BENDEN DEĞİLDİR
BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM
Hamd Alemlerin Rabbi olan Allah’a mahsustur. Salat ve Selam Resulullah’a (sav) Âline, Ashâbına ve Tüm Müminlere Olsun
Allah Resulü’nün bir çok hadisi şerifi vardır. Bunlardan en önemlileri benden değildir (لَيْسَ مِنَّا / “leyse minnâ”) hadisleridir. Benden değildir demek ; O kişi artık Müslüman değildir, dinden çıkmıştır” anlamında değildir. Bunun yerine şu anlamları taşır:
İmam Nevevî (rahimehullah)
– Şerhu Müslim’de şöyle der:
“‘Bizden değildir’ ifadesi, o kişinin İslam dairesinden çıktığını değil; İslam’ın güzel ahlakından, edebinden ve Peygamber’in (s.a.v.) sünnetinden uzak olduğunu ifade eder. Bu, büyük bir günaha düşüldüğünü gösteren ağır bir uyarı şeklidir.”
İbn Hacer el-Askalânî (rahimehullah)
– Fethu’l-Bârî adlı eserinde şöyle der:
“‘Bizden değildir’ sözü, ya bir davranışın şiddetle reddedildiğini gösterir, ya da o kişinin bizim safımızda bulunmayı hak etmediğini bildirir. İmanı vardır, ama tam değildir. Bu tür ifadeler bazen münafıklık alameti olan davranışlara da işaret eder.”
İmam Gazâlî (rahimehullah)
– İhyâ-u Ulûmiddîn’de bu tür ifadeleri şöyle değerlendirir:
“Peygamberimiz’in (s.a.v.) ‘bizden değildir’ buyurduğu her şeyde büyük bir ahlaki mesaj vardır. Bu, kişinin zahiren Müslüman olsa da batınında hastalık taşıdığını gösterir. Din yalnız ibadetle değil; ahlakla, merhametle ve edeble tamam olur.”
İmam Kurtubî
“Bu tür ifadeler, İslam toplumunun birlik, merhamet ve güven temellerine zarar veren fiilleri ayıklamak içindir. Böyle yapanlar, ümmetin güzide topluluğundan dışlanmış olur. Bu dışlama, onları tövbeye çağıran bir uyarıdır.”
Bu hadislerden bazılarına misaller getirelim ki önemini kavrayıp benden değildir dediği noktalar, konular neler bunların üzerinde düşünüp ahlakımızı sorgulayalım;
“Kim Allah’ın Peygamberi’ne itaat etmekten yüz çevirirse, bilin ki o bizden değildir.”
(Sahih-i Buhari, İman 54)
“Bizi aldatan bizden değildir.”
(Müslim, Îmân, 164)
“Müslümana sövmek fısk, onunla savaşmak ise küfürdür… Kim mümine söver, onu küçültürse bizden değildir.”
(Buhârî, Îmân, 36; Müslim, Îmân, 117)
“Müslüman, elinden ve dilinden diğer Müslümanların emin olduğu kimsedir… Kim kardeşine zarar verirse bizden değildir.”
(Buhârî, Îmân, 4)
“Bir topluluğa konuşur da onlar gülsünler diye yalan söyleyen kimseye yazıklar olsun! Yazıklar olsun! Yazıklar olsun! O bizden değildir.”
(Ebû Dâvûd, Edeb, 88; Tirmizî, Zühd, 8)
“Bir kimse aranızda fitne çıkarır, insanları birbirine düşürürse, bizden değildir.”
(Bu anlamı içeren hadisler: Tirmizî, Fiten 70; Müslim, Birr 45)
“Kim kendisine ait olmayan bir ilimle, bilmediği bir konuda tartışırsa o bizden değildir.”
(İbn Mâce, Mukaddime, 19)
“Kim Müslümanları arkadan vurur, hainlik ederse, bizden değildir.”
(Ebû Dâvûd, Cihâd 95)
“Birbirinizi kıskanmayın, nefretleşmeyin, sırt çevirmeyin… Müslüman Müslümanın kardeşidir. Kim böyle yaparsa, o bizden değildir.”
(Buhârî, Edeb 57; Müslim, Birr 32’den anlam olarak)
“Kim dinimize sonradan bir şey katarsa, bu bizden değildir; onun yaptığı reddedilmiştir.”
(Buhârî, Sulh 5; Müslim, Akdiye 18)
“Gücü yettiği halde öfkesini yutan bizdendir. Öfkesini kontrol etmeyen bizden değildir.”
(Ahmed b. Hanbel, Müsned, 5/465)
İman esaslarından sapmak, Allah’a ve Peygamber’e olan bağlılığı zayıflatmak demektir. “Benden değildir” uyarısı, bu temel inançtan sapmaları önlemek içindir. Çünkü iman; kalp, dil ve amelde tevhid üzere samimiyet gerektirir.