KENDİNİ BEĞENMENİN SONUÇLARI

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd âlemlerin rabbi rahman rahim tevvap kendisine samimi bir tövbe ile yönelenin tövbesini kabul eden Aziz Cebbar Kahhar olan Allah Azze ve celleye mahsustur. Salât ve selam Âlemlere rahmet olarak gönderilen önderimiz ve örneğimiz yaşayan kuran kendisine tabi olunmadıkça kurtuluşun mümkün olmadığı Hz. Muhammed e âline ashabına ve onları takip eden tüm müminlerin üzerine olsun İnşallah.

İnsanın kendini beğenmesinin en büyük sebebi cehaletidir

İbn-i Mes’üd _der ki: Kurtuluş iki şeydedir. Takva ile temiz niyet. Mahvoluş da iki şeydedir: Allah’ın rahmetinden ümit kesmek ve kendini beğenmektir. Bir insanın kendisini üstün ve faziletli sanıp başkalarını daha aşağıda görmesine kendini beğenme ya da dini terimle ucub denir. Bedeni ile boyu posu endamı şekli kılık ve kıyafet güzellik vücut tenasübü ve ses güzelliği gibi şeylerle kendini beğenmek gibi her an zevale maruz kalacağını ve kendisine Allah’ın bir lütfu olduğunu unutarak güzel tarafı ile övünür. Yaratılışında yaşayışında ve ölümünden sonraki pislik hallerini o güzel endamının nasıl çürüyüp herkesin nefret edeceği bir lâşe haline geleceğini akletmemesidir. Kötü bir huy olan kendini beğenmek kibir ve gururun sonucudur sahip olduğu nimetlerin Allah’tan geldiğini ve yine bir gün yok olup gidebileceğini düşünmemektir. İnsanın aciz ve zayıf bir kul olduğunu unutmasıdır. Resulü Ekrem (s.a.s) buyurdu ki: Allahu Teâlâ cahiliye övünmelerini sizden kaldırdı. Hepiniz Âdem’in evlatlarısınız Âdem ise topraktan yaratılmıştır. (Ebu Davut) Kendini beğenenler diğer insanların Aklını fikir ve düşüncelerini davranışlarını hatta giyim ve kuşamlarını beğenmez nefislerinden başka bir şey düşünmez inatçılıktan da geri kalmaz onlara göre kendileri değerli başkaları değersizdir. Her yaptıkları iyi her eksikleri fazilettir. Her yüksek makama onlar layıktır. Allahu Teâlâ kötü işi kendisine güzel gösterilip de onu güzel gören kimse kötülüğü hiç işlemeyene benzer mi (Fatır 8) diğer ayette: Hâlbuki onlar iyi şey yaptıklarını sanıyorlar(Kefh 104).buyurmuştur. Resulü Ekrem bu gibilerin son zamanlarda çoğalacağını ve geçmiş ümmetlerin bu sebeple helak olduklarını haber vermiştir. Zira onlar fırkalara ayrıldı her fırka kendi görüşünü beğendi bütün bidat sahipleri ve sapıklar kendi adamlarını beğendi. Bidatlerini tasvip ettiler. Bidat ile böbürlenmek şehvetin arzularını hak ve hakikat sanarak güzel görmektir. Kendini beğenmek kibirle aynı anlamda gibi görünüyorsa da aralarında bir fark vardır. Mesela bir adam dünyada tek başına kalsa bu kişinin kibirlenmesi düşünülemez ancak kendini beğenmesi düşünülebilir.  Kendini beğenme ilk defa şeytanın yaptığı bir iştir. Bu yüzden cennetten kovulmuş ve rahmetten uzaklaştırılmıştır. Hâlbuki Hz. Âdem (a.s) tevbesi ve tevazusu sebebiyle Allah Tealanın merhametine nail olmuş ve övgüsünü kazanmıştır. Kendini beğenenlerin yaptıkları akıl dışı davranışlardan biride bol bol övünmeleridir. Böyle bir huya yakalananların bu durumdan kurtulmaları için faziletli ve ahlaklı kişiler ile düşüp kalkmaları gerekir. Öyle kişileri kendilerine ayna edinerek kusurlarını görmek ve güzel huylar kazanmaya çalışmak zorundadır:  Kendi kusurlarını görmeyen bir kişinin olgun bir ahlaka sahip olması çok zordur. Bu durumu ifade eden şöyle bir söz söylenmiştir: “kişi noksanını bilmek gibi bir irfan olmaz demiştir. Kendini beğenmenin bir takım sebepleri vardır. Bunlardan en önemlisi kişinin münafıklığı adet haline getirmiş olması ve etrafındakilerin övgüleri ile şişirilip uçurulmasıdır. İnsan kendini beğenmeyi terk ederse ve onun sebeplerinden uzak durursa onun yerine  tevazu gönlüne yerleştirilir.  Hz. Ömer şöyle diyor: insanın salih tevbe yapabilmesi için günahını bilmesi salih amel yapabilmesi için kendini beğenmişlikten sıyrılması ve salih şükür yapabilmesi için de yetersizliğinin farkında olması gerekir.

Kendini beğenmişlik duygusunu köreltmek isteyen kimse şu dört şeyi yerine getirmelidir:

1) Başarıyı Allah’tan bilmek. Çünkü insanın başarıyı Allah’tan bilince şükretmeye yönelerek kendini beğenmişlik duygusuna kapılmaz.

2) Allahın bağışlamış olduğu nimetleri gözden kaçırmamak. Çünkü insan Allah’ın nimetlerini göz önünde bulundurarak şükürle meşgul olunca iyi amellerini az görür ve kendini beğenmişlik duygusuna kapılmaz.

3) Yapılan iyi ameller kabul olunmayacak diye çekinmek. Çünkü insan amellerinin kabul olunmayabileceği ihtimali üzerinde düşününce kendisini beğenmişlik duygusuna kapılmaz.

4) Eskiden beri işlenen günahları göz önünde bulundurmak. İnsan kötülüklerinin iyi amellerine baskın çıkacağı endişesini taşıyınca kendini beğenmişlik duygusu zayıflar. Çünkü kıyamet günü amel defterinden ne çıkacağını bilmeyen kimse nasıl Ameli ile böbürlenebilir? Böbürlenmeye ve sevinmeye hakkı olup olmadığı ancak amel defterini okuduktan sonra belli olur.

Rabbim Hakk’ı Hak bilip Hakk’a sarılan,batılı batıl bilip ondan uzak duran kullarından eylesin. Âmin

Velhamdulillahi Rabbil âlemin