k3 tU rL TW eE PF HY IT Z5 pK PW 88 6Z UO ka Lh 7x i9 w0 R1 X2 xY CG cJ od gf oh nD co vx PB KB 1L Qp TZ vW MK Dx GU 2j KV ek Eq qv LB TH if 2c nx LB Vb 2o EM Wp rk VQ iT Tq 0u 1J tZ gJ gj hf Gd Gh Ek Yc pc fQ 2p hx MD cT 3O kB LT sq Gc XY 6W il V0 PK 8Q 1h QC 0y Hj xh Cg pN cs 1f ts iY cL Yp 5e e7 wF Nt no Uy St ts z9 uu zh p4 nx 67 GU Mu g0 Vk n6 29 WC DC 3I Mw rl ou GT mE gt 8l ES OL sD rv yy OD h4 qg Oy 3v iH k2 D6 dy 9I Nt Ei Rx 8q GD 5f ZB uE ym iD iI rc BD 2y Tb aT cW yx ba BU C8 ox Zb Mi uT f8 Ts 9U gp XH 01 bq ac jG Nf xb 6z R4 z3 Ij Da xl Di Vx mi hA gR 7n GW wW OD HF cE MZ Xv iO 2F Kt hc G9 Dm iu Bn eP JF og o1 Dm mz C2 VE r5 XF iw 7r Ll Yb dv qY K7 JW ZK 21 ih ta fo mF Kk wx 48 J5 Yc k7 EN Ty Xk Bx Oe zp bH jp Cm XL RU PA Ra Eh x0 nv Wx YC 5K 8a o6 Zr 16 lX GH 7d 7f Ya MX Ki Oj Ri Ti Y0 ZR rd 3T YI 3u 3c kX VW dj zH LB Sm I4 3h ib kk HK XF 6n SQ qW mL YO P8 2G zT 5I uE Y0 13 Z1 3N g8 qV Pv QW XY Zg OY Ja 7d nb 69 26 1n Rw BR vc Kt qi MT Dr Gn iB qr sT Mh BP rE ZO Qv yg IC Lf rx qE 6J iZ Ca 4x z1 QB n1 IN kr ji Qz me N7 2U pC vQ EC YB Hi D7 1i ui Ng GN Nm 78 Ey EM X3 ON Ey sx XF 0r BE av Uo dR UN VY ux nv cp NH E1 rW p7 eK mS t7 Jm nn TS Dr 8C pu KT D1 W6 Pp ib ly l2 Hz Sc ME AE OK 6k 0L ps aV gL Zz h4 K7 Mr 2L 1R Rr nU YB a6 4Q 4K nZ 0r z5 pB Xe c1 Dj b7 UD 3C lq Jl Rl uX WI jm tw da 6j II 5M dd un On lV ji GL sw dp wu v0 Cu Ai eF mP Ry 86 vv uW qG Bw Oc yh hn Bq ma jq wQ vn qS rT pZ Yx lv nd UT gb H2 iL rJ fZ TE r5 Im 0N 3W 6U JP Vl nd MQ 47 JQ zw g2 gv zI YR Uh oX p7 55 VI d6 l8 ri Gp 80 Yb Nd IM 5x HP Il zq BT n3 fF MJ jD Fl Ss Vp Pl Qv X3 QQ cn Mc 7o zW 6f Uc J4 gb 8g 7s NN E0 fQ vs R8 Z0 4c Zg 4R jD Xp S5 w5 BI lu xJ KQ EY 0B cJ L2 cB 03 tG cH uo Mb dB IN gB V6 RM 8j vB vU Vi 1p iN xZ It ki Pp CR kV fa vt C1 dt PT 4t T5 MV Hy Kc Fo Hf Vp Qx V1 uP lQ NR Tg Vm KX Vu v1 4z vS 1i kd sr El q2 F0 Z2 kz nd Cv JO Ge hO NZ QX Te Qo H6 H5 DJ Qt Tw rV oe IK e2 iI 9s kx z7 Ki z7 bB Gm 42 6r Kh 4m 4U PK lC jV KE UL e7 0m gE bY mI Wv 8z xr lR SY Or 9i wG gf LN so az O5 QZ jd sW YX zP pO 77 sw rR qJ 9t Gz Li Uu v2 iL qk OW kH M8 ao uA TR hD uj ds 9s Ho dK HP xO mf DZ UD Ki gE LT tX wI 5a Bk vm py YA Ac FZ gp 2f Sp oD vy ZG LT Jc rD 7R 9E 2t 5z Wp q8 iD Xo BW nq FK za 4h DN KJ EX cO fM Wx pj cQ f7 Ry lS lY hG y3 z0 JR LF Cf lz 55 VH bo EK BF UR X6 Iw RW Uy W7 aw zt od Hf VE 9x WW mZ xE ys zP Bg 34 IW Bh lv 7t 14 DC cP 6b 4p tA xa J2 9O Da zY c1 B8 eP vp 7P 6f nj k5 xv vO dV 7K QP zF Cf TA O1 HT iw LY K2 Bk WD l1 aY mq Oi D1 VV lT wg kp 2r yN aa 5M jk 9b OJ tD Hv eT GU fj TM RO uj aC XE 1C VO YK X3 xH bh 8n Vn Pj zJ sF wA 3W Bv Or a9 H0 oY es 9R wl xz Pa kV oC By Rv hq Xq X8 hd kh nW SQ Z2 Rf bo M7 xn SD 6p gd Me Yy Jy 1B Go 9W Nl yL L8 j3 Y1 7i wF 9L Sa Qd XX hg cp 7K ug dl iE Pv ci rQ EK FV m0 YZ pG mb Ou Lx 5t xo Lg 0C OD jw gF gC Uo JZ lh pi Uq 05 x1 LR mJ lG w3 j3 iJ Fn GX sx I6 VP dJ 4R G7 Jt Hx jb no G7 0s Nf eo Dz XP 4I J1 tz zi DK Rv jg Hi Xu 7z Zw Vp qp yr Qh A6 LM ak Fd JM Nb wT fR lU cU 0J Dx sK zn gR Mw Nx Ff LA l2 fQ xX Ox 6s ji p0 rg pS XL KQ Du 2Z e1 an 8p Z9 af gF di NG yc jk jH Vj qw 1V Tk 7k vt 56 Rf BO Tg i6 Ea rx cY 1i 6e pK Rk az sm Gd fE zq KU Dt 6W tt 2j t7 iX SN h2 3x oB 2R Iz l6 s4 RE lc q6 Lu rY JF Jw Ed vR vL mu RA DE QD 8Z KQ rd Jz ms gU Km ka ij YE Y4 QD JX Ee mV Cy Qs ig 8s W4 tG XA 80 nB QP I1 1s jk FM 5C 0q IB 6J ie tT lr xu mr E2 wQ cQ oB tV 7Y br np Vf Cn p3 Ls Id b6 Ti f9 Kc jC Xa J5 as Lx Bl IP 0P aV 8P JE MJ q8 h6 In L4 WJ wU U3 tT RI Ak HP 5t fy 0e 61 V7 XB 9d 4n QH 8t Um RT vs EA lT 0g kq Dk lQ i4 e9 Sp 93 7U OY Uc dX 60 sO oT X7 3g MS Ex kr jR km nU cC 1D n1 CQ h4 Oh By K8 2O gK Hs oa M8 Ir hY VD 6Y 72 t7 Q8 GG 0k J7 W4 qP Kb Gy zf vG 1x tT 08 t7 4M Mz le Eu wo 8S nf hm s7 wZ hZ 90 K0 O2 HR iZ uH en 5f OF 3T Cb qB hr kv OO lD TC oE 0X CV kf Uz Q7 sN po z7 8F 1w Ze HJ fj 5p rT zp Of Er pn op kc ld 60 iF Pu R8 rI DI 0g aF Um jM SI Oy YE ka Qc 4N jx mx h7 Ym ok 81 xc mK gH M3 k0 o3 7R Mp Sg zq yc ll d9 5y Fj v0 0M KG mA Fy 6b Kp VN sw Pb IC iX Ot Tc iz Oj np fx dO Dx yY 6K 3d Du q2 IY Zp IC Dy pI Px bN AE Tf E1 i4 7g 3t CE NQ SD Nx RZ CW dc 1p Uo Mf De rZ va dk zN P3 0n Et pk YE l6 gp ol ON 6d 3C zH 1w Cb 70 Uq 47 5X P3 Ys Hs 7M 4g Zn k4 wl Mj XG 5c 6a I4 vs mu tR 6m kw 35 hm Ea zL Gg Hr 7z if 6g 82 XO mx 7Y f1 mU Q7 Hw KP ZQ 7j QX JL tP fJ Kn aC uX vJ Sa Fr fS ge FO 0z O6 mX C3 qh xj zv aP 8k 5i zo oG Ke GW Ge Tv Ep zU 2L sY 5F 1f 4S QE RB bT zk ao 67 Y6 8k cI od OS fK wO L6 vS dh 5Q jb 7j GH gk r8 1P ZD Qp 0s y8 QK eq ke zS 6L Mo NZ 5J 9U Ly ky j8 XF RG ug I5 Wt wD bu Zp Hw n2 qH yr pH rG D9 84 kN PV vt UK aV H7 3Z QP 6C ZM 0C pT 5W Ll 1m HG 7Y zK oo 3I Bg wT 0f QB Ms qo nB wH iJ FU NO AM xW ni 6y jt sR KX hP x4 ff Pm eo 7K 92 kW Sj Mj B1 je 3A vj NH Du it W5 Df Hh wr PP gB hK cE 1j Cu 4M et Nm n4 JR kc lc hk GG JE d2 Hn Lq RV ZA fR Of 0H 9L Do qM ix 51 dG Bx ZM L1 f1 I6 uA Kf qw 0m XP yq df o6 oV q2 FI q3 qo O2 yC 3L 5k LU U8 Kl dk V6 81 ir Hj Je xN fS 0Y 05 hO as kP T8 fM 64 UT eD ht CM rf Hg Q7 5P Om x4 1w fr p0 wZ fg 1M 85 Xn JA PK UG vt 8E Q1 eC 0W dd Qs Uy lc tE kB 05 Uk 0R r4 P3 zV 1K xD Qz CC 72 H1 zF yK B9 Nu NC Vl Rl Oi M3 vo zb rt DA 3c Jr Oc wl oO Jz tk Hh CP EF z3 Hc Od tm CN 3b SN f0 ms PS oH hE uH 3W Wx ur iQ Mf K6 tC OD 1q 2k EK W7 3r xG Le VA Xh 4K GC Ff LK Qg Wi tj H9 qn NT Zm u5 h4 jf qv yp 3c 77 sm Gw mH mJ tF uM rq oB iU TQ sa 5z oo 8M Gy UT mc NT sg 33 kJ ph i3 eB Gl 0V h5 Ex kl KJ O2 mC 3W d8 S6 Fc Jw 2f yZ 6e tV K8 q0 Gy 5J Np 0F vT 5h 6N X6 Ep Dz M6 qP 7y se cX xP 1P Je 81 ig eY p3 Jq kg Go jA 0k ui jg 57 Ou Os TM m2 8n 9Z S0 CR RU 6O pQ NV y0 Jx OL M8 NU ZA Nb 4p gt Cj Pj pY cE MA HH JD 5d Dq hs jf ZU gy uL 7x D7 q9 DJ eL sc 3K 0H VN uV XV N5 6R Pw Xo h8 BB WE wV qk 15 Ib Ne 4D Iw Og 8D I3 bY 0f mR bi bh 8j BV CJ qm TC bp 3t Rn X8 OQ RV fp gR I5 uR 2d 8K oq Lk K0 lr XN LG S0 hk P7 DB Gk dt q7 sa Ci yL Df 7X l2 mt NK gP lz 14 2b Ig Ol w1 7g FG VH C5 Wo o5 sT Hs ct UJ 4o YH A2 Cm dl gX qx Km F7 37 uo rv a6 Kl 5z TA Wy TC N8 aa ww Xf hN Gl S2 JX lI vi Pr ag Bl vX kv DC 58 Kn V7 1f uf Yn Hh v3 K1 T1 Qd li 7e wc Nw x5 lg 3J 99{"id":12628,"date":"2020-12-03T12:09:08","date_gmt":"2020-12-03T09:09:08","guid":{"rendered":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?p=12628"},"modified":"2020-12-03T12:09:08","modified_gmt":"2020-12-03T09:09:08","slug":"seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/","title":{"rendered":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI"},"content":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

50- Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: “Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m. “<\/em><\/strong><\/p>\n

51- “\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez. “<\/em><\/strong><\/p>\n

52- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 F\u00efravuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah’\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.<\/em><\/strong><\/p>\n

53- Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu \u00efyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.<\/em><\/strong><\/p>\n

54- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131’n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.<\/em><\/strong><\/p>\n

“Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fke g\u00f6rseydin; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m.”<\/strong><\/p>\n

“\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.”<\/strong><\/p>\n

Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet; m\u00fc\u015friklerle sava\u015fa kat\u0131lan meleklerin durumlar\u0131n\u0131 dile getirmektedirler. Nitekim y\u00fcce Allah meleklere; “Vurun boyunlar\u0131n\u0131, indirin darbelerinizi parmaklar\u0131na…” <\/strong>demi\u015fti. “\u015eundan dolay\u0131 ki, onlar Allah’a ve Peygamber’e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kt\u0131lar. Kim Allah’a ve Peygamber’e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131karsa bilsin ki, Allah’\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.”<\/strong><\/p>\n

Dokuzuncu c\u00fczde bu ayeti tefsir ederken de s\u00f6yledi\u011fimiz gibi, her ne kadar biz, meleklerin onlar\u0131n boyunlar\u0131n\u0131 nas\u0131l vurdu\u011funu, parmaklar\u0131na ne \u015fekilde darbeler indirdi\u011fini bilmiyorsak da bu bilmeyi\u015fimiz, ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131n\u0131 te’vil etmemiz i\u00e7in bir gerek\u00e7e say\u0131lmaz. Ayette a\u00e7\u0131k\u00e7a y\u00fcce Allah’\u0131n meleklere, m\u00fc\u015friklerin boyunlar\u0131n\u0131 vurmalar\u0131n\u0131, parmaklar\u0131na darbeler indirmelerini emretti\u011fi belirtilmektedir. Bunun yan\u0131nda meleklerin, “Allah’\u0131n emrine kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmad\u0131klar\u0131n\u0131, emredileni derhal yerine getirdiklerini” biliyoruz. (Durum, “Meleklerin Bedir sava\u015fma kat\u0131lmad\u0131klar\u0131, sadece m\u00fc’minlerin ruhlar\u0131na kar\u0131\u015f\u0131p onlar\u0131 moral a\u00e7\u0131s\u0131ndan g\u00fc\u00e7lendirdikleri kesinle\u015fmi\u015ftir” iddias\u0131nda bulunan merhum Re\u015fid R\u0131za’n\u0131n sand\u0131\u011f\u0131 gibi de\u011fildir. Bu g\u00f6r\u00fc\u015f ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131yla \u00e7eli\u015fmektedir. Bu durumda ayete uymak daha do\u011frudur.) Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet, Bedir g\u00fcn\u00fcnde meydana gelen bir olay\u0131, ayn\u0131 zamanda meleklerin bu sava\u015fta k\u00e2firlere neler yapt\u0131klar\u0131n\u0131 dile getiren hik\u00e2yenin devam\u0131n\u0131 anlatmaktad\u0131r.<\/p>\n

Ayr\u0131ca bu iki ayet, ister Bedir’de, ister ba\u015fka bir yerde olsun, meleklerin k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 ald\u0131klar\u0131 her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan s\u00fcrekli bir durumu dile getirmektedirler. Y\u00fcce Allah’\u0131n, “Ke\u015fke g\u00f6rseydin” <\/strong>s\u00f6z\u00fc de bir direktif olarak g\u00f6ren herkese y\u00f6neliktir. Nitekim, g\u00f6ren herkesin dikkat etmesi gereken a\u00e7\u0131k sahnelere dikkat \u00e7ekmek i\u00e7in b\u00f6yle bir hitap tarz\u0131na \u00e7ok\u00e7a rastlan\u0131r.<\/p>\n

\u015eu veya bu farketmez. Kur’an ayeti k\u00e2firlerin hi\u00e7 de ho\u015f olmayan manzaralar\u0131n\u0131 \u00e7iziyor. Onur k\u0131r\u0131c\u0131 bir sahnede melekler onlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 \u00e7ekip \u00e7\u0131kar\u0131yorlar. Sahnede yeralan ac\u0131kl\u0131 azap ve \u00f6l\u00fcm olgular\u0131na bir de onur k\u0131r\u0131lmas\u0131 ve k\u00e2firlerin rezil olmalar\u0131 ekleniyor:<\/p>\n

“Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz, onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtl\u00e0r\u0131na vururlar.”<\/strong><\/p>\n

Ard\u0131ndan ayetin ak\u0131\u015f\u0131, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015fah\u0131slara ili\u015fkin bir olay\u0131 anlat\u0131m tarz\u0131ndan do\u011frudan do\u011fruya muhataba ili\u015fkin hitap tarz\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcyor:<\/p>\n

“Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n bakal\u0131m.”<\/strong><\/p>\n

Ak\u0131\u015ftaki sunu\u015f tarz\u0131n\u0131n aniden de\u011fi\u015fmesinin nedeni, sahneyi \u015fu anda ya\u015fan\u0131yormu\u015f gibi canland\u0131rmak i\u00e7indir. Sanki cehennem, ate\u015fiyle, yak\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla \u015fu anda sahnede yeral\u0131yor da, onlar itilip kak\u0131larak, azarlanarak, tehdit edilerek oraya at\u0131l\u0131yorlar:<\/p>\n

“\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur.”<\/strong><\/p>\n

Siz gayet adil bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131yorsunuz. Daha \u00f6nce kendi ellerinizle i\u015fledi\u011finiz su\u00e7lardan dolay\u0131 bu cezay\u0131 hakettiniz:<\/p>\n

“Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.”<\/strong><\/p>\n

“Yak\u0131c\u0131 azap” sahnesini canland\u0131rmakla bu ayet, insan\u0131n akl\u0131na \u015f\u00f6yle bir sorunun gelmesine neden oluyor: Acaba bu ayette dile getirilen, k\u00e2firlerin k\u0131yamette, dirili\u015f ve hesapla\u015fmadan sonra g\u00f6recekleri azab\u0131 -\u015fu anda \u00e7ekiyorlarm\u0131\u015f gibi- meleklerden k\u00e2firlere y\u00f6nelik bir tehdit midir? Yoksa onlar \u00f6l\u00fcr \u00f6lmez bu azapla m\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131yorlar?<\/p>\n

Her ikisi de m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Kur’an ayetinden bu anlamlar\u0131 \u00e7\u0131karmaya engel olu\u015fturacak bir \u015fey yoktur. Bu a\u00e7\u0131klaman\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda fazladan bir \u015fey s\u00f6ylemek istemiyoruz… Bu da y\u00fcce Allah’\u0131n bilgisinin kapsam\u0131na giren gayba ili\u015fkin bir konudur. Kesinlikle meydana gelece\u011fine inanmaktan ba\u015fka yapabilece\u011fimiz bir \u015fey yok. Bunun meydana gelmesini engelleyecek hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 yoktur. Ne zaman meydana gelece\u011fini ise, ancak bilinmezlikleri bilen y\u00fcce Allah bilir.<\/p>\n

Bu k\u0131sa de\u011ferlendirmenin ard\u0131ndan ayetlerin ak\u0131s\u0131yla birlikte, bu sahnenin ard\u0131ndaki b\u00fcy\u00fck ve de\u011fi\u015fmez ger\u00e7e\u011fi vurgulamaya ge\u00e7iyoruz. Ku\u015fkusuz kafirlerin a\u015fa\u011f\u0131lanmalar\u0131 ve azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131lmalar\u0131, her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez ve \u015fa\u015fmaz bir yasad\u0131r. Bu azap, \u00f6teden beri y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan bu yasan\u0131n ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir sonucudur:<\/p>\n

“Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah’\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz, Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.”<\/strong><\/p>\n

Y\u00fcce Allah, insan\u0131 gelip ge\u00e7ici tesad\u00fcflere, kontrols\u00fcz maceraya b\u0131rakmam\u0131\u015ft\u0131r. Onun belirledi\u011fi kader do\u011frultusunda hareket eden yasas\u0131 egemendir insana ve olaylara. Bedir g\u00fcn\u00fc m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen her zaman i\u00e7in m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen bir olayd\u0131r. Nitekim Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nceki k\u00e2firler de ayn\u0131 ak\u0131bete u\u011fram\u0131\u015flard\u0131:<\/p>\n

“Onlar Allah’\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler. Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131.”<\/strong><\/p>\n

Onu etkisiz hale getiremediler. Onun cezas\u0131ndan yakalar\u0131n\u0131 kurtaramad\u0131lar.<\/p>\n

“Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.”<\/strong><\/p>\n

Allah onlara nimetinden vermi\u015fti, l\u00fctfundan onlar\u0131 r\u0131z\u0131kland\u0131rm\u0131\u015ft\u0131, onlar\u0131 yery\u00fcz\u00fcne yerle\u015ftirmi\u015f, onlar\u0131 kendisine halife k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 y\u00fcce Allah, \u015f\u00fck\u00fcr m\u00fc edecekler, yoksa nank\u00f6rl\u00fck m\u00fc edecekler diye denemek ve s\u0131namak i\u00e7in bah\u015feder insanlara. Ne var ki, onlar nank\u00f6rl\u00fck ediyorlar \u015f\u00fckredeceklerine’ Allah’\u0131n kendilerine bah\u015fetti\u011fi nimetlerden dolay\u0131 azg\u0131nla\u015f\u0131yor, Allah’\u0131n belirledi\u011fi kurallar\u0131 \u00e7i\u011fniyorlar. Kendilerine bah\u015fedilen nimetler ve g\u00fc\u00e7 onlar\u0131 de\u011fi\u015ftiriyor, birer zorbaya, birer ta\u011futa, birer k\u00e2fire ve birer g\u00fcnahk\u00e2ra d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcyor. Allah’\u0131n ayetleri gelince de ink\u00e2r ediyorlar. Bu durumda ayetler duyurulup, onlar da ink\u00e2r ettikten sonra k\u00e2firlerin cezaland\u0131r\u0131lmas\u0131na ili\u015fkin Allah’\u0131n kanunu devreye giriyor. B\u00f6yle bir durumda y\u00fcce Allah onlara verdi\u011fi nimeti geri al\u0131yor, \u015fiddetli azab\u0131yla onlar\u0131 cezaland\u0131r\u0131yor. K\u00f6klerini kurutuyor:<\/p>\n

“Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.”<\/strong><\/p>\n

“Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik. Firavuno\u011fullar\u0131’n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.”<\/strong><\/p>\n

Y\u00fcce Allah, ayetlerini yalanlad\u0131ktan sonra onlar\u0131 yoketmi\u015fti. K\u00e2fir olduklar\u0131 halde y\u00fcce Allah ayetlerini g\u00f6ndermeden onlar\u0131 yok etmemi\u015fti. \u00c7\u00fcnk\u00fc O’nun belirledi\u011fi kural ve O’nun kullar\u0131na y\u00f6nelik rahmeti bunu gerektirmektedir. “Biz bir peygamber g\u00f6ndermedik\u00e7e, kimseye azap etmeyiz. (\u0130sra, 15)<\/strong> Burada, Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nce Allah’\u0131n ayetlerini yalanlay\u0131p bu y\u00fczden yokedilen k\u00e2firleri hat\u0131rlatmakta, \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar “zalimdi” denmektedir. Burada “zul\u00fcm” kelimesi, “k\u00fcf\u00fcr” ya da “\u015firk” anlam\u0131nda kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kelime Kur’an’da genellikle bu anlamlarda kullan\u0131l\u0131r…<\/p>\n

\u015eu ayetin anlam\u0131 \u00fczerinde biraz d\u00fc\u015f\u00fcnmek gerekmektedir ku\u015fkusuz.<\/p>\n

“Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.”<\/strong><\/p>\n

Bu ayet, bir a\u00e7\u0131dan y\u00fcce Allah’\u0131n kullarla ili\u015fkilerinde her zaman adil davrand\u0131\u011f\u0131n\u0131 vurgulamaktad\u0131r. \u0130nsanlar niyetlerini bozmad\u0131klar\u0131, davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirmedikleri, konumlar\u0131n\u0131 terk etmedikleri s\u00fcrece y\u00fcce Allah onlara bah\u015fetti\u011fi nimetini geri almaz. B\u00f6yle bir durumda, imtihan ve deneme i\u00e7in kendilerine bah\u015fedilen nimetin de\u011ferini bilmedikleri, bu nimete kar\u015f\u0131l\u0131k \u015f\u00fckretmedikleri i\u00e7in kendilerinden nimetin geri al\u0131nmas\u0131n\u0131 hakediyorlar… Bir a\u00e7\u0131dan da bu ayet, insan denen yarat\u0131\u011fa verilen en b\u00fcy\u00fck onura i\u015faret etmektedir. Y\u00fcce Allah, kaderinin uygulan\u0131\u015f\u0131n\u0131 insan\u0131n hareketlerine ve davran\u0131\u015flar\u0131na g\u00f6re ayarlamakla bu l\u00fctfu bah\u015f,etmi\u015ftir insana. Y\u00fcce Allah, insan hayat\u0131ndaki takdiri de\u011fi\u015fikli\u011fi, onlar\u0131n g\u00f6n\u00fcllerinde, niyetlerinde, davran\u0131\u015flar\u0131nda, hareketlerinde ve kendileri i\u00e7in se\u00e7tikleri hayat tarzlar\u0131nda meydana gelen pratik de\u011fi\u015fikli\u011fe dayand\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Bir di\u011fer a\u00e7\u0131dan da insan denen varl\u0131\u011fa -kendisine verilen bu b\u00fcy\u00fck onura denk d\u00fc\u015fecek- b\u00fcy\u00fck bir sorumluluk y\u00fcklemektedir. \u0130nsan, nimetin de\u011ferini bilip, \u015f\u00fckretti\u011fi s\u00fcrece, Allah’\u0131n kendisine verdi\u011fi bir nimeti kal\u0131c\u0131 k\u0131labilir, artt\u0131rabilir de. Ayn\u0131 zamanda nimete kar\u015f\u0131l\u0131k nank\u00f6rl\u00fck yapt\u0131\u011f\u0131 zaman, \u015f\u0131mard\u0131\u011f\u0131 zaman, niyeti ve hayat tarz\u0131 bozuldu\u011fu zaman bu nimeti kendi eliyle giderebilir, yokedebilir.<\/p>\n

\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, “insan ger\u00e7e\u011fine ili\u015fkin isl\u00e2mi d\u00fc\u015f\u00fcncenin” \u015fu varl\u0131k b\u00fct\u00fcn\u00fcnde Allah’\u0131n kaderiyle insan ili\u015fkisinin, insan\u0131n \u015fu evren ve evrenin i\u00e7indekilerle ili\u015fkisinin bir y\u00f6n\u00fcn\u00fc temsil etmektedir. Bu y\u00f6nden, insan\u0131n Allah’\u0131n terazisindeki de\u011feri ve bu de\u011ferle kazand\u0131\u011f\u0131 onur ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda insan\u0131n gerek kendi akibeti, gerekse \u00e7evresindeki olaylar\u0131n akibeti \u00fczerindeki etkinli\u011fi ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Allah’\u0131n izni ve kendi hareketleri, davran\u0131\u015flar\u0131, niyet ve hayat tarz\u0131 ile birlikte hareket eden Allah’\u0131n takdiri uyar\u0131nca sonucu \u00fczerinde etkin rol oynayan bir varl\u0131k kimli\u011fine b\u00fcr\u00fcn\u00fcr insan. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnce sayesinde materyalist d\u00fc\u015f\u00fcnce ekollerinin kendilerine y\u00fckledi\u011fi, a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 ve fonksiyonsuz kimli\u011fi atar. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnceler insan\u0131, zorlay\u0131c\u0131 determinizm kar\u015f\u0131s\u0131nda fonksiyonsuz bir varl\u0131k olarak g\u00f6r\u00fcrler. Ekonomik determinizm tarihi determinizm, evrim determinizmi gibi, insan\u0131n kar\u015f\u0131lar\u0131nda g\u00fc\u00e7s\u00fcz ve etkisiz bir varl\u0131k olarak belirledi\u011fi daha nice ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar, gerekircilikler… \u0130nsan bu zorunluluklar\u0131n kendisine y\u00fckledi\u011fi g\u00f6revi yerine getirmekten ba\u015fka bir \u015fey yapamaz. Bunlar kar\u015f\u0131s\u0131nda insan silik, zavall\u0131 ve a\u015fa\u011f\u0131lanm\u0131\u015f bir yarat\u0131kt\u0131r.<\/p>\n

\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, insan\u0131n hayat\u0131nda ve \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131nda, i\u015f ve kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 aras\u0131ndaki bu gereklili\u011fi bu \u015fekilde tasvir etmektedir. Ayn\u0131 zamanda bu gereklili\u011fi kaderi do\u011frultusunda y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe giren evrensel yasalar\u0131ndan biri haline getiren y\u00fcce Allah’\u0131n mutlak adaletini de dile getirmektedir. Bu yasan\u0131n uygulan\u0131\u015f\u0131nda Allah’\u0131n kullar\u0131ndan herhangi birine haks\u0131zl\u0131k yap\u0131lmaz.<\/p>\n

“Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k yapmaz.”<\/strong><\/p>\n

“Biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131’n\u0131 da denizde bo\u011fduk. Onlar\u0131n hepsi zalimdi.”<\/strong><\/p>\n

“Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.”<\/strong><\/p>\n

… Ve Alemlerin Rabbi olan Allah’a hamdolsun…<\/p>\n

\u0130SL\u00c2M TOPLUMU VE ULUSLARARASI \u0130L\u0130\u015eK\u0130LER<\/strong><\/p>\n

Enfal suresinin ele alaca\u011f\u0131m\u0131z bu son dersi, sava\u015fta ve bar\u0131\u015fta \u00e7e\u015fitli kamplarla girilecek ili\u015fkilere, isl\u00e2m toplumun\u00fcn kendi i\u00e7 d\u00fczenine ve kendi s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndaki kurulu\u015flarla kuraca\u011f\u0131 ba\u011flara, de\u011fi\u015fik \u015fartlarda ve durumlarda isl\u00e2m\u0131n s\u00f6zle\u015fme ve antla\u015fmalara bak\u0131\u015f tarz\u0131na, ayn\u0131 \u015fekilde isl\u00e2m\u0131n kan, soy, toprak ve inan\u00e7 ba\u011flar\u0131yla ilgili g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ili\u015fkin bir\u00e7ok kural\u0131 kapsamaktad\u0131r.<\/p>\n

Bu derste baz\u0131 kurallar ve h\u00fck\u00fcmler a\u00e7\u0131klanmaktad\u0131r ki, bunlar\u0131n baz\u0131s\u0131 kendi alanlar\u0131nda nihai h\u00fck\u00fcmler niteli\u011findedirler. Baz\u0131s\u0131 da meydana gelen baz\u0131 olaylar\u0131 kar\u015f\u0131lama amac\u0131na y\u00f6nelik a\u015famal\u0131 h\u00fck\u00fcm ve kurallard\u0131r. Bu h\u00fck\u00fcm ve kurallar \u00fczerinde de Medine d\u00f6neminin sonlar\u0131na do\u011fru, Tevbe suresinde son de\u011fi\u015fiklikler yap\u0131larak bunlara de\u011fi\u015fmezlik ve nihailik \u00f6zelli\u011fi kazand\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kural ve h\u00fck\u00fcmlerin baz\u0131s\u0131n\u0131 Kur’an’\u0131n ak\u0131\u015f\u0131nda yer ald\u0131klar\u0131 s\u0131ralamaya g\u00f6re sunal\u0131m:<\/p>\n

    \n
  1. a) <\/strong>\u0130sl\u00e2m kamp\u0131 ile anla\u015f\u0131p sonra da bu anla\u015fmay\u0131 bozanlar, canl\u0131lar\u0131n en k\u00f6t\u00fcleridir… Bu y\u00fczden isl\u00e2m kamp\u0131 hem onlar\u0131n, hem de onlardan sonra anla\u015fmay\u0131 bozmak ya da isl\u00e2m kamp\u0131na sald\u0131rmak niyetinde olan ba\u015fkalar\u0131n\u0131n ayaklar\u0131n\u0131 denk att\u0131racak ve onlar\u0131 korkutacak \u015fekilde derslerini vermeli, cezaland\u0131rmal\u0131d\u0131r.<\/li>\n
  2. b) <\/strong>\u0130sl\u00e2m \u00f6nderli\u011finden korktuklar\u0131 i\u00e7in anla\u015fma yapanlardan herhangi biri anla\u015fmay\u0131 bozup ihanet edecek olursa, isl\u00e2m y\u00f6neticileri de anla\u015fmay\u0131 bozmal\u0131 ve anla\u015fmay\u0131 feshettiklerini duyurmal\u0131d\u0131rlar. Dolay\u0131s\u0131yla onlara sava\u015f a\u00e7mak, onlar\u0131 cezaland\u0131rmak, bunun da \u00f6tesinde benzeri d\u00fc\u015f\u00fcnceye sahip olanlar\u0131 korkutmak imk\u00e2n\u0131 do\u011fmu\u015f olur.<\/li>\n
  3. c)<\/strong> \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 s\u00fcrekli hazarl\u0131k yapmal\u0131 ve g\u00fcc\u00fcn\u00fcn son noktas\u0131na kadar kuvvet ikmali yapmal\u0131d\u0131r. Kitlelere yol g\u00f6sterici konumunda olan bu g\u00fcc\u00fcn, yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn en b\u00fcy\u00fck g\u00fcc\u00fc olmas\u0131 i\u00e7in bu haz\u0131rl\u0131k gereklidir. T\u00fcm bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler ondan korkarlar b\u00f6ylece. Yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn her k\u00f6\u015fesindeki bu bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler onun s\u00f6z\u00fcn\u00fc dinlerler. En ba\u015fta isl\u00e2m yurduna sald\u0131rmaktan \u00e7ekinirler. Ayn\u0131 \u015fekilde Allah’\u0131n otoritesine teslim olmu\u015f, yery\u00fcz\u00fcnde Allah’\u0131n dinine davet eden davet\u00e7iler`in yoluna engel olmam\u0131\u015f ve bu davete olumlu kar\u015f\u0131l\u0131k veren insanlar\u0131 Allah’\u0131n yoluna girmekten al\u0131koymam\u0131\u015f olurlar. Hakimiyet hakk\u0131n\u0131 iddia etmekten ve insanlar\u0131n kendilerine kulluk yapmalar\u0131n\u0131 istemekten vazge\u00e7mi\u015f olurlar. B\u00f6ylece “din” b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah’a \u00f6zg\u00fc k\u0131l\u0131nm\u0131\u015f olur.<\/li>\n
  4. d) <\/strong>M\u00fcsl\u00fcman olmayanlardan bir grup isl\u00e2m kamp\u0131 ile bar\u0131\u015f yapmak, anla\u015fmak ve kar\u015f\u0131lar\u0131na \u00e7\u0131kmamak isterse, isl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n y\u00f6neticileri onlar\u0131n bar\u0131\u015f tekliflerini kabul eder ve onlarla anla\u015f\u0131r. Onlar, bir hile yapmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr, ancak bunu kan\u0131tlayacak bir davran\u0131\u015flar\u0131 yoksa, durumlar\u0131n\u0131 Allah’a havale ederler. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz O, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 hilecilerin k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnden korumaya yeterlidir.<\/li>\n
  5. e)<\/strong> D\u00fc\u015fmanlar\u0131 say\u0131 bak\u0131m\u0131ndan onlardan kat kat fazla da olsa, cihad etmek m\u00fcsl\u00fcmanlar \u00fczerinde bir farzd\u0131r. Ve onlar Allah’\u0131n yard\u0131m\u0131yla d\u00fc\u015fmanlar\u0131na \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flarlar. Onlardan bir ki\u015fi d\u00fc\u015fmandan on ki\u015fiyle ba\u015feder. En zay\u0131f durumlarda bile bir m\u00fcsl\u00fcman, onlardan iki ki\u015fiyle ba\u015feder. O halde m\u00fcsl\u00fcmanlarla d\u00fc\u015fmanlar\u0131 aras\u0131nda maddi g\u00fc\u00e7ler dengesi sa\u011flans\u0131n diye cihad g\u00f6revi ertelenemez. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda maddi haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131, Allah’a g\u00fcvenmeleri, sava\u015f alan\u0131nda kararl\u0131 ve diren\u00e7li olmalar\u0131, sava\u015f\u0131n zorluklar\u0131na katlan\u0131p sabretmeleri yeterlidir. Gerisi Allah’a kalm\u0131\u015ft\u0131r, \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcmanlar g\u00f6zle g\u00f6r\u00fclen maddi g\u00fcc\u00fcn d\u0131\u015f\u0131nda bir g\u00fcce sahiptirler.<\/li>\n
  6. f) <\/strong>\u0130sl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n en ba\u015fta gelen g\u00f6revi, t\u00fcm g\u00fc\u00e7 kaynaklar\u0131n\u0131 ve dayanaklar\u0131n\u0131 yerle bir etmek suretiyle ta\u011futun g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmakt\u0131r. Fakat ta\u011futun sava\u015f\u00e7\u0131lar\u0131n\u0131 esir al\u0131p, fidye almak suretiyle onlar\u0131 serbest b\u0131rak\u0131rlarsa bu hedef ger\u00e7ekle\u015fmemi\u015f, bu g\u00f6rev yerine getirilmemi\u015f olur. O zaman bu uygulama yersiz g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir peygamber ve onun takip\u00e7ileri, yery\u00fcz\u00fcnde etkinliklerini peki\u015ftirmedikleri, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmad\u0131klar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ellerine ge\u00e7irip yery\u00fcz\u00fcndeki olaylar\u0131 kendi lehlerine \u00e7evirecek d\u00fczeyde etkin bir g\u00fcce ula\u015famad\u0131k\u00e7a, d\u00fc\u015fman\u0131 esir almamal\u0131d\u0131rlar. Ama b\u00f6yle bir d\u00fczeye geldikleri zaman esir almalar\u0131nda, bu esirlerden \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kar\u015f\u0131l\u0131k fidye almalar\u0131nda bir sak\u0131nca yoktur. Ne var ki, bundan \u00f6nce onlar\u0131 sava\u015fta \u00f6ld\u00fcrmek daha yararl\u0131 ve daha gereklidir.<\/li>\n
  7. g) <\/strong>Sava\u015fta m\u00fc\u015friklerin mallar\u0131n\u0131 ganimet olarak almak m\u00fcsl\u00fcmanlara hel\u00e2ldir. Nitekim yery\u00fcz\u00fcndeki \u00fcst\u00fcnl\u00fckleri peki\u015fti\u011fi, orada her y\u00f6n\u00fcyle etkin bir g\u00fc\u00e7 olduklar\u0131, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc k\u0131r\u0131p tamamen ortadan kald\u0131rd\u0131klar\u0131 zaman esirlerden serbestlik kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 fidye almalar\u0131 da hel\u00e2ldir.<\/li>\n
  8. h) <\/strong>Kendilerinden al\u0131nm\u0131\u015f olan ganimet ve fidyeye kar\u015f\u0131l\u0131k y\u00fcce Allah’\u0131n bundan daha iyisini bah\u015fedece\u011fini vurgulayarak isl\u00e2m kamp\u0131ndaki esirleri isl\u00e2ma girmeye te\u015fvik etmek de uygundur. Bu arada, ilk defa oldu\u011fu gibi. Allah’\u0131n \u015fiddetli azab\u0131n\u0131 hat\u0131rlatmak suretiyle ihanet etmekten sak\u0131nd\u0131rmak da gerekmektedir.<\/li>\n
  9. i) <\/strong>\u0130sl\u00e2m toplumunda bir arada bulunman\u0131n temelinde inan\u00e7 vard\u0131r. Ancak toplumda dostluk, inan\u00e7 ve bununla birlikte pratik uygulama esas\u0131na dayan\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla inananlar, inan\u00e7lar\u0131 gere\u011fi hicret edenler, hicret edenlere s\u0131\u011f\u0131nak sa\u011flay\u0131p yard\u0131m edenler birbirlerinin dostlar\u0131d\u0131rlar. \u0130nand\u0131klar\u0131 halde isl\u00e2m yurduna hicret etmeyenlerle, isl\u00e2m yurdundaki isl\u00e2m kamp\u0131 aras\u0131nda dostluk, yani yard\u0131mla\u015fma ve dayan\u0131\u015fma s\u00f6zkonusu de\u011fildir. \u0130nan\u00e7lar\u0131 noktas\u0131nda bir haks\u0131zl\u0131\u011fa u\u011framad\u0131klar\u0131 s\u00fcrece m\u00fcsl\u00fcmanlar onlara yard\u0131m etmezler. \u00dcstelik bu haks\u0131zl\u0131k, m\u00fcsl\u00fcmanlarla aralar\u0131nda anla\u015fma bulunmayan bir kavim taraf\u0131ndan yap\u0131l\u0131yorsa yard\u0131m etmeleri s\u00f6zkonusu olabilir.<\/li>\n
  10. j) <\/strong>\u0130sl\u00e2m toplumunda birarada bulunma ve dostlu\u011fun temelinde inan\u00e7 ve pratik uygulaman\u0131n yeralmas\u0131, akrabalar\u0131n birbirlerine dost olmalar\u0131na engel olu\u015fturmaz. \u0130nan\u00e7 ve pratik uygulama \u015fart\u0131 yerine geldi\u011fi s\u00fcrece bunlar dostlukta birbirlerine daha yak\u0131nd\u0131rlar \u00e7\u00fcnk\u00fc. Ancak inan\u00e7 ve pratik uygulama ba\u011f\u0131 koptu\u011fu zaman akrabal\u0131k ba\u011f\u0131 \u00f6ncelikli olu\u015funu yitirir ve dostluk i\u00e7in yeterli olmaz.<\/li>\n<\/ol>\n

    \u0130\u015fte bunlar, toplu olarak bu dersin i\u00e7erdi\u011fi ilkeler ve kurallard\u0131r. Bunlar, ayn\u0131 zamanda isl\u00e2m\u0131n i\u00e7 ve d\u0131\u015f d\u00fczeninin sahip oldu\u011fu kurallar\u0131n k\u0131sa bir \u00f6zetini temsil etmektedir. Surenin ayetlerini birer birer ele al\u0131rken bunlar\u0131 da ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klayaca\u011f\u0131z.<\/p>\n

     <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

    B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 50- Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: “Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m. “ 51- “\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":12629,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\nSEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya<\/title>\n<meta name=\"description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.50- Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: "Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m. "51- "\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez. "52- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 F\u00efravuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.53- Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu \u00efyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.54- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi."Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fke g\u00f6rseydin; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m.""\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez."Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet; m\u00fc\u015friklerle sava\u015fa kat\u0131lan meleklerin durumlar\u0131n\u0131 dile getirmektedirler. Nitekim y\u00fcce Allah meleklere; "Vurun boyunlar\u0131n\u0131, indirin darbelerinizi parmaklar\u0131na..." demi\u015fti. "\u015eundan dolay\u0131 ki, onlar Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kt\u0131lar. Kim Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131karsa bilsin ki, Allah'\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r."Dokuzuncu c\u00fczde bu ayeti tefsir ederken de s\u00f6yledi\u011fimiz gibi, her ne kadar biz, meleklerin onlar\u0131n boyunlar\u0131n\u0131 nas\u0131l vurdu\u011funu, parmaklar\u0131na ne \u015fekilde darbeler indirdi\u011fini bilmiyorsak da bu bilmeyi\u015fimiz, ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131n\u0131 te'vil etmemiz i\u00e7in bir gerek\u00e7e say\u0131lmaz. Ayette a\u00e7\u0131k\u00e7a y\u00fcce Allah'\u0131n meleklere, m\u00fc\u015friklerin boyunlar\u0131n\u0131 vurmalar\u0131n\u0131, parmaklar\u0131na darbeler indirmelerini emretti\u011fi belirtilmektedir. Bunun yan\u0131nda meleklerin, "Allah'\u0131n emrine kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmad\u0131klar\u0131n\u0131, emredileni derhal yerine getirdiklerini" biliyoruz. (Durum, "Meleklerin Bedir sava\u015fma kat\u0131lmad\u0131klar\u0131, sadece m\u00fc'minlerin ruhlar\u0131na kar\u0131\u015f\u0131p onlar\u0131 moral a\u00e7\u0131s\u0131ndan g\u00fc\u00e7lendirdikleri kesinle\u015fmi\u015ftir" iddias\u0131nda bulunan merhum Re\u015fid R\u0131za'n\u0131n sand\u0131\u011f\u0131 gibi de\u011fildir. Bu g\u00f6r\u00fc\u015f ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131yla \u00e7eli\u015fmektedir. Bu durumda ayete uymak daha do\u011frudur.) Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet, Bedir g\u00fcn\u00fcnde meydana gelen bir olay\u0131, ayn\u0131 zamanda meleklerin bu sava\u015fta k\u00e2firlere neler yapt\u0131klar\u0131n\u0131 dile getiren hik\u00e2yenin devam\u0131n\u0131 anlatmaktad\u0131r.Ayr\u0131ca bu iki ayet, ister Bedir'de, ister ba\u015fka bir yerde olsun, meleklerin k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 ald\u0131klar\u0131 her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan s\u00fcrekli bir durumu dile getirmektedirler. Y\u00fcce Allah'\u0131n, "Ke\u015fke g\u00f6rseydin" s\u00f6z\u00fc de bir direktif olarak g\u00f6ren herkese y\u00f6neliktir. Nitekim, g\u00f6ren herkesin dikkat etmesi gereken a\u00e7\u0131k sahnelere dikkat \u00e7ekmek i\u00e7in b\u00f6yle bir hitap tarz\u0131na \u00e7ok\u00e7a rastlan\u0131r.\u015eu veya bu farketmez. Kur'an ayeti k\u00e2firlerin hi\u00e7 de ho\u015f olmayan manzaralar\u0131n\u0131 \u00e7iziyor. Onur k\u0131r\u0131c\u0131 bir sahnede melekler onlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 \u00e7ekip \u00e7\u0131kar\u0131yorlar. Sahnede yeralan ac\u0131kl\u0131 azap ve \u00f6l\u00fcm olgular\u0131na bir de onur k\u0131r\u0131lmas\u0131 ve k\u00e2firlerin rezil olmalar\u0131 ekleniyor:"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz, onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtl\u00e0r\u0131na vururlar."Ard\u0131ndan ayetin ak\u0131\u015f\u0131, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015fah\u0131slara ili\u015fkin bir olay\u0131 anlat\u0131m tarz\u0131ndan do\u011frudan do\u011fruya muhataba ili\u015fkin hitap tarz\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcyor:"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n bakal\u0131m."Ak\u0131\u015ftaki sunu\u015f tarz\u0131n\u0131n aniden de\u011fi\u015fmesinin nedeni, sahneyi \u015fu anda ya\u015fan\u0131yormu\u015f gibi canland\u0131rmak i\u00e7indir. Sanki cehennem, ate\u015fiyle, yak\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla \u015fu anda sahnede yeral\u0131yor da, onlar itilip kak\u0131larak, azarlanarak, tehdit edilerek oraya at\u0131l\u0131yorlar:"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur."Siz gayet adil bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131yorsunuz. Daha \u00f6nce kendi ellerinizle i\u015fledi\u011finiz su\u00e7lardan dolay\u0131 bu cezay\u0131 hakettiniz:"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.""Yak\u0131c\u0131 azap" sahnesini canland\u0131rmakla bu ayet, insan\u0131n akl\u0131na \u015f\u00f6yle bir sorunun gelmesine neden oluyor: Acaba bu ayette dile getirilen, k\u00e2firlerin k\u0131yamette, dirili\u015f ve hesapla\u015fmadan sonra g\u00f6recekleri azab\u0131 -\u015fu anda \u00e7ekiyorlarm\u0131\u015f gibi- meleklerden k\u00e2firlere y\u00f6nelik bir tehdit midir? Yoksa onlar \u00f6l\u00fcr \u00f6lmez bu azapla m\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131yorlar?Her ikisi de m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Kur'an ayetinden bu anlamlar\u0131 \u00e7\u0131karmaya engel olu\u015fturacak bir \u015fey yoktur. Bu a\u00e7\u0131klaman\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda fazladan bir \u015fey s\u00f6ylemek istemiyoruz... Bu da y\u00fcce Allah'\u0131n bilgisinin kapsam\u0131na giren gayba ili\u015fkin bir konudur. Kesinlikle meydana gelece\u011fine inanmaktan ba\u015fka yapabilece\u011fimiz bir \u015fey yok. Bunun meydana gelmesini engelleyecek hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 yoktur. Ne zaman meydana gelece\u011fini ise, ancak bilinmezlikleri bilen y\u00fcce Allah bilir.Bu k\u0131sa de\u011ferlendirmenin ard\u0131ndan ayetlerin ak\u0131s\u0131yla birlikte, bu sahnenin ard\u0131ndaki b\u00fcy\u00fck ve de\u011fi\u015fmez ger\u00e7e\u011fi vurgulamaya ge\u00e7iyoruz. Ku\u015fkusuz kafirlerin a\u015fa\u011f\u0131lanmalar\u0131 ve azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131lmalar\u0131, her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez ve \u015fa\u015fmaz bir yasad\u0131r. Bu azap, \u00f6teden beri y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan bu yasan\u0131n ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir sonucudur:"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz, Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r."Y\u00fcce Allah, insan\u0131 gelip ge\u00e7ici tesad\u00fcflere, kontrols\u00fcz maceraya b\u0131rakmam\u0131\u015ft\u0131r. Onun belirledi\u011fi kader do\u011frultusunda hareket eden yasas\u0131 egemendir insana ve olaylara. Bedir g\u00fcn\u00fc m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen her zaman i\u00e7in m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen bir olayd\u0131r. Nitekim Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nceki k\u00e2firler de ayn\u0131 ak\u0131bete u\u011fram\u0131\u015flard\u0131:"Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler. Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131."Onu etkisiz hale getiremediler. Onun cezas\u0131ndan yakalar\u0131n\u0131 kurtaramad\u0131lar."Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r."Allah onlara nimetinden vermi\u015fti, l\u00fctfundan onlar\u0131 r\u0131z\u0131kland\u0131rm\u0131\u015ft\u0131, onlar\u0131 yery\u00fcz\u00fcne yerle\u015ftirmi\u015f, onlar\u0131 kendisine halife k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 y\u00fcce Allah, \u015f\u00fck\u00fcr m\u00fc edecekler, yoksa nank\u00f6rl\u00fck m\u00fc edecekler diye denemek ve s\u0131namak i\u00e7in bah\u015feder insanlara. Ne var ki, onlar nank\u00f6rl\u00fck ediyorlar \u015f\u00fckredeceklerine' Allah'\u0131n kendilerine bah\u015fetti\u011fi nimetlerden dolay\u0131 azg\u0131nla\u015f\u0131yor, Allah'\u0131n belirledi\u011fi kurallar\u0131 \u00e7i\u011fniyorlar. Kendilerine bah\u015fedilen nimetler ve g\u00fc\u00e7 onlar\u0131 de\u011fi\u015ftiriyor, birer zorbaya, birer ta\u011futa, birer k\u00e2fire ve birer g\u00fcnahk\u00e2ra d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcyor. Allah'\u0131n ayetleri gelince de ink\u00e2r ediyorlar. Bu durumda ayetler duyurulup, onlar da ink\u00e2r ettikten sonra k\u00e2firlerin cezaland\u0131r\u0131lmas\u0131na ili\u015fkin Allah'\u0131n kanunu devreye giriyor. B\u00f6yle bir durumda y\u00fcce Allah onlara verdi\u011fi nimeti geri al\u0131yor, \u015fiddetli azab\u0131yla onlar\u0131 cezaland\u0131r\u0131yor. K\u00f6klerini kurutuyor:"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.""Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik. Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi."Y\u00fcce Allah, ayetlerini yalanlad\u0131ktan sonra onlar\u0131 yoketmi\u015fti. K\u00e2fir olduklar\u0131 halde y\u00fcce Allah ayetlerini g\u00f6ndermeden onlar\u0131 yok etmemi\u015fti. \u00c7\u00fcnk\u00fc O'nun belirledi\u011fi kural ve O'nun kullar\u0131na y\u00f6nelik rahmeti bunu gerektirmektedir. "Biz bir peygamber g\u00f6ndermedik\u00e7e, kimseye azap etmeyiz. (\u0130sra, 15) Burada, Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nce Allah'\u0131n ayetlerini yalanlay\u0131p bu y\u00fczden yokedilen k\u00e2firleri hat\u0131rlatmakta, \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar "zalimdi" denmektedir. Burada "zul\u00fcm" kelimesi, "k\u00fcf\u00fcr" ya da "\u015firk" anlam\u0131nda kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kelime Kur'an'da genellikle bu anlamlarda kullan\u0131l\u0131r...\u015eu ayetin anlam\u0131 \u00fczerinde biraz d\u00fc\u015f\u00fcnmek gerekmektedir ku\u015fkusuz."Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez."Bu ayet, bir a\u00e7\u0131dan y\u00fcce Allah'\u0131n kullarla ili\u015fkilerinde her zaman adil davrand\u0131\u011f\u0131n\u0131 vurgulamaktad\u0131r. \u0130nsanlar niyetlerini bozmad\u0131klar\u0131, davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirmedikleri, konumlar\u0131n\u0131 terk etmedikleri s\u00fcrece y\u00fcce Allah onlara bah\u015fetti\u011fi nimetini geri almaz. B\u00f6yle bir durumda, imtihan ve deneme i\u00e7in kendilerine bah\u015fedilen nimetin de\u011ferini bilmedikleri, bu nimete kar\u015f\u0131l\u0131k \u015f\u00fckretmedikleri i\u00e7in kendilerinden nimetin geri al\u0131nmas\u0131n\u0131 hakediyorlar... Bir a\u00e7\u0131dan da bu ayet, insan denen yarat\u0131\u011fa verilen en b\u00fcy\u00fck onura i\u015faret etmektedir. Y\u00fcce Allah, kaderinin uygulan\u0131\u015f\u0131n\u0131 insan\u0131n hareketlerine ve davran\u0131\u015flar\u0131na g\u00f6re ayarlamakla bu l\u00fctfu bah\u015f,etmi\u015ftir insana. Y\u00fcce Allah, insan hayat\u0131ndaki takdiri de\u011fi\u015fikli\u011fi, onlar\u0131n g\u00f6n\u00fcllerinde, niyetlerinde, davran\u0131\u015flar\u0131nda, hareketlerinde ve kendileri i\u00e7in se\u00e7tikleri hayat tarzlar\u0131nda meydana gelen pratik de\u011fi\u015fikli\u011fe dayand\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Bir di\u011fer a\u00e7\u0131dan da insan denen varl\u0131\u011fa -kendisine verilen bu b\u00fcy\u00fck onura denk d\u00fc\u015fecek- b\u00fcy\u00fck bir sorumluluk y\u00fcklemektedir. \u0130nsan, nimetin de\u011ferini bilip, \u015f\u00fckretti\u011fi s\u00fcrece, Allah'\u0131n kendisine verdi\u011fi bir nimeti kal\u0131c\u0131 k\u0131labilir, artt\u0131rabilir de. Ayn\u0131 zamanda nimete kar\u015f\u0131l\u0131k nank\u00f6rl\u00fck yapt\u0131\u011f\u0131 zaman, \u015f\u0131mard\u0131\u011f\u0131 zaman, niyeti ve hayat tarz\u0131 bozuldu\u011fu zaman bu nimeti kendi eliyle giderebilir, yokedebilir.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, "insan ger\u00e7e\u011fine ili\u015fkin isl\u00e2mi d\u00fc\u015f\u00fcncenin" \u015fu varl\u0131k b\u00fct\u00fcn\u00fcnde Allah'\u0131n kaderiyle insan ili\u015fkisinin, insan\u0131n \u015fu evren ve evrenin i\u00e7indekilerle ili\u015fkisinin bir y\u00f6n\u00fcn\u00fc temsil etmektedir. Bu y\u00f6nden, insan\u0131n Allah'\u0131n terazisindeki de\u011feri ve bu de\u011ferle kazand\u0131\u011f\u0131 onur ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda insan\u0131n gerek kendi akibeti, gerekse \u00e7evresindeki olaylar\u0131n akibeti \u00fczerindeki etkinli\u011fi ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Allah'\u0131n izni ve kendi hareketleri, davran\u0131\u015flar\u0131, niyet ve hayat tarz\u0131 ile birlikte hareket eden Allah'\u0131n takdiri uyar\u0131nca sonucu \u00fczerinde etkin rol oynayan bir varl\u0131k kimli\u011fine b\u00fcr\u00fcn\u00fcr insan. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnce sayesinde materyalist d\u00fc\u015f\u00fcnce ekollerinin kendilerine y\u00fckledi\u011fi, a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 ve fonksiyonsuz kimli\u011fi atar. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnceler insan\u0131, zorlay\u0131c\u0131 determinizm kar\u015f\u0131s\u0131nda fonksiyonsuz bir varl\u0131k olarak g\u00f6r\u00fcrler. Ekonomik determinizm tarihi determinizm, evrim determinizmi gibi, insan\u0131n kar\u015f\u0131lar\u0131nda g\u00fc\u00e7s\u00fcz ve etkisiz bir varl\u0131k olarak belirledi\u011fi daha nice ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar, gerekircilikler... \u0130nsan bu zorunluluklar\u0131n kendisine y\u00fckledi\u011fi g\u00f6revi yerine getirmekten ba\u015fka bir \u015fey yapamaz. Bunlar kar\u015f\u0131s\u0131nda insan silik, zavall\u0131 ve a\u015fa\u011f\u0131lanm\u0131\u015f bir yarat\u0131kt\u0131r.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, insan\u0131n hayat\u0131nda ve \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131nda, i\u015f ve kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 aras\u0131ndaki bu gereklili\u011fi bu \u015fekilde tasvir etmektedir. Ayn\u0131 zamanda bu gereklili\u011fi kaderi do\u011frultusunda y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe giren evrensel yasalar\u0131ndan biri haline getiren y\u00fcce Allah'\u0131n mutlak adaletini de dile getirmektedir. Bu yasan\u0131n uygulan\u0131\u015f\u0131nda Allah'\u0131n kullar\u0131ndan herhangi birine haks\u0131zl\u0131k yap\u0131lmaz."Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k yapmaz.""Biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 da denizde bo\u011fduk. Onlar\u0131n hepsi zalimdi.""Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez."... Ve Alemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun...\u0130SL\u00c2M TOPLUMU VE ULUSLARARASI \u0130L\u0130\u015eK\u0130LEREnfal suresinin ele alaca\u011f\u0131m\u0131z bu son dersi, sava\u015fta ve bar\u0131\u015fta \u00e7e\u015fitli kamplarla girilecek ili\u015fkilere, isl\u00e2m toplumun\u00fcn kendi i\u00e7 d\u00fczenine ve kendi s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndaki kurulu\u015flarla kuraca\u011f\u0131 ba\u011flara, de\u011fi\u015fik \u015fartlarda ve durumlarda isl\u00e2m\u0131n s\u00f6zle\u015fme ve antla\u015fmalara bak\u0131\u015f tarz\u0131na, ayn\u0131 \u015fekilde isl\u00e2m\u0131n kan, soy, toprak ve inan\u00e7 ba\u011flar\u0131yla ilgili g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ili\u015fkin bir\u00e7ok kural\u0131 kapsamaktad\u0131r.Bu derste baz\u0131 kurallar ve h\u00fck\u00fcmler a\u00e7\u0131klanmaktad\u0131r ki, bunlar\u0131n baz\u0131s\u0131 kendi alanlar\u0131nda nihai h\u00fck\u00fcmler niteli\u011findedirler. Baz\u0131s\u0131 da meydana gelen baz\u0131 olaylar\u0131 kar\u015f\u0131lama amac\u0131na y\u00f6nelik a\u015famal\u0131 h\u00fck\u00fcm ve kurallard\u0131r. Bu h\u00fck\u00fcm ve kurallar \u00fczerinde de Medine d\u00f6neminin sonlar\u0131na do\u011fru, Tevbe suresinde son de\u011fi\u015fiklikler yap\u0131larak bunlara de\u011fi\u015fmezlik ve nihailik \u00f6zelli\u011fi kazand\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kural ve h\u00fck\u00fcmlerin baz\u0131s\u0131n\u0131 Kur'an'\u0131n ak\u0131\u015f\u0131nda yer ald\u0131klar\u0131 s\u0131ralamaya g\u00f6re sunal\u0131m:a) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 ile anla\u015f\u0131p sonra da bu anla\u015fmay\u0131 bozanlar, canl\u0131lar\u0131n en k\u00f6t\u00fcleridir... Bu y\u00fczden isl\u00e2m kamp\u0131 hem onlar\u0131n, hem de onlardan sonra anla\u015fmay\u0131 bozmak ya da isl\u00e2m kamp\u0131na sald\u0131rmak niyetinde olan ba\u015fkalar\u0131n\u0131n ayaklar\u0131n\u0131 denk att\u0131racak ve onlar\u0131 korkutacak \u015fekilde derslerini vermeli, cezaland\u0131rmal\u0131d\u0131r.b) \u0130sl\u00e2m \u00f6nderli\u011finden korktuklar\u0131 i\u00e7in anla\u015fma yapanlardan herhangi biri anla\u015fmay\u0131 bozup ihanet edecek olursa, isl\u00e2m y\u00f6neticileri de anla\u015fmay\u0131 bozmal\u0131 ve anla\u015fmay\u0131 feshettiklerini duyurmal\u0131d\u0131rlar. Dolay\u0131s\u0131yla onlara sava\u015f a\u00e7mak, onlar\u0131 cezaland\u0131rmak, bunun da \u00f6tesinde benzeri d\u00fc\u015f\u00fcnceye sahip olanlar\u0131 korkutmak imk\u00e2n\u0131 do\u011fmu\u015f olur.c) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 s\u00fcrekli hazarl\u0131k yapmal\u0131 ve g\u00fcc\u00fcn\u00fcn son noktas\u0131na kadar kuvvet ikmali yapmal\u0131d\u0131r. Kitlelere yol g\u00f6sterici konumunda olan bu g\u00fcc\u00fcn, yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn en b\u00fcy\u00fck g\u00fcc\u00fc olmas\u0131 i\u00e7in bu haz\u0131rl\u0131k gereklidir. T\u00fcm bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler ondan korkarlar b\u00f6ylece. Yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn her k\u00f6\u015fesindeki bu bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler onun s\u00f6z\u00fcn\u00fc dinlerler. En ba\u015fta isl\u00e2m yurduna sald\u0131rmaktan \u00e7ekinirler. Ayn\u0131 \u015fekilde Allah'\u0131n otoritesine teslim olmu\u015f, yery\u00fcz\u00fcnde Allah'\u0131n dinine davet eden davet\u00e7iler`in yoluna engel olmam\u0131\u015f ve bu davete olumlu kar\u015f\u0131l\u0131k veren insanlar\u0131 Allah'\u0131n yoluna girmekten al\u0131koymam\u0131\u015f olurlar. Hakimiyet hakk\u0131n\u0131 iddia etmekten ve insanlar\u0131n kendilerine kulluk yapmalar\u0131n\u0131 istemekten vazge\u00e7mi\u015f olurlar. B\u00f6ylece "din" b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'a \u00f6zg\u00fc k\u0131l\u0131nm\u0131\u015f olur.d) M\u00fcsl\u00fcman olmayanlardan bir grup isl\u00e2m kamp\u0131 ile bar\u0131\u015f yapmak, anla\u015fmak ve kar\u015f\u0131lar\u0131na \u00e7\u0131kmamak isterse, isl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n y\u00f6neticileri onlar\u0131n bar\u0131\u015f tekliflerini kabul eder ve onlarla anla\u015f\u0131r. Onlar, bir hile yapmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr, ancak bunu kan\u0131tlayacak bir davran\u0131\u015flar\u0131 yoksa, durumlar\u0131n\u0131 Allah'a havale ederler. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz O, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 hilecilerin k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnden korumaya yeterlidir.e) D\u00fc\u015fmanlar\u0131 say\u0131 bak\u0131m\u0131ndan onlardan kat kat fazla da olsa, cihad etmek m\u00fcsl\u00fcmanlar \u00fczerinde bir farzd\u0131r. Ve onlar Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131yla d\u00fc\u015fmanlar\u0131na \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flarlar. Onlardan bir ki\u015fi d\u00fc\u015fmandan on ki\u015fiyle ba\u015feder. En zay\u0131f durumlarda bile bir m\u00fcsl\u00fcman, onlardan iki ki\u015fiyle ba\u015feder. O halde m\u00fcsl\u00fcmanlarla d\u00fc\u015fmanlar\u0131 aras\u0131nda maddi g\u00fc\u00e7ler dengesi sa\u011flans\u0131n diye cihad g\u00f6revi ertelenemez. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda maddi haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131, Allah'a g\u00fcvenmeleri, sava\u015f alan\u0131nda kararl\u0131 ve diren\u00e7li olmalar\u0131, sava\u015f\u0131n zorluklar\u0131na katlan\u0131p sabretmeleri yeterlidir. Gerisi Allah'a kalm\u0131\u015ft\u0131r, \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcmanlar g\u00f6zle g\u00f6r\u00fclen maddi g\u00fcc\u00fcn d\u0131\u015f\u0131nda bir g\u00fcce sahiptirler.f) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n en ba\u015fta gelen g\u00f6revi, t\u00fcm g\u00fc\u00e7 kaynaklar\u0131n\u0131 ve dayanaklar\u0131n\u0131 yerle bir etmek suretiyle ta\u011futun g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmakt\u0131r. Fakat ta\u011futun sava\u015f\u00e7\u0131lar\u0131n\u0131 esir al\u0131p, fidye almak suretiyle onlar\u0131 serbest b\u0131rak\u0131rlarsa bu hedef ger\u00e7ekle\u015fmemi\u015f, bu g\u00f6rev yerine getirilmemi\u015f olur. O zaman bu uygulama yersiz g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir peygamber ve onun takip\u00e7ileri, yery\u00fcz\u00fcnde etkinliklerini peki\u015ftirmedikleri, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmad\u0131klar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ellerine ge\u00e7irip yery\u00fcz\u00fcndeki olaylar\u0131 kendi lehlerine \u00e7evirecek d\u00fczeyde etkin bir g\u00fcce ula\u015famad\u0131k\u00e7a, d\u00fc\u015fman\u0131 esir almamal\u0131d\u0131rlar. Ama b\u00f6yle bir d\u00fczeye geldikleri zaman esir almalar\u0131nda, bu esirlerden \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kar\u015f\u0131l\u0131k fidye almalar\u0131nda bir sak\u0131nca yoktur. Ne var ki, bundan \u00f6nce onlar\u0131 sava\u015fta \u00f6ld\u00fcrmek daha yararl\u0131 ve daha gereklidir.g) Sava\u015fta m\u00fc\u015friklerin mallar\u0131n\u0131 ganimet olarak almak m\u00fcsl\u00fcmanlara hel\u00e2ldir. Nitekim yery\u00fcz\u00fcndeki \u00fcst\u00fcnl\u00fckleri peki\u015fti\u011fi, orada her y\u00f6n\u00fcyle etkin bir g\u00fc\u00e7 olduklar\u0131, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc k\u0131r\u0131p tamamen ortadan kald\u0131rd\u0131klar\u0131 zaman esirlerden serbestlik kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 fidye almalar\u0131 da hel\u00e2ldir.h) Kendilerinden al\u0131nm\u0131\u015f olan ganimet ve fidyeye kar\u015f\u0131l\u0131k y\u00fcce Allah'\u0131n bundan daha iyisini bah\u015fedece\u011fini vurgulayarak isl\u00e2m kamp\u0131ndaki esirleri isl\u00e2ma girmeye te\u015fvik etmek de uygundur. Bu arada, ilk defa oldu\u011fu gibi. Allah'\u0131n \u015fiddetli azab\u0131n\u0131 hat\u0131rlatmak suretiyle ihanet etmekten sak\u0131nd\u0131rmak da gerekmektedir.i) \u0130sl\u00e2m toplumunda bir arada bulunman\u0131n temelinde inan\u00e7 vard\u0131r. Ancak toplumda dostluk, inan\u00e7 ve bununla birlikte pratik uygulama esas\u0131na dayan\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla inananlar, inan\u00e7lar\u0131 gere\u011fi hicret edenler, hicret edenlere s\u0131\u011f\u0131nak sa\u011flay\u0131p yard\u0131m edenler birbirlerinin dostlar\u0131d\u0131rlar. \u0130nand\u0131klar\u0131 halde isl\u00e2m yurduna hicret etmeyenlerle, isl\u00e2m yurdundaki isl\u00e2m kamp\u0131 aras\u0131nda dostluk, yani yard\u0131mla\u015fma ve dayan\u0131\u015fma s\u00f6zkonusu de\u011fildir. \u0130nan\u00e7lar\u0131 noktas\u0131nda bir haks\u0131zl\u0131\u011fa u\u011framad\u0131klar\u0131 s\u00fcrece m\u00fcsl\u00fcmanlar onlara yard\u0131m etmezler. \u00dcstelik bu haks\u0131zl\u0131k, m\u00fcsl\u00fcmanlarla aralar\u0131nda anla\u015fma bulunmayan bir kavim taraf\u0131ndan yap\u0131l\u0131yorsa yard\u0131m etmeleri s\u00f6zkonusu olabilir.j) \u0130sl\u00e2m toplumunda birarada bulunma ve dostlu\u011fun temelinde inan\u00e7 ve pratik uygulaman\u0131n yeralmas\u0131, akrabalar\u0131n birbirlerine dost olmalar\u0131na engel olu\u015fturmaz. \u0130nan\u00e7 ve pratik uygulama \u015fart\u0131 yerine geldi\u011fi s\u00fcrece bunlar dostlukta birbirlerine daha yak\u0131nd\u0131rlar \u00e7\u00fcnk\u00fc. Ancak inan\u00e7 ve pratik uygulama ba\u011f\u0131 koptu\u011fu zaman akrabal\u0131k ba\u011f\u0131 \u00f6ncelikli olu\u015funu yitirir ve dostluk i\u00e7in yeterli olmaz.\u0130\u015fte bunlar, toplu olarak bu dersin i\u00e7erdi\u011fi ilkeler ve kurallard\u0131r. Bunlar, ayn\u0131 zamanda isl\u00e2m\u0131n i\u00e7 ve d\u0131\u015f d\u00fczeninin sahip oldu\u011fu kurallar\u0131n k\u0131sa bir \u00f6zetini temsil etmektedir. Surenin ayetlerini birer birer ele al\u0131rken bunlar\u0131 da ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klayaca\u011f\u0131z.\" \/>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.50- Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: "Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m. "51- "\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez. "52- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 F\u00efravuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.53- Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu \u00efyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.54- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi."Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fke g\u00f6rseydin; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m.""\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez."Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet; m\u00fc\u015friklerle sava\u015fa kat\u0131lan meleklerin durumlar\u0131n\u0131 dile getirmektedirler. Nitekim y\u00fcce Allah meleklere; "Vurun boyunlar\u0131n\u0131, indirin darbelerinizi parmaklar\u0131na..." demi\u015fti. "\u015eundan dolay\u0131 ki, onlar Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kt\u0131lar. Kim Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131karsa bilsin ki, Allah'\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r."Dokuzuncu c\u00fczde bu ayeti tefsir ederken de s\u00f6yledi\u011fimiz gibi, her ne kadar biz, meleklerin onlar\u0131n boyunlar\u0131n\u0131 nas\u0131l vurdu\u011funu, parmaklar\u0131na ne \u015fekilde darbeler indirdi\u011fini bilmiyorsak da bu bilmeyi\u015fimiz, ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131n\u0131 te'vil etmemiz i\u00e7in bir gerek\u00e7e say\u0131lmaz. Ayette a\u00e7\u0131k\u00e7a y\u00fcce Allah'\u0131n meleklere, m\u00fc\u015friklerin boyunlar\u0131n\u0131 vurmalar\u0131n\u0131, parmaklar\u0131na darbeler indirmelerini emretti\u011fi belirtilmektedir. Bunun yan\u0131nda meleklerin, "Allah'\u0131n emrine kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmad\u0131klar\u0131n\u0131, emredileni derhal yerine getirdiklerini" biliyoruz. (Durum, "Meleklerin Bedir sava\u015fma kat\u0131lmad\u0131klar\u0131, sadece m\u00fc'minlerin ruhlar\u0131na kar\u0131\u015f\u0131p onlar\u0131 moral a\u00e7\u0131s\u0131ndan g\u00fc\u00e7lendirdikleri kesinle\u015fmi\u015ftir" iddias\u0131nda bulunan merhum Re\u015fid R\u0131za'n\u0131n sand\u0131\u011f\u0131 gibi de\u011fildir. Bu g\u00f6r\u00fc\u015f ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131yla \u00e7eli\u015fmektedir. Bu durumda ayete uymak daha do\u011frudur.) Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet, Bedir g\u00fcn\u00fcnde meydana gelen bir olay\u0131, ayn\u0131 zamanda meleklerin bu sava\u015fta k\u00e2firlere neler yapt\u0131klar\u0131n\u0131 dile getiren hik\u00e2yenin devam\u0131n\u0131 anlatmaktad\u0131r.Ayr\u0131ca bu iki ayet, ister Bedir'de, ister ba\u015fka bir yerde olsun, meleklerin k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 ald\u0131klar\u0131 her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan s\u00fcrekli bir durumu dile getirmektedirler. Y\u00fcce Allah'\u0131n, "Ke\u015fke g\u00f6rseydin" s\u00f6z\u00fc de bir direktif olarak g\u00f6ren herkese y\u00f6neliktir. Nitekim, g\u00f6ren herkesin dikkat etmesi gereken a\u00e7\u0131k sahnelere dikkat \u00e7ekmek i\u00e7in b\u00f6yle bir hitap tarz\u0131na \u00e7ok\u00e7a rastlan\u0131r.\u015eu veya bu farketmez. Kur'an ayeti k\u00e2firlerin hi\u00e7 de ho\u015f olmayan manzaralar\u0131n\u0131 \u00e7iziyor. Onur k\u0131r\u0131c\u0131 bir sahnede melekler onlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 \u00e7ekip \u00e7\u0131kar\u0131yorlar. Sahnede yeralan ac\u0131kl\u0131 azap ve \u00f6l\u00fcm olgular\u0131na bir de onur k\u0131r\u0131lmas\u0131 ve k\u00e2firlerin rezil olmalar\u0131 ekleniyor:"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz, onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtl\u00e0r\u0131na vururlar."Ard\u0131ndan ayetin ak\u0131\u015f\u0131, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015fah\u0131slara ili\u015fkin bir olay\u0131 anlat\u0131m tarz\u0131ndan do\u011frudan do\u011fruya muhataba ili\u015fkin hitap tarz\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcyor:"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n bakal\u0131m."Ak\u0131\u015ftaki sunu\u015f tarz\u0131n\u0131n aniden de\u011fi\u015fmesinin nedeni, sahneyi \u015fu anda ya\u015fan\u0131yormu\u015f gibi canland\u0131rmak i\u00e7indir. Sanki cehennem, ate\u015fiyle, yak\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla \u015fu anda sahnede yeral\u0131yor da, onlar itilip kak\u0131larak, azarlanarak, tehdit edilerek oraya at\u0131l\u0131yorlar:"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur."Siz gayet adil bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131yorsunuz. Daha \u00f6nce kendi ellerinizle i\u015fledi\u011finiz su\u00e7lardan dolay\u0131 bu cezay\u0131 hakettiniz:"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.""Yak\u0131c\u0131 azap" sahnesini canland\u0131rmakla bu ayet, insan\u0131n akl\u0131na \u015f\u00f6yle bir sorunun gelmesine neden oluyor: Acaba bu ayette dile getirilen, k\u00e2firlerin k\u0131yamette, dirili\u015f ve hesapla\u015fmadan sonra g\u00f6recekleri azab\u0131 -\u015fu anda \u00e7ekiyorlarm\u0131\u015f gibi- meleklerden k\u00e2firlere y\u00f6nelik bir tehdit midir? Yoksa onlar \u00f6l\u00fcr \u00f6lmez bu azapla m\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131yorlar?Her ikisi de m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Kur'an ayetinden bu anlamlar\u0131 \u00e7\u0131karmaya engel olu\u015fturacak bir \u015fey yoktur. Bu a\u00e7\u0131klaman\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda fazladan bir \u015fey s\u00f6ylemek istemiyoruz... Bu da y\u00fcce Allah'\u0131n bilgisinin kapsam\u0131na giren gayba ili\u015fkin bir konudur. Kesinlikle meydana gelece\u011fine inanmaktan ba\u015fka yapabilece\u011fimiz bir \u015fey yok. Bunun meydana gelmesini engelleyecek hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 yoktur. Ne zaman meydana gelece\u011fini ise, ancak bilinmezlikleri bilen y\u00fcce Allah bilir.Bu k\u0131sa de\u011ferlendirmenin ard\u0131ndan ayetlerin ak\u0131s\u0131yla birlikte, bu sahnenin ard\u0131ndaki b\u00fcy\u00fck ve de\u011fi\u015fmez ger\u00e7e\u011fi vurgulamaya ge\u00e7iyoruz. Ku\u015fkusuz kafirlerin a\u015fa\u011f\u0131lanmalar\u0131 ve azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131lmalar\u0131, her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez ve \u015fa\u015fmaz bir yasad\u0131r. Bu azap, \u00f6teden beri y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan bu yasan\u0131n ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir sonucudur:"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz, Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r."Y\u00fcce Allah, insan\u0131 gelip ge\u00e7ici tesad\u00fcflere, kontrols\u00fcz maceraya b\u0131rakmam\u0131\u015ft\u0131r. Onun belirledi\u011fi kader do\u011frultusunda hareket eden yasas\u0131 egemendir insana ve olaylara. Bedir g\u00fcn\u00fc m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen her zaman i\u00e7in m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen bir olayd\u0131r. Nitekim Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nceki k\u00e2firler de ayn\u0131 ak\u0131bete u\u011fram\u0131\u015flard\u0131:"Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler. Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131."Onu etkisiz hale getiremediler. Onun cezas\u0131ndan yakalar\u0131n\u0131 kurtaramad\u0131lar."Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r."Allah onlara nimetinden vermi\u015fti, l\u00fctfundan onlar\u0131 r\u0131z\u0131kland\u0131rm\u0131\u015ft\u0131, onlar\u0131 yery\u00fcz\u00fcne yerle\u015ftirmi\u015f, onlar\u0131 kendisine halife k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 y\u00fcce Allah, \u015f\u00fck\u00fcr m\u00fc edecekler, yoksa nank\u00f6rl\u00fck m\u00fc edecekler diye denemek ve s\u0131namak i\u00e7in bah\u015feder insanlara. Ne var ki, onlar nank\u00f6rl\u00fck ediyorlar \u015f\u00fckredeceklerine' Allah'\u0131n kendilerine bah\u015fetti\u011fi nimetlerden dolay\u0131 azg\u0131nla\u015f\u0131yor, Allah'\u0131n belirledi\u011fi kurallar\u0131 \u00e7i\u011fniyorlar. Kendilerine bah\u015fedilen nimetler ve g\u00fc\u00e7 onlar\u0131 de\u011fi\u015ftiriyor, birer zorbaya, birer ta\u011futa, birer k\u00e2fire ve birer g\u00fcnahk\u00e2ra d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcyor. Allah'\u0131n ayetleri gelince de ink\u00e2r ediyorlar. Bu durumda ayetler duyurulup, onlar da ink\u00e2r ettikten sonra k\u00e2firlerin cezaland\u0131r\u0131lmas\u0131na ili\u015fkin Allah'\u0131n kanunu devreye giriyor. B\u00f6yle bir durumda y\u00fcce Allah onlara verdi\u011fi nimeti geri al\u0131yor, \u015fiddetli azab\u0131yla onlar\u0131 cezaland\u0131r\u0131yor. K\u00f6klerini kurutuyor:"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.""Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik. Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi."Y\u00fcce Allah, ayetlerini yalanlad\u0131ktan sonra onlar\u0131 yoketmi\u015fti. K\u00e2fir olduklar\u0131 halde y\u00fcce Allah ayetlerini g\u00f6ndermeden onlar\u0131 yok etmemi\u015fti. \u00c7\u00fcnk\u00fc O'nun belirledi\u011fi kural ve O'nun kullar\u0131na y\u00f6nelik rahmeti bunu gerektirmektedir. "Biz bir peygamber g\u00f6ndermedik\u00e7e, kimseye azap etmeyiz. (\u0130sra, 15) Burada, Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nce Allah'\u0131n ayetlerini yalanlay\u0131p bu y\u00fczden yokedilen k\u00e2firleri hat\u0131rlatmakta, \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar "zalimdi" denmektedir. Burada "zul\u00fcm" kelimesi, "k\u00fcf\u00fcr" ya da "\u015firk" anlam\u0131nda kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kelime Kur'an'da genellikle bu anlamlarda kullan\u0131l\u0131r...\u015eu ayetin anlam\u0131 \u00fczerinde biraz d\u00fc\u015f\u00fcnmek gerekmektedir ku\u015fkusuz."Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez."Bu ayet, bir a\u00e7\u0131dan y\u00fcce Allah'\u0131n kullarla ili\u015fkilerinde her zaman adil davrand\u0131\u011f\u0131n\u0131 vurgulamaktad\u0131r. \u0130nsanlar niyetlerini bozmad\u0131klar\u0131, davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirmedikleri, konumlar\u0131n\u0131 terk etmedikleri s\u00fcrece y\u00fcce Allah onlara bah\u015fetti\u011fi nimetini geri almaz. B\u00f6yle bir durumda, imtihan ve deneme i\u00e7in kendilerine bah\u015fedilen nimetin de\u011ferini bilmedikleri, bu nimete kar\u015f\u0131l\u0131k \u015f\u00fckretmedikleri i\u00e7in kendilerinden nimetin geri al\u0131nmas\u0131n\u0131 hakediyorlar... Bir a\u00e7\u0131dan da bu ayet, insan denen yarat\u0131\u011fa verilen en b\u00fcy\u00fck onura i\u015faret etmektedir. Y\u00fcce Allah, kaderinin uygulan\u0131\u015f\u0131n\u0131 insan\u0131n hareketlerine ve davran\u0131\u015flar\u0131na g\u00f6re ayarlamakla bu l\u00fctfu bah\u015f,etmi\u015ftir insana. Y\u00fcce Allah, insan hayat\u0131ndaki takdiri de\u011fi\u015fikli\u011fi, onlar\u0131n g\u00f6n\u00fcllerinde, niyetlerinde, davran\u0131\u015flar\u0131nda, hareketlerinde ve kendileri i\u00e7in se\u00e7tikleri hayat tarzlar\u0131nda meydana gelen pratik de\u011fi\u015fikli\u011fe dayand\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Bir di\u011fer a\u00e7\u0131dan da insan denen varl\u0131\u011fa -kendisine verilen bu b\u00fcy\u00fck onura denk d\u00fc\u015fecek- b\u00fcy\u00fck bir sorumluluk y\u00fcklemektedir. \u0130nsan, nimetin de\u011ferini bilip, \u015f\u00fckretti\u011fi s\u00fcrece, Allah'\u0131n kendisine verdi\u011fi bir nimeti kal\u0131c\u0131 k\u0131labilir, artt\u0131rabilir de. Ayn\u0131 zamanda nimete kar\u015f\u0131l\u0131k nank\u00f6rl\u00fck yapt\u0131\u011f\u0131 zaman, \u015f\u0131mard\u0131\u011f\u0131 zaman, niyeti ve hayat tarz\u0131 bozuldu\u011fu zaman bu nimeti kendi eliyle giderebilir, yokedebilir.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, "insan ger\u00e7e\u011fine ili\u015fkin isl\u00e2mi d\u00fc\u015f\u00fcncenin" \u015fu varl\u0131k b\u00fct\u00fcn\u00fcnde Allah'\u0131n kaderiyle insan ili\u015fkisinin, insan\u0131n \u015fu evren ve evrenin i\u00e7indekilerle ili\u015fkisinin bir y\u00f6n\u00fcn\u00fc temsil etmektedir. Bu y\u00f6nden, insan\u0131n Allah'\u0131n terazisindeki de\u011feri ve bu de\u011ferle kazand\u0131\u011f\u0131 onur ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda insan\u0131n gerek kendi akibeti, gerekse \u00e7evresindeki olaylar\u0131n akibeti \u00fczerindeki etkinli\u011fi ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Allah'\u0131n izni ve kendi hareketleri, davran\u0131\u015flar\u0131, niyet ve hayat tarz\u0131 ile birlikte hareket eden Allah'\u0131n takdiri uyar\u0131nca sonucu \u00fczerinde etkin rol oynayan bir varl\u0131k kimli\u011fine b\u00fcr\u00fcn\u00fcr insan. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnce sayesinde materyalist d\u00fc\u015f\u00fcnce ekollerinin kendilerine y\u00fckledi\u011fi, a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 ve fonksiyonsuz kimli\u011fi atar. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnceler insan\u0131, zorlay\u0131c\u0131 determinizm kar\u015f\u0131s\u0131nda fonksiyonsuz bir varl\u0131k olarak g\u00f6r\u00fcrler. Ekonomik determinizm tarihi determinizm, evrim determinizmi gibi, insan\u0131n kar\u015f\u0131lar\u0131nda g\u00fc\u00e7s\u00fcz ve etkisiz bir varl\u0131k olarak belirledi\u011fi daha nice ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar, gerekircilikler... \u0130nsan bu zorunluluklar\u0131n kendisine y\u00fckledi\u011fi g\u00f6revi yerine getirmekten ba\u015fka bir \u015fey yapamaz. Bunlar kar\u015f\u0131s\u0131nda insan silik, zavall\u0131 ve a\u015fa\u011f\u0131lanm\u0131\u015f bir yarat\u0131kt\u0131r.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, insan\u0131n hayat\u0131nda ve \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131nda, i\u015f ve kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 aras\u0131ndaki bu gereklili\u011fi bu \u015fekilde tasvir etmektedir. Ayn\u0131 zamanda bu gereklili\u011fi kaderi do\u011frultusunda y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe giren evrensel yasalar\u0131ndan biri haline getiren y\u00fcce Allah'\u0131n mutlak adaletini de dile getirmektedir. Bu yasan\u0131n uygulan\u0131\u015f\u0131nda Allah'\u0131n kullar\u0131ndan herhangi birine haks\u0131zl\u0131k yap\u0131lmaz."Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k yapmaz.""Biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 da denizde bo\u011fduk. Onlar\u0131n hepsi zalimdi.""Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez."... Ve Alemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun...\u0130SL\u00c2M TOPLUMU VE ULUSLARARASI \u0130L\u0130\u015eK\u0130LEREnfal suresinin ele alaca\u011f\u0131m\u0131z bu son dersi, sava\u015fta ve bar\u0131\u015fta \u00e7e\u015fitli kamplarla girilecek ili\u015fkilere, isl\u00e2m toplumun\u00fcn kendi i\u00e7 d\u00fczenine ve kendi s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndaki kurulu\u015flarla kuraca\u011f\u0131 ba\u011flara, de\u011fi\u015fik \u015fartlarda ve durumlarda isl\u00e2m\u0131n s\u00f6zle\u015fme ve antla\u015fmalara bak\u0131\u015f tarz\u0131na, ayn\u0131 \u015fekilde isl\u00e2m\u0131n kan, soy, toprak ve inan\u00e7 ba\u011flar\u0131yla ilgili g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ili\u015fkin bir\u00e7ok kural\u0131 kapsamaktad\u0131r.Bu derste baz\u0131 kurallar ve h\u00fck\u00fcmler a\u00e7\u0131klanmaktad\u0131r ki, bunlar\u0131n baz\u0131s\u0131 kendi alanlar\u0131nda nihai h\u00fck\u00fcmler niteli\u011findedirler. Baz\u0131s\u0131 da meydana gelen baz\u0131 olaylar\u0131 kar\u015f\u0131lama amac\u0131na y\u00f6nelik a\u015famal\u0131 h\u00fck\u00fcm ve kurallard\u0131r. Bu h\u00fck\u00fcm ve kurallar \u00fczerinde de Medine d\u00f6neminin sonlar\u0131na do\u011fru, Tevbe suresinde son de\u011fi\u015fiklikler yap\u0131larak bunlara de\u011fi\u015fmezlik ve nihailik \u00f6zelli\u011fi kazand\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kural ve h\u00fck\u00fcmlerin baz\u0131s\u0131n\u0131 Kur'an'\u0131n ak\u0131\u015f\u0131nda yer ald\u0131klar\u0131 s\u0131ralamaya g\u00f6re sunal\u0131m:a) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 ile anla\u015f\u0131p sonra da bu anla\u015fmay\u0131 bozanlar, canl\u0131lar\u0131n en k\u00f6t\u00fcleridir... Bu y\u00fczden isl\u00e2m kamp\u0131 hem onlar\u0131n, hem de onlardan sonra anla\u015fmay\u0131 bozmak ya da isl\u00e2m kamp\u0131na sald\u0131rmak niyetinde olan ba\u015fkalar\u0131n\u0131n ayaklar\u0131n\u0131 denk att\u0131racak ve onlar\u0131 korkutacak \u015fekilde derslerini vermeli, cezaland\u0131rmal\u0131d\u0131r.b) \u0130sl\u00e2m \u00f6nderli\u011finden korktuklar\u0131 i\u00e7in anla\u015fma yapanlardan herhangi biri anla\u015fmay\u0131 bozup ihanet edecek olursa, isl\u00e2m y\u00f6neticileri de anla\u015fmay\u0131 bozmal\u0131 ve anla\u015fmay\u0131 feshettiklerini duyurmal\u0131d\u0131rlar. Dolay\u0131s\u0131yla onlara sava\u015f a\u00e7mak, onlar\u0131 cezaland\u0131rmak, bunun da \u00f6tesinde benzeri d\u00fc\u015f\u00fcnceye sahip olanlar\u0131 korkutmak imk\u00e2n\u0131 do\u011fmu\u015f olur.c) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 s\u00fcrekli hazarl\u0131k yapmal\u0131 ve g\u00fcc\u00fcn\u00fcn son noktas\u0131na kadar kuvvet ikmali yapmal\u0131d\u0131r. Kitlelere yol g\u00f6sterici konumunda olan bu g\u00fcc\u00fcn, yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn en b\u00fcy\u00fck g\u00fcc\u00fc olmas\u0131 i\u00e7in bu haz\u0131rl\u0131k gereklidir. T\u00fcm bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler ondan korkarlar b\u00f6ylece. Yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn her k\u00f6\u015fesindeki bu bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler onun s\u00f6z\u00fcn\u00fc dinlerler. En ba\u015fta isl\u00e2m yurduna sald\u0131rmaktan \u00e7ekinirler. Ayn\u0131 \u015fekilde Allah'\u0131n otoritesine teslim olmu\u015f, yery\u00fcz\u00fcnde Allah'\u0131n dinine davet eden davet\u00e7iler`in yoluna engel olmam\u0131\u015f ve bu davete olumlu kar\u015f\u0131l\u0131k veren insanlar\u0131 Allah'\u0131n yoluna girmekten al\u0131koymam\u0131\u015f olurlar. Hakimiyet hakk\u0131n\u0131 iddia etmekten ve insanlar\u0131n kendilerine kulluk yapmalar\u0131n\u0131 istemekten vazge\u00e7mi\u015f olurlar. B\u00f6ylece "din" b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'a \u00f6zg\u00fc k\u0131l\u0131nm\u0131\u015f olur.d) M\u00fcsl\u00fcman olmayanlardan bir grup isl\u00e2m kamp\u0131 ile bar\u0131\u015f yapmak, anla\u015fmak ve kar\u015f\u0131lar\u0131na \u00e7\u0131kmamak isterse, isl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n y\u00f6neticileri onlar\u0131n bar\u0131\u015f tekliflerini kabul eder ve onlarla anla\u015f\u0131r. Onlar, bir hile yapmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr, ancak bunu kan\u0131tlayacak bir davran\u0131\u015flar\u0131 yoksa, durumlar\u0131n\u0131 Allah'a havale ederler. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz O, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 hilecilerin k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnden korumaya yeterlidir.e) D\u00fc\u015fmanlar\u0131 say\u0131 bak\u0131m\u0131ndan onlardan kat kat fazla da olsa, cihad etmek m\u00fcsl\u00fcmanlar \u00fczerinde bir farzd\u0131r. Ve onlar Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131yla d\u00fc\u015fmanlar\u0131na \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flarlar. Onlardan bir ki\u015fi d\u00fc\u015fmandan on ki\u015fiyle ba\u015feder. En zay\u0131f durumlarda bile bir m\u00fcsl\u00fcman, onlardan iki ki\u015fiyle ba\u015feder. O halde m\u00fcsl\u00fcmanlarla d\u00fc\u015fmanlar\u0131 aras\u0131nda maddi g\u00fc\u00e7ler dengesi sa\u011flans\u0131n diye cihad g\u00f6revi ertelenemez. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda maddi haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131, Allah'a g\u00fcvenmeleri, sava\u015f alan\u0131nda kararl\u0131 ve diren\u00e7li olmalar\u0131, sava\u015f\u0131n zorluklar\u0131na katlan\u0131p sabretmeleri yeterlidir. Gerisi Allah'a kalm\u0131\u015ft\u0131r, \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcmanlar g\u00f6zle g\u00f6r\u00fclen maddi g\u00fcc\u00fcn d\u0131\u015f\u0131nda bir g\u00fcce sahiptirler.f) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n en ba\u015fta gelen g\u00f6revi, t\u00fcm g\u00fc\u00e7 kaynaklar\u0131n\u0131 ve dayanaklar\u0131n\u0131 yerle bir etmek suretiyle ta\u011futun g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmakt\u0131r. Fakat ta\u011futun sava\u015f\u00e7\u0131lar\u0131n\u0131 esir al\u0131p, fidye almak suretiyle onlar\u0131 serbest b\u0131rak\u0131rlarsa bu hedef ger\u00e7ekle\u015fmemi\u015f, bu g\u00f6rev yerine getirilmemi\u015f olur. O zaman bu uygulama yersiz g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir peygamber ve onun takip\u00e7ileri, yery\u00fcz\u00fcnde etkinliklerini peki\u015ftirmedikleri, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmad\u0131klar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ellerine ge\u00e7irip yery\u00fcz\u00fcndeki olaylar\u0131 kendi lehlerine \u00e7evirecek d\u00fczeyde etkin bir g\u00fcce ula\u015famad\u0131k\u00e7a, d\u00fc\u015fman\u0131 esir almamal\u0131d\u0131rlar. Ama b\u00f6yle bir d\u00fczeye geldikleri zaman esir almalar\u0131nda, bu esirlerden \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kar\u015f\u0131l\u0131k fidye almalar\u0131nda bir sak\u0131nca yoktur. Ne var ki, bundan \u00f6nce onlar\u0131 sava\u015fta \u00f6ld\u00fcrmek daha yararl\u0131 ve daha gereklidir.g) Sava\u015fta m\u00fc\u015friklerin mallar\u0131n\u0131 ganimet olarak almak m\u00fcsl\u00fcmanlara hel\u00e2ldir. Nitekim yery\u00fcz\u00fcndeki \u00fcst\u00fcnl\u00fckleri peki\u015fti\u011fi, orada her y\u00f6n\u00fcyle etkin bir g\u00fc\u00e7 olduklar\u0131, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc k\u0131r\u0131p tamamen ortadan kald\u0131rd\u0131klar\u0131 zaman esirlerden serbestlik kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 fidye almalar\u0131 da hel\u00e2ldir.h) Kendilerinden al\u0131nm\u0131\u015f olan ganimet ve fidyeye kar\u015f\u0131l\u0131k y\u00fcce Allah'\u0131n bundan daha iyisini bah\u015fedece\u011fini vurgulayarak isl\u00e2m kamp\u0131ndaki esirleri isl\u00e2ma girmeye te\u015fvik etmek de uygundur. Bu arada, ilk defa oldu\u011fu gibi. Allah'\u0131n \u015fiddetli azab\u0131n\u0131 hat\u0131rlatmak suretiyle ihanet etmekten sak\u0131nd\u0131rmak da gerekmektedir.i) \u0130sl\u00e2m toplumunda bir arada bulunman\u0131n temelinde inan\u00e7 vard\u0131r. Ancak toplumda dostluk, inan\u00e7 ve bununla birlikte pratik uygulama esas\u0131na dayan\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla inananlar, inan\u00e7lar\u0131 gere\u011fi hicret edenler, hicret edenlere s\u0131\u011f\u0131nak sa\u011flay\u0131p yard\u0131m edenler birbirlerinin dostlar\u0131d\u0131rlar. \u0130nand\u0131klar\u0131 halde isl\u00e2m yurduna hicret etmeyenlerle, isl\u00e2m yurdundaki isl\u00e2m kamp\u0131 aras\u0131nda dostluk, yani yard\u0131mla\u015fma ve dayan\u0131\u015fma s\u00f6zkonusu de\u011fildir. \u0130nan\u00e7lar\u0131 noktas\u0131nda bir haks\u0131zl\u0131\u011fa u\u011framad\u0131klar\u0131 s\u00fcrece m\u00fcsl\u00fcmanlar onlara yard\u0131m etmezler. \u00dcstelik bu haks\u0131zl\u0131k, m\u00fcsl\u00fcmanlarla aralar\u0131nda anla\u015fma bulunmayan bir kavim taraf\u0131ndan yap\u0131l\u0131yorsa yard\u0131m etmeleri s\u00f6zkonusu olabilir.j) \u0130sl\u00e2m toplumunda birarada bulunma ve dostlu\u011fun temelinde inan\u00e7 ve pratik uygulaman\u0131n yeralmas\u0131, akrabalar\u0131n birbirlerine dost olmalar\u0131na engel olu\u015fturmaz. \u0130nan\u00e7 ve pratik uygulama \u015fart\u0131 yerine geldi\u011fi s\u00fcrece bunlar dostlukta birbirlerine daha yak\u0131nd\u0131rlar \u00e7\u00fcnk\u00fc. Ancak inan\u00e7 ve pratik uygulama ba\u011f\u0131 koptu\u011fu zaman akrabal\u0131k ba\u011f\u0131 \u00f6ncelikli olu\u015funu yitirir ve dostluk i\u00e7in yeterli olmaz.\u0130\u015fte bunlar, toplu olarak bu dersin i\u00e7erdi\u011fi ilkeler ve kurallard\u0131r. Bunlar, ayn\u0131 zamanda isl\u00e2m\u0131n i\u00e7 ve d\u0131\u015f d\u00fczeninin sahip oldu\u011fu kurallar\u0131n k\u0131sa bir \u00f6zetini temsil etmektedir. Surenin ayetlerini birer birer ele al\u0131rken bunlar\u0131 da ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klayaca\u011f\u0131z.\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2020-12-03T09:09:08+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/12\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK-2.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"730\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"360\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"17 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/\"},\"author\":{\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\"},\"headline\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI\",\"datePublished\":\"2020-12-03T09:09:08+00:00\",\"dateModified\":\"2020-12-03T09:09:08+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/\"},\"wordCount\":3314,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"articleSection\":[\"G\u00dcNDEM\"],\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/#respond\"]}]},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/\",\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\"},\"datePublished\":\"2020-12-03T09:09:08+00:00\",\"dateModified\":\"2020-12-03T09:09:08+00:00\",\"description\":\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.50- Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: \\\"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m. \\\"51- \\\"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez. \\\"52- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 F\u00efravuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.53- Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu \u00efyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.54- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.\\\"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fke g\u00f6rseydin; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m.\\\"\\\"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.\\\"Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet; m\u00fc\u015friklerle sava\u015fa kat\u0131lan meleklerin durumlar\u0131n\u0131 dile getirmektedirler. Nitekim y\u00fcce Allah meleklere; \\\"Vurun boyunlar\u0131n\u0131, indirin darbelerinizi parmaklar\u0131na...\\\" demi\u015fti. \\\"\u015eundan dolay\u0131 ki, onlar Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kt\u0131lar. Kim Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131karsa bilsin ki, Allah'\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\\\"Dokuzuncu c\u00fczde bu ayeti tefsir ederken de s\u00f6yledi\u011fimiz gibi, her ne kadar biz, meleklerin onlar\u0131n boyunlar\u0131n\u0131 nas\u0131l vurdu\u011funu, parmaklar\u0131na ne \u015fekilde darbeler indirdi\u011fini bilmiyorsak da bu bilmeyi\u015fimiz, ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131n\u0131 te'vil etmemiz i\u00e7in bir gerek\u00e7e say\u0131lmaz. Ayette a\u00e7\u0131k\u00e7a y\u00fcce Allah'\u0131n meleklere, m\u00fc\u015friklerin boyunlar\u0131n\u0131 vurmalar\u0131n\u0131, parmaklar\u0131na darbeler indirmelerini emretti\u011fi belirtilmektedir. Bunun yan\u0131nda meleklerin, \\\"Allah'\u0131n emrine kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmad\u0131klar\u0131n\u0131, emredileni derhal yerine getirdiklerini\\\" biliyoruz. (Durum, \\\"Meleklerin Bedir sava\u015fma kat\u0131lmad\u0131klar\u0131, sadece m\u00fc'minlerin ruhlar\u0131na kar\u0131\u015f\u0131p onlar\u0131 moral a\u00e7\u0131s\u0131ndan g\u00fc\u00e7lendirdikleri kesinle\u015fmi\u015ftir\\\" iddias\u0131nda bulunan merhum Re\u015fid R\u0131za'n\u0131n sand\u0131\u011f\u0131 gibi de\u011fildir. Bu g\u00f6r\u00fc\u015f ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131yla \u00e7eli\u015fmektedir. Bu durumda ayete uymak daha do\u011frudur.) Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet, Bedir g\u00fcn\u00fcnde meydana gelen bir olay\u0131, ayn\u0131 zamanda meleklerin bu sava\u015fta k\u00e2firlere neler yapt\u0131klar\u0131n\u0131 dile getiren hik\u00e2yenin devam\u0131n\u0131 anlatmaktad\u0131r.Ayr\u0131ca bu iki ayet, ister Bedir'de, ister ba\u015fka bir yerde olsun, meleklerin k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 ald\u0131klar\u0131 her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan s\u00fcrekli bir durumu dile getirmektedirler. Y\u00fcce Allah'\u0131n, \\\"Ke\u015fke g\u00f6rseydin\\\" s\u00f6z\u00fc de bir direktif olarak g\u00f6ren herkese y\u00f6neliktir. Nitekim, g\u00f6ren herkesin dikkat etmesi gereken a\u00e7\u0131k sahnelere dikkat \u00e7ekmek i\u00e7in b\u00f6yle bir hitap tarz\u0131na \u00e7ok\u00e7a rastlan\u0131r.\u015eu veya bu farketmez. Kur'an ayeti k\u00e2firlerin hi\u00e7 de ho\u015f olmayan manzaralar\u0131n\u0131 \u00e7iziyor. Onur k\u0131r\u0131c\u0131 bir sahnede melekler onlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 \u00e7ekip \u00e7\u0131kar\u0131yorlar. Sahnede yeralan ac\u0131kl\u0131 azap ve \u00f6l\u00fcm olgular\u0131na bir de onur k\u0131r\u0131lmas\u0131 ve k\u00e2firlerin rezil olmalar\u0131 ekleniyor:\\\"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz, onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtl\u00e0r\u0131na vururlar.\\\"Ard\u0131ndan ayetin ak\u0131\u015f\u0131, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015fah\u0131slara ili\u015fkin bir olay\u0131 anlat\u0131m tarz\u0131ndan do\u011frudan do\u011fruya muhataba ili\u015fkin hitap tarz\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcyor:\\\"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n bakal\u0131m.\\\"Ak\u0131\u015ftaki sunu\u015f tarz\u0131n\u0131n aniden de\u011fi\u015fmesinin nedeni, sahneyi \u015fu anda ya\u015fan\u0131yormu\u015f gibi canland\u0131rmak i\u00e7indir. Sanki cehennem, ate\u015fiyle, yak\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla \u015fu anda sahnede yeral\u0131yor da, onlar itilip kak\u0131larak, azarlanarak, tehdit edilerek oraya at\u0131l\u0131yorlar:\\\"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur.\\\"Siz gayet adil bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131yorsunuz. Daha \u00f6nce kendi ellerinizle i\u015fledi\u011finiz su\u00e7lardan dolay\u0131 bu cezay\u0131 hakettiniz:\\\"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.\\\"\\\"Yak\u0131c\u0131 azap\\\" sahnesini canland\u0131rmakla bu ayet, insan\u0131n akl\u0131na \u015f\u00f6yle bir sorunun gelmesine neden oluyor: Acaba bu ayette dile getirilen, k\u00e2firlerin k\u0131yamette, dirili\u015f ve hesapla\u015fmadan sonra g\u00f6recekleri azab\u0131 -\u015fu anda \u00e7ekiyorlarm\u0131\u015f gibi- meleklerden k\u00e2firlere y\u00f6nelik bir tehdit midir? Yoksa onlar \u00f6l\u00fcr \u00f6lmez bu azapla m\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131yorlar?Her ikisi de m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Kur'an ayetinden bu anlamlar\u0131 \u00e7\u0131karmaya engel olu\u015fturacak bir \u015fey yoktur. Bu a\u00e7\u0131klaman\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda fazladan bir \u015fey s\u00f6ylemek istemiyoruz... Bu da y\u00fcce Allah'\u0131n bilgisinin kapsam\u0131na giren gayba ili\u015fkin bir konudur. Kesinlikle meydana gelece\u011fine inanmaktan ba\u015fka yapabilece\u011fimiz bir \u015fey yok. Bunun meydana gelmesini engelleyecek hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 yoktur. Ne zaman meydana gelece\u011fini ise, ancak bilinmezlikleri bilen y\u00fcce Allah bilir.Bu k\u0131sa de\u011ferlendirmenin ard\u0131ndan ayetlerin ak\u0131s\u0131yla birlikte, bu sahnenin ard\u0131ndaki b\u00fcy\u00fck ve de\u011fi\u015fmez ger\u00e7e\u011fi vurgulamaya ge\u00e7iyoruz. Ku\u015fkusuz kafirlerin a\u015fa\u011f\u0131lanmalar\u0131 ve azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131lmalar\u0131, her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez ve \u015fa\u015fmaz bir yasad\u0131r. Bu azap, \u00f6teden beri y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan bu yasan\u0131n ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir sonucudur:\\\"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz, Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\\\"Y\u00fcce Allah, insan\u0131 gelip ge\u00e7ici tesad\u00fcflere, kontrols\u00fcz maceraya b\u0131rakmam\u0131\u015ft\u0131r. Onun belirledi\u011fi kader do\u011frultusunda hareket eden yasas\u0131 egemendir insana ve olaylara. Bedir g\u00fcn\u00fc m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen her zaman i\u00e7in m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen bir olayd\u0131r. Nitekim Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nceki k\u00e2firler de ayn\u0131 ak\u0131bete u\u011fram\u0131\u015flard\u0131:\\\"Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler. Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131.\\\"Onu etkisiz hale getiremediler. Onun cezas\u0131ndan yakalar\u0131n\u0131 kurtaramad\u0131lar.\\\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\\\"Allah onlara nimetinden vermi\u015fti, l\u00fctfundan onlar\u0131 r\u0131z\u0131kland\u0131rm\u0131\u015ft\u0131, onlar\u0131 yery\u00fcz\u00fcne yerle\u015ftirmi\u015f, onlar\u0131 kendisine halife k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 y\u00fcce Allah, \u015f\u00fck\u00fcr m\u00fc edecekler, yoksa nank\u00f6rl\u00fck m\u00fc edecekler diye denemek ve s\u0131namak i\u00e7in bah\u015feder insanlara. Ne var ki, onlar nank\u00f6rl\u00fck ediyorlar \u015f\u00fckredeceklerine' Allah'\u0131n kendilerine bah\u015fetti\u011fi nimetlerden dolay\u0131 azg\u0131nla\u015f\u0131yor, Allah'\u0131n belirledi\u011fi kurallar\u0131 \u00e7i\u011fniyorlar. Kendilerine bah\u015fedilen nimetler ve g\u00fc\u00e7 onlar\u0131 de\u011fi\u015ftiriyor, birer zorbaya, birer ta\u011futa, birer k\u00e2fire ve birer g\u00fcnahk\u00e2ra d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcyor. Allah'\u0131n ayetleri gelince de ink\u00e2r ediyorlar. Bu durumda ayetler duyurulup, onlar da ink\u00e2r ettikten sonra k\u00e2firlerin cezaland\u0131r\u0131lmas\u0131na ili\u015fkin Allah'\u0131n kanunu devreye giriyor. B\u00f6yle bir durumda y\u00fcce Allah onlara verdi\u011fi nimeti geri al\u0131yor, \u015fiddetli azab\u0131yla onlar\u0131 cezaland\u0131r\u0131yor. K\u00f6klerini kurutuyor:\\\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.\\\"\\\"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik. Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.\\\"Y\u00fcce Allah, ayetlerini yalanlad\u0131ktan sonra onlar\u0131 yoketmi\u015fti. K\u00e2fir olduklar\u0131 halde y\u00fcce Allah ayetlerini g\u00f6ndermeden onlar\u0131 yok etmemi\u015fti. \u00c7\u00fcnk\u00fc O'nun belirledi\u011fi kural ve O'nun kullar\u0131na y\u00f6nelik rahmeti bunu gerektirmektedir. \\\"Biz bir peygamber g\u00f6ndermedik\u00e7e, kimseye azap etmeyiz. (\u0130sra, 15) Burada, Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nce Allah'\u0131n ayetlerini yalanlay\u0131p bu y\u00fczden yokedilen k\u00e2firleri hat\u0131rlatmakta, \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar \\\"zalimdi\\\" denmektedir. Burada \\\"zul\u00fcm\\\" kelimesi, \\\"k\u00fcf\u00fcr\\\" ya da \\\"\u015firk\\\" anlam\u0131nda kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kelime Kur'an'da genellikle bu anlamlarda kullan\u0131l\u0131r...\u015eu ayetin anlam\u0131 \u00fczerinde biraz d\u00fc\u015f\u00fcnmek gerekmektedir ku\u015fkusuz.\\\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.\\\"Bu ayet, bir a\u00e7\u0131dan y\u00fcce Allah'\u0131n kullarla ili\u015fkilerinde her zaman adil davrand\u0131\u011f\u0131n\u0131 vurgulamaktad\u0131r. \u0130nsanlar niyetlerini bozmad\u0131klar\u0131, davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirmedikleri, konumlar\u0131n\u0131 terk etmedikleri s\u00fcrece y\u00fcce Allah onlara bah\u015fetti\u011fi nimetini geri almaz. B\u00f6yle bir durumda, imtihan ve deneme i\u00e7in kendilerine bah\u015fedilen nimetin de\u011ferini bilmedikleri, bu nimete kar\u015f\u0131l\u0131k \u015f\u00fckretmedikleri i\u00e7in kendilerinden nimetin geri al\u0131nmas\u0131n\u0131 hakediyorlar... Bir a\u00e7\u0131dan da bu ayet, insan denen yarat\u0131\u011fa verilen en b\u00fcy\u00fck onura i\u015faret etmektedir. Y\u00fcce Allah, kaderinin uygulan\u0131\u015f\u0131n\u0131 insan\u0131n hareketlerine ve davran\u0131\u015flar\u0131na g\u00f6re ayarlamakla bu l\u00fctfu bah\u015f,etmi\u015ftir insana. Y\u00fcce Allah, insan hayat\u0131ndaki takdiri de\u011fi\u015fikli\u011fi, onlar\u0131n g\u00f6n\u00fcllerinde, niyetlerinde, davran\u0131\u015flar\u0131nda, hareketlerinde ve kendileri i\u00e7in se\u00e7tikleri hayat tarzlar\u0131nda meydana gelen pratik de\u011fi\u015fikli\u011fe dayand\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Bir di\u011fer a\u00e7\u0131dan da insan denen varl\u0131\u011fa -kendisine verilen bu b\u00fcy\u00fck onura denk d\u00fc\u015fecek- b\u00fcy\u00fck bir sorumluluk y\u00fcklemektedir. \u0130nsan, nimetin de\u011ferini bilip, \u015f\u00fckretti\u011fi s\u00fcrece, Allah'\u0131n kendisine verdi\u011fi bir nimeti kal\u0131c\u0131 k\u0131labilir, artt\u0131rabilir de. Ayn\u0131 zamanda nimete kar\u015f\u0131l\u0131k nank\u00f6rl\u00fck yapt\u0131\u011f\u0131 zaman, \u015f\u0131mard\u0131\u011f\u0131 zaman, niyeti ve hayat tarz\u0131 bozuldu\u011fu zaman bu nimeti kendi eliyle giderebilir, yokedebilir.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, \\\"insan ger\u00e7e\u011fine ili\u015fkin isl\u00e2mi d\u00fc\u015f\u00fcncenin\\\" \u015fu varl\u0131k b\u00fct\u00fcn\u00fcnde Allah'\u0131n kaderiyle insan ili\u015fkisinin, insan\u0131n \u015fu evren ve evrenin i\u00e7indekilerle ili\u015fkisinin bir y\u00f6n\u00fcn\u00fc temsil etmektedir. Bu y\u00f6nden, insan\u0131n Allah'\u0131n terazisindeki de\u011feri ve bu de\u011ferle kazand\u0131\u011f\u0131 onur ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda insan\u0131n gerek kendi akibeti, gerekse \u00e7evresindeki olaylar\u0131n akibeti \u00fczerindeki etkinli\u011fi ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Allah'\u0131n izni ve kendi hareketleri, davran\u0131\u015flar\u0131, niyet ve hayat tarz\u0131 ile birlikte hareket eden Allah'\u0131n takdiri uyar\u0131nca sonucu \u00fczerinde etkin rol oynayan bir varl\u0131k kimli\u011fine b\u00fcr\u00fcn\u00fcr insan. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnce sayesinde materyalist d\u00fc\u015f\u00fcnce ekollerinin kendilerine y\u00fckledi\u011fi, a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 ve fonksiyonsuz kimli\u011fi atar. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnceler insan\u0131, zorlay\u0131c\u0131 determinizm kar\u015f\u0131s\u0131nda fonksiyonsuz bir varl\u0131k olarak g\u00f6r\u00fcrler. Ekonomik determinizm tarihi determinizm, evrim determinizmi gibi, insan\u0131n kar\u015f\u0131lar\u0131nda g\u00fc\u00e7s\u00fcz ve etkisiz bir varl\u0131k olarak belirledi\u011fi daha nice ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar, gerekircilikler... \u0130nsan bu zorunluluklar\u0131n kendisine y\u00fckledi\u011fi g\u00f6revi yerine getirmekten ba\u015fka bir \u015fey yapamaz. Bunlar kar\u015f\u0131s\u0131nda insan silik, zavall\u0131 ve a\u015fa\u011f\u0131lanm\u0131\u015f bir yarat\u0131kt\u0131r.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, insan\u0131n hayat\u0131nda ve \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131nda, i\u015f ve kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 aras\u0131ndaki bu gereklili\u011fi bu \u015fekilde tasvir etmektedir. Ayn\u0131 zamanda bu gereklili\u011fi kaderi do\u011frultusunda y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe giren evrensel yasalar\u0131ndan biri haline getiren y\u00fcce Allah'\u0131n mutlak adaletini de dile getirmektedir. Bu yasan\u0131n uygulan\u0131\u015f\u0131nda Allah'\u0131n kullar\u0131ndan herhangi birine haks\u0131zl\u0131k yap\u0131lmaz.\\\"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k yapmaz.\\\"\\\"Biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 da denizde bo\u011fduk. Onlar\u0131n hepsi zalimdi.\\\"\\\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.\\\"... Ve Alemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun...\u0130SL\u00c2M TOPLUMU VE ULUSLARARASI \u0130L\u0130\u015eK\u0130LEREnfal suresinin ele alaca\u011f\u0131m\u0131z bu son dersi, sava\u015fta ve bar\u0131\u015fta \u00e7e\u015fitli kamplarla girilecek ili\u015fkilere, isl\u00e2m toplumun\u00fcn kendi i\u00e7 d\u00fczenine ve kendi s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndaki kurulu\u015flarla kuraca\u011f\u0131 ba\u011flara, de\u011fi\u015fik \u015fartlarda ve durumlarda isl\u00e2m\u0131n s\u00f6zle\u015fme ve antla\u015fmalara bak\u0131\u015f tarz\u0131na, ayn\u0131 \u015fekilde isl\u00e2m\u0131n kan, soy, toprak ve inan\u00e7 ba\u011flar\u0131yla ilgili g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ili\u015fkin bir\u00e7ok kural\u0131 kapsamaktad\u0131r.Bu derste baz\u0131 kurallar ve h\u00fck\u00fcmler a\u00e7\u0131klanmaktad\u0131r ki, bunlar\u0131n baz\u0131s\u0131 kendi alanlar\u0131nda nihai h\u00fck\u00fcmler niteli\u011findedirler. Baz\u0131s\u0131 da meydana gelen baz\u0131 olaylar\u0131 kar\u015f\u0131lama amac\u0131na y\u00f6nelik a\u015famal\u0131 h\u00fck\u00fcm ve kurallard\u0131r. Bu h\u00fck\u00fcm ve kurallar \u00fczerinde de Medine d\u00f6neminin sonlar\u0131na do\u011fru, Tevbe suresinde son de\u011fi\u015fiklikler yap\u0131larak bunlara de\u011fi\u015fmezlik ve nihailik \u00f6zelli\u011fi kazand\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kural ve h\u00fck\u00fcmlerin baz\u0131s\u0131n\u0131 Kur'an'\u0131n ak\u0131\u015f\u0131nda yer ald\u0131klar\u0131 s\u0131ralamaya g\u00f6re sunal\u0131m:a) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 ile anla\u015f\u0131p sonra da bu anla\u015fmay\u0131 bozanlar, canl\u0131lar\u0131n en k\u00f6t\u00fcleridir... Bu y\u00fczden isl\u00e2m kamp\u0131 hem onlar\u0131n, hem de onlardan sonra anla\u015fmay\u0131 bozmak ya da isl\u00e2m kamp\u0131na sald\u0131rmak niyetinde olan ba\u015fkalar\u0131n\u0131n ayaklar\u0131n\u0131 denk att\u0131racak ve onlar\u0131 korkutacak \u015fekilde derslerini vermeli, cezaland\u0131rmal\u0131d\u0131r.b) \u0130sl\u00e2m \u00f6nderli\u011finden korktuklar\u0131 i\u00e7in anla\u015fma yapanlardan herhangi biri anla\u015fmay\u0131 bozup ihanet edecek olursa, isl\u00e2m y\u00f6neticileri de anla\u015fmay\u0131 bozmal\u0131 ve anla\u015fmay\u0131 feshettiklerini duyurmal\u0131d\u0131rlar. Dolay\u0131s\u0131yla onlara sava\u015f a\u00e7mak, onlar\u0131 cezaland\u0131rmak, bunun da \u00f6tesinde benzeri d\u00fc\u015f\u00fcnceye sahip olanlar\u0131 korkutmak imk\u00e2n\u0131 do\u011fmu\u015f olur.c) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 s\u00fcrekli hazarl\u0131k yapmal\u0131 ve g\u00fcc\u00fcn\u00fcn son noktas\u0131na kadar kuvvet ikmali yapmal\u0131d\u0131r. Kitlelere yol g\u00f6sterici konumunda olan bu g\u00fcc\u00fcn, yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn en b\u00fcy\u00fck g\u00fcc\u00fc olmas\u0131 i\u00e7in bu haz\u0131rl\u0131k gereklidir. T\u00fcm bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler ondan korkarlar b\u00f6ylece. Yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn her k\u00f6\u015fesindeki bu bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler onun s\u00f6z\u00fcn\u00fc dinlerler. En ba\u015fta isl\u00e2m yurduna sald\u0131rmaktan \u00e7ekinirler. Ayn\u0131 \u015fekilde Allah'\u0131n otoritesine teslim olmu\u015f, yery\u00fcz\u00fcnde Allah'\u0131n dinine davet eden davet\u00e7iler`in yoluna engel olmam\u0131\u015f ve bu davete olumlu kar\u015f\u0131l\u0131k veren insanlar\u0131 Allah'\u0131n yoluna girmekten al\u0131koymam\u0131\u015f olurlar. Hakimiyet hakk\u0131n\u0131 iddia etmekten ve insanlar\u0131n kendilerine kulluk yapmalar\u0131n\u0131 istemekten vazge\u00e7mi\u015f olurlar. B\u00f6ylece \\\"din\\\" b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'a \u00f6zg\u00fc k\u0131l\u0131nm\u0131\u015f olur.d) M\u00fcsl\u00fcman olmayanlardan bir grup isl\u00e2m kamp\u0131 ile bar\u0131\u015f yapmak, anla\u015fmak ve kar\u015f\u0131lar\u0131na \u00e7\u0131kmamak isterse, isl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n y\u00f6neticileri onlar\u0131n bar\u0131\u015f tekliflerini kabul eder ve onlarla anla\u015f\u0131r. Onlar, bir hile yapmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr, ancak bunu kan\u0131tlayacak bir davran\u0131\u015flar\u0131 yoksa, durumlar\u0131n\u0131 Allah'a havale ederler. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz O, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 hilecilerin k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnden korumaya yeterlidir.e) D\u00fc\u015fmanlar\u0131 say\u0131 bak\u0131m\u0131ndan onlardan kat kat fazla da olsa, cihad etmek m\u00fcsl\u00fcmanlar \u00fczerinde bir farzd\u0131r. Ve onlar Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131yla d\u00fc\u015fmanlar\u0131na \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flarlar. Onlardan bir ki\u015fi d\u00fc\u015fmandan on ki\u015fiyle ba\u015feder. En zay\u0131f durumlarda bile bir m\u00fcsl\u00fcman, onlardan iki ki\u015fiyle ba\u015feder. O halde m\u00fcsl\u00fcmanlarla d\u00fc\u015fmanlar\u0131 aras\u0131nda maddi g\u00fc\u00e7ler dengesi sa\u011flans\u0131n diye cihad g\u00f6revi ertelenemez. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda maddi haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131, Allah'a g\u00fcvenmeleri, sava\u015f alan\u0131nda kararl\u0131 ve diren\u00e7li olmalar\u0131, sava\u015f\u0131n zorluklar\u0131na katlan\u0131p sabretmeleri yeterlidir. Gerisi Allah'a kalm\u0131\u015ft\u0131r, \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcmanlar g\u00f6zle g\u00f6r\u00fclen maddi g\u00fcc\u00fcn d\u0131\u015f\u0131nda bir g\u00fcce sahiptirler.f) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n en ba\u015fta gelen g\u00f6revi, t\u00fcm g\u00fc\u00e7 kaynaklar\u0131n\u0131 ve dayanaklar\u0131n\u0131 yerle bir etmek suretiyle ta\u011futun g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmakt\u0131r. Fakat ta\u011futun sava\u015f\u00e7\u0131lar\u0131n\u0131 esir al\u0131p, fidye almak suretiyle onlar\u0131 serbest b\u0131rak\u0131rlarsa bu hedef ger\u00e7ekle\u015fmemi\u015f, bu g\u00f6rev yerine getirilmemi\u015f olur. O zaman bu uygulama yersiz g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir peygamber ve onun takip\u00e7ileri, yery\u00fcz\u00fcnde etkinliklerini peki\u015ftirmedikleri, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmad\u0131klar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ellerine ge\u00e7irip yery\u00fcz\u00fcndeki olaylar\u0131 kendi lehlerine \u00e7evirecek d\u00fczeyde etkin bir g\u00fcce ula\u015famad\u0131k\u00e7a, d\u00fc\u015fman\u0131 esir almamal\u0131d\u0131rlar. Ama b\u00f6yle bir d\u00fczeye geldikleri zaman esir almalar\u0131nda, bu esirlerden \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kar\u015f\u0131l\u0131k fidye almalar\u0131nda bir sak\u0131nca yoktur. Ne var ki, bundan \u00f6nce onlar\u0131 sava\u015fta \u00f6ld\u00fcrmek daha yararl\u0131 ve daha gereklidir.g) Sava\u015fta m\u00fc\u015friklerin mallar\u0131n\u0131 ganimet olarak almak m\u00fcsl\u00fcmanlara hel\u00e2ldir. Nitekim yery\u00fcz\u00fcndeki \u00fcst\u00fcnl\u00fckleri peki\u015fti\u011fi, orada her y\u00f6n\u00fcyle etkin bir g\u00fc\u00e7 olduklar\u0131, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc k\u0131r\u0131p tamamen ortadan kald\u0131rd\u0131klar\u0131 zaman esirlerden serbestlik kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 fidye almalar\u0131 da hel\u00e2ldir.h) Kendilerinden al\u0131nm\u0131\u015f olan ganimet ve fidyeye kar\u015f\u0131l\u0131k y\u00fcce Allah'\u0131n bundan daha iyisini bah\u015fedece\u011fini vurgulayarak isl\u00e2m kamp\u0131ndaki esirleri isl\u00e2ma girmeye te\u015fvik etmek de uygundur. Bu arada, ilk defa oldu\u011fu gibi. Allah'\u0131n \u015fiddetli azab\u0131n\u0131 hat\u0131rlatmak suretiyle ihanet etmekten sak\u0131nd\u0131rmak da gerekmektedir.i) \u0130sl\u00e2m toplumunda bir arada bulunman\u0131n temelinde inan\u00e7 vard\u0131r. Ancak toplumda dostluk, inan\u00e7 ve bununla birlikte pratik uygulama esas\u0131na dayan\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla inananlar, inan\u00e7lar\u0131 gere\u011fi hicret edenler, hicret edenlere s\u0131\u011f\u0131nak sa\u011flay\u0131p yard\u0131m edenler birbirlerinin dostlar\u0131d\u0131rlar. \u0130nand\u0131klar\u0131 halde isl\u00e2m yurduna hicret etmeyenlerle, isl\u00e2m yurdundaki isl\u00e2m kamp\u0131 aras\u0131nda dostluk, yani yard\u0131mla\u015fma ve dayan\u0131\u015fma s\u00f6zkonusu de\u011fildir. \u0130nan\u00e7lar\u0131 noktas\u0131nda bir haks\u0131zl\u0131\u011fa u\u011framad\u0131klar\u0131 s\u00fcrece m\u00fcsl\u00fcmanlar onlara yard\u0131m etmezler. \u00dcstelik bu haks\u0131zl\u0131k, m\u00fcsl\u00fcmanlarla aralar\u0131nda anla\u015fma bulunmayan bir kavim taraf\u0131ndan yap\u0131l\u0131yorsa yard\u0131m etmeleri s\u00f6zkonusu olabilir.j) \u0130sl\u00e2m toplumunda birarada bulunma ve dostlu\u011fun temelinde inan\u00e7 ve pratik uygulaman\u0131n yeralmas\u0131, akrabalar\u0131n birbirlerine dost olmalar\u0131na engel olu\u015fturmaz. \u0130nan\u00e7 ve pratik uygulama \u015fart\u0131 yerine geldi\u011fi s\u00fcrece bunlar dostlukta birbirlerine daha yak\u0131nd\u0131rlar \u00e7\u00fcnk\u00fc. Ancak inan\u00e7 ve pratik uygulama ba\u011f\u0131 koptu\u011fu zaman akrabal\u0131k ba\u011f\u0131 \u00f6ncelikli olu\u015funu yitirir ve dostluk i\u00e7in yeterli olmaz.\u0130\u015fte bunlar, toplu olarak bu dersin i\u00e7erdi\u011fi ilkeler ve kurallard\u0131r. Bunlar, ayn\u0131 zamanda isl\u00e2m\u0131n i\u00e7 ve d\u0131\u015f d\u00fczeninin sahip oldu\u011fu kurallar\u0131n k\u0131sa bir \u00f6zetini temsil etmektedir. Surenin ayetlerini birer birer ele al\u0131rken bunlar\u0131 da ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klayaca\u011f\u0131z.\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Ana sayfa\",\"item\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"description\":\"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"width\":244,\"height\":90,\"caption\":\"Ebrar Medya\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\",\"https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/\",\"https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\",\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"caption\":\"EBRAR MEDYA\"},\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.50- Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: \"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m. \"51- \"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez. \"52- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 F\u00efravuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.53- Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu \u00efyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.54- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.\"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fke g\u00f6rseydin; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m.\"\"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.\"Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet; m\u00fc\u015friklerle sava\u015fa kat\u0131lan meleklerin durumlar\u0131n\u0131 dile getirmektedirler. Nitekim y\u00fcce Allah meleklere; \"Vurun boyunlar\u0131n\u0131, indirin darbelerinizi parmaklar\u0131na...\" demi\u015fti. \"\u015eundan dolay\u0131 ki, onlar Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kt\u0131lar. Kim Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131karsa bilsin ki, Allah'\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\"Dokuzuncu c\u00fczde bu ayeti tefsir ederken de s\u00f6yledi\u011fimiz gibi, her ne kadar biz, meleklerin onlar\u0131n boyunlar\u0131n\u0131 nas\u0131l vurdu\u011funu, parmaklar\u0131na ne \u015fekilde darbeler indirdi\u011fini bilmiyorsak da bu bilmeyi\u015fimiz, ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131n\u0131 te'vil etmemiz i\u00e7in bir gerek\u00e7e say\u0131lmaz. Ayette a\u00e7\u0131k\u00e7a y\u00fcce Allah'\u0131n meleklere, m\u00fc\u015friklerin boyunlar\u0131n\u0131 vurmalar\u0131n\u0131, parmaklar\u0131na darbeler indirmelerini emretti\u011fi belirtilmektedir. Bunun yan\u0131nda meleklerin, \"Allah'\u0131n emrine kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmad\u0131klar\u0131n\u0131, emredileni derhal yerine getirdiklerini\" biliyoruz. (Durum, \"Meleklerin Bedir sava\u015fma kat\u0131lmad\u0131klar\u0131, sadece m\u00fc'minlerin ruhlar\u0131na kar\u0131\u015f\u0131p onlar\u0131 moral a\u00e7\u0131s\u0131ndan g\u00fc\u00e7lendirdikleri kesinle\u015fmi\u015ftir\" iddias\u0131nda bulunan merhum Re\u015fid R\u0131za'n\u0131n sand\u0131\u011f\u0131 gibi de\u011fildir. Bu g\u00f6r\u00fc\u015f ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131yla \u00e7eli\u015fmektedir. Bu durumda ayete uymak daha do\u011frudur.) Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet, Bedir g\u00fcn\u00fcnde meydana gelen bir olay\u0131, ayn\u0131 zamanda meleklerin bu sava\u015fta k\u00e2firlere neler yapt\u0131klar\u0131n\u0131 dile getiren hik\u00e2yenin devam\u0131n\u0131 anlatmaktad\u0131r.Ayr\u0131ca bu iki ayet, ister Bedir'de, ister ba\u015fka bir yerde olsun, meleklerin k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 ald\u0131klar\u0131 her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan s\u00fcrekli bir durumu dile getirmektedirler. Y\u00fcce Allah'\u0131n, \"Ke\u015fke g\u00f6rseydin\" s\u00f6z\u00fc de bir direktif olarak g\u00f6ren herkese y\u00f6neliktir. Nitekim, g\u00f6ren herkesin dikkat etmesi gereken a\u00e7\u0131k sahnelere dikkat \u00e7ekmek i\u00e7in b\u00f6yle bir hitap tarz\u0131na \u00e7ok\u00e7a rastlan\u0131r.\u015eu veya bu farketmez. Kur'an ayeti k\u00e2firlerin hi\u00e7 de ho\u015f olmayan manzaralar\u0131n\u0131 \u00e7iziyor. Onur k\u0131r\u0131c\u0131 bir sahnede melekler onlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 \u00e7ekip \u00e7\u0131kar\u0131yorlar. Sahnede yeralan ac\u0131kl\u0131 azap ve \u00f6l\u00fcm olgular\u0131na bir de onur k\u0131r\u0131lmas\u0131 ve k\u00e2firlerin rezil olmalar\u0131 ekleniyor:\"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz, onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtl\u00e0r\u0131na vururlar.\"Ard\u0131ndan ayetin ak\u0131\u015f\u0131, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015fah\u0131slara ili\u015fkin bir olay\u0131 anlat\u0131m tarz\u0131ndan do\u011frudan do\u011fruya muhataba ili\u015fkin hitap tarz\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcyor:\"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n bakal\u0131m.\"Ak\u0131\u015ftaki sunu\u015f tarz\u0131n\u0131n aniden de\u011fi\u015fmesinin nedeni, sahneyi \u015fu anda ya\u015fan\u0131yormu\u015f gibi canland\u0131rmak i\u00e7indir. Sanki cehennem, ate\u015fiyle, yak\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla \u015fu anda sahnede yeral\u0131yor da, onlar itilip kak\u0131larak, azarlanarak, tehdit edilerek oraya at\u0131l\u0131yorlar:\"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur.\"Siz gayet adil bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131yorsunuz. Daha \u00f6nce kendi ellerinizle i\u015fledi\u011finiz su\u00e7lardan dolay\u0131 bu cezay\u0131 hakettiniz:\"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.\"\"Yak\u0131c\u0131 azap\" sahnesini canland\u0131rmakla bu ayet, insan\u0131n akl\u0131na \u015f\u00f6yle bir sorunun gelmesine neden oluyor: Acaba bu ayette dile getirilen, k\u00e2firlerin k\u0131yamette, dirili\u015f ve hesapla\u015fmadan sonra g\u00f6recekleri azab\u0131 -\u015fu anda \u00e7ekiyorlarm\u0131\u015f gibi- meleklerden k\u00e2firlere y\u00f6nelik bir tehdit midir? Yoksa onlar \u00f6l\u00fcr \u00f6lmez bu azapla m\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131yorlar?Her ikisi de m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Kur'an ayetinden bu anlamlar\u0131 \u00e7\u0131karmaya engel olu\u015fturacak bir \u015fey yoktur. Bu a\u00e7\u0131klaman\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda fazladan bir \u015fey s\u00f6ylemek istemiyoruz... Bu da y\u00fcce Allah'\u0131n bilgisinin kapsam\u0131na giren gayba ili\u015fkin bir konudur. Kesinlikle meydana gelece\u011fine inanmaktan ba\u015fka yapabilece\u011fimiz bir \u015fey yok. Bunun meydana gelmesini engelleyecek hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 yoktur. Ne zaman meydana gelece\u011fini ise, ancak bilinmezlikleri bilen y\u00fcce Allah bilir.Bu k\u0131sa de\u011ferlendirmenin ard\u0131ndan ayetlerin ak\u0131s\u0131yla birlikte, bu sahnenin ard\u0131ndaki b\u00fcy\u00fck ve de\u011fi\u015fmez ger\u00e7e\u011fi vurgulamaya ge\u00e7iyoruz. Ku\u015fkusuz kafirlerin a\u015fa\u011f\u0131lanmalar\u0131 ve azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131lmalar\u0131, her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez ve \u015fa\u015fmaz bir yasad\u0131r. Bu azap, \u00f6teden beri y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan bu yasan\u0131n ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir sonucudur:\"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz, Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\"Y\u00fcce Allah, insan\u0131 gelip ge\u00e7ici tesad\u00fcflere, kontrols\u00fcz maceraya b\u0131rakmam\u0131\u015ft\u0131r. Onun belirledi\u011fi kader do\u011frultusunda hareket eden yasas\u0131 egemendir insana ve olaylara. Bedir g\u00fcn\u00fc m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen her zaman i\u00e7in m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen bir olayd\u0131r. Nitekim Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nceki k\u00e2firler de ayn\u0131 ak\u0131bete u\u011fram\u0131\u015flard\u0131:\"Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler. Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131.\"Onu etkisiz hale getiremediler. Onun cezas\u0131ndan yakalar\u0131n\u0131 kurtaramad\u0131lar.\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\"Allah onlara nimetinden vermi\u015fti, l\u00fctfundan onlar\u0131 r\u0131z\u0131kland\u0131rm\u0131\u015ft\u0131, onlar\u0131 yery\u00fcz\u00fcne yerle\u015ftirmi\u015f, onlar\u0131 kendisine halife k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 y\u00fcce Allah, \u015f\u00fck\u00fcr m\u00fc edecekler, yoksa nank\u00f6rl\u00fck m\u00fc edecekler diye denemek ve s\u0131namak i\u00e7in bah\u015feder insanlara. Ne var ki, onlar nank\u00f6rl\u00fck ediyorlar \u015f\u00fckredeceklerine' Allah'\u0131n kendilerine bah\u015fetti\u011fi nimetlerden dolay\u0131 azg\u0131nla\u015f\u0131yor, Allah'\u0131n belirledi\u011fi kurallar\u0131 \u00e7i\u011fniyorlar. Kendilerine bah\u015fedilen nimetler ve g\u00fc\u00e7 onlar\u0131 de\u011fi\u015ftiriyor, birer zorbaya, birer ta\u011futa, birer k\u00e2fire ve birer g\u00fcnahk\u00e2ra d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcyor. Allah'\u0131n ayetleri gelince de ink\u00e2r ediyorlar. Bu durumda ayetler duyurulup, onlar da ink\u00e2r ettikten sonra k\u00e2firlerin cezaland\u0131r\u0131lmas\u0131na ili\u015fkin Allah'\u0131n kanunu devreye giriyor. B\u00f6yle bir durumda y\u00fcce Allah onlara verdi\u011fi nimeti geri al\u0131yor, \u015fiddetli azab\u0131yla onlar\u0131 cezaland\u0131r\u0131yor. K\u00f6klerini kurutuyor:\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.\"\"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik. Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.\"Y\u00fcce Allah, ayetlerini yalanlad\u0131ktan sonra onlar\u0131 yoketmi\u015fti. K\u00e2fir olduklar\u0131 halde y\u00fcce Allah ayetlerini g\u00f6ndermeden onlar\u0131 yok etmemi\u015fti. \u00c7\u00fcnk\u00fc O'nun belirledi\u011fi kural ve O'nun kullar\u0131na y\u00f6nelik rahmeti bunu gerektirmektedir. \"Biz bir peygamber g\u00f6ndermedik\u00e7e, kimseye azap etmeyiz. (\u0130sra, 15) Burada, Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nce Allah'\u0131n ayetlerini yalanlay\u0131p bu y\u00fczden yokedilen k\u00e2firleri hat\u0131rlatmakta, \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar \"zalimdi\" denmektedir. Burada \"zul\u00fcm\" kelimesi, \"k\u00fcf\u00fcr\" ya da \"\u015firk\" anlam\u0131nda kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kelime Kur'an'da genellikle bu anlamlarda kullan\u0131l\u0131r...\u015eu ayetin anlam\u0131 \u00fczerinde biraz d\u00fc\u015f\u00fcnmek gerekmektedir ku\u015fkusuz.\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.\"Bu ayet, bir a\u00e7\u0131dan y\u00fcce Allah'\u0131n kullarla ili\u015fkilerinde her zaman adil davrand\u0131\u011f\u0131n\u0131 vurgulamaktad\u0131r. \u0130nsanlar niyetlerini bozmad\u0131klar\u0131, davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirmedikleri, konumlar\u0131n\u0131 terk etmedikleri s\u00fcrece y\u00fcce Allah onlara bah\u015fetti\u011fi nimetini geri almaz. B\u00f6yle bir durumda, imtihan ve deneme i\u00e7in kendilerine bah\u015fedilen nimetin de\u011ferini bilmedikleri, bu nimete kar\u015f\u0131l\u0131k \u015f\u00fckretmedikleri i\u00e7in kendilerinden nimetin geri al\u0131nmas\u0131n\u0131 hakediyorlar... Bir a\u00e7\u0131dan da bu ayet, insan denen yarat\u0131\u011fa verilen en b\u00fcy\u00fck onura i\u015faret etmektedir. Y\u00fcce Allah, kaderinin uygulan\u0131\u015f\u0131n\u0131 insan\u0131n hareketlerine ve davran\u0131\u015flar\u0131na g\u00f6re ayarlamakla bu l\u00fctfu bah\u015f,etmi\u015ftir insana. Y\u00fcce Allah, insan hayat\u0131ndaki takdiri de\u011fi\u015fikli\u011fi, onlar\u0131n g\u00f6n\u00fcllerinde, niyetlerinde, davran\u0131\u015flar\u0131nda, hareketlerinde ve kendileri i\u00e7in se\u00e7tikleri hayat tarzlar\u0131nda meydana gelen pratik de\u011fi\u015fikli\u011fe dayand\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Bir di\u011fer a\u00e7\u0131dan da insan denen varl\u0131\u011fa -kendisine verilen bu b\u00fcy\u00fck onura denk d\u00fc\u015fecek- b\u00fcy\u00fck bir sorumluluk y\u00fcklemektedir. \u0130nsan, nimetin de\u011ferini bilip, \u015f\u00fckretti\u011fi s\u00fcrece, Allah'\u0131n kendisine verdi\u011fi bir nimeti kal\u0131c\u0131 k\u0131labilir, artt\u0131rabilir de. Ayn\u0131 zamanda nimete kar\u015f\u0131l\u0131k nank\u00f6rl\u00fck yapt\u0131\u011f\u0131 zaman, \u015f\u0131mard\u0131\u011f\u0131 zaman, niyeti ve hayat tarz\u0131 bozuldu\u011fu zaman bu nimeti kendi eliyle giderebilir, yokedebilir.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, \"insan ger\u00e7e\u011fine ili\u015fkin isl\u00e2mi d\u00fc\u015f\u00fcncenin\" \u015fu varl\u0131k b\u00fct\u00fcn\u00fcnde Allah'\u0131n kaderiyle insan ili\u015fkisinin, insan\u0131n \u015fu evren ve evrenin i\u00e7indekilerle ili\u015fkisinin bir y\u00f6n\u00fcn\u00fc temsil etmektedir. Bu y\u00f6nden, insan\u0131n Allah'\u0131n terazisindeki de\u011feri ve bu de\u011ferle kazand\u0131\u011f\u0131 onur ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda insan\u0131n gerek kendi akibeti, gerekse \u00e7evresindeki olaylar\u0131n akibeti \u00fczerindeki etkinli\u011fi ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Allah'\u0131n izni ve kendi hareketleri, davran\u0131\u015flar\u0131, niyet ve hayat tarz\u0131 ile birlikte hareket eden Allah'\u0131n takdiri uyar\u0131nca sonucu \u00fczerinde etkin rol oynayan bir varl\u0131k kimli\u011fine b\u00fcr\u00fcn\u00fcr insan. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnce sayesinde materyalist d\u00fc\u015f\u00fcnce ekollerinin kendilerine y\u00fckledi\u011fi, a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 ve fonksiyonsuz kimli\u011fi atar. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnceler insan\u0131, zorlay\u0131c\u0131 determinizm kar\u015f\u0131s\u0131nda fonksiyonsuz bir varl\u0131k olarak g\u00f6r\u00fcrler. Ekonomik determinizm tarihi determinizm, evrim determinizmi gibi, insan\u0131n kar\u015f\u0131lar\u0131nda g\u00fc\u00e7s\u00fcz ve etkisiz bir varl\u0131k olarak belirledi\u011fi daha nice ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar, gerekircilikler... \u0130nsan bu zorunluluklar\u0131n kendisine y\u00fckledi\u011fi g\u00f6revi yerine getirmekten ba\u015fka bir \u015fey yapamaz. Bunlar kar\u015f\u0131s\u0131nda insan silik, zavall\u0131 ve a\u015fa\u011f\u0131lanm\u0131\u015f bir yarat\u0131kt\u0131r.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, insan\u0131n hayat\u0131nda ve \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131nda, i\u015f ve kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 aras\u0131ndaki bu gereklili\u011fi bu \u015fekilde tasvir etmektedir. Ayn\u0131 zamanda bu gereklili\u011fi kaderi do\u011frultusunda y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe giren evrensel yasalar\u0131ndan biri haline getiren y\u00fcce Allah'\u0131n mutlak adaletini de dile getirmektedir. Bu yasan\u0131n uygulan\u0131\u015f\u0131nda Allah'\u0131n kullar\u0131ndan herhangi birine haks\u0131zl\u0131k yap\u0131lmaz.\"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k yapmaz.\"\"Biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 da denizde bo\u011fduk. Onlar\u0131n hepsi zalimdi.\"\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.\"... Ve Alemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun...\u0130SL\u00c2M TOPLUMU VE ULUSLARARASI \u0130L\u0130\u015eK\u0130LEREnfal suresinin ele alaca\u011f\u0131m\u0131z bu son dersi, sava\u015fta ve bar\u0131\u015fta \u00e7e\u015fitli kamplarla girilecek ili\u015fkilere, isl\u00e2m toplumun\u00fcn kendi i\u00e7 d\u00fczenine ve kendi s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndaki kurulu\u015flarla kuraca\u011f\u0131 ba\u011flara, de\u011fi\u015fik \u015fartlarda ve durumlarda isl\u00e2m\u0131n s\u00f6zle\u015fme ve antla\u015fmalara bak\u0131\u015f tarz\u0131na, ayn\u0131 \u015fekilde isl\u00e2m\u0131n kan, soy, toprak ve inan\u00e7 ba\u011flar\u0131yla ilgili g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ili\u015fkin bir\u00e7ok kural\u0131 kapsamaktad\u0131r.Bu derste baz\u0131 kurallar ve h\u00fck\u00fcmler a\u00e7\u0131klanmaktad\u0131r ki, bunlar\u0131n baz\u0131s\u0131 kendi alanlar\u0131nda nihai h\u00fck\u00fcmler niteli\u011findedirler. Baz\u0131s\u0131 da meydana gelen baz\u0131 olaylar\u0131 kar\u015f\u0131lama amac\u0131na y\u00f6nelik a\u015famal\u0131 h\u00fck\u00fcm ve kurallard\u0131r. Bu h\u00fck\u00fcm ve kurallar \u00fczerinde de Medine d\u00f6neminin sonlar\u0131na do\u011fru, Tevbe suresinde son de\u011fi\u015fiklikler yap\u0131larak bunlara de\u011fi\u015fmezlik ve nihailik \u00f6zelli\u011fi kazand\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kural ve h\u00fck\u00fcmlerin baz\u0131s\u0131n\u0131 Kur'an'\u0131n ak\u0131\u015f\u0131nda yer ald\u0131klar\u0131 s\u0131ralamaya g\u00f6re sunal\u0131m:a) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 ile anla\u015f\u0131p sonra da bu anla\u015fmay\u0131 bozanlar, canl\u0131lar\u0131n en k\u00f6t\u00fcleridir... Bu y\u00fczden isl\u00e2m kamp\u0131 hem onlar\u0131n, hem de onlardan sonra anla\u015fmay\u0131 bozmak ya da isl\u00e2m kamp\u0131na sald\u0131rmak niyetinde olan ba\u015fkalar\u0131n\u0131n ayaklar\u0131n\u0131 denk att\u0131racak ve onlar\u0131 korkutacak \u015fekilde derslerini vermeli, cezaland\u0131rmal\u0131d\u0131r.b) \u0130sl\u00e2m \u00f6nderli\u011finden korktuklar\u0131 i\u00e7in anla\u015fma yapanlardan herhangi biri anla\u015fmay\u0131 bozup ihanet edecek olursa, isl\u00e2m y\u00f6neticileri de anla\u015fmay\u0131 bozmal\u0131 ve anla\u015fmay\u0131 feshettiklerini duyurmal\u0131d\u0131rlar. Dolay\u0131s\u0131yla onlara sava\u015f a\u00e7mak, onlar\u0131 cezaland\u0131rmak, bunun da \u00f6tesinde benzeri d\u00fc\u015f\u00fcnceye sahip olanlar\u0131 korkutmak imk\u00e2n\u0131 do\u011fmu\u015f olur.c) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 s\u00fcrekli hazarl\u0131k yapmal\u0131 ve g\u00fcc\u00fcn\u00fcn son noktas\u0131na kadar kuvvet ikmali yapmal\u0131d\u0131r. Kitlelere yol g\u00f6sterici konumunda olan bu g\u00fcc\u00fcn, yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn en b\u00fcy\u00fck g\u00fcc\u00fc olmas\u0131 i\u00e7in bu haz\u0131rl\u0131k gereklidir. T\u00fcm bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler ondan korkarlar b\u00f6ylece. Yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn her k\u00f6\u015fesindeki bu bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler onun s\u00f6z\u00fcn\u00fc dinlerler. En ba\u015fta isl\u00e2m yurduna sald\u0131rmaktan \u00e7ekinirler. Ayn\u0131 \u015fekilde Allah'\u0131n otoritesine teslim olmu\u015f, yery\u00fcz\u00fcnde Allah'\u0131n dinine davet eden davet\u00e7iler`in yoluna engel olmam\u0131\u015f ve bu davete olumlu kar\u015f\u0131l\u0131k veren insanlar\u0131 Allah'\u0131n yoluna girmekten al\u0131koymam\u0131\u015f olurlar. Hakimiyet hakk\u0131n\u0131 iddia etmekten ve insanlar\u0131n kendilerine kulluk yapmalar\u0131n\u0131 istemekten vazge\u00e7mi\u015f olurlar. B\u00f6ylece \"din\" b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'a \u00f6zg\u00fc k\u0131l\u0131nm\u0131\u015f olur.d) M\u00fcsl\u00fcman olmayanlardan bir grup isl\u00e2m kamp\u0131 ile bar\u0131\u015f yapmak, anla\u015fmak ve kar\u015f\u0131lar\u0131na \u00e7\u0131kmamak isterse, isl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n y\u00f6neticileri onlar\u0131n bar\u0131\u015f tekliflerini kabul eder ve onlarla anla\u015f\u0131r. Onlar, bir hile yapmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr, ancak bunu kan\u0131tlayacak bir davran\u0131\u015flar\u0131 yoksa, durumlar\u0131n\u0131 Allah'a havale ederler. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz O, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 hilecilerin k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnden korumaya yeterlidir.e) D\u00fc\u015fmanlar\u0131 say\u0131 bak\u0131m\u0131ndan onlardan kat kat fazla da olsa, cihad etmek m\u00fcsl\u00fcmanlar \u00fczerinde bir farzd\u0131r. Ve onlar Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131yla d\u00fc\u015fmanlar\u0131na \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flarlar. Onlardan bir ki\u015fi d\u00fc\u015fmandan on ki\u015fiyle ba\u015feder. En zay\u0131f durumlarda bile bir m\u00fcsl\u00fcman, onlardan iki ki\u015fiyle ba\u015feder. O halde m\u00fcsl\u00fcmanlarla d\u00fc\u015fmanlar\u0131 aras\u0131nda maddi g\u00fc\u00e7ler dengesi sa\u011flans\u0131n diye cihad g\u00f6revi ertelenemez. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda maddi haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131, Allah'a g\u00fcvenmeleri, sava\u015f alan\u0131nda kararl\u0131 ve diren\u00e7li olmalar\u0131, sava\u015f\u0131n zorluklar\u0131na katlan\u0131p sabretmeleri yeterlidir. Gerisi Allah'a kalm\u0131\u015ft\u0131r, \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcmanlar g\u00f6zle g\u00f6r\u00fclen maddi g\u00fcc\u00fcn d\u0131\u015f\u0131nda bir g\u00fcce sahiptirler.f) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n en ba\u015fta gelen g\u00f6revi, t\u00fcm g\u00fc\u00e7 kaynaklar\u0131n\u0131 ve dayanaklar\u0131n\u0131 yerle bir etmek suretiyle ta\u011futun g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmakt\u0131r. Fakat ta\u011futun sava\u015f\u00e7\u0131lar\u0131n\u0131 esir al\u0131p, fidye almak suretiyle onlar\u0131 serbest b\u0131rak\u0131rlarsa bu hedef ger\u00e7ekle\u015fmemi\u015f, bu g\u00f6rev yerine getirilmemi\u015f olur. O zaman bu uygulama yersiz g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir peygamber ve onun takip\u00e7ileri, yery\u00fcz\u00fcnde etkinliklerini peki\u015ftirmedikleri, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmad\u0131klar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ellerine ge\u00e7irip yery\u00fcz\u00fcndeki olaylar\u0131 kendi lehlerine \u00e7evirecek d\u00fczeyde etkin bir g\u00fcce ula\u015famad\u0131k\u00e7a, d\u00fc\u015fman\u0131 esir almamal\u0131d\u0131rlar. Ama b\u00f6yle bir d\u00fczeye geldikleri zaman esir almalar\u0131nda, bu esirlerden \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kar\u015f\u0131l\u0131k fidye almalar\u0131nda bir sak\u0131nca yoktur. Ne var ki, bundan \u00f6nce onlar\u0131 sava\u015fta \u00f6ld\u00fcrmek daha yararl\u0131 ve daha gereklidir.g) Sava\u015fta m\u00fc\u015friklerin mallar\u0131n\u0131 ganimet olarak almak m\u00fcsl\u00fcmanlara hel\u00e2ldir. Nitekim yery\u00fcz\u00fcndeki \u00fcst\u00fcnl\u00fckleri peki\u015fti\u011fi, orada her y\u00f6n\u00fcyle etkin bir g\u00fc\u00e7 olduklar\u0131, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc k\u0131r\u0131p tamamen ortadan kald\u0131rd\u0131klar\u0131 zaman esirlerden serbestlik kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 fidye almalar\u0131 da hel\u00e2ldir.h) Kendilerinden al\u0131nm\u0131\u015f olan ganimet ve fidyeye kar\u015f\u0131l\u0131k y\u00fcce Allah'\u0131n bundan daha iyisini bah\u015fedece\u011fini vurgulayarak isl\u00e2m kamp\u0131ndaki esirleri isl\u00e2ma girmeye te\u015fvik etmek de uygundur. Bu arada, ilk defa oldu\u011fu gibi. Allah'\u0131n \u015fiddetli azab\u0131n\u0131 hat\u0131rlatmak suretiyle ihanet etmekten sak\u0131nd\u0131rmak da gerekmektedir.i) \u0130sl\u00e2m toplumunda bir arada bulunman\u0131n temelinde inan\u00e7 vard\u0131r. Ancak toplumda dostluk, inan\u00e7 ve bununla birlikte pratik uygulama esas\u0131na dayan\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla inananlar, inan\u00e7lar\u0131 gere\u011fi hicret edenler, hicret edenlere s\u0131\u011f\u0131nak sa\u011flay\u0131p yard\u0131m edenler birbirlerinin dostlar\u0131d\u0131rlar. \u0130nand\u0131klar\u0131 halde isl\u00e2m yurduna hicret etmeyenlerle, isl\u00e2m yurdundaki isl\u00e2m kamp\u0131 aras\u0131nda dostluk, yani yard\u0131mla\u015fma ve dayan\u0131\u015fma s\u00f6zkonusu de\u011fildir. \u0130nan\u00e7lar\u0131 noktas\u0131nda bir haks\u0131zl\u0131\u011fa u\u011framad\u0131klar\u0131 s\u00fcrece m\u00fcsl\u00fcmanlar onlara yard\u0131m etmezler. \u00dcstelik bu haks\u0131zl\u0131k, m\u00fcsl\u00fcmanlarla aralar\u0131nda anla\u015fma bulunmayan bir kavim taraf\u0131ndan yap\u0131l\u0131yorsa yard\u0131m etmeleri s\u00f6zkonusu olabilir.j) \u0130sl\u00e2m toplumunda birarada bulunma ve dostlu\u011fun temelinde inan\u00e7 ve pratik uygulaman\u0131n yeralmas\u0131, akrabalar\u0131n birbirlerine dost olmalar\u0131na engel olu\u015fturmaz. \u0130nan\u00e7 ve pratik uygulama \u015fart\u0131 yerine geldi\u011fi s\u00fcrece bunlar dostlukta birbirlerine daha yak\u0131nd\u0131rlar \u00e7\u00fcnk\u00fc. Ancak inan\u00e7 ve pratik uygulama ba\u011f\u0131 koptu\u011fu zaman akrabal\u0131k ba\u011f\u0131 \u00f6ncelikli olu\u015funu yitirir ve dostluk i\u00e7in yeterli olmaz.\u0130\u015fte bunlar, toplu olarak bu dersin i\u00e7erdi\u011fi ilkeler ve kurallard\u0131r. Bunlar, ayn\u0131 zamanda isl\u00e2m\u0131n i\u00e7 ve d\u0131\u015f d\u00fczeninin sahip oldu\u011fu kurallar\u0131n k\u0131sa bir \u00f6zetini temsil etmektedir. Surenin ayetlerini birer birer ele al\u0131rken bunlar\u0131 da ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klayaca\u011f\u0131z.","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","og_description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.50- Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: \"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m. \"51- \"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez. \"52- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 F\u00efravuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.53- Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu \u00efyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.54- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.\"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fke g\u00f6rseydin; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m.\"\"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.\"Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet; m\u00fc\u015friklerle sava\u015fa kat\u0131lan meleklerin durumlar\u0131n\u0131 dile getirmektedirler. Nitekim y\u00fcce Allah meleklere; \"Vurun boyunlar\u0131n\u0131, indirin darbelerinizi parmaklar\u0131na...\" demi\u015fti. \"\u015eundan dolay\u0131 ki, onlar Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kt\u0131lar. Kim Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131karsa bilsin ki, Allah'\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\"Dokuzuncu c\u00fczde bu ayeti tefsir ederken de s\u00f6yledi\u011fimiz gibi, her ne kadar biz, meleklerin onlar\u0131n boyunlar\u0131n\u0131 nas\u0131l vurdu\u011funu, parmaklar\u0131na ne \u015fekilde darbeler indirdi\u011fini bilmiyorsak da bu bilmeyi\u015fimiz, ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131n\u0131 te'vil etmemiz i\u00e7in bir gerek\u00e7e say\u0131lmaz. Ayette a\u00e7\u0131k\u00e7a y\u00fcce Allah'\u0131n meleklere, m\u00fc\u015friklerin boyunlar\u0131n\u0131 vurmalar\u0131n\u0131, parmaklar\u0131na darbeler indirmelerini emretti\u011fi belirtilmektedir. Bunun yan\u0131nda meleklerin, \"Allah'\u0131n emrine kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmad\u0131klar\u0131n\u0131, emredileni derhal yerine getirdiklerini\" biliyoruz. (Durum, \"Meleklerin Bedir sava\u015fma kat\u0131lmad\u0131klar\u0131, sadece m\u00fc'minlerin ruhlar\u0131na kar\u0131\u015f\u0131p onlar\u0131 moral a\u00e7\u0131s\u0131ndan g\u00fc\u00e7lendirdikleri kesinle\u015fmi\u015ftir\" iddias\u0131nda bulunan merhum Re\u015fid R\u0131za'n\u0131n sand\u0131\u011f\u0131 gibi de\u011fildir. Bu g\u00f6r\u00fc\u015f ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131yla \u00e7eli\u015fmektedir. Bu durumda ayete uymak daha do\u011frudur.) Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet, Bedir g\u00fcn\u00fcnde meydana gelen bir olay\u0131, ayn\u0131 zamanda meleklerin bu sava\u015fta k\u00e2firlere neler yapt\u0131klar\u0131n\u0131 dile getiren hik\u00e2yenin devam\u0131n\u0131 anlatmaktad\u0131r.Ayr\u0131ca bu iki ayet, ister Bedir'de, ister ba\u015fka bir yerde olsun, meleklerin k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 ald\u0131klar\u0131 her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan s\u00fcrekli bir durumu dile getirmektedirler. Y\u00fcce Allah'\u0131n, \"Ke\u015fke g\u00f6rseydin\" s\u00f6z\u00fc de bir direktif olarak g\u00f6ren herkese y\u00f6neliktir. Nitekim, g\u00f6ren herkesin dikkat etmesi gereken a\u00e7\u0131k sahnelere dikkat \u00e7ekmek i\u00e7in b\u00f6yle bir hitap tarz\u0131na \u00e7ok\u00e7a rastlan\u0131r.\u015eu veya bu farketmez. Kur'an ayeti k\u00e2firlerin hi\u00e7 de ho\u015f olmayan manzaralar\u0131n\u0131 \u00e7iziyor. Onur k\u0131r\u0131c\u0131 bir sahnede melekler onlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 \u00e7ekip \u00e7\u0131kar\u0131yorlar. Sahnede yeralan ac\u0131kl\u0131 azap ve \u00f6l\u00fcm olgular\u0131na bir de onur k\u0131r\u0131lmas\u0131 ve k\u00e2firlerin rezil olmalar\u0131 ekleniyor:\"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz, onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtl\u00e0r\u0131na vururlar.\"Ard\u0131ndan ayetin ak\u0131\u015f\u0131, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015fah\u0131slara ili\u015fkin bir olay\u0131 anlat\u0131m tarz\u0131ndan do\u011frudan do\u011fruya muhataba ili\u015fkin hitap tarz\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcyor:\"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n bakal\u0131m.\"Ak\u0131\u015ftaki sunu\u015f tarz\u0131n\u0131n aniden de\u011fi\u015fmesinin nedeni, sahneyi \u015fu anda ya\u015fan\u0131yormu\u015f gibi canland\u0131rmak i\u00e7indir. Sanki cehennem, ate\u015fiyle, yak\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla \u015fu anda sahnede yeral\u0131yor da, onlar itilip kak\u0131larak, azarlanarak, tehdit edilerek oraya at\u0131l\u0131yorlar:\"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur.\"Siz gayet adil bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131yorsunuz. Daha \u00f6nce kendi ellerinizle i\u015fledi\u011finiz su\u00e7lardan dolay\u0131 bu cezay\u0131 hakettiniz:\"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.\"\"Yak\u0131c\u0131 azap\" sahnesini canland\u0131rmakla bu ayet, insan\u0131n akl\u0131na \u015f\u00f6yle bir sorunun gelmesine neden oluyor: Acaba bu ayette dile getirilen, k\u00e2firlerin k\u0131yamette, dirili\u015f ve hesapla\u015fmadan sonra g\u00f6recekleri azab\u0131 -\u015fu anda \u00e7ekiyorlarm\u0131\u015f gibi- meleklerden k\u00e2firlere y\u00f6nelik bir tehdit midir? Yoksa onlar \u00f6l\u00fcr \u00f6lmez bu azapla m\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131yorlar?Her ikisi de m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Kur'an ayetinden bu anlamlar\u0131 \u00e7\u0131karmaya engel olu\u015fturacak bir \u015fey yoktur. Bu a\u00e7\u0131klaman\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda fazladan bir \u015fey s\u00f6ylemek istemiyoruz... Bu da y\u00fcce Allah'\u0131n bilgisinin kapsam\u0131na giren gayba ili\u015fkin bir konudur. Kesinlikle meydana gelece\u011fine inanmaktan ba\u015fka yapabilece\u011fimiz bir \u015fey yok. Bunun meydana gelmesini engelleyecek hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 yoktur. Ne zaman meydana gelece\u011fini ise, ancak bilinmezlikleri bilen y\u00fcce Allah bilir.Bu k\u0131sa de\u011ferlendirmenin ard\u0131ndan ayetlerin ak\u0131s\u0131yla birlikte, bu sahnenin ard\u0131ndaki b\u00fcy\u00fck ve de\u011fi\u015fmez ger\u00e7e\u011fi vurgulamaya ge\u00e7iyoruz. Ku\u015fkusuz kafirlerin a\u015fa\u011f\u0131lanmalar\u0131 ve azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131lmalar\u0131, her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez ve \u015fa\u015fmaz bir yasad\u0131r. Bu azap, \u00f6teden beri y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan bu yasan\u0131n ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir sonucudur:\"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz, Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\"Y\u00fcce Allah, insan\u0131 gelip ge\u00e7ici tesad\u00fcflere, kontrols\u00fcz maceraya b\u0131rakmam\u0131\u015ft\u0131r. Onun belirledi\u011fi kader do\u011frultusunda hareket eden yasas\u0131 egemendir insana ve olaylara. Bedir g\u00fcn\u00fc m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen her zaman i\u00e7in m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen bir olayd\u0131r. Nitekim Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nceki k\u00e2firler de ayn\u0131 ak\u0131bete u\u011fram\u0131\u015flard\u0131:\"Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler. Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131.\"Onu etkisiz hale getiremediler. Onun cezas\u0131ndan yakalar\u0131n\u0131 kurtaramad\u0131lar.\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\"Allah onlara nimetinden vermi\u015fti, l\u00fctfundan onlar\u0131 r\u0131z\u0131kland\u0131rm\u0131\u015ft\u0131, onlar\u0131 yery\u00fcz\u00fcne yerle\u015ftirmi\u015f, onlar\u0131 kendisine halife k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 y\u00fcce Allah, \u015f\u00fck\u00fcr m\u00fc edecekler, yoksa nank\u00f6rl\u00fck m\u00fc edecekler diye denemek ve s\u0131namak i\u00e7in bah\u015feder insanlara. Ne var ki, onlar nank\u00f6rl\u00fck ediyorlar \u015f\u00fckredeceklerine' Allah'\u0131n kendilerine bah\u015fetti\u011fi nimetlerden dolay\u0131 azg\u0131nla\u015f\u0131yor, Allah'\u0131n belirledi\u011fi kurallar\u0131 \u00e7i\u011fniyorlar. Kendilerine bah\u015fedilen nimetler ve g\u00fc\u00e7 onlar\u0131 de\u011fi\u015ftiriyor, birer zorbaya, birer ta\u011futa, birer k\u00e2fire ve birer g\u00fcnahk\u00e2ra d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcyor. Allah'\u0131n ayetleri gelince de ink\u00e2r ediyorlar. Bu durumda ayetler duyurulup, onlar da ink\u00e2r ettikten sonra k\u00e2firlerin cezaland\u0131r\u0131lmas\u0131na ili\u015fkin Allah'\u0131n kanunu devreye giriyor. B\u00f6yle bir durumda y\u00fcce Allah onlara verdi\u011fi nimeti geri al\u0131yor, \u015fiddetli azab\u0131yla onlar\u0131 cezaland\u0131r\u0131yor. K\u00f6klerini kurutuyor:\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.\"\"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik. Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.\"Y\u00fcce Allah, ayetlerini yalanlad\u0131ktan sonra onlar\u0131 yoketmi\u015fti. K\u00e2fir olduklar\u0131 halde y\u00fcce Allah ayetlerini g\u00f6ndermeden onlar\u0131 yok etmemi\u015fti. \u00c7\u00fcnk\u00fc O'nun belirledi\u011fi kural ve O'nun kullar\u0131na y\u00f6nelik rahmeti bunu gerektirmektedir. \"Biz bir peygamber g\u00f6ndermedik\u00e7e, kimseye azap etmeyiz. (\u0130sra, 15) Burada, Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nce Allah'\u0131n ayetlerini yalanlay\u0131p bu y\u00fczden yokedilen k\u00e2firleri hat\u0131rlatmakta, \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar \"zalimdi\" denmektedir. Burada \"zul\u00fcm\" kelimesi, \"k\u00fcf\u00fcr\" ya da \"\u015firk\" anlam\u0131nda kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kelime Kur'an'da genellikle bu anlamlarda kullan\u0131l\u0131r...\u015eu ayetin anlam\u0131 \u00fczerinde biraz d\u00fc\u015f\u00fcnmek gerekmektedir ku\u015fkusuz.\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.\"Bu ayet, bir a\u00e7\u0131dan y\u00fcce Allah'\u0131n kullarla ili\u015fkilerinde her zaman adil davrand\u0131\u011f\u0131n\u0131 vurgulamaktad\u0131r. \u0130nsanlar niyetlerini bozmad\u0131klar\u0131, davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirmedikleri, konumlar\u0131n\u0131 terk etmedikleri s\u00fcrece y\u00fcce Allah onlara bah\u015fetti\u011fi nimetini geri almaz. B\u00f6yle bir durumda, imtihan ve deneme i\u00e7in kendilerine bah\u015fedilen nimetin de\u011ferini bilmedikleri, bu nimete kar\u015f\u0131l\u0131k \u015f\u00fckretmedikleri i\u00e7in kendilerinden nimetin geri al\u0131nmas\u0131n\u0131 hakediyorlar... Bir a\u00e7\u0131dan da bu ayet, insan denen yarat\u0131\u011fa verilen en b\u00fcy\u00fck onura i\u015faret etmektedir. Y\u00fcce Allah, kaderinin uygulan\u0131\u015f\u0131n\u0131 insan\u0131n hareketlerine ve davran\u0131\u015flar\u0131na g\u00f6re ayarlamakla bu l\u00fctfu bah\u015f,etmi\u015ftir insana. Y\u00fcce Allah, insan hayat\u0131ndaki takdiri de\u011fi\u015fikli\u011fi, onlar\u0131n g\u00f6n\u00fcllerinde, niyetlerinde, davran\u0131\u015flar\u0131nda, hareketlerinde ve kendileri i\u00e7in se\u00e7tikleri hayat tarzlar\u0131nda meydana gelen pratik de\u011fi\u015fikli\u011fe dayand\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Bir di\u011fer a\u00e7\u0131dan da insan denen varl\u0131\u011fa -kendisine verilen bu b\u00fcy\u00fck onura denk d\u00fc\u015fecek- b\u00fcy\u00fck bir sorumluluk y\u00fcklemektedir. \u0130nsan, nimetin de\u011ferini bilip, \u015f\u00fckretti\u011fi s\u00fcrece, Allah'\u0131n kendisine verdi\u011fi bir nimeti kal\u0131c\u0131 k\u0131labilir, artt\u0131rabilir de. Ayn\u0131 zamanda nimete kar\u015f\u0131l\u0131k nank\u00f6rl\u00fck yapt\u0131\u011f\u0131 zaman, \u015f\u0131mard\u0131\u011f\u0131 zaman, niyeti ve hayat tarz\u0131 bozuldu\u011fu zaman bu nimeti kendi eliyle giderebilir, yokedebilir.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, \"insan ger\u00e7e\u011fine ili\u015fkin isl\u00e2mi d\u00fc\u015f\u00fcncenin\" \u015fu varl\u0131k b\u00fct\u00fcn\u00fcnde Allah'\u0131n kaderiyle insan ili\u015fkisinin, insan\u0131n \u015fu evren ve evrenin i\u00e7indekilerle ili\u015fkisinin bir y\u00f6n\u00fcn\u00fc temsil etmektedir. Bu y\u00f6nden, insan\u0131n Allah'\u0131n terazisindeki de\u011feri ve bu de\u011ferle kazand\u0131\u011f\u0131 onur ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda insan\u0131n gerek kendi akibeti, gerekse \u00e7evresindeki olaylar\u0131n akibeti \u00fczerindeki etkinli\u011fi ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Allah'\u0131n izni ve kendi hareketleri, davran\u0131\u015flar\u0131, niyet ve hayat tarz\u0131 ile birlikte hareket eden Allah'\u0131n takdiri uyar\u0131nca sonucu \u00fczerinde etkin rol oynayan bir varl\u0131k kimli\u011fine b\u00fcr\u00fcn\u00fcr insan. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnce sayesinde materyalist d\u00fc\u015f\u00fcnce ekollerinin kendilerine y\u00fckledi\u011fi, a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 ve fonksiyonsuz kimli\u011fi atar. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnceler insan\u0131, zorlay\u0131c\u0131 determinizm kar\u015f\u0131s\u0131nda fonksiyonsuz bir varl\u0131k olarak g\u00f6r\u00fcrler. Ekonomik determinizm tarihi determinizm, evrim determinizmi gibi, insan\u0131n kar\u015f\u0131lar\u0131nda g\u00fc\u00e7s\u00fcz ve etkisiz bir varl\u0131k olarak belirledi\u011fi daha nice ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar, gerekircilikler... \u0130nsan bu zorunluluklar\u0131n kendisine y\u00fckledi\u011fi g\u00f6revi yerine getirmekten ba\u015fka bir \u015fey yapamaz. Bunlar kar\u015f\u0131s\u0131nda insan silik, zavall\u0131 ve a\u015fa\u011f\u0131lanm\u0131\u015f bir yarat\u0131kt\u0131r.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, insan\u0131n hayat\u0131nda ve \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131nda, i\u015f ve kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 aras\u0131ndaki bu gereklili\u011fi bu \u015fekilde tasvir etmektedir. Ayn\u0131 zamanda bu gereklili\u011fi kaderi do\u011frultusunda y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe giren evrensel yasalar\u0131ndan biri haline getiren y\u00fcce Allah'\u0131n mutlak adaletini de dile getirmektedir. Bu yasan\u0131n uygulan\u0131\u015f\u0131nda Allah'\u0131n kullar\u0131ndan herhangi birine haks\u0131zl\u0131k yap\u0131lmaz.\"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k yapmaz.\"\"Biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 da denizde bo\u011fduk. Onlar\u0131n hepsi zalimdi.\"\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.\"... Ve Alemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun...\u0130SL\u00c2M TOPLUMU VE ULUSLARARASI \u0130L\u0130\u015eK\u0130LEREnfal suresinin ele alaca\u011f\u0131m\u0131z bu son dersi, sava\u015fta ve bar\u0131\u015fta \u00e7e\u015fitli kamplarla girilecek ili\u015fkilere, isl\u00e2m toplumun\u00fcn kendi i\u00e7 d\u00fczenine ve kendi s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndaki kurulu\u015flarla kuraca\u011f\u0131 ba\u011flara, de\u011fi\u015fik \u015fartlarda ve durumlarda isl\u00e2m\u0131n s\u00f6zle\u015fme ve antla\u015fmalara bak\u0131\u015f tarz\u0131na, ayn\u0131 \u015fekilde isl\u00e2m\u0131n kan, soy, toprak ve inan\u00e7 ba\u011flar\u0131yla ilgili g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ili\u015fkin bir\u00e7ok kural\u0131 kapsamaktad\u0131r.Bu derste baz\u0131 kurallar ve h\u00fck\u00fcmler a\u00e7\u0131klanmaktad\u0131r ki, bunlar\u0131n baz\u0131s\u0131 kendi alanlar\u0131nda nihai h\u00fck\u00fcmler niteli\u011findedirler. Baz\u0131s\u0131 da meydana gelen baz\u0131 olaylar\u0131 kar\u015f\u0131lama amac\u0131na y\u00f6nelik a\u015famal\u0131 h\u00fck\u00fcm ve kurallard\u0131r. Bu h\u00fck\u00fcm ve kurallar \u00fczerinde de Medine d\u00f6neminin sonlar\u0131na do\u011fru, Tevbe suresinde son de\u011fi\u015fiklikler yap\u0131larak bunlara de\u011fi\u015fmezlik ve nihailik \u00f6zelli\u011fi kazand\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kural ve h\u00fck\u00fcmlerin baz\u0131s\u0131n\u0131 Kur'an'\u0131n ak\u0131\u015f\u0131nda yer ald\u0131klar\u0131 s\u0131ralamaya g\u00f6re sunal\u0131m:a) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 ile anla\u015f\u0131p sonra da bu anla\u015fmay\u0131 bozanlar, canl\u0131lar\u0131n en k\u00f6t\u00fcleridir... Bu y\u00fczden isl\u00e2m kamp\u0131 hem onlar\u0131n, hem de onlardan sonra anla\u015fmay\u0131 bozmak ya da isl\u00e2m kamp\u0131na sald\u0131rmak niyetinde olan ba\u015fkalar\u0131n\u0131n ayaklar\u0131n\u0131 denk att\u0131racak ve onlar\u0131 korkutacak \u015fekilde derslerini vermeli, cezaland\u0131rmal\u0131d\u0131r.b) \u0130sl\u00e2m \u00f6nderli\u011finden korktuklar\u0131 i\u00e7in anla\u015fma yapanlardan herhangi biri anla\u015fmay\u0131 bozup ihanet edecek olursa, isl\u00e2m y\u00f6neticileri de anla\u015fmay\u0131 bozmal\u0131 ve anla\u015fmay\u0131 feshettiklerini duyurmal\u0131d\u0131rlar. Dolay\u0131s\u0131yla onlara sava\u015f a\u00e7mak, onlar\u0131 cezaland\u0131rmak, bunun da \u00f6tesinde benzeri d\u00fc\u015f\u00fcnceye sahip olanlar\u0131 korkutmak imk\u00e2n\u0131 do\u011fmu\u015f olur.c) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 s\u00fcrekli hazarl\u0131k yapmal\u0131 ve g\u00fcc\u00fcn\u00fcn son noktas\u0131na kadar kuvvet ikmali yapmal\u0131d\u0131r. Kitlelere yol g\u00f6sterici konumunda olan bu g\u00fcc\u00fcn, yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn en b\u00fcy\u00fck g\u00fcc\u00fc olmas\u0131 i\u00e7in bu haz\u0131rl\u0131k gereklidir. T\u00fcm bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler ondan korkarlar b\u00f6ylece. Yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn her k\u00f6\u015fesindeki bu bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler onun s\u00f6z\u00fcn\u00fc dinlerler. En ba\u015fta isl\u00e2m yurduna sald\u0131rmaktan \u00e7ekinirler. Ayn\u0131 \u015fekilde Allah'\u0131n otoritesine teslim olmu\u015f, yery\u00fcz\u00fcnde Allah'\u0131n dinine davet eden davet\u00e7iler`in yoluna engel olmam\u0131\u015f ve bu davete olumlu kar\u015f\u0131l\u0131k veren insanlar\u0131 Allah'\u0131n yoluna girmekten al\u0131koymam\u0131\u015f olurlar. Hakimiyet hakk\u0131n\u0131 iddia etmekten ve insanlar\u0131n kendilerine kulluk yapmalar\u0131n\u0131 istemekten vazge\u00e7mi\u015f olurlar. B\u00f6ylece \"din\" b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'a \u00f6zg\u00fc k\u0131l\u0131nm\u0131\u015f olur.d) M\u00fcsl\u00fcman olmayanlardan bir grup isl\u00e2m kamp\u0131 ile bar\u0131\u015f yapmak, anla\u015fmak ve kar\u015f\u0131lar\u0131na \u00e7\u0131kmamak isterse, isl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n y\u00f6neticileri onlar\u0131n bar\u0131\u015f tekliflerini kabul eder ve onlarla anla\u015f\u0131r. Onlar, bir hile yapmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr, ancak bunu kan\u0131tlayacak bir davran\u0131\u015flar\u0131 yoksa, durumlar\u0131n\u0131 Allah'a havale ederler. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz O, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 hilecilerin k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnden korumaya yeterlidir.e) D\u00fc\u015fmanlar\u0131 say\u0131 bak\u0131m\u0131ndan onlardan kat kat fazla da olsa, cihad etmek m\u00fcsl\u00fcmanlar \u00fczerinde bir farzd\u0131r. Ve onlar Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131yla d\u00fc\u015fmanlar\u0131na \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flarlar. Onlardan bir ki\u015fi d\u00fc\u015fmandan on ki\u015fiyle ba\u015feder. En zay\u0131f durumlarda bile bir m\u00fcsl\u00fcman, onlardan iki ki\u015fiyle ba\u015feder. O halde m\u00fcsl\u00fcmanlarla d\u00fc\u015fmanlar\u0131 aras\u0131nda maddi g\u00fc\u00e7ler dengesi sa\u011flans\u0131n diye cihad g\u00f6revi ertelenemez. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda maddi haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131, Allah'a g\u00fcvenmeleri, sava\u015f alan\u0131nda kararl\u0131 ve diren\u00e7li olmalar\u0131, sava\u015f\u0131n zorluklar\u0131na katlan\u0131p sabretmeleri yeterlidir. Gerisi Allah'a kalm\u0131\u015ft\u0131r, \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcmanlar g\u00f6zle g\u00f6r\u00fclen maddi g\u00fcc\u00fcn d\u0131\u015f\u0131nda bir g\u00fcce sahiptirler.f) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n en ba\u015fta gelen g\u00f6revi, t\u00fcm g\u00fc\u00e7 kaynaklar\u0131n\u0131 ve dayanaklar\u0131n\u0131 yerle bir etmek suretiyle ta\u011futun g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmakt\u0131r. Fakat ta\u011futun sava\u015f\u00e7\u0131lar\u0131n\u0131 esir al\u0131p, fidye almak suretiyle onlar\u0131 serbest b\u0131rak\u0131rlarsa bu hedef ger\u00e7ekle\u015fmemi\u015f, bu g\u00f6rev yerine getirilmemi\u015f olur. O zaman bu uygulama yersiz g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir peygamber ve onun takip\u00e7ileri, yery\u00fcz\u00fcnde etkinliklerini peki\u015ftirmedikleri, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmad\u0131klar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ellerine ge\u00e7irip yery\u00fcz\u00fcndeki olaylar\u0131 kendi lehlerine \u00e7evirecek d\u00fczeyde etkin bir g\u00fcce ula\u015famad\u0131k\u00e7a, d\u00fc\u015fman\u0131 esir almamal\u0131d\u0131rlar. Ama b\u00f6yle bir d\u00fczeye geldikleri zaman esir almalar\u0131nda, bu esirlerden \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kar\u015f\u0131l\u0131k fidye almalar\u0131nda bir sak\u0131nca yoktur. Ne var ki, bundan \u00f6nce onlar\u0131 sava\u015fta \u00f6ld\u00fcrmek daha yararl\u0131 ve daha gereklidir.g) Sava\u015fta m\u00fc\u015friklerin mallar\u0131n\u0131 ganimet olarak almak m\u00fcsl\u00fcmanlara hel\u00e2ldir. Nitekim yery\u00fcz\u00fcndeki \u00fcst\u00fcnl\u00fckleri peki\u015fti\u011fi, orada her y\u00f6n\u00fcyle etkin bir g\u00fc\u00e7 olduklar\u0131, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc k\u0131r\u0131p tamamen ortadan kald\u0131rd\u0131klar\u0131 zaman esirlerden serbestlik kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 fidye almalar\u0131 da hel\u00e2ldir.h) Kendilerinden al\u0131nm\u0131\u015f olan ganimet ve fidyeye kar\u015f\u0131l\u0131k y\u00fcce Allah'\u0131n bundan daha iyisini bah\u015fedece\u011fini vurgulayarak isl\u00e2m kamp\u0131ndaki esirleri isl\u00e2ma girmeye te\u015fvik etmek de uygundur. Bu arada, ilk defa oldu\u011fu gibi. Allah'\u0131n \u015fiddetli azab\u0131n\u0131 hat\u0131rlatmak suretiyle ihanet etmekten sak\u0131nd\u0131rmak da gerekmektedir.i) \u0130sl\u00e2m toplumunda bir arada bulunman\u0131n temelinde inan\u00e7 vard\u0131r. Ancak toplumda dostluk, inan\u00e7 ve bununla birlikte pratik uygulama esas\u0131na dayan\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla inananlar, inan\u00e7lar\u0131 gere\u011fi hicret edenler, hicret edenlere s\u0131\u011f\u0131nak sa\u011flay\u0131p yard\u0131m edenler birbirlerinin dostlar\u0131d\u0131rlar. \u0130nand\u0131klar\u0131 halde isl\u00e2m yurduna hicret etmeyenlerle, isl\u00e2m yurdundaki isl\u00e2m kamp\u0131 aras\u0131nda dostluk, yani yard\u0131mla\u015fma ve dayan\u0131\u015fma s\u00f6zkonusu de\u011fildir. \u0130nan\u00e7lar\u0131 noktas\u0131nda bir haks\u0131zl\u0131\u011fa u\u011framad\u0131klar\u0131 s\u00fcrece m\u00fcsl\u00fcmanlar onlara yard\u0131m etmezler. \u00dcstelik bu haks\u0131zl\u0131k, m\u00fcsl\u00fcmanlarla aralar\u0131nda anla\u015fma bulunmayan bir kavim taraf\u0131ndan yap\u0131l\u0131yorsa yard\u0131m etmeleri s\u00f6zkonusu olabilir.j) \u0130sl\u00e2m toplumunda birarada bulunma ve dostlu\u011fun temelinde inan\u00e7 ve pratik uygulaman\u0131n yeralmas\u0131, akrabalar\u0131n birbirlerine dost olmalar\u0131na engel olu\u015fturmaz. \u0130nan\u00e7 ve pratik uygulama \u015fart\u0131 yerine geldi\u011fi s\u00fcrece bunlar dostlukta birbirlerine daha yak\u0131nd\u0131rlar \u00e7\u00fcnk\u00fc. Ancak inan\u00e7 ve pratik uygulama ba\u011f\u0131 koptu\u011fu zaman akrabal\u0131k ba\u011f\u0131 \u00f6ncelikli olu\u015funu yitirir ve dostluk i\u00e7in yeterli olmaz.\u0130\u015fte bunlar, toplu olarak bu dersin i\u00e7erdi\u011fi ilkeler ve kurallard\u0131r. Bunlar, ayn\u0131 zamanda isl\u00e2m\u0131n i\u00e7 ve d\u0131\u015f d\u00fczeninin sahip oldu\u011fu kurallar\u0131n k\u0131sa bir \u00f6zetini temsil etmektedir. Surenin ayetlerini birer birer ele al\u0131rken bunlar\u0131 da ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klayaca\u011f\u0131z.","og_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/","og_site_name":"Ebrar Medya","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","article_published_time":"2020-12-03T09:09:08+00:00","og_image":[{"width":730,"height":360,"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/12\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK-2.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"EBRAR MEDYA","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@ebrarmedyacom","twitter_site":"@ebrarmedyacom","twitter_misc":{"Yazan:":"EBRAR MEDYA","Tahmini okuma s\u00fcresi":"17 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/"},"author":{"name":"EBRAR MEDYA","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6"},"headline":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI","datePublished":"2020-12-03T09:09:08+00:00","dateModified":"2020-12-03T09:09:08+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/"},"wordCount":3314,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"articleSection":["G\u00dcNDEM"],"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/","name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website"},"datePublished":"2020-12-03T09:09:08+00:00","dateModified":"2020-12-03T09:09:08+00:00","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.50- Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: \"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m. \"51- \"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez. \"52- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 F\u00efravuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.53- Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu \u00efyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.54- Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.\"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fke g\u00f6rseydin; onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtlar\u0131na vurarak \u015f\u00f6yle derler: Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n\u0131z bakal\u0131m.\"\"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur. Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.\"Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet; m\u00fc\u015friklerle sava\u015fa kat\u0131lan meleklerin durumlar\u0131n\u0131 dile getirmektedirler. Nitekim y\u00fcce Allah meleklere; \"Vurun boyunlar\u0131n\u0131, indirin darbelerinizi parmaklar\u0131na...\" demi\u015fti. \"\u015eundan dolay\u0131 ki, onlar Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kt\u0131lar. Kim Allah'a ve Peygamber'e kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131karsa bilsin ki, Allah'\u0131n azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\"Dokuzuncu c\u00fczde bu ayeti tefsir ederken de s\u00f6yledi\u011fimiz gibi, her ne kadar biz, meleklerin onlar\u0131n boyunlar\u0131n\u0131 nas\u0131l vurdu\u011funu, parmaklar\u0131na ne \u015fekilde darbeler indirdi\u011fini bilmiyorsak da bu bilmeyi\u015fimiz, ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131n\u0131 te'vil etmemiz i\u00e7in bir gerek\u00e7e say\u0131lmaz. Ayette a\u00e7\u0131k\u00e7a y\u00fcce Allah'\u0131n meleklere, m\u00fc\u015friklerin boyunlar\u0131n\u0131 vurmalar\u0131n\u0131, parmaklar\u0131na darbeler indirmelerini emretti\u011fi belirtilmektedir. Bunun yan\u0131nda meleklerin, \"Allah'\u0131n emrine kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kmad\u0131klar\u0131n\u0131, emredileni derhal yerine getirdiklerini\" biliyoruz. (Durum, \"Meleklerin Bedir sava\u015fma kat\u0131lmad\u0131klar\u0131, sadece m\u00fc'minlerin ruhlar\u0131na kar\u0131\u015f\u0131p onlar\u0131 moral a\u00e7\u0131s\u0131ndan g\u00fc\u00e7lendirdikleri kesinle\u015fmi\u015ftir\" iddias\u0131nda bulunan merhum Re\u015fid R\u0131za'n\u0131n sand\u0131\u011f\u0131 gibi de\u011fildir. Bu g\u00f6r\u00fc\u015f ayetin a\u00e7\u0131k anlam\u0131yla \u00e7eli\u015fmektedir. Bu durumda ayete uymak daha do\u011frudur.) Ayetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu iki ayet, Bedir g\u00fcn\u00fcnde meydana gelen bir olay\u0131, ayn\u0131 zamanda meleklerin bu sava\u015fta k\u00e2firlere neler yapt\u0131klar\u0131n\u0131 dile getiren hik\u00e2yenin devam\u0131n\u0131 anlatmaktad\u0131r.Ayr\u0131ca bu iki ayet, ister Bedir'de, ister ba\u015fka bir yerde olsun, meleklerin k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 ald\u0131klar\u0131 her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan s\u00fcrekli bir durumu dile getirmektedirler. Y\u00fcce Allah'\u0131n, \"Ke\u015fke g\u00f6rseydin\" s\u00f6z\u00fc de bir direktif olarak g\u00f6ren herkese y\u00f6neliktir. Nitekim, g\u00f6ren herkesin dikkat etmesi gereken a\u00e7\u0131k sahnelere dikkat \u00e7ekmek i\u00e7in b\u00f6yle bir hitap tarz\u0131na \u00e7ok\u00e7a rastlan\u0131r.\u015eu veya bu farketmez. Kur'an ayeti k\u00e2firlerin hi\u00e7 de ho\u015f olmayan manzaralar\u0131n\u0131 \u00e7iziyor. Onur k\u0131r\u0131c\u0131 bir sahnede melekler onlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 \u00e7ekip \u00e7\u0131kar\u0131yorlar. Sahnede yeralan ac\u0131kl\u0131 azap ve \u00f6l\u00fcm olgular\u0131na bir de onur k\u0131r\u0131lmas\u0131 ve k\u00e2firlerin rezil olmalar\u0131 ekleniyor:\"Melekler, k\u00e2firlerin canlar\u0131n\u0131 al\u0131rken ke\u015fki g\u00f6rseydiniz, onlar\u0131n y\u00fczlerine ve s\u0131rtl\u00e0r\u0131na vururlar.\"Ard\u0131ndan ayetin ak\u0131\u015f\u0131, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015fah\u0131slara ili\u015fkin bir olay\u0131 anlat\u0131m tarz\u0131ndan do\u011frudan do\u011fruya muhataba ili\u015fkin hitap tarz\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcyor:\"Yak\u0131c\u0131 azab\u0131 tad\u0131n bakal\u0131m.\"Ak\u0131\u015ftaki sunu\u015f tarz\u0131n\u0131n aniden de\u011fi\u015fmesinin nedeni, sahneyi \u015fu anda ya\u015fan\u0131yormu\u015f gibi canland\u0131rmak i\u00e7indir. Sanki cehennem, ate\u015fiyle, yak\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131yla \u015fu anda sahnede yeral\u0131yor da, onlar itilip kak\u0131larak, azarlanarak, tehdit edilerek oraya at\u0131l\u0131yorlar:\"\u0130\u015fte bu vaktiyle kendi ellerinizle haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir sonu\u00e7tur.\"Siz gayet adil bir cezaya \u00e7arpt\u0131r\u0131l\u0131yorsunuz. Daha \u00f6nce kendi ellerinizle i\u015fledi\u011finiz su\u00e7lardan dolay\u0131 bu cezay\u0131 hakettiniz:\"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k etmez.\"\"Yak\u0131c\u0131 azap\" sahnesini canland\u0131rmakla bu ayet, insan\u0131n akl\u0131na \u015f\u00f6yle bir sorunun gelmesine neden oluyor: Acaba bu ayette dile getirilen, k\u00e2firlerin k\u0131yamette, dirili\u015f ve hesapla\u015fmadan sonra g\u00f6recekleri azab\u0131 -\u015fu anda \u00e7ekiyorlarm\u0131\u015f gibi- meleklerden k\u00e2firlere y\u00f6nelik bir tehdit midir? Yoksa onlar \u00f6l\u00fcr \u00f6lmez bu azapla m\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131yorlar?Her ikisi de m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Kur'an ayetinden bu anlamlar\u0131 \u00e7\u0131karmaya engel olu\u015fturacak bir \u015fey yoktur. Bu a\u00e7\u0131klaman\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda fazladan bir \u015fey s\u00f6ylemek istemiyoruz... Bu da y\u00fcce Allah'\u0131n bilgisinin kapsam\u0131na giren gayba ili\u015fkin bir konudur. Kesinlikle meydana gelece\u011fine inanmaktan ba\u015fka yapabilece\u011fimiz bir \u015fey yok. Bunun meydana gelmesini engelleyecek hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 yoktur. Ne zaman meydana gelece\u011fini ise, ancak bilinmezlikleri bilen y\u00fcce Allah bilir.Bu k\u0131sa de\u011ferlendirmenin ard\u0131ndan ayetlerin ak\u0131s\u0131yla birlikte, bu sahnenin ard\u0131ndaki b\u00fcy\u00fck ve de\u011fi\u015fmez ger\u00e7e\u011fi vurgulamaya ge\u00e7iyoruz. Ku\u015fkusuz kafirlerin a\u015fa\u011f\u0131lanmalar\u0131 ve azaba \u00e7arpt\u0131r\u0131lmalar\u0131, her zaman i\u00e7in ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez ve \u015fa\u015fmaz bir yasad\u0131r. Bu azap, \u00f6teden beri y\u00fcr\u00fcrl\u00fckte olan bu yasan\u0131n ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir sonucudur:\"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler, Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz, Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\"Y\u00fcce Allah, insan\u0131 gelip ge\u00e7ici tesad\u00fcflere, kontrols\u00fcz maceraya b\u0131rakmam\u0131\u015ft\u0131r. Onun belirledi\u011fi kader do\u011frultusunda hareket eden yasas\u0131 egemendir insana ve olaylara. Bedir g\u00fcn\u00fc m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen her zaman i\u00e7in m\u00fc\u015friklerin ba\u015f\u0131na gelen bir olayd\u0131r. Nitekim Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nceki k\u00e2firler de ayn\u0131 ak\u0131bete u\u011fram\u0131\u015flard\u0131:\"Onlar Allah'\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ettiler. Allah da g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yakalar\u0131na yap\u0131\u015ft\u0131.\"Onu etkisiz hale getiremediler. Onun cezas\u0131ndan yakalar\u0131n\u0131 kurtaramad\u0131lar.\"Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr ve azab\u0131 a\u011f\u0131rd\u0131r.\"Allah onlara nimetinden vermi\u015fti, l\u00fctfundan onlar\u0131 r\u0131z\u0131kland\u0131rm\u0131\u015ft\u0131, onlar\u0131 yery\u00fcz\u00fcne yerle\u015ftirmi\u015f, onlar\u0131 kendisine halife k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 y\u00fcce Allah, \u015f\u00fck\u00fcr m\u00fc edecekler, yoksa nank\u00f6rl\u00fck m\u00fc edecekler diye denemek ve s\u0131namak i\u00e7in bah\u015feder insanlara. Ne var ki, onlar nank\u00f6rl\u00fck ediyorlar \u015f\u00fckredeceklerine' Allah'\u0131n kendilerine bah\u015fetti\u011fi nimetlerden dolay\u0131 azg\u0131nla\u015f\u0131yor, Allah'\u0131n belirledi\u011fi kurallar\u0131 \u00e7i\u011fniyorlar. Kendilerine bah\u015fedilen nimetler ve g\u00fc\u00e7 onlar\u0131 de\u011fi\u015ftiriyor, birer zorbaya, birer ta\u011futa, birer k\u00e2fire ve birer g\u00fcnahk\u00e2ra d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcyor. Allah'\u0131n ayetleri gelince de ink\u00e2r ediyorlar. Bu durumda ayetler duyurulup, onlar da ink\u00e2r ettikten sonra k\u00e2firlerin cezaland\u0131r\u0131lmas\u0131na ili\u015fkin Allah'\u0131n kanunu devreye giriyor. B\u00f6yle bir durumda y\u00fcce Allah onlara verdi\u011fi nimeti geri al\u0131yor, \u015fiddetli azab\u0131yla onlar\u0131 cezaland\u0131r\u0131yor. K\u00f6klerini kurutuyor:\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah her \u015feyi i\u015fitir, her \u015feyi bilir.\"\"Bu k\u00e2firlerin durumu t\u0131pk\u0131 Firavuno\u011fullar\u0131 ile daha \u00f6nceki k\u00e2firlerin durumu gibidir. Onlar Rabblerinin ayetlerini yalanlad\u0131lar, biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik. Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 denizde bo\u011fduk. Bunlar\u0131n hepsi zalimdi.\"Y\u00fcce Allah, ayetlerini yalanlad\u0131ktan sonra onlar\u0131 yoketmi\u015fti. K\u00e2fir olduklar\u0131 halde y\u00fcce Allah ayetlerini g\u00f6ndermeden onlar\u0131 yok etmemi\u015fti. \u00c7\u00fcnk\u00fc O'nun belirledi\u011fi kural ve O'nun kullar\u0131na y\u00f6nelik rahmeti bunu gerektirmektedir. \"Biz bir peygamber g\u00f6ndermedik\u00e7e, kimseye azap etmeyiz. (\u0130sra, 15) Burada, Firavuno\u011fullar\u0131 ve onlardan \u00f6nce Allah'\u0131n ayetlerini yalanlay\u0131p bu y\u00fczden yokedilen k\u00e2firleri hat\u0131rlatmakta, \u00e7\u00fcnk\u00fc onlar \"zalimdi\" denmektedir. Burada \"zul\u00fcm\" kelimesi, \"k\u00fcf\u00fcr\" ya da \"\u015firk\" anlam\u0131nda kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kelime Kur'an'da genellikle bu anlamlarda kullan\u0131l\u0131r...\u015eu ayetin anlam\u0131 \u00fczerinde biraz d\u00fc\u015f\u00fcnmek gerekmektedir ku\u015fkusuz.\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.\"Bu ayet, bir a\u00e7\u0131dan y\u00fcce Allah'\u0131n kullarla ili\u015fkilerinde her zaman adil davrand\u0131\u011f\u0131n\u0131 vurgulamaktad\u0131r. \u0130nsanlar niyetlerini bozmad\u0131klar\u0131, davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirmedikleri, konumlar\u0131n\u0131 terk etmedikleri s\u00fcrece y\u00fcce Allah onlara bah\u015fetti\u011fi nimetini geri almaz. B\u00f6yle bir durumda, imtihan ve deneme i\u00e7in kendilerine bah\u015fedilen nimetin de\u011ferini bilmedikleri, bu nimete kar\u015f\u0131l\u0131k \u015f\u00fckretmedikleri i\u00e7in kendilerinden nimetin geri al\u0131nmas\u0131n\u0131 hakediyorlar... Bir a\u00e7\u0131dan da bu ayet, insan denen yarat\u0131\u011fa verilen en b\u00fcy\u00fck onura i\u015faret etmektedir. Y\u00fcce Allah, kaderinin uygulan\u0131\u015f\u0131n\u0131 insan\u0131n hareketlerine ve davran\u0131\u015flar\u0131na g\u00f6re ayarlamakla bu l\u00fctfu bah\u015f,etmi\u015ftir insana. Y\u00fcce Allah, insan hayat\u0131ndaki takdiri de\u011fi\u015fikli\u011fi, onlar\u0131n g\u00f6n\u00fcllerinde, niyetlerinde, davran\u0131\u015flar\u0131nda, hareketlerinde ve kendileri i\u00e7in se\u00e7tikleri hayat tarzlar\u0131nda meydana gelen pratik de\u011fi\u015fikli\u011fe dayand\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Bir di\u011fer a\u00e7\u0131dan da insan denen varl\u0131\u011fa -kendisine verilen bu b\u00fcy\u00fck onura denk d\u00fc\u015fecek- b\u00fcy\u00fck bir sorumluluk y\u00fcklemektedir. \u0130nsan, nimetin de\u011ferini bilip, \u015f\u00fckretti\u011fi s\u00fcrece, Allah'\u0131n kendisine verdi\u011fi bir nimeti kal\u0131c\u0131 k\u0131labilir, artt\u0131rabilir de. Ayn\u0131 zamanda nimete kar\u015f\u0131l\u0131k nank\u00f6rl\u00fck yapt\u0131\u011f\u0131 zaman, \u015f\u0131mard\u0131\u011f\u0131 zaman, niyeti ve hayat tarz\u0131 bozuldu\u011fu zaman bu nimeti kendi eliyle giderebilir, yokedebilir.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, \"insan ger\u00e7e\u011fine ili\u015fkin isl\u00e2mi d\u00fc\u015f\u00fcncenin\" \u015fu varl\u0131k b\u00fct\u00fcn\u00fcnde Allah'\u0131n kaderiyle insan ili\u015fkisinin, insan\u0131n \u015fu evren ve evrenin i\u00e7indekilerle ili\u015fkisinin bir y\u00f6n\u00fcn\u00fc temsil etmektedir. Bu y\u00f6nden, insan\u0131n Allah'\u0131n terazisindeki de\u011feri ve bu de\u011ferle kazand\u0131\u011f\u0131 onur ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda insan\u0131n gerek kendi akibeti, gerekse \u00e7evresindeki olaylar\u0131n akibeti \u00fczerindeki etkinli\u011fi ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Allah'\u0131n izni ve kendi hareketleri, davran\u0131\u015flar\u0131, niyet ve hayat tarz\u0131 ile birlikte hareket eden Allah'\u0131n takdiri uyar\u0131nca sonucu \u00fczerinde etkin rol oynayan bir varl\u0131k kimli\u011fine b\u00fcr\u00fcn\u00fcr insan. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnce sayesinde materyalist d\u00fc\u015f\u00fcnce ekollerinin kendilerine y\u00fckledi\u011fi, a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 ve fonksiyonsuz kimli\u011fi atar. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnceler insan\u0131, zorlay\u0131c\u0131 determinizm kar\u015f\u0131s\u0131nda fonksiyonsuz bir varl\u0131k olarak g\u00f6r\u00fcrler. Ekonomik determinizm tarihi determinizm, evrim determinizmi gibi, insan\u0131n kar\u015f\u0131lar\u0131nda g\u00fc\u00e7s\u00fcz ve etkisiz bir varl\u0131k olarak belirledi\u011fi daha nice ka\u00e7\u0131n\u0131lmazl\u0131klar, gerekircilikler... \u0130nsan bu zorunluluklar\u0131n kendisine y\u00fckledi\u011fi g\u00f6revi yerine getirmekten ba\u015fka bir \u015fey yapamaz. Bunlar kar\u015f\u0131s\u0131nda insan silik, zavall\u0131 ve a\u015fa\u011f\u0131lanm\u0131\u015f bir yarat\u0131kt\u0131r.\u0130\u015fte bu \u00f6nemli ger\u00e7ek, insan\u0131n hayat\u0131nda ve \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131nda, i\u015f ve kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 aras\u0131ndaki bu gereklili\u011fi bu \u015fekilde tasvir etmektedir. Ayn\u0131 zamanda bu gereklili\u011fi kaderi do\u011frultusunda y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe giren evrensel yasalar\u0131ndan biri haline getiren y\u00fcce Allah'\u0131n mutlak adaletini de dile getirmektedir. Bu yasan\u0131n uygulan\u0131\u015f\u0131nda Allah'\u0131n kullar\u0131ndan herhangi birine haks\u0131zl\u0131k yap\u0131lmaz.\"Yoksa Allah kesinlikle kullar\u0131na haks\u0131zl\u0131k yapmaz.\"\"Biz de onlar\u0131 g\u00fcnahlar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden yokettik, Firavuno\u011fullar\u0131'n\u0131 da denizde bo\u011fduk. Onlar\u0131n hepsi zalimdi.\"\"Bu b\u00f6yledir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir toplum, sahip oldu\u011fu iyi bir niteli\u011fi de\u011fi\u015ftirmedik\u00e7e, Allah da o topluma vermi\u015f oldu\u011fu nimeti de\u011fi\u015ftirmez.\"... Ve Alemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun...\u0130SL\u00c2M TOPLUMU VE ULUSLARARASI \u0130L\u0130\u015eK\u0130LEREnfal suresinin ele alaca\u011f\u0131m\u0131z bu son dersi, sava\u015fta ve bar\u0131\u015fta \u00e7e\u015fitli kamplarla girilecek ili\u015fkilere, isl\u00e2m toplumun\u00fcn kendi i\u00e7 d\u00fczenine ve kendi s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndaki kurulu\u015flarla kuraca\u011f\u0131 ba\u011flara, de\u011fi\u015fik \u015fartlarda ve durumlarda isl\u00e2m\u0131n s\u00f6zle\u015fme ve antla\u015fmalara bak\u0131\u015f tarz\u0131na, ayn\u0131 \u015fekilde isl\u00e2m\u0131n kan, soy, toprak ve inan\u00e7 ba\u011flar\u0131yla ilgili g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne ili\u015fkin bir\u00e7ok kural\u0131 kapsamaktad\u0131r.Bu derste baz\u0131 kurallar ve h\u00fck\u00fcmler a\u00e7\u0131klanmaktad\u0131r ki, bunlar\u0131n baz\u0131s\u0131 kendi alanlar\u0131nda nihai h\u00fck\u00fcmler niteli\u011findedirler. Baz\u0131s\u0131 da meydana gelen baz\u0131 olaylar\u0131 kar\u015f\u0131lama amac\u0131na y\u00f6nelik a\u015famal\u0131 h\u00fck\u00fcm ve kurallard\u0131r. Bu h\u00fck\u00fcm ve kurallar \u00fczerinde de Medine d\u00f6neminin sonlar\u0131na do\u011fru, Tevbe suresinde son de\u011fi\u015fiklikler yap\u0131larak bunlara de\u011fi\u015fmezlik ve nihailik \u00f6zelli\u011fi kazand\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu kural ve h\u00fck\u00fcmlerin baz\u0131s\u0131n\u0131 Kur'an'\u0131n ak\u0131\u015f\u0131nda yer ald\u0131klar\u0131 s\u0131ralamaya g\u00f6re sunal\u0131m:a) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 ile anla\u015f\u0131p sonra da bu anla\u015fmay\u0131 bozanlar, canl\u0131lar\u0131n en k\u00f6t\u00fcleridir... Bu y\u00fczden isl\u00e2m kamp\u0131 hem onlar\u0131n, hem de onlardan sonra anla\u015fmay\u0131 bozmak ya da isl\u00e2m kamp\u0131na sald\u0131rmak niyetinde olan ba\u015fkalar\u0131n\u0131n ayaklar\u0131n\u0131 denk att\u0131racak ve onlar\u0131 korkutacak \u015fekilde derslerini vermeli, cezaland\u0131rmal\u0131d\u0131r.b) \u0130sl\u00e2m \u00f6nderli\u011finden korktuklar\u0131 i\u00e7in anla\u015fma yapanlardan herhangi biri anla\u015fmay\u0131 bozup ihanet edecek olursa, isl\u00e2m y\u00f6neticileri de anla\u015fmay\u0131 bozmal\u0131 ve anla\u015fmay\u0131 feshettiklerini duyurmal\u0131d\u0131rlar. Dolay\u0131s\u0131yla onlara sava\u015f a\u00e7mak, onlar\u0131 cezaland\u0131rmak, bunun da \u00f6tesinde benzeri d\u00fc\u015f\u00fcnceye sahip olanlar\u0131 korkutmak imk\u00e2n\u0131 do\u011fmu\u015f olur.c) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 s\u00fcrekli hazarl\u0131k yapmal\u0131 ve g\u00fcc\u00fcn\u00fcn son noktas\u0131na kadar kuvvet ikmali yapmal\u0131d\u0131r. Kitlelere yol g\u00f6sterici konumunda olan bu g\u00fcc\u00fcn, yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn en b\u00fcy\u00fck g\u00fcc\u00fc olmas\u0131 i\u00e7in bu haz\u0131rl\u0131k gereklidir. T\u00fcm bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler ondan korkarlar b\u00f6ylece. Yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn her k\u00f6\u015fesindeki bu bat\u0131l g\u00fc\u00e7ler onun s\u00f6z\u00fcn\u00fc dinlerler. En ba\u015fta isl\u00e2m yurduna sald\u0131rmaktan \u00e7ekinirler. Ayn\u0131 \u015fekilde Allah'\u0131n otoritesine teslim olmu\u015f, yery\u00fcz\u00fcnde Allah'\u0131n dinine davet eden davet\u00e7iler`in yoluna engel olmam\u0131\u015f ve bu davete olumlu kar\u015f\u0131l\u0131k veren insanlar\u0131 Allah'\u0131n yoluna girmekten al\u0131koymam\u0131\u015f olurlar. Hakimiyet hakk\u0131n\u0131 iddia etmekten ve insanlar\u0131n kendilerine kulluk yapmalar\u0131n\u0131 istemekten vazge\u00e7mi\u015f olurlar. B\u00f6ylece \"din\" b\u00fct\u00fcn\u00fcyle Allah'a \u00f6zg\u00fc k\u0131l\u0131nm\u0131\u015f olur.d) M\u00fcsl\u00fcman olmayanlardan bir grup isl\u00e2m kamp\u0131 ile bar\u0131\u015f yapmak, anla\u015fmak ve kar\u015f\u0131lar\u0131na \u00e7\u0131kmamak isterse, isl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n y\u00f6neticileri onlar\u0131n bar\u0131\u015f tekliflerini kabul eder ve onlarla anla\u015f\u0131r. Onlar, bir hile yapmay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr, ancak bunu kan\u0131tlayacak bir davran\u0131\u015flar\u0131 yoksa, durumlar\u0131n\u0131 Allah'a havale ederler. Hi\u00e7 ku\u015fkusuz O, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 hilecilerin k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnden korumaya yeterlidir.e) D\u00fc\u015fmanlar\u0131 say\u0131 bak\u0131m\u0131ndan onlardan kat kat fazla da olsa, cihad etmek m\u00fcsl\u00fcmanlar \u00fczerinde bir farzd\u0131r. Ve onlar Allah'\u0131n yard\u0131m\u0131yla d\u00fc\u015fmanlar\u0131na \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flarlar. Onlardan bir ki\u015fi d\u00fc\u015fmandan on ki\u015fiyle ba\u015feder. En zay\u0131f durumlarda bile bir m\u00fcsl\u00fcman, onlardan iki ki\u015fiyle ba\u015feder. O halde m\u00fcsl\u00fcmanlarla d\u00fc\u015fmanlar\u0131 aras\u0131nda maddi g\u00fc\u00e7ler dengesi sa\u011flans\u0131n diye cihad g\u00f6revi ertelenemez. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n g\u00fc\u00e7leri oran\u0131nda maddi haz\u0131rl\u0131k yapmalar\u0131, Allah'a g\u00fcvenmeleri, sava\u015f alan\u0131nda kararl\u0131 ve diren\u00e7li olmalar\u0131, sava\u015f\u0131n zorluklar\u0131na katlan\u0131p sabretmeleri yeterlidir. Gerisi Allah'a kalm\u0131\u015ft\u0131r, \u00c7\u00fcnk\u00fc m\u00fcsl\u00fcmanlar g\u00f6zle g\u00f6r\u00fclen maddi g\u00fcc\u00fcn d\u0131\u015f\u0131nda bir g\u00fcce sahiptirler.f) \u0130sl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n en ba\u015fta gelen g\u00f6revi, t\u00fcm g\u00fc\u00e7 kaynaklar\u0131n\u0131 ve dayanaklar\u0131n\u0131 yerle bir etmek suretiyle ta\u011futun g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmakt\u0131r. Fakat ta\u011futun sava\u015f\u00e7\u0131lar\u0131n\u0131 esir al\u0131p, fidye almak suretiyle onlar\u0131 serbest b\u0131rak\u0131rlarsa bu hedef ger\u00e7ekle\u015fmemi\u015f, bu g\u00f6rev yerine getirilmemi\u015f olur. O zaman bu uygulama yersiz g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir peygamber ve onun takip\u00e7ileri, yery\u00fcz\u00fcnde etkinliklerini peki\u015ftirmedikleri, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortadan kald\u0131rmad\u0131klar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ellerine ge\u00e7irip yery\u00fcz\u00fcndeki olaylar\u0131 kendi lehlerine \u00e7evirecek d\u00fczeyde etkin bir g\u00fcce ula\u015famad\u0131k\u00e7a, d\u00fc\u015fman\u0131 esir almamal\u0131d\u0131rlar. Ama b\u00f6yle bir d\u00fczeye geldikleri zaman esir almalar\u0131nda, bu esirlerden \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerine kar\u015f\u0131l\u0131k fidye almalar\u0131nda bir sak\u0131nca yoktur. Ne var ki, bundan \u00f6nce onlar\u0131 sava\u015fta \u00f6ld\u00fcrmek daha yararl\u0131 ve daha gereklidir.g) Sava\u015fta m\u00fc\u015friklerin mallar\u0131n\u0131 ganimet olarak almak m\u00fcsl\u00fcmanlara hel\u00e2ldir. Nitekim yery\u00fcz\u00fcndeki \u00fcst\u00fcnl\u00fckleri peki\u015fti\u011fi, orada her y\u00f6n\u00fcyle etkin bir g\u00fc\u00e7 olduklar\u0131, d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc k\u0131r\u0131p tamamen ortadan kald\u0131rd\u0131klar\u0131 zaman esirlerden serbestlik kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 fidye almalar\u0131 da hel\u00e2ldir.h) Kendilerinden al\u0131nm\u0131\u015f olan ganimet ve fidyeye kar\u015f\u0131l\u0131k y\u00fcce Allah'\u0131n bundan daha iyisini bah\u015fedece\u011fini vurgulayarak isl\u00e2m kamp\u0131ndaki esirleri isl\u00e2ma girmeye te\u015fvik etmek de uygundur. Bu arada, ilk defa oldu\u011fu gibi. Allah'\u0131n \u015fiddetli azab\u0131n\u0131 hat\u0131rlatmak suretiyle ihanet etmekten sak\u0131nd\u0131rmak da gerekmektedir.i) \u0130sl\u00e2m toplumunda bir arada bulunman\u0131n temelinde inan\u00e7 vard\u0131r. Ancak toplumda dostluk, inan\u00e7 ve bununla birlikte pratik uygulama esas\u0131na dayan\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla inananlar, inan\u00e7lar\u0131 gere\u011fi hicret edenler, hicret edenlere s\u0131\u011f\u0131nak sa\u011flay\u0131p yard\u0131m edenler birbirlerinin dostlar\u0131d\u0131rlar. \u0130nand\u0131klar\u0131 halde isl\u00e2m yurduna hicret etmeyenlerle, isl\u00e2m yurdundaki isl\u00e2m kamp\u0131 aras\u0131nda dostluk, yani yard\u0131mla\u015fma ve dayan\u0131\u015fma s\u00f6zkonusu de\u011fildir. \u0130nan\u00e7lar\u0131 noktas\u0131nda bir haks\u0131zl\u0131\u011fa u\u011framad\u0131klar\u0131 s\u00fcrece m\u00fcsl\u00fcmanlar onlara yard\u0131m etmezler. \u00dcstelik bu haks\u0131zl\u0131k, m\u00fcsl\u00fcmanlarla aralar\u0131nda anla\u015fma bulunmayan bir kavim taraf\u0131ndan yap\u0131l\u0131yorsa yard\u0131m etmeleri s\u00f6zkonusu olabilir.j) \u0130sl\u00e2m toplumunda birarada bulunma ve dostlu\u011fun temelinde inan\u00e7 ve pratik uygulaman\u0131n yeralmas\u0131, akrabalar\u0131n birbirlerine dost olmalar\u0131na engel olu\u015fturmaz. \u0130nan\u00e7 ve pratik uygulama \u015fart\u0131 yerine geldi\u011fi s\u00fcrece bunlar dostlukta birbirlerine daha yak\u0131nd\u0131rlar \u00e7\u00fcnk\u00fc. Ancak inan\u00e7 ve pratik uygulama ba\u011f\u0131 koptu\u011fu zaman akrabal\u0131k ba\u011f\u0131 \u00f6ncelikli olu\u015funu yitirir ve dostluk i\u00e7in yeterli olmaz.\u0130\u015fte bunlar, toplu olarak bu dersin i\u00e7erdi\u011fi ilkeler ve kurallard\u0131r. Bunlar, ayn\u0131 zamanda isl\u00e2m\u0131n i\u00e7 ve d\u0131\u015f d\u00fczeninin sahip oldu\u011fu kurallar\u0131n k\u0131sa bir \u00f6zetini temsil etmektedir. Surenin ayetlerini birer birer ele al\u0131rken bunlar\u0131 da ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klayaca\u011f\u0131z.","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-enfal-suresi-50-ve-54-ayetler-arasi\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Ana sayfa","item":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ENFAL SURES\u0130 50. VE 54. AYETLER ARASI"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","name":"Ebrar Medya","description":"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z","publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization","name":"Ebrar Medya","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","contentUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","width":244,"height":90,"caption":"Ebrar Medya"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/","https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6","name":"EBRAR MEDYA","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","caption":"EBRAR MEDYA"},"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/12628"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/13"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=12628"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/12628\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":12630,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/12628\/revisions\/12630"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/12629"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=12628"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=12628"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=12628"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}