorlar.Sonra \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n evlilik z\u0131rh\u0131na b\u00fcr\u00fcnd\u00fckten sonra i\u015fleyecekleri fuhu\u015f su\u00e7lar\u0131 i\u00e7in, normal kad\u0131nlar\u0131n bu t\u00fcr su\u00e7lar\u0131na g\u00f6re daha hafif bir ceza \u00f6ng\u00f6r\u00fcyor. Bu tutumu benimserken bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131yor. Bu \u00f6zel \u015fartlar bu kad\u0131nlar\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara g\u00f6re k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye daha yatk\u0131n, k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131c\u0131 fakt\u00f6rlere kar\u015f\u0131 daha az diren\u00e7li bir duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelik konumunun, kad\u0131ndaki psikolojik korunma refleksini zay\u0131flatt\u0131\u011f\u0131 ger\u00e7e\u011fini hesaba katar. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyeler ki\u015fisel onurdan ve aile \u015ferefi bilincinden b\u00fcy\u00fck oranda yoksundurlar. Oysa bu iki fakt\u00f6r \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131 fuhu\u015f i\u015flemekten cayd\u0131rma konusunda \u00e7ok etkin bir rol oynar. Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, k\u00f6le kad\u0131nlar\u0131n sosyal ve ekonomik \u015fartlar\u0131n\u0131, bu \u015fartlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nkinden daha b\u00fcy\u00fck oranda farkl\u0131 oldu\u011funu da g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur. Bu farkl\u0131 sosyal ve ekonomik \u015fartlar cariyeleri, \u0131rzlar\u0131 konusunda daha c\u00f6mert davranmaya iter; kendilerine para ve do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na soylu bir baba vaad eden erkeklerin ayartmalar\u0131na kar\u015f\u0131 onlar\u0131 daha diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rleri hesaba katan \u0130sl\u00e2m, evlilik z\u0131rh\u0131 i\u00e7ine al\u0131nan cariyelerin i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131, \u00f6zg\u00fcr bakirelerin evlenmeden \u00f6nce i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 uygun g\u00f6rm\u00fc\u015ft\u00fcr:\"E\u011fer (cariyeler) evli iken zina i\u015flerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 verilir.\"Besbelli ki, bu \"yar\u0131 ceza\", b\u00f6l\u00fcnebilen ceza i\u00e7in ge\u00e7erlidir. Bu da sopa vurma cezas\u0131d\u0131r. Ta\u015fa tutarak \u00f6ld\u00fcrme (recm) cezas\u0131nda b\u00f6yle yar\u0131ya indirme s\u00f6z konusu de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu cezan\u0131n b\u00f6l\u00fcnmesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Buna g\u00f6re e\u011fer evli ve m\u00fcmin bir cariye zina ederse bek\u00e2r bir \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 cezan\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Bek\u00e2r bir cariye bu su\u00e7u i\u015fledi\u011fi zaman nas\u0131l bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 konusu ise f\u0131k\u0131h bilginleri aras\u0131nda tart\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r. Acaba bu durumdaki cariyeye yine \u00f6zg\u00fcr ve bek\u00e2r kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 m\u0131 verilecek ve bu ceza devlet ba\u015fkan\u0131n\u0131n (imam\u0131n) g\u00f6zetimi alt\u0131nda m\u0131 uygulanacak, yoksa ona usland\u0131rma amac\u0131 g\u00fcden, evli cariyelerin cezas\u0131ndan daha hafif cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza m\u0131 bi\u00e7ilecek ve bu cezay\u0131 uygulamada efendisi mi yetkili olacak? Bunlar f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131nda ayr\u0131nt\u0131lar\u0131na ba\u015fvurulacak tart\u0131\u015fmal\u0131 konulard\u0131r.Bu arada, \"Kur'an'\u0131n G\u00f6lgesinde\" \u0130sl\u00e2m'\u0131n, insanlar\u0131n ellerinden tutup onlar\u0131 doru\u011fa do\u011fru \u00e7\u0131kar\u0131rken i\u00e7inde bulunduklar\u0131 pratik \u015fartlar\u0131 nas\u0131l bir titizlikle g\u00f6z \u00f6n\u00fcne ald\u0131\u011f\u0131na parmak basmak istiyoruz.Dedi\u011fimiz gibi bu din, insanlar\u0131n i\u00e7inde bulundu\u011fu prati\u011fi g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, fakat pratiklik ve ger\u00e7ek\u00e7ilik bahanesine s\u0131\u011f\u0131narak onlar\u0131 batakl\u0131kta debelenmekle ba\u015f ba\u015fa b\u0131rakmaz.Yine, cariyelerin hayat\u0131n\u0131 etkileyen \u00e7evre fakt\u00f6rlerini, bu fakt\u00f6rlerin evli cariyeleri bile erkeklerin ayart\u0131c\u0131 vaadleri kar\u015f\u0131s\u0131nda k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye yatk\u0131n ve diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc hi\u00e7 ku\u015fkusuz biliyor. Bu y\u00fczden bu pratik ger\u00e7e\u011fi g\u00f6z ard\u0131 edip onlar\u0131n zina su\u00e7u i\u015fleyenlerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki kadar ceza bi\u00e7miyor. Fakat bu pratik ger\u00e7e\u011fe kesin bir egemenlik tan\u0131yarak onlar\u0131 su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131ndan tamamen muaf tutmay\u0131 da uygun g\u00f6rm\u00fcyor.Burada b\u00fct\u00fcn fakt\u00f6rleri ve b\u00fct\u00fcn \u015fartlar\u0131 hesaba katan dengeli bir tutumla, orta yolu benimseyen bir uygulama kar\u015f\u0131s\u0131nday\u0131z.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelerin sosyal stat\u00fc d\u00fc\u015f\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, onlara verilecek cezalar\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 bir gerek\u00e7e olarak kullanmaya da yana\u015fmam\u0131\u015ft\u0131r. Oysa o g\u00fcn\u00fcn cahiliye d\u00fcnyas\u0131n\u0131n her taraf\u0131ndaki tutum ve uygulama bu yolda idi. Yani o zaman\u0131n yayg\u0131n ceza anlay\u0131\u015f\u0131 toplumun alt s\u0131n\u0131flar\u0131 ile \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131 aras\u0131nda ay\u0131r\u0131m g\u00fcd\u00fcyor, \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131n su\u00e7lar\u0131n\u0131 hafif cezalar ile ge\u00e7i\u015ftirirken alt s\u0131n\u0131flar\u0131n garip su\u00e7lular\u0131na katmerli ve a\u011f\u0131r cezalar veriyordu.Mesel\u00e2 \u00fcnl\u00fc Roma kanunlar\u0131ndaki uygulamaya g\u00f6re s\u0131n\u0131f d\u00fczeyi d\u00fc\u015ft\u00fck\u00e7e yani a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131flara do\u011fru inildik\u00e7e cezalar a\u011f\u0131rla\u015f\u0131yordu. Nitekim bu kanunlar\u0131n bir maddesinde \u015f\u00f6yle deniyordu; \"Kim bir namuslu dulu ya da bir bakireyi ba\u015ftan \u00e7\u0131kar\u0131rsa e\u011fer y\u00fcksek s\u0131n\u0131ftansa cezas\u0131 mal\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na el konulmas\u0131 ve e\u011fer a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan ise sopalanarak d\u00f6v\u00fclmesi ya da s\u00fcrg\u00fcn edilmesidir.\"\u00d6te yandan \"Manu\u015fastr\" kanunlar\u0131 diye bilinen ve \"Manu\" adl\u0131 bir mitolojik Hind d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr\u00fc taraf\u0131ndan d\u00fczenlenen Hind kanunlar\u0131na g\u00f6re \"E\u011fer Brahman kast\u0131na mensup bir se\u00e7kin, \u00f6l\u00fcm\u00fc gerektirecek bir su\u00e7 i\u015flerse hakim onun sadece ba\u015f\u0131n\u0131 tra\u015f edebilir, ama e\u011fer \u00f6l\u00fcm cezas\u0131n\u0131 hak eden su\u00e7lu Brahman kast\u0131ndan de\u011filse \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcr. E\u011fer bir par\u00e7a bir Brahmana \u015fiddet amac\u0131 ile el ya da sopa kald\u0131r\u0131rsa eli kesilir.\"Bu arada yahudiler aras\u0131nda egemen olan ceza hukuku anlay\u0131\u015f\u0131na g\u00f6re e\u011fer e\u015fraftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse kendisine ili\u015filmez, buna kar\u015f\u0131l\u0131k a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse su\u00e7unun gerektirdi\u011fi cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131rd\u0131.\" (Buhari, M\u00fcslim, Tirmiz\u00ee, Nese\u00ee ve \u0130bn-i Davud'un ortakla\u015fa kaydettikleri hadis')\u0130sl\u00e2m ise hakk\u0131 yerine oturtmak ilkesi ile geldi. Bunun sonucu olarak b\u00fct\u00fcn pratik etkenleri g\u00f6z \u00f6n\u00fcne almak \u015fart\u0131 ile kimli\u011fine bakmaks\u0131z\u0131n her su\u00e7luya hakketti\u011fi cezay\u0131 verme prensibini yasalla\u015ft\u0131rd\u0131. \u0130\u015fte bu d\u00fc\u015f\u00fcnce ile evlendikten sonra zina i\u015fleyen cariyeler i\u00e7in, ayn\u0131 su\u00e7u i\u015fleyen \u00f6zg\u00fcr ve bekar kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 \u00f6ng\u00f6rd\u00fc. B\u00f6ylece onlar\u0131 tamamen cezadan muaf tutmad\u0131. E\u011fer \u00f6yle yapsayd\u0131, onlar\u0131 yapt\u0131klar\u0131 her davran\u0131\u015f\u0131 d\u0131\u015f \u015fartlar\u0131n bask\u0131s\u0131 alt\u0131nda yapan\u0131 ortaya koyan yoksun robotlar gibi kabul etmi\u015f olurdu ki, bu yakla\u015f\u0131m ger\u00e7e\u011fe ayk\u0131r\u0131 olurdu. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k onlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6rmezlikten gelerek kendilerini \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki ile ayn\u0131 olan bir cezaya \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 da uygun g\u00f6rmedi. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyelerin i\u00e7inde bulunduklar\u0131 \u015fartlar ile \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n \u015fartlar\u0131 birbirinden farkl\u0131 idi. Ayr\u0131ca cahiliye uygulamalar\u0131nda g\u00f6r\u00fclen zavall\u0131lara a\u011f\u0131r cezalar verip se\u00e7kinleri kay\u0131rma adaletsizli\u011finden de titizlikle uzak durdu.G\u00fcn\u00fcm\u00fczde Amerika'da, G\u00fcney Afrika'da ve d\u00fcnyan\u0131n daha bir \u00e7ok \u00fclkesinde egemen olan modern cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131nda .ayn\u0131 ay\u0131r\u0131mc\u0131 mant\u0131\u011f\u0131n ge\u00e7erli oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz. Bu toplumlarda \"beyaz\"lar taraf\u0131ndan i\u015flendikleri takdirde ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile kar\u015f\u0131lanan nice su\u00e7lar \"siyah\"lar taraf\u0131ndan i\u015flenince a\u011f\u0131r cezalara \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Demek ki, cahiliye her zaman ve her yerde ayn\u0131 cahiliye oldu\u011fu gibi \u0130sl\u00e2m da her yerde ve her zaman da yine ayn\u0131 \u0130sl\u00e2m'd\u0131r.Okudu\u011fumuz ayet, cariyeler ile evlenme izninin bek\u00e2rl\u0131k s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan ya da k\u00f6t\u00fc yola sapmaktan \u00e7ekinen erkeklere tan\u0131nm\u0131\u015f bir kolayl\u0131k oldu\u011funu vurgulayarak sona eriyor. Buna g\u00f6re bek\u00e2rl\u0131k bunal\u0131m\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin ve k\u00f6t\u00fc yola sapmaks\u0131z\u0131n \u00f6zg\u00fcr ve m\u00fcmin bir kad\u0131nla evlenme imk\u00e2n\u0131 do\u011facak g\u00fcne kadar sabretmek daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi cariyeler ile evlenmenin, beraberinde getirdi\u011fi bir\u00e7ok olumsuz sonu\u00e7lar vard\u0131r. Okuyoruz:\"Bu i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden ve bunal\u0131ma d\u00fc\u015feceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\"Y\u00fcce Allah, kullar\u0131n\u0131 bask\u0131 alt\u0131nda tutmak, s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokmak ve k\u00f6t\u00fc yollara d\u00fc\u015f\u00fcrmek istemez. Ger\u00e7i kullar\u0131 i\u00e7in uygun g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc din onlar\u0131n y\u00fccelmelerini, hayvansal i\u00e7g\u00fcd\u00fcleri a\u015fmalar\u0131n\u0131, y\u00fcksek doru\u011fa t\u0131rmanmalar\u0131n\u0131 ister, ama O, b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlardan f\u0131tratlar\u0131n\u0131n, potansiyel g\u00fc\u00e7lerinin ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde ister. Bundan dolay\u0131 \u0130sl\u00e2m kolay uygulanabilir bir hayat sistemidir. F\u0131trat\u0131n kapasitesini g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, ihtiyac\u0131 bilir ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131\u011f\u0131 takdir eder. P\u00fcf noktas\u0131 \u015furas\u0131 ki, \u0130sl\u00e2m hayvanl\u0131k d\u00fczeyine do\u011fru al\u00e7almakta olanlara alk\u0131\u015f tutmaz, batakl\u0131\u011fa do\u011fru ba\u015f a\u015fa\u011f\u0131 inmekte olan bu t\u00fcr zavall\u0131lar\u0131n kar\u015f\u0131s\u0131na ge\u00e7erek \"Bravo size, geri gitmekle ne iyi ediyorsunuz\" demez, onlar\u0131n seviye kaybetmelerine, a\u015fa\u011f\u0131la\u015fmalar\u0131na \u00f6vg\u00fc d\u00fczmez; onlar\u0131 y\u00fckselmek, yukar\u0131lara \u00e7\u0131kmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7aba g\u00f6stermekten, i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ayart\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda yeterince diren\u00e7 g\u00f6stermemenin sorumlulu\u011fundan muaf tutmaz.G\u00f6r\u00fcl\u00fcyor ki, \u0130sl\u00e2m, burada erkekleri, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenecek imk\u00e2nlara kavu\u015facaklar\u0131 g\u00fcne kadar sabretmeye te\u015fvik ediyor. \u00e7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar, psikolojik bak\u0131mdan evlilik z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 i\u00e7ine girmeye daha yatk\u0131nd\u0131rlar, ideal yuva kurmaya daha elveri\u015flidirler. Do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na onur bah\u015fetmeye, gen\u00e7 ku\u015faklar\u0131n bak\u0131m\u0131na \u00f6zen g\u00f6stermeye, kocalar\u0131n\u0131n yatak namusunu korumaya daha yeteneklidirler. Fakat e\u011fer erkek b\u00f6yle bir sabr\u0131n yol a\u00e7aca\u011f\u0131 bask\u0131n\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan, bunal\u0131m\u0131ndan \u00e7ekiniyorsa, ya da i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin bask\u0131s\u0131:.n katlanamayarak gayri me\u015fr\u00fb cinsel tatmin yollar\u0131na sapaca\u011f\u0131ndan korkuyorsa, \u00f6n\u00fcnde anlatt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu kolayl\u0131k-vard\u0131r.Bu arada ayette cariyelerin itibarlar\u0131n\u0131 y\u00fckseltmeye b\u00fcy\u00fck \u00e7apta \u00f6zen g\u00f6steriliyor, onlar i\u00e7in onur kazand\u0131r\u0131c\u0131 ifadeler kullan\u0131l\u0131yor. Mesel\u00e2 ayete g\u00f6re bu cariyeler \"Sizin k\u0131zlar\u0131n\u0131z\"d\u0131r. Efendileri onlar\u0131n \"Aileleri, velileri\"dir. B\u00fct\u00fcn insanlar, \u00f6zg\u00fcr-k\u00f6le ay\u0131r\u0131m\u0131 s\u00f6z konusu olmaks\u0131z\u0131n ayn\u0131 soydan geliyor. \u0130nsanlar aras\u0131ndaki ortak bir ba\u011f imand\u0131r. \u0130man\u0131 da en iyi bilen Allah't\u0131r. Cariye;er;, mehirlerini vermek farzd\u0131r. Onlarla ili\u015fki kurman\u0131n yolu evlenmektir, metres tutmak ya da paral\u0131 fuhu\u015f yoluna sapmak de\u011fildir.Ayr\u0131ca bu kad\u0131nlar, yuvalar\u0131n\u0131n namusuna y\u00f6nelik su\u00e7lar\u0131ndan dolay\u0131 sorumlu tutulacaklard\u0131r. Fakat kendilerine yumu\u015fak, hafifletici ve \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmeyen bir ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile yakla\u015f\u0131lacakt\u0131r. \u015eimdi de ayetin son c\u00fcmlesini okuyoruz:\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir, merhametlidir.\"Bu uyar\u0131c\u0131 sonu\u00e7 c\u00fcmlesi bir yandan cariyelerle evlenmeyi zorunlu k\u0131lan psikolojik duruma, \u00f6b\u00fcr yandan da bu kad\u0131nlar\u0131n cezalar\u0131n\u0131 hafifletme uygulamas\u0131na yorum getiriyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n affedicili\u011fi ve merhameti her su\u00e7un ve her zorunlu durumun arkas\u0131ndad\u0131r.ALLAH'IN H\u00dcKM\u00dcArkas\u0131ndan y\u00fcce Allah'\u0131n bu \u0130sl\u00e2m sisteminde evlilik ve aile kurumuna ili\u015fkin t\u00fcm h\u00fck\u00fcmlerini kapsayan birbirine ba\u011fl\u0131 \u00fc\u00e7 tane ayeti geliyor. Y\u00fcce Allah'\u0131n bu h\u00fck\u00fcmleri yasalla\u015ft\u0131rmaktaki amac\u0131 m\u00fcsl\u00fcman toplumu daha \u00f6nce i\u00e7inde debelendi\u011fi cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak, bu toplumu psikolojik, ahl\u00e2ki, sosyal y\u00f6nlerden sonralar\u0131 g\u00f6r\u00fclen y\u00fcksek, parlak ve temiz doru\u011fa t\u0131rmand\u0131rmakt\u0131r. Okuyaca\u011f\u0131m\u0131z bu yorum ayetleri, y\u00fcce Allah'\u0131n bu hayat sistemini, bu h\u00fck\u00fcmleri, bu yasal d\u00fczenlemeleri ve bu sosyal kurumlar\u0131 ortaya koymakla dilediklerinin mahiyetini, bunun yan\u0131s\u0131ra \u015fehev\u00ee i\u00e7g\u00fcd\u00fclerine uyarak y\u00fcce Allah'\u0131n sistemine s\u0131rt \u00e7evirenlerin as\u0131l maksatlar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET Nedir? • Ebrar Medya","og_description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.25- \u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. Ellerini de bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler. Hanginizin iman\u0131 oldu\u011funu en iyi Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z. Onlarla; namuslu olmalar\u0131, zinadan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz. Ve kendilerine gelene\u011fe uyacak miktarda mehir veriniz. E\u011fer evli iken zina islerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 uygulay\u0131n\u0131z. Bu, i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\u0130slam dini \"insan\"a, onun f\u0131trat\u0131na, g\u00fcc\u00fcne, pratik \u015fartlar\u0131na ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131na g\u00f6re davran\u0131r: O, insan\u0131n elinden tutup onu, cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131kararak \u0130sl\u00e2m\u00ee hayat\u0131n doru\u011funa t\u0131rmand\u0131r\u0131rken f\u0131trat\u0131n\u0131, g\u00fcc\u00fcn\u00fc, pratik \u015fartlar\u0131n\u0131 ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmez. Tersine bu y\u00fcce doru\u011fa t\u0131rmand\u0131r\u0131c\u0131 yolu boyunca bu fakt\u00f6rlerin gere\u011fine uyar.Fakat \u0130sl\u00e2m, cahiliye realitesini alternatifi olmayan vazge\u00e7ilmez bir realite olarak kabul etmez. Cahiliye realitesi geriye g\u00f6t\u00fcr\u00fcc\u00fc, d\u00fc\u015f\u00fck d\u00fczeyli bir realitedir. \u0130sl\u00e2m, insanl\u0131\u011f\u0131 bu realitenin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak i\u00e7in geldi. \u0130sl\u00e2m \"\u0130nsan realitesi\"ni onun f\u0131trat\u0131na ve \u00f6z\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr ve bu realiteden daha y\u00fcksek a\u015famal\u0131 bir seviyeye \u00e7\u0131kmaya yetenekli oldu\u011funu hareket noktas\u0131 kabul eder. Ba\u015fka bir deyimle insan realitesi, sadece cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan her hangi bir cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131na ba\u011f\u0131ml\u0131 kal\u0131narak, bu batakl\u0131\u011f\u0131n i\u00e7inde debelenmek de\u011fildir. Y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan f\u0131trat\u0131na kat\u0131lm\u0131\u015f yetenekleri sayesinde bu batakl\u0131ktan \u00e7\u0131karak y\u00fcceliklere do\u011fru t\u0131rmanabilmesi de onun realitesinin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \"\u0130nsan\u0131n realitesi\"ni t\u00fcm\u00fc ile bilen y\u00fcce Allah't\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc \"\u0130nsan\u0131n \u00f6z\u00fcn\u00fc, ger\u00e7ek mahiyetini\" O bilir; insan\u0131 yaratan ve i\u00e7inde cirit at\u0131p duran t\u00fcm duygular\u0131 tan\u0131yan O'dur. Nitekim O, bize \u015f\u00f6yle buyuruyor:\"Yaratan bilmez mi hi\u00e7? O l\u00e2tiftir ve her\u015feyden haberdard\u0131r.\" (M\u00fclk Suresi, 14)\u0130lk \u0130sl\u00e2m toplumunda sava\u015flardan kalma esirler vard\u0131. Bunlar i\u00e7in daha sonra gerekli \u00f6nlemler al\u0131nacakt\u0131. Bu \u00f6nlem, ya onlar\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131ks\u0131z olarak tek tarafl\u0131 bir kararla sal\u0131vermek ya kendilerini m\u00fcsl\u00fcman esirlere kar\u015f\u0131l\u0131k serbest b\u0131rakmak veya m\u00fcsl\u00fcmanlar ile sava\u015f\u00e7\u0131 d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n aras\u0131ndaki \u015fartlar\u0131n t\u00fcr\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kavu\u015fturma \u015f\u0131klar\u0131ndan biri idi.\u0130sl\u00e2miyet bu pratik probleme, efendinin sahibi oldu\u011fu cariyesi ile cinsel ili\u015fkide bulunmas\u0131n\u0131 serbest b\u0131rakarak \u00e7\u00f6z\u00fcm getirdi. Daha \u00f6nce s\u00f6yledi\u011fimiz \u00fczere cariyelerin f\u0131tr\u00ee realitelerini ger\u00e7ek\u00e7i bir yakla\u015f\u0131mla ele almak i\u00e7in bu \u00e7areye ba\u015fvuruldu. Cariyeler ile cinsel ili\u015fkide bulunmak onlar\u0131n m\u00fcsl\u00fcman olanlar\u0131 ile evlenmek yolu ile olabilece\u011fi gibi kendilerini nik\u00e2hlamaks\u0131z\u0131n da m\u00fcmk\u00fcn idi. Bu konudaki tek \u015fart, bir adet g\u00f6rme d\u00f6nemi ge\u00e7irmeleri ve b\u00f6ylece kar\u0131nlar\u0131nda \"Daru'l-Harb\"de kalan kocalar\u0131n\u0131n \u00e7ocu\u011funu ta\u015f\u0131mad\u0131klar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 idi. Fakat \u0130sl\u00e2m, bu cinsel ili\u015fkide bulunma serbestisini sadece bu cariyelerin efendilerine tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131. Di\u011fer erkekler onlarla ancak evlilik yolu ile b\u00f6yle bir ili\u015fki kurabilirlerdi. Bu arada \u0130sl\u00e2m bu kad\u0131nlara toplumda namuslar\u0131n\u0131 satarak para kazanmay\u0131 yasaklad\u0131\u011f\u0131 gibi efendileri taraf\u0131ndan yine para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda kendi r\u0131zalar\u0131 ile Pazarla\u015fmalar\u0131na da izin vermemi\u015fti.\u0130\u015fte bu ayette bu cariyeler ile nas\u0131l evlenilece\u011fi, nik\u00e2hlanmalar\u0131n\u0131n hangi \u015fartlar alt\u0131nda serbest oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor:\"\u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. ellerinde bulunan cariyeler ile evlensinler.\"\u0130sl\u00e2m, erke\u011fin m\u00e2l\u00ee imk\u00e2nlar\u0131 elverdi\u011fi takdirde \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n ile evlenmesini tercil\u0131 eder. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00f6zg\u00fcr niteli\u011fi onun i\u00e7in koruyucu bir z\u0131rh olu\u015fturur, bu sayede o \u0131rz\u0131n\u0131 nas\u0131l koruyaca\u011f\u0131n\u0131, kocas\u0131n\u0131n namusunu nas\u0131l g\u00f6zetece\u011fini \u00f6\u011frenir. Burada bu kad\u0131nlar\u0131n \"Korumal\u0131\" olmakla nitelenmeleri, hi\u00e7 ku\u015fkusuz evli olmalar\u0131 anlam\u0131nda de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc evli kad\u0131nlar\u0131 nik\u00e2hlaman\u0131n yasak oldu\u011fu daha \u00f6nce belirtilmi\u015fti. Buradaki \"Korumal\u0131\"l\u0131k terimi, bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr olmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 alt\u0131nda bulunmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn vicdanlar\u0131na sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 ..nurlulu\u011fun ve hayatlar\u0131na kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 g\u00fcvencelerin sak\u0131nd\u0131r\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131ndan yararland\u0131klar\u0131 anlam\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r.Ger\u00e7ekten \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n bir ailesi, bir yuvas\u0131, bir \u00e7evresi, bak\u0131m\u0131n\u0131 \u00fcstlenen yak\u0131nlar\u0131 vard\u0131r. Bu y\u00fczden namusunun lekelenmesinden \u00e7ekinir. \u0130\u00e7inde, vicdan\u0131nda \u015feref ve onurluluk duygular\u0131 egemendir. Bundan dolay\u0131 fuhu\u015ftan ve ba\u015f\u0131bo\u015f cinsel ili\u015fkilerden ka\u00e7\u0131n\u0131r. Fakat \u00f6zg\u00fcr olmayan cariye \u00fczerinde bu fakt\u00f6rlerin hi\u00e7 biri etkili de\u011fildir. Bundan dolay\u0131 o evlendi\u011fi takdirde bile \"Koruma z\u0131rh\u0131 i\u00e7inde\" de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc i\u00e7inde k\u00f6lelik g\u00fcnlerinin tortular\u0131n\u0131, kal\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r. Bundan dolay\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n i\u00e7in varolan korunmu\u015fluk, iffet ve onur onda bulunmaz. \u00dcstelik lekelemekten \u00e7ekinece\u011fi bir aile \u015ferefi de yoktur. B\u00fct\u00fcn bunlara ek olarak bir cariyenin h\u00fcr bir kocadan edinece\u011fi \u00e7ocuklara \u015fu ya da bu oranda k\u00f6leli\u011fin a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 bula\u015f\u0131r. Bu ayetin koydu\u011fu yasaya muhatap olan toplumda b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler ge\u00e7erlidir.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler y\u00fcz\u00fcnden \u0130sl\u00e2m, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenebilecek imk\u00e2nlara sahip olan m\u00fcsl\u00fcman erkeklerin cariyeler ile evlenmemelerini tercih etti ve cariyeler ile evlenmeyi madd\u00ee durumu normal evlilik yapmaya elveri\u015fli olmad\u0131\u011f\u0131 gibi bek\u00e2r kalman\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131na da katlanamayan erkeklerin yararlanabilecekleri bir kolayl\u0131k kabul etti.E\u011fer m\u00fcsl\u00fcman erkekler bek\u00e2rl\u0131ktan s\u0131k\u0131lm\u0131\u015flar ise, gerek bu s\u0131k\u0131nt\u0131n\u0131n ve gerekse k\u00f6t\u00fc yola sapma endi\u015fesinin bask\u0131s\u0131n\u0131 i\u00e7lerinde duyuyorlarsa \u0130sl\u00e2m \u00f6nlerine dikilip kendilerini kolayl\u0131ktan, rahatlamaktan ve tatmin olmaktan yoksun tutmuyor. Bunun yerine b\u00f6yle erkeklerin, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n sahip oldu\u011fu m\u00fcmin cariyelerle evlenmelerini serbest b\u0131rak\u0131yor.Fakat \u0130sl\u00e2m s\u00f6z konusu \u00f6zg\u00fcr erkekler ile cariyeler aras\u0131nda kurulmas\u0131n\u0131 tercih etti\u011fi tek ili\u015fki bi\u00e7imini belirliyor. Bu ili\u015fki bi\u00e7imi, daha \u00f6nce \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n evlenmesinde \u00f6ng\u00f6r\u00fclen ili\u015fki bi\u00e7iminin ayn\u0131s\u0131d\u0131r ve \u015fu \u015fartlar\u0131 i\u00e7erir:1- Her \u015feyden \u00f6nce bu cariyelerin m\u00fcmin olmalar\u0131 gerekir. Okuyal\u0131m:\"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler.\"2- Bu cariyelerin haklar\u0131 olan mehir, efendilerine de\u011fil, do\u011frudan do\u011fruya kendilerine verilecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu onlar\u0131n \u00f6z haklar\u0131d\u0131r. Okuyoruz:\"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz.\"3- Cariyelere \u00f6denecek bu mebla\u011f\u0131n mutlaka mehir ad\u0131 alt\u0131nda \u00f6denmesi gerekir. Bunun yan\u0131s\u0131ra onlardan metres ya da fahi\u015fe olarak de\u011fil, nikahl\u0131 e\u015f olarak yararlan\u0131lacakt\u0131r.Ayette ge\u00e7en \"Metres (h\u0131dn)\" deyimi belli bir erkekle gayri me\u015fru ili\u015fki kuran kad\u0131n anlam\u0131na gelirken \"fahi\u015fe (sefiha)\" deyimi isteyen her erkek ile yat\u0131p kalkan kad\u0131n i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r. Okuyoruz:\"Onlar ile namuslu olmalar\u0131, zinadan (fuhu\u015ftan) uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz.\"Yukarda okudu\u011fumuz Hz. Ai\u015fe'nin hadisinde belirtildi\u011fi gibi o g\u00fcnlerin Arap toplumunda \u00f6zg\u00fcr erkek ve kad\u0131nlar aras\u0131nda bu t\u00fcr gayri me\u015fr\u00fb ili\u015fkiler olduk\u00e7a yayg\u0131nd\u0131. Ayr\u0131ca k\u00f6leler aras\u0131nda da bir\u00e7ok fuhu\u015f t\u00fcrleri yayg\u0131nd\u0131. O g\u00fcn\u00fcn ileri gelenleri sahip olduklar\u0131 cariyelerini bu i\u011fren\u00e7 yoldan kendi hesaplar\u0131na para kazanmak i\u00e7in kullan\u0131yorlard\u0131. Mesel\u00e2 ayn\u0131 zamanda kabilesinin \u015fefi olan Medine m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubeyy b. Selul'un bu yoldan kendisine para kazand\u0131ran d\u00f6rt kad\u0131n k\u00f6lesi vard\u0131. Bu gayri me\u015fr\u00fb cinsel ili\u015fkiler cahiliye d\u00f6nemi i\u011fren\u00e7liklerinin kal\u0131nt\u0131lar\u0131 idi. \u0130sl\u00e2m \u00f6nce araplar\u0131 ve arkas\u0131ndan insanl\u0131\u011f\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc bu i\u011fren\u00e7liklerin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7ekip \u00e7\u0131karmak, ar\u0131t\u0131p temizlemek i\u00e7in gelmi\u015fti.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, h\u00fcr erkekler ile bu \"Kad\u0131n\" k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkiyi tek bir yola ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131. Bu yol evlenmek, aile yuvas\u0131 olu\u015fturmak amac\u0131 ile kad\u0131n\u0131 belli bir erke\u011fe ba\u011flayan nik\u00e2hlama yoludur. Hayvanlarda oldu\u011fu gibi cinsel i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ba\u015f\u0131bo\u015f bi\u00e7imde tatmin aramalar\u0131 yolu t\u0131kanm\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u0130sl\u00e2m, kad\u0131nlara haklar\u0131 olan mihri versinler diye mal\u0131 erkeklerin ellerine verdi. Yoksa bu mallar, metreslere ya, da fahi\u015felere pe\u015fke\u015f \u00e7ekilmek i\u00e7in verilmi\u015f de\u011fildir.\u0130sl\u00e2miyet cinsel ili\u015fkileri, k\u00f6leler d\u00fcnyas\u0131nda da cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131n\u0131n i\u011fren\u00e7liklerinden ar\u0131nd\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsanl\u0131k her cahiliye gerili\u011finin pen\u00e7esine d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcnde bu batakl\u0131kta debelenmektedir. Nitekim g\u00fcn\u00fcm\u00fczde d\u00fcnyan\u0131n her yerinde insanlar\u0131n bu debeleni\u015fine tan\u0131k oluyoruz. \u00c7\u00fcnk\u00fc her yerde dalgalanan cahiliye bayra\u011f\u0131d\u0131r, \u0130sl\u00e2m sanca\u011f\u0131 de\u011fil.Okudu\u011fumuz ayetin g\u00fcndeme getirdi\u011fi bu konuyu noktalamadan \u00f6nce \u0130sl\u00e2m toplumunda \u00f6zg\u00fcr insanlar ile k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkilerin \u00f6z\u00fcne \u0131\u015f\u0131k tutan Kur'an \u00fcslubuna, bu dinin bu mesele kar\u015f\u0131s\u0131nda daha onunla y\u00fczy\u00fcze geldi\u011fi ilk g\u00fcnlerde nas\u0131l bir tutum tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131na parmak basmal\u0131y\u0131z. \u00c2yet k\u00f6le kad\u0131nlardan \"kad\u0131n k\u00f6leler\", \"cariyeler\" ya da \"di\u015fi tutsaklar\" diye s\u00f6z etmiyor, onlardan s\u00f6z ederken \"k\u0131zlar\u0131n\u0131z (kad\u0131nlar\u0131n\u0131z)\" ifadesini kullan\u0131yor. Tekrar okuyal\u0131m:\"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin k\u0131zlar\u0131n\u0131zdan (kad\u0131nlar\u0131n\u0131zdan)...\"G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar aras\u0131nda insanl\u0131k taban\u0131na inecek \u015fekilde k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m g\u00f6zetmiyor. Oysa o g\u00fcn\u00fcn d\u00fcnyas\u0131nda egemen olan inan\u00e7 sistemleri, o \u00e7a\u011f\u0131n toplumlar\u0131nda ge\u00e7erli olan g\u00f6r\u00fc\u015fler bu konuda b\u00f6ylesine k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m\u0131 olabildi\u011fince ortaya koyuyorlard\u0131. Bunun tam tersine ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar\u0131n ayn\u0131 kaynaktan t\u00fcrediklerini hat\u0131rlat\u0131yor, bu iki insan kesimi aras\u0131ndaki irtibat\u0131n eksenini ortak insanl\u0131k ba\u011f\u0131 ile inan\u00e7 ba\u011f\u0131n\u0131n olu\u015fturdu\u011funu vurguluyor:\"Hanginizin imanl\u0131 oldu\u011funu Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z.\" Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n sahiplerinden \"efendi\" diye de\u011fil, \"aile, veli\" diye s\u00f6z ediyor. Okuyal\u0131m:\"Ailelerinin (velilerinin) izni ile onlarla evleniniz.'Yine \u0130sl\u00e2m, bu kad\u0131nlar\u0131n mehrini efendilerine vermiyor, mehri kendilerinin \u00f6z hakk\u0131 say\u0131yor. \"K\u00f6lenin t\u00fcm kazanc\u0131 efendisinindir\" kural\u0131 bu noktada ge\u00e7erli de\u011fil. \u00c7\u00fcnk\u00fc mehir, bir kazan\u00e7 t\u00fcr\u00fc de\u011fil, kad\u0131n\u0131n kocas\u0131na ba\u011flanmas\u0131ndan do\u011fan bir hakt\u0131r. Okuyal\u0131m:\"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz\"Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, bu cariyeleri \u0131rzlar\u0131n\u0131 para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda satma a\u015fa\u011f\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fcyor, tersine onlar\u0131 nik\u00e2h\u0131n, evlili\u011fin koruyucu z\u0131rh\u0131 alt\u0131na alarak onurland\u0131r\u0131yor. Okuyoruz:\"Cariyeler ile namuslu olmalar\u0131, fuhu\u015ftan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde... evleniniz.\"G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayette yer alan bu dokunakl\u0131 direktiflerin t\u00fcm\u00fc; bu konuda kad\u0131nca\u011f\u0131zlar\u0131n insanl\u0131k onurunu ok\u015fama niteli\u011fi ta\u015f\u0131r. \u00d6zel \u015fartlar\u0131n kendilerine empoze etti\u011fi ge\u00e7ici konumlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden insan olmaktan kaynaklanan temel haklar\u0131n\u0131n zedelenmemesi gerekti\u011fi mesaj\u0131n\u0131 verir.Oysa \u0130sl\u00e2m'\u0131n geldi\u011fi g\u00fcnlerde d\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki yayg\u0131n cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ge\u00e7erli mant\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re \"insan\" olma onuru sadece efendilere \u00f6zg\u00fc bir imtiyazd\u0131. K\u00f6leler bu onuru payla\u015fmaktan yoksundu. Bununla ba\u011flant\u0131l\u0131 olarak onlar \"\u0130nsan\" olman\u0131n gerektirdi\u011fi di\u011fer temel haklardan ve dokunulmazl\u0131klardan da mahrumdu. E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6lelere onur kazand\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131, o g\u00fcnk\u00fc cahiliye zihniyetinin bu a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 tutumu ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131rsan\u0131z, bu dinin \"\u0130nsan\"a onur kazand\u0131rma alan\u0131nda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fini g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn\u00fcz. \u00dcstelik \u0130sl\u00e2m insana sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 bu sayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 her durumda g\u00f6zetir, bu konuda k\u00f6lelik gibi baz\u0131 insanlar\u0131n konumunu a\u015fa\u011f\u0131 indiren ge\u00e7ici \u015fartlar\u0131 engel saymaz.E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6leli\u011fe ili\u015fkin bu tutumu, sava\u015f \u015fartlar\u0131n\u0131n do\u011furdu\u011fu bu ge\u00e7ici insanl\u0131k problemine y\u00f6nelik yakla\u015f\u0131m\u0131, g\u00fcn\u00fcm\u00fcz\u00fcn istil\u00e2c\u0131 ordular\u0131n\u0131n ele ge\u00e7irdikleri \u00fclkelerin k\u0131zlar\u0131na ve kad\u0131nlar\u0131na kar\u015f\u0131 reva g\u00f6rd\u00fckleri i\u011fren\u00e7 muamelelerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131l\u0131rsa bu dinin bu alanda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi daha a\u00e7\u0131kl\u0131kla g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. D\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki istil\u00e2c\u0131 cahiliye ordular\u0131n\u0131n kendilerine \u00e7ektikleri \"kad\u0131n-k\u0131z ziyafetleri\"nin hik\u00e2yelerini, bu sald\u0131rgan g\u00fc\u00e7lerin yerli halk\u0131n \u0131rz ve namusuna y\u00f6nelik pervas\u0131z cinayetlerini, maceralar\u0131n\u0131 hepiniz duymu\u015fsunuzdur. \u00d6yle ki, bu pervas\u0131z sald\u0131r\u0131lara hedef olan toplumlar bu sald\u0131rganlar\u0131n i\u015fgalleri ortadan kalkt\u0131ktan sonra uzun y\u0131llar boyunca bu i\u011fren\u00e7 cinayetlerin sosyal sars\u0131nt\u0131lar\u0131na katlanmak zorunda kal\u0131yorlar.Sonra \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n evlilik z\u0131rh\u0131na b\u00fcr\u00fcnd\u00fckten sonra i\u015fleyecekleri fuhu\u015f su\u00e7lar\u0131 i\u00e7in, normal kad\u0131nlar\u0131n bu t\u00fcr su\u00e7lar\u0131na g\u00f6re daha hafif bir ceza \u00f6ng\u00f6r\u00fcyor. Bu tutumu benimserken bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131yor. Bu \u00f6zel \u015fartlar bu kad\u0131nlar\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara g\u00f6re k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye daha yatk\u0131n, k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131c\u0131 fakt\u00f6rlere kar\u015f\u0131 daha az diren\u00e7li bir duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelik konumunun, kad\u0131ndaki psikolojik korunma refleksini zay\u0131flatt\u0131\u011f\u0131 ger\u00e7e\u011fini hesaba katar. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyeler ki\u015fisel onurdan ve aile \u015ferefi bilincinden b\u00fcy\u00fck oranda yoksundurlar. Oysa bu iki fakt\u00f6r \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131 fuhu\u015f i\u015flemekten cayd\u0131rma konusunda \u00e7ok etkin bir rol oynar. Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, k\u00f6le kad\u0131nlar\u0131n sosyal ve ekonomik \u015fartlar\u0131n\u0131, bu \u015fartlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nkinden daha b\u00fcy\u00fck oranda farkl\u0131 oldu\u011funu da g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur. Bu farkl\u0131 sosyal ve ekonomik \u015fartlar cariyeleri, \u0131rzlar\u0131 konusunda daha c\u00f6mert davranmaya iter; kendilerine para ve do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na soylu bir baba vaad eden erkeklerin ayartmalar\u0131na kar\u015f\u0131 onlar\u0131 daha diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rleri hesaba katan \u0130sl\u00e2m, evlilik z\u0131rh\u0131 i\u00e7ine al\u0131nan cariyelerin i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131, \u00f6zg\u00fcr bakirelerin evlenmeden \u00f6nce i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 uygun g\u00f6rm\u00fc\u015ft\u00fcr:\"E\u011fer (cariyeler) evli iken zina i\u015flerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 verilir.\"Besbelli ki, bu \"yar\u0131 ceza\", b\u00f6l\u00fcnebilen ceza i\u00e7in ge\u00e7erlidir. Bu da sopa vurma cezas\u0131d\u0131r. Ta\u015fa tutarak \u00f6ld\u00fcrme (recm) cezas\u0131nda b\u00f6yle yar\u0131ya indirme s\u00f6z konusu de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu cezan\u0131n b\u00f6l\u00fcnmesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Buna g\u00f6re e\u011fer evli ve m\u00fcmin bir cariye zina ederse bek\u00e2r bir \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 cezan\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Bek\u00e2r bir cariye bu su\u00e7u i\u015fledi\u011fi zaman nas\u0131l bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 konusu ise f\u0131k\u0131h bilginleri aras\u0131nda tart\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r. Acaba bu durumdaki cariyeye yine \u00f6zg\u00fcr ve bek\u00e2r kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 m\u0131 verilecek ve bu ceza devlet ba\u015fkan\u0131n\u0131n (imam\u0131n) g\u00f6zetimi alt\u0131nda m\u0131 uygulanacak, yoksa ona usland\u0131rma amac\u0131 g\u00fcden, evli cariyelerin cezas\u0131ndan daha hafif cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza m\u0131 bi\u00e7ilecek ve bu cezay\u0131 uygulamada efendisi mi yetkili olacak? Bunlar f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131nda ayr\u0131nt\u0131lar\u0131na ba\u015fvurulacak tart\u0131\u015fmal\u0131 konulard\u0131r.Bu arada, \"Kur'an'\u0131n G\u00f6lgesinde\" \u0130sl\u00e2m'\u0131n, insanlar\u0131n ellerinden tutup onlar\u0131 doru\u011fa do\u011fru \u00e7\u0131kar\u0131rken i\u00e7inde bulunduklar\u0131 pratik \u015fartlar\u0131 nas\u0131l bir titizlikle g\u00f6z \u00f6n\u00fcne ald\u0131\u011f\u0131na parmak basmak istiyoruz.Dedi\u011fimiz gibi bu din, insanlar\u0131n i\u00e7inde bulundu\u011fu prati\u011fi g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, fakat pratiklik ve ger\u00e7ek\u00e7ilik bahanesine s\u0131\u011f\u0131narak onlar\u0131 batakl\u0131kta debelenmekle ba\u015f ba\u015fa b\u0131rakmaz.Yine, cariyelerin hayat\u0131n\u0131 etkileyen \u00e7evre fakt\u00f6rlerini, bu fakt\u00f6rlerin evli cariyeleri bile erkeklerin ayart\u0131c\u0131 vaadleri kar\u015f\u0131s\u0131nda k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye yatk\u0131n ve diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc hi\u00e7 ku\u015fkusuz biliyor. Bu y\u00fczden bu pratik ger\u00e7e\u011fi g\u00f6z ard\u0131 edip onlar\u0131n zina su\u00e7u i\u015fleyenlerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki kadar ceza bi\u00e7miyor. Fakat bu pratik ger\u00e7e\u011fe kesin bir egemenlik tan\u0131yarak onlar\u0131 su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131ndan tamamen muaf tutmay\u0131 da uygun g\u00f6rm\u00fcyor.Burada b\u00fct\u00fcn fakt\u00f6rleri ve b\u00fct\u00fcn \u015fartlar\u0131 hesaba katan dengeli bir tutumla, orta yolu benimseyen bir uygulama kar\u015f\u0131s\u0131nday\u0131z.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelerin sosyal stat\u00fc d\u00fc\u015f\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, onlara verilecek cezalar\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 bir gerek\u00e7e olarak kullanmaya da yana\u015fmam\u0131\u015ft\u0131r. Oysa o g\u00fcn\u00fcn cahiliye d\u00fcnyas\u0131n\u0131n her taraf\u0131ndaki tutum ve uygulama bu yolda idi. Yani o zaman\u0131n yayg\u0131n ceza anlay\u0131\u015f\u0131 toplumun alt s\u0131n\u0131flar\u0131 ile \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131 aras\u0131nda ay\u0131r\u0131m g\u00fcd\u00fcyor, \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131n su\u00e7lar\u0131n\u0131 hafif cezalar ile ge\u00e7i\u015ftirirken alt s\u0131n\u0131flar\u0131n garip su\u00e7lular\u0131na katmerli ve a\u011f\u0131r cezalar veriyordu.Mesel\u00e2 \u00fcnl\u00fc Roma kanunlar\u0131ndaki uygulamaya g\u00f6re s\u0131n\u0131f d\u00fczeyi d\u00fc\u015ft\u00fck\u00e7e yani a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131flara do\u011fru inildik\u00e7e cezalar a\u011f\u0131rla\u015f\u0131yordu. Nitekim bu kanunlar\u0131n bir maddesinde \u015f\u00f6yle deniyordu; \"Kim bir namuslu dulu ya da bir bakireyi ba\u015ftan \u00e7\u0131kar\u0131rsa e\u011fer y\u00fcksek s\u0131n\u0131ftansa cezas\u0131 mal\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na el konulmas\u0131 ve e\u011fer a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan ise sopalanarak d\u00f6v\u00fclmesi ya da s\u00fcrg\u00fcn edilmesidir.\"\u00d6te yandan \"Manu\u015fastr\" kanunlar\u0131 diye bilinen ve \"Manu\" adl\u0131 bir mitolojik Hind d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr\u00fc taraf\u0131ndan d\u00fczenlenen Hind kanunlar\u0131na g\u00f6re \"E\u011fer Brahman kast\u0131na mensup bir se\u00e7kin, \u00f6l\u00fcm\u00fc gerektirecek bir su\u00e7 i\u015flerse hakim onun sadece ba\u015f\u0131n\u0131 tra\u015f edebilir, ama e\u011fer \u00f6l\u00fcm cezas\u0131n\u0131 hak eden su\u00e7lu Brahman kast\u0131ndan de\u011filse \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcr. E\u011fer bir par\u00e7a bir Brahmana \u015fiddet amac\u0131 ile el ya da sopa kald\u0131r\u0131rsa eli kesilir.\"Bu arada yahudiler aras\u0131nda egemen olan ceza hukuku anlay\u0131\u015f\u0131na g\u00f6re e\u011fer e\u015fraftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse kendisine ili\u015filmez, buna kar\u015f\u0131l\u0131k a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse su\u00e7unun gerektirdi\u011fi cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131rd\u0131.\" (Buhari, M\u00fcslim, Tirmiz\u00ee, Nese\u00ee ve \u0130bn-i Davud'un ortakla\u015fa kaydettikleri hadis')\u0130sl\u00e2m ise hakk\u0131 yerine oturtmak ilkesi ile geldi. Bunun sonucu olarak b\u00fct\u00fcn pratik etkenleri g\u00f6z \u00f6n\u00fcne almak \u015fart\u0131 ile kimli\u011fine bakmaks\u0131z\u0131n her su\u00e7luya hakketti\u011fi cezay\u0131 verme prensibini yasalla\u015ft\u0131rd\u0131. \u0130\u015fte bu d\u00fc\u015f\u00fcnce ile evlendikten sonra zina i\u015fleyen cariyeler i\u00e7in, ayn\u0131 su\u00e7u i\u015fleyen \u00f6zg\u00fcr ve bekar kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 \u00f6ng\u00f6rd\u00fc. B\u00f6ylece onlar\u0131 tamamen cezadan muaf tutmad\u0131. E\u011fer \u00f6yle yapsayd\u0131, onlar\u0131 yapt\u0131klar\u0131 her davran\u0131\u015f\u0131 d\u0131\u015f \u015fartlar\u0131n bask\u0131s\u0131 alt\u0131nda yapan\u0131 ortaya koyan yoksun robotlar gibi kabul etmi\u015f olurdu ki, bu yakla\u015f\u0131m ger\u00e7e\u011fe ayk\u0131r\u0131 olurdu. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k onlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6rmezlikten gelerek kendilerini \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki ile ayn\u0131 olan bir cezaya \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 da uygun g\u00f6rmedi. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyelerin i\u00e7inde bulunduklar\u0131 \u015fartlar ile \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n \u015fartlar\u0131 birbirinden farkl\u0131 idi. Ayr\u0131ca cahiliye uygulamalar\u0131nda g\u00f6r\u00fclen zavall\u0131lara a\u011f\u0131r cezalar verip se\u00e7kinleri kay\u0131rma adaletsizli\u011finden de titizlikle uzak durdu.G\u00fcn\u00fcm\u00fczde Amerika'da, G\u00fcney Afrika'da ve d\u00fcnyan\u0131n daha bir \u00e7ok \u00fclkesinde egemen olan modern cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131nda .ayn\u0131 ay\u0131r\u0131mc\u0131 mant\u0131\u011f\u0131n ge\u00e7erli oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz. Bu toplumlarda \"beyaz\"lar taraf\u0131ndan i\u015flendikleri takdirde ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile kar\u015f\u0131lanan nice su\u00e7lar \"siyah\"lar taraf\u0131ndan i\u015flenince a\u011f\u0131r cezalara \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Demek ki, cahiliye her zaman ve her yerde ayn\u0131 cahiliye oldu\u011fu gibi \u0130sl\u00e2m da her yerde ve her zaman da yine ayn\u0131 \u0130sl\u00e2m'd\u0131r.Okudu\u011fumuz ayet, cariyeler ile evlenme izninin bek\u00e2rl\u0131k s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan ya da k\u00f6t\u00fc yola sapmaktan \u00e7ekinen erkeklere tan\u0131nm\u0131\u015f bir kolayl\u0131k oldu\u011funu vurgulayarak sona eriyor. Buna g\u00f6re bek\u00e2rl\u0131k bunal\u0131m\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin ve k\u00f6t\u00fc yola sapmaks\u0131z\u0131n \u00f6zg\u00fcr ve m\u00fcmin bir kad\u0131nla evlenme imk\u00e2n\u0131 do\u011facak g\u00fcne kadar sabretmek daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi cariyeler ile evlenmenin, beraberinde getirdi\u011fi bir\u00e7ok olumsuz sonu\u00e7lar vard\u0131r. Okuyoruz:\"Bu i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden ve bunal\u0131ma d\u00fc\u015feceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\"Y\u00fcce Allah, kullar\u0131n\u0131 bask\u0131 alt\u0131nda tutmak, s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokmak ve k\u00f6t\u00fc yollara d\u00fc\u015f\u00fcrmek istemez. Ger\u00e7i kullar\u0131 i\u00e7in uygun g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc din onlar\u0131n y\u00fccelmelerini, hayvansal i\u00e7g\u00fcd\u00fcleri a\u015fmalar\u0131n\u0131, y\u00fcksek doru\u011fa t\u0131rmanmalar\u0131n\u0131 ister, ama O, b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlardan f\u0131tratlar\u0131n\u0131n, potansiyel g\u00fc\u00e7lerinin ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde ister. Bundan dolay\u0131 \u0130sl\u00e2m kolay uygulanabilir bir hayat sistemidir. F\u0131trat\u0131n kapasitesini g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, ihtiyac\u0131 bilir ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131\u011f\u0131 takdir eder. P\u00fcf noktas\u0131 \u015furas\u0131 ki, \u0130sl\u00e2m hayvanl\u0131k d\u00fczeyine do\u011fru al\u00e7almakta olanlara alk\u0131\u015f tutmaz, batakl\u0131\u011fa do\u011fru ba\u015f a\u015fa\u011f\u0131 inmekte olan bu t\u00fcr zavall\u0131lar\u0131n kar\u015f\u0131s\u0131na ge\u00e7erek \"Bravo size, geri gitmekle ne iyi ediyorsunuz\" demez, onlar\u0131n seviye kaybetmelerine, a\u015fa\u011f\u0131la\u015fmalar\u0131na \u00f6vg\u00fc d\u00fczmez; onlar\u0131 y\u00fckselmek, yukar\u0131lara \u00e7\u0131kmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7aba g\u00f6stermekten, i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ayart\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda yeterince diren\u00e7 g\u00f6stermemenin sorumlulu\u011fundan muaf tutmaz.G\u00f6r\u00fcl\u00fcyor ki, \u0130sl\u00e2m, burada erkekleri, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenecek imk\u00e2nlara kavu\u015facaklar\u0131 g\u00fcne kadar sabretmeye te\u015fvik ediyor. \u00e7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar, psikolojik bak\u0131mdan evlilik z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 i\u00e7ine girmeye daha yatk\u0131nd\u0131rlar, ideal yuva kurmaya daha elveri\u015flidirler. Do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na onur bah\u015fetmeye, gen\u00e7 ku\u015faklar\u0131n bak\u0131m\u0131na \u00f6zen g\u00f6stermeye, kocalar\u0131n\u0131n yatak namusunu korumaya daha yeteneklidirler. Fakat e\u011fer erkek b\u00f6yle bir sabr\u0131n yol a\u00e7aca\u011f\u0131 bask\u0131n\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan, bunal\u0131m\u0131ndan \u00e7ekiniyorsa, ya da i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin bask\u0131s\u0131:.n katlanamayarak gayri me\u015fr\u00fb cinsel tatmin yollar\u0131na sapaca\u011f\u0131ndan korkuyorsa, \u00f6n\u00fcnde anlatt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu kolayl\u0131k-vard\u0131r.Bu arada ayette cariyelerin itibarlar\u0131n\u0131 y\u00fckseltmeye b\u00fcy\u00fck \u00e7apta \u00f6zen g\u00f6steriliyor, onlar i\u00e7in onur kazand\u0131r\u0131c\u0131 ifadeler kullan\u0131l\u0131yor. Mesel\u00e2 ayete g\u00f6re bu cariyeler \"Sizin k\u0131zlar\u0131n\u0131z\"d\u0131r. Efendileri onlar\u0131n \"Aileleri, velileri\"dir. B\u00fct\u00fcn insanlar, \u00f6zg\u00fcr-k\u00f6le ay\u0131r\u0131m\u0131 s\u00f6z konusu olmaks\u0131z\u0131n ayn\u0131 soydan geliyor. \u0130nsanlar aras\u0131ndaki ortak bir ba\u011f imand\u0131r. \u0130man\u0131 da en iyi bilen Allah't\u0131r. Cariye;er;, mehirlerini vermek farzd\u0131r. Onlarla ili\u015fki kurman\u0131n yolu evlenmektir, metres tutmak ya da paral\u0131 fuhu\u015f yoluna sapmak de\u011fildir.Ayr\u0131ca bu kad\u0131nlar, yuvalar\u0131n\u0131n namusuna y\u00f6nelik su\u00e7lar\u0131ndan dolay\u0131 sorumlu tutulacaklard\u0131r. Fakat kendilerine yumu\u015fak, hafifletici ve \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmeyen bir ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile yakla\u015f\u0131lacakt\u0131r. \u015eimdi de ayetin son c\u00fcmlesini okuyoruz:\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir, merhametlidir.\"Bu uyar\u0131c\u0131 sonu\u00e7 c\u00fcmlesi bir yandan cariyelerle evlenmeyi zorunlu k\u0131lan psikolojik duruma, \u00f6b\u00fcr yandan da bu kad\u0131nlar\u0131n cezalar\u0131n\u0131 hafifletme uygulamas\u0131na yorum getiriyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n affedicili\u011fi ve merhameti her su\u00e7un ve her zorunlu durumun arkas\u0131ndad\u0131r.ALLAH'IN H\u00dcKM\u00dcArkas\u0131ndan y\u00fcce Allah'\u0131n bu \u0130sl\u00e2m sisteminde evlilik ve aile kurumuna ili\u015fkin t\u00fcm h\u00fck\u00fcmlerini kapsayan birbirine ba\u011fl\u0131 \u00fc\u00e7 tane ayeti geliyor. Y\u00fcce Allah'\u0131n bu h\u00fck\u00fcmleri yasalla\u015ft\u0131rmaktaki amac\u0131 m\u00fcsl\u00fcman toplumu daha \u00f6nce i\u00e7inde debelendi\u011fi cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak, bu toplumu psikolojik, ahl\u00e2ki, sosyal y\u00f6nlerden sonralar\u0131 g\u00f6r\u00fclen y\u00fcksek, parlak ve temiz doru\u011fa t\u0131rmand\u0131rmakt\u0131r. Okuyaca\u011f\u0131m\u0131z bu yorum ayetleri, y\u00fcce Allah'\u0131n bu hayat sistemini, bu h\u00fck\u00fcmleri, bu yasal d\u00fczenlemeleri ve bu sosyal kurumlar\u0131 ortaya koymakla dilediklerinin mahiyetini, bunun yan\u0131s\u0131ra \u015fehev\u00ee i\u00e7g\u00fcd\u00fclerine uyarak y\u00fcce Allah'\u0131n sistemine s\u0131rt \u00e7evirenlerin as\u0131l maksatlar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:","og_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/","og_site_name":"Ebrar Medya","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","article_published_time":"2019-12-18T07:32:57+00:00","og_image":[{"width":730,"height":360,"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2019\/12\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK-14.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"EBRAR MEDYA","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@ebrarmedyacom","twitter_site":"@ebrarmedyacom","twitter_misc":{"Yazan:":"EBRAR MEDYA","Tahmini okuma s\u00fcresi":"22 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/"},"author":{"name":"EBRAR MEDYA","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6"},"headline":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET","datePublished":"2019-12-18T07:32:57+00:00","dateModified":"2019-12-18T07:32:57+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/"},"wordCount":4471,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"articleSection":["G\u00dcNDEM"],"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/","name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET Nedir? • Ebrar Medya","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website"},"datePublished":"2019-12-18T07:32:57+00:00","dateModified":"2019-12-18T07:32:57+00:00","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.25- \u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. Ellerini de bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler. Hanginizin iman\u0131 oldu\u011funu en iyi Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z. Onlarla; namuslu olmalar\u0131, zinadan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz. Ve kendilerine gelene\u011fe uyacak miktarda mehir veriniz. E\u011fer evli iken zina islerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 uygulay\u0131n\u0131z. Bu, i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\u0130slam dini \"insan\"a, onun f\u0131trat\u0131na, g\u00fcc\u00fcne, pratik \u015fartlar\u0131na ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131na g\u00f6re davran\u0131r: O, insan\u0131n elinden tutup onu, cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131kararak \u0130sl\u00e2m\u00ee hayat\u0131n doru\u011funa t\u0131rmand\u0131r\u0131rken f\u0131trat\u0131n\u0131, g\u00fcc\u00fcn\u00fc, pratik \u015fartlar\u0131n\u0131 ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmez. Tersine bu y\u00fcce doru\u011fa t\u0131rmand\u0131r\u0131c\u0131 yolu boyunca bu fakt\u00f6rlerin gere\u011fine uyar.Fakat \u0130sl\u00e2m, cahiliye realitesini alternatifi olmayan vazge\u00e7ilmez bir realite olarak kabul etmez. Cahiliye realitesi geriye g\u00f6t\u00fcr\u00fcc\u00fc, d\u00fc\u015f\u00fck d\u00fczeyli bir realitedir. \u0130sl\u00e2m, insanl\u0131\u011f\u0131 bu realitenin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak i\u00e7in geldi. \u0130sl\u00e2m \"\u0130nsan realitesi\"ni onun f\u0131trat\u0131na ve \u00f6z\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr ve bu realiteden daha y\u00fcksek a\u015famal\u0131 bir seviyeye \u00e7\u0131kmaya yetenekli oldu\u011funu hareket noktas\u0131 kabul eder. Ba\u015fka bir deyimle insan realitesi, sadece cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan her hangi bir cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131na ba\u011f\u0131ml\u0131 kal\u0131narak, bu batakl\u0131\u011f\u0131n i\u00e7inde debelenmek de\u011fildir. Y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan f\u0131trat\u0131na kat\u0131lm\u0131\u015f yetenekleri sayesinde bu batakl\u0131ktan \u00e7\u0131karak y\u00fcceliklere do\u011fru t\u0131rmanabilmesi de onun realitesinin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \"\u0130nsan\u0131n realitesi\"ni t\u00fcm\u00fc ile bilen y\u00fcce Allah't\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc \"\u0130nsan\u0131n \u00f6z\u00fcn\u00fc, ger\u00e7ek mahiyetini\" O bilir; insan\u0131 yaratan ve i\u00e7inde cirit at\u0131p duran t\u00fcm duygular\u0131 tan\u0131yan O'dur. Nitekim O, bize \u015f\u00f6yle buyuruyor:\"Yaratan bilmez mi hi\u00e7? O l\u00e2tiftir ve her\u015feyden haberdard\u0131r.\" (M\u00fclk Suresi, 14)\u0130lk \u0130sl\u00e2m toplumunda sava\u015flardan kalma esirler vard\u0131. Bunlar i\u00e7in daha sonra gerekli \u00f6nlemler al\u0131nacakt\u0131. Bu \u00f6nlem, ya onlar\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131ks\u0131z olarak tek tarafl\u0131 bir kararla sal\u0131vermek ya kendilerini m\u00fcsl\u00fcman esirlere kar\u015f\u0131l\u0131k serbest b\u0131rakmak veya m\u00fcsl\u00fcmanlar ile sava\u015f\u00e7\u0131 d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n aras\u0131ndaki \u015fartlar\u0131n t\u00fcr\u00fcne ba\u011fl\u0131 olarak para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kavu\u015fturma \u015f\u0131klar\u0131ndan biri idi.\u0130sl\u00e2miyet bu pratik probleme, efendinin sahibi oldu\u011fu cariyesi ile cinsel ili\u015fkide bulunmas\u0131n\u0131 serbest b\u0131rakarak \u00e7\u00f6z\u00fcm getirdi. Daha \u00f6nce s\u00f6yledi\u011fimiz \u00fczere cariyelerin f\u0131tr\u00ee realitelerini ger\u00e7ek\u00e7i bir yakla\u015f\u0131mla ele almak i\u00e7in bu \u00e7areye ba\u015fvuruldu. Cariyeler ile cinsel ili\u015fkide bulunmak onlar\u0131n m\u00fcsl\u00fcman olanlar\u0131 ile evlenmek yolu ile olabilece\u011fi gibi kendilerini nik\u00e2hlamaks\u0131z\u0131n da m\u00fcmk\u00fcn idi. Bu konudaki tek \u015fart, bir adet g\u00f6rme d\u00f6nemi ge\u00e7irmeleri ve b\u00f6ylece kar\u0131nlar\u0131nda \"Daru'l-Harb\"de kalan kocalar\u0131n\u0131n \u00e7ocu\u011funu ta\u015f\u0131mad\u0131klar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 idi. Fakat \u0130sl\u00e2m, bu cinsel ili\u015fkide bulunma serbestisini sadece bu cariyelerin efendilerine tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131. Di\u011fer erkekler onlarla ancak evlilik yolu ile b\u00f6yle bir ili\u015fki kurabilirlerdi. Bu arada \u0130sl\u00e2m bu kad\u0131nlara toplumda namuslar\u0131n\u0131 satarak para kazanmay\u0131 yasaklad\u0131\u011f\u0131 gibi efendileri taraf\u0131ndan yine para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda kendi r\u0131zalar\u0131 ile Pazarla\u015fmalar\u0131na da izin vermemi\u015fti.\u0130\u015fte bu ayette bu cariyeler ile nas\u0131l evlenilece\u011fi, nik\u00e2hlanmalar\u0131n\u0131n hangi \u015fartlar alt\u0131nda serbest oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor:\"\u0130\u00e7inizden m\u00e2li durumu m\u00fcmin ve \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenmeye elveri\u015fli olmayanlar. ellerinde bulunan cariyeler ile evlensinler.\"\u0130sl\u00e2m, erke\u011fin m\u00e2l\u00ee imk\u00e2nlar\u0131 elverdi\u011fi takdirde \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n ile evlenmesini tercil\u0131 eder. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00f6zg\u00fcr niteli\u011fi onun i\u00e7in koruyucu bir z\u0131rh olu\u015fturur, bu sayede o \u0131rz\u0131n\u0131 nas\u0131l koruyaca\u011f\u0131n\u0131, kocas\u0131n\u0131n namusunu nas\u0131l g\u00f6zetece\u011fini \u00f6\u011frenir. Burada bu kad\u0131nlar\u0131n \"Korumal\u0131\" olmakla nitelenmeleri, hi\u00e7 ku\u015fkusuz evli olmalar\u0131 anlam\u0131nda de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc evli kad\u0131nlar\u0131 nik\u00e2hlaman\u0131n yasak oldu\u011fu daha \u00f6nce belirtilmi\u015fti. Buradaki \"Korumal\u0131\"l\u0131k terimi, bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr olmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 alt\u0131nda bulunmalar\u0131, \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn vicdanlar\u0131na sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 ..nurlulu\u011fun ve hayatlar\u0131na kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 g\u00fcvencelerin sak\u0131nd\u0131r\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131ndan yararland\u0131klar\u0131 anlam\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r.Ger\u00e7ekten \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n bir ailesi, bir yuvas\u0131, bir \u00e7evresi, bak\u0131m\u0131n\u0131 \u00fcstlenen yak\u0131nlar\u0131 vard\u0131r. Bu y\u00fczden namusunun lekelenmesinden \u00e7ekinir. \u0130\u00e7inde, vicdan\u0131nda \u015feref ve onurluluk duygular\u0131 egemendir. Bundan dolay\u0131 fuhu\u015ftan ve ba\u015f\u0131bo\u015f cinsel ili\u015fkilerden ka\u00e7\u0131n\u0131r. Fakat \u00f6zg\u00fcr olmayan cariye \u00fczerinde bu fakt\u00f6rlerin hi\u00e7 biri etkili de\u011fildir. Bundan dolay\u0131 o evlendi\u011fi takdirde bile \"Koruma z\u0131rh\u0131 i\u00e7inde\" de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc i\u00e7inde k\u00f6lelik g\u00fcnlerinin tortular\u0131n\u0131, kal\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r. Bundan dolay\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n i\u00e7in varolan korunmu\u015fluk, iffet ve onur onda bulunmaz. \u00dcstelik lekelemekten \u00e7ekinece\u011fi bir aile \u015ferefi de yoktur. B\u00fct\u00fcn bunlara ek olarak bir cariyenin h\u00fcr bir kocadan edinece\u011fi \u00e7ocuklara \u015fu ya da bu oranda k\u00f6leli\u011fin a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 bula\u015f\u0131r. Bu ayetin koydu\u011fu yasaya muhatap olan toplumda b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler ge\u00e7erlidir.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rler y\u00fcz\u00fcnden \u0130sl\u00e2m, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenebilecek imk\u00e2nlara sahip olan m\u00fcsl\u00fcman erkeklerin cariyeler ile evlenmemelerini tercih etti ve cariyeler ile evlenmeyi madd\u00ee durumu normal evlilik yapmaya elveri\u015fli olmad\u0131\u011f\u0131 gibi bek\u00e2r kalman\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131na da katlanamayan erkeklerin yararlanabilecekleri bir kolayl\u0131k kabul etti.E\u011fer m\u00fcsl\u00fcman erkekler bek\u00e2rl\u0131ktan s\u0131k\u0131lm\u0131\u015flar ise, gerek bu s\u0131k\u0131nt\u0131n\u0131n ve gerekse k\u00f6t\u00fc yola sapma endi\u015fesinin bask\u0131s\u0131n\u0131 i\u00e7lerinde duyuyorlarsa \u0130sl\u00e2m \u00f6nlerine dikilip kendilerini kolayl\u0131ktan, rahatlamaktan ve tatmin olmaktan yoksun tutmuyor. Bunun yerine b\u00f6yle erkeklerin, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n sahip oldu\u011fu m\u00fcmin cariyelerle evlenmelerini serbest b\u0131rak\u0131yor.Fakat \u0130sl\u00e2m s\u00f6z konusu \u00f6zg\u00fcr erkekler ile cariyeler aras\u0131nda kurulmas\u0131n\u0131 tercih etti\u011fi tek ili\u015fki bi\u00e7imini belirliyor. Bu ili\u015fki bi\u00e7imi, daha \u00f6nce \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n evlenmesinde \u00f6ng\u00f6r\u00fclen ili\u015fki bi\u00e7iminin ayn\u0131s\u0131d\u0131r ve \u015fu \u015fartlar\u0131 i\u00e7erir:1- Her \u015feyden \u00f6nce bu cariyelerin m\u00fcmin olmalar\u0131 gerekir. Okuyal\u0131m:\"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin cariyeler ile evlensinler.\"2- Bu cariyelerin haklar\u0131 olan mehir, efendilerine de\u011fil, do\u011frudan do\u011fruya kendilerine verilecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu onlar\u0131n \u00f6z haklar\u0131d\u0131r. Okuyoruz:\"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz.\"3- Cariyelere \u00f6denecek bu mebla\u011f\u0131n mutlaka mehir ad\u0131 alt\u0131nda \u00f6denmesi gerekir. Bunun yan\u0131s\u0131ra onlardan metres ya da fahi\u015fe olarak de\u011fil, nikahl\u0131 e\u015f olarak yararlan\u0131lacakt\u0131r.Ayette ge\u00e7en \"Metres (h\u0131dn)\" deyimi belli bir erkekle gayri me\u015fru ili\u015fki kuran kad\u0131n anlam\u0131na gelirken \"fahi\u015fe (sefiha)\" deyimi isteyen her erkek ile yat\u0131p kalkan kad\u0131n i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r. Okuyoruz:\"Onlar ile namuslu olmalar\u0131, zinadan (fuhu\u015ftan) uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde velilerinden izin alarak evleniniz.\"Yukarda okudu\u011fumuz Hz. Ai\u015fe'nin hadisinde belirtildi\u011fi gibi o g\u00fcnlerin Arap toplumunda \u00f6zg\u00fcr erkek ve kad\u0131nlar aras\u0131nda bu t\u00fcr gayri me\u015fr\u00fb ili\u015fkiler olduk\u00e7a yayg\u0131nd\u0131. Ayr\u0131ca k\u00f6leler aras\u0131nda da bir\u00e7ok fuhu\u015f t\u00fcrleri yayg\u0131nd\u0131. O g\u00fcn\u00fcn ileri gelenleri sahip olduklar\u0131 cariyelerini bu i\u011fren\u00e7 yoldan kendi hesaplar\u0131na para kazanmak i\u00e7in kullan\u0131yorlard\u0131. Mesel\u00e2 ayn\u0131 zamanda kabilesinin \u015fefi olan Medine m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubeyy b. Selul'un bu yoldan kendisine para kazand\u0131ran d\u00f6rt kad\u0131n k\u00f6lesi vard\u0131. Bu gayri me\u015fr\u00fb cinsel ili\u015fkiler cahiliye d\u00f6nemi i\u011fren\u00e7liklerinin kal\u0131nt\u0131lar\u0131 idi. \u0130sl\u00e2m \u00f6nce araplar\u0131 ve arkas\u0131ndan insanl\u0131\u011f\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc bu i\u011fren\u00e7liklerin batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7ekip \u00e7\u0131karmak, ar\u0131t\u0131p temizlemek i\u00e7in gelmi\u015fti.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, h\u00fcr erkekler ile bu \"Kad\u0131n\" k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkiyi tek bir yola ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131. Bu yol evlenmek, aile yuvas\u0131 olu\u015fturmak amac\u0131 ile kad\u0131n\u0131 belli bir erke\u011fe ba\u011flayan nik\u00e2hlama yoludur. Hayvanlarda oldu\u011fu gibi cinsel i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ba\u015f\u0131bo\u015f bi\u00e7imde tatmin aramalar\u0131 yolu t\u0131kanm\u0131\u015ft\u0131r. Yine \u0130sl\u00e2m, kad\u0131nlara haklar\u0131 olan mihri versinler diye mal\u0131 erkeklerin ellerine verdi. Yoksa bu mallar, metreslere ya, da fahi\u015felere pe\u015fke\u015f \u00e7ekilmek i\u00e7in verilmi\u015f de\u011fildir.\u0130sl\u00e2miyet cinsel ili\u015fkileri, k\u00f6leler d\u00fcnyas\u0131nda da cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131n\u0131n i\u011fren\u00e7liklerinden ar\u0131nd\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsanl\u0131k her cahiliye gerili\u011finin pen\u00e7esine d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcnde bu batakl\u0131kta debelenmektedir. Nitekim g\u00fcn\u00fcm\u00fczde d\u00fcnyan\u0131n her yerinde insanlar\u0131n bu debeleni\u015fine tan\u0131k oluyoruz. \u00c7\u00fcnk\u00fc her yerde dalgalanan cahiliye bayra\u011f\u0131d\u0131r, \u0130sl\u00e2m sanca\u011f\u0131 de\u011fil.Okudu\u011fumuz ayetin g\u00fcndeme getirdi\u011fi bu konuyu noktalamadan \u00f6nce \u0130sl\u00e2m toplumunda \u00f6zg\u00fcr insanlar ile k\u00f6leler aras\u0131ndaki ili\u015fkilerin \u00f6z\u00fcne \u0131\u015f\u0131k tutan Kur'an \u00fcslubuna, bu dinin bu mesele kar\u015f\u0131s\u0131nda daha onunla y\u00fczy\u00fcze geldi\u011fi ilk g\u00fcnlerde nas\u0131l bir tutum tak\u0131nd\u0131\u011f\u0131na parmak basmal\u0131y\u0131z. \u00c2yet k\u00f6le kad\u0131nlardan \"kad\u0131n k\u00f6leler\", \"cariyeler\" ya da \"di\u015fi tutsaklar\" diye s\u00f6z etmiyor, onlardan s\u00f6z ederken \"k\u0131zlar\u0131n\u0131z (kad\u0131nlar\u0131n\u0131z)\" ifadesini kullan\u0131yor. Tekrar okuyal\u0131m:\"...ellerinizde bulunan m\u00fcmin k\u0131zlar\u0131n\u0131zdan (kad\u0131nlar\u0131n\u0131zdan)...\"G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar aras\u0131nda insanl\u0131k taban\u0131na inecek \u015fekilde k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m g\u00f6zetmiyor. Oysa o g\u00fcn\u00fcn d\u00fcnyas\u0131nda egemen olan inan\u00e7 sistemleri, o \u00e7a\u011f\u0131n toplumlar\u0131nda ge\u00e7erli olan g\u00f6r\u00fc\u015fler bu konuda b\u00f6ylesine k\u00f6kl\u00fc bir ay\u0131r\u0131m\u0131 olabildi\u011fince ortaya koyuyorlard\u0131. Bunun tam tersine ayet, \u00f6zg\u00fcr olan ve olmayan insanlar\u0131n ayn\u0131 kaynaktan t\u00fcrediklerini hat\u0131rlat\u0131yor, bu iki insan kesimi aras\u0131ndaki irtibat\u0131n eksenini ortak insanl\u0131k ba\u011f\u0131 ile inan\u00e7 ba\u011f\u0131n\u0131n olu\u015fturdu\u011funu vurguluyor:\"Hanginizin imanl\u0131 oldu\u011funu Allah bilir. Hepiniz ayn\u0131 soydans\u0131n\u0131z.\" Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n sahiplerinden \"efendi\" diye de\u011fil, \"aile, veli\" diye s\u00f6z ediyor. Okuyal\u0131m:\"Ailelerinin (velilerinin) izni ile onlarla evleniniz.'Yine \u0130sl\u00e2m, bu kad\u0131nlar\u0131n mehrini efendilerine vermiyor, mehri kendilerinin \u00f6z hakk\u0131 say\u0131yor. \"K\u00f6lenin t\u00fcm kazanc\u0131 efendisinindir\" kural\u0131 bu noktada ge\u00e7erli de\u011fil. \u00c7\u00fcnk\u00fc mehir, bir kazan\u00e7 t\u00fcr\u00fc de\u011fil, kad\u0131n\u0131n kocas\u0131na ba\u011flanmas\u0131ndan do\u011fan bir hakt\u0131r. Okuyal\u0131m:\"Kendilerine gelene\u011fe uygun miktarda bir mehir veriniz\"Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, bu cariyeleri \u0131rzlar\u0131n\u0131 para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda satma a\u015fa\u011f\u0131l\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fcyor, tersine onlar\u0131 nik\u00e2h\u0131n, evlili\u011fin koruyucu z\u0131rh\u0131 alt\u0131na alarak onurland\u0131r\u0131yor. Okuyoruz:\"Cariyeler ile namuslu olmalar\u0131, fuhu\u015ftan uzak durmalar\u0131 ve gizli dost tutmam\u0131\u015f olmalar\u0131 halinde... evleniniz.\"G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi ayette yer alan bu dokunakl\u0131 direktiflerin t\u00fcm\u00fc; bu konuda kad\u0131nca\u011f\u0131zlar\u0131n insanl\u0131k onurunu ok\u015fama niteli\u011fi ta\u015f\u0131r. \u00d6zel \u015fartlar\u0131n kendilerine empoze etti\u011fi ge\u00e7ici konumlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden insan olmaktan kaynaklanan temel haklar\u0131n\u0131n zedelenmemesi gerekti\u011fi mesaj\u0131n\u0131 verir.Oysa \u0130sl\u00e2m'\u0131n geldi\u011fi g\u00fcnlerde d\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki yayg\u0131n cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ge\u00e7erli mant\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re \"insan\" olma onuru sadece efendilere \u00f6zg\u00fc bir imtiyazd\u0131. K\u00f6leler bu onuru payla\u015fmaktan yoksundu. Bununla ba\u011flant\u0131l\u0131 olarak onlar \"\u0130nsan\" olman\u0131n gerektirdi\u011fi di\u011fer temel haklardan ve dokunulmazl\u0131klardan da mahrumdu. E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6lelere onur kazand\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131, o g\u00fcnk\u00fc cahiliye zihniyetinin bu a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 tutumu ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131rsan\u0131z, bu dinin \"\u0130nsan\"a onur kazand\u0131rma alan\u0131nda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fini g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn\u00fcz. \u00dcstelik \u0130sl\u00e2m insana sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 bu sayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 her durumda g\u00f6zetir, bu konuda k\u00f6lelik gibi baz\u0131 insanlar\u0131n konumunu a\u015fa\u011f\u0131 indiren ge\u00e7ici \u015fartlar\u0131 engel saymaz.E\u011fer \u0130sl\u00e2m'\u0131n k\u00f6leli\u011fe ili\u015fkin bu tutumu, sava\u015f \u015fartlar\u0131n\u0131n do\u011furdu\u011fu bu ge\u00e7ici insanl\u0131k problemine y\u00f6nelik yakla\u015f\u0131m\u0131, g\u00fcn\u00fcm\u00fcz\u00fcn istil\u00e2c\u0131 ordular\u0131n\u0131n ele ge\u00e7irdikleri \u00fclkelerin k\u0131zlar\u0131na ve kad\u0131nlar\u0131na kar\u015f\u0131 reva g\u00f6rd\u00fckleri i\u011fren\u00e7 muamelelerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131l\u0131rsa bu dinin bu alanda ne b\u00fcy\u00fck bir a\u015fama ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi daha a\u00e7\u0131kl\u0131kla g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. D\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131ndaki istil\u00e2c\u0131 cahiliye ordular\u0131n\u0131n kendilerine \u00e7ektikleri \"kad\u0131n-k\u0131z ziyafetleri\"nin hik\u00e2yelerini, bu sald\u0131rgan g\u00fc\u00e7lerin yerli halk\u0131n \u0131rz ve namusuna y\u00f6nelik pervas\u0131z cinayetlerini, maceralar\u0131n\u0131 hepiniz duymu\u015fsunuzdur. \u00d6yle ki, bu pervas\u0131z sald\u0131r\u0131lara hedef olan toplumlar bu sald\u0131rganlar\u0131n i\u015fgalleri ortadan kalkt\u0131ktan sonra uzun y\u0131llar boyunca bu i\u011fren\u00e7 cinayetlerin sosyal sars\u0131nt\u0131lar\u0131na katlanmak zorunda kal\u0131yorlar.Sonra \u0130sl\u00e2m, bu tutsak kad\u0131nlar\u0131n evlilik z\u0131rh\u0131na b\u00fcr\u00fcnd\u00fckten sonra i\u015fleyecekleri fuhu\u015f su\u00e7lar\u0131 i\u00e7in, normal kad\u0131nlar\u0131n bu t\u00fcr su\u00e7lar\u0131na g\u00f6re daha hafif bir ceza \u00f6ng\u00f6r\u00fcyor. Bu tutumu benimserken bu kad\u0131nlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131yor. Bu \u00f6zel \u015fartlar bu kad\u0131nlar\u0131 \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara g\u00f6re k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye daha yatk\u0131n, k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131c\u0131 fakt\u00f6rlere kar\u015f\u0131 daha az diren\u00e7li bir duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr. \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelik konumunun, kad\u0131ndaki psikolojik korunma refleksini zay\u0131flatt\u0131\u011f\u0131 ger\u00e7e\u011fini hesaba katar. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyeler ki\u015fisel onurdan ve aile \u015ferefi bilincinden b\u00fcy\u00fck oranda yoksundurlar. Oysa bu iki fakt\u00f6r \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131 fuhu\u015f i\u015flemekten cayd\u0131rma konusunda \u00e7ok etkin bir rol oynar. Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m, k\u00f6le kad\u0131nlar\u0131n sosyal ve ekonomik \u015fartlar\u0131n\u0131, bu \u015fartlar\u0131n \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nkinden daha b\u00fcy\u00fck oranda farkl\u0131 oldu\u011funu da g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur. Bu farkl\u0131 sosyal ve ekonomik \u015fartlar cariyeleri, \u0131rzlar\u0131 konusunda daha c\u00f6mert davranmaya iter; kendilerine para ve do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na soylu bir baba vaad eden erkeklerin ayartmalar\u0131na kar\u015f\u0131 onlar\u0131 daha diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcr.\u0130\u015fte b\u00fct\u00fcn bu fakt\u00f6rleri hesaba katan \u0130sl\u00e2m, evlilik z\u0131rh\u0131 i\u00e7ine al\u0131nan cariyelerin i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131, \u00f6zg\u00fcr bakirelerin evlenmeden \u00f6nce i\u015fleyebilecekleri zina su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 uygun g\u00f6rm\u00fc\u015ft\u00fcr:\"E\u011fer (cariyeler) evli iken zina i\u015flerler ise kendilerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 verilir.\"Besbelli ki, bu \"yar\u0131 ceza\", b\u00f6l\u00fcnebilen ceza i\u00e7in ge\u00e7erlidir. Bu da sopa vurma cezas\u0131d\u0131r. Ta\u015fa tutarak \u00f6ld\u00fcrme (recm) cezas\u0131nda b\u00f6yle yar\u0131ya indirme s\u00f6z konusu de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu cezan\u0131n b\u00f6l\u00fcnmesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Buna g\u00f6re e\u011fer evli ve m\u00fcmin bir cariye zina ederse bek\u00e2r bir \u00f6zg\u00fcr kad\u0131n\u0131n \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 cezan\u0131n yar\u0131s\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Bek\u00e2r bir cariye bu su\u00e7u i\u015fledi\u011fi zaman nas\u0131l bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 konusu ise f\u0131k\u0131h bilginleri aras\u0131nda tart\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r. Acaba bu durumdaki cariyeye yine \u00f6zg\u00fcr ve bek\u00e2r kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131 m\u0131 verilecek ve bu ceza devlet ba\u015fkan\u0131n\u0131n (imam\u0131n) g\u00f6zetimi alt\u0131nda m\u0131 uygulanacak, yoksa ona usland\u0131rma amac\u0131 g\u00fcden, evli cariyelerin cezas\u0131ndan daha hafif cayd\u0131r\u0131c\u0131 bir ceza m\u0131 bi\u00e7ilecek ve bu cezay\u0131 uygulamada efendisi mi yetkili olacak? Bunlar f\u0131k\u0131h kitaplar\u0131nda ayr\u0131nt\u0131lar\u0131na ba\u015fvurulacak tart\u0131\u015fmal\u0131 konulard\u0131r.Bu arada, \"Kur'an'\u0131n G\u00f6lgesinde\" \u0130sl\u00e2m'\u0131n, insanlar\u0131n ellerinden tutup onlar\u0131 doru\u011fa do\u011fru \u00e7\u0131kar\u0131rken i\u00e7inde bulunduklar\u0131 pratik \u015fartlar\u0131 nas\u0131l bir titizlikle g\u00f6z \u00f6n\u00fcne ald\u0131\u011f\u0131na parmak basmak istiyoruz.Dedi\u011fimiz gibi bu din, insanlar\u0131n i\u00e7inde bulundu\u011fu prati\u011fi g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, fakat pratiklik ve ger\u00e7ek\u00e7ilik bahanesine s\u0131\u011f\u0131narak onlar\u0131 batakl\u0131kta debelenmekle ba\u015f ba\u015fa b\u0131rakmaz.Yine, cariyelerin hayat\u0131n\u0131 etkileyen \u00e7evre fakt\u00f6rlerini, bu fakt\u00f6rlerin evli cariyeleri bile erkeklerin ayart\u0131c\u0131 vaadleri kar\u015f\u0131s\u0131nda k\u00f6t\u00fc yola d\u00fc\u015fmeye yatk\u0131n ve diren\u00e7siz duruma d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc hi\u00e7 ku\u015fkusuz biliyor. Bu y\u00fczden bu pratik ger\u00e7e\u011fi g\u00f6z ard\u0131 edip onlar\u0131n zina su\u00e7u i\u015fleyenlerine \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki kadar ceza bi\u00e7miyor. Fakat bu pratik ger\u00e7e\u011fe kesin bir egemenlik tan\u0131yarak onlar\u0131 su\u00e7lar\u0131n\u0131n cezas\u0131ndan tamamen muaf tutmay\u0131 da uygun g\u00f6rm\u00fcyor.Burada b\u00fct\u00fcn fakt\u00f6rleri ve b\u00fct\u00fcn \u015fartlar\u0131 hesaba katan dengeli bir tutumla, orta yolu benimseyen bir uygulama kar\u015f\u0131s\u0131nday\u0131z.Bunun yan\u0131s\u0131ra \u0130sl\u00e2m, k\u00f6lelerin sosyal stat\u00fc d\u00fc\u015f\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc, onlara verilecek cezalar\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 bir gerek\u00e7e olarak kullanmaya da yana\u015fmam\u0131\u015ft\u0131r. Oysa o g\u00fcn\u00fcn cahiliye d\u00fcnyas\u0131n\u0131n her taraf\u0131ndaki tutum ve uygulama bu yolda idi. Yani o zaman\u0131n yayg\u0131n ceza anlay\u0131\u015f\u0131 toplumun alt s\u0131n\u0131flar\u0131 ile \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131 aras\u0131nda ay\u0131r\u0131m g\u00fcd\u00fcyor, \u00fcst s\u0131n\u0131flar\u0131n su\u00e7lar\u0131n\u0131 hafif cezalar ile ge\u00e7i\u015ftirirken alt s\u0131n\u0131flar\u0131n garip su\u00e7lular\u0131na katmerli ve a\u011f\u0131r cezalar veriyordu.Mesel\u00e2 \u00fcnl\u00fc Roma kanunlar\u0131ndaki uygulamaya g\u00f6re s\u0131n\u0131f d\u00fczeyi d\u00fc\u015ft\u00fck\u00e7e yani a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131flara do\u011fru inildik\u00e7e cezalar a\u011f\u0131rla\u015f\u0131yordu. Nitekim bu kanunlar\u0131n bir maddesinde \u015f\u00f6yle deniyordu; \"Kim bir namuslu dulu ya da bir bakireyi ba\u015ftan \u00e7\u0131kar\u0131rsa e\u011fer y\u00fcksek s\u0131n\u0131ftansa cezas\u0131 mal\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131na el konulmas\u0131 ve e\u011fer a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan ise sopalanarak d\u00f6v\u00fclmesi ya da s\u00fcrg\u00fcn edilmesidir.\"\u00d6te yandan \"Manu\u015fastr\" kanunlar\u0131 diye bilinen ve \"Manu\" adl\u0131 bir mitolojik Hind d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr\u00fc taraf\u0131ndan d\u00fczenlenen Hind kanunlar\u0131na g\u00f6re \"E\u011fer Brahman kast\u0131na mensup bir se\u00e7kin, \u00f6l\u00fcm\u00fc gerektirecek bir su\u00e7 i\u015flerse hakim onun sadece ba\u015f\u0131n\u0131 tra\u015f edebilir, ama e\u011fer \u00f6l\u00fcm cezas\u0131n\u0131 hak eden su\u00e7lu Brahman kast\u0131ndan de\u011filse \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcr. E\u011fer bir par\u00e7a bir Brahmana \u015fiddet amac\u0131 ile el ya da sopa kald\u0131r\u0131rsa eli kesilir.\"Bu arada yahudiler aras\u0131nda egemen olan ceza hukuku anlay\u0131\u015f\u0131na g\u00f6re e\u011fer e\u015fraftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse kendisine ili\u015filmez, buna kar\u015f\u0131l\u0131k a\u015fa\u011f\u0131 s\u0131n\u0131ftan biri h\u0131rs\u0131zl\u0131k ederse su\u00e7unun gerektirdi\u011fi cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131rd\u0131.\" (Buhari, M\u00fcslim, Tirmiz\u00ee, Nese\u00ee ve \u0130bn-i Davud'un ortakla\u015fa kaydettikleri hadis')\u0130sl\u00e2m ise hakk\u0131 yerine oturtmak ilkesi ile geldi. Bunun sonucu olarak b\u00fct\u00fcn pratik etkenleri g\u00f6z \u00f6n\u00fcne almak \u015fart\u0131 ile kimli\u011fine bakmaks\u0131z\u0131n her su\u00e7luya hakketti\u011fi cezay\u0131 verme prensibini yasalla\u015ft\u0131rd\u0131. \u0130\u015fte bu d\u00fc\u015f\u00fcnce ile evlendikten sonra zina i\u015fleyen cariyeler i\u00e7in, ayn\u0131 su\u00e7u i\u015fleyen \u00f6zg\u00fcr ve bekar kad\u0131nlara verilecek cezan\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 \u00f6ng\u00f6rd\u00fc. B\u00f6ylece onlar\u0131 tamamen cezadan muaf tutmad\u0131. E\u011fer \u00f6yle yapsayd\u0131, onlar\u0131 yapt\u0131klar\u0131 her davran\u0131\u015f\u0131 d\u0131\u015f \u015fartlar\u0131n bask\u0131s\u0131 alt\u0131nda yapan\u0131 ortaya koyan yoksun robotlar gibi kabul etmi\u015f olurdu ki, bu yakla\u015f\u0131m ger\u00e7e\u011fe ayk\u0131r\u0131 olurdu. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k onlar\u0131n \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6rmezlikten gelerek kendilerini \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131nki ile ayn\u0131 olan bir cezaya \u00e7arpt\u0131rmay\u0131 da uygun g\u00f6rmedi. \u00c7\u00fcnk\u00fc cariyelerin i\u00e7inde bulunduklar\u0131 \u015fartlar ile \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar\u0131n \u015fartlar\u0131 birbirinden farkl\u0131 idi. Ayr\u0131ca cahiliye uygulamalar\u0131nda g\u00f6r\u00fclen zavall\u0131lara a\u011f\u0131r cezalar verip se\u00e7kinleri kay\u0131rma adaletsizli\u011finden de titizlikle uzak durdu.G\u00fcn\u00fcm\u00fczde Amerika'da, G\u00fcney Afrika'da ve d\u00fcnyan\u0131n daha bir \u00e7ok \u00fclkesinde egemen olan modern cahiliye uygarl\u0131\u011f\u0131nda .ayn\u0131 ay\u0131r\u0131mc\u0131 mant\u0131\u011f\u0131n ge\u00e7erli oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz. Bu toplumlarda \"beyaz\"lar taraf\u0131ndan i\u015flendikleri takdirde ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile kar\u015f\u0131lanan nice su\u00e7lar \"siyah\"lar taraf\u0131ndan i\u015flenince a\u011f\u0131r cezalara \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131r. Demek ki, cahiliye her zaman ve her yerde ayn\u0131 cahiliye oldu\u011fu gibi \u0130sl\u00e2m da her yerde ve her zaman da yine ayn\u0131 \u0130sl\u00e2m'd\u0131r.Okudu\u011fumuz ayet, cariyeler ile evlenme izninin bek\u00e2rl\u0131k s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan ya da k\u00f6t\u00fc yola sapmaktan \u00e7ekinen erkeklere tan\u0131nm\u0131\u015f bir kolayl\u0131k oldu\u011funu vurgulayarak sona eriyor. Buna g\u00f6re bek\u00e2rl\u0131k bunal\u0131m\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin ve k\u00f6t\u00fc yola sapmaks\u0131z\u0131n \u00f6zg\u00fcr ve m\u00fcmin bir kad\u0131nla evlenme imk\u00e2n\u0131 do\u011facak g\u00fcne kadar sabretmek daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi cariyeler ile evlenmenin, beraberinde getirdi\u011fi bir\u00e7ok olumsuz sonu\u00e7lar vard\u0131r. Okuyoruz:\"Bu i\u00e7inizden g\u00fcnaha gireceklerinden ve bunal\u0131ma d\u00fc\u015feceklerinden korkanlara tan\u0131nan bir imk\u00e2nd\u0131r. Yoksa e\u011fer sabrederseniz sizin i\u00e7in daha iyi olur. Allah affedici ve merhametlidir.\"Y\u00fcce Allah, kullar\u0131n\u0131 bask\u0131 alt\u0131nda tutmak, s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokmak ve k\u00f6t\u00fc yollara d\u00fc\u015f\u00fcrmek istemez. Ger\u00e7i kullar\u0131 i\u00e7in uygun g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc din onlar\u0131n y\u00fccelmelerini, hayvansal i\u00e7g\u00fcd\u00fcleri a\u015fmalar\u0131n\u0131, y\u00fcksek doru\u011fa t\u0131rmanmalar\u0131n\u0131 ister, ama O, b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlardan f\u0131tratlar\u0131n\u0131n, potansiyel g\u00fc\u00e7lerinin ve ger\u00e7ek ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde ister. Bundan dolay\u0131 \u0130sl\u00e2m kolay uygulanabilir bir hayat sistemidir. F\u0131trat\u0131n kapasitesini g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur, ihtiyac\u0131 bilir ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131\u011f\u0131 takdir eder. P\u00fcf noktas\u0131 \u015furas\u0131 ki, \u0130sl\u00e2m hayvanl\u0131k d\u00fczeyine do\u011fru al\u00e7almakta olanlara alk\u0131\u015f tutmaz, batakl\u0131\u011fa do\u011fru ba\u015f a\u015fa\u011f\u0131 inmekte olan bu t\u00fcr zavall\u0131lar\u0131n kar\u015f\u0131s\u0131na ge\u00e7erek \"Bravo size, geri gitmekle ne iyi ediyorsunuz\" demez, onlar\u0131n seviye kaybetmelerine, a\u015fa\u011f\u0131la\u015fmalar\u0131na \u00f6vg\u00fc d\u00fczmez; onlar\u0131 y\u00fckselmek, yukar\u0131lara \u00e7\u0131kmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7aba g\u00f6stermekten, i\u00e7g\u00fcd\u00fclerin ayart\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda yeterince diren\u00e7 g\u00f6stermemenin sorumlulu\u011fundan muaf tutmaz.G\u00f6r\u00fcl\u00fcyor ki, \u0130sl\u00e2m, burada erkekleri, \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlarla evlenecek imk\u00e2nlara kavu\u015facaklar\u0131 g\u00fcne kadar sabretmeye te\u015fvik ediyor. \u00e7\u00fcnk\u00fc \u00f6zg\u00fcr kad\u0131nlar, psikolojik bak\u0131mdan evlilik z\u0131rh\u0131n\u0131n korumas\u0131 i\u00e7ine girmeye daha yatk\u0131nd\u0131rlar, ideal yuva kurmaya daha elveri\u015flidirler. Do\u011facak \u00e7ocuklar\u0131na onur bah\u015fetmeye, gen\u00e7 ku\u015faklar\u0131n bak\u0131m\u0131na \u00f6zen g\u00f6stermeye, kocalar\u0131n\u0131n yatak namusunu korumaya daha yeteneklidirler. Fakat e\u011fer erkek b\u00f6yle bir sabr\u0131n yol a\u00e7aca\u011f\u0131 bask\u0131n\u0131n s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131ndan, bunal\u0131m\u0131ndan \u00e7ekiniyorsa, ya da i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin bask\u0131s\u0131:.n katlanamayarak gayri me\u015fr\u00fb cinsel tatmin yollar\u0131na sapaca\u011f\u0131ndan korkuyorsa, \u00f6n\u00fcnde anlatt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu kolayl\u0131k-vard\u0131r.Bu arada ayette cariyelerin itibarlar\u0131n\u0131 y\u00fckseltmeye b\u00fcy\u00fck \u00e7apta \u00f6zen g\u00f6steriliyor, onlar i\u00e7in onur kazand\u0131r\u0131c\u0131 ifadeler kullan\u0131l\u0131yor. Mesel\u00e2 ayete g\u00f6re bu cariyeler \"Sizin k\u0131zlar\u0131n\u0131z\"d\u0131r. Efendileri onlar\u0131n \"Aileleri, velileri\"dir. B\u00fct\u00fcn insanlar, \u00f6zg\u00fcr-k\u00f6le ay\u0131r\u0131m\u0131 s\u00f6z konusu olmaks\u0131z\u0131n ayn\u0131 soydan geliyor. \u0130nsanlar aras\u0131ndaki ortak bir ba\u011f imand\u0131r. \u0130man\u0131 da en iyi bilen Allah't\u0131r. Cariye;er;, mehirlerini vermek farzd\u0131r. Onlarla ili\u015fki kurman\u0131n yolu evlenmektir, metres tutmak ya da paral\u0131 fuhu\u015f yoluna sapmak de\u011fildir.Ayr\u0131ca bu kad\u0131nlar, yuvalar\u0131n\u0131n namusuna y\u00f6nelik su\u00e7lar\u0131ndan dolay\u0131 sorumlu tutulacaklard\u0131r. Fakat kendilerine yumu\u015fak, hafifletici ve \u00f6zel \u015fartlar\u0131n\u0131 g\u00f6z ard\u0131 etmeyen bir ho\u015fg\u00f6r\u00fc ile yakla\u015f\u0131lacakt\u0131r. \u015eimdi de ayetin son c\u00fcmlesini okuyoruz:\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah affedicidir, merhametlidir.\"Bu uyar\u0131c\u0131 sonu\u00e7 c\u00fcmlesi bir yandan cariyelerle evlenmeyi zorunlu k\u0131lan psikolojik duruma, \u00f6b\u00fcr yandan da bu kad\u0131nlar\u0131n cezalar\u0131n\u0131 hafifletme uygulamas\u0131na yorum getiriyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n affedicili\u011fi ve merhameti her su\u00e7un ve her zorunlu durumun arkas\u0131ndad\u0131r.ALLAH'IN H\u00dcKM\u00dcArkas\u0131ndan y\u00fcce Allah'\u0131n bu \u0130sl\u00e2m sisteminde evlilik ve aile kurumuna ili\u015fkin t\u00fcm h\u00fck\u00fcmlerini kapsayan birbirine ba\u011fl\u0131 \u00fc\u00e7 tane ayeti geliyor. Y\u00fcce Allah'\u0131n bu h\u00fck\u00fcmleri yasalla\u015ft\u0131rmaktaki amac\u0131 m\u00fcsl\u00fcman toplumu daha \u00f6nce i\u00e7inde debelendi\u011fi cahiliye batakl\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7\u0131karmak, bu toplumu psikolojik, ahl\u00e2ki, sosyal y\u00f6nlerden sonralar\u0131 g\u00f6r\u00fclen y\u00fcksek, parlak ve temiz doru\u011fa t\u0131rmand\u0131rmakt\u0131r. Okuyaca\u011f\u0131m\u0131z bu yorum ayetleri, y\u00fcce Allah'\u0131n bu hayat sistemini, bu h\u00fck\u00fcmleri, bu yasal d\u00fczenlemeleri ve bu sosyal kurumlar\u0131 ortaya koymakla dilediklerinin mahiyetini, bunun yan\u0131s\u0131ra \u015fehev\u00ee i\u00e7g\u00fcd\u00fclerine uyarak y\u00fcce Allah'\u0131n sistemine s\u0131rt \u00e7evirenlerin as\u0131l maksatlar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-nisa-suresi-25-ayet\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Ana sayfa","item":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA N\u0130SA SURES\u0130 25. AYET"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","name":"Ebrar Medya","description":"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z","publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization","name":"Ebrar Medya","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","contentUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","width":244,"height":90,"caption":"Ebrar Medya"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/","https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6","name":"EBRAR MEDYA","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","caption":"EBRAR MEDYA"},"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7828"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/13"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7828"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7828\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7830,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7828\/revisions\/7830"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7829"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7828"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7828"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7828"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}