B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n

28- Oysa onlar\u0131n bununla ilgili hi\u00e7 bir bilgileri yoktur. Onlar, yaln\u0131zca zanna uymaktad\u0131rlar.(23) Oysa ger\u00e7ekte zan, haktan yana hi\u00e7 bir yarar sa\u011flamaz.<\/strong>
\n29- \u015eu halde sen, bizim zikrimize s\u0131rt \u00e7eviren (24) ve d\u00fcnya hayat\u0131ndan ba\u015fkas\u0131n\u0131 istemeyenden y\u00fcz \u00e7evir.(25)<\/strong>
\n30- \u0130\u015fte (26) onlar\u0131n ilimden yana ula\u015fabildikleri (son s\u0131n\u0131r) budur.(27) Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz, senin Rabbin; kendi yolundan sapan\u0131 en iyi bilen O’dur ve hidayet bulan\u0131 da en iyi bilen O’dur.<\/strong>
\n31- G\u00f6klerde ve yerde olanlar Allah’\u0131nd\u0131r;(28) \u00f6yle ki,(29) k\u00f6t\u00fcl\u00fckte bulunanlar\u0131, yapmakta olduklar\u0131 dolay\u0131s\u0131yla cezaland\u0131r\u0131r, g\u00fczel davran\u0131\u015fta bulunanlar\u0131 da daha g\u00fczeliyle \u00f6d\u00fcllendirir.<\/strong>
\n32- Ki onlar b\u00fcy\u00fck g\u00fcnahlardan,(30) \u00e7irkince utanmazl\u0131klardan(31) ka\u00e7\u0131n\u0131rlar, ufak tefek g\u00fcnahlar bundan m\u00fcstesnad\u0131r.(32) Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Rabb’in, ma\u011ffireti geni\u015f oland\u0131r.(33) O, sizi daha iyi bilendir, hatta sizi topraktan yaratt\u0131\u011f\u0131 ve siz daha annelerinizin kar\u0131nlar\u0131nda cenin halinde bulundu\u011funuz zaman bile. \u00d6yleyse kendinizi temize \u00e7\u0131kar\u0131p durmay\u0131n. O, kimin takva sahibi oldu\u011funu en iyi bilendir.<\/strong>
\n33- \u015eimdi, o y\u00fcz \u00e7evirmekte olan\u0131 g\u00fcrd\u00fcn m\u00fc?<\/strong>
\n34- Az\u0131c\u0131k verdi ve gerisini kaya gibi s\u0131ms\u0131k\u0131 elinde tuttu.(34)<\/strong>
\n35- Gayb\u0131n ilmi onun yan\u0131ndad\u0131r da o mu g\u00f6r\u00fcyor?(35)<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

23. Yani, onlar\u0131n “melekler Allah’\u0131n k\u0131zlar\u0131d\u0131r” \u015feklindeki inan\u00e7lar\u0131 hi\u00e7bir bilgiye dayanmaz. Onlar\u0131nki sadece zand\u0131r. \u0130\u015fte onlar bu zan ve vehim ile hareket ederek, meleklere tapmakta, kurban kesmekte ve onlara yalvar\u0131p yakarmaktad\u0131rlar.<\/p>\n

24. ‘Zikr’ birka\u00e7 anlama gelebilir.
\na) Kur’an okumak,
\nb) Nasihat, \u00f6\u011f\u00fct,
\nc) Allah’\u0131n ad\u0131n\u0131n an\u0131lmas\u0131. Yani onlar, Allah’\u0131n ad\u0131n\u0131n bile an\u0131lmas\u0131n\u0131 istemezler.<\/p>\n

25. Yani, d\u00fcnyan\u0131n zevk ve sefas\u0131ndan ba\u015fka bir\u015fey d\u00fc\u015f\u00fcnmeyen bir adamdan hay\u0131r gelmez. Dolay\u0131s\u0131yla sen bu kimselerle u\u011fra\u015farak vaktini bo\u015funa harcama. B\u00f6ylesine Allah’tan uzak olanlarla u\u011fra\u015faca\u011f\u0131na, Allah’\u0131n zikrini dinlemek isteyenlerle ilgilen.<\/p>\n

26. Bu ara c\u00fcmlesiyle, bir \u00f6nceki ayet a\u00e7\u0131klan\u0131yor.<\/p>\n

27. Yani, bu maddi d\u00fcnyadan ba\u015fka bir\u015fey ile ilgilenmediklerinden onlarla u\u011fra\u015fmaya bile de\u011fmez.<\/p>\n

28. Yani, kimin do\u011fru yolda (hidayet \u00fczere) oldu\u011funu, kimin yanl\u0131\u015f yolda (dal\u00e2lette) oldu\u011funu ancak Allah bilir. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015feyi bilen sadece O’dur. Dolay\u0131s\u0131yla seni dal\u00e2let i\u00e7inde olmakla su\u00e7lamalar\u0131 sonucu de\u011fi\u015ftirmez. \u015eayet kendileri dal\u00e2lette olmakta \u0131srar ederlerse, bu onlar\u0131n bilece\u011fi bir i\u015ftir. Sen onlarla tart\u0131\u015farak vaktini ziyan etme ve tebli\u011f \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcr. Kimin Hak \u00fczerinde, kimin b\u00e2t\u0131l \u00fczerinde oldu\u011funa ancak Allah karar verecektir.<\/p>\n

29. Burada ara c\u00fcmlesiyle yap\u0131lan a\u00e7\u0131klamadan sonra, konu hi\u00e7 kesilmeden devam etmektedir adeta. “Onlar\u0131 kendi haline b\u0131rak\u0131n, Allah onlara yapt\u0131klar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 verecektir.”<\/p>\n

30. \u0130zah i\u00e7in bkz. Nisa an: 53<\/p>\n

31. \u0130zah \u00e7in bkz. En’am an: 130, Nahl an: 89.<\/p>\n

32. “\u0130llallah\u00fcmme”, az miktarda, hafif tesir ve bir \u015feyin yan\u0131nda az bir zaman durmak, anlamlar\u0131na gelir. \u00d6rne\u011fin, “ellememe bi’l-mekan” (o bir mekanda biraz durdu) , “ellememe bi’t-taam’ (o az\u0131c\u0131k yedi) , “bihi lememun” (aklen biraz dengesiz) . Dolay\u0131s\u0131yla bu kelime, ki\u015finin bir fiili yapmamakla birlikte yapacak noktaya kadar gelmesini ifade eder. Ferra, \u015f\u00f6yle bir c\u00fcmleyi bedevilerden duydu\u011funu nakleder: “Darebe ma lememe’l-katlu” (\u00f6yle vurdu ki az kals\u0131n \u00f6lecekti) . Yani, o \u015fah\u0131s bu fiili az kals\u0131n yapacakt\u0131.
\nM\u00fcfessirler bu ifadeyi k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnah olarak anlam\u0131\u015flard\u0131r. Baz\u0131lar\u0131, bir kimsenin b\u00fcy\u00fck g\u00fcnahlar\u0131 i\u015fleyecek noktaya gelmi\u015f olmas\u0131na ra\u011fmen bu c\u00fcr\u00fcm\u00fc i\u015flememi\u015f olmas\u0131 ya da son safhay\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirmemesi \u015feklinde yorumlarlar. Baz\u0131lar\u0131, az bir zaman g\u00fcnah i\u015fleyen kimsenin sonradan g\u00fcnahlar\u0131ndan vazge\u00e7mesi anlam\u0131na geldi\u011fini s\u00f6ylerler. Baz\u0131lar\u0131 ise g\u00fcnah i\u015flemeyi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp yapmak niyetinde olan kimsenin, bu c\u00fcr\u00fcm\u00fc fiilen yapmamas\u0131 \u015feklinde anla\u015f\u0131labilece\u011fi kanatindedirler.
\nBu ifade \u00fczerinde sahabe ve tabiundan baz\u0131 rivayetleri nakletmeyi uygun bulduk.
\nZeyd b. Eslem ve \u0130bn Zeyd, \u0130bn Abbas’\u0131n bu ifadeyi “Ki\u015finin \u0130sl\u00e2m’a girmeden \u00f6nce i\u015fledi\u011fi g\u00fcnahlar” anlam\u0131nda yorumlad\u0131\u011f\u0131n\u0131 naklederler.
\n\u0130bn Abbas’\u0131n yukar\u0131da zikretti\u011fimiz g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ile, “bu ki\u015finin bir fuhu\u015f veya b\u00fcy\u00fck g\u00fcnah i\u015fledikten sonra hemen t\u00f6vbe etmesi (vazge\u00e7mesi) dir.” \u015feklindeki di\u011fer bir g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc, Ebu Hureyre, Abdullah bin Amr bin el-As, M\u00fccahid, Hasan Basri ve Ebu Salih’den de rivayet edilmi\u015ftir.
\n\u0130bn Mes’ud, Mesruk ve \u015ea’bi ile ayr\u0131ca Ebu H\u00fcreyre ve \u0130bn Abbas’dan g\u00fcvenilir senetlerle, bu ifadenin “Bir kimsenin b\u00fcy\u00fck g\u00fcnah i\u015flemeye yakla\u015fmas\u0131, hatta ilk safhay\u0131 ge\u00e7tikten sonra hemen vazge\u00e7mi\u015f olmas\u0131” anlam\u0131na geldi\u011fi rivayet edilir. S\u00f6zgelimi bir \u015fahs\u0131n h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapmak niyetiyle yola \u00e7\u0131k\u0131p sonra vazge\u00e7mesi veya bir kad\u0131na yakla\u015f\u0131p, sonra zina etmekten ka\u00e7\u0131nmas\u0131 gibi.
\nAbdullah b. Z\u00fcbeyr, \u0130krime ve Dahhak, “Bu ifade ile kendisi hakk\u0131nda d\u00fcnyada bir m\u00fceyyide tayin edilmemi\u015f ve ahirette de kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda ceza verilece\u011fi haberi bulunmayan k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnahlar\u0131n kastolundu\u011funu” s\u00f6ylerler.
\nSaid b. M\u00fcseyyeb, bu ifadenin, “fiilen i\u015flenmeyen k\u00f6t\u00fc d\u00fc\u015f\u00fcnceler” anlam\u0131na geldi\u011fini s\u00f6yler.
\nYukar\u0131da, sahabe ve tabiun taraf\u0131ndan yap\u0131lm\u0131\u015f \u00e7e\u015fitli yorumlar\u0131 naklettik. Nitekim uleman\u0131n ve fakihlerin \u00e7o\u011funlu\u011fu da ayn\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015ftedirler. Nisa Suresi’nin 31. ayetinde, g\u00fcnahlar a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ikiye ayr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Kebair (b\u00fcy\u00fck g\u00fcnahlar) , Se\u011fair (k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnahlar) .
\nS\u00f6zkonusu ayet, fuhu\u015f ve b\u00fcy\u00fck g\u00fcnahlardan sak\u0131nanlar\u0131n, k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnahlar\u0131n\u0131n affolunaca\u011f\u0131n\u0131 bildirerek, insanlara \u00fcmit vermektedir. Fakat buna ra\u011fmen baz\u0131 alimler, hi\u00e7 bir g\u00fcnah\u0131n k\u00fc\u00e7\u00fck olamayaca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylemi\u015flerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlara g\u00f6re, Allah indinde masiyet kendi ba\u015f\u0131na b\u00fcy\u00fck bir g\u00fcnah demektir. Ancak \u0130mam Gazzali, “Kebair (b\u00fcy\u00fck g\u00fcnah) ve Se\u011fair (k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnah) aras\u0131nda fark vard\u0131r ve bu ger\u00e7e\u011fi reddetmek m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc dinin ana kaynaklar\u0131nda bu fark a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtilmi\u015ftir.’ demektedir.
\nB\u00fcy\u00fck ve k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnahlar aras\u0131ndaki farka gelince, Kur’an ve S\u00fcnnet’te a\u00e7\u0131k\u00e7a yasaklanan her g\u00fcnah\u0131n, b\u00fcy\u00fck g\u00fcnah oldu\u011fu kesindir. Ayr\u0131ca Allah’\u0131n ve Hz. Peygamber’in (s.a.) had cezas\u0131 verdi\u011fi veya Ahirette kar\u015f\u0131l\u0131k olarak azab haberi bildirdi\u011fi ya da m\u00fccrimin lanetlendi\u011fi her g\u00fcnah, b\u00fcy\u00fck g\u00fcnaht\u0131r. Yine Allah’\u0131n m\u00fccrimler \u00fczerine azab g\u00f6ndermesine neden olan her su\u00e7 b\u00fcy\u00fck g\u00fcnaht\u0131r. Bunlar\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndakiler, k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnahlar grubuna girer. B\u00fcy\u00fck g\u00fcnahlar\u0131 i\u015flemeye niyet etmek ve istek duymak da k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnaht\u0131r. Hatta b\u00fcy\u00fck i\u015flememek kayd\u0131yla, ba\u015flang\u0131\u00e7 safhas\u0131nda olmak dahi k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnaht\u0131r. Ancak, k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnah i\u015fleyen kimse, Allah’a kar\u015f\u0131 b\u00fcy\u00fcklenir, b\u00fcy\u00fck g\u00fcnah i\u015flemekten \u00e7ekinmez ve Allah’\u0131n yasalar\u0131n\u0131 dikkate almad\u0131\u011f\u0131 gibi, bu yasalar\u0131 hafife al\u0131rsa o takdirde s\u00f6zkonusu afdan yararlanamaz.<\/p>\n

33. Allah’\u0131n k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnahlar\u0131 affetmesinin nedeni, onlar\u0131n g\u00fcnah kabul edilmemesi dolay\u0131s\u0131yla de\u011fildir. Affedilmelerinin nedeni, Allah Te\u00e2l\u00e2’n\u0131n kullar\u0131na olan rahmetinin geni\u015f olmas\u0131ndand\u0131r. \u015eayet kullar b\u00fcy\u00fck g\u00fcnahlardan sak\u0131n\u0131r ve fuhu\u015ftan uzak durursa, Allah, engin rahmeti dolay\u0131s\u0131yla kullar\u0131n\u0131n k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00fcnahlar\u0131n\u0131 affeder.<\/p>\n

34. Bu ayet, Kurey\u015f’in ileri gelenlerinden Velid b. Mu\u011fire’ye i\u015faret etmektedir. \u0130bn Cerir et-Taberi’nin rivayet etti\u011fine g\u00f6re bu \u015fah\u0131s, Hz. Peygamber’in (s.a) davetini (\u0130sl\u00e2m’\u0131) kabul etmeye meyletmi\u015ftir. Onun di\u011fer bir m\u00fc\u015frik arkada\u015f\u0131, bundan haberdar olunca, ona gidip \u015f\u00f6yle der: “Duydu\u011fuma g\u00f6re sen atalar\u0131n\u0131n dinini terk edip, Muhammed’in dinini se\u00e7ecekmi\u015fsin. Sen e\u011fer ahiret azab\u0131ndan \u00e7ekiniyorsan, bana bir miktar para ver, ben senin yerine ahirette azab \u00e7ekerim.” Velid arkada\u015f\u0131na inan\u0131p \u0130sl\u00e2m’\u0131 kabul etmekten vazge\u00e7er. Va’d etti\u011fi paran\u0131n bir k\u0131sm\u0131n\u0131 arkada\u015f\u0131na vermekle birlikte, gerisini \u00f6demez. \u0130\u015fte burada bu olaya i\u015faret edilerek, m\u00fc\u015friklerin ahiret hakk\u0131nda ne kadar sa\u00e7ma inan\u00e7 ve d\u00fc\u015f\u00fcnceler ta\u015f\u0131d\u0131\u011f\u0131 vurgulanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

35. Yani o, bu davran\u0131\u015f\u0131n\u0131n kendisine bir yarar sa\u011flayaca\u011f\u0131n\u0131 ya da bu \u015fekilde ahiret azab\u0131ndan kurtulaca\u011f\u0131n\u0131 nereden biliyor?<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 28- Oysa onlar\u0131n bununla ilgili hi\u00e7 bir bilgileri yoktur. Onlar, yaln\u0131zca zanna uymaktad\u0131rlar.(23) Oysa ger\u00e7ekte zan, haktan yana hi\u00e7 bir yarar sa\u011flamaz. 29- \u015eu halde sen, bizim […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":26041,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n