B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n Cemaat Anlam ve Mahiyeti <\/strong><\/p>\n Cemaat kelimesinin asl\u0131,\u00a0 toplamak, bir araya getirmek anlam\u0131ndaki cem\u2019 fiilidir.<\/p>\n Cemaat, s\u00f6zl\u00fckte insan toplulu\u011fu, bir araya gelen insan grubu demektir. Geni\u015f anlam\u0131yla cemaat; bir fikir ve inan\u00e7 etraf\u0131nda bir araya toplanan insan toplulu\u011funa verilen add\u0131r.<\/p>\n Bir f\u0131k\u0131h terimi olarak cemaat ise namaz\u0131 bir imamla birlikte k\u0131lan m\u00fcminler toplulu\u011fudur.<\/p>\n En geni\u015f anlam\u0131yla cemaat; \u0130slam \u00fcmmeti toplulu\u011funu ifade eden bir kavramd\u0131r. D\u00fcnyadaki b\u00fct\u00fcn M\u00fcsl\u00fcmanlar bu anlamda bir b\u00fct\u00fcn halinde cemaatt\u0131rlar. Bu cemaat\u0131 ana \u00f6zelli\u011fi, ayn\u0131 Din\u2019e, yani Tevhid Dinin\u2019ne inanmalar\u0131, syn\u0131 k\u0131bleye y\u00f6nelmeleridir. D\u00fcnyan\u0131n neresinde ya\u015farlarsa ya\u015fas\u0131nlar, b\u00fct\u00fcn M\u00fcsl\u00fcmanlar \u0130slam Cemaati\u2019nin birer \u00fcyesidirler.<\/p>\n Cemaat rastgele bir araya gelen insan toplulu\u011fu de\u011fildir. Cemaat\u0131n \u00fcyeleri de yapt\u0131klar\u0131n\u0131 bilmeyen, hangi \u015fartlar alt\u0131nda bir aya geldi\u011finden habersiz ve \u015fuursuz kimseler de\u011fillerdir.<\/p>\n Cemaat \u015fuurlu bir birlikteliktir. Kuru kalabal\u0131k yani kitle de\u011fildir. Kitle, \u015fartlar\u0131n bir araya getirdi\u011fi kalabal\u0131kt\u0131r.Yolu ve hedefi belli de\u011fildir. Asgari m\u00fc\u015fterekleri bile ortada yoktur.Belki bir \u00e7\u0131kar\u0131n, belki etkili bir r\u00fczgar\u0131n, belki g\u00f6z\u00fc a\u00e7\u0131k bir propogandac\u0131n\u0131n bir araya toplad\u0131\u011f\u0131 bir s\u00fcr\u00fcd\u00fcr. S\u00fcr\u00fcy\u00fc ak\u0131ll\u0131 ve g\u00f6z\u00fc a\u00e7\u0131k \u00e7obanlar istedi\u011fi gibi s\u00fcr\u00fckleyip g\u00f6t\u00fcr\u00fcrler.<\/p>\n Bir toplulu\u011fun Cemaat ad\u0131n\u0131 alabilmesi i\u00e7in, o toplulu\u011fun belli bir fikir etraf\u0131nda, belli bir hedefe gitmek \u00fczere bir araya gelmesi, belli ilkelere ba\u011fl\u0131 olmas\u0131 ve ba\u015flar\u0131nda cemaat ile \u00f6zde\u015fle\u015fmi\u015f, ayn\u0131 amaca ba\u011fl\u0131 yetkin bir imam\u0131n (\u00f6nderin) bulunmas\u0131 gerekir.[1]<\/a><\/p>\n Kur\u2019an\u2019da ve S\u00fcnnette Cemaat <\/strong><\/p>\n \u201cHep birlikte Allah\u2019\u0131n ipine (Kur\u2019an\u2019a) s\u0131ms\u0131k\u0131 sar\u0131l\u0131n. Par\u00e7alan\u0131p b\u00f6l\u00fcnmeyin. Allah\u2019\u0131n size olan nimetini hat\u0131rlay\u0131n. Hani sizler birbirinize d\u00fc\u015fmanlar idiniz de O, kalplerinizi birle\u015ftirmi\u015fti. \u0130\u015fte O\u2019nun bu nimeti sayesinde karde\u015fler olmu\u015ftunuz. Yine siz, bir ate\u015f \u00e7ukurunun tam kenar\u0131nda idiniz de O sizi oradan kurtarm\u0131\u015ft\u0131. \u0130\u015fte Allah size \u00e2yetlerini b\u00f6yle apa\u00e7\u0131k bildiriyor ki do\u011fru yola eresiniz. Sizden; hayra \u00e7a\u011f\u0131ran, iyili\u011fi (marufu) emreden ve k\u00f6t\u00fcl\u00fckten (m\u00fcnkerden) sak\u0131nd\u0131ran bir topluluk(cemaat) bulunsun. Kurtulu\u015fa erenler i\u015fte bunlard\u0131r.\u201d (Al-i \u0130mran\/103-104)<\/p>\n \u201cGer\u00e7ekten, sizin bu \u00fcmmetiniz tek bir \u00fcmmettir. Ben de sizin Rabbinizim, \u00f6yleyse bana ibadet ediniz.\u201d (Enbiya\/92)<\/p>\n \u201c\u015e\u00fcphesiz Allah, kendi yolunda, sanki birbirlerine kenetlenmi\u015f bir bina gibi saf ba\u011flayarak \u00e7arp\u0131\u015fanlar\u0131 sever.\u201d(Saff\/4)<\/p>\n Hz. Peygamber (s.a.s.): “Cem\u00e2at rahmettir, tefrika ise azapt\u0131r” buyurmaktad\u0131r.[2]<\/a>.<\/p>\n “Allah’\u0131n eli cem\u00e2atle beraberdir.”[3]<\/a><\/p>\n “Bereket cem\u00e2atle beraberdir.”[4]<\/a><\/p>\n \u201cCemaatten ho\u015funuza gitmeyen (tiksindi\u011finiz) bir hal, ayr\u0131l\u0131k halinde be\u011fendi\u011finiz halden daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. Cemaatte rahmet, ayr\u0131l\u0131kta (tefrikada) azab vard\u0131r.\u201d[5]<\/a><\/p>\n \u201cM\u00fc’minler bir adam gibidir. Ba\u015f\u0131 a\u011f\u0131rsa cesedin sair yerleri humma ve uykusuzlukla ona (i\u015ftirake) \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131rlar.\u201d[6]<\/a><\/p>\n \u201cYery\u00fcz\u00fcnde hi\u00e7 bir canl\u0131 ve iki kanad\u0131yla u\u00e7an hi\u00e7 bir ku\u015f yoktur ki, sizin gibi \u00fcmmetler olmas\u0131n. Biz Kitap’ta hi\u00e7 bir \u015feyi noksan b\u0131rakmad\u0131k, sonra onlar Rablerine toplanacaklard\u0131r.\u201d (En\u2019am\/38)<\/p>\n Allah Te\u00e2l\u00e2’n\u0131n delillerinin g\u00fcc\u00fcn\u00fc anlamak i\u00e7in, di\u011fer hayvanlar\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015flar\u0131nda ve hayat tarzlar\u0131nda insanlar\u0131n istifade edece\u011fi pek \u00e7ok s\u0131rlar bulundu\u011funu hat\u0131rlatmakt\u0131r.<\/p>\n Yani hepsi sizin gibi ba\u015flang\u0131\u00e7ta topraktan yarat\u0131lm\u0131\u015f, bir hayat tarz\u0131na mazhar edilmi\u015f, bir nizam alt\u0131na al\u0131nm\u0131\u015f; hepsi sizin gibi r\u0131z\u0131klar\u0131, ecelleri bi\u00e7ilmi\u015f, takdir edilmi\u015f zamana kadar yer i\u00e7er, g\u0131das\u0131n\u0131 al\u0131r; hepsi sizin gibi birbirine \u00e7e\u015fitli \u015fekiller i\u00e7inde bir benze\u015fme ve cinsiyet ta\u015f\u0131r. Hepsi sizin gibi toplan\u0131r, birbirleriyle tan\u0131\u015f\u0131r, yana\u015f\u0131r veya ka\u00e7ar, kokla\u015f\u0131r veya d\u00f6\u011f\u00fc\u015f\u00fcr. Hepsi sizin gibi birbirinden do\u011far, \u00fcrer; hepsi sizin gibi bir as\u0131ldan \u00e7\u0131kar, \u00e7o\u011fal\u0131r, \u00e7e\u015fitlenir. Yaratan\u0131n kudreti, h\u00fckm\u00fc ve tesiriyle tekden \u00e7\u0131kan bu \u00e7e\u015fitlenme ve ayr\u0131\u015fma i\u00e7inde hepsi sizin gibi bir hayvan\u00ee hayat ya\u015fayan \u00e7e\u015fitli b\u00f6l\u00fckler ve farkl\u0131 s\u0131n\u0131flard\u0131r. Yerde s\u00fcr\u00fcnenleri, havada u\u00e7anlar\u0131 ile, her \u00e7e\u015fit size, bir benzeme y\u00f6n\u00fcn\u00fc i\u00e7ererek, hepsi sizin denginizdir. Siz de s\u0131n\u0131flar\u0131n\u0131z ve \u00e7e\u015fitli \u00f6zelliklerinizle onlar\u0131n bir benzerisiniz; hepsi, il\u00e2h\u00ee takdir ve Allah’\u0131n tedbiri dairesinde \u00f6zel nizamlar ve h\u00fckmedici kanunlar alt\u0131na konulmu\u015f korunan haller, kurala ba\u011fl\u0131 i\u015fler, g\u00f6r\u00fcnen ve y\u00fcr\u00fcyen hususlar sizin gibi birer \u00fcmmet ve bundan dolay\u0131 size birer ibret dersidirler. Hepsi asl\u00ee yarat\u0131l\u0131\u015flar\u0131 ve varl\u0131k nizamlar\u0131yle il\u00e2h\u00ee kudretin birer deliller manzumesi ve hikmet kitab\u0131n\u0131n \u00e2yetleridirler.[7]<\/a><\/p>\n Cemaat ve Namaz <\/strong><\/p>\n \u0130slam cemaatinin en k\u00fc\u00e7\u00fck \u00f6rne\u011fi, M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n namazda bir araya gelmeleridir.<\/p>\n Namaz cemaati, \u0130slam Cemaati\u2019ni olu\u015ft\u0131rmada \u00e7arp\u0131c\u0131 bir \u00f6rnektir. Peygamberimizin (sav) cemaatle namaz k\u0131lmay\u0131 ni\u00e7in s\u0131k s\u0131k tavsiye hatta emretti\u011fi bu nedenle daha iyi anla\u015f\u0131l\u0131r. M\u00fcminler, kendi aralar\u0131nda se\u00e7tikleri ya da uygun g\u00f6rd\u00fckleri bir namaz imam\u0131n\u0131n arkas\u0131nda bir farz namaz\u0131 k\u0131lmak \u00fczere cemaat olurlar. Onun arkas\u0131nda saf tutarlar. Namaz i\u00e7erisinde onun komutuyla ruk\u00fc ve secde yaparlar. Ayakta iken okumalar\u0131 gereken k\u0131raati (Kur\u2019an\u2019dan bir miktar\u0131) okumazlar. \u0130mam\u0131n okuyu\u015fu cemaat i\u00e7in yeterli say\u0131l\u0131r. Onunla birlikte haraket ederler, ounla beraber namaz\u0131 tamamlarlar.<\/p>\n Namaz i\u00e7in bir imama uyan m\u00fcmin namazdaki b\u00fct\u00fcn haraketleri imamla birlikte ama ondan sonra yapar. Ayn\u0131 zamanda da o imama uyan di\u011fer m\u00fcminlerle beraber yapar. Namazda kendi ba\u015f\u0131na haraket etmez. Di\u011fer M\u00fcsl\u00fcmanlarla birlikte ayn\u0131 amac\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirmeye, yani namaz\u0131 ikame etmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131r. Cemaatle k\u0131l\u0131nan namazdaki hiyerar\u015fik d\u00fczen M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n olu\u015fturaca\u011f\u0131 toplumun d\u00fczenine de bir i\u015farettir. Namazda \u00f6nde imam olur, b\u00fct\u00fcn cemaat, yerin geni\u015fli\u011fine g\u00f6re onun arkas\u0131nda s\u0131ra halinde saf tutar. Buradaki d\u00fczen piramit d\u00fczeni de\u011fil e\u015fitlik ve karde\u015flik d\u00fczenidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130slam cemaatinde soylular ve imtiyazl\u0131lar s\u0131n\u0131f\u0131 yoktur. Hi\u00e7 kimse di\u011ferinden \u00fcst\u00fcn de\u011fildir. Se\u00e7tikleri imam bile onlardan biridir ve yaln\u0131zca namazda onlar\u0131n bir ad\u0131m \u00f6n\u00fcndedir.[8]<\/a><\/p>\n Cemaatin Zaruri Olmas\u0131:<\/strong><\/p>\n Yukar\u0131da da izah edildi\u011fi \u00fczere \u0130slam ferdi de\u011fil i\u00e7timai ya\u015fanmas\u0131 gereken bir dindir. Kur\u2019an\u2019\u0131n muhatablar\u0131n\u0131 davet etti\u011fi esaslar\u0131 inceledi\u011fimizde bir toplulu\u011fa seslendi\u011fini ve hatta her rek\u00e2tta okumam\u0131z emredilen Fatiha suresinde dahi Allah azze ve celle kendisine \u015funlar\u0131 s\u00f6ylememizi istiyor;<\/p>\n (Allah’\u0131m!) Yaln\u0131z sana kulluk ederiz, yaln\u0131z senden yard\u0131m dileriz.( Fatiha 5)<\/p>\n \u0130steklerde dahi insanlar fert olarak kendi hallerine b\u0131rak\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r hakeza Kur\u2019an\u2019da ki emirlerin yerine getirilmesi birliktelili\u011fin var olmas\u0131yla m\u00fcmk\u00fcn hale geliyor. Hz. \u00d6mer (Rah)\u00a0 \u0130slam \u0130slam olmaz cemaat olmad\u0131k\u00e7a s\u00f6z\u00fc yeterince a\u00e7\u0131kt\u0131r.<\/p>\n Peygamber (s.a.v.) \u015f\u00f6yle buyurdu: Bende size Allah\u2019\u0131n bana emretti\u011fi be\u015f \u015feyi emrediyorum: \u201cDinlemek, \u0130taat, Cih\u00e2d, Hicret ve cemaati\u201d kim cemaatten bir kar\u0131\u015f ayr\u0131l\u0131rsa \u0130slam ba\u011f\u0131n\u0131 boynundan \u00e7\u0131karm\u0131\u015f olur ancak cemaate tekrar d\u00f6nerse o zaman ba\u015fka… Kim cahiliyye davas\u0131 iddia eder ve cahil\u00ee sistemleri m\u00fcdafaa ederse Cehennemlik kimselerdendir. Bunun \u00fczerine bir adam Ey Allah\u2019\u0131n Ras\u00fbl\u00fc bu kimse oru\u00e7 tutsa da namaz k\u0131lsa da ayn\u0131 m\u0131d\u0131r? diye sordu. Ras\u00fblullah (s.a.v.): Namaz k\u0131lsa da oru\u00e7 tutsa da durum ayn\u0131d\u0131r buyurdu. Siz M\u00fcsl\u00fcmanlar olarak Allah\u2019\u0131n davas\u0131n\u0131 ve sistemini tutunuz. \u00c7\u00fcnk\u00fc o size M\u00fcsl\u00fcmanlar ve m\u00fc\u2019minler ve Allah\u2019\u0131n kullar\u0131 ismini vermi\u015ftir.[9]<\/a><\/p>\n Ba\u015fka bir hadiste ise \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:<\/p>\n \u201c\u00dcmmetim delalette asla birle\u015fmez. O halde cemaate ba\u011fl\u0131 kalmaya dikkat edin. \u015eunu iyi bilin ki, Allah\u2019\u0131n (yard\u0131m) eli cemaatin \u00fczerindedir.\u201d[10]<\/a><\/p>\n G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi \u0130slam Cemaatinden ba\u011f\u0131ms\u0131z bir hayat cahiliye olarak de\u011ferlendirilmi\u015ftir. Hayat\u0131 cahiliye olarak de\u011ferlendirilen ki\u015fi ya da ki\u015filerin ak\u0131betinin de Kur\u2019an ve S\u00fcnnet aracal\u0131\u011f\u0131yla Cehennem oldu\u011fu bildirilmi\u015ftir. Bir kar\u0131\u015f dahi uzak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda \u0130slam ile ba\u011flar\u0131n kesildi\u011fi bildirilmi\u015fken bu konuda hassasiyet sahibi olmamak insan\u0131n adeta kendi kuyusunu kazmas\u0131d\u0131r. Binaenaleyh, \u0130slam\u2019\u0131n ferdi olarak ya\u015fanmas\u0131n\u0131n verilen ayetler ve hadisler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla imkans\u0131z oldu\u011fu anla\u015f\u0131lmaktad\u0131r. Allah Rasulu bir hadisinde ruhbanl\u0131\u011f\u0131n yasakland\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve bu dinin ruhbanl\u0131\u011f\u0131n\u0131n cihad oldu\u011funu bildirmi\u015ftir.(Mecamu\u2019z-Zevaid) Cihad ise \u0130slam Cemaatiyle beraber hareket edilmek suretiyle s\u00f6z konusu olabilir. Gayr\u0131s\u0131ndaki ferdi \u00e7abalar\u0131n cihad olmamas\u0131yla birlikte ki\u015fiye hi\u00e7bir faydas\u0131 olmayacakt\u0131r.<\/p>\n Cemaat Bilinci<\/strong><\/p>\n \u0130slam\u2019a g\u00f6re cemaat olma o kadar \u00f6nemlidir ki, \u00fc\u00e7 ki\u015fi bir araya geldi\u011finde aralar\u0131nda bi emir tayin edip cemaat bilinciyle hareket etmelerini emreder.<\/p>\n \u0130nsan yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 gere\u011fi toplum halinde ya\u015famak zorundad\u0131r. \u0130slam, M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 \u015fuurlu bir toplum olarak yeti\u015ftirmek istiyor. Bir arada ya\u015fama bilinci, fedakarl\u0131\u011f\u0131, ba\u015fkalar\u0131n\u0131 hesaba katma; hak ve hukuka uyma ahlak\u0131n\u0131, yard\u0131mla\u015fma, ac\u0131lar\u0131 payla\u015fma, nimetleri ve k\u00fclfetleri b\u00f6l\u00fc\u015fme anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131 geli\u015ftirir. \u0130slam b\u00fct\u00fcn bu ideallerin en g\u00fczel bir \u015fekilde yerine getirilmesini, bunlar\u0131n bir ibadet bilinciyle yap\u0131lmas\u0131n\u0131 istemektedir. Cemiyet (toplum) i\u00e7inde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131n\u0131n fark\u0131nda olan her konuda onlar\u0131 da hesaba katar. Ancak kendi bencil duygular\u0131n\u0131 doyurmak isteyenler, kibirliler ve ba\u015fkalar\u0131n\u0131n haklar\u0131na tecav\u00fcz etmeyi normal g\u00f6renler bu anlay\u0131\u015f\u0131n d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131karlar. \u0130slam, toplum halinde ya\u015fama ihtiyac\u0131n\u0131 en doyurucu bir bi\u00e7imde teklif ediyor ve bunun kurallar\u0131n\u0131 ortaya koyuyor. Bunun i\u00e7in \u0130slam Cemaati, bir peygamber ve ilahi vahye inanma mant\u0131\u011f\u0131 \u00fczerine kurulur ve geli\u015fir. Bu cemmatin gayeside Allah\u2019\u0131n h\u00fckm\u00fcne daha g\u00fczel bir \u015fekilde uyabilmektir.<\/p>\n M\u00fcminler cemadat olma yanl\u0131\u015fl\u0131\u011f\u0131nda cemaat olma \u015fuuruna y\u00fckselmelidirler.[11]<\/a><\/p>\n Cemaat bilincinin en \u00f6nemlerinden birisi de itaat \u015fuurudur. M\u00fcminlerin kendi aralar\u0131ndan se\u00e7mi\u015f olduklar\u0131 Emire isyan haricindeki b\u00fct\u00fcn konularda itaat etmelidirler. (Bu meselenin \u00f6nemide \u2018\u0130mam\u2019 kavram\u0131nda de\u011finmi\u015ftik)<\/p>\n Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131na ve \u0130slam\u2019\u0131n hakimiyetine giden yolda itaat \u015fuuru olmazsa olmazlardand\u0131r.<\/p>\n \u201cEy iman edenler, Allah’a itaat edin; peygambere itaat edin ve sizden olan emir sahiplerine de. E\u011fer bir \u015feyde anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ferseniz, art\u0131k onu Allah’a ve Resul\u00fcne d\u00f6nd\u00fcr\u00fcn. \u015eayet Allah’a ve ahiret g\u00fcn\u00fcne iman ediyorsan\u0131z. Bu, hay\u0131rl\u0131 ve sonu\u00e7 bak\u0131m\u0131ndan daha g\u00fczeldir.\u201d(Nisa\/59)<\/p>\n [1]<\/a> H.Ece \u2013 \u0130slam\u2019\u0131n Temel Kavramlar\u0131<\/p>\n [2]<\/a> \u0130bn Hanbel, IV,145<\/p>\n [3]<\/a> Tirmiz\u00ee, Fiten, 7<\/p>\n [4]<\/a> \u0130bn M\u00e2ce, At’ime, 17<\/p>\n [5]<\/a> Husamettin el-Hindi, Kenzu\u2019l Ummal, Halep ty c3 sh269<\/p>\n [6]<\/a> Muslim Birr 2586 nolu hadis<\/p>\n [7]<\/a> Hak Dini Kur\u2019an Dili ( Enam 38)<\/p>\n [8]<\/a> H.Ece \u2013 \u0130slam\u2019\u0131n Temel Kavramlar\u0131<\/p>\n [9]<\/a> Tirmizi \u2013 Emsal\/3 hd.2863<\/p>\n