B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n

10- Andolsun, biz Davud’a taraf\u0131m\u0131zdan bir fazl (\u00fcst\u00fcnl\u00fck) verdik.(14) “Ey da\u011flar, onunla birlikte (Beni tesbih edip) yank\u0131yla ses verin” (dedik) ve ku\u015flarla da (ayn\u0131s\u0131n\u0131 emrettik) .(15) Ve ona demiri yumu\u015fatt\u0131k.<\/strong><\/p>\n

11- “Geni\u015f z\u0131rhlar yap, (onlar\u0131) d\u00fczenli bir bi\u00e7ime sok;(16) ve hepiniz salih ameller yap\u0131n. Ger\u00e7ekten ben, sizin yapmakta olduklar\u0131n\u0131z\u0131 g\u00f6renim” (diye vahyettik) .<\/strong><\/p>\n

12- S\u00fcleyman i\u00e7in de, sabah gidi\u015fi bir ay, ak\u015fam d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fc bir ay (mesafe) olan r\u00fczg\u00e2ra (boyun e\u011fdirdik) ;(17) erimi\u015f bak\u0131r madenini ona sel gibi ak\u0131tt\u0131k.(18) Onun eli alt\u0131nda Rabbinin izniyle i\u015f g\u00f6rmekte olan bir k\u0131s\u0131m cinler de vard\u0131.(19) Onlardan kim bizim emrimizden \u00e7\u0131k\u0131p-sapacak olsa, ona \u00e7\u0131lg\u0131n ate\u015fin azab\u0131ndan tadd\u0131r\u0131rd\u0131k.<\/strong><\/p>\n

13- Ona diledi\u011fi \u015fekilde kaleler, heykeller,(20) havuz b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcnde \u00e7anaklar ve yerinden s\u00f6k\u00fclmeyen kazanlar(21) yaparlard\u0131. “Ey Davud ailesi, \u015f\u00fckrederek \u00e7al\u0131\u015f\u0131n.”(22) Kullar\u0131mdan \u015f\u00fckretmekte olanlar azd\u0131r.<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

14. Bu, Allah’\u0131n Davud Peygamber’e (a.s) verdi\u011fi say\u0131s\u0131z nimetleri hat\u0131rlatmad\u0131r. Davud (a.s) Beyt\u00fcllahim’de ya\u015fayan Yuda kabilesinden s\u0131radan bir gen\u00e7ti. Filistinlilere kar\u015f\u0131 a\u00e7\u0131lan bir sava\u015fta, \u0130srail’in en b\u00fcy\u00fck d\u00fc\u015fman\u0131 olan Cal\u00fbt’u \u00f6ld\u00fcrd\u00fc ve birdenbire \u0130srailo\u011fullar\u0131 aras\u0131nda de\u011feri y\u00fckseldi. Bu olayla birlikte \u00f6nemi artmaya ba\u015flad\u0131, \u00f6yle ki Talut’un (seul) \u00f6l\u00fcm\u00fcnden sonra ilk \u00f6nce Hebron’da (bug\u00fcnk\u00fc el-Halil) Yuda kral\u0131 se\u00e7ildi, daha sonra da b\u00fct\u00fcn \u0130srail kabilelerinin kral\u0131 oldu. Kud\u00fcs’\u00fc ald\u0131 ve oray\u0131 \u0130srail krall\u0131\u011f\u0131n\u0131n ba\u015f\u015fehri yapt\u0131. Onun liderli\u011finde tarihte ilk defa, s\u0131n\u0131rlar\u0131 Akabe k\u00f6rfezinden F\u0131rat nehrinin bat\u0131 k\u0131y\u0131lar\u0131na kadar uzanan Allah’a ibadet eden bir krall\u0131k kurulmu\u015f oldu. Bu nimetlerin yan\u0131s\u0131ra Allah ona ilim, hikmet, adalet, merhamet ihsan etmi\u015fti. (Ayr\u0131nt\u0131lar i\u00e7in bkz. Bakara Suresi an. 273 ve \u0130sra Suresi an. 7)
\n15. Bu konuda l\u00fctfen bkz. Enbiya: 79 ve an. 71.
\n16. Bu konuda bkz. Enbiya: 80 ve an. 72.
\n17.Bu konuda bkz. Enbiya: 81 ve an. 74.<\/p>\n

18. \u0130lk m\u00fcfessirlerden baz\u0131lar\u0131 bunun, Hz. S\u00fcleyman (a.s) i\u00e7in yery\u00fcz\u00fcndeki su kayna\u011f\u0131ndan su yerine erimi\u015f bak\u0131r madeni akt\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na geldi\u011fini s\u00f6ylemi\u015flerdir. Fakat bu ayet, Hz. S\u00fcleyman (a.s) zaman\u0131nda \u00e7e\u015fitli yerlerde kullan\u0131lmak \u00fczere b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7eklerde bak\u0131r eritilip kal\u0131pland\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na da gelebilir. \u0130\u015fte burada bu b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7eklere, onun i\u00e7in bak\u0131r madeninin sel gibi ak\u0131t\u0131lmas\u0131 \u015feklinde de\u011finilmi\u015ftir. (Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 a\u00e7\u0131klamas\u0131 i\u00e7in bkz. Enbiya Suresi an. 74-75.)<\/p>\n

19. S\u00fcleyman’a (a.s) boyun e\u011fen cinlerin da\u011f kabilelerine mensup insanlar m\u0131, yoksa g\u00f6r\u00fcnmeyen varl\u0131klar olarak bu adla tan\u0131nan ger\u00e7ek cinler mi oldu\u011fu konusu Enbiya ve Neml surelerinde geni\u015f\u00e7e ele al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. (L\u00fctfen bkz. Enbiya an. 75, Neml an. 23, 45 ve 52) .<\/p>\n

20. Metindeki tem\u00e2sil kelimesi. Arap\u00e7ada insan, hayvan, a\u011fa\u00e7, \u00e7i\u00e7ek, nehir veya herhangi bir cans\u0131z varl\u0131k olsun tabii bir varl\u0131\u011f\u0131n benzerinin taklit edilmesi anlam\u0131na gelen timsal kelimesinin \u00e7o\u011fuludur. “Timsal, Allah taraf\u0131ndan yarat\u0131lan bir \u015feye benzemesi i\u00e7in yap\u0131lan b\u00fct\u00fcn s\u00fbni \u015feylerin ismidir.” (Lisan\u00fc’l-Arab) “Timsal; canl\u0131 olsun, cans\u0131z olsun bir varl\u0131\u011fa benzemesi i\u00e7in yap\u0131lan b\u00fct\u00fcn resimlerdir.” (Tefsir, el-Ke\u015f\u015faf) Bunlara dayanarak Kur’an’daki bu ifadenin, Hz. S\u00fcleyman (a.s) i\u00e7in yap\u0131lan “heykeller”in insan ve hayvan heykelleri veya resimleri anlam\u0131na gelmedi\u011fini s\u00f6ylebiliriz. Bunlar Hz. S\u00fcleyman’\u0131n (a.s) binalar\u0131n\u0131 ve eserlerini s\u00fcsledi\u011fi manzara resimleri, \u00e7i\u00e7ekli d\u00fczenlemeler veya ba\u015fka t\u00fcr dekorasyonlar da olabilir.
\nBu yanl\u0131\u015f anlamaya Hz. S\u00fcleyman’\u0131n (a.s) kendisi i\u00e7in peygamberlerin ve meleklerin resmini yapt\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yleyen baz\u0131 m\u00fcfessirler sebep olmu\u015ftur. Bu m\u00fcfessirler \u0130srail\u00ee haberlerden yararlanm\u0131\u015flar ve daha \u00f6nceki \u015feriatlara g\u00f6re resim yapman\u0131n haram olmad\u0131\u011f\u0131 sonucuna varm\u0131\u015flard\u0131r.<\/p>\n

Fakat bu \u0130srail\u00ee haberleri zikredip rivayet ettikleri halde, Hz. S\u00fcleyman’\u0131n Musa’n\u0131n (a.s) \u015feriat\u0131na tabi oldu\u011fu ve onun \u015feriat\u0131nda da aynen Muhammed’in (s.a) \u015feriat\u0131nda oldu\u011fu gibi insan ve hayvan resim ve heykelleri yapman\u0131n haram oldu\u011fu ger\u00e7e\u011fini g\u00f6zard\u0131 ediyorlar. D\u00fc\u015fmanl\u0131klar\u0131 sebebiyle \u0130srailo\u011fullar\u0131ndan bir grubun Hz. S\u00fcleyman’\u0131 (a.s) putperestlik, \u00e7ok tanr\u0131c\u0131l\u0131k, b\u00fcy\u00fc, sihir ve zinayla itham ettiklerini de unutuyorlar. Bu nedenle \u0130sraili rivayetlerden hi\u00e7birisine g\u00fcvenilmemeli ve bu b\u00fcy\u00fck Peygamber hakk\u0131nda Allah’\u0131n \u015feriat\u0131na ayk\u0131r\u0131 hi\u00e7bir haber kabul edilmemelidir. Herkes, Musa’dan (a.s) sonra \u0130srailo\u011fullar\u0131ndan gelen b\u00fct\u00fcn peygamberlerin Hz. \u0130sa’ya (a.s) dek Tevrat’a tabi olduklar\u0131n\u0131 ve hi\u00e7birisinin Tevrat’\u0131n \u015feriat\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirecek yeni bir \u015feriat getirmedi\u011fini bilir. Tevrat tekrar tekrar insan ve hayvan resimleri ve heykeleri yapman\u0131n haram oldu\u011funu s\u00f6yler.<\/p>\n

“Kendin i\u00e7in oyma put, yukarda g\u00f6klerde olan\u0131n, yahut a\u015fa\u011f\u0131da yerde olan\u0131n, yahut yerin alt\u0131nda sularda olan\u0131n hi\u00e7 suretini yapmayacaks\u0131n” (\u00c7\u0131k\u0131\u015f, 20:4)
\n“Kendinize putlar yapmayacaks\u0131n\u0131z ve kendiniz i\u00e7in oyma put ve dikili ta\u015f dikmeyeceksiniz ve \u00f6n\u00fcnde secde etmek i\u00e7in memleketinizde resimli ta\u015f kurmayacaks\u0131n\u0131z.” (Levililer. 26:1)
\n“Fesada sapmayas\u0131n\u0131z, kendiniz i\u00e7in erkek yahut kad\u0131n suretinde, yerde olan bir hayvan suretinde, g\u00f6klerde u\u00e7an kanatl\u0131 bir ku\u015f suretinde, toprakta s\u00fcr\u00fcnen bir \u015fey suretinde, yer alt\u0131ndaki suda olan bir bal\u0131k suretinde, herhangi bir \u015feklin suretinde oyma put yapmayacaks\u0131n\u0131z.” (Tesniye, 4:16-18) .<\/p>\n

“Bir sanatkar\u0131n el i\u015fi, Rabbe mekruh oyma yahut d\u00f6kme put yapan ve onu gizlice diken adam lanetli olsun.” (Tesniye, 27:15)<\/p>\n

Bu apa\u00e7\u0131k emirler kar\u015f\u0131s\u0131nda Hz. S\u00fcleyman’\u0131n (a.s) cinlerden kendisi i\u00e7in meleklerin ve peygamberlerin resmini ve heykellerini yapmas\u0131n\u0131 istedi\u011fi nas\u0131l kabul edilebilir? Yahudilerin Hz. S\u00fcleyman’\u0131 (a.s) putperest kar\u0131lar\u0131na olan sevgisi nedeniyle putperest olmakla su\u00e7layan rivayetlerine dayan\u0131larak bu nas\u0131l kabul edilebilir? (I Krallar, bap: 11)
\nFakat M\u00fcsl\u00fcman m\u00fcfessirler bu \u0130sraili rivayetleri zikretmelerine ra\u011fmen Hz. Muhammed’in (s.a) \u015feriat\u0131nda bunun haram k\u0131l\u0131nd\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirtmi\u015flerdir. Bu nedenle hi\u00e7 kimseye Hz. S\u00fcleyman’\u0131 (a.s) taklit ederek resimler ve heykeller yapmas\u0131 helal olmaz. Fakat g\u00fcn\u00fcm\u00fczde bat\u0131y\u0131 taklit ederek foto\u011fraf\u0131 ve heykel yapmay\u0131 helal k\u0131lmak isteyen baz\u0131 kimseler Kur’an’\u0131n bu ayetini delil olarak al\u0131rlar ve \u015f\u00f6yle bir iddiada bulunurlar: “Allah’\u0131n Peygamberi b\u00f6yle yapt\u0131\u011f\u0131na ve Allah da kitab\u0131nda Peygamberinin bu davran\u0131\u015f\u0131n\u0131 zikretti\u011fine, bunu kabul etmedi\u011fine dair bir ifade de bulunmad\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re, bu helal olmal\u0131.”
\nBat\u0131y\u0131 taklit eden bu kimselerin iddias\u0131 iki sebep y\u00fcz\u00fcnden yanl\u0131\u015ft\u0131r. Birincisi, Kur’an’da kullan\u0131lan Tem\u00e2sil kelimesi sadece insan ve hayvan resmi anlam\u0131na gelmez, cans\u0131z nesnelerin resimleri i\u00e7in de kullan\u0131l\u0131r. Bu nedenle sadece bu kelimeye dayan\u0131larak Kur’an’a g\u00f6re insan ve hayvan resimleri yapman\u0131n helal oldu\u011fu sonucuna var\u0131lamaz. \u0130kincisi, sahih senetlerle ve bir\u00e7ok kanaldan rivayet edilen hadisler, Hz. Peygamber’in (s.a) canl\u0131lar\u0131n resimlerini yapmay\u0131 ve bunlar\u0131 evde bulundurmay\u0131 yasaklad\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6stermektedir. Bu hususta Hz. Peygamber’den (s.a) rivayet edilen sahih hadisleri ve b\u00fcy\u00fck sahabelerin bu konudaki g\u00f6r\u00fc\u015flerini a\u015fa\u011f\u0131da sunuyoruz.
\n1) M\u00fcminlerin annesi Hz. Ai\u015fe (r.a) , Hz. \u00dcmm\u00fc Habibe ve Hz. \u00dcmm\u00fc Seleme’nin (r.a) Habe\u015fistan’da iken i\u00e7i resimlerle s\u00fcsl\u00fc bir kilise g\u00f6rd\u00fcklerini rivayet eder. Hz. Peygamber’in (s.a) huzurunda bundan bahsettiklerinde, o \u015f\u00f6yle buyurdu: “Onlar i\u00e7lerinden ne zaman salih bir insan \u00f6lse, onun kabrini ibadetgah (mescit) edinirler ve i\u00e7ini resimlerle s\u00fcslerler. K\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde bunlar Allah’\u0131n kat\u0131nda insanlar\u0131n en zelili olacaklard\u0131r.” (Buhari: Kitab\u00fc’s-Salat; M\u00fcslim: Kitab\u00fc’l-Mesacid; Nes\u00e2\u00ee: Kitab\u00fc’l-Mesacid)
\n2) Ebu Huzeyfe (r.a) Allah Rasul\u00fc’n\u00fcn (s.a) resim yapanlar\u0131 lanetledi\u011fini rivayet etmi\u015ftir. (Buhari: Kitab\u00fc’l-B\u00fcy\u00fc, Kitab\u00fc’t-Talak, Kitab\u00fc’l-Libas) .<\/p>\n

3) Ebu Z\u00fcr’a \u015f\u00f6yle buyuruyor: “Bir keresinde Hz. Ebu Hureyre ile birlikte bir eve girdim ve bir ressam\u0131n tavana resimler yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rd\u00fcm. Bunun \u00fczerine Hz. Ebu Hureyre dedi ki: “Nebi’nin (s.a) \u015f\u00f6yle buyurdu\u011funu i\u015fittim: Allah buyuruyor ki: Benim yaratt\u0131\u011f\u0131ma benzer bir varl\u0131k yaratmaya \u00e7al\u0131\u015fandan daha zalim kim olabilir? E\u011fer yapabilirlerse bir tohum, ya da bir kar\u0131nca yarats\u0131nlar.” (Buhari: Kitab\u00fc’l-Libas: M\u00fcsned-i Ahmed. M\u00fcslim’deki rivayete g\u00f6re bu ev Mervan’\u0131n evi idi.)<\/p>\n

4) Ebu Muhammed Huzel\u00ee, Hz. Ali’den rivayet ediyor: Hz. Peygamber (s.a) bir cenaze namaz\u0131nda iken \u015f\u00f6yle buyurdu: \u0130\u00e7inizden kim Medine’ye gidip g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc her putu k\u0131racak, her g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc kabri yerle bir edecek, her g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc resmi y\u0131rt\u0131p atacak? \u0130\u00e7lerinden bir adam bunu yapaca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yledi. Gitti, fakat Medinelilerden korkarak bu i\u015fi yapmadan geri d\u00f6nd\u00fc. Daha sonra Hz. Ali (r.a) gitmek istedi, Nebi de (s.a) gitmesine izin verdi. Hz. Ali gitti, sonra geri d\u00f6nd\u00fc ve \u015f\u00f6yle dedi: Her putu k\u0131rd\u0131m, her kabri yerle bir ettim ve her resmi y\u0131rt\u0131p att\u0131m. Bunun \u00fczerine Hz. Peygamber (s.a) \u015f\u00f6yle buyurdu: \u015eimdi bunlardan herhangi birini yapan, Muhammed’e (s.a) indirileni ink\u00e2r ediyor demektir.” (M\u00fcsned-i Ahmed, M\u00fcslim: Kitab\u00fc’l-Cenaiz, Nesa\u00ee: Kitab\u00fc’l-Cenaiz’de de ayn\u0131 konuda bir hadis rivayet edilmektedir.)<\/p>\n

5) \u0130bn Abbas \u015f\u00f6yle rivayet ediyor: “… Resim yapan ki\u015fi cezaland\u0131r\u0131lacak ve ondan resme ruh vermesi istenecek, tabii ki o da bunu yapamayacakt\u0131r.” (Buhadi: Kitab\u00fc’t-Ta’bir, Tirmizi: Ebvab\u00fc’l-Libas, Nesa\u00ee: Kitab\u00fc’z-Z\u00eenet, M\u00fcsned-i Ahmed)<\/p>\n

6) Said \u0130bn\u00fc’l-Hasan \u015f\u00f6yle rivayet ediyor: “\u0130bn Abbas’\u0131n yan\u0131nda oturuyordum, bir adam gelip ona: “Ey \u0130bn Abbas, ben hayat\u0131m\u0131 elimin eme\u011fi ile kazan\u0131yorum ve mesle\u011fim resim yapmak” dedi. \u0130bn Abbas (r.a) , “Ben sana Allah Rasul\u00fc’nden (s.a) duydu\u011fumun ayn\u0131s\u0131 s\u00f6yleyece\u011fim. Ondan Allah’\u0131n resim yapanlara azap edece\u011fini, bu kimseleri o resimlere ruh verinceye kadar b\u0131rakmayaca\u011f\u0131n\u0131, onlar\u0131n da asla bunu ba\u015faramayacaklar\u0131n\u0131 duydum” cevab\u0131n\u0131 verdi. Bunun \u00fczerine o adam \u00e7ok etkilendi ve y\u00fcz\u00fc sapsar\u0131 oldu. \u0130bn Abbas (r.a) \u015f\u00f6yle buyurdu: “E\u011fer resim yapacaksan, a\u011fa\u00e7 resmi veya cans\u0131z e\u015fyalar\u0131n resmini yap.” (Buhari: Kitab\u00fc’l-B\u00fcy\u00fb, M\u00fcslim: Kitab\u00fc’l-Libas, Nesa\u00ee: Kitab\u00fc’z-Zinet, M\u00fcsned-i Ahmed)
\n7) Abdullah \u0130bn Mes’ud (r.a) Hz. Peygamber’in (s.a) \u015f\u00f6yle buyurdu\u011funu rivayet ediyor: “K\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde Allah taraf\u0131ndan en b\u00fcy\u00fck azaba u\u011frayacak olanlar ressamlard\u0131r.” (Buhari: Kitab\u00fc’l-Libas, M\u00fcslim: Kitab\u00fc’l-Libas, Nesa\u00ee: Kitab\u00fc’z-Zinet, M\u00fcsned-i Ahmed.)<\/p>\n

8) Abdullah \u0130bn \u00d6mer (r.a) Hz. Peygamber’in (s.a) \u015f\u00f6yle buyurdu\u011funu rivayet ediyor: “Resim yapanlar k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde cezaland\u0131r\u0131lacaklar ve onlardan yapt\u0131klar\u0131 \u015feylere hayat vermeleri istenecektir.” (Buhari: Kitab\u00fc’l-Libas, Nesa\u00ee-Kitab\u00fc’z-Zinet, M\u00fcsned-i Ahmed.)<\/p>\n

9) Hz. Ai\u015fe (r.a) , \u00fczerinde resimler bulunan bir minder ald\u0131\u011f\u0131n\u0131 rivayet ediyor. Hz. Peygamber (s.a) kap\u0131n\u0131n \u00f6n\u00fcnde durdu ve i\u00e7eri girmedi. “Bir su\u00e7 i\u015flediysem Allah’a tevbe ederim” dedim. Nebi (s.a) : “Bu minder ne i\u00e7in?” diye sordu “\u00dczerinde oturup uzanman i\u00e7in” dedim. “Bu resimleri yapanlara k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde azap edilecek ve onlardan yapt\u0131klar\u0131 resimlere hayat vermeleri istenecektir. Melekler (yani rahmet melekleri) i\u00e7inde resim bulunan eve girmez” (Buhari: Kitab\u00fc’l-Libas, M\u00fcslim: Kitab\u00fc’l-Libas; Nesa\u00ee: Kitab\u00fc’z-Zinet, \u0130bn Mace: Kitab\u00fc’t-Ticaret, Muvatta: Kitab\u00fc’l-\u0130stiran)<\/p>\n

10) Hz. Ai\u015fe (r.a) rivayet ediyor: Bir keresinde Nebi (s.a) odama geldi, \u00fczerinde resimler bulunan bir perde asm\u0131\u015ft\u0131m. Birdenbire y\u00fcz\u00fcn\u00fcn rengi de\u011fi\u015fti. Daha sonra perdeyi ald\u0131, y\u0131rtt\u0131 ve \u015f\u00f6yle buyurdu: “Allah’\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 gibi yaratmaya \u00e7al\u0131\u015fanlar k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde \u00e7ok \u015fiddetli bir azaba u\u011frat\u0131lacaklard\u0131r.” (M\u00fcslim: Kitab\u00fc’l-Libas, Buhari: Kitab\u00fc’l-Libas, Nesa\u00ee: Kitab\u00fc’z-Zinet)
\n11) Hz. Ai\u015fe (r.a) rivayet ediyor: Nebi (s.a) bir seferden d\u00f6nm\u00fc\u015ft\u00fc, ben de kap\u0131n\u0131n \u00fczerinde kanatl\u0131 at resimleri bulunan bir perde asm\u0131\u015ft\u0131m. Nebi (s.a) onu indirmemi s\u00f6yledi, ben de indirdim. (M\u00fcslim: Kitab\u00fc’l-Libas, Nesa\u00ee: Kitab\u00fc’z-Zinet)<\/p>\n

12) Cabir bin Abdullah (r.a) rivayet ediyor: Nebi (s.a) evde resim bulundurmay\u0131 ve bir kimsenin resim yapmas\u0131n\u0131 yasaklad\u0131. (Tirmizi: Ebvab\u00fc’l-Libas)
\n13) \u0130bn Abbas (r.a) Ebu Talha Ensari (r.a) ‘dan rivayetle \u015f\u00f6yle diyor: Nebi (s.a) “\u0130\u00e7inde k\u00f6pek ve resim bulunan eve melekler (yani rahmet melekleri) girmez” buyurdu. (Buhari: Kitab\u00fc’l-Libas)
\n14) Abdullah bin \u00d6mer (r.a) rivayet ediyor: Cebrail (a.s) Nebi’ye (s.a.) gelecekti, fakat zaman ge\u00e7ti\u011fi halde gelmedi. Nebi (s.a) merak etti ve evden \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda onunla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131. Ona ni\u00e7in gelmedi\u011fini sordu\u011funda Cebrail (a.s) “Biz i\u00e7inde resim veya k\u00f6pek bulunan eve girmeyiz” cevab\u0131n\u0131 verdi. (Buhari: Kitab\u00fc’l-Libas, Buhari, M\u00fcslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesa\u00ee, \u0130bn Mace, \u0130mam Malik ve \u0130mam Ahmed, bir\u00e7ok sahabeden bu konuda bir\u00e7ok hadis rivayet etmi\u015flerdir.)<\/p>\n

Bunlara kar\u015f\u0131n resim konusunda baz\u0131 istisnalar yapan hadisler de rivayet edilmi\u015ftir. Mesela Ebu Talha Ensari’den rivayet edilen bir hadise g\u00f6re \u00fczerinde resimli dokumalar bulunan perdeler asmak caizdir. (Buhari: Kitab\u00fc’l-Libas) . Hz. Ai\u015fe (r.a) hadisine g\u00f6re Hz. Ai\u015fe \u00fczerinde resimler bulunan bir kuma\u015f\u0131 y\u0131rt\u0131p minder yapt\u0131\u011f\u0131nda Hz. Peygamber (s.a) bunu yasaklamam\u0131\u015ft\u0131r. (M\u00fcslim: Kitab\u00fc’l-Libas) Salim bin Abdullah bin \u00d6mer hadisine g\u00f6re, te\u015fhir edilmeyen, g\u00f6ze \u00e7arpacak \u015fekilde as\u0131lmayan ve hal\u0131 gibi yere serilerek kullan\u0131lan resimli kuma\u015flar\u0131 kullanmak haram de\u011fildir. (M\u00fcsned-i Ahmed) Fakat bu hadislerden hi\u00e7birisi yukar\u0131da zikretti\u011fimiz hadislere muhafelet etmez. Bunlardan hi\u00e7birisi resim yapmay\u0131 ve boyamay\u0131 helal k\u0131lmaz, sadece bir adam\u0131n \u00fczerinde resimler bulunan kuma\u015f\u0131 varsa, onu nas\u0131l kullanmas\u0131 gerekti\u011fini a\u00e7\u0131kl\u0131\u011fa kavu\u015fturur. Bu konuda Ebu Talha Ensari hadisi kesinlikle kabul edilmez, \u00e7\u00fcnk\u00fc Hz. Peygamber’in (s.a) \u00fczerinde resimler bulunan bir kuma\u015f\u0131 perde olarak kullanmay\u0131 sadece yasaklamakla kalmay\u0131p par\u00e7alad\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildiren bir\u00e7ok sahih hadise muhaliftir. Bundan ba\u015fka bu konuda Hz. Ebu Talha Ensari’nin (r.a) kendi uygulamas\u0131 da, Tirmizi ve Muvatta’da rivayet edildi\u011fine g\u00f6re, \u00fczerinde resimler bulunan bir kuma\u015f\u0131 de\u011fil perde olarak asmak, yer yayg\u0131s\u0131 olarak bile kullanmama \u015feklindeydi. Hz. Ai\u015fe ve Salim bin Abdullah’\u0131n hadislerine gelince onlar da, e\u011fer bir resim \u00f6nem verilerek ve sayg\u0131 g\u00f6sterilerek y\u00fckse\u011fe as\u0131lmaz ve \u00f6nemsemeden yere yay\u0131l\u0131p hal\u0131 olarak kullan\u0131l\u0131rsa bunun caiz oldu\u011funu bildirirler.
\nB\u00fct\u00fcn bunlara ra\u011fmen bu hadisler nas\u0131l olur da, boyama sanat\u0131n\u0131, resim ve heykel yapmay\u0131 insan medeniyetinin en k\u0131ymetli ba\u015far\u0131s\u0131 olarak de\u011ferlendiren ve bunu M\u00fcsl\u00fcmanlar aras\u0131nda da yayg\u0131nla\u015ft\u0131rmak isteyen bir k\u00fclt\u00fcre me\u015fruiyet kazand\u0131rmak i\u00e7in kullan\u0131labilir?<\/p>\n

Hz. Peygamber’in (s.a) \u00fcmmetine resim konusunda b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 s\u00fcnnet, bu konuda b\u00fcy\u00fck sahabelerin uygulama ve davran\u0131\u015flar\u0131nda g\u00f6r\u00fclebilir. \u0130slam’da kabul edilen f\u0131k\u0131h ilkesi, Hz. Peygamber’in (s.a) merhaleler katedip \u00f6n emirler ve istisnalardan sonra hayat\u0131n\u0131n son d\u00f6neminde emrettiklerinin g\u00fcvenilir ve salih \u0130slam kurallar\u0131 olarak al\u0131nmas\u0131n\u0131 gerektirir. Hz. Peygamber’den (s.a) sonra b\u00fcy\u00fck sahabelerin uygulamas\u0131 ve belli davran\u0131\u015f \u015fekli \u00fczerinde \u0131srar etmeleri de Peygamber’in (s.a) \u00fcmmetine o s\u00fcnneti b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131n\u0131n kuvvetli bir delilidir. \u015eimdi de bu salih ve muttaki kimselerin resim konusunda nas\u0131l tav\u0131r ald\u0131klar\u0131na bakal\u0131m:<\/p>\n

Hz. \u00d6mer (r.a) H\u0131ristiyanlara \u015f\u00f6yle demi\u015ftir: “Biz sizin kiliselerinize i\u00e7lerinde resim oldu\u011fu i\u00e7in girmeyiz.” (Buhari: Kitab\u00fc’s-Salat)
\n\u0130bn Abbas (r.a) bazen kilisede namaz k\u0131lard\u0131, fakat i\u00e7inde resim bulunmayan kiliselerde. (Buhari: Kitab\u00fc’s-Salat.)<\/p>\n

Ebu Heyy\u00e2c el-Esed\u00ee, Hz. Ali’nin (r.a) kendisine \u015f\u00f6yle dedi\u011fini rivayet ediyor: Nebi’nin (s.a) beni g\u00f6nderdi\u011fi g\u00f6revle ben de seni g\u00f6ndereyim mi? K\u0131r\u0131lmad\u0131k hi\u00e7bir put, yerle bir edilmedik hi\u00e7bir kabir ve y\u0131rt\u0131p at\u0131lmad\u0131k hi\u00e7bir resim b\u0131rakmayacaks\u0131n.” (M\u00fcslim: Kitab\u00fc’l-Cenaiz, Nesa\u00ee: Kitab\u00fc’l-Cenaiz.)<\/p>\n

Hene\u015f el-K\u0131n\u00e2n\u00ee, Hz. Ali’nin (r.a) emniyet g\u00f6revlisine \u015f\u00f6yle dedi\u011fini rivayet ediyor: “\u015eimdi seni hangi g\u00f6revle g\u00f6revlendirece\u011fimi biliyor musun? Nebi’nin (s.a) beni g\u00f6nderdi\u011fi g\u00f6reve, yani her g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcn resmi y\u0131rt\u0131p atman ve her kabri yerle bir etmen i\u00e7in g\u00f6nderiyorum.” (M\u00fcsned-i Ahmed)<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m’\u0131n bu kural\u0131, fakihler taraf\u0131ndan kabul edilmi\u015f ve \u0130slam hukukunun maddelerinden biri say\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle Allame Bedr\u00fcddin Ayn\u00ee, Tevhid’le ilgili olarak \u015f\u00f6yle der:
\n“Bizim b\u00fcy\u00fcklerimiz (yani Hanefi fakihleri) ve di\u011fer fakihler, canl\u0131 bir \u015feyin resmini yapman\u0131n sadece haram olmakla kalmay\u0131p, kesinlikle yasakland\u0131\u011f\u0131n\u0131, resmi yapan ki\u015fi onu hor g\u00f6rerek kullanacak veya ba\u015fka bir ama\u00e7la kullanacak olsa bile hi\u00e7 farketmeksizin b\u00fcy\u00fck bir g\u00fcnah oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015flerdir. Her ne t\u00fcr olursa olsun resmini yapmak ve boyamak haramd\u0131r, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu Allah’\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131na benzer bir \u015feyler yaratma \u00e7abas\u0131d\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde kuma\u015f \u00fczerine veya hal\u0131ya, para \u00fczerine, alet ya da duvar \u00fczerine, neyin \u00fczerine olursa olsun resim yapmak her hal\u00fckarda haramd\u0131r.<\/p>\n

Fakat a\u011fa\u00e7 vs. gibi \u015feylerin resmini yapmak haram de\u011fildir. Resmin g\u00f6lgesi olsun veya olmas\u0131n (boyama resim olsun yahut heykel olsun-\u00e7ev. notu) hi\u00e7 farketmez. Bu, \u0130mam Malik, S\u00fcfyan-\u0131 Sevri, \u0130mam Ebu Hanife ve di\u011fer alimlerin g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcd\u00fcr. Kad\u0131 \u0130yaz k\u0131z \u00e7ocuklar\u0131n\u0131n oyuncak bebeklerinin bundan istisna oldu\u011funu s\u00f6yler, fakat \u0130mam Malik, onlar\u0131 sat\u0131n almay\u0131 bile caiz g\u00f6rmemi\u015ftir.” (Umdet\u00fc’l-Kari cilt XXII, s. 70) . \u0130mam Nevevi, M\u00fcslim \u015ferhinde ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bir \u015fekilde ayn\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc ele alm\u0131\u015ft\u0131r. (Bkz. \u015eerh\u00fc Nevevi, M\u0131s\u0131r bask\u0131s\u0131 cilt XIV, ss. 81-82) Bu resim yapma konusundaki h\u00fck\u00fcmler b\u00f6yledir. Ba\u015fkalar\u0131n\u0131n yapt\u0131\u011f\u0131 resimleri kullanma konusuna gelince, Allame \u0130bn Hacer, \u0130slam fakihlerinin g\u00f6r\u00fc\u015flerini \u015f\u00f6yle zikreder:<\/p>\n

“Malik\u00ee fakihi \u0130bn Arabi, hor g\u00f6r\u00fclerek kulan\u0131lsa da kullan\u0131lmasa da g\u00f6lgesi olan suretlerin haram oldu\u011fu konusunda alimlerin icma\u0131 oldu\u011funu s\u00f6yler. Sadece k\u0131z \u00e7ocuklar\u0131n\u0131n oyuncak bebekleri ondan m\u00fcstesnad\u0131r. \u0130bn Arabi g\u00f6lgesi olmayan fakat (bas\u0131l\u0131 halde, aynadaki g\u00f6r\u00fcnt\u00fcn\u00fcn aksine) s\u00fcrekli olarak kal\u0131c\u0131 olan suretlerin de hor g\u00f6r\u00fclerek kullan\u0131lsa da kullan\u0131lmasa da haram oldu\u011funu s\u00f6yler. Fakat ba\u015f\u0131 kesilirse, ya da organlar\u0131 veya par\u00e7alar\u0131 birbirinden ayr\u0131l\u0131rsa, kullan\u0131labilir. \u0130mam\u00fc’l-Harameyn, \u00fczerinde resimler bulunan perde veya minderlerin kullan\u0131labilece\u011fini, fakat duvara veya tavana as\u0131lan resimlerin haram oldu\u011funu \u00e7\u00fcnk\u00fc bunlarda sayg\u0131 ve y\u00fcceltme bulundu\u011funu, oysa perde ve minderde hor g\u00f6rmenin mevcut oldu\u011funu ifade eden bir g\u00f6r\u00fc\u015f zikretmi\u015ftir… \u0130bn Ebi \u015eeybe, \u0130krime’den rivayet ederek sahabeden hemen sonra gelen tabiin alimlerinin, hal\u0131da veya minderde bulunan resimlerin onlar\u0131n hor g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc anlam\u0131na geldi\u011fi \u015feklinde bir g\u00f6r\u00fc\u015fleri oldu\u011funu ifade eder. Onlara g\u00f6re y\u00fcceltilerek y\u00fcksek bir yere as\u0131lan resim haramd\u0131r, fakat yere serilip yay\u0131lan resimleri kullanmak caizdir. \u0130bn Sirin, Salim bin Abdullah, \u0130krime bin Halid ve Said bin C\u00fcbeyr’den de ayn\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f rivayet edilmi\u015ftir.” (Feth\u00fc’l-B\u00e2ri. cilt X. s. 300)<\/p>\n

Yukar\u0131da zikredilen ayr\u0131nt\u0131l\u0131 a\u00e7\u0131klamalar, resmin haraml\u0131\u011f\u0131n\u0131n \u0130slam’da \u015f\u00fcpheli ve tart\u0131\u015fmal\u0131 bir mesele olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, bilakis yabanc\u0131 k\u00fclt\u00fcrlerden etkilenen kimselerin k\u0131l\u0131 k\u0131rk yarma \u00e7abalar\u0131 ile de\u011fi\u015ftiremeyecekleri bir \u015fekilde Hz. Peygamber’in (s.a) apa\u00e7\u0131k emirleri, sahabenin uygulamas\u0131 ve \u0130slam fakihlerinin ortak g\u00f6r\u00fc\u015fleri ile belirlenmi\u015f kesin bir \u0130slam kural\u0131 oldu\u011funu g\u00f6stermektedir.
\nBu hususta, hi\u00e7bir yanl\u0131\u015f anlamaya meydan vermemek i\u00e7in bir ka\u00e7 mesele daha a\u00e7\u0131k\u00e7a anla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Baz\u0131 kimseler boyama resim ile foto\u011fraf aras\u0131nda bir ayr\u0131m yapmaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar, oysa \u015feriat resmin (suret) kendisini yasaklar, suretin yap\u0131l\u0131\u015f \u015feklini ve metodunu de\u011fil. Foto\u011fraf ile resim aras\u0131nda hi\u00e7bir fark yoktur, ikisi de surettir. \u0130kisi aras\u0131ndaki tek fark yap\u0131l\u0131\u015flar\u0131nda kullan\u0131lan metoddur ve bu hususta \u015feriat emirleri ikisi aras\u0131nda hi\u00e7bir ayr\u0131m yapmaz.
\nBaz\u0131 kimseler \u0130slam’da resmin, putperestli\u011fe bir son vermek i\u00e7in yasakland\u0131\u011f\u0131 iddias\u0131nda bulunurlar. Bug\u00fcn b\u00f6yle bir tehlike olmad\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re bu yasak iptal edilmelidir. Fakat bu iddia kesinlikle yanl\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc hadislerden hi\u00e7birinde, resmin putperestlik ve \u015firk tehlikesinden sak\u0131nmak i\u00e7in haram k\u0131l\u0131nd\u0131\u011f\u0131na dair bir ifade yoktur. \u0130kincisi, \u015firk ve puta tap\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131n yer y\u00fcz\u00fcnden silindi\u011fi iddias\u0131 da temelsizdir. Bug\u00fcn Hindistan (Hint-Pakistan) yar\u0131madas\u0131nda bile h\u00e2l\u00e2 puta tapanlar mevcuttur. \u015eirk, d\u00fcnyan\u0131n \u00e7e\u015fitli b\u00f6lgelerinde farkl\u0131 \u015fekillerde uygulanmaktad\u0131r. Ehl-i Kitaptan H\u0131ristiyanlar da \u0130sa (a.s) , Meryem (a.s) ve di\u011fer azizlerin resim ve heykellerine tapmaktad\u0131rlar. Hatta M\u00fcsl\u00fcmanlardan b\u00fcy\u00fck bir b\u00f6l\u00fcm\u00fc de Allah’tan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmekle me\u015fguld\u00fcrler.
\nBaz\u0131 kimseler de sadece putperestlik \u00f6zelli\u011fi ta\u015f\u0131yan resimlerin yani ilah addedilen kimselerin resim ve heykellerinin yasak oldu\u011funu s\u00f6ylerler. Di\u011fer resim ve heykellere gelince, onlar\u0131n haram olmas\u0131 i\u00e7in hi\u00e7bir sebep yoktur. Fakat bu iddiada bulunanlar, \u015eari’nin (Allah) emir ve talimatlar\u0131ndan h\u00fck\u00fcm \u00e7\u0131karacaklar\u0131 yerde kendi kendilerine kanun ve \u015feriat ortaya koymaktad\u0131rlar. Onlar resmin yery\u00fcz\u00fcnde sadece puta tap\u0131c\u0131l\u0131k ve \u00e7ok tanr\u0131c\u0131l\u0131\u011fa de\u011fil, daha bir\u00e7ok k\u00f6t\u00fcl\u00fck ve fitnelere sebep oldu\u011funu ve bug\u00fcn de olmaya devam etti\u011fini bilmiyorlar. Resim, krallar\u0131n,diktat\u00f6rlerin ve siyasi liderlerin b\u00fcy\u00fck oldu\u011fu fikrinin halk\u0131n zihnine i\u015flenmesine yarayan en \u00f6nemli ara\u00e7lardan biridir. Resim m\u00fcstehcenli\u011fin yay\u0131lmas\u0131nda da geni\u015f olarak kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Resimler, milletler aras\u0131na ayr\u0131l\u0131k ve nefret tohumlar\u0131 ekmek ve y\u0131\u011f\u0131nlar\u0131 \u00e7e\u015fitli \u015fekillerde sapt\u0131rmak i\u00e7in de kullan\u0131lmaktad\u0131r. O halde, \u015eari’nin (Allah) , resmi, puta tap\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131n k\u00f6k\u00fcn\u00fc kaz\u0131mak i\u00e7in yasaklam\u0131\u015f oldu\u011fu iddias\u0131 tamamen as\u0131ls\u0131zd\u0131r. \u015eari, canl\u0131 varl\u0131klar\u0131n resmini yapmay\u0131 kesinlikle yasaklam\u0131\u015ft\u0131r. E\u011fer biz kendi kendimize kanun ve \u015feriat koymuyor ve \u015eari’ye tabi oluyorsak, bundan kesinlikle ka\u00e7\u0131nmal\u0131y\u0131z. Belirli bir emir i\u00e7in kendi kendimize belirli bir sebep ve temel tayin etmemiz, sonra da bu temele dayanarak baz\u0131 resimleri helal, baz\u0131lar\u0131n\u0131 da haram saymam\u0131z helal de\u011fildir.
\nBaz\u0131 kimseler “zarars\u0131z” resimler diye bir grup resimden bahsederler ve bunlar\u0131n hi\u00e7bir tehlikesinin olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylerler. Bu resimler \u015firke, m\u00fcstehcenli\u011fe, politik propagandaya ve ba\u015fka k\u00f6t\u00fcl\u00fcklere sebep olmazlar, bu y\u00fczden bu t\u00fcr resimer yasak olmamal\u0131d\u0131r. Burada insanlar yine ayn\u0131 hataya d\u00fc\u015f\u00fcyorlar: \u0130lk \u00f6nce belirli bir emir i\u00e7in bir sebep ve temel tayin ediyorlar, sonra da tayin edilen sebebin bulunmad\u0131\u011f\u0131 \u015feyleri helal kabul ediyorlar. Bunun yan\u0131s\u0131ra bu kimseler, \u0130slam \u015eeriat\u0131n\u0131n, insan\u0131n ne zaman helal s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde oldu\u011funa, ne zaman onlar\u0131 a\u015ft\u0131\u011f\u0131na karar veremeyece\u011fi belirsiz ve kaypak bir helal-haram s\u0131n\u0131r\u0131 \u00e7izmedi\u011fini, bilakis herkesin g\u00fcn \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131 gibi g\u00f6rebilece\u011fi bir ay\u0131rma s\u0131n\u0131r\u0131 \u00e7izdi\u011fini bilmiyorlar. Resimle ilgili ayr\u0131m \u00e7izgisi kesinlikle apa\u00e7\u0131kt\u0131r: Canl\u0131 varl\u0131klar\u0131n resimleri haram, cans\u0131z varl\u0131klar\u0131n ki helaldir. Bu ayr\u0131m \u00e7izgisi hi\u00e7bir belirsizli\u011fe yer vermemektedir. Allah’\u0131n koydu\u011fu emirlere uymak isteyen bir kimse neyin helal, neyin haram oldu\u011funu a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00f6rebilir. Fakat, e\u011fer canl\u0131 varl\u0131klar\u0131n resimlerinden baz\u0131lar\u0131 helal, baz\u0131lar\u0131 haram kabul edilirse, ne kadar geni\u015f olursa olsun iki t\u00fcr resmi konu alan hi\u00e7bir liste, haram ile helal aras\u0131ndaki s\u0131n\u0131r\u0131 a\u00e7\u0131k ve kesin k\u0131lamayacak ve bir\u00e7ok resim helal s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde mi yoksa de\u011fil mi bilinmeyen muallak bir konumda kalacakt\u0131r. Bu, \u0130slam’\u0131n \u015farap konusundaki kesinlikle ondan sak\u0131nma emrine benzemektedir ve bu emir apa\u00e7\u0131k bir s\u0131n\u0131r belirler. Fakat e\u011fer sarho\u015f edecek kadar \u015faraptan sak\u0131n\u0131lmas\u0131 gerekti\u011fi emredilmi\u015f olsayd\u0131, haramla helalin aras\u0131n\u0131 ay\u0131rmak imkans\u0131z olacak ve hi\u00e7 kimse ne kadar \u015farap i\u00e7ebilece\u011fine ve nerde durmas\u0131 gerekti\u011fine karar veremeyecekti. (Ayr\u0131nt\u0131l\u0131 a\u00e7\u0131klama i\u00e7in bkz. Res\u00e2il-\u00fc-Mes\u00e2il,Cild 1, ss. 152-155)
\n21. Bu, Hz. S\u00fcleyman’\u0131n (a.s) misafirperverli\u011finin ve c\u00f6mertli\u011finin bir g\u00f6stergesidir. Kazanlar kadar b\u00fcy\u00fck tencereler misafirlere yemek sunmak i\u00e7in, a\u011f\u0131r ve sabit kazanlar da ayn\u0131 anda binlerce ki\u015fiye yemek pi\u015firmek amac\u0131yla haz\u0131rlanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

22. “\u015e\u00fck\u00fcr ile \u00e7al\u0131\u015f\u0131n”: \u015e\u00fckreden kullar gibi \u00e7al\u0131\u015f\u0131n. Kendisine nimet veren kimseye nimetini sadece s\u00f6zle ifade eden ve bu nimetleri onun dile\u011fi d\u0131\u015f\u0131nda kullanan bir kimsenin sadece s\u00f6zle \u015f\u00fckretmesinin hi\u00e7bir anlam\u0131 yoktur. As\u0131l \u015f\u00fckreden kimse, kendisine nimet verene minnettarl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve \u015f\u00fckr\u00fcn\u00fc hem s\u00f6zle ifade eder, hem de bu nimetleri verenin dile\u011fi do\u011frultusunda kullan\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 10- Andolsun, biz Davud’a taraf\u0131m\u0131zdan bir fazl (\u00fcst\u00fcnl\u00fck) verdik.(14) “Ey da\u011flar, onunla birlikte (Beni tesbih edip) yank\u0131yla ses verin” (dedik) ve ku\u015flarla da (ayn\u0131s\u0131n\u0131 emrettik) .(15) Ve […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":20639,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n