B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

94- Dediler ki: “Ey Zu’l-Karneyn, ger\u00e7ekten Ye’cuc ve Me’cuc,(69) yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk \u00e7\u0131karmaktalar, bizimle onlar aras\u0131nda bir sed in\u015fa etmen i\u00e7in sana vergi verelim mi?”<\/strong>
\n95- Dedi ki: “Rabbimin beni kendisinde sa\u011flam bir iktidarla yerle\u015fik k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 (g\u00fc\u00e7, nimet ve imk\u00e2n) , daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. Madem \u00f6yle, siz bana (insani) g\u00fc\u00e7le yard\u0131m edin de, sizinle onlar aras\u0131nda sapasa\u011flam bir engel k\u0131lay\u0131m.”(70)<\/strong>
\n96- “Bana demir k\u00fctleleri getirin,” iki da\u011f\u0131n aras\u0131 e\u015fit d\u00fczeye gelince, “K\u00f6r\u00fckleyin” dedi. Onu ate\u015f haline getirinceye kadar (bu i\u015fi yapt\u0131, sonra:) dedi ki: “Bana getirin, \u00fczerine eritilmi\u015f bak\u0131r d\u00f6keyim.”<\/strong>
\n97- B\u00f6ylelikle, ne onu a\u015fabildiler, ne de onu delmeye g\u00fc\u00e7 yetirebildiler.<\/strong>
\n98- Dedi ki: “Bu benim Rabbimden bir rahmettir. Rabbimin va’di geldi\u011fi zaman, O, bunu d\u00fcmd\u00fcz(71) eder; Rabbimin va’di hakt\u0131r.”(72)<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

69. Daha \u00f6nce a\u00e7\u0131klama notu 62’de de de\u011findi\u011fimiz gibi, Ye’cuc ve Me’cuc eskiden beri Asya ve Avrupa’daki yerle\u015fik imparatorluklara sald\u0131r\u0131lar d\u00fczenleyen kuzey do\u011fu Asya’n\u0131n vah\u015fi kabileleriydi. Tekvin’e g\u00f6re (10. b\u00f6l\u00fcm) bunlar Nuh’un o\u011flu Yafes’in soyundan gelmektedirler, m\u00fcsl\u00fcman tarih\u00e7iler de bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc kabul etmi\u015flerdir. Hezekiel’e g\u00f6re (38. ve 39. b\u00f6l\u00fcmler) onlar Me\u015fek (Moskova) ve Tubal (Tubalsek) ‘i ele ge\u00e7irmi\u015flerdi. \u0130srailli tarih\u00e7i Josephus’a g\u00f6re, Ye’cuc ve Me’cuc, \u0130skitlerdi ve \u00fclkeleri Kara Deniz’in kuzey ve do\u011fusuna dek yay\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Jerome’ye g\u00f6re Me’cuc \u00fclkesi Hazar Denizi’nin yak\u0131n\u0131nda Kafkasya’n\u0131n kuzeyindeki topraklar\u0131 kaps\u0131yordu.
\n70. Yani “Bir y\u00f6netici olarak d\u00fc\u015fmanlar\u0131m\u0131z\u0131n sald\u0131r\u0131lar\u0131ndan sizi korumak benim g\u00f6revimdir. Bu nedenle sizden bu ama\u00e7la fazla bir vergi almam do\u011fru olmaz. Allah’\u0131n bana verdi\u011fi hazineler buna yeter. Fakat siz bana i\u015f g\u00fcc\u00fc olarak yard\u0131m etmelisiniz.”
\n71. Yani, “Ger\u00e7i ben elimden geldi\u011fince sa\u011flam bir demir duvar yapt\u0131m, ama bu sonsuza dek s\u00fcrecek de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu duvar ancak Allah’\u0131n diledi\u011fi kadar sa\u011flam kalacakt\u0131r ve Rabbimin va’di geldi\u011finde parampar\u00e7a olacakt\u0131r. O zaman d\u00fcnyadaki hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 onu koruyup, muhafaza edemeyecektir.
\nAllah’\u0131n va’di ile iki \u015fey kastedilmi\u015ftir: 1) Bu duvar\u0131n y\u0131k\u0131laca\u011f\u0131 an anlam\u0131na gelebilir, 2) Ayn\u0131 \u015fekilde Allah taraf\u0131ndan her\u015feyin yok edilip, helak edilece\u011fi an olan k\u0131yamet saati kastedilmi\u015f de olabilir.
\nBaz\u0131lar\u0131 burada Z\u00fc’l-Karneyn’e isnad edilen duvar\u0131n \u00c7in Seddi oldu\u011fu gibi yanl\u0131\u015f bir izlenime kap\u0131lm\u0131\u015flard\u0131r. Oysa bu duvar Da\u011f\u0131stan ve Kara Denizle Hazar Denizi aras\u0131nda yer alan Kafkasya’n\u0131n iki \u015fehri olan Derbent ve Daryal aras\u0131na in\u015fa edilmi\u015ftir. Kara Deniz ve Daryal aras\u0131nda, aralar\u0131n\u0131 b\u00fcy\u00fck bir ordunun ge\u00e7emeyece\u011fi derin vadilerin ay\u0131rd\u0131\u011f\u0131 y\u00fcksek da\u011flar vard\u0131r. Fakat Derbent ile Daryal aras\u0131nda bu t\u00fcr da\u011flar yoktur ve ge\u00e7itler geni\u015ftir ve ge\u00e7it veren cinstendir. Eski \u00e7a\u011flarda kuzeyden gelen vah\u015fi ve g\u00f6\u00e7ebe kabileler g\u00fcneydeki topraklar\u0131 bu ge\u00e7itlerden yararlanarak istila ederlerdi. Bu ak\u0131nlardan tedirgin olan Pers krallar\u0131 korunmak i\u00e7in elli mil uzunlu\u011funda 29 fit y\u00fcksekli\u011fi 10 fit geni\u015fli\u011fi olan bir duvar yapmak zorunda kald\u0131lar. Bu duvar\u0131n kal\u0131nt\u0131lar\u0131 bug\u00fcn bile g\u00f6r\u00fclebilir. Bu duvar\u0131 ilk \u00f6nce kimin yapt\u0131rd\u0131\u011f\u0131 tarihi olarak tespit edilememi\u015ftir, fakat m\u00fcsl\u00fcman tarih\u00e7iler ve co\u011frafyac\u0131lar bu duvar\u0131 Z\u00fc’l-Karneyn’e isnad ederler. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu duvar\u0131n kal\u0131nt\u0131lar\u0131 Kur’an’da anlat\u0131lanlara benzemektedir.
\n\u0130bn Cerir et-Taberi ve \u0130bn Kesir a\u015fa\u011f\u0131daki olay\u0131 kaydetmi\u015fler, Yak\u00fbt ise Mu’cem\u00fc’l-Buldan adl\u0131 eserinde bu olaya de\u011finmi\u015ftir: Azerbaycan’\u0131n fethinden sonra Hz. \u00d6mer H. 22 y\u0131l\u0131nda Sur\u00e2ka bin Amr’\u0131 Derbent’e bir sefer d\u00fczenlemekle g\u00f6revlendirdi\u011finde Sur\u00e2ka, Abdurrahman bin Rabia’y\u0131 \u00f6nc\u00fc koluna kumandan tayin etti. Abdurrahman Ermenistan’a girdi\u011finde, \u00fclkenin y\u00f6neticisi \u015eehrbr\u00e2z kar\u015f\u0131 koymaks\u0131z\u0131n teslim oldu.
\nDaha sonra Abdurrahman Derbent’e do\u011fru ilerlemek istedi\u011finde, \u015eehrbr\u00e2z ona Z\u00fc’l-Karneyn taraf\u0131ndan in\u015fa edilen bu duvar hakk\u0131nda b\u00fct\u00fcn ayr\u0131nt\u0131lar\u0131 bilen bir adamdan bilgi toplad\u0131\u011f\u0131n\u0131 haber verdi. Sonra o adam Abdurrahman’\u0131n huzuruna getirildi. (Taberi, cilt. 3 sh. 235-239: el-Bidaye ven-Nihaye, cilt. 7, sh. 122-125; Mu’cem\u00fc’l-Buldan da Bab\u00fcl-Ebvab ba\u015fl\u0131\u011f\u0131 alt\u0131nda Derbent.)
\n\u0130ki y\u00fcz y\u0131l sonra Abbasi Halifesi Vas\u0131k (H. 227-233) , Sel\u00e2m\u00fc’l-Terc\u00fcman’\u0131n ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131nda elli ki\u015filik bir heyeti Z\u00fc’l-Karneyn’in yapt\u0131\u011f\u0131 duvar\u0131 incelemekle g\u00f6revlendirdi. Bu heyetin g\u00f6zlemlerine Yak\u00fbt, Mu’cem\u00fc’l-Buldan’\u0131n da \u0130bni Kesir de Nihaye’sinde geni\u015f yer vermi\u015ftir. Onlar bu yolculu\u011fun S\u00e2marra’ya oradan Tiflis’e uzand\u0131\u011f\u0131n\u0131, daha sonra es-Serir ve el-L\u00e2n \u00fczerinden Fil\u00e2n\u015f\u00e2h’a ula\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve oradan da Hazar \u00fclkesine vard\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylerler. Bundan sonra Derbent’e girmi\u015fler ve orada duvar\u0131 g\u00f6rm\u00fc\u015flerdir. (el-Bidaye, c. 2, sh. 111, c.7 sh. 122-125; Mu’cem\u00fc’l-Buldan: Babul-Ebvab ba\u015fl\u0131\u011f\u0131) Bu, hicretin 3. yy’na kadar m\u00fcsl\u00fcman bilginlerin Kafkas duvar\u0131n\u0131 Z\u00fc’l-Karneyn’in yapt\u0131\u011f\u0131 duvar olarak kabul ettiklerini g\u00f6stermektedir.
\nYak\u00fbt, Mucem\u00fc’l-Buldan’\u0131nda ayn\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc birka\u00e7 yerde vurgulam\u0131\u015ft\u0131r. Mesela Hazar ba\u015fl\u0131\u011f\u0131 alt\u0131nda \u015funlar\u0131 yazar:
\n“Bu \u00fclke T\u00fcrklere aittir ve s\u0131n\u0131r Derbent denilen Bab\u00fcl-Ebvab’\u0131n hemen arkas\u0131ndaki Z\u00fc’l-Karneyn duvar\u0131na biti\u015fiktir. “Ayn\u0131 ba\u011flamda Yak\u00fbt, Halife Muktedirbillah’\u0131n b\u00fcy\u00fckel\u00e7isi Ahmed bin Fadl\u00e2n’dan da bir s\u00f6z rivayet eder. Ahmed, Hazar \u00fclkesini ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla tasvir etmi\u015f ve Hazar’\u0131n i\u00e7inden Rusya’dan ve Bulgaristan’dan gelip Hazar Denizi’ne d\u00f6k\u00fclen \u0130dil nehri ge\u00e7en ve ba\u015fkenti \u0130dil olan \u00fclkenin ad\u0131 oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015ftir.
\nBab\u00fcl-Ebvab’la ilgili olarak Yak\u00fbt, \u015fehrin hem Elbab, hem de Derbent olarak an\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylemi\u015f ve bu \u015fehrin s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7inde kuzeyden g\u00fcneye giden insanlar\u0131n yolculu\u011funu g\u00fc\u00e7le\u015ftiren dar ge\u00e7itler oldu\u011funa de\u011finmi\u015ftir. Bir zamanlar bu \u00fclke En\u00fb\u015firvan krall\u0131\u011f\u0131 i\u00e7indeydi ve \u0130ranl\u0131 y\u00f6neticiler o y\u00f6ndeki s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131 kuvvetlendirmeye \u00e7ok \u00f6zen g\u00f6sterirlerdi.
\n72. Z\u00fc’l-Karneyn k\u0131ssas\u0131 burada son buluyor. Ger\u00e7i bu k\u0131ssa da “Ma\u011farada Uyuyanlar” ve “Musa ile H\u0131z\u0131r” k\u0131ssalar\u0131 gibi, Mekke’li m\u00fc\u015friklerin Peygamber’i (s.a) s\u0131namak i\u00e7in sorduklar\u0131 sorulara bir cevap olarak anlat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r; ama Kur’an bu k\u0131ssay\u0131 kendi ama\u00e7 ve gayesi do\u011frultusunda kullanm\u0131\u015f ve \u015f\u00f6yle demek istemi\u015ftir: “Ehl-i Kitap’tan \u015f\u00f6hretini i\u015fitti\u011finiz Z\u00fc’l-Karneyn sadece bir fatih de\u011fildi, o ayn\u0131 zamanda tevhide, \u00f6ld\u00fckten sonra dirilmeye inanan bir m\u00fcmindi; adalet ve c\u00f6mertlik ilkeleriyle hareket ediyordu. O, sizin gibi ge\u00e7ici mallara aldanan ve kendini \u00fcst\u00fcn g\u00f6ren cimri bir insan de\u011fildi.”<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 94- Dediler ki: “Ey Zu’l-Karneyn, ger\u00e7ekten Ye’cuc ve Me’cuc,(69) yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk \u00e7\u0131karmaktalar, bizimle onlar aras\u0131nda bir sed in\u015fa etmen i\u00e7in sana vergi verelim mi?” 95- Dedi ki: […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":13271,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n