B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n

9- Fakat onlar \u015f\u00fcphe i\u00e7inde e\u011flenip duruyorlar.<\/em><\/strong><\/p>\n

10- G\u00f6\u011f\u00fcn g\u00f6zle g\u00f6r\u00fcl\u00fcr bir duman getirece\u011fi g\u00fcn\u00fc g\u00f6zetle.<\/em><\/strong><\/p>\n

11- Duman, insanlar\u0131 b\u00fcr\u00fcyecektir. Bu, ac\u0131 bir azabt\u0131r.<\/em><\/strong><\/p>\n

12- “Rabbimiz, bizden azab\u0131 kald\u0131r, \u00e7\u00fcnk\u00fc biz art\u0131k inan\u0131yoruz”derler.<\/em><\/strong><\/p>\n

13- Art\u0131k onlar nas\u0131l d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp \u00f6\u011f\u00fct alacaklar? \u00d6\u011f\u00fct alma zaman\u0131 ge\u00e7ti. Oysa kendilerine ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klayan bir el\u00e7i gelmi\u015fti.<\/em><\/strong><\/p>\n

14- Ondan y\u00fcz \u00e7evirdiler “Bu, deli g\u00f6r\u00fcn\u00fcm\u00fcnde e\u011fitilmi\u015f biridir” dediler.<\/em><\/strong><\/p>\n

15- Bit sizden azab\u0131 birazc\u0131k kald\u0131raca\u011f\u0131z, fakat siz yine inkara d\u00f6neceksiniz.<\/em><\/strong><\/p>\n

16- O g\u00fcn b\u00fcy\u00fck bir \u015fiddetle \u00e7arpar\u0131z; zira Biz \u00f6\u00e7 al\u0131c\u0131y\u0131z!<\/em><\/strong><\/p>\n

Kur’an-\u0131 Kerim \u015f\u00f6yle diyor: Onlar b\u00f6ylesine \u00f6nemli bir mesele kar\u015f\u0131s\u0131nda e\u011fleniyorlar. Bu de\u011fi\u015fmez ayetlerden ku\u015fku duyuyorlar. \u015eu halde onlar\u0131 o deh\u015fet verici, o zorlu g\u00fcn gelip \u00e7atana kadar kendi hallerine b\u0131rak:<\/p>\n

“G\u00f6\u011f\u00fcn g\u00f6zle g\u00f6r\u00fcl\u00fcr bir duman getirece\u011fi g\u00fcn\u00fc g\u00f6zetle.” “Duman insanlar\u0131 b\u00fcr\u00fcyecektir. Bu ac\u0131 bir azapt\u0131r.”<\/strong><\/p>\n

\u0130lk ku\u015fak m\u00fcsl\u00fcmanlar duman ayetini farkl\u0131 bi\u00e7imlerde yorumlam\u0131\u015flar. Baz\u0131s\u0131na g\u00f6re, bu ayette s\u00f6zkonusu edilen, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc g\u00f6\u011f\u00fc kaplayacak dumand\u0131r. Bu duman\u0131n ortaya \u00e7\u0131k\u0131\u015f\u0131n\u0131 beklemeye ili\u015fkin tehdit de Kur’an’da s\u0131k s\u0131k tekrarlanan t\u00fcrden bir k\u0131yamet tehdididir. \u00c7\u00fcnk\u00fc k\u0131yamet hem onlar\u0131n hem de Peygamber efendimizin g\u00f6zledi\u011fi bir gelecektir. Baz\u0131s\u0131 ise \u015f\u00f6yle demi\u015ftir: Hay\u0131r, s\u00f6ylendi\u011fi gibi duman\u0131n g\u00f6\u011f\u00fc b\u00fcr\u00fcmesi ger\u00e7ekle\u015fmi\u015ftir. Sonra Peygamber efendimizin duas\u0131 sonucu bu azap m\u00fc\u015friklerin \u00fczerinden kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. \u015eimdi bu iki g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn bir \u00f6zetini ve dayanaklar\u0131n\u0131 sunuyoruz. Ard\u0131ndan y\u00fcce Allah’\u0131n yolumuzu ayd\u0131nlatt\u0131\u011f\u0131 oranda bunlar\u0131 de\u011ferlendirip bir sonu\u00e7 \u00e7\u0131karaca\u011f\u0131z ve Allah’\u0131n izniyle bunu do\u011fru kabul edece\u011fiz.<\/p>\n

S\u00fcleyman b. Mihran el-A’me\u015f, Ebu’d-Duha M\u00fcslim b. Subayh’a dayanarak Mesruk’un \u015f\u00f6yle dedi\u011fini anlat\u0131r: “Bir ara Kinde kap\u0131lar\u0131n\u0131n yan\u0131ndaki Kufe mescidine girdi\u011fimizde g\u00f6rd\u00fck ki bir adam arkada\u015flar\u0131na\u00a0“O g\u00fcn g\u00f6k g\u00f6zle g\u00f6r\u00fcl\u00fcr bir duman getirecek…”<\/strong>\u00a0ayetini anlat\u0131yor. \u015e\u00f6yle diyordu adam: Biliyor musunuz bu duman nedir? Bu, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc g\u00f6\u011f\u00fc b\u00fcr\u00fcyecek dumand\u0131r. Bu duman m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n kulaklar\u0131n\u0131 ve g\u00f6zlerini t\u0131kayacak, m\u00fc’minleri de nezleye benzer bir \u015fekilde etkileyecektir… Kalk\u0131p Abdullah ibni Mes’ud’un Allah ondan raz\u0131 olsun yan\u0131na gittik ve adam\u0131n s\u00f6zlerini kendisine anlatt\u0131k. \u0130bni Mes’ud yan\u0131 \u00fczere uzanm\u0131\u015ft\u0131, s\u00f6ylenenleri duyunca deh\u015fet i\u00e7inde kalk\u0131p oturdu ve \u015f\u00f6yle dedi: Allah sizin peygamberinize \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:\u00a0“De ki: `Ben sizden bir \u00fccret istemem. Ve ben zorlay\u0131c\u0131lardan de\u011filim.” (Sad suresi, 86)\u00a0<\/strong>Hi\u00e7 ku\u015fkusuz ki\u015finin bilmedi\u011fi bir konuda “Allah herkesten daha iyi bilir” demesi ilmin gere\u011fidir. \u015eimdi ben size olay\u0131 anlatay\u0131m. Kurey\u015fliler m\u00fcsl\u00fcman olmakta gecikince ve Peygamber efendimize kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131nca, Peygamberimiz de onlar\u0131n t\u0131pk\u0131 Hz. Yusuf d\u00f6nemindeki gibi k\u0131tl\u0131\u011fa u\u011framalar\u0131 i\u00e7in bedduada bulundu. Bunun \u00fczerine bir kurakl\u0131k, bir k\u0131tl\u0131k ba\u015fg\u00f6sterdi, insanlar a\u00e7 kalmaya ba\u015flad\u0131lar. \u00d6yle ki kemik ve le\u015f bile yediler. Ba\u015flar\u0131n\u0131 kald\u0131r\u0131p g\u00f6\u011fe bak\u0131yor, dumandan ba\u015fka bir\u015fey g\u00f6remiyorlard\u0131. -Bu hadisi onlardan bir ba\u015fkas\u0131 da burada \u015fu ifadeyi kullanm\u0131\u015ft\u0131r: Adam ba\u015f\u0131n\u0131 kald\u0131r\u0131p g\u00f6\u011fe bak\u0131yor, ama a\u00e7l\u0131ktan g\u00f6zleri karar\u0131yor ve dumana benzer bir k\u00fctleden ba\u015fka bir\u015fey g\u00f6remiyordu-. Y\u00fcce Allah\u00a0“G\u00f6\u011f\u00fcn g\u00f6zle g\u00f6r\u00fcl\u00fcr bir duman getirece\u011fi g\u00fcn\u00fc g\u00f6zetle. Duman insanlar\u0131 b\u00fcr\u00fcyecektir. Bu, ac\u0131 bir azapt\u0131r”\u00a0<\/strong>buyurdu. Bunun \u00fczerine Peygamber efendimize gidip “Ya Resulallah Mudaro\u011fullar\u0131 i\u00e7in Allah’tan ya\u011fmur iste. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar yok olmak \u00fczeredirler” dediler. Peygamberimiz Allah’tan ya\u011fmur istedi ve ya\u011fmur ya\u011fd\u0131. Y\u00fcce Allah bunun \u00fczerine \u015f\u00f6yle buyurdu:\u00a0“Biz sizden azab\u0131 birazc\u0131k kald\u0131raca\u011f\u0131z, fakat siz yine inkara d\u00f6neceksiniz. ”\u00a0<\/strong>Abdullah ibni Mes’ud \u015f\u00f6yle dedi: K\u0131yamet g\u00fcn\u00fc m\u00fc\u015friklerin azab\u0131 kald\u0131r\u0131lacak m\u0131? Ama onlar tekrar refaha kavu\u015funca eski hallerine d\u00f6nd\u00fcler. Bunun \u00fczerine y\u00fcce Allah \u015fu ayeti indirdi:\u00a0“O g\u00fcn b\u00fcy\u00fck bir \u015fiddetle \u00e7arpar\u0131z, zira biz \u00f6\u00e7 al\u0131c\u0131y\u0131z.”<\/strong>\u00a0S\u00f6zkonusu g\u00fcn, Bedir sava\u015f\u0131d\u0131r. \u0130bn-i Mes’ud derki \u015fu be\u015f olay da ger\u00e7ekle\u015fmi\u015ftir: G\u00f6\u011f\u00fcn g\u00f6zle g\u00f6r\u00fcl\u00fcr bir duman getirmesi, Bizansl\u0131lar\u0131n galip gelmesi, ay\u0131n yar\u0131lmas\u0131, kafirlerin \u015fiddetle \u00e7arp\u0131lmalar\u0131 ve kafirlerin yokedilmeleri… Bu hadis Buhari ve M\u00fcslim’de yeral\u0131r. \u0130mam Ahmed M\u00fcsned’inde yer verir. Tirmizi ve Nesai tefsirlerinde, \u0130bn-i Cerir, \u0130bn-i Ebu Hatem de\u011fi\u015fik kanallardan A’me\u015f’ten aktar\u0131rlar. M\u00fccahid, Ebu Ali’ye, \u0130brahim en-Nehai, Dahhak, Atiyye el-Avfi gibi bir grup ilk ku\u015fak m\u00fcsl\u00fcman alim \u0130bn-i Mes’ud’un bu ayette i\u015faret edilen g\u00f6\u011f\u00fcn duman kaplamas\u0131n\u0131n ge\u00e7ti\u011fine ili\u015fkin yorumuna kat\u0131lm\u0131\u015flar. \u0130bn-i Cerir de bu y\u00f6nde g\u00f6r\u00fc\u015f belirtmi\u015ftir.<\/p>\n

\u00d6tekiler ise \u015f\u00f6yle diyorlar: G\u00f6\u011f\u00fcn duman kaplamas\u0131 hen\u00fcz ya\u015fanmam\u0131\u015ft\u0131r. Bu olay k\u0131yametin \u00f6n belirtilerinden biridir. Nitekim Ebu Serihe Huzeyfe b. Useyd el-Gifar\u00ee -Allah ondan raz\u0131 olsun- \u015f\u00f6yle der: Biz Arafa’da oturmu\u015f k\u0131yametten s\u00f6z ediyorken birden Resulullah \u00e7\u0131kageldi ve \u015f\u00f6yle buyurdu: On \u00f6n belirti ortaya \u00e7\u0131kmad\u0131k\u00e7a k\u0131yamet kopmaz: G\u00fcne\u015fin batt\u0131\u011f\u0131 yerden do\u011fmas\u0131, duman, yerden \u00e7\u0131kan bir hayvan, Ye’cuc ve Me’cuc’un \u00e7\u0131kmas\u0131, Meryemo\u011flu \u0130sa’n\u0131n ortaya \u00e7\u0131k\u0131\u015f\u0131, Deccal, biri do\u011fuda, biri bat\u0131da ve biri de Arap yar\u0131madas\u0131nda olmak \u00fczere \u00fc\u00e7 yer batmas\u0131, bir ate\u015fin Aden i\u00e7lerinden \u00e7\u0131karak insanlar\u0131 \u00f6n\u00fcne katmas\u0131 -veya topluca s\u00fcr\u00fcklemesi- bu ate\u015f insanlarla birlikte geceleyerek, onlar\u0131n \u00f6\u011flen uykusuna dald\u0131klar\u0131 yerde bekleyecektir.” Bu hadise sadece M\u00fcslim yer vermi\u015ftir.<\/p>\n

\u0130bn-i Cerir \u015f\u00f6yle der: Bana Muhammed b. Avf anlatt\u0131, ona da Muhammed b. \u0130smail b. Ayya\u015f babas\u0131n\u0131n \u015f\u00f6yle dedi\u011fini anlatm\u0131\u015f: Bana Damdam b. Zer’e anlatt\u0131, o da \u015eureyh b. Ubeyd’den duymu\u015f, ona da Ebu Malik el E\u015f’ar\u00ee anlatm\u0131\u015f: Resulullah \u015f\u00f6yle buyurdu: Rabbiniz \u00fc\u00e7 \u015feye kar\u015f\u0131 sizi uyard\u0131: M\u00fc’mini nezleye yakalanm\u0131\u015f gibi tutan, kafiri de v\u00fccudundaki her delikten d\u0131\u015far\u0131 ta\u015fana kadar \u015fi\u015firen duman. \u0130kincisi yerden \u00e7\u0131kan hayvan, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fcs\u00fc deccal. Taberan\u00ee bu hadisi ayn\u0131 ifadelerle Ha\u015fim b. Zeyd’den, o da Muhammed b. \u0130smail b. Ayya\u015f’tan rivayet etmi\u015ftir. (\u0130bn-i Kesir, tefsirinde bu hadisi aktaranlar\u0131n sa\u011flam oldu\u011funu s\u00f6yler.)<\/p>\n

Yine \u0130bn-i Cerir \u015f\u00f6yle der: Bana Yakub anlatt\u0131. Ona da \u0130bn-i Aliye anlatm\u0131\u015f, o da \u0130bn-i C\u00fcreyc’den Abdullah b. Ebu Melike’nin \u015f\u00f6yle dedi\u011fini duymu\u015f: Bir g\u00fcn erkenden Abdullah \u0130bn-i Abbas’\u0131n -Allah ondan raz\u0131 olsun- yan\u0131na gittim. Bana \u015f\u00f6yle dedi: Bu gece sabaha kadar uyumad\u0131m. “Ni\u00e7in?” dedim. “Kuyruklu y\u0131ld\u0131z do\u011fdu, dediler, ben de duman\u0131n her taraf\u0131 kaplamas\u0131ndan korktum. Bu y\u00fczden sabaha kadar uyuyamad\u0131m” dedi. \u0130bn-i Ebu Hatem de babas\u0131ndan o da \u0130bn-i \u00d6mer’den, o da S\u00fcfyan’dan, o da Abdullah b. Ebu Yezid’den, o da Abdullah b. Ebu Melike’den, o da \u0130bn-i Abbas’tan rivayet etmi\u015ftir.<\/p>\n

\u0130bn-i Kesir tefsirinde derki: “\u00dcmmetin alimi, Kur’an’\u0131n terc\u00fcman\u0131 \u0130bn-i Abbas’a kadar uzanan bu aktar\u0131c\u0131 s\u0131ralamas\u0131 do\u011frudur. \u0130bn-i Abbas’\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc payla\u015fan sahabe ve onlardan sonraki ku\u015fa\u011fa mensup m\u00fcsl\u00fcman alimlerden de benzeri s\u00f6zler duyulmu\u015ftur. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra sahih ve hasen hadislere yer veren kitaplarda bu konuda merfu hadisler rivayet edilmi\u015ftir. Bunlar da g\u00f6steriyor ki duman ileride ger\u00e7ekle\u015fmesi g\u00f6zetlenen bir \u00f6nbelirtidir. Nitekim Kur’an-\u0131 Kerim’in ifadesi de bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc desteklemektedir:\u00a0“G\u00f6\u011f\u00fcn g\u00f6zle g\u00f6r\u00fcl\u00fcr bir duman getirece\u011fi g\u00fcn\u00fc g\u00f6zetle.”\u00a0<\/strong>Yani bu duman herkesin g\u00f6rebilece\u011fi \u015fekilde a\u00e7\u0131k se\u00e7ik olacakt\u0131r. \u0130bn-i Mes’ud’un yorumuna g\u00f6re de, s\u00f6zkonusu duman a\u00e7l\u0131\u011f\u0131n ve bitkinli\u011fin \u015fiddetinden g\u00f6zlerin g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc bir hayald\u00eer. Y\u00fcce Allah’\u0131n\u00a0“Duman, insanlar\u0131 b\u00fcr\u00fcyecektir”\u00a0<\/strong>s\u00f6z\u00fc de duman\u0131n a\u00e7\u0131k se\u00e7ik olaca\u011f\u0131n\u0131, onlar\u0131 b\u00fcr\u00fcy\u00fcp g\u00f6r\u00fc\u015f alanlar\u0131n\u0131 s\u0131n\u0131rlayaca\u011f\u0131n\u0131, yok edece\u011fini ifade ediyor. \u015eayet bu olay s\u0131rf Mekkeli m\u00fc\u015frikleri ilgilendiren hayali bir durum olsayd\u0131 \u015f\u00f6yle bir ifade kullan\u0131lmazd\u0131:\u00a0“Duman insanlar\u0131 b\u00fcr\u00fcyecektir.”\u00a0<\/strong>Yine y\u00fcce Allah’\u0131n\u00a0“Bu, ac\u0131 bir azapt\u0131r”\u00a0<\/strong>s\u00f6z\u00fc de bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc peki\u015ftiriyor. bu s\u00f6z onlar\u0131 yermek ve a\u015fa\u011f\u0131lamak i\u00e7in s\u00f6ylenmi\u015ftir. T\u0131pk\u0131 \u015fu ayette oldu\u011fu gibi:\u00a0“O g\u00fcn cehennem ate\u015fine \u00e7a\u011fr\u0131l\u0131r ve `buyrun sizin yalanlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z ate\u015f budur’ denir.” (<\/strong>Tur suresi, 13) Belki de bu s\u00f6z\u00fc kendi aralar\u0131nda birbirlerine s\u00f6ylerler. Yine, y\u00fcce Allah buyuruyor ki:\u00a0“Rabbimiz, bizden azab\u0131 kald\u0131r, \u00e7\u00fcnk\u00fc biz art\u0131k inan\u0131yoruz.”\u00a0<\/strong>Kafirler Allah’\u0131n azab\u0131n\u0131 g\u00f6zleriyle g\u00f6rd\u00fcklerinde, onun verdi\u011fi deh\u015fetli cezay\u0131 seyrettiklerinde azab\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131, cezan\u0131n sona ermesini isterler. T\u0131pk\u0131 y\u00fcce Allah’\u0131n \u015fu s\u00f6z\u00fcnde oldu\u011fu gibi:\u00a0“\u0130nsanlar\u0131 azapla y\u00fczy\u00fcze gelecekleri g\u00fcn konusunda uyar. O g\u00fcn zalimler `Ey Rabbimiz, bizimle hesapla\u015fmay\u0131 yak\u0131n bir s\u00fcrenin sonuna ertele de senin \u00e7a\u011fr\u0131na olumlu cevap verip, peygamberlere uyal\u0131m’ derler. Peki vaktiyle s\u00fcrekli ya\u015fayaca\u011f\u0131n\u0131za, hi\u00e7 \u00f6lmeyece\u011finize yemin edenler\u00a0sizler de\u011fil miydiniz?”<\/strong>\u00a0(\u0130brahim suresi, 44)<\/strong><\/p>\n

Y\u00fcce Allah bu surede de \u015f\u00f6yle buyuruyor:\u00a0“Art\u0131k onlar nas\u0131l d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp \u00f6\u011f\u00fct alacaklar? \u00d6\u011f\u00fct alma zaman\u0131 ge\u00e7ti. Oysa kendilerine ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klayan bir el\u00e7i gelmi\u015fti. Ondan y\u00fcz \u00e7evirdiler. `Bu, deli g\u00f6r\u00fcn\u00fcm\u00fcnde e\u011fitilmi\u015f biridir’ dediler.”\u00a0<\/strong>Y\u00fcce Allah diyor ki; onlar nas\u0131l \u00f6\u011f\u00fct alacaklar? Biz daha \u00f6nce onlara bir peygamber g\u00f6ndermi\u015ftik. Bu peygamber onlara ilahi mesaj\u0131 duyurmu\u015f, onlar\u0131 ileride kar\u015f\u0131la\u015facaklar\u0131 korkun\u00e7 azap konusunda uyarm\u0131\u015ft\u0131. Buna ra\u011fmen onlar uyar\u0131lara kulak t\u0131kam\u0131\u015f, peygamberin sundu\u011fu mesaja burun k\u0131v\u0131rm\u0131\u015flard\u0131. Peygamberi onaylamam\u0131\u015f, tersine yalanlam\u0131\u015flard\u0131. “Bu adam e\u011fitilmi\u015f bir delidir” demi\u015flerdi. Bu ta t\u0131pk\u0131 \u015fu ayet gibidir:\u00a0“O g\u00fcn insan d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp \u00f6\u011f\u00fct al\u0131r ama bunun kendisine bir yarar\u0131 olmaz.”<\/strong>\u00a0( Fecr suresi, 23) \u015eu ayet de ayn\u0131 anlama geliyor:\u00a0“Onlar\u0131 korktuklar\u0131 zaman bir g\u00f6rsen; art\u0131k kurtulu\u015f yoktur; cehenneme yak\u0131n bir yerde yakalanm\u0131\u015flard\u0131r. O zaman, `Allah’a inand\u0131k’ derler ama, ahiret gibi uzak bir yerden imana nas\u0131l kolayca ula\u015f\u0131rlar?”\u00a0<\/strong>(Sebe suresi, 51-54.<\/strong>) Y\u00fcce Allah’\u0131n\u00a0“Biz sizden azab\u0131 birazc\u0131k kald\u0131raca\u011f\u0131z. Fakat siz yine inkara d\u00f6neceksiniz.”\u00a0<\/strong>s\u00f6z\u00fc \u015fu iki anlama da gelebilir. Birincisi \u015f\u00f6yledir: Y\u00fcce Allah diyor ki; E\u011fer \u00fczerinizdeki azab\u0131 kald\u0131rsak, sizi d\u00fcnyaya geri g\u00f6ndersek tekrar eskiden oldu\u011fu gibi kafirli\u011fe d\u00f6nersiniz, Allah’\u0131n peygamberlerini yalanlars\u0131n\u0131z. T\u0131pk\u0131 y\u00fcce Allah’\u0131n \u015fu s\u00f6z\u00fcnde oldu\u011fu gibi:\u00a0“E\u011fer biz onlara ac\u0131sak da ba\u015flar\u0131ndaki s\u0131k\u0131nt\u0131y\u0131 gidersek yine azg\u0131nl\u0131klar\u0131 i\u00e7inde debelenmeye \u0131srar ederler.”<\/strong>\u00a0(M\u00fc’minun suresi, 75) Y\u00fcce Allah’\u0131n \u015fu s\u00f6z\u00fc de ayn\u0131 anlama geliyor:\u00a0“E\u011fer d\u00fcnyaya geri g\u00f6nderilseler yine sak\u0131nd\u0131r\u0131ld\u0131klar\u0131 yola d\u00f6nerler. Onlar ger\u00e7ekten yalanc\u0131d\u0131rlar.” (En’am suresi, 28)\u00a0<\/strong>\u0130kinci anlam\u0131 ise \u015fudur: Biz u\u011frayaca\u011f\u0131n\u0131z azab\u0131 sebeplerinin gecikmesinden sonra bir s\u00fcre ertelesek, size ula\u015fmas\u0131n\u0131 bir vakit bekletsek, siz yine de eski azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131, sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 s\u00fcrd\u00fcr\u00fcrs\u00fcn\u00fcz. Dolay\u0131s\u0131yle azab\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131, bir s\u00fcre geciktirilmesi, mutlaka onlar\u0131n azap i\u00e7inde olmalar\u0131n\u0131 gerektirmez. T\u0131pk\u0131 y\u00fcce Allah’\u0131n \u015fu s\u00f6z\u00fcnde oldu\u011fu gibi:\u00a0“Yaln\u0131z Yunus’un soyda\u015flar\u0131 hari\u00e7, onlar iman edince d\u00fcnya hayat\u0131nda burun buruna geldikleri peri\u015fan \u00e8dici azab\u0131 ba\u015flar\u0131ndan kald\u0131rd\u0131k ve kendilerine belirli bir s\u00fcre daha ya\u015fama f\u0131rsat\u0131 tan\u0131d\u0131k.”<\/strong>\u00a0(Yunus suresi, 98) Yani Yunus’un soyda\u015flar\u0131 azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131lmad\u0131lar, onlara ula\u015fmad\u0131 azap. Onlar\u0131n azaba u\u011frat\u0131lmalar\u0131n\u0131 gerektiren sebepler ask\u0131ya al\u0131nd\u0131. Katade diyor ki: Siz tekrar Allah’\u0131n azab\u0131na d\u00f6nd\u00fcr\u00fcleceksiniz denmek isteniyor.\u00a0“O g\u00fcn b\u00fcy\u00fck bir \u015fiddetle \u00e7arpar\u0131z; zira biz \u00f6\u00e7 al\u0131c\u0131y\u0131z”\u00a0<\/strong>ayetini \u0130bn-i Mes’ud Bedir sava\u015f\u0131 olarak yorumlam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130bn-i Mes’ud’u destekleyen bir grup ta ayn\u0131 do\u011frultuda g\u00f6r\u00fc\u015f belirtmi\u015ftir. Biraz \u00f6nce de de\u011finildi\u011fi gibi duman konusunda da bu grup onu desteklemi\u015ftir. Yine \u0130bn-i Abbas’tan Avfi ve Ubey b. Ka’b kanal\u0131yle gelen rivayet ihtimal d\u0131\u015f\u0131 de\u011fildir. Burada s\u00f6zkonusu olan g\u00fcn\u00fcn k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc oldu\u011fu a\u00e7\u0131kt\u0131r. Ger\u00e7i Bedir sava\u015f\u0131 da kafirlerin \u015fiddetle \u00e7arp\u0131ld\u0131klar\u0131 bir g\u00fcnd\u00fcr. \u0130bn-i Cerir\u00a0<\/strong>der ki: Bana Yakup anlatt\u0131. O da bir grupla birlikte \u0130bn-i Aliye’den duymu\u015f, o da Halid b. Heza’n\u0131n \u0130krime’nin \u015f\u00f6yle dedi\u011fini duymu\u015f: \u0130bn-i Abbas ve \u0130bn-i Mes’ud b\u00fcy\u00fck \u00e7arpman\u0131n Bedir g\u00fcn\u00fc oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcncesindedirler. Ben de diyorum ki, bu k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcd\u00fcr. Ona kadar uzanan aktar\u0131c\u0131lar zinciri do\u011frudur. Hasan el-Basri ve \u0130krime bu iki rivayetin en sahihi do\u011frultusunda g\u00f6r\u00fc\u015f belirtmi\u015flerdir. En do\u011frusunu Allah bilir. \u0130bn-i Kesir’in s\u00f6zleri burada sona erdi.<\/p>\n

Biz, ayette s\u00f6z\u00fc edilen duman\u0131n k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc g\u00f6r\u00fclece\u011fine ili\u015fkin \u0130bn-i Abbas’\u0131n tefsirini ve \u0130bn-i Kesir’in yorumunu tercih ediyoruz. Buna g\u00f6re duman, benzeri durumlarda Kur’an-\u0131 Kerim’de s\u0131k s\u0131k rastlanan bir tehdittir. Anlam\u0131 ise \u015fudur: Onlar senin sundu\u011fun mesaj\u0131n do\u011frulu\u011fundan ku\u015fku duyuyorlar ve e\u011fleniyorlar. \u015eu halde b\u0131rak onlar\u0131 ve o korkun\u00e7 g\u00fcn\u00fc bekle. O g\u00fcn g\u00f6kte b\u00fct\u00fcn insanlar\u0131 b\u00fcr\u00fcyen a\u00e7\u0131k se\u00e7ik bir duman belirecektir. Bu duman ac\u0131 bir azap olarak nitelendiriliyor. Onlar\u0131n azaptan burun buruna gelirken yard\u0131m istekleri de \u015f\u00f6yle tasvir ediliyor:\u00a0“Rabbimiz! Bizden azab\u0131 kald\u0131r, \u00e7\u00fcnk\u00fc biz art\u0131k inan\u0131yoruz.”\u00a0<\/strong>Y\u00fcce Allah vaktin ge\u00e7ti\u011fini vurgulayarak istedikleri yard\u0131m\u0131n ger\u00e7ekle\u015fmesinin m\u00fcmk\u00fcn olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirtiyor:\u00a0“Onlar nasd d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp \u00f6\u011f\u00fct alacaklar? \u00d6\u011f\u00fct alma zaman\u0131 ge\u00e7ti. Oysa kendilerine ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klayan bir el\u00e7i gelmi\u015fti. Ondan y\u00fcz \u00e7evirdiler. `Bu, deli g\u00f6r\u00fcn\u00fcm\u00fcnde e\u011fitilmi\u015f biridir’ dediler.”<\/strong><\/p>\n

Onu o yabanc\u0131 \u00e7ocuk e\u011fitiyor ve (iddialar\u0131na g\u00f6re) o bir delidir… Azab\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 istedikleri ama olumlu cevap alamad\u0131klar\u0131 bu sahnenin g\u00f6lgesinde onlara \u015f\u00f6yle deniyor: \u00d6n\u00fcn\u00fczde bir f\u0131rsat var ve hen\u00fcz vakit ge\u00e7mi\u015f de\u011fildir. Sahnede g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcm\u00fcz bu azab\u0131n size ula\u015fmas\u0131 bir s\u00fcre i\u00e7in ask\u0131ya al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r ve siz \u015fu anda d\u00fcnyadas\u0131n\u0131z. Yani, \u015fimdilik \u00fczerinizden azap kald\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6yleyse, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc s\u00f6z verip de olumlu kar\u015f\u0131l\u0131k alamad\u0131\u011f\u0131n\u0131z zaman-ki gibi Allah’\u0131n peygamberine, O’nun sundu\u011fu dine inan\u0131n. Su anda sa\u011fl\u0131\u011f\u0131n\u0131z yerindedir. Ama bu durum sonsuza kadar s\u00fcrmeyecektir.\u00a0<\/strong>\u00c7\u00fcnk\u00fc birg\u00fcn bize d\u00f6neceksiniz:\u00a0“O g\u00fcn b\u00fcy\u00fck bir \u015fiddetle \u00e7arpar\u0131z.”<\/strong>\u00a0O g\u00fcn her taraf\u0131, Kur’an’daki tasvirini seyretti\u011finiz bir duman kaplayacakt\u0131r.\u00a0“Zira biz \u00f6\u00e7 al\u0131c\u0131y\u0131z.”\u00a0<\/strong>Allah’\u0131n ayetlerini alaya al\u0131p e\u011flenmenizden, Allah’\u0131n peygamberine “e\u011fitilmi\u015f bir deli” diyerek iftira atman\u0131zdan \u00f6\u00e7 alaca\u011f\u0131z. Oysa sizin su\u00e7lad\u0131\u011f\u0131n\u0131z peygamber, do\u011fru s\u00f6zl\u00fc ve g\u00fcvenilir bir el\u00e7idir…<\/p>\n

Bize g\u00f6re bu ayetleri bu \u015fekilde tefsir etmek daha do\u011frudur. Ama burada neyi kastetti\u011fini en iyi Allah bilir.<\/p>\n

Bundan sonra surenin ak\u0131\u015f\u0131 onlarla birlikte Hz. Musa’n\u0131n k\u0131ssas\u0131 ile bir ba\u015fka gezintiye \u00e7\u0131k\u0131yor. K\u0131ssan\u0131n bir \u00f6zeti sunuluyor ve olaylar \u015fu yery\u00fcz\u00fcnde ger\u00e7ekle\u015fen b\u00fcy\u00fck \u00e7arpma sahnesiyle son buluyor. G\u00f6\u011f\u00fc a\u00e7\u0131k se\u00e7ik bir duman\u0131n kaplayaca\u011f\u0131 g\u00fcn ger\u00e7ekle\u015fen b\u00fcy\u00fck \u00e7arpmay\u0131 g\u00f6sterdikten sonra Firavun hanedan\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131na gelenleri dikkatlere sunuyor:<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 9- Fakat onlar \u015f\u00fcphe i\u00e7inde e\u011flenip duruyorlar. 10- G\u00f6\u011f\u00fcn g\u00f6zle g\u00f6r\u00fcl\u00fcr bir duman getirece\u011fi g\u00fcn\u00fc g\u00f6zetle. 11- Duman, insanlar\u0131 b\u00fcr\u00fcyecektir. Bu, ac\u0131 bir azabt\u0131r. 12- “Rabbimiz, […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":34066,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n