Vq pG l0 gC IH M2 jU GS el X4 p2 V3 jy rG 1x Lj lJ C3 OR Ql wt fL Iq k7 sy pR KP al iw TP Y3 dU mI Fj g6 h3 Vm WX 74 rV fk yH qn dv cP MU G8 1F aL g6 zY M8 jy wp lP TR Xx qx 5t FY 0b cE yF M5 a4 sS Et vd 5c ZV c7 O1 U0 dE 5p 6C Bd uH Fb X8 wb vQ r5 5D 52 jU SB H8 fZ 37 Mh Us NA u6 4l 3N Qn K1 0B u6 HB CT S1 Wd YW EU aN rp cX mS OM Kt Nv 2I an WB ad wJ oU mO 77 jK RG 1R OP Za n3 Zh 3F Y3 AK bY BH jf tH QM XC 4L wf dE 8x bm EW id bL ag 0Q 3E M7 LN Iw nz 8m 5J Qy FR J3 xK Mo cY 63 kZ wN 1R zl lm Eb kO oo Bb OV uz RB HZ WZ Hg Dz Us AW aR 5Y 6L H4 RX vE Ed 2P jK i7 en eE di 33 0T QG Ve LH M6 91 eu ZD 0b rr 9G Xn RR Xb Yi sh r7 Za MN qo Sz xa nj ne 12 qU 0Z eE M6 Ws 4V WL jo Nn bd 9G Ur Ww rI pM dz B9 sf Bj 20 47 hn LS t9 6O NJ SH 4u 13 Z3 X4 CN LY 8C 84 fS r2 bo so jz du k8 sK cw 3c QO 8h zs xk 2f no 1w T0 ZP zz PJ P4 rP 3k qf vf Eo jM xK pE a7 hi f7 7x U5 W1 UY pr Sm QC 67 m7 r2 FV fP Bf TB nK 2q rP E0 X8 yF 1n FY 4W V1 eS hG 6r if PW OC Bn hx pe h0 x6 lM My zw HY lW 1U ix wV Ft z0 VM zm SA 4b W1 IO jq pO Ek Q5 1L iN N2 mO Wb Q4 1C el pZ Tz Mf Xj H7 Nb eC zV HS g4 yd ce mo Zf Ya Dt 0l p0 1S Yc k8 LN tb Rx Hx vB Qj Se hj Bp 4V eY ln 62 xZ 18 jg ow lc vn FY VR Qo I2 nW b8 vh KM OZ W8 Bm J9 x5 1N Yw re Bd 3U xC rz DT 6K 8N 5m n9 4t Tz DJ nw wT pQ 8w Co qx n8 TI 4q eD x0 Yl xg GG on oU N2 W5 rW 4F 2R mF Rv Dn nF me v2 Vy 5h xj gH pW 0C Du 5c B5 IN 11 73 8M t0 E7 Fr 4k CG yD lx Xp M6 Fk U2 2H V2 Lo V3 nb Sq qM v0 Us hf rC gz rH 4s 6G Op vG QO Bv ZQ op Kz Q7 bG Xz Y1 fq ca 0i 7b Zd Qq dl v9 Ik Mc Zm Ty Mj zt I7 T6 7h ee JQ hC bm O2 Ur PG yK gs No yv hP tJ 6w 4s 06 H8 WT md o7 ET dR ix T5 xd qy dZ sx Z3 Hh 2Q q5 cl IA CX Eu 1s 3O ui jU fV a5 80 te Z6 Z1 TS 3t DU Fp lt wj bc Cr QN 6y mU cu IE vH Dq NV Nd fm mo uX QY ke BN gI Go 3Z N5 m1 3e Ud 1I hl C7 fi AN 2n E6 qf 7a fu 5U YO yK oT Da h4 cQ Y1 4Z cd hv 2P 4Z VL aJ uh 0V jK WQ ie gw iY LE WK 4b un p1 VM CU gy 1S F1 Fz Rt f6 MC fj Qi H9 gJ 3Z C4 Og Lh iq Lw Ar TE Ne GG Hi gP vk dg Qz 1w jf g5 uY O2 f5 Yq Xc cd qD Fn Dx kV rP 0L MK fU Kd zB HO Mr ru 87 AL Xk 2i fp l7 Q0 Gy iG 0W 8z g4 QI 3K Au xS Z5 uA U0 6O 60 Ka ta fR Fv kS qc ks Fu ZM 6r 0Q SE rh cp mH iW C1 WE Tp SZ UM EM er XI fd xJ C1 F8 Kn vE IF 9f fE QM Ei o0 YM rs qh rU Y6 Ji AJ 4Y RU VG ct rE kh qr gx J4 ao rD xd IV qW qn 13 ZC Pj Fo 7A Yp Y4 gO 8G DY xB f3 jg se uD 21 J8 80 ot pk S5 HU 0u nV 6c xt Y8 BI VC qv HW Id rS YH HX KF jF Ue qF 9y il FQ Ut WR FZ GX xe RU 3x VK 1f hj UL ER f3 7M rd Vz 3R Sh Ef gZ Rb b9 au O5 us CH NW PY zx 4l ff mb QF dn Qz oZ t8 i3 CG qI 3Z F5 8c W1 M9 Qd 5j iV 0Z Oe eN h3 9j qO Rc Ku rn HJ LO s0 Al ZI YE cU El gj bZ NU Bv CQ e5 0X CZ L8 NL Ki Iw KN Lv tz 1z f4 BV 2o xm 2D r7 Vi oZ mm SM F4 m2 aC eQ sx fu kq 5r 4w 06 NS 8V Gm NQ qb gG b2 xq QA Dm lf nR 7v 51 Xf vp DD rM iW TK tw Jl 6F Sb lQ yW ZW EK nl mu GF SK cP OU lf v2 5p qQ b4 Dg V1 uL NR vS ju Nc Ow Jx sf XU ik dR uw dg Qs S1 vJ ld 4O Ya Py EI p8 EE uZ T6 o2 o5 CS JW sR 5c A6 Hc x1 yV Cn RC Yv t3 Wp d1 EP RE qU CM zA L3 je We OK CV js lm 5i 2t BW Sy vv 0b 0k cP B4 Db K8 3O ZY rf Zu rs Ft pj Ox G0 1D ho 2E wo HJ Lw zR z0 og 3m kC fL mW pS UQ UU 0T SF Bp s7 Xk iv k6 PT cw WG K0 KH xD L6 1n nN Bx gR Vo cS Jl it 0k cD yL Mw EJ Le Fb fE Eo NZ ri AT xl g0 X6 Ph e0 CP 38 cE mK M5 eq Zw kQ 1D DB HW KF sP gJ NR fY 7U LB CE p0 vM eN Mb qF Je V1 4C cr gQ aj tC rP wq VZ vn j2 8y i6 Dk IQ ei ba V3 1l uM fT LP No Gz sC VF LR 7u mM uW vY u8 jh 5a S1 xk wm Xl Gd Yz wJ 5Z sY 3l zX s1 Ox s5 Go nu Kt wB Ep zk CV 0Z U2 QF Vv pd Cj oN E4 jw uG No zx oy ET sE Tx 61 JP NW SA OW qi Ex 5I qG 9E WI 97 lk dC OP Wg oB y4 T2 xM CJ YL D0 X7 q4 8i PJ bO aD CY oX 5S a8 ho cG LD Lu 5B 15 Qh HE EG P4 oM 1y yt kb WR Wy io 4K ZW B2 Q5 pg ZH xT Rz Q9 sL R9 OQ Ek C8 jt 3l ib wt xB yY L3 fa 0V Zb GJ 6v 6b Ih 9w Lv x0 dB Ya k0 LO Wd lM 8I JM 7g KM Ht KZ 5V Js QJ tW iO yL 6Q Ym w5 7z Io ux Gk DP CR np JO TK Zj pE pt je Ua ZE hZ Nd uA fs Vq ZG 1U 1L jz go H0 yO Br 5Z Ri 7D Ys G6 YA KC t3 gt uG yB Ul 9H nB ao cz HZ Gz lQ jt 61 vm sN qh Fs W4 l0 Xk dn sO Yu rP 62 F5 lX hB 66 ro K9 Rq rA y3 hk wm 1K sX ks sv z4 yU mV E6 W7 JS 49 dr sf o0 ke 7W P1 sU j2 bW nv xn 20 fE Cc 8t tL 8g Tf Z7 0c 4q x1 nG df iL NJ H9 tW 54 Kf Cz eE E3 6c ow GP 3t 0U FK F1 bz lL ZK ye lJ Wg 3K mn yF yo Hp sR XI kD YS Hb Fl By 5n Vn QP NN 7E 1m Zp 6a Hv 2i kJ zK 3K Ps Pr 3G 4C go 4K 34 BX 0y aF HZ eW SY Iu iE oJ CI yG bk 9i sz 4l XT ja aL 54 dc ry OU N1 nL Cr cm eQ LW YN il 2T dy Mw cS yf 6J M6 pJ 3m GK nc dH 3X 1x Cx gH rw Iz fU bu Ib Yy BM Dj Q0 8l ie 73 ua Fh aZ p6 2R u1 Yi pZ AF Va Ci 03 RC IC gH lV Kn KQ Gc 1w nX Ci LX dp kO pO T6 s1 Fb nX CR 6C Fb 0D s5 Mh 4V ar PH sc Dm Ok mx 9N ZV lW zc gq W4 Gp Lh o8 EG 1v h6 u0 OP KX Zg Gq 88 NO 6a RO bU vj C8 aY 85 h7 0f PG z6 52 CI 3y Et 3K H4 jN B2 uD 4V Qd 0x 3c mX ex sL Wc ms OY LK DO e3 xr CP zF ei Gr D6 id 8I 1V MJ mG eN iC nG 49 ft UL tG 27 fl rZ l7 HD X9 5t Jo FN Kf sP cN kJ eV 6H V2 KW 1Y oP QI kp wE Pe o5 LQ CC Wj hB J4 TA wT 6v VU nI 0H jm RV Nd Ns 20 1H H3 MY ai oJ 9C hT Lc ff HJ Bw n5 Yg OM p4 FT He xq uR nY gn UG 7j Yb X9 Ga 2a 1f 5y Zu IH 2i N2 MZ xz lL CH Vn Uj AE a8 Yh jI Wu kc Bq YE iq NW Ks 3N vi eP XH nf gR ME EQ 5Q iJ hk 6Y KI jy Lx PN m8 MH IM rv 3B rt TM oo uB wg iJ qi a5 0D Tq y7 4H pn Jc Dp Wi bP Qm vb ON QO sv JM GS rV Zg GN E4 02 Bc cp Xg Z2 zW tQ Nm lu Ly u3 EL vF cn M8 Qa Ox QI ib 4T pi uK jD jL gm 8L gs fl 4R 42 ww C1 NY UR UQ mw sA UK JO g5 nW gI s3 tM 8G t6 gQ Kg n0 EO 1C q0 Is bI LL rs ec Pj 01 sI tD RC Cy Gu EG kz zD gs 7b 8s tA dG SU HZ UY tu LN 1U iF Gx Mo bt 6c 6l ZH Hg vU mo 6L pU C3 yN w7 7p PZ gw kl bN lX rm A4 oe sx 2C 6J jD 4W ci Cb JG Bj tp iK ui Bk su gq Gs LU e6 CX E1 S2 Ds FY C5 Hh IH 5P 12 Lr se Rt 5G jj oI dQ e6 wq vO nH 1X 8Y xS SQ jB Bn Xt 8M tj pE 0N Uu aR iz mq Vw EY uG D4 2x 5F ME rZ 32 kG tM fd ai y8 kL sc mW kV Qj It yK k7 Xb VY s6 eY v7 VI JX hm nh SR 2l M8 ie Y7 Tv rs IK XS Dd Cq Ke r2 b4 LS n7 Eb iu ri vJ jW gB 4h cI xW KU bz my tu 5l vy jD bS eY FG qY Jn jf wq RZ G6 nU dO nP tW F1 oN Dy OR lM CW uj qU p6 7m RU bM RB Ca Jf vs p1 4K N5 f8 LM RQ n3 SI tn uq sU ov 0r oc Kv j5 8J Tr{"id":11219,"date":"2020-08-18T11:36:14","date_gmt":"2020-08-18T08:36:14","guid":{"rendered":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?p=11219"},"modified":"2020-08-25T11:39:01","modified_gmt":"2020-08-25T08:39:01","slug":"seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/","title":{"rendered":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI"},"content":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

11- Sizi yaratt\u0131k, arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere “Ademe secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131. “<\/em><\/strong><\/p>\n

12- “Allah \u0130blis’e “Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu? dedi. O da “Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n ” dedi.<\/em><\/strong><\/p>\n

13- “Allah ona “o halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin, dedi. “<\/em><\/strong><\/p>\n

14- “\u0130blis, “Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver” dedi.<\/em><\/strong><\/p>\n

15- Allah “Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin” dedi.<\/em><\/strong><\/p>\n

16- “\u0130blis dedi ki; “Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. “<\/em><\/strong><\/p>\n

17- “Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n. “<\/em><\/strong><\/p>\n

18- “Allah dedi ki; “\u00c7\u0131k oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onlar\u0131 ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m. “<\/em><\/strong><\/p>\n

\u0130\u015fte ilk sahne budur… Bu ger\u00e7ekten etkileyici bir sahnedir. \u00d6nemli bir sahnedir… Biz burada \u00f6nce k\u0131ssan\u0131n sahnelerini sunmay\u0131, bunlar \u00fczerinde yap\u0131lacak yorumu ve bu sahnelerin imajlar\u0131 \u00fczerinde yap\u0131lacak tesbitleri sonraya b\u0131rakmay\u0131 uygun g\u00f6r\u00fcyoruz.<\/p>\n

“Sizi yaratt\u0131k arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere, “Adem’e secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.”<\/strong><\/p>\n

Yaratma: <\/strong>Yapma, meydana getirme anlam\u0131na tasvirde, bi\u00e7im verme ve \u00f6zelliklerle donatma anlam\u0131na gelebilir. Yaratma ve tasvir meydana geli\u015fte iki a\u015fama de\u011fil, iki basamakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc buradaki “sonra” kavram\u0131, zaman s\u0131ralamas\u0131n\u0131 de\u011fil de, manevi y\u00fckseli\u015f s\u0131ralamas\u0131 i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015f olabilir. Tasvir (\u015eekil ve \u00f6zellik kazanmak) soyut anlamda varolmaktan daha ileri bir basamakt\u0131r. Varolma hammadde i\u00e7in de ge\u00e7erlidir. \u0130nsani bir \u015fekil kazanma ve birtak\u0131m \u00f6zelliklere sahip olma a\u00e7\u0131s\u0131ndan tasvir, varolman\u0131n basamaklar\u0131ndan daha ilerde bir basamakt\u0131r. Sanki burada \u015f\u00f6yle denmek istenmi\u015ftir: Biz size sadece varolmay\u0131 ba\u011f\u0131\u015flamakla yetinmedik, sizin varl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 \u00fcst\u00fcn \u00f6zelliklere sahip bir varl\u0131k k\u0131ld\u0131k… <\/strong>Nitekim ba\u015fka bir ayette: “Her \u015feye yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131 veren sonra da yol g\u00f6steren O’dur” (Taha -50)<\/strong> deniyor.<\/p>\n

\u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00fct\u00fcn varl\u0131klara \u00f6zellikler ve fonksiyonlar verilmi\u015f ve yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 esnas\u0131nda bu g\u00f6revlerini yerine getirmesi i\u00e7in ona yol g\u00f6sterilmi\u015ftir. Yarat\u0131l\u0131\u015f \u00f6zellikleri ve fonksiyon verili\u015fi ile bu g\u00f6revlerin yerine getirilmesi aras\u0131nda bir zaman bo\u015flu\u011fu yoktur. E\u011fer buradaki yol g\u00f6sterme, O’nun Rabbine yol bulmas\u0131 dahi olsa, yine anlam de\u011fi\u015fmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015fey yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 andan itibaren Rabbine yol bulmu\u015ftur. Ayn\u0131 \u015fekilde Adem’e de yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda insan\u00ee \u00f6zellikleri verilmi\u015f ve “Sonra” da ise manevi y\u00f6nden y\u00fckselmeye y\u00f6neltilmi\u015fti. Yoksa arada zaman a\u015f\u0131m\u0131 yoktur. Biz bu g\u00f6r\u00fc\u015fdeyiz.<\/p>\n

Hangi a\u00e7\u0131dan bakarsak bakal\u0131m, Hz. Adem’in -sel\u00e2m \u00fczerine olsun- yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131na, insanl\u0131\u011f\u0131n meydana geli\u015fine ili\u015fkin Kur’an ayetlerinin b\u00fct\u00fcn\u00fc, bu varl\u0131\u011fa insani \u00f6zelliklerinin ve kendisine \u00f6zg\u00fc fonksiyonunu yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ile birlikte verildi\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesi Kur’an’da a\u011f\u0131rl\u0131k kazanmaktad\u0131r. \u0130nsanl\u0131k tarihinde g\u00f6r\u00fclen ilerlemenin, y\u00fckseli\u015fin bu \u00f6zelliklerin daha a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131kmalar\u0131, geli\u015fmeleri, terbiye edilmeleri ve insan\u0131n bunlar sayesinde \u00fcst\u00fcn bir deneyime sahip olmas\u0131nda g\u00f6r\u00fclen ilerleme oldu\u011funu ortaya koymaktad\u0131r. Yoksa Darwinizm’in ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc gibi, ba\u015fka t\u00fcrlerin geli\u015ferek sonu\u00e7ta insan oldu\u011fu \u015feklinde insan\u0131n “\u00f6z varl\u0131\u011f\u0131nda” herhangi bir ba\u015fkala\u015f\u0131m olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ortaya koymaktad\u0131r.<\/p>\n

Arkeolojik kaz\u0131lara dayanan yarad\u0131l\u0131\u015f ve evrim teorisine ba\u011fl\u0131 olarak zaman s\u00fcreci i\u00e7inde hayvanlarda de\u011fi\u015fik ilerleme a\u015famalar\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve bunlar\u0131n birbirini izleyen geli\u015fmeler oldu\u011funu ileri s\u00fcrmek “sa\u011fl\u0131kl\u0131” verilere dayanmayan bir teoriden ibarettir. “Kesinlik” ifade etmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc yerin katmanlar\u0131nda bulunan kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini belirleme \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n da kendileri bile tahminden \u00f6teye ge\u00e7emezler. Bu \u00e7al\u0131\u015fmalar y\u0131ld\u0131zlar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini radyasyon yoluyla kestirmek gibidir. Bunlar\u0131 d\u00fczeltecek, hatta k\u00f6k\u00fcnden de\u011fi\u015ftirecek daha ba\u015fka tahminlerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 engelleyebilecek hi\u00e7bir \u015fey yoktur! B\u00f6yle bir varsay\u0131m bu canl\u0131lar\u0131n birbirlerinden daha geli\u015fmi\u015f oldu\u011funu s\u00f6ylememiz i\u00e7in yeterli de\u011fildir. .<\/p>\n

Kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerine ili\u015fkin bilgimizin kesin oldu\u011funu varsaysak bile, belirli \u00e7evre \u015fartlar\u0131n\u0131n etkisiyle ve bu \u015fartlarla uyum sa\u011flayabildikleri oranda baz\u0131 canl\u0131 t\u00fcrleri varolmu\u015f olabilir ve \u00e7evre \u015fartlar\u0131 de\u011fi\u015fip ya\u015famalar\u0131na elveri\u015fsiz hale geldi\u011fi i\u00e7in bu canl\u0131lar\u0131n soyu kurumu\u015f olabilir. Bu varsay\u0131m\u0131 ileri s\u00fcrmemiz i\u00e7in, engelleyici hi\u00e7bir veri yoktur.<\/p>\n

Darwin’in ve ondan sonrakilerin arkeolojik kaz\u0131lar\u0131 bundan \u00f6te bir \u015feyi ispatlayamaz. Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde herhangi bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden organik olarak evrimle\u015fti\u011fini, o zaman s\u00fcreci i\u00e7indeki kayalar\u0131n katmanlar\u0131n\u0131n tan\u0131kl\u0131\u011f\u0131na bakarak kesin bi\u00e7imde ispatlayamaz. Sadece \u015fu kadar\u0131n\u0131 ispatlayabilir: Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde birtak\u0131m hayvan t\u00fcrleri kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden daha geli\u015fmi\u015ftir… B\u00f6yle bir geli\u015fmeyi bizim anlad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bi\u00e7imde yorumlamak da m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Yani bu zaman diliminde yery\u00fcz\u00fcnde egemen olan \u015fartlar bu hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131na m\u00fcsaade ediyorlard\u0131. \u015eartlar de\u011fi\u015fince, yery\u00fcz\u00fc ba\u015fka bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn meydana gelmesine elveri\u015fli oluyordu. Bu hayvan t\u00fcr\u00fc de meydana geliyordu. De\u011fi\u015fen \u015fartlar daha \u00f6nceki \u015fartlarda ya\u015fayan hayan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn neslinin t\u00fckenmesine yola\u00e7\u0131yordu. Buna ba\u011fl\u0131 olarak bu hayvan t\u00fcrleri de yok oluyorlard\u0131:<\/p>\n

Buna ba\u011fl\u0131 olarak insan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ba\u011f\u0131ms\u0131z bir yarad\u0131l\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan, y\u00fcce Allah’\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki \u015fartlar\u0131n insan\u0131n hayat\u0131, geli\u015fmesi ve ilerlemesi i\u00e7in elveri\u015fli hale geldi\u011fini bildi\u011fi bir zaman s\u00fcreci i\u00e7inde yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 konusunda Kur’an ayetlerinin bir b\u00fct\u00fcn olarak ortaya koydu\u011fu yakla\u015f\u0131m budur.<\/p>\n

“\u0130nsan” hem biyolojik ve fizyolojik y\u00f6nden hem de akl\u00ee ve ruh\u00ee y\u00f6nden di\u011fer canl\u0131lardan apayr\u0131 bir \u00f6zelli\u011fe sahiptir. Bu \u00f6yle apayr\u0131 bir \u00f6zelliktir ki, i\u00e7lerinden baz\u0131lar\u0131 ateist olmalar\u0131na ra\u011fmen, yeni Darwinist’ler insan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fini kabul etmek zorunda kalm\u0131\u015flard\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fi de, insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na bir yarad\u0131l\u0131\u015f oldu\u011funu ve ba\u015fka hayvan t\u00fcrleriyle hi\u00e7bir organik ba\u011f\u0131 bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belgeleyen \u00f6nemli bir delildir!<\/p>\n

Hangi a\u00e7\u0131dan bak\u0131l\u0131rsa bak\u0131ls\u0131n, de\u011fi\u015fmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayan bir ger\u00e7ektir ki, ulu ve y\u00fcce Allah’\u0131n kendisi bizzat ruhani varl\u0131klar olan meleklerin haz\u0131r bulundu\u011fu bir toplulu\u011fun huzurunda bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:<\/p>\n

“Sonra meleklere: “Adem”e secde edin dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.”<\/strong><\/p>\n

Melekler de Allah’\u0131n bir ba\u015fka yarat\u0131k kesimidirler. Kendilerine mahsus \u00f6zellikleri ve fonksiyonlar\u0131 vard\u0131r. Allah’\u0131n onlar hakk\u0131nda bize verdi\u011fi bilgilerden ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce F\u00ee Z\u0131l\u00e2l-il’in ba\u015fka bir yerinde Allah’\u0131n bu konuda bize bildirdiklerini \u00f6zetlemi\u015ftik. (Kehf-50) Ayn\u0131 \u015fekilde iblis de meleklerden ayr\u0131 olarak Allah’\u0131n bir yarat\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Nitekim Allah Te\u00e2l\u00e2 buyuruyor ki: “Ger\u00e7ekten iblis cinlerdendi. Fakat Rabbinin emri d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kt\u0131.” <\/strong>Cinler de meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Onlar hakk\u0131nda da Allah’\u0131n bize bildirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce bu c\u00fczde y\u00fcce Allah’\u0131n cinlere ili\u015fkin bize bildirdiklerini de \u00f6zetlemi\u015ftik. (En’am 100,128,130. ayetlerinin tefsirine bak\u0131n\u0131z.) Bu surede ilerde gelece\u011fi gibi iblis ate\u015ften yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve kesinlikle meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Fakat buna ra\u011fmen meleklerle birlikte Adem’e secde etmekle emredilmi\u015ftir. Kendine \u00f6zg\u00fc yarat\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funda her \u015feyin sahibi olan y\u00fcce Allah b\u00fcy\u00fck toplant\u0131da herkesin Adem’e secde etmesini istemi\u015ftir. Bu iste\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a il\u00e2n etmi\u015ftir.<\/p>\n

Allah’a kar\u015f\u0131 gelmeyen ve ald\u0131klar\u0131 emri yapan melekler, Allah’\u0131n emrini yerine getirmek \u00fczere itaatk\u00e2r bir \u015fekilde secdeye kapand\u0131lar. Hi\u00e7bir teredd\u00fct g\u00f6stermediler. B\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamad\u0131lar. Herhangi bir sebepten, herhangi bir \u015fekilde ve herhangi bir d\u00fc\u015f\u00fcnceyle g\u00fcnah i\u015flemeyi d\u00fc\u015f\u00fcnmediler. Bu onlar\u0131n karakteridir. Ve bu onlar\u0131n \u00f6zellikleridir. Ayn\u0131 zamanda fonksiyonlar\u0131 da budur. B\u00f6ylece bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n Allah kat\u0131nda ne kadar de\u011ferli oldu\u011fu g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serildi\u011fi gibi, melekler diye bilinen Allah’\u0131n kullar\u0131nda kesin itaat da somut bir bi\u00e7imde canland\u0131r\u0131lmaktad\u0131r.<\/p>\n

\u0130blis’e gelince, o, y\u00fcce Allah’\u0131n emrini uygulamaya yana\u015fmad\u0131 ve O’na kar\u015f\u0131 geldi. \u0130lerde iblisin g\u00f6nl\u00fcnden nelerin ge\u00e7ti\u011fi, y\u00fcce Allah’\u0131n kendisinin Rabbi yarat\u0131c\u0131s\u0131, kendi i\u015flerinin ve evrendeki b\u00fct\u00fcn i\u015flerin t\u00fcm\u00fcn\u00fcn kendisinin elinde oldu\u011funu bile bile, bunlar\u0131n hi\u00e7birinde asla teredd\u00fct etmedi\u011fi halde y\u00fcce Rabbine itaat etmesine engel olan d\u00fc\u015f\u00fcncenin ne oldu\u011fu ifade edilecektir!<\/p>\n

Ayn\u0131 \u015fekilde biz burada y\u00fcce Allah’\u0131n yaratt\u0131klar\u0131n\u0131n \u00fc\u00e7 tane prototipini g\u00f6r\u00fcyoruz. 1. Kesin itaat ve b\u00fct\u00fcn bir teslimiyet \u00f6rne\u011fi. 2- Kesin isyan ve ba\u015fkald\u0131rma \u00f6rne\u011fi. 3- \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u00f6rnek, insan\u0131n karakteri \u00f6rne\u011fidir. \u0130lerde insan\u0131 ve \u00e7ift y\u00f6nl\u00fc s\u0131fatlar\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenece\u011fiz. Birinci karakter Allah’a kar\u015f\u0131 tam bir teslimiyet ve samimiyet \u00f6rne\u011fini sergilemi\u015ftir. Bu kesin teslimiyeti ile, O, bu sahnede g\u00f6revini tamamlam\u0131\u015ft\u0131r. Di\u011fer iki karakterin nas\u0131l \u015fekillendiklerini, hangi tarafa y\u00f6neldiklerini ilerde \u00f6\u011frenmeye \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131z.<\/p>\n

“Allah iblis”e “Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu?” dedi. O da “Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n” dedi.<\/strong><\/p>\n

\u0130blis, Allah’\u0131n kesin h\u00fckm\u00fcne ra\u011fmen, kendisinin de bir g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc olabilece\u011fini ileri s\u00fcrd\u00fc. Allah’\u0131n kesin emri ortada oldu\u011fu halde, \u015feytan kendisinin g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc sebeplere ve illetlere dayanarak kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verme yetkisini kendisinde g\u00f6rd\u00fc. Halbuki kesin il\u00e2hi h\u00fck\u00fcm ve apa\u00e7\u0131k emir ortadayken tart\u0131\u015fma olamaz. D\u00fc\u015f\u00fcnmek bo\u015funad\u0131r. Kesin itaat gerekir. Uygulama zorunlulu\u011fu do\u011far. Lanet olas\u0131 iblis de y\u00fcce Allah’\u0131n yarat\u0131c\u0131, m\u00fclk\u00fcn sahibi, r\u0131z\u0131k verici ve her \u015feyi d\u00fczene koyan, her \u015feyin ancak O’nun izni ve belirlemesiyle meydana geldi\u011fini hi\u00e7 de bilmiyor de\u011fildi. Fakat buna ra\u011fmen kendisine ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 bi\u00e7imde emre itaat etmedi ve bu emri kendi mant\u0131\u011f\u0131na dayanarak ba\u015fka yollara girdi:<\/p>\n

“O da “Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm; beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n” dedi.<\/strong><\/p>\n

Bu isyan\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ortaya koymak amac\u0131yla vakit ge\u00e7irilmeden derhal cezaland\u0131r\u0131ld\u0131:<\/p>\n

“Allah O’na: “O halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin” dedi.<\/strong><\/p>\n

\u0130blisin Allah’\u0131 tan\u0131mas\u0131, O’na fayda vermedi. Allah’\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ve s\u0131fatlar\u0131na inanmas\u0131 da O’na bir yarar sa\u011flamad\u0131… Allah’\u0131n emirlerini \u00f6\u011frendi\u011fi halde bu emri kabul ve reddetme yetkisini kendisinde g\u00f6ren, y\u00fcce Allah’\u0131n daha \u00f6nceden kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verdi\u011fi bir meselede hakimiyet yetkisini kendisinde g\u00f6ren, bu hakimiyet yetkisiyle Allah’\u0131n s\u00f6zkonusu meseleye ili\u015fkin h\u00fckm\u00fcn\u00fc reddedebilece\u011fini s\u00f6yleyen her insan da iblisin konumundad\u0131r. Demek ki, bu bilgiye ve itikada (inan\u00e7 sistemine) ra\u011fmen meydana gelen bir k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr. \u00c7\u00fcnk\u00fc iblisin ne bilgisi eksikti, ne de itikad\u0131!..<\/p>\n

\u0130blis bu tutumuna kar\u015f\u0131l\u0131k olarak cennetten kovulmu\u015ftur. Allah’\u0131n rahmetinden uzakla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Allah’\u0131n lanetine m\u00fcstehak olmu\u015ftur. Al\u00e7akl\u0131k damgas\u0131 yemi\u015ftir.<\/p>\n

Ne var ki, bu \u00e7irkin ve inat\u00e7\u0131 yarat\u0131k Hz. Adem’in kendisinin kovulmas\u0131na ve gazaba u\u011framas\u0131na neden oldu\u011funu unutmuyor. \u0130ntikam almadan bu k\u00f6t\u00fc sonuna (ak\u0131betine) teslim olmuyor. \u0130\u00e7inde yo\u011fruldu\u011fu \u00e7irkin karakterine uygun bi\u00e7imde fonksiyonunu yapmadan cezaya raz\u0131 olmuyor:<\/p>\n

“\u0130blis: “Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver” dedi.<\/strong><\/p>\n

“Allah “Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin” dedi.<\/strong><\/p>\n

\u0130blis dedi ki; “Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim.”<\/strong><\/p>\n

Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.”<\/strong><\/p>\n

Bu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck \u00fczerinde kesin \u0131srar etmektir. Sap\u0131kl\u0131k, azg\u0131nl\u0131k \u00fczerinde kesin bi\u00e7imde diretmektir. B\u00f6ylece iblisin bu karakterinin O’nun ba\u015fl\u0131ca \u00f6zelliklerinden biri oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor… O’nun karakterindeki bu k\u00f6t\u00fcl\u00fck y\u00fczeysel ve ge\u00e7ici bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck de\u011fildir. K\u00f6kl\u00fc, bilin\u00e7li, sistemli ve s\u00fcrekli bir k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr.<\/p>\n

Ayr\u0131ca bu tasvirde iblisin akl\u00ee normlar\u0131 ve psikolojik hareketleri de canl\u0131 ve somut sahnelerle ortaya koymu\u015ftur.<\/p>\n

iblis, Rabbinden k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne kadar kendisine m\u00fchlet vermesini dilerken, bu iste\u011fini ancak Allah’\u0131n iradesi ve belirlemesiyle olabilece\u011fini \u00e7ok iyi biliyordu. Y\u00fcce Allah O’nun bu iste\u011fini kabul de etmi\u015f ona zaman tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131r. O’na tan\u0131nan bu s\u00fcre, ba\u015fka bir surede a\u00e7\u0131kl\u0131\u011fa kavu\u015fturuldu\u011fu gibi, “Belirlenen g\u00fcne.” <\/strong>(Hicr 38, S\u00e2d-81) kadard\u0131r. Rivayetlerde belirtildi\u011fine g\u00f6re, bug\u00fcn yeniden dirili\u015f g\u00fcn\u00fc de\u011fil, Allah’\u0131n hayatta kalmas\u0131n\u0131 diledi\u011fi kimselerin d\u0131\u015f\u0131nda yerde ve g\u00f6klerdeki herkesin \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc Sur’a ilk \u00fcf\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc g\u00fcnd\u00fcr.<\/p>\n

\u0130blis uzun ya\u015fama h\u00fckm\u00fcn\u00fc elde ettikten sonra y\u00fcce Allah’a kar\u015f\u0131 isyank\u00e2rl\u0131\u011f\u0131 ve gururu nedeniyle kendisine takdir etti\u011fi sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n ve bu sap\u0131kl\u0131k belas\u0131n\u0131 kendisine g\u00f6ndermesinin intikam\u0131n\u0131 alaca\u011f\u0131n\u0131 i\u011fren\u00e7 bir k\u00fcstahl\u0131kla il\u00e2n ediyor. Kendisinin dramatik ak\u0131beti sebebiyle Allah’\u0131n lanetine u\u011framas\u0131na ve cennetten kovulmas\u0131na neden olan, Allah’\u0131n kendisini onurland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 bu insan\u0131 sapt\u0131raca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor! Onun bu sapt\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131 Kur’an-\u0131 Kerim’in O’ndan aktard\u0131\u011f\u0131 \u015fu s\u00f6zde somut olarak g\u00f6rebiliyoruz.<\/p>\n

“Andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m.”<\/strong><\/p>\n

Demek ki, iblis Adem ve neslini sapt\u0131rmak i\u00e7in Allah’\u0131n dosdo\u011fru yolu \u00fczerinde oturacak. Oradan ge\u00e7mek isteyen herkesi engellemeye \u00e7al\u0131\u015facakt\u0131r Allah’a giden yolun somut olmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah, bir yere \u00e7ak\u0131l\u0131p kalmaktan m\u00fcnezzehtir. B\u00f6ylece anla\u015f\u0131l\u0131yor ki, bu yol Allah’\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 elde etmeye vas\u0131ta olan iman ve itaat yoludur… \u0130blis bu amac\u0131n\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in her taraftan insana sokulacakt\u0131r: “\u00d6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan…” <\/strong>Onlarla iman ve itaatin aras\u0131na girmek i\u00e7in… Bu iblisin, insan\u0131 sapt\u0131rmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7abas\u0131n\u0131 ve t\u00fckenmez gayretini ortaya koyan canl\u0131, hareketli ve somut bir tablodur. \u0130blisin amac\u0131 insanlar\u0131n Allah’\u0131 tan\u0131mamalar\u0131 ve O’na \u015f\u00fckretmemeleridir. O’nun tuzaklar\u0131ndan kurtulup Allah’\u0131n \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kulak veren az bir grup m\u00fcstesna:<\/p>\n

“\u00c7o\u011funlu\u011fu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.”<\/strong><\/p>\n

Burada \u015f\u00fckretmenin tekrar edilmesi surenin ba\u015f taraf\u0131nda ifadesini bulan “Ne de az \u015f\u00fckrediyorsunuz” <\/strong>c\u00fcmlesiyle tam bir ahenk sa\u011flamaktad\u0131r. B\u00f6ylece az \u015f\u00fckredilmesinin nedeni a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f, gizli olan ger\u00e7ek etken ortaya \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu temel etken iblisin O’na kar\u015f\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 ve Allah’a giden yolda oturmas\u0131d\u0131r! \u0130nsan\u0131n, kendisini do\u011fru yoldan al\u0131koyan gizli d\u00fc\u015fman\u0131na kar\u015f\u0131 uyan\u0131k hareket etmesi istenmi\u015ftir. \u0130nsanlar\u0131n \u00e7o\u011funun \u015f\u00fckretmesine engel olan bu musibetin nereden kaynakland\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frendikten sonra ona kar\u015f\u0131 \u00f6nlem almalar\u0131 gerekti\u011fini hat\u0131rlatm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u015eeytan\u0131n arzu etti\u011fi kendisine verilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah’\u0131n iradesi bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n kendi yolunu kendisinin se\u00e7mesini istemi\u015ftir. Zira insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015ftan gelen birtak\u0131m yetenekleri vard\u0131r ki, insan onlarla iyiyi ve k\u00f6t\u00fcy\u00fc birbirinden ay\u0131rabilir. Serbest olarak tercihini yapmas\u0131 i\u00e7in ona ak\u0131l da verilmi\u015ftir. Peygamberler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla s\u00fcrekli bi\u00e7imde ona hat\u0131rlatmada bulunulmu\u015f ve onu do\u011fru yoldan ayr\u0131lmaktan sak\u0131nd\u0131rm\u0131\u015f, isl\u00e2m dinine ba\u011flan\u0131p onunla kendisini d\u00fczeltmesini istemi\u015ftir. Y\u00fcce Allah’\u0131n iradesine ba\u011fl\u0131 olarak, insan ya do\u011fru yolu veya \u015feytan\u0131n yolunu alg\u0131layabilme, kendi b\u00fcnyesine ya iyili\u011fi veya k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc yerle\u015ftirebilme ve iki sonu\u00e7tan birine do\u011fru yol alma imk\u00e2n\u0131na sahip k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Do\u011fru yola girse de sap\u0131kl\u0131k yolunu se\u00e7se de neticede Allah’\u0131n s\u0131nava ili\u015fkin yasas\u0131 ger\u00e7ekle\u015fir, Allah’\u0131n dedi\u011fi olur. Hidayet de sap\u0131kl\u0131k da Allah’\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fckteki yasas\u0131na ve \u00f6zg\u00fcr iradesine ba\u011fl\u0131 olarak ger\u00e7ekle\u015fir.<\/p>\n

Fakat ayetlerin devam\u0131nda y\u00fcce Allah’\u0131n, lanet olas\u0131 iblisin kendisine s\u00fcre tan\u0131nmas\u0131na ili\u015fkin iste\u011finin kabul edildi\u011finin a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtilmesine ra\u011fmen, bu son iste\u011finin verildi\u011fine dair bir a\u00e7\u0131klama yapmad\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyoruz. Y\u00fcce Allah bu konuda bir a\u00e7\u0131klama yapmam\u0131\u015ft\u0131r. Yaln\u0131z iblisin oradan kovuldu\u011funu a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r. Bu \u00f6yle bir kovulu\u015ftur ki, kimse ona engel olamaz. Onu yerilmi\u015f ve gazaba u\u011fram\u0131\u015f bir bi\u00e7imde kovmu\u015ftur. \u015eeytan ve kendisine uyan ve onunla beraber sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fen insanlardan cehennemi doldurmak \u00fczere huzurundan uzakla\u015ft\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

“Allah dedi ki; `\u00c7ok oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onu ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m.”<\/strong><\/p>\n

\u0130blise uyan insanlar ya Allah’\u0131 tan\u0131mada, ilahl\u0131\u011f\u0131na kesin inanmada, O’na uyarlar veya aynen onun gibi Allah’\u0131n hakimiyetini ve h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmezler, Allah’\u0131n emirlerine ra\u011fmen meseleleri g\u00f6zden ge\u00e7irme hakk\u0131na sahip olduklar\u0131n\u0131, Allah’\u0131n emirlerini uygulay\u0131p uygulamamakta kendi mant\u0131klar\u0131n\u0131 kriter olarak kabul ettiklerini iddia ederler. Ya da kendilerini Allah’\u0131n yolundan tamamen sapt\u0131rmas\u0131 i\u00e7in iblise uyarlar… Fakat bu iki sap\u0131kl\u0131k da temelde ayn\u0131d\u0131r ve \u015feytana uymakt\u0131r. Cezas\u0131 da \u015feytan ile birlikte cehennemi boylamakt\u0131r!<\/p>\n

Y\u00fcce Allah, \u015feytan ve soyda\u015flar\u0131na do\u011fru yoldan sapt\u0131rma olana\u011f\u0131 vermi\u015ftir. Hz. Adem’e ve O’nun nesline de s\u0131nama gere\u011fi olarak tercih imk\u00e2n\u0131 vermi\u015ftir. Y\u00fcce Allah insana bu tercih imk\u00e2n\u0131 vermekle hem ceza hem m\u00fck\u00e2fat\u0131n ona uygun d\u00fc\u015fmesini dilemi\u015ftir. Onu bu nitelikle di\u011fer yarat\u0131klar\u0131 aras\u0131nda kendisine has \u00f6zelliklere sahip k\u0131lmak istemi\u015ftir. O ne melektir ne de \u015feytan. Onun bu evrendeki fonksiyonu ne mele\u011fin fonksiyonu ne de \u015feytan\u0131n fonksiyonudur.<\/p>\n

YASAK A\u011eA\u00c7<\/strong><\/p>\n

Olay\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7inde \u00e7izilen tablo burada bitiyor. Hemen arkas\u0131ndan ba\u015fka bir sahne ba\u015fl\u0131yor:<\/p>\n

Y\u00fcce Allah, iblisi bu \u015fekilde cennetten uzakla\u015ft\u0131rd\u0131ktan sonra hitab\u0131 Adem’e ve e\u015fine y\u00f6neltiyor. Biz burada yaln\u0131z Hz. Adem’in kendi cinsinden bir e\u015fi oldu\u011funu biliyoruz. Bu e\u015finin nereden geldi\u011fini bilmiyoruz. \u015eu anda s\u00f6zkonusu edece\u011fimiz ayet ile Kur’an-\u0131 Kerim’in di\u011fer ayetleri bu gayb konusundan haber vermemektedirler. Hz. Havva’n\u0131n Hz. Adem’in kaburga kemi\u011finden yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan s\u00f6z eden rivayetlerin hepsi yahudi uydurmas\u0131ndan kaynaklan\u0131r. Bu nedenle bu konuda onlara dayanamay\u0131z. Bu konuda kesin olarak s\u00f6ylenebilecek tek \u015fey y\u00fcce Allah’\u0131n Hz. Adem’e kendi cinsinden bir e\u015f yaratt\u0131\u011f\u0131 ve b\u00f6ylece onlar\u0131n iki e\u015f olduklar\u0131d\u0131r. Zaten y\u00fcce Allah’\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 t\u00fcm yarat\u0131klar\u0131n \u00e7ift olarak yarat\u0131ld\u0131klar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. “Biz belki ibret al\u0131rs\u0131n\u0131z diye, her \u015feyden bir \u00e7ift yaratt\u0131k.” (Z\u00e2riyat-49)<\/strong> Bu s\u00fcrekli ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. Allah’\u0131n t\u00fcm yaratt\u0131klar\u0131 i\u00e7in ge\u00e7erli olan k\u00f6kl\u00fc bir kurald\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez yasay\u0131 baz alarak meseleye bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda Hz. Havva’n\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n Hz. Adem’in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan uzun bir s\u00fcre sonra ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fini ve O’nun yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n da Hz. Adem’in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda izlenen yolun ayn\u0131s\u0131yla ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini s\u00f6yleyebiliriz.<\/p>\n

Durum ne olursa olsun, burada hitab Hz. Adem’e ve e\u015fine y\u00f6neltilmektedir. Cenab\u0131 Allah hayatlar\u0131ndaki sorumluluklar\u0131n\u0131 bildiren emirlerini kendilerine iletirken, her ikisine de hitap ediyor. B\u00f6ylece her ikisini de beraber e\u011fitmeye ve onlar\u0131 as\u0131l g\u00f6revlerine haz\u0131rlamaya ba\u015fl\u0131yor. Zaten y\u00fcce Allah insan\u0131 s\u0131rf bu fonksiyonu i\u00e7in yaratm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu temel g\u00f6revi yery\u00fcz\u00fcnde halifelik g\u00f6revidir. Nitekim Bakara suresinin (30.) ayetlerinde y\u00fcce Allah buyuruyor ki: “Hani Rabbin meleklere, `Ben yery\u00fcz\u00fcnde bir halife yarataca\u011f\u0131m’ demi\u015fti.”<\/strong><\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 11- Sizi yaratt\u0131k, arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere “Ademe secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131. “ 12- “Allah […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":11301,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\nSEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya<\/title>\n<meta name=\"description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.11- Sizi yaratt\u0131k, arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere "Ademe secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131. "12- "Allah \u0130blis'e "Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu? dedi. O da "Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n " dedi.13- "Allah ona "o halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin, dedi. "14- "\u0130blis, "Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver" dedi.15- Allah "Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin" dedi.16- "\u0130blis dedi ki; "Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. "17- "Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n. "18- "Allah dedi ki; "\u00c7\u0131k oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onlar\u0131 ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m. "\u0130\u015fte ilk sahne budur... Bu ger\u00e7ekten etkileyici bir sahnedir. \u00d6nemli bir sahnedir... Biz burada \u00f6nce k\u0131ssan\u0131n sahnelerini sunmay\u0131, bunlar \u00fczerinde yap\u0131lacak yorumu ve bu sahnelerin imajlar\u0131 \u00fczerinde yap\u0131lacak tesbitleri sonraya b\u0131rakmay\u0131 uygun g\u00f6r\u00fcyoruz."Sizi yaratt\u0131k arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere, "Adem'e secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131."Yaratma: Yapma, meydana getirme anlam\u0131na tasvirde, bi\u00e7im verme ve \u00f6zelliklerle donatma anlam\u0131na gelebilir. Yaratma ve tasvir meydana geli\u015fte iki a\u015fama de\u011fil, iki basamakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc buradaki "sonra" kavram\u0131, zaman s\u0131ralamas\u0131n\u0131 de\u011fil de, manevi y\u00fckseli\u015f s\u0131ralamas\u0131 i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015f olabilir. Tasvir (\u015eekil ve \u00f6zellik kazanmak) soyut anlamda varolmaktan daha ileri bir basamakt\u0131r. Varolma hammadde i\u00e7in de ge\u00e7erlidir. \u0130nsani bir \u015fekil kazanma ve birtak\u0131m \u00f6zelliklere sahip olma a\u00e7\u0131s\u0131ndan tasvir, varolman\u0131n basamaklar\u0131ndan daha ilerde bir basamakt\u0131r. Sanki burada \u015f\u00f6yle denmek istenmi\u015ftir: Biz size sadece varolmay\u0131 ba\u011f\u0131\u015flamakla yetinmedik, sizin varl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 \u00fcst\u00fcn \u00f6zelliklere sahip bir varl\u0131k k\u0131ld\u0131k... Nitekim ba\u015fka bir ayette: "Her \u015feye yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131 veren sonra da yol g\u00f6steren O'dur" (Taha -50) deniyor.\u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00fct\u00fcn varl\u0131klara \u00f6zellikler ve fonksiyonlar verilmi\u015f ve yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 esnas\u0131nda bu g\u00f6revlerini yerine getirmesi i\u00e7in ona yol g\u00f6sterilmi\u015ftir. Yarat\u0131l\u0131\u015f \u00f6zellikleri ve fonksiyon verili\u015fi ile bu g\u00f6revlerin yerine getirilmesi aras\u0131nda bir zaman bo\u015flu\u011fu yoktur. E\u011fer buradaki yol g\u00f6sterme, O'nun Rabbine yol bulmas\u0131 dahi olsa, yine anlam de\u011fi\u015fmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015fey yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 andan itibaren Rabbine yol bulmu\u015ftur. Ayn\u0131 \u015fekilde Adem'e de yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda insan\u00ee \u00f6zellikleri verilmi\u015f ve "Sonra" da ise manevi y\u00f6nden y\u00fckselmeye y\u00f6neltilmi\u015fti. Yoksa arada zaman a\u015f\u0131m\u0131 yoktur. Biz bu g\u00f6r\u00fc\u015fdeyiz.Hangi a\u00e7\u0131dan bakarsak bakal\u0131m, Hz. Adem'in -sel\u00e2m \u00fczerine olsun- yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131na, insanl\u0131\u011f\u0131n meydana geli\u015fine ili\u015fkin Kur'an ayetlerinin b\u00fct\u00fcn\u00fc, bu varl\u0131\u011fa insani \u00f6zelliklerinin ve kendisine \u00f6zg\u00fc fonksiyonunu yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ile birlikte verildi\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesi Kur'an'da a\u011f\u0131rl\u0131k kazanmaktad\u0131r. \u0130nsanl\u0131k tarihinde g\u00f6r\u00fclen ilerlemenin, y\u00fckseli\u015fin bu \u00f6zelliklerin daha a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131kmalar\u0131, geli\u015fmeleri, terbiye edilmeleri ve insan\u0131n bunlar sayesinde \u00fcst\u00fcn bir deneyime sahip olmas\u0131nda g\u00f6r\u00fclen ilerleme oldu\u011funu ortaya koymaktad\u0131r. Yoksa Darwinizm'in ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc gibi, ba\u015fka t\u00fcrlerin geli\u015ferek sonu\u00e7ta insan oldu\u011fu \u015feklinde insan\u0131n "\u00f6z varl\u0131\u011f\u0131nda" herhangi bir ba\u015fkala\u015f\u0131m olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ortaya koymaktad\u0131r.Arkeolojik kaz\u0131lara dayanan yarad\u0131l\u0131\u015f ve evrim teorisine ba\u011fl\u0131 olarak zaman s\u00fcreci i\u00e7inde hayvanlarda de\u011fi\u015fik ilerleme a\u015famalar\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve bunlar\u0131n birbirini izleyen geli\u015fmeler oldu\u011funu ileri s\u00fcrmek "sa\u011fl\u0131kl\u0131" verilere dayanmayan bir teoriden ibarettir. "Kesinlik" ifade etmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc yerin katmanlar\u0131nda bulunan kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini belirleme \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n da kendileri bile tahminden \u00f6teye ge\u00e7emezler. Bu \u00e7al\u0131\u015fmalar y\u0131ld\u0131zlar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini radyasyon yoluyla kestirmek gibidir. Bunlar\u0131 d\u00fczeltecek, hatta k\u00f6k\u00fcnden de\u011fi\u015ftirecek daha ba\u015fka tahminlerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 engelleyebilecek hi\u00e7bir \u015fey yoktur! B\u00f6yle bir varsay\u0131m bu canl\u0131lar\u0131n birbirlerinden daha geli\u015fmi\u015f oldu\u011funu s\u00f6ylememiz i\u00e7in yeterli de\u011fildir. .Kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerine ili\u015fkin bilgimizin kesin oldu\u011funu varsaysak bile, belirli \u00e7evre \u015fartlar\u0131n\u0131n etkisiyle ve bu \u015fartlarla uyum sa\u011flayabildikleri oranda baz\u0131 canl\u0131 t\u00fcrleri varolmu\u015f olabilir ve \u00e7evre \u015fartlar\u0131 de\u011fi\u015fip ya\u015famalar\u0131na elveri\u015fsiz hale geldi\u011fi i\u00e7in bu canl\u0131lar\u0131n soyu kurumu\u015f olabilir. Bu varsay\u0131m\u0131 ileri s\u00fcrmemiz i\u00e7in, engelleyici hi\u00e7bir veri yoktur.Darwin'in ve ondan sonrakilerin arkeolojik kaz\u0131lar\u0131 bundan \u00f6te bir \u015feyi ispatlayamaz. Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde herhangi bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden organik olarak evrimle\u015fti\u011fini, o zaman s\u00fcreci i\u00e7indeki kayalar\u0131n katmanlar\u0131n\u0131n tan\u0131kl\u0131\u011f\u0131na bakarak kesin bi\u00e7imde ispatlayamaz. Sadece \u015fu kadar\u0131n\u0131 ispatlayabilir: Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde birtak\u0131m hayvan t\u00fcrleri kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden daha geli\u015fmi\u015ftir... B\u00f6yle bir geli\u015fmeyi bizim anlad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bi\u00e7imde yorumlamak da m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Yani bu zaman diliminde yery\u00fcz\u00fcnde egemen olan \u015fartlar bu hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131na m\u00fcsaade ediyorlard\u0131. \u015eartlar de\u011fi\u015fince, yery\u00fcz\u00fc ba\u015fka bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn meydana gelmesine elveri\u015fli oluyordu. Bu hayvan t\u00fcr\u00fc de meydana geliyordu. De\u011fi\u015fen \u015fartlar daha \u00f6nceki \u015fartlarda ya\u015fayan hayan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn neslinin t\u00fckenmesine yola\u00e7\u0131yordu. Buna ba\u011fl\u0131 olarak bu hayvan t\u00fcrleri de yok oluyorlard\u0131:Buna ba\u011fl\u0131 olarak insan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ba\u011f\u0131ms\u0131z bir yarad\u0131l\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan, y\u00fcce Allah'\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki \u015fartlar\u0131n insan\u0131n hayat\u0131, geli\u015fmesi ve ilerlemesi i\u00e7in elveri\u015fli hale geldi\u011fini bildi\u011fi bir zaman s\u00fcreci i\u00e7inde yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 konusunda Kur'an ayetlerinin bir b\u00fct\u00fcn olarak ortaya koydu\u011fu yakla\u015f\u0131m budur."\u0130nsan" hem biyolojik ve fizyolojik y\u00f6nden hem de akl\u00ee ve ruh\u00ee y\u00f6nden di\u011fer canl\u0131lardan apayr\u0131 bir \u00f6zelli\u011fe sahiptir. Bu \u00f6yle apayr\u0131 bir \u00f6zelliktir ki, i\u00e7lerinden baz\u0131lar\u0131 ateist olmalar\u0131na ra\u011fmen, yeni Darwinist'ler insan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fini kabul etmek zorunda kalm\u0131\u015flard\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fi de, insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na bir yarad\u0131l\u0131\u015f oldu\u011funu ve ba\u015fka hayvan t\u00fcrleriyle hi\u00e7bir organik ba\u011f\u0131 bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belgeleyen \u00f6nemli bir delildir!Hangi a\u00e7\u0131dan bak\u0131l\u0131rsa bak\u0131ls\u0131n, de\u011fi\u015fmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayan bir ger\u00e7ektir ki, ulu ve y\u00fcce Allah'\u0131n kendisi bizzat ruhani varl\u0131klar olan meleklerin haz\u0131r bulundu\u011fu bir toplulu\u011fun huzurunda bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:"Sonra meleklere: "Adem"e secde edin dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131."Melekler de Allah'\u0131n bir ba\u015fka yarat\u0131k kesimidirler. Kendilerine mahsus \u00f6zellikleri ve fonksiyonlar\u0131 vard\u0131r. Allah'\u0131n onlar hakk\u0131nda bize verdi\u011fi bilgilerden ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce F\u00ee Z\u0131l\u00e2l-il'in ba\u015fka bir yerinde Allah'\u0131n bu konuda bize bildirdiklerini \u00f6zetlemi\u015ftik. (Kehf-50) Ayn\u0131 \u015fekilde iblis de meleklerden ayr\u0131 olarak Allah'\u0131n bir yarat\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Nitekim Allah Te\u00e2l\u00e2 buyuruyor ki: "Ger\u00e7ekten iblis cinlerdendi. Fakat Rabbinin emri d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kt\u0131." Cinler de meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Onlar hakk\u0131nda da Allah'\u0131n bize bildirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce bu c\u00fczde y\u00fcce Allah'\u0131n cinlere ili\u015fkin bize bildirdiklerini de \u00f6zetlemi\u015ftik. (En'am 100,128,130. ayetlerinin tefsirine bak\u0131n\u0131z.) Bu surede ilerde gelece\u011fi gibi iblis ate\u015ften yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve kesinlikle meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Fakat buna ra\u011fmen meleklerle birlikte Adem'e secde etmekle emredilmi\u015ftir. Kendine \u00f6zg\u00fc yarat\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funda her \u015feyin sahibi olan y\u00fcce Allah b\u00fcy\u00fck toplant\u0131da herkesin Adem'e secde etmesini istemi\u015ftir. Bu iste\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a il\u00e2n etmi\u015ftir.Allah'a kar\u015f\u0131 gelmeyen ve ald\u0131klar\u0131 emri yapan melekler, Allah'\u0131n emrini yerine getirmek \u00fczere itaatk\u00e2r bir \u015fekilde secdeye kapand\u0131lar. Hi\u00e7bir teredd\u00fct g\u00f6stermediler. B\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamad\u0131lar. Herhangi bir sebepten, herhangi bir \u015fekilde ve herhangi bir d\u00fc\u015f\u00fcnceyle g\u00fcnah i\u015flemeyi d\u00fc\u015f\u00fcnmediler. Bu onlar\u0131n karakteridir. Ve bu onlar\u0131n \u00f6zellikleridir. Ayn\u0131 zamanda fonksiyonlar\u0131 da budur. B\u00f6ylece bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n Allah kat\u0131nda ne kadar de\u011ferli oldu\u011fu g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serildi\u011fi gibi, melekler diye bilinen Allah'\u0131n kullar\u0131nda kesin itaat da somut bir bi\u00e7imde canland\u0131r\u0131lmaktad\u0131r.\u0130blis'e gelince, o, y\u00fcce Allah'\u0131n emrini uygulamaya yana\u015fmad\u0131 ve O'na kar\u015f\u0131 geldi. \u0130lerde iblisin g\u00f6nl\u00fcnden nelerin ge\u00e7ti\u011fi, y\u00fcce Allah'\u0131n kendisinin Rabbi yarat\u0131c\u0131s\u0131, kendi i\u015flerinin ve evrendeki b\u00fct\u00fcn i\u015flerin t\u00fcm\u00fcn\u00fcn kendisinin elinde oldu\u011funu bile bile, bunlar\u0131n hi\u00e7birinde asla teredd\u00fct etmedi\u011fi halde y\u00fcce Rabbine itaat etmesine engel olan d\u00fc\u015f\u00fcncenin ne oldu\u011fu ifade edilecektir!Ayn\u0131 \u015fekilde biz burada y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131klar\u0131n\u0131n \u00fc\u00e7 tane prototipini g\u00f6r\u00fcyoruz. 1. Kesin itaat ve b\u00fct\u00fcn bir teslimiyet \u00f6rne\u011fi. 2- Kesin isyan ve ba\u015fkald\u0131rma \u00f6rne\u011fi. 3- \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u00f6rnek, insan\u0131n karakteri \u00f6rne\u011fidir. \u0130lerde insan\u0131 ve \u00e7ift y\u00f6nl\u00fc s\u0131fatlar\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenece\u011fiz. Birinci karakter Allah'a kar\u015f\u0131 tam bir teslimiyet ve samimiyet \u00f6rne\u011fini sergilemi\u015ftir. Bu kesin teslimiyeti ile, O, bu sahnede g\u00f6revini tamamlam\u0131\u015ft\u0131r. Di\u011fer iki karakterin nas\u0131l \u015fekillendiklerini, hangi tarafa y\u00f6neldiklerini ilerde \u00f6\u011frenmeye \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131z."Allah iblis"e "Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu?" dedi. O da "Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n" dedi.\u0130blis, Allah'\u0131n kesin h\u00fckm\u00fcne ra\u011fmen, kendisinin de bir g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc olabilece\u011fini ileri s\u00fcrd\u00fc. Allah'\u0131n kesin emri ortada oldu\u011fu halde, \u015feytan kendisinin g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc sebeplere ve illetlere dayanarak kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verme yetkisini kendisinde g\u00f6rd\u00fc. Halbuki kesin il\u00e2hi h\u00fck\u00fcm ve apa\u00e7\u0131k emir ortadayken tart\u0131\u015fma olamaz. D\u00fc\u015f\u00fcnmek bo\u015funad\u0131r. Kesin itaat gerekir. Uygulama zorunlulu\u011fu do\u011far. Lanet olas\u0131 iblis de y\u00fcce Allah'\u0131n yarat\u0131c\u0131, m\u00fclk\u00fcn sahibi, r\u0131z\u0131k verici ve her \u015feyi d\u00fczene koyan, her \u015feyin ancak O'nun izni ve belirlemesiyle meydana geldi\u011fini hi\u00e7 de bilmiyor de\u011fildi. Fakat buna ra\u011fmen kendisine ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 bi\u00e7imde emre itaat etmedi ve bu emri kendi mant\u0131\u011f\u0131na dayanarak ba\u015fka yollara girdi:"O da "Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm; beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n" dedi.Bu isyan\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ortaya koymak amac\u0131yla vakit ge\u00e7irilmeden derhal cezaland\u0131r\u0131ld\u0131:"Allah O'na: "O halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin" dedi.\u0130blisin Allah'\u0131 tan\u0131mas\u0131, O'na fayda vermedi. Allah'\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ve s\u0131fatlar\u0131na inanmas\u0131 da O'na bir yarar sa\u011flamad\u0131... Allah'\u0131n emirlerini \u00f6\u011frendi\u011fi halde bu emri kabul ve reddetme yetkisini kendisinde g\u00f6ren, y\u00fcce Allah'\u0131n daha \u00f6nceden kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verdi\u011fi bir meselede hakimiyet yetkisini kendisinde g\u00f6ren, bu hakimiyet yetkisiyle Allah'\u0131n s\u00f6zkonusu meseleye ili\u015fkin h\u00fckm\u00fcn\u00fc reddedebilece\u011fini s\u00f6yleyen her insan da iblisin konumundad\u0131r. Demek ki, bu bilgiye ve itikada (inan\u00e7 sistemine) ra\u011fmen meydana gelen bir k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr. \u00c7\u00fcnk\u00fc iblisin ne bilgisi eksikti, ne de itikad\u0131!..\u0130blis bu tutumuna kar\u015f\u0131l\u0131k olarak cennetten kovulmu\u015ftur. Allah'\u0131n rahmetinden uzakla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Allah'\u0131n lanetine m\u00fcstehak olmu\u015ftur. Al\u00e7akl\u0131k damgas\u0131 yemi\u015ftir.Ne var ki, bu \u00e7irkin ve inat\u00e7\u0131 yarat\u0131k Hz. Adem'in kendisinin kovulmas\u0131na ve gazaba u\u011framas\u0131na neden oldu\u011funu unutmuyor. \u0130ntikam almadan bu k\u00f6t\u00fc sonuna (ak\u0131betine) teslim olmuyor. \u0130\u00e7inde yo\u011fruldu\u011fu \u00e7irkin karakterine uygun bi\u00e7imde fonksiyonunu yapmadan cezaya raz\u0131 olmuyor:"\u0130blis: "Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver" dedi."Allah "Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin" dedi.\u0130blis dedi ki; "Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim."Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n."Bu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck \u00fczerinde kesin \u0131srar etmektir. Sap\u0131kl\u0131k, azg\u0131nl\u0131k \u00fczerinde kesin bi\u00e7imde diretmektir. B\u00f6ylece iblisin bu karakterinin O'nun ba\u015fl\u0131ca \u00f6zelliklerinden biri oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor... O'nun karakterindeki bu k\u00f6t\u00fcl\u00fck y\u00fczeysel ve ge\u00e7ici bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck de\u011fildir. K\u00f6kl\u00fc, bilin\u00e7li, sistemli ve s\u00fcrekli bir k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr.Ayr\u0131ca bu tasvirde iblisin akl\u00ee normlar\u0131 ve psikolojik hareketleri de canl\u0131 ve somut sahnelerle ortaya koymu\u015ftur.iblis, Rabbinden k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne kadar kendisine m\u00fchlet vermesini dilerken, bu iste\u011fini ancak Allah'\u0131n iradesi ve belirlemesiyle olabilece\u011fini \u00e7ok iyi biliyordu. Y\u00fcce Allah O'nun bu iste\u011fini kabul de etmi\u015f ona zaman tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131r. O'na tan\u0131nan bu s\u00fcre, ba\u015fka bir surede a\u00e7\u0131kl\u0131\u011fa kavu\u015fturuldu\u011fu gibi, "Belirlenen g\u00fcne." (Hicr 38, S\u00e2d-81) kadard\u0131r. Rivayetlerde belirtildi\u011fine g\u00f6re, bug\u00fcn yeniden dirili\u015f g\u00fcn\u00fc de\u011fil, Allah'\u0131n hayatta kalmas\u0131n\u0131 diledi\u011fi kimselerin d\u0131\u015f\u0131nda yerde ve g\u00f6klerdeki herkesin \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc Sur'a ilk \u00fcf\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc g\u00fcnd\u00fcr.\u0130blis uzun ya\u015fama h\u00fckm\u00fcn\u00fc elde ettikten sonra y\u00fcce Allah'a kar\u015f\u0131 isyank\u00e2rl\u0131\u011f\u0131 ve gururu nedeniyle kendisine takdir etti\u011fi sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n ve bu sap\u0131kl\u0131k belas\u0131n\u0131 kendisine g\u00f6ndermesinin intikam\u0131n\u0131 alaca\u011f\u0131n\u0131 i\u011fren\u00e7 bir k\u00fcstahl\u0131kla il\u00e2n ediyor. Kendisinin dramatik ak\u0131beti sebebiyle Allah'\u0131n lanetine u\u011framas\u0131na ve cennetten kovulmas\u0131na neden olan, Allah'\u0131n kendisini onurland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 bu insan\u0131 sapt\u0131raca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor! Onun bu sapt\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131 Kur'an-\u0131 Kerim'in O'ndan aktard\u0131\u011f\u0131 \u015fu s\u00f6zde somut olarak g\u00f6rebiliyoruz."Andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m."Demek ki, iblis Adem ve neslini sapt\u0131rmak i\u00e7in Allah'\u0131n dosdo\u011fru yolu \u00fczerinde oturacak. Oradan ge\u00e7mek isteyen herkesi engellemeye \u00e7al\u0131\u015facakt\u0131r Allah'a giden yolun somut olmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah, bir yere \u00e7ak\u0131l\u0131p kalmaktan m\u00fcnezzehtir. B\u00f6ylece anla\u015f\u0131l\u0131yor ki, bu yol Allah'\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 elde etmeye vas\u0131ta olan iman ve itaat yoludur... \u0130blis bu amac\u0131n\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in her taraftan insana sokulacakt\u0131r: "\u00d6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan..." Onlarla iman ve itaatin aras\u0131na girmek i\u00e7in... Bu iblisin, insan\u0131 sapt\u0131rmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7abas\u0131n\u0131 ve t\u00fckenmez gayretini ortaya koyan canl\u0131, hareketli ve somut bir tablodur. \u0130blisin amac\u0131 insanlar\u0131n Allah'\u0131 tan\u0131mamalar\u0131 ve O'na \u015f\u00fckretmemeleridir. O'nun tuzaklar\u0131ndan kurtulup Allah'\u0131n \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kulak veren az bir grup m\u00fcstesna:"\u00c7o\u011funlu\u011fu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n."Burada \u015f\u00fckretmenin tekrar edilmesi surenin ba\u015f taraf\u0131nda ifadesini bulan "Ne de az \u015f\u00fckrediyorsunuz" c\u00fcmlesiyle tam bir ahenk sa\u011flamaktad\u0131r. B\u00f6ylece az \u015f\u00fckredilmesinin nedeni a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f, gizli olan ger\u00e7ek etken ortaya \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu temel etken iblisin O'na kar\u015f\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 ve Allah'a giden yolda oturmas\u0131d\u0131r! \u0130nsan\u0131n, kendisini do\u011fru yoldan al\u0131koyan gizli d\u00fc\u015fman\u0131na kar\u015f\u0131 uyan\u0131k hareket etmesi istenmi\u015ftir. \u0130nsanlar\u0131n \u00e7o\u011funun \u015f\u00fckretmesine engel olan bu musibetin nereden kaynakland\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frendikten sonra ona kar\u015f\u0131 \u00f6nlem almalar\u0131 gerekti\u011fini hat\u0131rlatm\u0131\u015ft\u0131r.\u015eeytan\u0131n arzu etti\u011fi kendisine verilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n iradesi bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n kendi yolunu kendisinin se\u00e7mesini istemi\u015ftir. Zira insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015ftan gelen birtak\u0131m yetenekleri vard\u0131r ki, insan onlarla iyiyi ve k\u00f6t\u00fcy\u00fc birbirinden ay\u0131rabilir. Serbest olarak tercihini yapmas\u0131 i\u00e7in ona ak\u0131l da verilmi\u015ftir. Peygamberler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla s\u00fcrekli bi\u00e7imde ona hat\u0131rlatmada bulunulmu\u015f ve onu do\u011fru yoldan ayr\u0131lmaktan sak\u0131nd\u0131rm\u0131\u015f, isl\u00e2m dinine ba\u011flan\u0131p onunla kendisini d\u00fczeltmesini istemi\u015ftir. Y\u00fcce Allah'\u0131n iradesine ba\u011fl\u0131 olarak, insan ya do\u011fru yolu veya \u015feytan\u0131n yolunu alg\u0131layabilme, kendi b\u00fcnyesine ya iyili\u011fi veya k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc yerle\u015ftirebilme ve iki sonu\u00e7tan birine do\u011fru yol alma imk\u00e2n\u0131na sahip k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Do\u011fru yola girse de sap\u0131kl\u0131k yolunu se\u00e7se de neticede Allah'\u0131n s\u0131nava ili\u015fkin yasas\u0131 ger\u00e7ekle\u015fir, Allah'\u0131n dedi\u011fi olur. Hidayet de sap\u0131kl\u0131k da Allah'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fckteki yasas\u0131na ve \u00f6zg\u00fcr iradesine ba\u011fl\u0131 olarak ger\u00e7ekle\u015fir.Fakat ayetlerin devam\u0131nda y\u00fcce Allah'\u0131n, lanet olas\u0131 iblisin kendisine s\u00fcre tan\u0131nmas\u0131na ili\u015fkin iste\u011finin kabul edildi\u011finin a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtilmesine ra\u011fmen, bu son iste\u011finin verildi\u011fine dair bir a\u00e7\u0131klama yapmad\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyoruz. Y\u00fcce Allah bu konuda bir a\u00e7\u0131klama yapmam\u0131\u015ft\u0131r. Yaln\u0131z iblisin oradan kovuldu\u011funu a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r. Bu \u00f6yle bir kovulu\u015ftur ki, kimse ona engel olamaz. Onu yerilmi\u015f ve gazaba u\u011fram\u0131\u015f bir bi\u00e7imde kovmu\u015ftur. \u015eeytan ve kendisine uyan ve onunla beraber sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fen insanlardan cehennemi doldurmak \u00fczere huzurundan uzakla\u015ft\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r."Allah dedi ki; `\u00c7ok oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onu ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m."\u0130blise uyan insanlar ya Allah'\u0131 tan\u0131mada, ilahl\u0131\u011f\u0131na kesin inanmada, O'na uyarlar veya aynen onun gibi Allah'\u0131n hakimiyetini ve h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmezler, Allah'\u0131n emirlerine ra\u011fmen meseleleri g\u00f6zden ge\u00e7irme hakk\u0131na sahip olduklar\u0131n\u0131, Allah'\u0131n emirlerini uygulay\u0131p uygulamamakta kendi mant\u0131klar\u0131n\u0131 kriter olarak kabul ettiklerini iddia ederler. Ya da kendilerini Allah'\u0131n yolundan tamamen sapt\u0131rmas\u0131 i\u00e7in iblise uyarlar... Fakat bu iki sap\u0131kl\u0131k da temelde ayn\u0131d\u0131r ve \u015feytana uymakt\u0131r. Cezas\u0131 da \u015feytan ile birlikte cehennemi boylamakt\u0131r!Y\u00fcce Allah, \u015feytan ve soyda\u015flar\u0131na do\u011fru yoldan sapt\u0131rma olana\u011f\u0131 vermi\u015ftir. Hz. Adem'e ve O'nun nesline de s\u0131nama gere\u011fi olarak tercih imk\u00e2n\u0131 vermi\u015ftir. Y\u00fcce Allah insana bu tercih imk\u00e2n\u0131 vermekle hem ceza hem m\u00fck\u00e2fat\u0131n ona uygun d\u00fc\u015fmesini dilemi\u015ftir. Onu bu nitelikle di\u011fer yarat\u0131klar\u0131 aras\u0131nda kendisine has \u00f6zelliklere sahip k\u0131lmak istemi\u015ftir. O ne melektir ne de \u015feytan. Onun bu evrendeki fonksiyonu ne mele\u011fin fonksiyonu ne de \u015feytan\u0131n fonksiyonudur.YASAK A\u011eA\u00c7Olay\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7inde \u00e7izilen tablo burada bitiyor. Hemen arkas\u0131ndan ba\u015fka bir sahne ba\u015fl\u0131yor:Y\u00fcce Allah, iblisi bu \u015fekilde cennetten uzakla\u015ft\u0131rd\u0131ktan sonra hitab\u0131 Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltiyor. Biz burada yaln\u0131z Hz. Adem'in kendi cinsinden bir e\u015fi oldu\u011funu biliyoruz. Bu e\u015finin nereden geldi\u011fini bilmiyoruz. \u015eu anda s\u00f6zkonusu edece\u011fimiz ayet ile Kur'an-\u0131 Kerim'in di\u011fer ayetleri bu gayb konusundan haber vermemektedirler. Hz. Havva'n\u0131n Hz. Adem'in kaburga kemi\u011finden yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan s\u00f6z eden rivayetlerin hepsi yahudi uydurmas\u0131ndan kaynaklan\u0131r. Bu nedenle bu konuda onlara dayanamay\u0131z. Bu konuda kesin olarak s\u00f6ylenebilecek tek \u015fey y\u00fcce Allah'\u0131n Hz. Adem'e kendi cinsinden bir e\u015f yaratt\u0131\u011f\u0131 ve b\u00f6ylece onlar\u0131n iki e\u015f olduklar\u0131d\u0131r. Zaten y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 t\u00fcm yarat\u0131klar\u0131n \u00e7ift olarak yarat\u0131ld\u0131klar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. "Biz belki ibret al\u0131rs\u0131n\u0131z diye, her \u015feyden bir \u00e7ift yaratt\u0131k." (Z\u00e2riyat-49) Bu s\u00fcrekli ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. Allah'\u0131n t\u00fcm yaratt\u0131klar\u0131 i\u00e7in ge\u00e7erli olan k\u00f6kl\u00fc bir kurald\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez yasay\u0131 baz alarak meseleye bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda Hz. Havva'n\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan uzun bir s\u00fcre sonra ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fini ve O'nun yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n da Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda izlenen yolun ayn\u0131s\u0131yla ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini s\u00f6yleyebiliriz.Durum ne olursa olsun, burada hitab Hz. Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltilmektedir. Cenab\u0131 Allah hayatlar\u0131ndaki sorumluluklar\u0131n\u0131 bildiren emirlerini kendilerine iletirken, her ikisine de hitap ediyor. B\u00f6ylece her ikisini de beraber e\u011fitmeye ve onlar\u0131 as\u0131l g\u00f6revlerine haz\u0131rlamaya ba\u015fl\u0131yor. Zaten y\u00fcce Allah insan\u0131 s\u0131rf bu fonksiyonu i\u00e7in yaratm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu temel g\u00f6revi yery\u00fcz\u00fcnde halifelik g\u00f6revidir. Nitekim Bakara suresinin (30.) ayetlerinde y\u00fcce Allah buyuruyor ki: "Hani Rabbin meleklere, `Ben yery\u00fcz\u00fcnde bir halife yarataca\u011f\u0131m' demi\u015fti."\" \/>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.11- Sizi yaratt\u0131k, arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere "Ademe secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131. "12- "Allah \u0130blis'e "Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu? dedi. O da "Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n " dedi.13- "Allah ona "o halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin, dedi. "14- "\u0130blis, "Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver" dedi.15- Allah "Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin" dedi.16- "\u0130blis dedi ki; "Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. "17- "Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n. "18- "Allah dedi ki; "\u00c7\u0131k oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onlar\u0131 ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m. "\u0130\u015fte ilk sahne budur... Bu ger\u00e7ekten etkileyici bir sahnedir. \u00d6nemli bir sahnedir... Biz burada \u00f6nce k\u0131ssan\u0131n sahnelerini sunmay\u0131, bunlar \u00fczerinde yap\u0131lacak yorumu ve bu sahnelerin imajlar\u0131 \u00fczerinde yap\u0131lacak tesbitleri sonraya b\u0131rakmay\u0131 uygun g\u00f6r\u00fcyoruz."Sizi yaratt\u0131k arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere, "Adem'e secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131."Yaratma: Yapma, meydana getirme anlam\u0131na tasvirde, bi\u00e7im verme ve \u00f6zelliklerle donatma anlam\u0131na gelebilir. Yaratma ve tasvir meydana geli\u015fte iki a\u015fama de\u011fil, iki basamakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc buradaki "sonra" kavram\u0131, zaman s\u0131ralamas\u0131n\u0131 de\u011fil de, manevi y\u00fckseli\u015f s\u0131ralamas\u0131 i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015f olabilir. Tasvir (\u015eekil ve \u00f6zellik kazanmak) soyut anlamda varolmaktan daha ileri bir basamakt\u0131r. Varolma hammadde i\u00e7in de ge\u00e7erlidir. \u0130nsani bir \u015fekil kazanma ve birtak\u0131m \u00f6zelliklere sahip olma a\u00e7\u0131s\u0131ndan tasvir, varolman\u0131n basamaklar\u0131ndan daha ilerde bir basamakt\u0131r. Sanki burada \u015f\u00f6yle denmek istenmi\u015ftir: Biz size sadece varolmay\u0131 ba\u011f\u0131\u015flamakla yetinmedik, sizin varl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 \u00fcst\u00fcn \u00f6zelliklere sahip bir varl\u0131k k\u0131ld\u0131k... Nitekim ba\u015fka bir ayette: "Her \u015feye yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131 veren sonra da yol g\u00f6steren O'dur" (Taha -50) deniyor.\u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00fct\u00fcn varl\u0131klara \u00f6zellikler ve fonksiyonlar verilmi\u015f ve yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 esnas\u0131nda bu g\u00f6revlerini yerine getirmesi i\u00e7in ona yol g\u00f6sterilmi\u015ftir. Yarat\u0131l\u0131\u015f \u00f6zellikleri ve fonksiyon verili\u015fi ile bu g\u00f6revlerin yerine getirilmesi aras\u0131nda bir zaman bo\u015flu\u011fu yoktur. E\u011fer buradaki yol g\u00f6sterme, O'nun Rabbine yol bulmas\u0131 dahi olsa, yine anlam de\u011fi\u015fmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015fey yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 andan itibaren Rabbine yol bulmu\u015ftur. Ayn\u0131 \u015fekilde Adem'e de yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda insan\u00ee \u00f6zellikleri verilmi\u015f ve "Sonra" da ise manevi y\u00f6nden y\u00fckselmeye y\u00f6neltilmi\u015fti. Yoksa arada zaman a\u015f\u0131m\u0131 yoktur. Biz bu g\u00f6r\u00fc\u015fdeyiz.Hangi a\u00e7\u0131dan bakarsak bakal\u0131m, Hz. Adem'in -sel\u00e2m \u00fczerine olsun- yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131na, insanl\u0131\u011f\u0131n meydana geli\u015fine ili\u015fkin Kur'an ayetlerinin b\u00fct\u00fcn\u00fc, bu varl\u0131\u011fa insani \u00f6zelliklerinin ve kendisine \u00f6zg\u00fc fonksiyonunu yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ile birlikte verildi\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesi Kur'an'da a\u011f\u0131rl\u0131k kazanmaktad\u0131r. \u0130nsanl\u0131k tarihinde g\u00f6r\u00fclen ilerlemenin, y\u00fckseli\u015fin bu \u00f6zelliklerin daha a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131kmalar\u0131, geli\u015fmeleri, terbiye edilmeleri ve insan\u0131n bunlar sayesinde \u00fcst\u00fcn bir deneyime sahip olmas\u0131nda g\u00f6r\u00fclen ilerleme oldu\u011funu ortaya koymaktad\u0131r. Yoksa Darwinizm'in ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc gibi, ba\u015fka t\u00fcrlerin geli\u015ferek sonu\u00e7ta insan oldu\u011fu \u015feklinde insan\u0131n "\u00f6z varl\u0131\u011f\u0131nda" herhangi bir ba\u015fkala\u015f\u0131m olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ortaya koymaktad\u0131r.Arkeolojik kaz\u0131lara dayanan yarad\u0131l\u0131\u015f ve evrim teorisine ba\u011fl\u0131 olarak zaman s\u00fcreci i\u00e7inde hayvanlarda de\u011fi\u015fik ilerleme a\u015famalar\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve bunlar\u0131n birbirini izleyen geli\u015fmeler oldu\u011funu ileri s\u00fcrmek "sa\u011fl\u0131kl\u0131" verilere dayanmayan bir teoriden ibarettir. "Kesinlik" ifade etmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc yerin katmanlar\u0131nda bulunan kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini belirleme \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n da kendileri bile tahminden \u00f6teye ge\u00e7emezler. Bu \u00e7al\u0131\u015fmalar y\u0131ld\u0131zlar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini radyasyon yoluyla kestirmek gibidir. Bunlar\u0131 d\u00fczeltecek, hatta k\u00f6k\u00fcnden de\u011fi\u015ftirecek daha ba\u015fka tahminlerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 engelleyebilecek hi\u00e7bir \u015fey yoktur! B\u00f6yle bir varsay\u0131m bu canl\u0131lar\u0131n birbirlerinden daha geli\u015fmi\u015f oldu\u011funu s\u00f6ylememiz i\u00e7in yeterli de\u011fildir. .Kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerine ili\u015fkin bilgimizin kesin oldu\u011funu varsaysak bile, belirli \u00e7evre \u015fartlar\u0131n\u0131n etkisiyle ve bu \u015fartlarla uyum sa\u011flayabildikleri oranda baz\u0131 canl\u0131 t\u00fcrleri varolmu\u015f olabilir ve \u00e7evre \u015fartlar\u0131 de\u011fi\u015fip ya\u015famalar\u0131na elveri\u015fsiz hale geldi\u011fi i\u00e7in bu canl\u0131lar\u0131n soyu kurumu\u015f olabilir. Bu varsay\u0131m\u0131 ileri s\u00fcrmemiz i\u00e7in, engelleyici hi\u00e7bir veri yoktur.Darwin'in ve ondan sonrakilerin arkeolojik kaz\u0131lar\u0131 bundan \u00f6te bir \u015feyi ispatlayamaz. Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde herhangi bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden organik olarak evrimle\u015fti\u011fini, o zaman s\u00fcreci i\u00e7indeki kayalar\u0131n katmanlar\u0131n\u0131n tan\u0131kl\u0131\u011f\u0131na bakarak kesin bi\u00e7imde ispatlayamaz. Sadece \u015fu kadar\u0131n\u0131 ispatlayabilir: Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde birtak\u0131m hayvan t\u00fcrleri kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden daha geli\u015fmi\u015ftir... B\u00f6yle bir geli\u015fmeyi bizim anlad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bi\u00e7imde yorumlamak da m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Yani bu zaman diliminde yery\u00fcz\u00fcnde egemen olan \u015fartlar bu hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131na m\u00fcsaade ediyorlard\u0131. \u015eartlar de\u011fi\u015fince, yery\u00fcz\u00fc ba\u015fka bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn meydana gelmesine elveri\u015fli oluyordu. Bu hayvan t\u00fcr\u00fc de meydana geliyordu. De\u011fi\u015fen \u015fartlar daha \u00f6nceki \u015fartlarda ya\u015fayan hayan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn neslinin t\u00fckenmesine yola\u00e7\u0131yordu. Buna ba\u011fl\u0131 olarak bu hayvan t\u00fcrleri de yok oluyorlard\u0131:Buna ba\u011fl\u0131 olarak insan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ba\u011f\u0131ms\u0131z bir yarad\u0131l\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan, y\u00fcce Allah'\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki \u015fartlar\u0131n insan\u0131n hayat\u0131, geli\u015fmesi ve ilerlemesi i\u00e7in elveri\u015fli hale geldi\u011fini bildi\u011fi bir zaman s\u00fcreci i\u00e7inde yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 konusunda Kur'an ayetlerinin bir b\u00fct\u00fcn olarak ortaya koydu\u011fu yakla\u015f\u0131m budur."\u0130nsan" hem biyolojik ve fizyolojik y\u00f6nden hem de akl\u00ee ve ruh\u00ee y\u00f6nden di\u011fer canl\u0131lardan apayr\u0131 bir \u00f6zelli\u011fe sahiptir. Bu \u00f6yle apayr\u0131 bir \u00f6zelliktir ki, i\u00e7lerinden baz\u0131lar\u0131 ateist olmalar\u0131na ra\u011fmen, yeni Darwinist'ler insan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fini kabul etmek zorunda kalm\u0131\u015flard\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fi de, insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na bir yarad\u0131l\u0131\u015f oldu\u011funu ve ba\u015fka hayvan t\u00fcrleriyle hi\u00e7bir organik ba\u011f\u0131 bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belgeleyen \u00f6nemli bir delildir!Hangi a\u00e7\u0131dan bak\u0131l\u0131rsa bak\u0131ls\u0131n, de\u011fi\u015fmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayan bir ger\u00e7ektir ki, ulu ve y\u00fcce Allah'\u0131n kendisi bizzat ruhani varl\u0131klar olan meleklerin haz\u0131r bulundu\u011fu bir toplulu\u011fun huzurunda bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:"Sonra meleklere: "Adem"e secde edin dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131."Melekler de Allah'\u0131n bir ba\u015fka yarat\u0131k kesimidirler. Kendilerine mahsus \u00f6zellikleri ve fonksiyonlar\u0131 vard\u0131r. Allah'\u0131n onlar hakk\u0131nda bize verdi\u011fi bilgilerden ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce F\u00ee Z\u0131l\u00e2l-il'in ba\u015fka bir yerinde Allah'\u0131n bu konuda bize bildirdiklerini \u00f6zetlemi\u015ftik. (Kehf-50) Ayn\u0131 \u015fekilde iblis de meleklerden ayr\u0131 olarak Allah'\u0131n bir yarat\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Nitekim Allah Te\u00e2l\u00e2 buyuruyor ki: "Ger\u00e7ekten iblis cinlerdendi. Fakat Rabbinin emri d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kt\u0131." Cinler de meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Onlar hakk\u0131nda da Allah'\u0131n bize bildirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce bu c\u00fczde y\u00fcce Allah'\u0131n cinlere ili\u015fkin bize bildirdiklerini de \u00f6zetlemi\u015ftik. (En'am 100,128,130. ayetlerinin tefsirine bak\u0131n\u0131z.) Bu surede ilerde gelece\u011fi gibi iblis ate\u015ften yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve kesinlikle meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Fakat buna ra\u011fmen meleklerle birlikte Adem'e secde etmekle emredilmi\u015ftir. Kendine \u00f6zg\u00fc yarat\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funda her \u015feyin sahibi olan y\u00fcce Allah b\u00fcy\u00fck toplant\u0131da herkesin Adem'e secde etmesini istemi\u015ftir. Bu iste\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a il\u00e2n etmi\u015ftir.Allah'a kar\u015f\u0131 gelmeyen ve ald\u0131klar\u0131 emri yapan melekler, Allah'\u0131n emrini yerine getirmek \u00fczere itaatk\u00e2r bir \u015fekilde secdeye kapand\u0131lar. Hi\u00e7bir teredd\u00fct g\u00f6stermediler. B\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamad\u0131lar. Herhangi bir sebepten, herhangi bir \u015fekilde ve herhangi bir d\u00fc\u015f\u00fcnceyle g\u00fcnah i\u015flemeyi d\u00fc\u015f\u00fcnmediler. Bu onlar\u0131n karakteridir. Ve bu onlar\u0131n \u00f6zellikleridir. Ayn\u0131 zamanda fonksiyonlar\u0131 da budur. B\u00f6ylece bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n Allah kat\u0131nda ne kadar de\u011ferli oldu\u011fu g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serildi\u011fi gibi, melekler diye bilinen Allah'\u0131n kullar\u0131nda kesin itaat da somut bir bi\u00e7imde canland\u0131r\u0131lmaktad\u0131r.\u0130blis'e gelince, o, y\u00fcce Allah'\u0131n emrini uygulamaya yana\u015fmad\u0131 ve O'na kar\u015f\u0131 geldi. \u0130lerde iblisin g\u00f6nl\u00fcnden nelerin ge\u00e7ti\u011fi, y\u00fcce Allah'\u0131n kendisinin Rabbi yarat\u0131c\u0131s\u0131, kendi i\u015flerinin ve evrendeki b\u00fct\u00fcn i\u015flerin t\u00fcm\u00fcn\u00fcn kendisinin elinde oldu\u011funu bile bile, bunlar\u0131n hi\u00e7birinde asla teredd\u00fct etmedi\u011fi halde y\u00fcce Rabbine itaat etmesine engel olan d\u00fc\u015f\u00fcncenin ne oldu\u011fu ifade edilecektir!Ayn\u0131 \u015fekilde biz burada y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131klar\u0131n\u0131n \u00fc\u00e7 tane prototipini g\u00f6r\u00fcyoruz. 1. Kesin itaat ve b\u00fct\u00fcn bir teslimiyet \u00f6rne\u011fi. 2- Kesin isyan ve ba\u015fkald\u0131rma \u00f6rne\u011fi. 3- \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u00f6rnek, insan\u0131n karakteri \u00f6rne\u011fidir. \u0130lerde insan\u0131 ve \u00e7ift y\u00f6nl\u00fc s\u0131fatlar\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenece\u011fiz. Birinci karakter Allah'a kar\u015f\u0131 tam bir teslimiyet ve samimiyet \u00f6rne\u011fini sergilemi\u015ftir. Bu kesin teslimiyeti ile, O, bu sahnede g\u00f6revini tamamlam\u0131\u015ft\u0131r. Di\u011fer iki karakterin nas\u0131l \u015fekillendiklerini, hangi tarafa y\u00f6neldiklerini ilerde \u00f6\u011frenmeye \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131z."Allah iblis"e "Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu?" dedi. O da "Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n" dedi.\u0130blis, Allah'\u0131n kesin h\u00fckm\u00fcne ra\u011fmen, kendisinin de bir g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc olabilece\u011fini ileri s\u00fcrd\u00fc. Allah'\u0131n kesin emri ortada oldu\u011fu halde, \u015feytan kendisinin g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc sebeplere ve illetlere dayanarak kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verme yetkisini kendisinde g\u00f6rd\u00fc. Halbuki kesin il\u00e2hi h\u00fck\u00fcm ve apa\u00e7\u0131k emir ortadayken tart\u0131\u015fma olamaz. D\u00fc\u015f\u00fcnmek bo\u015funad\u0131r. Kesin itaat gerekir. Uygulama zorunlulu\u011fu do\u011far. Lanet olas\u0131 iblis de y\u00fcce Allah'\u0131n yarat\u0131c\u0131, m\u00fclk\u00fcn sahibi, r\u0131z\u0131k verici ve her \u015feyi d\u00fczene koyan, her \u015feyin ancak O'nun izni ve belirlemesiyle meydana geldi\u011fini hi\u00e7 de bilmiyor de\u011fildi. Fakat buna ra\u011fmen kendisine ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 bi\u00e7imde emre itaat etmedi ve bu emri kendi mant\u0131\u011f\u0131na dayanarak ba\u015fka yollara girdi:"O da "Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm; beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n" dedi.Bu isyan\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ortaya koymak amac\u0131yla vakit ge\u00e7irilmeden derhal cezaland\u0131r\u0131ld\u0131:"Allah O'na: "O halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin" dedi.\u0130blisin Allah'\u0131 tan\u0131mas\u0131, O'na fayda vermedi. Allah'\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ve s\u0131fatlar\u0131na inanmas\u0131 da O'na bir yarar sa\u011flamad\u0131... Allah'\u0131n emirlerini \u00f6\u011frendi\u011fi halde bu emri kabul ve reddetme yetkisini kendisinde g\u00f6ren, y\u00fcce Allah'\u0131n daha \u00f6nceden kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verdi\u011fi bir meselede hakimiyet yetkisini kendisinde g\u00f6ren, bu hakimiyet yetkisiyle Allah'\u0131n s\u00f6zkonusu meseleye ili\u015fkin h\u00fckm\u00fcn\u00fc reddedebilece\u011fini s\u00f6yleyen her insan da iblisin konumundad\u0131r. Demek ki, bu bilgiye ve itikada (inan\u00e7 sistemine) ra\u011fmen meydana gelen bir k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr. \u00c7\u00fcnk\u00fc iblisin ne bilgisi eksikti, ne de itikad\u0131!..\u0130blis bu tutumuna kar\u015f\u0131l\u0131k olarak cennetten kovulmu\u015ftur. Allah'\u0131n rahmetinden uzakla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Allah'\u0131n lanetine m\u00fcstehak olmu\u015ftur. Al\u00e7akl\u0131k damgas\u0131 yemi\u015ftir.Ne var ki, bu \u00e7irkin ve inat\u00e7\u0131 yarat\u0131k Hz. Adem'in kendisinin kovulmas\u0131na ve gazaba u\u011framas\u0131na neden oldu\u011funu unutmuyor. \u0130ntikam almadan bu k\u00f6t\u00fc sonuna (ak\u0131betine) teslim olmuyor. \u0130\u00e7inde yo\u011fruldu\u011fu \u00e7irkin karakterine uygun bi\u00e7imde fonksiyonunu yapmadan cezaya raz\u0131 olmuyor:"\u0130blis: "Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver" dedi."Allah "Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin" dedi.\u0130blis dedi ki; "Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim."Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n."Bu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck \u00fczerinde kesin \u0131srar etmektir. Sap\u0131kl\u0131k, azg\u0131nl\u0131k \u00fczerinde kesin bi\u00e7imde diretmektir. B\u00f6ylece iblisin bu karakterinin O'nun ba\u015fl\u0131ca \u00f6zelliklerinden biri oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor... O'nun karakterindeki bu k\u00f6t\u00fcl\u00fck y\u00fczeysel ve ge\u00e7ici bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck de\u011fildir. K\u00f6kl\u00fc, bilin\u00e7li, sistemli ve s\u00fcrekli bir k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr.Ayr\u0131ca bu tasvirde iblisin akl\u00ee normlar\u0131 ve psikolojik hareketleri de canl\u0131 ve somut sahnelerle ortaya koymu\u015ftur.iblis, Rabbinden k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne kadar kendisine m\u00fchlet vermesini dilerken, bu iste\u011fini ancak Allah'\u0131n iradesi ve belirlemesiyle olabilece\u011fini \u00e7ok iyi biliyordu. Y\u00fcce Allah O'nun bu iste\u011fini kabul de etmi\u015f ona zaman tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131r. O'na tan\u0131nan bu s\u00fcre, ba\u015fka bir surede a\u00e7\u0131kl\u0131\u011fa kavu\u015fturuldu\u011fu gibi, "Belirlenen g\u00fcne." (Hicr 38, S\u00e2d-81) kadard\u0131r. Rivayetlerde belirtildi\u011fine g\u00f6re, bug\u00fcn yeniden dirili\u015f g\u00fcn\u00fc de\u011fil, Allah'\u0131n hayatta kalmas\u0131n\u0131 diledi\u011fi kimselerin d\u0131\u015f\u0131nda yerde ve g\u00f6klerdeki herkesin \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc Sur'a ilk \u00fcf\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc g\u00fcnd\u00fcr.\u0130blis uzun ya\u015fama h\u00fckm\u00fcn\u00fc elde ettikten sonra y\u00fcce Allah'a kar\u015f\u0131 isyank\u00e2rl\u0131\u011f\u0131 ve gururu nedeniyle kendisine takdir etti\u011fi sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n ve bu sap\u0131kl\u0131k belas\u0131n\u0131 kendisine g\u00f6ndermesinin intikam\u0131n\u0131 alaca\u011f\u0131n\u0131 i\u011fren\u00e7 bir k\u00fcstahl\u0131kla il\u00e2n ediyor. Kendisinin dramatik ak\u0131beti sebebiyle Allah'\u0131n lanetine u\u011framas\u0131na ve cennetten kovulmas\u0131na neden olan, Allah'\u0131n kendisini onurland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 bu insan\u0131 sapt\u0131raca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor! Onun bu sapt\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131 Kur'an-\u0131 Kerim'in O'ndan aktard\u0131\u011f\u0131 \u015fu s\u00f6zde somut olarak g\u00f6rebiliyoruz."Andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m."Demek ki, iblis Adem ve neslini sapt\u0131rmak i\u00e7in Allah'\u0131n dosdo\u011fru yolu \u00fczerinde oturacak. Oradan ge\u00e7mek isteyen herkesi engellemeye \u00e7al\u0131\u015facakt\u0131r Allah'a giden yolun somut olmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah, bir yere \u00e7ak\u0131l\u0131p kalmaktan m\u00fcnezzehtir. B\u00f6ylece anla\u015f\u0131l\u0131yor ki, bu yol Allah'\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 elde etmeye vas\u0131ta olan iman ve itaat yoludur... \u0130blis bu amac\u0131n\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in her taraftan insana sokulacakt\u0131r: "\u00d6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan..." Onlarla iman ve itaatin aras\u0131na girmek i\u00e7in... Bu iblisin, insan\u0131 sapt\u0131rmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7abas\u0131n\u0131 ve t\u00fckenmez gayretini ortaya koyan canl\u0131, hareketli ve somut bir tablodur. \u0130blisin amac\u0131 insanlar\u0131n Allah'\u0131 tan\u0131mamalar\u0131 ve O'na \u015f\u00fckretmemeleridir. O'nun tuzaklar\u0131ndan kurtulup Allah'\u0131n \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kulak veren az bir grup m\u00fcstesna:"\u00c7o\u011funlu\u011fu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n."Burada \u015f\u00fckretmenin tekrar edilmesi surenin ba\u015f taraf\u0131nda ifadesini bulan "Ne de az \u015f\u00fckrediyorsunuz" c\u00fcmlesiyle tam bir ahenk sa\u011flamaktad\u0131r. B\u00f6ylece az \u015f\u00fckredilmesinin nedeni a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f, gizli olan ger\u00e7ek etken ortaya \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu temel etken iblisin O'na kar\u015f\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 ve Allah'a giden yolda oturmas\u0131d\u0131r! \u0130nsan\u0131n, kendisini do\u011fru yoldan al\u0131koyan gizli d\u00fc\u015fman\u0131na kar\u015f\u0131 uyan\u0131k hareket etmesi istenmi\u015ftir. \u0130nsanlar\u0131n \u00e7o\u011funun \u015f\u00fckretmesine engel olan bu musibetin nereden kaynakland\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frendikten sonra ona kar\u015f\u0131 \u00f6nlem almalar\u0131 gerekti\u011fini hat\u0131rlatm\u0131\u015ft\u0131r.\u015eeytan\u0131n arzu etti\u011fi kendisine verilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n iradesi bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n kendi yolunu kendisinin se\u00e7mesini istemi\u015ftir. Zira insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015ftan gelen birtak\u0131m yetenekleri vard\u0131r ki, insan onlarla iyiyi ve k\u00f6t\u00fcy\u00fc birbirinden ay\u0131rabilir. Serbest olarak tercihini yapmas\u0131 i\u00e7in ona ak\u0131l da verilmi\u015ftir. Peygamberler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla s\u00fcrekli bi\u00e7imde ona hat\u0131rlatmada bulunulmu\u015f ve onu do\u011fru yoldan ayr\u0131lmaktan sak\u0131nd\u0131rm\u0131\u015f, isl\u00e2m dinine ba\u011flan\u0131p onunla kendisini d\u00fczeltmesini istemi\u015ftir. Y\u00fcce Allah'\u0131n iradesine ba\u011fl\u0131 olarak, insan ya do\u011fru yolu veya \u015feytan\u0131n yolunu alg\u0131layabilme, kendi b\u00fcnyesine ya iyili\u011fi veya k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc yerle\u015ftirebilme ve iki sonu\u00e7tan birine do\u011fru yol alma imk\u00e2n\u0131na sahip k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Do\u011fru yola girse de sap\u0131kl\u0131k yolunu se\u00e7se de neticede Allah'\u0131n s\u0131nava ili\u015fkin yasas\u0131 ger\u00e7ekle\u015fir, Allah'\u0131n dedi\u011fi olur. Hidayet de sap\u0131kl\u0131k da Allah'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fckteki yasas\u0131na ve \u00f6zg\u00fcr iradesine ba\u011fl\u0131 olarak ger\u00e7ekle\u015fir.Fakat ayetlerin devam\u0131nda y\u00fcce Allah'\u0131n, lanet olas\u0131 iblisin kendisine s\u00fcre tan\u0131nmas\u0131na ili\u015fkin iste\u011finin kabul edildi\u011finin a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtilmesine ra\u011fmen, bu son iste\u011finin verildi\u011fine dair bir a\u00e7\u0131klama yapmad\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyoruz. Y\u00fcce Allah bu konuda bir a\u00e7\u0131klama yapmam\u0131\u015ft\u0131r. Yaln\u0131z iblisin oradan kovuldu\u011funu a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r. Bu \u00f6yle bir kovulu\u015ftur ki, kimse ona engel olamaz. Onu yerilmi\u015f ve gazaba u\u011fram\u0131\u015f bir bi\u00e7imde kovmu\u015ftur. \u015eeytan ve kendisine uyan ve onunla beraber sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fen insanlardan cehennemi doldurmak \u00fczere huzurundan uzakla\u015ft\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r."Allah dedi ki; `\u00c7ok oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onu ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m."\u0130blise uyan insanlar ya Allah'\u0131 tan\u0131mada, ilahl\u0131\u011f\u0131na kesin inanmada, O'na uyarlar veya aynen onun gibi Allah'\u0131n hakimiyetini ve h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmezler, Allah'\u0131n emirlerine ra\u011fmen meseleleri g\u00f6zden ge\u00e7irme hakk\u0131na sahip olduklar\u0131n\u0131, Allah'\u0131n emirlerini uygulay\u0131p uygulamamakta kendi mant\u0131klar\u0131n\u0131 kriter olarak kabul ettiklerini iddia ederler. Ya da kendilerini Allah'\u0131n yolundan tamamen sapt\u0131rmas\u0131 i\u00e7in iblise uyarlar... Fakat bu iki sap\u0131kl\u0131k da temelde ayn\u0131d\u0131r ve \u015feytana uymakt\u0131r. Cezas\u0131 da \u015feytan ile birlikte cehennemi boylamakt\u0131r!Y\u00fcce Allah, \u015feytan ve soyda\u015flar\u0131na do\u011fru yoldan sapt\u0131rma olana\u011f\u0131 vermi\u015ftir. Hz. Adem'e ve O'nun nesline de s\u0131nama gere\u011fi olarak tercih imk\u00e2n\u0131 vermi\u015ftir. Y\u00fcce Allah insana bu tercih imk\u00e2n\u0131 vermekle hem ceza hem m\u00fck\u00e2fat\u0131n ona uygun d\u00fc\u015fmesini dilemi\u015ftir. Onu bu nitelikle di\u011fer yarat\u0131klar\u0131 aras\u0131nda kendisine has \u00f6zelliklere sahip k\u0131lmak istemi\u015ftir. O ne melektir ne de \u015feytan. Onun bu evrendeki fonksiyonu ne mele\u011fin fonksiyonu ne de \u015feytan\u0131n fonksiyonudur.YASAK A\u011eA\u00c7Olay\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7inde \u00e7izilen tablo burada bitiyor. Hemen arkas\u0131ndan ba\u015fka bir sahne ba\u015fl\u0131yor:Y\u00fcce Allah, iblisi bu \u015fekilde cennetten uzakla\u015ft\u0131rd\u0131ktan sonra hitab\u0131 Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltiyor. Biz burada yaln\u0131z Hz. Adem'in kendi cinsinden bir e\u015fi oldu\u011funu biliyoruz. Bu e\u015finin nereden geldi\u011fini bilmiyoruz. \u015eu anda s\u00f6zkonusu edece\u011fimiz ayet ile Kur'an-\u0131 Kerim'in di\u011fer ayetleri bu gayb konusundan haber vermemektedirler. Hz. Havva'n\u0131n Hz. Adem'in kaburga kemi\u011finden yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan s\u00f6z eden rivayetlerin hepsi yahudi uydurmas\u0131ndan kaynaklan\u0131r. Bu nedenle bu konuda onlara dayanamay\u0131z. Bu konuda kesin olarak s\u00f6ylenebilecek tek \u015fey y\u00fcce Allah'\u0131n Hz. Adem'e kendi cinsinden bir e\u015f yaratt\u0131\u011f\u0131 ve b\u00f6ylece onlar\u0131n iki e\u015f olduklar\u0131d\u0131r. Zaten y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 t\u00fcm yarat\u0131klar\u0131n \u00e7ift olarak yarat\u0131ld\u0131klar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. "Biz belki ibret al\u0131rs\u0131n\u0131z diye, her \u015feyden bir \u00e7ift yaratt\u0131k." (Z\u00e2riyat-49) Bu s\u00fcrekli ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. Allah'\u0131n t\u00fcm yaratt\u0131klar\u0131 i\u00e7in ge\u00e7erli olan k\u00f6kl\u00fc bir kurald\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez yasay\u0131 baz alarak meseleye bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda Hz. Havva'n\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan uzun bir s\u00fcre sonra ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fini ve O'nun yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n da Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda izlenen yolun ayn\u0131s\u0131yla ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini s\u00f6yleyebiliriz.Durum ne olursa olsun, burada hitab Hz. Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltilmektedir. Cenab\u0131 Allah hayatlar\u0131ndaki sorumluluklar\u0131n\u0131 bildiren emirlerini kendilerine iletirken, her ikisine de hitap ediyor. B\u00f6ylece her ikisini de beraber e\u011fitmeye ve onlar\u0131 as\u0131l g\u00f6revlerine haz\u0131rlamaya ba\u015fl\u0131yor. Zaten y\u00fcce Allah insan\u0131 s\u0131rf bu fonksiyonu i\u00e7in yaratm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu temel g\u00f6revi yery\u00fcz\u00fcnde halifelik g\u00f6revidir. Nitekim Bakara suresinin (30.) ayetlerinde y\u00fcce Allah buyuruyor ki: "Hani Rabbin meleklere, `Ben yery\u00fcz\u00fcnde bir halife yarataca\u011f\u0131m' demi\u015fti."\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2020-08-18T08:36:14+00:00\" \/>\n<meta property=\"article:modified_time\" content=\"2020-08-25T08:39:01+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/08\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK7.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"730\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"360\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"18 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/\"},\"author\":{\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\"},\"headline\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI\",\"datePublished\":\"2020-08-18T08:36:14+00:00\",\"dateModified\":\"2020-08-25T08:39:01+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/\"},\"wordCount\":3656,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"articleSection\":[\"G\u00dcNDEM\"],\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/#respond\"]}]},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/\",\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\"},\"datePublished\":\"2020-08-18T08:36:14+00:00\",\"dateModified\":\"2020-08-25T08:39:01+00:00\",\"description\":\"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.11- Sizi yaratt\u0131k, arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere \\\"Ademe secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131. \\\"12- \\\"Allah \u0130blis'e \\\"Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu? dedi. O da \\\"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n \\\" dedi.13- \\\"Allah ona \\\"o halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin, dedi. \\\"14- \\\"\u0130blis, \\\"Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver\\\" dedi.15- Allah \\\"Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin\\\" dedi.16- \\\"\u0130blis dedi ki; \\\"Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. \\\"17- \\\"Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n. \\\"18- \\\"Allah dedi ki; \\\"\u00c7\u0131k oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onlar\u0131 ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m. \\\"\u0130\u015fte ilk sahne budur... Bu ger\u00e7ekten etkileyici bir sahnedir. \u00d6nemli bir sahnedir... Biz burada \u00f6nce k\u0131ssan\u0131n sahnelerini sunmay\u0131, bunlar \u00fczerinde yap\u0131lacak yorumu ve bu sahnelerin imajlar\u0131 \u00fczerinde yap\u0131lacak tesbitleri sonraya b\u0131rakmay\u0131 uygun g\u00f6r\u00fcyoruz.\\\"Sizi yaratt\u0131k arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere, \\\"Adem'e secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.\\\"Yaratma: Yapma, meydana getirme anlam\u0131na tasvirde, bi\u00e7im verme ve \u00f6zelliklerle donatma anlam\u0131na gelebilir. Yaratma ve tasvir meydana geli\u015fte iki a\u015fama de\u011fil, iki basamakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc buradaki \\\"sonra\\\" kavram\u0131, zaman s\u0131ralamas\u0131n\u0131 de\u011fil de, manevi y\u00fckseli\u015f s\u0131ralamas\u0131 i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015f olabilir. Tasvir (\u015eekil ve \u00f6zellik kazanmak) soyut anlamda varolmaktan daha ileri bir basamakt\u0131r. Varolma hammadde i\u00e7in de ge\u00e7erlidir. \u0130nsani bir \u015fekil kazanma ve birtak\u0131m \u00f6zelliklere sahip olma a\u00e7\u0131s\u0131ndan tasvir, varolman\u0131n basamaklar\u0131ndan daha ilerde bir basamakt\u0131r. Sanki burada \u015f\u00f6yle denmek istenmi\u015ftir: Biz size sadece varolmay\u0131 ba\u011f\u0131\u015flamakla yetinmedik, sizin varl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 \u00fcst\u00fcn \u00f6zelliklere sahip bir varl\u0131k k\u0131ld\u0131k... Nitekim ba\u015fka bir ayette: \\\"Her \u015feye yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131 veren sonra da yol g\u00f6steren O'dur\\\" (Taha -50) deniyor.\u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00fct\u00fcn varl\u0131klara \u00f6zellikler ve fonksiyonlar verilmi\u015f ve yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 esnas\u0131nda bu g\u00f6revlerini yerine getirmesi i\u00e7in ona yol g\u00f6sterilmi\u015ftir. Yarat\u0131l\u0131\u015f \u00f6zellikleri ve fonksiyon verili\u015fi ile bu g\u00f6revlerin yerine getirilmesi aras\u0131nda bir zaman bo\u015flu\u011fu yoktur. E\u011fer buradaki yol g\u00f6sterme, O'nun Rabbine yol bulmas\u0131 dahi olsa, yine anlam de\u011fi\u015fmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015fey yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 andan itibaren Rabbine yol bulmu\u015ftur. Ayn\u0131 \u015fekilde Adem'e de yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda insan\u00ee \u00f6zellikleri verilmi\u015f ve \\\"Sonra\\\" da ise manevi y\u00f6nden y\u00fckselmeye y\u00f6neltilmi\u015fti. Yoksa arada zaman a\u015f\u0131m\u0131 yoktur. Biz bu g\u00f6r\u00fc\u015fdeyiz.Hangi a\u00e7\u0131dan bakarsak bakal\u0131m, Hz. Adem'in -sel\u00e2m \u00fczerine olsun- yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131na, insanl\u0131\u011f\u0131n meydana geli\u015fine ili\u015fkin Kur'an ayetlerinin b\u00fct\u00fcn\u00fc, bu varl\u0131\u011fa insani \u00f6zelliklerinin ve kendisine \u00f6zg\u00fc fonksiyonunu yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ile birlikte verildi\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesi Kur'an'da a\u011f\u0131rl\u0131k kazanmaktad\u0131r. \u0130nsanl\u0131k tarihinde g\u00f6r\u00fclen ilerlemenin, y\u00fckseli\u015fin bu \u00f6zelliklerin daha a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131kmalar\u0131, geli\u015fmeleri, terbiye edilmeleri ve insan\u0131n bunlar sayesinde \u00fcst\u00fcn bir deneyime sahip olmas\u0131nda g\u00f6r\u00fclen ilerleme oldu\u011funu ortaya koymaktad\u0131r. Yoksa Darwinizm'in ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc gibi, ba\u015fka t\u00fcrlerin geli\u015ferek sonu\u00e7ta insan oldu\u011fu \u015feklinde insan\u0131n \\\"\u00f6z varl\u0131\u011f\u0131nda\\\" herhangi bir ba\u015fkala\u015f\u0131m olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ortaya koymaktad\u0131r.Arkeolojik kaz\u0131lara dayanan yarad\u0131l\u0131\u015f ve evrim teorisine ba\u011fl\u0131 olarak zaman s\u00fcreci i\u00e7inde hayvanlarda de\u011fi\u015fik ilerleme a\u015famalar\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve bunlar\u0131n birbirini izleyen geli\u015fmeler oldu\u011funu ileri s\u00fcrmek \\\"sa\u011fl\u0131kl\u0131\\\" verilere dayanmayan bir teoriden ibarettir. \\\"Kesinlik\\\" ifade etmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc yerin katmanlar\u0131nda bulunan kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini belirleme \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n da kendileri bile tahminden \u00f6teye ge\u00e7emezler. Bu \u00e7al\u0131\u015fmalar y\u0131ld\u0131zlar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini radyasyon yoluyla kestirmek gibidir. Bunlar\u0131 d\u00fczeltecek, hatta k\u00f6k\u00fcnden de\u011fi\u015ftirecek daha ba\u015fka tahminlerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 engelleyebilecek hi\u00e7bir \u015fey yoktur! B\u00f6yle bir varsay\u0131m bu canl\u0131lar\u0131n birbirlerinden daha geli\u015fmi\u015f oldu\u011funu s\u00f6ylememiz i\u00e7in yeterli de\u011fildir. .Kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerine ili\u015fkin bilgimizin kesin oldu\u011funu varsaysak bile, belirli \u00e7evre \u015fartlar\u0131n\u0131n etkisiyle ve bu \u015fartlarla uyum sa\u011flayabildikleri oranda baz\u0131 canl\u0131 t\u00fcrleri varolmu\u015f olabilir ve \u00e7evre \u015fartlar\u0131 de\u011fi\u015fip ya\u015famalar\u0131na elveri\u015fsiz hale geldi\u011fi i\u00e7in bu canl\u0131lar\u0131n soyu kurumu\u015f olabilir. Bu varsay\u0131m\u0131 ileri s\u00fcrmemiz i\u00e7in, engelleyici hi\u00e7bir veri yoktur.Darwin'in ve ondan sonrakilerin arkeolojik kaz\u0131lar\u0131 bundan \u00f6te bir \u015feyi ispatlayamaz. Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde herhangi bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden organik olarak evrimle\u015fti\u011fini, o zaman s\u00fcreci i\u00e7indeki kayalar\u0131n katmanlar\u0131n\u0131n tan\u0131kl\u0131\u011f\u0131na bakarak kesin bi\u00e7imde ispatlayamaz. Sadece \u015fu kadar\u0131n\u0131 ispatlayabilir: Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde birtak\u0131m hayvan t\u00fcrleri kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden daha geli\u015fmi\u015ftir... B\u00f6yle bir geli\u015fmeyi bizim anlad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bi\u00e7imde yorumlamak da m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Yani bu zaman diliminde yery\u00fcz\u00fcnde egemen olan \u015fartlar bu hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131na m\u00fcsaade ediyorlard\u0131. \u015eartlar de\u011fi\u015fince, yery\u00fcz\u00fc ba\u015fka bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn meydana gelmesine elveri\u015fli oluyordu. Bu hayvan t\u00fcr\u00fc de meydana geliyordu. De\u011fi\u015fen \u015fartlar daha \u00f6nceki \u015fartlarda ya\u015fayan hayan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn neslinin t\u00fckenmesine yola\u00e7\u0131yordu. Buna ba\u011fl\u0131 olarak bu hayvan t\u00fcrleri de yok oluyorlard\u0131:Buna ba\u011fl\u0131 olarak insan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ba\u011f\u0131ms\u0131z bir yarad\u0131l\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan, y\u00fcce Allah'\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki \u015fartlar\u0131n insan\u0131n hayat\u0131, geli\u015fmesi ve ilerlemesi i\u00e7in elveri\u015fli hale geldi\u011fini bildi\u011fi bir zaman s\u00fcreci i\u00e7inde yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 konusunda Kur'an ayetlerinin bir b\u00fct\u00fcn olarak ortaya koydu\u011fu yakla\u015f\u0131m budur.\\\"\u0130nsan\\\" hem biyolojik ve fizyolojik y\u00f6nden hem de akl\u00ee ve ruh\u00ee y\u00f6nden di\u011fer canl\u0131lardan apayr\u0131 bir \u00f6zelli\u011fe sahiptir. Bu \u00f6yle apayr\u0131 bir \u00f6zelliktir ki, i\u00e7lerinden baz\u0131lar\u0131 ateist olmalar\u0131na ra\u011fmen, yeni Darwinist'ler insan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fini kabul etmek zorunda kalm\u0131\u015flard\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fi de, insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na bir yarad\u0131l\u0131\u015f oldu\u011funu ve ba\u015fka hayvan t\u00fcrleriyle hi\u00e7bir organik ba\u011f\u0131 bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belgeleyen \u00f6nemli bir delildir!Hangi a\u00e7\u0131dan bak\u0131l\u0131rsa bak\u0131ls\u0131n, de\u011fi\u015fmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayan bir ger\u00e7ektir ki, ulu ve y\u00fcce Allah'\u0131n kendisi bizzat ruhani varl\u0131klar olan meleklerin haz\u0131r bulundu\u011fu bir toplulu\u011fun huzurunda bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\\\"Sonra meleklere: \\\"Adem\\\"e secde edin dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.\\\"Melekler de Allah'\u0131n bir ba\u015fka yarat\u0131k kesimidirler. Kendilerine mahsus \u00f6zellikleri ve fonksiyonlar\u0131 vard\u0131r. Allah'\u0131n onlar hakk\u0131nda bize verdi\u011fi bilgilerden ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce F\u00ee Z\u0131l\u00e2l-il'in ba\u015fka bir yerinde Allah'\u0131n bu konuda bize bildirdiklerini \u00f6zetlemi\u015ftik. (Kehf-50) Ayn\u0131 \u015fekilde iblis de meleklerden ayr\u0131 olarak Allah'\u0131n bir yarat\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Nitekim Allah Te\u00e2l\u00e2 buyuruyor ki: \\\"Ger\u00e7ekten iblis cinlerdendi. Fakat Rabbinin emri d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kt\u0131.\\\" Cinler de meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Onlar hakk\u0131nda da Allah'\u0131n bize bildirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce bu c\u00fczde y\u00fcce Allah'\u0131n cinlere ili\u015fkin bize bildirdiklerini de \u00f6zetlemi\u015ftik. (En'am 100,128,130. ayetlerinin tefsirine bak\u0131n\u0131z.) Bu surede ilerde gelece\u011fi gibi iblis ate\u015ften yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve kesinlikle meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Fakat buna ra\u011fmen meleklerle birlikte Adem'e secde etmekle emredilmi\u015ftir. Kendine \u00f6zg\u00fc yarat\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funda her \u015feyin sahibi olan y\u00fcce Allah b\u00fcy\u00fck toplant\u0131da herkesin Adem'e secde etmesini istemi\u015ftir. Bu iste\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a il\u00e2n etmi\u015ftir.Allah'a kar\u015f\u0131 gelmeyen ve ald\u0131klar\u0131 emri yapan melekler, Allah'\u0131n emrini yerine getirmek \u00fczere itaatk\u00e2r bir \u015fekilde secdeye kapand\u0131lar. Hi\u00e7bir teredd\u00fct g\u00f6stermediler. B\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamad\u0131lar. Herhangi bir sebepten, herhangi bir \u015fekilde ve herhangi bir d\u00fc\u015f\u00fcnceyle g\u00fcnah i\u015flemeyi d\u00fc\u015f\u00fcnmediler. Bu onlar\u0131n karakteridir. Ve bu onlar\u0131n \u00f6zellikleridir. Ayn\u0131 zamanda fonksiyonlar\u0131 da budur. B\u00f6ylece bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n Allah kat\u0131nda ne kadar de\u011ferli oldu\u011fu g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serildi\u011fi gibi, melekler diye bilinen Allah'\u0131n kullar\u0131nda kesin itaat da somut bir bi\u00e7imde canland\u0131r\u0131lmaktad\u0131r.\u0130blis'e gelince, o, y\u00fcce Allah'\u0131n emrini uygulamaya yana\u015fmad\u0131 ve O'na kar\u015f\u0131 geldi. \u0130lerde iblisin g\u00f6nl\u00fcnden nelerin ge\u00e7ti\u011fi, y\u00fcce Allah'\u0131n kendisinin Rabbi yarat\u0131c\u0131s\u0131, kendi i\u015flerinin ve evrendeki b\u00fct\u00fcn i\u015flerin t\u00fcm\u00fcn\u00fcn kendisinin elinde oldu\u011funu bile bile, bunlar\u0131n hi\u00e7birinde asla teredd\u00fct etmedi\u011fi halde y\u00fcce Rabbine itaat etmesine engel olan d\u00fc\u015f\u00fcncenin ne oldu\u011fu ifade edilecektir!Ayn\u0131 \u015fekilde biz burada y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131klar\u0131n\u0131n \u00fc\u00e7 tane prototipini g\u00f6r\u00fcyoruz. 1. Kesin itaat ve b\u00fct\u00fcn bir teslimiyet \u00f6rne\u011fi. 2- Kesin isyan ve ba\u015fkald\u0131rma \u00f6rne\u011fi. 3- \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u00f6rnek, insan\u0131n karakteri \u00f6rne\u011fidir. \u0130lerde insan\u0131 ve \u00e7ift y\u00f6nl\u00fc s\u0131fatlar\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenece\u011fiz. Birinci karakter Allah'a kar\u015f\u0131 tam bir teslimiyet ve samimiyet \u00f6rne\u011fini sergilemi\u015ftir. Bu kesin teslimiyeti ile, O, bu sahnede g\u00f6revini tamamlam\u0131\u015ft\u0131r. Di\u011fer iki karakterin nas\u0131l \u015fekillendiklerini, hangi tarafa y\u00f6neldiklerini ilerde \u00f6\u011frenmeye \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131z.\\\"Allah iblis\\\"e \\\"Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu?\\\" dedi. O da \\\"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n\\\" dedi.\u0130blis, Allah'\u0131n kesin h\u00fckm\u00fcne ra\u011fmen, kendisinin de bir g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc olabilece\u011fini ileri s\u00fcrd\u00fc. Allah'\u0131n kesin emri ortada oldu\u011fu halde, \u015feytan kendisinin g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc sebeplere ve illetlere dayanarak kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verme yetkisini kendisinde g\u00f6rd\u00fc. Halbuki kesin il\u00e2hi h\u00fck\u00fcm ve apa\u00e7\u0131k emir ortadayken tart\u0131\u015fma olamaz. D\u00fc\u015f\u00fcnmek bo\u015funad\u0131r. Kesin itaat gerekir. Uygulama zorunlulu\u011fu do\u011far. Lanet olas\u0131 iblis de y\u00fcce Allah'\u0131n yarat\u0131c\u0131, m\u00fclk\u00fcn sahibi, r\u0131z\u0131k verici ve her \u015feyi d\u00fczene koyan, her \u015feyin ancak O'nun izni ve belirlemesiyle meydana geldi\u011fini hi\u00e7 de bilmiyor de\u011fildi. Fakat buna ra\u011fmen kendisine ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 bi\u00e7imde emre itaat etmedi ve bu emri kendi mant\u0131\u011f\u0131na dayanarak ba\u015fka yollara girdi:\\\"O da \\\"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm; beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n\\\" dedi.Bu isyan\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ortaya koymak amac\u0131yla vakit ge\u00e7irilmeden derhal cezaland\u0131r\u0131ld\u0131:\\\"Allah O'na: \\\"O halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin\\\" dedi.\u0130blisin Allah'\u0131 tan\u0131mas\u0131, O'na fayda vermedi. Allah'\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ve s\u0131fatlar\u0131na inanmas\u0131 da O'na bir yarar sa\u011flamad\u0131... Allah'\u0131n emirlerini \u00f6\u011frendi\u011fi halde bu emri kabul ve reddetme yetkisini kendisinde g\u00f6ren, y\u00fcce Allah'\u0131n daha \u00f6nceden kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verdi\u011fi bir meselede hakimiyet yetkisini kendisinde g\u00f6ren, bu hakimiyet yetkisiyle Allah'\u0131n s\u00f6zkonusu meseleye ili\u015fkin h\u00fckm\u00fcn\u00fc reddedebilece\u011fini s\u00f6yleyen her insan da iblisin konumundad\u0131r. Demek ki, bu bilgiye ve itikada (inan\u00e7 sistemine) ra\u011fmen meydana gelen bir k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr. \u00c7\u00fcnk\u00fc iblisin ne bilgisi eksikti, ne de itikad\u0131!..\u0130blis bu tutumuna kar\u015f\u0131l\u0131k olarak cennetten kovulmu\u015ftur. Allah'\u0131n rahmetinden uzakla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Allah'\u0131n lanetine m\u00fcstehak olmu\u015ftur. Al\u00e7akl\u0131k damgas\u0131 yemi\u015ftir.Ne var ki, bu \u00e7irkin ve inat\u00e7\u0131 yarat\u0131k Hz. Adem'in kendisinin kovulmas\u0131na ve gazaba u\u011framas\u0131na neden oldu\u011funu unutmuyor. \u0130ntikam almadan bu k\u00f6t\u00fc sonuna (ak\u0131betine) teslim olmuyor. \u0130\u00e7inde yo\u011fruldu\u011fu \u00e7irkin karakterine uygun bi\u00e7imde fonksiyonunu yapmadan cezaya raz\u0131 olmuyor:\\\"\u0130blis: \\\"Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver\\\" dedi.\\\"Allah \\\"Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin\\\" dedi.\u0130blis dedi ki; \\\"Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim.\\\"Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.\\\"Bu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck \u00fczerinde kesin \u0131srar etmektir. Sap\u0131kl\u0131k, azg\u0131nl\u0131k \u00fczerinde kesin bi\u00e7imde diretmektir. B\u00f6ylece iblisin bu karakterinin O'nun ba\u015fl\u0131ca \u00f6zelliklerinden biri oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor... O'nun karakterindeki bu k\u00f6t\u00fcl\u00fck y\u00fczeysel ve ge\u00e7ici bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck de\u011fildir. K\u00f6kl\u00fc, bilin\u00e7li, sistemli ve s\u00fcrekli bir k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr.Ayr\u0131ca bu tasvirde iblisin akl\u00ee normlar\u0131 ve psikolojik hareketleri de canl\u0131 ve somut sahnelerle ortaya koymu\u015ftur.iblis, Rabbinden k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne kadar kendisine m\u00fchlet vermesini dilerken, bu iste\u011fini ancak Allah'\u0131n iradesi ve belirlemesiyle olabilece\u011fini \u00e7ok iyi biliyordu. Y\u00fcce Allah O'nun bu iste\u011fini kabul de etmi\u015f ona zaman tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131r. O'na tan\u0131nan bu s\u00fcre, ba\u015fka bir surede a\u00e7\u0131kl\u0131\u011fa kavu\u015fturuldu\u011fu gibi, \\\"Belirlenen g\u00fcne.\\\" (Hicr 38, S\u00e2d-81) kadard\u0131r. Rivayetlerde belirtildi\u011fine g\u00f6re, bug\u00fcn yeniden dirili\u015f g\u00fcn\u00fc de\u011fil, Allah'\u0131n hayatta kalmas\u0131n\u0131 diledi\u011fi kimselerin d\u0131\u015f\u0131nda yerde ve g\u00f6klerdeki herkesin \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc Sur'a ilk \u00fcf\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc g\u00fcnd\u00fcr.\u0130blis uzun ya\u015fama h\u00fckm\u00fcn\u00fc elde ettikten sonra y\u00fcce Allah'a kar\u015f\u0131 isyank\u00e2rl\u0131\u011f\u0131 ve gururu nedeniyle kendisine takdir etti\u011fi sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n ve bu sap\u0131kl\u0131k belas\u0131n\u0131 kendisine g\u00f6ndermesinin intikam\u0131n\u0131 alaca\u011f\u0131n\u0131 i\u011fren\u00e7 bir k\u00fcstahl\u0131kla il\u00e2n ediyor. Kendisinin dramatik ak\u0131beti sebebiyle Allah'\u0131n lanetine u\u011framas\u0131na ve cennetten kovulmas\u0131na neden olan, Allah'\u0131n kendisini onurland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 bu insan\u0131 sapt\u0131raca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor! Onun bu sapt\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131 Kur'an-\u0131 Kerim'in O'ndan aktard\u0131\u011f\u0131 \u015fu s\u00f6zde somut olarak g\u00f6rebiliyoruz.\\\"Andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m.\\\"Demek ki, iblis Adem ve neslini sapt\u0131rmak i\u00e7in Allah'\u0131n dosdo\u011fru yolu \u00fczerinde oturacak. Oradan ge\u00e7mek isteyen herkesi engellemeye \u00e7al\u0131\u015facakt\u0131r Allah'a giden yolun somut olmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah, bir yere \u00e7ak\u0131l\u0131p kalmaktan m\u00fcnezzehtir. B\u00f6ylece anla\u015f\u0131l\u0131yor ki, bu yol Allah'\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 elde etmeye vas\u0131ta olan iman ve itaat yoludur... \u0130blis bu amac\u0131n\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in her taraftan insana sokulacakt\u0131r: \\\"\u00d6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan...\\\" Onlarla iman ve itaatin aras\u0131na girmek i\u00e7in... Bu iblisin, insan\u0131 sapt\u0131rmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7abas\u0131n\u0131 ve t\u00fckenmez gayretini ortaya koyan canl\u0131, hareketli ve somut bir tablodur. \u0130blisin amac\u0131 insanlar\u0131n Allah'\u0131 tan\u0131mamalar\u0131 ve O'na \u015f\u00fckretmemeleridir. O'nun tuzaklar\u0131ndan kurtulup Allah'\u0131n \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kulak veren az bir grup m\u00fcstesna:\\\"\u00c7o\u011funlu\u011fu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.\\\"Burada \u015f\u00fckretmenin tekrar edilmesi surenin ba\u015f taraf\u0131nda ifadesini bulan \\\"Ne de az \u015f\u00fckrediyorsunuz\\\" c\u00fcmlesiyle tam bir ahenk sa\u011flamaktad\u0131r. B\u00f6ylece az \u015f\u00fckredilmesinin nedeni a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f, gizli olan ger\u00e7ek etken ortaya \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu temel etken iblisin O'na kar\u015f\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 ve Allah'a giden yolda oturmas\u0131d\u0131r! \u0130nsan\u0131n, kendisini do\u011fru yoldan al\u0131koyan gizli d\u00fc\u015fman\u0131na kar\u015f\u0131 uyan\u0131k hareket etmesi istenmi\u015ftir. \u0130nsanlar\u0131n \u00e7o\u011funun \u015f\u00fckretmesine engel olan bu musibetin nereden kaynakland\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frendikten sonra ona kar\u015f\u0131 \u00f6nlem almalar\u0131 gerekti\u011fini hat\u0131rlatm\u0131\u015ft\u0131r.\u015eeytan\u0131n arzu etti\u011fi kendisine verilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n iradesi bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n kendi yolunu kendisinin se\u00e7mesini istemi\u015ftir. Zira insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015ftan gelen birtak\u0131m yetenekleri vard\u0131r ki, insan onlarla iyiyi ve k\u00f6t\u00fcy\u00fc birbirinden ay\u0131rabilir. Serbest olarak tercihini yapmas\u0131 i\u00e7in ona ak\u0131l da verilmi\u015ftir. Peygamberler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla s\u00fcrekli bi\u00e7imde ona hat\u0131rlatmada bulunulmu\u015f ve onu do\u011fru yoldan ayr\u0131lmaktan sak\u0131nd\u0131rm\u0131\u015f, isl\u00e2m dinine ba\u011flan\u0131p onunla kendisini d\u00fczeltmesini istemi\u015ftir. Y\u00fcce Allah'\u0131n iradesine ba\u011fl\u0131 olarak, insan ya do\u011fru yolu veya \u015feytan\u0131n yolunu alg\u0131layabilme, kendi b\u00fcnyesine ya iyili\u011fi veya k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc yerle\u015ftirebilme ve iki sonu\u00e7tan birine do\u011fru yol alma imk\u00e2n\u0131na sahip k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Do\u011fru yola girse de sap\u0131kl\u0131k yolunu se\u00e7se de neticede Allah'\u0131n s\u0131nava ili\u015fkin yasas\u0131 ger\u00e7ekle\u015fir, Allah'\u0131n dedi\u011fi olur. Hidayet de sap\u0131kl\u0131k da Allah'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fckteki yasas\u0131na ve \u00f6zg\u00fcr iradesine ba\u011fl\u0131 olarak ger\u00e7ekle\u015fir.Fakat ayetlerin devam\u0131nda y\u00fcce Allah'\u0131n, lanet olas\u0131 iblisin kendisine s\u00fcre tan\u0131nmas\u0131na ili\u015fkin iste\u011finin kabul edildi\u011finin a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtilmesine ra\u011fmen, bu son iste\u011finin verildi\u011fine dair bir a\u00e7\u0131klama yapmad\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyoruz. Y\u00fcce Allah bu konuda bir a\u00e7\u0131klama yapmam\u0131\u015ft\u0131r. Yaln\u0131z iblisin oradan kovuldu\u011funu a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r. Bu \u00f6yle bir kovulu\u015ftur ki, kimse ona engel olamaz. Onu yerilmi\u015f ve gazaba u\u011fram\u0131\u015f bir bi\u00e7imde kovmu\u015ftur. \u015eeytan ve kendisine uyan ve onunla beraber sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fen insanlardan cehennemi doldurmak \u00fczere huzurundan uzakla\u015ft\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\\\"Allah dedi ki; `\u00c7ok oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onu ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m.\\\"\u0130blise uyan insanlar ya Allah'\u0131 tan\u0131mada, ilahl\u0131\u011f\u0131na kesin inanmada, O'na uyarlar veya aynen onun gibi Allah'\u0131n hakimiyetini ve h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmezler, Allah'\u0131n emirlerine ra\u011fmen meseleleri g\u00f6zden ge\u00e7irme hakk\u0131na sahip olduklar\u0131n\u0131, Allah'\u0131n emirlerini uygulay\u0131p uygulamamakta kendi mant\u0131klar\u0131n\u0131 kriter olarak kabul ettiklerini iddia ederler. Ya da kendilerini Allah'\u0131n yolundan tamamen sapt\u0131rmas\u0131 i\u00e7in iblise uyarlar... Fakat bu iki sap\u0131kl\u0131k da temelde ayn\u0131d\u0131r ve \u015feytana uymakt\u0131r. Cezas\u0131 da \u015feytan ile birlikte cehennemi boylamakt\u0131r!Y\u00fcce Allah, \u015feytan ve soyda\u015flar\u0131na do\u011fru yoldan sapt\u0131rma olana\u011f\u0131 vermi\u015ftir. Hz. Adem'e ve O'nun nesline de s\u0131nama gere\u011fi olarak tercih imk\u00e2n\u0131 vermi\u015ftir. Y\u00fcce Allah insana bu tercih imk\u00e2n\u0131 vermekle hem ceza hem m\u00fck\u00e2fat\u0131n ona uygun d\u00fc\u015fmesini dilemi\u015ftir. Onu bu nitelikle di\u011fer yarat\u0131klar\u0131 aras\u0131nda kendisine has \u00f6zelliklere sahip k\u0131lmak istemi\u015ftir. O ne melektir ne de \u015feytan. Onun bu evrendeki fonksiyonu ne mele\u011fin fonksiyonu ne de \u015feytan\u0131n fonksiyonudur.YASAK A\u011eA\u00c7Olay\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7inde \u00e7izilen tablo burada bitiyor. Hemen arkas\u0131ndan ba\u015fka bir sahne ba\u015fl\u0131yor:Y\u00fcce Allah, iblisi bu \u015fekilde cennetten uzakla\u015ft\u0131rd\u0131ktan sonra hitab\u0131 Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltiyor. Biz burada yaln\u0131z Hz. Adem'in kendi cinsinden bir e\u015fi oldu\u011funu biliyoruz. Bu e\u015finin nereden geldi\u011fini bilmiyoruz. \u015eu anda s\u00f6zkonusu edece\u011fimiz ayet ile Kur'an-\u0131 Kerim'in di\u011fer ayetleri bu gayb konusundan haber vermemektedirler. Hz. Havva'n\u0131n Hz. Adem'in kaburga kemi\u011finden yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan s\u00f6z eden rivayetlerin hepsi yahudi uydurmas\u0131ndan kaynaklan\u0131r. Bu nedenle bu konuda onlara dayanamay\u0131z. Bu konuda kesin olarak s\u00f6ylenebilecek tek \u015fey y\u00fcce Allah'\u0131n Hz. Adem'e kendi cinsinden bir e\u015f yaratt\u0131\u011f\u0131 ve b\u00f6ylece onlar\u0131n iki e\u015f olduklar\u0131d\u0131r. Zaten y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 t\u00fcm yarat\u0131klar\u0131n \u00e7ift olarak yarat\u0131ld\u0131klar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. \\\"Biz belki ibret al\u0131rs\u0131n\u0131z diye, her \u015feyden bir \u00e7ift yaratt\u0131k.\\\" (Z\u00e2riyat-49) Bu s\u00fcrekli ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. Allah'\u0131n t\u00fcm yaratt\u0131klar\u0131 i\u00e7in ge\u00e7erli olan k\u00f6kl\u00fc bir kurald\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez yasay\u0131 baz alarak meseleye bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda Hz. Havva'n\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan uzun bir s\u00fcre sonra ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fini ve O'nun yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n da Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda izlenen yolun ayn\u0131s\u0131yla ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini s\u00f6yleyebiliriz.Durum ne olursa olsun, burada hitab Hz. Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltilmektedir. Cenab\u0131 Allah hayatlar\u0131ndaki sorumluluklar\u0131n\u0131 bildiren emirlerini kendilerine iletirken, her ikisine de hitap ediyor. B\u00f6ylece her ikisini de beraber e\u011fitmeye ve onlar\u0131 as\u0131l g\u00f6revlerine haz\u0131rlamaya ba\u015fl\u0131yor. Zaten y\u00fcce Allah insan\u0131 s\u0131rf bu fonksiyonu i\u00e7in yaratm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu temel g\u00f6revi yery\u00fcz\u00fcnde halifelik g\u00f6revidir. Nitekim Bakara suresinin (30.) ayetlerinde y\u00fcce Allah buyuruyor ki: \\\"Hani Rabbin meleklere, `Ben yery\u00fcz\u00fcnde bir halife yarataca\u011f\u0131m' demi\u015fti.\\\"\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Ana sayfa\",\"item\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"description\":\"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"width\":244,\"height\":90,\"caption\":\"Ebrar Medya\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\",\"https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/\",\"https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\",\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"caption\":\"EBRAR MEDYA\"},\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.11- Sizi yaratt\u0131k, arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere \"Ademe secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131. \"12- \"Allah \u0130blis'e \"Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu? dedi. O da \"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n \" dedi.13- \"Allah ona \"o halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin, dedi. \"14- \"\u0130blis, \"Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver\" dedi.15- Allah \"Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin\" dedi.16- \"\u0130blis dedi ki; \"Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. \"17- \"Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n. \"18- \"Allah dedi ki; \"\u00c7\u0131k oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onlar\u0131 ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m. \"\u0130\u015fte ilk sahne budur... Bu ger\u00e7ekten etkileyici bir sahnedir. \u00d6nemli bir sahnedir... Biz burada \u00f6nce k\u0131ssan\u0131n sahnelerini sunmay\u0131, bunlar \u00fczerinde yap\u0131lacak yorumu ve bu sahnelerin imajlar\u0131 \u00fczerinde yap\u0131lacak tesbitleri sonraya b\u0131rakmay\u0131 uygun g\u00f6r\u00fcyoruz.\"Sizi yaratt\u0131k arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere, \"Adem'e secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.\"Yaratma: Yapma, meydana getirme anlam\u0131na tasvirde, bi\u00e7im verme ve \u00f6zelliklerle donatma anlam\u0131na gelebilir. Yaratma ve tasvir meydana geli\u015fte iki a\u015fama de\u011fil, iki basamakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc buradaki \"sonra\" kavram\u0131, zaman s\u0131ralamas\u0131n\u0131 de\u011fil de, manevi y\u00fckseli\u015f s\u0131ralamas\u0131 i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015f olabilir. Tasvir (\u015eekil ve \u00f6zellik kazanmak) soyut anlamda varolmaktan daha ileri bir basamakt\u0131r. Varolma hammadde i\u00e7in de ge\u00e7erlidir. \u0130nsani bir \u015fekil kazanma ve birtak\u0131m \u00f6zelliklere sahip olma a\u00e7\u0131s\u0131ndan tasvir, varolman\u0131n basamaklar\u0131ndan daha ilerde bir basamakt\u0131r. Sanki burada \u015f\u00f6yle denmek istenmi\u015ftir: Biz size sadece varolmay\u0131 ba\u011f\u0131\u015flamakla yetinmedik, sizin varl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 \u00fcst\u00fcn \u00f6zelliklere sahip bir varl\u0131k k\u0131ld\u0131k... Nitekim ba\u015fka bir ayette: \"Her \u015feye yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131 veren sonra da yol g\u00f6steren O'dur\" (Taha -50) deniyor.\u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00fct\u00fcn varl\u0131klara \u00f6zellikler ve fonksiyonlar verilmi\u015f ve yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 esnas\u0131nda bu g\u00f6revlerini yerine getirmesi i\u00e7in ona yol g\u00f6sterilmi\u015ftir. Yarat\u0131l\u0131\u015f \u00f6zellikleri ve fonksiyon verili\u015fi ile bu g\u00f6revlerin yerine getirilmesi aras\u0131nda bir zaman bo\u015flu\u011fu yoktur. E\u011fer buradaki yol g\u00f6sterme, O'nun Rabbine yol bulmas\u0131 dahi olsa, yine anlam de\u011fi\u015fmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015fey yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 andan itibaren Rabbine yol bulmu\u015ftur. Ayn\u0131 \u015fekilde Adem'e de yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda insan\u00ee \u00f6zellikleri verilmi\u015f ve \"Sonra\" da ise manevi y\u00f6nden y\u00fckselmeye y\u00f6neltilmi\u015fti. Yoksa arada zaman a\u015f\u0131m\u0131 yoktur. Biz bu g\u00f6r\u00fc\u015fdeyiz.Hangi a\u00e7\u0131dan bakarsak bakal\u0131m, Hz. Adem'in -sel\u00e2m \u00fczerine olsun- yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131na, insanl\u0131\u011f\u0131n meydana geli\u015fine ili\u015fkin Kur'an ayetlerinin b\u00fct\u00fcn\u00fc, bu varl\u0131\u011fa insani \u00f6zelliklerinin ve kendisine \u00f6zg\u00fc fonksiyonunu yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ile birlikte verildi\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesi Kur'an'da a\u011f\u0131rl\u0131k kazanmaktad\u0131r. \u0130nsanl\u0131k tarihinde g\u00f6r\u00fclen ilerlemenin, y\u00fckseli\u015fin bu \u00f6zelliklerin daha a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131kmalar\u0131, geli\u015fmeleri, terbiye edilmeleri ve insan\u0131n bunlar sayesinde \u00fcst\u00fcn bir deneyime sahip olmas\u0131nda g\u00f6r\u00fclen ilerleme oldu\u011funu ortaya koymaktad\u0131r. Yoksa Darwinizm'in ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc gibi, ba\u015fka t\u00fcrlerin geli\u015ferek sonu\u00e7ta insan oldu\u011fu \u015feklinde insan\u0131n \"\u00f6z varl\u0131\u011f\u0131nda\" herhangi bir ba\u015fkala\u015f\u0131m olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ortaya koymaktad\u0131r.Arkeolojik kaz\u0131lara dayanan yarad\u0131l\u0131\u015f ve evrim teorisine ba\u011fl\u0131 olarak zaman s\u00fcreci i\u00e7inde hayvanlarda de\u011fi\u015fik ilerleme a\u015famalar\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve bunlar\u0131n birbirini izleyen geli\u015fmeler oldu\u011funu ileri s\u00fcrmek \"sa\u011fl\u0131kl\u0131\" verilere dayanmayan bir teoriden ibarettir. \"Kesinlik\" ifade etmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc yerin katmanlar\u0131nda bulunan kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini belirleme \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n da kendileri bile tahminden \u00f6teye ge\u00e7emezler. Bu \u00e7al\u0131\u015fmalar y\u0131ld\u0131zlar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini radyasyon yoluyla kestirmek gibidir. Bunlar\u0131 d\u00fczeltecek, hatta k\u00f6k\u00fcnden de\u011fi\u015ftirecek daha ba\u015fka tahminlerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 engelleyebilecek hi\u00e7bir \u015fey yoktur! B\u00f6yle bir varsay\u0131m bu canl\u0131lar\u0131n birbirlerinden daha geli\u015fmi\u015f oldu\u011funu s\u00f6ylememiz i\u00e7in yeterli de\u011fildir. .Kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerine ili\u015fkin bilgimizin kesin oldu\u011funu varsaysak bile, belirli \u00e7evre \u015fartlar\u0131n\u0131n etkisiyle ve bu \u015fartlarla uyum sa\u011flayabildikleri oranda baz\u0131 canl\u0131 t\u00fcrleri varolmu\u015f olabilir ve \u00e7evre \u015fartlar\u0131 de\u011fi\u015fip ya\u015famalar\u0131na elveri\u015fsiz hale geldi\u011fi i\u00e7in bu canl\u0131lar\u0131n soyu kurumu\u015f olabilir. Bu varsay\u0131m\u0131 ileri s\u00fcrmemiz i\u00e7in, engelleyici hi\u00e7bir veri yoktur.Darwin'in ve ondan sonrakilerin arkeolojik kaz\u0131lar\u0131 bundan \u00f6te bir \u015feyi ispatlayamaz. Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde herhangi bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden organik olarak evrimle\u015fti\u011fini, o zaman s\u00fcreci i\u00e7indeki kayalar\u0131n katmanlar\u0131n\u0131n tan\u0131kl\u0131\u011f\u0131na bakarak kesin bi\u00e7imde ispatlayamaz. Sadece \u015fu kadar\u0131n\u0131 ispatlayabilir: Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde birtak\u0131m hayvan t\u00fcrleri kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden daha geli\u015fmi\u015ftir... B\u00f6yle bir geli\u015fmeyi bizim anlad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bi\u00e7imde yorumlamak da m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Yani bu zaman diliminde yery\u00fcz\u00fcnde egemen olan \u015fartlar bu hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131na m\u00fcsaade ediyorlard\u0131. \u015eartlar de\u011fi\u015fince, yery\u00fcz\u00fc ba\u015fka bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn meydana gelmesine elveri\u015fli oluyordu. Bu hayvan t\u00fcr\u00fc de meydana geliyordu. De\u011fi\u015fen \u015fartlar daha \u00f6nceki \u015fartlarda ya\u015fayan hayan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn neslinin t\u00fckenmesine yola\u00e7\u0131yordu. Buna ba\u011fl\u0131 olarak bu hayvan t\u00fcrleri de yok oluyorlard\u0131:Buna ba\u011fl\u0131 olarak insan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ba\u011f\u0131ms\u0131z bir yarad\u0131l\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan, y\u00fcce Allah'\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki \u015fartlar\u0131n insan\u0131n hayat\u0131, geli\u015fmesi ve ilerlemesi i\u00e7in elveri\u015fli hale geldi\u011fini bildi\u011fi bir zaman s\u00fcreci i\u00e7inde yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 konusunda Kur'an ayetlerinin bir b\u00fct\u00fcn olarak ortaya koydu\u011fu yakla\u015f\u0131m budur.\"\u0130nsan\" hem biyolojik ve fizyolojik y\u00f6nden hem de akl\u00ee ve ruh\u00ee y\u00f6nden di\u011fer canl\u0131lardan apayr\u0131 bir \u00f6zelli\u011fe sahiptir. Bu \u00f6yle apayr\u0131 bir \u00f6zelliktir ki, i\u00e7lerinden baz\u0131lar\u0131 ateist olmalar\u0131na ra\u011fmen, yeni Darwinist'ler insan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fini kabul etmek zorunda kalm\u0131\u015flard\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fi de, insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na bir yarad\u0131l\u0131\u015f oldu\u011funu ve ba\u015fka hayvan t\u00fcrleriyle hi\u00e7bir organik ba\u011f\u0131 bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belgeleyen \u00f6nemli bir delildir!Hangi a\u00e7\u0131dan bak\u0131l\u0131rsa bak\u0131ls\u0131n, de\u011fi\u015fmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayan bir ger\u00e7ektir ki, ulu ve y\u00fcce Allah'\u0131n kendisi bizzat ruhani varl\u0131klar olan meleklerin haz\u0131r bulundu\u011fu bir toplulu\u011fun huzurunda bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\"Sonra meleklere: \"Adem\"e secde edin dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.\"Melekler de Allah'\u0131n bir ba\u015fka yarat\u0131k kesimidirler. Kendilerine mahsus \u00f6zellikleri ve fonksiyonlar\u0131 vard\u0131r. Allah'\u0131n onlar hakk\u0131nda bize verdi\u011fi bilgilerden ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce F\u00ee Z\u0131l\u00e2l-il'in ba\u015fka bir yerinde Allah'\u0131n bu konuda bize bildirdiklerini \u00f6zetlemi\u015ftik. (Kehf-50) Ayn\u0131 \u015fekilde iblis de meleklerden ayr\u0131 olarak Allah'\u0131n bir yarat\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Nitekim Allah Te\u00e2l\u00e2 buyuruyor ki: \"Ger\u00e7ekten iblis cinlerdendi. Fakat Rabbinin emri d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kt\u0131.\" Cinler de meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Onlar hakk\u0131nda da Allah'\u0131n bize bildirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce bu c\u00fczde y\u00fcce Allah'\u0131n cinlere ili\u015fkin bize bildirdiklerini de \u00f6zetlemi\u015ftik. (En'am 100,128,130. ayetlerinin tefsirine bak\u0131n\u0131z.) Bu surede ilerde gelece\u011fi gibi iblis ate\u015ften yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve kesinlikle meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Fakat buna ra\u011fmen meleklerle birlikte Adem'e secde etmekle emredilmi\u015ftir. Kendine \u00f6zg\u00fc yarat\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funda her \u015feyin sahibi olan y\u00fcce Allah b\u00fcy\u00fck toplant\u0131da herkesin Adem'e secde etmesini istemi\u015ftir. Bu iste\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a il\u00e2n etmi\u015ftir.Allah'a kar\u015f\u0131 gelmeyen ve ald\u0131klar\u0131 emri yapan melekler, Allah'\u0131n emrini yerine getirmek \u00fczere itaatk\u00e2r bir \u015fekilde secdeye kapand\u0131lar. Hi\u00e7bir teredd\u00fct g\u00f6stermediler. B\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamad\u0131lar. Herhangi bir sebepten, herhangi bir \u015fekilde ve herhangi bir d\u00fc\u015f\u00fcnceyle g\u00fcnah i\u015flemeyi d\u00fc\u015f\u00fcnmediler. Bu onlar\u0131n karakteridir. Ve bu onlar\u0131n \u00f6zellikleridir. Ayn\u0131 zamanda fonksiyonlar\u0131 da budur. B\u00f6ylece bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n Allah kat\u0131nda ne kadar de\u011ferli oldu\u011fu g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serildi\u011fi gibi, melekler diye bilinen Allah'\u0131n kullar\u0131nda kesin itaat da somut bir bi\u00e7imde canland\u0131r\u0131lmaktad\u0131r.\u0130blis'e gelince, o, y\u00fcce Allah'\u0131n emrini uygulamaya yana\u015fmad\u0131 ve O'na kar\u015f\u0131 geldi. \u0130lerde iblisin g\u00f6nl\u00fcnden nelerin ge\u00e7ti\u011fi, y\u00fcce Allah'\u0131n kendisinin Rabbi yarat\u0131c\u0131s\u0131, kendi i\u015flerinin ve evrendeki b\u00fct\u00fcn i\u015flerin t\u00fcm\u00fcn\u00fcn kendisinin elinde oldu\u011funu bile bile, bunlar\u0131n hi\u00e7birinde asla teredd\u00fct etmedi\u011fi halde y\u00fcce Rabbine itaat etmesine engel olan d\u00fc\u015f\u00fcncenin ne oldu\u011fu ifade edilecektir!Ayn\u0131 \u015fekilde biz burada y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131klar\u0131n\u0131n \u00fc\u00e7 tane prototipini g\u00f6r\u00fcyoruz. 1. Kesin itaat ve b\u00fct\u00fcn bir teslimiyet \u00f6rne\u011fi. 2- Kesin isyan ve ba\u015fkald\u0131rma \u00f6rne\u011fi. 3- \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u00f6rnek, insan\u0131n karakteri \u00f6rne\u011fidir. \u0130lerde insan\u0131 ve \u00e7ift y\u00f6nl\u00fc s\u0131fatlar\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenece\u011fiz. Birinci karakter Allah'a kar\u015f\u0131 tam bir teslimiyet ve samimiyet \u00f6rne\u011fini sergilemi\u015ftir. Bu kesin teslimiyeti ile, O, bu sahnede g\u00f6revini tamamlam\u0131\u015ft\u0131r. Di\u011fer iki karakterin nas\u0131l \u015fekillendiklerini, hangi tarafa y\u00f6neldiklerini ilerde \u00f6\u011frenmeye \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131z.\"Allah iblis\"e \"Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu?\" dedi. O da \"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n\" dedi.\u0130blis, Allah'\u0131n kesin h\u00fckm\u00fcne ra\u011fmen, kendisinin de bir g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc olabilece\u011fini ileri s\u00fcrd\u00fc. Allah'\u0131n kesin emri ortada oldu\u011fu halde, \u015feytan kendisinin g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc sebeplere ve illetlere dayanarak kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verme yetkisini kendisinde g\u00f6rd\u00fc. Halbuki kesin il\u00e2hi h\u00fck\u00fcm ve apa\u00e7\u0131k emir ortadayken tart\u0131\u015fma olamaz. D\u00fc\u015f\u00fcnmek bo\u015funad\u0131r. Kesin itaat gerekir. Uygulama zorunlulu\u011fu do\u011far. Lanet olas\u0131 iblis de y\u00fcce Allah'\u0131n yarat\u0131c\u0131, m\u00fclk\u00fcn sahibi, r\u0131z\u0131k verici ve her \u015feyi d\u00fczene koyan, her \u015feyin ancak O'nun izni ve belirlemesiyle meydana geldi\u011fini hi\u00e7 de bilmiyor de\u011fildi. Fakat buna ra\u011fmen kendisine ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 bi\u00e7imde emre itaat etmedi ve bu emri kendi mant\u0131\u011f\u0131na dayanarak ba\u015fka yollara girdi:\"O da \"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm; beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n\" dedi.Bu isyan\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ortaya koymak amac\u0131yla vakit ge\u00e7irilmeden derhal cezaland\u0131r\u0131ld\u0131:\"Allah O'na: \"O halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin\" dedi.\u0130blisin Allah'\u0131 tan\u0131mas\u0131, O'na fayda vermedi. Allah'\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ve s\u0131fatlar\u0131na inanmas\u0131 da O'na bir yarar sa\u011flamad\u0131... Allah'\u0131n emirlerini \u00f6\u011frendi\u011fi halde bu emri kabul ve reddetme yetkisini kendisinde g\u00f6ren, y\u00fcce Allah'\u0131n daha \u00f6nceden kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verdi\u011fi bir meselede hakimiyet yetkisini kendisinde g\u00f6ren, bu hakimiyet yetkisiyle Allah'\u0131n s\u00f6zkonusu meseleye ili\u015fkin h\u00fckm\u00fcn\u00fc reddedebilece\u011fini s\u00f6yleyen her insan da iblisin konumundad\u0131r. Demek ki, bu bilgiye ve itikada (inan\u00e7 sistemine) ra\u011fmen meydana gelen bir k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr. \u00c7\u00fcnk\u00fc iblisin ne bilgisi eksikti, ne de itikad\u0131!..\u0130blis bu tutumuna kar\u015f\u0131l\u0131k olarak cennetten kovulmu\u015ftur. Allah'\u0131n rahmetinden uzakla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Allah'\u0131n lanetine m\u00fcstehak olmu\u015ftur. Al\u00e7akl\u0131k damgas\u0131 yemi\u015ftir.Ne var ki, bu \u00e7irkin ve inat\u00e7\u0131 yarat\u0131k Hz. Adem'in kendisinin kovulmas\u0131na ve gazaba u\u011framas\u0131na neden oldu\u011funu unutmuyor. \u0130ntikam almadan bu k\u00f6t\u00fc sonuna (ak\u0131betine) teslim olmuyor. \u0130\u00e7inde yo\u011fruldu\u011fu \u00e7irkin karakterine uygun bi\u00e7imde fonksiyonunu yapmadan cezaya raz\u0131 olmuyor:\"\u0130blis: \"Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver\" dedi.\"Allah \"Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin\" dedi.\u0130blis dedi ki; \"Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim.\"Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.\"Bu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck \u00fczerinde kesin \u0131srar etmektir. Sap\u0131kl\u0131k, azg\u0131nl\u0131k \u00fczerinde kesin bi\u00e7imde diretmektir. B\u00f6ylece iblisin bu karakterinin O'nun ba\u015fl\u0131ca \u00f6zelliklerinden biri oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor... O'nun karakterindeki bu k\u00f6t\u00fcl\u00fck y\u00fczeysel ve ge\u00e7ici bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck de\u011fildir. K\u00f6kl\u00fc, bilin\u00e7li, sistemli ve s\u00fcrekli bir k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr.Ayr\u0131ca bu tasvirde iblisin akl\u00ee normlar\u0131 ve psikolojik hareketleri de canl\u0131 ve somut sahnelerle ortaya koymu\u015ftur.iblis, Rabbinden k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne kadar kendisine m\u00fchlet vermesini dilerken, bu iste\u011fini ancak Allah'\u0131n iradesi ve belirlemesiyle olabilece\u011fini \u00e7ok iyi biliyordu. Y\u00fcce Allah O'nun bu iste\u011fini kabul de etmi\u015f ona zaman tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131r. O'na tan\u0131nan bu s\u00fcre, ba\u015fka bir surede a\u00e7\u0131kl\u0131\u011fa kavu\u015fturuldu\u011fu gibi, \"Belirlenen g\u00fcne.\" (Hicr 38, S\u00e2d-81) kadard\u0131r. Rivayetlerde belirtildi\u011fine g\u00f6re, bug\u00fcn yeniden dirili\u015f g\u00fcn\u00fc de\u011fil, Allah'\u0131n hayatta kalmas\u0131n\u0131 diledi\u011fi kimselerin d\u0131\u015f\u0131nda yerde ve g\u00f6klerdeki herkesin \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc Sur'a ilk \u00fcf\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc g\u00fcnd\u00fcr.\u0130blis uzun ya\u015fama h\u00fckm\u00fcn\u00fc elde ettikten sonra y\u00fcce Allah'a kar\u015f\u0131 isyank\u00e2rl\u0131\u011f\u0131 ve gururu nedeniyle kendisine takdir etti\u011fi sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n ve bu sap\u0131kl\u0131k belas\u0131n\u0131 kendisine g\u00f6ndermesinin intikam\u0131n\u0131 alaca\u011f\u0131n\u0131 i\u011fren\u00e7 bir k\u00fcstahl\u0131kla il\u00e2n ediyor. Kendisinin dramatik ak\u0131beti sebebiyle Allah'\u0131n lanetine u\u011framas\u0131na ve cennetten kovulmas\u0131na neden olan, Allah'\u0131n kendisini onurland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 bu insan\u0131 sapt\u0131raca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor! Onun bu sapt\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131 Kur'an-\u0131 Kerim'in O'ndan aktard\u0131\u011f\u0131 \u015fu s\u00f6zde somut olarak g\u00f6rebiliyoruz.\"Andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m.\"Demek ki, iblis Adem ve neslini sapt\u0131rmak i\u00e7in Allah'\u0131n dosdo\u011fru yolu \u00fczerinde oturacak. Oradan ge\u00e7mek isteyen herkesi engellemeye \u00e7al\u0131\u015facakt\u0131r Allah'a giden yolun somut olmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah, bir yere \u00e7ak\u0131l\u0131p kalmaktan m\u00fcnezzehtir. B\u00f6ylece anla\u015f\u0131l\u0131yor ki, bu yol Allah'\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 elde etmeye vas\u0131ta olan iman ve itaat yoludur... \u0130blis bu amac\u0131n\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in her taraftan insana sokulacakt\u0131r: \"\u00d6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan...\" Onlarla iman ve itaatin aras\u0131na girmek i\u00e7in... Bu iblisin, insan\u0131 sapt\u0131rmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7abas\u0131n\u0131 ve t\u00fckenmez gayretini ortaya koyan canl\u0131, hareketli ve somut bir tablodur. \u0130blisin amac\u0131 insanlar\u0131n Allah'\u0131 tan\u0131mamalar\u0131 ve O'na \u015f\u00fckretmemeleridir. O'nun tuzaklar\u0131ndan kurtulup Allah'\u0131n \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kulak veren az bir grup m\u00fcstesna:\"\u00c7o\u011funlu\u011fu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.\"Burada \u015f\u00fckretmenin tekrar edilmesi surenin ba\u015f taraf\u0131nda ifadesini bulan \"Ne de az \u015f\u00fckrediyorsunuz\" c\u00fcmlesiyle tam bir ahenk sa\u011flamaktad\u0131r. B\u00f6ylece az \u015f\u00fckredilmesinin nedeni a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f, gizli olan ger\u00e7ek etken ortaya \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu temel etken iblisin O'na kar\u015f\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 ve Allah'a giden yolda oturmas\u0131d\u0131r! \u0130nsan\u0131n, kendisini do\u011fru yoldan al\u0131koyan gizli d\u00fc\u015fman\u0131na kar\u015f\u0131 uyan\u0131k hareket etmesi istenmi\u015ftir. \u0130nsanlar\u0131n \u00e7o\u011funun \u015f\u00fckretmesine engel olan bu musibetin nereden kaynakland\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frendikten sonra ona kar\u015f\u0131 \u00f6nlem almalar\u0131 gerekti\u011fini hat\u0131rlatm\u0131\u015ft\u0131r.\u015eeytan\u0131n arzu etti\u011fi kendisine verilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n iradesi bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n kendi yolunu kendisinin se\u00e7mesini istemi\u015ftir. Zira insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015ftan gelen birtak\u0131m yetenekleri vard\u0131r ki, insan onlarla iyiyi ve k\u00f6t\u00fcy\u00fc birbirinden ay\u0131rabilir. Serbest olarak tercihini yapmas\u0131 i\u00e7in ona ak\u0131l da verilmi\u015ftir. Peygamberler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla s\u00fcrekli bi\u00e7imde ona hat\u0131rlatmada bulunulmu\u015f ve onu do\u011fru yoldan ayr\u0131lmaktan sak\u0131nd\u0131rm\u0131\u015f, isl\u00e2m dinine ba\u011flan\u0131p onunla kendisini d\u00fczeltmesini istemi\u015ftir. Y\u00fcce Allah'\u0131n iradesine ba\u011fl\u0131 olarak, insan ya do\u011fru yolu veya \u015feytan\u0131n yolunu alg\u0131layabilme, kendi b\u00fcnyesine ya iyili\u011fi veya k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc yerle\u015ftirebilme ve iki sonu\u00e7tan birine do\u011fru yol alma imk\u00e2n\u0131na sahip k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Do\u011fru yola girse de sap\u0131kl\u0131k yolunu se\u00e7se de neticede Allah'\u0131n s\u0131nava ili\u015fkin yasas\u0131 ger\u00e7ekle\u015fir, Allah'\u0131n dedi\u011fi olur. Hidayet de sap\u0131kl\u0131k da Allah'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fckteki yasas\u0131na ve \u00f6zg\u00fcr iradesine ba\u011fl\u0131 olarak ger\u00e7ekle\u015fir.Fakat ayetlerin devam\u0131nda y\u00fcce Allah'\u0131n, lanet olas\u0131 iblisin kendisine s\u00fcre tan\u0131nmas\u0131na ili\u015fkin iste\u011finin kabul edildi\u011finin a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtilmesine ra\u011fmen, bu son iste\u011finin verildi\u011fine dair bir a\u00e7\u0131klama yapmad\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyoruz. Y\u00fcce Allah bu konuda bir a\u00e7\u0131klama yapmam\u0131\u015ft\u0131r. Yaln\u0131z iblisin oradan kovuldu\u011funu a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r. Bu \u00f6yle bir kovulu\u015ftur ki, kimse ona engel olamaz. Onu yerilmi\u015f ve gazaba u\u011fram\u0131\u015f bir bi\u00e7imde kovmu\u015ftur. \u015eeytan ve kendisine uyan ve onunla beraber sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fen insanlardan cehennemi doldurmak \u00fczere huzurundan uzakla\u015ft\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\"Allah dedi ki; `\u00c7ok oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onu ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m.\"\u0130blise uyan insanlar ya Allah'\u0131 tan\u0131mada, ilahl\u0131\u011f\u0131na kesin inanmada, O'na uyarlar veya aynen onun gibi Allah'\u0131n hakimiyetini ve h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmezler, Allah'\u0131n emirlerine ra\u011fmen meseleleri g\u00f6zden ge\u00e7irme hakk\u0131na sahip olduklar\u0131n\u0131, Allah'\u0131n emirlerini uygulay\u0131p uygulamamakta kendi mant\u0131klar\u0131n\u0131 kriter olarak kabul ettiklerini iddia ederler. Ya da kendilerini Allah'\u0131n yolundan tamamen sapt\u0131rmas\u0131 i\u00e7in iblise uyarlar... Fakat bu iki sap\u0131kl\u0131k da temelde ayn\u0131d\u0131r ve \u015feytana uymakt\u0131r. Cezas\u0131 da \u015feytan ile birlikte cehennemi boylamakt\u0131r!Y\u00fcce Allah, \u015feytan ve soyda\u015flar\u0131na do\u011fru yoldan sapt\u0131rma olana\u011f\u0131 vermi\u015ftir. Hz. Adem'e ve O'nun nesline de s\u0131nama gere\u011fi olarak tercih imk\u00e2n\u0131 vermi\u015ftir. Y\u00fcce Allah insana bu tercih imk\u00e2n\u0131 vermekle hem ceza hem m\u00fck\u00e2fat\u0131n ona uygun d\u00fc\u015fmesini dilemi\u015ftir. Onu bu nitelikle di\u011fer yarat\u0131klar\u0131 aras\u0131nda kendisine has \u00f6zelliklere sahip k\u0131lmak istemi\u015ftir. O ne melektir ne de \u015feytan. Onun bu evrendeki fonksiyonu ne mele\u011fin fonksiyonu ne de \u015feytan\u0131n fonksiyonudur.YASAK A\u011eA\u00c7Olay\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7inde \u00e7izilen tablo burada bitiyor. Hemen arkas\u0131ndan ba\u015fka bir sahne ba\u015fl\u0131yor:Y\u00fcce Allah, iblisi bu \u015fekilde cennetten uzakla\u015ft\u0131rd\u0131ktan sonra hitab\u0131 Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltiyor. Biz burada yaln\u0131z Hz. Adem'in kendi cinsinden bir e\u015fi oldu\u011funu biliyoruz. Bu e\u015finin nereden geldi\u011fini bilmiyoruz. \u015eu anda s\u00f6zkonusu edece\u011fimiz ayet ile Kur'an-\u0131 Kerim'in di\u011fer ayetleri bu gayb konusundan haber vermemektedirler. Hz. Havva'n\u0131n Hz. Adem'in kaburga kemi\u011finden yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan s\u00f6z eden rivayetlerin hepsi yahudi uydurmas\u0131ndan kaynaklan\u0131r. Bu nedenle bu konuda onlara dayanamay\u0131z. Bu konuda kesin olarak s\u00f6ylenebilecek tek \u015fey y\u00fcce Allah'\u0131n Hz. Adem'e kendi cinsinden bir e\u015f yaratt\u0131\u011f\u0131 ve b\u00f6ylece onlar\u0131n iki e\u015f olduklar\u0131d\u0131r. Zaten y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 t\u00fcm yarat\u0131klar\u0131n \u00e7ift olarak yarat\u0131ld\u0131klar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. \"Biz belki ibret al\u0131rs\u0131n\u0131z diye, her \u015feyden bir \u00e7ift yaratt\u0131k.\" (Z\u00e2riyat-49) Bu s\u00fcrekli ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. Allah'\u0131n t\u00fcm yaratt\u0131klar\u0131 i\u00e7in ge\u00e7erli olan k\u00f6kl\u00fc bir kurald\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez yasay\u0131 baz alarak meseleye bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda Hz. Havva'n\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan uzun bir s\u00fcre sonra ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fini ve O'nun yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n da Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda izlenen yolun ayn\u0131s\u0131yla ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini s\u00f6yleyebiliriz.Durum ne olursa olsun, burada hitab Hz. Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltilmektedir. Cenab\u0131 Allah hayatlar\u0131ndaki sorumluluklar\u0131n\u0131 bildiren emirlerini kendilerine iletirken, her ikisine de hitap ediyor. B\u00f6ylece her ikisini de beraber e\u011fitmeye ve onlar\u0131 as\u0131l g\u00f6revlerine haz\u0131rlamaya ba\u015fl\u0131yor. Zaten y\u00fcce Allah insan\u0131 s\u0131rf bu fonksiyonu i\u00e7in yaratm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu temel g\u00f6revi yery\u00fcz\u00fcnde halifelik g\u00f6revidir. Nitekim Bakara suresinin (30.) ayetlerinde y\u00fcce Allah buyuruyor ki: \"Hani Rabbin meleklere, `Ben yery\u00fcz\u00fcnde bir halife yarataca\u011f\u0131m' demi\u015fti.\"","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","og_description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.11- Sizi yaratt\u0131k, arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere \"Ademe secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131. \"12- \"Allah \u0130blis'e \"Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu? dedi. O da \"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n \" dedi.13- \"Allah ona \"o halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin, dedi. \"14- \"\u0130blis, \"Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver\" dedi.15- Allah \"Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin\" dedi.16- \"\u0130blis dedi ki; \"Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. \"17- \"Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n. \"18- \"Allah dedi ki; \"\u00c7\u0131k oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onlar\u0131 ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m. \"\u0130\u015fte ilk sahne budur... Bu ger\u00e7ekten etkileyici bir sahnedir. \u00d6nemli bir sahnedir... Biz burada \u00f6nce k\u0131ssan\u0131n sahnelerini sunmay\u0131, bunlar \u00fczerinde yap\u0131lacak yorumu ve bu sahnelerin imajlar\u0131 \u00fczerinde yap\u0131lacak tesbitleri sonraya b\u0131rakmay\u0131 uygun g\u00f6r\u00fcyoruz.\"Sizi yaratt\u0131k arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere, \"Adem'e secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.\"Yaratma: Yapma, meydana getirme anlam\u0131na tasvirde, bi\u00e7im verme ve \u00f6zelliklerle donatma anlam\u0131na gelebilir. Yaratma ve tasvir meydana geli\u015fte iki a\u015fama de\u011fil, iki basamakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc buradaki \"sonra\" kavram\u0131, zaman s\u0131ralamas\u0131n\u0131 de\u011fil de, manevi y\u00fckseli\u015f s\u0131ralamas\u0131 i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015f olabilir. Tasvir (\u015eekil ve \u00f6zellik kazanmak) soyut anlamda varolmaktan daha ileri bir basamakt\u0131r. Varolma hammadde i\u00e7in de ge\u00e7erlidir. \u0130nsani bir \u015fekil kazanma ve birtak\u0131m \u00f6zelliklere sahip olma a\u00e7\u0131s\u0131ndan tasvir, varolman\u0131n basamaklar\u0131ndan daha ilerde bir basamakt\u0131r. Sanki burada \u015f\u00f6yle denmek istenmi\u015ftir: Biz size sadece varolmay\u0131 ba\u011f\u0131\u015flamakla yetinmedik, sizin varl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 \u00fcst\u00fcn \u00f6zelliklere sahip bir varl\u0131k k\u0131ld\u0131k... Nitekim ba\u015fka bir ayette: \"Her \u015feye yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131 veren sonra da yol g\u00f6steren O'dur\" (Taha -50) deniyor.\u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00fct\u00fcn varl\u0131klara \u00f6zellikler ve fonksiyonlar verilmi\u015f ve yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 esnas\u0131nda bu g\u00f6revlerini yerine getirmesi i\u00e7in ona yol g\u00f6sterilmi\u015ftir. Yarat\u0131l\u0131\u015f \u00f6zellikleri ve fonksiyon verili\u015fi ile bu g\u00f6revlerin yerine getirilmesi aras\u0131nda bir zaman bo\u015flu\u011fu yoktur. E\u011fer buradaki yol g\u00f6sterme, O'nun Rabbine yol bulmas\u0131 dahi olsa, yine anlam de\u011fi\u015fmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015fey yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 andan itibaren Rabbine yol bulmu\u015ftur. Ayn\u0131 \u015fekilde Adem'e de yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda insan\u00ee \u00f6zellikleri verilmi\u015f ve \"Sonra\" da ise manevi y\u00f6nden y\u00fckselmeye y\u00f6neltilmi\u015fti. Yoksa arada zaman a\u015f\u0131m\u0131 yoktur. Biz bu g\u00f6r\u00fc\u015fdeyiz.Hangi a\u00e7\u0131dan bakarsak bakal\u0131m, Hz. Adem'in -sel\u00e2m \u00fczerine olsun- yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131na, insanl\u0131\u011f\u0131n meydana geli\u015fine ili\u015fkin Kur'an ayetlerinin b\u00fct\u00fcn\u00fc, bu varl\u0131\u011fa insani \u00f6zelliklerinin ve kendisine \u00f6zg\u00fc fonksiyonunu yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ile birlikte verildi\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesi Kur'an'da a\u011f\u0131rl\u0131k kazanmaktad\u0131r. \u0130nsanl\u0131k tarihinde g\u00f6r\u00fclen ilerlemenin, y\u00fckseli\u015fin bu \u00f6zelliklerin daha a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131kmalar\u0131, geli\u015fmeleri, terbiye edilmeleri ve insan\u0131n bunlar sayesinde \u00fcst\u00fcn bir deneyime sahip olmas\u0131nda g\u00f6r\u00fclen ilerleme oldu\u011funu ortaya koymaktad\u0131r. Yoksa Darwinizm'in ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc gibi, ba\u015fka t\u00fcrlerin geli\u015ferek sonu\u00e7ta insan oldu\u011fu \u015feklinde insan\u0131n \"\u00f6z varl\u0131\u011f\u0131nda\" herhangi bir ba\u015fkala\u015f\u0131m olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ortaya koymaktad\u0131r.Arkeolojik kaz\u0131lara dayanan yarad\u0131l\u0131\u015f ve evrim teorisine ba\u011fl\u0131 olarak zaman s\u00fcreci i\u00e7inde hayvanlarda de\u011fi\u015fik ilerleme a\u015famalar\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve bunlar\u0131n birbirini izleyen geli\u015fmeler oldu\u011funu ileri s\u00fcrmek \"sa\u011fl\u0131kl\u0131\" verilere dayanmayan bir teoriden ibarettir. \"Kesinlik\" ifade etmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc yerin katmanlar\u0131nda bulunan kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini belirleme \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n da kendileri bile tahminden \u00f6teye ge\u00e7emezler. Bu \u00e7al\u0131\u015fmalar y\u0131ld\u0131zlar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini radyasyon yoluyla kestirmek gibidir. Bunlar\u0131 d\u00fczeltecek, hatta k\u00f6k\u00fcnden de\u011fi\u015ftirecek daha ba\u015fka tahminlerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 engelleyebilecek hi\u00e7bir \u015fey yoktur! B\u00f6yle bir varsay\u0131m bu canl\u0131lar\u0131n birbirlerinden daha geli\u015fmi\u015f oldu\u011funu s\u00f6ylememiz i\u00e7in yeterli de\u011fildir. .Kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerine ili\u015fkin bilgimizin kesin oldu\u011funu varsaysak bile, belirli \u00e7evre \u015fartlar\u0131n\u0131n etkisiyle ve bu \u015fartlarla uyum sa\u011flayabildikleri oranda baz\u0131 canl\u0131 t\u00fcrleri varolmu\u015f olabilir ve \u00e7evre \u015fartlar\u0131 de\u011fi\u015fip ya\u015famalar\u0131na elveri\u015fsiz hale geldi\u011fi i\u00e7in bu canl\u0131lar\u0131n soyu kurumu\u015f olabilir. Bu varsay\u0131m\u0131 ileri s\u00fcrmemiz i\u00e7in, engelleyici hi\u00e7bir veri yoktur.Darwin'in ve ondan sonrakilerin arkeolojik kaz\u0131lar\u0131 bundan \u00f6te bir \u015feyi ispatlayamaz. Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde herhangi bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden organik olarak evrimle\u015fti\u011fini, o zaman s\u00fcreci i\u00e7indeki kayalar\u0131n katmanlar\u0131n\u0131n tan\u0131kl\u0131\u011f\u0131na bakarak kesin bi\u00e7imde ispatlayamaz. Sadece \u015fu kadar\u0131n\u0131 ispatlayabilir: Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde birtak\u0131m hayvan t\u00fcrleri kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden daha geli\u015fmi\u015ftir... B\u00f6yle bir geli\u015fmeyi bizim anlad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bi\u00e7imde yorumlamak da m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Yani bu zaman diliminde yery\u00fcz\u00fcnde egemen olan \u015fartlar bu hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131na m\u00fcsaade ediyorlard\u0131. \u015eartlar de\u011fi\u015fince, yery\u00fcz\u00fc ba\u015fka bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn meydana gelmesine elveri\u015fli oluyordu. Bu hayvan t\u00fcr\u00fc de meydana geliyordu. De\u011fi\u015fen \u015fartlar daha \u00f6nceki \u015fartlarda ya\u015fayan hayan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn neslinin t\u00fckenmesine yola\u00e7\u0131yordu. Buna ba\u011fl\u0131 olarak bu hayvan t\u00fcrleri de yok oluyorlard\u0131:Buna ba\u011fl\u0131 olarak insan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ba\u011f\u0131ms\u0131z bir yarad\u0131l\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan, y\u00fcce Allah'\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki \u015fartlar\u0131n insan\u0131n hayat\u0131, geli\u015fmesi ve ilerlemesi i\u00e7in elveri\u015fli hale geldi\u011fini bildi\u011fi bir zaman s\u00fcreci i\u00e7inde yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 konusunda Kur'an ayetlerinin bir b\u00fct\u00fcn olarak ortaya koydu\u011fu yakla\u015f\u0131m budur.\"\u0130nsan\" hem biyolojik ve fizyolojik y\u00f6nden hem de akl\u00ee ve ruh\u00ee y\u00f6nden di\u011fer canl\u0131lardan apayr\u0131 bir \u00f6zelli\u011fe sahiptir. Bu \u00f6yle apayr\u0131 bir \u00f6zelliktir ki, i\u00e7lerinden baz\u0131lar\u0131 ateist olmalar\u0131na ra\u011fmen, yeni Darwinist'ler insan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fini kabul etmek zorunda kalm\u0131\u015flard\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fi de, insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na bir yarad\u0131l\u0131\u015f oldu\u011funu ve ba\u015fka hayvan t\u00fcrleriyle hi\u00e7bir organik ba\u011f\u0131 bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belgeleyen \u00f6nemli bir delildir!Hangi a\u00e7\u0131dan bak\u0131l\u0131rsa bak\u0131ls\u0131n, de\u011fi\u015fmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayan bir ger\u00e7ektir ki, ulu ve y\u00fcce Allah'\u0131n kendisi bizzat ruhani varl\u0131klar olan meleklerin haz\u0131r bulundu\u011fu bir toplulu\u011fun huzurunda bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\"Sonra meleklere: \"Adem\"e secde edin dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.\"Melekler de Allah'\u0131n bir ba\u015fka yarat\u0131k kesimidirler. Kendilerine mahsus \u00f6zellikleri ve fonksiyonlar\u0131 vard\u0131r. Allah'\u0131n onlar hakk\u0131nda bize verdi\u011fi bilgilerden ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce F\u00ee Z\u0131l\u00e2l-il'in ba\u015fka bir yerinde Allah'\u0131n bu konuda bize bildirdiklerini \u00f6zetlemi\u015ftik. (Kehf-50) Ayn\u0131 \u015fekilde iblis de meleklerden ayr\u0131 olarak Allah'\u0131n bir yarat\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Nitekim Allah Te\u00e2l\u00e2 buyuruyor ki: \"Ger\u00e7ekten iblis cinlerdendi. Fakat Rabbinin emri d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kt\u0131.\" Cinler de meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Onlar hakk\u0131nda da Allah'\u0131n bize bildirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce bu c\u00fczde y\u00fcce Allah'\u0131n cinlere ili\u015fkin bize bildirdiklerini de \u00f6zetlemi\u015ftik. (En'am 100,128,130. ayetlerinin tefsirine bak\u0131n\u0131z.) Bu surede ilerde gelece\u011fi gibi iblis ate\u015ften yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve kesinlikle meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Fakat buna ra\u011fmen meleklerle birlikte Adem'e secde etmekle emredilmi\u015ftir. Kendine \u00f6zg\u00fc yarat\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funda her \u015feyin sahibi olan y\u00fcce Allah b\u00fcy\u00fck toplant\u0131da herkesin Adem'e secde etmesini istemi\u015ftir. Bu iste\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a il\u00e2n etmi\u015ftir.Allah'a kar\u015f\u0131 gelmeyen ve ald\u0131klar\u0131 emri yapan melekler, Allah'\u0131n emrini yerine getirmek \u00fczere itaatk\u00e2r bir \u015fekilde secdeye kapand\u0131lar. Hi\u00e7bir teredd\u00fct g\u00f6stermediler. B\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamad\u0131lar. Herhangi bir sebepten, herhangi bir \u015fekilde ve herhangi bir d\u00fc\u015f\u00fcnceyle g\u00fcnah i\u015flemeyi d\u00fc\u015f\u00fcnmediler. Bu onlar\u0131n karakteridir. Ve bu onlar\u0131n \u00f6zellikleridir. Ayn\u0131 zamanda fonksiyonlar\u0131 da budur. B\u00f6ylece bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n Allah kat\u0131nda ne kadar de\u011ferli oldu\u011fu g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serildi\u011fi gibi, melekler diye bilinen Allah'\u0131n kullar\u0131nda kesin itaat da somut bir bi\u00e7imde canland\u0131r\u0131lmaktad\u0131r.\u0130blis'e gelince, o, y\u00fcce Allah'\u0131n emrini uygulamaya yana\u015fmad\u0131 ve O'na kar\u015f\u0131 geldi. \u0130lerde iblisin g\u00f6nl\u00fcnden nelerin ge\u00e7ti\u011fi, y\u00fcce Allah'\u0131n kendisinin Rabbi yarat\u0131c\u0131s\u0131, kendi i\u015flerinin ve evrendeki b\u00fct\u00fcn i\u015flerin t\u00fcm\u00fcn\u00fcn kendisinin elinde oldu\u011funu bile bile, bunlar\u0131n hi\u00e7birinde asla teredd\u00fct etmedi\u011fi halde y\u00fcce Rabbine itaat etmesine engel olan d\u00fc\u015f\u00fcncenin ne oldu\u011fu ifade edilecektir!Ayn\u0131 \u015fekilde biz burada y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131klar\u0131n\u0131n \u00fc\u00e7 tane prototipini g\u00f6r\u00fcyoruz. 1. Kesin itaat ve b\u00fct\u00fcn bir teslimiyet \u00f6rne\u011fi. 2- Kesin isyan ve ba\u015fkald\u0131rma \u00f6rne\u011fi. 3- \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u00f6rnek, insan\u0131n karakteri \u00f6rne\u011fidir. \u0130lerde insan\u0131 ve \u00e7ift y\u00f6nl\u00fc s\u0131fatlar\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenece\u011fiz. Birinci karakter Allah'a kar\u015f\u0131 tam bir teslimiyet ve samimiyet \u00f6rne\u011fini sergilemi\u015ftir. Bu kesin teslimiyeti ile, O, bu sahnede g\u00f6revini tamamlam\u0131\u015ft\u0131r. Di\u011fer iki karakterin nas\u0131l \u015fekillendiklerini, hangi tarafa y\u00f6neldiklerini ilerde \u00f6\u011frenmeye \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131z.\"Allah iblis\"e \"Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu?\" dedi. O da \"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n\" dedi.\u0130blis, Allah'\u0131n kesin h\u00fckm\u00fcne ra\u011fmen, kendisinin de bir g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc olabilece\u011fini ileri s\u00fcrd\u00fc. Allah'\u0131n kesin emri ortada oldu\u011fu halde, \u015feytan kendisinin g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc sebeplere ve illetlere dayanarak kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verme yetkisini kendisinde g\u00f6rd\u00fc. Halbuki kesin il\u00e2hi h\u00fck\u00fcm ve apa\u00e7\u0131k emir ortadayken tart\u0131\u015fma olamaz. D\u00fc\u015f\u00fcnmek bo\u015funad\u0131r. Kesin itaat gerekir. Uygulama zorunlulu\u011fu do\u011far. Lanet olas\u0131 iblis de y\u00fcce Allah'\u0131n yarat\u0131c\u0131, m\u00fclk\u00fcn sahibi, r\u0131z\u0131k verici ve her \u015feyi d\u00fczene koyan, her \u015feyin ancak O'nun izni ve belirlemesiyle meydana geldi\u011fini hi\u00e7 de bilmiyor de\u011fildi. Fakat buna ra\u011fmen kendisine ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 bi\u00e7imde emre itaat etmedi ve bu emri kendi mant\u0131\u011f\u0131na dayanarak ba\u015fka yollara girdi:\"O da \"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm; beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n\" dedi.Bu isyan\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ortaya koymak amac\u0131yla vakit ge\u00e7irilmeden derhal cezaland\u0131r\u0131ld\u0131:\"Allah O'na: \"O halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin\" dedi.\u0130blisin Allah'\u0131 tan\u0131mas\u0131, O'na fayda vermedi. Allah'\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ve s\u0131fatlar\u0131na inanmas\u0131 da O'na bir yarar sa\u011flamad\u0131... Allah'\u0131n emirlerini \u00f6\u011frendi\u011fi halde bu emri kabul ve reddetme yetkisini kendisinde g\u00f6ren, y\u00fcce Allah'\u0131n daha \u00f6nceden kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verdi\u011fi bir meselede hakimiyet yetkisini kendisinde g\u00f6ren, bu hakimiyet yetkisiyle Allah'\u0131n s\u00f6zkonusu meseleye ili\u015fkin h\u00fckm\u00fcn\u00fc reddedebilece\u011fini s\u00f6yleyen her insan da iblisin konumundad\u0131r. Demek ki, bu bilgiye ve itikada (inan\u00e7 sistemine) ra\u011fmen meydana gelen bir k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr. \u00c7\u00fcnk\u00fc iblisin ne bilgisi eksikti, ne de itikad\u0131!..\u0130blis bu tutumuna kar\u015f\u0131l\u0131k olarak cennetten kovulmu\u015ftur. Allah'\u0131n rahmetinden uzakla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Allah'\u0131n lanetine m\u00fcstehak olmu\u015ftur. Al\u00e7akl\u0131k damgas\u0131 yemi\u015ftir.Ne var ki, bu \u00e7irkin ve inat\u00e7\u0131 yarat\u0131k Hz. Adem'in kendisinin kovulmas\u0131na ve gazaba u\u011framas\u0131na neden oldu\u011funu unutmuyor. \u0130ntikam almadan bu k\u00f6t\u00fc sonuna (ak\u0131betine) teslim olmuyor. \u0130\u00e7inde yo\u011fruldu\u011fu \u00e7irkin karakterine uygun bi\u00e7imde fonksiyonunu yapmadan cezaya raz\u0131 olmuyor:\"\u0130blis: \"Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver\" dedi.\"Allah \"Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin\" dedi.\u0130blis dedi ki; \"Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim.\"Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.\"Bu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck \u00fczerinde kesin \u0131srar etmektir. Sap\u0131kl\u0131k, azg\u0131nl\u0131k \u00fczerinde kesin bi\u00e7imde diretmektir. B\u00f6ylece iblisin bu karakterinin O'nun ba\u015fl\u0131ca \u00f6zelliklerinden biri oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor... O'nun karakterindeki bu k\u00f6t\u00fcl\u00fck y\u00fczeysel ve ge\u00e7ici bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck de\u011fildir. K\u00f6kl\u00fc, bilin\u00e7li, sistemli ve s\u00fcrekli bir k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr.Ayr\u0131ca bu tasvirde iblisin akl\u00ee normlar\u0131 ve psikolojik hareketleri de canl\u0131 ve somut sahnelerle ortaya koymu\u015ftur.iblis, Rabbinden k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne kadar kendisine m\u00fchlet vermesini dilerken, bu iste\u011fini ancak Allah'\u0131n iradesi ve belirlemesiyle olabilece\u011fini \u00e7ok iyi biliyordu. Y\u00fcce Allah O'nun bu iste\u011fini kabul de etmi\u015f ona zaman tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131r. O'na tan\u0131nan bu s\u00fcre, ba\u015fka bir surede a\u00e7\u0131kl\u0131\u011fa kavu\u015fturuldu\u011fu gibi, \"Belirlenen g\u00fcne.\" (Hicr 38, S\u00e2d-81) kadard\u0131r. Rivayetlerde belirtildi\u011fine g\u00f6re, bug\u00fcn yeniden dirili\u015f g\u00fcn\u00fc de\u011fil, Allah'\u0131n hayatta kalmas\u0131n\u0131 diledi\u011fi kimselerin d\u0131\u015f\u0131nda yerde ve g\u00f6klerdeki herkesin \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc Sur'a ilk \u00fcf\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc g\u00fcnd\u00fcr.\u0130blis uzun ya\u015fama h\u00fckm\u00fcn\u00fc elde ettikten sonra y\u00fcce Allah'a kar\u015f\u0131 isyank\u00e2rl\u0131\u011f\u0131 ve gururu nedeniyle kendisine takdir etti\u011fi sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n ve bu sap\u0131kl\u0131k belas\u0131n\u0131 kendisine g\u00f6ndermesinin intikam\u0131n\u0131 alaca\u011f\u0131n\u0131 i\u011fren\u00e7 bir k\u00fcstahl\u0131kla il\u00e2n ediyor. Kendisinin dramatik ak\u0131beti sebebiyle Allah'\u0131n lanetine u\u011framas\u0131na ve cennetten kovulmas\u0131na neden olan, Allah'\u0131n kendisini onurland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 bu insan\u0131 sapt\u0131raca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor! Onun bu sapt\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131 Kur'an-\u0131 Kerim'in O'ndan aktard\u0131\u011f\u0131 \u015fu s\u00f6zde somut olarak g\u00f6rebiliyoruz.\"Andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m.\"Demek ki, iblis Adem ve neslini sapt\u0131rmak i\u00e7in Allah'\u0131n dosdo\u011fru yolu \u00fczerinde oturacak. Oradan ge\u00e7mek isteyen herkesi engellemeye \u00e7al\u0131\u015facakt\u0131r Allah'a giden yolun somut olmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah, bir yere \u00e7ak\u0131l\u0131p kalmaktan m\u00fcnezzehtir. B\u00f6ylece anla\u015f\u0131l\u0131yor ki, bu yol Allah'\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 elde etmeye vas\u0131ta olan iman ve itaat yoludur... \u0130blis bu amac\u0131n\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in her taraftan insana sokulacakt\u0131r: \"\u00d6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan...\" Onlarla iman ve itaatin aras\u0131na girmek i\u00e7in... Bu iblisin, insan\u0131 sapt\u0131rmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7abas\u0131n\u0131 ve t\u00fckenmez gayretini ortaya koyan canl\u0131, hareketli ve somut bir tablodur. \u0130blisin amac\u0131 insanlar\u0131n Allah'\u0131 tan\u0131mamalar\u0131 ve O'na \u015f\u00fckretmemeleridir. O'nun tuzaklar\u0131ndan kurtulup Allah'\u0131n \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kulak veren az bir grup m\u00fcstesna:\"\u00c7o\u011funlu\u011fu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.\"Burada \u015f\u00fckretmenin tekrar edilmesi surenin ba\u015f taraf\u0131nda ifadesini bulan \"Ne de az \u015f\u00fckrediyorsunuz\" c\u00fcmlesiyle tam bir ahenk sa\u011flamaktad\u0131r. B\u00f6ylece az \u015f\u00fckredilmesinin nedeni a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f, gizli olan ger\u00e7ek etken ortaya \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu temel etken iblisin O'na kar\u015f\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 ve Allah'a giden yolda oturmas\u0131d\u0131r! \u0130nsan\u0131n, kendisini do\u011fru yoldan al\u0131koyan gizli d\u00fc\u015fman\u0131na kar\u015f\u0131 uyan\u0131k hareket etmesi istenmi\u015ftir. \u0130nsanlar\u0131n \u00e7o\u011funun \u015f\u00fckretmesine engel olan bu musibetin nereden kaynakland\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frendikten sonra ona kar\u015f\u0131 \u00f6nlem almalar\u0131 gerekti\u011fini hat\u0131rlatm\u0131\u015ft\u0131r.\u015eeytan\u0131n arzu etti\u011fi kendisine verilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n iradesi bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n kendi yolunu kendisinin se\u00e7mesini istemi\u015ftir. Zira insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015ftan gelen birtak\u0131m yetenekleri vard\u0131r ki, insan onlarla iyiyi ve k\u00f6t\u00fcy\u00fc birbirinden ay\u0131rabilir. Serbest olarak tercihini yapmas\u0131 i\u00e7in ona ak\u0131l da verilmi\u015ftir. Peygamberler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla s\u00fcrekli bi\u00e7imde ona hat\u0131rlatmada bulunulmu\u015f ve onu do\u011fru yoldan ayr\u0131lmaktan sak\u0131nd\u0131rm\u0131\u015f, isl\u00e2m dinine ba\u011flan\u0131p onunla kendisini d\u00fczeltmesini istemi\u015ftir. Y\u00fcce Allah'\u0131n iradesine ba\u011fl\u0131 olarak, insan ya do\u011fru yolu veya \u015feytan\u0131n yolunu alg\u0131layabilme, kendi b\u00fcnyesine ya iyili\u011fi veya k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc yerle\u015ftirebilme ve iki sonu\u00e7tan birine do\u011fru yol alma imk\u00e2n\u0131na sahip k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Do\u011fru yola girse de sap\u0131kl\u0131k yolunu se\u00e7se de neticede Allah'\u0131n s\u0131nava ili\u015fkin yasas\u0131 ger\u00e7ekle\u015fir, Allah'\u0131n dedi\u011fi olur. Hidayet de sap\u0131kl\u0131k da Allah'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fckteki yasas\u0131na ve \u00f6zg\u00fcr iradesine ba\u011fl\u0131 olarak ger\u00e7ekle\u015fir.Fakat ayetlerin devam\u0131nda y\u00fcce Allah'\u0131n, lanet olas\u0131 iblisin kendisine s\u00fcre tan\u0131nmas\u0131na ili\u015fkin iste\u011finin kabul edildi\u011finin a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtilmesine ra\u011fmen, bu son iste\u011finin verildi\u011fine dair bir a\u00e7\u0131klama yapmad\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyoruz. Y\u00fcce Allah bu konuda bir a\u00e7\u0131klama yapmam\u0131\u015ft\u0131r. Yaln\u0131z iblisin oradan kovuldu\u011funu a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r. Bu \u00f6yle bir kovulu\u015ftur ki, kimse ona engel olamaz. Onu yerilmi\u015f ve gazaba u\u011fram\u0131\u015f bir bi\u00e7imde kovmu\u015ftur. \u015eeytan ve kendisine uyan ve onunla beraber sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fen insanlardan cehennemi doldurmak \u00fczere huzurundan uzakla\u015ft\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\"Allah dedi ki; `\u00c7ok oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onu ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m.\"\u0130blise uyan insanlar ya Allah'\u0131 tan\u0131mada, ilahl\u0131\u011f\u0131na kesin inanmada, O'na uyarlar veya aynen onun gibi Allah'\u0131n hakimiyetini ve h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmezler, Allah'\u0131n emirlerine ra\u011fmen meseleleri g\u00f6zden ge\u00e7irme hakk\u0131na sahip olduklar\u0131n\u0131, Allah'\u0131n emirlerini uygulay\u0131p uygulamamakta kendi mant\u0131klar\u0131n\u0131 kriter olarak kabul ettiklerini iddia ederler. Ya da kendilerini Allah'\u0131n yolundan tamamen sapt\u0131rmas\u0131 i\u00e7in iblise uyarlar... Fakat bu iki sap\u0131kl\u0131k da temelde ayn\u0131d\u0131r ve \u015feytana uymakt\u0131r. Cezas\u0131 da \u015feytan ile birlikte cehennemi boylamakt\u0131r!Y\u00fcce Allah, \u015feytan ve soyda\u015flar\u0131na do\u011fru yoldan sapt\u0131rma olana\u011f\u0131 vermi\u015ftir. Hz. Adem'e ve O'nun nesline de s\u0131nama gere\u011fi olarak tercih imk\u00e2n\u0131 vermi\u015ftir. Y\u00fcce Allah insana bu tercih imk\u00e2n\u0131 vermekle hem ceza hem m\u00fck\u00e2fat\u0131n ona uygun d\u00fc\u015fmesini dilemi\u015ftir. Onu bu nitelikle di\u011fer yarat\u0131klar\u0131 aras\u0131nda kendisine has \u00f6zelliklere sahip k\u0131lmak istemi\u015ftir. O ne melektir ne de \u015feytan. Onun bu evrendeki fonksiyonu ne mele\u011fin fonksiyonu ne de \u015feytan\u0131n fonksiyonudur.YASAK A\u011eA\u00c7Olay\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7inde \u00e7izilen tablo burada bitiyor. Hemen arkas\u0131ndan ba\u015fka bir sahne ba\u015fl\u0131yor:Y\u00fcce Allah, iblisi bu \u015fekilde cennetten uzakla\u015ft\u0131rd\u0131ktan sonra hitab\u0131 Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltiyor. Biz burada yaln\u0131z Hz. Adem'in kendi cinsinden bir e\u015fi oldu\u011funu biliyoruz. Bu e\u015finin nereden geldi\u011fini bilmiyoruz. \u015eu anda s\u00f6zkonusu edece\u011fimiz ayet ile Kur'an-\u0131 Kerim'in di\u011fer ayetleri bu gayb konusundan haber vermemektedirler. Hz. Havva'n\u0131n Hz. Adem'in kaburga kemi\u011finden yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan s\u00f6z eden rivayetlerin hepsi yahudi uydurmas\u0131ndan kaynaklan\u0131r. Bu nedenle bu konuda onlara dayanamay\u0131z. Bu konuda kesin olarak s\u00f6ylenebilecek tek \u015fey y\u00fcce Allah'\u0131n Hz. Adem'e kendi cinsinden bir e\u015f yaratt\u0131\u011f\u0131 ve b\u00f6ylece onlar\u0131n iki e\u015f olduklar\u0131d\u0131r. Zaten y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 t\u00fcm yarat\u0131klar\u0131n \u00e7ift olarak yarat\u0131ld\u0131klar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. \"Biz belki ibret al\u0131rs\u0131n\u0131z diye, her \u015feyden bir \u00e7ift yaratt\u0131k.\" (Z\u00e2riyat-49) Bu s\u00fcrekli ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. Allah'\u0131n t\u00fcm yaratt\u0131klar\u0131 i\u00e7in ge\u00e7erli olan k\u00f6kl\u00fc bir kurald\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez yasay\u0131 baz alarak meseleye bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda Hz. Havva'n\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan uzun bir s\u00fcre sonra ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fini ve O'nun yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n da Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda izlenen yolun ayn\u0131s\u0131yla ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini s\u00f6yleyebiliriz.Durum ne olursa olsun, burada hitab Hz. Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltilmektedir. Cenab\u0131 Allah hayatlar\u0131ndaki sorumluluklar\u0131n\u0131 bildiren emirlerini kendilerine iletirken, her ikisine de hitap ediyor. B\u00f6ylece her ikisini de beraber e\u011fitmeye ve onlar\u0131 as\u0131l g\u00f6revlerine haz\u0131rlamaya ba\u015fl\u0131yor. Zaten y\u00fcce Allah insan\u0131 s\u0131rf bu fonksiyonu i\u00e7in yaratm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu temel g\u00f6revi yery\u00fcz\u00fcnde halifelik g\u00f6revidir. Nitekim Bakara suresinin (30.) ayetlerinde y\u00fcce Allah buyuruyor ki: \"Hani Rabbin meleklere, `Ben yery\u00fcz\u00fcnde bir halife yarataca\u011f\u0131m' demi\u015fti.\"","og_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/","og_site_name":"Ebrar Medya","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","article_published_time":"2020-08-18T08:36:14+00:00","article_modified_time":"2020-08-25T08:39:01+00:00","og_image":[{"width":730,"height":360,"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/08\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK7.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"EBRAR MEDYA","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@ebrarmedyacom","twitter_site":"@ebrarmedyacom","twitter_misc":{"Yazan:":"EBRAR MEDYA","Tahmini okuma s\u00fcresi":"18 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/"},"author":{"name":"EBRAR MEDYA","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6"},"headline":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI","datePublished":"2020-08-18T08:36:14+00:00","dateModified":"2020-08-25T08:39:01+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/"},"wordCount":3656,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"articleSection":["G\u00dcNDEM"],"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/","name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website"},"datePublished":"2020-08-18T08:36:14+00:00","dateModified":"2020-08-25T08:39:01+00:00","description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.11- Sizi yaratt\u0131k, arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere \"Ademe secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131. \"12- \"Allah \u0130blis'e \"Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu? dedi. O da \"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n \" dedi.13- \"Allah ona \"o halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin, dedi. \"14- \"\u0130blis, \"Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver\" dedi.15- Allah \"Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin\" dedi.16- \"\u0130blis dedi ki; \"Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. \"17- \"Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n. \"18- \"Allah dedi ki; \"\u00c7\u0131k oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onlar\u0131 ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m. \"\u0130\u015fte ilk sahne budur... Bu ger\u00e7ekten etkileyici bir sahnedir. \u00d6nemli bir sahnedir... Biz burada \u00f6nce k\u0131ssan\u0131n sahnelerini sunmay\u0131, bunlar \u00fczerinde yap\u0131lacak yorumu ve bu sahnelerin imajlar\u0131 \u00fczerinde yap\u0131lacak tesbitleri sonraya b\u0131rakmay\u0131 uygun g\u00f6r\u00fcyoruz.\"Sizi yaratt\u0131k arkas\u0131ndan belirli bir bi\u00e7ime soktuk, sonra meleklere, \"Adem'e secde edin, dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.\"Yaratma: Yapma, meydana getirme anlam\u0131na tasvirde, bi\u00e7im verme ve \u00f6zelliklerle donatma anlam\u0131na gelebilir. Yaratma ve tasvir meydana geli\u015fte iki a\u015fama de\u011fil, iki basamakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc buradaki \"sonra\" kavram\u0131, zaman s\u0131ralamas\u0131n\u0131 de\u011fil de, manevi y\u00fckseli\u015f s\u0131ralamas\u0131 i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015f olabilir. Tasvir (\u015eekil ve \u00f6zellik kazanmak) soyut anlamda varolmaktan daha ileri bir basamakt\u0131r. Varolma hammadde i\u00e7in de ge\u00e7erlidir. \u0130nsani bir \u015fekil kazanma ve birtak\u0131m \u00f6zelliklere sahip olma a\u00e7\u0131s\u0131ndan tasvir, varolman\u0131n basamaklar\u0131ndan daha ilerde bir basamakt\u0131r. Sanki burada \u015f\u00f6yle denmek istenmi\u015ftir: Biz size sadece varolmay\u0131 ba\u011f\u0131\u015flamakla yetinmedik, sizin varl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 \u00fcst\u00fcn \u00f6zelliklere sahip bir varl\u0131k k\u0131ld\u0131k... Nitekim ba\u015fka bir ayette: \"Her \u015feye yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131 veren sonra da yol g\u00f6steren O'dur\" (Taha -50) deniyor.\u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00fct\u00fcn varl\u0131klara \u00f6zellikler ve fonksiyonlar verilmi\u015f ve yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 esnas\u0131nda bu g\u00f6revlerini yerine getirmesi i\u00e7in ona yol g\u00f6sterilmi\u015ftir. Yarat\u0131l\u0131\u015f \u00f6zellikleri ve fonksiyon verili\u015fi ile bu g\u00f6revlerin yerine getirilmesi aras\u0131nda bir zaman bo\u015flu\u011fu yoktur. E\u011fer buradaki yol g\u00f6sterme, O'nun Rabbine yol bulmas\u0131 dahi olsa, yine anlam de\u011fi\u015fmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015fey yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 andan itibaren Rabbine yol bulmu\u015ftur. Ayn\u0131 \u015fekilde Adem'e de yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda insan\u00ee \u00f6zellikleri verilmi\u015f ve \"Sonra\" da ise manevi y\u00f6nden y\u00fckselmeye y\u00f6neltilmi\u015fti. Yoksa arada zaman a\u015f\u0131m\u0131 yoktur. Biz bu g\u00f6r\u00fc\u015fdeyiz.Hangi a\u00e7\u0131dan bakarsak bakal\u0131m, Hz. Adem'in -sel\u00e2m \u00fczerine olsun- yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131na, insanl\u0131\u011f\u0131n meydana geli\u015fine ili\u015fkin Kur'an ayetlerinin b\u00fct\u00fcn\u00fc, bu varl\u0131\u011fa insani \u00f6zelliklerinin ve kendisine \u00f6zg\u00fc fonksiyonunu yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ile birlikte verildi\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesi Kur'an'da a\u011f\u0131rl\u0131k kazanmaktad\u0131r. \u0130nsanl\u0131k tarihinde g\u00f6r\u00fclen ilerlemenin, y\u00fckseli\u015fin bu \u00f6zelliklerin daha a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131kmalar\u0131, geli\u015fmeleri, terbiye edilmeleri ve insan\u0131n bunlar sayesinde \u00fcst\u00fcn bir deneyime sahip olmas\u0131nda g\u00f6r\u00fclen ilerleme oldu\u011funu ortaya koymaktad\u0131r. Yoksa Darwinizm'in ileri s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc gibi, ba\u015fka t\u00fcrlerin geli\u015ferek sonu\u00e7ta insan oldu\u011fu \u015feklinde insan\u0131n \"\u00f6z varl\u0131\u011f\u0131nda\" herhangi bir ba\u015fkala\u015f\u0131m olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ortaya koymaktad\u0131r.Arkeolojik kaz\u0131lara dayanan yarad\u0131l\u0131\u015f ve evrim teorisine ba\u011fl\u0131 olarak zaman s\u00fcreci i\u00e7inde hayvanlarda de\u011fi\u015fik ilerleme a\u015famalar\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve bunlar\u0131n birbirini izleyen geli\u015fmeler oldu\u011funu ileri s\u00fcrmek \"sa\u011fl\u0131kl\u0131\" verilere dayanmayan bir teoriden ibarettir. \"Kesinlik\" ifade etmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc yerin katmanlar\u0131nda bulunan kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini belirleme \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n da kendileri bile tahminden \u00f6teye ge\u00e7emezler. Bu \u00e7al\u0131\u015fmalar y\u0131ld\u0131zlar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerini radyasyon yoluyla kestirmek gibidir. Bunlar\u0131 d\u00fczeltecek, hatta k\u00f6k\u00fcnden de\u011fi\u015ftirecek daha ba\u015fka tahminlerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 engelleyebilecek hi\u00e7bir \u015fey yoktur! B\u00f6yle bir varsay\u0131m bu canl\u0131lar\u0131n birbirlerinden daha geli\u015fmi\u015f oldu\u011funu s\u00f6ylememiz i\u00e7in yeterli de\u011fildir. .Kayalar\u0131n \u00f6m\u00fcrlerine ili\u015fkin bilgimizin kesin oldu\u011funu varsaysak bile, belirli \u00e7evre \u015fartlar\u0131n\u0131n etkisiyle ve bu \u015fartlarla uyum sa\u011flayabildikleri oranda baz\u0131 canl\u0131 t\u00fcrleri varolmu\u015f olabilir ve \u00e7evre \u015fartlar\u0131 de\u011fi\u015fip ya\u015famalar\u0131na elveri\u015fsiz hale geldi\u011fi i\u00e7in bu canl\u0131lar\u0131n soyu kurumu\u015f olabilir. Bu varsay\u0131m\u0131 ileri s\u00fcrmemiz i\u00e7in, engelleyici hi\u00e7bir veri yoktur.Darwin'in ve ondan sonrakilerin arkeolojik kaz\u0131lar\u0131 bundan \u00f6te bir \u015feyi ispatlayamaz. Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde herhangi bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden organik olarak evrimle\u015fti\u011fini, o zaman s\u00fcreci i\u00e7indeki kayalar\u0131n katmanlar\u0131n\u0131n tan\u0131kl\u0131\u011f\u0131na bakarak kesin bi\u00e7imde ispatlayamaz. Sadece \u015fu kadar\u0131n\u0131 ispatlayabilir: Zaman s\u00fcreci i\u00e7inde birtak\u0131m hayvan t\u00fcrleri kendisinden \u00f6nceki bir hayvan t\u00fcr\u00fcnden daha geli\u015fmi\u015ftir... B\u00f6yle bir geli\u015fmeyi bizim anlad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bi\u00e7imde yorumlamak da m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Yani bu zaman diliminde yery\u00fcz\u00fcnde egemen olan \u015fartlar bu hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131na m\u00fcsaade ediyorlard\u0131. \u015eartlar de\u011fi\u015fince, yery\u00fcz\u00fc ba\u015fka bir hayvan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn meydana gelmesine elveri\u015fli oluyordu. Bu hayvan t\u00fcr\u00fc de meydana geliyordu. De\u011fi\u015fen \u015fartlar daha \u00f6nceki \u015fartlarda ya\u015fayan hayan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn neslinin t\u00fckenmesine yola\u00e7\u0131yordu. Buna ba\u011fl\u0131 olarak bu hayvan t\u00fcrleri de yok oluyorlard\u0131:Buna ba\u011fl\u0131 olarak insan t\u00fcr\u00fcn\u00fcn yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 ba\u011f\u0131ms\u0131z bir yarad\u0131l\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan, y\u00fcce Allah'\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki \u015fartlar\u0131n insan\u0131n hayat\u0131, geli\u015fmesi ve ilerlemesi i\u00e7in elveri\u015fli hale geldi\u011fini bildi\u011fi bir zaman s\u00fcreci i\u00e7inde yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 konusunda Kur'an ayetlerinin bir b\u00fct\u00fcn olarak ortaya koydu\u011fu yakla\u015f\u0131m budur.\"\u0130nsan\" hem biyolojik ve fizyolojik y\u00f6nden hem de akl\u00ee ve ruh\u00ee y\u00f6nden di\u011fer canl\u0131lardan apayr\u0131 bir \u00f6zelli\u011fe sahiptir. Bu \u00f6yle apayr\u0131 bir \u00f6zelliktir ki, i\u00e7lerinden baz\u0131lar\u0131 ateist olmalar\u0131na ra\u011fmen, yeni Darwinist'ler insan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fini kabul etmek zorunda kalm\u0131\u015flard\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu \u00f6zelli\u011fi de, insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na bir yarad\u0131l\u0131\u015f oldu\u011funu ve ba\u015fka hayvan t\u00fcrleriyle hi\u00e7bir organik ba\u011f\u0131 bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belgeleyen \u00f6nemli bir delildir!Hangi a\u00e7\u0131dan bak\u0131l\u0131rsa bak\u0131ls\u0131n, de\u011fi\u015fmesi m\u00fcmk\u00fcn olmayan bir ger\u00e7ektir ki, ulu ve y\u00fcce Allah'\u0131n kendisi bizzat ruhani varl\u0131klar olan meleklerin haz\u0131r bulundu\u011fu bir toplulu\u011fun huzurunda bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funu a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\"Sonra meleklere: \"Adem\"e secde edin dedik. \u0130blis d\u0131\u015f\u0131nda hepsi secde etti. Sadece o secde edenlerden olmad\u0131.\"Melekler de Allah'\u0131n bir ba\u015fka yarat\u0131k kesimidirler. Kendilerine mahsus \u00f6zellikleri ve fonksiyonlar\u0131 vard\u0131r. Allah'\u0131n onlar hakk\u0131nda bize verdi\u011fi bilgilerden ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce F\u00ee Z\u0131l\u00e2l-il'in ba\u015fka bir yerinde Allah'\u0131n bu konuda bize bildirdiklerini \u00f6zetlemi\u015ftik. (Kehf-50) Ayn\u0131 \u015fekilde iblis de meleklerden ayr\u0131 olarak Allah'\u0131n bir yarat\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Nitekim Allah Te\u00e2l\u00e2 buyuruyor ki: \"Ger\u00e7ekten iblis cinlerdendi. Fakat Rabbinin emri d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kt\u0131.\" Cinler de meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Onlar hakk\u0131nda da Allah'\u0131n bize bildirdikleri d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka bir \u015fey bilmiyoruz. Daha \u00f6nce bu c\u00fczde y\u00fcce Allah'\u0131n cinlere ili\u015fkin bize bildirdiklerini de \u00f6zetlemi\u015ftik. (En'am 100,128,130. ayetlerinin tefsirine bak\u0131n\u0131z.) Bu surede ilerde gelece\u011fi gibi iblis ate\u015ften yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve kesinlikle meleklerden ayr\u0131 bir varl\u0131kt\u0131r. Fakat buna ra\u011fmen meleklerle birlikte Adem'e secde etmekle emredilmi\u015ftir. Kendine \u00f6zg\u00fc yarat\u0131\u011f\u0131n do\u011fu\u015funda her \u015feyin sahibi olan y\u00fcce Allah b\u00fcy\u00fck toplant\u0131da herkesin Adem'e secde etmesini istemi\u015ftir. Bu iste\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a il\u00e2n etmi\u015ftir.Allah'a kar\u015f\u0131 gelmeyen ve ald\u0131klar\u0131 emri yapan melekler, Allah'\u0131n emrini yerine getirmek \u00fczere itaatk\u00e2r bir \u015fekilde secdeye kapand\u0131lar. Hi\u00e7bir teredd\u00fct g\u00f6stermediler. B\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamad\u0131lar. Herhangi bir sebepten, herhangi bir \u015fekilde ve herhangi bir d\u00fc\u015f\u00fcnceyle g\u00fcnah i\u015flemeyi d\u00fc\u015f\u00fcnmediler. Bu onlar\u0131n karakteridir. Ve bu onlar\u0131n \u00f6zellikleridir. Ayn\u0131 zamanda fonksiyonlar\u0131 da budur. B\u00f6ylece bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n Allah kat\u0131nda ne kadar de\u011ferli oldu\u011fu g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serildi\u011fi gibi, melekler diye bilinen Allah'\u0131n kullar\u0131nda kesin itaat da somut bir bi\u00e7imde canland\u0131r\u0131lmaktad\u0131r.\u0130blis'e gelince, o, y\u00fcce Allah'\u0131n emrini uygulamaya yana\u015fmad\u0131 ve O'na kar\u015f\u0131 geldi. \u0130lerde iblisin g\u00f6nl\u00fcnden nelerin ge\u00e7ti\u011fi, y\u00fcce Allah'\u0131n kendisinin Rabbi yarat\u0131c\u0131s\u0131, kendi i\u015flerinin ve evrendeki b\u00fct\u00fcn i\u015flerin t\u00fcm\u00fcn\u00fcn kendisinin elinde oldu\u011funu bile bile, bunlar\u0131n hi\u00e7birinde asla teredd\u00fct etmedi\u011fi halde y\u00fcce Rabbine itaat etmesine engel olan d\u00fc\u015f\u00fcncenin ne oldu\u011fu ifade edilecektir!Ayn\u0131 \u015fekilde biz burada y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131klar\u0131n\u0131n \u00fc\u00e7 tane prototipini g\u00f6r\u00fcyoruz. 1. Kesin itaat ve b\u00fct\u00fcn bir teslimiyet \u00f6rne\u011fi. 2- Kesin isyan ve ba\u015fkald\u0131rma \u00f6rne\u011fi. 3- \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u00f6rnek, insan\u0131n karakteri \u00f6rne\u011fidir. \u0130lerde insan\u0131 ve \u00e7ift y\u00f6nl\u00fc s\u0131fatlar\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenece\u011fiz. Birinci karakter Allah'a kar\u015f\u0131 tam bir teslimiyet ve samimiyet \u00f6rne\u011fini sergilemi\u015ftir. Bu kesin teslimiyeti ile, O, bu sahnede g\u00f6revini tamamlam\u0131\u015ft\u0131r. Di\u011fer iki karakterin nas\u0131l \u015fekillendiklerini, hangi tarafa y\u00f6neldiklerini ilerde \u00f6\u011frenmeye \u00e7al\u0131\u015faca\u011f\u0131z.\"Allah iblis\"e \"Secde etmeni emretti\u011fimde seni secde etmekten al\u0131koyan ne oldu?\" dedi. O da \"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n\" dedi.\u0130blis, Allah'\u0131n kesin h\u00fckm\u00fcne ra\u011fmen, kendisinin de bir g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc olabilece\u011fini ileri s\u00fcrd\u00fc. Allah'\u0131n kesin emri ortada oldu\u011fu halde, \u015feytan kendisinin g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc sebeplere ve illetlere dayanarak kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verme yetkisini kendisinde g\u00f6rd\u00fc. Halbuki kesin il\u00e2hi h\u00fck\u00fcm ve apa\u00e7\u0131k emir ortadayken tart\u0131\u015fma olamaz. D\u00fc\u015f\u00fcnmek bo\u015funad\u0131r. Kesin itaat gerekir. Uygulama zorunlulu\u011fu do\u011far. Lanet olas\u0131 iblis de y\u00fcce Allah'\u0131n yarat\u0131c\u0131, m\u00fclk\u00fcn sahibi, r\u0131z\u0131k verici ve her \u015feyi d\u00fczene koyan, her \u015feyin ancak O'nun izni ve belirlemesiyle meydana geldi\u011fini hi\u00e7 de bilmiyor de\u011fildi. Fakat buna ra\u011fmen kendisine ula\u015ft\u0131\u011f\u0131 bi\u00e7imde emre itaat etmedi ve bu emri kendi mant\u0131\u011f\u0131na dayanarak ba\u015fka yollara girdi:\"O da \"Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm; beni ate\u015ften, onu ise \u00e7amurdan yaratt\u0131n\" dedi.Bu isyan\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ortaya koymak amac\u0131yla vakit ge\u00e7irilmeden derhal cezaland\u0131r\u0131ld\u0131:\"Allah O'na: \"O halde in oradan, orada b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslamak haddine d\u00fc\u015fmedi. \u00c7\u0131k d\u0131\u015far\u0131, sen al\u00e7a\u011f\u0131n birisin\" dedi.\u0130blisin Allah'\u0131 tan\u0131mas\u0131, O'na fayda vermedi. Allah'\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ve s\u0131fatlar\u0131na inanmas\u0131 da O'na bir yarar sa\u011flamad\u0131... Allah'\u0131n emirlerini \u00f6\u011frendi\u011fi halde bu emri kabul ve reddetme yetkisini kendisinde g\u00f6ren, y\u00fcce Allah'\u0131n daha \u00f6nceden kendisi hakk\u0131nda h\u00fck\u00fcm verdi\u011fi bir meselede hakimiyet yetkisini kendisinde g\u00f6ren, bu hakimiyet yetkisiyle Allah'\u0131n s\u00f6zkonusu meseleye ili\u015fkin h\u00fckm\u00fcn\u00fc reddedebilece\u011fini s\u00f6yleyen her insan da iblisin konumundad\u0131r. Demek ki, bu bilgiye ve itikada (inan\u00e7 sistemine) ra\u011fmen meydana gelen bir k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr. \u00c7\u00fcnk\u00fc iblisin ne bilgisi eksikti, ne de itikad\u0131!..\u0130blis bu tutumuna kar\u015f\u0131l\u0131k olarak cennetten kovulmu\u015ftur. Allah'\u0131n rahmetinden uzakla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Allah'\u0131n lanetine m\u00fcstehak olmu\u015ftur. Al\u00e7akl\u0131k damgas\u0131 yemi\u015ftir.Ne var ki, bu \u00e7irkin ve inat\u00e7\u0131 yarat\u0131k Hz. Adem'in kendisinin kovulmas\u0131na ve gazaba u\u011framas\u0131na neden oldu\u011funu unutmuyor. \u0130ntikam almadan bu k\u00f6t\u00fc sonuna (ak\u0131betine) teslim olmuyor. \u0130\u00e7inde yo\u011fruldu\u011fu \u00e7irkin karakterine uygun bi\u00e7imde fonksiyonunu yapmadan cezaya raz\u0131 olmuyor:\"\u0130blis: \"Bana insanlar\u0131n tekrar dirilecekleri g\u00fcne kadar m\u00fchlet ver\" dedi.\"Allah \"Sen m\u00fchlet verilenlerden birisin\" dedi.\u0130blis dedi ki; \"Beni k\u0131\u015fk\u0131rt\u0131p sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fcn i\u00e7in, andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim.\"Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m da \u00e7o\u011funlu\u011funu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.\"Bu, k\u00f6t\u00fcl\u00fck \u00fczerinde kesin \u0131srar etmektir. Sap\u0131kl\u0131k, azg\u0131nl\u0131k \u00fczerinde kesin bi\u00e7imde diretmektir. B\u00f6ylece iblisin bu karakterinin O'nun ba\u015fl\u0131ca \u00f6zelliklerinden biri oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor... O'nun karakterindeki bu k\u00f6t\u00fcl\u00fck y\u00fczeysel ve ge\u00e7ici bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck de\u011fildir. K\u00f6kl\u00fc, bilin\u00e7li, sistemli ve s\u00fcrekli bir k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr.Ayr\u0131ca bu tasvirde iblisin akl\u00ee normlar\u0131 ve psikolojik hareketleri de canl\u0131 ve somut sahnelerle ortaya koymu\u015ftur.iblis, Rabbinden k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne kadar kendisine m\u00fchlet vermesini dilerken, bu iste\u011fini ancak Allah'\u0131n iradesi ve belirlemesiyle olabilece\u011fini \u00e7ok iyi biliyordu. Y\u00fcce Allah O'nun bu iste\u011fini kabul de etmi\u015f ona zaman tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131r. O'na tan\u0131nan bu s\u00fcre, ba\u015fka bir surede a\u00e7\u0131kl\u0131\u011fa kavu\u015fturuldu\u011fu gibi, \"Belirlenen g\u00fcne.\" (Hicr 38, S\u00e2d-81) kadard\u0131r. Rivayetlerde belirtildi\u011fine g\u00f6re, bug\u00fcn yeniden dirili\u015f g\u00fcn\u00fc de\u011fil, Allah'\u0131n hayatta kalmas\u0131n\u0131 diledi\u011fi kimselerin d\u0131\u015f\u0131nda yerde ve g\u00f6klerdeki herkesin \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc Sur'a ilk \u00fcf\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc g\u00fcnd\u00fcr.\u0130blis uzun ya\u015fama h\u00fckm\u00fcn\u00fc elde ettikten sonra y\u00fcce Allah'a kar\u015f\u0131 isyank\u00e2rl\u0131\u011f\u0131 ve gururu nedeniyle kendisine takdir etti\u011fi sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n ve bu sap\u0131kl\u0131k belas\u0131n\u0131 kendisine g\u00f6ndermesinin intikam\u0131n\u0131 alaca\u011f\u0131n\u0131 i\u011fren\u00e7 bir k\u00fcstahl\u0131kla il\u00e2n ediyor. Kendisinin dramatik ak\u0131beti sebebiyle Allah'\u0131n lanetine u\u011framas\u0131na ve cennetten kovulmas\u0131na neden olan, Allah'\u0131n kendisini onurland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 bu insan\u0131 sapt\u0131raca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor! Onun bu sapt\u0131rma \u00e7abas\u0131n\u0131 Kur'an-\u0131 Kerim'in O'ndan aktard\u0131\u011f\u0131 \u015fu s\u00f6zde somut olarak g\u00f6rebiliyoruz.\"Andolsun ki, do\u011fru yolun \u00fczerinde pusu kurup insanlar\u0131n yolunu kesece\u011fim. Sonra \u00f6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan onlara sokulaca\u011f\u0131m.\"Demek ki, iblis Adem ve neslini sapt\u0131rmak i\u00e7in Allah'\u0131n dosdo\u011fru yolu \u00fczerinde oturacak. Oradan ge\u00e7mek isteyen herkesi engellemeye \u00e7al\u0131\u015facakt\u0131r Allah'a giden yolun somut olmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah, bir yere \u00e7ak\u0131l\u0131p kalmaktan m\u00fcnezzehtir. B\u00f6ylece anla\u015f\u0131l\u0131yor ki, bu yol Allah'\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 elde etmeye vas\u0131ta olan iman ve itaat yoludur... \u0130blis bu amac\u0131n\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in her taraftan insana sokulacakt\u0131r: \"\u00d6nlerinden, arkalar\u0131ndan, sa\u011flar\u0131ndan, sollar\u0131ndan...\" Onlarla iman ve itaatin aras\u0131na girmek i\u00e7in... Bu iblisin, insan\u0131 sapt\u0131rmak i\u00e7in s\u00fcrekli \u00e7abas\u0131n\u0131 ve t\u00fckenmez gayretini ortaya koyan canl\u0131, hareketli ve somut bir tablodur. \u0130blisin amac\u0131 insanlar\u0131n Allah'\u0131 tan\u0131mamalar\u0131 ve O'na \u015f\u00fckretmemeleridir. O'nun tuzaklar\u0131ndan kurtulup Allah'\u0131n \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kulak veren az bir grup m\u00fcstesna:\"\u00c7o\u011funlu\u011fu \u015f\u00fckreder bulamayacaks\u0131n.\"Burada \u015f\u00fckretmenin tekrar edilmesi surenin ba\u015f taraf\u0131nda ifadesini bulan \"Ne de az \u015f\u00fckrediyorsunuz\" c\u00fcmlesiyle tam bir ahenk sa\u011flamaktad\u0131r. B\u00f6ylece az \u015f\u00fckredilmesinin nedeni a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015f, gizli olan ger\u00e7ek etken ortaya \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu temel etken iblisin O'na kar\u015f\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 ve Allah'a giden yolda oturmas\u0131d\u0131r! \u0130nsan\u0131n, kendisini do\u011fru yoldan al\u0131koyan gizli d\u00fc\u015fman\u0131na kar\u015f\u0131 uyan\u0131k hareket etmesi istenmi\u015ftir. \u0130nsanlar\u0131n \u00e7o\u011funun \u015f\u00fckretmesine engel olan bu musibetin nereden kaynakland\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frendikten sonra ona kar\u015f\u0131 \u00f6nlem almalar\u0131 gerekti\u011fini hat\u0131rlatm\u0131\u015ft\u0131r.\u015eeytan\u0131n arzu etti\u011fi kendisine verilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah'\u0131n iradesi bu insan denen varl\u0131\u011f\u0131n kendi yolunu kendisinin se\u00e7mesini istemi\u015ftir. Zira insan\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015ftan gelen birtak\u0131m yetenekleri vard\u0131r ki, insan onlarla iyiyi ve k\u00f6t\u00fcy\u00fc birbirinden ay\u0131rabilir. Serbest olarak tercihini yapmas\u0131 i\u00e7in ona ak\u0131l da verilmi\u015ftir. Peygamberler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla s\u00fcrekli bi\u00e7imde ona hat\u0131rlatmada bulunulmu\u015f ve onu do\u011fru yoldan ayr\u0131lmaktan sak\u0131nd\u0131rm\u0131\u015f, isl\u00e2m dinine ba\u011flan\u0131p onunla kendisini d\u00fczeltmesini istemi\u015ftir. Y\u00fcce Allah'\u0131n iradesine ba\u011fl\u0131 olarak, insan ya do\u011fru yolu veya \u015feytan\u0131n yolunu alg\u0131layabilme, kendi b\u00fcnyesine ya iyili\u011fi veya k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc yerle\u015ftirebilme ve iki sonu\u00e7tan birine do\u011fru yol alma imk\u00e2n\u0131na sahip k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Do\u011fru yola girse de sap\u0131kl\u0131k yolunu se\u00e7se de neticede Allah'\u0131n s\u0131nava ili\u015fkin yasas\u0131 ger\u00e7ekle\u015fir, Allah'\u0131n dedi\u011fi olur. Hidayet de sap\u0131kl\u0131k da Allah'\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fckteki yasas\u0131na ve \u00f6zg\u00fcr iradesine ba\u011fl\u0131 olarak ger\u00e7ekle\u015fir.Fakat ayetlerin devam\u0131nda y\u00fcce Allah'\u0131n, lanet olas\u0131 iblisin kendisine s\u00fcre tan\u0131nmas\u0131na ili\u015fkin iste\u011finin kabul edildi\u011finin a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtilmesine ra\u011fmen, bu son iste\u011finin verildi\u011fine dair bir a\u00e7\u0131klama yapmad\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyoruz. Y\u00fcce Allah bu konuda bir a\u00e7\u0131klama yapmam\u0131\u015ft\u0131r. Yaln\u0131z iblisin oradan kovuldu\u011funu a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r. Bu \u00f6yle bir kovulu\u015ftur ki, kimse ona engel olamaz. Onu yerilmi\u015f ve gazaba u\u011fram\u0131\u015f bir bi\u00e7imde kovmu\u015ftur. \u015eeytan ve kendisine uyan ve onunla beraber sap\u0131kl\u0131\u011fa d\u00fc\u015fen insanlardan cehennemi doldurmak \u00fczere huzurundan uzakla\u015ft\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.\"Allah dedi ki; `\u00c7ok oradan yerilmi\u015f ve kovulmu\u015f olarak! Andolsun ki, insanlardan kim sana uyarsa, onu ve sizi birlikte cehenneme dolduraca\u011f\u0131m.\"\u0130blise uyan insanlar ya Allah'\u0131 tan\u0131mada, ilahl\u0131\u011f\u0131na kesin inanmada, O'na uyarlar veya aynen onun gibi Allah'\u0131n hakimiyetini ve h\u00fckm\u00fcn\u00fc kabul etmezler, Allah'\u0131n emirlerine ra\u011fmen meseleleri g\u00f6zden ge\u00e7irme hakk\u0131na sahip olduklar\u0131n\u0131, Allah'\u0131n emirlerini uygulay\u0131p uygulamamakta kendi mant\u0131klar\u0131n\u0131 kriter olarak kabul ettiklerini iddia ederler. Ya da kendilerini Allah'\u0131n yolundan tamamen sapt\u0131rmas\u0131 i\u00e7in iblise uyarlar... Fakat bu iki sap\u0131kl\u0131k da temelde ayn\u0131d\u0131r ve \u015feytana uymakt\u0131r. Cezas\u0131 da \u015feytan ile birlikte cehennemi boylamakt\u0131r!Y\u00fcce Allah, \u015feytan ve soyda\u015flar\u0131na do\u011fru yoldan sapt\u0131rma olana\u011f\u0131 vermi\u015ftir. Hz. Adem'e ve O'nun nesline de s\u0131nama gere\u011fi olarak tercih imk\u00e2n\u0131 vermi\u015ftir. Y\u00fcce Allah insana bu tercih imk\u00e2n\u0131 vermekle hem ceza hem m\u00fck\u00e2fat\u0131n ona uygun d\u00fc\u015fmesini dilemi\u015ftir. Onu bu nitelikle di\u011fer yarat\u0131klar\u0131 aras\u0131nda kendisine has \u00f6zelliklere sahip k\u0131lmak istemi\u015ftir. O ne melektir ne de \u015feytan. Onun bu evrendeki fonksiyonu ne mele\u011fin fonksiyonu ne de \u015feytan\u0131n fonksiyonudur.YASAK A\u011eA\u00c7Olay\u0131n ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7inde \u00e7izilen tablo burada bitiyor. Hemen arkas\u0131ndan ba\u015fka bir sahne ba\u015fl\u0131yor:Y\u00fcce Allah, iblisi bu \u015fekilde cennetten uzakla\u015ft\u0131rd\u0131ktan sonra hitab\u0131 Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltiyor. Biz burada yaln\u0131z Hz. Adem'in kendi cinsinden bir e\u015fi oldu\u011funu biliyoruz. Bu e\u015finin nereden geldi\u011fini bilmiyoruz. \u015eu anda s\u00f6zkonusu edece\u011fimiz ayet ile Kur'an-\u0131 Kerim'in di\u011fer ayetleri bu gayb konusundan haber vermemektedirler. Hz. Havva'n\u0131n Hz. Adem'in kaburga kemi\u011finden yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan s\u00f6z eden rivayetlerin hepsi yahudi uydurmas\u0131ndan kaynaklan\u0131r. Bu nedenle bu konuda onlara dayanamay\u0131z. Bu konuda kesin olarak s\u00f6ylenebilecek tek \u015fey y\u00fcce Allah'\u0131n Hz. Adem'e kendi cinsinden bir e\u015f yaratt\u0131\u011f\u0131 ve b\u00f6ylece onlar\u0131n iki e\u015f olduklar\u0131d\u0131r. Zaten y\u00fcce Allah'\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 t\u00fcm yarat\u0131klar\u0131n \u00e7ift olarak yarat\u0131ld\u0131klar\u0131 de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. \"Biz belki ibret al\u0131rs\u0131n\u0131z diye, her \u015feyden bir \u00e7ift yaratt\u0131k.\" (Z\u00e2riyat-49) Bu s\u00fcrekli ge\u00e7erli olan de\u011fi\u015fmez bir yasad\u0131r. Allah'\u0131n t\u00fcm yaratt\u0131klar\u0131 i\u00e7in ge\u00e7erli olan k\u00f6kl\u00fc bir kurald\u0131r. Bu de\u011fi\u015fmez yasay\u0131 baz alarak meseleye bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda Hz. Havva'n\u0131n yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan uzun bir s\u00fcre sonra ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fini ve O'nun yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n da Hz. Adem'in yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131nda izlenen yolun ayn\u0131s\u0131yla ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini s\u00f6yleyebiliriz.Durum ne olursa olsun, burada hitab Hz. Adem'e ve e\u015fine y\u00f6neltilmektedir. Cenab\u0131 Allah hayatlar\u0131ndaki sorumluluklar\u0131n\u0131 bildiren emirlerini kendilerine iletirken, her ikisine de hitap ediyor. B\u00f6ylece her ikisini de beraber e\u011fitmeye ve onlar\u0131 as\u0131l g\u00f6revlerine haz\u0131rlamaya ba\u015fl\u0131yor. Zaten y\u00fcce Allah insan\u0131 s\u0131rf bu fonksiyonu i\u00e7in yaratm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130nsan\u0131n bu temel g\u00f6revi yery\u00fcz\u00fcnde halifelik g\u00f6revidir. Nitekim Bakara suresinin (30.) ayetlerinde y\u00fcce Allah buyuruyor ki: \"Hani Rabbin meleklere, `Ben yery\u00fcz\u00fcnde bir halife yarataca\u011f\u0131m' demi\u015fti.\"","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/seyyid-kutubun-bakis-acisiyla-araf-suresi-11-ve-18-ayetler-arasi\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Ana sayfa","item":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA ARAF SURES\u0130 11. VE 18. AYETLER ARASI"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","name":"Ebrar Medya","description":"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z","publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization","name":"Ebrar Medya","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","contentUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","width":244,"height":90,"caption":"Ebrar Medya"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","https:\/\/twitter.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/","https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6","name":"EBRAR MEDYA","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","caption":"EBRAR MEDYA"},"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/11219"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/13"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=11219"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/11219\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":11221,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/11219\/revisions\/11221"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/11301"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=11219"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=11219"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=11219"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}