B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n

5- Bu, Allah’\u0131n size indirdi\u011fi emridir. Kim Allah’tan korkup-sak\u0131n\u0131rsa, Allah, onun k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerini \u00f6rter ve onun ecrini b\u00fcy\u00fct\u00fcr.(15)<\/strong>
\n6- (Bo\u015fand\u0131\u011f\u0131n\u0131z) Kad\u0131nlar\u0131, g\u00fcc\u00fcn\u00fcz oran\u0131nda oturmakta oldu\u011funuz yerin bir yan\u0131nda oturtun, onlar\u0131 ‘darl\u0131k ve s\u0131k\u0131nt\u0131ya d\u00fc\u015f\u00fcrmek amac\u0131yla’ kendilerine zarar vermeyin.(16) E\u011fer onlar hamile iseler, y\u00fcklerini b\u0131rak\u0131ncaya (do\u011fumlar\u0131n\u0131 yap\u0131ncaya) kadar onlara nafaka verin. (17) \u015eayet sizler i\u00e7in (\u00e7ocu\u011fu) emzirirlerse, onlara \u00fccretlerini \u00f6deyin. (Durum ve ili\u015fkilerinizi) Kendi aran\u0131zda maruf (g\u00fczellikle ve \u0130sl\u00e2m’a uygun bir tarz) \u00fczere g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcp-konu\u015fun.(18) E\u011fer g\u00fc\u00e7l\u00fck i\u00e7ine girerseniz, bu durumda ‘(\u00e7ocu\u011fu) onun (babas\u0131) i\u00e7in bir ba\u015fkas\u0131 emzirebilir.(19)<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

15. Bu, umumi ve insan hayat\u0131nda s\u00fcrekli ge\u00e7erlili\u011fi olan bir tavsiye gibi anla\u015f\u0131l\u0131yorsa da, siyak-sibaktan M\u00fcsl\u00fcmanlara \u015f\u00f6yle bir uyar\u0131 yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 belli olmaktad\u0131r: “Yukar\u0131da zikredilen emirler ne kadar a\u011f\u0131r geliyorsa da, yine de Allah’tan korkarak bu emirlere uyun ki Allah sizler i\u00e7in bir kolayl\u0131k yarats\u0131n. O sizin g\u00fcnahlar\u0131n\u0131z\u0131 affeder ve size bu davran\u0131\u015f\u0131n\u0131zdan dolay\u0131 m\u00fckafaat verir.” Hay\u0131zdan kesilmi\u015f kad\u0131nlar\u0131n iddetinin 3 ay oldu\u011fu apa\u00e7\u0131kt\u0131r. Hay\u0131zdan kesilmemi\u015f kad\u0131n\u0131n iddeti 3 hay\u0131z olaca\u011f\u0131ndan, onun iddeti onlardan daha az, ama hamile kad\u0131n\u0131n iddeti hepsinden fazlad\u0131r. T\u00fcm iddet s\u00fcresince nafaka ve bar\u0131nma m\u00fckellefiyeti erke\u011fe ait bulundu\u011fundan, bo\u015fad\u0131\u011f\u0131 bir kad\u0131n\u0131n y\u00fck\u00fcn\u00fc ta\u015f\u0131mak, ona a\u011f\u0131r gelebilir zira, ondan ayr\u0131lmaya karar vermi\u015ftir.
\nAncak o Allah’tan korkarak bu y\u00fck\u00fc ta\u015f\u0131r ve Allah’\u0131n emirlerine uyarsa, Allah da ona l\u00fctfundan ba\u011f\u0131\u015flar ve onun y\u00fck\u00fcn\u00fc hafifletir. Ayr\u0131ca bu d\u00fcnyada katland\u0131\u011f\u0131 zahmetin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 olarak, ona \u00f6b\u00fcr d\u00fcnyada \u00e7ok b\u00fcy\u00fck m\u00fckafatlar verir.<\/p>\n

16. \u0130sl\u00e2m Hukuk\u00e7ular\u0131, Ric’\u00ee veya Bain talakla bo\u015fanan kad\u0131n\u0131n bar\u0131nmas\u0131n\u0131n ve nafakas\u0131n\u0131n kocaya ait oldu\u011fu hususunda ittifak halindedir. Ayr\u0131ca Ric’i veya Bain Talakla da olsa, bo\u015fanan hamile kad\u0131n\u0131n bar\u0131nma ve nafakas\u0131n\u0131n da kocaya ait oldu\u011fu hususunda g\u00f6r\u00fc\u015f birli\u011fine var\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak Talak-\u0131 Bain ile bo\u015fanan kad\u0131n\u0131n bar\u0131nma ve nafaka hakk\u0131n\u0131n her ikisine mi veya sadece nafaka hakk\u0131na m\u0131, ya da hi\u00e7 birine mi sahip olup-olmad\u0131\u011f\u0131 konusunda ihtilaf vard\u0131r.
\nBirinci gruba g\u00f6re, kad\u0131n hem bar\u0131nma hem nafaka hakk\u0131na sahiptir. Hz. \u00d6mer, \u0130bn Mesud, Ali bin H\u00fcseyin (Zeynel Abidin) , Kad\u0131 \u015eureyh, \u0130brahim en-Nehai, Hanefiler, S\u00fcfyan Sevri ve Hasan bin Salih bu g\u00f6r\u00fc\u015ftedir. Darekutni’nin Cabir bin Abdullah’tan, “Rasulullah, kad\u0131n \u00fc\u00e7 talakla da bo\u015fanm\u0131\u015f olsa, nafaka ve bar\u0131nma onun hakk\u0131d\u0131r, buyurdu” \u015feklinde rivayet etti\u011fi hadiste bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc teyid etmektedir. Yine bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc teyid eden bir ba\u015fka hadis daha vard\u0131r. Hz. \u00d6mer, Fatma bintu Kays’\u0131n rivayet etti\u011fi bir hadisi “Biz bir kad\u0131n\u0131n s\u00f6z\u00fc \u00fczerine Allah’\u0131n Kitab\u0131’n\u0131 ve O’nun Peygamberinin s\u00fcnnetini terkedemeyiz” diyerek reddetmi\u015ftir. Bundan Hz. \u00d6mer’in s\u00f6z\u00fcn\u00fcn bo\u015fanm\u0131\u015f hamile olmayan bir kad\u0131n hakk\u0131nda da ge\u00e7erli olmamas\u0131 i\u00e7in bir neden yoktur.
\n\u0130kinci gruba g\u00f6re, Bain Talakla bo\u015fanan kad\u0131na bar\u0131nma hakk\u0131 vard\u0131r ama nafaka hakk\u0131 yoktur. Said \u0130bn M\u00fcseyyeb, S\u00fcleyman bir Yesar, Ata, \u015eabi, Evzai, Leys, Ebu Ubeyde, \u0130mam \u015eafii ve \u0130mam Malik bu g\u00f6r\u00fc\u015ftedir. Ancak ileride de beyan edece\u011fimiz gibi, Mu\u011fniu’l-Muhta\u00e7’ta \u0130mam \u015eafii’den ba\u015fka bir g\u00f6r\u00fc\u015f daha nakledilmektedir.
\n\u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc gruba g\u00f6re, Bain Talakla bo\u015fanan kad\u0131n\u0131n ne bar\u0131nma ne de nafaka hakk\u0131 vard\u0131r. Hasan Basri, Hammad, \u0130bn Ebi Leyla, Amr bin Dinar, Tavus, \u0130shak bin Rahaveyh, Ebu Sevr, (\u0130bn Cerir’in rivayet etti\u011fine g\u00f6re \u0130bn Abbas) Ahmed \u0130bn Hanbel ve \u0130mamiye mezhebi bu g\u00f6r\u00fc\u015ftedir. Mu\u011fniu’l-Muhta\u00e7’ta \u0130mam \u015eafii’nin bu g\u00f6r\u00fc\u015fte oldu\u011funu bildiren bir rivayet vard\u0131r. “Bo\u015fanan kad\u0131n\u0131n iddeti i\u00e7inde -hamile olsa da olmasa da- bar\u0131nma ve nafaka onun vacip olan hakk\u0131d\u0131r. Ancak Bain Talakla bo\u015fanm\u0131\u015f bir kad\u0131n i\u00e7in vacip de\u011fildir. (…) Ve Talak-\u0131 Bain ile bo\u015fanan hamile olmayan bir kad\u0131n\u0131n nafaka, ve giyim hakk\u0131 yoktur.” Bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn delili, Kur’an’\u0131n, “Bilmez misin, belki Allah bundan sonra yeni bir yol ortaya \u00e7\u0131kar\u0131r,” ayetidir.
\nOnlar bu ayetten, bu imkan\u0131n ancak Ric’\u00ee Talak verilmesi halinde s\u00f6zkonusu olaca\u011f\u0131 anlam\u0131n\u0131 \u00e7\u0131kar\u0131yorlar. Di\u011fer bir delilleri, bir\u00e7ok hadis kitab\u0131nda, bir\u00e7ok sa\u011flam senetlerle rivayet edilen Fatma bintu Kays hadisidir.
\nFatma bintu Kays el-Fahriyye ilk hicret eden kad\u0131nlardand\u0131. \u00c7ok zeki bir kad\u0131n olarak bilinirdi. Hz. \u00d6mer’in \u015fehadetinden sonra isti\u015fare i\u00e7in onun evinde toplan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Bu kad\u0131n sahabi, \u00f6nce Ebu Amr bin Hafs bin el-Mugayyiretu’l-Mahzumi ile evliydi. Kocas\u0131 onu 3 talakla bo\u015fad\u0131ktan sonra Rasulullah kendisini Usame bin Zeyd ile evlendirdi. Bu olay \u015f\u00f6yle vuku bulmu\u015ftur: Kocas\u0131 Ebu Amr \u00f6nce ona iki talak vermi\u015f fakat bu esnada Hz. Ali ile Yemen’e giderek, 3. talak\u0131 oradan g\u00f6ndermi\u015ftir. Baz\u0131 rivayetlere g\u00f6re, Ebu Amr “Onu evinizde bar\u0131nd\u0131r\u0131n ve nafakas\u0131n\u0131 verin” diye haber g\u00f6ndermi\u015ftir. Baz\u0131 rivayetlere g\u00f6re de, Fatma bintu Kays’\u0131n kendisi bu haklar\u0131n\u0131 talep etmi\u015ftir. Herhaluk\u00e2rda da kocas\u0131n\u0131n akrabalar\u0131 onun haklar\u0131n\u0131 vermeyi reddetmi\u015flerdir. Bunun \u00fczerine mesele Hz. Peygamber’e (s.a) intikal etmi\u015f ve O da, onun nafaka ve bar\u0131nma hakk\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131na karar vermi\u015ftir. Bir rivayete g\u00f6re Hz. Peygamber, “Kad\u0131n\u0131n nafaka ve bar\u0131nma hakk\u0131, kocas\u0131n\u0131n d\u00f6nme hakk\u0131 yoksa, nafaka ve bar\u0131nma hakk\u0131 yoktur.” (M\u00fcsned-i Ahmed) Taberani ve Nesei de ayn\u0131 laf\u0131zlar ile rivayet etmi\u015flerdir. Onlar\u0131n rivayet etti\u011fi hadisin son lafz\u0131 \u015f\u00f6yledir: “Talak-\u0131 Bain’den sonra kad\u0131n eski kocas\u0131na hulle olmaks\u0131z\u0131n helal de\u011fildir. Bu y\u00fczden nafaka ve bar\u0131nma onlara vacip de\u011fildir.” Bunu s\u00f6yledikten sonra Hz. Peygamber (s.a) ona \u00dcmm\u00fc \u015eerik’in evinde iddetini tamamlamas\u0131n\u0131 emretmi\u015f ama daha sonra \u00dcmm\u00fc Mektum’un evinde kalmas\u0131n\u0131 s\u00f6ylemi\u015ftir.
\nBu hadisi kabul etmeyenlerin delilleri \u015funlard\u0131r.
\na) Hz. Peygamber (s.a) ona kocas\u0131n\u0131n akrabalar\u0131n\u0131n evinden ayr\u0131lmas\u0131n\u0131, dili keskin oldu\u011fu i\u00e7in emretmi\u015ftir. Kocas\u0131n\u0131n akrabalar\u0131 onun bu uyumsuz mizac\u0131 dolay\u0131s\u0131yla, art\u0131k b\u0131km\u0131\u015flard\u0131. Said bin M\u00fcseyyeb, “Bu kad\u0131n bu hadisi rivayet etmekle milleti fitneye d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr. Asl\u0131nda dili \u00e7ok keskin oldu\u011fu i\u00e7in Ummu Mektum’un evinde bar\u0131nd\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.” demektedir. (Ebu Davud) \u0130kinci bir rivayete g\u00f6re, Said bin M\u00fcseyyeb’in “O, kocas\u0131n\u0131n akrabalar\u0131na dil uzatt\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in, ba\u015fka bir eve g\u00f6nderilmi\u015ftir” dedi\u011fi nakledilmektedir. (El-Cessas) S\u00fcleyman bir Yesar’a g\u00f6re, “Onu, huysuzlu\u011fu nedeniyle evden \u00e7\u0131karm\u0131\u015flard\u0131r.” (Ebu Davud)
\nb) Hz. \u00d6mer onun nakletti\u011fi rivayeti reddetti\u011finde bir\u00e7ok sahabe hayatta oldu\u011fundan, bu meseleyi ara\u015ft\u0131rmak o d\u00f6nemde m\u00fcmk\u00fcnd\u00fc. \u0130brahim en-Nehai: Hz. \u00d6mer’in kendisine Fat\u0131ma bintu Kays’\u0131n rivayeti ula\u015ft\u0131\u011f\u0131nda, “Biz Allah’\u0131n Kitab\u0131’n\u0131n\u0131n ayetini ve Rasulullah’\u0131n s\u00fcnnetini bir kad\u0131n\u0131n hat\u0131r\u0131 i\u00e7in terkedemeyiz.
\nBu onun vehmidir. Ben Rasulullah’tan Bain Talakla bo\u015fanm\u0131\u015f kad\u0131n\u0131n nafaka ve bar\u0131nma hakk\u0131na sahip oldu\u011funu i\u015fittim” dedi\u011fini nakleder. Ebu \u0130shak \u015f\u00f6yle anlat\u0131yor: K\u00fbfe’de Esved bin Yezid’in yan\u0131nda bir mescidde oturuyordum. \u015eabi orda Fatma bint Kays’\u0131n hadisini zikredince Esved \u015eabi’ye k\u00fc\u00e7\u00fck bir \u00e7ak\u0131l ta\u015f\u0131 atarak \u015f\u00f6yle dedi: Hz. \u00d6mer kendi d\u00f6neminde Fatma’n\u0131n bu hadisi rivayet etti\u011fini duyunca “Biz Rabbimizin Kitab\u0131n\u0131 ve Rasul\u00fcm\u00fcz\u00fcn s\u00fcnnetini bir kad\u0131n\u0131n s\u00f6z\u00fc dolay\u0131s\u0131yla b\u0131rakmay\u0131z; zira onun do\u011fru hat\u0131rlay\u0131p hat\u0131rlayamad\u0131\u011f\u0131n\u0131 bilemeyiz. Dolay\u0131s\u0131yla nafaka ve bar\u0131nma kad\u0131n\u0131n hakk\u0131d\u0131r, “Onlar\u0131 evlerinizden \u00e7\u0131karmay\u0131n” ayeti mucibince de Allah’\u0131n emridir” demi\u015ftir.” (Bu rivayeti Ebu Davud, Tirmizi ve Nesei nakletmi\u015ftir.)
\nc) Mervan d\u00f6neminde Talak-\u0131 Bain ile bo\u015fanm\u0131\u015f bir kad\u0131n\u0131n meselesi vuku buldu. Hz. Ai\u015fe bu konuda Fatma bintu Kays’\u0131n rivayetine \u015fiddetle kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Kas\u0131m bin Muhammed \u015f\u00f6yle anlat\u0131yor: Hz. Ai\u015fe’ye, “Siz Fatma bintu Kays’\u0131n hadisini biliyor musunuz?” diye sordu\u011funda, bana \u015f\u00f6yle cevap verdi: “Fatma’n\u0131n hadisini zikretmesen daha iyi olur.” (Buhari) Ba\u015fka bir rivayette Hz. Ai\u015fe’nin s\u00f6zleri, “Ne oldu bu Fatma’ya Allah’tan korkmuyor mu?” \u015feklindedir. (Buhari) Yine ba\u015fka bir rivayette Urve bin Z\u00fcbeyr, Hz. Ai\u015fe’nin “Fatma’n\u0131n bu hadisi rivayet etmesinde bir hay\u0131r yoktur” dedi\u011fini nakleder. Urve’nin bir di\u011fer rivayeti \u015f\u00f6yledir: “Hz. Ai\u015fe Fatma’ya \u00e7ok k\u0131zd\u0131 ve “O asl\u0131nda bo\u015f bir evde oturuyordu, orada yaln\u0131zd\u0131. Hz. Peygamber (s.a) onun iyili\u011fi i\u00e7in evini de\u011fi\u015ftirmesini emretmi\u015ftir” dedi.”
\nd) Bu kad\u0131n daha sonralar\u0131 Usame bin Zeyd ile evlenmi\u015ftir. Hz. Usame’nin o\u011flu Muhammed, “Fatma ne zaman bu hadisi zikretse, babam eline ne ge\u00e7irse onun \u00fczerine atard\u0131.” demektedir. (El-Cessas) Buradan anla\u015f\u0131ld\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re, onun rivayet etti\u011fi hadisin, s\u00fcnnete ters d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc bilmemi\u015f olsayd\u0131, Hz. Usame bu derece k\u0131zmazd\u0131.<\/p>\n

17. Ric’\u00ee veya Bain Talakla bo\u015fanan hamile kad\u0131n\u0131n nafaka ve bar\u0131nma sorumlulu\u011funun kocas\u0131n\u0131n \u00fczerine oldu\u011fu konusunda ittifak vard\u0131r. Ancak kocas\u0131 vefat eden hamile kad\u0131n\u0131n, kocas\u0131n\u0131n talak vermeden veya verdikten sonra vefat etmesi durumu tart\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r.
\na) Hz. Ali ve \u0130bn Mes’ud’un g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne g\u00f6re, kad\u0131n\u0131n nafakas\u0131, vefat eden kocas\u0131n\u0131n miras\u0131ndan kar\u015f\u0131lan\u0131r. \u0130bn \u00d6mer, Kad\u0131 \u015eureyh, Ebu Aliye, \u015eabi, \u0130brahim en-Nehai de ayn\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015ftedirler. \u0130bn Abbas’tan nakledilen bir rivayete g\u00f6re, o da bu g\u00f6r\u00fc\u015ftedir. (Alusi, El-Cessas)
\nb) \u0130bn Cerir’in \u0130bn Abbas’tan nakletti\u011fi bir rivayete g\u00f6re, kocas\u0131 miras b\u0131rakan hamile kad\u0131n\u0131n nafakas\u0131, karn\u0131ndaki \u00e7ocu\u011fun hissesinden kar\u015f\u0131lan\u0131r. \u015eayet mevta miras b\u0131rakmam\u0131\u015f ise, onun varisleri kad\u0131n\u0131n masraflar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131larlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah, “Miras\u00e7\u0131n\u0131n da ayn\u0131 \u015feyi yapmas\u0131 gerekir.” (Bakara: 233) buyurmaktad\u0131r.
\nc) Cabir bin Abdullah, \u0130bn Z\u00fcbeyr, Hasan Basri, Said bin M\u00fcseyyeb, Ata bin Ebi Rebah’a g\u00f6re, kad\u0131n\u0131n nafakas\u0131 \u00f6len kocas\u0131n\u0131n mal\u0131ndan verilir. \u0130bn Abbas’tan da bir \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc g\u00f6r\u00fc\u015f bu \u015fekilde rivayet edilmektedir. (El-Cessas) Bu, \u015fu anlama gelmektedir: Kad\u0131n kocas\u0131n\u0131n b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 mirastan kendi pay\u0131na d\u00fc\u015fen nafakas\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lar. Ancak kocas\u0131n\u0131n toplam miras\u0131ndan kad\u0131n\u0131n nafaka hakk\u0131 yoktur. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu takdirde, di\u011fer varisler de onun y\u00fck\u00fcn\u00fc ta\u015f\u0131m\u0131\u015f olurlar.
\nd) \u0130bn Ebi Leyla’ya g\u00f6re, kad\u0131n\u0131n nafakas\u0131, \u00f6len kocas\u0131n\u0131n mal\u0131ndan, t\u0131pk\u0131 borcu gibi \u00f6denmek zorundad\u0131r. (El-Cessas) Yani b\u0131rak\u0131lan t\u00fcm miras \u00fczerinden \u00f6nce borcun \u00f6dendi\u011fi gibi ayn\u0131 \u015fekilde nafaka da \u00f6denir.
\ne) Ebu Hanife, \u0130mam Muhammed, \u0130mam Z\u00fcfer ve Ebu Yusuf’a g\u00f6re, \u00f6l\u00fcn\u00fcn mal\u0131ndan bar\u0131nma ve nafaka hakk\u0131 yoktur. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00f6l\u00fcmden sonra, \u00f6l\u00fcn\u00fcn m\u00fclk\u00fc olmaz. O m\u00fclk \u00f6l\u00fcmden sonra varislerin hakk\u0131d\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla hamile kad\u0131n\u0131n nafakas\u0131 nas\u0131l onlar \u00fczerine vacip olabilir? (Hidaye el-Cessas) Ahmed bin Hanbel de bu g\u00f6r\u00fc\u015ftedir. (El-\u0130nsaf)
\nf) \u0130mam \u015eafii’ye g\u00f6re, hamile kad\u0131na nafaka yoktur, bar\u0131nma hakk\u0131 vard\u0131r. (Mu\u011fniu’l-Muhta\u00e7) Onun delili, Ebu Said el-Hudri’nin k\u0131zkarde\u015fi Furia bintu Malik’in hadisesine dayan\u0131r… Hz. Peygamber (s.a) kocas\u0131 \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcnde ona iddetini kocas\u0131n\u0131n evinde ge\u00e7irmesini s\u00f6ylemi\u015ftir. (Ebu Davud, Tirmizi, Nesei) Ayr\u0131ca Darekutni’den rivayet edilen, “Rasulullah dul hamile kad\u0131na nafaka yoktur, buyurdu” \u015feklindeki hadisi de delil olarak al\u0131r. Ayn\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc \u0130mam Malik te payla\u015fmaktad\u0131r. (Ha\u015fiyetu’d-Dusuki)<\/p>\n

18. Bu ifadeden bir\u00e7ok hususlar tespit edilebilmektedir.
\na) Bir kad\u0131n kendi s\u00fct\u00fcnde yegane tasarruf sahibidir; zira aksi takdirde onun s\u00fct\u00fc kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda \u00fccret almas\u0131ndan nas\u0131l bahsedilebilirdi?
\nb) Kad\u0131n do\u011fum yapmas\u0131yla birlikte eski kocas\u0131n\u0131n nikah\u0131ndan \u00e7\u0131kar ve dolay\u0131s\u0131yla yasal olarak \u00e7ocu\u011funu emzirmekle zorunlu tutulamaz. Ancak \u00e7ocu\u011fun babas\u0131, \u00e7ocu\u011fu ona emzirtmek ister ve o da raz\u0131 olursa, \u00fccret almak kayd\u0131yla emzirir.
\nc) Babas\u0131, \u00e7ocu\u011funu yasal olarak bo\u015fad\u0131\u011f\u0131 kad\u0131na emzirtmek zorunda de\u011fildir.
\nd) \u00c7ocu\u011fun ge\u00e7im masraflar\u0131 (nafakas\u0131) babaya aittir.
\ne) \u00c7ocu\u011fun emzirilmesinde ilk hak sahibi, onun annesidir. Ancak annesi \u00e7ocu\u011funu emzirmeyi kabul etmez ya da onun istedi\u011fi \u00fccreti baba vermeye muktedir olamazsa e\u011fer, \u00e7ocu\u011fu bir ba\u015fka kad\u0131n emzirebilir. Bu esastan bir ba\u015fka kaide daha ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r.
\nf) \u00c7ocu\u011fun annesinin istedi\u011fi \u00fccret ile, ba\u015fka bir kad\u0131n\u0131n istedi\u011fi \u00fccret ayn\u0131ysa, \u00e7ocu\u011fun annesi tercih edilir.
\nBu hususlarda \u0130sl\u00e2m alimlerinin g\u00f6r\u00fc\u015fleri \u015fu \u015fekildedir.
\nDahhak’a g\u00f6re, annesi \u00e7ocu\u011funu emzirmeye herkesten \u00e7ok hak sahibidir. Fakat emzirip-emzirmemek konusunda serbesttir. \u015eayet \u00e7ocuk ba\u015fka bir kad\u0131n\u0131n s\u00fct\u00fcn\u00fc kabul etmez ise, bu takdirde anne zorlanabilir. Benzeri bir g\u00f6r\u00fc\u015f Katade, \u0130brahim en-Nehai ve S\u00fcfyan es-Sevri’den de nakledilmektedir. Yaln\u0131z \u0130brahim en-Nehai’ye g\u00f6re, ba\u015fka biri s\u00fct emzirmeye haz\u0131r olsa dahi, anne bu konuda zorlanabilir.
\nAnne ile baba ayr\u0131ld\u0131klar\u0131nda \u00e7ocuk s\u00fct emiyorsa, anne s\u00fct\u00fcn\u00fc verebilir, ama bu ona farz de\u011fildir. Ba\u015fka bir kad\u0131n bulunamazsa o takdirde s\u00fct vermeye mecbur tutulabilir. Ancak baba, “\u00dccretiyle ba\u015fka bir kad\u0131na emzirtirim” diyor ama anne, tutulan kad\u0131n\u0131n istedi\u011fi \u00fccreti istiyor veya kar\u015f\u0131l\u0131k talep etmiyorsa, elbette \u00f6ncelikle tercih edilmesi gereken annedir. Fakat \u00e7ocu\u011fun annesi daha y\u00fcksek \u00fccret istiyorsa, baba \u00e7ocu\u011funu anneye emzirtmeye mecbur tutulamaz.<\/p>\n

19. Bu ayette anne ve baba a\u00e7\u0131s\u0131ndan adeta cezai bir y\u00f6n vard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00fcsluptan anla\u015f\u0131ld\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re, her ikisine de bo\u015fanma safhas\u0131na kadar gelen \u00f6nceki anla\u015fmazl\u0131klar dolay\u0131s\u0131yla sorun \u00e7\u0131karmamalar\u0131 ve s\u00fct emzirme meselesini aralar\u0131nda g\u00fczellikle ve anlay\u0131\u015fla \u00e7\u00f6z\u00fcme kavu\u015fturmalar\u0131 tenbih edilmektedir. Kad\u0131n, y\u00fcksek \u00fccret talep ederek erke\u011fi zor duruma sokmamas\u0131 konusunda uyar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r; zira \u00e7ocu\u011fun b\u00fcy\u00fcmesi kendisinin elinde de\u011fildir. Bu i\u015fi o yapmazsa, yapan ba\u015fka biri bulunacakt\u0131r. Erkek ise, annenin \u00e7ocu\u011funa olan d\u00fc\u015fk\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc istismar ederek, onu peri\u015fan etmeye \u00e7al\u0131\u015fmamas\u0131 konusunda uyar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r; zira bu salih kimselerin yapaca\u011f\u0131 bir davran\u0131\u015f de\u011fildir. (Hemen hemen ayn\u0131 konu Bakara: 233’te i\u015flenmi\u015ftir.)<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 5- Bu, Allah’\u0131n size indirdi\u011fi emridir. Kim Allah’tan korkup-sak\u0131n\u0131rsa, Allah, onun k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerini \u00f6rter ve onun ecrini b\u00fcy\u00fct\u00fcr.(15) 6- (Bo\u015fand\u0131\u011f\u0131n\u0131z) Kad\u0131nlar\u0131, g\u00fcc\u00fcn\u00fcz oran\u0131nda oturmakta oldu\u011funuz yerin bir […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":28107,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n