DEDİKODU (GIYBET)

Hamd sena yücelik Rahman, Rahim din günün sahibi olan Allah c.c mahsustur.

Salat ve Selam son Resul hatemul Enbiya Müslümanların önderi Hz. Muhammed S.a.v’e ailesine ashabına ve bütün müminlerin üzerine olsun.

Müslümanların bir arada olması bir binanın tuğlası gibi saf bağlayacak birtekliğinden Allah c.c. hoşnut olmakta olduğunu bizlere kitabı Keriminde bildirmektedir. Müslümanlara Habbullaha (Allah’ın ipine)

Toptan sımsıkı sarılmalarını emretmektedir aksi takdirde parçalanmak ve akabinde cahiliye ateşine düşüp yoldan kaymak yine bu birlikteliğin bozulmaması için kişiler arasında bazı meseleleri sınır getirmiş onlardan bir taneside ele alalım. Hucurat Suresi 12. ayette : ”Bir biriniz hakkında dedikodu yapmayın, sizden kim ölmüş bir kardeşinin etini yemek ister ondan tiksindiniz!.” Buyurmaktadır.

Buhari, Müslim; Rasulullah s.a.v şöyle buyurmuştur: Çekememezlik etmeyin, kin tutmayın, birbirinize sırt çevirmeyin birbirinizin dedikodusunu yapmayın Allah’ın kulları kardeş olun.

Müslim; Rasulullah s.a.v şöyle buyurmuştır: Bir meclisteyken sahabeye gıybet nedir biliyormusunuz? diye sordu. Allah ve Rasulu daha iyi bilir diye cevap verilmiştir. Rasulullah: Kardeşinden onu hoşlanmadığı bir şekilde bahsetmektir. Eğer onda sözünü ettiğimiz şey varsa. Rasulullah; Eğer bu özellik onda varsa gıybet etmiş olursun, yoksa iftira etmiş olursun.

Bu ayet ve hadislerden de anlaşılacağı üzere müminlerin bir biri arasında gıyabında hoşuna gitmeyecek sözleri söylememesi gerekiyor ve bu mesele gelişi güzel algılanmamalı. Bir toplumuyn ayakta kalabilmesi fertlerin birbirlerine sıkı bağlarla bağlanmasından geçer. Eğer fertler orası ayrılık gündeme gelirse tıpkı bir çekicinin zincir aracılığı ile başka bir yükü aracı çekmesi misali gibi zincir baklalarından biri koparsa diğerlerinin kuvvetli sağlamlığının hiçbir anlamı kalmaz işte bu gıybete Müslüman toplum fertleri arasını açmaya sebep bir fitnedir.

Hasan-ı Basri; Bir kimseden bahsedildiği zaman şu üç durumdan birine düşülmüş olur. Her üçünede Kur’anda yer verilmiştir. Bunlar gıybet, iftira ve iflettir. Gıybet bir kişide bulunan bir özelliği, iftira bulunmayan özelliği ifk ise sana ulaşan haberi başkalarına aktarmaktır.

Ahmet Bin. Hanbel; Rasulullah s.a.v bir gün herkese oruç tutmalarını emreder ve izin vermeden iftar edilmeyeceğini bildirir. Bir adam gelerek şu iki kadın oruçlu sizden izin almaya çekiniyorlar onlara izin verin iftar etsin dedi. Rasulullah s.a.v getir dedi kadınlar gelince uygun bir kap istedi kus dedi. Kap kan ve irinle doldu diğeride aynı şekil oldu ve buna mukabil Rasulullah s.a.v: Bu iki kadın Allah’ın helal kıldığı şeylerle oruç tuttular, fakat Allah’ın haram kıldığı şey (gıybet) ile oruçlarını bozdular.

Gıybetler genelde kişinin vücudu hakkında şaşı kel görür, sivilceli kısa-uzun gibi soyu hakkında, huyu ahlakı dini ve dünyevi işleri hakkında yapılır kişi bunlara karşı ağzını sıkı tutması. Söz gümüş ise, sukut altındır temsilinin karşılığını vermelidir. Değerli olanı yani susmayı değersiz olan boş konuşmaya tercih etmeli akıllı bir Müslümanda kar elde edeceği değerler lazımdır yarın dinar ve dirhemin geçmediği hesap gününde bazen kişiler gıybet ettiğinin farkında dahi olmuyor sebebi dar manada gıybet anlayışı bir örnek verecek olursak; Bir kişi başkalarının kusurundan bahseder bunu şahse kişiye indirir ve dinleyiciler kimsen bahsettiğini anlamaz ancak bu kişi onu dolaylı yoldan tarif eder ve bazu kişilere ifşa eder zaten niyetide budur ve bu durumunu kapatmak için Allah onu bu durumdan kurtarsın diyecek imajını süslü gösterir oysa gıybetin ta kendisi hatta kibirli hasetli biri olduğunun apaçık göstergesidir.

Taberani; Rasulullah s.a.v şöyle buyurmaktadır: Gıybeti dinleyen de gıybet etmiştir. Dolayısı ile dinleyen kişi de diliyle yada korktuğu bir şey varsa kalbi ile konuşulan şeyleri reddetmediği sürece günaha girmiş olur. Eğer oradan kalkıp gidebildiği yada konuyu değiştirme imkanına sahip olduğu halde bunu yapmamış ise yine yetmez işi ciddiye alıp açıkça itiraz etmek gerekir.

Taberani: Rasulullah şöyle buyurmuştur; Bir kimsenin yanında bir Müslüman küçük düşürülür, oda ona yardım etmeye gücü yettiği halde yardım etmezse Allah da onu kıyamet günü küçük düşürür.

Taberani: Rasulullah s.a.v şöyle buyurmuştur; Kim bir kardeşinin onurunu onun bulunmadığı bir ortamda savunursa Allah’da onu cehennemde azad eder.

Bizler Allah c.c. yeryüzünde onun adına vazifelendiğimizi onun halifesi olduğumuzu unutmamalılıyız ve bu halifelik gereği olan İslamı gönüllere ve akabinde yeryüzünün her tarafına hakim olmasıdır. İşte Bu ulu görevin ifası karşılığını bulması bir bedenin parçaları veya iki elin misali bir birini koruyan temizleyen yardımcı olan vasıfları ayakta tutmanın yolu gönül birlikteliğidir. İşte buradaki konu;

Gıybet kalpleri ayırır ve buda o Müslümanları cahiliye toplumlarının vasıflarına indirir hased, kibir, çekememezlik ucub v.b bozuk hayat silsilesi ve kişiler Müslümanlar ancak salih amelleri ile imanlarını korurlar. Allah yolunda mücadele edip beşeri düzenlere karşı ağız, el, gönül, birliği etmekten daha büyük amel bizim için düşünülemez şuan Rabbim layıkıyla onun dini uğrunda dayanışmayı bizlere nasip etsin. AMİN