uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.”<\/strong><\/p>\nY\u00fcce Allah’\u0131n burada ge\u00e7en “hakk” i\u00e7erikli s\u00f6z\u00fc \u00fczerinde mutlaka durmam\u0131z gerekir. Bu s\u00f6z sadece il\u00e2hi kitab\u0131n getirdi\u011fi bilgilerin “hakk” oldu\u011funu, bu hakk\u0131n kendi d\u0131\u015f\u0131ndaki insan s\u00f6zleri, d\u00fc\u015f\u00fcnceleri, Sistemleri, de\u011fer yarg\u0131lar\u0131 ve kriterleri hakk\u0131nda adil h\u00fck\u00fcm ve son s\u00f6z olsun diye indirildi\u011fini kesinlikle belirliyor. Bu hakk\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda bir ba\u015fka hak, bu h\u00fckm\u00fcn yan\u0131nda ba\u015fka bir h\u00fck\u00fcm ve bu s\u00f6zden sonra ba\u015fka bir s\u00f6z ge\u00e7erli olamaz. Birden fazla say\u0131da olmayan bu hakk ortada olmaks\u0131z\u0131n, bu hakk\u0131 insanlar aras\u0131ndaki b\u00fct\u00fcn ihtilafl\u0131 konularda hakem yapmaks\u0131z\u0131n ve onun h\u00fckm\u00fcne tart\u0131\u015fmas\u0131z ve itirazs\u0131z olarak boyun e\u011fmeksizin, b\u00fct\u00fcn bunlar olmaks\u0131z\u0131n, \u015fu hayat\u0131n gidi\u015fat\u0131 yoluna girmez, insanlar aras\u0131ndaki uyu\u015fmazl\u0131klar ve ayr\u0131l\u0131klar sona ermez, yery\u00fcz\u00fcnde bar\u0131\u015f ortam\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmez ve insanlar asla bar\u0131\u015fa giremez.<\/p>\n
\u0130nsanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcncelerini ve yasal ilkelerini nereden alacaklar\u0131n\u0131 ve aralar\u0131nda do\u011facak \u00e7e\u015fitli uyu\u015fmazl\u0131klar\u0131 \u00e7\u00f6zmek i\u00e7in nereye ba\u015fvuracaklar\u0131n\u0131 belirleme hususunda bu ger\u00e7e\u011fin son derece \u00f6nemli bir de\u011feri vard\u0131r. S\u00f6zkonusu ba\u015fvuru mercii birden \u00e7ok de\u011fil, bir tektir ve bu hakk i\u00e7erikli kitab\u0131 indirmi\u015f olan mercidir. O kaynak birden \u00e7ok de\u011fil, bir tanedir ve o da tart\u0131\u015fma ve uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fclen konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan kitapt\u0131r.<\/p>\n
Bu kitap \u00f6z\u00fc itibariyle b\u00fct\u00fcn peygamberlerin yanlar\u0131nda getirdikleri tek bir kitapt\u0131r. O halde gelen hep ayn\u0131 kitapt\u0131r. Millet de genel anlamda tek bir millettir. Bu kitapta dile gelen d\u00fc\u015f\u00fcnce de temelde tek bir d\u00fc\u015f\u00fcncedir: Yani tek bir il\u00e2h, tek bir Rabb, tek bir kulluk mercii ve b\u00fct\u00fcn insanlar i\u00e7in tek bir yasa koyucu oldu\u011fudur.<\/p>\n
Daha sonra zamanla milletlerin ve ku\u015faklar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131, hayat\u0131n geli\u015fme evreleri ve ili\u015fkileri uyar\u0131nca ayr\u0131nt\u0131larda farkl\u0131l\u0131klar meydana geliyor ve isl\u00e2m’\u0131n sundu\u011fu \u015fekli ile son bi\u00e7imini al\u0131yor, bu son kitab\u0131n geni\u015f ve kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 ve geli\u015fmesi serbest b\u0131rak\u0131l\u0131yor. Bu geli\u015fme y\u00fcce Allah’\u0131n rehberli\u011fi sistemi ve s\u00f6zkonusu yayg\u0131n, kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde yenilenen, canl\u0131 \u015feriat\u0131 alt\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fecektir.<\/p>\n
Kitap hakk\u0131nda Kur’an-\u0131 Kerim’in seslendirdi\u011fi bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinlerin ve inan\u00e7 sistemlerinin tarihi geli\u015fimi ile ilgili \u0130sl\u00e2m’\u0131n dosdo\u011fru bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131 yans\u0131t\u0131r. Bu bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131na g\u00f6re her peygamber asl\u0131nda, k\u00f6kl\u00fc bir temel \u00fczerine oturan bu tek dini getirmi\u015ftir. Bu temel, kay\u0131ts\u0131z-\u015farts\u0131z Tevhid (Allah’\u0131n birli\u011fi) ilkesidir. Sonra her peygamber devriminin arkas\u0131ndan zamanla sapmalar ba\u015f g\u00f6steriyor, hurafe ve masallar inan\u00e7lara galebe \u00e7al\u0131yor, sonunda insanlar bu b\u00fcy\u00fck kaynaktan tamamen uzakla\u015f\u0131yorlar. Bunun \u00fczerine yeni bir peygamber devrimi ger\u00e7ekle\u015fiyor. Bu peygamberlik devrimi k\u00f6kl\u00fc inanc\u0131 yeniden ortaya \u00e7\u0131kar\u0131yor, bu inanca kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan hurafeleri temizliyor, ayr\u0131nt\u0131lar ile ilgili h\u00fck\u00fcmlerde \u0130sl\u00e2m \u00fcmmetinin yeni \u015fartlar\u0131n\u0131 ve geli\u015fme d\u00fczeyini g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulunduruyor.<\/p>\n
Bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinler tarihi konusunda ara\u015ft\u0131rma yapan gayri-m\u00fcslimlerin, zaman zaman fark\u0131nda olmaks\u0131z\u0131n m\u00fcsl\u00fcman ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131 da etkileyen teorilerine tercih edilmeli, o teoriler yerine bu g\u00f6r\u00fc\u015f savunulmal\u0131d\u0131r. Bu teoriler, ara\u015ft\u0131rmalar\u0131n\u0131 tarih boyunca inanc\u0131n \u00f6z\u00fc ve d\u00fc\u015f\u00fcnce sisteminin temelinde de\u011fi\u015fme ve geli\u015fme oldu\u011fu esas\u0131na dayand\u0131r\u0131rlar. \u015earkiyat\u00e7\u0131lar\u0131n ve onlar\u0131n benzeri cahil Bat\u0131l\u0131 ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131n temel yakla\u015f\u0131m\u0131 budur.<\/p>\n
Oysa y\u00fcce Allah’\u0131n hakk i\u00e7erikli olarak indirdi\u011fi ve tarihin ba\u015flang\u0131c\u0131ndan beri b\u00fct\u00fcn zamanlarda ve her yeni peygamberle birlikte uyu\u015fmazl\u0131k konular\u0131nda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere g\u00f6nderilen bu kitab\u0131n fonksiyonu, ancak iman d\u00fc\u015f\u00fcncesinin \u00f6z\u00fcn\u00fcn de\u011fi\u015fmezli\u011fi ilkesi ile ba\u011fda\u015fabilir.<\/p>\n
Ortada insanlar\u0131n s\u0131\u011f\u0131nacaklar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, ba\u015fvurabilecekleri bir son s\u00f6z mutlaka bulunmal\u0131d\u0131r. Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fc mutlaka insan d\u0131\u015f\u0131 bir kayna\u011f\u0131n eseri olmal\u0131, bu son s\u00f6z, mutlaka insan ihtiraslar\u0131ndan, insan yetersizli\u011finden ve insan bilgisizli\u011finden etkilenmeyen adil bir hakimin s\u00f6z\u00fc olmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n
Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in s\u0131n\u0131rs\u0131z bir bilgi, ge\u00e7mi\u015fte olanlar\u0131, \u015fimdiki zamanda olanlar\u0131 ve ilerde olacaklar\u0131 t\u00fcm\u00fc ile i\u00e7eren bir bilgi gereklidir. Bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini ge\u00e7mi\u015f, \u015fimdiki zaman ve gelecek gibi kategorilere ay\u0131ran zaman kay\u0131tlar\u0131 ile ya da yine bu ayn\u0131 varl\u0131k birimini kesin, \u015f\u00fcpheli, me\u00e7hul, somut ve g\u00f6r\u00fcnmez gibi kesimler ile s\u0131n\u0131rland\u0131rmamal\u0131d\u0131r. Yine bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini yak\u0131n, uzak, g\u00f6r\u00fcn\u00fcr, g\u00f6r\u00fcnmez, alg\u0131lanabilir ve alg\u0131lanamaz gibi mekan kay\u0131tlar\u0131 ile de s\u0131n\u0131rlamamal\u0131d\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fc neyi ve kimi yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131, bilen, herkese yarayan ve istikrar\u0131 sa\u011flayan sistemin ne oldu\u011funu bilen bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ihtiya\u00e7 g\u00f6sterir.<\/p>\n
Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in \u015fahs\u00ee ihtiya\u00e7, yetersizlik, ge\u00e7icilik, yok olmak, ihtiras, arzu ve korku gibi insana \u00f6zg\u00fc duygu ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar\u0131 a\u015fm\u0131\u015f olmay\u0131, evrende bulunan her\u015feyin ve herkesin \u00fcst\u00fcnde bulunmay\u0131, ba\u015fka bir deyimle \u015fahsi amac\u0131, arzusu, hazz\u0131, ki\u015fisel yetersizli\u011fi ve eksikli\u011fi s\u00f6zkonusu olmayan bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 gerektirir.<\/p>\n
Bu arada insan akl\u0131na d\u00fc\u015fen g\u00f6rev, geli\u015fen durumlar\u0131, de\u011fi\u015fen \u015fartlar\u0131 ve yenilenen ihtiya\u00e7lar\u0131 izlemek ve bunlar ile insan aras\u0131nda ge\u00e7ici bir zaman s\u00fcresi i\u00e7in uyum sa\u011flamakt\u0131r. Yaln\u0131z bu g\u00f6revini yaparken yanl\u0131\u015f\u0131n\u0131, do\u011frusunu; sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131, istikametlili\u011fini; hakl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve e\u011frili\u011fini belirlemek i\u00e7in ba\u015fvuraca\u011f\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olmal\u0131 ve bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcn\u00fcn denetimi alt\u0131nda olmay\u0131 kabul etmelidir. Hayat\u0131n sa\u011fl\u0131kl\u0131 bi\u00e7imde devam etmesi ancak bu yolla m\u00fcmk\u00fcn olabilir ve yine ancak b\u00f6yle olunca kendilerini as\u0131l y\u00f6netenin Allah oldu\u011funa kesinlikle inanabilirler.<\/p>\n
Bu il\u00e2h\u00ee kitap yetenek, h\u00fcner, tutulan yol ve yararlan\u0131lan ara\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 t\u00f6rp\u00fcleyip ortadan kald\u0131rmak i\u00e7in gelmi\u015f de\u011fildir, insanlar uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcnce s\u0131rf onu hakem tan\u0131malar\u0131 i\u00e7in gelmi\u015ftir.<\/p>\n
Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m’\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn temelini olu\u015fturan bir ba\u015fka ger\u00e7e\u011fi ortaya \u00e7\u0131kar\u0131r ki o da \u015fudur:<\/p>\n
\u0130sl\u00e2m, y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan “hakk i\u00e7erikli kitab\u0131” ihtilafl\u0131 durumlarda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm versin diye kendilerine sunuyor. Bu kitab\u0131, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131n temel dayana\u011f\u0131 olsun diye ortaya koyuyor. Sonra hayat devam ediyor. E\u011fer bu hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayanakla uyu\u015fur, onun \u00fczerine oturursa o zaman hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 “hakk”t\u0131r. Ama e\u011fer hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayana\u011f\u0131n d\u0131\u015f\u0131na kayarak ba\u015fka temellere oturursa o zaman “bat\u0131l” olur.<\/p>\n
Buna g\u00f6re insanlar, hakla bat\u0131l\u0131n ne oldu\u011funa karar veren hakem de\u011fillerdir. \u0130nsanlar\u0131n onaylad\u0131klar\u0131 \u015fey hakk de\u011fildir, insanlar\u0131n do\u011fru sayd\u0131klar\u0131 \u015fey din de\u011fildir. \u0130sl\u00e2m’\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc her\u015feyden \u00f6nce \u015fu ilkeye dayan\u0131yor: \u0130nsanlar herhangi bir \u015feyi yapabilirler herhangi bir \u015feyi s\u00f6yleyebilirler ve ya\u015fam tarzlar\u0131n\u0131 herhangi bir \u015feye dayand\u0131rabilirler. E\u011fer s\u00f6zkonusu “\u015fey” Allah’\u0131n kitab\u0131na ters d\u00fc\u015f\u00fcyorsa bu durum o \u015feyi “hakk”\u0131n yerine ge\u00e7irmez, onu dinin esaslar\u0131ndan biri yapmaz, ona dinin pratik yorumu s\u0131fat\u0131n\u0131 kazand\u0131rmaz; ardarda gelen ku\u015faklar\u0131n onu benimsemi\u015f olmas\u0131, ona hakl\u0131l\u0131k gerek\u00e7esi sa\u011flamaz.<\/p>\n
Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m’\u0131n temel ilkelerini, onlar\u0131n aras\u0131na insanlar taraf\u0131ndan kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan yabanc\u0131 unsurlardan ar\u0131nd\u0131rma konusunda son derece \u00f6nemlidir. Mesel\u00e2 \u0130sl\u00e2m tarihinin herhangi bir d\u00f6neminde bir sapma meydana gelmi\u015f ve bu sapma gitgide b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f olsun. \u015eimdi denilebilir mi ki: S\u00f6zkonusu meydana gelmi\u015f sapmalar mademki hayat\u0131n prati\u011fine girmi\u015ftir o halde \u0130sl\u00e2m\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 dahilindedir! Asla b\u00f6yle bir\u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. \u0130sl\u00e2m, bu tarih\u00ee uygulamadan hep uzak ve ayr\u0131 kal\u0131r ve meydana gelmi\u015f olan bu sapma, bu yan\u0131lg\u0131 hi\u00e7bir zaman delil ve \u00f6rnek olarak kullan\u0131lamaz. Dahas\u0131, \u0130sl\u00e2mi hayat tarz\u0131n\u0131n kesintiye u\u011frad\u0131\u011f\u0131 yerden itibaren devam ettirmek isteyen kimse bu sapmay\u0131 ortadan kald\u0131rmak, uygulama alan\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131rmak ve y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan ihtilafl\u0131 konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere indirilen kitaba d\u00f6nmekle g\u00f6revlidir.<\/p>\n
Ger\u00e7i kitap geldi. Ama ihtiraslar \u015fu ya da bu taraftan insanlar\u0131 yenilgiye u\u011frat\u0131yor; \u00e7e\u015fitli arzular, \u00f6zlemler, korkular ve sap\u0131kl\u0131klar onlar\u0131 bu kitab\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmekten, bu kitab\u0131n i\u00e7erdi\u011fi hakka d\u00f6nmekten uzakla\u015ft\u0131r\u0131yor:<\/p>\n
“Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler.”<\/strong><\/p>\nBurada s\u00f6z\u00fc edilen “azg\u0131nl\u0131k”; k\u0131skan\u00e7l\u0131k, a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fck, tamahk\u00e2rl\u0131k, h\u0131rs ve keyfilik azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 olabilir. \u0130nsanlar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce ve sistemin \u00f6z\u00fcnde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmeye; ayr\u0131l\u0131\u011fa, inat\u00e7\u0131l\u0131\u011fa ve serke\u015fli\u011fe s\u00fcr\u00fckleyen ba\u015f fakt\u00f6r, i\u015ft\u00e9 bu azg\u0131nl\u0131kt\u0131r.<\/p>\n
Bu bir ger\u00e7ektir. Bu kitab\u0131n \u00f6z\u00fc hakkt\u0131r, belirgindir, tutarl\u0131d\u0131r, parlakt\u0131r, ayd\u0131nl\u0131kt\u0131r, p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131ld\u0131r. E\u011fer onun \u00f6z\u00fc konusunda iki ki\u015fi uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ise mutlaka ikisinden birinde ya da her ikisinde azg\u0131nl\u0131k ve keyfilik hastal\u0131\u011f\u0131 vard\u0131r. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k e\u011fer ortada iman varsa mutlaka bir noktada bulu\u015fma ve uyu\u015fma ger\u00e7ekle\u015fir:<\/p>\n
“Bu arada Allah’\u0131n izni ile m\u00fc’minleri, k\u00e2firlerin hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti.”<\/strong><\/p>\nVicdanlar\u0131ndaki temizlik, ruhlar\u0131ndaki ar\u0131nm\u0131\u015fl\u0131k ve kalplerindeki hakka ula\u015fma arzusu sayesinde y\u00fcce Allah onlar\u0131 ger\u00e7e\u011fe, do\u011fru yola iletti. B\u00f6yle olunca ger\u00e7e\u011fe ula\u015fmak ve do\u011fru yolu bulmak ne kadar kolay oluyor:<\/p>\n
“Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.”<\/strong><\/p>\nBu yol; bu il\u00e2hi kitab\u0131n tan\u0131tt\u0131\u011f\u0131 yol. Bu ya\u015fama sistemi, hakka dayanan, dosdo\u011fru yolu izleyen, arzu ve ihtiraslar\u0131n sald\u0131r\u0131lar\u0131na u\u011framam\u0131\u015f olan, nefsin i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin ve e\u011filimlerinin oyunca\u011f\u0131 olmayan yoldur.<\/p>\n
Y\u00fcce Allah diledi\u011fi kimseleri, do\u011fru yola iletilmeye yetenekli kimselerden istediklerini bu do\u011fru yola iletir. Bu kimseler “bar\u0131\u015fa girerler” ve yine banlar “\u00fcst\u00fcn olar\u0131lar”d\u0131r. D\u00fcnyadaki geli\u015fmeleri, y\u00fcce Allah’\u0131n \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcne g\u00f6re de\u011ferlendirmeyenler her ne kadar bunlar\u0131 mutluluktan mahrum kalm\u0131\u015f saysalar ve k\u00e2firlerin m\u00fcminleri alaya ald\u0131klar\u0131 gibi alay etseler de bu b\u00f6yledir.<\/p>\n
\u015eimdi de m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerinde imana dayal\u0131 eksiksiz ve parlak bir d\u00fc\u015f\u00fcnce olu\u015fturmay\u0131 ama\u00e7layan bu direktifler, gerek kendi aralar\u0131nda gerekse m\u00fc\u015friklerden ve kitap ehlinden olu\u015fmu\u015f d\u00fc\u015fmanlar\u0131 ile ili\u015fkilerinde uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n, \u00e7at\u0131\u015fman\u0131n pratik s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ya\u015fayan ve bu uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n k\u00f6r\u00fckledi\u011fi sava\u015flara, me\u015fakkatlere ve s\u0131k\u0131nt\u0131lara g\u00f6\u011f\u00fcs geren m\u00fcminlere y\u00f6neltiliyor. Onlara bu durumun m\u00fcminleri ar\u0131nd\u0131rmak ve Cennet’e girmeye haz\u0131rlamak, mutlu sona l\u00e2y\u0131k olmak amac\u0131na dayanan geleneksel bir il\u00e2h\u00ee kanun (s\u00fcnnetullah) gere\u011fi oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor. Bunun i\u00e7in bu inan\u00e7 sisteminin ba\u011fl\u0131lar\u0131 inan\u00e7lar\u0131n\u0131 savunmal\u0131, bu u\u011furda s\u0131k\u0131nt\u0131yla, ac\u0131yla, bask\u0131yla ve \u0131zd\u0131rapla y\u00fczy\u00fcze gelmeli, zafer ile hezimet kutuplar\u0131 aras\u0131nda gidip gelmelidirler. B\u00f6ylece hi\u00e7bir bask\u0131 alt\u0131nda sars\u0131lmaks\u0131z\u0131n, hi\u00e7bir d\u00fc\u015fman g\u00fc\u00e7ten \u00fcrkmeksizin, hi\u00e7bir fitnenin ve mihnetin darbeleri alt\u0131nda hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin inan\u00e7lar\u0131na ba\u011fl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fckleri takdirde y\u00fcce Allah’\u0131n yard\u0131m\u0131n\u0131 hakederler. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar o g\u00fcn y\u00fcce Allah’\u0131n dininin g\u00fcvenilir korucular\u0131 olmu\u015flar, uhdelerine verilen emanete sahip \u00e7\u0131km\u0131\u015flar, onu korumaya ve savunmaya l\u00e2y\u0131k olmu\u015flard\u0131r. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra Cenneti de hak etmi\u015flerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar\u0131 korkudan, a\u015fa\u011f\u0131l\u0131ktan (zilletten), ya\u015fama tutkusundan, d\u00fcnya rah\u00e0tl\u0131\u011f\u0131ndan ve refah\u0131ndan kurtulmu\u015f, s\u0131yr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. O zaman onlar Cennet’e en yak\u0131n noktada ve d\u00fcnyan\u0131n topra\u011f\u0131ndan olan en y\u00fcksek d\u00fczeydedirler:<\/p>\n
<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 213- \u0130nsanlar tek bir \u00fcmmet idi. Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":5944,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n
SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET Nedir? • Ebrar Medya<\/title>\n<meta name=\"description\" content=\"213- \u0130nsanlar tek bir \u00fcmmet idi. Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler. Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin \u00fczerinde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti. Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.D\u0130NLER TAR\u0130H\u0130\u0130\u015fte insanl\u0131\u011f\u0131n ortak hik\u00e2yesi. \u0130nsanlar ayn\u0131 yolu izleyen, ayn\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimseyen tek bir \u00fcmmet halinde ya\u015f\u0131yorlard\u0131. Burada belki de Hz. Adem ile Havva'dan ve bunlar\u0131n \u00e7ocuklar\u0131 ile torunlar\u0131ndan olu\u015fmu\u015f olan k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7aptaki ilk insan toplumuna, bu toplumun hen\u00fcz d\u00fc\u015f\u00fcnce ve inan\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f g\u00f6stermeden \u00f6nceki haline i\u015faret ediliyor.Kur'an-\u0131 Kerim, burada insanl\u0131\u011f\u0131n ortak bir kaynaktan geldi\u011fini belirtiyor. Bu ortak kaynak ilk insanl\u0131k ailesinin, yani Hz. Adem ve Havva ailesinin \u00e7ocuklar\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn insanl\u0131\u011f\u0131 tek bir k\u00fc\u00e7\u00fck ailenin \u00fcr\u00fcn\u00fc olarak yaratmay\u0131 diledi. B\u00f6ylece insanlar\u0131n hayat\u0131na aile ilkesini yerle\u015ftirdi, bu kurumu toplumun ilk tu\u011flas\u0131 yapt\u0131.insanlar, bu ilk ailenin \u00e7er\u00e7evesi i\u00e7inde bir s\u00fcre boyunca ayn\u0131 sosyal d\u00fczeyde, ayn\u0131 do\u011frultuyu ve d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimsemi\u015f olarak ya\u015fad\u0131lar. Bu arada \u00e7o\u011fald\u0131lar, say\u0131ca art\u0131\u015f g\u00f6sterdiler, farkl\u0131 yerlerde ya\u015famaya y\u00f6neldiler, hayat standartlar\u0131 geli\u015fti, bir yandan da daha \u00f6nce yap\u0131lar\u0131nda potansiyel olarak varolan \u00e7e\u015fitli yetenekler ortaya \u00e7\u0131kmaya ba\u015flad\u0131. \u0130nsanlar\u0131 bu potansiyel yeteneklerle donatarak yaratm\u0131\u015f olan Allah't\u0131r. O, bunu kendince bilinen bir hikmete dayal\u0131 olarak yaratt\u0131. O, bunun yan\u0131s\u0131ra yeteneklerin, enerjilerin ve istikametlerin \u00e7e\u015fitlili\u011finin ard\u0131nda hayat i\u00e7in yararl\u0131 .oldu\u011funu da biliyordu.Bunun \u00fczerine, insanlar aras\u0131nda d\u00fc\u015f\u00fcnceler farkl\u0131la\u015ft\u0131, birbiriyle uyu\u015fmayan g\u00f6r\u00fc\u015f a\u00e7\u0131lar\u0131 belirdi, birden \u00e7ok ya\u015fama tarzlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131kt\u0131 ve \u00e7e\u015fitli inan\u00e7 sistemleri do\u011fdu. \u0130\u015fte o zaman da y\u00fcce Allah m\u00fcjdelemekle ve uyarmakla g\u00f6revli olarak peygamberleri g\u00f6nderdi:"Allah, peygamberler ile birlikte insanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in hakk i\u00e7erikli kitap g\u00f6nderdi."Burada \u015fu b\u00fcy\u00fck ger\u00e7ek a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor: Farkl\u0131 olmak, uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmek insanlar\u0131n do\u011fas\u0131n\u0131n, temel karakterinin sonucudur. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu farkl\u0131l\u0131k, bu uyu\u015fmazl\u0131k, insanl\u0131\u011f\u0131n yery\u00fcz\u00fc halifeli\u011fi ile g\u00f6revlendirili\u015finin arkas\u0131nda sakl\u0131 duran y\u00fcce hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftiren temel yarat\u0131l\u0131\u015f ilkelerinden birini olu\u015fturur. Bu halifelik misyonu \u00e7e\u015fitli g\u00f6revlerin yerine getirilmesini, buna ba\u011fl\u0131 olarak her t\u00fcrden farkl\u0131 yeteneklerin varolmas\u0131n\u0131 gerektirir. B\u00f6ylece insanlar hep birlikte birbirlerini tamamlayacak, s\u0131k\u0131 bir i\u015fbirli\u011fi g\u00f6sterecek ve bunun sonucunda y\u00fcce Allah'\u0131n ezeli bilgisi ile tasarlanan evrensel karar uyar\u0131nca halifelik ve d\u00fcnyay\u0131 ma'mur k\u0131lma alan\u0131ndaki evrensel fonksiyonlar\u0131n\u0131 yerine getirebileceklerdir. O halde s\u00f6zkonusu g\u00f6rev farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131layacak \u00e7e\u015fitlilikte h\u00fcnerlerin olmas\u0131, farkl\u0131 ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131layacak oranda de\u011fi\u015fik yeteneklerin bulunmas\u0131 gerekir. Nitekim y\u00fcce Allah bu ger\u00e7e\u011fi bize \u015f\u00f6yle a\u00e7\u0131kl\u0131yor:"Fakat, Rabbinin merhamet ettikleri d\u0131\u015f\u0131nda kalan insanlar s\u00fcrekli uyu\u015fmazl\u0131k halindedirler. Zaten Allah insanlar\u0131 bunun i\u00e7in yaratt\u0131." (Hud Suresi.118-119)Yetenek ve g\u00f6revlerdeki bu farkl\u0131l\u0131k, normal olarak d\u00fc\u015f\u00fcncelerde, ideallerde, sistemlerde ve yollarda ayr\u0131l\u0131k meydana getirir. Fakat y\u00fcce Allah bu arzu edilen ve ger\u00e7eklesen farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 enine-boyuna geni\u015f bir \u00e7er\u00e7eve i\u00e7inde kalmas\u0131n\u0131, bu \u00e7er\u00e7evenin sa\u011fl\u0131kl\u0131 ve do\u011fru istikametli olmalar\u0131 \u015fart olan bu farkl\u0131l\u0131klar\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc kapsam\u0131na almas\u0131n\u0131 ister. S\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz \u00e7er\u00e7eve, iman \u00e7er\u00e7evesidir. Bu \u00e7er\u00e7eve insanlarda g\u00f6r\u00fclen de\u011fi\u015fik yetenekleri, de\u011fi\u015fik h\u00fcnerleri ve de\u011fi\u015fik enerjileri i4ine s\u0131\u011fd\u0131racak derecede geni\u015ftir. Bunun sonucu olarak s\u00f6zkonusu yetenek ve enerjileri ne \u00f6ld\u00fcr\u00fcr ve ne de bask\u0131 alt\u0131na al\u0131r, fakat onlar\u0131 d\u00fczene koyar, koordine eder ve yap\u0131c\u0131l\u0131k yolunda harekete ge\u00e7irir.Bundan dolay\u0131 elimizde uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fenlerin birlikte ba\u015fvurabilecekleri de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, d\u00e2vac\u0131 ve d\u00e2val\u0131 taraflar\u0131n m\u00fcracaat edebilecekleri bir adil hakem, taraflar aras\u0131ndaki tart\u0131\u015fmaya son verebilecek ve herkesi kesin bir kanaate vard\u0131racak bir son s\u00f6z mutlaka olmal\u0131d\u0131r:"Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi."Y\u00fcce Allah'\u0131n burada ge\u00e7en "hakk" i\u00e7erikli s\u00f6z\u00fc \u00fczerinde mutlaka durmam\u0131z gerekir. Bu s\u00f6z sadece il\u00e2hi kitab\u0131n getirdi\u011fi bilgilerin "hakk" oldu\u011funu, bu hakk\u0131n kendi d\u0131\u015f\u0131ndaki insan s\u00f6zleri, d\u00fc\u015f\u00fcnceleri, Sistemleri, de\u011fer yarg\u0131lar\u0131 ve kriterleri hakk\u0131nda adil h\u00fck\u00fcm ve son s\u00f6z olsun diye indirildi\u011fini kesinlikle belirliyor. Bu hakk\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda bir ba\u015fka hak, bu h\u00fckm\u00fcn yan\u0131nda ba\u015fka bir h\u00fck\u00fcm ve bu s\u00f6zden sonra ba\u015fka bir s\u00f6z ge\u00e7erli olamaz. Birden fazla say\u0131da olmayan bu hakk ortada olmaks\u0131z\u0131n, bu hakk\u0131 insanlar aras\u0131ndaki b\u00fct\u00fcn ihtilafl\u0131 konularda hakem yapmaks\u0131z\u0131n ve onun h\u00fckm\u00fcne tart\u0131\u015fmas\u0131z ve itirazs\u0131z olarak boyun e\u011fmeksizin, b\u00fct\u00fcn bunlar olmaks\u0131z\u0131n, \u015fu hayat\u0131n gidi\u015fat\u0131 yoluna girmez, insanlar aras\u0131ndaki uyu\u015fmazl\u0131klar ve ayr\u0131l\u0131klar sona ermez, yery\u00fcz\u00fcnde bar\u0131\u015f ortam\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmez ve insanlar asla bar\u0131\u015fa giremez.\u0130nsanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcncelerini ve yasal ilkelerini nereden alacaklar\u0131n\u0131 ve aralar\u0131nda do\u011facak \u00e7e\u015fitli uyu\u015fmazl\u0131klar\u0131 \u00e7\u00f6zmek i\u00e7in nereye ba\u015fvuracaklar\u0131n\u0131 belirleme hususunda bu ger\u00e7e\u011fin son derece \u00f6nemli bir de\u011feri vard\u0131r. S\u00f6zkonusu ba\u015fvuru mercii birden \u00e7ok de\u011fil, bir tektir ve bu hakk i\u00e7erikli kitab\u0131 indirmi\u015f olan mercidir. O kaynak birden \u00e7ok de\u011fil, bir tanedir ve o da tart\u0131\u015fma ve uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fclen konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan kitapt\u0131r.Bu kitap \u00f6z\u00fc itibariyle b\u00fct\u00fcn peygamberlerin yanlar\u0131nda getirdikleri tek bir kitapt\u0131r. O halde gelen hep ayn\u0131 kitapt\u0131r. Millet de genel anlamda tek bir millettir. Bu kitapta dile gelen d\u00fc\u015f\u00fcnce de temelde tek bir d\u00fc\u015f\u00fcncedir: Yani tek bir il\u00e2h, tek bir Rabb, tek bir kulluk mercii ve b\u00fct\u00fcn insanlar i\u00e7in tek bir yasa koyucu oldu\u011fudur.Daha sonra zamanla milletlerin ve ku\u015faklar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131, hayat\u0131n geli\u015fme evreleri ve ili\u015fkileri uyar\u0131nca ayr\u0131nt\u0131larda farkl\u0131l\u0131klar meydana geliyor ve isl\u00e2m'\u0131n sundu\u011fu \u015fekli ile son bi\u00e7imini al\u0131yor, bu son kitab\u0131n geni\u015f ve kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 ve geli\u015fmesi serbest b\u0131rak\u0131l\u0131yor. Bu geli\u015fme y\u00fcce Allah'\u0131n rehberli\u011fi sistemi ve s\u00f6zkonusu yayg\u0131n, kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde yenilenen, canl\u0131 \u015feriat\u0131 alt\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fecektir.Kitap hakk\u0131nda Kur'an-\u0131 Kerim'in seslendirdi\u011fi bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinlerin ve inan\u00e7 sistemlerinin tarihi geli\u015fimi ile ilgili \u0130sl\u00e2m'\u0131n dosdo\u011fru bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131 yans\u0131t\u0131r. Bu bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131na g\u00f6re her peygamber asl\u0131nda, k\u00f6kl\u00fc bir temel \u00fczerine oturan bu tek dini getirmi\u015ftir. Bu temel, kay\u0131ts\u0131z-\u015farts\u0131z Tevhid (Allah'\u0131n birli\u011fi) ilkesidir. Sonra her peygamber devriminin arkas\u0131ndan zamanla sapmalar ba\u015f g\u00f6steriyor, hurafe ve masallar inan\u00e7lara galebe \u00e7al\u0131yor, sonunda insanlar bu b\u00fcy\u00fck kaynaktan tamamen uzakla\u015f\u0131yorlar. Bunun \u00fczerine yeni bir peygamber devrimi ger\u00e7ekle\u015fiyor. Bu peygamberlik devrimi k\u00f6kl\u00fc inanc\u0131 yeniden ortaya \u00e7\u0131kar\u0131yor, bu inanca kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan hurafeleri temizliyor, ayr\u0131nt\u0131lar ile ilgili h\u00fck\u00fcmlerde \u0130sl\u00e2m \u00fcmmetinin yeni \u015fartlar\u0131n\u0131 ve geli\u015fme d\u00fczeyini g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulunduruyor.Bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinler tarihi konusunda ara\u015ft\u0131rma yapan gayri-m\u00fcslimlerin, zaman zaman fark\u0131nda olmaks\u0131z\u0131n m\u00fcsl\u00fcman ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131 da etkileyen teorilerine tercih edilmeli, o teoriler yerine bu g\u00f6r\u00fc\u015f savunulmal\u0131d\u0131r. Bu teoriler, ara\u015ft\u0131rmalar\u0131n\u0131 tarih boyunca inanc\u0131n \u00f6z\u00fc ve d\u00fc\u015f\u00fcnce sisteminin temelinde de\u011fi\u015fme ve geli\u015fme oldu\u011fu esas\u0131na dayand\u0131r\u0131rlar. \u015earkiyat\u00e7\u0131lar\u0131n ve onlar\u0131n benzeri cahil Bat\u0131l\u0131 ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131n temel yakla\u015f\u0131m\u0131 budur.Oysa y\u00fcce Allah'\u0131n hakk i\u00e7erikli olarak indirdi\u011fi ve tarihin ba\u015flang\u0131c\u0131ndan beri b\u00fct\u00fcn zamanlarda ve her yeni peygamberle birlikte uyu\u015fmazl\u0131k konular\u0131nda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere g\u00f6nderilen bu kitab\u0131n fonksiyonu, ancak iman d\u00fc\u015f\u00fcncesinin \u00f6z\u00fcn\u00fcn de\u011fi\u015fmezli\u011fi ilkesi ile ba\u011fda\u015fabilir.Ortada insanlar\u0131n s\u0131\u011f\u0131nacaklar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, ba\u015fvurabilecekleri bir son s\u00f6z mutlaka bulunmal\u0131d\u0131r. Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fc mutlaka insan d\u0131\u015f\u0131 bir kayna\u011f\u0131n eseri olmal\u0131, bu son s\u00f6z, mutlaka insan ihtiraslar\u0131ndan, insan yetersizli\u011finden ve insan bilgisizli\u011finden etkilenmeyen adil bir hakimin s\u00f6z\u00fc olmal\u0131d\u0131r.Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in s\u0131n\u0131rs\u0131z bir bilgi, ge\u00e7mi\u015fte olanlar\u0131, \u015fimdiki zamanda olanlar\u0131 ve ilerde olacaklar\u0131 t\u00fcm\u00fc ile i\u00e7eren bir bilgi gereklidir. Bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini ge\u00e7mi\u015f, \u015fimdiki zaman ve gelecek gibi kategorilere ay\u0131ran zaman kay\u0131tlar\u0131 ile ya da yine bu ayn\u0131 varl\u0131k birimini kesin, \u015f\u00fcpheli, me\u00e7hul, somut ve g\u00f6r\u00fcnmez gibi kesimler ile s\u0131n\u0131rland\u0131rmamal\u0131d\u0131r. Yine bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini yak\u0131n, uzak, g\u00f6r\u00fcn\u00fcr, g\u00f6r\u00fcnmez, alg\u0131lanabilir ve alg\u0131lanamaz gibi mekan kay\u0131tlar\u0131 ile de s\u0131n\u0131rlamamal\u0131d\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fc neyi ve kimi yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131, bilen, herkese yarayan ve istikrar\u0131 sa\u011flayan sistemin ne oldu\u011funu bilen bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ihtiya\u00e7 g\u00f6sterir.Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in \u015fahs\u00ee ihtiya\u00e7, yetersizlik, ge\u00e7icilik, yok olmak, ihtiras, arzu ve korku gibi insana \u00f6zg\u00fc duygu ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar\u0131 a\u015fm\u0131\u015f olmay\u0131, evrende bulunan her\u015feyin ve herkesin \u00fcst\u00fcnde bulunmay\u0131, ba\u015fka bir deyimle \u015fahsi amac\u0131, arzusu, hazz\u0131, ki\u015fisel yetersizli\u011fi ve eksikli\u011fi s\u00f6zkonusu olmayan bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 gerektirir.Bu arada insan akl\u0131na d\u00fc\u015fen g\u00f6rev, geli\u015fen durumlar\u0131, de\u011fi\u015fen \u015fartlar\u0131 ve yenilenen ihtiya\u00e7lar\u0131 izlemek ve bunlar ile insan aras\u0131nda ge\u00e7ici bir zaman s\u00fcresi i\u00e7in uyum sa\u011flamakt\u0131r. Yaln\u0131z bu g\u00f6revini yaparken yanl\u0131\u015f\u0131n\u0131, do\u011frusunu; sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131, istikametlili\u011fini; hakl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve e\u011frili\u011fini belirlemek i\u00e7in ba\u015fvuraca\u011f\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olmal\u0131 ve bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcn\u00fcn denetimi alt\u0131nda olmay\u0131 kabul etmelidir. Hayat\u0131n sa\u011fl\u0131kl\u0131 bi\u00e7imde devam etmesi ancak bu yolla m\u00fcmk\u00fcn olabilir ve yine ancak b\u00f6yle olunca kendilerini as\u0131l y\u00f6netenin Allah oldu\u011funa kesinlikle inanabilirler.Bu il\u00e2h\u00ee kitap yetenek, h\u00fcner, tutulan yol ve yararlan\u0131lan ara\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 t\u00f6rp\u00fcleyip ortadan kald\u0131rmak i\u00e7in gelmi\u015f de\u011fildir, insanlar uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcnce s\u0131rf onu hakem tan\u0131malar\u0131 i\u00e7in gelmi\u015ftir.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn temelini olu\u015fturan bir ba\u015fka ger\u00e7e\u011fi ortaya \u00e7\u0131kar\u0131r ki o da \u015fudur:\u0130sl\u00e2m, y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan "hakk i\u00e7erikli kitab\u0131" ihtilafl\u0131 durumlarda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm versin diye kendilerine sunuyor. Bu kitab\u0131, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131n temel dayana\u011f\u0131 olsun diye ortaya koyuyor. Sonra hayat devam ediyor. E\u011fer bu hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayanakla uyu\u015fur, onun \u00fczerine oturursa o zaman hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 "hakk"t\u0131r. Ama e\u011fer hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayana\u011f\u0131n d\u0131\u015f\u0131na kayarak ba\u015fka temellere oturursa o zaman "bat\u0131l" olur.Buna g\u00f6re insanlar, hakla bat\u0131l\u0131n ne oldu\u011funa karar veren hakem de\u011fillerdir. \u0130nsanlar\u0131n onaylad\u0131klar\u0131 \u015fey hakk de\u011fildir, insanlar\u0131n do\u011fru sayd\u0131klar\u0131 \u015fey din de\u011fildir. \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc her\u015feyden \u00f6nce \u015fu ilkeye dayan\u0131yor: \u0130nsanlar herhangi bir \u015feyi yapabilirler herhangi bir \u015feyi s\u00f6yleyebilirler ve ya\u015fam tarzlar\u0131n\u0131 herhangi bir \u015feye dayand\u0131rabilirler. E\u011fer s\u00f6zkonusu "\u015fey" Allah'\u0131n kitab\u0131na ters d\u00fc\u015f\u00fcyorsa bu durum o \u015feyi "hakk"\u0131n yerine ge\u00e7irmez, onu dinin esaslar\u0131ndan biri yapmaz, ona dinin pratik yorumu s\u0131fat\u0131n\u0131 kazand\u0131rmaz; ardarda gelen ku\u015faklar\u0131n onu benimsemi\u015f olmas\u0131, ona hakl\u0131l\u0131k gerek\u00e7esi sa\u011flamaz.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n temel ilkelerini, onlar\u0131n aras\u0131na insanlar taraf\u0131ndan kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan yabanc\u0131 unsurlardan ar\u0131nd\u0131rma konusunda son derece \u00f6nemlidir. Mesel\u00e2 \u0130sl\u00e2m tarihinin herhangi bir d\u00f6neminde bir sapma meydana gelmi\u015f ve bu sapma gitgide b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f olsun. \u015eimdi denilebilir mi ki: S\u00f6zkonusu meydana gelmi\u015f sapmalar mademki hayat\u0131n prati\u011fine girmi\u015ftir o halde \u0130sl\u00e2m\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 dahilindedir! Asla b\u00f6yle bir\u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. \u0130sl\u00e2m, bu tarih\u00ee uygulamadan hep uzak ve ayr\u0131 kal\u0131r ve meydana gelmi\u015f olan bu sapma, bu yan\u0131lg\u0131 hi\u00e7bir zaman delil ve \u00f6rnek olarak kullan\u0131lamaz. Dahas\u0131, \u0130sl\u00e2mi hayat tarz\u0131n\u0131n kesintiye u\u011frad\u0131\u011f\u0131 yerden itibaren devam ettirmek isteyen kimse bu sapmay\u0131 ortadan kald\u0131rmak, uygulama alan\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131rmak ve y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan ihtilafl\u0131 konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere indirilen kitaba d\u00f6nmekle g\u00f6revlidir.Ger\u00e7i kitap geldi. Ama ihtiraslar \u015fu ya da bu taraftan insanlar\u0131 yenilgiye u\u011frat\u0131yor; \u00e7e\u015fitli arzular, \u00f6zlemler, korkular ve sap\u0131kl\u0131klar onlar\u0131 bu kitab\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmekten, bu kitab\u0131n i\u00e7erdi\u011fi hakka d\u00f6nmekten uzakla\u015ft\u0131r\u0131yor:"Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler."Burada s\u00f6z\u00fc edilen "azg\u0131nl\u0131k"; k\u0131skan\u00e7l\u0131k, a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fck, tamahk\u00e2rl\u0131k, h\u0131rs ve keyfilik azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 olabilir. \u0130nsanlar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce ve sistemin \u00f6z\u00fcnde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmeye; ayr\u0131l\u0131\u011fa, inat\u00e7\u0131l\u0131\u011fa ve serke\u015fli\u011fe s\u00fcr\u00fckleyen ba\u015f fakt\u00f6r, i\u015ft\u00e9 bu azg\u0131nl\u0131kt\u0131r.Bu bir ger\u00e7ektir. Bu kitab\u0131n \u00f6z\u00fc hakkt\u0131r, belirgindir, tutarl\u0131d\u0131r, parlakt\u0131r, ayd\u0131nl\u0131kt\u0131r, p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131ld\u0131r. E\u011fer onun \u00f6z\u00fc konusunda iki ki\u015fi uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ise mutlaka ikisinden birinde ya da her ikisinde azg\u0131nl\u0131k ve keyfilik hastal\u0131\u011f\u0131 vard\u0131r. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k e\u011fer ortada iman varsa mutlaka bir noktada bulu\u015fma ve uyu\u015fma ger\u00e7ekle\u015fir:"Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti."Vicdanlar\u0131ndaki temizlik, ruhlar\u0131ndaki ar\u0131nm\u0131\u015fl\u0131k ve kalplerindeki hakka ula\u015fma arzusu sayesinde y\u00fcce Allah onlar\u0131 ger\u00e7e\u011fe, do\u011fru yola iletti. B\u00f6yle olunca ger\u00e7e\u011fe ula\u015fmak ve do\u011fru yolu bulmak ne kadar kolay oluyor:"Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir."Bu yol; bu il\u00e2hi kitab\u0131n tan\u0131tt\u0131\u011f\u0131 yol. Bu ya\u015fama sistemi, hakka dayanan, dosdo\u011fru yolu izleyen, arzu ve ihtiraslar\u0131n sald\u0131r\u0131lar\u0131na u\u011framam\u0131\u015f olan, nefsin i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin ve e\u011filimlerinin oyunca\u011f\u0131 olmayan yoldur.Y\u00fcce Allah diledi\u011fi kimseleri, do\u011fru yola iletilmeye yetenekli kimselerden istediklerini bu do\u011fru yola iletir. Bu kimseler "bar\u0131\u015fa girerler" ve yine banlar "\u00fcst\u00fcn olar\u0131lar"d\u0131r. D\u00fcnyadaki geli\u015fmeleri, y\u00fcce Allah'\u0131n \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcne g\u00f6re de\u011ferlendirmeyenler her ne kadar bunlar\u0131 mutluluktan mahrum kalm\u0131\u015f saysalar ve k\u00e2firlerin m\u00fcminleri alaya ald\u0131klar\u0131 gibi alay etseler de bu b\u00f6yledir.\u015eimdi de m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerinde imana dayal\u0131 eksiksiz ve parlak bir d\u00fc\u015f\u00fcnce olu\u015fturmay\u0131 ama\u00e7layan bu direktifler, gerek kendi aralar\u0131nda gerekse m\u00fc\u015friklerden ve kitap ehlinden olu\u015fmu\u015f d\u00fc\u015fmanlar\u0131 ile ili\u015fkilerinde uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n, \u00e7at\u0131\u015fman\u0131n pratik s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ya\u015fayan ve bu uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n k\u00f6r\u00fckledi\u011fi sava\u015flara, me\u015fakkatlere ve s\u0131k\u0131nt\u0131lara g\u00f6\u011f\u00fcs geren m\u00fcminlere y\u00f6neltiliyor. Onlara bu durumun m\u00fcminleri ar\u0131nd\u0131rmak ve Cennet'e girmeye haz\u0131rlamak, mutlu sona l\u00e2y\u0131k olmak amac\u0131na dayanan geleneksel bir il\u00e2h\u00ee kanun (s\u00fcnnetullah) gere\u011fi oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor. Bunun i\u00e7in bu inan\u00e7 sisteminin ba\u011fl\u0131lar\u0131 inan\u00e7lar\u0131n\u0131 savunmal\u0131, bu u\u011furda s\u0131k\u0131nt\u0131yla, ac\u0131yla, bask\u0131yla ve \u0131zd\u0131rapla y\u00fczy\u00fcze gelmeli, zafer ile hezimet kutuplar\u0131 aras\u0131nda gidip gelmelidirler. B\u00f6ylece hi\u00e7bir bask\u0131 alt\u0131nda sars\u0131lmaks\u0131z\u0131n, hi\u00e7bir d\u00fc\u015fman g\u00fc\u00e7ten \u00fcrkmeksizin, hi\u00e7bir fitnenin ve mihnetin darbeleri alt\u0131nda hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin inan\u00e7lar\u0131na ba\u011fl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fckleri takdirde y\u00fcce Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131n\u0131 hakederler. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar o g\u00fcn y\u00fcce Allah'\u0131n dininin g\u00fcvenilir korucular\u0131 olmu\u015flar, uhdelerine verilen emanete sahip \u00e7\u0131km\u0131\u015flar, onu korumaya ve savunmaya l\u00e2y\u0131k olmu\u015flard\u0131r. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra Cenneti de hak etmi\u015flerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar\u0131 korkudan, a\u015fa\u011f\u0131l\u0131ktan (zilletten), ya\u015fama tutkusundan, d\u00fcnya rah\u00e0tl\u0131\u011f\u0131ndan ve refah\u0131ndan kurtulmu\u015f, s\u0131yr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. O zaman onlar Cennet'e en yak\u0131n noktada ve d\u00fcnyan\u0131n topra\u011f\u0131ndan olan en y\u00fcksek d\u00fczeydedirler:\" \/>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET Nedir? • Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"213- \u0130nsanlar tek bir \u00fcmmet idi. Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler. Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin \u00fczerinde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti. Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.D\u0130NLER TAR\u0130H\u0130\u0130\u015fte insanl\u0131\u011f\u0131n ortak hik\u00e2yesi. \u0130nsanlar ayn\u0131 yolu izleyen, ayn\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimseyen tek bir \u00fcmmet halinde ya\u015f\u0131yorlard\u0131. Burada belki de Hz. Adem ile Havva'dan ve bunlar\u0131n \u00e7ocuklar\u0131 ile torunlar\u0131ndan olu\u015fmu\u015f olan k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7aptaki ilk insan toplumuna, bu toplumun hen\u00fcz d\u00fc\u015f\u00fcnce ve inan\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f g\u00f6stermeden \u00f6nceki haline i\u015faret ediliyor.Kur'an-\u0131 Kerim, burada insanl\u0131\u011f\u0131n ortak bir kaynaktan geldi\u011fini belirtiyor. Bu ortak kaynak ilk insanl\u0131k ailesinin, yani Hz. Adem ve Havva ailesinin \u00e7ocuklar\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn insanl\u0131\u011f\u0131 tek bir k\u00fc\u00e7\u00fck ailenin \u00fcr\u00fcn\u00fc olarak yaratmay\u0131 diledi. B\u00f6ylece insanlar\u0131n hayat\u0131na aile ilkesini yerle\u015ftirdi, bu kurumu toplumun ilk tu\u011flas\u0131 yapt\u0131.insanlar, bu ilk ailenin \u00e7er\u00e7evesi i\u00e7inde bir s\u00fcre boyunca ayn\u0131 sosyal d\u00fczeyde, ayn\u0131 do\u011frultuyu ve d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimsemi\u015f olarak ya\u015fad\u0131lar. Bu arada \u00e7o\u011fald\u0131lar, say\u0131ca art\u0131\u015f g\u00f6sterdiler, farkl\u0131 yerlerde ya\u015famaya y\u00f6neldiler, hayat standartlar\u0131 geli\u015fti, bir yandan da daha \u00f6nce yap\u0131lar\u0131nda potansiyel olarak varolan \u00e7e\u015fitli yetenekler ortaya \u00e7\u0131kmaya ba\u015flad\u0131. \u0130nsanlar\u0131 bu potansiyel yeteneklerle donatarak yaratm\u0131\u015f olan Allah't\u0131r. O, bunu kendince bilinen bir hikmete dayal\u0131 olarak yaratt\u0131. O, bunun yan\u0131s\u0131ra yeteneklerin, enerjilerin ve istikametlerin \u00e7e\u015fitlili\u011finin ard\u0131nda hayat i\u00e7in yararl\u0131 .oldu\u011funu da biliyordu.Bunun \u00fczerine, insanlar aras\u0131nda d\u00fc\u015f\u00fcnceler farkl\u0131la\u015ft\u0131, birbiriyle uyu\u015fmayan g\u00f6r\u00fc\u015f a\u00e7\u0131lar\u0131 belirdi, birden \u00e7ok ya\u015fama tarzlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131kt\u0131 ve \u00e7e\u015fitli inan\u00e7 sistemleri do\u011fdu. \u0130\u015fte o zaman da y\u00fcce Allah m\u00fcjdelemekle ve uyarmakla g\u00f6revli olarak peygamberleri g\u00f6nderdi:"Allah, peygamberler ile birlikte insanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in hakk i\u00e7erikli kitap g\u00f6nderdi."Burada \u015fu b\u00fcy\u00fck ger\u00e7ek a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor: Farkl\u0131 olmak, uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmek insanlar\u0131n do\u011fas\u0131n\u0131n, temel karakterinin sonucudur. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu farkl\u0131l\u0131k, bu uyu\u015fmazl\u0131k, insanl\u0131\u011f\u0131n yery\u00fcz\u00fc halifeli\u011fi ile g\u00f6revlendirili\u015finin arkas\u0131nda sakl\u0131 duran y\u00fcce hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftiren temel yarat\u0131l\u0131\u015f ilkelerinden birini olu\u015fturur. Bu halifelik misyonu \u00e7e\u015fitli g\u00f6revlerin yerine getirilmesini, buna ba\u011fl\u0131 olarak her t\u00fcrden farkl\u0131 yeteneklerin varolmas\u0131n\u0131 gerektirir. B\u00f6ylece insanlar hep birlikte birbirlerini tamamlayacak, s\u0131k\u0131 bir i\u015fbirli\u011fi g\u00f6sterecek ve bunun sonucunda y\u00fcce Allah'\u0131n ezeli bilgisi ile tasarlanan evrensel karar uyar\u0131nca halifelik ve d\u00fcnyay\u0131 ma'mur k\u0131lma alan\u0131ndaki evrensel fonksiyonlar\u0131n\u0131 yerine getirebileceklerdir. O halde s\u00f6zkonusu g\u00f6rev farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131layacak \u00e7e\u015fitlilikte h\u00fcnerlerin olmas\u0131, farkl\u0131 ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131layacak oranda de\u011fi\u015fik yeteneklerin bulunmas\u0131 gerekir. Nitekim y\u00fcce Allah bu ger\u00e7e\u011fi bize \u015f\u00f6yle a\u00e7\u0131kl\u0131yor:"Fakat, Rabbinin merhamet ettikleri d\u0131\u015f\u0131nda kalan insanlar s\u00fcrekli uyu\u015fmazl\u0131k halindedirler. Zaten Allah insanlar\u0131 bunun i\u00e7in yaratt\u0131." (Hud Suresi.118-119)Yetenek ve g\u00f6revlerdeki bu farkl\u0131l\u0131k, normal olarak d\u00fc\u015f\u00fcncelerde, ideallerde, sistemlerde ve yollarda ayr\u0131l\u0131k meydana getirir. Fakat y\u00fcce Allah bu arzu edilen ve ger\u00e7eklesen farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 enine-boyuna geni\u015f bir \u00e7er\u00e7eve i\u00e7inde kalmas\u0131n\u0131, bu \u00e7er\u00e7evenin sa\u011fl\u0131kl\u0131 ve do\u011fru istikametli olmalar\u0131 \u015fart olan bu farkl\u0131l\u0131klar\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc kapsam\u0131na almas\u0131n\u0131 ister. S\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz \u00e7er\u00e7eve, iman \u00e7er\u00e7evesidir. Bu \u00e7er\u00e7eve insanlarda g\u00f6r\u00fclen de\u011fi\u015fik yetenekleri, de\u011fi\u015fik h\u00fcnerleri ve de\u011fi\u015fik enerjileri i4ine s\u0131\u011fd\u0131racak derecede geni\u015ftir. Bunun sonucu olarak s\u00f6zkonusu yetenek ve enerjileri ne \u00f6ld\u00fcr\u00fcr ve ne de bask\u0131 alt\u0131na al\u0131r, fakat onlar\u0131 d\u00fczene koyar, koordine eder ve yap\u0131c\u0131l\u0131k yolunda harekete ge\u00e7irir.Bundan dolay\u0131 elimizde uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fenlerin birlikte ba\u015fvurabilecekleri de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, d\u00e2vac\u0131 ve d\u00e2val\u0131 taraflar\u0131n m\u00fcracaat edebilecekleri bir adil hakem, taraflar aras\u0131ndaki tart\u0131\u015fmaya son verebilecek ve herkesi kesin bir kanaate vard\u0131racak bir son s\u00f6z mutlaka olmal\u0131d\u0131r:"Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi."Y\u00fcce Allah'\u0131n burada ge\u00e7en "hakk" i\u00e7erikli s\u00f6z\u00fc \u00fczerinde mutlaka durmam\u0131z gerekir. Bu s\u00f6z sadece il\u00e2hi kitab\u0131n getirdi\u011fi bilgilerin "hakk" oldu\u011funu, bu hakk\u0131n kendi d\u0131\u015f\u0131ndaki insan s\u00f6zleri, d\u00fc\u015f\u00fcnceleri, Sistemleri, de\u011fer yarg\u0131lar\u0131 ve kriterleri hakk\u0131nda adil h\u00fck\u00fcm ve son s\u00f6z olsun diye indirildi\u011fini kesinlikle belirliyor. Bu hakk\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda bir ba\u015fka hak, bu h\u00fckm\u00fcn yan\u0131nda ba\u015fka bir h\u00fck\u00fcm ve bu s\u00f6zden sonra ba\u015fka bir s\u00f6z ge\u00e7erli olamaz. Birden fazla say\u0131da olmayan bu hakk ortada olmaks\u0131z\u0131n, bu hakk\u0131 insanlar aras\u0131ndaki b\u00fct\u00fcn ihtilafl\u0131 konularda hakem yapmaks\u0131z\u0131n ve onun h\u00fckm\u00fcne tart\u0131\u015fmas\u0131z ve itirazs\u0131z olarak boyun e\u011fmeksizin, b\u00fct\u00fcn bunlar olmaks\u0131z\u0131n, \u015fu hayat\u0131n gidi\u015fat\u0131 yoluna girmez, insanlar aras\u0131ndaki uyu\u015fmazl\u0131klar ve ayr\u0131l\u0131klar sona ermez, yery\u00fcz\u00fcnde bar\u0131\u015f ortam\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmez ve insanlar asla bar\u0131\u015fa giremez.\u0130nsanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcncelerini ve yasal ilkelerini nereden alacaklar\u0131n\u0131 ve aralar\u0131nda do\u011facak \u00e7e\u015fitli uyu\u015fmazl\u0131klar\u0131 \u00e7\u00f6zmek i\u00e7in nereye ba\u015fvuracaklar\u0131n\u0131 belirleme hususunda bu ger\u00e7e\u011fin son derece \u00f6nemli bir de\u011feri vard\u0131r. S\u00f6zkonusu ba\u015fvuru mercii birden \u00e7ok de\u011fil, bir tektir ve bu hakk i\u00e7erikli kitab\u0131 indirmi\u015f olan mercidir. O kaynak birden \u00e7ok de\u011fil, bir tanedir ve o da tart\u0131\u015fma ve uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fclen konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan kitapt\u0131r.Bu kitap \u00f6z\u00fc itibariyle b\u00fct\u00fcn peygamberlerin yanlar\u0131nda getirdikleri tek bir kitapt\u0131r. O halde gelen hep ayn\u0131 kitapt\u0131r. Millet de genel anlamda tek bir millettir. Bu kitapta dile gelen d\u00fc\u015f\u00fcnce de temelde tek bir d\u00fc\u015f\u00fcncedir: Yani tek bir il\u00e2h, tek bir Rabb, tek bir kulluk mercii ve b\u00fct\u00fcn insanlar i\u00e7in tek bir yasa koyucu oldu\u011fudur.Daha sonra zamanla milletlerin ve ku\u015faklar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131, hayat\u0131n geli\u015fme evreleri ve ili\u015fkileri uyar\u0131nca ayr\u0131nt\u0131larda farkl\u0131l\u0131klar meydana geliyor ve isl\u00e2m'\u0131n sundu\u011fu \u015fekli ile son bi\u00e7imini al\u0131yor, bu son kitab\u0131n geni\u015f ve kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 ve geli\u015fmesi serbest b\u0131rak\u0131l\u0131yor. Bu geli\u015fme y\u00fcce Allah'\u0131n rehberli\u011fi sistemi ve s\u00f6zkonusu yayg\u0131n, kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde yenilenen, canl\u0131 \u015feriat\u0131 alt\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fecektir.Kitap hakk\u0131nda Kur'an-\u0131 Kerim'in seslendirdi\u011fi bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinlerin ve inan\u00e7 sistemlerinin tarihi geli\u015fimi ile ilgili \u0130sl\u00e2m'\u0131n dosdo\u011fru bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131 yans\u0131t\u0131r. Bu bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131na g\u00f6re her peygamber asl\u0131nda, k\u00f6kl\u00fc bir temel \u00fczerine oturan bu tek dini getirmi\u015ftir. Bu temel, kay\u0131ts\u0131z-\u015farts\u0131z Tevhid (Allah'\u0131n birli\u011fi) ilkesidir. Sonra her peygamber devriminin arkas\u0131ndan zamanla sapmalar ba\u015f g\u00f6steriyor, hurafe ve masallar inan\u00e7lara galebe \u00e7al\u0131yor, sonunda insanlar bu b\u00fcy\u00fck kaynaktan tamamen uzakla\u015f\u0131yorlar. Bunun \u00fczerine yeni bir peygamber devrimi ger\u00e7ekle\u015fiyor. Bu peygamberlik devrimi k\u00f6kl\u00fc inanc\u0131 yeniden ortaya \u00e7\u0131kar\u0131yor, bu inanca kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan hurafeleri temizliyor, ayr\u0131nt\u0131lar ile ilgili h\u00fck\u00fcmlerde \u0130sl\u00e2m \u00fcmmetinin yeni \u015fartlar\u0131n\u0131 ve geli\u015fme d\u00fczeyini g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulunduruyor.Bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinler tarihi konusunda ara\u015ft\u0131rma yapan gayri-m\u00fcslimlerin, zaman zaman fark\u0131nda olmaks\u0131z\u0131n m\u00fcsl\u00fcman ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131 da etkileyen teorilerine tercih edilmeli, o teoriler yerine bu g\u00f6r\u00fc\u015f savunulmal\u0131d\u0131r. Bu teoriler, ara\u015ft\u0131rmalar\u0131n\u0131 tarih boyunca inanc\u0131n \u00f6z\u00fc ve d\u00fc\u015f\u00fcnce sisteminin temelinde de\u011fi\u015fme ve geli\u015fme oldu\u011fu esas\u0131na dayand\u0131r\u0131rlar. \u015earkiyat\u00e7\u0131lar\u0131n ve onlar\u0131n benzeri cahil Bat\u0131l\u0131 ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131n temel yakla\u015f\u0131m\u0131 budur.Oysa y\u00fcce Allah'\u0131n hakk i\u00e7erikli olarak indirdi\u011fi ve tarihin ba\u015flang\u0131c\u0131ndan beri b\u00fct\u00fcn zamanlarda ve her yeni peygamberle birlikte uyu\u015fmazl\u0131k konular\u0131nda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere g\u00f6nderilen bu kitab\u0131n fonksiyonu, ancak iman d\u00fc\u015f\u00fcncesinin \u00f6z\u00fcn\u00fcn de\u011fi\u015fmezli\u011fi ilkesi ile ba\u011fda\u015fabilir.Ortada insanlar\u0131n s\u0131\u011f\u0131nacaklar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, ba\u015fvurabilecekleri bir son s\u00f6z mutlaka bulunmal\u0131d\u0131r. Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fc mutlaka insan d\u0131\u015f\u0131 bir kayna\u011f\u0131n eseri olmal\u0131, bu son s\u00f6z, mutlaka insan ihtiraslar\u0131ndan, insan yetersizli\u011finden ve insan bilgisizli\u011finden etkilenmeyen adil bir hakimin s\u00f6z\u00fc olmal\u0131d\u0131r.Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in s\u0131n\u0131rs\u0131z bir bilgi, ge\u00e7mi\u015fte olanlar\u0131, \u015fimdiki zamanda olanlar\u0131 ve ilerde olacaklar\u0131 t\u00fcm\u00fc ile i\u00e7eren bir bilgi gereklidir. Bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini ge\u00e7mi\u015f, \u015fimdiki zaman ve gelecek gibi kategorilere ay\u0131ran zaman kay\u0131tlar\u0131 ile ya da yine bu ayn\u0131 varl\u0131k birimini kesin, \u015f\u00fcpheli, me\u00e7hul, somut ve g\u00f6r\u00fcnmez gibi kesimler ile s\u0131n\u0131rland\u0131rmamal\u0131d\u0131r. Yine bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini yak\u0131n, uzak, g\u00f6r\u00fcn\u00fcr, g\u00f6r\u00fcnmez, alg\u0131lanabilir ve alg\u0131lanamaz gibi mekan kay\u0131tlar\u0131 ile de s\u0131n\u0131rlamamal\u0131d\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fc neyi ve kimi yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131, bilen, herkese yarayan ve istikrar\u0131 sa\u011flayan sistemin ne oldu\u011funu bilen bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ihtiya\u00e7 g\u00f6sterir.Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in \u015fahs\u00ee ihtiya\u00e7, yetersizlik, ge\u00e7icilik, yok olmak, ihtiras, arzu ve korku gibi insana \u00f6zg\u00fc duygu ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar\u0131 a\u015fm\u0131\u015f olmay\u0131, evrende bulunan her\u015feyin ve herkesin \u00fcst\u00fcnde bulunmay\u0131, ba\u015fka bir deyimle \u015fahsi amac\u0131, arzusu, hazz\u0131, ki\u015fisel yetersizli\u011fi ve eksikli\u011fi s\u00f6zkonusu olmayan bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 gerektirir.Bu arada insan akl\u0131na d\u00fc\u015fen g\u00f6rev, geli\u015fen durumlar\u0131, de\u011fi\u015fen \u015fartlar\u0131 ve yenilenen ihtiya\u00e7lar\u0131 izlemek ve bunlar ile insan aras\u0131nda ge\u00e7ici bir zaman s\u00fcresi i\u00e7in uyum sa\u011flamakt\u0131r. Yaln\u0131z bu g\u00f6revini yaparken yanl\u0131\u015f\u0131n\u0131, do\u011frusunu; sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131, istikametlili\u011fini; hakl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve e\u011frili\u011fini belirlemek i\u00e7in ba\u015fvuraca\u011f\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olmal\u0131 ve bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcn\u00fcn denetimi alt\u0131nda olmay\u0131 kabul etmelidir. Hayat\u0131n sa\u011fl\u0131kl\u0131 bi\u00e7imde devam etmesi ancak bu yolla m\u00fcmk\u00fcn olabilir ve yine ancak b\u00f6yle olunca kendilerini as\u0131l y\u00f6netenin Allah oldu\u011funa kesinlikle inanabilirler.Bu il\u00e2h\u00ee kitap yetenek, h\u00fcner, tutulan yol ve yararlan\u0131lan ara\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 t\u00f6rp\u00fcleyip ortadan kald\u0131rmak i\u00e7in gelmi\u015f de\u011fildir, insanlar uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcnce s\u0131rf onu hakem tan\u0131malar\u0131 i\u00e7in gelmi\u015ftir.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn temelini olu\u015fturan bir ba\u015fka ger\u00e7e\u011fi ortaya \u00e7\u0131kar\u0131r ki o da \u015fudur:\u0130sl\u00e2m, y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan "hakk i\u00e7erikli kitab\u0131" ihtilafl\u0131 durumlarda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm versin diye kendilerine sunuyor. Bu kitab\u0131, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131n temel dayana\u011f\u0131 olsun diye ortaya koyuyor. Sonra hayat devam ediyor. E\u011fer bu hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayanakla uyu\u015fur, onun \u00fczerine oturursa o zaman hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 "hakk"t\u0131r. Ama e\u011fer hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayana\u011f\u0131n d\u0131\u015f\u0131na kayarak ba\u015fka temellere oturursa o zaman "bat\u0131l" olur.Buna g\u00f6re insanlar, hakla bat\u0131l\u0131n ne oldu\u011funa karar veren hakem de\u011fillerdir. \u0130nsanlar\u0131n onaylad\u0131klar\u0131 \u015fey hakk de\u011fildir, insanlar\u0131n do\u011fru sayd\u0131klar\u0131 \u015fey din de\u011fildir. \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc her\u015feyden \u00f6nce \u015fu ilkeye dayan\u0131yor: \u0130nsanlar herhangi bir \u015feyi yapabilirler herhangi bir \u015feyi s\u00f6yleyebilirler ve ya\u015fam tarzlar\u0131n\u0131 herhangi bir \u015feye dayand\u0131rabilirler. E\u011fer s\u00f6zkonusu "\u015fey" Allah'\u0131n kitab\u0131na ters d\u00fc\u015f\u00fcyorsa bu durum o \u015feyi "hakk"\u0131n yerine ge\u00e7irmez, onu dinin esaslar\u0131ndan biri yapmaz, ona dinin pratik yorumu s\u0131fat\u0131n\u0131 kazand\u0131rmaz; ardarda gelen ku\u015faklar\u0131n onu benimsemi\u015f olmas\u0131, ona hakl\u0131l\u0131k gerek\u00e7esi sa\u011flamaz.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n temel ilkelerini, onlar\u0131n aras\u0131na insanlar taraf\u0131ndan kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan yabanc\u0131 unsurlardan ar\u0131nd\u0131rma konusunda son derece \u00f6nemlidir. Mesel\u00e2 \u0130sl\u00e2m tarihinin herhangi bir d\u00f6neminde bir sapma meydana gelmi\u015f ve bu sapma gitgide b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f olsun. \u015eimdi denilebilir mi ki: S\u00f6zkonusu meydana gelmi\u015f sapmalar mademki hayat\u0131n prati\u011fine girmi\u015ftir o halde \u0130sl\u00e2m\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 dahilindedir! Asla b\u00f6yle bir\u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. \u0130sl\u00e2m, bu tarih\u00ee uygulamadan hep uzak ve ayr\u0131 kal\u0131r ve meydana gelmi\u015f olan bu sapma, bu yan\u0131lg\u0131 hi\u00e7bir zaman delil ve \u00f6rnek olarak kullan\u0131lamaz. Dahas\u0131, \u0130sl\u00e2mi hayat tarz\u0131n\u0131n kesintiye u\u011frad\u0131\u011f\u0131 yerden itibaren devam ettirmek isteyen kimse bu sapmay\u0131 ortadan kald\u0131rmak, uygulama alan\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131rmak ve y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan ihtilafl\u0131 konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere indirilen kitaba d\u00f6nmekle g\u00f6revlidir.Ger\u00e7i kitap geldi. Ama ihtiraslar \u015fu ya da bu taraftan insanlar\u0131 yenilgiye u\u011frat\u0131yor; \u00e7e\u015fitli arzular, \u00f6zlemler, korkular ve sap\u0131kl\u0131klar onlar\u0131 bu kitab\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmekten, bu kitab\u0131n i\u00e7erdi\u011fi hakka d\u00f6nmekten uzakla\u015ft\u0131r\u0131yor:"Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler."Burada s\u00f6z\u00fc edilen "azg\u0131nl\u0131k"; k\u0131skan\u00e7l\u0131k, a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fck, tamahk\u00e2rl\u0131k, h\u0131rs ve keyfilik azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 olabilir. \u0130nsanlar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce ve sistemin \u00f6z\u00fcnde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmeye; ayr\u0131l\u0131\u011fa, inat\u00e7\u0131l\u0131\u011fa ve serke\u015fli\u011fe s\u00fcr\u00fckleyen ba\u015f fakt\u00f6r, i\u015ft\u00e9 bu azg\u0131nl\u0131kt\u0131r.Bu bir ger\u00e7ektir. Bu kitab\u0131n \u00f6z\u00fc hakkt\u0131r, belirgindir, tutarl\u0131d\u0131r, parlakt\u0131r, ayd\u0131nl\u0131kt\u0131r, p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131ld\u0131r. E\u011fer onun \u00f6z\u00fc konusunda iki ki\u015fi uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ise mutlaka ikisinden birinde ya da her ikisinde azg\u0131nl\u0131k ve keyfilik hastal\u0131\u011f\u0131 vard\u0131r. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k e\u011fer ortada iman varsa mutlaka bir noktada bulu\u015fma ve uyu\u015fma ger\u00e7ekle\u015fir:"Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti."Vicdanlar\u0131ndaki temizlik, ruhlar\u0131ndaki ar\u0131nm\u0131\u015fl\u0131k ve kalplerindeki hakka ula\u015fma arzusu sayesinde y\u00fcce Allah onlar\u0131 ger\u00e7e\u011fe, do\u011fru yola iletti. B\u00f6yle olunca ger\u00e7e\u011fe ula\u015fmak ve do\u011fru yolu bulmak ne kadar kolay oluyor:"Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir."Bu yol; bu il\u00e2hi kitab\u0131n tan\u0131tt\u0131\u011f\u0131 yol. Bu ya\u015fama sistemi, hakka dayanan, dosdo\u011fru yolu izleyen, arzu ve ihtiraslar\u0131n sald\u0131r\u0131lar\u0131na u\u011framam\u0131\u015f olan, nefsin i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin ve e\u011filimlerinin oyunca\u011f\u0131 olmayan yoldur.Y\u00fcce Allah diledi\u011fi kimseleri, do\u011fru yola iletilmeye yetenekli kimselerden istediklerini bu do\u011fru yola iletir. Bu kimseler "bar\u0131\u015fa girerler" ve yine banlar "\u00fcst\u00fcn olar\u0131lar"d\u0131r. D\u00fcnyadaki geli\u015fmeleri, y\u00fcce Allah'\u0131n \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcne g\u00f6re de\u011ferlendirmeyenler her ne kadar bunlar\u0131 mutluluktan mahrum kalm\u0131\u015f saysalar ve k\u00e2firlerin m\u00fcminleri alaya ald\u0131klar\u0131 gibi alay etseler de bu b\u00f6yledir.\u015eimdi de m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerinde imana dayal\u0131 eksiksiz ve parlak bir d\u00fc\u015f\u00fcnce olu\u015fturmay\u0131 ama\u00e7layan bu direktifler, gerek kendi aralar\u0131nda gerekse m\u00fc\u015friklerden ve kitap ehlinden olu\u015fmu\u015f d\u00fc\u015fmanlar\u0131 ile ili\u015fkilerinde uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n, \u00e7at\u0131\u015fman\u0131n pratik s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ya\u015fayan ve bu uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n k\u00f6r\u00fckledi\u011fi sava\u015flara, me\u015fakkatlere ve s\u0131k\u0131nt\u0131lara g\u00f6\u011f\u00fcs geren m\u00fcminlere y\u00f6neltiliyor. Onlara bu durumun m\u00fcminleri ar\u0131nd\u0131rmak ve Cennet'e girmeye haz\u0131rlamak, mutlu sona l\u00e2y\u0131k olmak amac\u0131na dayanan geleneksel bir il\u00e2h\u00ee kanun (s\u00fcnnetullah) gere\u011fi oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor. Bunun i\u00e7in bu inan\u00e7 sisteminin ba\u011fl\u0131lar\u0131 inan\u00e7lar\u0131n\u0131 savunmal\u0131, bu u\u011furda s\u0131k\u0131nt\u0131yla, ac\u0131yla, bask\u0131yla ve \u0131zd\u0131rapla y\u00fczy\u00fcze gelmeli, zafer ile hezimet kutuplar\u0131 aras\u0131nda gidip gelmelidirler. B\u00f6ylece hi\u00e7bir bask\u0131 alt\u0131nda sars\u0131lmaks\u0131z\u0131n, hi\u00e7bir d\u00fc\u015fman g\u00fc\u00e7ten \u00fcrkmeksizin, hi\u00e7bir fitnenin ve mihnetin darbeleri alt\u0131nda hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin inan\u00e7lar\u0131na ba\u011fl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fckleri takdirde y\u00fcce Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131n\u0131 hakederler. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar o g\u00fcn y\u00fcce Allah'\u0131n dininin g\u00fcvenilir korucular\u0131 olmu\u015flar, uhdelerine verilen emanete sahip \u00e7\u0131km\u0131\u015flar, onu korumaya ve savunmaya l\u00e2y\u0131k olmu\u015flard\u0131r. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra Cenneti de hak etmi\u015flerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar\u0131 korkudan, a\u015fa\u011f\u0131l\u0131ktan (zilletten), ya\u015fama tutkusundan, d\u00fcnya rah\u00e0tl\u0131\u011f\u0131ndan ve refah\u0131ndan kurtulmu\u015f, s\u0131yr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. O zaman onlar Cennet'e en yak\u0131n noktada ve d\u00fcnyan\u0131n topra\u011f\u0131ndan olan en y\u00fcksek d\u00fczeydedirler:\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2019-07-22T07:07:23+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2019\/07\/Seyyid-Kutub-Bak\u0131\u015f-A\u00e7\u0131s\u0131-18.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"730\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"360\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"16 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/\"},\"author\":{\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\"},\"headline\":\"SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET\",\"datePublished\":\"2019-07-22T07:07:23+00:00\",\"dateModified\":\"2019-07-22T07:07:23+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/\"},\"wordCount\":3127,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"articleSection\":[\"G\u00dcNDEM\"],\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/#respond\"]}]},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/\",\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET Nedir? • Ebrar Medya\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\"},\"datePublished\":\"2019-07-22T07:07:23+00:00\",\"dateModified\":\"2019-07-22T07:07:23+00:00\",\"description\":\"213- \u0130nsanlar tek bir \u00fcmmet idi. Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler. Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin \u00fczerinde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti. Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.D\u0130NLER TAR\u0130H\u0130\u0130\u015fte insanl\u0131\u011f\u0131n ortak hik\u00e2yesi. \u0130nsanlar ayn\u0131 yolu izleyen, ayn\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimseyen tek bir \u00fcmmet halinde ya\u015f\u0131yorlard\u0131. Burada belki de Hz. Adem ile Havva'dan ve bunlar\u0131n \u00e7ocuklar\u0131 ile torunlar\u0131ndan olu\u015fmu\u015f olan k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7aptaki ilk insan toplumuna, bu toplumun hen\u00fcz d\u00fc\u015f\u00fcnce ve inan\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f g\u00f6stermeden \u00f6nceki haline i\u015faret ediliyor.Kur'an-\u0131 Kerim, burada insanl\u0131\u011f\u0131n ortak bir kaynaktan geldi\u011fini belirtiyor. Bu ortak kaynak ilk insanl\u0131k ailesinin, yani Hz. Adem ve Havva ailesinin \u00e7ocuklar\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn insanl\u0131\u011f\u0131 tek bir k\u00fc\u00e7\u00fck ailenin \u00fcr\u00fcn\u00fc olarak yaratmay\u0131 diledi. B\u00f6ylece insanlar\u0131n hayat\u0131na aile ilkesini yerle\u015ftirdi, bu kurumu toplumun ilk tu\u011flas\u0131 yapt\u0131.insanlar, bu ilk ailenin \u00e7er\u00e7evesi i\u00e7inde bir s\u00fcre boyunca ayn\u0131 sosyal d\u00fczeyde, ayn\u0131 do\u011frultuyu ve d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimsemi\u015f olarak ya\u015fad\u0131lar. Bu arada \u00e7o\u011fald\u0131lar, say\u0131ca art\u0131\u015f g\u00f6sterdiler, farkl\u0131 yerlerde ya\u015famaya y\u00f6neldiler, hayat standartlar\u0131 geli\u015fti, bir yandan da daha \u00f6nce yap\u0131lar\u0131nda potansiyel olarak varolan \u00e7e\u015fitli yetenekler ortaya \u00e7\u0131kmaya ba\u015flad\u0131. \u0130nsanlar\u0131 bu potansiyel yeteneklerle donatarak yaratm\u0131\u015f olan Allah't\u0131r. O, bunu kendince bilinen bir hikmete dayal\u0131 olarak yaratt\u0131. O, bunun yan\u0131s\u0131ra yeteneklerin, enerjilerin ve istikametlerin \u00e7e\u015fitlili\u011finin ard\u0131nda hayat i\u00e7in yararl\u0131 .oldu\u011funu da biliyordu.Bunun \u00fczerine, insanlar aras\u0131nda d\u00fc\u015f\u00fcnceler farkl\u0131la\u015ft\u0131, birbiriyle uyu\u015fmayan g\u00f6r\u00fc\u015f a\u00e7\u0131lar\u0131 belirdi, birden \u00e7ok ya\u015fama tarzlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131kt\u0131 ve \u00e7e\u015fitli inan\u00e7 sistemleri do\u011fdu. \u0130\u015fte o zaman da y\u00fcce Allah m\u00fcjdelemekle ve uyarmakla g\u00f6revli olarak peygamberleri g\u00f6nderdi:\\\"Allah, peygamberler ile birlikte insanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in hakk i\u00e7erikli kitap g\u00f6nderdi.\\\"Burada \u015fu b\u00fcy\u00fck ger\u00e7ek a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor: Farkl\u0131 olmak, uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmek insanlar\u0131n do\u011fas\u0131n\u0131n, temel karakterinin sonucudur. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu farkl\u0131l\u0131k, bu uyu\u015fmazl\u0131k, insanl\u0131\u011f\u0131n yery\u00fcz\u00fc halifeli\u011fi ile g\u00f6revlendirili\u015finin arkas\u0131nda sakl\u0131 duran y\u00fcce hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftiren temel yarat\u0131l\u0131\u015f ilkelerinden birini olu\u015fturur. Bu halifelik misyonu \u00e7e\u015fitli g\u00f6revlerin yerine getirilmesini, buna ba\u011fl\u0131 olarak her t\u00fcrden farkl\u0131 yeteneklerin varolmas\u0131n\u0131 gerektirir. B\u00f6ylece insanlar hep birlikte birbirlerini tamamlayacak, s\u0131k\u0131 bir i\u015fbirli\u011fi g\u00f6sterecek ve bunun sonucunda y\u00fcce Allah'\u0131n ezeli bilgisi ile tasarlanan evrensel karar uyar\u0131nca halifelik ve d\u00fcnyay\u0131 ma'mur k\u0131lma alan\u0131ndaki evrensel fonksiyonlar\u0131n\u0131 yerine getirebileceklerdir. O halde s\u00f6zkonusu g\u00f6rev farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131layacak \u00e7e\u015fitlilikte h\u00fcnerlerin olmas\u0131, farkl\u0131 ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131layacak oranda de\u011fi\u015fik yeteneklerin bulunmas\u0131 gerekir. Nitekim y\u00fcce Allah bu ger\u00e7e\u011fi bize \u015f\u00f6yle a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\\\"Fakat, Rabbinin merhamet ettikleri d\u0131\u015f\u0131nda kalan insanlar s\u00fcrekli uyu\u015fmazl\u0131k halindedirler. Zaten Allah insanlar\u0131 bunun i\u00e7in yaratt\u0131.\\\" (Hud Suresi.118-119)Yetenek ve g\u00f6revlerdeki bu farkl\u0131l\u0131k, normal olarak d\u00fc\u015f\u00fcncelerde, ideallerde, sistemlerde ve yollarda ayr\u0131l\u0131k meydana getirir. Fakat y\u00fcce Allah bu arzu edilen ve ger\u00e7eklesen farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 enine-boyuna geni\u015f bir \u00e7er\u00e7eve i\u00e7inde kalmas\u0131n\u0131, bu \u00e7er\u00e7evenin sa\u011fl\u0131kl\u0131 ve do\u011fru istikametli olmalar\u0131 \u015fart olan bu farkl\u0131l\u0131klar\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc kapsam\u0131na almas\u0131n\u0131 ister. S\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz \u00e7er\u00e7eve, iman \u00e7er\u00e7evesidir. Bu \u00e7er\u00e7eve insanlarda g\u00f6r\u00fclen de\u011fi\u015fik yetenekleri, de\u011fi\u015fik h\u00fcnerleri ve de\u011fi\u015fik enerjileri i4ine s\u0131\u011fd\u0131racak derecede geni\u015ftir. Bunun sonucu olarak s\u00f6zkonusu yetenek ve enerjileri ne \u00f6ld\u00fcr\u00fcr ve ne de bask\u0131 alt\u0131na al\u0131r, fakat onlar\u0131 d\u00fczene koyar, koordine eder ve yap\u0131c\u0131l\u0131k yolunda harekete ge\u00e7irir.Bundan dolay\u0131 elimizde uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fenlerin birlikte ba\u015fvurabilecekleri de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, d\u00e2vac\u0131 ve d\u00e2val\u0131 taraflar\u0131n m\u00fcracaat edebilecekleri bir adil hakem, taraflar aras\u0131ndaki tart\u0131\u015fmaya son verebilecek ve herkesi kesin bir kanaate vard\u0131racak bir son s\u00f6z mutlaka olmal\u0131d\u0131r:\\\"Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.\\\"Y\u00fcce Allah'\u0131n burada ge\u00e7en \\\"hakk\\\" i\u00e7erikli s\u00f6z\u00fc \u00fczerinde mutlaka durmam\u0131z gerekir. Bu s\u00f6z sadece il\u00e2hi kitab\u0131n getirdi\u011fi bilgilerin \\\"hakk\\\" oldu\u011funu, bu hakk\u0131n kendi d\u0131\u015f\u0131ndaki insan s\u00f6zleri, d\u00fc\u015f\u00fcnceleri, Sistemleri, de\u011fer yarg\u0131lar\u0131 ve kriterleri hakk\u0131nda adil h\u00fck\u00fcm ve son s\u00f6z olsun diye indirildi\u011fini kesinlikle belirliyor. Bu hakk\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda bir ba\u015fka hak, bu h\u00fckm\u00fcn yan\u0131nda ba\u015fka bir h\u00fck\u00fcm ve bu s\u00f6zden sonra ba\u015fka bir s\u00f6z ge\u00e7erli olamaz. Birden fazla say\u0131da olmayan bu hakk ortada olmaks\u0131z\u0131n, bu hakk\u0131 insanlar aras\u0131ndaki b\u00fct\u00fcn ihtilafl\u0131 konularda hakem yapmaks\u0131z\u0131n ve onun h\u00fckm\u00fcne tart\u0131\u015fmas\u0131z ve itirazs\u0131z olarak boyun e\u011fmeksizin, b\u00fct\u00fcn bunlar olmaks\u0131z\u0131n, \u015fu hayat\u0131n gidi\u015fat\u0131 yoluna girmez, insanlar aras\u0131ndaki uyu\u015fmazl\u0131klar ve ayr\u0131l\u0131klar sona ermez, yery\u00fcz\u00fcnde bar\u0131\u015f ortam\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmez ve insanlar asla bar\u0131\u015fa giremez.\u0130nsanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcncelerini ve yasal ilkelerini nereden alacaklar\u0131n\u0131 ve aralar\u0131nda do\u011facak \u00e7e\u015fitli uyu\u015fmazl\u0131klar\u0131 \u00e7\u00f6zmek i\u00e7in nereye ba\u015fvuracaklar\u0131n\u0131 belirleme hususunda bu ger\u00e7e\u011fin son derece \u00f6nemli bir de\u011feri vard\u0131r. S\u00f6zkonusu ba\u015fvuru mercii birden \u00e7ok de\u011fil, bir tektir ve bu hakk i\u00e7erikli kitab\u0131 indirmi\u015f olan mercidir. O kaynak birden \u00e7ok de\u011fil, bir tanedir ve o da tart\u0131\u015fma ve uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fclen konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan kitapt\u0131r.Bu kitap \u00f6z\u00fc itibariyle b\u00fct\u00fcn peygamberlerin yanlar\u0131nda getirdikleri tek bir kitapt\u0131r. O halde gelen hep ayn\u0131 kitapt\u0131r. Millet de genel anlamda tek bir millettir. Bu kitapta dile gelen d\u00fc\u015f\u00fcnce de temelde tek bir d\u00fc\u015f\u00fcncedir: Yani tek bir il\u00e2h, tek bir Rabb, tek bir kulluk mercii ve b\u00fct\u00fcn insanlar i\u00e7in tek bir yasa koyucu oldu\u011fudur.Daha sonra zamanla milletlerin ve ku\u015faklar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131, hayat\u0131n geli\u015fme evreleri ve ili\u015fkileri uyar\u0131nca ayr\u0131nt\u0131larda farkl\u0131l\u0131klar meydana geliyor ve isl\u00e2m'\u0131n sundu\u011fu \u015fekli ile son bi\u00e7imini al\u0131yor, bu son kitab\u0131n geni\u015f ve kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 ve geli\u015fmesi serbest b\u0131rak\u0131l\u0131yor. Bu geli\u015fme y\u00fcce Allah'\u0131n rehberli\u011fi sistemi ve s\u00f6zkonusu yayg\u0131n, kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde yenilenen, canl\u0131 \u015feriat\u0131 alt\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fecektir.Kitap hakk\u0131nda Kur'an-\u0131 Kerim'in seslendirdi\u011fi bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinlerin ve inan\u00e7 sistemlerinin tarihi geli\u015fimi ile ilgili \u0130sl\u00e2m'\u0131n dosdo\u011fru bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131 yans\u0131t\u0131r. Bu bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131na g\u00f6re her peygamber asl\u0131nda, k\u00f6kl\u00fc bir temel \u00fczerine oturan bu tek dini getirmi\u015ftir. Bu temel, kay\u0131ts\u0131z-\u015farts\u0131z Tevhid (Allah'\u0131n birli\u011fi) ilkesidir. Sonra her peygamber devriminin arkas\u0131ndan zamanla sapmalar ba\u015f g\u00f6steriyor, hurafe ve masallar inan\u00e7lara galebe \u00e7al\u0131yor, sonunda insanlar bu b\u00fcy\u00fck kaynaktan tamamen uzakla\u015f\u0131yorlar. Bunun \u00fczerine yeni bir peygamber devrimi ger\u00e7ekle\u015fiyor. Bu peygamberlik devrimi k\u00f6kl\u00fc inanc\u0131 yeniden ortaya \u00e7\u0131kar\u0131yor, bu inanca kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan hurafeleri temizliyor, ayr\u0131nt\u0131lar ile ilgili h\u00fck\u00fcmlerde \u0130sl\u00e2m \u00fcmmetinin yeni \u015fartlar\u0131n\u0131 ve geli\u015fme d\u00fczeyini g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulunduruyor.Bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinler tarihi konusunda ara\u015ft\u0131rma yapan gayri-m\u00fcslimlerin, zaman zaman fark\u0131nda olmaks\u0131z\u0131n m\u00fcsl\u00fcman ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131 da etkileyen teorilerine tercih edilmeli, o teoriler yerine bu g\u00f6r\u00fc\u015f savunulmal\u0131d\u0131r. Bu teoriler, ara\u015ft\u0131rmalar\u0131n\u0131 tarih boyunca inanc\u0131n \u00f6z\u00fc ve d\u00fc\u015f\u00fcnce sisteminin temelinde de\u011fi\u015fme ve geli\u015fme oldu\u011fu esas\u0131na dayand\u0131r\u0131rlar. \u015earkiyat\u00e7\u0131lar\u0131n ve onlar\u0131n benzeri cahil Bat\u0131l\u0131 ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131n temel yakla\u015f\u0131m\u0131 budur.Oysa y\u00fcce Allah'\u0131n hakk i\u00e7erikli olarak indirdi\u011fi ve tarihin ba\u015flang\u0131c\u0131ndan beri b\u00fct\u00fcn zamanlarda ve her yeni peygamberle birlikte uyu\u015fmazl\u0131k konular\u0131nda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere g\u00f6nderilen bu kitab\u0131n fonksiyonu, ancak iman d\u00fc\u015f\u00fcncesinin \u00f6z\u00fcn\u00fcn de\u011fi\u015fmezli\u011fi ilkesi ile ba\u011fda\u015fabilir.Ortada insanlar\u0131n s\u0131\u011f\u0131nacaklar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, ba\u015fvurabilecekleri bir son s\u00f6z mutlaka bulunmal\u0131d\u0131r. Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fc mutlaka insan d\u0131\u015f\u0131 bir kayna\u011f\u0131n eseri olmal\u0131, bu son s\u00f6z, mutlaka insan ihtiraslar\u0131ndan, insan yetersizli\u011finden ve insan bilgisizli\u011finden etkilenmeyen adil bir hakimin s\u00f6z\u00fc olmal\u0131d\u0131r.Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in s\u0131n\u0131rs\u0131z bir bilgi, ge\u00e7mi\u015fte olanlar\u0131, \u015fimdiki zamanda olanlar\u0131 ve ilerde olacaklar\u0131 t\u00fcm\u00fc ile i\u00e7eren bir bilgi gereklidir. Bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini ge\u00e7mi\u015f, \u015fimdiki zaman ve gelecek gibi kategorilere ay\u0131ran zaman kay\u0131tlar\u0131 ile ya da yine bu ayn\u0131 varl\u0131k birimini kesin, \u015f\u00fcpheli, me\u00e7hul, somut ve g\u00f6r\u00fcnmez gibi kesimler ile s\u0131n\u0131rland\u0131rmamal\u0131d\u0131r. Yine bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini yak\u0131n, uzak, g\u00f6r\u00fcn\u00fcr, g\u00f6r\u00fcnmez, alg\u0131lanabilir ve alg\u0131lanamaz gibi mekan kay\u0131tlar\u0131 ile de s\u0131n\u0131rlamamal\u0131d\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fc neyi ve kimi yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131, bilen, herkese yarayan ve istikrar\u0131 sa\u011flayan sistemin ne oldu\u011funu bilen bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ihtiya\u00e7 g\u00f6sterir.Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in \u015fahs\u00ee ihtiya\u00e7, yetersizlik, ge\u00e7icilik, yok olmak, ihtiras, arzu ve korku gibi insana \u00f6zg\u00fc duygu ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar\u0131 a\u015fm\u0131\u015f olmay\u0131, evrende bulunan her\u015feyin ve herkesin \u00fcst\u00fcnde bulunmay\u0131, ba\u015fka bir deyimle \u015fahsi amac\u0131, arzusu, hazz\u0131, ki\u015fisel yetersizli\u011fi ve eksikli\u011fi s\u00f6zkonusu olmayan bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 gerektirir.Bu arada insan akl\u0131na d\u00fc\u015fen g\u00f6rev, geli\u015fen durumlar\u0131, de\u011fi\u015fen \u015fartlar\u0131 ve yenilenen ihtiya\u00e7lar\u0131 izlemek ve bunlar ile insan aras\u0131nda ge\u00e7ici bir zaman s\u00fcresi i\u00e7in uyum sa\u011flamakt\u0131r. Yaln\u0131z bu g\u00f6revini yaparken yanl\u0131\u015f\u0131n\u0131, do\u011frusunu; sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131, istikametlili\u011fini; hakl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve e\u011frili\u011fini belirlemek i\u00e7in ba\u015fvuraca\u011f\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olmal\u0131 ve bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcn\u00fcn denetimi alt\u0131nda olmay\u0131 kabul etmelidir. Hayat\u0131n sa\u011fl\u0131kl\u0131 bi\u00e7imde devam etmesi ancak bu yolla m\u00fcmk\u00fcn olabilir ve yine ancak b\u00f6yle olunca kendilerini as\u0131l y\u00f6netenin Allah oldu\u011funa kesinlikle inanabilirler.Bu il\u00e2h\u00ee kitap yetenek, h\u00fcner, tutulan yol ve yararlan\u0131lan ara\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 t\u00f6rp\u00fcleyip ortadan kald\u0131rmak i\u00e7in gelmi\u015f de\u011fildir, insanlar uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcnce s\u0131rf onu hakem tan\u0131malar\u0131 i\u00e7in gelmi\u015ftir.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn temelini olu\u015fturan bir ba\u015fka ger\u00e7e\u011fi ortaya \u00e7\u0131kar\u0131r ki o da \u015fudur:\u0130sl\u00e2m, y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan \\\"hakk i\u00e7erikli kitab\u0131\\\" ihtilafl\u0131 durumlarda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm versin diye kendilerine sunuyor. Bu kitab\u0131, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131n temel dayana\u011f\u0131 olsun diye ortaya koyuyor. Sonra hayat devam ediyor. E\u011fer bu hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayanakla uyu\u015fur, onun \u00fczerine oturursa o zaman hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 \\\"hakk\\\"t\u0131r. Ama e\u011fer hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayana\u011f\u0131n d\u0131\u015f\u0131na kayarak ba\u015fka temellere oturursa o zaman \\\"bat\u0131l\\\" olur.Buna g\u00f6re insanlar, hakla bat\u0131l\u0131n ne oldu\u011funa karar veren hakem de\u011fillerdir. \u0130nsanlar\u0131n onaylad\u0131klar\u0131 \u015fey hakk de\u011fildir, insanlar\u0131n do\u011fru sayd\u0131klar\u0131 \u015fey din de\u011fildir. \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc her\u015feyden \u00f6nce \u015fu ilkeye dayan\u0131yor: \u0130nsanlar herhangi bir \u015feyi yapabilirler herhangi bir \u015feyi s\u00f6yleyebilirler ve ya\u015fam tarzlar\u0131n\u0131 herhangi bir \u015feye dayand\u0131rabilirler. E\u011fer s\u00f6zkonusu \\\"\u015fey\\\" Allah'\u0131n kitab\u0131na ters d\u00fc\u015f\u00fcyorsa bu durum o \u015feyi \\\"hakk\\\"\u0131n yerine ge\u00e7irmez, onu dinin esaslar\u0131ndan biri yapmaz, ona dinin pratik yorumu s\u0131fat\u0131n\u0131 kazand\u0131rmaz; ardarda gelen ku\u015faklar\u0131n onu benimsemi\u015f olmas\u0131, ona hakl\u0131l\u0131k gerek\u00e7esi sa\u011flamaz.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n temel ilkelerini, onlar\u0131n aras\u0131na insanlar taraf\u0131ndan kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan yabanc\u0131 unsurlardan ar\u0131nd\u0131rma konusunda son derece \u00f6nemlidir. Mesel\u00e2 \u0130sl\u00e2m tarihinin herhangi bir d\u00f6neminde bir sapma meydana gelmi\u015f ve bu sapma gitgide b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f olsun. \u015eimdi denilebilir mi ki: S\u00f6zkonusu meydana gelmi\u015f sapmalar mademki hayat\u0131n prati\u011fine girmi\u015ftir o halde \u0130sl\u00e2m\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 dahilindedir! Asla b\u00f6yle bir\u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. \u0130sl\u00e2m, bu tarih\u00ee uygulamadan hep uzak ve ayr\u0131 kal\u0131r ve meydana gelmi\u015f olan bu sapma, bu yan\u0131lg\u0131 hi\u00e7bir zaman delil ve \u00f6rnek olarak kullan\u0131lamaz. Dahas\u0131, \u0130sl\u00e2mi hayat tarz\u0131n\u0131n kesintiye u\u011frad\u0131\u011f\u0131 yerden itibaren devam ettirmek isteyen kimse bu sapmay\u0131 ortadan kald\u0131rmak, uygulama alan\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131rmak ve y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan ihtilafl\u0131 konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere indirilen kitaba d\u00f6nmekle g\u00f6revlidir.Ger\u00e7i kitap geldi. Ama ihtiraslar \u015fu ya da bu taraftan insanlar\u0131 yenilgiye u\u011frat\u0131yor; \u00e7e\u015fitli arzular, \u00f6zlemler, korkular ve sap\u0131kl\u0131klar onlar\u0131 bu kitab\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmekten, bu kitab\u0131n i\u00e7erdi\u011fi hakka d\u00f6nmekten uzakla\u015ft\u0131r\u0131yor:\\\"Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler.\\\"Burada s\u00f6z\u00fc edilen \\\"azg\u0131nl\u0131k\\\"; k\u0131skan\u00e7l\u0131k, a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fck, tamahk\u00e2rl\u0131k, h\u0131rs ve keyfilik azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 olabilir. \u0130nsanlar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce ve sistemin \u00f6z\u00fcnde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmeye; ayr\u0131l\u0131\u011fa, inat\u00e7\u0131l\u0131\u011fa ve serke\u015fli\u011fe s\u00fcr\u00fckleyen ba\u015f fakt\u00f6r, i\u015ft\u00e9 bu azg\u0131nl\u0131kt\u0131r.Bu bir ger\u00e7ektir. Bu kitab\u0131n \u00f6z\u00fc hakkt\u0131r, belirgindir, tutarl\u0131d\u0131r, parlakt\u0131r, ayd\u0131nl\u0131kt\u0131r, p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131ld\u0131r. E\u011fer onun \u00f6z\u00fc konusunda iki ki\u015fi uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ise mutlaka ikisinden birinde ya da her ikisinde azg\u0131nl\u0131k ve keyfilik hastal\u0131\u011f\u0131 vard\u0131r. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k e\u011fer ortada iman varsa mutlaka bir noktada bulu\u015fma ve uyu\u015fma ger\u00e7ekle\u015fir:\\\"Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti.\\\"Vicdanlar\u0131ndaki temizlik, ruhlar\u0131ndaki ar\u0131nm\u0131\u015fl\u0131k ve kalplerindeki hakka ula\u015fma arzusu sayesinde y\u00fcce Allah onlar\u0131 ger\u00e7e\u011fe, do\u011fru yola iletti. B\u00f6yle olunca ger\u00e7e\u011fe ula\u015fmak ve do\u011fru yolu bulmak ne kadar kolay oluyor:\\\"Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.\\\"Bu yol; bu il\u00e2hi kitab\u0131n tan\u0131tt\u0131\u011f\u0131 yol. Bu ya\u015fama sistemi, hakka dayanan, dosdo\u011fru yolu izleyen, arzu ve ihtiraslar\u0131n sald\u0131r\u0131lar\u0131na u\u011framam\u0131\u015f olan, nefsin i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin ve e\u011filimlerinin oyunca\u011f\u0131 olmayan yoldur.Y\u00fcce Allah diledi\u011fi kimseleri, do\u011fru yola iletilmeye yetenekli kimselerden istediklerini bu do\u011fru yola iletir. Bu kimseler \\\"bar\u0131\u015fa girerler\\\" ve yine banlar \\\"\u00fcst\u00fcn olar\u0131lar\\\"d\u0131r. D\u00fcnyadaki geli\u015fmeleri, y\u00fcce Allah'\u0131n \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcne g\u00f6re de\u011ferlendirmeyenler her ne kadar bunlar\u0131 mutluluktan mahrum kalm\u0131\u015f saysalar ve k\u00e2firlerin m\u00fcminleri alaya ald\u0131klar\u0131 gibi alay etseler de bu b\u00f6yledir.\u015eimdi de m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerinde imana dayal\u0131 eksiksiz ve parlak bir d\u00fc\u015f\u00fcnce olu\u015fturmay\u0131 ama\u00e7layan bu direktifler, gerek kendi aralar\u0131nda gerekse m\u00fc\u015friklerden ve kitap ehlinden olu\u015fmu\u015f d\u00fc\u015fmanlar\u0131 ile ili\u015fkilerinde uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n, \u00e7at\u0131\u015fman\u0131n pratik s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ya\u015fayan ve bu uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n k\u00f6r\u00fckledi\u011fi sava\u015flara, me\u015fakkatlere ve s\u0131k\u0131nt\u0131lara g\u00f6\u011f\u00fcs geren m\u00fcminlere y\u00f6neltiliyor. Onlara bu durumun m\u00fcminleri ar\u0131nd\u0131rmak ve Cennet'e girmeye haz\u0131rlamak, mutlu sona l\u00e2y\u0131k olmak amac\u0131na dayanan geleneksel bir il\u00e2h\u00ee kanun (s\u00fcnnetullah) gere\u011fi oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor. Bunun i\u00e7in bu inan\u00e7 sisteminin ba\u011fl\u0131lar\u0131 inan\u00e7lar\u0131n\u0131 savunmal\u0131, bu u\u011furda s\u0131k\u0131nt\u0131yla, ac\u0131yla, bask\u0131yla ve \u0131zd\u0131rapla y\u00fczy\u00fcze gelmeli, zafer ile hezimet kutuplar\u0131 aras\u0131nda gidip gelmelidirler. B\u00f6ylece hi\u00e7bir bask\u0131 alt\u0131nda sars\u0131lmaks\u0131z\u0131n, hi\u00e7bir d\u00fc\u015fman g\u00fc\u00e7ten \u00fcrkmeksizin, hi\u00e7bir fitnenin ve mihnetin darbeleri alt\u0131nda hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin inan\u00e7lar\u0131na ba\u011fl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fckleri takdirde y\u00fcce Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131n\u0131 hakederler. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar o g\u00fcn y\u00fcce Allah'\u0131n dininin g\u00fcvenilir korucular\u0131 olmu\u015flar, uhdelerine verilen emanete sahip \u00e7\u0131km\u0131\u015flar, onu korumaya ve savunmaya l\u00e2y\u0131k olmu\u015flard\u0131r. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra Cenneti de hak etmi\u015flerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar\u0131 korkudan, a\u015fa\u011f\u0131l\u0131ktan (zilletten), ya\u015fama tutkusundan, d\u00fcnya rah\u00e0tl\u0131\u011f\u0131ndan ve refah\u0131ndan kurtulmu\u015f, s\u0131yr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. O zaman onlar Cennet'e en yak\u0131n noktada ve d\u00fcnyan\u0131n topra\u011f\u0131ndan olan en y\u00fcksek d\u00fczeydedirler:\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Ana sayfa\",\"item\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"description\":\"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"width\":244,\"height\":90,\"caption\":\"Ebrar Medya\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\",\"https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/\",\"https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\",\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"caption\":\"EBRAR MEDYA\"},\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET Nedir? • Ebrar Medya","description":"213- \u0130nsanlar tek bir \u00fcmmet idi. Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler. Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin \u00fczerinde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti. Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.D\u0130NLER TAR\u0130H\u0130\u0130\u015fte insanl\u0131\u011f\u0131n ortak hik\u00e2yesi. \u0130nsanlar ayn\u0131 yolu izleyen, ayn\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimseyen tek bir \u00fcmmet halinde ya\u015f\u0131yorlard\u0131. Burada belki de Hz. Adem ile Havva'dan ve bunlar\u0131n \u00e7ocuklar\u0131 ile torunlar\u0131ndan olu\u015fmu\u015f olan k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7aptaki ilk insan toplumuna, bu toplumun hen\u00fcz d\u00fc\u015f\u00fcnce ve inan\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f g\u00f6stermeden \u00f6nceki haline i\u015faret ediliyor.Kur'an-\u0131 Kerim, burada insanl\u0131\u011f\u0131n ortak bir kaynaktan geldi\u011fini belirtiyor. Bu ortak kaynak ilk insanl\u0131k ailesinin, yani Hz. Adem ve Havva ailesinin \u00e7ocuklar\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn insanl\u0131\u011f\u0131 tek bir k\u00fc\u00e7\u00fck ailenin \u00fcr\u00fcn\u00fc olarak yaratmay\u0131 diledi. B\u00f6ylece insanlar\u0131n hayat\u0131na aile ilkesini yerle\u015ftirdi, bu kurumu toplumun ilk tu\u011flas\u0131 yapt\u0131.insanlar, bu ilk ailenin \u00e7er\u00e7evesi i\u00e7inde bir s\u00fcre boyunca ayn\u0131 sosyal d\u00fczeyde, ayn\u0131 do\u011frultuyu ve d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimsemi\u015f olarak ya\u015fad\u0131lar. Bu arada \u00e7o\u011fald\u0131lar, say\u0131ca art\u0131\u015f g\u00f6sterdiler, farkl\u0131 yerlerde ya\u015famaya y\u00f6neldiler, hayat standartlar\u0131 geli\u015fti, bir yandan da daha \u00f6nce yap\u0131lar\u0131nda potansiyel olarak varolan \u00e7e\u015fitli yetenekler ortaya \u00e7\u0131kmaya ba\u015flad\u0131. \u0130nsanlar\u0131 bu potansiyel yeteneklerle donatarak yaratm\u0131\u015f olan Allah't\u0131r. O, bunu kendince bilinen bir hikmete dayal\u0131 olarak yaratt\u0131. O, bunun yan\u0131s\u0131ra yeteneklerin, enerjilerin ve istikametlerin \u00e7e\u015fitlili\u011finin ard\u0131nda hayat i\u00e7in yararl\u0131 .oldu\u011funu da biliyordu.Bunun \u00fczerine, insanlar aras\u0131nda d\u00fc\u015f\u00fcnceler farkl\u0131la\u015ft\u0131, birbiriyle uyu\u015fmayan g\u00f6r\u00fc\u015f a\u00e7\u0131lar\u0131 belirdi, birden \u00e7ok ya\u015fama tarzlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131kt\u0131 ve \u00e7e\u015fitli inan\u00e7 sistemleri do\u011fdu. \u0130\u015fte o zaman da y\u00fcce Allah m\u00fcjdelemekle ve uyarmakla g\u00f6revli olarak peygamberleri g\u00f6nderdi:\"Allah, peygamberler ile birlikte insanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in hakk i\u00e7erikli kitap g\u00f6nderdi.\"Burada \u015fu b\u00fcy\u00fck ger\u00e7ek a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor: Farkl\u0131 olmak, uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmek insanlar\u0131n do\u011fas\u0131n\u0131n, temel karakterinin sonucudur. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu farkl\u0131l\u0131k, bu uyu\u015fmazl\u0131k, insanl\u0131\u011f\u0131n yery\u00fcz\u00fc halifeli\u011fi ile g\u00f6revlendirili\u015finin arkas\u0131nda sakl\u0131 duran y\u00fcce hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftiren temel yarat\u0131l\u0131\u015f ilkelerinden birini olu\u015fturur. Bu halifelik misyonu \u00e7e\u015fitli g\u00f6revlerin yerine getirilmesini, buna ba\u011fl\u0131 olarak her t\u00fcrden farkl\u0131 yeteneklerin varolmas\u0131n\u0131 gerektirir. B\u00f6ylece insanlar hep birlikte birbirlerini tamamlayacak, s\u0131k\u0131 bir i\u015fbirli\u011fi g\u00f6sterecek ve bunun sonucunda y\u00fcce Allah'\u0131n ezeli bilgisi ile tasarlanan evrensel karar uyar\u0131nca halifelik ve d\u00fcnyay\u0131 ma'mur k\u0131lma alan\u0131ndaki evrensel fonksiyonlar\u0131n\u0131 yerine getirebileceklerdir. O halde s\u00f6zkonusu g\u00f6rev farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131layacak \u00e7e\u015fitlilikte h\u00fcnerlerin olmas\u0131, farkl\u0131 ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131layacak oranda de\u011fi\u015fik yeteneklerin bulunmas\u0131 gerekir. Nitekim y\u00fcce Allah bu ger\u00e7e\u011fi bize \u015f\u00f6yle a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\"Fakat, Rabbinin merhamet ettikleri d\u0131\u015f\u0131nda kalan insanlar s\u00fcrekli uyu\u015fmazl\u0131k halindedirler. Zaten Allah insanlar\u0131 bunun i\u00e7in yaratt\u0131.\" (Hud Suresi.118-119)Yetenek ve g\u00f6revlerdeki bu farkl\u0131l\u0131k, normal olarak d\u00fc\u015f\u00fcncelerde, ideallerde, sistemlerde ve yollarda ayr\u0131l\u0131k meydana getirir. Fakat y\u00fcce Allah bu arzu edilen ve ger\u00e7eklesen farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 enine-boyuna geni\u015f bir \u00e7er\u00e7eve i\u00e7inde kalmas\u0131n\u0131, bu \u00e7er\u00e7evenin sa\u011fl\u0131kl\u0131 ve do\u011fru istikametli olmalar\u0131 \u015fart olan bu farkl\u0131l\u0131klar\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc kapsam\u0131na almas\u0131n\u0131 ister. S\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz \u00e7er\u00e7eve, iman \u00e7er\u00e7evesidir. Bu \u00e7er\u00e7eve insanlarda g\u00f6r\u00fclen de\u011fi\u015fik yetenekleri, de\u011fi\u015fik h\u00fcnerleri ve de\u011fi\u015fik enerjileri i4ine s\u0131\u011fd\u0131racak derecede geni\u015ftir. Bunun sonucu olarak s\u00f6zkonusu yetenek ve enerjileri ne \u00f6ld\u00fcr\u00fcr ve ne de bask\u0131 alt\u0131na al\u0131r, fakat onlar\u0131 d\u00fczene koyar, koordine eder ve yap\u0131c\u0131l\u0131k yolunda harekete ge\u00e7irir.Bundan dolay\u0131 elimizde uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fenlerin birlikte ba\u015fvurabilecekleri de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, d\u00e2vac\u0131 ve d\u00e2val\u0131 taraflar\u0131n m\u00fcracaat edebilecekleri bir adil hakem, taraflar aras\u0131ndaki tart\u0131\u015fmaya son verebilecek ve herkesi kesin bir kanaate vard\u0131racak bir son s\u00f6z mutlaka olmal\u0131d\u0131r:\"Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.\"Y\u00fcce Allah'\u0131n burada ge\u00e7en \"hakk\" i\u00e7erikli s\u00f6z\u00fc \u00fczerinde mutlaka durmam\u0131z gerekir. Bu s\u00f6z sadece il\u00e2hi kitab\u0131n getirdi\u011fi bilgilerin \"hakk\" oldu\u011funu, bu hakk\u0131n kendi d\u0131\u015f\u0131ndaki insan s\u00f6zleri, d\u00fc\u015f\u00fcnceleri, Sistemleri, de\u011fer yarg\u0131lar\u0131 ve kriterleri hakk\u0131nda adil h\u00fck\u00fcm ve son s\u00f6z olsun diye indirildi\u011fini kesinlikle belirliyor. Bu hakk\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda bir ba\u015fka hak, bu h\u00fckm\u00fcn yan\u0131nda ba\u015fka bir h\u00fck\u00fcm ve bu s\u00f6zden sonra ba\u015fka bir s\u00f6z ge\u00e7erli olamaz. Birden fazla say\u0131da olmayan bu hakk ortada olmaks\u0131z\u0131n, bu hakk\u0131 insanlar aras\u0131ndaki b\u00fct\u00fcn ihtilafl\u0131 konularda hakem yapmaks\u0131z\u0131n ve onun h\u00fckm\u00fcne tart\u0131\u015fmas\u0131z ve itirazs\u0131z olarak boyun e\u011fmeksizin, b\u00fct\u00fcn bunlar olmaks\u0131z\u0131n, \u015fu hayat\u0131n gidi\u015fat\u0131 yoluna girmez, insanlar aras\u0131ndaki uyu\u015fmazl\u0131klar ve ayr\u0131l\u0131klar sona ermez, yery\u00fcz\u00fcnde bar\u0131\u015f ortam\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmez ve insanlar asla bar\u0131\u015fa giremez.\u0130nsanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcncelerini ve yasal ilkelerini nereden alacaklar\u0131n\u0131 ve aralar\u0131nda do\u011facak \u00e7e\u015fitli uyu\u015fmazl\u0131klar\u0131 \u00e7\u00f6zmek i\u00e7in nereye ba\u015fvuracaklar\u0131n\u0131 belirleme hususunda bu ger\u00e7e\u011fin son derece \u00f6nemli bir de\u011feri vard\u0131r. S\u00f6zkonusu ba\u015fvuru mercii birden \u00e7ok de\u011fil, bir tektir ve bu hakk i\u00e7erikli kitab\u0131 indirmi\u015f olan mercidir. O kaynak birden \u00e7ok de\u011fil, bir tanedir ve o da tart\u0131\u015fma ve uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fclen konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan kitapt\u0131r.Bu kitap \u00f6z\u00fc itibariyle b\u00fct\u00fcn peygamberlerin yanlar\u0131nda getirdikleri tek bir kitapt\u0131r. O halde gelen hep ayn\u0131 kitapt\u0131r. Millet de genel anlamda tek bir millettir. Bu kitapta dile gelen d\u00fc\u015f\u00fcnce de temelde tek bir d\u00fc\u015f\u00fcncedir: Yani tek bir il\u00e2h, tek bir Rabb, tek bir kulluk mercii ve b\u00fct\u00fcn insanlar i\u00e7in tek bir yasa koyucu oldu\u011fudur.Daha sonra zamanla milletlerin ve ku\u015faklar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131, hayat\u0131n geli\u015fme evreleri ve ili\u015fkileri uyar\u0131nca ayr\u0131nt\u0131larda farkl\u0131l\u0131klar meydana geliyor ve isl\u00e2m'\u0131n sundu\u011fu \u015fekli ile son bi\u00e7imini al\u0131yor, bu son kitab\u0131n geni\u015f ve kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 ve geli\u015fmesi serbest b\u0131rak\u0131l\u0131yor. Bu geli\u015fme y\u00fcce Allah'\u0131n rehberli\u011fi sistemi ve s\u00f6zkonusu yayg\u0131n, kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde yenilenen, canl\u0131 \u015feriat\u0131 alt\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fecektir.Kitap hakk\u0131nda Kur'an-\u0131 Kerim'in seslendirdi\u011fi bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinlerin ve inan\u00e7 sistemlerinin tarihi geli\u015fimi ile ilgili \u0130sl\u00e2m'\u0131n dosdo\u011fru bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131 yans\u0131t\u0131r. Bu bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131na g\u00f6re her peygamber asl\u0131nda, k\u00f6kl\u00fc bir temel \u00fczerine oturan bu tek dini getirmi\u015ftir. Bu temel, kay\u0131ts\u0131z-\u015farts\u0131z Tevhid (Allah'\u0131n birli\u011fi) ilkesidir. Sonra her peygamber devriminin arkas\u0131ndan zamanla sapmalar ba\u015f g\u00f6steriyor, hurafe ve masallar inan\u00e7lara galebe \u00e7al\u0131yor, sonunda insanlar bu b\u00fcy\u00fck kaynaktan tamamen uzakla\u015f\u0131yorlar. Bunun \u00fczerine yeni bir peygamber devrimi ger\u00e7ekle\u015fiyor. Bu peygamberlik devrimi k\u00f6kl\u00fc inanc\u0131 yeniden ortaya \u00e7\u0131kar\u0131yor, bu inanca kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan hurafeleri temizliyor, ayr\u0131nt\u0131lar ile ilgili h\u00fck\u00fcmlerde \u0130sl\u00e2m \u00fcmmetinin yeni \u015fartlar\u0131n\u0131 ve geli\u015fme d\u00fczeyini g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulunduruyor.Bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinler tarihi konusunda ara\u015ft\u0131rma yapan gayri-m\u00fcslimlerin, zaman zaman fark\u0131nda olmaks\u0131z\u0131n m\u00fcsl\u00fcman ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131 da etkileyen teorilerine tercih edilmeli, o teoriler yerine bu g\u00f6r\u00fc\u015f savunulmal\u0131d\u0131r. Bu teoriler, ara\u015ft\u0131rmalar\u0131n\u0131 tarih boyunca inanc\u0131n \u00f6z\u00fc ve d\u00fc\u015f\u00fcnce sisteminin temelinde de\u011fi\u015fme ve geli\u015fme oldu\u011fu esas\u0131na dayand\u0131r\u0131rlar. \u015earkiyat\u00e7\u0131lar\u0131n ve onlar\u0131n benzeri cahil Bat\u0131l\u0131 ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131n temel yakla\u015f\u0131m\u0131 budur.Oysa y\u00fcce Allah'\u0131n hakk i\u00e7erikli olarak indirdi\u011fi ve tarihin ba\u015flang\u0131c\u0131ndan beri b\u00fct\u00fcn zamanlarda ve her yeni peygamberle birlikte uyu\u015fmazl\u0131k konular\u0131nda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere g\u00f6nderilen bu kitab\u0131n fonksiyonu, ancak iman d\u00fc\u015f\u00fcncesinin \u00f6z\u00fcn\u00fcn de\u011fi\u015fmezli\u011fi ilkesi ile ba\u011fda\u015fabilir.Ortada insanlar\u0131n s\u0131\u011f\u0131nacaklar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, ba\u015fvurabilecekleri bir son s\u00f6z mutlaka bulunmal\u0131d\u0131r. Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fc mutlaka insan d\u0131\u015f\u0131 bir kayna\u011f\u0131n eseri olmal\u0131, bu son s\u00f6z, mutlaka insan ihtiraslar\u0131ndan, insan yetersizli\u011finden ve insan bilgisizli\u011finden etkilenmeyen adil bir hakimin s\u00f6z\u00fc olmal\u0131d\u0131r.Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in s\u0131n\u0131rs\u0131z bir bilgi, ge\u00e7mi\u015fte olanlar\u0131, \u015fimdiki zamanda olanlar\u0131 ve ilerde olacaklar\u0131 t\u00fcm\u00fc ile i\u00e7eren bir bilgi gereklidir. Bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini ge\u00e7mi\u015f, \u015fimdiki zaman ve gelecek gibi kategorilere ay\u0131ran zaman kay\u0131tlar\u0131 ile ya da yine bu ayn\u0131 varl\u0131k birimini kesin, \u015f\u00fcpheli, me\u00e7hul, somut ve g\u00f6r\u00fcnmez gibi kesimler ile s\u0131n\u0131rland\u0131rmamal\u0131d\u0131r. Yine bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini yak\u0131n, uzak, g\u00f6r\u00fcn\u00fcr, g\u00f6r\u00fcnmez, alg\u0131lanabilir ve alg\u0131lanamaz gibi mekan kay\u0131tlar\u0131 ile de s\u0131n\u0131rlamamal\u0131d\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fc neyi ve kimi yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131, bilen, herkese yarayan ve istikrar\u0131 sa\u011flayan sistemin ne oldu\u011funu bilen bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ihtiya\u00e7 g\u00f6sterir.Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in \u015fahs\u00ee ihtiya\u00e7, yetersizlik, ge\u00e7icilik, yok olmak, ihtiras, arzu ve korku gibi insana \u00f6zg\u00fc duygu ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar\u0131 a\u015fm\u0131\u015f olmay\u0131, evrende bulunan her\u015feyin ve herkesin \u00fcst\u00fcnde bulunmay\u0131, ba\u015fka bir deyimle \u015fahsi amac\u0131, arzusu, hazz\u0131, ki\u015fisel yetersizli\u011fi ve eksikli\u011fi s\u00f6zkonusu olmayan bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 gerektirir.Bu arada insan akl\u0131na d\u00fc\u015fen g\u00f6rev, geli\u015fen durumlar\u0131, de\u011fi\u015fen \u015fartlar\u0131 ve yenilenen ihtiya\u00e7lar\u0131 izlemek ve bunlar ile insan aras\u0131nda ge\u00e7ici bir zaman s\u00fcresi i\u00e7in uyum sa\u011flamakt\u0131r. Yaln\u0131z bu g\u00f6revini yaparken yanl\u0131\u015f\u0131n\u0131, do\u011frusunu; sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131, istikametlili\u011fini; hakl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve e\u011frili\u011fini belirlemek i\u00e7in ba\u015fvuraca\u011f\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olmal\u0131 ve bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcn\u00fcn denetimi alt\u0131nda olmay\u0131 kabul etmelidir. Hayat\u0131n sa\u011fl\u0131kl\u0131 bi\u00e7imde devam etmesi ancak bu yolla m\u00fcmk\u00fcn olabilir ve yine ancak b\u00f6yle olunca kendilerini as\u0131l y\u00f6netenin Allah oldu\u011funa kesinlikle inanabilirler.Bu il\u00e2h\u00ee kitap yetenek, h\u00fcner, tutulan yol ve yararlan\u0131lan ara\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 t\u00f6rp\u00fcleyip ortadan kald\u0131rmak i\u00e7in gelmi\u015f de\u011fildir, insanlar uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcnce s\u0131rf onu hakem tan\u0131malar\u0131 i\u00e7in gelmi\u015ftir.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn temelini olu\u015fturan bir ba\u015fka ger\u00e7e\u011fi ortaya \u00e7\u0131kar\u0131r ki o da \u015fudur:\u0130sl\u00e2m, y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan \"hakk i\u00e7erikli kitab\u0131\" ihtilafl\u0131 durumlarda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm versin diye kendilerine sunuyor. Bu kitab\u0131, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131n temel dayana\u011f\u0131 olsun diye ortaya koyuyor. Sonra hayat devam ediyor. E\u011fer bu hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayanakla uyu\u015fur, onun \u00fczerine oturursa o zaman hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 \"hakk\"t\u0131r. Ama e\u011fer hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayana\u011f\u0131n d\u0131\u015f\u0131na kayarak ba\u015fka temellere oturursa o zaman \"bat\u0131l\" olur.Buna g\u00f6re insanlar, hakla bat\u0131l\u0131n ne oldu\u011funa karar veren hakem de\u011fillerdir. \u0130nsanlar\u0131n onaylad\u0131klar\u0131 \u015fey hakk de\u011fildir, insanlar\u0131n do\u011fru sayd\u0131klar\u0131 \u015fey din de\u011fildir. \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc her\u015feyden \u00f6nce \u015fu ilkeye dayan\u0131yor: \u0130nsanlar herhangi bir \u015feyi yapabilirler herhangi bir \u015feyi s\u00f6yleyebilirler ve ya\u015fam tarzlar\u0131n\u0131 herhangi bir \u015feye dayand\u0131rabilirler. E\u011fer s\u00f6zkonusu \"\u015fey\" Allah'\u0131n kitab\u0131na ters d\u00fc\u015f\u00fcyorsa bu durum o \u015feyi \"hakk\"\u0131n yerine ge\u00e7irmez, onu dinin esaslar\u0131ndan biri yapmaz, ona dinin pratik yorumu s\u0131fat\u0131n\u0131 kazand\u0131rmaz; ardarda gelen ku\u015faklar\u0131n onu benimsemi\u015f olmas\u0131, ona hakl\u0131l\u0131k gerek\u00e7esi sa\u011flamaz.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n temel ilkelerini, onlar\u0131n aras\u0131na insanlar taraf\u0131ndan kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan yabanc\u0131 unsurlardan ar\u0131nd\u0131rma konusunda son derece \u00f6nemlidir. Mesel\u00e2 \u0130sl\u00e2m tarihinin herhangi bir d\u00f6neminde bir sapma meydana gelmi\u015f ve bu sapma gitgide b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f olsun. \u015eimdi denilebilir mi ki: S\u00f6zkonusu meydana gelmi\u015f sapmalar mademki hayat\u0131n prati\u011fine girmi\u015ftir o halde \u0130sl\u00e2m\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 dahilindedir! Asla b\u00f6yle bir\u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. \u0130sl\u00e2m, bu tarih\u00ee uygulamadan hep uzak ve ayr\u0131 kal\u0131r ve meydana gelmi\u015f olan bu sapma, bu yan\u0131lg\u0131 hi\u00e7bir zaman delil ve \u00f6rnek olarak kullan\u0131lamaz. Dahas\u0131, \u0130sl\u00e2mi hayat tarz\u0131n\u0131n kesintiye u\u011frad\u0131\u011f\u0131 yerden itibaren devam ettirmek isteyen kimse bu sapmay\u0131 ortadan kald\u0131rmak, uygulama alan\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131rmak ve y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan ihtilafl\u0131 konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere indirilen kitaba d\u00f6nmekle g\u00f6revlidir.Ger\u00e7i kitap geldi. Ama ihtiraslar \u015fu ya da bu taraftan insanlar\u0131 yenilgiye u\u011frat\u0131yor; \u00e7e\u015fitli arzular, \u00f6zlemler, korkular ve sap\u0131kl\u0131klar onlar\u0131 bu kitab\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmekten, bu kitab\u0131n i\u00e7erdi\u011fi hakka d\u00f6nmekten uzakla\u015ft\u0131r\u0131yor:\"Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler.\"Burada s\u00f6z\u00fc edilen \"azg\u0131nl\u0131k\"; k\u0131skan\u00e7l\u0131k, a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fck, tamahk\u00e2rl\u0131k, h\u0131rs ve keyfilik azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 olabilir. \u0130nsanlar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce ve sistemin \u00f6z\u00fcnde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmeye; ayr\u0131l\u0131\u011fa, inat\u00e7\u0131l\u0131\u011fa ve serke\u015fli\u011fe s\u00fcr\u00fckleyen ba\u015f fakt\u00f6r, i\u015ft\u00e9 bu azg\u0131nl\u0131kt\u0131r.Bu bir ger\u00e7ektir. Bu kitab\u0131n \u00f6z\u00fc hakkt\u0131r, belirgindir, tutarl\u0131d\u0131r, parlakt\u0131r, ayd\u0131nl\u0131kt\u0131r, p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131ld\u0131r. E\u011fer onun \u00f6z\u00fc konusunda iki ki\u015fi uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ise mutlaka ikisinden birinde ya da her ikisinde azg\u0131nl\u0131k ve keyfilik hastal\u0131\u011f\u0131 vard\u0131r. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k e\u011fer ortada iman varsa mutlaka bir noktada bulu\u015fma ve uyu\u015fma ger\u00e7ekle\u015fir:\"Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti.\"Vicdanlar\u0131ndaki temizlik, ruhlar\u0131ndaki ar\u0131nm\u0131\u015fl\u0131k ve kalplerindeki hakka ula\u015fma arzusu sayesinde y\u00fcce Allah onlar\u0131 ger\u00e7e\u011fe, do\u011fru yola iletti. B\u00f6yle olunca ger\u00e7e\u011fe ula\u015fmak ve do\u011fru yolu bulmak ne kadar kolay oluyor:\"Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.\"Bu yol; bu il\u00e2hi kitab\u0131n tan\u0131tt\u0131\u011f\u0131 yol. Bu ya\u015fama sistemi, hakka dayanan, dosdo\u011fru yolu izleyen, arzu ve ihtiraslar\u0131n sald\u0131r\u0131lar\u0131na u\u011framam\u0131\u015f olan, nefsin i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin ve e\u011filimlerinin oyunca\u011f\u0131 olmayan yoldur.Y\u00fcce Allah diledi\u011fi kimseleri, do\u011fru yola iletilmeye yetenekli kimselerden istediklerini bu do\u011fru yola iletir. Bu kimseler \"bar\u0131\u015fa girerler\" ve yine banlar \"\u00fcst\u00fcn olar\u0131lar\"d\u0131r. D\u00fcnyadaki geli\u015fmeleri, y\u00fcce Allah'\u0131n \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcne g\u00f6re de\u011ferlendirmeyenler her ne kadar bunlar\u0131 mutluluktan mahrum kalm\u0131\u015f saysalar ve k\u00e2firlerin m\u00fcminleri alaya ald\u0131klar\u0131 gibi alay etseler de bu b\u00f6yledir.\u015eimdi de m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerinde imana dayal\u0131 eksiksiz ve parlak bir d\u00fc\u015f\u00fcnce olu\u015fturmay\u0131 ama\u00e7layan bu direktifler, gerek kendi aralar\u0131nda gerekse m\u00fc\u015friklerden ve kitap ehlinden olu\u015fmu\u015f d\u00fc\u015fmanlar\u0131 ile ili\u015fkilerinde uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n, \u00e7at\u0131\u015fman\u0131n pratik s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ya\u015fayan ve bu uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n k\u00f6r\u00fckledi\u011fi sava\u015flara, me\u015fakkatlere ve s\u0131k\u0131nt\u0131lara g\u00f6\u011f\u00fcs geren m\u00fcminlere y\u00f6neltiliyor. Onlara bu durumun m\u00fcminleri ar\u0131nd\u0131rmak ve Cennet'e girmeye haz\u0131rlamak, mutlu sona l\u00e2y\u0131k olmak amac\u0131na dayanan geleneksel bir il\u00e2h\u00ee kanun (s\u00fcnnetullah) gere\u011fi oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor. Bunun i\u00e7in bu inan\u00e7 sisteminin ba\u011fl\u0131lar\u0131 inan\u00e7lar\u0131n\u0131 savunmal\u0131, bu u\u011furda s\u0131k\u0131nt\u0131yla, ac\u0131yla, bask\u0131yla ve \u0131zd\u0131rapla y\u00fczy\u00fcze gelmeli, zafer ile hezimet kutuplar\u0131 aras\u0131nda gidip gelmelidirler. B\u00f6ylece hi\u00e7bir bask\u0131 alt\u0131nda sars\u0131lmaks\u0131z\u0131n, hi\u00e7bir d\u00fc\u015fman g\u00fc\u00e7ten \u00fcrkmeksizin, hi\u00e7bir fitnenin ve mihnetin darbeleri alt\u0131nda hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin inan\u00e7lar\u0131na ba\u011fl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fckleri takdirde y\u00fcce Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131n\u0131 hakederler. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar o g\u00fcn y\u00fcce Allah'\u0131n dininin g\u00fcvenilir korucular\u0131 olmu\u015flar, uhdelerine verilen emanete sahip \u00e7\u0131km\u0131\u015flar, onu korumaya ve savunmaya l\u00e2y\u0131k olmu\u015flard\u0131r. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra Cenneti de hak etmi\u015flerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar\u0131 korkudan, a\u015fa\u011f\u0131l\u0131ktan (zilletten), ya\u015fama tutkusundan, d\u00fcnya rah\u00e0tl\u0131\u011f\u0131ndan ve refah\u0131ndan kurtulmu\u015f, s\u0131yr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. O zaman onlar Cennet'e en yak\u0131n noktada ve d\u00fcnyan\u0131n topra\u011f\u0131ndan olan en y\u00fcksek d\u00fczeydedirler:","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET Nedir? • Ebrar Medya","og_description":"213- \u0130nsanlar tek bir \u00fcmmet idi. Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler. Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin \u00fczerinde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti. Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.D\u0130NLER TAR\u0130H\u0130\u0130\u015fte insanl\u0131\u011f\u0131n ortak hik\u00e2yesi. \u0130nsanlar ayn\u0131 yolu izleyen, ayn\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimseyen tek bir \u00fcmmet halinde ya\u015f\u0131yorlard\u0131. Burada belki de Hz. Adem ile Havva'dan ve bunlar\u0131n \u00e7ocuklar\u0131 ile torunlar\u0131ndan olu\u015fmu\u015f olan k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7aptaki ilk insan toplumuna, bu toplumun hen\u00fcz d\u00fc\u015f\u00fcnce ve inan\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f g\u00f6stermeden \u00f6nceki haline i\u015faret ediliyor.Kur'an-\u0131 Kerim, burada insanl\u0131\u011f\u0131n ortak bir kaynaktan geldi\u011fini belirtiyor. Bu ortak kaynak ilk insanl\u0131k ailesinin, yani Hz. Adem ve Havva ailesinin \u00e7ocuklar\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn insanl\u0131\u011f\u0131 tek bir k\u00fc\u00e7\u00fck ailenin \u00fcr\u00fcn\u00fc olarak yaratmay\u0131 diledi. B\u00f6ylece insanlar\u0131n hayat\u0131na aile ilkesini yerle\u015ftirdi, bu kurumu toplumun ilk tu\u011flas\u0131 yapt\u0131.insanlar, bu ilk ailenin \u00e7er\u00e7evesi i\u00e7inde bir s\u00fcre boyunca ayn\u0131 sosyal d\u00fczeyde, ayn\u0131 do\u011frultuyu ve d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimsemi\u015f olarak ya\u015fad\u0131lar. Bu arada \u00e7o\u011fald\u0131lar, say\u0131ca art\u0131\u015f g\u00f6sterdiler, farkl\u0131 yerlerde ya\u015famaya y\u00f6neldiler, hayat standartlar\u0131 geli\u015fti, bir yandan da daha \u00f6nce yap\u0131lar\u0131nda potansiyel olarak varolan \u00e7e\u015fitli yetenekler ortaya \u00e7\u0131kmaya ba\u015flad\u0131. \u0130nsanlar\u0131 bu potansiyel yeteneklerle donatarak yaratm\u0131\u015f olan Allah't\u0131r. O, bunu kendince bilinen bir hikmete dayal\u0131 olarak yaratt\u0131. O, bunun yan\u0131s\u0131ra yeteneklerin, enerjilerin ve istikametlerin \u00e7e\u015fitlili\u011finin ard\u0131nda hayat i\u00e7in yararl\u0131 .oldu\u011funu da biliyordu.Bunun \u00fczerine, insanlar aras\u0131nda d\u00fc\u015f\u00fcnceler farkl\u0131la\u015ft\u0131, birbiriyle uyu\u015fmayan g\u00f6r\u00fc\u015f a\u00e7\u0131lar\u0131 belirdi, birden \u00e7ok ya\u015fama tarzlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131kt\u0131 ve \u00e7e\u015fitli inan\u00e7 sistemleri do\u011fdu. \u0130\u015fte o zaman da y\u00fcce Allah m\u00fcjdelemekle ve uyarmakla g\u00f6revli olarak peygamberleri g\u00f6nderdi:\"Allah, peygamberler ile birlikte insanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in hakk i\u00e7erikli kitap g\u00f6nderdi.\"Burada \u015fu b\u00fcy\u00fck ger\u00e7ek a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor: Farkl\u0131 olmak, uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmek insanlar\u0131n do\u011fas\u0131n\u0131n, temel karakterinin sonucudur. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu farkl\u0131l\u0131k, bu uyu\u015fmazl\u0131k, insanl\u0131\u011f\u0131n yery\u00fcz\u00fc halifeli\u011fi ile g\u00f6revlendirili\u015finin arkas\u0131nda sakl\u0131 duran y\u00fcce hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftiren temel yarat\u0131l\u0131\u015f ilkelerinden birini olu\u015fturur. Bu halifelik misyonu \u00e7e\u015fitli g\u00f6revlerin yerine getirilmesini, buna ba\u011fl\u0131 olarak her t\u00fcrden farkl\u0131 yeteneklerin varolmas\u0131n\u0131 gerektirir. B\u00f6ylece insanlar hep birlikte birbirlerini tamamlayacak, s\u0131k\u0131 bir i\u015fbirli\u011fi g\u00f6sterecek ve bunun sonucunda y\u00fcce Allah'\u0131n ezeli bilgisi ile tasarlanan evrensel karar uyar\u0131nca halifelik ve d\u00fcnyay\u0131 ma'mur k\u0131lma alan\u0131ndaki evrensel fonksiyonlar\u0131n\u0131 yerine getirebileceklerdir. O halde s\u00f6zkonusu g\u00f6rev farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131layacak \u00e7e\u015fitlilikte h\u00fcnerlerin olmas\u0131, farkl\u0131 ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131layacak oranda de\u011fi\u015fik yeteneklerin bulunmas\u0131 gerekir. Nitekim y\u00fcce Allah bu ger\u00e7e\u011fi bize \u015f\u00f6yle a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\"Fakat, Rabbinin merhamet ettikleri d\u0131\u015f\u0131nda kalan insanlar s\u00fcrekli uyu\u015fmazl\u0131k halindedirler. Zaten Allah insanlar\u0131 bunun i\u00e7in yaratt\u0131.\" (Hud Suresi.118-119)Yetenek ve g\u00f6revlerdeki bu farkl\u0131l\u0131k, normal olarak d\u00fc\u015f\u00fcncelerde, ideallerde, sistemlerde ve yollarda ayr\u0131l\u0131k meydana getirir. Fakat y\u00fcce Allah bu arzu edilen ve ger\u00e7eklesen farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 enine-boyuna geni\u015f bir \u00e7er\u00e7eve i\u00e7inde kalmas\u0131n\u0131, bu \u00e7er\u00e7evenin sa\u011fl\u0131kl\u0131 ve do\u011fru istikametli olmalar\u0131 \u015fart olan bu farkl\u0131l\u0131klar\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc kapsam\u0131na almas\u0131n\u0131 ister. S\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz \u00e7er\u00e7eve, iman \u00e7er\u00e7evesidir. Bu \u00e7er\u00e7eve insanlarda g\u00f6r\u00fclen de\u011fi\u015fik yetenekleri, de\u011fi\u015fik h\u00fcnerleri ve de\u011fi\u015fik enerjileri i4ine s\u0131\u011fd\u0131racak derecede geni\u015ftir. Bunun sonucu olarak s\u00f6zkonusu yetenek ve enerjileri ne \u00f6ld\u00fcr\u00fcr ve ne de bask\u0131 alt\u0131na al\u0131r, fakat onlar\u0131 d\u00fczene koyar, koordine eder ve yap\u0131c\u0131l\u0131k yolunda harekete ge\u00e7irir.Bundan dolay\u0131 elimizde uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fenlerin birlikte ba\u015fvurabilecekleri de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, d\u00e2vac\u0131 ve d\u00e2val\u0131 taraflar\u0131n m\u00fcracaat edebilecekleri bir adil hakem, taraflar aras\u0131ndaki tart\u0131\u015fmaya son verebilecek ve herkesi kesin bir kanaate vard\u0131racak bir son s\u00f6z mutlaka olmal\u0131d\u0131r:\"Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.\"Y\u00fcce Allah'\u0131n burada ge\u00e7en \"hakk\" i\u00e7erikli s\u00f6z\u00fc \u00fczerinde mutlaka durmam\u0131z gerekir. Bu s\u00f6z sadece il\u00e2hi kitab\u0131n getirdi\u011fi bilgilerin \"hakk\" oldu\u011funu, bu hakk\u0131n kendi d\u0131\u015f\u0131ndaki insan s\u00f6zleri, d\u00fc\u015f\u00fcnceleri, Sistemleri, de\u011fer yarg\u0131lar\u0131 ve kriterleri hakk\u0131nda adil h\u00fck\u00fcm ve son s\u00f6z olsun diye indirildi\u011fini kesinlikle belirliyor. Bu hakk\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda bir ba\u015fka hak, bu h\u00fckm\u00fcn yan\u0131nda ba\u015fka bir h\u00fck\u00fcm ve bu s\u00f6zden sonra ba\u015fka bir s\u00f6z ge\u00e7erli olamaz. Birden fazla say\u0131da olmayan bu hakk ortada olmaks\u0131z\u0131n, bu hakk\u0131 insanlar aras\u0131ndaki b\u00fct\u00fcn ihtilafl\u0131 konularda hakem yapmaks\u0131z\u0131n ve onun h\u00fckm\u00fcne tart\u0131\u015fmas\u0131z ve itirazs\u0131z olarak boyun e\u011fmeksizin, b\u00fct\u00fcn bunlar olmaks\u0131z\u0131n, \u015fu hayat\u0131n gidi\u015fat\u0131 yoluna girmez, insanlar aras\u0131ndaki uyu\u015fmazl\u0131klar ve ayr\u0131l\u0131klar sona ermez, yery\u00fcz\u00fcnde bar\u0131\u015f ortam\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmez ve insanlar asla bar\u0131\u015fa giremez.\u0130nsanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcncelerini ve yasal ilkelerini nereden alacaklar\u0131n\u0131 ve aralar\u0131nda do\u011facak \u00e7e\u015fitli uyu\u015fmazl\u0131klar\u0131 \u00e7\u00f6zmek i\u00e7in nereye ba\u015fvuracaklar\u0131n\u0131 belirleme hususunda bu ger\u00e7e\u011fin son derece \u00f6nemli bir de\u011feri vard\u0131r. S\u00f6zkonusu ba\u015fvuru mercii birden \u00e7ok de\u011fil, bir tektir ve bu hakk i\u00e7erikli kitab\u0131 indirmi\u015f olan mercidir. O kaynak birden \u00e7ok de\u011fil, bir tanedir ve o da tart\u0131\u015fma ve uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fclen konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan kitapt\u0131r.Bu kitap \u00f6z\u00fc itibariyle b\u00fct\u00fcn peygamberlerin yanlar\u0131nda getirdikleri tek bir kitapt\u0131r. O halde gelen hep ayn\u0131 kitapt\u0131r. Millet de genel anlamda tek bir millettir. Bu kitapta dile gelen d\u00fc\u015f\u00fcnce de temelde tek bir d\u00fc\u015f\u00fcncedir: Yani tek bir il\u00e2h, tek bir Rabb, tek bir kulluk mercii ve b\u00fct\u00fcn insanlar i\u00e7in tek bir yasa koyucu oldu\u011fudur.Daha sonra zamanla milletlerin ve ku\u015faklar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131, hayat\u0131n geli\u015fme evreleri ve ili\u015fkileri uyar\u0131nca ayr\u0131nt\u0131larda farkl\u0131l\u0131klar meydana geliyor ve isl\u00e2m'\u0131n sundu\u011fu \u015fekli ile son bi\u00e7imini al\u0131yor, bu son kitab\u0131n geni\u015f ve kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 ve geli\u015fmesi serbest b\u0131rak\u0131l\u0131yor. Bu geli\u015fme y\u00fcce Allah'\u0131n rehberli\u011fi sistemi ve s\u00f6zkonusu yayg\u0131n, kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde yenilenen, canl\u0131 \u015feriat\u0131 alt\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fecektir.Kitap hakk\u0131nda Kur'an-\u0131 Kerim'in seslendirdi\u011fi bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinlerin ve inan\u00e7 sistemlerinin tarihi geli\u015fimi ile ilgili \u0130sl\u00e2m'\u0131n dosdo\u011fru bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131 yans\u0131t\u0131r. Bu bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131na g\u00f6re her peygamber asl\u0131nda, k\u00f6kl\u00fc bir temel \u00fczerine oturan bu tek dini getirmi\u015ftir. Bu temel, kay\u0131ts\u0131z-\u015farts\u0131z Tevhid (Allah'\u0131n birli\u011fi) ilkesidir. Sonra her peygamber devriminin arkas\u0131ndan zamanla sapmalar ba\u015f g\u00f6steriyor, hurafe ve masallar inan\u00e7lara galebe \u00e7al\u0131yor, sonunda insanlar bu b\u00fcy\u00fck kaynaktan tamamen uzakla\u015f\u0131yorlar. Bunun \u00fczerine yeni bir peygamber devrimi ger\u00e7ekle\u015fiyor. Bu peygamberlik devrimi k\u00f6kl\u00fc inanc\u0131 yeniden ortaya \u00e7\u0131kar\u0131yor, bu inanca kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan hurafeleri temizliyor, ayr\u0131nt\u0131lar ile ilgili h\u00fck\u00fcmlerde \u0130sl\u00e2m \u00fcmmetinin yeni \u015fartlar\u0131n\u0131 ve geli\u015fme d\u00fczeyini g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulunduruyor.Bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinler tarihi konusunda ara\u015ft\u0131rma yapan gayri-m\u00fcslimlerin, zaman zaman fark\u0131nda olmaks\u0131z\u0131n m\u00fcsl\u00fcman ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131 da etkileyen teorilerine tercih edilmeli, o teoriler yerine bu g\u00f6r\u00fc\u015f savunulmal\u0131d\u0131r. Bu teoriler, ara\u015ft\u0131rmalar\u0131n\u0131 tarih boyunca inanc\u0131n \u00f6z\u00fc ve d\u00fc\u015f\u00fcnce sisteminin temelinde de\u011fi\u015fme ve geli\u015fme oldu\u011fu esas\u0131na dayand\u0131r\u0131rlar. \u015earkiyat\u00e7\u0131lar\u0131n ve onlar\u0131n benzeri cahil Bat\u0131l\u0131 ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131n temel yakla\u015f\u0131m\u0131 budur.Oysa y\u00fcce Allah'\u0131n hakk i\u00e7erikli olarak indirdi\u011fi ve tarihin ba\u015flang\u0131c\u0131ndan beri b\u00fct\u00fcn zamanlarda ve her yeni peygamberle birlikte uyu\u015fmazl\u0131k konular\u0131nda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere g\u00f6nderilen bu kitab\u0131n fonksiyonu, ancak iman d\u00fc\u015f\u00fcncesinin \u00f6z\u00fcn\u00fcn de\u011fi\u015fmezli\u011fi ilkesi ile ba\u011fda\u015fabilir.Ortada insanlar\u0131n s\u0131\u011f\u0131nacaklar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, ba\u015fvurabilecekleri bir son s\u00f6z mutlaka bulunmal\u0131d\u0131r. Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fc mutlaka insan d\u0131\u015f\u0131 bir kayna\u011f\u0131n eseri olmal\u0131, bu son s\u00f6z, mutlaka insan ihtiraslar\u0131ndan, insan yetersizli\u011finden ve insan bilgisizli\u011finden etkilenmeyen adil bir hakimin s\u00f6z\u00fc olmal\u0131d\u0131r.Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in s\u0131n\u0131rs\u0131z bir bilgi, ge\u00e7mi\u015fte olanlar\u0131, \u015fimdiki zamanda olanlar\u0131 ve ilerde olacaklar\u0131 t\u00fcm\u00fc ile i\u00e7eren bir bilgi gereklidir. Bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini ge\u00e7mi\u015f, \u015fimdiki zaman ve gelecek gibi kategorilere ay\u0131ran zaman kay\u0131tlar\u0131 ile ya da yine bu ayn\u0131 varl\u0131k birimini kesin, \u015f\u00fcpheli, me\u00e7hul, somut ve g\u00f6r\u00fcnmez gibi kesimler ile s\u0131n\u0131rland\u0131rmamal\u0131d\u0131r. Yine bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini yak\u0131n, uzak, g\u00f6r\u00fcn\u00fcr, g\u00f6r\u00fcnmez, alg\u0131lanabilir ve alg\u0131lanamaz gibi mekan kay\u0131tlar\u0131 ile de s\u0131n\u0131rlamamal\u0131d\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fc neyi ve kimi yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131, bilen, herkese yarayan ve istikrar\u0131 sa\u011flayan sistemin ne oldu\u011funu bilen bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ihtiya\u00e7 g\u00f6sterir.Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in \u015fahs\u00ee ihtiya\u00e7, yetersizlik, ge\u00e7icilik, yok olmak, ihtiras, arzu ve korku gibi insana \u00f6zg\u00fc duygu ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar\u0131 a\u015fm\u0131\u015f olmay\u0131, evrende bulunan her\u015feyin ve herkesin \u00fcst\u00fcnde bulunmay\u0131, ba\u015fka bir deyimle \u015fahsi amac\u0131, arzusu, hazz\u0131, ki\u015fisel yetersizli\u011fi ve eksikli\u011fi s\u00f6zkonusu olmayan bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 gerektirir.Bu arada insan akl\u0131na d\u00fc\u015fen g\u00f6rev, geli\u015fen durumlar\u0131, de\u011fi\u015fen \u015fartlar\u0131 ve yenilenen ihtiya\u00e7lar\u0131 izlemek ve bunlar ile insan aras\u0131nda ge\u00e7ici bir zaman s\u00fcresi i\u00e7in uyum sa\u011flamakt\u0131r. Yaln\u0131z bu g\u00f6revini yaparken yanl\u0131\u015f\u0131n\u0131, do\u011frusunu; sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131, istikametlili\u011fini; hakl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve e\u011frili\u011fini belirlemek i\u00e7in ba\u015fvuraca\u011f\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olmal\u0131 ve bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcn\u00fcn denetimi alt\u0131nda olmay\u0131 kabul etmelidir. Hayat\u0131n sa\u011fl\u0131kl\u0131 bi\u00e7imde devam etmesi ancak bu yolla m\u00fcmk\u00fcn olabilir ve yine ancak b\u00f6yle olunca kendilerini as\u0131l y\u00f6netenin Allah oldu\u011funa kesinlikle inanabilirler.Bu il\u00e2h\u00ee kitap yetenek, h\u00fcner, tutulan yol ve yararlan\u0131lan ara\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 t\u00f6rp\u00fcleyip ortadan kald\u0131rmak i\u00e7in gelmi\u015f de\u011fildir, insanlar uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcnce s\u0131rf onu hakem tan\u0131malar\u0131 i\u00e7in gelmi\u015ftir.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn temelini olu\u015fturan bir ba\u015fka ger\u00e7e\u011fi ortaya \u00e7\u0131kar\u0131r ki o da \u015fudur:\u0130sl\u00e2m, y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan \"hakk i\u00e7erikli kitab\u0131\" ihtilafl\u0131 durumlarda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm versin diye kendilerine sunuyor. Bu kitab\u0131, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131n temel dayana\u011f\u0131 olsun diye ortaya koyuyor. Sonra hayat devam ediyor. E\u011fer bu hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayanakla uyu\u015fur, onun \u00fczerine oturursa o zaman hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 \"hakk\"t\u0131r. Ama e\u011fer hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayana\u011f\u0131n d\u0131\u015f\u0131na kayarak ba\u015fka temellere oturursa o zaman \"bat\u0131l\" olur.Buna g\u00f6re insanlar, hakla bat\u0131l\u0131n ne oldu\u011funa karar veren hakem de\u011fillerdir. \u0130nsanlar\u0131n onaylad\u0131klar\u0131 \u015fey hakk de\u011fildir, insanlar\u0131n do\u011fru sayd\u0131klar\u0131 \u015fey din de\u011fildir. \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc her\u015feyden \u00f6nce \u015fu ilkeye dayan\u0131yor: \u0130nsanlar herhangi bir \u015feyi yapabilirler herhangi bir \u015feyi s\u00f6yleyebilirler ve ya\u015fam tarzlar\u0131n\u0131 herhangi bir \u015feye dayand\u0131rabilirler. E\u011fer s\u00f6zkonusu \"\u015fey\" Allah'\u0131n kitab\u0131na ters d\u00fc\u015f\u00fcyorsa bu durum o \u015feyi \"hakk\"\u0131n yerine ge\u00e7irmez, onu dinin esaslar\u0131ndan biri yapmaz, ona dinin pratik yorumu s\u0131fat\u0131n\u0131 kazand\u0131rmaz; ardarda gelen ku\u015faklar\u0131n onu benimsemi\u015f olmas\u0131, ona hakl\u0131l\u0131k gerek\u00e7esi sa\u011flamaz.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n temel ilkelerini, onlar\u0131n aras\u0131na insanlar taraf\u0131ndan kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan yabanc\u0131 unsurlardan ar\u0131nd\u0131rma konusunda son derece \u00f6nemlidir. Mesel\u00e2 \u0130sl\u00e2m tarihinin herhangi bir d\u00f6neminde bir sapma meydana gelmi\u015f ve bu sapma gitgide b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f olsun. \u015eimdi denilebilir mi ki: S\u00f6zkonusu meydana gelmi\u015f sapmalar mademki hayat\u0131n prati\u011fine girmi\u015ftir o halde \u0130sl\u00e2m\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 dahilindedir! Asla b\u00f6yle bir\u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. \u0130sl\u00e2m, bu tarih\u00ee uygulamadan hep uzak ve ayr\u0131 kal\u0131r ve meydana gelmi\u015f olan bu sapma, bu yan\u0131lg\u0131 hi\u00e7bir zaman delil ve \u00f6rnek olarak kullan\u0131lamaz. Dahas\u0131, \u0130sl\u00e2mi hayat tarz\u0131n\u0131n kesintiye u\u011frad\u0131\u011f\u0131 yerden itibaren devam ettirmek isteyen kimse bu sapmay\u0131 ortadan kald\u0131rmak, uygulama alan\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131rmak ve y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan ihtilafl\u0131 konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere indirilen kitaba d\u00f6nmekle g\u00f6revlidir.Ger\u00e7i kitap geldi. Ama ihtiraslar \u015fu ya da bu taraftan insanlar\u0131 yenilgiye u\u011frat\u0131yor; \u00e7e\u015fitli arzular, \u00f6zlemler, korkular ve sap\u0131kl\u0131klar onlar\u0131 bu kitab\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmekten, bu kitab\u0131n i\u00e7erdi\u011fi hakka d\u00f6nmekten uzakla\u015ft\u0131r\u0131yor:\"Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler.\"Burada s\u00f6z\u00fc edilen \"azg\u0131nl\u0131k\"; k\u0131skan\u00e7l\u0131k, a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fck, tamahk\u00e2rl\u0131k, h\u0131rs ve keyfilik azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 olabilir. \u0130nsanlar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce ve sistemin \u00f6z\u00fcnde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmeye; ayr\u0131l\u0131\u011fa, inat\u00e7\u0131l\u0131\u011fa ve serke\u015fli\u011fe s\u00fcr\u00fckleyen ba\u015f fakt\u00f6r, i\u015ft\u00e9 bu azg\u0131nl\u0131kt\u0131r.Bu bir ger\u00e7ektir. Bu kitab\u0131n \u00f6z\u00fc hakkt\u0131r, belirgindir, tutarl\u0131d\u0131r, parlakt\u0131r, ayd\u0131nl\u0131kt\u0131r, p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131ld\u0131r. E\u011fer onun \u00f6z\u00fc konusunda iki ki\u015fi uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ise mutlaka ikisinden birinde ya da her ikisinde azg\u0131nl\u0131k ve keyfilik hastal\u0131\u011f\u0131 vard\u0131r. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k e\u011fer ortada iman varsa mutlaka bir noktada bulu\u015fma ve uyu\u015fma ger\u00e7ekle\u015fir:\"Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti.\"Vicdanlar\u0131ndaki temizlik, ruhlar\u0131ndaki ar\u0131nm\u0131\u015fl\u0131k ve kalplerindeki hakka ula\u015fma arzusu sayesinde y\u00fcce Allah onlar\u0131 ger\u00e7e\u011fe, do\u011fru yola iletti. B\u00f6yle olunca ger\u00e7e\u011fe ula\u015fmak ve do\u011fru yolu bulmak ne kadar kolay oluyor:\"Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.\"Bu yol; bu il\u00e2hi kitab\u0131n tan\u0131tt\u0131\u011f\u0131 yol. Bu ya\u015fama sistemi, hakka dayanan, dosdo\u011fru yolu izleyen, arzu ve ihtiraslar\u0131n sald\u0131r\u0131lar\u0131na u\u011framam\u0131\u015f olan, nefsin i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin ve e\u011filimlerinin oyunca\u011f\u0131 olmayan yoldur.Y\u00fcce Allah diledi\u011fi kimseleri, do\u011fru yola iletilmeye yetenekli kimselerden istediklerini bu do\u011fru yola iletir. Bu kimseler \"bar\u0131\u015fa girerler\" ve yine banlar \"\u00fcst\u00fcn olar\u0131lar\"d\u0131r. D\u00fcnyadaki geli\u015fmeleri, y\u00fcce Allah'\u0131n \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcne g\u00f6re de\u011ferlendirmeyenler her ne kadar bunlar\u0131 mutluluktan mahrum kalm\u0131\u015f saysalar ve k\u00e2firlerin m\u00fcminleri alaya ald\u0131klar\u0131 gibi alay etseler de bu b\u00f6yledir.\u015eimdi de m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerinde imana dayal\u0131 eksiksiz ve parlak bir d\u00fc\u015f\u00fcnce olu\u015fturmay\u0131 ama\u00e7layan bu direktifler, gerek kendi aralar\u0131nda gerekse m\u00fc\u015friklerden ve kitap ehlinden olu\u015fmu\u015f d\u00fc\u015fmanlar\u0131 ile ili\u015fkilerinde uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n, \u00e7at\u0131\u015fman\u0131n pratik s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ya\u015fayan ve bu uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n k\u00f6r\u00fckledi\u011fi sava\u015flara, me\u015fakkatlere ve s\u0131k\u0131nt\u0131lara g\u00f6\u011f\u00fcs geren m\u00fcminlere y\u00f6neltiliyor. Onlara bu durumun m\u00fcminleri ar\u0131nd\u0131rmak ve Cennet'e girmeye haz\u0131rlamak, mutlu sona l\u00e2y\u0131k olmak amac\u0131na dayanan geleneksel bir il\u00e2h\u00ee kanun (s\u00fcnnetullah) gere\u011fi oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor. Bunun i\u00e7in bu inan\u00e7 sisteminin ba\u011fl\u0131lar\u0131 inan\u00e7lar\u0131n\u0131 savunmal\u0131, bu u\u011furda s\u0131k\u0131nt\u0131yla, ac\u0131yla, bask\u0131yla ve \u0131zd\u0131rapla y\u00fczy\u00fcze gelmeli, zafer ile hezimet kutuplar\u0131 aras\u0131nda gidip gelmelidirler. B\u00f6ylece hi\u00e7bir bask\u0131 alt\u0131nda sars\u0131lmaks\u0131z\u0131n, hi\u00e7bir d\u00fc\u015fman g\u00fc\u00e7ten \u00fcrkmeksizin, hi\u00e7bir fitnenin ve mihnetin darbeleri alt\u0131nda hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin inan\u00e7lar\u0131na ba\u011fl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fckleri takdirde y\u00fcce Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131n\u0131 hakederler. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar o g\u00fcn y\u00fcce Allah'\u0131n dininin g\u00fcvenilir korucular\u0131 olmu\u015flar, uhdelerine verilen emanete sahip \u00e7\u0131km\u0131\u015flar, onu korumaya ve savunmaya l\u00e2y\u0131k olmu\u015flard\u0131r. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra Cenneti de hak etmi\u015flerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar\u0131 korkudan, a\u015fa\u011f\u0131l\u0131ktan (zilletten), ya\u015fama tutkusundan, d\u00fcnya rah\u00e0tl\u0131\u011f\u0131ndan ve refah\u0131ndan kurtulmu\u015f, s\u0131yr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. O zaman onlar Cennet'e en yak\u0131n noktada ve d\u00fcnyan\u0131n topra\u011f\u0131ndan olan en y\u00fcksek d\u00fczeydedirler:","og_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/","og_site_name":"Ebrar Medya","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","article_published_time":"2019-07-22T07:07:23+00:00","og_image":[{"width":730,"height":360,"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2019\/07\/Seyyid-Kutub-Bak\u0131\u015f-A\u00e7\u0131s\u0131-18.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"EBRAR MEDYA","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@ebrarmedyacom","twitter_site":"@ebrarmedyacom","twitter_misc":{"Yazan:":"EBRAR MEDYA","Tahmini okuma s\u00fcresi":"16 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/"},"author":{"name":"EBRAR MEDYA","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6"},"headline":"SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET","datePublished":"2019-07-22T07:07:23+00:00","dateModified":"2019-07-22T07:07:23+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/"},"wordCount":3127,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"articleSection":["G\u00dcNDEM"],"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/","name":"SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET Nedir? • Ebrar Medya","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website"},"datePublished":"2019-07-22T07:07:23+00:00","dateModified":"2019-07-22T07:07:23+00:00","description":"213- \u0130nsanlar tek bir \u00fcmmet idi. Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler. Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin \u00fczerinde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti. Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.D\u0130NLER TAR\u0130H\u0130\u0130\u015fte insanl\u0131\u011f\u0131n ortak hik\u00e2yesi. \u0130nsanlar ayn\u0131 yolu izleyen, ayn\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimseyen tek bir \u00fcmmet halinde ya\u015f\u0131yorlard\u0131. Burada belki de Hz. Adem ile Havva'dan ve bunlar\u0131n \u00e7ocuklar\u0131 ile torunlar\u0131ndan olu\u015fmu\u015f olan k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7aptaki ilk insan toplumuna, bu toplumun hen\u00fcz d\u00fc\u015f\u00fcnce ve inan\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131n ba\u015f g\u00f6stermeden \u00f6nceki haline i\u015faret ediliyor.Kur'an-\u0131 Kerim, burada insanl\u0131\u011f\u0131n ortak bir kaynaktan geldi\u011fini belirtiyor. Bu ortak kaynak ilk insanl\u0131k ailesinin, yani Hz. Adem ve Havva ailesinin \u00e7ocuklar\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah b\u00fct\u00fcn insanl\u0131\u011f\u0131 tek bir k\u00fc\u00e7\u00fck ailenin \u00fcr\u00fcn\u00fc olarak yaratmay\u0131 diledi. B\u00f6ylece insanlar\u0131n hayat\u0131na aile ilkesini yerle\u015ftirdi, bu kurumu toplumun ilk tu\u011flas\u0131 yapt\u0131.insanlar, bu ilk ailenin \u00e7er\u00e7evesi i\u00e7inde bir s\u00fcre boyunca ayn\u0131 sosyal d\u00fczeyde, ayn\u0131 do\u011frultuyu ve d\u00fc\u015f\u00fcnceyi benimsemi\u015f olarak ya\u015fad\u0131lar. Bu arada \u00e7o\u011fald\u0131lar, say\u0131ca art\u0131\u015f g\u00f6sterdiler, farkl\u0131 yerlerde ya\u015famaya y\u00f6neldiler, hayat standartlar\u0131 geli\u015fti, bir yandan da daha \u00f6nce yap\u0131lar\u0131nda potansiyel olarak varolan \u00e7e\u015fitli yetenekler ortaya \u00e7\u0131kmaya ba\u015flad\u0131. \u0130nsanlar\u0131 bu potansiyel yeteneklerle donatarak yaratm\u0131\u015f olan Allah't\u0131r. O, bunu kendince bilinen bir hikmete dayal\u0131 olarak yaratt\u0131. O, bunun yan\u0131s\u0131ra yeteneklerin, enerjilerin ve istikametlerin \u00e7e\u015fitlili\u011finin ard\u0131nda hayat i\u00e7in yararl\u0131 .oldu\u011funu da biliyordu.Bunun \u00fczerine, insanlar aras\u0131nda d\u00fc\u015f\u00fcnceler farkl\u0131la\u015ft\u0131, birbiriyle uyu\u015fmayan g\u00f6r\u00fc\u015f a\u00e7\u0131lar\u0131 belirdi, birden \u00e7ok ya\u015fama tarzlar\u0131 ortaya \u00e7\u0131kt\u0131 ve \u00e7e\u015fitli inan\u00e7 sistemleri do\u011fdu. \u0130\u015fte o zaman da y\u00fcce Allah m\u00fcjdelemekle ve uyarmakla g\u00f6revli olarak peygamberleri g\u00f6nderdi:\"Allah, peygamberler ile birlikte insanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in hakk i\u00e7erikli kitap g\u00f6nderdi.\"Burada \u015fu b\u00fcy\u00fck ger\u00e7ek a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor: Farkl\u0131 olmak, uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmek insanlar\u0131n do\u011fas\u0131n\u0131n, temel karakterinin sonucudur. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu farkl\u0131l\u0131k, bu uyu\u015fmazl\u0131k, insanl\u0131\u011f\u0131n yery\u00fcz\u00fc halifeli\u011fi ile g\u00f6revlendirili\u015finin arkas\u0131nda sakl\u0131 duran y\u00fcce hikmeti ger\u00e7ekle\u015ftiren temel yarat\u0131l\u0131\u015f ilkelerinden birini olu\u015fturur. Bu halifelik misyonu \u00e7e\u015fitli g\u00f6revlerin yerine getirilmesini, buna ba\u011fl\u0131 olarak her t\u00fcrden farkl\u0131 yeteneklerin varolmas\u0131n\u0131 gerektirir. B\u00f6ylece insanlar hep birlikte birbirlerini tamamlayacak, s\u0131k\u0131 bir i\u015fbirli\u011fi g\u00f6sterecek ve bunun sonucunda y\u00fcce Allah'\u0131n ezeli bilgisi ile tasarlanan evrensel karar uyar\u0131nca halifelik ve d\u00fcnyay\u0131 ma'mur k\u0131lma alan\u0131ndaki evrensel fonksiyonlar\u0131n\u0131 yerine getirebileceklerdir. O halde s\u00f6zkonusu g\u00f6rev farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131layacak \u00e7e\u015fitlilikte h\u00fcnerlerin olmas\u0131, farkl\u0131 ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131layacak oranda de\u011fi\u015fik yeteneklerin bulunmas\u0131 gerekir. Nitekim y\u00fcce Allah bu ger\u00e7e\u011fi bize \u015f\u00f6yle a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\"Fakat, Rabbinin merhamet ettikleri d\u0131\u015f\u0131nda kalan insanlar s\u00fcrekli uyu\u015fmazl\u0131k halindedirler. Zaten Allah insanlar\u0131 bunun i\u00e7in yaratt\u0131.\" (Hud Suresi.118-119)Yetenek ve g\u00f6revlerdeki bu farkl\u0131l\u0131k, normal olarak d\u00fc\u015f\u00fcncelerde, ideallerde, sistemlerde ve yollarda ayr\u0131l\u0131k meydana getirir. Fakat y\u00fcce Allah bu arzu edilen ve ger\u00e7eklesen farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 enine-boyuna geni\u015f bir \u00e7er\u00e7eve i\u00e7inde kalmas\u0131n\u0131, bu \u00e7er\u00e7evenin sa\u011fl\u0131kl\u0131 ve do\u011fru istikametli olmalar\u0131 \u015fart olan bu farkl\u0131l\u0131klar\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc kapsam\u0131na almas\u0131n\u0131 ister. S\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz \u00e7er\u00e7eve, iman \u00e7er\u00e7evesidir. Bu \u00e7er\u00e7eve insanlarda g\u00f6r\u00fclen de\u011fi\u015fik yetenekleri, de\u011fi\u015fik h\u00fcnerleri ve de\u011fi\u015fik enerjileri i4ine s\u0131\u011fd\u0131racak derecede geni\u015ftir. Bunun sonucu olarak s\u00f6zkonusu yetenek ve enerjileri ne \u00f6ld\u00fcr\u00fcr ve ne de bask\u0131 alt\u0131na al\u0131r, fakat onlar\u0131 d\u00fczene koyar, koordine eder ve yap\u0131c\u0131l\u0131k yolunda harekete ge\u00e7irir.Bundan dolay\u0131 elimizde uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fenlerin birlikte ba\u015fvurabilecekleri de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, d\u00e2vac\u0131 ve d\u00e2val\u0131 taraflar\u0131n m\u00fcracaat edebilecekleri bir adil hakem, taraflar aras\u0131ndaki tart\u0131\u015fmaya son verebilecek ve herkesi kesin bir kanaate vard\u0131racak bir son s\u00f6z mutlaka olmal\u0131d\u0131r:\"Allah, peygamberleri m\u00fcjdeleyici ve uyar\u0131c\u0131 olarak g\u00f6nderdi. \u0130nsanlar\u0131n anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda aralar\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in peygamberler ile birlikte hakk i\u00e7erikli kitap indirdi.\"Y\u00fcce Allah'\u0131n burada ge\u00e7en \"hakk\" i\u00e7erikli s\u00f6z\u00fc \u00fczerinde mutlaka durmam\u0131z gerekir. Bu s\u00f6z sadece il\u00e2hi kitab\u0131n getirdi\u011fi bilgilerin \"hakk\" oldu\u011funu, bu hakk\u0131n kendi d\u0131\u015f\u0131ndaki insan s\u00f6zleri, d\u00fc\u015f\u00fcnceleri, Sistemleri, de\u011fer yarg\u0131lar\u0131 ve kriterleri hakk\u0131nda adil h\u00fck\u00fcm ve son s\u00f6z olsun diye indirildi\u011fini kesinlikle belirliyor. Bu hakk\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda bir ba\u015fka hak, bu h\u00fckm\u00fcn yan\u0131nda ba\u015fka bir h\u00fck\u00fcm ve bu s\u00f6zden sonra ba\u015fka bir s\u00f6z ge\u00e7erli olamaz. Birden fazla say\u0131da olmayan bu hakk ortada olmaks\u0131z\u0131n, bu hakk\u0131 insanlar aras\u0131ndaki b\u00fct\u00fcn ihtilafl\u0131 konularda hakem yapmaks\u0131z\u0131n ve onun h\u00fckm\u00fcne tart\u0131\u015fmas\u0131z ve itirazs\u0131z olarak boyun e\u011fmeksizin, b\u00fct\u00fcn bunlar olmaks\u0131z\u0131n, \u015fu hayat\u0131n gidi\u015fat\u0131 yoluna girmez, insanlar aras\u0131ndaki uyu\u015fmazl\u0131klar ve ayr\u0131l\u0131klar sona ermez, yery\u00fcz\u00fcnde bar\u0131\u015f ortam\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmez ve insanlar asla bar\u0131\u015fa giremez.\u0130nsanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcncelerini ve yasal ilkelerini nereden alacaklar\u0131n\u0131 ve aralar\u0131nda do\u011facak \u00e7e\u015fitli uyu\u015fmazl\u0131klar\u0131 \u00e7\u00f6zmek i\u00e7in nereye ba\u015fvuracaklar\u0131n\u0131 belirleme hususunda bu ger\u00e7e\u011fin son derece \u00f6nemli bir de\u011feri vard\u0131r. S\u00f6zkonusu ba\u015fvuru mercii birden \u00e7ok de\u011fil, bir tektir ve bu hakk i\u00e7erikli kitab\u0131 indirmi\u015f olan mercidir. O kaynak birden \u00e7ok de\u011fil, bir tanedir ve o da tart\u0131\u015fma ve uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fclen konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan kitapt\u0131r.Bu kitap \u00f6z\u00fc itibariyle b\u00fct\u00fcn peygamberlerin yanlar\u0131nda getirdikleri tek bir kitapt\u0131r. O halde gelen hep ayn\u0131 kitapt\u0131r. Millet de genel anlamda tek bir millettir. Bu kitapta dile gelen d\u00fc\u015f\u00fcnce de temelde tek bir d\u00fc\u015f\u00fcncedir: Yani tek bir il\u00e2h, tek bir Rabb, tek bir kulluk mercii ve b\u00fct\u00fcn insanlar i\u00e7in tek bir yasa koyucu oldu\u011fudur.Daha sonra zamanla milletlerin ve ku\u015faklar\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131, hayat\u0131n geli\u015fme evreleri ve ili\u015fkileri uyar\u0131nca ayr\u0131nt\u0131larda farkl\u0131l\u0131klar meydana geliyor ve isl\u00e2m'\u0131n sundu\u011fu \u015fekli ile son bi\u00e7imini al\u0131yor, bu son kitab\u0131n geni\u015f ve kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 ve geli\u015fmesi serbest b\u0131rak\u0131l\u0131yor. Bu geli\u015fme y\u00fcce Allah'\u0131n rehberli\u011fi sistemi ve s\u00f6zkonusu yayg\u0131n, kapsaml\u0131 \u00e7er\u00e7evesinin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde yenilenen, canl\u0131 \u015feriat\u0131 alt\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fecektir.Kitap hakk\u0131nda Kur'an-\u0131 Kerim'in seslendirdi\u011fi bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinlerin ve inan\u00e7 sistemlerinin tarihi geli\u015fimi ile ilgili \u0130sl\u00e2m'\u0131n dosdo\u011fru bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131 yans\u0131t\u0131r. Bu bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131na g\u00f6re her peygamber asl\u0131nda, k\u00f6kl\u00fc bir temel \u00fczerine oturan bu tek dini getirmi\u015ftir. Bu temel, kay\u0131ts\u0131z-\u015farts\u0131z Tevhid (Allah'\u0131n birli\u011fi) ilkesidir. Sonra her peygamber devriminin arkas\u0131ndan zamanla sapmalar ba\u015f g\u00f6steriyor, hurafe ve masallar inan\u00e7lara galebe \u00e7al\u0131yor, sonunda insanlar bu b\u00fcy\u00fck kaynaktan tamamen uzakla\u015f\u0131yorlar. Bunun \u00fczerine yeni bir peygamber devrimi ger\u00e7ekle\u015fiyor. Bu peygamberlik devrimi k\u00f6kl\u00fc inanc\u0131 yeniden ortaya \u00e7\u0131kar\u0131yor, bu inanca kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan hurafeleri temizliyor, ayr\u0131nt\u0131lar ile ilgili h\u00fck\u00fcmlerde \u0130sl\u00e2m \u00fcmmetinin yeni \u015fartlar\u0131n\u0131 ve geli\u015fme d\u00fczeyini g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulunduruyor.Bu g\u00f6r\u00fc\u015f, dinler tarihi konusunda ara\u015ft\u0131rma yapan gayri-m\u00fcslimlerin, zaman zaman fark\u0131nda olmaks\u0131z\u0131n m\u00fcsl\u00fcman ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131 da etkileyen teorilerine tercih edilmeli, o teoriler yerine bu g\u00f6r\u00fc\u015f savunulmal\u0131d\u0131r. Bu teoriler, ara\u015ft\u0131rmalar\u0131n\u0131 tarih boyunca inanc\u0131n \u00f6z\u00fc ve d\u00fc\u015f\u00fcnce sisteminin temelinde de\u011fi\u015fme ve geli\u015fme oldu\u011fu esas\u0131na dayand\u0131r\u0131rlar. \u015earkiyat\u00e7\u0131lar\u0131n ve onlar\u0131n benzeri cahil Bat\u0131l\u0131 ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar\u0131n temel yakla\u015f\u0131m\u0131 budur.Oysa y\u00fcce Allah'\u0131n hakk i\u00e7erikli olarak indirdi\u011fi ve tarihin ba\u015flang\u0131c\u0131ndan beri b\u00fct\u00fcn zamanlarda ve her yeni peygamberle birlikte uyu\u015fmazl\u0131k konular\u0131nda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere g\u00f6nderilen bu kitab\u0131n fonksiyonu, ancak iman d\u00fc\u015f\u00fcncesinin \u00f6z\u00fcn\u00fcn de\u011fi\u015fmezli\u011fi ilkesi ile ba\u011fda\u015fabilir.Ortada insanlar\u0131n s\u0131\u011f\u0131nacaklar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fc, ba\u015fvurabilecekleri bir son s\u00f6z mutlaka bulunmal\u0131d\u0131r. Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fc mutlaka insan d\u0131\u015f\u0131 bir kayna\u011f\u0131n eseri olmal\u0131, bu son s\u00f6z, mutlaka insan ihtiraslar\u0131ndan, insan yetersizli\u011finden ve insan bilgisizli\u011finden etkilenmeyen adil bir hakimin s\u00f6z\u00fc olmal\u0131d\u0131r.Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in s\u0131n\u0131rs\u0131z bir bilgi, ge\u00e7mi\u015fte olanlar\u0131, \u015fimdiki zamanda olanlar\u0131 ve ilerde olacaklar\u0131 t\u00fcm\u00fc ile i\u00e7eren bir bilgi gereklidir. Bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini ge\u00e7mi\u015f, \u015fimdiki zaman ve gelecek gibi kategorilere ay\u0131ran zaman kay\u0131tlar\u0131 ile ya da yine bu ayn\u0131 varl\u0131k birimini kesin, \u015f\u00fcpheli, me\u00e7hul, somut ve g\u00f6r\u00fcnmez gibi kesimler ile s\u0131n\u0131rland\u0131rmamal\u0131d\u0131r. Yine bu bilgi ayn\u0131 varl\u0131k birimini yak\u0131n, uzak, g\u00f6r\u00fcn\u00fcr, g\u00f6r\u00fcnmez, alg\u0131lanabilir ve alg\u0131lanamaz gibi mekan kay\u0131tlar\u0131 ile de s\u0131n\u0131rlamamal\u0131d\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fc neyi ve kimi yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131, bilen, herkese yarayan ve istikrar\u0131 sa\u011flayan sistemin ne oldu\u011funu bilen bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ihtiya\u00e7 g\u00f6sterir.Bunun yan\u0131s\u0131ra bu \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc ortaya koymak i\u00e7in \u015fahs\u00ee ihtiya\u00e7, yetersizlik, ge\u00e7icilik, yok olmak, ihtiras, arzu ve korku gibi insana \u00f6zg\u00fc duygu ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar\u0131 a\u015fm\u0131\u015f olmay\u0131, evrende bulunan her\u015feyin ve herkesin \u00fcst\u00fcnde bulunmay\u0131, ba\u015fka bir deyimle \u015fahsi amac\u0131, arzusu, hazz\u0131, ki\u015fisel yetersizli\u011fi ve eksikli\u011fi s\u00f6zkonusu olmayan bir il\u00e2h\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 gerektirir.Bu arada insan akl\u0131na d\u00fc\u015fen g\u00f6rev, geli\u015fen durumlar\u0131, de\u011fi\u015fen \u015fartlar\u0131 ve yenilenen ihtiya\u00e7lar\u0131 izlemek ve bunlar ile insan aras\u0131nda ge\u00e7ici bir zaman s\u00fcresi i\u00e7in uyum sa\u011flamakt\u0131r. Yaln\u0131z bu g\u00f6revini yaparken yanl\u0131\u015f\u0131n\u0131, do\u011frusunu; sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131, istikametlili\u011fini; hakl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve e\u011frili\u011fini belirlemek i\u00e7in ba\u015fvuraca\u011f\u0131 de\u011fi\u015fmez bir \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc olmal\u0131 ve bu de\u011fi\u015fmez \u00f6l\u00e7\u00fcn\u00fcn denetimi alt\u0131nda olmay\u0131 kabul etmelidir. Hayat\u0131n sa\u011fl\u0131kl\u0131 bi\u00e7imde devam etmesi ancak bu yolla m\u00fcmk\u00fcn olabilir ve yine ancak b\u00f6yle olunca kendilerini as\u0131l y\u00f6netenin Allah oldu\u011funa kesinlikle inanabilirler.Bu il\u00e2h\u00ee kitap yetenek, h\u00fcner, tutulan yol ve yararlan\u0131lan ara\u00e7 farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 t\u00f6rp\u00fcleyip ortadan kald\u0131rmak i\u00e7in gelmi\u015f de\u011fildir, insanlar uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcnce s\u0131rf onu hakem tan\u0131malar\u0131 i\u00e7in gelmi\u015ftir.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn temelini olu\u015fturan bir ba\u015fka ger\u00e7e\u011fi ortaya \u00e7\u0131kar\u0131r ki o da \u015fudur:\u0130sl\u00e2m, y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan indirilmi\u015f olan \"hakk i\u00e7erikli kitab\u0131\" ihtilafl\u0131 durumlarda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm versin diye kendilerine sunuyor. Bu kitab\u0131, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131n temel dayana\u011f\u0131 olsun diye ortaya koyuyor. Sonra hayat devam ediyor. E\u011fer bu hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayanakla uyu\u015fur, onun \u00fczerine oturursa o zaman hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 \"hakk\"t\u0131r. Ama e\u011fer hayat\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 bu temel dayana\u011f\u0131n d\u0131\u015f\u0131na kayarak ba\u015fka temellere oturursa o zaman \"bat\u0131l\" olur.Buna g\u00f6re insanlar, hakla bat\u0131l\u0131n ne oldu\u011funa karar veren hakem de\u011fillerdir. \u0130nsanlar\u0131n onaylad\u0131klar\u0131 \u015fey hakk de\u011fildir, insanlar\u0131n do\u011fru sayd\u0131klar\u0131 \u015fey din de\u011fildir. \u0130sl\u00e2m'\u0131n tarih g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc her\u015feyden \u00f6nce \u015fu ilkeye dayan\u0131yor: \u0130nsanlar herhangi bir \u015feyi yapabilirler herhangi bir \u015feyi s\u00f6yleyebilirler ve ya\u015fam tarzlar\u0131n\u0131 herhangi bir \u015feye dayand\u0131rabilirler. E\u011fer s\u00f6zkonusu \"\u015fey\" Allah'\u0131n kitab\u0131na ters d\u00fc\u015f\u00fcyorsa bu durum o \u015feyi \"hakk\"\u0131n yerine ge\u00e7irmez, onu dinin esaslar\u0131ndan biri yapmaz, ona dinin pratik yorumu s\u0131fat\u0131n\u0131 kazand\u0131rmaz; ardarda gelen ku\u015faklar\u0131n onu benimsemi\u015f olmas\u0131, ona hakl\u0131l\u0131k gerek\u00e7esi sa\u011flamaz.Bu ger\u00e7ek \u0130sl\u00e2m'\u0131n temel ilkelerini, onlar\u0131n aras\u0131na insanlar taraf\u0131ndan kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lan yabanc\u0131 unsurlardan ar\u0131nd\u0131rma konusunda son derece \u00f6nemlidir. Mesel\u00e2 \u0130sl\u00e2m tarihinin herhangi bir d\u00f6neminde bir sapma meydana gelmi\u015f ve bu sapma gitgide b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f olsun. \u015eimdi denilebilir mi ki: S\u00f6zkonusu meydana gelmi\u015f sapmalar mademki hayat\u0131n prati\u011fine girmi\u015ftir o halde \u0130sl\u00e2m\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131 dahilindedir! Asla b\u00f6yle bir\u015fey ileri s\u00fcr\u00fclemez. \u0130sl\u00e2m, bu tarih\u00ee uygulamadan hep uzak ve ayr\u0131 kal\u0131r ve meydana gelmi\u015f olan bu sapma, bu yan\u0131lg\u0131 hi\u00e7bir zaman delil ve \u00f6rnek olarak kullan\u0131lamaz. Dahas\u0131, \u0130sl\u00e2mi hayat tarz\u0131n\u0131n kesintiye u\u011frad\u0131\u011f\u0131 yerden itibaren devam ettirmek isteyen kimse bu sapmay\u0131 ortadan kald\u0131rmak, uygulama alan\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131rmak ve y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan ihtilafl\u0131 konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermek \u00fczere indirilen kitaba d\u00f6nmekle g\u00f6revlidir.Ger\u00e7i kitap geldi. Ama ihtiraslar \u015fu ya da bu taraftan insanlar\u0131 yenilgiye u\u011frat\u0131yor; \u00e7e\u015fitli arzular, \u00f6zlemler, korkular ve sap\u0131kl\u0131klar onlar\u0131 bu kitab\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmekten, bu kitab\u0131n i\u00e7erdi\u011fi hakka d\u00f6nmekten uzakla\u015ft\u0131r\u0131yor:\"Ancak kitap verilenler, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 ihtiraslar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden bu kitap hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler.\"Burada s\u00f6z\u00fc edilen \"azg\u0131nl\u0131k\"; k\u0131skan\u00e7l\u0131k, a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fck, tamahk\u00e2rl\u0131k, h\u0131rs ve keyfilik azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 olabilir. \u0130nsanlar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce ve sistemin \u00f6z\u00fcnde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmeye; ayr\u0131l\u0131\u011fa, inat\u00e7\u0131l\u0131\u011fa ve serke\u015fli\u011fe s\u00fcr\u00fckleyen ba\u015f fakt\u00f6r, i\u015ft\u00e9 bu azg\u0131nl\u0131kt\u0131r.Bu bir ger\u00e7ektir. Bu kitab\u0131n \u00f6z\u00fc hakkt\u0131r, belirgindir, tutarl\u0131d\u0131r, parlakt\u0131r, ayd\u0131nl\u0131kt\u0131r, p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131ld\u0131r. E\u011fer onun \u00f6z\u00fc konusunda iki ki\u015fi uyu\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ise mutlaka ikisinden birinde ya da her ikisinde azg\u0131nl\u0131k ve keyfilik hastal\u0131\u011f\u0131 vard\u0131r. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k e\u011fer ortada iman varsa mutlaka bir noktada bulu\u015fma ve uyu\u015fma ger\u00e7ekle\u015fir:\"Bu arada Allah'\u0131n izni ile m\u00fc'minleri, k\u00e2firlerin hakk\u0131nda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti.\"Vicdanlar\u0131ndaki temizlik, ruhlar\u0131ndaki ar\u0131nm\u0131\u015fl\u0131k ve kalplerindeki hakka ula\u015fma arzusu sayesinde y\u00fcce Allah onlar\u0131 ger\u00e7e\u011fe, do\u011fru yola iletti. B\u00f6yle olunca ger\u00e7e\u011fe ula\u015fmak ve do\u011fru yolu bulmak ne kadar kolay oluyor:\"Zaten Allah diledi\u011fi kimseleri do\u011fru yola iletir.\"Bu yol; bu il\u00e2hi kitab\u0131n tan\u0131tt\u0131\u011f\u0131 yol. Bu ya\u015fama sistemi, hakka dayanan, dosdo\u011fru yolu izleyen, arzu ve ihtiraslar\u0131n sald\u0131r\u0131lar\u0131na u\u011framam\u0131\u015f olan, nefsin i\u00e7g\u00fcd\u00fclerinin ve e\u011filimlerinin oyunca\u011f\u0131 olmayan yoldur.Y\u00fcce Allah diledi\u011fi kimseleri, do\u011fru yola iletilmeye yetenekli kimselerden istediklerini bu do\u011fru yola iletir. Bu kimseler \"bar\u0131\u015fa girerler\" ve yine banlar \"\u00fcst\u00fcn olar\u0131lar\"d\u0131r. D\u00fcnyadaki geli\u015fmeleri, y\u00fcce Allah'\u0131n \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcne g\u00f6re de\u011ferlendirmeyenler her ne kadar bunlar\u0131 mutluluktan mahrum kalm\u0131\u015f saysalar ve k\u00e2firlerin m\u00fcminleri alaya ald\u0131klar\u0131 gibi alay etseler de bu b\u00f6yledir.\u015eimdi de m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kalplerinde imana dayal\u0131 eksiksiz ve parlak bir d\u00fc\u015f\u00fcnce olu\u015fturmay\u0131 ama\u00e7layan bu direktifler, gerek kendi aralar\u0131nda gerekse m\u00fc\u015friklerden ve kitap ehlinden olu\u015fmu\u015f d\u00fc\u015fmanlar\u0131 ile ili\u015fkilerinde uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n, \u00e7at\u0131\u015fman\u0131n pratik s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 ya\u015fayan ve bu uyu\u015fmazl\u0131\u011f\u0131n k\u00f6r\u00fckledi\u011fi sava\u015flara, me\u015fakkatlere ve s\u0131k\u0131nt\u0131lara g\u00f6\u011f\u00fcs geren m\u00fcminlere y\u00f6neltiliyor. Onlara bu durumun m\u00fcminleri ar\u0131nd\u0131rmak ve Cennet'e girmeye haz\u0131rlamak, mutlu sona l\u00e2y\u0131k olmak amac\u0131na dayanan geleneksel bir il\u00e2h\u00ee kanun (s\u00fcnnetullah) gere\u011fi oldu\u011fu anlat\u0131l\u0131yor. Bunun i\u00e7in bu inan\u00e7 sisteminin ba\u011fl\u0131lar\u0131 inan\u00e7lar\u0131n\u0131 savunmal\u0131, bu u\u011furda s\u0131k\u0131nt\u0131yla, ac\u0131yla, bask\u0131yla ve \u0131zd\u0131rapla y\u00fczy\u00fcze gelmeli, zafer ile hezimet kutuplar\u0131 aras\u0131nda gidip gelmelidirler. B\u00f6ylece hi\u00e7bir bask\u0131 alt\u0131nda sars\u0131lmaks\u0131z\u0131n, hi\u00e7bir d\u00fc\u015fman g\u00fc\u00e7ten \u00fcrkmeksizin, hi\u00e7bir fitnenin ve mihnetin darbeleri alt\u0131nda hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131na d\u00fc\u015fmeksizin inan\u00e7lar\u0131na ba\u011fl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fckleri takdirde y\u00fcce Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131n\u0131 hakederler. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar o g\u00fcn y\u00fcce Allah'\u0131n dininin g\u00fcvenilir korucular\u0131 olmu\u015flar, uhdelerine verilen emanete sahip \u00e7\u0131km\u0131\u015flar, onu korumaya ve savunmaya l\u00e2y\u0131k olmu\u015flard\u0131r. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra Cenneti de hak etmi\u015flerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ruhlar\u0131 korkudan, a\u015fa\u011f\u0131l\u0131ktan (zilletten), ya\u015fama tutkusundan, d\u00fcnya rah\u00e0tl\u0131\u011f\u0131ndan ve refah\u0131ndan kurtulmu\u015f, s\u0131yr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. O zaman onlar Cennet'e en yak\u0131n noktada ve d\u00fcnyan\u0131n topra\u011f\u0131ndan olan en y\u00fcksek d\u00fczeydedirler:","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutub-bakis-acisiyla-bakara-suresi-213-ayet\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Ana sayfa","item":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"SEYY\u0130D KUTUB BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA BAKARA SURES\u0130 213. AYET"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","name":"Ebrar Medya","description":"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z","publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization","name":"Ebrar Medya","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","contentUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","width":244,"height":90,"caption":"Ebrar Medya"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/","https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6","name":"EBRAR MEDYA","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","caption":"EBRAR MEDYA"},"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5943"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/13"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=5943"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5943\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":5945,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5943\/revisions\/5945"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/5944"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=5943"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=5943"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=5943"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}