B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

3- \u00d6l\u00fc eti,(9) kan, domuz eti, Allah’tan ba\u015fkas\u0131 ad\u0131na kesilen, bo\u011fulmu\u015f,(10) vurulmu\u015f, y\u00fcksek bir yerden d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, boynuzlanm\u0131\u015f, y\u0131rt\u0131c\u0131 hayvan taraf\u0131ndan yenmi\u015f, -(hen\u00fcz canl\u0131yken yeti\u015fip) kestikleriniz hari\u00e7,-(11) dikili ta\u015flar \u00fczerine(12) bo\u011fazlanan(13) (hayvanlar) , ve fal oklar\u0131yla k\u0131smet araman\u0131z(14) size haram k\u0131l\u0131nd\u0131. Bunlar f\u0131skt\u0131r (g\u00fcnahla yoldan sapmad\u0131r.) Bug\u00fcn k\u00fcfre sapanlar, sizin dininizden (dininizi y\u0131kmaktan) umut kesmi\u015flerdir. Art\u0131k onlardan korkmay\u0131n, Ben’den korkun.(15) Bug\u00fcn size dininizi kemale erdirdim, \u00fczerinizdeki nimetimi tamamlad\u0131m ve size din olarak \u0130sl\u00e2m’\u0131 se\u00e7ip-be\u011fendim.(16) Kim ‘\u015fiddetli bir a\u00e7l\u0131kta ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir ihtiya\u00e7la kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kal\u0131rsa’ -g\u00fcnaha e\u011filim g\u00f6stermeksizin- (bu haram sayd\u0131klar\u0131m\u0131zdan yetecek kadar yiyebilir.) \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r, esirgeyendir.(17)<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

9. Yani, “normal \u00f6l\u00fcmle \u00f6len hayvan etleri.”
\n10. Yani, Allah’\u0131n ad\u0131ndan ba\u015fka bir kimse veya bir \u015fey ad\u0131na bo\u011fazlanan veya bir veli (aziz) , bir tanr\u0131 ya da bir tanr\u0131\u00e7a vs.ye sunma niyetiyle bo\u011fazlanan hayvan\u0131n eti. (Ayr\u0131ca bkz. Bakara: 171) .
\n11. “E\u011fer bir hayvan\u0131n ba\u015f\u0131na bunlardan biri gelir de yine \u00f6lmez ve gere\u011fi gibi bo\u011fazlan\u0131rsa, onun etini yemek hel\u00e2ldir.” Buradan temiz bir hayvan\u0131n etinin ancak \u00f6ng\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc \u015fekilde bo\u011fazlanmas\u0131yla hel\u00e2l olaca\u011f\u0131 ve onu hel\u00e2l k\u0131lman\u0131n ba\u015fka bir yolunun bulunmad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131 da \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Hayvan \u00f6ng\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc \u015fekilde, yani bo\u011faz\u0131n \u00e7o\u011fu k\u0131sm\u0131 kan\u0131n serbest\u00e7e akmas\u0131na imk\u00e2n verecek bi\u00e7imde kesilir. E\u011fer boynun tamam\u0131 kopar\u0131l\u0131r veya hayvan bo\u011faz\u0131ndan s\u0131k\u0131larak ya da bir ba\u015fka \u015fekilde \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcrse, gerekti\u011fi gibi bo\u011fazlanm\u0131\u015f olmaz. \u00c7\u00fcnk\u00fc, bu durumda kan\u0131n \u00e7o\u011fu v\u00fccutta kal\u0131r ve farkl\u0131 yerlerde p\u0131ht\u0131la\u015f\u0131p ete yap\u0131\u015f\u0131r. Fakat, e\u011fer \u00f6ng\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc \u015fekilde bo\u011fazlanacak olursa, v\u00fccudun tamam\u0131 beyinle ba\u011flant\u0131l\u0131 olarak kan\u0131n b\u00fct\u00fcn\u00fcyle v\u00fccuttan akmas\u0131na izin verecek kadar uzun bir s\u00fcre kal\u0131r ve et bizzat haram (haram liaynih\u00ee) olan kandan temizlenir. Bu bak\u0131mdan, etin hel\u00e2l olmas\u0131 i\u00e7in kandan temizlenmesi gerekir.
\n12. Arap\u00e7a’da nusub, \u00f6zelikle herhangi bir aziz veya tanr\u0131 i\u00e7in kendilerine kurban gayri me\u015fru bir tap\u0131nmadan dolay\u0131 kurban\u0131n kesildi\u011fi her t\u00fcrl\u00fc yer i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r.
\n13. Bu ba\u011flamda, h\u00fckm\u00fcn yiyecekleri haram veya hel\u00e2l k\u0131lmak i\u00e7in \u00f6ng\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc s\u0131n\u0131rlar\u0131n t\u0131bb\u00ee a\u00e7\u0131dan de\u011fil de ahl\u00e2k\u00ee ve manev\u00ee a\u00e7\u0131dan \u00e7izildi\u011fi iyice anla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. T\u0131pla ilgili konularda bu s\u0131n\u0131rlama ki\u015finin kendi yarg\u0131 ve alg\u0131 g\u00fcc\u00fcne b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 ve beslenmesi a\u00e7\u0131s\u0131ndan nelerin yararl\u0131, nelerin zararl\u0131 oldu\u011funu bulup \u00e7\u0131karmak ki\u015finin kendi i\u015fidir. H\u00fck\u00fcm, bu sahada yol g\u00f6stericilik i\u00e7in her hangi bir sorumluluk y\u00fcklenmez. B\u00f6yle yapm\u0131\u015f olsayd\u0131, ilk yasaklanmas\u0131 gereken zehir olurdu. Fakat ne Kur’an’da, ne de hadislerde mutlak olarak ne zehirden s\u00f6z edilir, ne de ba\u015fka \u00f6ld\u00fcr\u00fcc\u00fc \u015feylerden. H\u00fck\u00fcm, ancak neyin ahl\u00e2k\u00ee veya manev\u00ee a\u00e7\u0131dan zararl\u0131 ya da yararl\u0131 oldu\u011fu ve hel\u00e2l \u015feyleri kazanman\u0131n do\u011fru ve yanl\u0131\u015f yollar\u0131yla ilgilenir. \u0130nsan\u0131n kendi kendine bunlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131karma arac\u0131n\u0131n bulunmad\u0131\u011f\u0131 ve bu nedenle h\u00fckm\u00fcn yol g\u00f6stericili\u011fi olmadan bu alanda yanl\u0131\u015fl\u0131klar yapabilece\u011fi a\u00e7\u0131kt\u0131r. Bu y\u00fczden, yasaklanan \u015feyler temizlik (tayyib) veya ahl\u00e2k ya da inan\u00e7 a\u00e7\u0131s\u0131ndan zararl\u0131 oldu\u011fu i\u00e7in yasaklanm\u0131\u015ft\u0131r. Me\u015fru k\u0131l\u0131nan \u015feyler ise, b\u00fct\u00fcn bu k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerden uzak oldu\u011fu i\u00e7in me\u015fru k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r.
\nBurada, halk\u0131n a\u00e7\u0131k\u00e7a anlamas\u0131 i\u00e7in Allah’\u0131n neden baz\u0131 yasaklar\u0131n alt\u0131nda yatan hikmeti a\u00e7\u0131klamad\u0131\u011f\u0131 sorulabilir. Bunun nedeni, bunlar\u0131 insan\u0131n kavramas\u0131n\u0131n m\u00fcmk\u00fcn olmamas\u0131d\u0131r. S\u00f6zgelimi l\u00e2\u015fe, kan veya domuz eti yemenin getirece\u011fi ahl\u00e2k\u00ee k\u00f6t\u00fcl\u00fckleri derinli\u011fine ara\u015ft\u0131rmam\u0131z m\u00fcmk\u00fcn olmad\u0131\u011f\u0131 gibi, bunlar\u0131n nas\u0131l ve hangi \u00f6l\u00e7\u00fclerde ortaya \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131 bilebilmemiz de kolay de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc elimizdeki ahl\u00e2k\u00eeli\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fcp tartacak hi\u00e7bir ara\u00e7 yoktur. Bu bak\u0131mdan bunlar\u0131n k\u00f6t\u00fc sonu\u00e7lar\u0131 a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f bile olsa, do\u011fruluklar\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7ecek bir ara\u00e7 olmad\u0131\u011f\u0131ndan \u015f\u00fcpheler yine de da\u011f\u0131lmayacakt\u0131r.
\nAllah’\u0131n hel\u00e2l ve haram s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131n g\u00f6zetimini, bir inan\u00e7 sorunu olarak ortaya koymas\u0131n\u0131n nedeni budur. Kur’an’\u0131n Allah’\u0131n Kitab\u0131 ve Hz. Peygamber’in (s.a) O’nun Ras\u00fbl\u00fc oldu\u011funa, Alim ve Hak\u00eem olarak da Allah’a inanan bir ki\u015fi, arkada yatan hikmeti anlas\u0131n veya anlamas\u0131n, bu s\u0131n\u0131rlar\u0131 g\u00f6zetecektir. \u00d6te yandan, bu temel akideyi kabul etmiyorsa, insan\u00ee bilgiye g\u00f6re zararl\u0131 olanlardan ka\u00e7\u0131narak, insan\u0131n zararl\u0131 oldu\u011funu bilemedi\u011fi \u015feylerin sonu\u00e7lar\u0131na katlanmaya da devam edecektir.
\n14. Bu ayet \u00fc\u00e7 t\u00fcr yasaktan olu\u015fmaktad\u0131r:
\nBir tanr\u0131, tanr\u0131\u00e7a veya benzerlerinden, \u015firk olan yollarla talihini \u00f6\u011frenmek i\u00e7in fal oklar\u0131 \u00e7ekmeyi veya gelecekleri ya da anla\u015fmazl\u0131klar\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcmlemekle ilgili i\u015faretler almay\u0131 yasaklamaktad\u0131r. S\u00f6z gelimi, Mekke’nin putperest Kurey\u015f kabilesi bu ama\u00e7la K\u00e2be’de H\u00fbbel putunu se\u00e7mi\u015flerdi, onun yan\u0131nda yedi fal oku bulundururlard\u0131. Putun bak\u0131c\u0131s\u0131na (din adam\u0131na) kurban sunduktan ve bir tak\u0131m merasimlerden sonra bir ok \u00e7ekerler ve onun \u00fczerine kaz\u0131nm\u0131\u015f bulunan yaz\u0131lar\u0131 H\u00fbbel’in h\u00fckm\u00fc olarak kabul ederlerdi.
\n\u0130kinci t\u00fcr yasak, akla ve bilgiye ba\u015fvurmadan herhangi bir \u015feyi iyi veya k\u00f6t\u00fc i\u015fareti saymak, hayat\u0131n g\u00fcnl\u00fck sorunlar\u0131 hakk\u0131nda mant\u0131ks\u0131z ve b\u00e2t\u0131l karar alma y\u00f6ntemleri ve yollar\u0131ndan, veya belli \u015feyleri, olaylar\u0131, durumlar\u0131 ve benzerlerini u\u011fursuzluk sayarak gelecek olaylar hakk\u0131nda k\u00f6rce sonu\u00e7lara varmaktan olu\u015fmaktad\u0131r. K\u0131saca, fal y\u00f6ntemlerini ve kehanetleri i\u00e7ine almaktad\u0131r.
\n\u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc yasak t\u00fcr\u00fc, kazanman\u0131n meziyet ve liy\u00e2kate, hak, hizmet ve di\u011fer akl\u00ee yarg\u0131lara de\u011fil de, salt \u015fansa dayand\u0131\u011f\u0131 t\u00fcm kumar \u00e7e\u015fitlerini kapsamaktad\u0131r. \u00d6rne\u011fin, belli bir bilet sahibini \u00e7ok say\u0131da ayn\u0131 t\u00fcrden bilet sahiplerinin zarar\u0131na \u00f6d\u00fcllendiren t\u00fcm lotarya ve piyango \u00e7e\u015fitleri, \u00e7ok say\u0131da do\u011fru cevab\u0131n i\u00e7inde yaln\u0131zca \u015fansa dayanarak i\u015faretlenen bir cevaba \u00f6d\u00fcl veren bulmacalar, t\u00fcm bunlar haramd\u0131r.
\nNe var ki, e\u015fit derecede me\u015fru iki \u015fey veya hak bulunup da, aralar\u0131nda hi\u00e7bir akl\u00ee se\u00e7im yapma y\u00f6ntemi olmad\u0131\u011f\u0131 zamanlarda kura \u00e7ekmek \u0130sl\u00e2m’da me\u015frudur. S\u00f6z gelimi ortada her bak\u0131mdan ayn\u0131 hakka sahip iki ki\u015fi bulunsun, h\u00e2kim birine \u00f6ncelik tan\u0131yacak hi\u00e7bir akl\u00ee yarg\u0131 yolu bulamas\u0131n ve taraflardan hi\u00e7biri hakk\u0131ndan vazge\u00e7mesin. B\u00f6yle bir durumda, iki taraf da raz\u0131 olursa sorun kura ile \u00e7\u00f6z\u00fcl\u00fcr. Veya, iki me\u015fru \u015feyden birini se\u00e7mek zorunda kal\u0131p da, se\u00e7imde g\u00fc\u00e7l\u00fck \u00e7eken ki\u015fi kura atabilir. Hz. Peygamber (a.s) e\u015fit hakka sahip iki ki\u015fi aras\u0131nda se\u00e7im yapmas\u0131 gerekip de, kendisi birinin lehine karar verdi\u011finde di\u011ferinin al\u0131naca\u011f\u0131n\u0131 hissetti\u011fi zaman bu y\u00f6ntemi uygularlard\u0131.
\n15. “Bug\u00fcn” belli bir g\u00fcn veya tarih de\u011fil, ayetin indi\u011fi g\u00fcn demektir. “K\u00e2firler dininizden \u00fcmidini kesti” ifadesinin anlam\u0131 \u015fudur: “Uzun s\u00fcren sistemli bir direnme ve kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131\u015ftan sonra, dininizi ba\u015far\u0131s\u0131zl\u0131\u011fa u\u011fratma \u00fcmidini yitirdiler. Dininiz kal\u0131c\u0131 bir hayat d\u00fczeni olup, sa\u011flam bir temele oturdu\u011fundan, art\u0131k eski “Cahiliyet’e d\u00f6nece\u011finizi ummuyorlar.” Bu y\u00fczden, “Onlardan de\u011fil, Ben’den korkun.” Yani, k\u00e2firlerden sizin din\u00ee g\u00f6revinizi yapman\u0131za engel olma yolunda gelecek bir m\u00fcdahale tehlikesi yoktur. Allah’tan korkmal\u0131, O’nun emir ve h\u00fck\u00fcmlerini yerine getirmelisiniz. \u00c7\u00fcnk\u00fc herhangi bir korku nedeniniz kalmam\u0131\u015ft\u0131r. Art\u0131k Yasa’ya itaatsizli\u011finiz, Allah’a itaat etme niyeti ta\u015f\u0131mad\u0131\u011f\u0131n\u0131z anlam\u0131na gelecektir.
\n16. “Dininizi kem\u00e2le erdirdim” demek, “Onu b\u00fct\u00fcn bir d\u00fc\u015f\u00fcnce, hayat sistemi ve medeniyet olu\u015fturan kal\u0131c\u0131 bir hayat tarz\u0131n\u0131n gerekli t\u00fcm \u00f6\u011feleriyle donatt\u0131m ve ilkelerini koydum. T\u00fcm insan\u00ee sorunlar\u0131n \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fc i\u00e7in ayr\u0131nt\u0131l\u0131 talimatlar\u0131 belirledim. Art\u0131k bundan b\u00f6yle bir ba\u015fka kaynaktan k\u0131lavuz ve talimat araman\u0131za gerek yoktur.” demektir.
\n“Nimetin tamamlanmas\u0131”, hid\u00e2yet nimetinin tamamlanmas\u0131d\u0131r.
\n“Sizin i\u00e7in hayat tarz\u0131 olarak \u0130sl\u00e2m’dan raz\u0131 oldum; \u00e7\u00fcnk\u00fc itaatinizle ve ona olan ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131zla, kabul etmi\u015f oldu\u011funuz \u0130sl\u00e2m’a i\u00e7ten inand\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 uygulamada da g\u00f6sterdiniz. Sizi her t\u00fcrl\u00fc k\u00f6lelik ve ba\u011f\u0131ml\u0131l\u0131ktan kurtard\u0131\u011f\u0131mdan, g\u00fcnl\u00fck ya\u015fant\u0131n\u0131zda Ben’den ba\u015fkas\u0131na teslim olman\u0131z i\u00e7in hi\u00e7bir sebep kalmam\u0131\u015ft\u0131r.” Burada \u015fu anlam da gizlidir: “T\u00fcm bu nimetlerime \u015f\u00fck\u00fcr olarak, \u00e7izilmi\u015f bulunan s\u0131n\u0131rlar\u0131 g\u00f6zetmeyi asla ihmal etmeyiniz.”
\nBu bildirinin, Hz. Peygamber’in (s.a) H. 10. y\u0131lda yapt\u0131\u011f\u0131 Veda Hacc\u0131’nda indi\u011fiyle ilgili sahih rivayetler konusunda g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcm \u015fudur: Bu \u00f6nce H. 6. y\u0131lda inmi\u015f ve Hac’da yeri gelmi\u015fken il\u00e2n edilmesi i\u00e7in Hz. Peygamber’e (s.a) yeniden g\u00f6nderilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, bu ayet, surenin \u00f6rg\u00fcs\u00fc i\u00e7inde \u00f6ylesine gereklidir ki, sure onsuz eksik kal\u0131rd\u0131. Bu y\u00fczden, onun H. 10. y\u0131lda indikten sonra sureye kondu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclemez. \u0130nan\u0131yorum (ve do\u011fru olan Allah kat\u0131ndad\u0131r) ki, indi\u011fi zaman bu ifadenin ger\u00e7ek anlam\u0131 kavran\u0131lamam\u0131\u015ft\u0131. Bu nedenle, t\u00fcm Arabistan’\u0131n itaat alt\u0131na al\u0131nd\u0131\u011f\u0131 ve \u0130sl\u00e2m’\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fcn doru\u011funa \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 H. 10. y\u0131lda, Veda Hacc\u0131 m\u00fcnasebetiyle a\u00e7\u0131klanmas\u0131 i\u00e7in Hz. Peygamber’e (s.a) yeniden vahyolunmu\u015ftur.
\n17. L\u00fctfen bkz. Bakara an: 172.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 3- \u00d6l\u00fc eti,(9) kan, domuz eti, Allah’tan ba\u015fkas\u0131 ad\u0131na kesilen, bo\u011fulmu\u015f,(10) vurulmu\u015f, y\u00fcksek bir yerden d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, boynuzlanm\u0131\u015f, y\u0131rt\u0131c\u0131 hayvan taraf\u0131ndan yenmi\u015f, -(hen\u00fcz canl\u0131yken yeti\u015fip) kestikleriniz hari\u00e7,-(11) dikili […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":7309,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n