B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n

33- \u0130nsanlara bir zarar dokundu\u011fu zaman, ‘g\u00f6n\u00fclden kat\u0131ks\u0131z ba\u011fl\u0131lar’ olarak, Rablerine dua ederler,(52) sonra kendinden onlara bir rahmet tadd\u0131r\u0131nca hemencecik onlardan bir grup Rablerine \u015firk ko\u015farlar.(53)<\/strong>
\n34- Kendilerine (nimet olarak) verdiklerimize nank\u00f6rl\u00fck etsinler diye. \u00d6yleyse metalan\u0131p-yararlan\u0131n, art\u0131k yak\u0131nda bileceksiniz.<\/strong>
\n35- Yoksa biz, onlara ispatl\u0131 bir delil indirdik de, o mu O’na ortak ko\u015fmalar\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor?(54)<\/strong>
\n36- Biz insanlara bir rahmet tadd\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z zaman, onunla sevinirler; kendi ellerinin takdim etti\u011fi dolay\u0131s\u0131yla onlara bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck isabet etti\u011finde de, hemen umutsuzlu\u011fa kap\u0131l\u0131verirler.(55)<\/strong>
\n37- Onlar g\u00f6rm\u00fcyorlar m\u0131 ki, Allah, diledi\u011fine r\u0131zk\u0131 yay\u0131p-geni\u015fletir ve k\u0131sar da. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphe yok bunda, iman etmekte olan bir kavim i\u00e7in ger\u00e7ekten ayetler vard\u0131r.(56)<\/strong>
\n38- \u00d6yleyse yak\u0131nlara hakk\u0131n\u0131 ver, yoksula da, yolcuya da.(57) Allah’\u0131n y\u00fcz\u00fcn\u00fc (r\u0131zas\u0131n\u0131) istemekte olanlar i\u00e7in bu daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r ve felaha erenler de onlard\u0131r.(58)<\/strong>
\n39- \u0130nsanlar\u0131n mallar\u0131nda arts\u0131n diye, vermekte oldu\u011funuz faiz Allah kat\u0131nda artmaz.(59) Ama Allah’\u0131n y\u00fcz\u00fcn\u00fc (r\u0131zas\u0131n\u0131) isteyerek vermekte oldu\u011funuz zekat ise, i\u015fte (sevablar\u0131n\u0131 ve gelirlerini) kat kat artt\u0131ranlar onlard\u0131r.(60)<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

52. Bu, onlar\u0131n kalplerinin derinliklerinde h\u00e2l\u00e2 tevhidin izlerinin bulundu\u011funun bir delilidir. Ne zaman \u00fcmitler y\u0131k\u0131lmaya ba\u015flasa, kalpleri i\u00e7ten gelerek, ancak k\u00e2inat\u0131n ger\u00e7ek hakiminin Mabud oldu\u011funu ve ancak O’nun yard\u0131m\u0131n\u0131n bir fayda verece\u011fini ilan eder.<\/p>\n

53. Yani, “Onlar, tekrar ba\u015fka ilahlara ibadet etmeye ve ba\u015flar\u0131ndaki \u015fans\u0131zl\u0131\u011f\u0131n \u015fu veya bu veli veya t\u00fcrbenin yard\u0131m\u0131yla ge\u00e7ip gitti\u011fini iddia etmeye ba\u015flarlar.”<\/p>\n

54. Yani, “Fel\u00e2ketleri Allah’\u0131n engelledi\u011fini de\u011fil de, falanca velinin engelledi\u011fini s\u00f6ylemeleri i\u00e7in kendilerinde ne delil var? Sa\u011fduyu bunu kabul eder mi? Yoksa, Allah’\u0131n baz\u0131 yetkilerini falanca velilere verdi\u011fini ve insanlar\u0131n zorluklar kar\u015f\u0131s\u0131nda bu velilere yalvarmalar\u0131 gerekti\u011fini s\u00f6yleyen il\u00e2hi bir kitab var m\u0131?”<\/p>\n

55. Bir \u00f6nceki ayette, insan cehaleti, nank\u00f6rl\u00fc\u011f\u00fc ve anlay\u0131\u015fs\u0131zl\u0131\u011f\u0131 nedeniyle ele\u015ftirilmi\u015fti. Bu ayetle ise hafifli\u011fi ve hasisli\u011fi nedeniyle tenkit edilmektedir. Bir kimse biraz g\u00fc\u00e7, servet ve sayg\u0131nl\u0131k kazan\u0131rsa ve i\u015flerinin iyiye do\u011fru gitti\u011fini g\u00f6r\u00fcrse, t\u00fcm bunlar\u0131n Allah taraf\u0131ndan verildi\u011fini unutur, bu ba\u015far\u0131s\u0131nda \u00f6yle gurur duyar, \u00f6yle b\u00f6b\u00fcrlenir ki, ne Allah’a, ne de di\u011fer insanlara hi\u00e7bir pay b\u0131rakmaz. Fakat bu iyi talih onu b\u0131rak\u0131r b\u0131rakmaz cesaretini kaybeder ve k\u00fc\u00e7\u00fck bir \u015fanss\u0131zl\u0131k bile onu o denli sarsar ki, her t\u00fcrl\u00fc aptall\u0131\u011f\u0131 yapabilir, hatta intihara bile kalk\u0131\u015fabilir.<\/p>\n

56. Yani, “M\u00fcminler; k\u00fcf\u00fcr ve \u015firkin insan\u0131n moralini nas\u0131l etkiledi\u011fini ve Allah’a iman\u0131n insan karakteri \u00fczerinde ne t\u00fcr bir etkisi oldu\u011funu anlayabilirler. Allah’a samimiyetle inanan ve O’nun b\u00fct\u00fcn hazinelerin maliki olarak kabul eden bir kimse, asla Allah’\u0131 unutanlar gibi hasis ve cimri olmaz. E\u011fer ona bol nimet verilse asla kibre kap\u0131lmaz, tam aksine Allah’a \u015f\u00fckreder, \u00e7evresindeki insanlara c\u00f6mert\u00e7e davran\u0131r ve Allah’\u0131n verdi\u011fi nimetleri yine O’nun yolunda sarfeder.<\/p>\n

Di\u011fer taraftan e\u011fer verilen nimetlerde bir azalma olursa sabreder; asla \u015feref ve haysiyetini ayaklar alt\u0131na almaz ve sonuna dek Allah’\u0131n l\u00fctfunu bekler. B\u00f6yle ahl\u00e2k\u00ee bir m\u00fckemmelli\u011fe, asla bir ateistte veya m\u00fc\u015frikte rastlanamaz.”<\/p>\n

57. “Akrabaya, yoksula, yolcuya sadaka verir” de\u011fil, “Hakk\u0131n\u0131 verir” denmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu, sizin onlara her hal\u00fck\u00e2rda vermeniz gereken bir hakt\u0131r. E\u011fer siz servetinizden bir k\u0131sm\u0131n\u0131 onlar i\u00e7in ay\u0131r\u0131rsan\u0131z, onlara bir iyilik yapm\u0131\u015f olmuyorsunuz. E\u011fer m\u00fclk\u00fcn ger\u00e7ek sahibi size ba\u015fkalar\u0131ndan daha fazla vermi\u015fse, size verilen bu fazla servetin ba\u015fkalar\u0131n\u0131n hakk\u0131 oldu\u011funu hat\u0131rlamal\u0131s\u0131n\u0131z. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu fazladan serveti, Rabbiniz, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n hakk\u0131na sayg\u0131 g\u00f6sterip onlara verip vermeyece\u011finizi denemek i\u00e7in size vermi\u015ftir.<\/p>\n

Bu ilahi emir ve onun ger\u00e7ek ruhu hakk\u0131nda d\u00fc\u015f\u00fcnen herkes, Kur’an’\u0131n insan\u0131n ahl\u00e2k\u00ee ve ruh\u00ee geli\u015fimi i\u00e7in ortaya koydu\u011fu yolun, ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz olarak h\u00fcr bir toplum ve ekonomiyi gerektirdi\u011fini hisseder. B\u00f6yle bir geli\u015fme insanlar\u0131n m\u00fclkiyet hakk\u0131n\u0131n kald\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 veya k\u0131s\u0131tland\u0131\u011f\u0131 bir sosyal \u00e7evrede m\u00fcmk\u00fcn olmaz.<\/p>\n

Devletin t\u00fcm kaynaklar\u0131n m\u00fclkiyetini elinde bulundurdu\u011fu ve h\u00fck\u00fcmetin halka mal da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 sorumlulu\u011funu \u00fcstlendi\u011fi, hatta bireyin ne ba\u015fkalar\u0131n\u0131n hakk\u0131n\u0131n fark\u0131na varmas\u0131na ve yard\u0131m etmesine f\u0131rsat tan\u0131d\u0131\u011f\u0131, ne de kendisine yard\u0131m edilen ki\u015finin di\u011feri i\u00e7in \u015f\u00fckran duygular\u0131 geli\u015ftirebildi\u011fi bir sistem, tamamen kom\u00fcnist bir sistemdir. \u015eimdi bizim \u00fclkemizde de “Nizam-\u0131 Rububiyet” ad\u0131 alt\u0131nda \u00f6ne s\u00fcr\u00fclen b\u00f6yle bir ekonomik ve toplumsal d\u00fczen, tamamen Kur’an’a muhalif bir sistemdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00f6yle bir d\u00fczen, bireyin ahl\u00e2k\u00ee geli\u015fimini ve karekter olu\u015fumunu tamamen engeller. Kur’an\u00ee bir d\u00fczen ancak bireylerin baz\u0131 servetlere, onlar\u0131 harcama hakk\u0131na ve daha sonra da samimiyetle Allah’\u0131n ve O’nun kullar\u0131n\u0131n haklar\u0131n\u0131 verme hak ve yetkisine sahip oldu\u011fu bir ortamda uygulanabilir. Ancak b\u00f6yle bir toplumda, bir taraftan insanlar bireysel olarak nezaket, ho\u015fg\u00f6r\u00fc, sevgi, fedak\u00e2rl\u0131k, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n haklar\u0131na sayg\u0131 g\u00f6stermek ve bu haklar\u0131 sahiplerine vermek gibi faziletleri geli\u015ftirme, di\u011fer taraftan da kendilerine iyilik yapanlara kar\u015f\u0131 te\u015fekk\u00fcr ve minnet duygular\u0131 geli\u015ftirme f\u0131rsat\u0131 bulurlar. Ancak b\u00f6yle bir sistem, k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcn yok edilip iyili\u011fin geli\u015ftirilmesinin kanun zoruyla de\u011fil, bilakis insanlar\u0131n kendi temiz kalplilikleri ve bu sorumlulu\u011fu yerine getirme iyiniyetleri ile sa\u011flanabildi\u011fi m\u00fckemmel bir ortam meydana getirebilir.<\/p>\n

58. Bu, kurtulu\u015fa sadece yoksula, akrabaya ve yolcuya hakk\u0131n\u0131 vererek ula\u015f\u0131labilece\u011fi ve bunun i\u00e7in ba\u015fka hi\u00e7bir \u015feye gerek olmad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelmez. Tam aksine ba\u015fkalar\u0131n\u0131n bu haklar\u0131n\u0131 vermeyenlerin ger\u00e7ek kurtulu\u015fa eremeyecekleri anlam\u0131na gelir. Ger\u00e7ek kurtulu\u015fa ancak, sadece Allah’\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 ve ho\u015fnutlu\u011funu isteyerek bu haklar\u0131 sahiplerine verenler ula\u015fabilir.<\/p>\n

59. Bu, Kur’an da faizi yasaklay\u0131c\u0131 olarak indirilen ilk ayettir. Sadece \u015f\u00f6yle demektedir: “Siz bor\u00e7 verenin servetinde bir art\u0131\u015f olaca\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnerek faiz \u00f6d\u00fcyorsunuz. Fakat ger\u00e7ekte Allah kat\u0131nda, faiz mal\u0131 art\u0131rmaz, tam aksine servet ancak verilen zekat ile artar.”<\/p>\n

Sonralar\u0131 Medine’de faizi haram k\u0131lan ayet nazil olmu\u015ftur: “Allah faizi mahveder, sadakalar\u0131 art\u0131r\u0131r.” (Bakara: 276) . (Daha sonraki emirler i\u00e7in bkz. Al-i \u0130mran: 130 ve Bakara: 275-281)
\nBu ayete m\u00fcfessirler iki anlam vermi\u015flerdir. M\u00fcfessirlerin bir k\u0131sm\u0131 \u015f\u00f6yle der: Burada “riba”, \u015feriat\u0131n haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 faiz anlam\u0131nda de\u011fildir, fakat alan ki\u015finin onun iki kat\u0131n\u0131 verece\u011fini umarak veya hediye verene bir hizmette bulunaca\u011f\u0131 i\u00e7in ya da hediye veren i\u00e7in verdi\u011fi ki\u015finin zengin olmas\u0131 daha faydal\u0131 oldu\u011fundan verilen bir hediye veya ba\u011f\u0131\u015f anlam\u0131na gelir. Bu \u0130bn Abbas, M\u00fccahid, Dahhak, Kat\u00e2de, \u0130krime, Muhammed bin Ka’b el-Kurzi ve \u015ea’bi’nin g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcd\u00fcr. Belki de bu m\u00fcfessirlerin ayeti b\u00f6yle yorumlamalar\u0131n\u0131n sebebi, ayette bu davran\u0131\u015f\u0131n sonucu olarak sadece Allah kat\u0131nda b\u00f6yle bir servetin artmayaca\u011f\u0131n\u0131n zikredilmesidir. Oysa, e\u011fer \u015feriat\u0131n haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 riba kastediliyor olsayd\u0131, a\u00e7\u0131k\u00e7a bu davran\u0131\u015f\u0131n Allah taraf\u0131ndan \u015fiddetle cezaland\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 s\u00f6ylenirdi.
\nDi\u011fer grup bunlardan ayr\u0131l\u0131r ve ayetteki “riba” ile, \u015feriat\u0131n haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 faizin kastedildi\u011fini s\u00f6yler. Bu, Hasan Basri ve S\u00fcddi’nin g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcd\u00fcr. Allame Alusi de ayetin zahiri m\u00e2n\u00e2s\u0131n\u0131n ayn\u0131 oldu\u011funu; zira Arap\u00e7ada riban\u0131n ayn\u0131 anlamda kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yler. Bu tefsir m\u00fcfessir Nisabur\u00ee taraf\u0131ndan da kabul edilmi\u015ftir.<\/p>\n

Bize g\u00f6re de, bu ikinci g\u00f6r\u00fc\u015f do\u011frudur. \u00c7\u00fcnk\u00fc birinci g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc desteklemek i\u00e7in \u00f6ne s\u00fcr\u00fclen delil riban\u0131n bilinen anlam\u0131n\u0131 bir tarafa b\u0131rakmak i\u00e7in yeterli de\u011fildir. Rum Sure’sinin nazil oldu\u011fu d\u00f6nemde faiz hen\u00fcz haram k\u0131l\u0131nmam\u0131\u015ft\u0131r. Bir \u015feye \u00f6nce zihinleri haz\u0131rlamak sonra da onu yasaklamak, Kur’an’\u0131n tercih etti\u011fi bir yoldur. \u015earap hakk\u0131nda da ilk s\u00f6ylenen \u015fey, onun temiz olmad\u0131\u011f\u0131 idi (Nahl: 67) . Daha sonra Bakara: 219’da onun zarar\u0131n\u0131n, faydas\u0131ndan daha \u00e7ok oldu\u011fu s\u00f6ylenmi\u015ftir. Sonra sarho\u015f iken namaza yakla\u015f\u0131lmamas\u0131 s\u00f6ylenmi\u015f. (Nisa: 43) , en sonunda da \u015farap i\u00e7mek tamamen haram k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde faiz hakk\u0131nda da burada sadece onun serveti artt\u0131rmad\u0131\u011f\u0131, servetteki ger\u00e7ek art\u0131\u015f\u0131n ancak zekat ile oldu\u011fu s\u00f6ylenmi\u015ftir. Bundan sonra bile\u015fik faiz yasaklanm\u0131\u015f (Al-i \u0130mran: 130) , en sonunda da faiz tamamen haram k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. (Bakara: 275, 280)<\/p>\n

60. Bu art\u0131\u015f\u0131n hi\u00e7bir s\u0131n\u0131r\u0131 yoktur. Niyetin samimiyeti ne kadar b\u00fcy\u00fck olursa, fedak\u00e2rl\u0131k duygusu ne kadar derinse ve ki\u015finin Allah yolunda harcarken Allah’\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanma arzusu ne kadar fazlaysa, Allah’\u0131n ona verece\u011fi m\u00fck\u00e2fatlar da o derece b\u00fcy\u00fck ve g\u00fczel olacakt\u0131r. Sahih bir hadise g\u00f6re e\u011fer bir kimse Allah yolunda incir \u00e7ekirde\u011fi kadar bir \u015fey verse, Allah onu Uhud da\u011f\u0131 kadar artt\u0131r\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 33- \u0130nsanlara bir zarar dokundu\u011fu zaman, ‘g\u00f6n\u00fclden kat\u0131ks\u0131z ba\u011fl\u0131lar’ olarak, Rablerine dua ederler,(52) sonra kendinden onlara bir rahmet tadd\u0131r\u0131nca hemencecik onlardan bir grup Rablerine \u015firk ko\u015farlar.(53) 34- […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":19565,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n