HASED

Sonsuz hamd alemlerin Rabbi olan Allah Teala’ya mahsustur. Salat ve Selam Hz. Muhammed(sav)’e, Ehl-i Beytine ve bütün Müslümanların üzerine olsun İnşaAllah.

Kötü ahlakın en tehlikeli olanlarından biri de haseddir.

Hased: Kendisinde olmayan bir nimeti başkasında görünce onun bu nimetten mahrum kalarak kendi seviyesine düşmesini istemektir.

Hased; Başkasındaki nimeti, imkanı, iyi durumu, istememek o nimetin, o iyi halin sadece kendisinin eline geçmesini istemektir.

Hasedçi ise başkasında olan nimetin ondan gösterilip kendisine verilmesini şiddetle isteyen kimsedir. Bu isteğine kavuşabilmek için gerekirse hile yoluna bile başvurabilir. İşte bundan dolayı Allah Teala ondan sakınmayı ve Allah(C.C)’a sığınmayı emretmiştir.

“Deki; Sabahın Rabbine sığınırım. Yarattığı şeylerin şerrinden çöktüğü zaman gecenin şerrinden, düğümlere üfüren kadınların şerrinden ve hased ettiği zaman hasedçinin şerrinden.”

Hased manevi ve kalbi hastalıklardandır. Kalbi bir hastalık olan hasedden sıhhat bulup kurtulmak için onunla ilgili ilme sahip olmak gerekir.

“Tebyinul-Meharim” adlı eserde şöyle deniliyor: “ Beş farz ile ihlası öğrenmenin farz olduğunda şüphe yoktur. Çünkü amelin sahih olması buna bağlıdır. Helali, haramı ve riyayı öğrenmek de farzdır. Zira ibadet eden kimse riya yaparsa amelin sevabından mahrum kalır. Hased ile ucubu (kendi beğenmeyi öğrenmesi dahi farzdır. Çünkü bu iki şey ateşin odunu yediği gibi ameli yerler.” (İbn Abidin, Reddul Muhtar Aled Durnil Muhtar)

“Hasedden sakının. Ateşin odunu veya otu yediği gibi hased de iyi amelleri yer.” (Ebu Davud-İbn Mace)

Hasedin birde mecazi anlamı vardır ki ona gıpta veya imrenme denir. Yani bir kimsenin elindeki bir nimetin o kimsenin elinden çıkması arzulanmıyor da kendisi de buna kavuşmak istiyorsa bu gıpta olur.

Hased ile gıpta birbirine benzeyen zıt hasletlerdir. Tıpkı cömertlik ile israf gibi. Bunlar zahirde benzer olsalar bile hakikatte zıttırlar.

Örnek ve önderimiz Hz. Muhammed(sav) gıpta manasına gelen hasedin caiz olup ancak iki kişiye yapılabileceğini beyan etmiştir. Rasulullah(sav) şöyle buyuruyor;

“Hased ancak şu iki kimse hakkında olur. O kimseye hased (yani gıpta) olunur ki Allah ona Kur’an ilmini vermiştir. O da gecenin saatlerinde, gündüzün zamanlarında Kur’an okur. Onu kıskanan kimsede: Keşke şu adama verilen Kur’an nimeti bana verilmiş olsaydı ve bende onu gibi amel etseydim. der. Şu kimseye de gıpta olunur ki Allah ona mal vermiştir. O da malını hak yolunda harcamaktadır. Onu kıskanan kimsede: Keşke şuna verilen mal gibi bana da verilse idi bende o malı onun gibi hak yolda harcama yapsaydım. der.”  (Buhari)

Görüldüğü üzere gıpta da başkasının o nimetten mahrumiyetini isteme yoktur. Gıpta müminin hased münafığın vasfıdır. Hasedçi kendinin olmasını değil, diğerinin olmamasını ister. Gıpta eden ise onunda olsun, onda olan hayır bendede olsun der.

Bir Mümine düşen ona yakışan, hased hissi içinde olduğu zaman bundan nefret edip defetmeye çalışmaktır. Tıpkı haram şeyleri yapmak hissi içinde geçince yaptığı gibi.

Hased öyle bir beladır ki kişiye kutsalını suya kardeşini kuyuya attırır. İşte ehli kitabın hasedlerinden dolayı Hz. Muhammed(sav) reddedip, ellerindeki kutsal kabul ettikleri Tevrat ve İncili tahrif ettikleri gibi. Yakup(as)’ın çocuklarının kardeşleri Yusuf(as)’u kuyuya atmaları gibi.

Hasedin haram olmasının sebebi Allah(C.C)’ın kullar arasında yaptığı taksim ve takdire razı olmamayı ifade etmesidir.

“Allah’ın kendisiyle kiminizi kiminize göre üstün kıldığı şeyi temenni etmeyin.” (Nisa 32)

Hased eden Allah’ın yaptığı taksim ve takdire rıza göstermiyor onun iradesine karşı geliyor demektir. Hased kişinin kalbinde sınırlı kalan ve sadece kendine zarar veren bir hastalık değildir. Hased öyle bir hastalıktır ki önlenmediği takdirde zararı herkes görür.

Sevginin, merhametin, paylaşmanın, yardımlaşmanın en büyük düşmanıdır hased.

İlk insan Hz. Adem(as)’ın çocukları Habil ile Kabil arasında cereyan eden ilk mücadele de hased mücadelesidir. Kabil, Habil’e beslediği hased duygusu yüzünden ilk insan kanını akıtmıştır. Kıskançlığı ve çekememezliği o noktaya varmıştır ki sonucu kardeş cinayetiyle noktalanmıştır. Şeytanın da isyanının sebebi Adem(as)’a duyduğu kıskançlık ve çekememezlik idi.

Bakıldığında gökte ve yerde ilk isyan hased sebebiyle meydana geldi.

Kalplerinde hased olmayan müminlerin kalplerinde sevgi ve yüzlerinde tebessüm vardır. Güzel ve hayırlı işler kimin elinden çıkarsa çıksın takdir ederler. Mutlu olurlar. Hayırlı işlerin kimin elinden çıktığının önemi yoktur onlar için. Başkası da yapsa kendisi yapmış gibi sevinir. İslam’a uygun olanda iyilik ve faziletlerinden dolayı müminleri sevmektir. Bu şekilde sevmek ve sevilmek hem kalbe rahatlık verir hem de kişiye sevap kazandırır.  Hasedi ve hasedçiliği terk etmeyen hem dünyasını hem de ahiretini yakar.

Rabbim hased etmekten ve hasedçinin şerrinden sana sığınırız.

ELHAMDULİLLAHİRABBİLALEMİN