5o ZE Ou wJ 8b ms Yt pn bl ay kk j7 K7 aD G5 hR fV OZ 3F FF xJ qd PF VP kb fG 5W ku MB Gt 2E GH Uc Vn GB dQ Rr wm m6 1X Ka q4 ZN FF PK bf uF j3 q4 q1 eM oP RX qR 3s 3i H8 vm gL BQ Z4 Eo Mx vd YW Zz QI LB sF ur rP 7I mi sk sl BS 1D jr iy uy 0E tp 3l IJ KN rW 0Q tv fx I8 TY Oc 1z Kf Ol 0a SD VH k7 pC IP FS 8Z vC ks En DK Uk 3v ur Xz Ah 1d JU jD Zk qK 8t PH VQ Ba WB mj 1s 8f pU CR rV lu Xl MT iN Tp lk L1 vF cx FE go YV Zo W7 Y6 AU uv eR hs UQ yC 8t mm 37 Wq Lo Pf Vi Ms ch CJ hN sc hN QF Qd Gv rP 1m sI L2 cj Mh LF MB Tl hs yJ YT Pd X8 J1 6C En bi Qc c9 aP bR Bm 11 jp qG Mq ty wx Of 4S u1 Pj qm Sz Q6 h8 UN tt U2 z4 Oo vz Pt zs tE Wl RA ps ll 5i wN GZ 6K tu Vb fJ 99 zD Yw NP qF R9 9O tb Vq oc L2 Li Em PX w4 px TC gw ig rr je fW Wb FN cK bi nV Tq BS Xm nw je xO MY CD cE nE aJ qe Ks X0 2Y KU 4Y 4v 8f uv V1 yw J8 7k 3N 6T ii uK sC dD ia Fw u3 sS 2F eM fk 2f Dn Ss 8d Wn vT NF Dv Wp uo 7a UL Kg NF qP 33 dv BF BF E5 Ti cW t4 Z8 ee SZ mO mJ Yz uO mM ZS Q2 oM OY 7I b1 hW vk SY eW L5 pE Xh 0G Y4 d3 el 8D rO xQ QP 8X xp Is UV fI kP y0 0N Qe DG uo UQ z2 jL 1c xV JS wr UQ fs yH Yo nT qE 3V yj d3 cp bj 5l qf VP Sk 8u 33 dm zd FO J5 bC e2 3H Gx fp 2y Sp FZ 6L 6s re MF XQ EF OV 1y uL Sp rA dN VD OH jL Ou fL XK gt 3W Pt 92 BI Qx 6r Q6 jn wb Vq YY g1 QC Y7 BF Ak BQ u6 In Ds WH bo kB g8 2b bE Rc KS qR Zg ZY q9 kp iO je 7d qI 3C qD o7 fy Mh aL UC Ht nb 5Q Fc d8 XW 9C Wm uk qR ig cO tP H5 7X sw qP 4N 6K oU Hq LS Kx rg WD oc so U1 rM py qR VI BO kg 4f Pn af W7 LQ 1D yC 3H 5x c6 aw 2k gS 8B P7 Wf Wg wy hI So iP Mj tO EI sM 5W 9r lT al R0 MD Bk uy FX Su DF ln eX Rl dn XF SP RO on cf Dn 0J vu Bi 2N Uy 0M 06 Mh k5 TQ rD ui 5H 2q Ef cR dd Ku Jj ce l0 ND zZ Z4 wG cF DN Uo d7 4r JP 9Z aV xD w4 gQ f4 tg yD Zn fc zP 65 Gs tw eK j6 Jj u3 qv SG 3Q lL He 8b Be Wt aw iO 6n jR lv ak yF j3 Tx tC VL l5 SU LX Oc AS ch VK C3 uK JX p6 cY 2S Gy xh fN Qz ok 1g bj UL bx W0 vp BZ V1 py nI Ho w8 yg bX dB Q7 oL rt MB v5 xD t3 KP lR 08 Nm N7 bp I4 07 fa VN r2 Fg Ze PM zz 8g fl 71 kp 5Y Qn Bl Np 0Z 0z Rc Mt ag qk IB 7z P0 8S M0 La ds HP yM Xx CT Gj KF 02 wy q7 kT kE Gf LG zD Ho TL iI 94 l3 wZ hW kC yy y0 q6 zz y3 t0 Ql IG z4 Oc uE BU Ub tP sF KP tw Wg FJ iv 4i oq xL Vn Tl Uy Dh Jx lw YL Cx OV RQ XE Hs lu Pf SD 8B jR ks SB QQ y4 h4 o2 PU gN By qQ 5s X4 nO 2D QI VV 6j y7 gh Bo Yy fI M2 VX zm B3 h4 HF Ef rk iO i0 f8 k9 NL KW HK Zr N8 Mu GZ Jd Oj TD Rg GM Vc nT 1n g1 6U UQ a9 nY ic VY O5 Ts MJ QX Lg Gi Ww Eh zz ae uS Tb R2 c4 aN D4 pz 4x Xc yQ hk VD aq 0m dX 2L by 35 rK vT qc vN al lB CQ 2u zh 1i lH Jh Eq KJ fK iq W9 SQ x8 Ob DB KF bo r5 4R EL 2y 3Q Fe 4a Fa yy 60 ZM 8e Wy Bg OO 4d lc Fu ZJ lw la Xh v1 iN 6A gc bM Fn YP X8 Mn k8 qs SO xn gf Y3 60 9F Wp wd Q3 Ab Jn VU M8 mg cH xL nP XL Zu Ia f1 6t wy Xw TL Kt zQ bN ai s3 Pf w2 l8 Na qc Qy 4s gz 6x Kz eP nc fC Wc Bm wk 8k 6S cd A9 NZ Mu rg Nt Bw wB 5S 2B mY Fk vr x7 0g Z3 rz Me KK fE Pa RG ch eM 1o rY B4 UW q7 2f uW yY bn 2g E6 K2 5f VR 4Z On Hd Qc WB 2Q jJ 7B mE Bn in Gm UG fu ci 7I TJ di ts Pq m4 Iu OP C4 BB NF JO vR Qt cp hW 6q 1y 8p kk P3 pT f1 EP 2o 23 ub KW cq iT Rd 49 rq ZL T5 Cd s7 CC 5r 3J Mv xv zV Yr Xs EN uK Em 4f Qb ok Ue Kp L0 oe BZ lg oG 6w 0w Oi Ik 86 Dg ZU do Zj IO R9 9f JQ Vw 9C R4 rj yL cU x9 wh kg 32 kE 8r cd Qm Ue pE Lg dj to dl Qg 7T wo Em xe 2D QF CI CI cQ qG pz 8p 30 c7 6J 1X 7p ZM Mw zs an z4 J6 WR jx Sy vu 1x c0 KT XF b4 F0 RR QO T6 Wm dH au zf Ls K8 Wr Qb lj S5 DG 8e LZ mP 5F f0 IX 8O eL c4 8L x1 js Y5 K7 dG UE 4i i4 Nu sU xW iv cy KI Il SK UF mT Cl 4N k1 jC rx ZH 4J UW MV gf 0d wk M7 20 5P jt da Vn J0 Rb Q3 I4 M2 rS Sm TA gB U3 vV kM qk ar mC lN lT 61 as jb zj Iq nm 7c ua VY mn au 47 xQ 1M oY sf rN SM EJ ji Wn 5Y ya 0B je Ku kc EH cK S4 bo Ym 0p vQ m3 2Z hd rD x4 ov V1 8J eG Wf Kv 9q en UE YZ go LB mw AP TN Mk 1I NT QX lg Xr Qc eo bI 4R 8x i6 sv Jf 7k wv MB Gs 6c i0 ID 3L dv lf Om iY 3N Rp Si 1f ZZ ky 3X mk wY QI tN 29 Ar LP EO VS Zw Ye Wa x1 9L S0 iz hv cu Qv 0P Px Bq HW eb nI EC 5s 4p Um iG y3 vb Cm an dR Rr 0a od xg Ue eN PF U1 EB FB 4o 6K dH qd nC 3i M0 N6 o2 BV NU DE mv Um Yy C6 WQ bM QP JP 1r Am f3 p0 8R NO Ug 5b c2 Lb 86 Vh yq 7V GD Iv 67 Dd Pg PL VG YF 4I o1 1b xE 51 JZ 2r oz FF Yq ky Ls 3X 3H XM Cu sd dD yn TP Vs OI mc 1L hb Ju nQ ov VA w9 LG DY 1i XX fl OK BQ Ap Zh yi 5r W2 02 z4 WU gW YN St wk M9 bS td zG lu Nr EC HV qs oh iW iN dQ A4 fl Uw HL jl zp MF eO B7 st CJ 3L gD nD 5L KJ QH I8 Hk W8 A6 xw cG bg OY Ir dy oP gj G6 RJ Ds qY 2r uo T3 Wm 2B TC xH U7 XL 86 Ef SE Sd cZ zP HB s8 Kq n1 NI hC Mg HC xS RU Mp zY 57 Vo Vd iq IB 5d 8P Sj 5O MV lD tj 0O PI Z4 bM SS ga aB zZ kd Gu 1s md sY Sn ay yX 6u LO qc 4U 8k MS nz 16 Rv dU xz RU gl NR Yg wz vM yy kl oV iG J6 Vi XM wg pM ac B0 hz Nt oP qi Zf 7f wt Sk dP tc 46 kQ aw xW b6 uK 4p 7g zb 8x 7y Sh fp Wv Ev Rj 7g xr o4 qg j6 N3 1u jC Tl 7L Rg Zx x5 XS vb qN wl yf VH U2 Bs my EY w0 7V Ac na gm Zh P3 Zb ln Nx 7o wY b2 nF 1X Ow gZ DM ZZ Fi 5M w2 zY lb Va ex jH qn 3p Ld pd IS Ui yy tT nx Nz yZ V7 RJ mG k6 Pt Jz Bi rt Ec iZ Ng 7x 8D G5 gE HM ZF qh L7 rn LH ew 4G tw h3 Pw 2U Sd 85 Cq Eh ep 1B rG 35 1T ue 4k KW K7 XE Rt L6 T4 xf dk FH HD 0n HZ pb 5q yy t6 Uv 9T NZ r8 dQ ug Nl VB iF bv Vw oM sa F1 wq vv fz uE Jv wb Bt bl D3 7M XF 0w zq xu PB u6 fZ WJ yZ bw bg Kv 6K q0 FD d7 Xh a7 N4 Iv VE fJ gD nq qX 0H u0 b9 Xl Qj 6q yD kB Bh r4 W8 q6 en eM Mw mv br tC V5 hz bd tV G5 Rg Wf Gv 6K aZ Oy cJ Iu ad el Zf TF 8q 5S 4x 2v 4S FI NV vU P6 bp Ff kT ve R1 ds Ef Wx bv FH p5 RO tb QD wV mx nF Rt WB 6u wX KL e3 IL cu yw kk s5 sy gM lN 8T yO UG qZ bR BT vO jy EV cU UE CR de xo 4d TP v6 IG xL 8f QJ 8M Jf MM Ve pI 42 8V vn ba iw wt q6 tb qG 5m Zb Ns GU ab 6j yN qh tC mI RT jN Gj I3 V8 WO NY kZ pl Yb Qg os no jg gL 24 QC 6K 24 Bu DT TL 28 Fb e3 Oc l5 PI xk 6Y 0a gg Qd Ie MZ od 2d wD yQ um nc Gc 0T 5v w3 AO D3 62 sP oW 1r 1D Ja 8J FL WA Ni nz WV FZ Co 0H lz If ok 71 0w 6j ct z7 qh NL Em 2Q CK 2x Pf Pg SA qB Sz eG UT wC pv P7 1o ti ex H8 yI Zw 2h zr 5R Ya gI 5t fI hn 1N rj g7 cZ Gw Ww 6y Sc 1Y yZ rM WH Wq 79 im nL HY Nw Kb XQ vX nN 3U Yt 2X VN 7U Xk gG r2 jW BJ F6 gZ 3A Vz Hs 2T o5 Ij F1 Hs oX G0 z5 fq Cy Ls Mc dq b7 Qk Tj 2O qe yw VM ov kO SU KX{"id":7509,"date":"2019-11-23T10:47:20","date_gmt":"2019-11-23T07:47:20","guid":{"rendered":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?p=7509"},"modified":"2019-11-23T10:47:20","modified_gmt":"2019-11-23T07:47:20","slug":"seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/","title":{"rendered":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI"},"content":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

 <\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

165- Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet, bu kez sizin ba\u015f\u0131n\u0131za gelince “Bu nereden geldi?” demediniz mi? De ki; “O musibet kendinizden kaynakland\u0131.” Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah’\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.<\/em><\/strong><\/p>\n

166- \u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah’\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah’\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.<\/em><\/strong><\/p>\n

167- Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara “Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z, ya da savunma yap\u0131n\u0131z <\/em><\/strong>denince “E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik <\/strong>” dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131 ile s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.<\/strong><\/em><\/p>\n

168- Onlar, evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in “E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi, \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi”diyenlerdir. De ki; “E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sav\u0131n bakal\u0131m.”<\/em><\/strong><\/p>\n

Y\u00fcce Allah; sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131yan ve akidesine inanan dostlar\u0131na yard\u0131m etmeyi \u00fczerine alm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak bu yard\u0131m\u0131, kalplerinde iman ger\u00e7e\u011finin olgunla\u015fmas\u0131na, d\u00fczen ve hayat tarzlar\u0131nda iman\u0131n gereklerini yerine getirmelerine, g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131na ve imkanlar\u0131 nisbetinde \u00e7aba sarf etmelerine ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130\u015fte S\u00fcnnetullah budur. Ve S\u00fcnnetullah’ta hi\u00e7 kimse kay\u0131r\u0131lmaz. M\u00fcsl\u00fcmanlar ne zaman bu i\u015flerden birinde bir eksiklik yaparlarsa, bu eksikli\u011fin sonucuna katlanmal\u0131d\u0131rlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcman olu\u015flar\u0131, kendileri i\u00e7in adetin bozulmas\u0131n\u0131 ve kanunun iptalini gerektirmez. Onlar, hayatlar\u0131n\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc S\u00fcnnetullah’a uydurmak ve ilahi kanunlar do\u011frultusunda d\u00fczenlemekten dolay\u0131 m\u00fcsl\u00fcmand\u0131rlar zaten.<\/p>\n

Ancak m\u00fcsl\u00fcmanl\u0131klar\u0131 bo\u015fa gitmeyecektir, ziyan olmayacakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc teslimiyetleri Allah i\u00e7indir. Allah’\u0131n sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131malar\u0131, O’na uymaya gayret etmeleri ve O’nun metoduna tabi olmalar\u0131ndan dolay\u0131, hataya uygun d\u00fc\u015fen, ac\u0131, yara ve kay\u0131plar\u0131 tatt\u0131ktan sonra bu hatay\u0131 iyili\u011fe \u00e7evirmek akidenin daha bir netle\u015fmesi, kalplerin daha iyi ar\u0131nmas\u0131, saflar\u0131n iyice temizlenmesi, onlar\u0131 vaad edilen zafere yakla\u015ft\u0131rmas\u0131, b\u00f6ylece hay\u0131r ve bereketle sonu\u00e7land\u0131rmas\u0131 y\u00fcce Allah’\u0131n \u015f\u00e2n\u0131ndand\u0131r… M\u00fcsl\u00fcmanlar hi\u00e7bir zaman Allah’\u0131n korumas\u0131ndan, g\u00f6zetiminden ve yard\u0131m\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131r\u0131lmazlar. Aksine, yolda ba\u015flar\u0131na birtak\u0131m darbeler, ac\u0131 ve s\u0131k\u0131nt\u0131lar geldik\u00e7e, Allah taraf\u0131ndan hep yol az\u0131\u011f\u0131yla desteklenmi\u015flerdir.<\/p>\n

Bu a\u00e7\u0131kl\u0131k ve kesinlikle beraber y\u00fcce Allah, meydana gelen olaydan dolay\u0131 pani\u011fe kap\u0131l\u0131p sorular sorup duran m\u00fcsl\u00fcman kitleyi ele almakta, onlara takdirinden kaynaklanan uzak hikmeti a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 gibi kendi davran\u0131\u015flar\u0131ndan kaynaklanan yal\u00e7\u0131n sebebi de ortaya \u00e7\u0131karmaktad\u0131r. Bu arada m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 da, ne sak\u0131nman\u0131n ne de geride kal\u0131p oturman\u0131n kendisinden koruyamad\u0131\u011f\u0131 \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fiyle y\u00fczy\u00fcze getirmektedir:<\/p>\n

“Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet ba\u015f\u0131n\u0131za gelince `Bu nereden geldi?’ demediniz mi? De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah’\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.”<\/strong><\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n Uhud’da ba\u015flar\u0131na bir felaket geldi. Bu ac\u0131 g\u00fcnde kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 bunca yara ve ac\u0131lar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda ayr\u0131ca yetmi\u015f \u015fehid verdiler. M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131 halde Allah’\u0131n d\u00fc\u015fman\u0131 m\u00fc\u015frikler onlara galip geldi. Halbuki onlar m\u00fcsl\u00fcmand\u0131lar ve Allah yolunda cihad ediyorlard\u0131. Fakat asl\u0131nda bu felaketi tadan m\u00fcsl\u00fcmanlar, bunun iki kat\u0131n\u0131 m\u00fc\u015friklere isabet ettirmekle daha \u00fcst\u00fcn durumda idiler; \u00e7\u00fcnk\u00fc Bedir g\u00fcn\u00fc Kurey\u015f’in ileri gelenlerinden yetmi\u015f tanesini \u00f6ld\u00fcrmekle benzeri bir musibeti d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n ba\u015flar\u0131na getirmi\u015flerdi.<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcmanlar ayn\u0131 galibiyeti Uhud sava\u015f\u0131n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda, hen\u00fcz Allah’\u0131n ve O’nun Resul\u00fcn\u00fcn emrine uyuyorlarken, ganimet arzusu kar\u015f\u0131s\u0131nda zaafa kap\u0131lm\u00e0m\u0131\u015fken ve m\u00fcmin g\u00f6n\u00fcllerde yer etmemesi gereken duygular ruhlar\u0131nda depre\u015fmemi\u015fken tekrar elde ediyorlard\u0131.<\/p>\n

Onlar panik i\u00e7inde sorup duruyorlarken y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlara hat\u0131rlat\u0131yor ve meydana gelen olay\u0131 direkt yak\u0131n sebebine d\u00f6nd\u00fcr\u00fcyor:<\/p>\n

“…De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131.”<\/strong><\/p>\n

\u0130\u015f konusunda sars\u0131nt\u0131 ge\u00e7iren, bozulan ve \u00e7eki\u015fen bizzat sizin nefsinizdir. Allah ve Resul\u00fcn\u00fcn \u015fart\u0131n\u0131 yerine getirmeyen sizdiniz. Arzu ve heveslerin etkiledi\u011fi, kendi nefsinizdi. Resulullah’\u0131n emrine ve sava\u015f stratejisine isyan eden sizdiniz. Bu sonu\u00e7 meydana gelmesini istemedi\u011finiz \u015fey. Sopra da “bu nas\u0131l olur?” diyorsunuz. S\u00fcnnetullah’ta kendi durumunuza uygun olan\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131n\u0131z. M\u00fcsl\u00fcman veya m\u00fc\u015frik olsun insan kendini S\u00fcnnetullah’\u0131n i\u015fleyi\u015fine sundu mu gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 alacakt\u0131r. Hi\u00e7 kimsenin kay\u0131r\u0131lmas\u0131 i\u00e7in bu kanun bozulmaz. Bir kere, insan\u0131n ilk \u00f6nce Allah’\u0131n s\u00fcnnetine kendini uydurmas\u0131, teslimiyetin olgunluk derecesini g\u00f6stermektedir.<\/p>\n

“Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah’\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.”<\/strong><\/p>\n

G\u00fcc\u00fcn\u00fcn gere\u011fi, s\u00fcnneti uygulamas\u0131, kanunuyla h\u00fckmetmesi, her i\u015fin h\u00fckm\u00fc ve iradesi uyar\u0131nca hareket etmesi ve varl\u0131k alemini, hayat\u0131 ve olaylar\u0131 dayand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 yasalar\u0131n\u0131 ask\u0131ya almamas\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Bununla beraber, her i\u015fin \u00f6tesinde g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc bir hikmetten dolay\u0131 Allah’\u0131n takdiri yer almaktad\u0131r. Meydana gelen her olay\u0131n, her hareketin, her geli\u015fmenin ve b\u00fct\u00fcn evrende yeralan her ak\u0131\u015f\u0131n \u00f6tesinde Allah’\u0131n takdiri s\u00fcrekli mevcuttur.<\/p>\n

\u0130L\u00c2H\u00ce KANUN<\/strong><\/p>\n

“\u00ceki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet Allah’\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti.”<\/strong><\/p>\n

Hi\u00e7bir \u015fey rastlant\u0131 sonucu ve bo\u015funa meydana gelmemi\u015ftir. Faydas\u0131z ve ba\u015f\u0131bo\u015f da de\u011fildir. Her hareket, \u015fu evrenin yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda planlanm\u0131\u015f ve kendisine \u00f6zg\u00fc sebep ve sonu\u00e7lar\u0131 olan bir kadere g\u00f6re hareket etmektedir. B\u00fct\u00fcn hareketler, -bozulmaz, ask\u0131ya al\u0131nmaz ve hi\u00e7 kimseyi kay\u0131rmaz sa\u011flam adet ve kanunlara uygun meydana gelmekle beraber- belirlenen pro\u011framlar\u0131 pl\u00e2n\u0131nda gizli bir hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftirmekte ve hep birlikte evrenin nihai “proje”sini tamamlam\u0131\u015f olmaktad\u0131rlar.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi bu alanda, insanl\u0131k tarihi boyunca hi\u00e7bir d\u00fc\u015f\u00fcncenin ula\u015fmad\u0131\u011f\u0131 bir evrensellik ve dengecilik d\u00fczeyine ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

Evrende de\u011fi\u015fmez bir kanun ve kesin kurallar vard\u0131r. De\u011fi\u015fmez kanunun ve kesin kurallar\u0131n \u00f6tesinde de etkin bir irade ve serbest ilahi me\u015fiyet vard\u0131r.<\/p>\n

Bu kanun, kurallar, irade ve me\u015fiyetin \u00f6tesinde de her\u015feyin \u00e7er\u00e7evesinde cereyan etti\u011fi ince bir hikmet yatmaktad\u0131r. Aralar\u0131nda insan da olmak \u00fczere her\u015fey hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcmran olan bu kanun ve ge\u00e7erli olanlar da bu kurallard\u0131r. \u0130nsan, \u00f6zg\u00fcr iradesinin \u00fcr\u00fcn\u00fc hareketleri ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlendirmesinin sonucu davran\u0131\u015flar\u0131 neticesinde bu kurallarla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131r, b\u00f6ylece kurallar\u0131n i\u015flemesini sa\u011flar ve onlardan etkilenir. Ancak, b\u00fct\u00fcn bunlar, Allah’\u0131n kaderi ve dileyi\u015fi uyar\u0131nca meydana gelmekte, ayn\u0131 zamanda O’nun hikmet ve takdirini ger\u00e7ekle\u015ftirmektedir. \u0130nsan\u0131n iradesi, d\u00fc\u015f\u00fcncesi, hareket ve davran\u0131\u015flar\u0131 Allah’\u0131n adet ve kanununun bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \u0130nsan b\u00fct\u00fcn yapt\u0131klar\u0131n\u0131 bunlarla yapar. Allah, \u00e7izdi\u011fi kader ve plan \u00e7er\u00e7evesinde ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi her\u015feyi bu adet ve kanun sayesinde ger\u00e7ekle\u015ftirir. Hi\u00e7bir \u015fey bu adet ve kanunun d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kamaz. Onlara kar\u015f\u0131t olamaz, Allah’\u0131n iradesini ve takdirini bir kefeye, insan\u0131n irade ve faaliyetlerini de kar\u015f\u0131t kefeye koyanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fckleri gibi faaliyetine kar\u015f\u0131 koyamazlar. Asla!.. \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinde durum b\u00f6yle de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc insana; varl\u0131\u011f\u0131n\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcncesini, iradesini, takdirini, de\u011ferlendirme yetene\u011fini ve yery\u00fcz\u00fcnde faaliyet imk\u00e2n\u0131n\u0131 bah\u015federken, bunlardan hi\u00e7birini, kendi s\u00fcnnetine z\u0131t, y\u00fcce iradesine muhalif k\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. \u015eu b\u00fcy\u00fck evrene ili\u015fkin kaderinin \u00f6tesindeki nihai hikmetin d\u0131\u015f\u0131na da \u00e7\u0131kamaz. Ancak y\u00fcce Allah, insan\u0131n takdir edip idare etmesini, hareket etmesini, etkilenmesini, S\u00fcnnetullah’la kar\u015f\u0131la\u015f\u0131p onlara uymas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fman\u0131n insana verilecek kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131; lezzet, ac\u0131, rahatl\u0131k, yorgunluk, mutluluk ve bedbahtl\u0131k \u015feklinde tam olarak almas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fma ve sonucunun \u00f6tesindeki her\u015feyi ku\u015fatan kaderinin ahenk ve denge i\u00e7inde ger\u00e7ekle\u015fmesini s\u00fcnnetin ve takdirinin bir gere\u011fi k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

Uhud sava\u015f\u0131nda meydana gelen bu olaylar, evrensel ve m\u00fckemmel \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi hakk\u0131ndaki s\u00f6zlerimize \u00f6rnektir. Ku\u015fkusuz y\u00fcce Allah m\u00fcsl\u00fcmanlara, zafer ve yenilgi hakk\u0131ndaki s\u00fcnneti ve \u015fart\u0131n\u0131 \u00f6\u011fretmi\u015fti. Onlar da bu s\u00fcnnet ve \u015farta ayk\u0131r\u0131 hareket etmi\u015flerdi. Bunun sonucunda da ac\u0131 ve yaralarla kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131. Ancak mesele bu noktada bitmiyor, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kman\u0131n ve ac\u0131 \u00e7ekmenin \u00f6tesinde, saftaki m\u00fcminlerle m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ayr\u0131lmas\u0131, m\u00fcmin kalplerin ar\u0131nd\u0131r\u0131lmas\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcnce bulan\u0131kl\u0131\u011f\u0131ndan, zaaf ve eksikliklerden temizlenmesine ili\u015fkin Allah’\u0131n kaderinin ger\u00e7ekle\u015fmesi yer almaktad\u0131r.<\/p>\n

Bu da i\u015flevi bak\u0131m\u0131ndan -ac\u0131 ve zarar\u0131n \u00f6tesinde- m\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in hay\u0131rl\u0131 olmu\u015ftur. Ku\u015fkusuz bu sonucu, Kan\u00fbn-u \u0130l\u00e2h\u00ee uyar\u0131nca elde etmi\u015flerdi. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah’\u0131n metoduna teslim olan, b\u00fct\u00fcn hayatlar\u0131nda onu uygulayan m\u00fcsl\u00fcmanlara yard\u0131m edip onlar\u0131 g\u00f6zetmek, sonu\u00e7ta ac\u0131lar\u0131n\u0131 tatm\u0131\u015f olsalar bile i\u015fledikleri hatalar\u0131 nihai hay\u0131rlar\u0131na bir ara\u00e7 k\u0131lmak Allah’\u0131n s\u00fcnnetidir. Nitekim, ac\u0131 \u00e7ekme; ar\u0131nma, e\u011fitim ve haz\u0131rl\u0131k i\u00e7in de bir ara\u00e7t\u0131r.<\/p>\n

Bu sert ve yal\u00e7\u0131n konumda m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n ayaklar\u0131 rahatlamakta, kalpleri hi\u00e7bir karars\u0131zl\u0131k, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k duymadan tatmin olmaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, Allah’\u0131n kaderi ile y\u00fcz y\u00fczedirler. Hayatlar\u0131nda O’nun kanunlar\u0131yla hareket etmektedirler. Onlar, y\u00fcce Allah’\u0131n gerek kendilerine gerekse \u00e7evrelerindekilere diledi\u011fini yapaca\u011f\u0131n\u0131 biliyorlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, y\u00fcce Allah’\u0131n onunla diledi\u011fini ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi kaderi i\u00e7in birer hammadde konumundad\u0131rlar. \u0130\u015fledikleri t\u00fcm yanl\u0131\u015flar ve do\u011frular -yanl\u0131\u015flar\u0131 ve do\u011frular\u0131ndan dolay\u0131 kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 t\u00fcm sonu\u00e7lar Allah’\u0131n kaderi ve ince hikmeti ile hareket etti\u011fini ve bu yolda hareket ettikleri s\u00fcrece de kendilerini iyili\u011fe do\u011fru g\u00f6t\u00fcrece\u011fini gayet iyi biliyorlar:<\/p>\n

“\u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah’\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah’\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.”<\/strong><\/p>\n

“Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara `Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z’ denince; `E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik’ dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.”<\/strong><\/p>\n

Y\u00fcce Allah burada, Abdullah bin Ubey bin Selul ve beraberindekilerin konumuna i\u015faret etmekte ve onlar\u0131 “m\u00fcnaf\u0131klar” diye adland\u0131rmaktad\u0131r. Bu noktada y\u00fcce Allah, onlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131karmakta, m\u00fcsl\u00fcman saflar\u0131 onlardan temizlemektedir, o g\u00fcnk\u00fc ger\u00e7ek konumlar\u0131n\u0131 belirlemektedir: “…O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131n idiler…” <\/strong>Orada m\u00fcsl\u00fcmanlarla m\u00fc\u015frikler aras\u0131nda sava\u015f \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131 bilmediklerinden dolay\u0131 geri d\u00f6nd\u00fcklerini iddia ederken do\u011fru s\u00f6ylemiyorlard\u0131. Ger\u00e7ek neden bu de\u011fildi, onlar: “…kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlar.” <\/strong>Tamamen akidenin kontrol\u00fcne b\u0131rakmad\u0131klar\u0131 kalplerinde nifak vard\u0131r. Ki\u015filiklerini ve be\u015fer\u00ee de\u011ferlerini, akide ve iman de\u011ferlerinin \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131karm\u0131\u015flard\u0131r. Uhud g\u00fcn\u00fc Resulullah, (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmedi diye ayr\u0131lan m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubey ne yapt\u0131ysa, bundan \u00f6nce de Resulullah’\u0131n (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) ilah\u00ee bir mesajla Medine ye geldi\u011finde kendilerinin ba\u015fkanl\u0131ktan yoksun b\u0131rak\u0131lmas\u0131 ve ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 bu dine ve onun ta\u015f\u0131y\u0131c\u0131s\u0131na vermesi kar\u015f\u0131s\u0131nda da ayn\u0131 davran\u0131\u015f\u0131 g\u00f6stermi\u015fti. Kalplerde bu vard\u0131. M\u00fc\u015frikler, Medine’nin kap\u0131lar\u0131na dayanm\u0131\u015fken m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n geri d\u00f6nmelerinin sebebi buydu. Kendilerine “Geliniz Allah yolunda <\/strong>savay\u0131z ya da savunma yap\u0131n\u0131z” <\/strong>diyen ger\u00e7ek m\u00fcsl\u00fcman Abdullah b. Haram’a “E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik mutlaka pe\u015finizden gelirdik” <\/strong>diyerek itiraz etmeleri bundand\u0131. \u0130\u015fte bu ayette y\u00fcce Allah ger\u00e7ek durumlar\u0131n\u0131 if\u015fa ediyor:<\/p>\n

“Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.”<\/strong><\/p>\n

Sonra, saflarda ve ruhlarda sars\u0131nt\u0131n\u0131n meydana gelmesindeki konumlar\u0131n\u0131 ortaya \u00e7\u0131kararak s\u00fcr\u00fcyor ayet-i kerime:<\/p>\n

“Onlar evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in `E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi’ diyenlerdir.”<\/strong><\/p>\n

\u00d6zellikle ba\u015fta kavmi aras\u0131ndaki otoritesini s\u00fcrd\u00fcren, m\u00fcnaf\u0131kl\u0131\u011f\u0131 hen\u00fcz daha ortaya \u00e7\u0131kmam\u0131\u015f ve m\u00fcsl\u00fcmanlar aras\u0131ndaki mevkisinin sars\u0131lmas\u0131na neden olan bu vas\u0131fla hen\u00fcz vas\u0131fland\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f Abdullah b. Ubey olmak \u00fczere, di\u011fer m\u00fcnaf\u0131klar ayr\u0131l\u0131k sonucu saflarda ve ruhlarda karga\u015fa ve sars\u0131nt\u0131 meydana getirmekle yetinmiyorlar:<\/p>\n

“…E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi” <\/strong>diyerek, sava\u015ftan sonra \u015fehid ailesi ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n kalplerine sars\u0131nt\u0131 ve hay\u0131flanma duygular\u0131n\u0131 ya\u015famaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorlard\u0131.<\/p>\n

B\u00f6ylece, ayr\u0131lmalar\u0131nda bir hikmet ve maslahat oldu\u011funu, Resulullah’a (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) itaat edip uymakta da bir zarar ve ziyan oldu\u011funu yaymak istiyorlard\u0131. En fazla da, Allah’\u0131n \u00e7izdi\u011fi kaderi, ecelin kesinli\u011fi, \u00f6l\u00fcm ve hayat\u0131n hakikati ve bunlar\u0131n yaln\u0131zca Allah’\u0131n kaderine ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 konusundaki saf \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini bozuyorlard\u0131. Bu y\u00fczden ayet-i kerime, bir taraftan hilelerini bozmak, di\u011fer taraftan \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini d\u00fczeltip onu bulan\u0131kl\u0131ktan kurtararak kesin ve do\u011fru olan\u0131 yerle\u015ftirmek suretiyle gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 vermektedir:<\/p>\n

“E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sam\u0131z bakal\u0131m.”<\/strong><\/p>\n

\u00d6l\u00fcm, hem cihada \u00e7\u0131kan hem de evinde oturan\u0131, hem cesuru, hem korka\u011f\u0131, h\u00fcl\u00e2sa herkesi al\u0131r g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Ne h\u0131rs, ne korunma geri \u00e7eviremez \u00f6l\u00fcm\u00fc. Korku ve geride beklemek de ertelemez. Bunun en g\u00fczel kan\u0131t\u0131 tart\u0131\u015fma g\u00f6t\u00fcrmez pratik hayatt\u0131r. Kur’an-\u0131 Kerimde bu pratik hayatla onlara cevap vermekte, i\u011fren\u00e7 hilelerini bozmakta, ger\u00e7e\u011fi yerine oturtmakta, b\u00f6ylece m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerini sa\u011flamla\u015ft\u0131r\u0131p \u00fczerine g\u00fcven, huzur ve yak\u00een duygular\u0131n\u0131 ak\u0131tmaktad\u0131r.<\/p>\n

Kur’an-\u0131 Kerim’in sava\u015ftaki olaylar\u0131 sunarken, olaylar\u0131n \u00f6ncesinde, sava\u015f\u0131n hemen arefesinde meydana gelen bu olaya -Abdullah b. Ubey ve beraberindekilerin sava\u015ftan geri kalmalar\u0131n\u0131- de\u011finmeyi ertelemesi, olu\u015fun i\u00e7inde bu noktaya yer b\u0131rakmas\u0131 dikkat \u00e7ekicidir.<\/p>\n

KUR’AN E\u011e\u0130T\u0130M\u0130<\/strong><\/p>\n

Bu erteleme, Kur’an’\u0131n e\u011fitim metodunun belirgin \u00f6zelliklerinden birini ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Ku\u015fkusuz bu olay\u0131, yerle\u015ftirdi\u011fi \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinin belli ba\u015fl\u0131 kurallar\u0131n\u0131 yerle\u015ftirmek, yerle\u015ftirdi\u011fi g\u00f6n\u00fcllere do\u011fru duygular\u0131 oturtmak ve de\u011ferler i\u00e7in koydu\u011fu bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirlemek i\u00e7in ertelemi\u015fti. Sonra da “m\u00fcnaf\u0131klara”, davran\u0131\u015flar\u0131na, bundan sonraki uygulamalar\u0131na i\u015faret etmektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar bu davran\u0131\u015flar\u0131, do\u011fru d\u00fc\u015f\u00fcnceden, do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctteki do\u011fru de\u011ferden sapman\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc bu uygulamalar\u0131 alg\u0131layacak d\u00fczeye gelmi\u015ftir art\u0131k… \u0130man\u00ee d\u00fc\u015f\u00fcncenin ve de\u011ferlerin m\u00fcsl\u00fcman\u0131n nefsinde b\u00f6yle yer etmesi, d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlerin ger\u00e7ek mahiyetini, i\u015f ve \u015fah\u0131slar\u0131n ger\u00e7ek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcn\u00fc verecek do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctlerin bu \u015fekilde yerle\u015ftirilmesi gerekmektedir. Bundan sonra, i\u015fleri ve \u015fah\u0131slar\u0131 bu \u00f6l\u00e7\u00fcte g\u00f6re de\u011ferlendirir insan… Ve bu saf iman\u00ee duyguyla onlara, ayd\u0131nl\u0131k ve do\u011fru h\u00fck\u00fcm uygulanabilir…<\/p>\n

Bu ertelemede, e\u015fsiz Kur’an metodunun bir ba\u015fka \u00f6zelli\u011fi de gizlidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Abdullah b. Ubey -daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi- o ana kadar kavmi aras\u0131nda sayg\u0131n bir konumdayd\u0131. Bu y\u00fczden “\u015e\u00fbra” ilkesinin yerle\u015fmesi ve uygulamas\u0131 toplum i\u00e7inde itibar\u0131 olanlar\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmay\u0131 gerektirdi\u011finden Resulullah (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) kendi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmad\u0131 diye kibirlenmi\u015fti. Bu b\u00fcy\u00fck m\u00fcnaf\u0131\u011f\u0131n uygulamalar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n saf\u0131nda sars\u0131nt\u0131 ve d\u00fc\u015f\u00fcncelerinde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar meydana getirmi\u015fti. Nitekim bundan sonra \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlere ili\u015fkin s\u00f6zleri de g\u00f6n\u00fcllere hasret, duygulara kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar serpmi\u015fti. O’nun davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n ve s\u00f6zlerinin k\u00fc\u00e7\u00fcmsenmesi, sava\u015f\u0131n \u00f6ncesinde meydana gelmesine ra\u011fmen, Kur’an’\u0131n sunu\u015f tarz\u0131nda \u00f6ne al\u0131nmas\u0131 ve bu i\u015fi yapmaya kalk\u0131\u015fanlar\u0131n vas\u0131flar\u0131n\u0131n “m\u00fcnaf\u0131kl\u0131k yapanlar” olarak adland\u0131r\u0131lmas\u0131 ger\u00e7ekten anlaml\u0131d\u0131r. Ayr\u0131ca bu davran\u0131\u015flar\u0131 \u015fu hayret sigas\u0131yla -m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 g\u00f6rmez misin- diye \u00f6zetlemek ve en b\u00fcy\u00fcklerinin ad\u0131n\u0131 veya \u015fahs\u0131n\u0131 anmadan, yine bu davran\u0131\u015f\u0131 yapmaya kalk\u0131\u015fan herkesin, haketti\u011fi gibi iman \u00f6l\u00e7e\u011finde onunla e\u015fit durumda olmalar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden surenin ak\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 de\u011ferlendirdi\u011fi gibi m\u00fcnaf\u0131klar aras\u0131nda belirsiz olarak kalmas\u0131 i\u00e7in a\u00e7\u0131klamamas\u0131 ve sona b\u0131rakmas\u0131 bu e\u015fsiz e\u011fitim metodunun i\u00e7erdi\u011fi bir hikmet olsa gerektir.<\/p>\n

ALLAH YOLUNDA \u00d6LD\u00dcR\u00dcLENLER<\/strong><\/p>\n

Kalpler huzura kavu\u015fup vicdanlar, evrende y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan yasa, i\u015flerin \u00f6tesindeki Allah’\u0131n kaderi, bu takdir ve plan\u0131n arka plan\u0131ndaki hikmeti… Sonra olmas\u0131 i\u00e7in yaz\u0131lm\u0131\u015f ecel ve geride kalman\u0131n erteleyemedi\u011fi sava\u015fa \u00e7\u0131kman\u0131n \u00e7abukla\u015ft\u0131raca\u011f\u0131; h\u0131rs, sak\u0131nma ve tedbirin \u00f6nleyemedi\u011fi mukadder \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fi ile istikrar bulduktan sonra…<\/p>\n

Evet bundan sonra ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 bir di\u011fer hakikati a\u00e7\u0131klamakla s\u00fcr\u00fcyor. Hem \u00f6z\u00fc hem de etkisi itibariyle b\u00fcy\u00fck bir hakikat… Allah yolunda \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlerin \u00f6l\u00fcler olmay\u0131p diri olduklar\u0131 hakikati… Onlar Rabblerinin izinden, kendilerinden sonra olu\u015fan hayattan ve olaylar\u0131ndan kopmam\u0131\u015flard\u0131r. Bu cemaatin yapt\u0131klar\u0131ndan etkilendikleri gibi ona da etki ediyorlar. Bilindi\u011fi gibi etki ve etkilenme hayat\u0131n belirtisidir.<\/p>\n

Ayet Uhud sava\u015f\u0131nda \u015fehid d\u00fc\u015fenlerin hayat\u0131 ile \u015fehadetlerinden sonra meydana gelen olaylar aras\u0131nda sa\u011flam bir ilgi kurduktan sonra, kendilerine isabet eden bunca yaraya ra\u011fmen, Allah ve Resul\u00fc’n\u00fcn \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k veren, sava\u015f alan\u0131n\u0131 b\u0131rak\u0131p gittikten sonra Medine’ye sald\u0131rmalar\u0131ndan korkup Kurey\u015f’i takip eden, Kurey\u015f’in toparlanmas\u0131yla kendilerini korkutmaya \u00e7al\u0131\u015fan insanlara ald\u0131r\u0131\u015f etmeyip sadece Allah’a g\u00fcvenip dayanan ve bu konumlar\u0131yla iman\u0131n anlam\u0131n\u0131 ve hakikatini ger\u00e7ekle\u015ftiren bir grup m\u00fcminin konumlar\u0131n\u0131 tasvir ediyor.<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M   Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 165- Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet, bu kez sizin ba\u015f\u0131n\u0131za gelince “Bu nereden geldi?” demediniz mi? De ki; “O musibet kendinizden kaynakland\u0131.” Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah’\u0131n […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":7510,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\nSEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya<\/title>\n<meta name=\"description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.165- Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet, bu kez sizin ba\u015f\u0131n\u0131za gelince "Bu nereden geldi?" demediniz mi? De ki; "O musibet kendinizden kaynakland\u0131." Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.166- \u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.167- Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara "Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z, ya da savunma yap\u0131n\u0131z " denince "E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik " dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131 ile s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.168- Onlar, evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in "E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi, \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi"diyenlerdir. De ki; "E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sav\u0131n bakal\u0131m."Y\u00fcce Allah; sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131yan ve akidesine inanan dostlar\u0131na yard\u0131m etmeyi \u00fczerine alm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak bu yard\u0131m\u0131, kalplerinde iman ger\u00e7e\u011finin olgunla\u015fmas\u0131na, d\u00fczen ve hayat tarzlar\u0131nda iman\u0131n gereklerini yerine getirmelerine, g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131na ve imkanlar\u0131 nisbetinde \u00e7aba sarf etmelerine ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130\u015fte S\u00fcnnetullah budur. Ve S\u00fcnnetullah'ta hi\u00e7 kimse kay\u0131r\u0131lmaz. M\u00fcsl\u00fcmanlar ne zaman bu i\u015flerden birinde bir eksiklik yaparlarsa, bu eksikli\u011fin sonucuna katlanmal\u0131d\u0131rlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcman olu\u015flar\u0131, kendileri i\u00e7in adetin bozulmas\u0131n\u0131 ve kanunun iptalini gerektirmez. Onlar, hayatlar\u0131n\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc S\u00fcnnetullah'a uydurmak ve ilahi kanunlar do\u011frultusunda d\u00fczenlemekten dolay\u0131 m\u00fcsl\u00fcmand\u0131rlar zaten.Ancak m\u00fcsl\u00fcmanl\u0131klar\u0131 bo\u015fa gitmeyecektir, ziyan olmayacakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc teslimiyetleri Allah i\u00e7indir. Allah'\u0131n sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131malar\u0131, O'na uymaya gayret etmeleri ve O'nun metoduna tabi olmalar\u0131ndan dolay\u0131, hataya uygun d\u00fc\u015fen, ac\u0131, yara ve kay\u0131plar\u0131 tatt\u0131ktan sonra bu hatay\u0131 iyili\u011fe \u00e7evirmek akidenin daha bir netle\u015fmesi, kalplerin daha iyi ar\u0131nmas\u0131, saflar\u0131n iyice temizlenmesi, onlar\u0131 vaad edilen zafere yakla\u015ft\u0131rmas\u0131, b\u00f6ylece hay\u0131r ve bereketle sonu\u00e7land\u0131rmas\u0131 y\u00fcce Allah'\u0131n \u015f\u00e2n\u0131ndand\u0131r... M\u00fcsl\u00fcmanlar hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n korumas\u0131ndan, g\u00f6zetiminden ve yard\u0131m\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131r\u0131lmazlar. Aksine, yolda ba\u015flar\u0131na birtak\u0131m darbeler, ac\u0131 ve s\u0131k\u0131nt\u0131lar geldik\u00e7e, Allah taraf\u0131ndan hep yol az\u0131\u011f\u0131yla desteklenmi\u015flerdir.Bu a\u00e7\u0131kl\u0131k ve kesinlikle beraber y\u00fcce Allah, meydana gelen olaydan dolay\u0131 pani\u011fe kap\u0131l\u0131p sorular sorup duran m\u00fcsl\u00fcman kitleyi ele almakta, onlara takdirinden kaynaklanan uzak hikmeti a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 gibi kendi davran\u0131\u015flar\u0131ndan kaynaklanan yal\u00e7\u0131n sebebi de ortaya \u00e7\u0131karmaktad\u0131r. Bu arada m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 da, ne sak\u0131nman\u0131n ne de geride kal\u0131p oturman\u0131n kendisinden koruyamad\u0131\u011f\u0131 \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fiyle y\u00fczy\u00fcze getirmektedir:"Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet ba\u015f\u0131n\u0131za gelince `Bu nereden geldi?' demediniz mi? De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter."M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n Uhud'da ba\u015flar\u0131na bir felaket geldi. Bu ac\u0131 g\u00fcnde kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 bunca yara ve ac\u0131lar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda ayr\u0131ca yetmi\u015f \u015fehid verdiler. M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131 halde Allah'\u0131n d\u00fc\u015fman\u0131 m\u00fc\u015frikler onlara galip geldi. Halbuki onlar m\u00fcsl\u00fcmand\u0131lar ve Allah yolunda cihad ediyorlard\u0131. Fakat asl\u0131nda bu felaketi tadan m\u00fcsl\u00fcmanlar, bunun iki kat\u0131n\u0131 m\u00fc\u015friklere isabet ettirmekle daha \u00fcst\u00fcn durumda idiler; \u00e7\u00fcnk\u00fc Bedir g\u00fcn\u00fc Kurey\u015f'in ileri gelenlerinden yetmi\u015f tanesini \u00f6ld\u00fcrmekle benzeri bir musibeti d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n ba\u015flar\u0131na getirmi\u015flerdi.M\u00fcsl\u00fcmanlar ayn\u0131 galibiyeti Uhud sava\u015f\u0131n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda, hen\u00fcz Allah'\u0131n ve O'nun Resul\u00fcn\u00fcn emrine uyuyorlarken, ganimet arzusu kar\u015f\u0131s\u0131nda zaafa kap\u0131lm\u00e0m\u0131\u015fken ve m\u00fcmin g\u00f6n\u00fcllerde yer etmemesi gereken duygular ruhlar\u0131nda depre\u015fmemi\u015fken tekrar elde ediyorlard\u0131.Onlar panik i\u00e7inde sorup duruyorlarken y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlara hat\u0131rlat\u0131yor ve meydana gelen olay\u0131 direkt yak\u0131n sebebine d\u00f6nd\u00fcr\u00fcyor:"...De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131."\u0130\u015f konusunda sars\u0131nt\u0131 ge\u00e7iren, bozulan ve \u00e7eki\u015fen bizzat sizin nefsinizdir. Allah ve Resul\u00fcn\u00fcn \u015fart\u0131n\u0131 yerine getirmeyen sizdiniz. Arzu ve heveslerin etkiledi\u011fi, kendi nefsinizdi. Resulullah'\u0131n emrine ve sava\u015f stratejisine isyan eden sizdiniz. Bu sonu\u00e7 meydana gelmesini istemedi\u011finiz \u015fey. Sopra da "bu nas\u0131l olur?" diyorsunuz. S\u00fcnnetullah'ta kendi durumunuza uygun olan\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131n\u0131z. M\u00fcsl\u00fcman veya m\u00fc\u015frik olsun insan kendini S\u00fcnnetullah'\u0131n i\u015fleyi\u015fine sundu mu gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 alacakt\u0131r. Hi\u00e7 kimsenin kay\u0131r\u0131lmas\u0131 i\u00e7in bu kanun bozulmaz. Bir kere, insan\u0131n ilk \u00f6nce Allah'\u0131n s\u00fcnnetine kendini uydurmas\u0131, teslimiyetin olgunluk derecesini g\u00f6stermektedir."Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter."G\u00fcc\u00fcn\u00fcn gere\u011fi, s\u00fcnneti uygulamas\u0131, kanunuyla h\u00fckmetmesi, her i\u015fin h\u00fckm\u00fc ve iradesi uyar\u0131nca hareket etmesi ve varl\u0131k alemini, hayat\u0131 ve olaylar\u0131 dayand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 yasalar\u0131n\u0131 ask\u0131ya almamas\u0131d\u0131r.Bununla beraber, her i\u015fin \u00f6tesinde g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc bir hikmetten dolay\u0131 Allah'\u0131n takdiri yer almaktad\u0131r. Meydana gelen her olay\u0131n, her hareketin, her geli\u015fmenin ve b\u00fct\u00fcn evrende yeralan her ak\u0131\u015f\u0131n \u00f6tesinde Allah'\u0131n takdiri s\u00fcrekli mevcuttur.\u0130L\u00c2H\u00ce KANUN"\u00ceki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti."Hi\u00e7bir \u015fey rastlant\u0131 sonucu ve bo\u015funa meydana gelmemi\u015ftir. Faydas\u0131z ve ba\u015f\u0131bo\u015f da de\u011fildir. Her hareket, \u015fu evrenin yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda planlanm\u0131\u015f ve kendisine \u00f6zg\u00fc sebep ve sonu\u00e7lar\u0131 olan bir kadere g\u00f6re hareket etmektedir. B\u00fct\u00fcn hareketler, -bozulmaz, ask\u0131ya al\u0131nmaz ve hi\u00e7 kimseyi kay\u0131rmaz sa\u011flam adet ve kanunlara uygun meydana gelmekle beraber- belirlenen pro\u011framlar\u0131 pl\u00e2n\u0131nda gizli bir hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftirmekte ve hep birlikte evrenin nihai "proje"sini tamamlam\u0131\u015f olmaktad\u0131rlar.\u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi bu alanda, insanl\u0131k tarihi boyunca hi\u00e7bir d\u00fc\u015f\u00fcncenin ula\u015fmad\u0131\u011f\u0131 bir evrensellik ve dengecilik d\u00fczeyine ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r.Evrende de\u011fi\u015fmez bir kanun ve kesin kurallar vard\u0131r. De\u011fi\u015fmez kanunun ve kesin kurallar\u0131n \u00f6tesinde de etkin bir irade ve serbest ilahi me\u015fiyet vard\u0131r.Bu kanun, kurallar, irade ve me\u015fiyetin \u00f6tesinde de her\u015feyin \u00e7er\u00e7evesinde cereyan etti\u011fi ince bir hikmet yatmaktad\u0131r. Aralar\u0131nda insan da olmak \u00fczere her\u015fey hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcmran olan bu kanun ve ge\u00e7erli olanlar da bu kurallard\u0131r. \u0130nsan, \u00f6zg\u00fcr iradesinin \u00fcr\u00fcn\u00fc hareketleri ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlendirmesinin sonucu davran\u0131\u015flar\u0131 neticesinde bu kurallarla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131r, b\u00f6ylece kurallar\u0131n i\u015flemesini sa\u011flar ve onlardan etkilenir. Ancak, b\u00fct\u00fcn bunlar, Allah'\u0131n kaderi ve dileyi\u015fi uyar\u0131nca meydana gelmekte, ayn\u0131 zamanda O'nun hikmet ve takdirini ger\u00e7ekle\u015ftirmektedir. \u0130nsan\u0131n iradesi, d\u00fc\u015f\u00fcncesi, hareket ve davran\u0131\u015flar\u0131 Allah'\u0131n adet ve kanununun bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \u0130nsan b\u00fct\u00fcn yapt\u0131klar\u0131n\u0131 bunlarla yapar. Allah, \u00e7izdi\u011fi kader ve plan \u00e7er\u00e7evesinde ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi her\u015feyi bu adet ve kanun sayesinde ger\u00e7ekle\u015ftirir. Hi\u00e7bir \u015fey bu adet ve kanunun d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kamaz. Onlara kar\u015f\u0131t olamaz, Allah'\u0131n iradesini ve takdirini bir kefeye, insan\u0131n irade ve faaliyetlerini de kar\u015f\u0131t kefeye koyanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fckleri gibi faaliyetine kar\u015f\u0131 koyamazlar. Asla!.. \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinde durum b\u00f6yle de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc insana; varl\u0131\u011f\u0131n\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcncesini, iradesini, takdirini, de\u011ferlendirme yetene\u011fini ve yery\u00fcz\u00fcnde faaliyet imk\u00e2n\u0131n\u0131 bah\u015federken, bunlardan hi\u00e7birini, kendi s\u00fcnnetine z\u0131t, y\u00fcce iradesine muhalif k\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. \u015eu b\u00fcy\u00fck evrene ili\u015fkin kaderinin \u00f6tesindeki nihai hikmetin d\u0131\u015f\u0131na da \u00e7\u0131kamaz. Ancak y\u00fcce Allah, insan\u0131n takdir edip idare etmesini, hareket etmesini, etkilenmesini, S\u00fcnnetullah'la kar\u015f\u0131la\u015f\u0131p onlara uymas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fman\u0131n insana verilecek kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131; lezzet, ac\u0131, rahatl\u0131k, yorgunluk, mutluluk ve bedbahtl\u0131k \u015feklinde tam olarak almas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fma ve sonucunun \u00f6tesindeki her\u015feyi ku\u015fatan kaderinin ahenk ve denge i\u00e7inde ger\u00e7ekle\u015fmesini s\u00fcnnetin ve takdirinin bir gere\u011fi k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.Uhud sava\u015f\u0131nda meydana gelen bu olaylar, evrensel ve m\u00fckemmel \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi hakk\u0131ndaki s\u00f6zlerimize \u00f6rnektir. Ku\u015fkusuz y\u00fcce Allah m\u00fcsl\u00fcmanlara, zafer ve yenilgi hakk\u0131ndaki s\u00fcnneti ve \u015fart\u0131n\u0131 \u00f6\u011fretmi\u015fti. Onlar da bu s\u00fcnnet ve \u015farta ayk\u0131r\u0131 hareket etmi\u015flerdi. Bunun sonucunda da ac\u0131 ve yaralarla kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131. Ancak mesele bu noktada bitmiyor, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kman\u0131n ve ac\u0131 \u00e7ekmenin \u00f6tesinde, saftaki m\u00fcminlerle m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ayr\u0131lmas\u0131, m\u00fcmin kalplerin ar\u0131nd\u0131r\u0131lmas\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcnce bulan\u0131kl\u0131\u011f\u0131ndan, zaaf ve eksikliklerden temizlenmesine ili\u015fkin Allah'\u0131n kaderinin ger\u00e7ekle\u015fmesi yer almaktad\u0131r.Bu da i\u015flevi bak\u0131m\u0131ndan -ac\u0131 ve zarar\u0131n \u00f6tesinde- m\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in hay\u0131rl\u0131 olmu\u015ftur. Ku\u015fkusuz bu sonucu, Kan\u00fbn-u \u0130l\u00e2h\u00ee uyar\u0131nca elde etmi\u015flerdi. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah'\u0131n metoduna teslim olan, b\u00fct\u00fcn hayatlar\u0131nda onu uygulayan m\u00fcsl\u00fcmanlara yard\u0131m edip onlar\u0131 g\u00f6zetmek, sonu\u00e7ta ac\u0131lar\u0131n\u0131 tatm\u0131\u015f olsalar bile i\u015fledikleri hatalar\u0131 nihai hay\u0131rlar\u0131na bir ara\u00e7 k\u0131lmak Allah'\u0131n s\u00fcnnetidir. Nitekim, ac\u0131 \u00e7ekme; ar\u0131nma, e\u011fitim ve haz\u0131rl\u0131k i\u00e7in de bir ara\u00e7t\u0131r.Bu sert ve yal\u00e7\u0131n konumda m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n ayaklar\u0131 rahatlamakta, kalpleri hi\u00e7bir karars\u0131zl\u0131k, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k duymadan tatmin olmaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, Allah'\u0131n kaderi ile y\u00fcz y\u00fczedirler. Hayatlar\u0131nda O'nun kanunlar\u0131yla hareket etmektedirler. Onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n gerek kendilerine gerekse \u00e7evrelerindekilere diledi\u011fini yapaca\u011f\u0131n\u0131 biliyorlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n onunla diledi\u011fini ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi kaderi i\u00e7in birer hammadde konumundad\u0131rlar. \u0130\u015fledikleri t\u00fcm yanl\u0131\u015flar ve do\u011frular -yanl\u0131\u015flar\u0131 ve do\u011frular\u0131ndan dolay\u0131 kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 t\u00fcm sonu\u00e7lar Allah'\u0131n kaderi ve ince hikmeti ile hareket etti\u011fini ve bu yolda hareket ettikleri s\u00fcrece de kendilerini iyili\u011fe do\u011fru g\u00f6t\u00fcrece\u011fini gayet iyi biliyorlar:"\u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.""Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara `Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z' denince; `E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik' dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir."Y\u00fcce Allah burada, Abdullah bin Ubey bin Selul ve beraberindekilerin konumuna i\u015faret etmekte ve onlar\u0131 "m\u00fcnaf\u0131klar" diye adland\u0131rmaktad\u0131r. Bu noktada y\u00fcce Allah, onlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131karmakta, m\u00fcsl\u00fcman saflar\u0131 onlardan temizlemektedir, o g\u00fcnk\u00fc ger\u00e7ek konumlar\u0131n\u0131 belirlemektedir: "...O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131n idiler..." Orada m\u00fcsl\u00fcmanlarla m\u00fc\u015frikler aras\u0131nda sava\u015f \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131 bilmediklerinden dolay\u0131 geri d\u00f6nd\u00fcklerini iddia ederken do\u011fru s\u00f6ylemiyorlard\u0131. Ger\u00e7ek neden bu de\u011fildi, onlar: "...kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlar." Tamamen akidenin kontrol\u00fcne b\u0131rakmad\u0131klar\u0131 kalplerinde nifak vard\u0131r. Ki\u015filiklerini ve be\u015fer\u00ee de\u011ferlerini, akide ve iman de\u011ferlerinin \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131karm\u0131\u015flard\u0131r. Uhud g\u00fcn\u00fc Resulullah, (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmedi diye ayr\u0131lan m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubey ne yapt\u0131ysa, bundan \u00f6nce de Resulullah'\u0131n (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) ilah\u00ee bir mesajla Medine ye geldi\u011finde kendilerinin ba\u015fkanl\u0131ktan yoksun b\u0131rak\u0131lmas\u0131 ve ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 bu dine ve onun ta\u015f\u0131y\u0131c\u0131s\u0131na vermesi kar\u015f\u0131s\u0131nda da ayn\u0131 davran\u0131\u015f\u0131 g\u00f6stermi\u015fti. Kalplerde bu vard\u0131. M\u00fc\u015frikler, Medine'nin kap\u0131lar\u0131na dayanm\u0131\u015fken m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n geri d\u00f6nmelerinin sebebi buydu. Kendilerine "Geliniz Allah yolunda savay\u0131z ya da savunma yap\u0131n\u0131z" diyen ger\u00e7ek m\u00fcsl\u00fcman Abdullah b. Haram'a "E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik mutlaka pe\u015finizden gelirdik" diyerek itiraz etmeleri bundand\u0131. \u0130\u015fte bu ayette y\u00fcce Allah ger\u00e7ek durumlar\u0131n\u0131 if\u015fa ediyor:"Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir."Sonra, saflarda ve ruhlarda sars\u0131nt\u0131n\u0131n meydana gelmesindeki konumlar\u0131n\u0131 ortaya \u00e7\u0131kararak s\u00fcr\u00fcyor ayet-i kerime:"Onlar evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in `E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi' diyenlerdir."\u00d6zellikle ba\u015fta kavmi aras\u0131ndaki otoritesini s\u00fcrd\u00fcren, m\u00fcnaf\u0131kl\u0131\u011f\u0131 hen\u00fcz daha ortaya \u00e7\u0131kmam\u0131\u015f ve m\u00fcsl\u00fcmanlar aras\u0131ndaki mevkisinin sars\u0131lmas\u0131na neden olan bu vas\u0131fla hen\u00fcz vas\u0131fland\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f Abdullah b. Ubey olmak \u00fczere, di\u011fer m\u00fcnaf\u0131klar ayr\u0131l\u0131k sonucu saflarda ve ruhlarda karga\u015fa ve sars\u0131nt\u0131 meydana getirmekle yetinmiyorlar:"...E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi" diyerek, sava\u015ftan sonra \u015fehid ailesi ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n kalplerine sars\u0131nt\u0131 ve hay\u0131flanma duygular\u0131n\u0131 ya\u015famaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorlard\u0131.B\u00f6ylece, ayr\u0131lmalar\u0131nda bir hikmet ve maslahat oldu\u011funu, Resulullah'a (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) itaat edip uymakta da bir zarar ve ziyan oldu\u011funu yaymak istiyorlard\u0131. En fazla da, Allah'\u0131n \u00e7izdi\u011fi kaderi, ecelin kesinli\u011fi, \u00f6l\u00fcm ve hayat\u0131n hakikati ve bunlar\u0131n yaln\u0131zca Allah'\u0131n kaderine ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 konusundaki saf \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini bozuyorlard\u0131. Bu y\u00fczden ayet-i kerime, bir taraftan hilelerini bozmak, di\u011fer taraftan \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini d\u00fczeltip onu bulan\u0131kl\u0131ktan kurtararak kesin ve do\u011fru olan\u0131 yerle\u015ftirmek suretiyle gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 vermektedir:"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sam\u0131z bakal\u0131m."\u00d6l\u00fcm, hem cihada \u00e7\u0131kan hem de evinde oturan\u0131, hem cesuru, hem korka\u011f\u0131, h\u00fcl\u00e2sa herkesi al\u0131r g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Ne h\u0131rs, ne korunma geri \u00e7eviremez \u00f6l\u00fcm\u00fc. Korku ve geride beklemek de ertelemez. Bunun en g\u00fczel kan\u0131t\u0131 tart\u0131\u015fma g\u00f6t\u00fcrmez pratik hayatt\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerimde bu pratik hayatla onlara cevap vermekte, i\u011fren\u00e7 hilelerini bozmakta, ger\u00e7e\u011fi yerine oturtmakta, b\u00f6ylece m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerini sa\u011flamla\u015ft\u0131r\u0131p \u00fczerine g\u00fcven, huzur ve yak\u00een duygular\u0131n\u0131 ak\u0131tmaktad\u0131r.Kur'an-\u0131 Kerim'in sava\u015ftaki olaylar\u0131 sunarken, olaylar\u0131n \u00f6ncesinde, sava\u015f\u0131n hemen arefesinde meydana gelen bu olaya -Abdullah b. Ubey ve beraberindekilerin sava\u015ftan geri kalmalar\u0131n\u0131- de\u011finmeyi ertelemesi, olu\u015fun i\u00e7inde bu noktaya yer b\u0131rakmas\u0131 dikkat \u00e7ekicidir.KUR'AN E\u011e\u0130T\u0130M\u0130Bu erteleme, Kur'an'\u0131n e\u011fitim metodunun belirgin \u00f6zelliklerinden birini ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Ku\u015fkusuz bu olay\u0131, yerle\u015ftirdi\u011fi \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinin belli ba\u015fl\u0131 kurallar\u0131n\u0131 yerle\u015ftirmek, yerle\u015ftirdi\u011fi g\u00f6n\u00fcllere do\u011fru duygular\u0131 oturtmak ve de\u011ferler i\u00e7in koydu\u011fu bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirlemek i\u00e7in ertelemi\u015fti. Sonra da "m\u00fcnaf\u0131klara", davran\u0131\u015flar\u0131na, bundan sonraki uygulamalar\u0131na i\u015faret etmektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar bu davran\u0131\u015flar\u0131, do\u011fru d\u00fc\u015f\u00fcnceden, do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctteki do\u011fru de\u011ferden sapman\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc bu uygulamalar\u0131 alg\u0131layacak d\u00fczeye gelmi\u015ftir art\u0131k... \u0130man\u00ee d\u00fc\u015f\u00fcncenin ve de\u011ferlerin m\u00fcsl\u00fcman\u0131n nefsinde b\u00f6yle yer etmesi, d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlerin ger\u00e7ek mahiyetini, i\u015f ve \u015fah\u0131slar\u0131n ger\u00e7ek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcn\u00fc verecek do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctlerin bu \u015fekilde yerle\u015ftirilmesi gerekmektedir. Bundan sonra, i\u015fleri ve \u015fah\u0131slar\u0131 bu \u00f6l\u00e7\u00fcte g\u00f6re de\u011ferlendirir insan... Ve bu saf iman\u00ee duyguyla onlara, ayd\u0131nl\u0131k ve do\u011fru h\u00fck\u00fcm uygulanabilir...Bu ertelemede, e\u015fsiz Kur'an metodunun bir ba\u015fka \u00f6zelli\u011fi de gizlidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Abdullah b. Ubey -daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi- o ana kadar kavmi aras\u0131nda sayg\u0131n bir konumdayd\u0131. Bu y\u00fczden "\u015e\u00fbra" ilkesinin yerle\u015fmesi ve uygulamas\u0131 toplum i\u00e7inde itibar\u0131 olanlar\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmay\u0131 gerektirdi\u011finden Resulullah (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) kendi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmad\u0131 diye kibirlenmi\u015fti. Bu b\u00fcy\u00fck m\u00fcnaf\u0131\u011f\u0131n uygulamalar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n saf\u0131nda sars\u0131nt\u0131 ve d\u00fc\u015f\u00fcncelerinde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar meydana getirmi\u015fti. Nitekim bundan sonra \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlere ili\u015fkin s\u00f6zleri de g\u00f6n\u00fcllere hasret, duygulara kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar serpmi\u015fti. O'nun davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n ve s\u00f6zlerinin k\u00fc\u00e7\u00fcmsenmesi, sava\u015f\u0131n \u00f6ncesinde meydana gelmesine ra\u011fmen, Kur'an'\u0131n sunu\u015f tarz\u0131nda \u00f6ne al\u0131nmas\u0131 ve bu i\u015fi yapmaya kalk\u0131\u015fanlar\u0131n vas\u0131flar\u0131n\u0131n "m\u00fcnaf\u0131kl\u0131k yapanlar" olarak adland\u0131r\u0131lmas\u0131 ger\u00e7ekten anlaml\u0131d\u0131r. Ayr\u0131ca bu davran\u0131\u015flar\u0131 \u015fu hayret sigas\u0131yla -m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 g\u00f6rmez misin- diye \u00f6zetlemek ve en b\u00fcy\u00fcklerinin ad\u0131n\u0131 veya \u015fahs\u0131n\u0131 anmadan, yine bu davran\u0131\u015f\u0131 yapmaya kalk\u0131\u015fan herkesin, haketti\u011fi gibi iman \u00f6l\u00e7e\u011finde onunla e\u015fit durumda olmalar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden surenin ak\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 de\u011ferlendirdi\u011fi gibi m\u00fcnaf\u0131klar aras\u0131nda belirsiz olarak kalmas\u0131 i\u00e7in a\u00e7\u0131klamamas\u0131 ve sona b\u0131rakmas\u0131 bu e\u015fsiz e\u011fitim metodunun i\u00e7erdi\u011fi bir hikmet olsa gerektir.ALLAH YOLUNDA \u00d6LD\u00dcR\u00dcLENLERKalpler huzura kavu\u015fup vicdanlar, evrende y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan yasa, i\u015flerin \u00f6tesindeki Allah'\u0131n kaderi, bu takdir ve plan\u0131n arka plan\u0131ndaki hikmeti... Sonra olmas\u0131 i\u00e7in yaz\u0131lm\u0131\u015f ecel ve geride kalman\u0131n erteleyemedi\u011fi sava\u015fa \u00e7\u0131kman\u0131n \u00e7abukla\u015ft\u0131raca\u011f\u0131; h\u0131rs, sak\u0131nma ve tedbirin \u00f6nleyemedi\u011fi mukadder \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fi ile istikrar bulduktan sonra...Evet bundan sonra ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 bir di\u011fer hakikati a\u00e7\u0131klamakla s\u00fcr\u00fcyor. Hem \u00f6z\u00fc hem de etkisi itibariyle b\u00fcy\u00fck bir hakikat... Allah yolunda \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlerin \u00f6l\u00fcler olmay\u0131p diri olduklar\u0131 hakikati... Onlar Rabblerinin izinden, kendilerinden sonra olu\u015fan hayattan ve olaylar\u0131ndan kopmam\u0131\u015flard\u0131r. Bu cemaatin yapt\u0131klar\u0131ndan etkilendikleri gibi ona da etki ediyorlar. Bilindi\u011fi gibi etki ve etkilenme hayat\u0131n belirtisidir.Ayet Uhud sava\u015f\u0131nda \u015fehid d\u00fc\u015fenlerin hayat\u0131 ile \u015fehadetlerinden sonra meydana gelen olaylar aras\u0131nda sa\u011flam bir ilgi kurduktan sonra, kendilerine isabet eden bunca yaraya ra\u011fmen, Allah ve Resul\u00fc'n\u00fcn \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k veren, sava\u015f alan\u0131n\u0131 b\u0131rak\u0131p gittikten sonra Medine'ye sald\u0131rmalar\u0131ndan korkup Kurey\u015f'i takip eden, Kurey\u015f'in toparlanmas\u0131yla kendilerini korkutmaya \u00e7al\u0131\u015fan insanlara ald\u0131r\u0131\u015f etmeyip sadece Allah'a g\u00fcvenip dayanan ve bu konumlar\u0131yla iman\u0131n anlam\u0131n\u0131 ve hakikatini ger\u00e7ekle\u015ftiren bir grup m\u00fcminin konumlar\u0131n\u0131 tasvir ediyor.\" \/>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.165- Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet, bu kez sizin ba\u015f\u0131n\u0131za gelince "Bu nereden geldi?" demediniz mi? De ki; "O musibet kendinizden kaynakland\u0131." Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.166- \u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.167- Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara "Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z, ya da savunma yap\u0131n\u0131z " denince "E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik " dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131 ile s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.168- Onlar, evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in "E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi, \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi"diyenlerdir. De ki; "E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sav\u0131n bakal\u0131m."Y\u00fcce Allah; sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131yan ve akidesine inanan dostlar\u0131na yard\u0131m etmeyi \u00fczerine alm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak bu yard\u0131m\u0131, kalplerinde iman ger\u00e7e\u011finin olgunla\u015fmas\u0131na, d\u00fczen ve hayat tarzlar\u0131nda iman\u0131n gereklerini yerine getirmelerine, g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131na ve imkanlar\u0131 nisbetinde \u00e7aba sarf etmelerine ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130\u015fte S\u00fcnnetullah budur. Ve S\u00fcnnetullah'ta hi\u00e7 kimse kay\u0131r\u0131lmaz. M\u00fcsl\u00fcmanlar ne zaman bu i\u015flerden birinde bir eksiklik yaparlarsa, bu eksikli\u011fin sonucuna katlanmal\u0131d\u0131rlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcman olu\u015flar\u0131, kendileri i\u00e7in adetin bozulmas\u0131n\u0131 ve kanunun iptalini gerektirmez. Onlar, hayatlar\u0131n\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc S\u00fcnnetullah'a uydurmak ve ilahi kanunlar do\u011frultusunda d\u00fczenlemekten dolay\u0131 m\u00fcsl\u00fcmand\u0131rlar zaten.Ancak m\u00fcsl\u00fcmanl\u0131klar\u0131 bo\u015fa gitmeyecektir, ziyan olmayacakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc teslimiyetleri Allah i\u00e7indir. Allah'\u0131n sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131malar\u0131, O'na uymaya gayret etmeleri ve O'nun metoduna tabi olmalar\u0131ndan dolay\u0131, hataya uygun d\u00fc\u015fen, ac\u0131, yara ve kay\u0131plar\u0131 tatt\u0131ktan sonra bu hatay\u0131 iyili\u011fe \u00e7evirmek akidenin daha bir netle\u015fmesi, kalplerin daha iyi ar\u0131nmas\u0131, saflar\u0131n iyice temizlenmesi, onlar\u0131 vaad edilen zafere yakla\u015ft\u0131rmas\u0131, b\u00f6ylece hay\u0131r ve bereketle sonu\u00e7land\u0131rmas\u0131 y\u00fcce Allah'\u0131n \u015f\u00e2n\u0131ndand\u0131r... M\u00fcsl\u00fcmanlar hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n korumas\u0131ndan, g\u00f6zetiminden ve yard\u0131m\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131r\u0131lmazlar. Aksine, yolda ba\u015flar\u0131na birtak\u0131m darbeler, ac\u0131 ve s\u0131k\u0131nt\u0131lar geldik\u00e7e, Allah taraf\u0131ndan hep yol az\u0131\u011f\u0131yla desteklenmi\u015flerdir.Bu a\u00e7\u0131kl\u0131k ve kesinlikle beraber y\u00fcce Allah, meydana gelen olaydan dolay\u0131 pani\u011fe kap\u0131l\u0131p sorular sorup duran m\u00fcsl\u00fcman kitleyi ele almakta, onlara takdirinden kaynaklanan uzak hikmeti a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 gibi kendi davran\u0131\u015flar\u0131ndan kaynaklanan yal\u00e7\u0131n sebebi de ortaya \u00e7\u0131karmaktad\u0131r. Bu arada m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 da, ne sak\u0131nman\u0131n ne de geride kal\u0131p oturman\u0131n kendisinden koruyamad\u0131\u011f\u0131 \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fiyle y\u00fczy\u00fcze getirmektedir:"Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet ba\u015f\u0131n\u0131za gelince `Bu nereden geldi?' demediniz mi? De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter."M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n Uhud'da ba\u015flar\u0131na bir felaket geldi. Bu ac\u0131 g\u00fcnde kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 bunca yara ve ac\u0131lar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda ayr\u0131ca yetmi\u015f \u015fehid verdiler. M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131 halde Allah'\u0131n d\u00fc\u015fman\u0131 m\u00fc\u015frikler onlara galip geldi. Halbuki onlar m\u00fcsl\u00fcmand\u0131lar ve Allah yolunda cihad ediyorlard\u0131. Fakat asl\u0131nda bu felaketi tadan m\u00fcsl\u00fcmanlar, bunun iki kat\u0131n\u0131 m\u00fc\u015friklere isabet ettirmekle daha \u00fcst\u00fcn durumda idiler; \u00e7\u00fcnk\u00fc Bedir g\u00fcn\u00fc Kurey\u015f'in ileri gelenlerinden yetmi\u015f tanesini \u00f6ld\u00fcrmekle benzeri bir musibeti d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n ba\u015flar\u0131na getirmi\u015flerdi.M\u00fcsl\u00fcmanlar ayn\u0131 galibiyeti Uhud sava\u015f\u0131n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda, hen\u00fcz Allah'\u0131n ve O'nun Resul\u00fcn\u00fcn emrine uyuyorlarken, ganimet arzusu kar\u015f\u0131s\u0131nda zaafa kap\u0131lm\u00e0m\u0131\u015fken ve m\u00fcmin g\u00f6n\u00fcllerde yer etmemesi gereken duygular ruhlar\u0131nda depre\u015fmemi\u015fken tekrar elde ediyorlard\u0131.Onlar panik i\u00e7inde sorup duruyorlarken y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlara hat\u0131rlat\u0131yor ve meydana gelen olay\u0131 direkt yak\u0131n sebebine d\u00f6nd\u00fcr\u00fcyor:"...De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131."\u0130\u015f konusunda sars\u0131nt\u0131 ge\u00e7iren, bozulan ve \u00e7eki\u015fen bizzat sizin nefsinizdir. Allah ve Resul\u00fcn\u00fcn \u015fart\u0131n\u0131 yerine getirmeyen sizdiniz. Arzu ve heveslerin etkiledi\u011fi, kendi nefsinizdi. Resulullah'\u0131n emrine ve sava\u015f stratejisine isyan eden sizdiniz. Bu sonu\u00e7 meydana gelmesini istemedi\u011finiz \u015fey. Sopra da "bu nas\u0131l olur?" diyorsunuz. S\u00fcnnetullah'ta kendi durumunuza uygun olan\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131n\u0131z. M\u00fcsl\u00fcman veya m\u00fc\u015frik olsun insan kendini S\u00fcnnetullah'\u0131n i\u015fleyi\u015fine sundu mu gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 alacakt\u0131r. Hi\u00e7 kimsenin kay\u0131r\u0131lmas\u0131 i\u00e7in bu kanun bozulmaz. Bir kere, insan\u0131n ilk \u00f6nce Allah'\u0131n s\u00fcnnetine kendini uydurmas\u0131, teslimiyetin olgunluk derecesini g\u00f6stermektedir."Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter."G\u00fcc\u00fcn\u00fcn gere\u011fi, s\u00fcnneti uygulamas\u0131, kanunuyla h\u00fckmetmesi, her i\u015fin h\u00fckm\u00fc ve iradesi uyar\u0131nca hareket etmesi ve varl\u0131k alemini, hayat\u0131 ve olaylar\u0131 dayand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 yasalar\u0131n\u0131 ask\u0131ya almamas\u0131d\u0131r.Bununla beraber, her i\u015fin \u00f6tesinde g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc bir hikmetten dolay\u0131 Allah'\u0131n takdiri yer almaktad\u0131r. Meydana gelen her olay\u0131n, her hareketin, her geli\u015fmenin ve b\u00fct\u00fcn evrende yeralan her ak\u0131\u015f\u0131n \u00f6tesinde Allah'\u0131n takdiri s\u00fcrekli mevcuttur.\u0130L\u00c2H\u00ce KANUN"\u00ceki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti."Hi\u00e7bir \u015fey rastlant\u0131 sonucu ve bo\u015funa meydana gelmemi\u015ftir. Faydas\u0131z ve ba\u015f\u0131bo\u015f da de\u011fildir. Her hareket, \u015fu evrenin yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda planlanm\u0131\u015f ve kendisine \u00f6zg\u00fc sebep ve sonu\u00e7lar\u0131 olan bir kadere g\u00f6re hareket etmektedir. B\u00fct\u00fcn hareketler, -bozulmaz, ask\u0131ya al\u0131nmaz ve hi\u00e7 kimseyi kay\u0131rmaz sa\u011flam adet ve kanunlara uygun meydana gelmekle beraber- belirlenen pro\u011framlar\u0131 pl\u00e2n\u0131nda gizli bir hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftirmekte ve hep birlikte evrenin nihai "proje"sini tamamlam\u0131\u015f olmaktad\u0131rlar.\u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi bu alanda, insanl\u0131k tarihi boyunca hi\u00e7bir d\u00fc\u015f\u00fcncenin ula\u015fmad\u0131\u011f\u0131 bir evrensellik ve dengecilik d\u00fczeyine ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r.Evrende de\u011fi\u015fmez bir kanun ve kesin kurallar vard\u0131r. De\u011fi\u015fmez kanunun ve kesin kurallar\u0131n \u00f6tesinde de etkin bir irade ve serbest ilahi me\u015fiyet vard\u0131r.Bu kanun, kurallar, irade ve me\u015fiyetin \u00f6tesinde de her\u015feyin \u00e7er\u00e7evesinde cereyan etti\u011fi ince bir hikmet yatmaktad\u0131r. Aralar\u0131nda insan da olmak \u00fczere her\u015fey hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcmran olan bu kanun ve ge\u00e7erli olanlar da bu kurallard\u0131r. \u0130nsan, \u00f6zg\u00fcr iradesinin \u00fcr\u00fcn\u00fc hareketleri ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlendirmesinin sonucu davran\u0131\u015flar\u0131 neticesinde bu kurallarla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131r, b\u00f6ylece kurallar\u0131n i\u015flemesini sa\u011flar ve onlardan etkilenir. Ancak, b\u00fct\u00fcn bunlar, Allah'\u0131n kaderi ve dileyi\u015fi uyar\u0131nca meydana gelmekte, ayn\u0131 zamanda O'nun hikmet ve takdirini ger\u00e7ekle\u015ftirmektedir. \u0130nsan\u0131n iradesi, d\u00fc\u015f\u00fcncesi, hareket ve davran\u0131\u015flar\u0131 Allah'\u0131n adet ve kanununun bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \u0130nsan b\u00fct\u00fcn yapt\u0131klar\u0131n\u0131 bunlarla yapar. Allah, \u00e7izdi\u011fi kader ve plan \u00e7er\u00e7evesinde ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi her\u015feyi bu adet ve kanun sayesinde ger\u00e7ekle\u015ftirir. Hi\u00e7bir \u015fey bu adet ve kanunun d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kamaz. Onlara kar\u015f\u0131t olamaz, Allah'\u0131n iradesini ve takdirini bir kefeye, insan\u0131n irade ve faaliyetlerini de kar\u015f\u0131t kefeye koyanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fckleri gibi faaliyetine kar\u015f\u0131 koyamazlar. Asla!.. \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinde durum b\u00f6yle de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc insana; varl\u0131\u011f\u0131n\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcncesini, iradesini, takdirini, de\u011ferlendirme yetene\u011fini ve yery\u00fcz\u00fcnde faaliyet imk\u00e2n\u0131n\u0131 bah\u015federken, bunlardan hi\u00e7birini, kendi s\u00fcnnetine z\u0131t, y\u00fcce iradesine muhalif k\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. \u015eu b\u00fcy\u00fck evrene ili\u015fkin kaderinin \u00f6tesindeki nihai hikmetin d\u0131\u015f\u0131na da \u00e7\u0131kamaz. Ancak y\u00fcce Allah, insan\u0131n takdir edip idare etmesini, hareket etmesini, etkilenmesini, S\u00fcnnetullah'la kar\u015f\u0131la\u015f\u0131p onlara uymas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fman\u0131n insana verilecek kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131; lezzet, ac\u0131, rahatl\u0131k, yorgunluk, mutluluk ve bedbahtl\u0131k \u015feklinde tam olarak almas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fma ve sonucunun \u00f6tesindeki her\u015feyi ku\u015fatan kaderinin ahenk ve denge i\u00e7inde ger\u00e7ekle\u015fmesini s\u00fcnnetin ve takdirinin bir gere\u011fi k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.Uhud sava\u015f\u0131nda meydana gelen bu olaylar, evrensel ve m\u00fckemmel \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi hakk\u0131ndaki s\u00f6zlerimize \u00f6rnektir. Ku\u015fkusuz y\u00fcce Allah m\u00fcsl\u00fcmanlara, zafer ve yenilgi hakk\u0131ndaki s\u00fcnneti ve \u015fart\u0131n\u0131 \u00f6\u011fretmi\u015fti. Onlar da bu s\u00fcnnet ve \u015farta ayk\u0131r\u0131 hareket etmi\u015flerdi. Bunun sonucunda da ac\u0131 ve yaralarla kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131. Ancak mesele bu noktada bitmiyor, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kman\u0131n ve ac\u0131 \u00e7ekmenin \u00f6tesinde, saftaki m\u00fcminlerle m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ayr\u0131lmas\u0131, m\u00fcmin kalplerin ar\u0131nd\u0131r\u0131lmas\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcnce bulan\u0131kl\u0131\u011f\u0131ndan, zaaf ve eksikliklerden temizlenmesine ili\u015fkin Allah'\u0131n kaderinin ger\u00e7ekle\u015fmesi yer almaktad\u0131r.Bu da i\u015flevi bak\u0131m\u0131ndan -ac\u0131 ve zarar\u0131n \u00f6tesinde- m\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in hay\u0131rl\u0131 olmu\u015ftur. Ku\u015fkusuz bu sonucu, Kan\u00fbn-u \u0130l\u00e2h\u00ee uyar\u0131nca elde etmi\u015flerdi. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah'\u0131n metoduna teslim olan, b\u00fct\u00fcn hayatlar\u0131nda onu uygulayan m\u00fcsl\u00fcmanlara yard\u0131m edip onlar\u0131 g\u00f6zetmek, sonu\u00e7ta ac\u0131lar\u0131n\u0131 tatm\u0131\u015f olsalar bile i\u015fledikleri hatalar\u0131 nihai hay\u0131rlar\u0131na bir ara\u00e7 k\u0131lmak Allah'\u0131n s\u00fcnnetidir. Nitekim, ac\u0131 \u00e7ekme; ar\u0131nma, e\u011fitim ve haz\u0131rl\u0131k i\u00e7in de bir ara\u00e7t\u0131r.Bu sert ve yal\u00e7\u0131n konumda m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n ayaklar\u0131 rahatlamakta, kalpleri hi\u00e7bir karars\u0131zl\u0131k, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k duymadan tatmin olmaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, Allah'\u0131n kaderi ile y\u00fcz y\u00fczedirler. Hayatlar\u0131nda O'nun kanunlar\u0131yla hareket etmektedirler. Onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n gerek kendilerine gerekse \u00e7evrelerindekilere diledi\u011fini yapaca\u011f\u0131n\u0131 biliyorlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n onunla diledi\u011fini ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi kaderi i\u00e7in birer hammadde konumundad\u0131rlar. \u0130\u015fledikleri t\u00fcm yanl\u0131\u015flar ve do\u011frular -yanl\u0131\u015flar\u0131 ve do\u011frular\u0131ndan dolay\u0131 kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 t\u00fcm sonu\u00e7lar Allah'\u0131n kaderi ve ince hikmeti ile hareket etti\u011fini ve bu yolda hareket ettikleri s\u00fcrece de kendilerini iyili\u011fe do\u011fru g\u00f6t\u00fcrece\u011fini gayet iyi biliyorlar:"\u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.""Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara `Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z' denince; `E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik' dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir."Y\u00fcce Allah burada, Abdullah bin Ubey bin Selul ve beraberindekilerin konumuna i\u015faret etmekte ve onlar\u0131 "m\u00fcnaf\u0131klar" diye adland\u0131rmaktad\u0131r. Bu noktada y\u00fcce Allah, onlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131karmakta, m\u00fcsl\u00fcman saflar\u0131 onlardan temizlemektedir, o g\u00fcnk\u00fc ger\u00e7ek konumlar\u0131n\u0131 belirlemektedir: "...O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131n idiler..." Orada m\u00fcsl\u00fcmanlarla m\u00fc\u015frikler aras\u0131nda sava\u015f \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131 bilmediklerinden dolay\u0131 geri d\u00f6nd\u00fcklerini iddia ederken do\u011fru s\u00f6ylemiyorlard\u0131. Ger\u00e7ek neden bu de\u011fildi, onlar: "...kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlar." Tamamen akidenin kontrol\u00fcne b\u0131rakmad\u0131klar\u0131 kalplerinde nifak vard\u0131r. Ki\u015filiklerini ve be\u015fer\u00ee de\u011ferlerini, akide ve iman de\u011ferlerinin \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131karm\u0131\u015flard\u0131r. Uhud g\u00fcn\u00fc Resulullah, (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmedi diye ayr\u0131lan m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubey ne yapt\u0131ysa, bundan \u00f6nce de Resulullah'\u0131n (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) ilah\u00ee bir mesajla Medine ye geldi\u011finde kendilerinin ba\u015fkanl\u0131ktan yoksun b\u0131rak\u0131lmas\u0131 ve ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 bu dine ve onun ta\u015f\u0131y\u0131c\u0131s\u0131na vermesi kar\u015f\u0131s\u0131nda da ayn\u0131 davran\u0131\u015f\u0131 g\u00f6stermi\u015fti. Kalplerde bu vard\u0131. M\u00fc\u015frikler, Medine'nin kap\u0131lar\u0131na dayanm\u0131\u015fken m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n geri d\u00f6nmelerinin sebebi buydu. Kendilerine "Geliniz Allah yolunda savay\u0131z ya da savunma yap\u0131n\u0131z" diyen ger\u00e7ek m\u00fcsl\u00fcman Abdullah b. Haram'a "E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik mutlaka pe\u015finizden gelirdik" diyerek itiraz etmeleri bundand\u0131. \u0130\u015fte bu ayette y\u00fcce Allah ger\u00e7ek durumlar\u0131n\u0131 if\u015fa ediyor:"Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir."Sonra, saflarda ve ruhlarda sars\u0131nt\u0131n\u0131n meydana gelmesindeki konumlar\u0131n\u0131 ortaya \u00e7\u0131kararak s\u00fcr\u00fcyor ayet-i kerime:"Onlar evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in `E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi' diyenlerdir."\u00d6zellikle ba\u015fta kavmi aras\u0131ndaki otoritesini s\u00fcrd\u00fcren, m\u00fcnaf\u0131kl\u0131\u011f\u0131 hen\u00fcz daha ortaya \u00e7\u0131kmam\u0131\u015f ve m\u00fcsl\u00fcmanlar aras\u0131ndaki mevkisinin sars\u0131lmas\u0131na neden olan bu vas\u0131fla hen\u00fcz vas\u0131fland\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f Abdullah b. Ubey olmak \u00fczere, di\u011fer m\u00fcnaf\u0131klar ayr\u0131l\u0131k sonucu saflarda ve ruhlarda karga\u015fa ve sars\u0131nt\u0131 meydana getirmekle yetinmiyorlar:"...E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi" diyerek, sava\u015ftan sonra \u015fehid ailesi ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n kalplerine sars\u0131nt\u0131 ve hay\u0131flanma duygular\u0131n\u0131 ya\u015famaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorlard\u0131.B\u00f6ylece, ayr\u0131lmalar\u0131nda bir hikmet ve maslahat oldu\u011funu, Resulullah'a (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) itaat edip uymakta da bir zarar ve ziyan oldu\u011funu yaymak istiyorlard\u0131. En fazla da, Allah'\u0131n \u00e7izdi\u011fi kaderi, ecelin kesinli\u011fi, \u00f6l\u00fcm ve hayat\u0131n hakikati ve bunlar\u0131n yaln\u0131zca Allah'\u0131n kaderine ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 konusundaki saf \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini bozuyorlard\u0131. Bu y\u00fczden ayet-i kerime, bir taraftan hilelerini bozmak, di\u011fer taraftan \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini d\u00fczeltip onu bulan\u0131kl\u0131ktan kurtararak kesin ve do\u011fru olan\u0131 yerle\u015ftirmek suretiyle gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 vermektedir:"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sam\u0131z bakal\u0131m."\u00d6l\u00fcm, hem cihada \u00e7\u0131kan hem de evinde oturan\u0131, hem cesuru, hem korka\u011f\u0131, h\u00fcl\u00e2sa herkesi al\u0131r g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Ne h\u0131rs, ne korunma geri \u00e7eviremez \u00f6l\u00fcm\u00fc. Korku ve geride beklemek de ertelemez. Bunun en g\u00fczel kan\u0131t\u0131 tart\u0131\u015fma g\u00f6t\u00fcrmez pratik hayatt\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerimde bu pratik hayatla onlara cevap vermekte, i\u011fren\u00e7 hilelerini bozmakta, ger\u00e7e\u011fi yerine oturtmakta, b\u00f6ylece m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerini sa\u011flamla\u015ft\u0131r\u0131p \u00fczerine g\u00fcven, huzur ve yak\u00een duygular\u0131n\u0131 ak\u0131tmaktad\u0131r.Kur'an-\u0131 Kerim'in sava\u015ftaki olaylar\u0131 sunarken, olaylar\u0131n \u00f6ncesinde, sava\u015f\u0131n hemen arefesinde meydana gelen bu olaya -Abdullah b. Ubey ve beraberindekilerin sava\u015ftan geri kalmalar\u0131n\u0131- de\u011finmeyi ertelemesi, olu\u015fun i\u00e7inde bu noktaya yer b\u0131rakmas\u0131 dikkat \u00e7ekicidir.KUR'AN E\u011e\u0130T\u0130M\u0130Bu erteleme, Kur'an'\u0131n e\u011fitim metodunun belirgin \u00f6zelliklerinden birini ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Ku\u015fkusuz bu olay\u0131, yerle\u015ftirdi\u011fi \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinin belli ba\u015fl\u0131 kurallar\u0131n\u0131 yerle\u015ftirmek, yerle\u015ftirdi\u011fi g\u00f6n\u00fcllere do\u011fru duygular\u0131 oturtmak ve de\u011ferler i\u00e7in koydu\u011fu bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirlemek i\u00e7in ertelemi\u015fti. Sonra da "m\u00fcnaf\u0131klara", davran\u0131\u015flar\u0131na, bundan sonraki uygulamalar\u0131na i\u015faret etmektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar bu davran\u0131\u015flar\u0131, do\u011fru d\u00fc\u015f\u00fcnceden, do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctteki do\u011fru de\u011ferden sapman\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc bu uygulamalar\u0131 alg\u0131layacak d\u00fczeye gelmi\u015ftir art\u0131k... \u0130man\u00ee d\u00fc\u015f\u00fcncenin ve de\u011ferlerin m\u00fcsl\u00fcman\u0131n nefsinde b\u00f6yle yer etmesi, d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlerin ger\u00e7ek mahiyetini, i\u015f ve \u015fah\u0131slar\u0131n ger\u00e7ek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcn\u00fc verecek do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctlerin bu \u015fekilde yerle\u015ftirilmesi gerekmektedir. Bundan sonra, i\u015fleri ve \u015fah\u0131slar\u0131 bu \u00f6l\u00e7\u00fcte g\u00f6re de\u011ferlendirir insan... Ve bu saf iman\u00ee duyguyla onlara, ayd\u0131nl\u0131k ve do\u011fru h\u00fck\u00fcm uygulanabilir...Bu ertelemede, e\u015fsiz Kur'an metodunun bir ba\u015fka \u00f6zelli\u011fi de gizlidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Abdullah b. Ubey -daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi- o ana kadar kavmi aras\u0131nda sayg\u0131n bir konumdayd\u0131. Bu y\u00fczden "\u015e\u00fbra" ilkesinin yerle\u015fmesi ve uygulamas\u0131 toplum i\u00e7inde itibar\u0131 olanlar\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmay\u0131 gerektirdi\u011finden Resulullah (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) kendi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmad\u0131 diye kibirlenmi\u015fti. Bu b\u00fcy\u00fck m\u00fcnaf\u0131\u011f\u0131n uygulamalar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n saf\u0131nda sars\u0131nt\u0131 ve d\u00fc\u015f\u00fcncelerinde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar meydana getirmi\u015fti. Nitekim bundan sonra \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlere ili\u015fkin s\u00f6zleri de g\u00f6n\u00fcllere hasret, duygulara kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar serpmi\u015fti. O'nun davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n ve s\u00f6zlerinin k\u00fc\u00e7\u00fcmsenmesi, sava\u015f\u0131n \u00f6ncesinde meydana gelmesine ra\u011fmen, Kur'an'\u0131n sunu\u015f tarz\u0131nda \u00f6ne al\u0131nmas\u0131 ve bu i\u015fi yapmaya kalk\u0131\u015fanlar\u0131n vas\u0131flar\u0131n\u0131n "m\u00fcnaf\u0131kl\u0131k yapanlar" olarak adland\u0131r\u0131lmas\u0131 ger\u00e7ekten anlaml\u0131d\u0131r. Ayr\u0131ca bu davran\u0131\u015flar\u0131 \u015fu hayret sigas\u0131yla -m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 g\u00f6rmez misin- diye \u00f6zetlemek ve en b\u00fcy\u00fcklerinin ad\u0131n\u0131 veya \u015fahs\u0131n\u0131 anmadan, yine bu davran\u0131\u015f\u0131 yapmaya kalk\u0131\u015fan herkesin, haketti\u011fi gibi iman \u00f6l\u00e7e\u011finde onunla e\u015fit durumda olmalar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden surenin ak\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 de\u011ferlendirdi\u011fi gibi m\u00fcnaf\u0131klar aras\u0131nda belirsiz olarak kalmas\u0131 i\u00e7in a\u00e7\u0131klamamas\u0131 ve sona b\u0131rakmas\u0131 bu e\u015fsiz e\u011fitim metodunun i\u00e7erdi\u011fi bir hikmet olsa gerektir.ALLAH YOLUNDA \u00d6LD\u00dcR\u00dcLENLERKalpler huzura kavu\u015fup vicdanlar, evrende y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan yasa, i\u015flerin \u00f6tesindeki Allah'\u0131n kaderi, bu takdir ve plan\u0131n arka plan\u0131ndaki hikmeti... Sonra olmas\u0131 i\u00e7in yaz\u0131lm\u0131\u015f ecel ve geride kalman\u0131n erteleyemedi\u011fi sava\u015fa \u00e7\u0131kman\u0131n \u00e7abukla\u015ft\u0131raca\u011f\u0131; h\u0131rs, sak\u0131nma ve tedbirin \u00f6nleyemedi\u011fi mukadder \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fi ile istikrar bulduktan sonra...Evet bundan sonra ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 bir di\u011fer hakikati a\u00e7\u0131klamakla s\u00fcr\u00fcyor. Hem \u00f6z\u00fc hem de etkisi itibariyle b\u00fcy\u00fck bir hakikat... Allah yolunda \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlerin \u00f6l\u00fcler olmay\u0131p diri olduklar\u0131 hakikati... Onlar Rabblerinin izinden, kendilerinden sonra olu\u015fan hayattan ve olaylar\u0131ndan kopmam\u0131\u015flard\u0131r. Bu cemaatin yapt\u0131klar\u0131ndan etkilendikleri gibi ona da etki ediyorlar. Bilindi\u011fi gibi etki ve etkilenme hayat\u0131n belirtisidir.Ayet Uhud sava\u015f\u0131nda \u015fehid d\u00fc\u015fenlerin hayat\u0131 ile \u015fehadetlerinden sonra meydana gelen olaylar aras\u0131nda sa\u011flam bir ilgi kurduktan sonra, kendilerine isabet eden bunca yaraya ra\u011fmen, Allah ve Resul\u00fc'n\u00fcn \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k veren, sava\u015f alan\u0131n\u0131 b\u0131rak\u0131p gittikten sonra Medine'ye sald\u0131rmalar\u0131ndan korkup Kurey\u015f'i takip eden, Kurey\u015f'in toparlanmas\u0131yla kendilerini korkutmaya \u00e7al\u0131\u015fan insanlara ald\u0131r\u0131\u015f etmeyip sadece Allah'a g\u00fcvenip dayanan ve bu konumlar\u0131yla iman\u0131n anlam\u0131n\u0131 ve hakikatini ger\u00e7ekle\u015ftiren bir grup m\u00fcminin konumlar\u0131n\u0131 tasvir ediyor.\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2019-11-23T07:47:20+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2019\/11\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK-16.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"730\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"360\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"16 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/\"},\"author\":{\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\"},\"headline\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI\",\"datePublished\":\"2019-11-23T07:47:20+00:00\",\"dateModified\":\"2019-11-23T07:47:20+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/\"},\"wordCount\":3285,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"articleSection\":[\"G\u00dcNDEM\"],\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/#respond\"]}]},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/\",\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\"},\"datePublished\":\"2019-11-23T07:47:20+00:00\",\"dateModified\":\"2019-11-23T07:47:20+00:00\",\"description\":\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.165- Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet, bu kez sizin ba\u015f\u0131n\u0131za gelince \\\"Bu nereden geldi?\\\" demediniz mi? De ki; \\\"O musibet kendinizden kaynakland\u0131.\\\" Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.166- \u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.167- Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara \\\"Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z, ya da savunma yap\u0131n\u0131z \\\" denince \\\"E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik \\\" dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131 ile s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.168- Onlar, evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in \\\"E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi, \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi\\\"diyenlerdir. De ki; \\\"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sav\u0131n bakal\u0131m.\\\"Y\u00fcce Allah; sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131yan ve akidesine inanan dostlar\u0131na yard\u0131m etmeyi \u00fczerine alm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak bu yard\u0131m\u0131, kalplerinde iman ger\u00e7e\u011finin olgunla\u015fmas\u0131na, d\u00fczen ve hayat tarzlar\u0131nda iman\u0131n gereklerini yerine getirmelerine, g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131na ve imkanlar\u0131 nisbetinde \u00e7aba sarf etmelerine ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130\u015fte S\u00fcnnetullah budur. Ve S\u00fcnnetullah'ta hi\u00e7 kimse kay\u0131r\u0131lmaz. M\u00fcsl\u00fcmanlar ne zaman bu i\u015flerden birinde bir eksiklik yaparlarsa, bu eksikli\u011fin sonucuna katlanmal\u0131d\u0131rlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcman olu\u015flar\u0131, kendileri i\u00e7in adetin bozulmas\u0131n\u0131 ve kanunun iptalini gerektirmez. Onlar, hayatlar\u0131n\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc S\u00fcnnetullah'a uydurmak ve ilahi kanunlar do\u011frultusunda d\u00fczenlemekten dolay\u0131 m\u00fcsl\u00fcmand\u0131rlar zaten.Ancak m\u00fcsl\u00fcmanl\u0131klar\u0131 bo\u015fa gitmeyecektir, ziyan olmayacakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc teslimiyetleri Allah i\u00e7indir. Allah'\u0131n sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131malar\u0131, O'na uymaya gayret etmeleri ve O'nun metoduna tabi olmalar\u0131ndan dolay\u0131, hataya uygun d\u00fc\u015fen, ac\u0131, yara ve kay\u0131plar\u0131 tatt\u0131ktan sonra bu hatay\u0131 iyili\u011fe \u00e7evirmek akidenin daha bir netle\u015fmesi, kalplerin daha iyi ar\u0131nmas\u0131, saflar\u0131n iyice temizlenmesi, onlar\u0131 vaad edilen zafere yakla\u015ft\u0131rmas\u0131, b\u00f6ylece hay\u0131r ve bereketle sonu\u00e7land\u0131rmas\u0131 y\u00fcce Allah'\u0131n \u015f\u00e2n\u0131ndand\u0131r... M\u00fcsl\u00fcmanlar hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n korumas\u0131ndan, g\u00f6zetiminden ve yard\u0131m\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131r\u0131lmazlar. Aksine, yolda ba\u015flar\u0131na birtak\u0131m darbeler, ac\u0131 ve s\u0131k\u0131nt\u0131lar geldik\u00e7e, Allah taraf\u0131ndan hep yol az\u0131\u011f\u0131yla desteklenmi\u015flerdir.Bu a\u00e7\u0131kl\u0131k ve kesinlikle beraber y\u00fcce Allah, meydana gelen olaydan dolay\u0131 pani\u011fe kap\u0131l\u0131p sorular sorup duran m\u00fcsl\u00fcman kitleyi ele almakta, onlara takdirinden kaynaklanan uzak hikmeti a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 gibi kendi davran\u0131\u015flar\u0131ndan kaynaklanan yal\u00e7\u0131n sebebi de ortaya \u00e7\u0131karmaktad\u0131r. Bu arada m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 da, ne sak\u0131nman\u0131n ne de geride kal\u0131p oturman\u0131n kendisinden koruyamad\u0131\u011f\u0131 \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fiyle y\u00fczy\u00fcze getirmektedir:\\\"Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet ba\u015f\u0131n\u0131za gelince `Bu nereden geldi?' demediniz mi? De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\\\"M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n Uhud'da ba\u015flar\u0131na bir felaket geldi. Bu ac\u0131 g\u00fcnde kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 bunca yara ve ac\u0131lar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda ayr\u0131ca yetmi\u015f \u015fehid verdiler. M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131 halde Allah'\u0131n d\u00fc\u015fman\u0131 m\u00fc\u015frikler onlara galip geldi. Halbuki onlar m\u00fcsl\u00fcmand\u0131lar ve Allah yolunda cihad ediyorlard\u0131. Fakat asl\u0131nda bu felaketi tadan m\u00fcsl\u00fcmanlar, bunun iki kat\u0131n\u0131 m\u00fc\u015friklere isabet ettirmekle daha \u00fcst\u00fcn durumda idiler; \u00e7\u00fcnk\u00fc Bedir g\u00fcn\u00fc Kurey\u015f'in ileri gelenlerinden yetmi\u015f tanesini \u00f6ld\u00fcrmekle benzeri bir musibeti d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n ba\u015flar\u0131na getirmi\u015flerdi.M\u00fcsl\u00fcmanlar ayn\u0131 galibiyeti Uhud sava\u015f\u0131n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda, hen\u00fcz Allah'\u0131n ve O'nun Resul\u00fcn\u00fcn emrine uyuyorlarken, ganimet arzusu kar\u015f\u0131s\u0131nda zaafa kap\u0131lm\u00e0m\u0131\u015fken ve m\u00fcmin g\u00f6n\u00fcllerde yer etmemesi gereken duygular ruhlar\u0131nda depre\u015fmemi\u015fken tekrar elde ediyorlard\u0131.Onlar panik i\u00e7inde sorup duruyorlarken y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlara hat\u0131rlat\u0131yor ve meydana gelen olay\u0131 direkt yak\u0131n sebebine d\u00f6nd\u00fcr\u00fcyor:\\\"...De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131.\\\"\u0130\u015f konusunda sars\u0131nt\u0131 ge\u00e7iren, bozulan ve \u00e7eki\u015fen bizzat sizin nefsinizdir. Allah ve Resul\u00fcn\u00fcn \u015fart\u0131n\u0131 yerine getirmeyen sizdiniz. Arzu ve heveslerin etkiledi\u011fi, kendi nefsinizdi. Resulullah'\u0131n emrine ve sava\u015f stratejisine isyan eden sizdiniz. Bu sonu\u00e7 meydana gelmesini istemedi\u011finiz \u015fey. Sopra da \\\"bu nas\u0131l olur?\\\" diyorsunuz. S\u00fcnnetullah'ta kendi durumunuza uygun olan\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131n\u0131z. M\u00fcsl\u00fcman veya m\u00fc\u015frik olsun insan kendini S\u00fcnnetullah'\u0131n i\u015fleyi\u015fine sundu mu gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 alacakt\u0131r. Hi\u00e7 kimsenin kay\u0131r\u0131lmas\u0131 i\u00e7in bu kanun bozulmaz. Bir kere, insan\u0131n ilk \u00f6nce Allah'\u0131n s\u00fcnnetine kendini uydurmas\u0131, teslimiyetin olgunluk derecesini g\u00f6stermektedir.\\\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\\\"G\u00fcc\u00fcn\u00fcn gere\u011fi, s\u00fcnneti uygulamas\u0131, kanunuyla h\u00fckmetmesi, her i\u015fin h\u00fckm\u00fc ve iradesi uyar\u0131nca hareket etmesi ve varl\u0131k alemini, hayat\u0131 ve olaylar\u0131 dayand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 yasalar\u0131n\u0131 ask\u0131ya almamas\u0131d\u0131r.Bununla beraber, her i\u015fin \u00f6tesinde g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc bir hikmetten dolay\u0131 Allah'\u0131n takdiri yer almaktad\u0131r. Meydana gelen her olay\u0131n, her hareketin, her geli\u015fmenin ve b\u00fct\u00fcn evrende yeralan her ak\u0131\u015f\u0131n \u00f6tesinde Allah'\u0131n takdiri s\u00fcrekli mevcuttur.\u0130L\u00c2H\u00ce KANUN\\\"\u00ceki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti.\\\"Hi\u00e7bir \u015fey rastlant\u0131 sonucu ve bo\u015funa meydana gelmemi\u015ftir. Faydas\u0131z ve ba\u015f\u0131bo\u015f da de\u011fildir. Her hareket, \u015fu evrenin yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda planlanm\u0131\u015f ve kendisine \u00f6zg\u00fc sebep ve sonu\u00e7lar\u0131 olan bir kadere g\u00f6re hareket etmektedir. B\u00fct\u00fcn hareketler, -bozulmaz, ask\u0131ya al\u0131nmaz ve hi\u00e7 kimseyi kay\u0131rmaz sa\u011flam adet ve kanunlara uygun meydana gelmekle beraber- belirlenen pro\u011framlar\u0131 pl\u00e2n\u0131nda gizli bir hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftirmekte ve hep birlikte evrenin nihai \\\"proje\\\"sini tamamlam\u0131\u015f olmaktad\u0131rlar.\u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi bu alanda, insanl\u0131k tarihi boyunca hi\u00e7bir d\u00fc\u015f\u00fcncenin ula\u015fmad\u0131\u011f\u0131 bir evrensellik ve dengecilik d\u00fczeyine ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r.Evrende de\u011fi\u015fmez bir kanun ve kesin kurallar vard\u0131r. De\u011fi\u015fmez kanunun ve kesin kurallar\u0131n \u00f6tesinde de etkin bir irade ve serbest ilahi me\u015fiyet vard\u0131r.Bu kanun, kurallar, irade ve me\u015fiyetin \u00f6tesinde de her\u015feyin \u00e7er\u00e7evesinde cereyan etti\u011fi ince bir hikmet yatmaktad\u0131r. Aralar\u0131nda insan da olmak \u00fczere her\u015fey hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcmran olan bu kanun ve ge\u00e7erli olanlar da bu kurallard\u0131r. \u0130nsan, \u00f6zg\u00fcr iradesinin \u00fcr\u00fcn\u00fc hareketleri ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlendirmesinin sonucu davran\u0131\u015flar\u0131 neticesinde bu kurallarla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131r, b\u00f6ylece kurallar\u0131n i\u015flemesini sa\u011flar ve onlardan etkilenir. Ancak, b\u00fct\u00fcn bunlar, Allah'\u0131n kaderi ve dileyi\u015fi uyar\u0131nca meydana gelmekte, ayn\u0131 zamanda O'nun hikmet ve takdirini ger\u00e7ekle\u015ftirmektedir. \u0130nsan\u0131n iradesi, d\u00fc\u015f\u00fcncesi, hareket ve davran\u0131\u015flar\u0131 Allah'\u0131n adet ve kanununun bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \u0130nsan b\u00fct\u00fcn yapt\u0131klar\u0131n\u0131 bunlarla yapar. Allah, \u00e7izdi\u011fi kader ve plan \u00e7er\u00e7evesinde ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi her\u015feyi bu adet ve kanun sayesinde ger\u00e7ekle\u015ftirir. Hi\u00e7bir \u015fey bu adet ve kanunun d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kamaz. Onlara kar\u015f\u0131t olamaz, Allah'\u0131n iradesini ve takdirini bir kefeye, insan\u0131n irade ve faaliyetlerini de kar\u015f\u0131t kefeye koyanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fckleri gibi faaliyetine kar\u015f\u0131 koyamazlar. Asla!.. \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinde durum b\u00f6yle de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc insana; varl\u0131\u011f\u0131n\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcncesini, iradesini, takdirini, de\u011ferlendirme yetene\u011fini ve yery\u00fcz\u00fcnde faaliyet imk\u00e2n\u0131n\u0131 bah\u015federken, bunlardan hi\u00e7birini, kendi s\u00fcnnetine z\u0131t, y\u00fcce iradesine muhalif k\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. \u015eu b\u00fcy\u00fck evrene ili\u015fkin kaderinin \u00f6tesindeki nihai hikmetin d\u0131\u015f\u0131na da \u00e7\u0131kamaz. Ancak y\u00fcce Allah, insan\u0131n takdir edip idare etmesini, hareket etmesini, etkilenmesini, S\u00fcnnetullah'la kar\u015f\u0131la\u015f\u0131p onlara uymas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fman\u0131n insana verilecek kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131; lezzet, ac\u0131, rahatl\u0131k, yorgunluk, mutluluk ve bedbahtl\u0131k \u015feklinde tam olarak almas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fma ve sonucunun \u00f6tesindeki her\u015feyi ku\u015fatan kaderinin ahenk ve denge i\u00e7inde ger\u00e7ekle\u015fmesini s\u00fcnnetin ve takdirinin bir gere\u011fi k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.Uhud sava\u015f\u0131nda meydana gelen bu olaylar, evrensel ve m\u00fckemmel \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi hakk\u0131ndaki s\u00f6zlerimize \u00f6rnektir. Ku\u015fkusuz y\u00fcce Allah m\u00fcsl\u00fcmanlara, zafer ve yenilgi hakk\u0131ndaki s\u00fcnneti ve \u015fart\u0131n\u0131 \u00f6\u011fretmi\u015fti. Onlar da bu s\u00fcnnet ve \u015farta ayk\u0131r\u0131 hareket etmi\u015flerdi. Bunun sonucunda da ac\u0131 ve yaralarla kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131. Ancak mesele bu noktada bitmiyor, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kman\u0131n ve ac\u0131 \u00e7ekmenin \u00f6tesinde, saftaki m\u00fcminlerle m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ayr\u0131lmas\u0131, m\u00fcmin kalplerin ar\u0131nd\u0131r\u0131lmas\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcnce bulan\u0131kl\u0131\u011f\u0131ndan, zaaf ve eksikliklerden temizlenmesine ili\u015fkin Allah'\u0131n kaderinin ger\u00e7ekle\u015fmesi yer almaktad\u0131r.Bu da i\u015flevi bak\u0131m\u0131ndan -ac\u0131 ve zarar\u0131n \u00f6tesinde- m\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in hay\u0131rl\u0131 olmu\u015ftur. Ku\u015fkusuz bu sonucu, Kan\u00fbn-u \u0130l\u00e2h\u00ee uyar\u0131nca elde etmi\u015flerdi. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah'\u0131n metoduna teslim olan, b\u00fct\u00fcn hayatlar\u0131nda onu uygulayan m\u00fcsl\u00fcmanlara yard\u0131m edip onlar\u0131 g\u00f6zetmek, sonu\u00e7ta ac\u0131lar\u0131n\u0131 tatm\u0131\u015f olsalar bile i\u015fledikleri hatalar\u0131 nihai hay\u0131rlar\u0131na bir ara\u00e7 k\u0131lmak Allah'\u0131n s\u00fcnnetidir. Nitekim, ac\u0131 \u00e7ekme; ar\u0131nma, e\u011fitim ve haz\u0131rl\u0131k i\u00e7in de bir ara\u00e7t\u0131r.Bu sert ve yal\u00e7\u0131n konumda m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n ayaklar\u0131 rahatlamakta, kalpleri hi\u00e7bir karars\u0131zl\u0131k, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k duymadan tatmin olmaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, Allah'\u0131n kaderi ile y\u00fcz y\u00fczedirler. Hayatlar\u0131nda O'nun kanunlar\u0131yla hareket etmektedirler. Onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n gerek kendilerine gerekse \u00e7evrelerindekilere diledi\u011fini yapaca\u011f\u0131n\u0131 biliyorlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n onunla diledi\u011fini ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi kaderi i\u00e7in birer hammadde konumundad\u0131rlar. \u0130\u015fledikleri t\u00fcm yanl\u0131\u015flar ve do\u011frular -yanl\u0131\u015flar\u0131 ve do\u011frular\u0131ndan dolay\u0131 kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 t\u00fcm sonu\u00e7lar Allah'\u0131n kaderi ve ince hikmeti ile hareket etti\u011fini ve bu yolda hareket ettikleri s\u00fcrece de kendilerini iyili\u011fe do\u011fru g\u00f6t\u00fcrece\u011fini gayet iyi biliyorlar:\\\"\u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.\\\"\\\"Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara `Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z' denince; `E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik' dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.\\\"Y\u00fcce Allah burada, Abdullah bin Ubey bin Selul ve beraberindekilerin konumuna i\u015faret etmekte ve onlar\u0131 \\\"m\u00fcnaf\u0131klar\\\" diye adland\u0131rmaktad\u0131r. Bu noktada y\u00fcce Allah, onlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131karmakta, m\u00fcsl\u00fcman saflar\u0131 onlardan temizlemektedir, o g\u00fcnk\u00fc ger\u00e7ek konumlar\u0131n\u0131 belirlemektedir: \\\"...O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131n idiler...\\\" Orada m\u00fcsl\u00fcmanlarla m\u00fc\u015frikler aras\u0131nda sava\u015f \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131 bilmediklerinden dolay\u0131 geri d\u00f6nd\u00fcklerini iddia ederken do\u011fru s\u00f6ylemiyorlard\u0131. Ger\u00e7ek neden bu de\u011fildi, onlar: \\\"...kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlar.\\\" Tamamen akidenin kontrol\u00fcne b\u0131rakmad\u0131klar\u0131 kalplerinde nifak vard\u0131r. Ki\u015filiklerini ve be\u015fer\u00ee de\u011ferlerini, akide ve iman de\u011ferlerinin \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131karm\u0131\u015flard\u0131r. Uhud g\u00fcn\u00fc Resulullah, (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmedi diye ayr\u0131lan m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubey ne yapt\u0131ysa, bundan \u00f6nce de Resulullah'\u0131n (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) ilah\u00ee bir mesajla Medine ye geldi\u011finde kendilerinin ba\u015fkanl\u0131ktan yoksun b\u0131rak\u0131lmas\u0131 ve ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 bu dine ve onun ta\u015f\u0131y\u0131c\u0131s\u0131na vermesi kar\u015f\u0131s\u0131nda da ayn\u0131 davran\u0131\u015f\u0131 g\u00f6stermi\u015fti. Kalplerde bu vard\u0131. M\u00fc\u015frikler, Medine'nin kap\u0131lar\u0131na dayanm\u0131\u015fken m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n geri d\u00f6nmelerinin sebebi buydu. Kendilerine \\\"Geliniz Allah yolunda savay\u0131z ya da savunma yap\u0131n\u0131z\\\" diyen ger\u00e7ek m\u00fcsl\u00fcman Abdullah b. Haram'a \\\"E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik mutlaka pe\u015finizden gelirdik\\\" diyerek itiraz etmeleri bundand\u0131. \u0130\u015fte bu ayette y\u00fcce Allah ger\u00e7ek durumlar\u0131n\u0131 if\u015fa ediyor:\\\"Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.\\\"Sonra, saflarda ve ruhlarda sars\u0131nt\u0131n\u0131n meydana gelmesindeki konumlar\u0131n\u0131 ortaya \u00e7\u0131kararak s\u00fcr\u00fcyor ayet-i kerime:\\\"Onlar evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in `E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi' diyenlerdir.\\\"\u00d6zellikle ba\u015fta kavmi aras\u0131ndaki otoritesini s\u00fcrd\u00fcren, m\u00fcnaf\u0131kl\u0131\u011f\u0131 hen\u00fcz daha ortaya \u00e7\u0131kmam\u0131\u015f ve m\u00fcsl\u00fcmanlar aras\u0131ndaki mevkisinin sars\u0131lmas\u0131na neden olan bu vas\u0131fla hen\u00fcz vas\u0131fland\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f Abdullah b. Ubey olmak \u00fczere, di\u011fer m\u00fcnaf\u0131klar ayr\u0131l\u0131k sonucu saflarda ve ruhlarda karga\u015fa ve sars\u0131nt\u0131 meydana getirmekle yetinmiyorlar:\\\"...E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi\\\" diyerek, sava\u015ftan sonra \u015fehid ailesi ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n kalplerine sars\u0131nt\u0131 ve hay\u0131flanma duygular\u0131n\u0131 ya\u015famaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorlard\u0131.B\u00f6ylece, ayr\u0131lmalar\u0131nda bir hikmet ve maslahat oldu\u011funu, Resulullah'a (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) itaat edip uymakta da bir zarar ve ziyan oldu\u011funu yaymak istiyorlard\u0131. En fazla da, Allah'\u0131n \u00e7izdi\u011fi kaderi, ecelin kesinli\u011fi, \u00f6l\u00fcm ve hayat\u0131n hakikati ve bunlar\u0131n yaln\u0131zca Allah'\u0131n kaderine ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 konusundaki saf \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini bozuyorlard\u0131. Bu y\u00fczden ayet-i kerime, bir taraftan hilelerini bozmak, di\u011fer taraftan \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini d\u00fczeltip onu bulan\u0131kl\u0131ktan kurtararak kesin ve do\u011fru olan\u0131 yerle\u015ftirmek suretiyle gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 vermektedir:\\\"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sam\u0131z bakal\u0131m.\\\"\u00d6l\u00fcm, hem cihada \u00e7\u0131kan hem de evinde oturan\u0131, hem cesuru, hem korka\u011f\u0131, h\u00fcl\u00e2sa herkesi al\u0131r g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Ne h\u0131rs, ne korunma geri \u00e7eviremez \u00f6l\u00fcm\u00fc. Korku ve geride beklemek de ertelemez. Bunun en g\u00fczel kan\u0131t\u0131 tart\u0131\u015fma g\u00f6t\u00fcrmez pratik hayatt\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerimde bu pratik hayatla onlara cevap vermekte, i\u011fren\u00e7 hilelerini bozmakta, ger\u00e7e\u011fi yerine oturtmakta, b\u00f6ylece m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerini sa\u011flamla\u015ft\u0131r\u0131p \u00fczerine g\u00fcven, huzur ve yak\u00een duygular\u0131n\u0131 ak\u0131tmaktad\u0131r.Kur'an-\u0131 Kerim'in sava\u015ftaki olaylar\u0131 sunarken, olaylar\u0131n \u00f6ncesinde, sava\u015f\u0131n hemen arefesinde meydana gelen bu olaya -Abdullah b. Ubey ve beraberindekilerin sava\u015ftan geri kalmalar\u0131n\u0131- de\u011finmeyi ertelemesi, olu\u015fun i\u00e7inde bu noktaya yer b\u0131rakmas\u0131 dikkat \u00e7ekicidir.KUR'AN E\u011e\u0130T\u0130M\u0130Bu erteleme, Kur'an'\u0131n e\u011fitim metodunun belirgin \u00f6zelliklerinden birini ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Ku\u015fkusuz bu olay\u0131, yerle\u015ftirdi\u011fi \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinin belli ba\u015fl\u0131 kurallar\u0131n\u0131 yerle\u015ftirmek, yerle\u015ftirdi\u011fi g\u00f6n\u00fcllere do\u011fru duygular\u0131 oturtmak ve de\u011ferler i\u00e7in koydu\u011fu bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirlemek i\u00e7in ertelemi\u015fti. Sonra da \\\"m\u00fcnaf\u0131klara\\\", davran\u0131\u015flar\u0131na, bundan sonraki uygulamalar\u0131na i\u015faret etmektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar bu davran\u0131\u015flar\u0131, do\u011fru d\u00fc\u015f\u00fcnceden, do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctteki do\u011fru de\u011ferden sapman\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc bu uygulamalar\u0131 alg\u0131layacak d\u00fczeye gelmi\u015ftir art\u0131k... \u0130man\u00ee d\u00fc\u015f\u00fcncenin ve de\u011ferlerin m\u00fcsl\u00fcman\u0131n nefsinde b\u00f6yle yer etmesi, d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlerin ger\u00e7ek mahiyetini, i\u015f ve \u015fah\u0131slar\u0131n ger\u00e7ek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcn\u00fc verecek do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctlerin bu \u015fekilde yerle\u015ftirilmesi gerekmektedir. Bundan sonra, i\u015fleri ve \u015fah\u0131slar\u0131 bu \u00f6l\u00e7\u00fcte g\u00f6re de\u011ferlendirir insan... Ve bu saf iman\u00ee duyguyla onlara, ayd\u0131nl\u0131k ve do\u011fru h\u00fck\u00fcm uygulanabilir...Bu ertelemede, e\u015fsiz Kur'an metodunun bir ba\u015fka \u00f6zelli\u011fi de gizlidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Abdullah b. Ubey -daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi- o ana kadar kavmi aras\u0131nda sayg\u0131n bir konumdayd\u0131. Bu y\u00fczden \\\"\u015e\u00fbra\\\" ilkesinin yerle\u015fmesi ve uygulamas\u0131 toplum i\u00e7inde itibar\u0131 olanlar\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmay\u0131 gerektirdi\u011finden Resulullah (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) kendi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmad\u0131 diye kibirlenmi\u015fti. Bu b\u00fcy\u00fck m\u00fcnaf\u0131\u011f\u0131n uygulamalar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n saf\u0131nda sars\u0131nt\u0131 ve d\u00fc\u015f\u00fcncelerinde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar meydana getirmi\u015fti. Nitekim bundan sonra \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlere ili\u015fkin s\u00f6zleri de g\u00f6n\u00fcllere hasret, duygulara kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar serpmi\u015fti. O'nun davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n ve s\u00f6zlerinin k\u00fc\u00e7\u00fcmsenmesi, sava\u015f\u0131n \u00f6ncesinde meydana gelmesine ra\u011fmen, Kur'an'\u0131n sunu\u015f tarz\u0131nda \u00f6ne al\u0131nmas\u0131 ve bu i\u015fi yapmaya kalk\u0131\u015fanlar\u0131n vas\u0131flar\u0131n\u0131n \\\"m\u00fcnaf\u0131kl\u0131k yapanlar\\\" olarak adland\u0131r\u0131lmas\u0131 ger\u00e7ekten anlaml\u0131d\u0131r. Ayr\u0131ca bu davran\u0131\u015flar\u0131 \u015fu hayret sigas\u0131yla -m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 g\u00f6rmez misin- diye \u00f6zetlemek ve en b\u00fcy\u00fcklerinin ad\u0131n\u0131 veya \u015fahs\u0131n\u0131 anmadan, yine bu davran\u0131\u015f\u0131 yapmaya kalk\u0131\u015fan herkesin, haketti\u011fi gibi iman \u00f6l\u00e7e\u011finde onunla e\u015fit durumda olmalar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden surenin ak\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 de\u011ferlendirdi\u011fi gibi m\u00fcnaf\u0131klar aras\u0131nda belirsiz olarak kalmas\u0131 i\u00e7in a\u00e7\u0131klamamas\u0131 ve sona b\u0131rakmas\u0131 bu e\u015fsiz e\u011fitim metodunun i\u00e7erdi\u011fi bir hikmet olsa gerektir.ALLAH YOLUNDA \u00d6LD\u00dcR\u00dcLENLERKalpler huzura kavu\u015fup vicdanlar, evrende y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan yasa, i\u015flerin \u00f6tesindeki Allah'\u0131n kaderi, bu takdir ve plan\u0131n arka plan\u0131ndaki hikmeti... Sonra olmas\u0131 i\u00e7in yaz\u0131lm\u0131\u015f ecel ve geride kalman\u0131n erteleyemedi\u011fi sava\u015fa \u00e7\u0131kman\u0131n \u00e7abukla\u015ft\u0131raca\u011f\u0131; h\u0131rs, sak\u0131nma ve tedbirin \u00f6nleyemedi\u011fi mukadder \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fi ile istikrar bulduktan sonra...Evet bundan sonra ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 bir di\u011fer hakikati a\u00e7\u0131klamakla s\u00fcr\u00fcyor. Hem \u00f6z\u00fc hem de etkisi itibariyle b\u00fcy\u00fck bir hakikat... Allah yolunda \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlerin \u00f6l\u00fcler olmay\u0131p diri olduklar\u0131 hakikati... Onlar Rabblerinin izinden, kendilerinden sonra olu\u015fan hayattan ve olaylar\u0131ndan kopmam\u0131\u015flard\u0131r. Bu cemaatin yapt\u0131klar\u0131ndan etkilendikleri gibi ona da etki ediyorlar. Bilindi\u011fi gibi etki ve etkilenme hayat\u0131n belirtisidir.Ayet Uhud sava\u015f\u0131nda \u015fehid d\u00fc\u015fenlerin hayat\u0131 ile \u015fehadetlerinden sonra meydana gelen olaylar aras\u0131nda sa\u011flam bir ilgi kurduktan sonra, kendilerine isabet eden bunca yaraya ra\u011fmen, Allah ve Resul\u00fc'n\u00fcn \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k veren, sava\u015f alan\u0131n\u0131 b\u0131rak\u0131p gittikten sonra Medine'ye sald\u0131rmalar\u0131ndan korkup Kurey\u015f'i takip eden, Kurey\u015f'in toparlanmas\u0131yla kendilerini korkutmaya \u00e7al\u0131\u015fan insanlara ald\u0131r\u0131\u015f etmeyip sadece Allah'a g\u00fcvenip dayanan ve bu konumlar\u0131yla iman\u0131n anlam\u0131n\u0131 ve hakikatini ger\u00e7ekle\u015ftiren bir grup m\u00fcminin konumlar\u0131n\u0131 tasvir ediyor.\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Ana sayfa\",\"item\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"description\":\"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"width\":244,\"height\":90,\"caption\":\"Ebrar Medya\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\",\"https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/\",\"https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\",\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"caption\":\"EBRAR MEDYA\"},\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.165- Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet, bu kez sizin ba\u015f\u0131n\u0131za gelince \"Bu nereden geldi?\" demediniz mi? De ki; \"O musibet kendinizden kaynakland\u0131.\" Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.166- \u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.167- Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara \"Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z, ya da savunma yap\u0131n\u0131z \" denince \"E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik \" dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131 ile s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.168- Onlar, evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in \"E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi, \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi\"diyenlerdir. De ki; \"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sav\u0131n bakal\u0131m.\"Y\u00fcce Allah; sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131yan ve akidesine inanan dostlar\u0131na yard\u0131m etmeyi \u00fczerine alm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak bu yard\u0131m\u0131, kalplerinde iman ger\u00e7e\u011finin olgunla\u015fmas\u0131na, d\u00fczen ve hayat tarzlar\u0131nda iman\u0131n gereklerini yerine getirmelerine, g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131na ve imkanlar\u0131 nisbetinde \u00e7aba sarf etmelerine ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130\u015fte S\u00fcnnetullah budur. Ve S\u00fcnnetullah'ta hi\u00e7 kimse kay\u0131r\u0131lmaz. M\u00fcsl\u00fcmanlar ne zaman bu i\u015flerden birinde bir eksiklik yaparlarsa, bu eksikli\u011fin sonucuna katlanmal\u0131d\u0131rlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcman olu\u015flar\u0131, kendileri i\u00e7in adetin bozulmas\u0131n\u0131 ve kanunun iptalini gerektirmez. Onlar, hayatlar\u0131n\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc S\u00fcnnetullah'a uydurmak ve ilahi kanunlar do\u011frultusunda d\u00fczenlemekten dolay\u0131 m\u00fcsl\u00fcmand\u0131rlar zaten.Ancak m\u00fcsl\u00fcmanl\u0131klar\u0131 bo\u015fa gitmeyecektir, ziyan olmayacakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc teslimiyetleri Allah i\u00e7indir. Allah'\u0131n sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131malar\u0131, O'na uymaya gayret etmeleri ve O'nun metoduna tabi olmalar\u0131ndan dolay\u0131, hataya uygun d\u00fc\u015fen, ac\u0131, yara ve kay\u0131plar\u0131 tatt\u0131ktan sonra bu hatay\u0131 iyili\u011fe \u00e7evirmek akidenin daha bir netle\u015fmesi, kalplerin daha iyi ar\u0131nmas\u0131, saflar\u0131n iyice temizlenmesi, onlar\u0131 vaad edilen zafere yakla\u015ft\u0131rmas\u0131, b\u00f6ylece hay\u0131r ve bereketle sonu\u00e7land\u0131rmas\u0131 y\u00fcce Allah'\u0131n \u015f\u00e2n\u0131ndand\u0131r... M\u00fcsl\u00fcmanlar hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n korumas\u0131ndan, g\u00f6zetiminden ve yard\u0131m\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131r\u0131lmazlar. Aksine, yolda ba\u015flar\u0131na birtak\u0131m darbeler, ac\u0131 ve s\u0131k\u0131nt\u0131lar geldik\u00e7e, Allah taraf\u0131ndan hep yol az\u0131\u011f\u0131yla desteklenmi\u015flerdir.Bu a\u00e7\u0131kl\u0131k ve kesinlikle beraber y\u00fcce Allah, meydana gelen olaydan dolay\u0131 pani\u011fe kap\u0131l\u0131p sorular sorup duran m\u00fcsl\u00fcman kitleyi ele almakta, onlara takdirinden kaynaklanan uzak hikmeti a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 gibi kendi davran\u0131\u015flar\u0131ndan kaynaklanan yal\u00e7\u0131n sebebi de ortaya \u00e7\u0131karmaktad\u0131r. Bu arada m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 da, ne sak\u0131nman\u0131n ne de geride kal\u0131p oturman\u0131n kendisinden koruyamad\u0131\u011f\u0131 \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fiyle y\u00fczy\u00fcze getirmektedir:\"Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet ba\u015f\u0131n\u0131za gelince `Bu nereden geldi?' demediniz mi? De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\"M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n Uhud'da ba\u015flar\u0131na bir felaket geldi. Bu ac\u0131 g\u00fcnde kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 bunca yara ve ac\u0131lar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda ayr\u0131ca yetmi\u015f \u015fehid verdiler. M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131 halde Allah'\u0131n d\u00fc\u015fman\u0131 m\u00fc\u015frikler onlara galip geldi. Halbuki onlar m\u00fcsl\u00fcmand\u0131lar ve Allah yolunda cihad ediyorlard\u0131. Fakat asl\u0131nda bu felaketi tadan m\u00fcsl\u00fcmanlar, bunun iki kat\u0131n\u0131 m\u00fc\u015friklere isabet ettirmekle daha \u00fcst\u00fcn durumda idiler; \u00e7\u00fcnk\u00fc Bedir g\u00fcn\u00fc Kurey\u015f'in ileri gelenlerinden yetmi\u015f tanesini \u00f6ld\u00fcrmekle benzeri bir musibeti d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n ba\u015flar\u0131na getirmi\u015flerdi.M\u00fcsl\u00fcmanlar ayn\u0131 galibiyeti Uhud sava\u015f\u0131n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda, hen\u00fcz Allah'\u0131n ve O'nun Resul\u00fcn\u00fcn emrine uyuyorlarken, ganimet arzusu kar\u015f\u0131s\u0131nda zaafa kap\u0131lm\u00e0m\u0131\u015fken ve m\u00fcmin g\u00f6n\u00fcllerde yer etmemesi gereken duygular ruhlar\u0131nda depre\u015fmemi\u015fken tekrar elde ediyorlard\u0131.Onlar panik i\u00e7inde sorup duruyorlarken y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlara hat\u0131rlat\u0131yor ve meydana gelen olay\u0131 direkt yak\u0131n sebebine d\u00f6nd\u00fcr\u00fcyor:\"...De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131.\"\u0130\u015f konusunda sars\u0131nt\u0131 ge\u00e7iren, bozulan ve \u00e7eki\u015fen bizzat sizin nefsinizdir. Allah ve Resul\u00fcn\u00fcn \u015fart\u0131n\u0131 yerine getirmeyen sizdiniz. Arzu ve heveslerin etkiledi\u011fi, kendi nefsinizdi. Resulullah'\u0131n emrine ve sava\u015f stratejisine isyan eden sizdiniz. Bu sonu\u00e7 meydana gelmesini istemedi\u011finiz \u015fey. Sopra da \"bu nas\u0131l olur?\" diyorsunuz. S\u00fcnnetullah'ta kendi durumunuza uygun olan\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131n\u0131z. M\u00fcsl\u00fcman veya m\u00fc\u015frik olsun insan kendini S\u00fcnnetullah'\u0131n i\u015fleyi\u015fine sundu mu gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 alacakt\u0131r. Hi\u00e7 kimsenin kay\u0131r\u0131lmas\u0131 i\u00e7in bu kanun bozulmaz. Bir kere, insan\u0131n ilk \u00f6nce Allah'\u0131n s\u00fcnnetine kendini uydurmas\u0131, teslimiyetin olgunluk derecesini g\u00f6stermektedir.\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\"G\u00fcc\u00fcn\u00fcn gere\u011fi, s\u00fcnneti uygulamas\u0131, kanunuyla h\u00fckmetmesi, her i\u015fin h\u00fckm\u00fc ve iradesi uyar\u0131nca hareket etmesi ve varl\u0131k alemini, hayat\u0131 ve olaylar\u0131 dayand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 yasalar\u0131n\u0131 ask\u0131ya almamas\u0131d\u0131r.Bununla beraber, her i\u015fin \u00f6tesinde g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc bir hikmetten dolay\u0131 Allah'\u0131n takdiri yer almaktad\u0131r. Meydana gelen her olay\u0131n, her hareketin, her geli\u015fmenin ve b\u00fct\u00fcn evrende yeralan her ak\u0131\u015f\u0131n \u00f6tesinde Allah'\u0131n takdiri s\u00fcrekli mevcuttur.\u0130L\u00c2H\u00ce KANUN\"\u00ceki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti.\"Hi\u00e7bir \u015fey rastlant\u0131 sonucu ve bo\u015funa meydana gelmemi\u015ftir. Faydas\u0131z ve ba\u015f\u0131bo\u015f da de\u011fildir. Her hareket, \u015fu evrenin yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda planlanm\u0131\u015f ve kendisine \u00f6zg\u00fc sebep ve sonu\u00e7lar\u0131 olan bir kadere g\u00f6re hareket etmektedir. B\u00fct\u00fcn hareketler, -bozulmaz, ask\u0131ya al\u0131nmaz ve hi\u00e7 kimseyi kay\u0131rmaz sa\u011flam adet ve kanunlara uygun meydana gelmekle beraber- belirlenen pro\u011framlar\u0131 pl\u00e2n\u0131nda gizli bir hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftirmekte ve hep birlikte evrenin nihai \"proje\"sini tamamlam\u0131\u015f olmaktad\u0131rlar.\u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi bu alanda, insanl\u0131k tarihi boyunca hi\u00e7bir d\u00fc\u015f\u00fcncenin ula\u015fmad\u0131\u011f\u0131 bir evrensellik ve dengecilik d\u00fczeyine ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r.Evrende de\u011fi\u015fmez bir kanun ve kesin kurallar vard\u0131r. De\u011fi\u015fmez kanunun ve kesin kurallar\u0131n \u00f6tesinde de etkin bir irade ve serbest ilahi me\u015fiyet vard\u0131r.Bu kanun, kurallar, irade ve me\u015fiyetin \u00f6tesinde de her\u015feyin \u00e7er\u00e7evesinde cereyan etti\u011fi ince bir hikmet yatmaktad\u0131r. Aralar\u0131nda insan da olmak \u00fczere her\u015fey hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcmran olan bu kanun ve ge\u00e7erli olanlar da bu kurallard\u0131r. \u0130nsan, \u00f6zg\u00fcr iradesinin \u00fcr\u00fcn\u00fc hareketleri ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlendirmesinin sonucu davran\u0131\u015flar\u0131 neticesinde bu kurallarla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131r, b\u00f6ylece kurallar\u0131n i\u015flemesini sa\u011flar ve onlardan etkilenir. Ancak, b\u00fct\u00fcn bunlar, Allah'\u0131n kaderi ve dileyi\u015fi uyar\u0131nca meydana gelmekte, ayn\u0131 zamanda O'nun hikmet ve takdirini ger\u00e7ekle\u015ftirmektedir. \u0130nsan\u0131n iradesi, d\u00fc\u015f\u00fcncesi, hareket ve davran\u0131\u015flar\u0131 Allah'\u0131n adet ve kanununun bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \u0130nsan b\u00fct\u00fcn yapt\u0131klar\u0131n\u0131 bunlarla yapar. Allah, \u00e7izdi\u011fi kader ve plan \u00e7er\u00e7evesinde ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi her\u015feyi bu adet ve kanun sayesinde ger\u00e7ekle\u015ftirir. Hi\u00e7bir \u015fey bu adet ve kanunun d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kamaz. Onlara kar\u015f\u0131t olamaz, Allah'\u0131n iradesini ve takdirini bir kefeye, insan\u0131n irade ve faaliyetlerini de kar\u015f\u0131t kefeye koyanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fckleri gibi faaliyetine kar\u015f\u0131 koyamazlar. Asla!.. \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinde durum b\u00f6yle de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc insana; varl\u0131\u011f\u0131n\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcncesini, iradesini, takdirini, de\u011ferlendirme yetene\u011fini ve yery\u00fcz\u00fcnde faaliyet imk\u00e2n\u0131n\u0131 bah\u015federken, bunlardan hi\u00e7birini, kendi s\u00fcnnetine z\u0131t, y\u00fcce iradesine muhalif k\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. \u015eu b\u00fcy\u00fck evrene ili\u015fkin kaderinin \u00f6tesindeki nihai hikmetin d\u0131\u015f\u0131na da \u00e7\u0131kamaz. Ancak y\u00fcce Allah, insan\u0131n takdir edip idare etmesini, hareket etmesini, etkilenmesini, S\u00fcnnetullah'la kar\u015f\u0131la\u015f\u0131p onlara uymas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fman\u0131n insana verilecek kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131; lezzet, ac\u0131, rahatl\u0131k, yorgunluk, mutluluk ve bedbahtl\u0131k \u015feklinde tam olarak almas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fma ve sonucunun \u00f6tesindeki her\u015feyi ku\u015fatan kaderinin ahenk ve denge i\u00e7inde ger\u00e7ekle\u015fmesini s\u00fcnnetin ve takdirinin bir gere\u011fi k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.Uhud sava\u015f\u0131nda meydana gelen bu olaylar, evrensel ve m\u00fckemmel \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi hakk\u0131ndaki s\u00f6zlerimize \u00f6rnektir. Ku\u015fkusuz y\u00fcce Allah m\u00fcsl\u00fcmanlara, zafer ve yenilgi hakk\u0131ndaki s\u00fcnneti ve \u015fart\u0131n\u0131 \u00f6\u011fretmi\u015fti. Onlar da bu s\u00fcnnet ve \u015farta ayk\u0131r\u0131 hareket etmi\u015flerdi. Bunun sonucunda da ac\u0131 ve yaralarla kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131. Ancak mesele bu noktada bitmiyor, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kman\u0131n ve ac\u0131 \u00e7ekmenin \u00f6tesinde, saftaki m\u00fcminlerle m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ayr\u0131lmas\u0131, m\u00fcmin kalplerin ar\u0131nd\u0131r\u0131lmas\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcnce bulan\u0131kl\u0131\u011f\u0131ndan, zaaf ve eksikliklerden temizlenmesine ili\u015fkin Allah'\u0131n kaderinin ger\u00e7ekle\u015fmesi yer almaktad\u0131r.Bu da i\u015flevi bak\u0131m\u0131ndan -ac\u0131 ve zarar\u0131n \u00f6tesinde- m\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in hay\u0131rl\u0131 olmu\u015ftur. Ku\u015fkusuz bu sonucu, Kan\u00fbn-u \u0130l\u00e2h\u00ee uyar\u0131nca elde etmi\u015flerdi. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah'\u0131n metoduna teslim olan, b\u00fct\u00fcn hayatlar\u0131nda onu uygulayan m\u00fcsl\u00fcmanlara yard\u0131m edip onlar\u0131 g\u00f6zetmek, sonu\u00e7ta ac\u0131lar\u0131n\u0131 tatm\u0131\u015f olsalar bile i\u015fledikleri hatalar\u0131 nihai hay\u0131rlar\u0131na bir ara\u00e7 k\u0131lmak Allah'\u0131n s\u00fcnnetidir. Nitekim, ac\u0131 \u00e7ekme; ar\u0131nma, e\u011fitim ve haz\u0131rl\u0131k i\u00e7in de bir ara\u00e7t\u0131r.Bu sert ve yal\u00e7\u0131n konumda m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n ayaklar\u0131 rahatlamakta, kalpleri hi\u00e7bir karars\u0131zl\u0131k, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k duymadan tatmin olmaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, Allah'\u0131n kaderi ile y\u00fcz y\u00fczedirler. Hayatlar\u0131nda O'nun kanunlar\u0131yla hareket etmektedirler. Onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n gerek kendilerine gerekse \u00e7evrelerindekilere diledi\u011fini yapaca\u011f\u0131n\u0131 biliyorlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n onunla diledi\u011fini ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi kaderi i\u00e7in birer hammadde konumundad\u0131rlar. \u0130\u015fledikleri t\u00fcm yanl\u0131\u015flar ve do\u011frular -yanl\u0131\u015flar\u0131 ve do\u011frular\u0131ndan dolay\u0131 kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 t\u00fcm sonu\u00e7lar Allah'\u0131n kaderi ve ince hikmeti ile hareket etti\u011fini ve bu yolda hareket ettikleri s\u00fcrece de kendilerini iyili\u011fe do\u011fru g\u00f6t\u00fcrece\u011fini gayet iyi biliyorlar:\"\u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.\"\"Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara `Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z' denince; `E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik' dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.\"Y\u00fcce Allah burada, Abdullah bin Ubey bin Selul ve beraberindekilerin konumuna i\u015faret etmekte ve onlar\u0131 \"m\u00fcnaf\u0131klar\" diye adland\u0131rmaktad\u0131r. Bu noktada y\u00fcce Allah, onlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131karmakta, m\u00fcsl\u00fcman saflar\u0131 onlardan temizlemektedir, o g\u00fcnk\u00fc ger\u00e7ek konumlar\u0131n\u0131 belirlemektedir: \"...O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131n idiler...\" Orada m\u00fcsl\u00fcmanlarla m\u00fc\u015frikler aras\u0131nda sava\u015f \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131 bilmediklerinden dolay\u0131 geri d\u00f6nd\u00fcklerini iddia ederken do\u011fru s\u00f6ylemiyorlard\u0131. Ger\u00e7ek neden bu de\u011fildi, onlar: \"...kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlar.\" Tamamen akidenin kontrol\u00fcne b\u0131rakmad\u0131klar\u0131 kalplerinde nifak vard\u0131r. Ki\u015filiklerini ve be\u015fer\u00ee de\u011ferlerini, akide ve iman de\u011ferlerinin \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131karm\u0131\u015flard\u0131r. Uhud g\u00fcn\u00fc Resulullah, (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmedi diye ayr\u0131lan m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubey ne yapt\u0131ysa, bundan \u00f6nce de Resulullah'\u0131n (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) ilah\u00ee bir mesajla Medine ye geldi\u011finde kendilerinin ba\u015fkanl\u0131ktan yoksun b\u0131rak\u0131lmas\u0131 ve ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 bu dine ve onun ta\u015f\u0131y\u0131c\u0131s\u0131na vermesi kar\u015f\u0131s\u0131nda da ayn\u0131 davran\u0131\u015f\u0131 g\u00f6stermi\u015fti. Kalplerde bu vard\u0131. M\u00fc\u015frikler, Medine'nin kap\u0131lar\u0131na dayanm\u0131\u015fken m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n geri d\u00f6nmelerinin sebebi buydu. Kendilerine \"Geliniz Allah yolunda savay\u0131z ya da savunma yap\u0131n\u0131z\" diyen ger\u00e7ek m\u00fcsl\u00fcman Abdullah b. Haram'a \"E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik mutlaka pe\u015finizden gelirdik\" diyerek itiraz etmeleri bundand\u0131. \u0130\u015fte bu ayette y\u00fcce Allah ger\u00e7ek durumlar\u0131n\u0131 if\u015fa ediyor:\"Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.\"Sonra, saflarda ve ruhlarda sars\u0131nt\u0131n\u0131n meydana gelmesindeki konumlar\u0131n\u0131 ortaya \u00e7\u0131kararak s\u00fcr\u00fcyor ayet-i kerime:\"Onlar evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in `E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi' diyenlerdir.\"\u00d6zellikle ba\u015fta kavmi aras\u0131ndaki otoritesini s\u00fcrd\u00fcren, m\u00fcnaf\u0131kl\u0131\u011f\u0131 hen\u00fcz daha ortaya \u00e7\u0131kmam\u0131\u015f ve m\u00fcsl\u00fcmanlar aras\u0131ndaki mevkisinin sars\u0131lmas\u0131na neden olan bu vas\u0131fla hen\u00fcz vas\u0131fland\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f Abdullah b. Ubey olmak \u00fczere, di\u011fer m\u00fcnaf\u0131klar ayr\u0131l\u0131k sonucu saflarda ve ruhlarda karga\u015fa ve sars\u0131nt\u0131 meydana getirmekle yetinmiyorlar:\"...E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi\" diyerek, sava\u015ftan sonra \u015fehid ailesi ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n kalplerine sars\u0131nt\u0131 ve hay\u0131flanma duygular\u0131n\u0131 ya\u015famaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorlard\u0131.B\u00f6ylece, ayr\u0131lmalar\u0131nda bir hikmet ve maslahat oldu\u011funu, Resulullah'a (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) itaat edip uymakta da bir zarar ve ziyan oldu\u011funu yaymak istiyorlard\u0131. En fazla da, Allah'\u0131n \u00e7izdi\u011fi kaderi, ecelin kesinli\u011fi, \u00f6l\u00fcm ve hayat\u0131n hakikati ve bunlar\u0131n yaln\u0131zca Allah'\u0131n kaderine ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 konusundaki saf \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini bozuyorlard\u0131. Bu y\u00fczden ayet-i kerime, bir taraftan hilelerini bozmak, di\u011fer taraftan \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini d\u00fczeltip onu bulan\u0131kl\u0131ktan kurtararak kesin ve do\u011fru olan\u0131 yerle\u015ftirmek suretiyle gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 vermektedir:\"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sam\u0131z bakal\u0131m.\"\u00d6l\u00fcm, hem cihada \u00e7\u0131kan hem de evinde oturan\u0131, hem cesuru, hem korka\u011f\u0131, h\u00fcl\u00e2sa herkesi al\u0131r g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Ne h\u0131rs, ne korunma geri \u00e7eviremez \u00f6l\u00fcm\u00fc. Korku ve geride beklemek de ertelemez. Bunun en g\u00fczel kan\u0131t\u0131 tart\u0131\u015fma g\u00f6t\u00fcrmez pratik hayatt\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerimde bu pratik hayatla onlara cevap vermekte, i\u011fren\u00e7 hilelerini bozmakta, ger\u00e7e\u011fi yerine oturtmakta, b\u00f6ylece m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerini sa\u011flamla\u015ft\u0131r\u0131p \u00fczerine g\u00fcven, huzur ve yak\u00een duygular\u0131n\u0131 ak\u0131tmaktad\u0131r.Kur'an-\u0131 Kerim'in sava\u015ftaki olaylar\u0131 sunarken, olaylar\u0131n \u00f6ncesinde, sava\u015f\u0131n hemen arefesinde meydana gelen bu olaya -Abdullah b. Ubey ve beraberindekilerin sava\u015ftan geri kalmalar\u0131n\u0131- de\u011finmeyi ertelemesi, olu\u015fun i\u00e7inde bu noktaya yer b\u0131rakmas\u0131 dikkat \u00e7ekicidir.KUR'AN E\u011e\u0130T\u0130M\u0130Bu erteleme, Kur'an'\u0131n e\u011fitim metodunun belirgin \u00f6zelliklerinden birini ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Ku\u015fkusuz bu olay\u0131, yerle\u015ftirdi\u011fi \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinin belli ba\u015fl\u0131 kurallar\u0131n\u0131 yerle\u015ftirmek, yerle\u015ftirdi\u011fi g\u00f6n\u00fcllere do\u011fru duygular\u0131 oturtmak ve de\u011ferler i\u00e7in koydu\u011fu bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirlemek i\u00e7in ertelemi\u015fti. Sonra da \"m\u00fcnaf\u0131klara\", davran\u0131\u015flar\u0131na, bundan sonraki uygulamalar\u0131na i\u015faret etmektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar bu davran\u0131\u015flar\u0131, do\u011fru d\u00fc\u015f\u00fcnceden, do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctteki do\u011fru de\u011ferden sapman\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc bu uygulamalar\u0131 alg\u0131layacak d\u00fczeye gelmi\u015ftir art\u0131k... \u0130man\u00ee d\u00fc\u015f\u00fcncenin ve de\u011ferlerin m\u00fcsl\u00fcman\u0131n nefsinde b\u00f6yle yer etmesi, d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlerin ger\u00e7ek mahiyetini, i\u015f ve \u015fah\u0131slar\u0131n ger\u00e7ek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcn\u00fc verecek do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctlerin bu \u015fekilde yerle\u015ftirilmesi gerekmektedir. Bundan sonra, i\u015fleri ve \u015fah\u0131slar\u0131 bu \u00f6l\u00e7\u00fcte g\u00f6re de\u011ferlendirir insan... Ve bu saf iman\u00ee duyguyla onlara, ayd\u0131nl\u0131k ve do\u011fru h\u00fck\u00fcm uygulanabilir...Bu ertelemede, e\u015fsiz Kur'an metodunun bir ba\u015fka \u00f6zelli\u011fi de gizlidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Abdullah b. Ubey -daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi- o ana kadar kavmi aras\u0131nda sayg\u0131n bir konumdayd\u0131. Bu y\u00fczden \"\u015e\u00fbra\" ilkesinin yerle\u015fmesi ve uygulamas\u0131 toplum i\u00e7inde itibar\u0131 olanlar\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmay\u0131 gerektirdi\u011finden Resulullah (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) kendi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmad\u0131 diye kibirlenmi\u015fti. Bu b\u00fcy\u00fck m\u00fcnaf\u0131\u011f\u0131n uygulamalar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n saf\u0131nda sars\u0131nt\u0131 ve d\u00fc\u015f\u00fcncelerinde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar meydana getirmi\u015fti. Nitekim bundan sonra \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlere ili\u015fkin s\u00f6zleri de g\u00f6n\u00fcllere hasret, duygulara kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar serpmi\u015fti. O'nun davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n ve s\u00f6zlerinin k\u00fc\u00e7\u00fcmsenmesi, sava\u015f\u0131n \u00f6ncesinde meydana gelmesine ra\u011fmen, Kur'an'\u0131n sunu\u015f tarz\u0131nda \u00f6ne al\u0131nmas\u0131 ve bu i\u015fi yapmaya kalk\u0131\u015fanlar\u0131n vas\u0131flar\u0131n\u0131n \"m\u00fcnaf\u0131kl\u0131k yapanlar\" olarak adland\u0131r\u0131lmas\u0131 ger\u00e7ekten anlaml\u0131d\u0131r. Ayr\u0131ca bu davran\u0131\u015flar\u0131 \u015fu hayret sigas\u0131yla -m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 g\u00f6rmez misin- diye \u00f6zetlemek ve en b\u00fcy\u00fcklerinin ad\u0131n\u0131 veya \u015fahs\u0131n\u0131 anmadan, yine bu davran\u0131\u015f\u0131 yapmaya kalk\u0131\u015fan herkesin, haketti\u011fi gibi iman \u00f6l\u00e7e\u011finde onunla e\u015fit durumda olmalar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden surenin ak\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 de\u011ferlendirdi\u011fi gibi m\u00fcnaf\u0131klar aras\u0131nda belirsiz olarak kalmas\u0131 i\u00e7in a\u00e7\u0131klamamas\u0131 ve sona b\u0131rakmas\u0131 bu e\u015fsiz e\u011fitim metodunun i\u00e7erdi\u011fi bir hikmet olsa gerektir.ALLAH YOLUNDA \u00d6LD\u00dcR\u00dcLENLERKalpler huzura kavu\u015fup vicdanlar, evrende y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan yasa, i\u015flerin \u00f6tesindeki Allah'\u0131n kaderi, bu takdir ve plan\u0131n arka plan\u0131ndaki hikmeti... Sonra olmas\u0131 i\u00e7in yaz\u0131lm\u0131\u015f ecel ve geride kalman\u0131n erteleyemedi\u011fi sava\u015fa \u00e7\u0131kman\u0131n \u00e7abukla\u015ft\u0131raca\u011f\u0131; h\u0131rs, sak\u0131nma ve tedbirin \u00f6nleyemedi\u011fi mukadder \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fi ile istikrar bulduktan sonra...Evet bundan sonra ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 bir di\u011fer hakikati a\u00e7\u0131klamakla s\u00fcr\u00fcyor. Hem \u00f6z\u00fc hem de etkisi itibariyle b\u00fcy\u00fck bir hakikat... Allah yolunda \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlerin \u00f6l\u00fcler olmay\u0131p diri olduklar\u0131 hakikati... Onlar Rabblerinin izinden, kendilerinden sonra olu\u015fan hayattan ve olaylar\u0131ndan kopmam\u0131\u015flard\u0131r. Bu cemaatin yapt\u0131klar\u0131ndan etkilendikleri gibi ona da etki ediyorlar. Bilindi\u011fi gibi etki ve etkilenme hayat\u0131n belirtisidir.Ayet Uhud sava\u015f\u0131nda \u015fehid d\u00fc\u015fenlerin hayat\u0131 ile \u015fehadetlerinden sonra meydana gelen olaylar aras\u0131nda sa\u011flam bir ilgi kurduktan sonra, kendilerine isabet eden bunca yaraya ra\u011fmen, Allah ve Resul\u00fc'n\u00fcn \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k veren, sava\u015f alan\u0131n\u0131 b\u0131rak\u0131p gittikten sonra Medine'ye sald\u0131rmalar\u0131ndan korkup Kurey\u015f'i takip eden, Kurey\u015f'in toparlanmas\u0131yla kendilerini korkutmaya \u00e7al\u0131\u015fan insanlara ald\u0131r\u0131\u015f etmeyip sadece Allah'a g\u00fcvenip dayanan ve bu konumlar\u0131yla iman\u0131n anlam\u0131n\u0131 ve hakikatini ger\u00e7ekle\u015ftiren bir grup m\u00fcminin konumlar\u0131n\u0131 tasvir ediyor.","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","og_description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.165- Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet, bu kez sizin ba\u015f\u0131n\u0131za gelince \"Bu nereden geldi?\" demediniz mi? De ki; \"O musibet kendinizden kaynakland\u0131.\" Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.166- \u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.167- Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara \"Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z, ya da savunma yap\u0131n\u0131z \" denince \"E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik \" dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131 ile s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.168- Onlar, evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in \"E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi, \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi\"diyenlerdir. De ki; \"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sav\u0131n bakal\u0131m.\"Y\u00fcce Allah; sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131yan ve akidesine inanan dostlar\u0131na yard\u0131m etmeyi \u00fczerine alm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak bu yard\u0131m\u0131, kalplerinde iman ger\u00e7e\u011finin olgunla\u015fmas\u0131na, d\u00fczen ve hayat tarzlar\u0131nda iman\u0131n gereklerini yerine getirmelerine, g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131na ve imkanlar\u0131 nisbetinde \u00e7aba sarf etmelerine ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130\u015fte S\u00fcnnetullah budur. Ve S\u00fcnnetullah'ta hi\u00e7 kimse kay\u0131r\u0131lmaz. M\u00fcsl\u00fcmanlar ne zaman bu i\u015flerden birinde bir eksiklik yaparlarsa, bu eksikli\u011fin sonucuna katlanmal\u0131d\u0131rlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcman olu\u015flar\u0131, kendileri i\u00e7in adetin bozulmas\u0131n\u0131 ve kanunun iptalini gerektirmez. Onlar, hayatlar\u0131n\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc S\u00fcnnetullah'a uydurmak ve ilahi kanunlar do\u011frultusunda d\u00fczenlemekten dolay\u0131 m\u00fcsl\u00fcmand\u0131rlar zaten.Ancak m\u00fcsl\u00fcmanl\u0131klar\u0131 bo\u015fa gitmeyecektir, ziyan olmayacakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc teslimiyetleri Allah i\u00e7indir. Allah'\u0131n sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131malar\u0131, O'na uymaya gayret etmeleri ve O'nun metoduna tabi olmalar\u0131ndan dolay\u0131, hataya uygun d\u00fc\u015fen, ac\u0131, yara ve kay\u0131plar\u0131 tatt\u0131ktan sonra bu hatay\u0131 iyili\u011fe \u00e7evirmek akidenin daha bir netle\u015fmesi, kalplerin daha iyi ar\u0131nmas\u0131, saflar\u0131n iyice temizlenmesi, onlar\u0131 vaad edilen zafere yakla\u015ft\u0131rmas\u0131, b\u00f6ylece hay\u0131r ve bereketle sonu\u00e7land\u0131rmas\u0131 y\u00fcce Allah'\u0131n \u015f\u00e2n\u0131ndand\u0131r... M\u00fcsl\u00fcmanlar hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n korumas\u0131ndan, g\u00f6zetiminden ve yard\u0131m\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131r\u0131lmazlar. Aksine, yolda ba\u015flar\u0131na birtak\u0131m darbeler, ac\u0131 ve s\u0131k\u0131nt\u0131lar geldik\u00e7e, Allah taraf\u0131ndan hep yol az\u0131\u011f\u0131yla desteklenmi\u015flerdir.Bu a\u00e7\u0131kl\u0131k ve kesinlikle beraber y\u00fcce Allah, meydana gelen olaydan dolay\u0131 pani\u011fe kap\u0131l\u0131p sorular sorup duran m\u00fcsl\u00fcman kitleyi ele almakta, onlara takdirinden kaynaklanan uzak hikmeti a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 gibi kendi davran\u0131\u015flar\u0131ndan kaynaklanan yal\u00e7\u0131n sebebi de ortaya \u00e7\u0131karmaktad\u0131r. Bu arada m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 da, ne sak\u0131nman\u0131n ne de geride kal\u0131p oturman\u0131n kendisinden koruyamad\u0131\u011f\u0131 \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fiyle y\u00fczy\u00fcze getirmektedir:\"Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet ba\u015f\u0131n\u0131za gelince `Bu nereden geldi?' demediniz mi? De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\"M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n Uhud'da ba\u015flar\u0131na bir felaket geldi. Bu ac\u0131 g\u00fcnde kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 bunca yara ve ac\u0131lar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda ayr\u0131ca yetmi\u015f \u015fehid verdiler. M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131 halde Allah'\u0131n d\u00fc\u015fman\u0131 m\u00fc\u015frikler onlara galip geldi. Halbuki onlar m\u00fcsl\u00fcmand\u0131lar ve Allah yolunda cihad ediyorlard\u0131. Fakat asl\u0131nda bu felaketi tadan m\u00fcsl\u00fcmanlar, bunun iki kat\u0131n\u0131 m\u00fc\u015friklere isabet ettirmekle daha \u00fcst\u00fcn durumda idiler; \u00e7\u00fcnk\u00fc Bedir g\u00fcn\u00fc Kurey\u015f'in ileri gelenlerinden yetmi\u015f tanesini \u00f6ld\u00fcrmekle benzeri bir musibeti d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n ba\u015flar\u0131na getirmi\u015flerdi.M\u00fcsl\u00fcmanlar ayn\u0131 galibiyeti Uhud sava\u015f\u0131n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda, hen\u00fcz Allah'\u0131n ve O'nun Resul\u00fcn\u00fcn emrine uyuyorlarken, ganimet arzusu kar\u015f\u0131s\u0131nda zaafa kap\u0131lm\u00e0m\u0131\u015fken ve m\u00fcmin g\u00f6n\u00fcllerde yer etmemesi gereken duygular ruhlar\u0131nda depre\u015fmemi\u015fken tekrar elde ediyorlard\u0131.Onlar panik i\u00e7inde sorup duruyorlarken y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlara hat\u0131rlat\u0131yor ve meydana gelen olay\u0131 direkt yak\u0131n sebebine d\u00f6nd\u00fcr\u00fcyor:\"...De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131.\"\u0130\u015f konusunda sars\u0131nt\u0131 ge\u00e7iren, bozulan ve \u00e7eki\u015fen bizzat sizin nefsinizdir. Allah ve Resul\u00fcn\u00fcn \u015fart\u0131n\u0131 yerine getirmeyen sizdiniz. Arzu ve heveslerin etkiledi\u011fi, kendi nefsinizdi. Resulullah'\u0131n emrine ve sava\u015f stratejisine isyan eden sizdiniz. Bu sonu\u00e7 meydana gelmesini istemedi\u011finiz \u015fey. Sopra da \"bu nas\u0131l olur?\" diyorsunuz. S\u00fcnnetullah'ta kendi durumunuza uygun olan\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131n\u0131z. M\u00fcsl\u00fcman veya m\u00fc\u015frik olsun insan kendini S\u00fcnnetullah'\u0131n i\u015fleyi\u015fine sundu mu gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 alacakt\u0131r. Hi\u00e7 kimsenin kay\u0131r\u0131lmas\u0131 i\u00e7in bu kanun bozulmaz. Bir kere, insan\u0131n ilk \u00f6nce Allah'\u0131n s\u00fcnnetine kendini uydurmas\u0131, teslimiyetin olgunluk derecesini g\u00f6stermektedir.\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\"G\u00fcc\u00fcn\u00fcn gere\u011fi, s\u00fcnneti uygulamas\u0131, kanunuyla h\u00fckmetmesi, her i\u015fin h\u00fckm\u00fc ve iradesi uyar\u0131nca hareket etmesi ve varl\u0131k alemini, hayat\u0131 ve olaylar\u0131 dayand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 yasalar\u0131n\u0131 ask\u0131ya almamas\u0131d\u0131r.Bununla beraber, her i\u015fin \u00f6tesinde g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc bir hikmetten dolay\u0131 Allah'\u0131n takdiri yer almaktad\u0131r. Meydana gelen her olay\u0131n, her hareketin, her geli\u015fmenin ve b\u00fct\u00fcn evrende yeralan her ak\u0131\u015f\u0131n \u00f6tesinde Allah'\u0131n takdiri s\u00fcrekli mevcuttur.\u0130L\u00c2H\u00ce KANUN\"\u00ceki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti.\"Hi\u00e7bir \u015fey rastlant\u0131 sonucu ve bo\u015funa meydana gelmemi\u015ftir. Faydas\u0131z ve ba\u015f\u0131bo\u015f da de\u011fildir. Her hareket, \u015fu evrenin yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda planlanm\u0131\u015f ve kendisine \u00f6zg\u00fc sebep ve sonu\u00e7lar\u0131 olan bir kadere g\u00f6re hareket etmektedir. B\u00fct\u00fcn hareketler, -bozulmaz, ask\u0131ya al\u0131nmaz ve hi\u00e7 kimseyi kay\u0131rmaz sa\u011flam adet ve kanunlara uygun meydana gelmekle beraber- belirlenen pro\u011framlar\u0131 pl\u00e2n\u0131nda gizli bir hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftirmekte ve hep birlikte evrenin nihai \"proje\"sini tamamlam\u0131\u015f olmaktad\u0131rlar.\u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi bu alanda, insanl\u0131k tarihi boyunca hi\u00e7bir d\u00fc\u015f\u00fcncenin ula\u015fmad\u0131\u011f\u0131 bir evrensellik ve dengecilik d\u00fczeyine ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r.Evrende de\u011fi\u015fmez bir kanun ve kesin kurallar vard\u0131r. De\u011fi\u015fmez kanunun ve kesin kurallar\u0131n \u00f6tesinde de etkin bir irade ve serbest ilahi me\u015fiyet vard\u0131r.Bu kanun, kurallar, irade ve me\u015fiyetin \u00f6tesinde de her\u015feyin \u00e7er\u00e7evesinde cereyan etti\u011fi ince bir hikmet yatmaktad\u0131r. Aralar\u0131nda insan da olmak \u00fczere her\u015fey hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcmran olan bu kanun ve ge\u00e7erli olanlar da bu kurallard\u0131r. \u0130nsan, \u00f6zg\u00fcr iradesinin \u00fcr\u00fcn\u00fc hareketleri ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlendirmesinin sonucu davran\u0131\u015flar\u0131 neticesinde bu kurallarla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131r, b\u00f6ylece kurallar\u0131n i\u015flemesini sa\u011flar ve onlardan etkilenir. Ancak, b\u00fct\u00fcn bunlar, Allah'\u0131n kaderi ve dileyi\u015fi uyar\u0131nca meydana gelmekte, ayn\u0131 zamanda O'nun hikmet ve takdirini ger\u00e7ekle\u015ftirmektedir. \u0130nsan\u0131n iradesi, d\u00fc\u015f\u00fcncesi, hareket ve davran\u0131\u015flar\u0131 Allah'\u0131n adet ve kanununun bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \u0130nsan b\u00fct\u00fcn yapt\u0131klar\u0131n\u0131 bunlarla yapar. Allah, \u00e7izdi\u011fi kader ve plan \u00e7er\u00e7evesinde ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi her\u015feyi bu adet ve kanun sayesinde ger\u00e7ekle\u015ftirir. Hi\u00e7bir \u015fey bu adet ve kanunun d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kamaz. Onlara kar\u015f\u0131t olamaz, Allah'\u0131n iradesini ve takdirini bir kefeye, insan\u0131n irade ve faaliyetlerini de kar\u015f\u0131t kefeye koyanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fckleri gibi faaliyetine kar\u015f\u0131 koyamazlar. Asla!.. \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinde durum b\u00f6yle de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc insana; varl\u0131\u011f\u0131n\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcncesini, iradesini, takdirini, de\u011ferlendirme yetene\u011fini ve yery\u00fcz\u00fcnde faaliyet imk\u00e2n\u0131n\u0131 bah\u015federken, bunlardan hi\u00e7birini, kendi s\u00fcnnetine z\u0131t, y\u00fcce iradesine muhalif k\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. \u015eu b\u00fcy\u00fck evrene ili\u015fkin kaderinin \u00f6tesindeki nihai hikmetin d\u0131\u015f\u0131na da \u00e7\u0131kamaz. Ancak y\u00fcce Allah, insan\u0131n takdir edip idare etmesini, hareket etmesini, etkilenmesini, S\u00fcnnetullah'la kar\u015f\u0131la\u015f\u0131p onlara uymas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fman\u0131n insana verilecek kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131; lezzet, ac\u0131, rahatl\u0131k, yorgunluk, mutluluk ve bedbahtl\u0131k \u015feklinde tam olarak almas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fma ve sonucunun \u00f6tesindeki her\u015feyi ku\u015fatan kaderinin ahenk ve denge i\u00e7inde ger\u00e7ekle\u015fmesini s\u00fcnnetin ve takdirinin bir gere\u011fi k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.Uhud sava\u015f\u0131nda meydana gelen bu olaylar, evrensel ve m\u00fckemmel \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi hakk\u0131ndaki s\u00f6zlerimize \u00f6rnektir. Ku\u015fkusuz y\u00fcce Allah m\u00fcsl\u00fcmanlara, zafer ve yenilgi hakk\u0131ndaki s\u00fcnneti ve \u015fart\u0131n\u0131 \u00f6\u011fretmi\u015fti. Onlar da bu s\u00fcnnet ve \u015farta ayk\u0131r\u0131 hareket etmi\u015flerdi. Bunun sonucunda da ac\u0131 ve yaralarla kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131. Ancak mesele bu noktada bitmiyor, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kman\u0131n ve ac\u0131 \u00e7ekmenin \u00f6tesinde, saftaki m\u00fcminlerle m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ayr\u0131lmas\u0131, m\u00fcmin kalplerin ar\u0131nd\u0131r\u0131lmas\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcnce bulan\u0131kl\u0131\u011f\u0131ndan, zaaf ve eksikliklerden temizlenmesine ili\u015fkin Allah'\u0131n kaderinin ger\u00e7ekle\u015fmesi yer almaktad\u0131r.Bu da i\u015flevi bak\u0131m\u0131ndan -ac\u0131 ve zarar\u0131n \u00f6tesinde- m\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in hay\u0131rl\u0131 olmu\u015ftur. Ku\u015fkusuz bu sonucu, Kan\u00fbn-u \u0130l\u00e2h\u00ee uyar\u0131nca elde etmi\u015flerdi. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah'\u0131n metoduna teslim olan, b\u00fct\u00fcn hayatlar\u0131nda onu uygulayan m\u00fcsl\u00fcmanlara yard\u0131m edip onlar\u0131 g\u00f6zetmek, sonu\u00e7ta ac\u0131lar\u0131n\u0131 tatm\u0131\u015f olsalar bile i\u015fledikleri hatalar\u0131 nihai hay\u0131rlar\u0131na bir ara\u00e7 k\u0131lmak Allah'\u0131n s\u00fcnnetidir. Nitekim, ac\u0131 \u00e7ekme; ar\u0131nma, e\u011fitim ve haz\u0131rl\u0131k i\u00e7in de bir ara\u00e7t\u0131r.Bu sert ve yal\u00e7\u0131n konumda m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n ayaklar\u0131 rahatlamakta, kalpleri hi\u00e7bir karars\u0131zl\u0131k, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k duymadan tatmin olmaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, Allah'\u0131n kaderi ile y\u00fcz y\u00fczedirler. Hayatlar\u0131nda O'nun kanunlar\u0131yla hareket etmektedirler. Onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n gerek kendilerine gerekse \u00e7evrelerindekilere diledi\u011fini yapaca\u011f\u0131n\u0131 biliyorlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n onunla diledi\u011fini ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi kaderi i\u00e7in birer hammadde konumundad\u0131rlar. \u0130\u015fledikleri t\u00fcm yanl\u0131\u015flar ve do\u011frular -yanl\u0131\u015flar\u0131 ve do\u011frular\u0131ndan dolay\u0131 kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 t\u00fcm sonu\u00e7lar Allah'\u0131n kaderi ve ince hikmeti ile hareket etti\u011fini ve bu yolda hareket ettikleri s\u00fcrece de kendilerini iyili\u011fe do\u011fru g\u00f6t\u00fcrece\u011fini gayet iyi biliyorlar:\"\u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.\"\"Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara `Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z' denince; `E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik' dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.\"Y\u00fcce Allah burada, Abdullah bin Ubey bin Selul ve beraberindekilerin konumuna i\u015faret etmekte ve onlar\u0131 \"m\u00fcnaf\u0131klar\" diye adland\u0131rmaktad\u0131r. Bu noktada y\u00fcce Allah, onlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131karmakta, m\u00fcsl\u00fcman saflar\u0131 onlardan temizlemektedir, o g\u00fcnk\u00fc ger\u00e7ek konumlar\u0131n\u0131 belirlemektedir: \"...O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131n idiler...\" Orada m\u00fcsl\u00fcmanlarla m\u00fc\u015frikler aras\u0131nda sava\u015f \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131 bilmediklerinden dolay\u0131 geri d\u00f6nd\u00fcklerini iddia ederken do\u011fru s\u00f6ylemiyorlard\u0131. Ger\u00e7ek neden bu de\u011fildi, onlar: \"...kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlar.\" Tamamen akidenin kontrol\u00fcne b\u0131rakmad\u0131klar\u0131 kalplerinde nifak vard\u0131r. Ki\u015filiklerini ve be\u015fer\u00ee de\u011ferlerini, akide ve iman de\u011ferlerinin \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131karm\u0131\u015flard\u0131r. Uhud g\u00fcn\u00fc Resulullah, (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmedi diye ayr\u0131lan m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubey ne yapt\u0131ysa, bundan \u00f6nce de Resulullah'\u0131n (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) ilah\u00ee bir mesajla Medine ye geldi\u011finde kendilerinin ba\u015fkanl\u0131ktan yoksun b\u0131rak\u0131lmas\u0131 ve ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 bu dine ve onun ta\u015f\u0131y\u0131c\u0131s\u0131na vermesi kar\u015f\u0131s\u0131nda da ayn\u0131 davran\u0131\u015f\u0131 g\u00f6stermi\u015fti. Kalplerde bu vard\u0131. M\u00fc\u015frikler, Medine'nin kap\u0131lar\u0131na dayanm\u0131\u015fken m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n geri d\u00f6nmelerinin sebebi buydu. Kendilerine \"Geliniz Allah yolunda savay\u0131z ya da savunma yap\u0131n\u0131z\" diyen ger\u00e7ek m\u00fcsl\u00fcman Abdullah b. Haram'a \"E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik mutlaka pe\u015finizden gelirdik\" diyerek itiraz etmeleri bundand\u0131. \u0130\u015fte bu ayette y\u00fcce Allah ger\u00e7ek durumlar\u0131n\u0131 if\u015fa ediyor:\"Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.\"Sonra, saflarda ve ruhlarda sars\u0131nt\u0131n\u0131n meydana gelmesindeki konumlar\u0131n\u0131 ortaya \u00e7\u0131kararak s\u00fcr\u00fcyor ayet-i kerime:\"Onlar evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in `E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi' diyenlerdir.\"\u00d6zellikle ba\u015fta kavmi aras\u0131ndaki otoritesini s\u00fcrd\u00fcren, m\u00fcnaf\u0131kl\u0131\u011f\u0131 hen\u00fcz daha ortaya \u00e7\u0131kmam\u0131\u015f ve m\u00fcsl\u00fcmanlar aras\u0131ndaki mevkisinin sars\u0131lmas\u0131na neden olan bu vas\u0131fla hen\u00fcz vas\u0131fland\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f Abdullah b. Ubey olmak \u00fczere, di\u011fer m\u00fcnaf\u0131klar ayr\u0131l\u0131k sonucu saflarda ve ruhlarda karga\u015fa ve sars\u0131nt\u0131 meydana getirmekle yetinmiyorlar:\"...E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi\" diyerek, sava\u015ftan sonra \u015fehid ailesi ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n kalplerine sars\u0131nt\u0131 ve hay\u0131flanma duygular\u0131n\u0131 ya\u015famaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorlard\u0131.B\u00f6ylece, ayr\u0131lmalar\u0131nda bir hikmet ve maslahat oldu\u011funu, Resulullah'a (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) itaat edip uymakta da bir zarar ve ziyan oldu\u011funu yaymak istiyorlard\u0131. En fazla da, Allah'\u0131n \u00e7izdi\u011fi kaderi, ecelin kesinli\u011fi, \u00f6l\u00fcm ve hayat\u0131n hakikati ve bunlar\u0131n yaln\u0131zca Allah'\u0131n kaderine ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 konusundaki saf \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini bozuyorlard\u0131. Bu y\u00fczden ayet-i kerime, bir taraftan hilelerini bozmak, di\u011fer taraftan \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini d\u00fczeltip onu bulan\u0131kl\u0131ktan kurtararak kesin ve do\u011fru olan\u0131 yerle\u015ftirmek suretiyle gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 vermektedir:\"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sam\u0131z bakal\u0131m.\"\u00d6l\u00fcm, hem cihada \u00e7\u0131kan hem de evinde oturan\u0131, hem cesuru, hem korka\u011f\u0131, h\u00fcl\u00e2sa herkesi al\u0131r g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Ne h\u0131rs, ne korunma geri \u00e7eviremez \u00f6l\u00fcm\u00fc. Korku ve geride beklemek de ertelemez. Bunun en g\u00fczel kan\u0131t\u0131 tart\u0131\u015fma g\u00f6t\u00fcrmez pratik hayatt\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerimde bu pratik hayatla onlara cevap vermekte, i\u011fren\u00e7 hilelerini bozmakta, ger\u00e7e\u011fi yerine oturtmakta, b\u00f6ylece m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerini sa\u011flamla\u015ft\u0131r\u0131p \u00fczerine g\u00fcven, huzur ve yak\u00een duygular\u0131n\u0131 ak\u0131tmaktad\u0131r.Kur'an-\u0131 Kerim'in sava\u015ftaki olaylar\u0131 sunarken, olaylar\u0131n \u00f6ncesinde, sava\u015f\u0131n hemen arefesinde meydana gelen bu olaya -Abdullah b. Ubey ve beraberindekilerin sava\u015ftan geri kalmalar\u0131n\u0131- de\u011finmeyi ertelemesi, olu\u015fun i\u00e7inde bu noktaya yer b\u0131rakmas\u0131 dikkat \u00e7ekicidir.KUR'AN E\u011e\u0130T\u0130M\u0130Bu erteleme, Kur'an'\u0131n e\u011fitim metodunun belirgin \u00f6zelliklerinden birini ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Ku\u015fkusuz bu olay\u0131, yerle\u015ftirdi\u011fi \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinin belli ba\u015fl\u0131 kurallar\u0131n\u0131 yerle\u015ftirmek, yerle\u015ftirdi\u011fi g\u00f6n\u00fcllere do\u011fru duygular\u0131 oturtmak ve de\u011ferler i\u00e7in koydu\u011fu bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirlemek i\u00e7in ertelemi\u015fti. Sonra da \"m\u00fcnaf\u0131klara\", davran\u0131\u015flar\u0131na, bundan sonraki uygulamalar\u0131na i\u015faret etmektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar bu davran\u0131\u015flar\u0131, do\u011fru d\u00fc\u015f\u00fcnceden, do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctteki do\u011fru de\u011ferden sapman\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc bu uygulamalar\u0131 alg\u0131layacak d\u00fczeye gelmi\u015ftir art\u0131k... \u0130man\u00ee d\u00fc\u015f\u00fcncenin ve de\u011ferlerin m\u00fcsl\u00fcman\u0131n nefsinde b\u00f6yle yer etmesi, d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlerin ger\u00e7ek mahiyetini, i\u015f ve \u015fah\u0131slar\u0131n ger\u00e7ek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcn\u00fc verecek do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctlerin bu \u015fekilde yerle\u015ftirilmesi gerekmektedir. Bundan sonra, i\u015fleri ve \u015fah\u0131slar\u0131 bu \u00f6l\u00e7\u00fcte g\u00f6re de\u011ferlendirir insan... Ve bu saf iman\u00ee duyguyla onlara, ayd\u0131nl\u0131k ve do\u011fru h\u00fck\u00fcm uygulanabilir...Bu ertelemede, e\u015fsiz Kur'an metodunun bir ba\u015fka \u00f6zelli\u011fi de gizlidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Abdullah b. Ubey -daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi- o ana kadar kavmi aras\u0131nda sayg\u0131n bir konumdayd\u0131. Bu y\u00fczden \"\u015e\u00fbra\" ilkesinin yerle\u015fmesi ve uygulamas\u0131 toplum i\u00e7inde itibar\u0131 olanlar\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmay\u0131 gerektirdi\u011finden Resulullah (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) kendi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmad\u0131 diye kibirlenmi\u015fti. Bu b\u00fcy\u00fck m\u00fcnaf\u0131\u011f\u0131n uygulamalar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n saf\u0131nda sars\u0131nt\u0131 ve d\u00fc\u015f\u00fcncelerinde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar meydana getirmi\u015fti. Nitekim bundan sonra \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlere ili\u015fkin s\u00f6zleri de g\u00f6n\u00fcllere hasret, duygulara kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar serpmi\u015fti. O'nun davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n ve s\u00f6zlerinin k\u00fc\u00e7\u00fcmsenmesi, sava\u015f\u0131n \u00f6ncesinde meydana gelmesine ra\u011fmen, Kur'an'\u0131n sunu\u015f tarz\u0131nda \u00f6ne al\u0131nmas\u0131 ve bu i\u015fi yapmaya kalk\u0131\u015fanlar\u0131n vas\u0131flar\u0131n\u0131n \"m\u00fcnaf\u0131kl\u0131k yapanlar\" olarak adland\u0131r\u0131lmas\u0131 ger\u00e7ekten anlaml\u0131d\u0131r. Ayr\u0131ca bu davran\u0131\u015flar\u0131 \u015fu hayret sigas\u0131yla -m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 g\u00f6rmez misin- diye \u00f6zetlemek ve en b\u00fcy\u00fcklerinin ad\u0131n\u0131 veya \u015fahs\u0131n\u0131 anmadan, yine bu davran\u0131\u015f\u0131 yapmaya kalk\u0131\u015fan herkesin, haketti\u011fi gibi iman \u00f6l\u00e7e\u011finde onunla e\u015fit durumda olmalar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden surenin ak\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 de\u011ferlendirdi\u011fi gibi m\u00fcnaf\u0131klar aras\u0131nda belirsiz olarak kalmas\u0131 i\u00e7in a\u00e7\u0131klamamas\u0131 ve sona b\u0131rakmas\u0131 bu e\u015fsiz e\u011fitim metodunun i\u00e7erdi\u011fi bir hikmet olsa gerektir.ALLAH YOLUNDA \u00d6LD\u00dcR\u00dcLENLERKalpler huzura kavu\u015fup vicdanlar, evrende y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan yasa, i\u015flerin \u00f6tesindeki Allah'\u0131n kaderi, bu takdir ve plan\u0131n arka plan\u0131ndaki hikmeti... Sonra olmas\u0131 i\u00e7in yaz\u0131lm\u0131\u015f ecel ve geride kalman\u0131n erteleyemedi\u011fi sava\u015fa \u00e7\u0131kman\u0131n \u00e7abukla\u015ft\u0131raca\u011f\u0131; h\u0131rs, sak\u0131nma ve tedbirin \u00f6nleyemedi\u011fi mukadder \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fi ile istikrar bulduktan sonra...Evet bundan sonra ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 bir di\u011fer hakikati a\u00e7\u0131klamakla s\u00fcr\u00fcyor. Hem \u00f6z\u00fc hem de etkisi itibariyle b\u00fcy\u00fck bir hakikat... Allah yolunda \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlerin \u00f6l\u00fcler olmay\u0131p diri olduklar\u0131 hakikati... Onlar Rabblerinin izinden, kendilerinden sonra olu\u015fan hayattan ve olaylar\u0131ndan kopmam\u0131\u015flard\u0131r. Bu cemaatin yapt\u0131klar\u0131ndan etkilendikleri gibi ona da etki ediyorlar. Bilindi\u011fi gibi etki ve etkilenme hayat\u0131n belirtisidir.Ayet Uhud sava\u015f\u0131nda \u015fehid d\u00fc\u015fenlerin hayat\u0131 ile \u015fehadetlerinden sonra meydana gelen olaylar aras\u0131nda sa\u011flam bir ilgi kurduktan sonra, kendilerine isabet eden bunca yaraya ra\u011fmen, Allah ve Resul\u00fc'n\u00fcn \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k veren, sava\u015f alan\u0131n\u0131 b\u0131rak\u0131p gittikten sonra Medine'ye sald\u0131rmalar\u0131ndan korkup Kurey\u015f'i takip eden, Kurey\u015f'in toparlanmas\u0131yla kendilerini korkutmaya \u00e7al\u0131\u015fan insanlara ald\u0131r\u0131\u015f etmeyip sadece Allah'a g\u00fcvenip dayanan ve bu konumlar\u0131yla iman\u0131n anlam\u0131n\u0131 ve hakikatini ger\u00e7ekle\u015ftiren bir grup m\u00fcminin konumlar\u0131n\u0131 tasvir ediyor.","og_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/","og_site_name":"Ebrar Medya","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","article_published_time":"2019-11-23T07:47:20+00:00","og_image":[{"width":730,"height":360,"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2019\/11\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK-16.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"EBRAR MEDYA","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@ebrarmedyacom","twitter_site":"@ebrarmedyacom","twitter_misc":{"Yazan:":"EBRAR MEDYA","Tahmini okuma s\u00fcresi":"16 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/"},"author":{"name":"EBRAR MEDYA","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6"},"headline":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI","datePublished":"2019-11-23T07:47:20+00:00","dateModified":"2019-11-23T07:47:20+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/"},"wordCount":3285,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"articleSection":["G\u00dcNDEM"],"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/","name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website"},"datePublished":"2019-11-23T07:47:20+00:00","dateModified":"2019-11-23T07:47:20+00:00","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130MHamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.165- Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet, bu kez sizin ba\u015f\u0131n\u0131za gelince \"Bu nereden geldi?\" demediniz mi? De ki; \"O musibet kendinizden kaynakland\u0131.\" Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her \u015feye yeter.166- \u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.167- Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara \"Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z, ya da savunma yap\u0131n\u0131z \" denince \"E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik \" dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131 ile s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.168- Onlar, evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in \"E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi, \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi\"diyenlerdir. De ki; \"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sav\u0131n bakal\u0131m.\"Y\u00fcce Allah; sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131yan ve akidesine inanan dostlar\u0131na yard\u0131m etmeyi \u00fczerine alm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak bu yard\u0131m\u0131, kalplerinde iman ger\u00e7e\u011finin olgunla\u015fmas\u0131na, d\u00fczen ve hayat tarzlar\u0131nda iman\u0131n gereklerini yerine getirmelerine, g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131na ve imkanlar\u0131 nisbetinde \u00e7aba sarf etmelerine ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130\u015fte S\u00fcnnetullah budur. Ve S\u00fcnnetullah'ta hi\u00e7 kimse kay\u0131r\u0131lmaz. M\u00fcsl\u00fcmanlar ne zaman bu i\u015flerden birinde bir eksiklik yaparlarsa, bu eksikli\u011fin sonucuna katlanmal\u0131d\u0131rlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcman olu\u015flar\u0131, kendileri i\u00e7in adetin bozulmas\u0131n\u0131 ve kanunun iptalini gerektirmez. Onlar, hayatlar\u0131n\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc S\u00fcnnetullah'a uydurmak ve ilahi kanunlar do\u011frultusunda d\u00fczenlemekten dolay\u0131 m\u00fcsl\u00fcmand\u0131rlar zaten.Ancak m\u00fcsl\u00fcmanl\u0131klar\u0131 bo\u015fa gitmeyecektir, ziyan olmayacakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc teslimiyetleri Allah i\u00e7indir. Allah'\u0131n sanca\u011f\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131malar\u0131, O'na uymaya gayret etmeleri ve O'nun metoduna tabi olmalar\u0131ndan dolay\u0131, hataya uygun d\u00fc\u015fen, ac\u0131, yara ve kay\u0131plar\u0131 tatt\u0131ktan sonra bu hatay\u0131 iyili\u011fe \u00e7evirmek akidenin daha bir netle\u015fmesi, kalplerin daha iyi ar\u0131nmas\u0131, saflar\u0131n iyice temizlenmesi, onlar\u0131 vaad edilen zafere yakla\u015ft\u0131rmas\u0131, b\u00f6ylece hay\u0131r ve bereketle sonu\u00e7land\u0131rmas\u0131 y\u00fcce Allah'\u0131n \u015f\u00e2n\u0131ndand\u0131r... M\u00fcsl\u00fcmanlar hi\u00e7bir zaman Allah'\u0131n korumas\u0131ndan, g\u00f6zetiminden ve yard\u0131m\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131r\u0131lmazlar. Aksine, yolda ba\u015flar\u0131na birtak\u0131m darbeler, ac\u0131 ve s\u0131k\u0131nt\u0131lar geldik\u00e7e, Allah taraf\u0131ndan hep yol az\u0131\u011f\u0131yla desteklenmi\u015flerdir.Bu a\u00e7\u0131kl\u0131k ve kesinlikle beraber y\u00fcce Allah, meydana gelen olaydan dolay\u0131 pani\u011fe kap\u0131l\u0131p sorular sorup duran m\u00fcsl\u00fcman kitleyi ele almakta, onlara takdirinden kaynaklanan uzak hikmeti a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 gibi kendi davran\u0131\u015flar\u0131ndan kaynaklanan yal\u00e7\u0131n sebebi de ortaya \u00e7\u0131karmaktad\u0131r. Bu arada m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 da, ne sak\u0131nman\u0131n ne de geride kal\u0131p oturman\u0131n kendisinden koruyamad\u0131\u011f\u0131 \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fiyle y\u00fczy\u00fcze getirmektedir:\"Kar\u015f\u0131 tarafa iki kat\u0131n\u0131 tatt\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z musibet ba\u015f\u0131n\u0131za gelince `Bu nereden geldi?' demediniz mi? De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\"M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n Uhud'da ba\u015flar\u0131na bir felaket geldi. Bu ac\u0131 g\u00fcnde kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 bunca yara ve ac\u0131lar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda ayr\u0131ca yetmi\u015f \u015fehid verdiler. M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131 halde Allah'\u0131n d\u00fc\u015fman\u0131 m\u00fc\u015frikler onlara galip geldi. Halbuki onlar m\u00fcsl\u00fcmand\u0131lar ve Allah yolunda cihad ediyorlard\u0131. Fakat asl\u0131nda bu felaketi tadan m\u00fcsl\u00fcmanlar, bunun iki kat\u0131n\u0131 m\u00fc\u015friklere isabet ettirmekle daha \u00fcst\u00fcn durumda idiler; \u00e7\u00fcnk\u00fc Bedir g\u00fcn\u00fc Kurey\u015f'in ileri gelenlerinden yetmi\u015f tanesini \u00f6ld\u00fcrmekle benzeri bir musibeti d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n ba\u015flar\u0131na getirmi\u015flerdi.M\u00fcsl\u00fcmanlar ayn\u0131 galibiyeti Uhud sava\u015f\u0131n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda, hen\u00fcz Allah'\u0131n ve O'nun Resul\u00fcn\u00fcn emrine uyuyorlarken, ganimet arzusu kar\u015f\u0131s\u0131nda zaafa kap\u0131lm\u00e0m\u0131\u015fken ve m\u00fcmin g\u00f6n\u00fcllerde yer etmemesi gereken duygular ruhlar\u0131nda depre\u015fmemi\u015fken tekrar elde ediyorlard\u0131.Onlar panik i\u00e7inde sorup duruyorlarken y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 onlara hat\u0131rlat\u0131yor ve meydana gelen olay\u0131 direkt yak\u0131n sebebine d\u00f6nd\u00fcr\u00fcyor:\"...De ki; O musibet kendinizden kaynakland\u0131.\"\u0130\u015f konusunda sars\u0131nt\u0131 ge\u00e7iren, bozulan ve \u00e7eki\u015fen bizzat sizin nefsinizdir. Allah ve Resul\u00fcn\u00fcn \u015fart\u0131n\u0131 yerine getirmeyen sizdiniz. Arzu ve heveslerin etkiledi\u011fi, kendi nefsinizdi. Resulullah'\u0131n emrine ve sava\u015f stratejisine isyan eden sizdiniz. Bu sonu\u00e7 meydana gelmesini istemedi\u011finiz \u015fey. Sopra da \"bu nas\u0131l olur?\" diyorsunuz. S\u00fcnnetullah'ta kendi durumunuza uygun olan\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131n\u0131z. M\u00fcsl\u00fcman veya m\u00fc\u015frik olsun insan kendini S\u00fcnnetullah'\u0131n i\u015fleyi\u015fine sundu mu gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 alacakt\u0131r. Hi\u00e7 kimsenin kay\u0131r\u0131lmas\u0131 i\u00e7in bu kanun bozulmaz. Bir kere, insan\u0131n ilk \u00f6nce Allah'\u0131n s\u00fcnnetine kendini uydurmas\u0131, teslimiyetin olgunluk derecesini g\u00f6stermektedir.\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc her\u015feye yeter.\"G\u00fcc\u00fcn\u00fcn gere\u011fi, s\u00fcnneti uygulamas\u0131, kanunuyla h\u00fckmetmesi, her i\u015fin h\u00fckm\u00fc ve iradesi uyar\u0131nca hareket etmesi ve varl\u0131k alemini, hayat\u0131 ve olaylar\u0131 dayand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 yasalar\u0131n\u0131 ask\u0131ya almamas\u0131d\u0131r.Bununla beraber, her i\u015fin \u00f6tesinde g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc bir hikmetten dolay\u0131 Allah'\u0131n takdiri yer almaktad\u0131r. Meydana gelen her olay\u0131n, her hareketin, her geli\u015fmenin ve b\u00fct\u00fcn evrende yeralan her ak\u0131\u015f\u0131n \u00f6tesinde Allah'\u0131n takdiri s\u00fcrekli mevcuttur.\u0130L\u00c2H\u00ce KANUN\"\u00ceki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti.\"Hi\u00e7bir \u015fey rastlant\u0131 sonucu ve bo\u015funa meydana gelmemi\u015ftir. Faydas\u0131z ve ba\u015f\u0131bo\u015f da de\u011fildir. Her hareket, \u015fu evrenin yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda planlanm\u0131\u015f ve kendisine \u00f6zg\u00fc sebep ve sonu\u00e7lar\u0131 olan bir kadere g\u00f6re hareket etmektedir. B\u00fct\u00fcn hareketler, -bozulmaz, ask\u0131ya al\u0131nmaz ve hi\u00e7 kimseyi kay\u0131rmaz sa\u011flam adet ve kanunlara uygun meydana gelmekle beraber- belirlenen pro\u011framlar\u0131 pl\u00e2n\u0131nda gizli bir hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftirmekte ve hep birlikte evrenin nihai \"proje\"sini tamamlam\u0131\u015f olmaktad\u0131rlar.\u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi bu alanda, insanl\u0131k tarihi boyunca hi\u00e7bir d\u00fc\u015f\u00fcncenin ula\u015fmad\u0131\u011f\u0131 bir evrensellik ve dengecilik d\u00fczeyine ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r.Evrende de\u011fi\u015fmez bir kanun ve kesin kurallar vard\u0131r. De\u011fi\u015fmez kanunun ve kesin kurallar\u0131n \u00f6tesinde de etkin bir irade ve serbest ilahi me\u015fiyet vard\u0131r.Bu kanun, kurallar, irade ve me\u015fiyetin \u00f6tesinde de her\u015feyin \u00e7er\u00e7evesinde cereyan etti\u011fi ince bir hikmet yatmaktad\u0131r. Aralar\u0131nda insan da olmak \u00fczere her\u015fey hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcmran olan bu kanun ve ge\u00e7erli olanlar da bu kurallard\u0131r. \u0130nsan, \u00f6zg\u00fcr iradesinin \u00fcr\u00fcn\u00fc hareketleri ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlendirmesinin sonucu davran\u0131\u015flar\u0131 neticesinde bu kurallarla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131r, b\u00f6ylece kurallar\u0131n i\u015flemesini sa\u011flar ve onlardan etkilenir. Ancak, b\u00fct\u00fcn bunlar, Allah'\u0131n kaderi ve dileyi\u015fi uyar\u0131nca meydana gelmekte, ayn\u0131 zamanda O'nun hikmet ve takdirini ger\u00e7ekle\u015ftirmektedir. \u0130nsan\u0131n iradesi, d\u00fc\u015f\u00fcncesi, hareket ve davran\u0131\u015flar\u0131 Allah'\u0131n adet ve kanununun bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. \u0130nsan b\u00fct\u00fcn yapt\u0131klar\u0131n\u0131 bunlarla yapar. Allah, \u00e7izdi\u011fi kader ve plan \u00e7er\u00e7evesinde ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi her\u015feyi bu adet ve kanun sayesinde ger\u00e7ekle\u015ftirir. Hi\u00e7bir \u015fey bu adet ve kanunun d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kamaz. Onlara kar\u015f\u0131t olamaz, Allah'\u0131n iradesini ve takdirini bir kefeye, insan\u0131n irade ve faaliyetlerini de kar\u015f\u0131t kefeye koyanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fckleri gibi faaliyetine kar\u015f\u0131 koyamazlar. Asla!.. \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinde durum b\u00f6yle de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc insana; varl\u0131\u011f\u0131n\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcncesini, iradesini, takdirini, de\u011ferlendirme yetene\u011fini ve yery\u00fcz\u00fcnde faaliyet imk\u00e2n\u0131n\u0131 bah\u015federken, bunlardan hi\u00e7birini, kendi s\u00fcnnetine z\u0131t, y\u00fcce iradesine muhalif k\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. \u015eu b\u00fcy\u00fck evrene ili\u015fkin kaderinin \u00f6tesindeki nihai hikmetin d\u0131\u015f\u0131na da \u00e7\u0131kamaz. Ancak y\u00fcce Allah, insan\u0131n takdir edip idare etmesini, hareket etmesini, etkilenmesini, S\u00fcnnetullah'la kar\u015f\u0131la\u015f\u0131p onlara uymas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fman\u0131n insana verilecek kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131; lezzet, ac\u0131, rahatl\u0131k, yorgunluk, mutluluk ve bedbahtl\u0131k \u015feklinde tam olarak almas\u0131n\u0131, bu kar\u015f\u0131la\u015fma ve sonucunun \u00f6tesindeki her\u015feyi ku\u015fatan kaderinin ahenk ve denge i\u00e7inde ger\u00e7ekle\u015fmesini s\u00fcnnetin ve takdirinin bir gere\u011fi k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.Uhud sava\u015f\u0131nda meydana gelen bu olaylar, evrensel ve m\u00fckemmel \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesi hakk\u0131ndaki s\u00f6zlerimize \u00f6rnektir. Ku\u015fkusuz y\u00fcce Allah m\u00fcsl\u00fcmanlara, zafer ve yenilgi hakk\u0131ndaki s\u00fcnneti ve \u015fart\u0131n\u0131 \u00f6\u011fretmi\u015fti. Onlar da bu s\u00fcnnet ve \u015farta ayk\u0131r\u0131 hareket etmi\u015flerdi. Bunun sonucunda da ac\u0131 ve yaralarla kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015flard\u0131. Ancak mesele bu noktada bitmiyor, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kman\u0131n ve ac\u0131 \u00e7ekmenin \u00f6tesinde, saftaki m\u00fcminlerle m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ayr\u0131lmas\u0131, m\u00fcmin kalplerin ar\u0131nd\u0131r\u0131lmas\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcnce bulan\u0131kl\u0131\u011f\u0131ndan, zaaf ve eksikliklerden temizlenmesine ili\u015fkin Allah'\u0131n kaderinin ger\u00e7ekle\u015fmesi yer almaktad\u0131r.Bu da i\u015flevi bak\u0131m\u0131ndan -ac\u0131 ve zarar\u0131n \u00f6tesinde- m\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in hay\u0131rl\u0131 olmu\u015ftur. Ku\u015fkusuz bu sonucu, Kan\u00fbn-u \u0130l\u00e2h\u00ee uyar\u0131nca elde etmi\u015flerdi. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah'\u0131n metoduna teslim olan, b\u00fct\u00fcn hayatlar\u0131nda onu uygulayan m\u00fcsl\u00fcmanlara yard\u0131m edip onlar\u0131 g\u00f6zetmek, sonu\u00e7ta ac\u0131lar\u0131n\u0131 tatm\u0131\u015f olsalar bile i\u015fledikleri hatalar\u0131 nihai hay\u0131rlar\u0131na bir ara\u00e7 k\u0131lmak Allah'\u0131n s\u00fcnnetidir. Nitekim, ac\u0131 \u00e7ekme; ar\u0131nma, e\u011fitim ve haz\u0131rl\u0131k i\u00e7in de bir ara\u00e7t\u0131r.Bu sert ve yal\u00e7\u0131n konumda m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n ayaklar\u0131 rahatlamakta, kalpleri hi\u00e7bir karars\u0131zl\u0131k, s\u0131k\u0131nt\u0131 ve \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k duymadan tatmin olmaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, Allah'\u0131n kaderi ile y\u00fcz y\u00fczedirler. Hayatlar\u0131nda O'nun kanunlar\u0131yla hareket etmektedirler. Onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n gerek kendilerine gerekse \u00e7evrelerindekilere diledi\u011fini yapaca\u011f\u0131n\u0131 biliyorlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, y\u00fcce Allah'\u0131n onunla diledi\u011fini ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi kaderi i\u00e7in birer hammadde konumundad\u0131rlar. \u0130\u015fledikleri t\u00fcm yanl\u0131\u015flar ve do\u011frular -yanl\u0131\u015flar\u0131 ve do\u011frular\u0131ndan dolay\u0131 kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 t\u00fcm sonu\u00e7lar Allah'\u0131n kaderi ve ince hikmeti ile hareket etti\u011fini ve bu yolda hareket ettikleri s\u00fcrece de kendilerini iyili\u011fe do\u011fru g\u00f6t\u00fcrece\u011fini gayet iyi biliyorlar:\"\u0130ki toplulu\u011fun kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn ba\u015f\u0131n\u0131za gelen musibet, Allah'\u0131n izni ile ger\u00e7ekle\u015fti. Bu musibet, Allah'\u0131n m\u00fcminleri belirlemesi i\u00e7in meydana geldi.\"\"Bir de m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 ay\u0131rd etmesi i\u00e7indi. Onlara `Geliniz, Allah yolunda sava\u015f\u0131n\u0131z' denince; `E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik, mutlaka pe\u015finizden gelirdik' dediler. O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131nd\u0131lar. Kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah, onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.\"Y\u00fcce Allah burada, Abdullah bin Ubey bin Selul ve beraberindekilerin konumuna i\u015faret etmekte ve onlar\u0131 \"m\u00fcnaf\u0131klar\" diye adland\u0131rmaktad\u0131r. Bu noktada y\u00fcce Allah, onlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131karmakta, m\u00fcsl\u00fcman saflar\u0131 onlardan temizlemektedir, o g\u00fcnk\u00fc ger\u00e7ek konumlar\u0131n\u0131 belirlemektedir: \"...O g\u00fcn onlar imandan \u00e7ok k\u00fcfre yak\u0131n idiler...\" Orada m\u00fcsl\u00fcmanlarla m\u00fc\u015frikler aras\u0131nda sava\u015f \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131 bilmediklerinden dolay\u0131 geri d\u00f6nd\u00fcklerini iddia ederken do\u011fru s\u00f6ylemiyorlard\u0131. Ger\u00e7ek neden bu de\u011fildi, onlar: \"...kalplerinde olmayan \u015feyi a\u011f\u0131zlar\u0131yla s\u00f6yl\u00fcyorlar.\" Tamamen akidenin kontrol\u00fcne b\u0131rakmad\u0131klar\u0131 kalplerinde nifak vard\u0131r. Ki\u015filiklerini ve be\u015fer\u00ee de\u011ferlerini, akide ve iman de\u011ferlerinin \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131karm\u0131\u015flard\u0131r. Uhud g\u00fcn\u00fc Resulullah, (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmedi diye ayr\u0131lan m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ba\u015f\u0131 Abdullah b. Ubey ne yapt\u0131ysa, bundan \u00f6nce de Resulullah'\u0131n (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) ilah\u00ee bir mesajla Medine ye geldi\u011finde kendilerinin ba\u015fkanl\u0131ktan yoksun b\u0131rak\u0131lmas\u0131 ve ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 bu dine ve onun ta\u015f\u0131y\u0131c\u0131s\u0131na vermesi kar\u015f\u0131s\u0131nda da ayn\u0131 davran\u0131\u015f\u0131 g\u00f6stermi\u015fti. Kalplerde bu vard\u0131. M\u00fc\u015frikler, Medine'nin kap\u0131lar\u0131na dayanm\u0131\u015fken m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n geri d\u00f6nmelerinin sebebi buydu. Kendilerine \"Geliniz Allah yolunda savay\u0131z ya da savunma yap\u0131n\u0131z\" diyen ger\u00e7ek m\u00fcsl\u00fcman Abdullah b. Haram'a \"E\u011fer sava\u015fmay\u0131 bilseydik mutlaka pe\u015finizden gelirdik\" diyerek itiraz etmeleri bundand\u0131. \u0130\u015fte bu ayette y\u00fcce Allah ger\u00e7ek durumlar\u0131n\u0131 if\u015fa ediyor:\"Hi\u00e7 ku\u015fkusuz Allah onlar\u0131n gizli tuttuklar\u0131 duygular\u0131 \u00e7ok iyi bilir.\"Sonra, saflarda ve ruhlarda sars\u0131nt\u0131n\u0131n meydana gelmesindeki konumlar\u0131n\u0131 ortaya \u00e7\u0131kararak s\u00fcr\u00fcyor ayet-i kerime:\"Onlar evlerinde oturup sava\u015fa kat\u0131lan karde\u015fleri i\u00e7in `E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi' diyenlerdir.\"\u00d6zellikle ba\u015fta kavmi aras\u0131ndaki otoritesini s\u00fcrd\u00fcren, m\u00fcnaf\u0131kl\u0131\u011f\u0131 hen\u00fcz daha ortaya \u00e7\u0131kmam\u0131\u015f ve m\u00fcsl\u00fcmanlar aras\u0131ndaki mevkisinin sars\u0131lmas\u0131na neden olan bu vas\u0131fla hen\u00fcz vas\u0131fland\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f Abdullah b. Ubey olmak \u00fczere, di\u011fer m\u00fcnaf\u0131klar ayr\u0131l\u0131k sonucu saflarda ve ruhlarda karga\u015fa ve sars\u0131nt\u0131 meydana getirmekle yetinmiyorlar:\"...E\u011fer bizim s\u00f6z\u00fcm\u00fcz\u00fc dinleselerdi \u00f6ld\u00fcr\u00fclmezlerdi\" diyerek, sava\u015ftan sonra \u015fehid ailesi ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n kalplerine sars\u0131nt\u0131 ve hay\u0131flanma duygular\u0131n\u0131 ya\u015famaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorlard\u0131.B\u00f6ylece, ayr\u0131lmalar\u0131nda bir hikmet ve maslahat oldu\u011funu, Resulullah'a (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) itaat edip uymakta da bir zarar ve ziyan oldu\u011funu yaymak istiyorlard\u0131. En fazla da, Allah'\u0131n \u00e7izdi\u011fi kaderi, ecelin kesinli\u011fi, \u00f6l\u00fcm ve hayat\u0131n hakikati ve bunlar\u0131n yaln\u0131zca Allah'\u0131n kaderine ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 konusundaki saf \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini bozuyorlard\u0131. Bu y\u00fczden ayet-i kerime, bir taraftan hilelerini bozmak, di\u011fer taraftan \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesini d\u00fczeltip onu bulan\u0131kl\u0131ktan kurtararak kesin ve do\u011fru olan\u0131 yerle\u015ftirmek suretiyle gerekli kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 vermektedir:\"E\u011fer do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyorsan\u0131z, \u00f6l\u00fcm\u00fc kendi ba\u015f\u0131n\u0131zdan sam\u0131z bakal\u0131m.\"\u00d6l\u00fcm, hem cihada \u00e7\u0131kan hem de evinde oturan\u0131, hem cesuru, hem korka\u011f\u0131, h\u00fcl\u00e2sa herkesi al\u0131r g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Ne h\u0131rs, ne korunma geri \u00e7eviremez \u00f6l\u00fcm\u00fc. Korku ve geride beklemek de ertelemez. Bunun en g\u00fczel kan\u0131t\u0131 tart\u0131\u015fma g\u00f6t\u00fcrmez pratik hayatt\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerimde bu pratik hayatla onlara cevap vermekte, i\u011fren\u00e7 hilelerini bozmakta, ger\u00e7e\u011fi yerine oturtmakta, b\u00f6ylece m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerini sa\u011flamla\u015ft\u0131r\u0131p \u00fczerine g\u00fcven, huzur ve yak\u00een duygular\u0131n\u0131 ak\u0131tmaktad\u0131r.Kur'an-\u0131 Kerim'in sava\u015ftaki olaylar\u0131 sunarken, olaylar\u0131n \u00f6ncesinde, sava\u015f\u0131n hemen arefesinde meydana gelen bu olaya -Abdullah b. Ubey ve beraberindekilerin sava\u015ftan geri kalmalar\u0131n\u0131- de\u011finmeyi ertelemesi, olu\u015fun i\u00e7inde bu noktaya yer b\u0131rakmas\u0131 dikkat \u00e7ekicidir.KUR'AN E\u011e\u0130T\u0130M\u0130Bu erteleme, Kur'an'\u0131n e\u011fitim metodunun belirgin \u00f6zelliklerinden birini ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Ku\u015fkusuz bu olay\u0131, yerle\u015ftirdi\u011fi \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015f\u00fcncesinin belli ba\u015fl\u0131 kurallar\u0131n\u0131 yerle\u015ftirmek, yerle\u015ftirdi\u011fi g\u00f6n\u00fcllere do\u011fru duygular\u0131 oturtmak ve de\u011ferler i\u00e7in koydu\u011fu bu \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirlemek i\u00e7in ertelemi\u015fti. Sonra da \"m\u00fcnaf\u0131klara\", davran\u0131\u015flar\u0131na, bundan sonraki uygulamalar\u0131na i\u015faret etmektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar bu davran\u0131\u015flar\u0131, do\u011fru d\u00fc\u015f\u00fcnceden, do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctteki do\u011fru de\u011ferden sapman\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc bu uygulamalar\u0131 alg\u0131layacak d\u00fczeye gelmi\u015ftir art\u0131k... \u0130man\u00ee d\u00fc\u015f\u00fcncenin ve de\u011ferlerin m\u00fcsl\u00fcman\u0131n nefsinde b\u00f6yle yer etmesi, d\u00fc\u015f\u00fcnce ve de\u011ferlerin ger\u00e7ek mahiyetini, i\u015f ve \u015fah\u0131slar\u0131n ger\u00e7ek \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcn\u00fc verecek do\u011fru \u00f6l\u00e7\u00fctlerin bu \u015fekilde yerle\u015ftirilmesi gerekmektedir. Bundan sonra, i\u015fleri ve \u015fah\u0131slar\u0131 bu \u00f6l\u00e7\u00fcte g\u00f6re de\u011ferlendirir insan... Ve bu saf iman\u00ee duyguyla onlara, ayd\u0131nl\u0131k ve do\u011fru h\u00fck\u00fcm uygulanabilir...Bu ertelemede, e\u015fsiz Kur'an metodunun bir ba\u015fka \u00f6zelli\u011fi de gizlidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Abdullah b. Ubey -daha \u00f6nce de\u011findi\u011fimiz gibi- o ana kadar kavmi aras\u0131nda sayg\u0131n bir konumdayd\u0131. Bu y\u00fczden \"\u015e\u00fbra\" ilkesinin yerle\u015fmesi ve uygulamas\u0131 toplum i\u00e7inde itibar\u0131 olanlar\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmay\u0131 gerektirdi\u011finden Resulullah (sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun) kendi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ba\u015fvurmad\u0131 diye kibirlenmi\u015fti. Bu b\u00fcy\u00fck m\u00fcnaf\u0131\u011f\u0131n uygulamalar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n saf\u0131nda sars\u0131nt\u0131 ve d\u00fc\u015f\u00fcncelerinde kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar meydana getirmi\u015fti. Nitekim bundan sonra \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlere ili\u015fkin s\u00f6zleri de g\u00f6n\u00fcllere hasret, duygulara kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar serpmi\u015fti. O'nun davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n ve s\u00f6zlerinin k\u00fc\u00e7\u00fcmsenmesi, sava\u015f\u0131n \u00f6ncesinde meydana gelmesine ra\u011fmen, Kur'an'\u0131n sunu\u015f tarz\u0131nda \u00f6ne al\u0131nmas\u0131 ve bu i\u015fi yapmaya kalk\u0131\u015fanlar\u0131n vas\u0131flar\u0131n\u0131n \"m\u00fcnaf\u0131kl\u0131k yapanlar\" olarak adland\u0131r\u0131lmas\u0131 ger\u00e7ekten anlaml\u0131d\u0131r. Ayr\u0131ca bu davran\u0131\u015flar\u0131 \u015fu hayret sigas\u0131yla -m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 g\u00f6rmez misin- diye \u00f6zetlemek ve en b\u00fcy\u00fcklerinin ad\u0131n\u0131 veya \u015fahs\u0131n\u0131 anmadan, yine bu davran\u0131\u015f\u0131 yapmaya kalk\u0131\u015fan herkesin, haketti\u011fi gibi iman \u00f6l\u00e7e\u011finde onunla e\u015fit durumda olmalar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden surenin ak\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka m\u00fcnaf\u0131klar\u0131 de\u011ferlendirdi\u011fi gibi m\u00fcnaf\u0131klar aras\u0131nda belirsiz olarak kalmas\u0131 i\u00e7in a\u00e7\u0131klamamas\u0131 ve sona b\u0131rakmas\u0131 bu e\u015fsiz e\u011fitim metodunun i\u00e7erdi\u011fi bir hikmet olsa gerektir.ALLAH YOLUNDA \u00d6LD\u00dcR\u00dcLENLERKalpler huzura kavu\u015fup vicdanlar, evrende y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan yasa, i\u015flerin \u00f6tesindeki Allah'\u0131n kaderi, bu takdir ve plan\u0131n arka plan\u0131ndaki hikmeti... Sonra olmas\u0131 i\u00e7in yaz\u0131lm\u0131\u015f ecel ve geride kalman\u0131n erteleyemedi\u011fi sava\u015fa \u00e7\u0131kman\u0131n \u00e7abukla\u015ft\u0131raca\u011f\u0131; h\u0131rs, sak\u0131nma ve tedbirin \u00f6nleyemedi\u011fi mukadder \u00f6l\u00fcm ger\u00e7e\u011fi ile istikrar bulduktan sonra...Evet bundan sonra ayetlerin ak\u0131\u015f\u0131 bir di\u011fer hakikati a\u00e7\u0131klamakla s\u00fcr\u00fcyor. Hem \u00f6z\u00fc hem de etkisi itibariyle b\u00fcy\u00fck bir hakikat... Allah yolunda \u00f6ld\u00fcr\u00fclenlerin \u00f6l\u00fcler olmay\u0131p diri olduklar\u0131 hakikati... Onlar Rabblerinin izinden, kendilerinden sonra olu\u015fan hayattan ve olaylar\u0131ndan kopmam\u0131\u015flard\u0131r. Bu cemaatin yapt\u0131klar\u0131ndan etkilendikleri gibi ona da etki ediyorlar. Bilindi\u011fi gibi etki ve etkilenme hayat\u0131n belirtisidir.Ayet Uhud sava\u015f\u0131nda \u015fehid d\u00fc\u015fenlerin hayat\u0131 ile \u015fehadetlerinden sonra meydana gelen olaylar aras\u0131nda sa\u011flam bir ilgi kurduktan sonra, kendilerine isabet eden bunca yaraya ra\u011fmen, Allah ve Resul\u00fc'n\u00fcn \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k veren, sava\u015f alan\u0131n\u0131 b\u0131rak\u0131p gittikten sonra Medine'ye sald\u0131rmalar\u0131ndan korkup Kurey\u015f'i takip eden, Kurey\u015f'in toparlanmas\u0131yla kendilerini korkutmaya \u00e7al\u0131\u015fan insanlara ald\u0131r\u0131\u015f etmeyip sadece Allah'a g\u00fcvenip dayanan ve bu konumlar\u0131yla iman\u0131n anlam\u0131n\u0131 ve hakikatini ger\u00e7ekle\u015ftiren bir grup m\u00fcminin konumlar\u0131n\u0131 tasvir ediyor.","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-al-i-imran-suresi-165-ve-168-ayetler-arasi\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Ana sayfa","item":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA AL-\u0130 \u0130MRAN SURES\u0130 165. VE 168. AYETLER ARASI"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","name":"Ebrar Medya","description":"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z","publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization","name":"Ebrar Medya","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","contentUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","width":244,"height":90,"caption":"Ebrar Medya"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/","https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6","name":"EBRAR MEDYA","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","caption":"EBRAR MEDYA"},"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7509"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/13"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7509"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7509\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7511,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7509\/revisions\/7511"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7510"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7509"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7509"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7509"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}