AŞIRI EMEL SAHİBİ OLMAK

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd Alemlerin Rabbi Rahman ve Rahim Din gününün sahibi Allah c.c’a , Salat ve Selam Alemlere Rahmet olarak gönderilen Hz. Muhammed sav’e Aline Ashabına ve Onları takip edenlerin üzerine olsun inşallah.

Tuli emel; Hırs, açgözlülük, tama; bitmez tükenmez hırs ve arzu anlamında bir kavramdır. Tasavvufta, insanın hiç ölmeyecekmiş gibi dünyaya aşırı bir şekilde bağlanmasıdır. Bunun zıddı olan “kasr-i emel” ise kanaat ve tok gözlülük olup, insanın hemen ölecekmiş gibi ahiret için çalışmasıdır.

kişiyi en çok hataya sevk eden ve yer yer insanlık kılığından çıkartan şey dünya ve makam sevgisidir. Dünyada, olanla azmamak, olmayana da üzülmemek gerekir. Dünya meşgalesi ve geçim telaşı insanı Allah’tan ve hayırlı amellerde bulunmaktan uzaklaştırmamalıdır.

Allah Rasullullah sav’ şöyle buyurmuştur: “sizin adınıza en çok iki şeyden korkuyorum: Aşırı emeller beslemek ,nefsin arzu ve ihtiraslarına tabi olmak çünkü tuli emel ahreti unutturur. Nefse tabi olmak ise insanları haktan saptırır.”

Tûli emelin iki sebebi vardır:

a. Dünya sevgisi: Dünya sevgisi bütün ilahî dinlerde yerilmiştir. İnsanoğlu dünya ile, dünyanın zevkleriyle aşırı bir şekilde ünsiyet edip ona daldığı vakit, dünya sevgisiyle dolu olarak artık dünyadan ayrılmak onun ağırına gider; dünyalıktan ayrılığın sebebi olan ölümü düşünmek bile istemez. İnsan, hoşuna gitmeyen, hoşlanmadığı veya korktuğu şeyi kendisinden uzaklaştırmak ister. Aynı zamanda insanoğlu birçok boş kuruntular ile de doludur. O, birçok şeyi arzular. Arzusuna uygun olan da dünyada uzun süre yaşamaktır. O, kendi kendine, devamlı olarak yaşama kuruntuları yapar. Uzun süre yaşamak için muhtaç olduğu ev, mal, evlat, dost, binit ve diğer dünya sebeplerini hazırlamaya çalışır. Kalbini bunlara bağlar. Böylece ölümü unutur ve onun yaklaştığını düşünemez. Allah (c.c), Kur’an-ı Kerîm’de, dünya hayatının bir imtihandan ibaret olduğunu “– O hanginizin daha güzel iş yapacağınızı denemek için, ölümü ve hayatı yarattı. O, üstündür, bağışlayandır.” ( Mülk 2) onun bir oyun, bir süs, insanlar arasında bir övünme, mal ve evlatta bir çoğalış, bir gurur (aldanış) olduğunu “Münafıklar, müminlere “Dünyada sizinle birlikte değil miydik?” diye seslenirler. Müminler de onlara şöyle derler; “Evet, birlikteydik. Fakat siz kendiniz eğri yola saptınız, hep komplo peşinde koştunuz, gerçeklerden kuşku duydunuz, asılsız kuruntulara kapıldınız, sonunda Allah’ın emri gelince öldünüz, o yaman ayartıcı (şeytan) sizi Allah’ın affediciliğine güvendirerek baştan çıkardı.” (Hadid 14) “açıklayıp, buna benzer özelliklerinden dolayı dünya hayatının insanları aldatmaması gerektiği “Allah size, bir kısım delillerini göstersin diye, Allah’ın izniyle gemilerin denizde akıp gittiğini görmediniz mi?Şüphesiz bunda çok sabreden çok şükreden herkes için ibretler vardır.” (Lokman 31) uyarısında bulunmaktadır.

1. Cehâlet: İnsan bazan gençliğine güvenir, ölümü uzak görür. Halbuki ölümün kime ne zaman geleceği bilinmez. İnsan bazan da sıhhatli olduğu için ölümü uzak görür. Halbuki nice sağlam kimselerin âni olarak öldüğünün farkında değildir. Şâyet âni ölüm uzak bir ihtimal ise de âni hastalık hele günümüzde trafik kazaları gibi, hiç uzak değildir. Akıllıca yapılacak iş, ölümün her an gelip kapıyı çalacağı düşünülerek ölüme hazırlıklı olmak, “ileride yaparım” sözünün sırf cehâlet ve gaflet olduğunu ve dünya sevgisinden ileri geldiğini bilip bundan kurtulmanın yollarını aramak olacaktır.

   Resulullah (s.a.s)’in, ümmetinin uzun emele dalmasından ve nefislerinin hevâsına uymalarından korktuğu rivayet olunmaktadır. Uzun emel ahireti unutturur, nefsin isteklerine uymak ise kişiyi doğru yoldan saptırır. Dünya sevgisini gönülden çıkarıp atmak cidden zordur. Bu zorluğu başarmak ahiret gününe ve oradaki büyük mücâzât ve mükâfata inanmakla ve ölümü düşünmekle mümkündür.

Resulullah sav ashabına şöyle buyurdu:

“Hepiniz cennete girmek istiyor musunuz?” “evet Ey Allah’ın Resulü dediler. Peygamberimiz “ o halde uzun emeller peşinde koşmayın Allahtan gerçek manada haya edin, utanın. Onlar: hepimiz zaten Allahtan haya ediyoruz dediklerinde ise; Rasullullah

şöyle buyurdu: “bu haya sayılmaz, haya Allahtan gerçek manada haya etmek şöyledir: kabri ve vücudunuzun çürüdüğünü unutmayıp organlarınızı haramdan korumalısınız.kim ahreti isterse dünya ziynetini bıraksın , işte Allahtan gerçek manada haya böyle olur.” Böylece kul Allah’a dostluk mertebesine ulaşır.

Yine Allah Resulü şöyle buyurmuştur: “ bir gün Peygamberimiz eline üç çöp almış ve çöpün birirni önüne, ikincsini yanına , üçüncüsünü de uzağa dikmiştir. Bunu gören sahabelere bunlar nedir bilirmisiniz buyurmuştur. Sahabeler ise, Allah ve Resulü daha iyi bilir diye cevap vermişlerdir. Bunun üzerine efendimiz ; önüme diktiğim çöp insandır, yanındaki eceldir, uzağa attığım ise onun arzu ve isteğidir. İnsanoğlu arzusunun peşinden koşarken yakınında olan eceli ona yetişir ve yok olur” buyurdu.

Ebu said el Hudri (ra) şöyle demiştir:” bir gün Zeynel b. Sabit, zeydin oğlu usameden bir ay sonra ödemek üzere yüz altın karşılığında cariye almıştı. Bunun üzerine Peygamberimizin şöyle dediğini işittim: “ usamenin bir ay vadeli alış veriş yapması size acai gelmiyormu? Şüphesiz Usame uzak emellere kendini kaptırmıştır. Varlığım yedi kudretinde olan Allah’a yemin ederim ki ben gözlerimin açılışında, kapaklarının kapanmayacağını , Allah’ın canımı alacağını düşünüyorum. Bardağı ağzıma getirirken içememeyi, düşünürüm. Ağzıma her lokma aldığımda onu yutamamaktan ve böylece ruhumun alınacağını düşünürüm.” Rasulullah sonra şu ayeti okudu: “Size va’dedilen akıbet kesinlikle yerine gelecektir. Siz onun önüne geçemezsiniz.” (Enam 134)

Rabbim idrak edebilmeyi nasip etsin. Amin..

VELHAMDULİLLAHİRABBİLALEMİN.