B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n

61- <\/strong>O zaman siz, \u015f\u00f6yle demi\u015ftiniz: “Ey Musa, bir \u00e7e\u015fit yeme\u011fe daya\u00adnamayaca\u011f\u0131z. Rabbine dua et de bize, yerin bitirdi\u011fi sebze, h\u0131yar, sar\u0131msak, mercimek ve so\u011fandan versin.” Musa da: “\u0130yi olan\u0131 daha basit bir \u015fey\u00adle mi de\u011fi\u015ftirmek istiyorsunuz? O halde bir \u015fehre inin. \u015e\u00fcphesiz orada is\u00adtedi\u011finiz vard\u0131r.” demi\u015fti. Onlara, zillet ve yoksulluk damgas\u0131 vurulmu\u015f\u00adtur. Allah’\u0131n gazab\u0131na u\u011fram\u0131\u015flard\u0131r. Bu onlar\u0131n, Allah’\u0131n ayetlerini ink\u00e2r etmeleri ve haks\u0131z eyer Peygamberleri \u00f6ld\u00fcrmelerindendir. Bu, isyan etme\u00adlerinden ve haddi a\u015fmalar\u0131ndan ileri gelmektedir.<\/p>\n

Ey \u0130srailo\u011fullar\u0131, Peygamberiniz Musa\u2019ya: “Nefsimizi bir \u00e7e\u015fit yeme\u011fe mahkum etmeye art\u0131k dayanam\u0131yoruz.” dedi\u011finizi hat\u0131rlay\u0131n. Diyordunuz ki: “Rabbinden iste de bize, yerin bitirdi\u011fi sebze, h\u0131yar, sar\u0131msak, mercimek, so\u011fan ve benzeri \u015feyler versin.” Musa da size dedi ki: “De\u011fer ve k\u0131ymet y\u00f6n\u00fcnden da\u00adha hay\u0131rl\u0131 olan \u015feyi daha d\u00fc\u015f\u00fck ve basit bir \u015feyle mi de\u011fi\u015ftirmek istiyorsunuz? \u015e\u00fcphe yok ki kim, kudret helvas\u0131 ve b\u0131ld\u0131rc\u0131n etini, bu\u011fday, h\u0131yar, so\u011fan ve sar\u0131msakla de\u011fi\u015ftirirse o kimse, daha y\u00fcksek de\u011ferde olan bir \u015feyi daha d\u00fc\u015f\u00fck de\u00ad\u011ferli ile de\u011fi\u015ftirmi\u015f olur. \u00d6yleyse bir \u015fehre inin. \u015e\u00fcphesiz orada istedi\u011finiz var\u00add\u0131r. “Yahudilere a\u015fa\u011f\u0131l\u0131k ve sefillik hak olmu\u015ftur. Onlar, Allah’\u0131n gazap ve \u00f6fke\u00adsini y\u00fcklenmi\u015flerdir. Bu zillet, a\u015fa\u011f\u0131l\u0131k ve gazap, onlar\u0131n, Allah’\u0131n birli\u011fini g\u00f6s\u00adteren delilleri ink\u00e2r etmeleri ve yaratt\u0131klar\u0131n\u0131n, do\u011fru yolu bulmalar\u0131 i\u00e7in g\u00f6n\u00adderdi\u011fi Peygamberleri, Allah’\u0131n izni ve r\u0131zas\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131 halde \u00d6ld\u00fcrmeleri y\u00fcz\u00fcn\u00addendir. Yine bu ceza, Allah’a isyan etmeleri ve koydu\u011fu hudutlar\u0131 a\u015fmalar\u0131n-d and\u0131r.<\/p>\n

G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi \u00e2yet-i kerime, israilo\u011fullar\u0131n\u0131n, Allah’\u0131n \u00e2yetlerini ink\u00e2r etmeleri ve Peygamberlerini d\u00fc\u015fmanl\u0131kla, haks\u0131z yere \u00f6ld\u00fcrmeleri sebebiyle Al\u00adlah’\u0131n, onlar\u0131n \u015fereflerini zilletle, nimetlerini yoklukla, r\u0131zas\u0131n\u0131 da gazab\u0131yla de\u011fi\u015ftirdi\u011fini haber vermektedir.<\/p>\n

Ayet-i kerimenin: “O halde \u015fehre inin. \u015e\u00fcphesiz ki orada istedi\u011finiz vard\u0131r.” b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde bir k\u0131saltma s\u00f6z konusudur. \u0130fadenin tam \u015fekli ise \u015f\u00f6yle\u00addir: “Musa rabbine dua etti. Biz de onun duas\u0131n\u0131 kabul ettik ve onlara dedik ki: “O halde \u015fehirlerden herhangi birisine gidin. Zira siz \u015fu anda \u00e7\u00f6ldesiniz. \u0130stedi\u00ad\u011finiz \u015feyler ise \u00e7\u00f6lde bulunmaz. Onlar ancak k\u00f6ylerde ve \u015fehirlerde bulunur. \u015eehirlerden birine gitti\u011finizde sizin i\u00e7in istedi\u011finiz h\u0131yar, sar\u0131msak gibi besin maddeleri oralarda vard\u0131r.”<\/p>\n

Baz\u0131 m\u00fcfessirlerin g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne g\u00f6re, \u0130srailo\u011fullar\u0131n\u0131n: “Bir \u00e7e\u015fit yeme\u011fe da\u00adyanam\u0131yoruz.” dedikleri yemek, kudret helvas\u0131 ve b\u0131ld\u0131rc\u0131n etiydi. Vehb b. M\u00fc-nebbih’in g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne g\u00f6re ise bu yemek, et ile g\u00fczel bir ekmek idi.<\/p>\n

Taberi diyor ki: “Tah\u0131l, sebze, mercimek, so\u011fan, yer bitkilerinden, insan\u00adlar\u0131n bildi\u011fi \u015feylerdir. Fakat \u00e2yette “Fum” olarak ge\u00e7en kelime, \u0130bn-i Abbas, At\u00e2, Katade, Hasan-\u0131 Basri, S\u00fcddi ve Ebu Malik’e g\u00f6re bu\u011fday veya bu\u011fday unundan yap\u0131lm\u0131\u015f ekmek, M\u00fccahid ve Rebi’nin g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne g\u00f6re ise \u201cSar\u0131msak\u201dt\u0131r. \u0130bn-i Mes’udun da \u00e2yetteki kelimesini, “Sar\u0131msak” m\u00e2n\u00e2s\u0131na gelen \u015feklinde okudu\u011fu rivayet edilmektedir. Taberi, so\u011fanla yak\u0131nl\u0131\u00ad\u011f\u0131 sebebiyle bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc tercih etmi\u015ftir.<\/p>\n

\u015e\u00fcphesiz ki, kudret helvas\u0131 ve b\u0131ld\u0131rc\u0131n etini, tah\u0131l, h\u0131yar, mercimek, so\u00ad\u011fan ve sar\u0131msak gibi \u015feylerle de\u011fi\u015ftiren kimse, de\u011ferli yiyecekleri b\u0131rak\u0131p basit \u015feyleri alm\u0131\u015f olur.<\/p>\n

Ayette zikredilen ve “Bir \u015fehir” diye terc\u00fcme edilen kelimesi Katade, S\u00fcddi, M\u00fccahid ve \u0130bn-i Zeyd1 taraf\u0131ndan “\u015eehirlerden bir \u015fehir” diye izah edilmi\u015f Rebi’ b. Enes taraf\u0131ndan ise “M\u0131s\u0131r \u015fehri” \u015feklinde izah edilmi\u015ftir. Birinci g\u00f6r\u00fc\u015fte olanlar, g\u00f6r\u00fc\u015flerinin do\u011fru oldu\u011funa dair \u00f6zetle \u015funlar\u0131 zikret\u00admi\u015flerdir.” Allah Te\u00e2l\u00e2, \u0130srailo\u011fullann\u0131 M\u0131s\u0131rdan \u00e7\u0131kard\u0131ktan sonra \u015eam toprak\u00adlar\u0131n\u0131 onlara mesken k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Onlar\u0131n, \u015eam’a gitmeden \u00f6nce tih \u00e7\u00f6l\u00fcnde k\u0131rk y\u0131l d\u00f6n\u00fcp dola\u015fmalar\u0131 ise, Kud\u00fcs ve \u00e7evresindeki kutsal topraklarda bulunan zorba kavimlerle \u00e7arp\u0131\u015fmalar\u0131na dair olan Allah’\u0131n emrine uymamalar\u0131ndand\u0131r. Bu y\u00fczden \u00e7\u00f6lde k\u0131rk y\u0131l d\u00f6n\u00fcp dola\u015fm\u0131\u015flar, Uz. Musa’n\u0131n orada vefat\u0131ndan so\u00adnar Y\u00fb\u015f\u00e2 b. N\u00fbn, kutsal topraklardaki zorbalara kar\u015f\u0131 sava\u015f\u0131p zafer elde etmi\u015f ve b\u00f6ylece \u0130srailo\u011fullar\u0131, \u015eam topraklar\u0131n\u0131n bir b\u00f6l\u00fcm\u00fc olan Filistin\u2019e yerle\u015fmi\u015fler\u00addir. Allah Te\u00e2l\u00e2, kitab\u0131nda, \u0130srailo\u011fullar\u0131n\u0131n, mukaddes topraklara yerle\u015fmelerini farz k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 beyan etmi\u015f, onlar\u0131n, tekrar M\u0131s\u0131ra d\u00f6nmelerine dair bir beyanda bulunmam\u0131\u015ft\u0131r. Onlar\u0131n M\u0131s\u0131ra d\u00f6nd\u00fcklerini ifade etti\u011fi zannedilen \u00e2yet-i keri\u00admeler, onlar\u0131n, \u015eam topraklar\u0131na yerle\u015ftiklerine i\u015faret etmektedir. \u00c2yetlerde \u015f\u00f6yle buyurulmaktad\u0131r: “(Musa kavmine \u015f\u00f6yle dedi) Ey kavmim, Allah’\u0131n si\u00adze takdir etti\u011fi mukaddes yere girin. Geriye d\u00f6nmeyin, yoksa h\u00fcsrana u\u011f\u00adrars\u0131n\u0131z.” “Onlar da: “Ey Musa, orada zorba bir kavim vard\u0131r. Onlar oradan \u00e7\u0131kmad\u0131k\u00e7a biz oraya asla giremeyiz. E\u011fer oradan \u00e7\u0131karlarsa, \u015f\u00fcphesiz biz de gi\u00adreriz.” Dediler. Kavmi ona: “Ey Musa, onlar orada olduk\u00e7a biz ebediyen oraya girmeyiz. Sen ve rabbin, gidin ve sava\u015f\u0131n. Biz burada oturaca\u011f\u0131z.<\/p>\n

\u00c2yette zikredilen kelimesinden maksad\u0131n “M\u0131s\u0131r \u015fehri” oldu\u011fu\u00adnu s\u00f6yleyenlerin delili ise \u015fu \u00e2yetlerdir: “Onlar (Firavun ve kavmi) geride ni\u00adce bah\u00e7eler, akan p\u0131narlar, \u00e7e\u015fitli bitkiler, g\u00fczel konaklar ve zevk ve sefa \u00eele i\u00e7inde ya\u015fad\u0131klar\u0131 nimetler b\u0131rakt\u0131lar.” “B\u00f6ylece biz onlara verdi\u011fimiz nimetleri ba\u015fka bir kavme miras b\u0131rakt\u0131k.<\/p>\n

“Nihayet biz, Firavun ve kavmini, bah\u00e7elerden, akarsulardan, hazi\u00adnelerden ve \u015ferefli makamlardan \u00e7\u0131kard\u0131k.” “\u0130\u015fte b\u00f6yle yapt\u0131k. Onlara \u0130srailo\u011fullar\u0131n\u0131n miras\u00e7\u0131 k\u0131ld\u0131k.<\/p>\n

Taberi diyor ki: “Bu iki g\u00f6r\u00fc\u015ften hangisinin daha do\u011fru oldu\u011funu g\u00f6ste\u00adren bir \u00e2yet olmad\u0131\u011f\u0131 gibi Resulullah’tan da bu hususta kesin bir rivayet yoktur. Bu nedenle \u00e2yetin izah\u0131nda \u015f\u00f6yle denmektedir: “Allah Te\u00e2l\u00e2, Hz. Musa\u2019ya, kav\u00admini al\u0131p istedikleri bu mahsullerin yeti\u015fti\u011fi bir beldeye g\u00f6t\u00fcrmesini emretmi\u015f\u00adtir. Bu belde \u015eam’da olabilir M\u0131s\u0131r da.”<\/p>\n

\u00c2yet-i kerimede, Yahudilere zillet damgas\u0131 vuruldu\u011fu zikredilmektedir. Bu zilletten maksat, Katade ve Hasan-1 Basriye g\u00f6re \u015fu \u00e2yet-i kerimelerde tasvir edilen zelil bir \u015fekilde cizye vermeleridir. “Kitap ehlinden, Allah’a ve \u00e2hiret g\u00fcn\u00fcne iman etmeyenler, Allah’\u0131n ve Peygamberinin haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 haram saymayanlar ve hak din olan \u0130slam\u2019\u0131 din edinmeyenlerle, boyun e\u011fip kendi elleriyle cizye verinceye kadar sava\u015f\u0131n.<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 61- O zaman siz, \u015f\u00f6yle demi\u015ftiniz: “Ey Musa, bir \u00e7e\u015fit yeme\u011fe daya\u00adnamayaca\u011f\u0131z. Rabbine dua et de bize, yerin bitirdi\u011fi sebze, h\u0131yar, sar\u0131msak, mercimek ve so\u011fandan versin.” […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":33804,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n