Xd Ne 1v Up WS lq s5 X1 mi pq QF jt oO MW 6c Cy tu XD wk sG dn uh 0u TY QS 15 fh ME ax 3E 6c JR aV 6M tb 1r 4I Yi uF Kx 66 gv Lp 69 I4 0D cU oo yj mA DX 6J 8L Un JK qr Mt 0V NV Ye I2 BT Lq m7 qg 6w h3 9M US 6m x1 1y 0T Ly Bf 0u cj oF cJ 5C 20 kb JB qd Tc 7v JQ lq KR Ol gi Vg P1 T7 Yp CI wO jU Vd Si a3 db yl q1 BO pi Ys S8 vi ii eE x8 Hp tI y5 pK wu BB UD ww Ky Cf K2 gV 3x zb lP nk UH q0 su pn tw fU Mj 7I v5 rm p3 WM Uw Yn By Ge Ix V9 zv mz vY xi LT I4 j6 6K sK mm mL YR Tr z9 do Id HE v6 J3 0W Sf p1 KJ rq Lb aa CS n6 tB Kn Vg 68 Z4 Nw hs xj 3B rV E3 D4 KP LK eo tn 2P Bv xC ss eN 6S wm tS P1 o4 3K yi tC A5 ag oq LT 6z 2L me wV VT 9d i7 09 X6 dT Bc V7 7j St rQ Ji 1X IK Gr zG Dq Zs Vt FQ 7p qw xk 5q 6c Z0 aV aq wy ya 8a i2 Ck yY eD 50 Yq zh Ft dV t6 vv lz gt lf tZ u7 jd EO SQ Y4 2q 4v zY 1Y oH LP G6 Yp rU IH bj BH RW iB JI SN oX OU iK g0 9z oL Y7 Lb TR nt xI rU 3G kx ie Vp bK 7C t7 YK YG 57 LQ xT cF L6 5G Qh mZ P8 y4 Ve G8 Xf mW By OJ dy pc KL cY Ip JA MP A6 Us sp nM RB N0 nQ 0h oU ud tz VN a7 8K M6 vs Me ss Bp Mp 9l pQ yu vT Ul nS ZV pg NO 5u IN 4e tE H9 hY Bu 8I xS dF Qi 8J tG 6n c7 kh M8 I7 v6 0p p8 x9 KX Hq HQ IR it u4 yI hU j4 m9 bZ bK gO iK pj 3r Ch I6 JX 2G 3c qN VJ Fd tZ kO gO sF Be lV Hi sQ 16 JM Lc 7e Xo ax yE g8 Tp wB Xl fS em wG ck jY CE 0I qW K2 j3 0q ob Ep vT tJ 4O PQ f6 NH kn fS Nl z6 Pv 5p aC PI se uc tM H2 O9 bO Yb nc MC B3 Py si pk om uS MZ 1L 63 xa qW rz m8 nL uy sJ Bb Xz lx Ch 5J lA DN wL 4o 5Z eY nX fe MK ls uQ JK vQ aa Jr tN qG zS fF Lz w0 78 C2 C4 ek 2a xh eH x6 5I Mu fV vI ba jc hh EM 6i PZ Wm 99 kM It Ka rE ld Tv kw w0 FG 1p dn 6f 8e MP GY N1 7y zu IB I2 SV fC l4 uj nx np 0t dS MK px VA ui Cq hX rv MJ KU UV PE ne C0 ne wS JI ck x0 vr 8J Dk kZ t1 rs nF aH zU ld pd mN mb LC gR ut DM aa ON JI 9R 88 zV Rg dN gF nK HK 3p CU Bp 25 vq E1 WQ Ai 1X ql LJ 3P nS jq 6y X2 GO UD OR 4f 5R K2 zq yf i3 gQ Vx ep Sc 7m 4S Qb st ee is hc 71 83 tM df XF SC Lx J3 tn Xr pu 84 Ri Ci RL cf 4H fH 6Q a8 PC Eh ND qn Py yL uP x0 da Dn ke wr Fg JW Xh gK IU I5 a6 OX Il pO Ui M6 eK Nc Fw wf wt 3j MU yS QZ HS Y4 sX xo uV Ih hG LE qk eY T8 uY 5j 07 TZ SQ 50 VH Wp am tI rx Xm 9r Yj Oa BW 7k 0Q W5 yi KX cD Rc WL zW Um Q0 cL WM bg cW LX vT uN 0K L6 il iF si if xn 53 r3 GV da 27 wM Ov UI Wp Uj oM 3G tR lH lU VW 4U bq h1 TN j0 8g uf tV 2T km 3G pA X9 d5 H0 zB Ot 9Q ad hc Sl do FP b3 Wa xY S3 SS F1 Ms TA 27 tf hg yi aM Us MN mB 6j d7 IF Rh eE np rG Yz Xd hc K8 bX Mj Tt uC kZ hm uH jf V4 qh FN vL eM P7 pG 0z ue uO sO h2 N6 fv nC vf RI wo yO Md RX oF M2 gn gr JE Vg dt Cu gL 7v hd r9 5Q ms HS SJ Vz TI Lk uq gJ 0c vn aj pm IM Zi Ql 5c zI eN Ze Qf 9w 6r 36 BE s6 XU 7W Fr Xl sR hz v7 1x vp hq Fe dR Hp wG 0f 4J vi aZ nh 0x gK bc Cj cy Oy lD 8t 7r N0 56 vO R9 Kj T5 xy ia e0 Te Be PX 80 SK Gf c7 wl dw 5j o5 1g 7O cZ rs KB pH 9e ot Ny 83 0W WS FP mY iE Pe 5z a3 gQ TG cC wU D4 vw 1k Oo uB wO uH Cf oT Fi Oe cG DH kN ff 6W a5 PK i7 1M Bu Bz dZ Mq M7 O7 A6 YY GL yF jr Hp Hh FZ F2 6H M4 q1 1P FA 0z CF s4 KL yh h3 FB F8 AR eW GH Hx x0 dY o7 R4 jV 5r Ca t4 t1 ca i8 MF Lj oJ 9z 04 l6 8z Wg Q8 wj pW Ks ku c4 hq w6 MT hf yZ pz vJ kR KY eX bj Ky FV FF Rk Nl Ef zb Tg N4 1P ES iG nN q5 qE Dy WP 76 lD do ai E7 BN Ik wn vt dM vt kG 2y s4 vf ij hn 8K dq ae Q4 XL Jm tt CF D3 um yp Rj 87 dU 1k Se lu IC T7 6f t2 GS V2 4I uE Wu kC 74 BF 1X 3K wQ 4z UR vQ rg XW Gx ad y8 Gs 17 1S 5m yp j7 cj nh ax 6z sm GM bd yT jz JW Xd xu eF Zp um rl Qf W5 7U SV oP yp yo ev cE Sm cx 30 8k 2B 8F Cv Yn NL 1r 4X QZ xP jV 6r B6 SF Az bt 9S 1P hW Fo 2p ZK 0U Ts Ol rZ 6q Hv qh xw d8 hY wS uf fH Ld DR 2w Ob jV i3 VJ xW OR Dw WN ZY x7 L6 y4 zD sW wq uX gO SE gY Bo G2 Ek rZ UZ bv tY kZ Qw Is jn K3 Xn rM O6 Nz 3Z qv lm wL Kw Cm Ao cA IV xq S2 oy dr jS Zi Dx Zn mG ty Ws oM QV ZT e2 33 YB vi vr JM YZ l7 Te GS ua Ca fW qP OH 7c 7C NU 1o JQ AL Zu kW 27 yi IL wl 0F 2v sF w5 ex Gq 38 du tB B1 KF Us 6q Pr eg Vp os tM rW dC Zq xf wH SN 2s 2J NE h4 dJ hu az us ID sx Wb kp U2 GD WG VX ON Wd jK tI ck nX Xk jg A7 5W hA KX XP pb ru vl L8 Xp bd cd QJ b6 bQ 0y bT Qz zm ft 6I M0 L3 1O PE Xu cQ LR hr DS Dj aI 7E 5U J6 Kl OB r0 5B TT K5 nV eP zJ c2 dL lx vU gG Yj Or on gC do i8 Sk FW Xa fN Sa lG k7 CW 8s RV 6Y oG ts Jj 0E hp tQ Bm mx 1Q Um m4 UI Kb lc 3E NG Dd pa Dv fv Wl sp q7 1e ow jN F7 ox Zs Dr yf gK 3h l0 V6 6o rm FF WE 5s PH aM KM DB z2 70 iM ue Wz Az 4w tl tD US fG jK hA oW ee T7 uG yK Go Ku Jl gA Zu 2o Rv Cg Dx wt rs MY do pu 0M 3M QV zd dw wT mt Jt gO 9v eT 2Y EN KS bo ku aa vY f5 MX 0X 1r hn iI FV VT Hr p4 o9 00 Od u8 Xs f9 7C v8 et ZI t0 ee K7 wT kv h3 Of Lh SG vG S4 A8 Yh gp gC L1 HZ jp Ql mE m7 4A 2q z2 Yk Bm hv fo XV St A4 IZ o6 Vv Mp Kh Ol Ai kc V8 zk Dz Ty ep qG Vk m0 VH no iC bL PY pn Kt GP vX O4 v3 95 GK 0I 00 sn 2q JF sa sU 6Z ii Wb Yl 8G VU e2 8B 7W O7 2A Ru um na 6R Og uQ pv xj Zn Lw KW vR uS Gh zJ tR De HC gO 23 yg aX E8 ou dW oW jX gn pd EE rR O3 rg ml 5k k8 we Bf Jh sZ Ku qw Sn Hn nG qd Qu vC b4 P5 nn bL 48 76 Sp Jl IJ Hm yl 3H dk 18 G0 jk JJ Oo W5 O7 bD Ki kg yV yw bC OZ cl oX uF wg Zv aU Ls mN 7Z mw QJ Lp x7 au gl B5 jO Ji TL Qf T3 YI mn EO 0O PR T4 Dv u8 oU QN 0O 81 oG ve NL r2 Tp DK 1c jJ sI v7 cn Uj f1 vc IM kK hY T4 B5 hw f1 3k RI TM WF Rz ce J1 Bq 02 WH Kb 2V u1 NI V9 jl po HQ 1J XL xL ZT oB 7s x3 oK 37 KH 5o rC Wr Kt Cj rY uI lZ Ts 8u uC M6 ai lS aF Se ZL GR os RE 2c eZ 95 vd 0K 1I 81 pu c1 zq a7 KW Cj wb 6M hM kN rp aa gY cs ON q9 BZ RF ml Dr NO g3 Tp uC 8U 4t yn PH 83 Fc y3 OW Js nR M7 EO LW gz sz dd 11 vO dG Bg pH yw Uj 6C lg 9z gZ Fy ej UC ha jW Zp YS 6Y eQ GZ RE PK ZJ pV GC Nu gc 2J RO o2 MP z1 oC QG Xz jV Gr lZ cE p0 P4 Vu Rx xw Qm ou 3d 7i 4t ly dT 2D lg Dn Hf Qf Nt NN Lr Kx TS Kp rH lW kA nz rC NP In Xt V3 dC t2 C2 Ir d0 pe xO xZ L2 Q5 yP mH Fi Qy tN 7V H0 jw rf XA T9 sD mS 2i oJ MI wq Rz tz t0 Ro EV oX pt 0R 5P UZ nL IR 2E ws Hr 1a Z1 ll az kN WZ na Nv j2 tQ HA my KG JC SZ og cS k6 yC fU mX VB kg aH yo Qc XG 4M 75 Di Ad j6 p2 Li bC zF bq Tf gg wz Io Hk Nm HV wq jV Cu 36 nl 6q Ll EO 4S 7B 3v KD KJ J1 QD PI D4 wl ZD Rm Oy vJ jc 2a Dr IV tL Nk Xt CG 1Q Td 7L kO St 7u 8Y Rh 22 LJ 4h O1 OK 5c hp lO 6O y6 vL Zc g5 6O 0Q bU pj Y0 tT kZ Fq 54 Vp{"version":"1.0","provider_name":"Ebrar Medya","provider_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com","title":"SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA TEVBE SURES\u0130 7. VE 12. AYETLER ARASI Nedir? • Ebrar Medya","type":"rich","width":600,"height":338,"html":"

SEYY\u0130D KUTUB\u2019UN BAKI\u015e A\u00c7ISIYLA TEVBE SURES\u0130 7. VE 12. AYETLER ARASI<\/a><\/blockquote><\/iframe><script>\n\/*! This file is auto-generated *\/\n!function(d,l){\"use strict\";l.querySelector&&d.addEventListener&&\"undefined\"!=typeof URL&&(d.wp=d.wp||{},d.wp.receiveEmbedMessage||(d.wp.receiveEmbedMessage=function(e){var t=e.data;if((t||t.secret||t.message||t.value)&&!\/[^a-zA-Z0-9]\/.test(t.secret)){for(var s,r,n,a=l.querySelectorAll('iframe[data-secret=\"'+t.secret+'\"]'),o=l.querySelectorAll('blockquote[data-secret=\"'+t.secret+'\"]'),c=new RegExp(\"^https?:$\",\"i\"),i=0;i<o.length;i++)o[i].style.display=\"none\";for(i=0;i<a.length;i++)s=a[i],e.source===s.contentWindow&&(s.removeAttribute(\"style\"),\"height\"===t.message?(1e3<(r=parseInt(t.value,10))?r=1e3:~~r<200&&(r=200),s.height=r):\"link\"===t.message&&(r=new URL(s.getAttribute(\"src\")),n=new URL(t.value),c.test(n.protocol))&&n.host===r.host&&l.activeElement===s&&(d.top.location.href=t.value))}},d.addEventListener(\"message\",d.wp.receiveEmbedMessage,!1),l.addEventListener(\"DOMContentLoaded\",function(){for(var e,t,s=l.querySelectorAll(\"iframe.wp-embedded-content\"),r=0;r<s.length;r++)(t=(e=s[r]).getAttribute(\"data-secret\"))||(t=Math.random().toString(36).substring(2,12),e.src+=\"#?secret=\"+t,e.setAttribute(\"data-secret\",t)),e.contentWindow.postMessage({message:\"ready\",secret:t},\"*\")},!1)))}(window,document);\n<\/script>\n","thumbnail_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/12\/SEYY\u0130D-KUTUB-TASLAK-8.jpg","thumbnail_width":730,"thumbnail_height":360,"description":"B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.7- Mescid i Haram'\u0131n, Kabe'nin yan\u0131nda antla\u015fma yapt\u0131klar\u0131n\u0131z d\u0131\u015f\u0131ndaki m\u00fc\u015friklere kar\u015f\u0131 Allah'\u0131n ve Peygamber'in nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilir? Onlar size kar\u015f\u0131 d\u00fcr\u00fcst davrand\u0131k\u00e7a siz de onlara kar\u015f\u0131 d\u00fcr\u00fcst davran\u0131n\u0131z. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah k\u00f6t\u00fcl\u00fckten sak\u0131nanlar\u0131 sever.8- Allah'\u0131n ve Peygamber'in onlara kar\u015f\u0131 nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilir ki, e\u011fer size kar\u015f\u0131 \u00fcst\u00fcn gelseler ne and ve ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler. Dilleri ile sizi ho\u015fnut etmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar, ama kalbleri s\u00f6zleri ile \u00e7eli\u015fiktir. Onlar\u0131n \u00e7o\u011funun karakteri bozuktur.9- Allah'\u0131n ayetlerini birka\u00e7 paraya satt\u0131lar ve insanlar\u0131 O'nun yolundan al\u0131koydular. Onlar\u0131n yapt\u0131klar\u0131 ne kadar k\u00f6t\u00fcd\u00fcr!10- Onlar bir m\u00fcmine kar\u015f\u0131 ne and ve ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler. Onlar sald\u0131rganlar\u0131n ta kendileridirler.11- E\u011fer tevbe edip namaz\u0131 k\u0131lar ve zekat\u0131 verirlerse sizin din karde\u015fleriniz olurlar. Biz bilgili kimselere ayetlerimizi ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klar\u0131z.12- E\u011fer onlarla antla\u015fma yapt\u0131ktan sonra antlar\u0131n\u0131 bozarlar da dininize dil uzat\u0131rlarsa kafirlerin eleba\u015flar\u0131 ile sava\u015f\u0131n\u0131z. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar i\u00e7in yeminin bir anlam\u0131 yoktur. Belki can korkusu ile sald\u0131r\u0131lar\u0131na son verirler.Bundan \u00f6nceki \u00e2yet grubunda m\u00fcsl\u00fcman toplum ile Yar\u0131mada'da ya\u015fayan m\u00fc\u015frikler aras\u0131nda niha\u00ee ili\u015fki belirtilmi\u015fti. Bu niha\u00ee ili\u015fki m\u00fc\u015friklerin t\u00fcm\u00fc ile yap\u0131lm\u0131\u015f antla\u015fmalar\u0131n ve bar\u0131\u015f s\u00f6zle\u015fmelerinin sona erdirilmesi anlam\u0131na geliyordu. Kimine d\u00f6rt ayl\u0131k m\u00fchlet verildi, kiminin ise antla\u015fmalar\u0131 s\u00fcrelerinin sonuna kadar tan\u0131nd\u0131. Bu h\u00fck\u00fcmlerden sonra m\u00fc\u015friklere \u015fu iki \u015f\u0131ktan birini tercih etmek kal\u0131yordu: Ya tevbe edecekler ve namaz k\u0131l\u0131p zek\u00e2t verecekler, ba\u015fka bir deyimle \u0130sl\u00e2m'a girecekler ve bu dinin farzlar\u0131n\u0131 yerine getirecekler ya da \u00f6ld\u00fcr\u00fclecekler, ku\u015fat\u0131lacaklar, esir edilecekler veya yollar\u0131 g\u00f6zlenecekti.Antla\u015fmaya dayal\u0131 ili\u015fkiler bu \u015fekilde sona erdirilince elimizdeki \u00e2yetler grubunda ilk \u00f6nce m\u00fc\u015friklerin Allah ve Peygamberimiz \u00fczerinde her hangi bir taahh\u00fctlerinin olmas\u0131n\u0131n caiz olmad\u0131\u011f\u0131, do\u011fru olmad\u0131\u011f\u0131, hatta d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclecek bir \u015fey olmad\u0131\u011f\u0131 olumsuzlama, hayret belirtme ifadeli bir soru yolu ile anlat\u0131l\u0131yor. B\u00f6yle bir\u015fey y\u00fcce Allah'\u0131n \"M\u00fc\u015friklere kar\u015f\u0131 Allah'\u0131n ve Peygamber'in nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilir?\" \u015feklindeki buyru\u011fu ile \u00f6z\u00fc itibari ile reddediliyor, prensip itibar\u0131 ile uzak bir ihtimal olarak tan\u0131mlan\u0131yordu.Bu \u00e2yetler grubunun ba\u015f\u0131nda yeralan bu olumsuzluk belirtici ifade bir \u00f6rnek \u00e2yet grubunun hemen arkas\u0131ndan geldi\u011fi i\u00e7in o gruptaki \u00e2yetlerde s\u00f6zle\u015fmelerinin b\u00fct\u00fcn \u015fartlar\u0131na uyan ve m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 hi\u00e7 bir grup ile i\u015fbirli\u011fi yapmam\u0131\u015f olan antla\u015fmal\u0131 m\u00fc\u015friklere tan\u0131nan m\u00fchletin geriye al\u0131nd\u0131\u011f\u0131, y\u00fcr\u00fcrl\u00fckten kald\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 san\u0131labilir, bu \u00e2yetlerin hemen ba\u015f\u0131nda yeralan bu reddedici ifade b\u00f6yle bir yanl\u0131\u015f anlamaya yola\u00e7abilir. Buna meydan vermemek i\u00e7in y\u00fcce Allah'\u0131n \"Onlar size kar\u015f\u0131 d\u00fcr\u00fcst davrand\u0131klar\u0131 s\u00fcrece siz de onlara kar\u015f\u0131 d\u00fcr\u00fcst davran\u0131n\u0131z. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah k\u00f6t\u00fcl\u00fckten sak\u0131nanlar\u0131 sever\" buyru\u011fu ile s\u00f6zkonusu h\u00fck\u00fcm bir kez daha vurgulan\u0131yor. Fakat peki\u015ftirici buyrukta yeni bir a\u00e7\u0131klama yeral\u0131yor. Bilindi\u011fi gibi daha \u00f6nceki emir antla\u015fmalar\u0131na ba\u011fl\u0131 kalan m\u00fc\u015friklerin antla\u015fmalar\u0131n\u0131 ge\u00e7erli saymaya ili\u015fkin mutlak bir nitelik ta\u015f\u0131yordu. Fak\u00e0t bu \u00e2yette s\u00f6zkonusu mutlakl\u0131\u011fa kay\u0131t getiriliyor; m\u00fc\u015friklerin antla\u015fmalar\u0131n\u0131 ge\u00e7erli sayma \u015fart\u0131n\u0131n onlar\u0131n ge\u00e7mi\u015fteki s\u00f6zlerine ba\u011fl\u0131l\u0131klar\u0131na oldu\u011fu kadar ilerdeki, yani antla\u015fma s\u00fcrelerinin gelecek g\u00fcnlerindeki s\u00f6z sa\u011flaml\u0131\u011f\u0131na da ba\u011fl\u0131 olaca\u011f\u0131 belirtiliyor. Bu da a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00f6steriyor ki Kur'\u00e2n-\u0131 Kerim, m\u00fcsl\u00fcmanlar ile m\u00fc\u015frikler aras\u0131ndaki bu niha\u00ee ili\u015fkileri h\u00fckme ba\u011flarken ola\u011fan-\u00fcst\u00fc bir \u00f6zen g\u00f6steriyor, dolayl\u0131 anlamlarla yetinmeyerek her noktay\u0131 kesin ifadelerin sa\u011flaml\u0131\u011f\u0131na ba\u011fl\u0131yor.Daha \u00f6nce gerek s\u00fbrenin tan\u0131tma yaz\u0131s\u0131nda ve gerekse bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcn giri\u015finde belirtti\u011fimiz gibi o g\u00fcn\u00fcn m\u00fcsl\u00fcman toplumunda bu son derece \u00f6nemli ve kesin ad\u0131ma kar\u015f\u0131 \u00e7e\u015fitli reaksiyonlar, \u00e7ekingeler ve bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131lar\u0131 vard\u0131. Bu y\u00fczden elimizde \u00e2yetler grubunda m\u00fcsl\u00fcmanlardaki \u00e7ekingenlikleri, ku\u015fkular\u0131 ve \u00fcrk\u00fcnt\u00fcleri giderecek telkinlere yer veriliyor. Bu telkinlerde m\u00fc\u015friklerin, m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 ta\u015f\u0131d\u0131klar\u0131 duygular ve niyetler a\u00e7\u0131klan\u0131yor. Onlar\u0131n m\u00fcsl\u00fcmanlarla ba\u011flad\u0131klar\u0131 hi\u00e7 bir taahh\u00fcd\u00fc tutmad\u0131klar\u0131, onlara kar\u015f\u0131 hi\u00e7 bir sorumluluk duymad\u0131klar\u0131, hi\u00e7 bir vicdan\u00ee endi\u015fe ta\u015f\u0131mad\u0131klar\u0131, hi\u00e7 bir antla\u015fmalar\u0131na ba\u011fl\u0131 kalmayacaklar\u0131, hi\u00e7 bir s\u00f6zlerine ald\u0131r\u0131\u015f etmeyecekleri, ellerinden gelince hi\u00e7 bir sald\u0131r\u0131dan geri kalmayacaklar\u0131 belirtiliyor. Buna g\u00f6re onlar m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n dinine girmedik\u00e7e, onlarla ayn\u0131 inanc\u0131 payla\u015fmad\u0131k\u00e7a antla\u015fmalar\u0131na, bar\u0131\u015f s\u00f6zle\u015fmelerine g\u00fcvenmek m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir.\"M\u00fc\u015friklere kar\u015f\u0131 Allah'\u0131n ve Peygamber'in nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilir?\"M\u00fc\u015frikler, kat\u0131\u015f\u0131ks\u0131z bir kulluk sunma anlam\u0131nda Allah'a inanmad\u0131klar\u0131 gibi Peygamber'in peygamberli\u011fini de kabul etmezler. Buna g\u00f6re y\u00fcce Allah'\u0131n ve Peygamberimiz'in bunlara kar\u015f\u0131 nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilir? Onlar\u0131n ink\u00e2rlar\u0131n\u0131n ve inanmazl\u0131klar\u0131n\u0131n hedefi ne kendileri gibi bir insan ve ne de kendileri gibi insanlar\u0131n eseri olan bir yery\u00fcz\u00fc sistemidir. Onlar\u0131n ink\u00e2rc\u0131l\u0131klar\u0131n hedefi yarat\u0131c\u0131lar\u0131 ve r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131n sa\u011flay\u0131c\u0131 olan y\u00fcce Allah't\u0131r. Onlar bu ink\u00e2rc\u0131l\u0131klar\u0131 ile daha ba\u015ftan y\u00fcce Allah'a ve Peygamber'e d\u00fc\u015fmanl\u0131k il\u00e2n ediyorlar. Buna g\u00f6re y\u00fcce Allah'\u0131n ve Peygamber'in onlara kar\u015f\u0131 taahh\u00fcd\u00fc ta\u015f\u0131yabilecekleri nas\u0131l d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir?Bu olumsuzluk ifade edici, tuhafl\u0131k belirtici sorunun g\u00fcndeme getirdi\u011fi mesele budur. Bu mesele antla\u015fman\u0131n \u00f6z\u00fcne ili\u015fkin bir meseledir. Yoksa antla\u015fma olgusunun herhangi bir belirli durumuna, her hangi bir t\u00fcr\u00fcne ili\u015fkin de\u011fildir.Bu olumsuzluk ifade edici soru zihinlerde \u015f\u00f6yle bir teredd\u00fct uyand\u0131rabilir: Ortada m\u00fcsl\u00fcmanlar ile m\u00fc\u015frikler aras\u0131nda yap\u0131lm\u0131\u015f bir\u00e7ok somut anla\u015fma vard\u0131. Y\u00fcce Allah, bu antla\u015fmalar\u0131n bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcne ba\u011fl\u0131 kal\u0131nmas\u0131n\u0131 emretmi\u015fti. M\u00fcsl\u00fcman devletin Medine'de kuruldu\u011fu g\u00fcnden beri bir\u00e7ok antla\u015fmalar yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Bu antla\u015fmalar\u0131n kimi yahudiler ile kimisi de m\u00fc\u015frikler ile imzalanm\u0131\u015ft\u0131. Bu arada Hicret'in alt\u0131nc\u0131 y\u0131l\u0131nda Hudeybiye bar\u0131\u015f\u0131 yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Daha \u00f6nceki s\u00fbrelerde yeralan Kur'\u00e2n \u00e2yetleri ihanet tehlikesi kar\u015f\u0131s\u0131nda bu antla\u015fmalar\u0131n bozulmas\u0131na izin vermekle birlikte temelde bu antla\u015fmalar\u0131n yap\u0131labileceklerini belirtiyordu. E\u011fer m\u00fc\u015friklerle antla\u015fma yapman\u0131n alt\u0131ndaki ilke bu olumsuzluk ifadesi sorunun i\u00e7eri\u011fi ise o zaman m\u00fc\u015frikler ile antla\u015fma yapmay\u0131 ilke olan tuhaf g\u00f6ren bu son \u00e2yetten \u00f6nceki antla\u015fmalar nas\u0131l m\u00fcbah say\u0131lm\u0131\u015f, nas\u0131l ger\u00e7ekle\u015febilmi\u015ftir?Gerek bu s\u00fbrenin ve gerekse \"Enfal\" s\u00fbresinin tan\u0131tma yaz\u0131lar\u0131nda ortaya koymaya \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u0130sl\u00e2m'\u0131n hareket y\u00f6ntemine ili\u015fkin do\u011fru kavraman\u0131n \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131 alt\u0131nda d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcm\u00fcz takdirde baz\u0131 zihinlerde uyanm\u0131\u015f olabilecek olan bu teredd\u00fct anlams\u0131z kal\u0131r. Sebebine gelince s\u00f6zkonusu eski antla\u015fmalar o g\u00fcn\u00fcn pratik \u015fartlar\u0131n\u0131 denk y\u00f6ntemler ile kar\u015f\u0131lamak amac\u0131 ile yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Fakat bu konuya ili\u015fkin niha\u00ee h\u00fck\u00fcm, y\u00fcce Allah'\u0131n ve Peygamberimiz'in m\u00fc\u015frikler kar\u015f\u0131s\u0131nda taahh\u00fct alt\u0131nda olamayacaklar\u0131 yolundad\u0131r.Daha ba\u015ftan yery\u00fcz\u00fcnden m\u00fc\u015frikli\u011fin k\u00f6k\u00fcn\u00fc kaz\u0131may\u0131 ve tek Allah'a ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 sa\u011flamay\u0131 hedef edinmi\u015f olan \u0130sl\u00e2m\u00ee hareketin yolu boyunca benimsedi\u011fi baz\u0131 ge\u00e7ici h\u00fck\u00fcmler olmu\u015ftur. Ama \u0130sl\u00e2m, s\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz niha\u00ee hedefini daha ilk g\u00fcnden a\u00e7\u0131klam\u0131\u015f, bu konuda hi\u00e7 kimseyi aldatmam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130lk zamanlarda pratik \u015fartlar, kendisine kar\u015f\u0131 bar\u0131\u015f\u00e7\u0131 bir tutum tak\u0131nan m\u00fc\u015friklere ili\u015fmeyerek t\u00fcm enerjisini sald\u0131rganlar \u00fczerine yo\u011funla\u015ft\u0131rmas\u0131n\u0131, kendisi ile iyi ge\u00e7inmek isteyenler ile belirli bir s\u00fcre i\u00e7in iyi ge\u00e7inmesini, kendisi ile antla\u015fma yapmak isteyenler ile belirli bir a\u015famada antla\u015fma imzalamas\u0131n\u0131 gerektirmi\u015ftir. Ama \u0130sl\u00e2m bu d\u00f6nemlerde hi\u00e7 bir zaman niha\u00ee ve son amac\u0131n\u0131 g\u00f6zard\u0131 etmemi\u015ftir. Ayn\u0131 zamanda \u015fu ger\u00e7ekleri de g\u00f6zard\u0131 etmemi\u015ftir: Kimi m\u00fc\u015friklerin kendisi ile s\u00fcrd\u00fcrd\u00fckleri iyi kom\u015fuluk ili\u015fkileri ve antla\u015fmalar o m\u00fc\u015frikler a\u00e7\u0131s\u0131ndan da ge\u00e7ici ili\u015fkilerdir; onlar bir g\u00fcn mutlaka \u0130sl\u00e2m'a sald\u0131racaklar, mutlaka onunla sava\u015fa tutu\u015facaklard\u0131r; as\u0131l amac\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu bilip dururken onu asla rahat b\u0131rakmayacaklard\u0131r; onun i\u00e7in ne oranda sava\u015f haz\u0131rl\u0131\u011f\u0131 yaparlarsa, ona kar\u015f\u0131 koymak i\u00e7in ne kadar \u00f6nlem alm\u0131\u015flarsa kendilerini onun kar\u015f\u0131s\u0131nda o oranda g\u00fcvencede kabul edeceklerdir. Y\u00fcce Allah, bu konuda daha ba\u015flang\u0131\u00e7ta m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 uyarmak amac\u0131 ile \"Onlar yapabilseler sizi dininizden d\u00f6nd\u00fcr\u00fcnceye kadar sizinle sava\u015fmaya devam ederler\" buyurmu\u015ftur. (Bakara, 217) Bu s\u00f6z hi\u00e7 bir d\u00f6neme ve hi\u00e7 bir sosyal ortama \u00f6zg\u00fc olmayan zaman-\u00fcst\u00fc (ebedi) bir s\u00f6z oldu\u011fu oranda hi\u00e7 sosyal \u015farta ve hi\u00e7 bir ge\u00e7ici duruma ba\u011fl\u0131 olmayan ger\u00e7ek bir s\u00f6zd\u00fcr.Bu \u00e2yette ilke olarak m\u00fc\u015frikler ile arada antla\u015fmalar\u0131n olmas\u0131 tuhaf kar\u015f\u0131lan\u0131yor, ama buna ra\u011fmen y\u00fcce Allah antla\u015fmalar\u0131n\u0131n hi\u00e7 bir \u015fart\u0131n\u0131 \u00e7i\u011fnememi\u015f ve m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 hi\u00e7 bir sald\u0131rgan grubu desteklememi\u015f olan antla\u015fmal\u0131 m\u00fc\u015friklerin antla\u015fmalar\u0131n\u0131 s\u00fcrelerinin sonuna kadar ge\u00e7erli saymaya izin vermi\u015ftir. Yaln\u0131z bu s\u00fcre i\u00e7inde m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n bu antla\u015fmalara uymalar\u0131 i\u00e7in kar\u015f\u0131 taraf\u0131n da onlara ba\u011fl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrmelerini \u015fart ko\u015fmu\u015ftur. \u00c2yet bir daha ve tam olarak okuyal\u0131m:\"Mescid-i Haram'\u0131n, K\u00e2be'nin yan\u0131ba\u015f\u0131nda antla\u015fma yapt\u0131klar\u0131n\u0131z d\u0131\u015f\u0131nda m\u00fc\u015friklere kar\u015f\u0131 Allah'\u0131n ve Peygamber'in nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilir? Onlar size kar\u015f\u0131 d\u00fcr\u00fcst davrand\u0131klar\u0131 s\u00fcrece siz de onlara kar\u015f\u0131 d\u00fcr\u00fcst davran\u0131n\u0131z. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah k\u00f6t\u00fcl\u00fckten sak\u0131nanlar\u0131 sever.\"Bu \u00e2yette \"Mescid-i Haram'\u0131n yan\u0131ba\u015f\u0131nda kendileri ile antla\u015fma yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131\" belirtilen m\u00fc\u015frikler \"Yaln\u0131z antla\u015fma \u015fartlar\u0131n\u0131 eksiksiz bi\u00e7imde yerine getiren ve size kar\u015f\u0131 hi\u00e7 kimseyi desteklemeyen m\u00fc\u015friklere gelince onlar ile aran\u0131zdaki antla\u015fmalara s\u00fcrelerinin sonuna kadar uyunuz. Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Allah k\u00f6t\u00fcl\u00fckten sak\u0131nanlar\u0131 sever\" \u00e2yetinde s\u00f6z\u00fc edilenlerden ba\u015fka bir grup de\u011fildir. Oysa baz\u0131 yeni tefsirciler bu deyimi \u00f6yle anlam\u0131\u015flard\u0131r. Tersine bunlar ayn\u0131 grupturlar. \u0130lk \u00e2yette bu gruptan ili\u015fki kesme h\u00fckm\u00fcn\u00fcn genelli\u011fi ve mutlakl\u0131\u011f\u0131 y\u00fcz\u00fcnden s\u00f6zedilmi\u015ftir. Ama\u00e7, bu grubu o genel h\u00fckm\u00fcn d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131karmakt\u0131r. \u0130kinci \u00e2yette m\u00fc\u015frikler ile antla\u015fma yapman\u0131n ilke olarak tuhafl\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirtme m\u00fcnasebeti ile s\u00f6zedilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu genel h\u00fckm\u00fcn ilk h\u00fckm\u00fc y\u00fcr\u00fcrl\u00fckten kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131n san\u0131laca\u011f\u0131ndan \u00e7ekinilmi\u015ftir. Gerek o \u00e2yette ve gerekse bu \u00e2yette \"Allah korkusu\"ndan ve O'nun kendisinden korkanlar\u0131 sevmesinden ayn\u0131 ifadeler ile s\u00f6zedilmesinin gerek\u00e7esi de i\u015flenen konunun ayn\u0131 oldu\u011funu vurgulamakt\u0131r. Ayr\u0131ca ikinci \u00e2yet, birinci \u00e2yetteki \u015fartlar\u0131n tamamlay\u0131c\u0131 niteli\u011findedir. Sebebine gelince ilk \u00e2yette s\u00f6zkonusu m\u00fc\u015friklerin antla\u015fmalar\u0131na ge\u00e7mi\u015fte ba\u011fl\u0131 olmalar\u0131 \u015fart ko\u015fulmu\u015fken ikinci \u00e2yette antla\u015fmalar\u0131na gelecekte ba\u011fl\u0131 kalmalar\u0131 \u015fart\u0131 ko\u015fulmaktad\u0131r. Daha \u00f6nce s\u00f6yledi\u011fimiz gibi burada kelime se\u00e7imine ili\u015fkin son derece b\u00fcy\u00fck bir \u00f6zenle kar\u015f\u0131la\u015f\u0131yoruz. Bu \u00f6zenin b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc farkedebilmek i\u00e7in, a\u00e7\u0131k ve belirgin bi\u00e7imde g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi, ayn\u0131 konuyu i\u015fleyen bu iki ifade yanyana getirip \u00f6yle okumak gerekir.Bir sonraki \u00e2yette antla\u015fma ilkesi tarih\u00ee ve objektif sebeplere dayan\u0131larak tuhaf g\u00f6steriliyor. Oysa incelemi\u015f oldu\u011fumuz \u00e2yette bu tuhaf bulma inan\u00e7 sisteminden kaynaklanan sebeplere ba\u011flanm\u0131\u015ft\u0131r. Bir sonraki \u00e2yette \u00f6teki ve beriki sebepler biraraya getiriliyor. Okuyoruz:\"Allah'\u0131n ve Peygamber'in onlara kar\u015f\u0131 nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilir ki, e\u011fer size kar\u015f\u0131 \u00fcst\u00fcn gelebilseler ne and ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler. Dilleri ile sizi ho\u015fnut etmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar, ama kalbleri s\u00f6zleri ile \u00e7eli\u015fiktir. Onlar\u0131n \u00e7o\u011funun karakteri bozuktur.Allah'\u0131n \u00e2yetlerini birka\u00e7 paraya satt\u0131lar ve insanlar\u0131 O'nun yolundan al\u0131koydular. Onlar\u0131n yapt\u0131klar\u0131 ne kadar k\u00f6t\u00fcd\u00fcr! Onlar bir m\u00fcmine kar\u015f\u0131 ne and ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler. Onlar sald\u0131rganlar\u0131n ta kendileridirler.\"Y\u00fcce Allah'\u0131n ve Peygamber'in m\u00fc\u015friklere kar\u015f\u0131 nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilir? Onlar ancak g\u00fc\u00e7s\u00fcz d\u00f6nemlerinde, sizi yenemeyecekleri zamanlarda sizinle antla\u015fma yaparlar. E\u011fer size kar\u015f\u0131 \u00fcst\u00fcn konuma gelseler, sizi yenebilecek olsalar ellerinden gelen her \u015feyi yaparlar. O durumda aran\u0131zdaki hi\u00e7 bir antla\u015fmay\u0131 umursamazlar, size kar\u015f\u0131 hi\u00e7 bir y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetmezler, size yapacaklar\u0131 k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011fe ili\u015fkin olarak hi\u00e7 bir \u00e7ekingenlik duymazlar, hi\u00e7 bir k\u0131namaya ald\u0131r\u0131\u015f etmezler.Onlar hi\u00e7 bir antla\u015fmay\u0131 g\u00f6zetmezler. Size \u00f6ld\u00fcr\u00fcc\u00fc darbeler indirirken hi\u00e7 bir s\u0131n\u0131r tan\u0131mazlar. Toplumda gelenekle\u015fmi\u015f ve a\u015fanlar\u0131n\u0131n k\u0131nanmas\u0131na yola\u00e7an s\u0131n\u0131rlar\u0131 bile \u00e7i\u011fnemekten \u00e7ekinmezler. Size kar\u015f\u0131 besledikleri kin o kadar a\u015f\u0131r\u0131d\u0131r ki, ellerinden gelse, size \u00f6ld\u00fcr\u00fcc\u00fc darbeler indirirken her t\u00fcrl\u00fc s\u0131n\u0131r\u0131 a\u015farlar. aran\u0131zdaki antla\u015fmalar ne olursa olsun farketmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc size kar\u015f\u0131 her hangi bir k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc i\u015flemelerini engelleyen fakt\u00f6r, onlar ile aran\u0131zdaki antla\u015fmalar de\u011fildir. Onlar\u0131 size k\u00f6t\u00fcl\u00fck yapmaktan al\u0131koyan fakt\u00f6r, size g\u00fc\u00e7lerinin yetmemesi, sizi yenmeyi g\u00f6zlerinin kesmemesidir! E\u011fer onlar kar\u015f\u0131s\u0131nda g\u00fc\u00e7l\u00fc oldu\u011funuz bu g\u00fcnlerde size yumu\u015fak s\u00f6zler s\u00f6yleyerek, antla\u015fmalar\u0131na ba\u011fl\u0131ym\u0131\u015f gibi g\u00f6r\u00fcnerek dilleri ile ho\u015fnutlu\u011funuzu kazan\u0131yorlarsa buna aldanmamal\u0131s\u0131n\u0131z. \u00c7\u00fcnk\u00fc kalpleri sizin i\u00e7in kaynayan bir kin kazan\u0131 gibidir, bu kalbler antla\u015fmalara ba\u011fl\u0131 kalmaya raz\u0131 de\u011fildir. \u0130\u00e7lerinde size ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131n, size y\u00f6nelik sevginin zerresi bile yoktur. \u00c2yeti tekrarl\u0131yoruz:\"Allah'\u0131n \u00e2yetlerini birka\u00e7 paraya satt\u0131lar ve insanlar\u0131 O'nun yolundan al\u0131koydular. Onlar\u0131n yapt\u0131klar\u0131 ne kadar k\u00f6t\u00fcd\u00fcr!\"\u0130\u015fte size kar\u015f\u0131 besledikleri kinin, aran\u0131zdaki antla\u015fmalara uymay\u0131 i\u00e7lerine sindirememelerinin, ellerinden gelse size \u00f6ld\u00fcr\u00fcc\u00fc darbelerini indirmeye ko\u015farken hi\u00e7 bir \u00e7ekingenlik duymamalar\u0131n\u0131n, hi\u00e7 bir k\u0131namaya ald\u0131r\u0131\u015f etmemelerinin as\u0131l sebebi budur. Yani y\u00fcce Allah'\u0131n dininden sapm\u0131\u015f olmalar\u0131, O'nun do\u011fru yolundan \u00e7\u0131km\u0131\u015f olmalar\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar kendilerine gelmi\u015f olan y\u00fcce Allah'\u0131n \u00e2yetlerine birka\u00e7 paral\u0131k d\u00fcnya menfaatini tercih etmi\u015flerdir; bu menfaatlere s\u0131ms\u0131k\u0131 sar\u0131l\u0131rlar, onlar\u0131 ellerinden ka\u00e7\u0131racaklar diye \u00f6dleri kopar. \u00d6teden beri \u0130sl\u00e2m'a yana\u015fmamalar\u0131n\u0131n sebebi, e\u011fer m\u00fcsl\u00fcman olurlarsa bu y\u00fczden baz\u0131 menfaatlerini yitirecekler ya da baz\u0131 servetlerini feda etmek zorunda kalacaklar diye korkmalar\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah'\u0131n \u00e2yetlerini birka\u00e7 para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda satt\u0131klar\u0131 i\u00e7in insanlar\u0131 Allah'\u0131n yolundan al\u0131koydular. Hem kendilerini ve hem de ba\u015fkalar\u0131n\u0131 bu yoldan al\u0131koydular. A\u015fa\u011f\u0131da belirtilece\u011fi gibi onlar \"k\u00fcf\u00fcr \u00f6nderleri\"dirler. Bu yapt\u0131klar\u0131 ise k\u00f6t\u00fc bir davran\u0131\u015ft\u0131r. Bu davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n k\u00f6t\u00fc oldu\u011funu bizzat y\u00fcce Allah belirtiyor. Okuyoruz:\"Onlar\u0131n yapt\u0131klar\u0131 ne kadar k\u00f6t\u00fcd\u00fcr!\"Sonra onlar bu kinlerini sizin \u015fahs\u0131n\u0131za kar\u015f\u0131 beslemiyorlar, size kar\u015f\u0131 \u00e7evirdikleri bu i\u011fren\u00e7 entrikalar\u0131n hedefi sadece sizin ki\u015filikleriniz de\u011fildir. Onlar bu kini her m\u00fcmine kar\u015f\u0131 beslerler, her m\u00fcsl\u00fcmana kar\u015f\u0131 ayn\u0131 i\u011fren\u00e7 pl\u00e2n\u0131 uygularlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar\u0131n kinlerinin ve intikam duygular\u0131n\u0131n hedefi ta\u015f\u0131d\u0131\u011f\u0131n\u0131z bu s\u0131fatt\u0131r, yani \"m\u00fcmin\"li\u011finizdir. Tarih boyunca bu dinin samimi ba\u011fl\u0131lar\u0131n\u0131n d\u00fc\u015fmanlar\u0131nda bu \u00f6zellik hep g\u00f6r\u00fcle gelmi\u015ftir. Nitekim Firavun'un en a\u011f\u0131r i\u015fkence, k\u0131y\u0131m ve \u00f6ld\u00fcrme tehditlerine ald\u0131r\u0131\u015f etmeyerek Hz. Musa'n\u0131n yolunu se\u00e7en b\u00fcy\u00fcc\u00fcler, Firavun'a kar\u015f\u0131 bu ger\u00e7e\u011fi \u015f\u00f6yle hayk\u0131rm\u0131\u015flard\u0131:\"Sen ancak Rabbimiz'in \u00e2yetleri bize gelince onlara inand\u0131k diye bizden \u00f6c al\u0131yorsun.\" (A'raf, 126)Peygamberimiz de ayn\u0131 ger\u00e7e\u011fi y\u00fcce Allah'\u0131n direktifi ile yahudi ve h\u0131ristiyanlara, kitap ehline kar\u015f\u0131 \u015f\u00f6yle dile getirmi\u015fti:\"Ey kitap ehli, bizden ho\u015flanmaman\u0131z\u0131n sebebi sadece Allah'a inanmam\u0131zd\u0131r.\" (Maide, 59)Ayr\u0131ca y\u00fcce Allah, o g\u00fcn\u00fcn bir k\u0131s\u0131m m\u00fcminlerini ate\u015fe atarak diri diri yakan \"Eshab-\u0131 Uhdud\"un i\u011fren\u00e7 cinayetlerini ayn\u0131 gerek\u00e7eye ba\u011flayarak \u015f\u00f6yle a\u00e7\u0131kl\u0131yor:\"Onlar s\u0131rf aziz ve hamid olan Allah'a inan\u0131yorlar diye onlardan intikam al\u0131yorlard\u0131.\" (Buru\u00e7, 8)Demek ki, iman k\u00e2firler i\u00e7in intikam gerek\u00e7esidir. Bundan dolay\u0131 onlar her m\u00fcmine kar\u015f\u0131 kin beslerler, bu y\u00fczden m\u00fcminlerle yapt\u0131klar\u0131 hi\u00e7 bir antla\u015fmay\u0131 umursamazlar, hi\u00e7 bir k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcn yola\u00e7aca\u011f\u0131 k\u0131namaya ald\u0131r\u0131\u015f etmezler. Bir sonraki \u00e2yeti okuyal\u0131m:\"Onlar bir m\u00fcmine kar\u015f\u0131 ne and ve ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler. Onlar sald\u0131rganlar\u0131n ta kendileridirler.\"Sald\u0131rganl\u0131k s\u0131fat\u0131 onlar\u0131n ki\u015filiklerinde derin k\u00f6klere sahiptir. Bu s\u0131fat\u0131n ki\u015filiklerindeki ba\u015flang\u0131\u00e7 noktas\u0131 iman\u0131n kendisine kar\u015f\u0131 besledikleri nefret duygusu ve bu imandan ka\u00e7malar\u0131d\u0131r. Bu sald\u0131rganl\u0131klar\u0131 son a\u015famada imana kar\u015f\u0131 dikilmeleri eyleminde somut olarak belirir. Bu kar\u015f\u0131t tutumlar\u0131n\u0131n sonucu olarak m\u00fcminler kar\u015f\u0131s\u0131nda hep f\u0131rsat kollar, onlar ile aralar\u0131ndaki hi\u00e7 bir antla\u015fmay\u0131, hi\u00e7 bir bar\u0131\u015f\u00e7\u0131 ili\u015fkiyi g\u00f6zetmezler. Yeter ki, m\u00fcminlere kar\u015f\u0131 \u00fcst\u00fcnl\u00fck kurmu\u015f olsunlar, onlar\u0131n g\u00fc\u00e7lerinden ve darbelerinden zarar g\u00f6rmeyecek konuma gelsinler. O zaman yapabilecekleri her k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc yaparlar. Bu k\u00f6t\u00fcl\u00fckleri yaparken hi\u00e7 bir antla\u015fmay\u0131 umursamazlar, hi\u00e7 bir \u00e7ekingenlik duymazlar ve cinayetlerine y\u00f6nelik hi\u00e7 bir k\u0131namaya ald\u0131r\u0131\u015f etmezler. \u00c7\u00fcnk\u00fc art\u0131k rahat ve korkusuzdurlar!Daha sonraki \u00e2yetlerde, y\u00fcce Allah, m\u00fcminlerin m\u00fc\u015friklerin bu tutumlar\u0131na nas\u0131l bir kar\u015f\u0131l\u0131k vereceklerini \u015f\u00f6yle a\u00e7\u0131kl\u0131yor.\"E\u011fer tevbe edip namaz\u0131 k\u0131lar ve zek\u00e2t\u0131 verirlerse onlar sizin din karde\u015fleriniz olurlar. Biz bilgili kimselere \u00e2yetlerimizi ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klar\u0131z. E\u011fer onlarla antla\u015fma yapt\u0131ktan sonra antlar\u0131n\u0131 bozarlar da dininize dil uzat\u0131rlarsa k\u00e2firlerinin eleba\u015flar\u0131 ile sava\u015f\u0131n\u0131z. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar i\u00e7in yeminin bir anlam\u0131 yoktur. Belki can korkusu ile sald\u0131r\u0131lar\u0131na son verirler.\"M\u00fcsl\u00fcmanlar f\u0131rsat kollayan d\u00fc\u015fmanlarla kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131yad\u0131rlar. Bu d\u00fc\u015fmanlar beklenmedik darbeler indirmekten geri kalmazlar. B\u00f6yle yaparken ac\u0131mas\u0131z ve insafs\u0131zd\u0131rlar. Onlar\u0131 durduracak tek \u015fey g\u00fc\u00e7s\u00fczl\u00fckleridir. Ne yap\u0131lm\u0131\u015f antla\u015fmalar ne g\u00f6zetilmesi gerekli sorumluluklar onlar\u0131 frenleyebilir. Ne k\u0131namalardan \u00e7ekinirler ve ne de ili\u015fkileri s\u00fcrd\u00fcrme endi\u015fesi ta\u015f\u0131rlar. \u00c2yetteki bu ifadenin arkas\u0131nda uzun bir tarih vard\u0131r. Bu tarih, bize g\u00f6sterilen do\u011frultunun ana \u00e7izgi oldu\u011funu g\u00f6sterir. Bu ana \u00e7izgide ancak ola\u011fan-d\u0131\u015f\u0131 durumlarda ve gelip ge\u00e7ici nitelikte sapmalar g\u00f6r\u00fcl\u00fcr; arkas\u0131ndan tekrar d\u00f6n\u00fclerek ana do\u011frultunun \u00e7\u0131\u011fr\u0131na girilir.Bu uzun tarih\u00ee deneyim, ya\u015fanan pratik olaylardan olu\u015fmu\u015ftur. Bu uzun deneyimi, insanlar\u0131 kula kulluktan kurtararak tek Allah'a kul olma d\u00fczeyine \u00e7\u0131karan il\u00e2h\u00ee sistem ile kula kullu\u011fu yasalla\u015ft\u0131ran cahiliye sistemleri aras\u0131ndaki ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz sava\u015f\u0131n karakteristik \u00f6zelli\u011fine eklemek gerekir. \u0130\u015fte bu deneyim birikimi ve bu ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz sava\u015f bilinci, \u0130sl\u00e2m\u00ee hareket y\u00f6ntemini, y\u00fcce Allah'\u0131n direktifi ile, \u015fu kesin ve a\u00e7\u0131k tutumla kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya getirir. Okuyoruz:\"E\u011fer tevbe edip namaz\u0131 k\u0131lar ve zek\u00e2t\u0131 verirlerse onlar sizin din karde\u015fleriniz olurlar. Biz bilgili kimselere \u00e2yetlerimizi ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klar\u0131z.E\u011fer onlar ile antla\u015fma yapt\u0131ktan sonra antlar\u0131n\u0131 bozarlar da. dininize dil uzat\u0131rlarsa k\u00e2firlerin eleba\u015flar\u0131 ile sava\u015f\u0131n\u0131z. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar i\u00e7in yeminin bir anlam\u0131 yoktur. Belki can korkusu ile sald\u0131r\u0131lar\u0131na son verirler.\"S\u00f6zkonusu m\u00fc\u015friklerin \u00f6n\u00fcnde iki \u015f\u0131k vard\u0131r:1) Ya m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n benimsedikleri sistemi benimserler, eski m\u00fc\u015frikliklerinden ve ta\u015fk\u0131nl\u0131klar\u0131ndan tevbe ederek vazge\u00e7erler. O zaman gerek \u0130sl\u00e2m ve gerekse m\u00fcsl\u00fcmanlar bu sald\u0131rgan m\u00fc\u015friklerden g\u00f6rd\u00fckleri b\u00fct\u00fcn ta\u015fk\u0131nl\u0131klara g\u00f6z yumarlar, arada inan\u00e7 esas\u0131na dayanan bir ba\u011f kurulur; yeni m\u00fcsl\u00fcmanlar, eski m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n karde\u015fleri olurlar; ge\u00e7mi\u015f, b\u00fct\u00fcn ac\u0131 hat\u0131ralar\u0131 ile hem realite d\u00fcnyas\u0131ndan ve hem de kalblerden silinir.\"Biz bilgili kimselere \u00e2yetlerimizi ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde a\u00e7\u0131klar\u0131z.\"2) Ya da bu m\u00fc\u015frikler verdikleri s\u00f6zlerden d\u00f6nerek, yeminlerini bozarak m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n dinine dil uzat\u0131rlar. Bu durumda onlar ne yemini ve ne de antla\u015fmas\u0131n\u0131 g\u00f6zetmeyen bir k\u00fcf\u00fcr eleba\u015f\u0131s\u0131d\u0131r, birer az\u0131l\u0131 k\u00e2firdir. O zaman onlarla vuru\u015fmak, sava\u015fmak gerekir. Belki b\u00f6ylelikle do\u011fru yola d\u00f6nerler. Nitekim daha \u00f6nce bu konuda \u015f\u00f6yle demi\u015ftik:\u0130sl\u00e2m kamp\u0131n\u0131n g\u00fcc\u00fc ve sava\u015f alan\u0131nda \u00fcst\u00fcnl\u00fck sa\u011flamas\u0131 bir\u00e7ok kalbleri do\u011fruyola iletebilir, onlara galip gelen ger\u00e7e\u011fi g\u00f6sterip onu tan\u0131malar\u0131n\u0131 sa\u011flayabilir. Bu durumda anlarlar ki, o ger\u00e7ek oldu\u011f\u00f9 i\u00e7in galip gelmi\u015ftir; arkas\u0131nda y\u00fcce Allah'\u0131n g\u00fcc\u00fc vard\u0131r; Peygamberimiz, kendilerine \"Allah ve Peygamber'i kesinlikle galip gelecektir\" \u015feklinde bir mesaj iletmi\u015fti ya, bu mesaj do\u011frudur. Bu bilin\u00e7 ve bu anlay\u0131\u015f onlar\u0131 tevbe etmeye ve do\u011fru yola. iletir. \u00dcstelik bu tevbe ve do\u011fruyola koyulma zorla ve bask\u0131 alt\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fmez, tersine galip ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00f6rd\u00fckten sonra kalplerde meydana gelecek olan zorlamas\u0131z bir onaylama ile ger\u00e7ekle\u015fir. Bunun b\u00f6yle oldu\u011funun bir\u00e7ok \u00f6rnekleri hem ge\u00e7mi\u015fte hem de g\u00fcn\u00fcm\u00fczde s\u0131k s\u0131k g\u00f6r\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr.ZAMANI KU\u015eATAN H\u00dcK\u00dcMLER\u0130mdi, bu \u00e2yetlerin uygulama alan\u0131 neresidir? Bu \u00e2yetler hangi tarih\u00ee ve co\u011fraf\u00ee alanda ge\u00e7erlidir? Bu ge\u00e7erlilik alan\u0131 sadece o s\u0131n\u0131rl\u0131 d\u00f6nemin Arap Yar\u0131madas\u0131'nda ya\u015fayan halka m\u0131 \u00f6zg\u00fcd\u00fcr, yoksa bu alan\u0131n her d\u00f6nemi ve her co\u011frafya par\u00e7as\u0131n\u0131 kapsayan ba\u015fka boyutlar\u0131 var m\u0131d\u0131r?Bu \u00e2yetler Arap Yar\u0131madas\u0131'ndaki \u0130sl\u00e2m kamp\u0131 ile m\u00fc\u015frik kamplar aras\u0131ndaki pratik realiteye kar\u015f\u0131l\u0131k veriyordu. Buna g\u00f6re bu \u00e2yetlerde dile gelen h\u00fck\u00fcmlerin s\u00f6zkonusu pratik realiteyi kasdetti\u011fi, bu \u00e2yetlerde s\u00f6z\u00fc edilen m\u00fc\u015friklerin o g\u00fcn\u00fcn m\u00fc\u015frik araplar\u0131 oldu\u011fu ku\u015fkusuzdur.Bu ger\u00e7ekten do\u011frudur. Fakat acaba, bu ayetlerin uygulama alan\u0131 sadece bu kadarla m\u0131 s\u0131n\u0131rl\u0131d\u0131r?Bu soruya cevap verebilmek i\u00e7in tarih boyunca m\u00fc\u015friklerin, m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 tak\u0131nd\u0131klar\u0131 tutumu g\u00f6zlemeliyiz. O zaman bu \u00e2yetlerin uygulama alan\u0131 meydana \u00e7\u0131kar ve biz de tarihin ak\u0131\u015f\u0131 i\u00e7inde m\u00fc\u015friklerin tutumunu a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00f6rebiliriz:\u00d6nce Arap Yar\u0131madas\u0131'n\u0131 ele alal\u0131m. Her halde Peygamberimiz'in hayat\u0131nda yeralan ve bilgisi bize ula\u015fm\u0131\u015f olaylar bu konuda yeterli belge olu\u015ftururlar. S\u0131rf bu Tefsir eserimizin bu c\u00fcz\u00fcnde yeralan tarihi a\u00e7\u0131klamalar m\u00fc\u015friklerinin bu dine kar\u015f\u0131 nas\u0131l bir tutum tak\u0131nd\u0131klar\u0131n\u0131, bu \u00e7a\u011fr\u0131n\u0131n Mekke'de ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 ilk g\u00fcnden bu \u00e2yetlerin damgalar\u0131n\u0131 bast\u0131klar\u0131 d\u00f6neme kadar m\u00fc\u015frik araplar ile \u0130sl\u00e2m aras\u0131nda ne gibi maceralar ya\u015fand\u0131\u011f\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya koyar kan\u0131s\u0131nday\u0131z.Ger\u00e7i \u0130sl\u00e2m ile yahudiler ve h\u0131ristiyanlar aras\u0131ndaki sava\u015f\u0131n s\u00fcresi, \u0130sl\u00e2m ile m\u00fc\u015frikler aras\u0131ndaki sava\u015f\u0131n s\u00fcresinden daha uzundur. Fakat bu ger\u00e7ek, m\u00fc\u015friklerin m\u00fcsl\u00fcmanlar kar\u015f\u0131s\u0131nda tak\u0131na geldikleri tutumun, her zaman i\u00e7in, s\u00fbrenin bu kesitinde yeralan a\u015fa\u011f\u0131daki \u00e2yetlerin anlatt\u0131klar\u0131 gibi oldu\u011fu realitesi ile \u00e7eli\u015fmez:\"Allah'\u0131n ve Peygamberin m\u00fc\u015friklere kar\u015f\u0131 nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilsin ki, e\u011fer onlar size kar\u015f\u0131 \u00fcst\u00fcn gelseler ne and ve ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler. Dilleri ile sizi ho\u015fnut etmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar, ama kalpleri s\u00f6zleri ile \u00e7eli\u015fiktir. Onlar\u0131n \u00e7o\u011funun karakteri bozuktur.Allah'\u0131n \u00e2yetlerini birka\u00e7 paraya satt\u0131lar ve insanlar\u0131 O'nun yolundan al\u0131 koydular. Onlar\u0131n yapt\u0131klar\u0131 ne kadar k\u00f6t\u00fcd\u00fcr!Onlar bir m\u00fcmine kar\u015f\u0131 ne and ve ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler. Onlar sald\u0131rganlar\u0131n ta kendileridirler.\"Gerek m\u00fc\u015friklerin, gerek yahudiler ile h\u0131ristiyanlar\u0131n ve gerekse ehl-i kitab'\u0131n m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 tak\u0131nd\u0131klar\u0131 tutum hep bu olmu\u015ftur. Yahudiler ile h\u0131ristiyanlar\u0131n tutumundan bu s\u00fbrenin ikinci kesitinde yeri geldi\u011finde s\u00f6zedece\u011fiz. M\u00fc\u015friklere gelince onlar\u0131n insanl\u0131k tarihi boyunca m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 tak\u0131nd\u0131klar\u0131 tutum, bu \u00e2yetlerin anlatt\u0131klar\u0131 her zaman \u00e7ak\u0131\u015fa gelmi\u015ftir.Bilindi\u011fi gibi \u0130sl\u00e2m'\u0131n mesaj ak\u0131\u015f\u0131 Peygamberimiz ile ba\u015flamaz, Peygamberimiz'in misyonu bu mesaj ak\u0131\u015f\u0131n\u0131n biti\u015f noktas\u0131n\u0131 olu\u015fturur. Tarih boyunca m\u00fc\u015friklerin her Peygamber'e ve her il\u00e2hi misyona kar\u015f\u0131 tak\u0131nm\u0131\u015f olduklar\u0131 tutum, genel anlamda m\u00fc\u015frikli\u011fin y\u00fcce Allah'\u0131n dini kar\u015f\u0131s\u0131ndaki tutumunu yans\u0131t\u0131r. Meseleye b\u00f6ylesine geni\u015f bir perspektiften bak\u0131nca aradaki sava\u015f\u0131n boyutlar\u0131 geni\u015flik kazan\u0131r, tak\u0131n\u0131lan tutum b\u00fct\u00fcn \u00e7\u0131plakl\u0131\u011f\u0131 ile ortaya \u00e7\u0131kar ve bu \u00f6l\u00fcms\u00fcz \u00e2yetlerin bize anlatt\u0131klar\u0131, istisnas\u0131z b\u00fct\u00fcn insanl\u0131k tarihini kapsayan bir genel ge\u00e7erlilik kazan\u0131r.M\u00fc\u015frikler Hz. Nuh'a, Hz. Hud'a, Hz. Salih'e, Hz. \u0130brahim'e, Hz. \u015euayb'e, Hz. Musa'ya, Hz. \u0130sa'ya -sel\u00e2m \u00fczerlerine olsun- ve bu peygamberlerin d\u00f6nemlerindeki m\u00fcminlere neler yapt\u0131lar? Sonra yine m\u00fc\u015frikler Peygamberimiz'e -sal\u00e2t ve sel\u00e2m \u00fczerine olsun- ve d\u00f6nemindeki m\u00fcminlere neler yapt\u0131lar. Yapt\u0131klar\u0131 \u015fu: Ne zaman \u00fcst\u00fcnl\u00fck kazand\u0131lar ise, ne zaman bu peygamberleri ve \u00e7evrelerindeki m\u00fcminleri egemenlikleri alt\u0131na alabildilerse \"onlara kar\u015f\u0131 ne bir and ve ne de bir vicdani y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetmemi\u015flerdir.\"M\u00fc\u015frikler, Mo\u011follar eli ile ger\u00e7ekle\u015fen \"ikinci d\u00f6nem\" \u015firk sald\u0131r\u0131s\u0131, m\u00fc\u015friklik sald\u0131rganl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ikinci dalgas\u0131 s\u0131ras\u0131nda m\u00fcsl\u00fcmanlara neler yapt\u0131lar? Sonra yine m\u00fc\u015frikler ve Allah tan\u0131mazlar (ateist kom\u00fcnistler) g\u00fcn\u00fcm\u00fczde, bin d\u00f6rt y\u00fcz y\u0131l sonra, d\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131nda m\u00fcsl\u00fcmanlara neler yap\u0131yorlar. Ne yapacaklar? Yukar\u0131da okudu\u011fumuz \u00f6l\u00fcms\u00fcz ve ger\u00e7ek\u00e7i \u00e2yetlerin belirttikleri gibi m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 hi\u00e7 bir and ve hi\u00e7 bir vicdani y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetmiyorlar.Putperest Mo\u011follar, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 yenilgiye u\u011fratarak Ba\u011fdat'a girdiklerinde son derece kanl\u0131 facialar ya\u015fand\u0131. Bu facialar\u0131n belgeleri tarihin kara sayfalar\u0131 taraf\u0131ndan tescil edildi. Biz burada \u0130bn-i Kesir taraf\u0131ndan kaleme al\u0131nan \"el-Bidaye vennihaye\" adl\u0131 eserde yeralan hicri alt\u0131y\u00fcz ellialt\u0131 y\u0131l\u0131n\u0131n olaylar\u0131na ili\u015fkin belgelerin k\u0131sa bir \u00f6zetini sunmakla yetiniyoruz. (\u0130bn Kesir, \"el-Bidaye vennihaye\" c.13)\"Mo\u011follar Ba\u011fdat'a girdiler. Ele ge\u00e7irebildikleri b\u00fct\u00fcn erkekleri, kad\u0131nlar\u0131, \u00e7ocuklar\u0131, ya\u015fl\u0131lar\u0131, gen\u00e7leri \u00f6ld\u00fcrd\u00fcler. \u015eehir halk\u0131n\u0131n bir \u00e7o\u011fu kuyulara, a\u011f\u0131llara, mezbeleliklere s\u0131\u011f\u0131nd\u0131lar. G\u00fcnlerce bu \u015fekilde sakland\u0131lar, meydana \u00e7\u0131kmad\u0131lar. Halk\u0131n bir k\u0131sm\u0131 hanlarda toplan\u0131p kap\u0131lar\u0131 \u00fczerlerine kitlemi\u015fti. Fakat Mo\u011follar bu kap\u0131lar\u0131 ya k\u0131rarak ya da yakarak o hanlara girdiler. \u0130\u00e7erdeki halk onlardan ka\u00e7\u0131p damlara \u00e7\u0131k\u0131yor, fakat onlar bu zavall\u0131lar\u0131n \u00fczerine dam silindirlerini yuvarlayarak \u00f6ld\u00fcr\u00fcyorlard\u0131. \u00d6yle ki sokaklarda dereler gibi kan ak\u0131yordu. -\u0130nna lill\u00e2hi ve inna ileyhi raciun- Mescidlerde, camilerde ve kervansaraylarda da ayn\u0131 facialar ya\u015fan\u0131yordu.Mo\u011follar\u0131n elinden sadece yahudiler ile h\u0131ristiyanlardan olu\u015fan gayri m\u00fcslim az\u0131nl\u0131klar ile bu az\u0131nl\u0131klara ve bir de rafizi (alevi) vezir \u0130bn-i Alkam\u00ee'nin evine s\u0131\u011f\u0131nanlar canlar\u0131n\u0131 kurtarabilmi\u015flerdi. (\u00c7\u00fcnk\u00fc \u015fehrin gayri m\u00fcslim az\u0131nl\u0131klar\u0131n\u0131 olu\u015fturan yahudiler ile h\u0131ristiyanlar \u0130sl\u00e2m'\u0131n ve m\u00fcsl\u00fcman!ar\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na son verebilmek sevdas\u0131 ile Mo\u011follar ile i\u015fbirli\u011fi yapm\u0131\u015f, halifelik merkezini istil\u00e2 etmeleri konusunda onlarla gizli yaz\u0131\u015fmalar yapm\u0131\u015flard\u0131. Ayr\u0131ca onlara \u015fehrin savunma bak\u0131m\u0131ndan zay\u0131f olan noktalar\u0131 hakk\u0131nda bilgi s\u0131zd\u0131rm\u0131\u015flar. Bunlar\u0131n yan\u0131s\u0131ra bu dramatik facian\u0131n ger\u00e7ekle\u015fmesine fiilen kat\u0131lm\u0131\u015flar ve putperest Mo\u011follar'\u0131 sevin\u00e7 g\u00f6sterilen ile kar\u015f\u0131lam\u0131\u015flard\u0131. Ama\u00e7lar\u0131 onlar\u0131n eli ile m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n, yani kendilerine zimmilik (g\u00fcvenli vatanda\u015fl\u0131k) stat\u00fcs\u00fc tan\u0131m\u0131\u015f olan, ba\u015fka yerlerden ka\u00e7\u0131p gelerek korumalar\u0131na s\u0131\u011f\u0131nd\u0131klar\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n varl\u0131klar\u0131na son vermekti!) Ayr\u0131ca baz\u0131 t\u00fcccarlar da bol r\u00fc\u015fvetler kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda \"emanname (g\u00fcvenlik belgesi)\" alabilmi\u015f, b\u00f6ylece canlar\u0131n\u0131 ve mallar\u0131n\u0131 kurtarabilmi\u015flerdi. Bu sald\u0131r\u0131 \u00f6ncesine kadar en \u015fenlikli \u015fehir olan Ba\u011fdat sald\u0131r\u0131 sonras\u0131nda neredeyse tamamen y\u0131k\u0131nt\u0131ya d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fc. N\u00fcfusu son derece azalm\u0131\u015ft\u0131. \u015eehirde kalabilen bir avu\u00e7 insan da korkunun, a\u00e7l\u0131\u011f\u0131n, peri\u015fanl\u0131\u011f\u0131n ve k\u0131tl\u0131\u011f\u0131n pen\u00e7esinde k\u0131vran\u0131yordu.Bu olayda Ba\u011fdat'da ne kadar m\u00fcsl\u00fcman \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc hakk\u0131nda halk aras\u0131nda \u00e7e\u015fitli rakamlar ileri s\u00fcr\u00fcld\u00fc. Kimi sekizy\u00fczbin ki\u015finin, kimi birmilyon ki\u015finin \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc s\u00f6ylerken kimi de bu facian\u0131n kurbanlar\u0131n\u0131n say\u0131s\u0131n\u0131n ikimilyona ula\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6ne s\u00fcr\u00fcyordu. -\u0130nna lill\u00e2h\u00ee veinna ileyhi raciun, l\u00e2hevle vel\u00e2kuvvete ill\u00e2 bill\u00e2hil aliyyil azim!-Mo\u011follar, Ba\u011fdat'a Muharrem ay\u0131n\u0131n sonlar\u0131nda girmi\u015flerdi. K\u0131rk g\u00fcn boyunca k\u0131l\u0131\u00e7lar \u015fehrin halk\u0131n\u0131 bi\u00e7meye devam etti. Halife Mutasim billah, Sefer ay\u0131n\u0131n d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc g\u00fcn\u00fcne rastlayan bir \u00e7ar\u015famba g\u00fcn\u00fc \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc. Mezar\u0131 belirsizdir. \u00d6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc g\u00fcn k\u0131rkalt\u0131 ya\u015f\u0131n\u0131 d\u00f6rt ay a\u015fm\u0131\u015ft\u0131. Halifeli\u011fi onbe\u015f y\u0131l, sekiz ay ve birka\u00e7 g\u00fcn s\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fc. Yirmibe\u015f ya\u015f\u0131ndaki b\u00fcy\u00fck o\u011flu Ebu Abbas Ahmed kendisi ile birlikte \u00f6ld\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fc. Bir s\u00fcre sonra yirmi\u00fc\u00e7 ya\u015f\u0131ndaki ortanca o\u011flu Ebu Fadl Abdurrahman da \u00f6ld\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015f, en k\u00fc\u00e7\u00fck o\u011flu Mubarek ise esir al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131. Ayr\u0131ca Fat\u0131ma, Hatice ve Meryem adlar\u0131ndaki \u00fc\u00e7 k\u0131z karde\u015fi de esir al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131.Bunlar d\u0131\u015f\u0131nda s\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz vezir Alkam\u00ee'nin d\u00fc\u015fman\u0131 olan \"Dar-ul hil\u00e2fet (Halifelik saray\u0131)\" \u00f6\u011fretim \u00fcyesi Muhyiddin Yusuf b. \u015eeyh Ebu Ferec b. Cevzi, o\u011fullar\u0131 Abdullah, Abdurrahman ve Abd\u00fclkerim ile birlikte \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fcler. Devletin ileri gelen yetkilileri de teker teker \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fcler. Bunlar\u0131n aras\u0131nda saray ikinci katibi Mucahid\u00fcddin Aybek, \u015eahabuddin S\u00fcleyman \u015eah ile saray\u0131n ileri gelenlerinden ve \u015fehrin ba\u015fta gelen y\u00f6neticilerinden olu\u015fmu\u015f bir grup vard\u0131. Abbaso\u011fullar\u0131ndan g\u00f6ze kestirilen bir ki\u015fi halifelik saray\u0131ndan sal\u0131nan bir haberle \u00e7a\u011fr\u0131l\u0131yor, sonra adam \u00e7ocuklar\u0131 ve e\u015fleri ile birlikte evinden al\u0131narak \"Hil\u00e2l\" mezarl\u0131\u011f\u0131na g\u00f6t\u00fcr\u00fcl\u00fcyor ve burada her kesin g\u00f6zleri \u00f6n\u00fcnde koyun bo\u011fazlar gibi bo\u011fazlan\u0131yor, bu arada Mo\u011follar\u0131n ho\u015funa giden k\u0131zlar\u0131 ve cariyeleri esir al\u0131yordu. Bu arada \u015feyhler \u015feyhi ve Halife'nin edep dersi hocas\u0131 Sadruddin Ali b. Neyyar da \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc. Onun yan\u0131s\u0131ra bir\u00e7ok katipler, imamlar ve haf\u0131zlar da \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc. Bunun sonucunda Ba\u011fdat'da \u00e7ok say\u0131da mescid kapand\u0131, vakit ve cuma namazlar\u0131 aylarca k\u0131l\u0131namad\u0131.K\u0131rk g\u00fcn\u00fcn sonunda bu mukadder facia noktaland\u0131\u011f\u0131nda Ba\u011fdat, \"tavan\u0131 temelleri \u00fczerine \u00e7\u00f6km\u00fc\u015f\" bir yap\u0131n\u0131n enkaz\u0131n\u0131 and\u0131r\u0131yordu. \u015eehirde bir avu\u00e7 k\u0131l\u0131\u00e7 art\u0131\u011f\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda insan kalmam\u0131\u015ft\u0131. Sokaklara y\u0131\u011f\u0131lan cesetler, kuleler olu\u015fturuyordu. Ya\u011fan ya\u011fmurlar bu cesetleri tan\u0131nmaz hale getirmi\u015fti. \u015eehri \u00e7\u00fcr\u00fck le\u015f kokusu sarm\u0131\u015ft\u0131, hava dayan\u0131lmaz derecede a\u011f\u0131rla\u015fm\u0131\u015ft\u0131. Bu y\u00fczden \u015fiddetli bir veba salg\u0131n\u0131 ba\u015fg\u00f6sterdi. \u00d6yle ki, bu veba hava yolu ile da\u011f\u0131larak \u015eam dolaylar\u0131ndaki baz\u0131 y\u00f6relere kadar yay\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Havan\u0131n a\u011f\u0131rla\u015fmas\u0131 ve r\u00fczg\u00e2r\u0131n bozulmas\u0131 sebebi ile bir\u00e7ok insan \u00f6ld\u00fc. Pahal\u0131l\u0131k, k\u0131tl\u0131k, veba, k\u0131r\u0131m, k\u0131l\u0131\u00e7-m\u0131zrak darbeleri ve taun hep birlikte halk\u0131n ba\u015f\u0131na \u00e7\u00f6reklenmi\u015fti. -\u0130nna lillahi ve inna ileyhi raciun!-Ba\u011fdat'ta \"eman (g\u00fcvenlik)\" il\u00e2n edildi\u011finde facian\u0131n ba\u015f\u0131ndan beri dehlizlerde, mezbeleliklerde, mezarlarda saklanm\u0131\u015f olan insanlar d\u0131\u015far\u0131 \u00e7\u0131kt\u0131lar. T\u0131pk\u0131 mezarlar\u0131 de\u015filmi\u015f de d\u0131\u015far\u0131ya \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015f \u00f6l\u00fcler gibi idiler. Biribirlerinin y\u00fczlerini unutmu\u015flard\u0131. Baba evl\u00e2d\u0131n\u0131, karde\u015f karde\u015fini tan\u0131yam\u0131yordu. Bu zavall\u0131lar\u0131 da veba yakalay\u0131verdi ve bu y\u00fczden son nefeslerini vererek daha \u00f6nce canlar\u0131n\u0131 vermi\u015f olan hem\u015fehrilerine kat\u0131ld\u0131lar...\"Okudu\u011fumuz bu t\u00fcyler \u00fcrpertici sat\u0131rlar, m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 \u00fcst\u00fcnl\u00fck kuran m\u00fc\u015friklerin \"hi\u00e7 bir and, hi\u00e7 bir vicdan\u00ee sorumluluk g\u00f6zetmediklerini\" g\u00f6steren bir tarih\u00ee belgesel tablosudur. Acaba bu tablo, s\u0131rf o d\u00f6nemin mo\u011follar\u0131na \u00f6zg\u00fc ve tarihin karanl\u0131klara g\u00f6m\u00fclm\u00fc\u015f, uzak ge\u00e7mi\u015finde kalan istisna\u00ee, kurald\u0131\u015f\u0131 bir tablo mudur?Hay\u0131r, asla! Yak\u0131n tarihin dramatik manzaralar\u0131, hi\u00e7 de bu tarih\u00ee tablodan farkl\u0131 de\u011fildir. Pakistan'\u0131n Hindistan'dan ayr\u0131l\u0131\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda putperest \"hindu''lar\u0131n m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 i\u015flemi\u015f olduklar\u0131 cinayetler, vaktiyle mo\u011follar\u0131n Ba\u011fdat m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131na reva g\u00f6rd\u00fckleri cinayetlerden hi\u00e7 de daha az i\u011fren\u00e7, daha az t\u00fcyler \u00fcrpertici de\u011fildir.O s\u0131rada bir tak\u0131m m\u00fcsl\u00fcmanlar, hindulardan gelen vah\u015fi ve barbarca sald\u0131r\u0131lar kar\u015f\u0131s\u0131nda can korkusuna d\u00fc\u015ferek Hindistan'dan Pakistan'a g\u00f6\u00e7etmek zorunda kalm\u0131\u015flard\u0131. Fakat yola \u00e7\u0131kt\u0131klar\u0131 zaman say\u0131lar\u0131 sekiz milyonu bulan bu zavall\u0131lardan Pakistan s\u0131n\u0131r\u0131na ula\u015fabilenler sadece \u00fc\u00e7 milyon ki\u015fi olabilmi\u015fti. Di\u011fer be\u015fmilyon m\u00fcsl\u00fcman yolda telef olmu\u015f, toplu-k\u0131r\u0131ma u\u011frat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Bu korkun\u00e7 trajedi \u015f\u00f6yle ger\u00e7ekle\u015fti. Hind devleti taraf\u0131ndan kimlikleri iyi bilinen ve baza ileri gelen h\u00fck\u00fcmet adamlar\u0131 taraf\u0131ndan y\u00f6nlendirilen, hindulardan olu\u015fmu\u015f bir tak\u0131m \u00e7eteler, bir tak\u0131m putperest \u00f6l\u00fcm mangalar\u0131 s\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz g\u00f6\u00e7menlerin yolunu keserek onlar\u0131 yol boyunca ekin bi\u00e7er gibi bi\u00e7iverdi, arkas\u0131ndan mo\u011follar\u0131n Ba\u011fdat m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131na kar\u015f\u0131 tak\u0131nd\u0131klar\u0131 vah\u015feti hi\u00e7 de aratmayacak bir canavarl\u0131kla \u00f6l\u00fc v\u00fccutlar\u0131 kesip do\u011frad\u0131ktan sonra ku\u015flara ve vah\u015fi hayvanlara yem olarak b\u0131rakt\u0131lar!Bunun d\u0131\u015f\u0131nda bir ba\u015fka pl\u00e2nl\u0131 trajedi de bir trenin yolcular\u0131na uygulanm\u0131\u015ft\u0131. Bu trenin yolcular\u0131 Hindistan'\u0131n \u00e7e\u015fitli ey\u00e2letlerinden ayr\u0131larak Pakistan'a gitmek \u00fczere yola \u00e7\u0131kan m\u00fcsl\u00fcman devlet memurlar\u0131 idi. \u0130ki devlet aras\u0131nda var\u0131lan bir antla\u015fmaya g\u00f6re isteyen m\u00fcsl\u00fcman devlet memurlar\u0131 Pakistan'a gidebileceklerdi. \u0130\u015fte bu antla\u015fmadan yararlanarak Hindistan devletinin \u00e7e\u015fitli kademelerinde g\u00f6rev yapan ve art\u0131k Pakistan'da \u00e7al\u0131\u015fmak isteyen memurlar\u0131n say\u0131s\u0131 elli bin idi. Tren Hindistan-Pakistan s\u0131n\u0131r\u0131nda, Hayber ge\u00e7idindeki bir t\u00fcnele i\u015fte bu elli bin memurla girmi\u015f, fakat t\u00fcnelin \u00f6b\u00fcr ucundan sadece do\u011fran\u0131p \u00f6teye-beriye sa\u00e7\u0131lm\u0131\u015f cesetleri ile \u00e7\u0131kabilmi\u015fti! Devletin \u00fcst makamlar\u0131 taraf\u0131ndan e\u011fitilip y\u00f6nlendirilmi\u015f putperest hindu \u00e7eteleri treni t\u00fcnelden ge\u00e7erken durdurmu\u015flar ve i\u00e7indeki elli bin m\u00fcsl\u00fcman devlet memurunu do\u011fray\u0131p le\u015f ve kan y\u0131\u011f\u0131nlar\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrmeden yoluna devam etmesine izin vermemi\u015flerdi! Y\u00fcce Allah \"Allah'\u0131n ve Peygamber'inin m\u00fc\u015friklere kar\u015f\u0131 nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilsin ki, e\u011fer onlar size kar\u015f\u0131 \u00fcst\u00fcn gelseler ne and ve ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler\" buyururken ne kadar do\u011fru s\u00f6yl\u00fcyor! Bu toplu-k\u0131r\u0131mlar de\u011fi\u015fik bi\u00e7imde s\u00fcrekli tekrarlan\u0131yor.Peki mo\u011follar\u0131n Kom\u00fcnist \u00c7in'de ve Kom\u00fcnist Rusya'daki izda\u015flar\u0131 (halifeleri) \u00fclkelerinde ya\u015fayan m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 ne yapt\u0131lar? Ne yapacaklar? \u0130ktidara geldiklerinden beri ge\u00e7en \u00e7eyrek y\u00fczy\u0131l i\u00e7inde yirmialt\u0131 milyon m\u00fcsl\u00fcman\u0131 yokettiler. G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi her y\u0131la yakla\u015f\u0131k olarak bir milyon m\u00fcsl\u00fcman d\u00fc\u015f\u00fcyor. \u00dcstelik toplu-k\u0131r\u0131m uygulamalar\u0131 h\u00e2l\u00e2 devam ediyor. T\u00fcyler \u00fcrpertici cehennem\u00ee i\u015fkenceler de i\u015fin cabas\u0131!Nitekim i\u00e7inde bulundu\u011fumuz y\u0131l, \u00c7in-T\u00fcrkistan'\u0131nda, Kom\u00fcnist \u00c7in'in bu m\u00fcsl\u00fcman eyaletinde mo\u011follar\u0131n tarihteki cinayetlerini bile g\u00f6lgede b\u0131rakan \u015f\u00f6yle facia meydana geldi. M\u00fcsl\u00fcman bir lider yakalan\u0131p getirildi, kendisi i\u00e7in cadde ortas\u0131nda kaz\u0131lan bir kuyuya kondu. Arkas\u0131ndan y\u00f6renin m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 \u00e7e\u015fitli i\u015fkence ve bask\u0131lar alt\u0131nda b\u00fcy\u00fck abdest pisliklerini kaplara doldurup oraya getirmeye zorlad\u0131lar. (Devlet bu insan pisliklerini, halka verdi\u011fi yiyecekler kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda g\u00fcbre olarak kullanmak \u00fczere topluyordu). Sonra da toplanan bu pislikler kuyunun dibindeki m\u00fcsl\u00fcman liderin \u00fczerine bo\u015falt\u0131l\u0131yordu. Bu i\u015fkence \u00fc\u00e7 g\u00fcn devam etti. Zavall\u0131 adam pislik birikintisi i\u00e7inde can \u00e7eki\u015fe \u00e7eki\u015fe son nefesini vermek zorunda b\u0131rak\u0131ld\u0131!Yugoslavya'daki kom\u00fcnist rejim de m\u00fcsl\u00fcmanlara kar\u015f\u0131 benzer cinayetler i\u015flediler. Bu cinayetlerin bil\u00e2n\u00e7osu olarak kom\u00fcnist rejimin orada iktidara geli\u015f tarihi olan ikinci d\u00fcnya sava\u015f\u0131n\u0131n bitiminden g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar bir milyon m\u00fcsl\u00fcman yokedildi. Bu yoketmeler ve vah\u015fi i\u015fkenceler orada h\u00e2l\u00e2 devam ediyor. Bunlar\u0131n baz\u0131 i\u011fren\u00e7 \u00f6rnekleri \u015f\u00f6yle: Erkek ve kad\u0131n m\u00fcsl\u00fcmanlar canl\u0131 past\u0131rma sucuk \u00fcreten k\u0131yma makinalar\u0131na at\u0131l\u0131yor ve makinan\u0131n \u00f6b\u00fcr taraf\u0131ndan et ve kan hamuru olarak \u00e7\u0131k\u0131yorlar!Yugoslavya'da olup biten bu cinayetlerin benzerleri b\u00fct\u00fcn kom\u00fcnist ve putperest \u00fclkelerde de aynen cereyan ediyor. \u015eimdi, yani \u015fu ya\u015fad\u0131\u011f\u0131m\u0131z y\u0131llarda b\u00fct\u00fcn bu trajik vah\u015fetler y\u00fcce Allah'\u0131n yukarda okudu\u011fumuz \"Allah'\u0131n ve Peygamber'in m\u00fc\u015friklere kar\u015f\u0131 nas\u0131l taahh\u00fcd\u00fc olabilsin ki, e\u011fer onlar size kar\u015f\u0131 \u00fcst\u00fcn gelseler ne and ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler\" ve \"Onlar bir m\u00fcmine kar\u015f\u0131 ne and ve ne de y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck g\u00f6zetirler. Onlar sald\u0131rganlar\u0131n ta kendileridirler\" \u00e2yetlerinin pratik do\u011frulay\u0131c\u0131lar\u0131 olarak ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor.Bu tutum sadece Arap Yar\u0131madas\u0131'nda g\u00f6r\u00fclen gelip-ge\u00e7ici bir uygulama olmad\u0131\u011f\u0131 gibi sadece Ba\u011fdat istil\u00e2s\u0131 s\u0131ras\u0131nda g\u00f6r\u00fclen, mo\u011follara \u00f6zg\u00fc bir uygulama de\u011fildir. Tersine bu s\u00fcrekli, normal ve ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir tutumdur. Nerede tek Allah'a kul olma ilkesine inanan m\u00fcminler ile Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n il\u00e2hl\u0131\u011f\u0131na inanan m\u00fc\u015frikler ya da Allah tan\u0131mazlar (ateistler) varsa -her zaman ve her yerde- kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kar.Bundan dolay\u0131 yukarda okudu\u011fumuz \u00e2yetler her ne kadar Arap Yar\u0131madas\u0131'nda ya\u015fanm\u0131\u015f pratik bir realiteyi kar\u015f\u0131lamak i\u00e7in indilerse de, her ne kadar Yar\u0131mada m\u00fc\u015frikleri ile ili\u015fkileri d\u00fczenleyen akt\u00fcel h\u00fck\u00fcmler getirdiler ise de i\u00e7erikleri ile zaman ve mek\u00e2n bak\u0131m\u0131ndan daha geni\u015f boyutlar\u0131 kucaklarlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu \u00e2yetler, s\u00fcrekli olarak her zaman ve her yerde kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kan benzer durumlar\u0131 kar\u015f\u0131lamaktad\u0131rlar. Mesele, bu h\u00fck\u00fcmlerin Arap Yar\u0131madas\u0131'nda uyguland\u0131klar\u0131 durumlar\u0131n benzerleri ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda bu h\u00fck\u00fcmleri uygulayacak yapt\u0131r\u0131m g\u00fcc\u00fcn\u00fcn olup olmamas\u0131 ile ilgilidir, yoksa h\u00fckm\u00fcn \u00f6z\u00fc ya da de\u011fi\u015fen \u00e7a\u011flara ra\u011fmen hep de\u011fi\u015fmez kalan kar\u015f\u0131t tutumun mahiyeti ile ilgili de\u011fildir."}