B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

205- “Rabbinin ad\u0131n\u0131 yalvararak korkarak ve y\u00fcksek olmayan bir sesle sabah-ak\u015fam an ve gafillerden olma. “<\/em><\/strong><\/p>\n

206- “Rabbinin yan\u0131ndakiler, burun k\u0131v\u0131r\u0131p O’na kulluk etmekten geri durmazlar, O’nu noksanl\u0131klardan tenzih ederler ve O’na secde ederler. “<\/em><\/strong><\/p>\n

\u0130bn-i Kesir tefsirinde diyor ki; “Y\u00fcce Allah g\u00fcnd\u00fcz\u00fcn ba\u015f\u0131nda ve sonunda kendisini \u00e7okca anmay\u0131 emred\u00efyor. Nitekim “G\u00fcn do\u011fmadan \u00f6nce ve g\u00fcn batmadan \u00f6nce Rabbine hamd ve tesbit et” <\/strong>(Taha Suresi: 130) ayetinde de bu iki vakitte kendisine ibadet edilmesini emretmi\u015ftir. “Bu ayet Mekke’de inmi\u015ftir ve bu Peygamberimizin Mira\u00e7 gecesinde namaz\u0131n farz k\u0131l\u0131nmas\u0131ndan \u00f6nce meydana gelmi\u015ftir. Buradaki ayette g\u00fcn\u00fcn ilk saatleri anlam\u0131nda “Guduv” kavram\u0131 kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. “Asal” kelimesi ise asilin (g\u00fcn\u00fcn son saatleri) \u00e7o\u011fuludur. Eyman kelimesinin yemin s\u00f6zc\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn \u00e7o\u011fulu oldu\u011fu gibi… “Yalvararak ve korkarak” <\/strong>s\u00f6z\u00fcne gelince, bu Rabbini korku ve \u00fcmit aras\u0131nda bir duygu ile i\u00e7inden hafif bir sesle zikret, apa\u00e7\u0131k olarak de\u011fil demektir. Bu nedenle “y\u00fcksek olmayan bir <\/strong>sesle” demi\u015ftir. Zikrin b\u00f6yle olmas\u0131 ba\u011f\u0131rma ve a\u015f\u0131r\u0131 y\u00fcksek sesle olmas\u0131ndan g\u00fczel olur. Bunun i\u00e7indir ki, Peygamberimize -sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun- bizim Rabbimiz yak\u0131n m\u0131d\u0131r? Yoksa uzak m\u0131d\u0131r? O’na gizlice mi s\u00f6yleyelim yoksa kendisine \u00e7a\u011f\u0131ral\u0131m m\u0131? diye soruldu\u011funda y\u00fcce Allah bu ayeti g\u00f6ndermi\u015fti: “E\u011fer kullar\u0131m sana benden sorarlarsa onlara de ki, “Ben kendilerine yak\u0131n\u0131m, bana dua etti\u011finde dua edenin duas\u0131n\u0131 kabul ederim.” (Bakara Suresi: 186)<\/strong> Buhari ve M\u00fcslim’de Ebu Musa EI A\u015f’ari’den gelen rivayette deniyor ki, bir yolculukta insanlar y\u00fcksek sesle dua etmeye ba\u015flad\u0131lar. Peygamberimiz -sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun-: “Ey insanlar, kendinize bakim olun, siz uzakta olan ve sa\u011f\u0131r birisine \u00e7a\u011f\u0131rm\u0131yorsunuz. Kendisini \u00e7a\u011f\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131z Allah her \u015feyi i\u015fiten size en yak\u0131n oland\u0131r. O herbirinize binek hayvan\u0131n\u0131n boynundan daha yak\u0131nd\u0131r.” <\/strong>Burada \u0130bn-i Kesir, \u0130bn-i Cerir’in ve ondan \u00f6nceki Abdurrahman b. Zeyd b. Eslem’in \u015fu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kabul etmemi\u015ftir. “Bu ayetten maksat, Kur’an-\u0131 dinleyicilerinin Kur’an-\u0131 bu ayette belirtildi\u011fi \u015fekilde onu dinlemeleridir. “\u0130bn-i Kesir devamla \u015f\u00f6yle demektedir. “\u0130bn-i Cerir ve Abdurrahman’\u0131n bu g\u00f6r\u00fc\u015fleri ba\u015fkalar\u0131 taraf\u0131ndan kabul edilmemi\u015ftir. Aksine burada ayet kullar\u0131n sabah ve ak\u015fam \u00e7ok zikretmelerini te\u015fvik etmekte, gafillerden olmamalar\u0131n\u0131 telkin dikkat etmektedir. Bu nedenledir ki, b\u0131kmadan gece g\u00fcnd\u00fcz Allah’\u0131 zikreden melekler \u00f6v\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr: Rabbinin yan\u0131ndakiler burun k\u0131v\u0131r\u0131p O’na kulluk etmekten geri durmazlar.<\/strong><\/p>\n

Meleklerin burada g\u00fcndeme getirilmesi itaat ve ibadet konular\u0131ndaki \u00e7ok gayretlerinin \u00f6rnek almalar\u0131n\u0131 sa\u011flamak i\u00e7indir.”<\/p>\n

\u0130bn- Kesir’in bu vesileyle aktard\u0131\u011f\u0131 rivayetlere ve peygamberin hadislerine bakarak bu Kur’an’\u0131n ve peygamber e\u011fitiminin Araplar’\u0131n ruhlar\u0131nda il\u00e2hlar\u0131n\u0131n ger\u00e7e\u011fini ve etraflar\u0131n\u0131 ku\u015fatan k\u00e2inat ger\u00e7e\u011fini kavratmada nedenli b\u00fcy\u00fck bir i\u015f ba\u015fard\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rebiliyoruz. Onlar\u0131n sorular\u0131ndan ve bu soruya verilen cevapta bu dinin Kur’an-\u0131 Kerim ve peygamber arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla b\u00fcy\u00fck bir de\u011fi\u015fim ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fini kavrayabiliyoruz. Ger\u00e7ekten onlar bu dinle b\u00fcy\u00fck bir mesafe katetmi\u015flerdir. E\u011fer insanlar bilmi\u015f olsalar, burada Allah’\u0131n nimetinin ve rahmetinin tecelli etti\u011fini g\u00f6rebileceklerdir.<\/p>\n

Hem burada ayetlerin kendisine do\u011fru y\u00f6nlendirmede bulundu\u011fu Allah’\u0131n zikri s\u0131rf dudak ve dil ile yap\u0131lan zikir de\u011fildir. Burada as\u0131l \u00fczerinde durulan, kalp ve g\u00f6n\u00fclden ger\u00e7ekle\u015ftirilen zikirdir. \u015eayet Allah’\u0131 zikrederken vicdanda bir \u00fcrperti meydana gelmiyor, kalp titremiyor, ruh harekete ge\u00e7miyorsa, e\u011fer onunla birlikte korku, endi\u015fe, al\u00e7akg\u00f6n\u00fcll\u00fcl\u00fck ve niyaz gibi duygular ve tepkiler bulunmuyorsa bu zikir asla zikir olamaz. Tam tersine y\u00fcce Allah’a kar\u015f\u0131 edepsizlik olur. \u00c7\u00fcnk\u00fc zikir, korku ve takva ile \u00fcrperti ve niyaz ile Allah’a y\u00f6nelmektir. Allah’\u0131n y\u00fcceli\u011fini ve b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc g\u00f6zlerin \u00f6n\u00fcne getirmektir. Onun gazab\u0131ndan ve cezas\u0131ndan \u00e7ekinmeyi g\u00f6nl\u00fcne yerle\u015ftirmektir. S\u00fcrekli olarak ona s\u0131\u011f\u0131nmak ve umudunu ona ba\u011flamakt\u0131r. Ancak b\u00f6ylece insan ruhunun cevherini ar\u0131nd\u0131rabilir. Ancak bununla, insan\u0131n, \u00f6z\u00fc \u015feffaf ve ayd\u0131nlat\u0131c\u0131 led\u00fcnni, kayna\u011f\u0131yla temasa ge\u00e7ebilir.<\/p>\n

Dil, kalp ile beraber hareket etti\u011finde, dudak ruha e\u015flik etti\u011finde zikir hu\u015fu havas\u0131n\u0131 bozmayacak ve niyazla \u00e7eli\u015fmeyecek bir \u015fekle b\u00fcr\u00fcn\u00fcr. Alk\u0131\u015flarla \u00e7\u0131\u011fl\u0131klarla, ba\u011f\u0131rma ve \u00e7a\u011f\u0131rmakla musiki ve teganni ile de\u011fil, al\u00e7ak bir sesle meydana gelir.<\/p>\n

“Rabbinin ad\u0131n\u0131 yalvararak, korkarak ve y\u00fcksek olmayan bir sesle an.” “Sabah, ak\u015fam.’<\/strong><\/p>\n

G\u00fcn do\u011farken ve batarken… B\u00f6ylece kalp g\u00fcn\u00fcn her iki taraf\u0131nda Allah’a ba\u011fl\u0131 kalacakt\u0131r. Elbette ki Allah’\u0131 anmak sadece bu anlarla s\u0131n\u0131rl\u0131 de\u011fildir. Allah’\u0131n zikrinin her an kalpte bulunmas\u0131 gerekir. Allah’\u0131n her \u015feyi kontrol etti\u011fi, s\u00fcrekli olarak kalbe yerle\u015ftirilmelidir. Fakat \u00f6zellikle bu iki zaman diliminde insan evren sayfas\u0131nda apa\u00e7\u0131k bir de\u011fi\u015fiklik g\u00f6r\u00fcr… Geceden g\u00fcnd\u00fcze… G\u00fcnd\u00fczden geceye… Bu s\u0131rada insan\u0131n kalbi varl\u0131klarla temasa ge\u00e7er. Bu esnada insan y\u00fcce Allah’\u0131n geceyi g\u00fcnd\u00fcze \u00e7eviren olaylar\u0131 ve durumlar\u0131 de\u011fi\u015ftiren elini g\u00f6r\u00fcr. Y\u00fcce Allah be\u015fer kalbinin \u00f6zellikle bu iki zaman diliminde daha fazla etkilendi\u011fini ve kabullenmeye daha m\u00fcsait oldu\u011funu \u00e7ok iyi bilmektedir. Kur’an-\u0131 Kerim’de \u00f6zellikle baz\u0131 zaman dilimlerinde Allah’\u0131 anmaya ve onu kutsamaya y\u00f6nelik pek \u00e7ok direktifler vard\u0131r. \u015eimdi bu direktiflerle insan\u0131n kalbinde etkili olmak, onu inceltmek, yumu\u015fatmak ve Allah’la temasa ge\u00e7irmeye te\u015fvik etmek amac\u0131yla b\u00fct\u00fcn evrenin harekete ge\u00e7ti\u011fi zamanlardaki zikre dikkat \u00e7ekilmektedir: “S\u00f6ylediklerine sabret, g\u00fcn do\u011fmadan \u00f6nce ve batmadan \u00f6nce Rabbine hamd ile tesbit et. Geceleyin de ona tesbih et. Secdelerin ard\u0131ndan da.” (Ka’f Suresi: 39-40) “Gecenin ard\u0131ndan ve g\u00fcnd\u00fcz\u00fcn ba\u015f\u0131nda ve sonunda onu tesbih eyle ki, senden raz\u0131 olsun.” (Taha Suresi: 130) “Sabah ak\u015fam Rabbinin ad\u0131n\u0131 an. Gecenin bir k\u0131sm\u0131nda O’na secde et. Uzun gece boyunca onu tesbih et.” (\u0130nsan Suresi: 25-26)<\/strong><\/p>\n

Zikrin bu zaman dilimlerinde emredilmesi be\u015f vakit namaz\u0131n daha farz olmad\u0131\u011f\u0131 zamanlarla ilgilidir diye bir iddiada bulunmaya da gerek yoktur. Zira b\u00f6yle bir yakla\u015f\u0131m farz namazlar\u0131n bu anlardaki zikirden gereksiz k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 imaj\u0131n\u0131 verebilir. Halbuki burada s\u00f6zkonusu edilen zikir namazdan daha geni\u015f kapsaml\u0131d\u0131r. Bu zikrin vakitleri de farz namazlar\u0131n vakitleriyle s\u0131n\u0131rl\u0131 de\u011fildir. Ayr\u0131ca bu zikir farz ve nafile namazlar\u0131n \u015fekillerinden ba\u015fka bir \u015fekilde de yap\u0131labilir. Kalp ile zikir, kalp ve dil ile zikir \u015feklinde, namaz\u0131n di\u011fer hareketlerine ba\u015fvurulmadan da bu zikir \u015fekli ger\u00e7ekle\u015febilir. Hatta zikrin kapsam\u0131 bundan da geni\u015ftir. Burada s\u00f6zkonusu edilen zikir s\u00fcrekli olarak y\u00fcce Allah’\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc hat\u0131rlamak, s\u00fcrekli halde uyan\u0131k bulunmak, gizli a\u00e7\u0131k, b\u00fcy\u00fck k\u00fc\u00e7\u00fck her i\u015fte kendisini kontrol al\u0131mda tuttu\u011funu hesaplamak, hareketinde, duru\u015funda, eyleminde ve niyetinde Allah’\u0131n kendisini g\u00f6zetledi\u011fi bilinciyle hareket etmektedir. Burada \u00f6zellikle sabah-ak\u015fam ve gece zikrine dikkat \u00e7ekilmesi y\u00fcce Allah’\u0131n bu zamanlar\u0131n insan\u0131n kalbi \u00fczerindeki \u00f6zel etkilerini bilmesindendir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah insan\u0131n yarat\u0131c\u0131s\u0131 ve f\u0131trat\u0131n\u0131, olu\u015fumunun tabiat\u0131n\u0131 en iyi bilendir.<\/p>\n

“Ve gafillerden olma.”<\/strong><\/p>\n

Allah’\u0131n zikrinden gafil olmak, dil ve dudak ile de\u011fil, kalp ve vicdan ile on:\u0131 anmaktan habersiz olmakt\u0131r. \u0130nsan\u0131n kalbini \u00fcrperten ve Allah ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131nda mahcup d\u00fc\u015fecek bir yola sahibini girmekten al\u0131koyar zikirden… B\u00fcy\u00fck k\u00fc\u00e7\u00fck her hareketinde Allah’\u0131n kendisini g\u00f6zetti\u011fi bilinci veren ve yapt\u0131\u011f\u0131 her harekette Allah’\u0131n onu g\u00f6rmesinden sak\u0131nd\u0131racak bir zikirden… \u0130\u015fte burada yap\u0131lmas\u0131 istenen zikir budur. Yoksa insan\u0131 itaata, amele, y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015fe ve ba\u011fl\u0131l\u0131\u011fa g\u00f6t\u00fcrmeyecek bir \u015fekilde Allah’\u0131 anmak de\u011fildir.<\/p>\n

Rabbini an ve onu anmaktan gafil olma. Kalbin de onun kontrol\u00fcnden habersiz olmas\u0131n. \u0130nsan, \u015feytan\u0131n d\u00fcrtmelerine kar\u015f\u0131 direnebilmesi i\u00e7in s\u00fcrekli olarak Allah ile ili\u015fki halinde olmaya muhta\u00e7t\u0131r. “E\u011fer \u015feytandan gelen bir d\u00fcrtmeye, bir k\u0131\u015fk\u0131rtmaya, u\u011frayacak olursan, Allah’a s\u0131\u011f\u0131n. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015feyi i\u015fiten ve her\u015feyi bilendir.”(A’raf Suresi: 200)<\/strong><\/p>\n

Bu surede daha \u00f6nceleri insan ile \u015feytan aras\u0131ndaki sava\u015fa de\u011finilmi\u015fti. \u015eimdi surenin bu ak\u0131\u015f\u0131 boyunca, iman kervan\u0131 ile onlar\u0131n yolunu kesmeye \u00e7al\u0131\u015fan cinlerden ve insanlardan olu\u015fan \u015feytanlar aras\u0131ndaki m\u00fccadeleye yer vermek suretiyle devam etmektedir. Ayr\u0131ca Allah’\u0131n ayetleri kendisine verildi\u011fi halde onlardan s\u0131yr\u0131l\u0131p \u015feytana uyan ve b\u00f6ylece azg\u0131nlardan olan adam\u0131n hik\u00e2yesini vermekle de \u015feytana de\u011finilmi\u015fti. Surenin sonlar\u0131na do\u011fru \u015feytan\u0131n d\u00fcrtmelerine ve k\u0131\u015fk\u0131rtmalar\u0131na kar\u015f\u0131 her \u015feyi i\u015fiten ve her \u015feyi bilen Allah’a s\u0131\u011f\u0131nmay\u0131 ifade eden bir ayete yer vermi\u015ftir. Bunlar\u0131n hepsini g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulunduran, olay\u0131n zincirleme bir ba\u011flamda devam etti\u011fini, i\u015fin sonunda korkarak ve yalvararak Allah’\u0131 anmaya dikkat \u00e7ekti\u011fini ve zikirden habersiz olmay\u0131 yasaklad\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rebilecektir. Bu emir ve bu yasak da Peygambere y\u00f6nelik bir direktif ba\u011flam\u0131nda verilmektedir. “Aff\u0131, kolayla\u015ft\u0131rmay\u0131 prensip edin. \u0130yi olan\u0131 emret ve cahillere ald\u0131r\u0131\u015f etme.” <\/strong>Demek ki bu da, yol i\u015faretlerini tamamlay\u0131c\u0131 nitelikte bir direktiftir. Dava sahiplerini yolun s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131na kar\u015f\u0131 dayan\u0131kl\u0131 yapacak az\u0131kla donatmakt\u0131r.<\/p>\n

Daha sonra y\u00fcce Allah, hi\u00e7bir \u015feytan\u0131n kendilerini k\u0131\u015fk\u0131rtmad\u0131\u011f\u0131, Allah’\u0131n kendisine yak\u0131n melekleri \u00f6rnek olarak vermektedir. Meleklerin yap\u0131s\u0131 \u015feytan\u0131n etkilerine kapal\u0131d\u0131r. Onlar\u0131n \u00fczerinde \u015feytan\u0131n bir n\u00fcfuzu yoktur. \u015eehevi arzular\u0131 da onlara galebe \u00e7almaz. Buna ra\u011fmen onlar s\u00fcrekli olarak Allah’\u0131 zikrederler ve onu noksan s\u0131fatlardan tenzih ederler. Burun k\u0131v\u0131rmadan ona ibadet ederler ve bu ibadetlerinde kusur etmezler. \u0130nsan ise, onlardan daha \u00e7ok zikre, ibadete ve Allah’\u0131 noksan s\u0131fatlardan tenzih etmeye muhta\u00e7t\u0131r. \u0130nsan\u0131n yolu zordur. Yap\u0131s\u0131 ve tabiat\u0131, \u015feytan\u0131n d\u00fcrtmelerine a\u00e7\u0131kt\u0131r. Aldat\u0131c\u0131 gaflete elveri\u015flidir. \u00c7abas\u0131 da s\u0131n\u0131rl\u0131d\u0131r. Bu zorluklarla dolu yolda bu az\u0131\u011f\u0131 da olmazsa insan b\u00fct\u00fcn bunlar\u0131n \u00fcstesinden nas\u0131l gelebilir?<\/p>\n

“Rabbinin yan\u0131ndakiler burun k\u0131v\u0131r\u0131p ona kulluk etmekten geri durmazlar. O’nu noksanl\u0131klardan tenzih ederler ve yaln\u0131z O’na secde ederler.” <\/strong>\u0130badet ve zikir bu dinin metodunda iki temel unsurdur. \u00c7\u00fcnk\u00fc o teorik bilgilere, teolojik (metafizik) tart\u0131\u015fmalara m\u00fcsait bir metod de\u011fildir. Bu din be\u015ferin hayat\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirmek i\u00e7in, realiteye dayal\u0131 bir hareket metodudur. Be\u015fer realitesinin ise insan\u0131n g\u00f6nl\u00fcnde ve g\u00fcnl\u00fck hayat\u0131nda yereden \u00e7ok derin ve k\u00f6kl\u00fc tesirleri vard\u0131r. Bu cahili realiteyi y\u00fcce Allah’\u0131n metoduna uygun bir \u015fekilde insanlardan istedi\u011fi il\u00e2hi bir realiteyle de\u011fi\u015ftirme ger\u00e7ekten zor ve me\u015fakkatli bir meseledir. Uzun bir \u00e7al\u0131\u015fmaya, geni\u015f bir sabra ihtiya\u00e7 duyar. Dava adamlar\u0131n\u0131n enerjileri ile s\u0131n\u0131rl\u0131d\u0131r. B\u00fct\u00fcn bu zorluklara Rabblerinin destekli bir az\u0131k olmadan kar\u015f\u0131 koymalar\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu din s\u0131rf bir ilim de\u011fildir. Yaln\u0131z ba\u015f\u0131na bir k\u00fclt\u00fcr meselesi hi\u00e7 de\u011fildir. O sadece Allah’a ibadet ve ondan yard\u0131m dilemektir. \u0130\u015fte bu me\u015fakkatle dolu uzun yol boyunca az\u0131k, ger\u00e7ek dayanak ve ger\u00e7ek yard\u0131m budur. \u0130\u015fte Allah’\u0131n Peygamberimize “Bu Kur’an kendisiyle insanlar\u0131 uyaras\u0131n ve m\u00fcminleri uyaras\u0131n diye sana indirilen bir kitapt\u0131r. O halde bu g\u00f6revi yaparken ruhun s\u0131k\u0131lmas\u0131n.” (A’raf Suresi: 2)<\/strong> s\u00f6zleriyle ba\u015flayan sure, bu direktifle sona ermektedir. Bu surede iman kafilesi Allah’\u0131n peygamberleri \u00f6nderli\u011finde yoluna devam etmi\u015f bu kervan\u0131n yolunu kesen kovulmu\u015f, \u015feytan\u0131n tuzaklar\u0131na, insanlardan ve cinlerden olu\u015fan \u015feytanlar\u0131n oyunlar\u0131na yery\u00fcz\u00fcnde azg\u0131nl\u0131k yapanlar\u0131n kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131\u015flar\u0131na, kullar\u0131n ba\u015flar\u0131na \u00e7\u00f6reklenen ta\u011futlar\u0131n m\u00fcminlere kar\u015f\u0131 sava\u015flar\u0131na yer verilmi\u015ftir.<\/p>\n

Ger\u00e7ekten de bu bir yol az\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Bu yolda y\u00fcr\u00fcyen onurlu kafilenin yol boyu kendisine muhta\u00e7 oldu\u011fu kumanyas\u0131d\u0131r.<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 205- “Rabbinin ad\u0131n\u0131 yalvararak korkarak ve y\u00fcksek olmayan bir sesle sabah-ak\u015fam an ve gafillerden olma. “ 206- “Rabbinin yan\u0131ndakiler, burun k\u0131v\u0131r\u0131p O’na kulluk etmekten geri durmazlar, O’nu […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":12254,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n