B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n

11- Bu, Allah’\u0131n yaratmas\u0131d\u0131r. \u015eu halde, O’nun d\u0131\u015f\u0131nda olanlar\u0131n yaratt\u0131klar\u0131n\u0131 bana g\u00f6sterin.(15) Hay\u0131r, zulmetmekte olanlar, a\u00e7\u0131k\u00e7a bir sap\u0131kl\u0131k i\u00e7indedirler.(16)<\/strong>
\n12- Andolsun, biz Lokman’a (17) “Allah’a \u015f\u00fckret”(18) diye hikmet verdik. Kim \u015f\u00fckrederse, art\u0131k o, kendi nefsi lehine \u015f\u00fckreder. Kim de k\u00fcfre saparsa, art\u0131k hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz (Allah,) Gan\u00ee (hi\u00e7 kimseye ve hi\u00e7 bir \u015feye muhta\u00e7 olmayan) d\u0131r, Ham\u00eed (hamd da yaln\u0131zca O’na ait) dir.(19)<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

15. “Di\u011ferleri”: \u0130l\u00e2h edindi\u011finiz, akibetinizi belirledi\u011fine inand\u0131\u011f\u0131n\u0131z ve b\u00f6yle \u0131srarla tapt\u0131\u011f\u0131n\u0131z varl\u0131klar.<\/p>\n

16. Yani, “Onlar bu alemde Allah’tan ba\u015fka herhangi birinin, herhangi bir yarat\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6steremezlerse ki bunu yapacamayacaklar\u0131 besbellidir, yarat\u0131c\u0131 olmayan varl\u0131klar\u0131 Allah’a e\u015f tutmalar\u0131, huzurlar\u0131nda secde etmeleri, yard\u0131mlar\u0131 i\u00e7in onlara niyazda bulunmalar\u0131 ak\u0131ls\u0131zl\u0131ktan ba\u015fka bir \u015fey olmayacakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu tutumu aptall\u0131ktan ba\u015fka bir \u015feyle izah etmek m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Bir kimse akl-\u0131 selimini yitirmemi\u015fse, hem il\u00e2hlar\u0131n\u0131n yarat\u0131c\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve yeg\u00e2ne Hal\u0131k’\u0131n Allah oldu\u011funu \u00f6n\u00fcn\u00fczde teslim edip, hem de onlar\u0131n il\u00e2hl\u0131\u011f\u0131 konusunda \u0131srar etme gibi bir aptall\u0131\u011f\u0131 i\u015fleyemez. Bir kimse az\u0131c\u0131k akl-\u0131 selime sahipse ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz olarak, hi\u00e7bir \u015feyi yaratmaya g\u00fcc\u00fc yetmeyen, yerde ve g\u00f6klerdeki hi\u00e7bir \u015feyin yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131nda ortakl\u0131\u011f\u0131 bulunmayan bir varl\u0131\u011f\u0131n nas\u0131l olur da bize il\u00e2h olabilece\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcnecektir. \u0130nsan b\u00f6yle bir varl\u0131k \u00f6n\u00fcnde niye e\u011filsin, niye ona bir il\u00e2h olarak tap\u0131ns\u0131n? Diyelim ki bu varl\u0131k dualar\u0131 i\u015fitiyor; hi\u00e7 bir \u015fey yaratmaya g\u00fcc\u00fc yetmedi\u011fine g\u00f6re onlara nas\u0131l icabet edebilir? Zira, bel\u00e2lar yaln\u0131zca, yarat\u0131c\u0131 vasf\u0131 bulunan bir varl\u0131k taraf\u0131ndan sav\u0131labilir! Hi\u00e7bir \u015fey yaratamayan biri taraf\u0131ndan de\u011fil…
\n17. \u015eirki reddedici akl\u00ee bir delilin sunulmas\u0131n\u0131n ard\u0131ndan Araplara bu akli bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131n\u0131n kendilerine ilk kez sunulmad\u0131\u011f\u0131, kendilerinden \u00f6nce ya\u015fam\u0131\u015f ak\u0131ll\u0131 ve bilge bir halka da, kendi i\u00e7lerinden \u00e7\u0131km\u0131\u015f \u00fcnl\u00fc bilgeleri Lokman da dahil olmak \u00fczere, ayn\u0131 \u015feyin s\u00f6ylendi\u011fi anlat\u0131lmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yle, onlar Ras\u00fblullah’\u0131n (s.a.) mesaj\u0131n\u0131 “E\u011fer \u015firk, akl\u00ee olmayan bir itikad ise daha \u00f6nce ya\u015fam\u0131\u015f ba\u015fkalar\u0131 ni\u00e7in ona kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmam\u0131\u015f” diyerek reddedemezler.<\/p>\n

Lokman, Arabistan’da alim va hak\u00eem bir kimse olarak tan\u0131n\u0131rd\u0131. \u0130mra’ul-Kays, Lebid, A’a\u015fa, Tarafa… vd. cahiliye \u015fairleri, \u015fiirlerinde kendisini zikretmi\u015ftir. Baz\u0131 tahsil g\u00f6rm\u00fc\u015f Araplar da Lokman’\u0131n hikmetli s\u00f6zlerini ihtiva eden Sahife-i Lokman isimli bir k\u00fclliyata sahipti. Rivayetlere g\u00f6re Hicret’ten \u00fc\u00e7 y\u0131l \u00f6nce Ras\u00fblullah’\u0131n (s.a.) Medine ahalisinden etkiledi\u011fi ilk ki\u015filerden biri de S\u00fcveyd bin Samit idi. S\u00fcveyd Hacc i\u00e7in Mekke’ye gitmi\u015fti. Ras\u00fblullah orada her zamanki gibi \u00e7e\u015fitli yerlerden gelen hac\u0131lara \u0130sl\u00e2m’\u0131 tebli\u011f etmekteydi. S\u00fcveyd onun konu\u015fmas\u0131n\u0131 dinleyince \u015fu beyanda bulundu: “Ben de senin vaz’etti\u011fine benzeyen bir \u015fey var.” Ras\u00fblullah onun ne oldu\u011funu sorunca “Lokman’\u0131n K\u00fclliyat\u0131” dedi. Sonra Ras\u00fblullah’\u0131n (s.a.) iste\u011fi \u00fczerine bir k\u0131sm\u0131n\u0131 okudu. Ras\u00fblullah bunun \u00fczerine \u015f\u00f6yle dedi: “Bu s\u00f6zler g\u00fczel, fakat bende ondan daha g\u00fczel bir s\u00f6z var.” Sonra Kur’an’dan til\u00e2vette bulundu ve S\u00fcveyd bunun Lokman’\u0131n hikmetinden daha iyi oldu\u011funu kabul etti. (\u0130bn Hi\u015fam cilt: 2, sh: 67-69, Usdu’l-Gabe, cilt: 2, sh: 378) Tarih\u00e7ilere g\u00f6re bu \u015fah\u0131s (S\u00fcveyd bin S\u00e2mit) kabiliyet, \u015fecaat, asalet ve \u015fairli\u011fi sebebiyle Medine’de K\u00e2mil (yetkin) lakab\u0131yla tan\u0131n\u0131rd\u0131. Fakat Ras\u00fblullah’la (s.a.) kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131ktan sonra Medine’ye d\u00f6n\u00fcnce bir s\u00fcre sonra patlak veren Bu\u00e2s Sava\u015f\u0131nda \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc. Kabilesinden olanlar onun Ras\u00fblullah ile g\u00f6r\u00fc\u015ft\u00fckten sonra m\u00fcsl\u00fcman oldu\u011fu kanaatindeydiler.<\/p>\n

Tarih\u00ee a\u00e7\u0131dan Lokman tart\u0131\u015fmal\u0131 bir \u015fahsiyettir. Cehaletin karanl\u0131k \u00e7a\u011flar\u0131nda, yaz\u0131l\u0131 tarih diye bir \u015fey yoktu. Tek bilgi kayna\u011f\u0131 as\u0131rlarca dilden dile dola\u015fan rivayetlerdi. Bunlara g\u00f6re baz\u0131 insanlar Lokman’\u0131n Ad kavmine mensup oldu\u011fu ve Yemen Meliki oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcncesindeydi. Mevl\u00e2n\u00e2 Seyyid S\u00fcleyman Nedv\u00ee “Ard el-Kur’an” adl\u0131 eserinde bu rivayetlere dayanarak Lokman’\u0131n Ad kavminin il\u00e2h\u00ee azaba hel\u00e2k edilmesinden sonra Hz. Hud’un yan\u0131nda kurtulan m\u00fcminlerin ku\u015fa\u011f\u0131ndan ve Ad y\u00f6netimi alt\u0131ndaki Yemen meliklerinden biri oldu\u011fu yolunda g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc a\u00e7\u0131klar. Fakat sahabeden baz\u0131 alimler ve tabiinden baz\u0131lar\u0131ndan gelen di\u011fer rivayetler bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc desteklemez. \u0130bn Abbas’a g\u00f6re Lokman, Habe\u015f\u00ee bir k\u00f6leydi; ayn\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc Ebu Hureyre, M\u00fccahid, \u0130krime ve Halid er-Rabi de payla\u015f\u0131r. Cabir bin Abdullah Ensari’ye g\u00f6re o, N\u00fcbah’a mensuptu. Said bin el-M\u00fcseyyeb ise onun M\u0131s\u0131rl\u0131 bir Habe\u015f\u00ee oldu\u011funu s\u00f6yler. Bu \u00fc\u00e7 g\u00f6r\u00fc\u015f birbirine benzemektedir.
\nAraplar o g\u00fcnlerde genellikle siyahilere “Habe\u015f\u00ee” derlerdi ve N\u00fcbah, M\u0131s\u0131r’\u0131n G\u00fcneyinde, Sudan’\u0131n Kuzey’inde bir b\u00f6lgedir. Dolay\u0131s\u0131yla ayn\u0131 \u015fahsa, “M\u0131s\u0131rl\u0131”, “N\u00fbb\u00ee” yahut “Habe\u015f\u00ee” demek kelimelerdeki farkl\u0131l\u0131\u011fa ra\u011fmen bir ve ayn\u0131 \u015feydir. Ayr\u0131ca S\u00fcheyli’nin Ravdu el-Unuf’da ve Mes’udi’nin M\u00fcr\u00fbc’uz Zeheb’te getirdi\u011fi a\u00e7\u0131klamalar bu Sudan’l\u0131 k\u00f6lenin hikmetinin Arabistan’a nas\u0131l yay\u0131ld\u0131\u011f\u0131 meselesine de \u0131\u015f\u0131k tutmaktad\u0131r. \u0130kisi de men\u015fe itibariyle N\u00fbb\u00ee olan bu \u015fahs\u0131n Medyen ve Eyle (\u015fimdiki Akabe) y\u00f6resinde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131nda m\u00fcttefiktirler. Arap\u00e7a konu\u015fmas\u0131n\u0131n ve hikmetinin Arabistan’a yay\u0131lmas\u0131n\u0131n nedeni budur. S\u00fcheyli ayr\u0131ca, Lokman el-Hakem ile Lokman bin Ad’\u0131n iki ayr\u0131 \u015fah\u0131s oldu\u011funu, ikisini bir ve ayn\u0131 \u015fah\u0131s olarak mutalaa etmenin do\u011fru olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 beyan eder. (Ravd al-Unuf, Cilt 1, sh. 266; Mes’udi, Cilt, 1, sh. 57)<\/p>\n

Burada bir ba\u015fka \u015feyin daha a\u00e7\u0131kl\u0131\u011fa kavu\u015fturulmas\u0131 gerekiyor. M\u00fcste\u015frik Derenbourg’un Emsal: Lokman Hakim (Fables De Loqman Le Sage) ad\u0131yla ne\u015fretti\u011fi Paris’teki Arap\u00e7a el yazmas\u0131, Lokman k\u00fclliyat\u0131yla alakas\u0131 olmayan uydurma bir n\u00fcshad\u0131r. Bu masallar M.S. 13.yy. da ya\u015fam\u0131\u015f biri taraf\u0131ndan derlenmi\u015f bir kitab\u0131n terc\u00fcmesidir ve yazar yahut m\u00fctercimi kitab\u0131 Lokman el-Hakim’e izafe etmi\u015ftir. M\u00fc\u015fte\u015frikler b\u00f6yle ara\u015ft\u0131rmalar\u0131 hep \u00f6zel bir hedefi g\u00f6zeterek yaparlar. Kur’an k\u0131ssalar\u0131n\u0131n tarihle ilgisi olmayan masallar oldu\u011fu ve dolay\u0131s\u0131yla onlara g\u00fcvenilemeyece\u011fini ispat etmek i\u00e7in b\u00f6yle sahte ve uydurma metinleri g\u00fcndeme getirirler. B. Heller’in Eneyclopaedia of Islam’a yazd\u0131\u011f\u0131 “Lokman” maddesini okuyan, bu adamlar\u0131 harekete ge\u00e7iren ger\u00e7ek d\u00fcrt\u00fcy\u00fc anlamakta gecikmeyecektir.<\/p>\n

18. Yani, “Allah taraf\u0131ndan bah\u015fedilen parlak zek\u00e2, basiret, bilgi ve hikmet’in ba\u015fl\u0131ca amac\u0131, insan\u0131n, Rabbi huzurunda itaat ve \u015f\u00fckran tavr\u0131n\u0131 benimsemesi, nank\u00f6rl\u00fck ve k\u00fcfran-\u0131 nimete d\u00fc\u015fmemesidir. Bu \u015f\u00fck\u00fcr, ifadesini yaln\u0131zca dudak ucunda bulmamal\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcnce, s\u00f6z ve davran\u0131\u015fa yans\u0131mal\u0131d\u0131r. Ki\u015fi ak\u0131l ve kalbinin derinliklerinde, neye sahipse Allah taraf\u0131ndan bah\u015fedildi\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesini ta\u015f\u0131mal\u0131; dili, daima Allah’\u0131n nimetlerini ikrarla me\u015fgul olmal\u0131; ve O’nun emirlerine uyarak, nehiylerinden ka\u00e7\u0131narak O’nun r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanmaya gayret ederek, O’nun kullar\u0131na bah\u015fetti\u011fi nimeti ve rahmeti anlatarak, Allah’a isyan edenlerle sava\u015farak, nas\u0131l ger\u00e7ekten Allah’a \u015f\u00fckreden bir kul oldu\u011funu amelde g\u00f6stermelidir.”
\n19. Yani, “K\u00fcfran ve nank\u00f6rl\u00fck edenin bu yapt\u0131\u011f\u0131 yaln\u0131zca kendisine zarar verir. Allah bundan hi\u00e7bir \u015fey kaybedecek de\u011fildir. O m\u00fcsta\u011fnidir, herhangi birinin \u015f\u00fckr\u00fcne muhta\u00e7 de\u011fildir. Herhangi birinin \u015f\u00fckr\u00fc de O’nun il\u00e2hl\u0131\u011f\u0131na hi\u00e7 bir \u015fey eklemez; ayn\u0131 \u015fekilde herhangi birinin nank\u00f6rl\u00fck ve k\u00fcfran\u0131, kullar\u0131 her neye sahipse Allah taraf\u0131ndan verildi\u011fi ger\u00e7e\u011finde hi\u00e7bir de\u011fi\u015fiklik yapmaz. Birileri O’nu \u00f6vs\u00fcn yahut \u00f6vmesin, O bizzat \u00f6vg\u00fcye lay\u0131kt\u0131r. Alemdeki her zerre O’nun Kem\u00e2l ve H\u00fcsn\u00fcne, Yarat\u0131c\u0131l\u0131k ve R\u0131z\u0131k vericili\u011fine \u015fehadet eder; her mahluk O’nun bu s\u00fcrekli rahmetine hamd eder.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 11- Bu, Allah’\u0131n yaratmas\u0131d\u0131r. \u015eu halde, O’nun d\u0131\u015f\u0131nda olanlar\u0131n yaratt\u0131klar\u0131n\u0131 bana g\u00f6sterin.(15) Hay\u0131r, zulmetmekte olanlar, a\u00e7\u0131k\u00e7a bir sap\u0131kl\u0131k i\u00e7indedirler.(16) 12- Andolsun, biz Lokman’a (17) “Allah’a \u015f\u00fckret”(18) diye […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":19720,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n