TABERİ (RH.A)’NİN BAKIŞ AÇISIYLA HUD SURESİ 116. VE 120. AYETLER

116- Sizden önceki ümmetlerin ileri gelenleri, yeryüzündeki fesadı önlemeli değil miydiicr? Ancak onlardan kurtardığımız pek azı müstesna. Zalimler ise, kendilerine verilen refahın peşinde koştular ve suçlular oldular.

Âyet-i Kerime, daha Önce geçen ve aklı başında olan Ümmetlerin, yeryüzündeki bozgunculuğu önlemeleri gerektiğini, buna rağmen Allanın kurtardığı pek az insan hariç, onların, bozgunculuğu önlemediklerini bildirmektedir.

Diğer yandan, zalimlerin, dünya lezzetlerine ve şehevi arzularına uyduklarını, Allanın emirlerine karşı böbürlenip karşı çıktıklarını ve Allahı inkâr ederek mücrimler olduklarını beyan etmektedir.

Evet, yeryüzündeki bozgunculuğu önlemek müminlerin en Önemli vazifelerinden birisidir. Zira, zalimin zulmüne dur denilmediği takdirde, fitne ve fesadın bütün toplumu kuşatacağı muhakkaktır. Neticede Ailahm azabı herkese gelecektir. Bu hususta Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmaktadır:

“İnsanlar bir kötülüğü görür de onu iyiliğe çevirmezlerse, Allanın onları, kuşatan bir azaba uğratması yakındır. ^[1][132]

117- Rabbİn, halkı ıslah olmuş bir memleketi, haksız yere helak edecek değildi.

Allah teala, halkı dürüst olan ve hak yoldan ayrılmayan bir memleketin insanlarını» onlar hak yolda devam ettikleri sürece cezalandırmayacağını bildirmektedir. Zira Allah teala hiçbir kuluna zulmetmez.

Bu hususta başka bir âyet-i Kerimede de.şöyle buyurulmaktadır: “Şüphesiz ki Allah, hiçbir kimseye zerre kadar zulmetmez. Yapılan iyilik zerre kadar da olsa onu kat kat artırır. Ve yapana katından büyük bir mükâfaat ve­rir^[2][133]

118- Eğer rabbîn dileseydi, insanları tek bir ümmet yapardı. Fakat onları serbest bıraktı, Onlar da durmadan ihtilaf etmektedirler.

Allah teala bu âyet-i Kerimede, dilemiş olsaydı bütün insanları tek bir din üzerinde ittifak eden tek bir ümmet yapabileceğini, fakat hikmeti gereği onları, kendi ilahi iradesiyle bir dinde toplamayıp serbest bıraktığım veinsanların da bu serbestlikten istifade ile ihtilaf ettiklerini beyan etmektedir. Fakat bunlardan bazıları hak yolu tutmuş diğerleri ise bâüla saplanmışlardır. ^[3][134]

119- Ancak rabbinin merhamet ettikleri müstesnadır. Allah, insanları bunun için yaratmıştır. Rabbinin “şüphesiz ben, cehennemi bütün cin ve in­sanları dolduracağım” sözü kesinleşmiştir.

Evet insanlar, Yahudilik, Hıristiyanlık ve ateşperestlik gibi çeşitli dinlere girerek ihtilaf etmiş olacaklar. Ancak rabbinin kendilerine lütufta bulunarak merhamet ettiği, tevhid inancına sahip olanlar müstesnadır. Bunlar, Peygamberlerine tabi olurlar ve Peygamberlerinin kendilerine tebliğ ettikleri emirlere sımsıkı sarılırlar. Peygamberlerin sonuncusu Hz. Muhammed (s.a.v.) gelince de ona uyup onu tasdik ederler. Böylece dünya ve âhirette mes’ut olurlar.

Peygamber efendimiz (s.a.v.) bir Hadis-i Şerifinde, insanların çeşitli fırkalara ayrılacağını beyanla buyuruyor ki;

“Yahudiler yetmiş bir veya yetmiş iki fırkaya aynimi şiardır. Hıristiyanlar da yetmiş bir veya yetmiş iki fırkaya ayrılmışlardır. Ümmetim ise yetmişiiç fırkaya ayrılacaktır.” ^[4][135]

Peygamber efendimiz diğer bir Hadis-i Şerifinde ise, İslâm ümmetinin yetmişüç fırkasından sadece birinin kurtulacağını beyan ederek buyuruyor ki:”İyi bilin ki sizden önce kendisine kitap verilen insanlar, yetmiş iki fırkaya ayrılmışlardır. Bu ümmeti se yetmiş üç fırkaya ayrılacak, yetmiş ikisi cehennem ateşinde olacak sadece bir fırka cennete girecektir. Bu da cemaat olarak yaşayanlardır. ^[5][136]

Diğer bir rivayette:

“Kurtulacak fırka kimdir ya Resûlallah?” diye sorulunca “O, benim ve ashabımın üzerinde bulunduğumuz yolda olandır” buyurmuştur^[6][137]

Âyet-i Kerimede “Allah insanları bunun için yaratmıştır” ifadesi zikredilmektedir. Bu ifadeden neyin kastedildiği hakkında şunlar zikredilmektedir: Hasan-ı Basrî bu ifadeyi “Allah insanları ihtilaf etmeleri için yaratmıştır. Onlardan bazıları cehennemliktir diğerleri ise cennetliktir” şeklinde açıklamıştır.

Abdullah b. Abbas, Mücahid, Dehhak, Katade ve Tâvûs ise bu ifadeyi “Allah insanları rahmeti için yaratmıştır” şeklinde açıklamışlardır.

Taberi, birinci görüşü tercih etmektedir. İkinci görüş ise şu âyet-i Kerimeye dayanmaktadır: “Ben, cinleri ve insanları sadece bana kulluk etsinler diye yarattım^[7][138]

120- Ey Muhammed, Peygamberlerin kıssalarından sana anlattığımız her şeyle senin kalbini pekiştiririz. Bu haberlerde sana işin hakikati, müminlere ise bir öğüt ve hatırlatma gelmiştir.

Ey Muhammed, geçmiş Peygamberler ve müminlerine ait olan haberleri sana anlatmamızın sebebi, senden önceki Peygamberlerin, ümmetlerinden neler beklediklerini bilmen ve kavminin seni yalanlamasından dolayı üzülmemen içindir. Peygamberlerin kıssalarım açıklayan bu Surede sana, rabbin tarafından gerçekler gelmiş, müminlere ise bir öğüt ve bir ibret gelmiştir ki Allah’a itaattan ayrılmasınlar. ^[8][139]