B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n Rahman Rahim olan Allah\u2019\u0131n ad\u0131yla<\/strong><\/p>\n 1- T\u00fbr’a andolsun,(1)<\/strong> A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n 1. T\u00fbr’un as\u0131l m\u00e2n\u00e2s\u0131 da\u011f demektir. Ayetteki T\u00fbr’dan maksat, Allah’\u0131n Hz. Musa’y\u0131 \u00fczerinde peygamberlik ile \u015fereflendirdi\u011fi \u00f6zel bir da\u011fd\u0131r.<\/p>\n 2. Eski zamanlarda, uzun zaman korunmas\u0131, elde bulundurulmas\u0131 istenen kitaplar ka\u011f\u0131t yerine ceylan derisi \u00fczerine yaz\u0131l\u0131rd\u0131. Bu deri, \u00f6zel olarak yazmak i\u00e7in ince deri ya da zar \u015fekline getirilir ve konu\u015fma dilinde de ona “Rakk” denilirdi. Semavi kitaplara inananlar uzun m\u00fcddet korunsun ve devam etsin diye genellikle Tevrat, Zebur, \u0130ncil ve Peygamberlerin getirdikleri sahifeleri i\u015fte bu “Rakk” (\u00e7ok ince deri) \u00fczerine yazarlard\u0131. Buradaki “a\u00e7\u0131k kitaptan” maksat: Kitap Ehli olanlar\u0131n yan\u0131nda bulunan mukaddes kitaplar toplulu\u011fudur. Onlar kaybolmad\u0131klar\u0131, okuduklar\u0131 ve i\u00e7inde ne yazd\u0131\u011f\u0131 kolayl\u0131kla \u00f6\u011frenilebildi\u011fi i\u00e7in ona “a\u00e7\u0131k kitap” denilmi\u015ftir.<\/p>\n 3. “Mamur Ev” den Hasan Basri hazretlerine g\u00f6re: Hac, Umre ve Ziyaret tavaf\u0131 yapmak i\u00e7in bu gibi sebeplerle hi\u00e7bir zaman bo\u015f kalmayan, “Beytullah”, yani “K\u00e2be” kastedilmektedir. Hz. Ali, \u0130bn Abbas, \u0130krime, M\u00fccahid, Katade, Dahh\u00e2k, \u0130bn Zeyd ve di\u011fer m\u00fcfessirler bundan, Mirac s\u0131ras\u0131nda peygamberimizin zikretti\u011fi, duvar\u0131nda perdelenmi\u015f olarak Hz. \u0130brahim’i g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc mamur ev kastedilmi\u015ftir, demektedirler. 4. “Y\u00fcksek Tavan”dan, yery\u00fcz\u00fcn\u00fc bir kubbe gibi \u00e7evrelemi\u015f g\u00f6z\u00fcken g\u00f6ky\u00fcz\u00fc kastedilmektedir. Ve ayette bu kelime b\u00fct\u00fcn y\u00fcce alem i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. (Geni\u015f bilgi i\u00e7in bak\u0131n\u0131z: Kaf an: 7)<\/p>\n 5. Ayette ‘Mescur” kelimesi ge\u00e7mektedir. \u00c7e\u015fitli m\u00e2n\u00e2lar\u0131 a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f, baz\u0131 m\u00fcfessirler buna “Ate\u015fle dolu” demektir demi\u015fler, baz\u0131lar\u0131 suyu yer alt\u0131na inerek kaybolmu\u015f bo\u015f ve \u0131ss\u0131z yer m\u00e2n\u00e2s\u0131n\u0131 vermi\u015fler, bir k\u0131sm\u0131 “Hapsedilmi\u015f” m\u00e2n\u00e2s\u0131na alm\u0131\u015f ve denizin suyu yer alt\u0131na giderek kaybolmas\u0131n ve kara \u00fczerine yay\u0131larak da yery\u00fcz\u00fcnde ya\u015fayanlar\u0131n hepsini birden bo\u011fmas\u0131n diye, deniz tutulmu\u015ftur, (hapsedilmi\u015ftir) demektir demi\u015flerdir. Baz\u0131lar\u0131 tatl\u0131 ve tuzlu, s\u0131cak ve so\u011fuk her \u00e7e\u015fit su gelip i\u00e7ine kat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in ona kar\u0131\u015f\u0131k m\u00e2n\u00e2s\u0131 verirken, baz\u0131lar\u0131 da ona dopdolu ve dalgal\u0131 m\u00e2n\u00e2s\u0131n\u0131 vermi\u015flerdir. 6. Kendisinden dolay\u0131 o be\u015f \u015fey \u00fczerine yemin edilen hakikat budur. Rabbin azab\u0131ndan murad ahirettir. \u00c7\u00fcnk\u00fc burada muhatap, ona iman edenler de\u011fil, onu inkar edenlerdir. Ve onlar hakk\u0131nda da o ahiretin geli\u015fi elbetteki bir azapt\u0131r. Bu bak\u0131mdan ona k\u0131yamet veya ahiret ya da ceza g\u00fcn\u00fc denmesi yerine “Rabbin azab\u0131” denmi\u015ftir. Kendileri ile yemin edilen o be\u015f \u015feyin ahiretin meydana geli\u015fine nas\u0131l del\u00e2let etti\u011fini art\u0131k iyice d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn\u00fcz. T\u00fbr; ayak alt\u0131na al\u0131nm\u0131\u015f ve ezilmi\u015f bir halk\u0131n aya\u011fa kald\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131, galip ve \u00e7ok g\u00fc\u00e7l\u00fc bir halk\u0131n da ayak alt\u0131na al\u0131nmaya karar verildi\u011fi bir yerdir. Bu karar tabiat kanunlar\u0131na ba\u011fl\u0131 olarak de\u011fil, ruhani kanunlar ve haklar\u0131n ele ge\u00e7irilmesi, herkesin haketti\u011fini almas\u0131 prensiplerine g\u00f6re verilmi\u015ftir. Bu bak\u0131mdan ahiret hakk\u0131nda, tarihi olaylarla ispatlama \u015feklinde T\u00fbr bir delil ve al\u00e2met olarak ileri s\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. Denmek istenen de, \u0130srailo\u011fullar\u0131 gibi g\u00fc\u00e7s\u00fcz ve zay\u0131f bir kavmin aya\u011fa kald\u0131r\u0131lmas\u0131, Firavun gibi \u00e7ok g\u00fc\u00e7l\u00fc bir diktat\u00f6r\u00fcn de askerleri ile toptan suda bo\u011fdurulmas\u0131d\u0131r. Bu olay\u0131n karar ve h\u00fckm\u00fc ise, \u0131ss\u0131z bir gecede Tur Da\u011f\u0131’nda verilmi\u015fti. Kainat nizam\u0131n\u0131n karakterinin, insan gibi ak\u0131ll\u0131 ve iradeli bir yarat\u0131k hakk\u0131nda nas\u0131l manev\u00ee bir hesaba \u00e7ekilmeyi ve amellerin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rmeyi gerektirdi\u011fini, bu gere\u011fin yerine gelmesi i\u00e7in de b\u00fct\u00fcn insanl\u0131\u011f\u0131n bir araya getirilerek sorguya \u00e7ekilece\u011fi hesap g\u00fcn\u00fcn\u00fcn mutlaka olmas\u0131 gerekti\u011fine bu en a\u00e7\u0131k bir misaldir. (Geni\u015f bilgi i\u00e7in bak\u0131n\u0131z: Zariyat an: 21.) B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. Rahman Rahim olan Allah\u2019\u0131n ad\u0131yla 1- T\u00fbr’a andolsun,(1) 2- Sat\u0131r (sat\u0131r) dizili kitaba,(2) 3- Yay\u0131lm\u0131\u015f ince deri \u00fczerine; 4- Ma’mur eve,(3) 5- Y\u00fckseltilmi\u015f tavana,(4) 6- Kabar\u0131p, tutu\u015fan […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":25665,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n
\n2- Sat\u0131r (sat\u0131r) dizili kitaba,(2)<\/strong>
\n3- Yay\u0131lm\u0131\u015f ince deri \u00fczerine;<\/strong>
\n4- Ma’mur eve,(3)<\/strong>
\n5- Y\u00fckseltilmi\u015f tavana,(4)<\/strong>
\n6- Kabar\u0131p, tutu\u015fan denize,(5)<\/strong>
\n7- \u015e\u00fcphesiz senin Rabbinin azab\u0131 kesin olarak ger\u00e7ekle\u015fecek oland\u0131r;<\/strong>
\n8- Onu uzakla\u015ft\u0131r\u0131p-engel olacak yoktur.(6)<\/strong><\/p>\n
\nM\u00fccahid, Kat\u00e2de ve \u0130bn Zeyd demektedirler ki: Nas\u0131l K\u00e2be yery\u00fcz\u00fcndekiler i\u00e7in Allah’a tapanlar\u0131n merkezi ve d\u00f6n\u00fc\u015f yeri ise, bunun gibi her g\u00f6kte oradakiler i\u00e7in bir K\u00e2be vard\u0131r. Allah’a ibadet edenler i\u00e7in yery\u00fcz\u00fc K\u00e2be’si gibi merkez ve d\u00f6n\u00fc\u015f yeri olma g\u00f6revi yapmaktad\u0131r.
\nBunlardan bir K\u00e2be de duvar\u0131nda perde gerilmi\u015f olarak Peygamberimiz’in Hz. \u0130brahim’i g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc K\u00e2be idi. Peygamberimiz’in Hz. \u0130brahim ile ilgisi tabiidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o yery\u00fcz\u00fc K\u00e2be’sinin in\u015fac\u0131s\u0131d\u0131r.
\nBu geni\u015f bilgiler g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131n\u0131nca bu ikinci tefsirin, Hasan Basri hazretlerinin tefsirine ters d\u00fc\u015fmedi\u011fini hatta ikisini birle\u015ftirerek, sadece yer y\u00fcz\u00fc K\u00e2besi’ne yemin edilmemi\u015f oldu\u011funa, bu yeminin kainatta var olan b\u00fct\u00fcn K\u00e2belerin hepsini i\u00e7ine ald\u0131\u011f\u0131n\u0131 da d\u00fc\u015f\u00fcnebiliriz.<\/p>\n
\nBunlardan ilk ikisinin yer ve durumla hi\u00e7 ilgisi yoktur. Denizin taban\u0131 yar\u0131larak suyunun yer alt\u0131na inmesi, onun ate\u015fle dolmas\u0131 gibi iki durumu da k\u0131yamet koparken meydana gelecek hallerdir. (Tekvir Suresi: 6, \u0130nfitar: 3’te de b\u00f6yle a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015ft\u0131r.) \u0130leride meydana gelecek olan durumlar bu g\u00fcn yoktur ki onlara yemin edilerek, insanlara, ahiretin vuku bulaca\u011f\u0131na dair kesin bilgi verilsin. Bu sebeple bu iki m\u00e2n\u00e2y\u0131 atarak burada “Mescur” kelimesi hapsedilmi\u015f, tutulmu\u015f, kar\u0131\u015f\u0131k, dopdolu ve dalgal\u0131 m\u00e2n\u00e2lar\u0131na al\u0131nabilir.<\/p>\n
\nKainat\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131 taraf\u0131ndan d\u00fcnyaya ne kadar peygamber gelmi\u015fse, onlar da ne kadar kitap getirmi\u015fse hepsi, her devirde Hz. Muhammed’in (s.a.) verdi\u011fi haberi verdiklerinden dolay\u0131 mukaddes kitaplar\u0131n topuna birden and i\u00e7ilmi\u015ftir. O haber de \u015fudur: B\u00fct\u00fcn gelmi\u015f ge\u00e7mi\u015f insanlar birg\u00fcn yeniden diriltilerek Rab’leri kar\u015f\u0131s\u0131na getirilecek ve amellerine uygun olarak ceza veya m\u00fckafat bulacaklard\u0131r. K\u0131yamet g\u00fcn\u00fcn\u00fc haber vermeyen, ya da bunun tam tersine, insana, “bu d\u00fcnya hayat\u0131ndan ba\u015fka hi\u00e7bir hayat yoktur” diye \u00f6\u011freten ve “\u0130nsan \u00f6ld\u00fckten sonra toprak olacakt\u0131r, ondan sonra da ne hesap, ne kitap vard\u0131r” diyen tek semavi kitap yoktur.
\nO devirde K\u00e2be, Araplar i\u00e7in Allah’\u0131n Peygamberi’nin do\u011frulu\u011funun, Allah Teala’n\u0131n y\u00fcce hikmetinin ve muazzam kudretinin onlarla birlikte oldu\u011funun a\u00e7\u0131k delili olu\u015fundan dolay\u0131 mamur eve yemin edildi\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a ispat etmekteydi.
\nBu ayetlerin ini\u015finden 2500 sene \u00f6nce susuz, bitkisiz ve insanlar\u0131n ya\u015famad\u0131\u011f\u0131 da\u011flara, yan\u0131na asker ve malzeme almadan bir ki\u015fi geliyor, kar\u0131s\u0131 ve bir emzikli \u00e7ocu\u011fu tamamen yaln\u0131z b\u0131rak\u0131p gidiyor. Bir m\u00fcddet sonra da ayn\u0131 ki\u015fi gelerek bu \u0131ss\u0131z yerde Allah Teala’ya ibadet i\u00e7in bir ev in\u015fa ediyor ve “Ey insanlar! Gelin bu evi ziyaret ederek haccedin” diye \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yor. Bu in\u015faat, arkas\u0131ndan bu \u00e7a\u011fr\u0131, hayret edilecek \u015fekilde b\u00fct\u00fcn Araplar\u0131n merkezi haline gelen ev olacak bi\u00e7imde benimseniyor.
\nBu \u00e7a\u011fr\u0131ya Arabistan’\u0131n her k\u00f6\u015fesinden insanlar “Lebbeyk Lebbeyk (duydum ve geldim) diyerek kalabal\u0131klar halinde geliyorlar. \u0130ki bin be\u015f y\u00fcz seneden beri “bu ev” etraf\u0131nda b\u00fct\u00fcn memlekette kan g\u00f6vdeyi g\u00f6t\u00fcr\u00fcrken onun hudutlar\u0131 i\u00e7ine girince kimsenin kimseye el kald\u0131rmaya cesareti olmad\u0131\u011f\u0131 bir emniyet ve huzur yuvas\u0131 olmu\u015ftur. Bu ev sayesinde her sene d\u00f6rt ay boyunca Arabistan’a huzur nasib olmu\u015f, bu m\u00fcddet i\u00e7inde kervanlar emniyet i\u00e7inde yolculuk yapm\u0131\u015f, panay\u0131rlar kurulmu\u015f, ticaret devam etmi\u015ftir.
\nHatta bu evin \u00f6yle bir azameti olmu\u015ftur ki, bu ikibin be\u015fy\u00fcz senelik zaman zarf\u0131nda, hi\u00e7bir b\u00fcy\u00fck diktat\u00f6r bile ona tecav\u00fcze, bir ta\u015f\u0131n\u0131 oynatmaya cesaret edememi\u015fti. Cesaret eden de Allah’\u0131n gazab\u0131na u\u011fray\u0131p aleme ibret olmu\u015ftur. Bu olay\u0131, bu ayetlerin n\u00fczul\u00fcnden sadece k\u0131rk be\u015f sene \u00f6nce kendi g\u00f6zleri ile g\u00f6rm\u00fc\u015flerdi. Onu g\u00f6renlerden bir\u00e7oklar\u0131 da Mekkelilere bu ayetler duyuruldu\u011fu s\u0131ralarda, hayatta idiler. Allah’\u0131n Peygamberi’nin rastgele ve as\u0131ls\u0131z konu\u015fmayaca\u011f\u0131na bundan daha b\u00fcy\u00fck delil ne olabilirdi? Ba\u015fkalar\u0131n\u0131n g\u00f6rmedi\u011fini onlar g\u00f6rm\u00fc\u015fler, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n ak\u0131llar\u0131n\u0131n ermedi\u011fi hakikatler onlar\u0131n dilinde okunur olmu\u015ftu. G\u00f6r\u00fcn\u00fc\u015fte onlar, bir devrin insanlar\u0131 g\u00f6rd\u00fcklerinde delilik zannedecekleri ve y\u00fczlerce seneden sonraki insanlar onu g\u00f6r\u00fcnce g\u00f6zlerinin hayrete d\u00fc\u015fece\u011fi bir i\u015f yap\u0131yorlard\u0131. Bu \u015ferefe ula\u015fan insanlar her zaman ittifakla k\u0131yametin gelece\u011fini, ha\u015f\u0131r ve ne\u015frin olaca\u011f\u0131n\u0131 haber verirlerken bunu delilerin sa\u00e7mal\u0131\u011f\u0131 kabul etmek, delili\u011fin ta kendisidir.
\nY\u00fcksek kubbe (G\u00f6ky\u00fcz\u00fc) ve dalgalarla dolu denize, ikisi de Allah’\u0131n hikmet ve kudretine del\u00e2let ettiklerinden dolay\u0131 yemin edilmi\u015ftir. \u0130\u015fte bu hikmet ve kudretler ahiretin m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011funu ger\u00e7ekle\u015ftiriyor, meydana gelece\u011finin kesinli\u011fini ve meydana gelmesinin gereklili\u011fini de ispat etmi\u015f oluyor.
\nG\u00f6ky\u00fcz\u00fcn\u00fcn del\u00e2leti \u00fczerinde, biz bundan \u00f6nce Kaf Suresi’nin tefsirinin 7. a\u00e7\u0131klama notunda izahlarda bulunduk. Bir kimse, inkarc\u0131l\u0131\u011f\u0131n pe\u015fin h\u00fckm\u00fcne saplanmadan iyice incelerse kalbi \u015funu tasdik eder: “Yer \u00fczerinde bu kadar b\u00fcy\u00fck miktarda su k\u00fctlesinin toplanmas\u0131 hi\u00e7bir tesad\u00fcf sonucu olmayan, kendi ba\u015f\u0131na, san’atkarane ve d\u00fczenle yap\u0131lm\u0131\u015f bir olayd\u0131r. Hem de bununla o kadar say\u0131s\u0131z hikmetler ilgilidir ki tesad\u00fcfen b\u00f6yle hikmetlice, \u00e7ok ince hesaplarla haz\u0131rlanm\u0131\u015f bir sistemin kurulmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Bu denizde say\u0131s\u0131z hayvanlar yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.
\nBunlardan her cinsin v\u00fccut d\u00fczeni, i\u00e7inde ya\u015famas\u0131 gerekti\u011fi derinli\u011fe tam uygun olarak yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Herg\u00fcn i\u00e7inde \u00f6len y\u00fczbinlerce hayvan c\u00fcsseleri, bozulup koku\u015fmas\u0131n diye suyu tuzlu yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Yerin yar\u0131klar\u0131ndan ge\u00e7erek derinliklerine inmesin, ne de kara \u00fcst\u00fcne yay\u0131larak onu suya bo\u011fmas\u0131n diye suyu belli \u00f6l\u00e7\u00fcde doldurmu\u015ftur. Hatta milyonlarca seneden beri o, bu \u00f6l\u00e7\u00fcde durdurulmu\u015ftur. Bu muazzam su k\u00fctlesinin var ve s\u00fcrekli olu\u015fundan dolay\u0131 yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn kuru b\u00f6lgelerine d\u00fczenli ya\u011fmur ula\u015f\u0131yor. Bu sisteme g\u00fcne\u015fin s\u0131cakl\u0131\u011f\u0131, havan\u0131n esi\u015fi tam bir kaide i\u00e7erisinde yard\u0131mc\u0131 oluyor. Denizin bo\u015f olmamas\u0131 ve \u00e7e\u015fitli yarat\u0131klar\u0131n onun i\u00e7inde bulunmas\u0131ndan dolay\u0131 insan, g\u0131das\u0131n\u0131n ve ihtiya\u00e7 duydu\u011fu pek\u00e7ok \u015feylerin b\u00fcy\u00fck bir miktar\u0131n\u0131 elde ediyor. Denizin bir \u00f6l\u00e7\u00fcde durmas\u0131ndan dolay\u0131 \u00fczerinde insanlar\u0131n yerle\u015fti\u011fi k\u0131t’a ve adalar meydana geliyor. Denizin de\u011fi\u015fmeyen sabit bir tak\u0131m kaidelerine uyarak burada gemicilik yapabilmesi de m\u00fcmk\u00fcn olmu\u015ftur. Bir hikmet sahibinin hikmeti ve bir Kadiri Mutlak’\u0131n muhte\u015fem kudreti olmadan bu ahenkli deniz sistemi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclemez. Ve ne de insan ve yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn di\u011fer yarat\u0131klar\u0131n\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131n\u0131n denizin bu d\u00fczeni ile derin ilgisinin rasgele kuruldu\u011fu da d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclemez. Bundan sonra art\u0131k, bir kimse Hakim ve Kadir olan Allah’\u0131n, insan\u0131n yery\u00fcz\u00fcne yerle\u015fmesi i\u00e7in say\u0131s\u0131z d\u00fczenlemelerle birlikte bu tuzlu denizi de o d\u00fczene uygun olarak yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul eder, bu d\u00fczenden yararlan\u0131r ve fakat hesaba inanmazsa e\u011fer ahmakl\u0131k etmi\u015f olur. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu hikmet sahibi Allah, denizlerle insano\u011flunun tarlalar\u0131n\u0131 sulayacak, onunla da insana r\u0131z\u0131k verecek, ama “Benim verdi\u011fim r\u0131zk\u0131 yedin de hakk\u0131n\u0131 nas\u0131l verdin?” diye asla sormayacak m\u0131? Ve o Allah, bu denizin s\u0131rt\u0131nda gemilerini dola\u015ft\u0131rma g\u00fcc\u00fcn\u00fc insana verecek ama, “Bu gemiyi sen hak ve do\u011frulukla m\u0131 dola\u015ft\u0131rd\u0131n ya da onunla d\u00fcnyada vurgunculuk mu yapt\u0131n?” diye hesaba \u00e7ekmeyecek mi? Kudretinin en k\u00fc\u00e7\u00fck bir tezah\u00fcr\u00fc, bu muazzam denizin yarat\u0131lmas\u0131 olan bir Kadir’i Mutlak’\u0131n, g\u00f6ky\u00fcz\u00fcnde dola\u015fan bu bo\u015fluktaki k\u00fcre \u00fczerine bu kadar b\u00fcy\u00fck miktarda suyu sabit tutan\u0131n, bu kadar b\u00fcy\u00fck miktarda tuzu bu deniz i\u00e7inde eritenin, \u00e7e\u015fit \u00e7e\u015fit, say\u0131s\u0131z yarat\u0131klar\u0131 onun i\u00e7inde yarat\u0131p sonra da hepsinin r\u0131zk\u0131n\u0131 onun i\u00e7inde haz\u0131rlayan\u0131n ve her sene orada milyonlarca ton sular\u0131 y\u00fckseltip havan\u0131n i\u00e7ine \u00e7ekerek milyonlarca kilometre kare kuru b\u00f6lgelere onu sistemli bir \u015fekilde ya\u011fd\u0131ran\u0131n insan\u0131 bir kere yaratt\u0131ktan sonra onu yeniden yaratmak istese de yaratamay\u0131p aciz kalaca\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmek de b\u00fcy\u00fck bir geri zekal\u0131l\u0131kt\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"