B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

88- Allah’\u0131n size r\u0131z\u0131k olarak verdiklerinden helal ve temiz olarak yiyin. Kendisine inanmakta oldu\u011funuz Allah’tan da korkup-sak\u0131n\u0131n.<\/strong>
\n89- Allah sizi, yeminlerinizdeki ‘rastgele s\u00f6ylemelerinizden, bo\u015f s\u00f6zlerden’ dolay\u0131 sorumlu tutmaz, ancak yeminlerinizle ba\u011fland\u0131\u011f\u0131n\u0131z s\u00f6zlerden dolay\u0131 sizi sorumlu tutar. Onun (yeminin) keffareti, ailenizdekilere yedirdiklerinizin ortalamas\u0131ndan on yoksulu doyurmak ya da onlar\u0131 giydirmek veya bir k\u00f6leyi \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcne kavu\u015fturmakt\u0131r. (Bunlara imk\u00e2n) Bulam\u0131yan (i\u00e7in) \u00fc\u00e7 g\u00fcn oru\u00e7 (vard\u0131r.) Bu, yemin etti\u011finizde (bozdu\u011funuz) yeminlerinizin keffaretidir.(106) Yeminlerinizi koruyunuz.(107) Allah, size ayetlerini b\u00f6yle a\u00e7\u0131klar, umulur ki \u015f\u00fckredersiniz.<\/strong>
\n90- Ey iman edenler, i\u00e7ki, kumar, dikili ta\u015flar ve fal oklar\u0131 ancak \u015feytan\u0131n i\u015flerinden olan pisliklerdir.(108) \u00d6yleyse bun(lar) dan ka\u00e7\u0131n\u0131n; umulur ki kurtulu\u015fa erersiniz.(109)<\/strong>
\n91- Ger\u00e7ekten \u015feytan, i\u00e7ki ve kumarla aran\u0131za d\u00fc\u015fmanl\u0131k ve kin d\u00fc\u015f\u00fcrmek, sizi, Allah’\u0131 anmaktan ve namazdan al\u0131koymak ister. Art\u0131k vazge\u00e7tiniz, de\u011fil mi?<\/strong>
\n92- Allah’a itaat edin, peygambere de itaat edin ve sak\u0131n\u0131n. E\u011fer y\u00fcz \u00e7evirirseniz, bilin ki, el\u00e7imize d\u00fc\u015fen, ancak apa\u00e7\u0131k bir tebli\u011fidir.<\/strong>
\n93- \u0130man edenler ve salih amellerde bulunanlar i\u00e7in korkup-sak\u0131nd\u0131klar\u0131, iman ettikleri ve salih amellerde bulunduklar\u0131, sonra korkup-sak\u0131nd\u0131klar\u0131 ve iman ettikleri ve sonra (yine) korkup-sak\u0131nd\u0131klar\u0131 ve iyilikte bulunduklar\u0131 takdirde (yasaklanmadan \u00f6nce) dedikleri dolay\u0131s\u0131yla bir sorumluluk yoktur. Allah, iyilik yapanlar\u0131 sever.<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

106. Baz\u0131lar\u0131 hel\u00e2l \u015feyleri kendilerine haram k\u0131lmak i\u00e7in yemin ettiklerinden dolay\u0131, burada, yiyeceklerle ilgili talimatlarla ba\u011flant\u0131l\u0131 olarak yeminler hakk\u0131ndaki h\u00fck\u00fcm ortaya konuyor. H\u00fck\u00fcm \u015f\u00f6yle: E\u011fer bir ki\u015fi gerisinde bir niyet ta\u015f\u0131maks\u0131z\u0131n veya kas\u0131t olmaks\u0131z\u0131n yemin ederse, yemininin gere\u011fini yerine getirmekle y\u00fck\u00fcml\u00fc de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu t\u00fcr yemin i\u00e7in, herhangi bir ceza veya kefaret yoktur. Fakat, e\u011fer ki\u015fi bile bile yemin ederse, bu yeminini bozmal\u0131 ve g\u00fcnah gerektiren bir yemini bozdu\u011fu i\u00e7in de ceza olarak kefaretini de \u00f6demelidir. (Ayr\u0131ca bkz. Bakara an: 243-244, Nisa an: 125)
\n107. “Yeminlerinizi koruyun” emri \u00fc\u00e7 anlam ifade eder:
\n1) Ki\u015fi yeminden do\u011fru yoldan yararlanmal\u0131, yersiz ve g\u00fcnah gerektirici \u015feyler i\u00e7in yemine ba\u015fvurmamal\u0131d\u0131r.
\n2) Bir \u015fey i\u00e7in yemin etti\u011finde, unutmamak i\u00e7in onu s\u00fcrekli hat\u0131rda tutmal\u0131d\u0131r.
\n3) Hakl\u0131 veya do\u011fru bir \u015fey i\u00e7in kasden yemin etti\u011finde gere\u011fini yerine getirmeli, getirmedi\u011fi takdirde kefaretini \u00f6demelidir.
\n108. Ensab, Ezl\u00e2m ve Meysir’in anlam\u0131 i\u00e7in bu suredeki an: 12 ve 14’e bak\u0131n. Fal oklar\u0131yla kehanet anlam\u0131ndaki ezl\u00e2m tabiat\u0131 gere\u011fi bir t\u00fcr kumarsa da, meysir’le aras\u0131nda k\u00fc\u00e7\u00fck bir fark vard\u0131r. Ezl\u00e2m, \u015firk ve b\u00e2t\u0131l inanca bulanm\u0131\u015f kehanet ve kura bi\u00e7imleri i\u00e7in kullan\u0131l\u0131rken, meysir servetin \u015fans aletleriyle kazan\u0131l\u0131p b\u00f6l\u00fc\u015f\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc bi\u00e7imler i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r.
\n109. Bu ayette d\u00f6rt \u015fey mutlak olarak haram k\u0131l\u0131nmaktad\u0131r: \u0130\u00e7ki, kumar, ensab (Allah’tan ba\u015fkalar\u0131na tap\u0131nmak i\u00e7in adanm\u0131\u015f ve i\u00e7lerinde Allah’tan ba\u015fka \u015feylerin adlar\u0131na kurbanlar ve hediyeler sunular yerler) ve kehanet ara\u00e7lar\u0131. Bunlardan son \u00fc\u00e7\u00fcn\u00fcn niteli\u011fi a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f bulunuyor. \u0130\u00e7ki hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm ise, ayr\u0131nt\u0131lar\u0131 ile \u015f\u00f6yledir:
\n\u0130\u00e7ki bu ayetle mutlak anlamda haram k\u0131l\u0131nmadan \u00f6nce, hakk\u0131nda iki h\u00fck\u00fcm daha inmi\u015fti. (Bakara: 219, Nisa: 43) . Son h\u00fck\u00fcm gelmeden \u00f6nce Hz. Peygamber (s.a) kendileri mutlak yasa\u011fa haz\u0131rlamalar\u0131 i\u00e7in halk\u0131 toplam\u0131\u015f ve onlar\u0131 uyararak \u015f\u00f6yle demi\u015fti: “Allah insanlar\u0131n i\u00e7ki i\u00e7melerinden asla ho\u015flanmaz. Mutlak yasak yak\u0131nda gelse gerektir. Bu y\u00fczden ellerinde i\u00e7ki bulunanlar en iyisi mi onu sats\u0131nlar.” Bundan bir s\u00fcre sonra, Maide suresi 90. ayet inince, “\u015eu anda ellerinde i\u00e7ki bulunanlar art\u0131k onu ne i\u00e7ebilir, ne de satabilir; bu y\u00fczden onu yok etsinler.” diye il\u00e2nda bulundu. Bunun \u00fczerine d\u00f6k\u00fclen i\u00e7kiler Medine sokaklar\u0131nda akt\u0131. Bununla birlikte baz\u0131lar\u0131 “Onu Yahudilere hediye edemez miyiz?” diye Hz. Peygamber’e (s.a) sordular. Cevap \u015f\u00f6yleydi: “Onu haram eden, hediye olarak verilmesini de yasaklam\u0131\u015ft\u0131r.” Daha baz\u0131lar\u0131 “Onu sirke yapamazm\u0131y\u0131z” diye sordular. Cevap: “Hay\u0131r, d\u00f6kmelisiniz” \u015feklinde oldu. Bir ba\u015fkas\u0131 tekrar tekrar sordu: “\u0130\u00e7kiyi ila\u00e7 olarak da kullanamaz m\u0131y\u0131z?” Hz. Peygamber (s.a) \u00fcst\u00fcne basa basa bunu da reddetti ve \u015f\u00f6yle buyurdu: “Hay\u0131r, o bir ila\u00e7 de\u011fil, bir hastal\u0131kt\u0131r.” Yine, bir ba\u015fkas\u0131 daha sordu: “Efendim, biz \u00e7ok so\u011fuk bir yerde ya\u015f\u0131yoruz ve i\u015fimiz de yorucudur. Bu bak\u0131mdan, yorgunlu\u011fumuzu gidermek ve \u0131s\u0131nmak i\u00e7in i\u00e7ki i\u00e7iyoruz.” Hz. Peygamber (s.a) \u015f\u00f6yle dedi: “\u0130\u00e7ti\u011finiz sarho\u015fluk veriyor mu?” “Evet” dedi adam. Bunun \u00fczerine, Hz. Peygamber (s.a) “Ondan el \u00e7ek” buyurdular. Soruyu soran adam bu kez, “Bizim orada oturanlar bunu kabul etmiyecektir.” dedi. Hz. Peygamber (s.a) buna da \u015f\u00f6yle kar\u015f\u0131l\u0131k verdi: “E\u011fer kabul etmezlerse git, onlarla sava\u015f.”
\n\u0130bn \u00d6mer’den (r.a) rivayet edilen bir hadise g\u00f6re Hz. Peygamber (s.a) \u015f\u00f6yle buyurmu\u015flard\u0131r: “Allah i\u00e7kiyi ve onu i\u00e7eni, sunan\u0131, satan\u0131, alan\u0131, \u00fcreteni, \u00fcrettireni, ta\u015f\u0131yan\u0131 ve kendisine ta\u015f\u0131tan\u0131 l\u00e2netlemi\u015ftir.”
\nBir ba\u015fka hadisinde Hz. Peygamber (s.a) m\u00fcsl\u00fcmanlara i\u00e7kiyle birlikte sunulan yemekten yemeyi yasaklam\u0131\u015ft\u0131r. Yasa\u011f\u0131n ilk d\u00f6neminde, i\u00e7kiyi \u00e7\u0131karmada ve i\u00e7mede kullan\u0131lan aletlerden yararlan\u0131lmas\u0131n\u0131 bile yasaklam\u0131\u015f, fakat daha sonra yasa iyice yerle\u015fince bunlar\u0131n kullan\u0131m\u0131na izin vermi\u015ftir.
\nArap\u00e7a “hamr” kelimesi \u00f6ncelikle \u00fcz\u00fcmden yap\u0131lan \u015farap anlam\u0131na geliyorsa da, bu\u011fday, arpa, kuru \u00fcz\u00fcm, hurma ve baldan yap\u0131lan i\u00e7kiler i\u00e7in de kullan\u0131l\u0131r olmu\u015f ve yasak, sarho\u015fluk veren her \u015feyi i\u00e7ine alm\u0131\u015ft\u0131r. Hadisler bu noktada olduk\u00e7a a\u00e7\u0131kt\u0131r: “Her sarho\u015fluk veren hamrd\u0131r ve haramd\u0131r.
\n“Sarho\u015fluk veren her i\u00e7ki haramd\u0131r,” “Her sarho\u015fluk veren \u015feyi yasakl\u0131yorum.” Cuma hutbelerinden birinde Halife Hz. \u00d6mer (r.a) hamr’\u0131 “d\u00fc\u015f\u00fcnme melekesini gideren her \u015fey” olarak tan\u0131mlam\u0131\u015ft\u0131r.
\nBu ba\u011flamda Hz. Peygamber (s.a) genel ilkeyi \u015f\u00f6yle koymu\u015flard\u0131r: \u00c7o\u011fu sarho\u015fluk veren \u015feyin en az miktar\u0131 da haramd\u0131r; bir barda\u011f\u0131 sarho\u015fluk veren \u015feyin bir damlas\u0131 da haramd\u0131r…”
\nHz. Peygamber (s.a) zaman\u0131nda sarho\u015f i\u00e7in belli bir ceza yoktu. Tutuklan\u0131p mahkemeye \u00e7\u0131kar\u0131lan su\u00e7lu ayakkab\u0131larla d\u00f6v\u00fcl\u00fcr, tepiklenir, yumruklan\u0131r, \u00e7omaklan\u0131r ve k\u0131rba\u00e7lan\u0131rd\u0131. Bu su\u00e7 i\u00e7in verilen cezan\u0131n en y\u00fcksek miktar\u0131 k\u0131rk k\u0131rba\u00e7t\u0131. Hz. \u00d6mer’in (r.a) halifeli\u011finin ilk g\u00fcnlerinde de ayn\u0131 ceza uygulan\u0131yordu. Fakat o su\u00e7lar\u0131n artt\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcnce, di\u011fer sahabelere de dan\u0131\u015farak cezay\u0131 seksen k\u0131rbaca \u00e7\u0131kard\u0131.
\n\u0130mam Malik, \u0130mam Ebu Hanife ve bir rivayete g\u00f6re \u0130mam \u015eafi\u00ee de ayn\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015fteydiler. Fakat, \u0130mam Ahmed b. Hanbel ve bir ba\u015fka rivayete g\u00f6re \u0130mam \u015eafi\u00ee, i\u00e7ki i\u00e7menin cezas\u0131n\u0131n k\u0131rk k\u0131rba\u00e7 oldu\u011fu fikrindedir. Hz. Ali (r.a) de k\u0131rk k\u0131rbac\u0131 kabul etmi\u015ftir.
\n\u0130slam f\u0131kh\u0131na g\u00f6re, yasa\u011f\u0131n \u00fczerinde durmak \u0130sl\u00e2m Devleti’nin g\u00f6revidir. Nitekim, Hz. \u00d6mer (r.a) zaman\u0131nda Beni Sakif kabilesinden Ruvey\u015fid adl\u0131 bir adam\u0131n d\u00fckkan\u0131, i\u00e7inde gizlice \u015farap \u00fcretilip sat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in yak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Ba\u015fka bir seferinde ise, \u015farap satt\u0131klar\u0131 i\u00e7in bir k\u00f6y\u00fc yakt\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 88- Allah’\u0131n size r\u0131z\u0131k olarak verdiklerinden helal ve temiz olarak yiyin. Kendisine inanmakta oldu\u011funuz Allah’tan da korkup-sak\u0131n\u0131n. 89- Allah sizi, yeminlerinizdeki ‘rastgele s\u00f6ylemelerinizden, bo\u015f s\u00f6zlerden’ dolay\u0131 sorumlu […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":7561,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n