B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n Akide d\u00fc\u011f\u00fcmlemek anlam\u0131ndaki \u201cakd\u201d k\u00f6k\u00fcnden t\u00fcremi\u015ftir.S\u00f6zl\u00fckte \u201cg\u00f6n\u00fclden ba\u011flan\u0131lan \u015fey\u201d demektir.[1]<\/a>Bir \u015feye inanmak, bir kimseyi veya bir haberi tasd\u00eek etmek ve kabul ile ona sad\u0131k kalmak; inan\u0131\u015f tarz\u0131, inanma \u015fekli, tel\u00e2kki tarz\u0131.[2]<\/a><\/p>\n Bir kavram olarak akide, Allah (cc)\u2019\u0131n g\u00f6nderdi\u011fi \u0130slam\u2019\u0131, yani Hz. Muhammed (sav)\u2019in getirip tebli\u011f etti\u011fi dinin b\u00fct\u00fcn esaslar\u0131na, b\u00fct\u00fcn h\u00fck\u00fcmlerini kalp ile do\u011frulamak, dil ile s\u00f6ylemek, bir anlamda \u0130slam\u2019\u0131n do\u011frulu\u011funa tan\u0131kl\u0131k etmek demektir.<\/p>\n Akide, bir dinin inan\u00e7 esaslar\u0131d\u0131r.Bir ki\u015fi, o inan\u00e7 esaslar\u0131n\u0131 kabul etti\u011fi zaman, o dini benimsemi\u015f olur, o dinden say\u0131l\u0131r.Akide ayn\u0131 zamanda, o dinde bulunan emir, tavsiye, prensip, yasak gibi ameli ilkelrede y\u00f6n verir. \u00c7\u00fcnk\u00fc, akidenin gere\u011fi ahlak ve davran\u0131\u015f, yani amel olarak hayata yans\u0131r.Yaln\u0131zca inan\u00e7 olarak kafalarda kalan \u201cakide\u201dler zamanla yerini ba\u015fka inan\u00e7lara terk ederler. Bu a\u00e7\u0131dan bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131 zaman denilebilir ki, akide ki\u015finin d\u00fcnya ve ahiret g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn b\u00fct\u00fcnle\u015fmi\u015f \u015feklidir.<\/p>\n Bilindi\u011fi gibi \u0130slami ilimler i\u00e7erisinde \u201cakaid ilmi\u201d de vard\u0131r.Bu ilim dal\u0131- \u0130slam\u2019\u0131n itikadi h\u00fck\u00fcmlerinden bahseder.Bu ilmin konusu, akideyi meydana getiren prensipler, yani iman\u0131n \u015fartlar\u0131d\u0131r.Akaid ilmi, \u201cament\u00fc\u201d de yer alan inan\u00e7 esaslar\u0131n\u0131, geni\u015f olarak Kur\u2019an ve m\u00fctevatir hadis \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131nda anlat\u0131r.<\/p>\n O, Allah\u2019tan, ahiretten, kitaplardan, peygamberlerden, melekelerden ve kaderden bahseder.Amac\u0131, m\u00fcminlere ger\u00e7ek bir iman\u0131 anlatmak, onlar\u0131 bat\u0131l ve sap\u0131k d\u00fc\u015f\u00fcncelerden kurtarmakt\u0131r.\u0130slam Tarihi\u2019nde akaid ad\u0131 alt\u0131nda bir \u00e7ok kitab\u0131n yaz\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rmekteyiz.Yine bir \u00e7ok kitab\u0131n, hatta hadis kitaplar\u0131n\u0131n, iman, akaid veya ba\u015fka ba\u015fl\u0131k alt\u0131nda akide konular\u0131na yer verdi\u011fi bilinmektedir. (Akaid : akidenin \u00e7o\u011fuludur.)[3]<\/a><\/p>\n Akaid Kelimesi : <\/strong>Akaid kelimesi s\u00f6zle\u015fme anlam\u0131na gelmektedir. Nitekim Allah\u00fc Teala (cc) Kur’an-\u0131 Kerim’de \u015f\u00f6yle buyurmaktad\u0131r :<\/p>\n “(Vefat iddeti beklemekte olan) kad\u0131nlara kendileri ile evlenmek istedi\u011finizi \u00fcst\u00fc kapal\u0131 olarak anlatman\u0131zda veya bu iste\u011finizi i\u00e7inizde saklaman\u0131zda sizin i\u00e7in bir g\u00fcnah yoktur. Allah biliyor ki, siz onlara (bunu er ge\u00e7 mutlaka) s\u00f6yleyeceksiniz. Me\u015fru s\u00f6zler s\u00f6ylemeniz d\u0131\u015f\u0131nda sak\u0131n onlarla gizliden gizliye bulu\u015fma y\u00f6n\u00fcnde s\u00f6zle\u015fmeyin. Bekleme m\u00fcddeti bitinceye kadar da nikah yapmaya kalk\u0131\u015fmay\u0131n. \u015eunu da bilin ki, Allah i\u00e7inizden ge\u00e7eni hakk\u0131yla bilir. Onun i\u00e7in Allah’ a kar\u015f\u0131 gelmekten sak\u0131n\u0131n ve yine \u015funu da bilin ki Allah ger\u00e7ekten \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r, halimdir. (Hemen cezaland\u0131rmaz, m\u00fchlet verir.)”<\/p>\n (Bakara 235)<\/p>\n <\/p>\n K\u0131saca inan\u0131lan ve kalben ba\u011flan\u0131lan \u015feylere Akaid denir. Hz. Adem (as)\u2019dan Hz.Muhammed(sav)\u2019e kadar inan\u0131lmas\u0131 ve reddedilmesi gereken \u015feyleri bizlere haber veren k\u0131yamete kadar de\u011fi\u015fmeyecek inan\u00e7 esalar\u0131na Akaid denilir. Allahu Teala mealen \u015f\u00f6yle buyurmaktad\u0131r : \u201cAllah, \u015fehadet etti ki: Ger\u00e7ekten O’ndan ba\u015fka ilah yoktur. Melekler ve ilim sahibleri de adaleti ayakta tutarak buna \u015fehadet ettiler; O’ndan ba\u015fka ilah yoktur. O, Aziz’dir, Hakim’dir.\u201d(Ali-\u0130mran\/18)<\/p>\n Ayet-i kerime\u2019de hem akaid ilminin mahiyeti hem de ilmin \u00f6nemi beyan edilmektedir.Ayet-i kerime\u2019de ilim ve ilim adam\u0131n\u0131n mahiyeti de izah edilmektedir.<\/p>\n Akaid b\u00fct\u00fcn amellerden \u00fcst\u00fcnd\u00fcr. Ki\u015finin amellerinin makbul olabilmesi i\u00e7in sa\u011flam bir inanca sahip olmas\u0131 elzemdir. Resul-i Ekrem (sav) sa\u011flam bir imana sahip olan kimseleri bir\u00e7ok defa m\u00fcjdelemi\u015ftir. Nitekim a\u015fa\u011f\u0131daki hadis bu m\u00fcjdenin \u00e7ok net bir \u015fekilde ifade edildi\u011fi hadislerden birisidir.[4]<\/a> Hz. Ebu Zerr (ra) anlat\u0131yor:<\/p>\n “Bana Cebrail aleyhisselam gelerek “\u00dcmmetinden kim Allah’a herhangi bir \u015feyi ortak k\u0131lmadan (\u015firk ko\u015fmadan) \u00f6l\u00fcrse cennete girer” m\u00fcjdesini verdi” dedi. Ben;<\/p>\n “Zina ve h\u0131rs\u0131zl\u0131k yapsa da m\u0131?” diye sordum.<\/p>\n “H\u0131rs\u0131zl\u0131k da etse, zina da yapsa” cevab\u0131n\u0131 verdi. Ben tekrar: ”Yani h\u0131rs\u0131zl\u0131k ve zina yapsa da ha!” dedim.<\/p>\n “Evet, dedi, h\u0131rs\u0131zl\u0131k da etse, zina da yapsa!”<\/p>\n Hz, Peygamber (sav) d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc keresinde ilave etti: \u201cEbu Zerr burnu s\u00fcrtse de cennete girecekektir.\u201d\u201d[5]<\/a><\/p>\n \u0130sl\u00e2m’\u0131n g\u00fcn\u00fcm\u00fcz a\u00e7\u0131s\u0131ndan uygulanabilirli\u011fi konusunda \u015f\u00fcphe ve teredd\u00fctler ta\u015f\u0131mak da iman ile ba\u011fda\u015fmaz. Bu en az\u0131ndan y\u00fcce Rabbimiz’in g\u00f6r\u00fcneni, g\u00f6r\u00fcnmeyeni, ge\u00e7mi\u015fi ve gelece\u011fi bilece\u011fine inanmak gere\u011fi ile \u00e7eli\u015fir. Allah’\u0131n \u015eeriat\u0131’n\u0131n herhangi bir zamanda yeterli gelece\u011finde \u015f\u00fcphe i\u00e7erisinde olmak, Allah’\u0131n s\u0131fatlar\u0131nda \u015f\u00fcpheye d\u00fc\u015fmek demektir. Allah hakk\u0131ndaki bir \u015f\u00fcphe ve teredd\u00fct ise, m\u00e2hiyet ve boyutu ne olursa olsun, ki\u015fiyi imandan \u00e7\u0131kart\u0131r.<\/p>\n Bununla birlikte, tasdik ve ink\u00e2r bak\u0131m\u0131ndan insanlar 3 k\u0131sma ayr\u0131l\u0131rlar; m\u00fcmin, k\u00e2fir, m\u00fcnaf\u0131k.<\/p>\n 1) M\u00fcmin: \u0130sl\u00e2m’\u0131n itik\u00e2d es\u00e2slar\u0131na ve h\u00fck\u00fcmlerine tamam\u0131yla inanan ve bunlar\u0131n gere\u011fini yapmaya \u00e7al\u0131\u015fan kimse tam m\u00fcmin ve m\u00fcsl\u00eemdir.<\/p>\n 2) K\u00e2fir: Allah’a ve peygamberine inanmayan ve dinden oldu\u011fu kesin olan bir h\u00fckm\u00fc ink\u00e2r eden kimsedir.<\/p>\n 3) M\u00fcnaf\u0131k: D\u0131\u015ftan inanm\u0131\u015f g\u00f6r\u00fcn\u00fcp, i\u00e7inden ink\u00e2r eden de m\u00fcn\u00e2f\u0131kt\u0131r. Y\u00fcce Allah Nis\u00e2 S\u00fbresi 45’inci ayetinde m\u00fcn\u00e2f\u0131klar\u0131n cehennemin en a\u015fa\u011f\u0131 tabakas\u0131nda bulunacaklar\u0131n\u0131 bildirmektedir.<\/p>\n \u0130sl\u00e2m* ise s\u00f6zl\u00fckte, it\u00e2at, boyun e\u011fme, bir \u015feye teslim olma anlamlar\u0131na gelir. Terim olarak; Allah’u Te\u00e2l\u00e2’ya itaat etmek, Hz. Peygamber’in din ad\u0131na bildirmi\u015f oldu\u011fu \u015feyleri kalb ile tasdik, dil ile ikrar etmek ve g\u00fczel bulmakt\u0131r. \u0130sl\u00e2m, din anlam\u0131nda da kullan\u0131l\u0131r. Allah’\u0131n dinine, yaln\u0131z “din” denildi\u011fi gibi “millet, \u015fer\u00eeat, \u0130sl\u00e2m ve \u0130sl\u00e2m dini” de denir. Bazan \u0130sl\u00e2m, iman anlam\u0131nda da kullan\u0131l\u0131r.[6]<\/a><\/p>\n Hz. \u00d6mer b. el-Hatt\u00e2b \u015f\u00f6yle anlat\u0131yor: “Bir g\u00fcn Allah’\u0131n Resulu’n\u00fcn yan\u0131nda idik. Beyaz elbiseli, siyah sa\u00e7l\u0131 bir adam \u00e7\u0131kageldi. \u00dczerinde yolculuk izi yoktu, ama hi\u00e7birimiz kendisini tan\u0131m\u0131yorduk. Hz. Peygamber’in \u00f6n\u00fcnde diz \u00e7\u00f6k\u00fcp oturdu. Dizlerini onun dizlerine dayad\u0131. Ellerini de Allah’\u0131n Ras\u00fbl\u00fc’n\u00fcn dizlerinin \u00fczerine koyup sordu :<\/p>\n “- \u0130sl\u00e2m nedir? bana anlat” Allah’\u0131n Resulu cevap verdi: [1]<\/a> H.Ece \u0130slam\u2019\u0131n Temel Kavramlar\u0131<\/p>\n [2]<\/a> \u015eamil \u0130A<\/p>\n [3]<\/a> H.Ece \u0130slam\u2019\u0131n Temel Kavramlar\u0131<\/p>\n [4]<\/a> \u015e.Sar\u0131 \u0130slam Akaidi c.1 sh67-71<\/p>\n
\n“-\u0130sl\u00e2m Allah’tan ba\u015fka il\u00e2h olmad\u0131\u011f\u0131na, Muhammed’in, Allah’\u0131n el\u00e7isi oldu\u011funa inanman, namaz k\u0131lman, zek\u00e2t vermen, Ramazan orucunu tutman, g\u00fcc\u00fcn yeterse Hacca gitmendir”
\n“- Do\u011fru s\u00f6yledin, peki iman nedir?”
\n“- \u0130m\u00e2n, Allah’a, O’nun meleklerine, kitaplar\u0131na, peygamberlerine, \u00e2hiret g\u00fcn\u00fcne ve kadere, kaderin hay\u0131r ve \u015ferrin Allah taraf\u0131ndan yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131na inanmand\u0131r.”
\n“- Do\u011fru s\u00f6yledin. \u0130hsan nedir?”
\n“- \u0130hsan, * All\u00e2h’\u0131 g\u00f6r\u00fcyormu\u015fsun gibi ona ibadet etmendir. Her ne kadar sen O’nu g\u00f6rm\u00fcyorsan da O seni g\u00f6r\u00fcyor. ”
\nBu sorulardan sonra k\u0131y\u00e2met al\u00e2metlerini de soran adam kalk\u0131p gitti. Arkas\u0131ndan bakt\u0131lar, hemen ortadan kaybolmu\u015ftu. O’nun kim oldu\u011funu merak eden ash\u00e2b-\u0131 kirama Allah Resulu \u015f\u00f6yle buyurdu:
\n“- O Cebr\u00e2il idi, size dininizi \u00f6\u011fretmek i\u00e7in geldi.” [7]<\/a><\/p>\n