B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun<\/strong><\/p>\n

4- \u015e\u00fcphesiz, h\u00fccrelerin ard\u0131ndan sana seslenenler de (var ya) , onlar\u0131n \u00e7o\u011fu akl\u0131n\u0131 kullanm\u0131yorlar.<\/strong>
\n5- E\u011fer ger\u00e7ekten onlar, yanlar\u0131na \u00e7\u0131k\u0131ncaya kadar sabretmi\u015f olsalard\u0131, herhalde (bu,) kendileri i\u00e7in daha hay\u0131rl\u0131 olurdu.(6) Allah, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r, \u00e7ok esirgeyendir.(7)<\/strong>
\n6- Ey iman edenler, e\u011fer bir fas\u0131k, size bir haberle gelirse, onu ‘etrafl\u0131ca ara\u015ft\u0131r\u0131n.’ Yoksa cehalet-sonucu, bir kavme k\u00f6t\u00fcl\u00fckte bulunursunuz da, sonra i\u015flediklerinize pi\u015fman olursunuz.(8)<\/strong>
\n7- Ve bilin ki Allah’\u0131n Rasul\u00fc i\u00e7inizdedir. E\u011fer o, size bir\u00e7ok i\u015flerde uysayd\u0131, elbette s\u0131k\u0131nt\u0131ya d\u00fc\u015ferdiniz.(9) Ancak Allah, size iman\u0131 sevdirdi, onu kalplerinizde s\u00fcsleyip-\u00e7ekici k\u0131ld\u0131 ve size k\u00fcfr\u00fc, f\u0131sk\u0131 ve isyan\u0131 \u00e7irkin g\u00f6sterdi. \u0130\u015fte onlar, do\u011fru yolu bulmu\u015f (ir\u015fad) olanlard\u0131r.(10)<\/strong>
\n8- Allah’tan bir fazl (bir ihsan ve l\u00fctuf) ve bir nimet olarak. Allah, bilendir, h\u00fck\u00fcm ve hikmet sahibidir.(11)<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

6. Hz. Peygamber’in (s.a.) sohbetlerinden terbiye alm\u0131\u015f zatlar, Hz. Peygamber’in (s.a.) g\u00fcnl\u00fck program\u0131na g\u00f6re hareket ederlerdi. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar Hz. Peygamber’in (s.a.) \u0130slam daveti yolunda olduk\u00e7a yo\u011fun bir hayat s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn ve bu yo\u011funlu\u011fun \u00e7ok yorucu olmas\u0131 nedeniyle, onun da dinlenmeye ihtiya\u00e7 duyaca\u011f\u0131n\u0131n, ev halk\u0131na da zaman ay\u0131rmak zorunda olaca\u011f\u0131n\u0131n bilincindeydiler. Bu bak\u0131mdan, o kimseler Hz. Peygamber (s.a.) ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye geldiklerinde d\u0131\u015far\u0131da beklerler, acil bir mesele olmad\u0131k\u00e7a onu rahats\u0131z etmezlerdi. Ancak Medeni olmayan Arap toplumunda hen\u00fcz b\u00f6yle bir terbiyeden yoksun olan bir\u00e7ok kimse, Hz. Peygamber’le g\u00f6r\u00fc\u015fmeye geldiklerinde, davet ve halk\u0131 \u0131slah ile u\u011fra\u015fan Rasul’\u00fcn (s.a) , dinlenmeye ihtiyac\u0131 olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmeksizin, s\u00fcrekli kendileriyle ilgilenmesini ister ve gece g\u00fcnd\u00fcz demeden onu rahats\u0131z ederlerdi. Bunlar genellikle Arabistan’\u0131n civar\u0131ndan gelen bedevilerdi. Bu bedeviler, Hz. Peygamber (s.a.) ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye geldiklerinde, ona hizmet\u00e7isi ile haber g\u00f6ndermeden, zevcelerinin odalar\u0131n\u0131n \u00f6n\u00fcnde dikilir ve oradan Hz. Peygamber’e ba\u011f\u0131r\u0131rlard\u0131. Bu t\u00fcr olaylarla ilgili olarak sahabilerden bir \u00e7ok hadis rivayet edilir. Ger\u00e7ekten de Hz. Peygamber (s.a.) bu t\u00fcr davran\u0131\u015flardan m\u00fcthi\u015f derecede rahats\u0131z olmas\u0131na ra\u011fmen, halim tabiat\u0131 dolay\u0131s\u0131yla bir \u015fey diyemiyordu. Fakat en sonunda Allah Teala m\u00fcdahale edip, Hz. Peygamber (s.a.) gelene kadar kendisini d\u0131\u015farda beklemelerini emrederek bu kaba hareketleri konusunda o kimselere yol g\u00f6stermi\u015ftir.<\/p>\n

7. Yani, “\u015eimdiye kadar ne olmu\u015fsa olmu\u015f, lakin bir daha b\u00f6yle hareket etmeyin ki, Rahim ve Kerim olan Allah, Hz. Peygamber’i rahats\u0131z ederek i\u015flemi\u015f bulundu\u011funuz ge\u00e7mi\u015f g\u00fcnahlar\u0131n\u0131z\u0131 affetsin.”<\/p>\n

8. Bir \u00e7ok m\u00fcfessir bu ayetin Velid bin Ukbe bin Ebi Muayt hakk\u0131nda nazil oldu\u011funu beyan etmi\u015ftir. Hadise \u015f\u00f6yle cereyan eder: Hz. Peygamber (s.a) , Benu Mustalik kabilesi \u0130slam’\u0131 kabul ettikten sonra, zekat tahsil etmesi i\u00e7in Velid bin Ukbe’yi onlara g\u00f6nderir. Velid oraya gider, ama onlardan korktu\u011fu i\u00e7in geri d\u00f6nerek, Hz. Peygamber’e onlar\u0131n zekat vermeyi reddettiklerini ve kendisini \u00f6ld\u00fcrmeye kalk\u0131\u015ft\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00f6yler. Bu haberi duyan Hz. Peygamber (s.a.) \u00f6fkelenir ve onlar\u0131 cezaland\u0131rmak amac\u0131yla bir ordu g\u00f6ndermeye niyetlenir. Baz\u0131 rivayetler bu ordunun, onlara sald\u0131rmak i\u00e7in harekete ge\u00e7ti\u011fini, baz\u0131 rivayetler ise sadece harekete haz\u0131r oldu\u011funu bildirmektedirler.
\nFakat tam bu esnada, Benu Mustal\u0131k’\u0131n reisi Haris bin D\u0131rar’\u0131n (Ummu’l-M\u00fc’minun Hz. C\u00fcveyriye’nin babas\u0131d\u0131r) yan\u0131nda bir heyetle Hz. Peygamber’e geldi\u011fi ve, “Allah’a yemin ederiz ki, de\u011fil zekat vermeyi reddedip onu \u00f6ld\u00fcrmeye kalk\u0131\u015fmak, biz Velid’i g\u00f6rmedik bile. Biz iman \u00fczerindeyiz ve zekat vermeye de haz\u0131r\u0131z.” dedi\u011fi ve bunun \u00fczerine s\u00f6zkonusu ayetin nazil oldu\u011fu hususunda g\u00f6r\u00fc\u015f birli\u011fi vard\u0131r. (Baz\u0131 kelime farkl\u0131l\u0131klar\u0131yla bu hadiseyi, \u0130mam Ahmed, \u0130bn Ebi Hatim, Taberani ve \u0130bn Cerir; \u0130bn Abbas, Haris bin D\u0131rar, M\u00fccahid, Katade, Abdurrahman bin ebi Leyla, Yezid bin Ruman, Dahhak ve Mukatil bin Hayyan’dan nakletmi\u015flerdir. Hz. \u00dcmm\u00fc Seleme rivayetinde t\u00fcm hadise aynen nakledilmi\u015f olmas\u0131na ra\u011fmen, Velid’in ad\u0131 a\u00e7\u0131klanmam\u0131\u015ft\u0131r.)
\nNazik bir d\u00f6nemde, b\u00f6ylesine as\u0131ls\u0131z bir habere dayan\u0131larak b\u00fcy\u00fck bir faciaya yol a\u00e7\u0131labilirdi. Bu bak\u0131mdan Allah Teala, \u00f6nemli bir konuda getirilen bir habere hemen g\u00fcvenmemelerini, haberi getiren \u015fahs\u0131n itimada lay\u0131k olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ara\u015ft\u0131rmalar\u0131n\u0131, bu \u015fahs\u0131n fas\u0131k ve zahiren itimada lay\u0131k bir ki\u015fi olmad\u0131\u011f\u0131 anla\u015f\u0131l\u0131rsa, getirdi\u011fi haber do\u011frultusunda harekete ge\u00e7meden \u00f6nce haberin do\u011frulu\u011funu tahkik etmelerini m\u00fcsl\u00fcmanlara bir ilke olarak vazetmi\u015ftir. Bu ilahi emirden, geni\u015f bir sahay\u0131 kapsayan olduk\u00e7a \u00f6nemli bir \u015fer’i ilke ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Bu ilke \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131nda, bir \u0130slam devletinin, g\u00fcvenilir olmayan bir kimsenin getirdi\u011fi bir habere dayanarak bir \u015fah\u0131s, bir grup veya bir millete sava\u015f a\u00e7mas\u0131n\u0131n caiz olmad\u0131\u011f\u0131 anla\u015f\u0131lmaktad\u0131r. Bu ilkeye dayal\u0131 olarak muhaddisler, Hz. Peygamber’den hadis rivayet eden kimselerin terc\u00fcme-i hallerini tahkik etmek amac\u0131yla Cerh ve Tadil ilmini geli\u015ftirmi\u015flerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, rivayet edilen bu hadisler daha sonraki nesillere tesir edecektir. Yine \u0130slam hukuk\u00e7ular\u0131 bu ilkeye dayanarak \u015fahitlik m\u00fcessesesinden \u015fer’i h\u00fck\u00fcmlere ba\u011fl\u0131 meselelerde veyahut bir \u015fahs\u0131n hakk\u0131, hukuku konusunda fas\u0131k bir kimsenin \u015fahitli\u011fini kabul etmemi\u015flerdir. Ancak alimler aras\u0131nda, g\u00fcnl\u00fck-s\u0131radan her haber ve haber veren ki\u015fi hakk\u0131nda ara\u015ft\u0131rma yap\u0131lmas\u0131na gerek olmad\u0131\u011f\u0131 konusunda g\u00f6r\u00fc\u015f birli\u011fi vard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc ayette “Nebe” kelimesi kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. “Nebe”; her haber i\u00e7in de\u011fil, sadece \u00f6nemli habere atfen kullan\u0131l\u0131r. Bu bak\u0131mdan fakihlere g\u00f6re, g\u00fcnl\u00fck meselelerde ara\u015ft\u0131rma yapmak \u015fart de\u011fildir. S\u00f6zgelimi, ziyaretine gitti\u011fi kimsenin evine girmek i\u00e7in izin istedi\u011finde, kendisine “buyurun” denilen kimse, eve girmeden \u00f6nce, “buyurun” diyen kimsenin ger\u00e7ek ev sahibi ya da fas\u0131k olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ara\u015ft\u0131rmas\u0131 gerekmez.
\nBunun yan\u0131s\u0131ra alimler, inanc\u0131 bak\u0131m\u0131ndan fas\u0131k olan ve fakat yalan s\u00f6ylemeyen, k\u00f6t\u00fc bir ahlaka sahip olmayan kimselerin \u015fahitliklerinin ge\u00e7erli oldu\u011fu, b\u00f6yle kimselerin akidevi bozukluklar\u0131n\u0131n rivayet ve \u015fahitliklerini kabule mani olmad\u0131\u011f\u0131 hususunda g\u00f6r\u00fc\u015f birli\u011fi i\u00e7indedirler.<\/p>\n

9.Bir \u00e7ok m\u00fcfessir, siyak ve sibaktan da anla\u015f\u0131ld\u0131\u011f\u0131 gibi, Hz. Peygamber’in (s.a.) Benu Mustal\u0131k hakk\u0131nda Velid’in haberine dayanarak onlar\u0131n \u00fczerine orduyu g\u00f6nderme konusunda m\u00fctereddit davrand\u0131\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcndedir. Ordu g\u00f6nderme konusunda \u0131srar eden kimseler \u015fu \u015fekilde uyar\u0131lm\u0131\u015flard\u0131r: “Sizler Allah’\u0131n el\u00e7isinin aran\u0131zda bulundu\u011funu, hakk\u0131n\u0131zda en hay\u0131rl\u0131 olana onun karar verece\u011fini unutuyorsunuz. Hz. Peygamber’in (s.a.) sizlerin g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne g\u00f6re hareket etmesi hususundaki \u0131srar\u0131n\u0131z uygun de\u011fildir ve bu davran\u0131\u015f\u0131n\u0131z yersiz bir cesaret g\u00f6stergesidir. \u015eayet Hz. Peygamber (s.a.) sizin g\u00f6r\u00fc\u015flerinize g\u00f6re hareket edecek olursa, bir\u00e7ok hatalar yapar ve bunun sorumlusu da sizler olursunuz.”<\/p>\n

10. Bu ifadeden anla\u015f\u0131ld\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re t\u00fcm m\u00fcsl\u00fcmanlar bu hataya d\u00fc\u015fmemi\u015fler, sadece baz\u0131 kimseler bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015flerdir. \u0130slam toplumunun do\u011fru yol \u00fczerinde kalmas\u0131, onlara iman\u0131 sevdirip, k\u00fcfr, f\u0131sk ve isyan yolundan kendilerini nefret ettirmesi Allah’\u0131n bir l\u00fctuf ve ihsan\u0131d\u0131r. Bu ayetin iki b\u00f6l\u00fcm\u00fc, iki ayr\u0131 gruba seslenmektedir. “\u015eayet o (Peygamber) size bir \u00e7ok i\u015flerde uysayd\u0131 (…) ” bi\u00e7imindeki ifade t\u00fcm m\u00fcsl\u00fcmanlara hitaben kullan\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. Tam aksine bunlar, Hz. Peygamber’den Benu Mustal\u0131k’a ordu g\u00f6ndermesini isteyen sahabelerdir. “Fakat Allah size iman\u0131 sevdirdi (…) ” bi\u00e7imindeki ifade ise umumidir. Bu ifadeyle, kendi g\u00f6r\u00fc\u015fleri \u00fczerinde \u0131srar ederek Hz. Peygamber’e kar\u015f\u0131 gelmeyen, iman\u0131n gere\u011fi icab\u0131 ona g\u00fcvenip itaat eden sahabelere seslenilmektedir. Bu, kendi g\u00f6r\u00fc\u015fleri \u00fczerinde \u0131srar eden sahabenin m\u00fc’min olmad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelmez. Burada sadeceb bu sahabilerin bir hata yapt\u0131klar\u0131 anla\u015f\u0131lmaktad\u0131r. Onlar, Hz. Peygamber (s.a.) hen\u00fcz aralar\u0131nda bulunuyor olmas\u0131na ra\u011fmen, kendi g\u00f6r\u00fc\u015fleri \u00fczerinde \u0131srar etmi\u015f ve bunun \u00fczerine Allah Teala yapt\u0131klar\u0131 hataya de\u011finerek, sonu\u00e7lar\u0131 bak\u0131m\u0131ndan onlar\u0131 uyarm\u0131\u015ft\u0131r: “\u0130man\u0131n gere\u011fi, di\u011fer sahabiler gibi Hz. Peygamber’e g\u00fcvenmek ve onun g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne tabi olmakt\u0131r.”<\/p>\n

11. Yani Allah’\u0131n bu l\u00fctuf ve ihsan\u0131 bir tesad\u00fcf\u00fcn de\u011fil, bir hikmetin sonucudur ve sadece lay\u0131k olanlara verilir.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun 4- \u015e\u00fcphesiz, h\u00fccrelerin ard\u0131ndan sana seslenenler de (var ya) , onlar\u0131n \u00e7o\u011fu akl\u0131n\u0131 kullanm\u0131yorlar. 5- E\u011fer ger\u00e7ekten onlar, yanlar\u0131na \u00e7\u0131k\u0131ncaya kadar sabretmi\u015f olsalard\u0131, herhalde (bu,) kendileri i\u00e7in […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":25025,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[7120,1],"tags":[],"yoast_head":"\n