B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n

29-<\/strong> Yery\u00fcz\u00fcnde ne varsa hepsini sizin i\u00e7in yaratan o’dur. Sora g\u00f6\u011fe y\u00f6nelip onlar\u0131 yedi g\u00f6k olarak d\u00fczenleyen de O’dur. O, her\u015feyi \u00e7ok iyi bi\u00adlendir.<\/p>\n

Kendinden bir l\u00fctuf ve ikram olarak, yery\u00fcz\u00fcndeki b\u00fct\u00fcn g\u0131da maddele\u00adrini ve di\u011fer e\u015fyay\u0131 sizin i\u00e7in yaratan Allah’t\u0131r. Sonra g\u00f6\u011fe y\u00f6nelip oralar\u0131 yedi g\u00f6k \u015feklinde d\u00fczenleyen de o’dur. Allah, onlar\u0131 kudretiyle tanzim etti ve yedi g\u00f6k olarak yaratt\u0131. Allah, i\u015flerinizi, haillerinizi, gizledi\u011finiz ve a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131n\u0131z her\u015feyi eksiksiz ilmiyle bilendir.<\/p>\n

Allah teala, bu \u00e2yet-i kerimesinde f\u00e2s\u0131klara ve onlar\u0131n dostlar\u0131 olan Ya\u00adhudi hahamlar\u0131na ve atalar\u0131na l\u00fctfetti\u011fi daha sonra da Allal\u0131a isyan etmeleri se\u00adbebiyle kendilerinden ald\u0131\u011f\u0131 nimetlerini zikretmektedir. B\u00f6ylece onlar\u0131, ge\u00e7mi\u015f\u00adteki atalar\u0131m u\u011fratt\u0131\u011f\u0131 gibi azaba u\u011frataca\u011f\u0131 tehdidiyle uyarmakta, derhal tevbe ederek kendisine y\u00f6nelmelerini ve ancak bu \u015fekilde kurtulabileceklerini beyan etmektedir.<\/p>\n

Evet, Allah teala bu \u00e2yet-i kerimede yery\u00fcz\u00fcnde mevcut olan her \u015feyin insano\u011flu i\u00e7in yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 zikretmi\u015ftir. Ger\u00e7ek \u015fudur ki, yery\u00fcz\u00fcnde bulunan\u00a0 her \u015fey hem dini bak\u0131mdan hem de d\u00fcnyevi y\u00f6den insano\u011flunun faydas\u0131nad\u0131r. Dini y\u00f6nden, yery\u00fcz\u00fcnde bulunan b\u00fct\u00fcn varl\u0131klar Allah’\u0131n birli\u011fini g\u00f6steren bi\u00adrer delildirler. Bunlar, kul’un, tevhid inanc\u0131n\u0131 kabullenmesini sa\u011flarlar. D\u00fcnye\u00advi y\u00f6nden ise, yery\u00fcz\u00fcnde bulunan varl\u0131klar, insan\u0131n ya\u015famas\u0131n\u0131, rabbine itaat etmesini ve emirlerini yerine getirmesini sa\u011flarlar. Bu bak\u0131mdan, yery\u00fcz\u00fcnde ne varsa din ve d\u00fcnya y\u00f6n\u00fcnden, insan\u0131n faydas\u0131 i\u00e7in yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u00c2yet-i kerimede “Sonra g\u00f6\u011fe y\u00f6neldi” \u015feklinde terc\u00fcme edilen ifadesi zikredilmektedir. Taberi bu ifadenin, m\u00fcfessirler taraf\u0131n\u00addan \u015fu \u015fekillerde izah edildi\u011fini s\u00f6ylemi\u015ftir.<\/p>\n

Bir k\u0131sm\u0131 alimlere g\u00f6re c\u00fcmlesinin m\u00e2n\u00e2s\u0131 “G\u00f6\u011fe do\u011fru y\u00f6neldi.” demektir. Di\u011fer bir k\u0131s\u0131m \u00e2limlere g\u00f6re ise bu c\u00fcmlenin m\u00e2n\u00e2s\u0131 “Allah teala zat\u0131yla de\u011fil, yapaca\u011f\u0131 i\u015flerle g\u00f6\u011fe y\u00f6neldi.” demektir. Ba\u015fka bir k\u0131s\u0131m \u00e2limlere g\u00f6re de bu c\u00fcmlenin m\u00e2n\u00e2s\u0131 “Daha \u00f6nceki i\u015fleri bitirip g\u00f6\u011f\u00fc ya\u00adratmaya giri\u015fti.” demektir. Di\u011fer bir k\u0131s\u0131m \u00e2limlere g\u00f6re ise “Allah, g\u00f6\u011fe \u00e7\u0131kt\u0131.” demektir. Yine ba\u015fka bir k\u0131s\u0131m \u00e2limlere g\u00f6re “Allah’\u0131n, yery\u00fcz\u00fc i\u00e7in bir sema halinde k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 duman, g\u00f6\u011fe y\u00fckseldi..” demektir.<\/p>\n

Taberi, Arap dilinde kelimesinin \u015fu m\u00e2nalara geldi\u011fini zikret\u00admi\u015ftir. “Erke\u011fin gen\u00e7lik ve g\u00fcc\u00fc sona erdi” “Ki\u015finin zor olan i\u015fleri d\u00fczeldi.” “Ki\u015fi bir \u015feyi yapmak \u00fczere ona y\u00f6neldi.” “Bir \u015feyi elde etti ve ku\u015fatt\u0131.” “Y\u00fck\u00adseldi, yukar\u0131ya \u00e7\u0131kt\u0131.” Taberi \u00e2yet-i kerimedeki kelimesinin “Y\u00fcksel\u00adme ve yukar\u0131ya \u00e7\u0131kma” anlam\u0131nda izah edilmesinin daha evla oldu\u011funu, \u00e2yet-i kerimenin m\u00e2n\u00e2s\u0131n\u0131n, “Allah teala g\u00f6klere y\u00fckselerek onlar\u0131 yedi g\u00f6k olarak ya\u00adratt\u0131 ve kudretiyle onlar\u0131 d\u00fczene koydu.” demek oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015ftir.<\/p>\n

Taberi diyor ki: “\u00c2yette zikredilen kelimesini, “Y\u00fckselme” m\u00e2n\u00e2s\u0131na yorumlamaktan ka\u00e7\u0131nanlar buna gerek\u00e7e olarak Allah’a “y\u00fckselme” s\u0131fat\u0131n\u0131 isnat etmemeyi g\u00f6stermi\u015flerdir. B\u00f6yle yorumlad\u0131klar\u0131 takdirde. Allah\u0131n, daha \u00f6nce g\u00f6\u011f\u00fcn alt\u0131ndayken daha sonra g\u00f6\u011f\u00fcn \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylemi\u015f ola\u00adcaklar\u0131n\u0131, bunun ise Allah’a yak\u0131\u015fmayaca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylemi\u015flerdir. Fakat onlar, kelimesini “Daha sonra g\u00f6\u011fe y\u00f6neldi” \u015feklinde izah ederlerken “Ka\u00e7\u0131nmak istedikleri \u015feye d\u00fc\u015fm\u00fc\u015flerdir. Allah daha \u00f6nce g\u00f6\u011fe s\u0131rt m\u0131 \u00e7evirmi\u015fti de \u015fimdi y\u00f6nelmi\u015f oldu? sorusuna muhatap olmu\u015flard\u0131r. \u015eayet onlar derlerse ki “Burada\u00adki y\u00f6nelmeden maksat, bir\u015fey yapmak i\u00e7in y\u00f6nelmek” de\u011fil “Sevk ve idareye y\u00f6nelme”dir. Onlara denilir ki: “Y\u00fckselme ve \u00e7\u0131kmada bir yerden \u00e7\u0131k\u0131p di\u011fer yere y\u00fckselme m\u00e2n\u00e2s\u0131na de\u011fil “M\u00fclk\u00fc ve egemenli\u011fi ile y\u00fckselme ve \u00e7\u0131kma” demektir. Taberi bu hususta zikredilecek her s\u00f6z\u00fc zikredip fasit oldu\u011funu ispat\u00adlaman\u0131n m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011funu, ancak bu kadar a\u00e7\u0131klama yapmas\u0131n\u0131n di\u011fer itirazlar i\u00e7in de yeterli olaca\u011f\u0131n\u0131 ve bu konuyu daha fazla uzatmak istemedi\u011fini zik\u00adretmi\u015ftir.<\/p>\n

Taberi diyor ki: “Allah teala’n\u0131n g\u00f6\u011fe y\u00fckselmesi, onlar\u0131 duman halinde yaratmas\u0131ndan sonra ve yedi kat g\u00f6k haline getirmesinden \u00f6ncedir. Nitekim bu hususta ba\u015fka bir \u00e2yette \u015f\u00f6yle bu vurulmaktad\u0131r. “Sonra Allah’\u0131n iradesi duman halinde bulunan semaya y\u00f6neldi. Semaya ve yere” isteyerek veya istemeyerek gelin” dedi. Onlar da “\u0130steyerek geldik.” dediler<\/p>\n

\u00c2yet-i kerimede “D\u00fczenledi” diye terc\u00fcme edilen ifadesi zik\u00adredilmektedir. kelimesinin as\u0131l m\u00e2n\u00e2s\u0131 “Haz\u0131rlama” “yaratma” “D\u00fcze\u00adne koyma” ve “D\u00fczeltme” dir, “G\u00f6k” kelimesi “Cins” ismi oldu\u011fundan dolay\u0131 bazen tekil, bazen de \u00e7o\u011ful olarak kullan\u0131lmaktad\u0131r zamiri kelimesinin sonunda bulunmakta ve buradaki “G\u00f6k” kelimesinin “\u00c7o\u011ful” anla\u00adm\u0131nda kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6stermektedir.<\/p>\n

Muhammed b. \u0130shak, yerin ve g\u00f6klerin yarat\u0131lma safhalar\u0131 hakk\u0131nda \u015fun\u00adlar\u0131 s\u00f6ylemi\u015ftir: “Allah teala \u00f6nce ayd\u0131nl\u0131\u011f\u0131 ve karanl\u0131\u011f\u0131 yaratm\u0131\u015ft\u0131r. Sonra on\u00adlar\u0131 birbirlerinden ay\u0131rm\u0131\u015f, karanl\u0131\u011f\u0131, her \u015feyi b\u00fcr\u00fcyen karanl\u0131k bir gece, ayd\u0131n\u00adl\u0131\u011f\u0131 da her \u015feyi ayd\u0131nlatan ayd\u0131nl\u0131k bir g\u00fcnd\u00fcz yapm\u0131\u015ft\u0131r. Sonra yedi kat g\u00f6\u011f\u00fc, dumandan var etmi\u015ftir. Allah daha iyi bilir ya, zannederiz ki bu duman, sudan y\u00fckselmi\u015ftir. B\u00f6ylece g\u00f6kler m\u00fcstakil bir hale gelmi\u015fler fakat Allah onlar\u0131 he\u00adn\u00fcz muhkem bir hale getirmemi\u015fti. D\u00fcnya semas\u0131nda, karanl\u0131k geceyi ve ayd\u0131n\u00adl\u0131k g\u00fcnd\u00fcz\u00fc var etti. Hen\u00fcz, g\u00fcne\u015f, ay ve y\u0131ld\u0131zlar yokken g\u00f6kte gece ve g\u00fcnd\u00fcz vard\u0131. Sonra Allah, yery\u00fcz\u00fcn\u00fc d\u00fczene koydu. Onu da\u011flarla sa\u011flamla\u015ft\u0131rd\u0131. Ora\u00adda \u00e7e\u015fitli g\u0131da ve r\u0131z\u0131klar\u0131 yaratt\u0131 ve yery\u00fcz\u00fcne diledi\u011fi yarat\u0131klar\u0131n\u0131 yayd\u0131. B\u00f6y\u00adlece yery\u00fcz\u00fcn\u00fc ve onun \u00fczerinde bulunan r\u0131z\u0131k ve g\u0131dalar\u0131 d\u00f6rt g\u00fcnde yaratm\u0131\u015f . i oldu. Sonra duman halinde bulunan g\u00f6\u011fe y\u00f6neldi. Onu sa\u011flamla\u015ft\u0131rd\u0131. D\u00fcnya semas\u0131nda g\u00fcne\u015fi, ay’i ve y\u0131ld\u0131zlar\u0131 yaratt\u0131. Her g\u00f6\u011fe de emrini vahyetti. Onlar\u0131 da iki g\u00fcnde yaratt\u0131. B\u00f6ylece\u00a0 g\u00f6kleri ve yeri alt\u0131 g\u00fcnde yaratm\u0131\u015f oldu. Daha sonra, g\u00f6klerin \u00fczerine y\u00fckselerek g\u00f6klere ve yere “Sizin i\u00e7in diledi\u011fim \u015feyle\u00adre, isteyerek veya istemeyerek gelin.” dedi. Onlar tla “\u0130steyerek geldik” de\u00addiler,<\/p>\n

Abdullah b. Mes’ud, Abdullah b. Abbas ve bir k\u0131s\u0131m sahabiler \u00f6zetle \u015fun\u00adlar\u0131 s\u00f6ylemi\u015f, k\u00e2inat\u0131n yarat\u0131lmas\u0131 safhalar\u0131n\u0131 \u015f\u00f6yle zikretmi\u015flerdir: “Allah’\u0131n ar\u00ad\u015f\u0131 suyun \u00fczerinde bulunmakta kli. Suyu yaratmadan \u00f6nce, yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 beyan edi\u00adlenlerden ba\u015fka bir\u015fey yaratmam\u0131\u015ft\u0131. Yarat\u0131klar\u0131 var etmeyi dileyince sudan du\u00adman (buhar) \u00e7\u0131kartt\u0131. Buhar suyun \u00fczerine y\u00fckseldi. Allah ona “Y\u00fckselen” an\u00adlam\u0131na gelen “Sema” ismini verdi. Sonra suyu kuruttu. Onu bir tek k\u00fctle haline getirdi. Sonra onu par\u00e7alad\u0131. Onu, pazar ve pazartesi g\u00fcnlerinde yedi yer haline getirdi. Yery\u00fcz\u00fc sars\u0131ld\u0131. Bunun \u00fczerine da\u011flar\u0131 var ederek sars\u0131nt\u0131y\u0131 durdur\u00addu. Yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn da\u011flar\u0131n\u0131 ve orada ya\u015fayacak olanlar\u0131n r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131, sal\u0131 ve \u00c7ar\u00ad\u015famba olmak \u00fczere iki g\u00fcnde yaratt\u0131. B\u00f6ylece yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn yarat\u0131lmas\u0131 d\u00f6rt g\u00fcn\u00adde tamamlanm\u0131\u015f oldu. Sonra duman halinde bulunan g\u00f6\u011fe y\u00f6neldi. Bu duman, suyun buharla\u015fmas\u0131ndan meydana gelmi\u015fti. Allah onu bir tek sema yapm\u0131\u015ft\u0131. Sonra onu yayarak Per\u015fembe ve Cuma g\u00fcnlerinde yedi g\u00f6k haline getirdi. “Bir-l e\u015ftirme” anlam\u0131na gelen Cuma g\u00fcn\u00fcne bu ismin verilmesi: O g\u00fcnde g\u00f6klerle yerin yarat\u0131lmas\u0131n\u0131n birle\u015ftirilmesinden ve dumanlanmas\u0131ndand\u0131r. Allah, her g\u00f6\u011fe emrini vahyetti. Yani her g\u00f6kte Melekler ve di\u011fer yarat\u0131ktan var etti. Son\u00adra yery\u00fcz\u00fc semas\u0131n\u0131 y\u0131ld\u0131zlarla s\u00fcsledi. Y\u0131ld\u0131zlar\u0131 hem bir s\u00fcs arac\u0131 hem de g\u00f6k\u00ady\u00fcz\u00fcn\u00fc \u015feytanlardan koruyucular olarak var elti. Allah, diledi\u011fi \u015feyleri yaratt\u0131k\u00adtan sonra, ar\u015f\u0131na y\u00fckseldi.<\/p>\n

Bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc zikreden sahabiler \u015fu \u00e2yetleri okumu\u015flard\u0131r: “Allah, yery\u00fcz\u00fc sizi sarsmas\u0131n diye oraya sahif da\u011flar yerle\u015ftirdi. Orada \u0131rmaklar ve iste\u00addi\u011finiz yere \u015fa\u015f\u0131rmadan gidebilmeni\/, i\u00e7in yollar yaratt\u0131.\u00a0( “ey Muhammed onlara de ki: “Siz, yeri iki g\u00fcnde yaratan\u0131 ink\u00e2r edip ona e\u015fler mi ko\u00ad\u015fuyorsunuz? \u0130\u015fte o, \u00e2lemlerin rabbi olan Allaht\u0131r.” “O, yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn \u00fczeri\u00adne sabit da\u011flar yerle\u015ftirdi ve oraya bereket verdi. Orada ya\u015fayanlar\u0131n r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131 takdir etti. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 tam d\u00f6rt g\u00fcnde yaratt\u0131. Bu, soranlar i\u00e7in bir a\u00e7\u0131klamad\u0131r” “Sonra Allah\u0131n iradesi, duman halinde bulunan ese-maya y\u00f6neldi. Semaya ve yere” \u0130steyerek veya istemeyerek gelin” dedi. Onlar da “\u0130steyerek geldik” dediler.”G\u00f6kleri ve yeri all\u0131 g\u00fcnde yara\u00adtan, sonra “Ar\u015f”a h\u00fckmeden O’dur, O, yere gireni ve \u00e7\u0131kan\u0131, g\u00f6kten \u0130neni ve g\u00f6\u011fe \u00e7\u0131kan\u0131 bilir. Nerede olursan\u0131z olun, o sizinle beraberdir. Allah, yap\u00adt\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131 \u00e7ok iyi g\u00f6rendir. “K\u00e2firler, g\u00f6kler ve yer birbirine biti\u015fik\u00adken onlar\u0131 ay\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 ve her canl\u0131y\u0131 sudan yaratt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 bilmezler mi? h\u00e2l\u00e2 iman etmiyorlar m\u0131?<\/p>\n

“Yery\u00fcz\u00fcnde ne varsa hepsini sizin i\u00e7in yaratan o’dur…” \u00e2yetinin so\u00adnunda “O, her\u015feyi \u00e7ok iyi bilendir.” Duyurulmaktad\u0131r. Bunun m\u00e2n\u00e2s\u0131 “Ey m\u00fcnaf\u0131klar ve ey ehl-i kitaptan, ink\u00e2ra d\u00fc\u015fen k\u00e2firler, dillerinizle s\u00f6yledi\u00ad\u011finize kalben inanmaman\u0131z g\u00f6kleri, yeri ve orada bulunanlar\u0131 yaratan Al\u00adlah’a gizli de\u011fildir. Bilakis o, sizin de d\u0131\u015f\u0131n\u0131zda olanlar\u0131n da her halini \u00e7ok iyi bilendir.<\/p>\n

“Seman\u0131n yedi g\u00f6k d\u00fczenlenmesi” ifadesini m\u00fcfessirler \u00e7e\u015fitli \u015fekillerde izah etmi\u015flerdir:<\/p>\n

G\u00fcn\u00fcm\u00fcz Astronomi biliminin verilerine g\u00f6re, k\u00e2inat\u0131n geni\u015fli\u011fi, “Eksi sonsuz, art\u0131 sonsuz” olarak ifade edilmektedir. Dolay\u0131s\u0131yla bu \u00e2leme bir hudut \u00e7izilememektedir. Durum b\u00f6yle olunca insano\u011flu aczini itiraf etmekte ve cenab-\u0131 hakk\u0131n var etti\u011fi k\u00e2inat nizam\u0131n\u0131n boyutlar\u0131 hakk\u0131nda bir \u015fey soy ley em emekte\u00addir. \u0130\u015fte b\u00f6yle umumi bir acz halinin ya\u015fand\u0131\u011f\u0131 bir mevzuda s\u00f6ylenecek \u015feyler de o nisbette az oluyor ve kesinlik ifade etmiyor. Bu durum muvacehesinde m\u00fcfessirlerin s\u00f6ylediklerini \u00e7ok k\u0131sa olarak \u015f\u00f6ylece arzedelim:<\/p>\n

“D\u00fcnyan\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda bulunan b\u00fct\u00fcn y\u0131ld\u0131zlar\u0131n s\u00fcsledi\u011fi maddi \u00e2lemin hep\u00adsi bir semad\u0131r, bir g\u00f6kt\u00fcr. Bunun \u00f6tesinde daha alt\u0131 sema vard\u0131r. Fakat bunlar\u0131n keyfiyetini \u015fimdilik bilememekleyiz. Allah, her \u015feyin en iyisini bilendir.”<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 29- Yery\u00fcz\u00fcnde ne varsa hepsini sizin i\u00e7in yaratan o’dur. Sora g\u00f6\u011fe y\u00f6nelip onlar\u0131 yedi g\u00f6k olarak d\u00fczenleyen de O’dur. O, her\u015feyi \u00e7ok iyi bi\u00adlendir. Kendinden bir […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":33050,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n