İSTİKAMET ÜZERE OLABİLMEK

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

          Hamd; Alemlerin Rabbi olan  Rahman ve  Rahim, Din günün sahibi, kendisinden başka bir ilah bulunmayan, kulları için bir hayat tarzı belirleyen ve ancak o hayattan razı olan ve o hayatı kulları için kolaylaştıran, kendisine dayananı eli boş çevirmeyen, insanların doğru yolu bulabilmesi için peygamberler ve kitaplar gönderen yegane Hakimiyetin  sahibi Allah (c.c)’ya  mahsustur.

Salat ve Selam; Son Nebi Âlemlere rahmet olarak gönderilen kendisine ittiba ve itaat edilmedikçe Kurtuluş’un hayal dahi edilemeyeceği Allah (c.c)’ın dininden asla taviz vermeyen,  hidayet rehberi, üzerinde güzel örnekleri barındıran, rahmet Peygamberi Hz. Muhammed (sav)’e ve yine selam tertemiz Ehl-i beytine, sahabesine ve tüm müminlerin üzerine olsun inşaAllah.

Allah (c.c) yeryüzüne göndermiş olduğu tüm insanları tek bir fıtrat üzere yaratmıştır. O yaratılış İslam fıtratıdır. İstikamet İslam fıtratı üzerinde sapmadan ilerleme yoludur. İstikamet, Kur’an’ın gösterdiği ve tanımladığı gibi; düşüncede, davranışlarda ve ibadetlerde dosdoğru olmaktır. Emredileni gücü yettiğince yapmak, Allah(c.c)’ın hükmünü O’nun razı olacağı şekilde yerine getirmektir. Bunun başlangıcı da Allah Teala’dan  gelen vahye, hiç bir tereddüte yer bırakmadan teslim olmaktır. Sonra da Kur’an ahlâkıyla ahlâklanmak ve onun ahkâmına uygun yaşayarak onun canlı bir şahidi olarak bir doğruluk örneği olabilmektir.

Allah (c.c)’nun Müslümanlara emrettiği  beş vakit namazımızda okuduğumuz Fatiha süresinde bildirilen ayetlerle yeniden kendimize şu soruyu soralım..  İstikamet üzerine yaşayıp kendilerine nimet verilenlerden mi olmak istiyoruz? Gazaba uğrayıp, doğrudan sapmışlardan mı?

Bu soruları şu Hadisi Şerifi ön planda tutarak cevap bulmaya çalışalım inşaAllah

Rasulullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:

“Gerçekten zeki ve akıllı kişi, nefsinin kötü arzularına hâkim olup ölümden sonrası için hazırlık yapandır. Aciz kişi ise, nefsinin her türlü arzu ve isteklerine uyarak hayatını devam ettirip, Allah’tan her şeyi ve Cenneti isteyen kişidir.”[İbn Mâce, Zühd: 31]

Vakit Kuran ve Sünnet bağlamında kendimizi sorgulama vaktidir. Günümüzde yaşanan türlü türlü sıkıntıları yeniden anlamlandırma adına bakalım kendimize.  Menfaatlerimizle dinimiz çatıştığında dinimizi mi yoksa menfaatlerimizi mi tercih ediyoruz? Ölümden sonrası için hazırlık yapmayıp, istek ve tutkularımızın peşine düşüp nefsimizi mi tatmin ediyoruz? Yoksa menfaatlerimizle dinimiz çatıştığında dinimizi tercih edip “Sırat-ı Müstakim” den ayrılmadan Rabbimizin kendilerine nimet verdiklerinin yolundan mı gidiyoruz?

Hz. Ömer’in (r.a ) bizlere ders niteliğindeki şu sözüne kulak verelim;

‘Hesap günü gelmeden kendinizi hesaba çekin!‘

Şimdi kişinin kendini hesaba çekip “Müslümanlardan Olma” vaktidir. İslam sadece namaz kılmakla, oruç tutmakla, zekât vermekle, hacca veya umreye gitmekle gerçekleşmemektedir. Tüm ibadetlerimiz yanında menfaatlerimizle dinimiz çatıştığında biz dinimizi tercih ediyorsak gerçek anlamda İslam ile bizim aramızda istikamet farkındalığı vardır. Yoksa menfaatlerimize dokunulduğu ilk anda hemen yanlışa, yalana sarılıyorsak, menfaatlerimizin gerçekleşmesi için harekete geçiyorsak, dinin emirlerini unutup yasaklarını çiğniyorsak o zaman tuttuğumuz yolu yeniden gözden geçirmemiz bizim için isabetli bir başlangıç olacaktır.

Rasulullah (s.a.v ) şöyle buyurmuştur:

‘Dil istikamet üzere olmadıkça kalp, kalp istikamet üzere olmadıkça da İman müstakim olmaz.’[Ahmed bin Hanbel ,Müsned 3:198]

Tevhid ve istikamet, İslâm’ın tanıtımında iki temel unsur olunca, bunların tarifi de İslâmi esaslara göre yapılacaktır.  Peki, nedir istikamet?  

İstikamet; kelime anlamı olarak düzgün bir yolda olmak demektir. Bir anlamda Hak yolda olmak, Hak yola girmek demektir. Bu masdarın fail ismi olan ‘müstakim’, düzgün olan, doğru olan eğrisi büğrüsü olmayan, Hak olan anlamındadır.  İstikamet, doğruluk, her çeşit işte denge anlayışı üzerinde olma, dürüst olma, işlerde din ve aklın sınırları içerisinde hareket etme demektir.

Bu kavramın türediği ‘kıyam’; dik ve düzgün durmak, ‘kıvam’ ise; düzgün, ahenkli ve güzel olmak anlamlarına gelir. Öyleyse ‘istikamet’, kıyam ve kıvam halini, yani düzgünlük, doğruluk, güzel olma halini sürdürmek anlamına gelmektedir.

Allah(c.c) Ayeti Kerimelerle İstikamet üzere olabilenlere müjde vermektedir:

“Rabbimiz Allah’tır deyip sonra da müstakîm(dosdoğru) olanlara melekler gelerek: ‘Korkmayın, üzülmeyin, size vadedilen cennetle sevinin derler”  [Fussilet 30]

“Rabbimiz Allah’tır” deyip de istikamet üzere dosdoğru yolda yürüyenler için ne bir korku vardır ne de onlar üzüntü çekeceklerdir. İşte onlar, cennet ehlidir. Amellerinin karşılığı olarak orada ebedî kalacaklardır.” [Ahkaf, 13-14]

“Rabbimiz Allah’tır”, dilin telaffuz ettiği bir kelime veya hayatın gerçeklerinden uzak edilgen bir inanç sistemi değil, eksiksiz bir hayat programıdır. Dolayısıyla “Rabbimiz Allah’tır” bir düstur, öğrenilip seçildikten sonra ona göre hareket etme ikinci aşamadır. Allah’ın kendilerine doğru olma ve bilgi nasib ettikleri, seçilmiş kişilerdir. Ayetin “Onlara korku yoktur ve onlar üzülmeyeceklerdir” ifadesiyle değindiği kimseler onlardır. Sistem hedefe götürür ve ona göre hareket etme de hedefe ulaşmanın güvencesi iken, korku üzüntü niçin olsun?” [Fizilal´il Kur’an/Seyyid Kutub ]

İşte böylece iman edip “Rabbim Allah’tır,” diyenler ve sonra da dosdoğru olanlar, “Rabbim Allah’tır” deyip de hayatlarının tümünde Allah’ın dinini doğrulayanlar, yaptıklarını Allah’ın kitabından ve Resûlü’nün sünnetinden alarak dinlerini, hayat programlarını seçenler, imanlarını ayağa kaldırıp hayatlarına hakim kılanlar, imanlarını amele dönüştürme kavgası verenler, “Rabbim Allah” deyip iman ortaya koyanlar ve sonra da bu imanlarını söz planında bırakmayarak, inandım dedikleri konunun eylemini, amelini gerçekleştirmek üzere ayağa kalkanlar, işte kurtuluşa erecek olanlar bunlardır.

          Bizler Rabbimiz Allah (c.c.) diyip iman etmedik mi? Bizler Amentü’de bildirenleri kabul edip hayatımıza aktarmadık mı? Bugün ne oluyor da üç kuruşluk dünya menfaati için “Sırat-ı Müstakim’den ayrılıyor iman etmiş olanlar…

Ebû Amr Süfyan İbn Abdullah radıyallahu anh şöyle dedi:

– Ya Resulallah! Bana İslâm’ı öylesine tanıt ki, onu bir daha senden başkasına sormaya ihtiyaç hissetmeyeyim, dedim.

 Resulullah (s.a.v):

– “Allah’a iman ettim de! Sonra da dosdoğru ol!” [Müslim, İman:62]  buyurdu 

Bu Hadis-i Şerif, İslâm usulünü çok kısa iki kelimede özetlemiştir. Bunlar iman ve istikamettir. Bilindiği gibi İslâm, Tevhid (Allah’ı birleme) ve itaatten ibarettir.

Tevhid, “Allah’a inandım” sözüyle, itaat de istikametle meydana gelir. Çünkü istikamet; emredilen şeylerin tamamını yerine getirip yasakların tamamından sakınmaktır. Hem kalbin hem de bedenin ameli olan iman, İslâm ve ihsan, bu hükmün kapsamındadır.

          “Dosdoğru ol!” emri, öncelikle  Allah Teala’ya iman ettim diyen kişinin tevhid inancında tereddütsüz, tutarlı ve kararlı olması gerektiğini ifade eder. İnancında dosdoğru olmakla kişinin kalbinde kök salan iman, bütün azalarına hükmettiğinde kişi istikamete erer.  Dosdoğru olunca yalancılık, iki yüzlülük ve iftiradan uzak dürüst bir yaşam sürer; verdiği sözde durur, emanetleri gözü gibi korur, “mümin” adına yaraşır şekilde “güven”in timsali olur. Yaşantısında dosdoğru olan kulun insanlarla olan ilişkilerinde dürüstlük ve samimiyet hakim olur; Dedikodu yapmak, suizanda bulunmak, başkalarının özel hallerini araştırmak gibi samimiyeti zedeleyecek unsurlara yer kalmaz. Dinde istikamet sahibi olan kişi, Yüce Allah’ın her bir emrini emrolunduğu gibi dosdoğru ifa eder, ifrat ve tefrite meyletmeden itidal üzere hareket eder; amellerinde ihlası düstur edinir. Dolayısıyla yaşamının her anında “iman ettim” der ve ardından sözüne sadık bir duruş sergiler.

Evet bizler iman, amel ve ahlakla ilgili birçok hususu bildiğimiz halde hayatımıza aktarmada problemler yaşayan, İman ettik dedikten sonra imanın gerekliliğini gerçek anlamda yerine getiremeyen, Amelimizi Salih bir hale getirmek için çaba gösteremeyen, güzel ahlaklı olma yolunda en güzel örneği Peygamberimizin ahlakını hayatımıza gerçek anlamda aktaramayan kimseler miyiz? Öyleyse geliniz!  Yeniden sorgulayalım kendimizi, Soralım nefislerimize, bozulmamış vicdanlarımıza :

“Ben İstikamet üzere miyim diye?”

Ve cevap verelim :   “………”

Her şeyden önce istikamet, halis bir Tevhid inancına dayanmalıdır. Temelinde Tevhid bulunmayan istikametten söz edilemez. Hayata istikamet veren Allah’ın birliği inancıdır. Zira gerek ayetlerde gerekse hadisi şerifte, “Rabbim Allah” dedikten sonra “doğru olmaktan” bahsedilmektedir. Dikkat edelim ki  Tevhid, istikametin vazgeçilmez ön şartıdır.

İstikamet sahibi olmak, takip edilen yolun dosdoğru olması, davranışların da düzgün ve dengeli olmasını gerektirir. İstikamette sebat etmek, eğilmeden-tökezlemeden devam etmek de kolay değildir. Bu görevi yerine getirmek, İslâmın tavsiye ettiği ilkelere, gösterdiği ölçülere ve emirlere uymak; bunun yanında Allah’ın dininden yüz çevirenlerin istek ve tutkularından yüz çevirmek insanı bu doğru yola götürecektir.

Şimdi bu bilgiler ışığında tekrar sor kendine; amellerini, yaptıklarını ya da yapmadıklarını gözden geçir ve samimiyetle cevap ver… Eğer bu sorunun cevabını bugün samimiyetle vermezde kaypaklık edip düzeltmezsen gittiğin yolu kendini ve Müslümanları kandırmaya çalışırsan Allah (cc) Kıyamet Günü bu yalancılığına karşılık şiddetli azabını hazırlamıştır. Ey İnsan ya şimdi güzellikle yada Din Günü azapla karşılaşacaksın tercih senin..

Rabbim istikamet üzere olan kullarından eylesin inşaAllah..

VELHAMDULİLLAHİRABBİLALEMİN